16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/1

Relatur:

is-Sur GKOFAS

Korelatur:

is-Sur Pariza Castaños

1.1

Din l-Opinjoni għandha l-għan li tikkontribwixxi għall-ħidma tal-Presidenza Griega, u anke li tagħti kontinwità taħt il-Presidenza Taljana, sabiex jiġi żgurat li tissaħħaħ id-dimensjoni esterna tal-politika tal-UE dwar l-immigrazzjoni u l-asil. L-immigrazzjoni hija kwistjoni partikolarment kumplessa li teħtieġ kooperazzjoni bejn il-ħafna partijiet interessati u ġestjoni konġunta u komprensiva mill-UE, kemm fil-livell internazzjonali kif ukoll Ewropew (1).

1.2

L-UE għandha tieqaf tikkunsidra l-politika dwar l-immigrazzjoni bħala kwistjoni interna kważi esklużivament. Din l-idea żbaljata hija l-kawża ta' ċerti fallimenti tagħna. Il-KESE huwa tal-fehma li l-Ewropa għandha tiġġestixxi l-immigrazzjoni bħala parti minn approċċ globali li jiġbor fih kemm l-aspetti interni kif ukoll esterni: il-ġestjoni interna tal-migrazzjoni u l-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi huma komponenti tal-istess politika, jekk din se tkun effettiva.

1.3

Irridu nadottaw approċċ globali biex nindirizzaw l-isfida tal-mobilità tal-persuni f'ekonomija globalizzata. L-immigrazzjoni u l-mobilità huma interdipendenti. Id-djalogu internazzjonali dwar il-mobilità tal-persuni u l-migrazzjoni għandhom jintrabtu ma' aspetti oħra tal-politika Ewropea bħall-kummerċ, l-investiment, il-kooperazzjoni għall-iżvilupp, id-drittijiet tal-bniedem u s-sigurtà.

1.4

Billi l-ebda Stat Membri tal-UE ma jista' jiġġestixxi l-immigrazzjoni u l-asil b'mod adegwat waħdu, it-Trattat jistabbilixxi l-pedamenti għal politika komuni li għandha titnieda abbażi ta' leġislazzjoni armonizzata. Il-prinċipju tas-solidarjetà u t-tqassim ġust għandu jissaħħaħ.

1.5

L-UE għandha terfa' r-responsabbiltà tal-kontroll tal-fruntieri esterni tal-Istati Membri, li huma l-fruntieri tal-Unjoni Ewropea kollha fiż-żona Schengen. L-Aġenzija Frontex għandha ssir servizz Ewropew li jgħasses il-fruntieri. L-UE għandha żżid is-solidarjetà bejn l-Istati Membri u tttejjeb it-tqassim tar-responsabbiltajiet.

1.6

Ċerti reġjuni Ewropej qed jiffaċċjaw problemi speċifiċi minħabba l-pożizzjoni ġeografika tagħhom, peress li huma punti intermedji għall-immigrazzjoni irregolari, u xi drabi jilqgħu volum ta' immigranti li jkun aktar minn kemm jifilħu. Jeħtieġ li l-Unjoni Ewropea tniedi proċeduri għat-tqassim aħjar tar-responsabbiltajiet, u għall-għoti ta' appoġġ finanzjarju, operattiv u ta' akkoljenza.

1.7

F'dinja globalizzata, jeħtieġ li l-Ewropa tikkoopera ma' pajjiżi terzi u mal-istituzzjonijiet internazzjonali fil-promozzjoni ta' qafas leġislattiv internazzjonali għall-migrazzjoni u l-mobilità.

1.8

F'dan ir-rigward, il-KESE huwa tal-fehma li l-immigrazzjoni trid tiġi indirizzata fi tliet postijiet interrelatati: fil-pajjiżi ta' oriġini tal-immigranti, fil-pajjiżi ta' tranżitu u fil-pajjiżi ta' destinazzjoni, f'dan il-każ l-UE, għax b'hekk biss jistgħu jiġu indirizzati l-flussi migratorji b'mod effettiv.

1.9

Il-politika dwar l-immigrazzjoni u l-asil għandha tiġi kkoordinata aħjar mal-politika esterna tal-UE. Is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) għandu jaqdi r-rwol tiegħu u jinkorpora l-politiki dwar l-immigrazzjoni, l-asil u l-ġestjoni tal-fruntieri, bil-għan li jkun hemm iżjed konsistenza. Il-KESE, li kkontribwixxa għall-ħidma tal-Presidenza Griega, jilqa' l-inklużjoni tad-dimensjoni esterna tal-migrazzjoni, l-asil u l-ġestjoni tal-fruntieri fil-linji gwida strateġiji li ġew adottati mill-Kunsill Ewropew fis-26 u s-27 ta' Ġunju 2014. Għandha tissaħħaħ ukoll il-funzjoni tal-Parlament Ewropew f'dawn il-kwistjonijiet.

1.10

Fil-kuntest tal-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni u l-Mobilità (GAMM), l-UE għandha tilħaq ftehimiet mal-pajjiżi terzi, l-iżjed mal-pajjiżi ġirien, il-pajjiżi ta' oriġini u l-pajjiżi ta' tranżitu tal-immigranti.

1.11

Il-Kumitat jipproponi li, għal dan il-għan, jissaħħaħ id-djalogu ma' dawn il-pajjiżi, sabiex jintlaħqu ftehimiet ġodda dwar sħubijiet għall-mobilità u l-migrazzjoni, b'kontenut usa', kif stipulat fil-punti 1.3 u 5.1.6.

1.12

Is-sħubijiet għall-mobilità għandhom ċerti limitazzjonijiet li jeħtieġ li jingħelbu fis-snin li ġejjin, peress li mhumiex vinkolanti għall-partijiet kontraenti. Il-flessibbiltà tagħhom tgħin biex jintlaħqu ftehimiet politiċi, mingħajr ma jiġu imposti obbligi ġuridiċi, iżda fil-fehma tal-KESE, għandhom jinbidlu fi ftehimiet internazzjonali vinkolanti.

1.13

Fost il-prijoritajiet tagħhom, is-sħubijiet għall-mobilità għandhom jinkludu aspetti marbutin mal-migrazzjoni ekonomika u l-mobilità: barra mis-sigurtà, ir-ripatrijazzjonijiet u l-kontroll tal-fruntieri, għandha tingħata prijorità akbar lill-organizzazzjoni tal-migrazzjoni legali u l-politika tal-viża, ir-rikonoxximent tal-kwalifiki, id-drittijiet tas-sigurtà soċjali u l-kontribut tal-migrazzjoni u l-mobilità għall-iżvilupp.

1.14

Il-KESE jipproponi li jitwaqqfu uffiċċji tal-UE għall-migrazzjoni fil-pajjiżi ta' oriġini, immexxija mill-Kummissjoni Ewropea, u b'persunal mill-SEAE, id-DĠ HOME U DĠ EMPL. Il-portal tal-internet tal-UE dwar l-immigrazzjoni huwa strument utli, iżda mhux biżżejjed. Għandu jkun disponibbli b'firxa usa' ta' lingwi u jkun iżjed interattiv.

1.15

Jeħtieġ li tittejjeb il-kooperazzjoni mal-pajjiżi ta' oriġini u ta' tranżitu u tiġi antiċipata u pprevenuta l-immigrazzjoni irregolari. Jeħtieġ ukoll li jsiru kampanji ta' informazzjoni, u jiġu miġġielda b'mod effettiv in-netwerks kriminali tat-traffikar illegali jew il-kuntrabandu tal-migranti. Il-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja huma fundamentali għall-ġlieda kontra n-netwerks kriminali. Bil-għan li jagħmlu gwadann ekonomiku illegali, it-traffikanti u l-kuntrabandisti jpoġġu l-ħajja u s-sigurtà tal-persuni fil-periklu. Is-sħubijiet għall-mobilità għandhom jiżviluppaw sistemi ġodda ta' kooperazzjoni fil-kontroll tal-fruntieri, u r-ritorn assistit.

1.16

Daqstant importanti huma l-programmi ta' għajnuna finanzjarja u ta' żvilupp ibbażati fuq il-prinċipju tal-kondizzjonalità pożittiva (iktar għal iktar), fejn jiġu indirizzati b'mod simultanju l-fatturi diversi involuti fl-immigrazzjoni, inkluża politika ta' ritorn u ta' riammissjoni. B'mod simili, huwa importanti li jissaħħu l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-involviment tagħhom fis-sħubijiet għall-mobilità.

1.17

Il-KESE japprova wkoll il-kooperazzjoni bejn il-Frontex u l-Europol sabiex tiġi miġġielda l-kriminalità organizzata, b'mod partikolari t-traffikar u l-kuntrabandu tal-migranti u l-koooperazzjoni mill-qrib ma' organizzazzjonijiet tad-drittijiet tal-bniedem, bħall-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Migrazzjoni, l-Uffiċċju tal-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Refuġjati(UNHCR), u ċ-Ċentru Internazzjonali għall-Iżvilupp tal-Politika dwar il-Migrazzjoni. Bl-istess mod, il-KESE jappoġġja r-Regolamenti tal-Kummissjoni għal ġestjoni iżjed flessibbli tal-Fond għall-Migrazzjoni u l-Asil u l-Fond għas-Sigurtà Interna mill-2014 'il quddiem.

1.18

Fil-livell tal-UE, għandha tiġi stabbilita politika komuni Ewropea adatta u koeżiva dwar l-immigrazzjoni, u għandha tkun ibbażata fuq l-appoġġ reċiproku u l-impenn tal-Istati Membri kollha. Jeħtieġ li l-UE tadotta politika effettiva ta' ritorn imsejsa fuq trattati internazzjonali dwar ir-ripatrijazzjoni u r-riammissjoni. Il-fruntieri tal-UE, inklużi l-fruntieri tal-baħar tal-Istati Membri tal-UE fil-Mediterran, huma l-fruntieri tal-Istati Membri kollha tal-UE, u minħabba f'hekk, hija r-responsabbiltà tal-Istati Membri kollha biex jiżguraw b'mod attiv il-protezzjoni tagħhom, b'konformità mat-trattati.

1.19

Id-drittijiet tal-bniedem tal-immigranti irregolari jridu jitħarsu f'kull ħin, meta jiġu salvati jew meta jaslu fil-pajjiż ta' akkoljenza, sakemm jakkwistaw l-istatus ta' protezzjoni, meta jkunu f'qagħda irregolari ta' “persuni mingħajr dokumenti” jew meta jintbagħtu lura lejn il-pajjiżi ta' oriġini tagħhom. Ċentri temporanji ta' residenza u ta' akkoljenza addizzjonali u aħjar għall-immigranti għandhom jiġu stabbiliti fl-Istati Membri kollha, bl-appoġġ tal-Unjoni Ewropea kollha, filwaqt li jitqiesu l-kundizzjonijiet rigward is-saħħa u l-għoti ta' għajnuna medika, kif ukoll evalwazzjoni iktar mgħaġġla tal-applikazzjonijiet għal asil jew għal għajnuna soċjali. Il-KESE jtenni l-oppożizzjoni tiegħu li l-applikanti għall-asil u l-immigranti irregolari jinżammu fiċ-ċentri ta' detenzjoni, speċjalment it-tfal, minuri mhux akkumpanjati, in-nisa tqal u l-persuni b'mard serju.

1.20

Il-Kumitat jinsab imħasseb dwar iż-żieda fl-Ewropa tal-intolleranza, ir-razziżmu u l-ksenofobija kontra l-immigranti; jinsab allarmat ukoll li f'ċerti Stati Membri qed jitnaqqar il-ħarsien tad-drittijiet fundamentali tal-persuni.

1.21

L-istituzzjonijiet Komunitarji kollha tennew l-importanza tal-immigrazzjoni għall-UE, għal raġunijiet ekonomiċi kif ukoll demografiċi. L-Istrateġija Ewropa 2020 targumenta b'dan il-mod ukoll. Kif stqarr kemm-il darba l-KESE, il-politika Ewropea dwar l-immigrazzjoni għalhekk trid tkun proattiva u tipproteġi d-drittijiet tal-bniedem, tiġġieled kontra diskriminazzjoni soċjali jew dik marbuta max-xogħol u tiżviluppa aktar l-aġenda ta' integrazzjoni.

1.22

L-UE għandha tadotta sistema komuni ta' asil abbażi ta' leġislazzjoni armonizzata. Il-Konvenzjoni ta' Dublin għandha tiġi sostitwita b'sistema iżjed inklużiva fi ħdan l-UE li tqis ix-xewqat tal-applikanti għall-asil u li tiżgura distribuzzjoni iktar proporzjonata tar-responsabbiltajiet fost l-Istati Membri.

1.23

Ir-Regolament il-ġdid dwar il-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni jagħti attenzjoni speċjali lil sitwazzjonijiet ta' emerġenza u ta' kriżi. Il-KESE jaqbel mal-proposta tal-Kummissjoni li jiġi assigurat li l-UE tkun kapaċi taġixxi b’mod flessibbli, b’biżżejjed riżorsi finanzjarji għall-emerġenzi. Il-wasla ta' ħafna nies mis-Sirja u żoni oħra ta' gwerra fl-Afrika tfisser li l-UE trid tieħu azzjoni, għaliex dawn huma sitwazzjonijiet ta' emerġenza umanitarja.

2.1

In-nuqqas totali ta' politika komuni Ewropea dwar l-immigrazzjoni, l-avvenimenti traġiċi reċenti u kontinwi ta' mwiet fil-baħar qrib il-Libja, Malta, il-Greċja, l-Italja u Spanja, l-ammont dejjem ikbar ta' refuġjati li qed jaslu mal-fruntieri tas-Sirja, il-kumplessità tal-problema u l-ammont kbir ta' nies, huma kollha fatturi li qed jagħmlu pressjoni konsiderevoli fuq il-kapaċità tal-pajjiżi Mediterranji b'mod partikolari biex jirreaġixxu. Huwa għalhekk li l-Kumitat jilqa' b'sodisfazzjon il-fatt li l-kwistjonijiet tal-immigrazzjoni ser ikomplu jkunu prijorità għall-Italja, bħala l-Istat Membru li bħalissa għandu l-Presidenza tal-UE, l-istess bħalma kienu għall-Greċja, il-Presidenza preċedenti.

3.1

Fis-seklu 21, ser jiżdiedu kemm il-mobilità tal-persuni kif ukoll il-flussi migratorji. Attwalment, 3 % biss tal-popolazzjoni dinjija tgħix barra mill-pajjiż tat-twelid, iżda fil-futur iċ-ċaqliq tal-persuni għandu jiżdied (ir-rata ta' tkabbir annwali hija ta' 3 %). Għandu jiġi nnotat li, barra minn hekk, il-flussi migratorji qed jiżdiedu bejn il-pajjiżi fin-Nofsinhar, b'mod speċjali lejn dawk li huma magħrufa bħala pajjiżi emerġenti. Il-mobilità bejn l-Istati Membri tal-UE (2) u fi ħdan iż-Żona Ekonomika Ewropea qed tiżdied ukoll.

3.2

Il-faqar, il-qgħad, ix-xejriet demografiċi, in-nuqqas ta' opportunitajiet, il-kunflitti, id-diżastri ekoloġiċi u t-tibdil fil-klima huma wħud mill-kawżi li jwasslu għall-migrazzjoni internazzjonali.

3.3

Il-KESE ppropona li, fl-ambitu tal-politika esterna tagħha, l-UE għandha tippromovi qafas legali internazzjonali għall-migrazzjoni u l-mobilità li ser itaffi l-pressjoni fuq l-Istati Membri. Dan il-qafas legali internazzjonali għandu jinkludi l-konvenzjonijiet ewlenin tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol u l-Konvenzjoni Internazzjonali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Ħarsien tad-Drittijiet tal-Ħaddiema Migranti Kollha u l-Membri tal-Familja tagħhom, li għadha ma ġietx ratifikata mill-Istati Membri tal-UE (3). Il-KESE jitlob lill-Kummissjoni Ewropea tħejji rapport dwar il-miżuri li qed jieħdu l-Istati Membri, sabiex twitti t-triq għar-ratifika tal-konvenzjoni fil-futur qarib.

3.4

L-għan ewlieni ta' din l-Opinjoni huwa li jiġu analizzati u enfasizzati l-kwistjonijiet ewlenin li jitqajmu mill-immigrazzjoni b'mod ġenerali, kif ġie indikat, sabiex jinstabu soluzzjonijiet komprensivi li se jiżguraw politika dwar l-immigrazzjoni li hija effettiva iżda li tirrispetta wkoll id-drittijiet tal-immigranti.

4.1.1

F'dawn l-aħħar għaxar snin, l-UE bdiet tadotta b'mod gradwali qafas legali komuni għal aspetti bħall-istatus ta' resident fit-tul u r-riunifikazzjoni tal-familji. Il-kundizzjonijiet ta' dħul ġew armonizzati għall-istudenti u r-riċerkaturi, u hemm il-Karta Blu għal migranti bi kwalifiki għoljin. Ġiet adottata wkoll leġislazzjoni orizzontali, bil-permess waħdieni għall-ħaddiema migranti u d-Direttiva dwar l-ammissjoni ta' ħaddiema temporanji u d-Direttiva għall-ammissjoni ta' ċessjonarji intrakorporattivi.

L-UE teħtieġ tagħti spinta lill-politika komuni dwar l-immigrazzjoni għax-xogħol u jkollha qafas legali koerenti, komprensiv, orizzontali u ggwidat mir-rispett tad-drittijiet tal-ħaddiema, it-trattament indaqs, il-ħtiġijiet tal-intrapriżi u l-impjieg legali ta' ħaddiema migranti. Tinħtieġ leġislazzjoni u kooperazzjoni mal-pajjiżi ta' oriġini, li jagħmlu possibbli l-immigrazzjoni għax-xogħol permezz ta' mezzi legali u trasparenti, kemm għall-ħaddiema bi kwalifiki għoljin kif ukoll għal dawk inqas ikkwalifikati.

Huma meħtieġa politika komprensiva u koerenti dwar l-immigrazzjoni, l-asil u l-ġestjoni tal-fruntieri u armonizzazzjoni leġislattiva, bil-parteċipazzjoni attiva tal-Istati Membri, l-amministrazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea, is-SEAE u l-korpi Ewropej rilevanti.

4.1.2

Il-KESE u l-Kummissjoni qed jikkooperaw mill-qrib fir-rigward tal-politiki dwar l-integrazzjoni. B'rabta mal-Prinċipji Bażiċi Komuni, l-UE qed tiżviluppa aġenda għall-intergrazzjoni, li għandha wkoll fond finanzjarju. Il-KESE u l-Kummissjoni ser ikomplu jikkooperaw fl-attivitajiet tal-Forum Ewropew

4.2.1

L-UE qed tiżviluppa sistema komuni ta' asil u leġislazzjoni ta' armonizzazzjoni, iżda għadna 'l bogħod minn sitwazzjoni adegwata, peress li l-Istati Membri għad għandhom politiki u leġislazzjonijiet differenti (4).

4.2.2

Il-Kumitat ikkritika l-fatt li l-UE ftit li xejn turi solidarjetà fil-qasam tal-asil, peress li 90 % tal-applikazzjonijiet għall-asil ġew ipproċessati f'għaxar Stati Membri biss. F'termini relattivi, huma l-iżgħar pajjiżi, bħal Malta, Ċipru kif ukoll il-Greċja, li qed jiffaċċjaw l-ikbar pressjoni.

4.2.3

Il-Konvenzjoni ta' Dublin tiddetermina l-Istat Membru li jkun responsabbli biex jeżamina kull applikazzjoni għal asil, iżda l-KESE huwa tal-fehma li din is-sistema ma toħloqx solidarjetà bejn l-Istati Membri tal-UE. L-applikant għall-asil għandu jkollu l-possibbiltà jressaq it-talba tiegħu fi kwalunkwe Stat Membru. Fuq perjodu medju ta' żmien, l-UE għandha tiġi fdata b'setgħat ġodda biex tiżgura li hi, u mhux l-awtoritajiet nazzjonali, tiġġestixxi t-talbiet. B'dan il-mod, it-talbiet ikunu jistgħu jiġu analizzati iktar malajr u l-kundizzjonijiet għall-għoti tal-asil ikunu jistgħu jittejbu wkoll. Fil-qosor, il-Konvenzjoni ta' Dublin għandha tiġi sostitwita b'sistema iżjed inklużiva fi ħdan l-UE, li tqis ix-xewqat tal-applikanti għall-asil u tiżgura distribuzzjoni iktar proporzjonata tar-responsabbiltajiet fost l-Istati Membri.

4.2.4

Bil-għan li l-Istati Membri jiġu megħjuna fl-iżvilupp tas-sistema l-ġdida tal-asil, twaqqaf l-Uffiċċju Ewropew ta' Appoġġ fil-qasam tal-Asil (EASO), li se jipprovdi wkoll għajnuna teknika u operattiva. L-EASO għandu jkollu l-kompitu li jivvaluta s-sistemi nazzjonali tal-asil u l-konformità tagħhom mal-liġijiet u mad-drittijiet fundamentali Ewropej u internazzjonali.

4.2.5

Il-KESE jipproponi li l-programmi ta’ risistemazzjoni jiġu estiżi għat-trasferiment tar-refuġjati minn barra l-UE u r-risistemazzjoni tagħhom fi ħdan il-fruntieri tagħha, bil-kooperazzjoni ta' pajjiżi terzi u l-UNHCR.

4.2.6

Il-Kumitat jipproponi wkoll l-espansjoni tal-programmi ta’ rilokazzjoni fi ħdan l-UE, bl-għoti ta’ inċentivi finanzjarji għal dawk l-Istati Membri li jissieħbu fihom. Il-Kumitat huwa tal-fehma li attwalment ftit li xejn hemm solidarjetà bejn l-Istati Membri f'dak li jirrigwarda r-risistemazzjoni u r-rilokazzjoni tal-benefiċjari tal-protezzjoni u l-applikanti għall-asil.

4.2.7

Ir-rilokazzjoni għandha sseħħ fuq il-bażi ta' mekkaniżmu stabbilit u permanenti. F'dan il-kuntest, il-Kummissjoni għandha tressaq proposta leġislattiva għal mekkaniżmu permanenti u effikaċi ta' rilokazzjoni ġewwa l-UE, bl-użu ta' koeffiċjent ta' distribuzzjoni tal-UE għar-rilokazzjoni tal-applikanti għall-asil, kif ġie deskritt fir-rapport tal-Parlament Ewropew dwar it-titjib tas-solidarjetà fl-UE fil-qasam tal-asil (2012/2032 INI). Biex jiġi żgurat li dan il-mekkaniżmu jkun kemm jista' jkun effikaċi, din il-proposta leġislattiva għandha tqis ukoll l-esperjenza prattika miksuba mill-proġett pilota għal Malta, EUREMA (5).

4.3.1

Ir-rabta bejn l-immigrazzjoni u l-kriminalità li toħroġ fid-dieher f'ċerti diskorsi politiċi mhijiex riflessa fil-prattika u tqanqal imġiba ksenofobika. Il-biċċa l-kbira tal-immigranti li mhumiex fl-UE b'mod regolari jkunu daħlu legalment fuq viża għal perjodu qasir ta' żmien u jtawlu ż-żjara tagħhom, jew ikollhom permess ta' immigrazzjoni għal perjodu determinat u ma jmorrux lura meta jiskadi.

4.3.2

Ħafna minn dawn il-persuni jaħdmu f'kundizzjonijiet tax-xogħol inġusti, jekk mhux kompletament barra mill-ambitu tal-liġi tax-xogħol, jew fl-ekonomija mhux iddikjarata, u jsibu ruħhom f'sitwazzjoni ta' esklużjoni soċjali. Fid-dawl ta' ċerti sitwazzjonijiet ta' dan it-tip, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-KESE appoġġjaw proċessi ta' regolarizzazzjoni tal-qagħda tal-immigranti irregolari u b'mod iktar ġenerali appellaw lill-UE biex tadotta proposti, rakkomandazzjonijiet u miżuri sabiex tevita li jinħolqu sitwazzjonijiet bħal dawn.

4.3.3

Id-drittijiet tal-immigranti irregolari jridu jiġu mħarsa fiċ-ċirkostanzi kollha, mill-mument tas-salvataġġ jew l-arrest tagħhom sakemm jingħataw protezzjoni jew jiġu ritornati fil-pajjiżi ta' oriġini tagħhom. Il-migrazzjoni irregolari bil-baħar spiss twassal għat-telf tal-ħajjiet. Għaldaqstant, il-KESE jisħaq fuq l-importanza li jiġu mħarsa d-drittijiet fundamentali tal-bniedem f'kull waqt.

4.4.1

L-Unjoni Ewropea għandha bżonn politika tal-fruntieri esterni li tkun kredibbli, effettiva, leġittima u soġġetta għal kontrolli demokratiċi. L-Istati Membri fiż-żona Schengen ma jagħmlux kontrolli fil-fruntieri li jaqsmu ma' xulxin. Għalhekk, iridu jikkooperaw u jaqsmu r-responsabbiltà tal-ġestjoni tal-fruntieri esterni tagħhom. Il-Kodiċi tal-Fruntieri ta' Schengen jirregola l-passaġġ bejn fruntieri u l-kontrolli, filwaqt li jitqiesu r-rekwiżiti li ċ-ċittadini ta' pajjiżi terzi għandhom jissodisfaw biex jidħlu u jibqgħu sa tliet xhur. L-UE tħejji listi ta' pajjiżi li ċ-ċittadini tagħhom jeħtieġu viża ta' dħul.

4.4.2

Il-KESE huwa tal-fehma li r-rwol tal-Frontex għandu jissaħħaħ sabiex, fuq perjodu medju ta' żmien, jiġi żviluppat f'servizz Ewropew ta' għassies tal-fruntieri, magħmul minn kontinġent Ewropew ta' gwardji tal-fruntiera. Il-funzjoni prinċipali tal-Aġenzija tkun l-applikazzjoni tar-regoli komuni previsti fil-Kodiċi tal-Fruntieri. Il-KESE huwa tal-fehma li trid tissaħħaħ is-solidarjetà tal-UE lejn l-Istati Membri, u tikkunsidra l-pożizzjoni ġeografika tagħhom.

4.4.3

Filwaqt li jiġu miġġielda l-kummerċ u t-traffikar illegali tal-persuni, għandu jiġi żgurat li l-vittmi jkunu protetti permezz tal-leġislazzjoni umanitarja internazzjonali u l-konvenzjonijiet Ewropej dwar id-drittijiet tal-bniedem. Skont l-Artikolu 6(2) tal-Kodiċi tal-Fruntieri ta' Schengen, il-gwardji tal-fruntieri m'għandhomx jiddiskriminaw kontra l-persuni abbażi ta' sess, razza jew oriġini etnika, reliġjon jew twemmin, diżabbiltà, età jew orjentazzjoni sesswali, u skont l-Artikolu 13, iċ-ċittadini ta' pajjiżi terzi li ma jitħallewx jidħlu f'pajjiż għandhom id-dritt li jfittxu rimedju.

4.4.4

Il-Kumitat jappoġġja l-proposti tal-Kummissjoni biex tiġi emendata l-leġislazzjoni dwar il-viżi. Il-kooperazzjoni mal-pajjiżi terzi hija fundamentali fil-politika tal-viżi, li f'bosta każi tinkludi r-reċiproċità.

4.5.1

Is-sħubijiet għall-mobilità għandhom jipprevedu proċeduri ta' ritorn li jkunu bbażati primarjament fuq ir-ritorn volontarju, u għandhom ikunu disponibbli wkoll sistemi ta' appoġġ (6). Madankollu, fil-każ li tiġi implimentata proċedura ta' ritorn furzat, id-drittijiet tal-bniedem ta' persuni rimpatrijati jridu jiġu rispettati kompletament, b'konformità mar-rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill tal-Ewropa (7).

4.5.2

Kwalunkwe ftehim ma' pajjiż terz irid ikun imsejjes fuq il-prinċipju tal-kondizzjonalità pożittiva, bl-offerta ta' għajnuna finanzjarja u t-twaqqif ta' programmi ta' żvilupp sabiex tiġi evitata l-immigrazzjoni irregolari.

4.5.3

Ir-ripatrijazzjoni tal-immigranti li daħlu fl-UE fuq bażi irregolari trid tiġi trattata skont ir-regoli stabbiliti. F'dan ir-rigward, huwa essenzjali li jintlaħqu ftehimiet ta' ritorn mal-pajjiżi terzi biex jiġi assigurat li d-drittijiet tal-migranti li jkunu qed jirritornaw jiġu rispettati għalkollox.

4.5.4

Il-Karta tipprojbixxi espressament tkeċċijiet kollettivi u tiżgura li ħadd ma jista’ jitneħħa, jitkeċċa jew ikun estradit lejn Stat fejn ikun hemm riskju serju li jkun soġġett għall-piena tal-mewt, għat-tortura jew għal pieni jew trattamenti oħra inumani jew degradanti – il-prinċipju tan-non-refoulement. Madankollu, diversi NGOs ikkundannaw każijiet ta’ tkeċċija kollettiva u ta’ tkeċċija ta’ immigranti irregolari u ta' applikanti għall-asil lejn pajjiżi fejn hemm ksur tad-drittijiet tal-bniedem. Il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u l-Karta fihom dispożizzjonijiet applikabbli għal kwalunkwe politika Ewropea dwar l-immigrazzjoni irregolari u, b’mod partikolari, fir-rigward tal-protezzjoni fil-każ ta’ ritorn, tkeċċija jew estradizzjoni.

4.5.5

Skont il-mod kif il-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (ECHR) tinterpreta l-Artikolu 3 tal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, dawk il-persuni li jbatu minn mard serju m’għandhomx jiġu detenuti jew jitkeċċew minħabba li għandhom bżonn ta’ għajnuna medika, u l-istess jgħodd għan-nisa tqal. Is-sitwazzjoni tal-minorenni titlob ukoll attenzjoni u protezzjoni speċifiċi, l-iżjed jekk ma jkunux akkumpanjati.

4.5.6

Il-KESE jtenni l-oppożizzjoni tiegħu għaż-żamma f’ċentri ta’ detenzjoni tal-applikanti għall-asil u l-immigranti irregolari, peress li din għandha tibqa' miżura straordinarja (8). Il-Kumitat jappella għal aktar trasparenza fir-rigward taċ-ċentri ta’ detenzjoni ġewwa u barra l-UE u jitlob li l-UNHCR tinżamm infurmata dwar is-sitwazzjoni tal-persuni li jinżammu f’dawn iċ-ċentri.

5.1.1

L-ewwel pass ittieħed fil-Kunsill Ewropew meta adotta l-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni (GAM) lejn tmiem l-2005. Bil-għan li tiġi żviluppata iżjed id-dimensjoni esterna tal-politika Ewropea dwar il-migrazzjoni, il-Kummissjoni nediet diversi inizjattivi.

5.1.2

Is-sħubijiet għall-mobilità huma l-iżjed strument politiku importanti fl-implimentazzjoni tal-GAMM. Il-fażi pilota tal-implimentazzjoni tagħhom intemmet u l-Kummissjoni wettqet valutazzjoni politika tal-implimentazzjoni tagħhom fl-2009 (9).

5.1.3

Il-Kummissjoni rrakkomandat li jiġu indirizzati sfidi ġodda lejn politiki tal-immigrazzjoni u tal-asil (bħall-gwerer u ċ-ċaqliq tal-popolazzjoni fir-reġjun tal-Mediterran) billi jinħoloq djalogu għall-migrazzjoni, il-mobilità u s-sigurtà fl-UE, fil-Komunikazzjoni tagħha dwar “Djalogu dwar il-migrazzjoni, il-mobilità u s-sigurtà mal-pajjiżi tan-Nofsinhar tal-Mediterran”, COM(2011) 292. Minn dak iż-żmien 'l hawn, l-UE nediet djalogi ma' ċerti pajjiżi.

5.1.4

Ġew konklużi sitt sħubijiet għall-mobilità ma' dawn il-pajjiżi: il-Kap Verde (Mejju 2008) (10), il-Moldova (Mejju 2008) (11), il-Ġeorġja (Novembru 2009) (12), l-Armenja (Ottubru 2011) (13), l-Ażerbajġan (Diċembru 2013) (14) u l-Marokk (Ġunju 2013) (15). In-negozjati tas-sħubijiet għall-mobilità mat-Tuneżija ġew konklużi u ġiet iffirmata dikjarazzjoni konġunta fit-3 ta' Marzu ta' din is-sena. Bdew negozjati dwar sħubija għall-mobilità mal-Ġordan li għandhom jiġu konklużi qabel ma tasal fi tmiemha l-Presidenza Griega, filwaqt li waslu biex jibdew djalogi ġodda dwar il-migrazzjoni, il-mobilità u s-sigurtà ma' pajjiżi oħra tan-Nofsinhar tal-Mediterran, bħall-Eġittu, il-Libja, l-Alġerija u l-Libanu. Id-dikjarazzjoni tas-Summit UE-Afrika dwar il-migrazzjoni u l-mobilità (16) għandha approċċ globali, li l-KESE japprova.

5.1.5

Il-Kummissjoni ppubblikat valutazzjoni tal-approċċ globali għall-migrazzjoni (17) fl-2011, u talbet lill-UE ssaħħaħ il-politika esterna tal-migrazzjoni tagħha, u ressqet verżjoni riveduta tal-Approċċ Globali għall-Migrazzjoni u l-Mobilità (GAMM), abbażi ta' erba' pilastri: 1) l-organizzazzjoni u l-faċilitazzjoni tal-migrazzjoni legali u l-mobilità; 2) il-prevenzjoni u t-tnaqqis tal-migrazzjoni irregolari u t-traffikar tal-bnedmin; 3) il-promozzjoni tal-protezzjoni internazzjonali u t-titjib tad-dimensjoni esterna tal-politika dwar l-asil; u 4) il-massimizzazzjoni tal-impatt tal-iżvilupp fuq il-migrazzjoni u l-mobilità.

5.1.6

Is-sħubijiet għall-mobilità għandhom ċerti limitazzjonijiet li fil-fehma tal-KESE għandhom jiġu indirizzati fis-snin li ġejjin. Mil-lat legali, huma liġi mhux vinkolanti. Huma dikjarazzjonijiet konġunti bejn l-UE, grupp ta' Stati Membri interessati u pajjiż terz, iżda mhumiex vinkolanti għall-partijiet. In-natura flessibbli tagħhom tgħin biex jintlaħaq ftehim politiku, iżda mingħajr responsabbiltà legali. Kif osserva fil-passat il-KESE (18), is-sħubijiet għall-mobilità għandhom ikunu ftehimiet internazzjonali li huma vinkolanti għall-partijiet kontraenti.

5.1.7

Is-sħubijiet għall-mobilità għandhom jiżviluppaw il-linji ta' mobilità u migrazzjoni tagħhom b'mod iżjed komprensiv u bbilanċjat, u din għandha tkun prijorità għalihom. Sa issa, il-prijoritajiet tagħhom kienu s-sigurtà, ir-ritorn, ir-riammissjoni tal-migranti irregolari u l-kontroll tal-fruntieri. Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar id-djalogu stabbilixxiet li “... iż-żieda fil-mobilità” tiddependi minn kundizzjonijiet speċifiċi li għandhom jiġu sodisfatti minn pajjiżi terzi. Il-KESE huwa tal-fehma li l-UE għandha tipprovdi lil dawn il-pajjiżi b'opportunitajiet għall-immigrazzjoni permezz ta' proċessi legali u trasparenti (19).

5.1.8

Il-KESE jipproponi li l-UE toffri lill-pajjiżi msieħba mezzi għall-mobilità, il-faċilitar u l-liberalizzazzjoni tas-sistema tal-viżi u l-ammissjoni ta' immigranti ġodda. Il-Kumitat (20) jappoġġja l-fatt li jiġu inklużi kwistjonijiet oħra fil-ftehimiet il-ġodda, pereżempju:

5.1.9

L-istabbiliment mill-UE ta' ċentri tal-migrazzjoni fil-pajjiżi ta' oriġini se jsaħħaħ il-preżenza tal-UE f'dawk il-pajjiżi, filwaqt li jelimina informazzjoni żbaljata li tinxtered minn gruppi kriminali li jmexxu l-kuntrabandu, u jħeġġeġ applikazzjonijiet għal immigrazzjoni legali. Għandha tingħata attenzjoni speċjali għat-tisħiħ tas-soċjetà ċivili lokali, jew li din tinħoloq fejn għadha ma teżistix.

5.1.10

F'sitwazzjonijiet ta' kriżi umanitarja minħabba ċaqliq massiv, l-istabbiliment ta' ċentri ta' immigrazzjoni u ta' residenza temporanja jista' jiġi ffinanzjat mill-UE, filwaqt li jitqies il-prinċipju tal-kondizzjonalità pożittiva. Bil-kooperazzjoni tal-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati u tal-Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Migrazzjoni, dawn iċ-ċentri jiżguraw li l-persuni li jeħtiġuha jkollhom il-protezzjoni tas-sistema internazzjonali tal-asil.

5.1.11

L-UE trid tilħaq ftehimiet mal-pajjiżi ta' tranżitu, u tqis b'mod speċjali r-rekwiżiti fir-rigward tal-prinċipji tad-drittijiet tal-bniedem u tar-ripatrijazzjoni.

5.1.12

L-iffirmar ta' ftehimiet jista' jestendi wkoll għal kooperazzjoni mal-Frontex u mal-Europol. Il-ġlieda kontra l-gruppi ta' kriminalità organizzata li jmexxu l-kuntrabandu hija punt ewlieni għall-prevenzjoni u t-tnaqqis tal-immigrazzjoni irregolari. In-nies li jispiċċaw vittmi tat-traffikanti għandhom jiġu kkunsidrati bħala vittmi innoċenti.

5.1.13

Fid-dawl tad-diżastru f'Lampedusa twaqqfet Task Force għall-Mediterran fil-Kunsill ĠAI tas-7 u t-8 ta' Ottubru 2013. Dan il-grupp temm ħidmietu bil-pubblikazzjoni tal-Komunikazzjoni dwar il-ħidma tat-Task Force fil-Mediterran COM(2013) 869, li fiha pakkett ta' azzjonijiet fuq perjodu qasir, medju u twil ta' żmien f'ħames oqsma ta' azzjoni prinċipali: azzjonijiet bil-kooperazzjoni ta' pajjiżi terzi; protezzjoni reġjonali, risistemazzjoni u mezzi legali msaħħa ta' aċċess għall-UE; il-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin, il-kuntrabandu u l-kriminalità organizzata; it-tisħiħ tal-kontroll tal-fruntieri; u għajnuna u solidarjetà lill-Istati Membri li qed jaffaċċaw pressjoni migratorja qawwija.

5.1.14

Fil-fehma tal-KESE, huwa fundamentali li l-azzjonijiet fuq perjodu qasir ta' żmien ikunu kkomplementati b'miżuri fit-tul bil-għan li jindirizzaw il-kawżi fundamentali tal-migrazzjoni mhux volontarja.

5.1.15

Il-Kunsill Ewropew ta' Diċembru 2013 appoġġja l-miżuri proposti u tenna l-bżonn ta' azzjoni deċiżivabiex ma jkunx hemm telf ta' ħajjiet fil-baħar u jiġu evitati traġedji fil-futur. Ikkonferma l-prijorità ta' kooperazzjoni mal-pajjiżi terzi biex jiġu pprevenuti ġrajjiet bħal dawn.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/10

Relaturi:

is-Sur van IERSEL u s-Sur CEDRONE

—

l-għan tal-UEM, bħala l-qofol fi kwalunkwe żvilupp ulterjuri tal-UE, huwa l-promozzjoni tal-kwalità tal-ħajja, il-prosperità u l-istabbiltà taċ-ċittadin Ewropew. L-iżvilupp tal-fiduċja u l-kundizzjonijiet favorevoli għall-ekonomija reali huma prerekwiżiti għat-tkabbir, l-impjieg, il-kompetittività u l-investiment. Dawn l-aspetti jenfasizzaw it-tifsira tal-UEM kemm għall-membri taż-żona tal-euro kif ukoll għal dawk li mhumiex;

—

il-fatt li ma jistgħux jiġu mbassra żviluppi eventwali jġiegħel liż-żona tal-euro biex b'mod urġenti tistabbilixxi l-kundizzjonijiet it-tajbin, għax fil-kuntest globalizzat tal-lum, m'hemm l-ebda pajjiż Ewropew li jista' jiggarantixxi l-libertà tal-azzjoni tiegħu stess. Dan għandu konsegwenzi kbar għall-governanza tal-UEM kif ukoll għall-politiki tagħha;

—

l-UEM mhijiex iżolata waħedha. Oriġinarjament hija tfasslet bħala l-kisba ta' żona Ewropea interna miftuħa u tas-Suq Uniku. Minbarra d-dixxiplina fiskali, hemm bżonn li l-UE u l-Istati Membri jfasslu flimkien politiki ekonomiċi u soċjali ta' appoġġ għat-tkabbir u l-impjiegi bħala fatturi ewlenin li jservu ta' bażi għal konsolidazzjoni li tirnexxi (1);

—

ser ikun hemm bżonn ta' aġġustamenti profondi fil-politiki ekonomiċi u strutturali, li sa ftit ilu kienu tista' tgħid oqsma esklussivament nazzjonali, sabiex jiġi żgurat proċess ta' konverġenza bejn l-Istati Membri f'għadd ta' oqsma. Il-bini tal-fiduċja komuni għandu jieħu post in-nuqqas ta' fiduċja u t-tensjonijiet. Unjoni aktar magħquda taffettwa lis-soċjetà kollha. Għandhom jiġu żgurati djalogi soċjali u ċivili fil-livelli kollha.

I.

L-ikkompletar tal-UEM, żgurat permezz ta' struttura ta' governanza u ġestjoni soda taż-żona tal-euro u msejjes fuq:

II.

It-tnedija b'urġenza ta' pjan Ewropew ġenwin għat-tkabbir u l-impjiegi bbażat fuq programm ta' investiment sostanzjali xprunat minn investiment pubbliku u privat, li jwassal għal impuls fiskali. L-ibbilanċjar mill-ġdid u l-implimentazzjoni adatta ta' strumenti eżistenti, b'mod partikolari s-“six-pack” (pakkett ta' sitt proposti leġislattivi), it-“two-pack” (it-tieni pakkett ta' proposti għall-governanza ekonomika) u s-Semestru Ewropew għandhom jiġu żgurati;

III.

It-twaqqif ta' kalendarju u arranġamenti għat-tnedija ta' Ewropa politika b'mod globali, inkluż proċess ta' riflessjoni dwar l-istruttura istituzzjonali tagħha fil-kuntest ta' konvenzjoni Ewropea ġdida;

IV.

It-tnedija ta' strateġija ta' komunikazzjoni u semplifikazzjoni dwar l-UEM, bħala sforz konġunt mill-Kummissjoni Ewropea, il-Parlament Ewropew, l-Istati Membri u s-soċjetà ċivili.

2.1

Il-KESE jisħaq li l-impatt ta' UEM kompleta u li tirnexxi jmur lil hinn mill-arranġamenti baġitarji, monetarji, u bankarji. Tmexxija ffukata għandha tnebbaħ liċ-ċittadini u lill-aġenti ekonomiċi jemmnu fil-missjoni komuni u fis-sens ta' appartenenza għall-Ewropa.

2.2

Il-ħames snin li ġejjin huma kruċjali sabiex l-arkitettura tal-UEM, li għadha fraġli, tiżviluppa sal-maturità tagħha. Fuq kollox, dan jitlob għal sjieda, ftuħ u trasparenza; għalhekk għandna bżonn ta' politiki effettivi, kif ukoll diskors sempliċi u ċar – mingħajr logħob bil-kliem! – mill-gvernijiet tal-Istati Membri taż-żona tal-euro, mill-Kunsill u mill-korpi l-oħra kollha tal-UE.

2.3

L-istess kif talbu xi wħud mill-politiċi Ewropej importanti, il-KESE jqis li l-unjoni politika hija punt ta' referiment għall-futur (2). Bi qbil mal-argumenti tagħhom, il-KESE ma jqisx li l-unjoni politika tirrappreżenta biss it-twettiq finali tal-UEM fiha nnifisha, iżda wkoll fil-kuntest internazzjonali usa' tad-dinja globalizzata tal-lum, li huwa ta' sfida fundamentali għas-sovranità tal-istati individwali u l-kapaċitajiet regolatorji tagħhom.

2.4

Fid-dinja globalizzata tal-lum, m'hemm l-ebda stat Ewropew individwali li jista' jissopravvivi waħdu. Għaldaqstant, is-sovranità tal-istati hija garantita aħjar f'qafas politiku u ekonomiku komuni.

2.5

Ir-rapport tal-President Van Rompuy “Lejn UEM ġenwina” u l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni li tikkorrispondi għalih ta' Novembru u Diċembru 2012 ippreżentaw abbozz ta' pjan direzzjonali b'miżuri konkreti fuq l-istess linji. Il-KESE laqa' l-pjan b’sodisfazzjon (3). Il-kwistjoni ewlenija hija li, minkejja l-progress sostanzjali li sar, is-separazzjoni bejn it-tmexxija ta' munita komuni u l-governanza ekonomika intergovernattiva toħloq tensjonijiet enormi. Il-KESE jinsisti li r-rapport ta' Van Rompuy jibqa' l-bażi għall-politika għall-inizjattivi leġislattivi fiż-żmien li ġej.

2.6

Il-kriżi ekonomika u finanzjarja affettwat liż-żona tal-euro b'mod partikolari, u kixfet il-limitazzjonijiet tal-UEM bħalissa. Aktar minn tqegħid ta' ġebla fil-bini tal-integrazzjoni Ewropea, l-euro ġie perċeput minn ħafna bħala xatba li tifred lill-pajjiżi u lis-soċjetà ċivili, u li jipperikola l-ġejjieni nnifsu tal-Unjoni. Din il-perċezzjoni żbaljata ma tirrikonoxxix li l-kriżi, bl-oriġini tagħha primarjament barra miż-żona tal-euro, kienet tkun iktar profonda mingħajr il-munita unika.

2.7

Bħalissa d-differenzi ekonomiċi u l-iżbilanċi eżistenti bejn gruppi ta' pajjiżi, li ilhom mill-1991 u li qatt ma ġew indirizzati, qed iwaqqfu l-progress fil-proċess ta' integrazzjoni. Saħansitra qed jinbtu xejriet perikolużi ta' qsim u ta' rinazzjonalizzazzjoni.

2.8

B'dan il-mod il-ġejjieni jsir imprevedibbli. Is-sinjali ta' rkupru qed isostnu l-ottimiżmu u jeliminaw l-istat ta' kriżi. Madankollu, parzjalment minħabba li l-UEM mhix kompluta, u minħabba l-frammentazzjoni tas-suq finanzjarju Ewropew, huwa mistenni li r-rati ta' tkabbir baxxi/moderati se jippersistu għal tul ta' żmien konsiderevoli. Minħabba l-volatilità tal-ekonomija u r-riperkussjonijiet li jista' jkun hemm fis-snin li ġejjin, il-KESE jwissi kontra l-kompjaċenza dwar dawn il-kwistjonijiet.

2.9

F'dan il-kuntest, id-deċiżjonijiet reċenti, inklużi s-“six-pack”, it-“two-pack” u l-Unjoni Bankarja, minkejja li limitati, kienu meħtieġa ħafna u urġenti. Madanakollu, dawn il-mekkaniżmi ta' governanza ġodda huma bbażati l-aktar, wieħed jista' jgħid, fuq tħassib dwar il-baġit u l-istabbiltà milli fuq tħassib dwar in-nies, li huwa għaliex it-tkabbir u l-miżuri soċjali tħallew barra. Barra minn hekk, il-proċess twil tat-teħid tad-deċiżjonijiet u l-kumplessità tas-sistema jwasslu għal reżistenza, fil-beraħ jew le, fl-Istati Membri u fil-Kunsill b'konsegwenza tan-nuqqas ta' fiduċja politika u l-enfasi fuq s-sovranità nazzjonali. Din is-sitwazzjoni diġà wasslet għal spejjeż ekonomiċi u soċjali għall-Unjoni u naqqset il-pożizzjoni internazzjonali tagħha, u b'hekk it-trawwim tal-fiduċja isir importantissimu biex jingħelbu l-ostakli.

2.10

Għaldaqstant, il-KESE jinsisti fuq pjan direzzjonali konvinċenti għal-leġislatura Ewropea li ġejja li jfassal, bi skadenzi preċiżi, il-passi li jmiss li għandhom jiffukaw fuq l-ikkompletar tal-UEM f'rabta mill-qrib mal-miri tal-istrateġija Ewropa 2020 u mal-inizjattivi ewlenin tagħha. Din l-Opinjoni tipproponi wħud mill-elementi essenzjali għal pjan direzzjonali bħal dan.

2.11

L-integrazzjoni differenzjata fi ħdan l-UE, li diġà ġiet applikata b'suċċess għal għadd ta' oqsma ta' politika, għandha tkompli tkun prinċipju ċentrali. Ħafna mid-deċiżjonijiet neċessarji biex tiġi kkompletata l-UEM jistgħu jittieħdu taħt il-liġi eżistenti u/jew permezz ta' kooperazzjoni mtejba, filwaqt li oħrajn ser jeħtieġu trattat ġdid u/jew bidliet għat-trattati eżistenti. Dawn id-deċiżjonijiet għandhom jagħmluha possibbli li jitpatta għad-dewmien fl-ikkompletar tal-UEM u biex jittieħdu sensiela ta' miżuri malajr, mingħajr ma jiġu ttraskurati l-perspettivi għat-tul, peress li anke ż-żona tal-euro teħtieġ riformi strutturali ġenwini fil-livell istituzzjonali maġenb dawk li jridu jitwettqu fil-pajjiżi individwali.

3.1

Pass inizjali u immedjat fil-pjan direzzjonali għat-terminu leġislattiv Ewropew li jmiss ikun l-iffirmar u t-twettiq ta' patt ġenwin għat-tkabbir, l-impjiegi u l-istabbiltà biex tingħata spinta lill-irkupru u jinħolqu l-kundizzjonijiet biex id-dejn jitħallas lura (Patt Ġdid Ewropew jew New Deal). Dan il-pjan ikollu jikkonsisti f'mill-inqas il-punti li ġejjin:

4.1.1

Rigward il-politika monetarja, f'konformità ma' governanza makroekonomika msaħħa fiż-żona tal-euro, il-mandat tal-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) għandu jiġi kompletat biex jiġi daqs banek ċentrali oħra barra l-Ewropa u dawk ta' pajjiżi Ewropej barra l-UE u ż-żona tal-euro, biex ikun jista', fost affarijiet oħra, jaġixxi ta' mutwanti tal-aħħar istanza u bħala msieħeb ugwali fil-fora internazzjonali, filwaqt li tiġi rispettata l-awtonomija sħiħa tiegħu. Il-BĊE għandu jkollu s-setgħa sħiħa biex jevita kriżijiet ta' likwidità b'mod li jiffavorixxi l-investiment (SMEs).

4.1.2

Madanakollu, il-BĊE ma jistax jinżamm responsabbli waħdu. Fit-triq lejn unjoni fiskali u ekonomika, hemm bżonn essenzjali ta' Unjoni Bankarja  (8). Minħabba relazzjoni persistenti bejn il-gvernijiet u l-banek, l-Istati Membri għadhom isibuha bi tqila biex joħolqu l-kundizzjonijiet politiċi u ekonomiċi neċessarji, li jwassal biex jiġu postposti d-deċiżjonijiet l-aktar adattati u effettivi (9). Dan ifixkel ukoll is-superviżjoni effettiva mill-BĊE fuq il-banek kollha, li għandha tibbilanċja l-frammentazzjoni finanzjarja, taqta' r-rabtiet mhux mixtieqa bejn il-politiki nazzjonali u l-banek, u toħloq kundizzjonijiet favorevoli għal fużjoni transkonfinali ta' banek.

4.1.3

Waqt in-negozjati mal-Kunsill dwar l-Unjoni Bankarja, il-Parlament Ewropew irnexxielu jilħaq qbil dwar il-progress lejn Mekkaniżmu Uniku ta' Riżoluzzjoni u Fond Uniku ta' Riżoluzzjoni tal-Banek (10). Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ l-opinjoni tal-Parlament Ewropew (PE). Fil-futur qarib id-deċiżjonijiet għandhom jikkontribwixxu għal suq tal-kapital Ewropew unifikat, komparabbli għal dak tal-Istati Uniti.

4.1.4

Unjoni Bankarja kompleta teħtieġ Mekkaniżmu Uniku ta' Riżoluzzjoni li jkun strutturat tajjeb, Skemi ta' Garanzija tad-Depożiti armonizzati fl-Istati Membri, u Mekkaniżmu Ewropew ta' Stabbiltà li jippermetti rikapitalizzazzjoni diretta tal-banek (11). Is-sistema relatata tat-teħid tad-deċiżjonijiet għandha tkun effiċjenti u tiżgura azzjoni rapida. Il-proċess tal-istabbiliment u l-implimentazzjoni ta' dawn l-elementi għandu jitgħaġġel.

4.1.5

L-Unjoni Bankarja waħidha mhijiex biżżejjed biex tistimula l-ekonomija u l-investimenti. Biex is-settur finanzjarju Ewropew isir aktar reżistenti, l-aġenda għas-snin li ġejjin għandha tiffoka wkoll fuq l-implimentazzjoni sħiħa tal-Basel III, fuq il-Bord tal-Istabbiltà Finanzjarja u fuq is-sejbien ta' soluzzjoni għal banek li huma “kbar wisq biex ifallu” f'konformità ma' ftehimiet internazzjonali (G-20).

4.1.6

Il-Kummissarju Barnier dan l-aħħar ippubblika pakkett leġislattiv voluminuż dwar il-banek u s-swieq finanzjarji li jista' jagħti kontribut importanti għat-tħaddim tajjeb tas-swieq finanzjarji fl-Ewropa, kif ukoll biex jinħoloq settur bankarju stabbli u ta' min jafda fuqu. Dan huwa ta' importanza fundamentali għall-ekonomija reali. L-aktar deċiżjonijiet tal-Kunsill riċenti f'dan il-qasam ma jersqux ħlief parzjalment lejn din id-direzzjoni mixtieqa.

4.1.7

Waħda mill-ogħla prijoritajiet għall-irkupru u t-tkabbir tal-ekonomija u għall-iżvilupp hija kreditu suffiċjenti. Dan ifisser li l-leġislazzjoni tal-UE għandha ssib bilanċ bejn l-iżgurar ta' kundizzjonijiet qafas stretti għall-banek u l-promozzjoni ta' biżżejjed opportunitajiet għal attivitajiet bankarji operattivi, speċjalment biex jiġu faċilitati l-investimenti, li huma indispensabbli għal kull politika ta' tkabbir. M'hemmx għalfejn ngħidu li huwa kruċjali t-twaqqif ta' arranġamenti sodisfaċenti favur negozji li għadhom jibdew u l-SMEs (12).

4.2.1

F'dan il-qasam, id-diskussjoni intensiva fil-Kunsill Ewropew dwar kuntratti vinkolanti għar-riforma ekonomika hija sinifikanti u diżappuntanti (13). Għalhekk, il-KESE jinsisti li l-Kummissjoni tkompli tiżviluppa l-proposta tagħha dwar arranġamenti kuntrattwali bħal dawn, minħabba li hemm bżonn aktar diskussjoni dwar il-forma, l-iffinanzjar u l-leġittimità demokratika tagħhom (14).

4.2.2

Is-sħubijiet ibbażati fuq sistema ta' arranġamenti maqbula b'mod reċiproku u l-mekkaniżmi ta' solidarjetà assoċjati jistgħu jikkontribwixxu biex jiġu faċilitati u appoġġjati politiki ta' aġġustament sodi. Dawn l-arranġamenti jikkontribwixxu kemm għas-sjieda tal-Istati Membri fi ħdan qafas komuni, kif ukoll għal riformi fl-oqsma kollha relatati mat-tkabbir sostenibbli, il-kompetittività u l-impjieg – it-tlieta li huma ser isaħħu l-UE kollha kemm hi (15). Qafas ta' dan it-tip jista' jgħin biex jipprovdi rispons mill-UE għall-iskossi asimmetriċi skont il-pajjiż, li tkun forma ta' solidarjetà tal-UE.

4.2.3

Sħubijiet ta' dan it-tip jistgħu jippromovu l-koeżjoni u l-fiduċja fost il-popolazzjoni li hija kruċjali biex jingħeleb it-tħassib marbut mas-sovranità nazzjonali. Dan, min-naħa tiegħu, ser jikkontribwixxi għall-komunalità Ewropea li se tkun bażi indispensabbli għall-iżvilupp ta' strumenti tal-UE, bħal baġit għaż-żona tal-euro, fond ta' solidarjetà Ewropew u l-Eurobonds.

4.2.4

Il-konverġenza ta' sistemi ekonomiċi inklużi sistemi tat-taxxa (16), flimkien ma' strument ta' solidarjetà, tirrappreżenta fattur ewlieni biex bil-mod jingħelbu d-differenzi makro u mikroekonomiċi bejn il-pajjiżi. Fuq żmien medju, anke jekk dan ikun jitlob tibdil fit-trattati, dan l-istrument x'aktarx isir mekkaniżmu ta' kumpens ekonomiku biex l-ekonomiji tal-pajjiżi taż-żona tal-euro jerġgħu jiġu bbilanċjati u integrati. Eventwalment jista' jsir parti minn baġit komuni taż-żona tal-euro. Il-fondi strutturali u ta' koeżjoni jistgħu wkoll jintużaw f'din il-perspettiva.

4.2.5

Il-Kummissjoni l-ġdida, bħala attur ewlieni fil-proċess, għandha tieħu r-responsabbiltà li tagħmel proposti leġislattivi, f'konformità mal-metodu segwit mill-Kummissarju Barnier għar-regolazzjoni tas-sistema finanzjarja, f'oqsma fejn id-dibattitu s'issa kien iddominat mill-Istati Membri, biex b'hekk jitħeġġu diskussjonijiet produttivi fil-Kunsill abbażi ta' proposti konkreti.

4.2.6

S'issa l-Kummissjoni m'użatx dan il-metodu biżżejjed. Eżempji ta' każijiet fejn jista' jintuża jinkludu l-koordinazzjoni ex-ante ta' pjani għal riformi ewlenin tal-politika ekonomika, kuntratti għal riforma ekonomika akkumpanjati minn mekkaniżmu ta' solidarjetà, it-twaqqif ta' fond Ewropew ta' tifdija u l-Eurobills. Meta dawn it-tibdiliet ikunu jeħtieġu bidliet fit-Trattati, il-Kummissjoni għandha tagħmel dan ċar mal-membri taż-żona tal-euro.

4.2.7

Approċċ bħal dan se jġiegħel lill-Kunsill biex jieħu pożizzjoni dwar dawn il-proposti. Huwa ser jenfasizza t-trasparenza u ċ-ċarezza dwar il-pożizzjonijiet politiċi differenti, u ser ikun l-uniku metodu biex jingħeleb l-istaġnar intergovernattiv fl-arranġament attwali. Dan għandu wkoll jiġu kkomunikat b'mod adatt mill-Kummissjoni lill-partijiet interessati differenti, inkluż lill-pubbliku ġenerali.

4.2.8

Għaldaqstant, li hu meħtieġ fuq żmien medju (kif kien meħtieġ sa mit-Trattat ta' Maastricht) hija governanza ekonomika għaż-żona tal-euro rigward il-politiki mikro u makroekonomiċi, billi ngħaddu mill-metodu ta' koordinazzjoni attwali, li s'issa kiseb riżultati batuti, għal teħid tad-deċiżjonijiet konġunt dwar il-“prinċipji fundamentali” ta' dawk il-politiki. Iż-żona tal-euro ma taffordjax tkompli tuża l-istess munita filwaqt li tħaddan politiki ekonomiċi separati, li għalhekk hemm bżonn jiġu integrati sabiex, fost affarijiet oħra, jiġi faċilitat ix-xogħol tal-BĊE.

4.2.9

Mekkaniżmu ta' distribuzzjoni mill-ġdid li għandu jintuża f'każ ta' xokkijiet asimmetriċi: il-prinċipju tar-responsabbiltà (mhux biss tal-istati iżda anke ta' ċittadini) m'għandux ikun separat minn dak tas-solidarjetà. Għaldaqstant għandhom jittieħdu miżuri konkreti għal perjodu limitat għall-aktar gruppi vulnerabbli tal-popolazzjoni. Hija responsabbiltà li għandu kull ċittadin u kull pajjiż.

4.2.10

Fuq l-istess linji, għandna bżonn nimxu lejn baġit proprju suffiċjenti għaż-żona tal-euro, b'regoli maqbula b'mod konġunt; dan hu l-uniku mod biex jittieħdu passi lejn politika fiskali komuni u jiġu assorbiti kwalunkwe xokkijiet li jistgħu jseħħu fil-ġejjieni. Dan jista' jiġi ffinanzjat, pereżempju, permezz ta' taxxa mmirata, taxxa fuq it-tranżazzjonijiet finanzjarji (bil-kundizzjoni li din tkun estiża għaż-żona tal-euro kollha), taxxa fuq il-karbonju, jew imposta temporanja fuq il-bilanċ tal-eċċess tal-pagamenti ogħla minn 6 % u, fl-aħħar, billi jinħarġu bonds konġunti.

4.2.11

Dejn sovran: għandu jinħoloq mekkaniżmu li, mingħajr ma jneħħi r-responsabbiltà tal-pajjiżi għad-dejn tagħhom, ineħħi dan minn idejn l-ispekulaturi. Id-dejn nazzjonali, gradwalment ikkonvertit sa mhux aktar minn 60 % (kif propost mill-KESE (17)) jew, għall-parti li tiżboq is-60 % (skont il-proposta għal Fond ta' Tifdija tad-Dejn imressqa mill-Kummissjoni (18)), jista' jinżamm f'kont tad-dejn ikkonsolidat u mantnut pro-rata mill-Istati Membri differenti. Minflok dan, jista' jitwaqqaf Fond Temporanju tal-Eurobill permezz ta' trattat intergovernattiv li jkun jippermetti il-ħruġ ta' strumenti ta' dejn fiż-żona tal-euro għal perjodu ta' żmien qasir, u b'hekk ineħħi r-riskju ta' kriżi ta' likwidità tal-gvern fiż-żona tal-euro. B'segwitu għall-konklużjonijiet tal-grupp ta' esperti tagħha, li twaqqaf bil-mandat speċifiku li janalizza l-merti u r-riskji tal-alternattivi differenti ta' ħruġ ta' dejn konġunt, il-Kummissjoni issa għandha tfassal proposta konkreta dwar liema strumenti għandhom jintużaw u f'liema perjodu ta' żmien.

4.3.1

Il-politiki mikroekonomiċi wkoll jeħtieġu ħafna attenzjoni, speċjalment il-politiki industrijali u settorjali, li huma vitali għat-tkabbir tal-ekonomija Ewropea, fejn l-approċċ frammentat m'għadux jaħdem. Għalhekk jeħtieġ li jingħaqdu flimkien xi politiki (u l-proċeduri tat-teħid tad-deċiżjonijiet korrispondenti) li għandhom impatt indirett fuq il-baġits nazzjonali, sabiex naslu għal viżjoni komuni u azzjoni konġunta mill-Kummissjoni u l-Istati Membri, b'mod partikolari rigward:

4.4.1

Il-KESE jisħaq dwar miżuri konkreti dwar id-dimensjoni soċjali tal-UEM (20). Ir-rata tal-impjieg fost iż-żgħażagħ għadha f'livell baxx u perikoluż. Flimkien mal-Istati Membri, il-Kummissjoni l-ġdida għandha terfa' r-responsabilità biex ittejjeb il-kundizzjonijiet tal-għajxien u tax-xogħol:

4.4.2

Fil-livelli kollha hemm bżonn djalogu soċjali adatt. Dan ifisser li jridu jingħelbu l-ostakli għal konsultazzjonijiet effettivi fl-Istati Membri u bejniethom. L-UE għandha tkun ta' għajnuna kbira biex jinġabru flimkien il-partijiet interessati minn pajjiżi differenti biex jiddiskutu prattiki li rnexxew u biex ifasslu pjani għat-titjib fil-kundizzjonijiet għall-ħolqien tal-impjiegi.

4.4.3

Jekk l-Unjoni Monetarja, u b'mod partikolari ż-żona tal-euro, trid tiġi kkompletata, ma tistax tinjora l-konsegwenzi soċjali tal-politiki ekonomiċi attwali billi tħallihom kompletament f'idejn pajjiżi individwali. Kemm il-miżuri ekonomiċi kif ukoll dawk soċjali għandhom iqisu mhux biss il-parametri tal-patt ta' stabbiltà, iżda firxa usa' ta' parametri makroekonomiċi (pereżempju r-rata tal-qgħad, ir-rata tat-tkabbir, il-bilanċ tal-pagamenti, ir-rata tal-impjieg, ir-rata tal-faqar, it-tqassim tad-dħul u l-ġid, eċċ.). Huwa impossibbli li tiġi żgurata l-istabbiltà tal-UEM mingħajr l-ebda mekkaniżmu soċjali għaż-żona tal-euro li jista' jindirizza l-konsegwenzi ta' riċessjonijiet ekonomiċi ħarxin u/jew żbilanċi. Xi wħud minn dawn jistgħu jeħtieġu tibdil fit-Trattati. Fuq żmien medju, jistgħu jinkludu:

4.4.4

Politiki oħra li jtejbu s-sens ta' sjieda tal-pubbliku u jiffaċilitaw il-moviment liberu tan-nies ukoll għandhom jingħaqdu flimkien għall-interess pubbliku. Dawn jinkludu:

4.5.1

Programm wiesa' bħal dan jista' jitwettaq biss permezz tal-leġittimità demokratika meħtieġa fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet. Filwaqt li jirrikonoxxi bis-sħiħ il-progress konsiderevoli matul l-aħħar ftit snin, il-KESE huwa tal-fehma li qabża oħra 'l quddiem matul it-terminu li jmiss, tista' ssir biss billi tingħata attenzjoni speċjali għar-responsabbiltà, il-leġittimità, id-demokrazija, it-trasparenza u l-komunikazzjoni.

4.5.2

Id-dibattitu politiku madwar l-Ewropa dwar il-proċess ta' integrazzjoni qed isir dejjem aktar profond. Fil-livell tal-UE, il-partiti politiċi għandhom jiddefinixxu b'mod ċar l-alternattivi tagħhom, u dawn l-alternattivi għandhom iħaddnu l-fehmiet tad-diversi raggruppamenti politiċi tal-PE u jikkontribwixxu għaż-żieda fil-viżibbiltà tal-partiti politiċi Ewropej. Elezzjonijet Ewropej transnazzjonali li jkunu jinvolvu formazzjonijiet politiċi transkonfinali jservu biex isaħħu u jiffaċilitaw ħafna d-dibattitu Ewropew.

4.5.3

Is-sjieda konġunta u l-ħtieġa ta' appoġġ pubbliku jeħtieġu ħafna aktar impenn mill-parlamenti nazzjonali għad-dibattitu Ewropew. Il-proposti leġislattivi tal-UE u l-programmi nazzjonali ta' riforma għandhom jiġu diskussi kif dovut fil-parlamenti. Għandhom jiġu ppjanati konsultazzjonijiet interattivi dwar kwistjonijiet strateġiċi bejn il-PE u l-parlamenti nazzjonali, u b'hekk tiżdied ukoll id-dinamika bejn il-parlamenti nazzjonali.

4.5.4

Il-Kummissjoni għandha tapplika l-metodu Komunitarju b'mod effettiv kemm jista' jkun meta tippreżenta l-proposti leġislattivi u l-miżuri, anke f'każijiet ta' kompetenzi konġunti mal-Istati Membri. Bħal fil-passat, attitudni proattiva u kuraġġuża tħalli l-frott.

4.5.5

Fuq talba tal-parlamenti u/jew tas-soċjetà ċivili, il-Kummissjoni għandha tiġi mistiedna fid-dibattiti nazzjonali dwar kwistjonijiet Ewropej.

4.5.6

Il-Kunsill Ewropew u l-Kunsilli, notevolment il-Kunsill ECOFIN, huma ċentrali fit-teħid tad-deċiżjonijiet u essenzjali għar-responsabbiltà u l-leġittimità. Għaldaqstant, hemm bżonn ta' aktar trasparenza għax din twieġeb għar-rekwiżiti demokratiċi.

4.5.7

Il-Membri tal-Kunsill li jirrappreżentaw l-interessi nazzjonali, minbarra li huma koleġislaturi fil-livell Ewropew, ta' spiss jitkellmu b'lingwi differenti f'pajjiżhom u fi Brussell, u dan normalment joħloq konfużjoni kbira u jfixkel il-ftehim. Id-diskors ambigwu mhuwiex aċċettabbli. L-Istati Membri għandhom jaqblu dwar messaġġi politiċi komuni fil-livelli kollha tat-teħid tad-deċiżjonijiet.

4.5.8

L-Istati Membri huma soġġetti għall-arkitettura tal-UEM, u fl-istess ħin jagħmlu wkoll parti minnha. Il-konverġenza lejn metodoloġija Ewropea, b'mod li jinżammu l-proċeduri u t-tradizzjonijiet amministrattivi nazzjonali hija possibbli, iżda dan ikun jeħtieġ aġġustamenti konsiderevoli f'għadd ta' pajjiżi. Prattiki politiċi u amministrattivi li jkunu affidabbli se jkunu indispensabbli għall-bini tal-fiduċja.

4.5.9

Il-KESE jenfasizza li s-soċjetà ċivili għandha taqdi wkoll ir-rwol tagħha, ta' spiss sottovalutat, fl-arkitettura futura tal-UE u f'żona tal-euro aktar integrata. Hemm ħafna oqsma fejn il-progress jiddependi parzjalment jew kompletament mill-atturi mhux governattivi. Is-soċjetà ċivili għandha tkun involuta b'mod sħiħ. F'numru kbir wisq ta' pajjiżi, is-soċjetà ċivili għadha marġinalizzata, filwaqt li għandha tingħata l-istrumenti neċessarji biex tiddjaloga ma' dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fl-istituzzjonijiet. Is-soċjetà ċivili trid terfa' r-responsabbiltà tagħha u tieħu sehem fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE sabiex twessa' l-bażi demokratika tagħha. Mingħajr l-impenn attiv tagħha, l-UEM qatt mhu se tkun tista' issir realtà.

4.5.10

Għall-imsieħba soċjali b'mod partikolari jkun pjuttost utli li jiġu studjati r-riżultati ta' mudell kunsenswali fl-Istati Membri, li l-KESE jappoġġja bil-qawwi. Għandu jiġi rrakkomandat l-iskambju ta’ prattiki.

4.5.11

Il-KESE jemmen li sar ovvju li r-regoli attwali mhumiex adegwati u ma ħadmux kif mistenni, u li l-azzjoni intergovernattiva mhijiex lesta biex tilqa' l-isfidi li qed tiffaċċja l-UEM. Lanqas m'għandna nimlew rasna li hekk kif tonqos il-kriżi, il-mekkaniżmi ta' stabbilizzazzjoni li twaqqfu ta' malajr hekk kif bdiet il-maltempata ser ikunu biżżejjed biex nimxu 'l quddiem u jiġu evitati kriżijiet ġodda.

4.5.12

L-uniku mod kif jiġi evitat li jerġgħu jseħħu sitwazzjonijiet bħal dawn huwa li jinbidlu r-regoli u l-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet li jiggvernaw iż-żona tal-euro sabiex din issir aktar trasparenti u demokratika:

5.1

Minbarra l-ikkompletar tal-UEM kif imsemmi hawn fuq, ikun ta' għajnuna wkoll li matul il-leġislatura li jmiss jinbeda proċess ta' riflessjoni serju dwar l-approfondiment tal-UE kollha kemm hi u dwar il-mod kif jaħdmu l-korpi istituzzjonali tagħha kif ukoll l-għażla ta' politiki li għandhom jinqasmu. Fil-fehma tal-KESE, ir-riflessjoni għandha tikkonċerna l-aspetti deskritti hawn taħt.

5.2

L-attività tal-Kummissjoni tkun soġġetta għall-approvazzjoni tal-PE, li jista' jkollu wkoll id-dritt tal-inizjattiva. Il-PE jista' jiġi elett fuq il-bażi ta' listi Ewropej magħmulin minn partiti Ewropej.

5.3

Sabiex jiġu promossi l-viżibbiltà, il-leġittimità demokratika u d-diviżjoni tas-setgħat, għandha titneħħa d-dijarkija tal-president tal-Kunsill Ewropew u tal-president tal-Kummissjoni, li għandhom jiġu eletti mill-PE jew direttament mill-poplu, sakemm ir-rwol tiegħu jinbidel ukoll. Il-Kunsill attwali għandu jsir is-“Senat tal-Istati” b'regoli ta' proċedura ġodda.

5.4

Rigward il-politiki li għandhom jitmexxew mill-UE kompletament jew parzjalment, u li dwarhom għandu jkollha s-setgħa tat-teħid tad-deċiżjonijiet, dawn jistgħu jinkludu l-politika barranija u r-rwol internazzjonali tal-Unjoni, inkluża preżenza unika fl-organizzazzjonijiet internazzjonali, il-politika tad-difiża – għal dawk li jaqblu magħha – , il-politika tal-enerġija, il-politika tar-riċerka, il-politika tal-immigrazzjoni u l-ażil, u l-konformità mal-istandards u d-drittijiet, bis-setgħa li tittieħed azzjoni meta l-istati ma jobdux dawn, kif inhu diġà l-każ għal kwistjonijiet ekonomiċi u r-regoli baġitarji.

5.5

L-istruttura istituzzjonali l-ġdida, li ma tistax tinkiseb permezz ta' kooperazzjoni mtejba biss, u r-rwol tal-Parlament, il-Kunsill, il-Kummissjoni, il-KESE u l-KtR, jistgħu jiġu determinati minn Konvenzjoni ġdida, li għandha tispiċċa xogħolha qabel l-2019, meta għandhom isiru l-elezzjonijiet Ewropej li jmiss wara dawk tal-2014.

6.1

Fil-proċess tal-kisba mill-ġdid tal-fiduċja, hija indispensabbli komunikazzjoni tajba. Il-KESE jinsab konvint li l-aħjar komunikazzjoni hija żgurata b'politiki u prattiki tajbin li jippreżentaw perspettiva fit-tul għas-soċjetà Ewropea kollha.

6.2

Hemm bżonn li l-komunikazzjoni mal-pubbliku titrawwem u tittejjeb. Il-komunikazzjoni tnibbet l-interess, li jġib miegħu l-fehim. Din it-tagħlima ma ttiħditx biżżejjed inkunsiderazzjoni, u l-Kummissjoni u l-Istati Membri huma responsabbli għal dan in-nuqqas. Għandu jintuża l-ispettru kollu tal-midja soċjali.

6.3

L-UEM u oqsma relatati ta' sikwit ġew ippreżentati bħala kwistjoni teknika. Dawn mhuwiex minnu, għax huma fundamentalment politiċi u jinfluwenzaw ħafna l-ħajja ta' kull ċittadin. Madankollu, huwa rari li tiġi diskussa, aħseb u ara kkomunikata f'din il-perspettiva, u dan jispjega wkoll id-distakk enormi bejn l-UE u ċ-ċittadini ordinarji.

6.4

It-tradizzjonijiet u s-sitwazzjonijiet differenti kuljum juru n-nuqqas ta' “lingwa komuni tal-UEM” u kultant dan joħloq konfużjoni u ħsara għall-appoġġ pubbliku. Fil-fehma tal-KESE, il-Kummissjoni hija l-unika awtorità li tista' tippreżenta soluzzjoni minħabba d-dritt tagħha ta' inizjattiva fil-proċess leġislattiv tal-UE. Dan għandu jitqies mill-perspettiva ta' Kummissjoni u PE li huma aktar politiċi minn qabel.

6.5

Kif atturi koresponsabbli, is-soċjetà ċivili u l-imsieħba soċjali għandhom jaqdu r-rwol proprju tagħhom fil-komunikazzjoni, li s'issa ta' spiss mhix żviluppata biżżejjed. Is-soċjetà ċivili u l-imsieħba soċjali għandhom iwasslu t-tħassib taċ-ċittadini u l-intrapriżi lill-awtoritajiet u għandhom jikkooperaw biex dawn jiġu indirizzati. L-iskambju ta' fehmiet għandu jmur fiż-żewġ direzzjonijiet.

6.6

L-Ewropa m'għandhiex tibqa' tagħti l-impressjoni li hija torri tal-avorju, kif taħseb il-biċċa l-kbira tal-opinjoni pubblika. Il-merti ta' integrazzjoni Ewropea, il-passi ta' żvilupp konkreti u l-benefiċċji li jirriżultaw direttament għall-investimenti, l-impjiegi, u l-konsumaturi għandhom jiġu spjegati b'mod ċar liċ-ċittadin. L-hekk imsejħa narrattiva ġdida għall-Ewropa għandha tibda bi strateġija tal-komunikazzjoni u s-semplifikazzjoni konġunta bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri li huma atturi ewlenin maġenb il-partiti politiċi u s-soċjetà ċivili.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/20

Relatur:

is-Sur SMYTH

1.1

Wara iktar minn sitt snin ta' taqlib finanzjarju u ekonomiku, il-kanali normali ta' fondi għan-negozji, b'mod partikolari l-SMEs, għadhom parzjalment imblokkati. Il-banek, is-sors tradizzjonali tal-biċċa l-kbira tal-fondi għall-SMEs, huma inqas inklinati li jsellfu minħabba għadd ta' fatturi bħat-tnaqqis fl-ingranaġġ, ir-rekwiżit għall-proporzjon ogħla ta' kapital, miżuri ta' dejn mitluf u l-averżjoni għar-riskju. Din il-frammentazzjoni tas-swieq finanzjarji u l-kanali tas-self ilha waħda mill-iktar karatteristiċi persistenti tal-kriżi finanzjarja fl-Ewropa.

1.2

It-tnaqqis tas-self għal-likwidità operatorja (working capital) lill-SMEs huwa tip ta' falliment kroniku tas-suq li jitlob reazzjoni adatta mill-persuni li jfasslu l-politika fl-UE. Sal-lum din ir-reazzjoni ma kinitx proporzjonali għall-problema.

1.3

L-inizjattiva LTRO (1) (longer-term refinancing operation – operazzjoni ta' rifinanzjament fuq żmien itwal) tal-BĊE rnexxielha tevita l-kollass tas-sistema bankarja iżda l-biċċa l-kbira tal-fondi tagħha ma daħlux fl-ekonomija reali. Minflok intużat biex tikkonsolida l-karti tal-bilanċ tal-banek u tirrappreżenta opportunità mitlufa għax il-kumpaniji għadhom fi bżonn kbir ta' likwidità operatorja.

1.4

Il-BEI, li kien attiv ħafna fl-appoġġ tal-SMEs fl-Ewropa kollha ġie rikapitalizzat sostanzjalment u tejjeb is-self tiegħu lill-SMEs. L-appoġġ għall-SMEs jirrappreżenta l-ikbar prijorità ta' politika tal-Grupp tal-BEI, u jirrappreżenta iktar minn 20 % tal-volum ta' self annwali tal-BEI u 100 % tal-attivitajiet tal-FEI. Għad li l-BEI huwa provveditur sinifikanti ta' finanzjament għall-iżvilupp għall-SMEs, il-parti tiegħu tal-volum globali tas-self lill-intrapriżi għadha żgħira.

1.5

Il-KESE appoġġja l-Green Paper tas-sena l-oħra dwar il-finanzjament fit-tul tal-ekonomija (2) u dan ġie segwit minn pakkett ta' miżuri (3) pubblikat dan l-aħħar għall-promozzjoni tal-finanzjament fit-tul b'mod ġenerali u biex il-fondi jiġu mmirati lejn l-SMEs b'mod partikolari. Il-pakkett iħaddan miżuri biex jiġi xprunat l-użu tat-titolizzazzjoni tas-self lill-SMEs. Il-Kummissjoni tipproponi wkoll regoli ġodda biex il-fondi tal-pensjonijiet jiġu mħeġġa jinvestu fl-assi finanzjarji u b'hekk jappoġġjaw il-finanzjament tat-tkabbir iktar fit-tul fl-ekonomija reali (4). Hemm ukoll proposti biex jinħoloq suq sekondarju likwidu u trasparenti għal titoli korporattivi u ta' tip ieħor. Il-KESE jilqa' dawn il-proposti u jemmen li, eventwalment, jistgħu jikkontribwixxu għal suq riformat u iktar effiċjenti għall-finanzjament tal-SMEs.

1.6

Bħalissa qed jitħejjew bosta inizjattivi oħra biex jitneħħew l-ostakli għal valutazzjoni iktar preċiża tal-affidabbiltà tal-kreditu u r-riskju mis-selliefa. Dawn jinkludu użu ikbar ta' repożitorji diġitali b'kontributi standard għar-reġistri kummerċjali, l-uffiċċji tal-istatistika, il-valutazzjonijiet tal-kreditu bankarju u selliefa oħra u eventwalment it-twaqqif ta' reġistru ċentrali Ewropew tal-kreditu. Informazzjoni aħjar u iktar aġġornata dwar il-prestazzjoni finanzjarja tal-SMEs għandha twassal għal valutazzjoni aħjar tar-riskju mis-selliefa u l-ipprezzar iktar adatt tar-riskju.

1.7

Bħalissa qed jitħejjew jew jiġu kkunsidrati proposti biex jittejjeb l-aċċess għall-finanzjament tal-SMEs. Il-KESE jappoġġja din ir-reazzjoni iktar proattiva mill-persuni li jfasslu l-politika iżda dawn il-miżuri ser jieħdu ż-żmien biex jiġu implimentati. Xi jrid isir issa u fil-perjodu l-qasir biex jittejjeb l-aċċess għall-finanzjament tal-SME – din hija l-isfida.

1.8

Soluzzjoni ta' approċċ “wieħed tajjeb għal kulħadd” tista' ma tkunx adatta għall-Istati Membri kollha. Xi Stati Membri żviluppaw approċċi li huma adatti għall-istrutturi u r-regolamenti finanzjarji nazzjonali tagħhom. Waħda mill-iktar inizjattivi interessanti hija l-Iskema tal-Fond għas-Self (Funding for Lending Scheme) fir-Renju Unit (5). Din kellha suċċess enormi f'li tixpruna s-self ipotekarju u s-self lill-familji fir-Renju Unit tul l-aħħar sentejn u issa hija mmirata biss lejn l-ixprunar tas-self lill-SMEs. L-iskema tagħti inċentivi lill-banek parteċipanti biex iżidu s-self nett lill-SMEs billi jnaqqsu l-ispiża tal-finanzjament. Dawk li jappoġġjaw l-iskema jressqu l-argument li s-self lill-SMEs kien ikun iktar dgħajjef li kieku ma kienx hemm l-iskema.

1.9

Il-KESE jqis l-Iskema tal-Fond għas-Self bħala eżempju ta' prattika tajba u jirrakkomanda li l-BĊE iqis bis-serjetà li jintroduċi inizjattiva simili fiż-żona tal-euro. Fil-5 ta' Ġunju 2014, il-BĊE ħabbar sensiela ta' miżuri ta' likwidità biex isaħħaħ is-self tal-banek lill-SMEs (6). Il-KESE bi pjaċir jinnota li l-proposta ewlenija tal-BĊE, imsejħa operazzjonijiet ta' rifinanzjament immirat fit-tul (Targeted Longer-Term Refinancing Operations – TLTRO), hija simili għall-Iskema tal-Fond għas-Self kif enfasizzat f'din l-Opinjoni. Ta' min jinnota wkoll li l-ħidma tal-KESE f'din l-Opinjoni ppreċediet il-ħsieb li dejjem jevolvi ta' dawk li jfasslu l-politiki.

2.1

Id-dibattitu dwar is-self lill-intrapriżi u l-finanzjament tagħhom kellu tendenza jiffoka fuq il-provvista u d-domanda għall-kapital għall-iżvilupp jew l-investiment, speċjalment għall-SMEs. Is-selliefa għandhom tendenza josservaw li hemm skarsezza ta' proġetti ġodda u b'hekk inqas domanda għall-finanzjament għall-iżvilupp. Ir-rappreżentanti tal-SMEs u kumpaniji b'kapitalizzazzjoni medja ħafna drabi jilmentaw kemm dwar il-provvista tal-finanzjament għall-iżvilupp kif ukoll dwar l-ispiża ta' tali kreditu, u jistqarru li l-banek qed iżommu prezz għoli żżejjed għall-finanzjament riskjuż. Iż-żewġ fehmiet jistgħu jkunu minnhom. Hekk jew b'hekk, il-volum ta' self lill-intrapriżi, kemm żgħar kif ukoll kbar, l-iktar l-iktar kien statiku u fl-agħar każ naqas b'mod drastiku fl-Istati Membri tal-UE.

2.2

Għall-finijiet ta' din l-Opinjoni tal-KESE l-enfasi mhux qed issir fuq il-kapital għall-iżvilupp, il-finanzjament ta' intrapriżi ġodda jew start-ups jew innovazzjonijiet. Minflok, l-Opinjoni tittratta l-kwistjoni tal-aċċess għal-likwidità operatorja – faċilitajiet ta' self kurrenti u faċilitajiet ta' self permanenti li huma kruċjali għall-biċċa l-kbira tal-intrapriżi. It-tendenzi tas-self għal-likwidità operatorja diffiċli li jiġu identifikati b'mod preċiż minħabba n-nuqqas ta' informazzjoni, iżda t-tendenza ġenerali tidher fid-data tal-BĊE dwar is-self lil intrapriżi mhux finanzjarji. Din id-data ilha tonqos għall-aħħar erba' jew ħames snin u kien biss fl-aħħar xhur li ħarġu xi indikazzjonijiet li qed tirkupra.

2.3

Waħda mill-iktar dimensjonijiet dejjiema tal-kriżi finanzjarja u dik ekonomika tal-aħħar sitt snin hija d-deterjorament fil-finanzjament għall-intrapriżi. Hekk kif il-banek Ewropew batew biex inaqqsu l-esponiment tagħhom għas-self problematiku u d-dejn mingħajr valur, il-provvista normali ta' likwidità operatorja għall-intrapriżi, b'mod partikolari l-intrapriżi iżgħar u l-mikrointrapriżi, naqset kemm f'termini nominali kif ukoll reali. Dan it-tnaqqis fis-self jista' jiġi deskritt bħala tip ta' falliment kroniku tas-suq. Barra minn hekk, il-frammentazzjoni tas-swieq finanzjarji Ewropej wasslet għal struttura f'żewġ livelli ta' rati ta' self. Intrapriżi żgħar fl-Italja u Spanja, pereżempju, qed jiffaċċjaw rati ta' interess ħafna ogħla minn intrapriżi simili fil-Ġermanja u r-Renju Unit. S'issa r-reazzjoni mill-persuni li jfasslu l-politika fl-UE ma kinitx proporzjonali għall-problema u hemm xi evidenza li l-effetti tar-regolazzjoni msaħħa internazzjonali u tal-UE għall-banek setgħu tefgħu l-problema tas-self lill-intrapriżi għall-agħar billi wasslu biex il-banek jibżgħu iktar mir-riskju.

3.1

Il-persuni li jfasslu l-politika fl-UE batew biex jindirizzaw ir-riperkussjonijiet tal-kriżi finanzjarja u l-impatt tagħha fuq l-ekonomija reali. Il-fraġilità tas-sistema bankarja tal-UE saret restrizzjoni kbira fuq l-irkupru ekonomiku. Sabiex tittaffa din il-fraġilità, fl-2012/13 il-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) nieda inizjattiva mingħajr preċedent biex jagħti lill-banek tal-UE aċċess għal iktar minn EUR 1 triljun ta' fondi bi spejjeż relattivament baxxi. Din l-inizjattiva ssemmiet l-operazzjoni ta' rifinanzjament fuq żmien itwal (LTRO – longer-term refinancing operation) u kienet reazzjoni għat-theddida ta' friża bankarja jew kollass bankarju hekk kif il-banek batew biex isewwu l-karti tal-bilanċ tagħhom u jiksbu konformità bi proporzjoni kapitali regolatorji iktar stretti. L-inizjattiva LTRO rnexxielha tevita l-kollass iżda l-biċċa l-kbira ta' dawn il-fondi ma waslux fl-ekonomija reali. Minflok, intużaw biex jiġu kkonsolidati l-karti tal-bilanċ tal-banek. F'sens wieħed dan ir-riżultat kien previdibbli u loġiku. Il-prijorità għall-biċċa l-kbira tal-banek Ewropej kienet u għadha s-sopravivenza. F'sens ieħor, dan ir-riżultat jirrappreżenta opportunità mitlufa għax l-intrapriżi għadhom fi bżonn kbir ta' likwidità operatorja.

3.2

F'Marzu 2013, il-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) ġie rikapitalizzat b'mod sostanzjali. Il-kapital imħallas żdied b'EUR 10 biljun ta' likwidità mill-azzjonisti. Il-BEI jistenna li jkun jista' jespandi s-self diġà sostanzjali tiegħu lill-SMEs b'sa EUR 40 biljun tul it-tlieta jew l-erba' snin li ġejjin. Ir-rikapitalizzazzjoni għenet lill-BEI biex isaħħaħ is-self tiegħu lill-SMEs. L-appoġġ għall-SMEs jirrappreżenta l-ikbar prijorità ta' politika tal-Grupp tal-BEI, u jirrappreżenta iktar minn 20 % tal-volum ta' self annwali tal-BEI u 100 % tal-attivitajiet tal-FEI. Madankollu, is-self tal-BEI lill-SMEs għandu tendenza li jintuża l-iktar għall-kapital għall-iżvilupp, l-innovazzjoni u proġetti ġodda. Mid-dehra l-BEI qed jikkunsidra s-self għal-likwidità operatorja u jkun interessanti li jiġu nnotati r-riżultati ta' dawn id-deliberazzjonijiet. Għad li l-BEI huwa provveditur sinifikanti ta' finanzjament għall-iżvilupp għall-SMEs, il-parti tiegħu tal-volum globali tas-self lill-intrapriżi fiż-żona tal-euro għadha żgħira.

3.3

Fir-Renju Unit u l-Istati Uniti, l-awtoritajiet monetarji kellhom iduru għal xi miżuri mhux konvenzjonali bħat-tnaqqis kwantitattiv (quantitative easing) sabiex jipprovdu likwidità lis-sistema bankarja. Din il-politika tinvolvi x-xiri ta' ammonti kbar ta' bonds sovrani u korporattivi mill-banek ċentrali u l-ħolqien ta' flus ġodda fis-sistema bankarja. Hija għenet biex jiġi evitat l-iffriżar tas-swieq finanzjarji u l-mekkaniżmu tat-trasmissjoni monetarju kemm fl-Istati Uniti kif ukoll fir-Renju Unit. Hemm xi evidenza li fl-Istati Uniti l-programm tat-tnaqqis kwantitattiv għen biex jiġi estiż il-kreditu u l-finanzjament fl-ekonomija reali. L-awtoritajiet monetarji issa qed jaħsbu li jispiċċawh gradwalment hekk kif l-irkupru ekonomiku qed jingrana. Fir-Renju Unit, il-gwida għall-futur (forward guidance) tal-Bank tal-Ingilterra tissuġġerixxi li ladarba l-irkupru ekonomiku jkun qabad it-triq sew, il-politika tat-tnaqqis kwantitattiv tintemm ukoll.

3.4

F'Marzu 2013, il-Kummissjoni ppubblikat Green Paper dwar il-finanzjament fit-tul tal-ekonomija (7) u din ġiet segwita minn pakkett ta' miżuri għall-promozzjoni tal-finanzjament fit-tul b'mod ġenerali u biex il-fondi jiġu mmirati lejn l-SMEs b'mod partikolari (8). Fil-qalba ta' dan il-pakkett insibu miżuri biex jissaħħaħ l-użu ta' titoli abbażi ta' assi (ABS) tas-self lill-SMEs. Użu iktar mifurx tal-ABS iħalli lill-banek u istituzzjonjiet oħra finanzjarji jsellfu volumi ikbar lill-intrapriżi. Il-Kummissjoni tipproponi wkoll regoli ġodda biex il-fondi tal-pensjonijiet jiġu mħeġġa jinvestu fl-assi finanzjarji u b'hekk jappoġġjaw il-finanzjament għat-tkabbir iktar fit-tul fl-ekonomija reali (9). Hemm ukoll proposti biex jinħoloq suq sekondarju likwidu u trasparenti għat-titoli korporattivi u biex il-bonds koperti u l-allokazzjonijiet privati jsiru iktar attraenti. Hemm komunikazzjoni dwar il-finanzjament kollettiv (10), li l-għan tagħha hu li tippromovi l-aħjar prattiki, li timmonitorja l-iżvilupp tas-swieq tal-finanzjament kollettiv (crowdfunding) u tiffaċilita l-emerġenza ta' tikketta ta' kwalità għall-finanzjament kollettiv.

3.5

Hemm bosta inizjattivi oħra li huma rilevanti hawnhekk. Ostakli oħra għal analiżi iktar preċiża tal-affidabbiltà tal-kreditu u r-riskju mis-selliefa s-soltu jiċċentraw fuq l-ispejjeż u n-nuqqas ta' informazzjoni finanzjarja rilevanti. L-Istitut għall-Finanzi Internazzjonali (Institute for International Finance – IIF) jipproponi sensiela ta' miżuri biex jitnaqqsu dawn l-ostakli. Dawn jinkludu użu ikbar ta' repożitorji diġitali b'sottomissjonijiet standardizzati għar-reġistri tal-intrapriżi, l-uffiċċji tal-istatistika, l-analiżijiet ta' kreditu bankarju u selliefa oħra. Dawn ir-repożitorji nazzjonali ta' data tar-riskju tal-kreditu għandhom jiġu kkonsolidati mal-European Data Warehouse, li eventwalment jwasslu għal reġistru ċentrali Ewropew tal-kreditu. L-IIF jappella biex jiġu stabbiliti standards pan-Ewropej għall-ġbir tal-informazzjoni u r-rappurtar dwarha biex ikunu jistgħu jsiru analiżijiet fil-livell tal-kumpaniji u dak nazzjonali b'mod orizzontali. Informazzjoni aħjar u iktar aġġornata dwar il-prestazzjoni finanzjarja tal-SMEs għandha twassal għal valutazzjoni aħjar tar-riskju mis-selliefa u pprezzar iktar adatt tar-riskju.

3.6

Fost proposti oħra biex jittejjeb il-fluss tal-finanzjament tal-SMEs insibu:

4.1

Il-kompitu tat-tfassil ta' skema biex jitħeġġeġ aċċess ikbar għall-finanzjament fl-Unjoni kollha kemm hi mhuwiex wieħed sempliċi. Xi Stati Membri żviluppaw soluzzjonijiet li huma adatti għall-istrutturi u r-regolamenti nazzjonali finanzjarji. Approċċ ta' “daqs wieħed għal kulħadd” jista' ma jkunx adatt fl-Istati Membri kollha. Waħda mill-iktar inizjattivi interessanti hija l-Iskema tal-Fond għas-Self (Funding for Lending Scheme – FLS) fir-Renju Unit u ta' min tingħata ħarsa iktar mill-qrib.

4.2

It-Teżor tar-Renju Unit u l-Bank tal-Ingilterra introduċew l-FLS f'Lulju 2012 bħala tentattiv biex jissaħħaħ is-self lill-ekonomija reali (11). It-Teżor, bħala azzjonist tal-Bank tal-Ingilterra għandu s-setgħa li jimmonitorja t-tħaddim tal-FLS. L-FLS toffri lill-banek parteċipanti sors irħis ta' finanzjament u dawn l-ispejjeż ta' finanzjament iktar baxxi għandhom jippermettu lill-banek biex iżidu d-disponibbiltà tal-kreditu billi jnaqqsu r-rati tal-interess li jżommu. L-iskema toffri inċentivi lill-banek biex iżidu s-self tagħhom u biex ikunu jistgħu jiġbdu fondi addizzjonali mill-iskema. Minn meta twaqqfet l-FLS hija kkontribwiet għal tnaqqis sostanzjali fl-ispejjeż ta' finanzjament mill-banek u dan wassal għal kundizzjonijiet ta' kreditu mtejba. Nistgħu ngħidu li ħafna mis-suċċess li kisbet s'issa l-FLS kien fit-tħeġġiġ tas-self lill-familji u s-self ipotekarju b'mod partikolari. Fit-tħeġġiġ tas-self lill-intrapriżi kellha inqas suċċess u b'hekk, f'Novembru 2013, l-awtoritajiet aġġustaw l-FLS biex tiffoka biss fuq it-tħeġġiġ tas-self lill-SMEs.

4.3

L-FLS hija skema mfassla biex jingħata inċentiv kummerċjali lill-banek parteċipanti biex iżidu s-self nett tagħhom (jiġifieri s-self gross bil-ħlasijiet lura mnaqqsa). L-iskema toffri finanzjament imraħħas lill-banek kollha, anke lil dawk il-banek li qed inaqqsu l-ingranaġġ. L-iskema m'għandha l-ebda limitu fir-rigward tal-ammont ta' finanzjament li l-banek jistgħu jaċċessaw. Bħala eżempju: jekk bank parteċipant ikollu ammont ta' self lill-intrapriżi ta' EUR 100 biljun fil-bidu tal-iskema, jista' jiġbed mill-inqas EUR 5 biljun f'finanzjament. Jekk l-istess bank imbagħad iżid is-self nett tiegħu lill-SMEs b'EUR 1 biljun ieħor, ikun intitolat li jiġbed EUR 5 biljun iktar mill-FLS. Dan il-proporzjon ta' ħamsa għal kull wieħed ta' ġbid ta' self nett ġdid lill-SMEs, flimkien ma' spiża iktar baxxa tal-finanzjament, jipprovdu inċentivi qawwijin biex il-banek jespandu s-self (12).

4.4

Il-Bank tal-Ingilterra qed jimmonitorja l-FLS riveduta. Il-biċċa l-kbira tal-istituzzjonijiet finanzjarji tar-Renju Unit qed jieħdu sehem fl-FLS. L-iskema riveduta hija mmirata biss lejn is-self lill-intrapriżi u ilha taħdem minn Novembru 2013 u probabbilment għadu kmieni wisq biex jinsiltu konklużjonijiet sinifikanti dwar l-effikaċja tagħha. Uħud mill-ikbar banek fir-Renju Unit u ż-żona tal-euro komplew inaqqsu l-ingranaġġ b'ritmu pjuttost mgħaġġel u dan probabbilment jispjega ħafna mit-tnaqqis tas-self lill-intrapriżi. Dawk li jappoġġjaw l-FLS iressqu l-argument li s-sitwazzjoni tal-kreditu fir-Renju Unit kienet tkun ħafna agħar mingħajr id-disponibbiltà tal-finanzjament mill-FLS.

4.5

Il-KESE jemmen li skema simili għall-FLS għandha tiġi implimentata fiż-żona tal-euro. Skema tat-tip FLS fiż-żona tal-euro tista', tul perjodu ta' mhux iktar minn sentejn jew tliet snin, tikkontribwixxi biex il-finanzjament għall-intrapriżi jerġa' lura għal livelli iktar normali filwaqt li jiġi faċilitat il-proċess tat-tnaqqis ta' ingranaġġ li għaddej bħalissa.

4.6

Fil-5 ta' Ġunju 2014, il-BĊE ħabbar sensiela ta' miżuri ta' likwidità biex isaħħaħ is-self tal-banek lill-SMEs (13). Il-KESE bi pjaċir jinnota li l-proposta ewlenija tal-BĊE, imsejħa operazzjonijiet ta' rifinanzjament immirat fit-tul (Targeted Longer-Term Refinancing Operations – TLTRO), hija simili għall-Iskema tal-Fond għas-Self kif enfasizzat f'din l-Opinjoni.

4.7

Ħafna mill-proposti biex jittejjeb l-aċċess għall-finanzjament għall-SMEs li tressqu mill-Kummissjoni ntlaqgħu mill-KESE iżda fil-biċċa l-kbira għandhom qafas ta' perjodu medju jew fit-tul u jistgħu jeħtieġu leġislazzjoni u/jew istituzzjonijiet ġodda. Sadattant il-kriżi ta' finanzjament għal-likwidità operatorja għall-intraprżi hija immedjata, urġenti u nistgħu ngħidu saħansitra sejra għall-agħar. Il-KESE jemmen li l-persuni li jfasslu l-politika tal-UE għandhom jagħmlu iktar biex jipprovdu soluzzjonijiet fil-perjodu l-qasir bħall-iskema ta' inċentivi (Skema tal-Fond għas-Self jew LTRO) imsemmija hawn fuq. Kwalunkwe riskju ta' natura finanzjarja jew ta' reputazzjoni għandu jitqies b'kunsiderazzjoni tas-26 miljun persuna qiegħda (5,6 miljun taħt l-età ta' 25 sena) fl-UE.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/25

Relatur:

is-Sinjura CAÑO AGUILAR

1.1

L-Unjoni Ewropea għandha tieqaf tkun biss utent tat-teknoloġija diġitali biex issir kreatriċi u produttriċi, biex b'hekk tippromovi t-talent. Għaldaqstant, l-informazzjoni, it-taħriġ u l-edukazzjoni huma prijorità.

1.2

Il-KESE jemmen li l-aċċessibbiltà għas-soċjetà diġitali għandha tkun għan prijoritarju għas-soċjetà Ewropea kollha kemm hi. Il-politiki implimentati f'dan il-qasam mhumiex biżżejjed biex tiġi indirizzata l-qasma diġitali, li qed tkompli tikber.

1.3

Il-KESE jfakkar li jridu jittieħdu miżuri adatti biex jiġi garantit l-aċċess għall-persuni b'diżabbiltà għas-soċjetà diġitali kif ukoll kundizzjonijiet indaqs f'dak li għandu x'jaqsam mat-teknoloġiji l-ġodda.

1.4

Is-soċjetà diġitali ma tistax tkun fattur ieħor ta' esklużjoni. Il-KESE jtenni b'mod speċjali l-ħtieġa li jiġu adottati politiċi adegwati sabiex l-anzjani ma jiġux esklużi u, anzi, jiġu integrati b'mod sħiħ fl-użu ta' teknoloġiji li jiffurmaw parti mill-ħajja ta' kuljum tan-nies.

1.5

Hemm bżonn ta' azzjoni konġunta bejn l-awtoritajiet Ewropej u dawk nazzjonali biex ikun hemm tagħmir u programmi tal-informatika bi prezzijiet li jkunu jintlaħqu aktar u li jirrispettaw il-multilingwiżmu.

1.6

Il-politika tal-edukazzjoni Ewropea għandha tħejji liċ-ċittadini għall-ħajja. Il-KESE jinsisti li l-organizzazzjonijiet professjonali tas-settur tat-tagħlim għandhom jiġu kkonsultati.

1.7

Fi ħdan il-possibbiltajiet finanzjarji tal-Istati Membri, il-KESE huwa tal-fehma li l-appoġġ għat-tagħlim pubbliku huwa fundamentali biex jintlaħaq l-għan tal-ugwaljanza.

1.8

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni fuq l-importanza tal-libreriji pubbliċi tul il-proċess ta' taħriġ u edukazzjoni fid-dinja diġitali.

1.9

Il-KESE jirrakkomanda li jitħeġġu mudelli ta' innovazzjoni miftuħa u standards miftuħin. Għandhom jiġu evitati miżuri mhux ġustifikati biex titħares il-proprjetà intellettwali li jistgħu jillimitaw il-proċessi ta' innovazzjoni fl-ekonomija diġitali.

1.10

Il-KESE jissuġġerixxi li jiġu segwiti r-rakkomandazzjonijiet tal-European Foundation for Quality in e-Learning (EFQUEL) fil-qasam tat-tagħlim.

1.11

Il-KESE jtenni r-rwol importanti tat-taħriġ vokazzjonali u tal-edukazzjoni fil-ġlieda kontra l-kriżi ekonomika u favur l-irkupru, billi jisħaq fuq ir-rwol tas-CEDEFOP f'dan il-qasam. Għaldaqstant il-KESE jirrakkomanda:

1.12

L-inizjattiva Orizzont 2020 għandha tikkontribwixxi biex tissaħħaħ il-pożizzjoni Ewropea fil-qasam tat-teknoloġija diġitali, fejn l-intrapriżi jirreġistraw inqas investimenti mill-kompetituri Asjatiċi u Amerikani tagħhom.

1.13

Il-KESE jqis li l-promozzjoni tan-negozji żgħar u medji (SMEs) Ewropej fis-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni hija fundamentali għax dawn jixprunaw proġetti innovattivi li huma vitali għal industrija li qed tinbidel kontinwament. Barra minn hekk, il-miżuri li jirriżultaw u dawk li jgħinu aktar il-finanzjament tal-SMEs għandhom jikkontribwixxu bil-bosta għall-ġlieda kontra l-kriżi ekonomika.

1.14

L-appoġġ għall-istart-ups fil-qasam tat-teknoloġija diġitali jista' jikkontribwixxi biex tissaħħaħ l-industrija Ewropea tal-hardware u s-software. Il-KESE japprezza l-inizjattiva li jiġu appoġġjati l-programmi ta' riskju għoli fil-qafas tal-Aġenda Diġitali iżda jitlob aktar appoġġ mis-sistema finanzjarja.

1.15

Il-KESE jipproponi sett ta' miżuri biex jitħeġġeġ is-sehem tan-nisa fis-soċjetà diġitali.

2.1

Hemm diversi deċiżjonijiet politiċi, programmi u inizjattivi tal-UE li jirreferu għall-inklużjoni tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni fl-edukazzjoni, fosthom:

2.2

L-Aġenda Diġitali għall-Ewropa (2010), l-istrateġija ċentrali tal-Unjoni biex jintlaħqu l-għanijiet tal-Orizzont 2020, tipprevedi diversi miżuri, fosthom dawk marbutin ma':

2.3

Il-KESE indirizza dawn l-aspetti f'diversi Opinjonijiet (1).

2.4

Din l-Opinjoni fuq inizjattiva proprja tindirizza xi aspetti marbutin mal-aċċess għas-soċjetà diġitali, it-tagħlim, l-ugwaljanza u l-impjieg.

3.1.1

L-għodod li jipprovdu t-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni qed jintużaw dejjem aktar fil-ħajja tan-nies. L-aċċess għas-soċjetà diġitali huwa dritt u sors ta' opportunitajiet li għandhom jintużaw b'mod sħiħ.

3.1.2

Il-KESE kkummenta kemm-il darba dwar l-importanza tal-broadband għas-soċjetà u l-ekonomija Ewropej (2) u għaldaqstant jilqa' bi pjaċir l-użu wiesa' tiegħu bis-satellita madwar it-28 Stat Membru. Iżda għad fadal diversi kawżi għall-qasma diġitali, li jiġu aggravati miż-żieda fir-rata tal-faqar, li min-naħa tagħha żdiedet minħabba l-kriżi ekonomika u soċjali.

3.1.3

Il-qasma diġitali mhijiex qed tingħalaq, fost affarijiet oħra minħabba: l-edukazzjoni (il-persuni b'edukazzjoni għolja għandhom possibbiltà tliet darbiet akbar li jużaw l-internet mit-33 % tal-popolazzjoni b'livell ta' edukazzjoni aktar baxx), l-età (l-internet jintuża b'mod ġenerali fost iż-żgħażagħ u kważi b'mod universali fost l-istudenti, iżda l-użu tiegħu huwa ħafna inqas fost il-persuni mdaħħlin fl-età), l-informazzjoni, li l-biċċa l-kbira tagħha hija bl-Ingliż, id-differenzi bejn iż-żoni rurali, urbani u insulari, eċċ.

3.1.4

L-awtoritajiet pubbliċi ħafna drabi qed iħabbtu wiċċhom ma' diffikultajiet serji biex jiffinanzjaw l-ispejjeż tal-informatika fl-edukazzjoni f'kuntest ta' restrizzjonijiet baġitarji li jidhru li qed imorru għall-agħar minħabba l-Patt ta' Stabbiltà. Fost il-mezzi possibbli ta' finanzjament, wieħed minnhom – l-impożizzjoni ta' rati fuq l-utenti – jista' jaħdem kontra l-aċċessibbiltà u l-ugwaljanza fit-tagħlim.

3.1.5

L-aċċessibilità hija dritt tal-bniedem (3). Barra minn hekk, irid jitfakkar li fl-Artikoli 20, 21 u 26, il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, li hija parti integrali tat-Trattat ta' Lisbona, tipprojbixxi kull forma ta' diskriminazzjoni abbażi tad-diżabbiltà u tirrikonoxxi wkoll id-dritt tal-persuni b'diżabbiltà li jibbenefikaw minn miżuri speċifiċi; min-naħa tagħha, il-Konvenzjoni tal-Ġnus Magħquda dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabbiltà (UNCPRD) tobbliga lill-Istati Membri jieħdu miżuri xierqa biex jiżguraw l-aċċess tal-persuni b'diżabbiltà, bl-istess kundizzjonijiet ta' ħaddieħor, għall-informazzjoni u għat-teknoloġiji tal-komunikazzjoni, inkluż l-internet (4).

3.1.6

Il-persuni b'diżabbiltà għandhom probabbiltà darbtejn akbar li jkunu qiegħda u t-teknoloġiji l-ġodda (inkluż l-internet) iwittu t-triq għall-gost, l-edukazzjoni, il-kultura u ħafna aktar servizzi pubbliċi u privati, u anke biex jitħeġġeġ is-sehem fid-demokrazija. Għaldaqstant, it-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni aċċessibbli huma l-mezz indispensabbli biex il-persuni b'diżabbiltà jkunu jistgħu jikkompetu b'kundizzjonijiet ugwali fis-suq diġitali li qiegħed dejjem jikber u li jiġu inklużi f'dik l-imsejħa soċjetà diġitali.

3.1.7

Is-soċjetà diġitali ma tistax tkun fattur ieħor ta' esklużjoni. Għall-kuntrarju, fiha l-persuni vulnerabbli għandhom isibu mezz kif joħorġu mill-esklużjoni.

3.2.1

Is-soċjetà diġitali titlob rieda ta' ftuħ għall-bidla fl-istituzzjonijiet. L-UE għandha tħeġġeġ sistemi ta' edukazzjoni u taħriġ li jkunu aċċessibbli għal kulħadd, maħsubin għall-iżvilupp tal-għarfien, il-ħiliet u l-kapaċitajiet taċ-ċittadini f'varjetà wiesgħa ta' suġġetti, ta' kompetenzi soċjali, ċiviċi u kulturali, il-kapaċità li wieħed jitgħallem, kif ukoll il-kreattività, l-innovazzjoni u l-kapaċità li wieħed jaħdem f'tim.

3.2.2

Dawk kollha li huma responsabbli għas-sistema edukattiva għandhom irawmu ambjent ta' tagħlim fl-iskejjel li jwassal għal attitudni pożittiva lejn l-innovazzjoni, il-kwalità u l-kooperazzjoni fil-prattika tat-tagħlim; jeħtieġ li l-istudenti kollha jkunu attivi fil-proċess ta' tagħlim, u jkun hemm tixrid tal-prattiki tajbin, sehem fil-ħajja ċivika u l-esperjenzi fl-iskola, kif ukoll trawwim ta' kultura ta' valutazzjoni.

3.2.3

Il-politika tal-edukazzjoni tal-UE ma rnexxilhiex tixpruna biżżejjed lill-awtoritajiet nazzjonali tal-edukazzjoni biex jiggarantixxu l-użu pedagoġiku tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni mill-għalliema sa mill-fażi tat-taħriġ inizjali tagħhom u mill-istituzzjonijiet edukattivi, b'mod partikolari fl-edukazzjoni primarja u sekondarja u fit-taħriġ vokazzjonali. B'mod partikolari ma ħeġġitx lill-Istati Membri biżżejjed biex iwettqu l-investimenti li titlob edukazzjoni moderna, innovattiva u ta' kwalità bbażata fuq it-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni.

3.2.4

Il-Ministeri tal-Edukazzjoni għandhom jipprogrammaw taħriġ speċifiku għall-għalliema u jagħtu spinta biex jinbidel il-mod kif jingħata t-tagħlim.

3.2.5

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni fuq l-importanza tal-libreriji pubbliċi tul il-proċess ta' taħriġ u edukazzjoni fid-dinja diġitali.

3.2.6

Sa mill-iżgħar età tal-iskola, it-tfal jistgħu jibdew jiġu mgħallma l-mod kif jaħdmu l-kompjuters u kif isir l-ipprogrammar b'mod li huma jieħdu gost, sabiex mill-aktar fis possibbli l-Ewropej jieqfu jkunu biss utenti tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u jibdew ukoll jikkreaw u jipproduċu. F'ċerti oqsma l-UE hija ċentru ta' eċċellenza fir-riċerka (pereżempju fir-riċerka dwar in-nanokomponenti elettroniċi), iżda jeħtieġ tagħmel iżjed minn hekk.

3.2.7

Is-sistemi edukattivi Ewropej joffru eżempji ta' edukazzjoni ta' kwalità għolja sa mill-edukazzjoni primarja, it-taħriġ vokazzjonali u l-università. Madanakollu hemm bżonn ta' tibdil fil-kurrikuli li jinkludi l-użu pedagoġiku tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u l-valutazzjoni tagħhom.

3.2.8

Il-KESE jirrakkomanda l-promozzjoni ta' mudelli ta' innovazzjoni miftuħa u standards miftuħin u li jiġu evitati li miżuri mhux ġustifikati għall-ħarsien tal-proprjetà intellettwali jillimitaw il-proċessi ta' innovazzjoni fl-ekonomija diġitali.

3.2.9

Il-protokoll SPI (Simple Publishing Interface) – żviluppat mill-Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni – għandu l-għan li jiffaċilita l-komunikazzjoni bejn għodod għall-produzzjoni ta' kontenut u bażijiet għall-immaniġġjar b'mod konsistenti tar-riżorsi ta' tagħlim u tal-metadata.

3.2.10

L-interoperabbiltà tista' tiffaċilita wkoll l-użu tat-teknoloġiji ta' assistenza li jeħtieġu l-persuni b'diżabbiltà biex ikollhom aċċess għat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni.

3.3.1

Ħajjet in-nies tistagħna bis-saħħa tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u jipprovdulhom ukoll ħiliet li huma meħtieġa f'soċjetà demokratika. L-iżvilupp soċjali u ekonomiku jiddependi ħafna mit-taħriġ vokazzjonali, peress li dan jipprovdi l-aċċess għall-ħiliet u għad-dħul fis-suq tax-xogħol. Għall-gruppi inqas vantaġġati u marġinati b'mod partikolari, jista' jgħinhom ikollhom ħajja aħjar. Madanakollu l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali mhumiex biss pont bejn l-edukazzjoni u l-impjieg, iżda huma wkoll importanti ħafna fihom infushom. L-istitut tal-istatistika tal-UNESCO stqarr li hemm relazzjoni bejn l-iżvilupp ekonomiku u l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali.

3.3.2

L-Erasmus Plus huwa l-istrateġija ċentrali tal-Unjoni f'dan il-qasam u, kif innota l-KESE, “għandu jkun strument ewlieni għaż-żieda fl-appoġġ għall-edukazzjoni u t-taħriġ sabiex jitjiebu l-ħiliet taċ-ċittadini, jgħin biex tiġi indirizzata r-rata għolja ta’ qgħad fost iż-żgħażagħ f’ħafna Stati Membri”. Madanakollu huma l-Istati Membri – li għandhom il-kompetenza f'dan il-qasam – li jridu jagħmlu l-isforz biex jagħtu lill-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali r-riżorsi neċessarji u l-importanza li għandu jkollhom bħala parti mis-sistema edukattiva.

3.3.3

Il-KESE jfakkar li l-ħidma tas-CEDEFOP dwar it-tagħlim tul il-ħajja u l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali tindirizza kwistjonijiet – bħall-edukazzjoni għall-adulti, il-kwalifiki u l-ħiliet, il-validazzjoni u l-proċessi tal-garanzija tal-kwalità – li huma fundamentali għal dawk li għandhom aktar diffikultajiet biex ikollhom aċċess għas-suq tax-xogħol. Huwa importanti li s-CEDEFOP jingħata aktar riżorsi.

3.3.4

Il-KESE jipproponi:

3.4.1

L-UE għandha rata għolja ta' qgħad u fl-istess ħin, skont il-Kummissjoni, fuq żmien qasir qed tiffaċċja nuqqas ta' 9 00  000 persuna kkwalifikata biex timla postijiet tax-xogħol fis-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni.

3.4.2

It-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni jaffettwaw bil-qawwi 'l-impjieg, u s-suċċess tal-Aġenda Diġitali huwa marbut mal-eżistenza ta' intrapriżi b'teknoloġija avvanzata: fl-2008, it-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni pprovdew lill-UE b'valur miżjud ta' EUR 574 biljun u impjegaw 8,3 miljun persuna. L-intrapriżi Ewropej – li jħabbtu wiċċhom ma' problemi bħal swieq frammentati u fondi insuffiċjenti – għandhom isaħħu l-pożizzjoni tagħhom fil-konfront tal-ġganti li jiddominaw is-swieq dinjin, li fil-biċċa l-kbira tagħhom huma Amerikani.

3.4.3

Bħal kull progress teknoloġiku ieħor, it-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni jikkawżaw taqlib fl-impjieg. Dan għandu jiġi eżaminat fid-dawl tal-ħolqien ta' karrieri, kwalifiki, ħiliet u ċertifikazzjonijiet, kemm għall-persuni esklużi mix-xogħol minħabba t-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, kif ukoll dawk megħjuna minn dawn it-teknoloġiji biex ikunu inklużi.

3.4.4

Il-Gran Koalizzjoni għall-Impjiegi Diġitali – li nħolqot mill-Kummissjoni f'Marzu 2013 – tindirizza l-kwistjonijiet ewlenin (taħriġ u adattament tal-korsijiet għal impjiegi fil-qasam diġitali, il-mobbiltà, iċ-ċertifikazzjoni, is-sensibilizzazzjoni, it-tagħlim innovattiv) iżda m'għandhiex baġit allokat. Barra minn hekk, fil-qafas tal-Aġenda Diġitali jeżistu inizjattivi oħrajn: l-Istrateġija dwar il-Ħiliet Elettroniċi, il-Pakkett dwar l-Impjiegi, l-inizjattiva “Niftħu l-Edukazzjoni”, l-istrateġija tar-“Reviżjoni tal-Edukazzjoni”, l-Inizjattiva għall-Opportunitajiet taż-Żgħażagħ u l-Panorama ta' Ħiliet tal-UE.

3.4.5

Din il-Koalizzjoni għandha tinkludi lill-industrija, iżda anke lid-dinja tal-edukazzjoni, sabiex permezz ta' apprendistati li jsiru fi ħdan l-intrapriżi titrawwem rabta aħjar mas-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni.

3.4.6

Għandu jiġi nnutat li f'dawn il-programmi ma jitqisux biżżejjed il-ħtiġijiet speċjali tal-persuni esklużi minħabba diżabbiltà, speċjalment biex jinkisbu l-ħiliet diġitali (e-skills), il-litteriżmu diġitali u l-inklużjoni fis-suq tax-xogħol diġitali.

3.4.7

Minkejja li l-kumpaniji l-kbar tat-teknoloġija avvanzata tal-Ewropa jinvestu fir-Riċerka u l-Iżvilupp, huma jagħmlu dan inqas mill-intrapriżi Asjatiċi u dawk tal-Istati Uniti. Il-KESE jittama li l-Orizzont 2020, li għandu baġit ta' EUR 78,6 biljun, jikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-pożizzjoni Ewropea fis-swieq dinjin.

3.4.8

Il-KESE jqis li l-promozzjoni tal-SMEs Ewropej fis-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni hija fundamentali għax dawn jixprunaw proġetti innovattivi li huma vitali għal industrija li qed tinbidel kontinwament. Bħala għajnuna biex tingħeleb il-kriżi, hemm bżonn li jinstabu soluzzjonijiet għad-diffikultajiet finanzjarji li jiffaċċjaw l-intrapriżi ż-żgħar u l-proġetti innovattivi (start-ups) iddedikati għall-innovazzjoni teknoloġika.

3.5.1

Bħalissa 30 % biss minn madwar 7 miljun persuna li jaħdmu fit-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni huma nisa, li jfisser li huma sottorappreżentati fil-livelli kollha u, fuq kollox, fil-postijiet fejn jittieħdu d-deċiżjonijiet. Hemm persentaġġ ogħla ta' nisa minn irġiel li għandhom edukazzjoni terzjarja, iżda xorta waħda n-nisa għadhom żvantaġġati fl-impjieg, il-pagi, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-aċċess għal postijiet ta' responsabbiltà kbira.

3.5.2

Tibdil fil-politika huwa neċessarju b'mod speċjali minħabba l-waqgħa fl-għadd ta' nisa ggradwati fit-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni: bħalissa huma biss 29 mara minn kull elf b'livell ta' edukazzjoni postuniversitarja li kisbu din il-kwalifika fil-qasam tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni u huma biss 4 minn kull elf li jmorru jaħdmu fis-settur direttament.

3.5.3

Għalkemm is-sehem akbar tan-nisa fis-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni jista' jżid il-PDG taż-żona tal-euro b'EUR 9 biljun, hemm għadd ta' raġunijiet (tradizzjonijiet u sterjotipi kulturali, fost oħrajn) li jispjegaw dan in-nuqqas ta' parteċipazzjoni fis-settur, u din hija problema mhux biss Ewropea iżda tad-dinja kollha.

3.5.4

Għaldaqstant, il-KESE jissuġġerixxi:

4.1

L-aċċessibbiltà għandha tkun għan prijoritarju mhux biss tal-awtoritajiet iżda tas-soċjetà kollha kemm hi għax tolqot lill-atturi ekonomiċi u soċjali kollha. Madanakollu, il-politiki tal-Unjoni u, b'mod ġenerali, dawk ta' ħafna Stati Membri s'issa ma kinux biżżejjed.

4.2

Il-KESE jissuġġerixxi li l-Unjoni u l-awtoritajiet nazzjonali jippromovu miżuri konġunti biex naslu għal tnaqqis sostanzjali fl-ispejjeż tal-materjal informatiku – inkluża l-firxa tal-użu ta' software b'xejn u b'sors miftuħ (open-source) bħal-Linux – u li jkun hemm kontenuti Ewropej għall-informazzjoni u l-għarfien.

4.3

Politika adegwata għall-UE fis-seklu 21 teħtieġ mentalità miftuħa għat-tibdil. L-għan ewlieni tas-sistemi ta' edukazzjoni u ta' taħriġ Ewropej m'għandux ikun biss li jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet speċifiċi tas-suq tax-xogħol (aspett li fuqu l-Kummissjoni Ewropea ffukat prinċipalment il-politika tal-edukazzjoni tagħha) iżda li tingħata edukazzjoni għall-ħajja. It-tħejjija tal-politiki tal-edukazzjoni tal-UE għandha tinkludi l-parteċipazzjoni tal-organizzazzjonijiet Ewropej tal-għalliema u taċ-ċentri tat-tagħlim, li bħalissa għadu mhuwiex il-każ.

4.4

Billi nżommu f'moħħna li l-Istati Membri huma soġġetti għal limiti baġitarji u li – fil-qafas tal-istituzzjonijiet demokratiċi – jadottaw deċiżjonijiet li jqisu l-aħjar għaċ-ċittadini tagħhom, hemm bżonn li jiġi enfasizzat il-bżonn imperattiv li jsir investiment fl-edukazzjoni pubblika biex jintlaħaq l-għan tal-ugwaljanza fl-aċċess għat-tagħlim, indipendentement mill-oriġini soċjali tal-istudenti u mill-mezzi finanzjarji li għandhom.

4.5

Il-Kummissjoni għandha tisħaq li l-metadata tal-edukazzjoni għandha tkun b'xejn u meqjusa ta' interess ġenerali, u li ma tkunx soġġetta għal privattivi ta' proprjetà minn intrapriżi privati. Minbarra l-programm Ewropew tal-qasam tal-istandardizzazzjoni SPI, hemm bżonn tiġi enfasizzata l-importanza tal-e-Contentplus, programm tal-Kummissjoni dwar il-metadata.

4.6

Biex jiġu garantiti l-kwalità u l-adattament tal-edukazzjoni u t-taħriġ li jingħata, l-għalliema u ċ-ċentri edukattivi għandu jkollhom il-kontroll tal-kontenut ta' dak li jiġi mgħallem. Il-KESE jqis li għandha tingħata attenzjoni lir-rakkomandazzjonijiet tal-EFQUEL dwar il-miżuri leġislattivi, l-armonizzazzjoni, id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, eċċ.

4.7

Il-KESE esprima d-diżappunt tiegħu dwar il-qtugħ qawwi fil-baġit tal-Aġenda Diġitali għall-perjodu 2014-2020, mid-EUR 9,2 biljun proposti inizjalment għal EUR 1,14 biljun li fl-aħħar mill-aħħar ġew approvati.

4.8

Il-KESE japprezza l-appoġġ finanzjarju għall-inizjattivi innovattivi ta' riskju għoli mfasslin mill-SMEs li ngħata fil-qafas tal-Orizzont 2020. Huma ta' importanza kbira l-miżuri biex l-SMEs u l-istart-ups jiksbu aktar finanzjament mhux biss mill-awtoritajiet pubbliċi iżda anke mis-swieq u mis-sistema finanzjarja.

4.9

Il-KESE jirrakkomanda li tiġi inkorporata d-dimensjoni tal-aċċessibbiltà fl-inizjattivi kollha tal-isfera diġitali, billi jiżgura li l-programmi tat-tagħlim elettroniku, it-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, il-materjal u l-għodda (onlajn u offlajn) ikunu aċċessibbli mill-persuni b'diżabbiltà u mill-persuni vulnerabbli kollha. Barra minn hekk, għandha tingħata attenzjoni speċjali għall-inklużjoni ta' persuni b'diżabbiltà fil-postijiet tax-xogħol ġodda tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni li l-UE tixtieq timla.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/31

Relatur:

is-Sur McDonogh

1.1

Il-Kumitat jixtieq li fil-livell tal-UE tinħoloq awtorità taċ-ċibersigurtà bħall-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASA) li tipprovdi t-tmexxija soda li hemm bżonn fil-livell tal-UE sabiex jiġu indirizzati l-kumplessitajiet ta' implimentazzjoni effettiva ta' politika taċ-ċibersigurtà mifruxa fl-Ewropa kollha.

1.2

Iċ-ċibersigurtà fl-Ewropa tirrikjedi ċittadini infurmati u kompetenti sabiex taħdem tajjeb. L-edukazzjoni taċ-ċittadini fil-qasam taċ-ċibersigurtà personali u l-protezzjonit tad-data għandha tkun parti fundamentali tal-kurrikuli fl-iskejjel u l-programmi ta' taħriġ fil-post tax-xogħol. Barra minn hekk l-UE għandha tmexxi programmi ta' informazzjoni għall-pubbliku u inizjattivi fl-Unjoni kollha dwar dawn it-temi.

1.3

L-intrapriżi għandhom ikunu obbligati legalment li jkollhom approċċ proattiv lejn il-ħarsien tal-kumpanija tagħhom miċ-ċiberattakki, inkluż ICT sikuri u sodi u edukazzjoni għall-persunal dwar politiki ta' sigurtà, hekk kif għandhom dwar kwistjonijiet ta' saħħa u sigurtà.

1.4

Kull Stat Membru għandu jkollu organizzazzjoni li tinforma, teduka u tappoġġja lis-settur tal-SMEs dwar kwistjonijiet tal-aħjar prattika fil-qasam taċ-ċibersigurtà. L-intrapriżi l-kbar faċilment jakkwistaw l-għarfien li għandhom bżonn iżda l-SMEs għandhom bżonn appoġġ.

1.5

Il-mandat tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea dwar is-Sigurtà tan-Netwerks u l-Informazzjoni (ENISA) għandu jiġi estiż u jiġu provduti fondi sabiex tittieħed responsabbiltà iktar diretta ta' programmi ta' edukazzjoni dwar iċ-ċibersigurtà u ta' sensibilizzazzjoni mmirati b'mod partikolari lejn iċ-ċittadini u l-SMEs.

1.6

Il-livelli ta' tmexxija tal-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet għandhom ikunu iktar konxji mir-responsabbiltà tagħhom għaċ-ċibersigurtà. Ir-resposabbiltajiet korporattivi potenzjali li jirriżultaw minn politika u azzjonijiet inadegwati fil-qasam taċ-ċibersigurtà għandhom jiġu komunikati b'mod espliċitu lid-diretturi tal-organizzazzjonijiet kollha.

1.7

B'riżultat tar-rwol kritiku tal-provvedituri tas-servizzi online, il-provvedituri tas-servizzi tal-internet (ISPs) għandu jkollhom ir-responsabbiltà speċjali tal-ħarsien tal-konsumaturi tagħhom miċ-ċiberattakki. Din ir-responsabbiltà għandha tiġi definita u ankrata fil-leġislazzjoni fil-livell Ewropew.

1.8

Sabiex jiġi żgurat malajr l-isfruttament tal-potenzjal kbir ta' tkabbir ekonomiku mill-espansjoni dinamika tal-cloud computing (1), hemm bżonn li fil-livell tal-UE jiġu imposti rekwiżiti u obbligi tas-sigurtà speċjali fuq il-provvedituri tas-servizzi cloud.

1.9

Il-Kumitat huwa tal-fehma li l-miżuri volontarji mhumiex biżżejjed u jinħtieġ li l-Istati Membri jintrabtu b'obbligi regolatorji rigorużi biex jiġu żgurati l-armonizzazzjoni, il-governanza u l-infurzar taċ-ċibersigurtà fil-livell Ewropew. Hemm bżonn ukoll ta' leġislazzjoni li tobbliga lill-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet jirrapurtaw inċidenti sinifikanti taċ-ċibersigurtà mhux għall-provvedituri ta' infrastruttura kritika biss. Dan iżid il-kapaċità tal-Ewropa li tirrispondi malajr għat-theddid kif ukoll l-għarfien u l-fehim taċ-ċiberattakki sabiex ikunu jistgħu jiġu żviluppati mekkaniżmi aħjar ta' difiża.

1.10

Il-Kumitat jirrakkomanda li sabiex tindirizza t-theddida taċ-ċiberattakki, l-UE għandha tieħu approċċ ibbażat fuq id-disinn, billi tiżgura li t-teknoloġiji u s-servizzi kollha li jintużaw fl-Ewropa għall-konnettività tal-internet u s-servizzi online jitfasslu b'mod li jipprovdu l-ogħla livell possibbli ta' sigurtà miċ-ċiberattakki. Kunsiderazzjonijiet ta' disinn għandhom jiffukaw b'mod partikolari fuq l-interfaċċja bejn il-magna u l-bniedem.

1.11

Il-KESE jixtieq li jiġu żviluppati standards sostanzjali taċ-ċibersigurtà u li l-organizzazzjonijiet ta’ standardizzazzjoni Ewropej iwassluhom fit-teknoloġija u s-servizzi tan-netwerking tal-ICT. Dawn l-istandards għandhom jinludu kodiċi tal-kondotta obbligatorja li tiżgura li t-tagħmir kollu tal-ICT u s-servizzi tal-internet li jinbigħu liċ-ċittadini Ewropej ikunu konformi mal-ogħla standards.

1.12

L-UE għandha taġixxi mingħajr dewmien biex tiżugra li kull Stat Membru għandu skwadra ta' rispons f'emerġenza relatata mal-kompjuters (CERT) li jħarsu u lill-Ewropa miċ-ċiberattakki.

1.13

Il-Kumitat jesiġi li ċ-Ċentru Ewropew taċ-Ċiberkriminalità (EC3) fil-Europol jirċievi l-finanzjament addizzjonali meħtieġ għall-ġlieda kontra ċ-ċiberkriminalità u biex isaħħaħ il-kooperazzjoni bejn il-forzi tal-pulizija fl-Ewropa u l-forzi barra mill-Unjoni, sabiex iżidu l-kapaċità tal-Ewropa li taqbad u tħarrek liċ-ċiberkriminali.

1.14

Fil-qosor, il-KESE huwa tal-fehma li l-politika tal-UE fil-qasam taċ-ċibersigurtà għandha b'mod partikolari tilħaq l-għanijiet li ġejjin: tmexxija tal-UE b'saħħitha; politiki dwar iċ-ċibersigurtà li jżidu s-sigurtà u fl-istess ħin jirrispettaw il-ħajja privata u drittijiet fundamentali oħra; sensibilizzazzjoni taċ-ċittadini u t-tħeġġiġ ta' approċċi proattivi ta' protezzjoni; governanza globali min-naħa tal-Istati Membri; azzjoni infurmata u responsabbli min-naħa tal-intrapriżi; sħubija profonda bejn il-gvernijiet, is-settur privat u ċ-ċittadini; livelli adegwati ta' investiment; standards tekniċi tajbin u investimenti suffiċjenti fir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni; u impenn fil-livell internazzjonali. F'dan ir-rigward, il-Kumitat jisħaq fuq ir-rakkomandazzjonijiet li għamel f'bosta opinjonijiet preċedenti tiegħu dwar il-politika taċ-ċibersigurtà (2) u jitlob lill-Kummissjoni twettaq segwitu tal-azzjonijiet li talab.

2.1

L-ekonomija tal-internet tiġġenera iktar minn kwint tat-tkabbir fil-PDG tal-UE u kull sena 200 miljun Ewropew jixtru minn fuq l-internet. Niddependu mill-internet u t-teknoloġija diġitali konnessa biex nappoġġjaw l-enerġija vitali, is-saħħa, il-gvern u s-servizzi finanzjarji. Madanakollu, l-infrastruttura u s-servizzi diġitali li jaqdu rwol tant essenzjali fil-ħajja ekonomika u soċjali tagħna huma vulnerabbli għal riskju li qed jikber ta' ċiberattakki li jheddu l-prosperità u l-kwalità tal-ħajja tagħna.

2.2

Il-Kumitat jemmen li ż-żieda fid-dipendenza tal-Unjoni fuq l-internet u t-tekonoloġija diġitali mhux qed tiġi akkumpanjata minn żieda fil-prattiki u l-politiki li jipprovdu livell adegwat ta' ċibersigurtà fl-Ewropa kemm issa kif ukoll fil-futur. L-għan ta' din l-opinjoni huwa li tenfasizza l-lakuni li l-Kumitat iqis li hemm fil-politika taċ-ċibersigurtà tal-UE u li jirrakkomanda t-titjib li jista' jsir fil-ġlieda konta r-riskji taċ-ċiberattakki.

2.3

Iċ-ċiberattakki jseħħu għal diversi raġunijiet fosthom dawk personali pereżempju vendetta kontra persuna jew kumpanija kif ukoll spjunar min-naħa ta' stat jew gwerra ċibernetika bejn il-pajjiżi. Hija u titfassal din l-opinjoni ttieħdet id-deċiżjoni li l-ambitu tagħha jiġi limitat għaċ-ċiberattakki kriminali sabiex niffukaw fuq ir-rakkomandazzjonijiet għal problemi ta' tħassib primarju għall-maġġoranza tal-Kumitat. Id-dibattitu politiku kumpless dwar iċ-ċiberattakki ta' Stati Membri kontra ċ-ċittadini jew stati oħra jista' jkun it-tema ta' opinjoni oħra fil-ġejjieni.

2.4

Din l-opinjoni tindirizza biss iċ-ċiberattakki minn kriminali ċibernetiċi b'motivazzjoni finanzjarja li jikkostitiwixxu l-ikbar maġġoranza tal-attakki. Jekk jiġu stabbiliti politiki u prattiki taċ-ċibersigurtà li jindirizzaw iċ-ċiberattakki għal raġunijiet kriminali b'mod effettiv, ir-riskju taċ-ċiberattakki għal raġunijiet politiċi jew personali ser jonqsu wkoll.

2.5

Filwaqt li l-UE għamlet progress tajjeb fl-implimentazzjoni tal-Azzjonijiet ta' Fiduċja u Sigurtà tal-Aġenda Diġitali u żviluppat strateġija taċ-ċibersigurtà wiesgħa li tindirizza ħafna mill-punti fil-lista preċedenti, hemm iktar xogħol xi jsir.

3.1

Ċiberattakk huwa kwalunkwe tip ta' azzjoni offensiva immirata lejn sistemi tal-informazzjoni, infrastrutturi, netwerks kompjuterizzati u/jew tagħmir diġitali personali permezz ta' atti malizzjużi ta' serq, tibdil jew distruzzjoni ta' xi ħaġa speċifika. Din tista' tieħu l-forma ta' flus, data jew teknoloġija tal-informazzjoni.

3.2

Il-kriminali ċibernetiċi jattakkaw biex jisirqu jew flus jew data, sabiex iwettqu frodi, spjunaġġ kriminali jew estorsjoni. L-attakki ta' ċiberkriminalità jistgħu jagħmlu ħsara lin-netwerks u s-servizzi essenzjali li niddependu minnhom għas-saħħa, is-sigurtà u l-benesseri ekonomika inkluż in-netwerks tal-gvern, tat-trasport u tal-enerġija.

3.3

It-theddida taċ-ċiberattakki tikber mad-dipendenza tagħna fuq l-internet u t-teknoloġija diġitali. Skont rapport reċenti ta' Symantec, in-numru totali ta' ksur tal-ħarsien tad-data żdied b'62 % fuq livell globali li jammonta għal iktar minn 552 miljun rekord espost. Dan il-ksur ħafna drabi espona l-ismijiet reali, dati tat-twelid jew numri ta' identità tal-gvern, dokumenti mediċi jew informazzjoni finanzjarja. Barra minn hekk 38 % tal-utenti tat-telefonija ċellulari esperjenzaw ċiberkriminalità dawn l-aħħar 12-il xahar.

3.4

Iċ-ċiberattakki jista' jkollhom impatt kbir fuq il-kumpaniji individwali u l-ekonomija tal-Ewropa b'mod ġenerali.

3.5

Iċ-ċiberattakki tekniċi jevolvu kontinwament:

3.6

Jeżisti ftehim fost l-organizzazzjonijiet taċ-ċibersigurtà dwar l-azzjonijiet prijoritarji li ċ-ċittadini u l-intrapriżi għandhom jieħdu għal protezzjoni miċ-ċiberattakki. Dawn il-prattiki għandhom jiġu komunikati f'kull programm ta' tagħlim u edukazzjoni dwar iċ-ċibersigurtà:

3.7

Il-kumpaniji ż-żgħar ħafna drabi m'għandhomx biżżejjed appoġġ fil-qasam tal-IT biex iżommu aġġornati fir-rigward tal-perikli ċibernetiċi għalhekk għandhom bżonn għajnuna speċjali sabiex jipproteġu ruħhom miċ-ċiberattakki.

3.8

Id-divulgazzjoni taċ-ċiberattakki u tad-dgħjufijiet tas-sistema huma essenzjali sabiex jiġu miġġielda ċ-ċiberattakki b'mod partikolari meta jiġu indirizzati l'hekk imsejħa zero-day attacks jiġifieri varjetajiet ġodda ta' attakki mhux magħrufa fil-komunità taċ-ċibersigurtà. Madanakollu l-intrapriżi ħafna drabi ma jiġbdux attenzjoni lejn iċ-ċiberattakki għal biżgħat dwar ir-reputazzjoni u r-responsabbiltà għal danni. Dan jaffettwa l-kapaċità tal-Ewropa li tirrispondi malajr u b'mod effettiv għat-theddid taċ-ċibersigurtà u ttejjeb iċ-ċibersigurtà ġenerali permezz tal-iskambju tal-għarfien.

3.9

Iċ-ċittadini u n-negozji jixtru l-aċċess għall-internet u s-servizzi mingħand l-ISP. Peress li dawn għandhom rwol kritiku fil-provvista tas-servizzi online huwa importanti ħafna li l-IPS jipprovdu l-ogħla livell possibbli ta' protezzjoni miċ-ċiberattakki lill-konsumaturi tagħhom. Barra milli jiżguraw li s-servizzi u l-infrastruttura tagħhom hija mfassla u miżmuma sabiex tipprovdi l-ogħla livelli ta' ċibersigurtà, l-ISPs għandhom jipprovdu wkoll pariri ta' livell għoli dwar iċ-ċibersigurtà lill-konsumaturi tagħhom u għandu jkollhom protokoll speċjali li jidentifika u jiġġieled iċ-ċiberattakki fuq il-konsumaturi hekk kif iseħħu. Din ir-responsabbiltà għandha tiġi definita u ankrata fil-leġislazzjoni fil-livell Ewropew.

3.10

Importanti ħafna għall-ekonomija tal-UE li tiżdied l-adozzjoni tal-cloud computing fost iċ-ċittadini u l-intrapriżi tal-UE (3). Hija u tiżdied id-dipendenza fuq il-cloud computing għal applikazzjonijiet personali u kummerċjali, huwa importanti li l-Ewropa tiżgura ċ-ċibersigurtà tal-provvedituri tas-servizzi cloud. Inċertezza fir-rigward tas-sigurtà tas-servizzi cloud qed ikollha impatt negattiv fuq ir-rata tal-adozzjoni li biha qed tiġi adottata din it-teknoloġija dinamika. Il-Kumitat jixtieq li l-UE timponi rekwiżiti u obbligi speċjali tas-sigurtà fuq il-provvedituri tas-servizzi cloud sabiex tappoġġja t-tkabbir tal-cloud computing fl-Ewropa.

3.11

Jeħtieġ li jsiru sforzi speċjali biex jiġu impjegati nies fl-industrija Ewropea taċ-ċibersigurtà. Id-domanda għal impjegati gradwati fil-qasam tas-sigurtà tal-informazzjoni mistennija tikber b'iktar mir-rata doppja ta' żieda fl-industrija sħiħa tal-computers. F'dan il-kuntest, il-Kumitat jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għas-suċċess tal-''kompetizzjonijiet'' fl-Istati Uniti u f’xi Stati Membri fis-sensibilizzazzjoni dwar is-sigurtà ċibernetika u t-trawwim tal-ġenerazzjoni li jmiss ta’ professjonisti fil-qasam.

3.12

Waħda mill-aqwa strateġiji ta' protezzjoni miċ-ċiberattakki hija approċċ ibbażat fuq id-disinn, billi jiġi żgurat li t-teknoloġiji u s-servizzi kollha li jintużaw fl-Ewropa għall-konnettività tal-internet u s-servizzi online jitfasslu b'mod li jipprovdu l-ogħla livell possibbli ta' sigurtà miċ-ċiberattakki. Kunsiderazzjonijiet ta' disinn għandhom jiffukaw b'mod partikolari fuq l-interfaċċja bejn il-magna u l-bniedem. Dan jinvolvi kollaborazzjoni bejn min jagħmel it-teknoloġija, il-provvedituri tas-servizz tal-internet, l-industrija taċ-ċibersigurtà, l-EC3, l-ENISA, id-difiża nazzjonali u l-aġenziji tas-sigurtà tal-Istati Membri u ċ-ċittadini. L-organizzazzjoni ta' dan l-approċċ tad-disinn lejn iċ-ċibersigurtà tista' ssir fil-livell tal-UE mill-Kummissjoni u tiġi koordinata pereżempju mill-ENISA.

4.1

L-UE qed tiżviluppa strateġija komprensiva (4) sabiex iżżid iċ-ċibersigurtà taċ-ċittadini tal-Ewropa:

4.2

Il-KESE rreaġixxa b'mod kritiku għall-proposta għal Direttiva dwar in-NIS (6) billi jqis li l-miżuri proposti huma wisq dgħajfa u ma jimbuttawx lill-Istati Membri biżżejjed biex iħarsu liċ-ċittadini u n-negozji tagħhom miċ-ċiberattakki. Madanakollu l-Parlament huwa u jadotta d-Direttiva kompla dgħajjef l-użu tagħha billi llimitah għall-provvedituri tal-infrastruttura kritika u b'hekk elimina l-applikazzjoni għall-magni tat-tiftix, pjattaformi tal-mezzi ta' komunikazzjoni soċjali, portali ta' ħlas bl-internet u provvedituri tas-servizzi cloud.

4.3

Id-Direttiva proposta tan-NIS mhux ser tkun biżżejjed biex tipprovdi l-leġislazzjoni li hemm bżonn sabiex ittejjeb l-għarfien u r-rispons lejn iċ-ċiberattakki fl-Unjoni. Il-Kumitat jixtieq li titnieda leġislazzjoni ġdida bl-obbligu tan-notifika tal-inċidenti sinifikanti taċ-ċibersigurtà u mhux għall-provvedituri tal-infrastruttura kritika biss. In-nuqqas ta' obbligu ta' notifika jgħin liċ-ċiberkriminali japrofittaw mill-injoranza tal-vittmi vulnerabbli.

4.4

L-UE għandha tikkunsidra li tespandi l-mandat tal-ENISA sabiex issaħħaħ l-għarfien dwar it-theddida taċ-ċiberattakki u r-rispons fl-Unjoni. Ir-rwol tal-ENISA jista' jiġi estiż sabiex tittieħed responsabbiltà iktar diretta tal-edukazzjoni dwar iċ-ċibersigurtà u programmi ta' sensibilizzazzjoni mmirati b'mod partikolari lejn iċ-ċittadini u l-SMEs.

4.5

L-EC3 ġie stabbilit fil-Europol fl-2013 sabiex tiżdied il-kapaċità tal-Ewropa li tiġġieled iċ-ċiberkriminalità. L-EC3 huwa portal ċentrali fl-Ewropa għall-intelligence kriminali u jappoġġja l-azzjonijiet u l-investigazzjonijiet tal-Istati Membri u taċ-ċiberattakki. Madanakollu fl-ewwel rapport annwali l-EC3 twissi li r-riżorsi attwali tagħha diġà qed jillimitaw il-progress tal-investigazzjonijiet u li l-EC3 mhux ser tkun kapaċi tkampa mal-livell li jitolbu l-investigazzjonijiet il-kbar li qed jidħlulha.

4.6

L-UE għandha titlob lill-organizzazzjonijiet ta’ standardizzazzjoni Ewropej – CEN, CENELEC u ETSI – jiżviluppaw standards taċ-ċibersigurtà għal kwalunkwe software jew hardware tal-ICT jew servizzi bbażati fuq l-internet għall-bejgħ fl-UE. Dawn l-istandards għandhom jiġu aġġornati kontinwament biex jieħdu kont ta' forom ġodda ta' theddid.

4.7

Hemm bżonn ta' leġislazzjoni li tobbliga lill-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet jirrapurtaw inċidenti sinifikanti taċ-ċibersigurtà mhux biss għall-provvedituri ta' infrastruttura kritika biss. Dan iżid ir-rispons lejn theddid reali kif ukoll iżid l-għarfien u l-fehim taċ-ċiberattakki li qed jiġu ripetuti b'hekk jgħin lill-awtoritajiet, l-industrija tas-sigurtà, l-intrapriżi u ċ-ċittadini jtejbu ċ-ċibersigurtà tagħhom u jiġġielu dan it-theddid. Sabiex tħeġġeġ l-iskambju ta' informazzjoni dwar iċ-ċiberattakki, kwalunkwe leġislazzjoni għandha tipprovdi anonimità lill-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet li jirrappurtaw attakk. Fejn hemm bżonn, għandha titqies ukoll id-dispożizzjoni tal-protezzjoni tar-responsabbiltà.

4.8

Minkejja l-inizjattivi tal-UE, l-Istati Membri għandhom livelli differenti ħafna ta’ kapaċitajiet u tħejjija, li jwasslu għal approċċi frammentati madwar l-UE. Billi n-netwerks u s-sistemi huma marbuta, l-Istati Membri b'approċċ dgħajjef ħafna lejn iċ-ċibersigurtà jdgħajjfu l-kapaċità ġenerali tal-UE li tindirizza ċ-ċiberattakki. Hemm bżonn ta' azzjoni li tgħin lill-Istati Membri jilħqu l-livell aċċettabbli ta' ċibersigurtà. Hemm bżonn ta' attenzjoni speċjali li tiżugra li kull Stat Membru għandu skwadra ta' rispons f'emerġenza relatata mal-kompjuters (CERT) li tiffunzjona b'mod sħiħ.

4.9

Kif afferma fl-opinjonijiet preċedenti tiegħu (7), il-Kumitat jemmen li l-miżuri volontarji ma jaħdmux u li biex tiżdied il-protezzjoni tal-UE miċ-ċiberattakki, hemm bżonn ta' obbligi regolatorji b'saħħithom għall-Istati Membri li jiżguraw l-armonizzazzjoni, il-gvernanza u l-infurzar taċ-ċibersigurtà Ewropea.

4.10

Biex nikkonkludu, sabiex tkun f'pożizzjoni li tipprovdi ħarsien reali u aġġornat liċ-ċittadini u lin-negozji miċ-ċiberattakki, il-politika taċ-ċibersigurtà tal-UE għandha tiffoka fuq dawn l-azzjonijiet:

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/39

Relatur

:

is-Sinjura ŠKRABALO

1.1

Minkejja li forsi mhijiex l-aktar qasam popolari tal-politika tal-UE, il-politika tat-tkabbir tal-UE hija fost l-aktar proġetti politiċi li rnexxew tal-UE. F'dawn l-aħħar snin sar ċertu titjib fit-trasparenza u l-inklużività tal-proċess tal-adeżjoni, kif qed jidher fil-proċessi li għaddejjin bħalissa fis-Serbja u l-Montenegro. Iċ-ċaqliqa strateġika tal-istituzzjonijiet tal-UE lejn il-prinċipji fundamentali – l-istat tad-dritt u l-governanza ekonomika – toħloq opportunità biex titrawwem id-demokrazija parteċipattiva mill-qalba tal-politika tat-tkabbir b'mod ġenerali, minflok b'mod parallel magħha.

1.2

Madanakollu, hemm bosta sfidi għall-ġejjieni. Hemm bżonn ta' konsistenza akbar biex jiġi żgurat li kemm l-istituzzjonijiet tal-UE kif ukoll il-gvernijiet ikkonċernati jadottaw approċċ trasparenti u inklużiv tul il-proċess tal-adeżjoni kollu, fl-oqsma ta' politika kollha, kif ukoll fil-pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali kollha. Hemm bżonn ta' integrazzjoni tal-politika b'mod aktar strett fir-rigward (1) tan-negozjati nnifishom, (2) tat-trawwim tal-iżvilupp tas-soċjetà ċivili u tad-djalogu soċjali, u (3) tal-bini tal-kapaċità istituzzjonali, li kollha kemm huma għandhom ikunu riflessi aħjar fl-iffinanzjar tal-għajnuna ta' qabel l-adeżjoni.

1.3

Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Kunsill tal-Unjoni Ewropew u lill-Parlament Ewropew biex:

1.4

Il-KESE jirrakkomanda lill-gvernijiet nazzjonali tal-pajjiżi li qed jinnegozjaw biex:

1.5

Rakkomandazzjonijiet għall-KESE:

2.1

Filwaqt li hemm dubji dwar uħud mill-effetti fit-tul tagħha fuq is-soċjetà u l-politika, jidher ċar li l-politika tat-tkabbir tal-UE kienet strumentali biex jitħaffef il-pass tal-bidliet fl-istrutturi tal-governanza nazzjonali lejn l-ekonomiji tas-suq u d-demokraziji, kif ukoll biex titrawwem il-kooperazzjoni reġjonali fil-Balkani tal-Punent ta' wara l-gwerra. F'termini tal-ambitu tan-negozjati tal-adeżjoni tal-UE, il-perjodi ta' tranżizzjoni għall-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni tal-UE huma kruċjali, kif inhuma wkoll l-ispejjeż finanzjarji relatati, kemm għall-UE kif ukoll għall-pajjiżi kandidati. Peress li l-ftuħ u l-għeluq ta' kull kapitolu tan-negozjati huwa soġġett għal vot unanimu fil-Kunsill, il-pass u ż-żmien li jieħdu n-negozjati ma tantx jistgħu jitbassru fid-dawl tal-impatt potenzjali tal-politika nazzjonali fi Stat Membru wieħed jew aktar.

2.2

L-UE wriet li hija miftuħa għal titjib u aġġustamenti tal-proċess tan-negozjati skont iċ-ċirkostanzi politiċi li qed jinbidlu. Huwa importanti li jiġi nnutat li l-metodoloġija tan-negozjati attwali evolviet ħafna matul is-snin, abbażi ta' approċċ ta' “nitgħallmu bil-prattika”.

2.3

Kif dikjarat fl-Istrateġija tat-Tkabbir u l-Isfidi Ewlenin 2013-2014  (4) tal-Kummissjoni, “tagħlima importanti mill-passat hija l-importanza li jiġu indirizzati l-affarijiet fundamentali l-ewwel u qabel kollox”, billi nibdew bl-istat tad-dritt, li tqiegħed “fil-qalba tal-proċess tat-tkabbir”. Dan jirrappreżenta bidla strateġika sinifikanti minn aġġustamenti speċifiċi tal-politika lejn it-tema wiesgħa tal-governanza demokratika, finalment mifhuma bħala prerekwiżiti għal armonizzazzjoni tal-politika sinifikanti u sostenibbli mal-acquis tal-UE. Għaldaqstant, matul in-negozjati tal-adeżjoni li għaddejjin bħalissa (il-Montenegro, is-Serbja, it-Turkija), il-Kummissjoni beħsiebha żżomm il-Kapitoli 23 (Il-ġudikatura u d-drittijiet fundamentali,) u 24 (Il-ġustizzja, il-libertà u s-sigurtà) miftuħin tul in-negozjati tal-adeżjoni, fejn il-pass tan-negozjati jista' anke jiddependi mill-progress li jsir f'dawn iż-żewġ kapitoli kruċjali.

2.4

Minn naħa, il-bidliet fil-metodoloġija tan-negozjar użata fil-proċess tal-adeżjoni huma indikazzjoni tal-flessibbiltà u l-interess ġenwin tal-UE biex tiżgura li n-negozjati jkunu effettivi. Iż-żieda fl-attenzjoni għal tkabbir “ibbażat fuq l-evidenza” saħħet il-pożizzjoni ta' atturi mhux statali, li l-informazzjoni indipendenti tagħhom hija prezzjuża għall-valutazzjonijiet regolari li jsiru mill-Kummissjoni fir-rapporti tagħha dwar il-progress. Min-naħa l-oħra, il-bidliet introdotti jistgħu jinħassu primarjament bħala riflessjoni tal-ħtieġa selettiva tal-UE għall-evidenza filwaqt li jinjoraw il-piżijiet amministrattivi li jimponu fuq il-pajjiżi li jkunu qed jinnegozjaw, sakemm ma jkunx hemm proċeduri ċari għall-ġbir tad-data u impenn mill-partijiet interessati.

2.5

Il-Qafas ta' Negozjar mas-Serbja  (5) huwa l-ewwel qafas ta' negozjar li jagħmel referenza espliċita għall-prinċipji tal-inklużività u t-trasparenza: “Sabiex tissaħħaħ il-fiduċja tal-pubbliku fil-proċess tat-tkabbir, id-deċiżjonijiet ser jittieħdu bl-aktar mod miftuħ possibbli sabiex jiġi żgurat li jkun hemm aktar trasparenza. Il-konsultazzjonijiet u d-deliberazzjonijiet interni ser jiġu protetti sal-punt meħtieġ sabiex jiġi ssalvagwardjat il-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet, f'konformità mal-leġislazzjoni tal-UE dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti fl-oqsma kollha tal-attivitajiet tal-UE.” Din hija tagħlima importanti li ħadna mill-każ tal-Kroazja – fejn in-nies li ħarġu jivvutaw għar-referendum tal-UE kien l-inqas li qatt kien hemm (43 %) – u tirrappreżenta pass lejn il-formalizzazzjoni ta' għadd ta' prattiki mtejba fil-każ tal-Montenegro.

2.6

L-enfasi aktar qawwija tal-UE fuq il-governanza ekonomika tipprevedi l-introduzzjoni ta' strateġiji nazzjonali għar-riformi ekonomiċi u pjani ta' azzjoni għall-ġestjoni tal-finanzi pubbliċi, bit-tama li aktar informazzjoni fil-ħin u sorveljanza makroekonomika jistgħu jgħinu fil-prevenzjoni ta' riċessjoni ekonomika fit-tul u defiċit eċċessiv, li seħħew fil-Kroazja eżatt wara l-adeżjoni tagħha. Għaldaqstant, qed jiġi ppjanat li l-pajjiżi tat-tkabbir jgħaddu minn skrutinju li jixbaħ lil dak tal-Istati Membri tal-UE fis-“Semestru Ewropew”. Huwa essenzjali li niżguraw it-tħejjija f'waqtha tas-settur tan-negozji biex il-kumpaniji jiġu megħjuna jsiru aktar kompetittivi u jiffaċċjaw l-isfidi tas-suq uniku tal-UE, filwaqt li l-involviment tal-imsieħba soċjali huwa kruċjali biex ikun hemm valutazzjoni u qbil dwar id-dimensjoni soċjali tar-riformi ekonomiċi.

2.7

Skont il-Linji Gwida tad-DĠ Tkabbir għall-appoġġ tal-UE għal-libertà tal-mezzi tax-xandir u l-integrità tagħhom fil-pajjiżi tat-tkabbir 2014-2020  (6) , soċjetà ċivili fuq tagħha hija kruċjali biex jitħeġġu l-pluraliżmu u d-demokrazija parteċipattiva. L-appoġġ tal-UE għas-soċjetà ċivili għalhekk għandu jiffoka fuq (1) il-kisba ta' ambjent li jwassal għal attivitajiet tas-soċjetà ċivili u (2) il-bini tal-kapaċità tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili biex ikunu jistgħu jiffunzjonaw bħala atturi indipendenti effettivi u responsabbli. Dawn il-linji gwida jidhru li huma għodda utli għall-integrazzjoni tas-soċjetà ċivili, sakemm l-implimentazzjoni tagħhom tkun konformi mal-livell ta' ambizzjoni tagħhom.

2.8

S'issa, il-politika tat-tkabbir ma rnexxilhiex twieġeb b'mod sħiħ għall-isfida li ċ-ċittadini tal-UE jiġu mgħarrfa dwar l-importanza vitali tagħha għas-sigurtà u l-prosperità tal-kontinent kollu, li tista' tgħin biex jitbiegħdu l-biżgħat ta' aktar tkabbir li jistgħu jinbtu maġenb suriet oħra ta' ksenofobija, speċjalment fi żminijiet ta' kriżi ekonomika. Hekk kif il-memorji tal-gwerer tal-Balkani qed jegħbu, il-kriżi attwali fl-Ukraina tista' sservi ta' tfakkira li n-nuqqas ta' paċi u demokrazija jistgħu jaffettwawna kollha kemm aħna.

3.1

Minkejja li l-proċess tal-adeżjoni ma jipprevedix il-kundizzjonalità fil-qasam tat-trasparenza u l-inklużività, l-istennijiet tal-pubbliku f'dan il-qasam qed jiżdiedu f'dawk il-pajjiżi li qed jinnegozjaw l-adeżjoni tagħhom fl-UE. Fil-każ ta' Kroazja, kien hemm nuqqas ta' informazzjoni dwar il-proċeduri tekniċi għan-negozjati: minkejja li kien ġie adottat protokoll dwar il-koordinazzjoni tal-politika interna dwar il-pożizzjonijiet tan-negozjati tal-UE, qatt ma kien ġie ppubblikat fil-gazzetta uffiċjali. Id-dokumenti kollha marbutin man-negozjati tal-UE li tħejjew mill-gvern Kroat, apparti l-abbozzi legali, ġew diskussi u adottati matul sessjonijiet tal-gvern li saru bil-magħluq. Dan fisser li l-pubbliku lanqas biss seta' jitlob għal dokumenti mhux klassifikati għax ma kien hemm l-ebda informazzjoni formali dwar l-eżistenza tagħhom. Kien hemm bżonn ta' diversi snin ta' pressjoni mis-soċjetà ċivili qabel ma l-gvern beda jippubblika informazzjoni bażika dwar id-dokumenti diskussi matul is-sessjonijiet.

3.2

Għal dak li għandu x'jaqsam mas-superviżjoni parlamentari, il-prattika tajba tas-Slovenja qatt ma kien hemm bħalha qabel – il-parlament nazzjonali kellu d-dritt tal-veto fuq il-pożizzjonijiet tan-negozjati (7), li ġew mgħarrfa wkoll lill-pubbliku. Filwaqt li l-Parlament Kroat aġixxa b'ħila bħala l-għassies tal-kunsens politiku matul sitt snin ta' negozjati kumplessi mal-UE, ma rnexxilux jiġbor l-impenn usa' tal-membri parlamentari, l-esperti u l-pubbliku ġenerali fid-deliberazzjonijiet ta' politika. Il-pożizzjonijiet u r-rapporti tan-negozjati kienu ristretti għal uffiċjali tal-gvern u gruppi magħżula ta' membri tal-Kumitat Nazzjonali għall-Monitoraġġ tan-Negozjati tal-Adeżjoni, u b'hekk tista' tgħid ġiet eskluża l-maġġoranza kbira tal-membri parlamentari, biex ma nsemmux il-pubbliku. Din is-sitwazzjoni m'għandix tintenn fiċ-ċikli tan-negozjati li jmiss.

3.3

L-analiżi f'waqtha mill-atturi mhux statali, mill-mezzi tax-xandir u l-monitoraġġ indipendenti tal-proċess tan-negozjati xxekklu wkoll mill-fatt li d-dokumenti mfasslin mill-Kummissjoni Ewropea u mill-Kunsill, bħall-Pożizzjonijiet Komuni tal-UE, ma kinux il-proprjetà tar-Repubblika tal-Kroazja. B'riżultat ta' dan, il-gvern Kroat stqarr li ma kellu l-ebda awtorità li jippubblikahom. Dan ġie akkumpanjat minn nuqqas ta' żvelar proattiv min-naħa tal-istituzzjonijiet tal-UE (8).

3.4

Kien hemm titjib ċar fl-iżvelar ta' dokumenti relatati man-negozjati fil-każ tal-Montenegro. Il-Kummissjoni ppubblikat ir-rapporti ta' eżami analitiku kollha fuq il-websajt tagħha, li jistgħu jservu ta' għodod prezzjużi ta' analiżi għall-partijiet interessati kollha dwar in-nuqqas ta' konformità ta' leġislazzjoni nazzjonali mal-acquis tal-UE. Barra minn hekk, il-Kunsill ippubblika proattivament il-Pożizzjonijiet Komuni tal-UE għall-Kapitoli 23 u 24, fid-dawl tas-sinifikat u l-interess pubbliku fir-riformi involuti. Għad irridu naraw jekk din il-prattika tajba hux ser twassal għal politika li għandha tiġi segwita fil-każ tas-Serbja u t-Turkija jew rigward dawk il-kapitoli li nfetħu diġà. Barra minn hekk, m'hemmx raġuni formali għaliex il-Kunsill m'għandux ikun jista' jippubblika b'mod sħiħ il-livelli ta' referenza tal-ftuħ ladarba jkunu ġew approvati unanimament. L-aċċess fil-ħin għal dawn id-dokumenti ċentrali għan-negozjati huwa kruċjali biex is-soċjetà ċivili tkun tista' tagħti l-input u l-kontribut tagħha, biex il-mezzi tax-xandir ikunu jistgħu jirrapportaw b'mod infurmat u biex isir monitoraġġ indipendenti tal-azzjonijiet tal-gvernijiet biex jirrispettaw l-obbligi tagħhom.

3.5

Mit-tagħlim tagħha miċ-ċikli ta' tkabbir tal-passat, il-Kummissjoni saret aktar sensittiva għar-rwol vitali tal-mezzi tax-xandir indipendenti u professjonali, kif ġie enfasizzat mill-organizzazzjoni ta' żewġ konferenzi bl-isem ta' Speak-Up fl-2011 u l-2013 u mill-adozzjoni tal-Linji Gwida tad-DĠ Tkabbir għall-appoġġ tal-UE għal-libertà tal-mezzi tax-xandir u l-integrità tagħhom fil-pajjiżi tat-tkabbir 2014-2020, li għandhom iservu wkoll ta' bażi għall-allokazzjonijiet tal-fondi. Madanakollu waħda mill-isfidi li għad fadal hija kif jiġi żgurat li l-mezzi tax-xandir jilħqu lill-udjenzi bbażati fl-UE, li wkoll jeħtieġu jiġu mgħarrfa sew dwar is-sinifikat u d-dinamiċi tal-politika tat-tkabbir.

4.1

L-impenn tas-soċjetà ċivili fil-proċess tal-adeżjoni jikkonsisti fi: (1) involviment dirett fin-negozjati nfushom (i.e. eżami analitiku, tħejjija tal-pożizzjonijiet nazzjonali, superviżjoni tal-progress), (2) djalogu soċjali u ċivili dwar it-tfassil tal-politika u l-armonizzazzjoni leġislattiva mal-acquis, (3) sehem fl-ipprogrammar tal-fondi ta' qabel l-adeżjoni, (4) monitoraġġ indipendenti tal-progress u l-effetti soċjali tal-proċessi ta' riforma. Il-prestazzjoni ta' dawn ir-rwoli titlob appoġġ finanzjarju adegwat, permezz ta' fondi mill-gvern nazzjonali u dawk ta' qabel l-adeżjoni tal-UE.

4.2

Il-gruppi ta' ħidma Kroati u Montenegrini għat-tħejjija tal-pożizzjonijiet tan-negozjati inkludew proporzjon għoli ta' esperti mis-soċjetà ċivili ('il fuq minn terz tal-membri kollha) Fiż-żewġ każijiet ġew organizzati sejħiet għall-applikazzjonjiet u l-ismijiet tal-membri kollha tal-gruppi ta' ħidma ġew ippubblikati. Madanakolu, fil-każ tal-Kroazja, l-ambitu tal-involviment iddependa ħafna fuq l-istil ta' tmexxija fi ħdan kull grupp: f'xi każijiet, il-membri tas-soċjetà ċivili ma kellhomx l-opportunità jaraw l-abbozzi tal-pożizzjonijiet meħtieġa. Minħabba dan, il-kontribut tas-soċjetà ċivili ngħata primarjament fil-fażi inizjali tal-eżami analitiku, b'impatt żgħir fuq it-tfassil tal-istrateġija tan-negozjar u l-valutazzjonijiet bikrin tal-ispejjeż u l-benefiċċji soċjali u ekonomiċi.

4.3

L-istituzzjonijiet tal-UE pprovdew diversi mezzi għall-konsultazzjoni mas-soċjetà ċivili biex tinġabar l-evidenza dwar il-progress tar-riformi marbutin mal-adeżjoni, inkluża l-korrispondenza onlajn, il-konsultazzjonijiet annwali tas-soċjetà ċivili fi Brussell, laqgħat fil-pajjiżi, laqgħat ta' informazzjoni u avvenimenti pubbliċi matul żjarat minn uffiċjali tal-UE. Il-Kummissjoni kienet ukoll miftuħa għal rapporti ta' monitoraġġ indipendenti mħejjija minn organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili. Madanakollu, il-Kummissjoni kienet ħafna aktar proattiva lejn l-NGOs milli lejn it-trejdjunjins u l-assoċjazzjonijiet tan-negozji. Dan joħroġ ċar kemm mil-livell ta' kuntatt kif ukoll mill-ambitu u l-għan tal-iskemi tal-fondi ta' qabel l-adeżjoni għall-bini tal-kapaċità u l-monitoraġġ tal-politika.

4.4

Jekk inħarsu lura lejn il-proċess tal-adeżjoni tal-Kroazja, naraw li ntilfet opportunità biex jissaħħaħ id-djalogu soċjali fil-pajjiż b'rabta mal-adeżjoni tiegħu mal-UE, li setgħet għenet biex jiġu żgurati kundizzjonijiet aktar effettivi u sostenibbli għas-sħubija tal-Kroazja fl-UE, kif ġara fil-Bulgarija. Il-kunsilli ekonomiċi u soċjali nazzjonali ma ntużawx biżżejjed la biex jiġu diskussi l-ispejjeż ta' aġġustament soċjali u ekonomiċi u l-miżuri ta' appoġġ, u lanqas għall-ipprogrammar tal-għajnuna ta' qabel l-adeżjoni. Proporzjon baxx ħafna tal-fondi ta' qabel l-adeżjoni ġew diretti għat-tisħiħ tal-istrutturi tad-djalogu soċjali u l-kapaċitajiet organizzativi tal-imsieħba soċjali. L-istruttura kapillari tal-assoċjazzjonijiet tan-negozji u t-trejdjunjins għandhom jintużaw aktar bħala pjattaformi ċentrali għad-deliberazzjoni tal-ispejjeż u l-benefiċċji tal-adeżjoni u t-tħejjija fil-ħin tal-ekonomija.

4.5

F'termini tat-tfassil tal-politika, fil-każ tal-Kroazja u b'konformità mat-tendenzi negattivi f'ċikli preċedenti tal-adeżjoni, 'il fuq minn 80 % tal-leġislazzjoni relatata mal-acquis għaddiet minn proċedura rapida (fast tracked), sikwit mingħajr konsultazzjoni pubblika, b'ambitu minimu għal valutazzjonijiet tal-impatt regolatorju, bi ħsara għall-kwalità u t-trasparenza tal-abbozzar tal-leġislazzjoni (9). Fuq nota aktar pożittiva, l-ippogrammar tal-Strument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni (IPA) kien inklużiv, speċjalment rigward il-komponent tas-soċjetà ċivili, u kien immexxi mill-Kunsill għall-Iżvilupp tas-Soċjetà Ċivili, b'appoġġ tekniku mill-Uffiċċju tal-Gvern għas-Soċjetà Ċivili. Dan wassal għall-iżvilupp ta' skemi ta' għotjiet rilevanti ħafna li appoġġjaw il-monitoraġġ indipendenti tal-politika f'diversi oqsma kritiċi ta' riforma u ppermetta l-intervent importanti ta' msieħba soċjali fl-allokazzjoni ta' fondi għat-tisħiħ tal-kompetenzi għad-djalogu soċjali. L-inkonsistenza deskritta hawn fuq bejn iż-żewġ proċessi, għandha tiġi evitata u l-approċċ inklużiv fit-tfassil tal-politika dejjem għandu jirbaħ fil-proċessi tal-adeżjoni li jmiss.

5.1

Il-KESE jappoġġja bil-qawwi l-politika tat-tkabbir, u minħabba dan waqqaf kumitati konsultattivi konġunti li jgħaqqdu flimkien lill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili biex ifasslu rakkomandazzjonijiet għall-awtoritajiet politiċi fuq iż-żewġ naħat u biex irawmu d-dibattitu pubbliku dwar l-integrazzjoni tal-UE fil-pajjiżi tat-tkabbir. Dawn l-istrutturi wasslu għal diskussjonijiet informati dwar in-negozjati, abbażi ta' diversi perspettivi, u għamluha possibbli li jiġu identifikati l-konsegwenzi tal-adozzjoni tal-acquis tal-UE għas-sezzjonijiet diferenti tas-soċjetà, b'appoġġ għall-impenn tas-soċjetà ċivili fil-proċess. Minbarra l-Kumitati Konsultattivi Konġunti, il-Forum tas-Soċjetà Ċivili tal-Balkani tal-Punent iservi ta' pjattaforma reġjonali biex jindirizzaw l-awtoritajiet politiċi u jipprovdi opportunitajiet għan-netwerking fost l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili tal-Balkani tal-Punent, filwaqt li janalizza l-problemi ewlenin tas-soċjetà ċivili fir-reġjun.

5.2

Il-lista li ġejja fiha wħud mill-isfidi identifikati fil-ħidma tal-Kumitati Konsultattivi Konġunti:

5.3

Iż-żieda fl-għarfien dwar ir-rwol tas-soċjetà ċivili u l-inklużjoni tal-imsieħba soċjali fil-proċess tal-adeżjoni kien missjoni u sfida għall-KESE. F'xi pajjiżi, il-gvernijiet kellhom attitudni negattiva lejn is-soċjetà ċivili u, b'riżultat ta' dan, ir-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitati Konsultattivi Konġunti ftit li xejn sabu appoġġ. Madanakollu, il-Kumitati Konsultattivi Konġunti ħolqu opportunitajiet għal skambji diretti bejn is-soċjetà ċivili, l-UE u l-uffiċjali u l-politiċi nazzjonali, anke jekk ftit li xejn kellhom impatt fuq il-politiki tal-gvern. Jekk inżommu dan f'moħħna, il-Kumitati Konsultattivi Konġunti jibbenefikaw bil-bosta minn appoġġ aktar qawwi u kooperazzjoni aktar mill-qrib mal-Kummissjoni, il-Kunsill u l-PE, u b'hekk jiżguraw li t-tħassib prinċipali dwar ir-realtajiet nazzjonali tal-adeżjoni, li joħroġ mid-djalogu ċivili u soċjali fil-pajjiżi, ikun jista' jingħata widen fl-oqsma rilevanti kollha tat-tfassil tal-politika.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/45

Relatur:

is-Sur IOZIA

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jappoġġja bil-qawwi r-riforma strutturali tas-sistema bankarja, għax iqis li r-riforma hija dik ewlenija fost il-ħafna miżuri leġislattivi li tħejjew b'segwitu għall-kriżi finanzjarja. Il-KESE jenfasizza l-fatt li permezz ta' din ir-riforma, għall-ewwel darba se tiġi regolata s-sistema bankarja mill-għeruq tagħha u l-unjoni bankarja se tiġi kkompletata. Barra minn hekk tista' tagħti kontribut importanti biex terġa' tidħol il-fiduċja fost in-negozji u l-pubbliku, u fl-interessi ta' finanzjament adatt għall-ekonomija, biex tissaħħaħ is-sistema bankarja Ewropea u jitnaqqas ir-riskju ta' kontaġju.

1.2

Il-KESE huwa konvint dwar il-ħtieġa ta' dan ir-Regolament li se jerġa' jiddefinixxi mill-ġdid il-ġestjoni tal-kumplessità ta' servizzi bankarji u finanzjarji. Għall-Kumitat jidher ċar li r-Regolament propost mhux se jkun biżżejjed biex tiġi evitata kriżi oħra. Tinħtieġ bidla kbira fil-kultura finanzjarja u tħaddin tal-prinipji etiċi fl-attivitajiet ta' kuljum tas-settur finanzjarju. Il-partijiet interessati kollha għandhom jiġu involuti fit-tfassil ta' sistema finanzjarja u ekonomika ġdida sabiex jinħoloq settur finanzjarju sostenibbli u reżiljenti u biex jinstab bilanċ bejn l-interessi ta' dawk kollha konċernati bl-aħjar mod possibbli. Għal dan il-għan il-KESE huwa favur u jinkoraġġixxi li jsir ftehim kbir għar-rilanċ tal-ekonomika u biex terġa' tinkiseb il-fiduċja fl-Istituzzjonijiet finanzjarji, u jitlob lill-Kummissjoni biex tippromwovi Patt Soċjali Ewropew għal Finanzji Sostenibbli. Il-ħaddiema, l-amministrazzjoni, l-investituri, il-familji, l-SMEs, l-industriji u l-konsumaturi kummerċjali għandhom isibu qbil stabbli u ġust sabiex tinħoloq industrija tas-servizzi finanzjarji mfassla biex tiżviluppa l-ġid, tappoġġja l-ekonomija reali, it-tkabbir u l-impjiegi tajba, u biex tirrispetta l-ambjent u tevita konsegwenzi soċjali negattivi u mhux mixtieqa.

1.3

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni dwar il-ħtieġa li tiġi żgurata konsistenza fil-kriterji ta' valutazzjoni użati mill-awtoritajiet nazzjonali u jirrakkomanda li r-regolamentazzjoni tiġi applikata b'mod uniformi fil-livell Ewropew u possibilment bi qbil mal-awtoritajiet nazzjonali tal-pajjiżi terzi.

1.4

Il-KESE għandu dubji dwar id-deċiżjoni li tiġi permessa l-koeżistenza ta' regolamenti nazzjonali differenti u, fl-istess ħin, oħrajn Ewropej. Il-KESE huwa tal-fehma li dan il-qafas kif inhu mfassal, jista' ma jiżgurax l-applikazzjoni uniformi tar-regoli l-ġodda. Jifhem li din id-deroga kienet intenzjonata biss għal-leġislazzjoni fis-seħħ fiż-żmien tal-proposta għal Regolament, sabiex tiġi żgurata ekwivalenza sħiħa mar-Regolament inkwistjoni.

1.5

Il-KESE jemmen li r-Regolament propost mill-Kummissjoni huwa rispons validu u effiċjenti maħsub biex jifred l-attivitajiet bankarji kummerċjali minn dawk ta' investiment. Fil-fatt, is-soluzzjoni magħżula, meta mqabbla ma' alternattivi li ntagħżlu f'diversi pajjiżi, hija bbażata fuq proċess ta' djalogu u ta' valutazzjoni li ma jmurx kontra l-mudell bankarju universali, għax jippreservah u jippermetti li tittieħed azzjoni biss fuq riskji eċċessivi assoċjati ma' dan il-mudell.

1.6

Il-KESE jisħaq li l-impatt tal-leġislazzjoni proposta fuq l-impjiegi ma tqisx biżżejjed. Mijiet ta' eluf ta' impjiegi jistgħu jintilfu minħabba r-Regolament dwar is-servizzi finanzjarji u mhuwiex aċċettabbli li ma ġiet ippjanata ebda miżura biex jitnaqqas l-impatt soċjali sostanzjali dirett jew indirett. Dan ir-Regolament jista' jikkawża impatt dirett limitat, iżda l-effetti li jista' jkollu fuq l-assi tal-kumpaniji se jħallu impatt fuq is-sistema finanzjarja kollha. Mill-banda l-oħra tajjeb wieħed jagħraf li r-riskju baxx tal-banek se jkun ta' benefiċċju għall-ekonomija reali b'mod ġenerali, u bla dubju b'effetti pożittivi fuq l-impjieg b'mod ġenerali.

1.7

Hemm tħassib serju li l-ispejjeż jistgħu jiġu mgħoddija lill-ħaddiema. Għalkemm il-Kummissjoni qieset dan l-aspett fil-valutazzjoni tal-impatt tagħha, jidher li fir-riforma ftit iddedikat spazju għal din il-kwistjoni. Minkejja li huwa minnu li l-attivitajiet kkonċernati mir-riforma jirrikjedu l-inqas numru ta' ħaddiema, l-effetti indiretti tar-riforma se jġibu politiki ta' tnaqqis tal-ispejjeż li jistgħu jwasslu għal aktar tnaqqis ta' impjiegi, kif tħabbar minn istituzzjonijet bankarji importanti.

1.8

Il-partijiet interessati huma ħafna (lobbies finanzjarji, Stati Membri kbar, konsumaturi u investituri, familji, intrapriżi kbar u żgħar, assoċjazzjonijiet...) u l-interessi tagħhom ivarjaw ħafna. It-tagħlima li tasal mill-passat, fiż-żmien meta kienu japplikaw ir-regoli tas-sistema finanzjarja, issa għandha tkun ċara: huwa l-interess pubbliku li għandu jieħu preċedenza. Il-Kumitat għalhekk jirrakkomanda li tinbidel ir-rotta u li għandna nħarsu lejn l-interess komuni bħala ċ-ċentru ta' preċedenza, b'mod li tibbilanċja l-interessi tal-partijiet interessati kollha, għaliex huwa konvint li dan huwa l-uniku mod li bih ir-riforma tista' tiffunzjona b'mod effettiv.

1.9

Il-KESE jinsab konvint li sabiex tiġi żgurata sistema finanzjarja sostenibbli, neħtieġu “finanzi li jafu jistennew” li ma jfittxux qligħ fuq perjodu ta' żmien qasir akkost ta' kollox u li jagħtu prijorità lill-effiċjenza u l-istabilità fuq żmien twil. Dan ir-Regolament jipproponi bidla fil-mudell tan-negozju.

1.10

Il-KESE jemmen li l-Kummissjoni għandha tagħti attenzjoni akbar lill-investituri u l-ħaddiema, li sal-lum ftit jitqiesu mir-riforma. Fit-tul, is-sostenibbiltà tas-sistema hija garantita bl-introduzzjoni ta' fiduċja ġdida li toħloq ambjent iktar sikur, kemm għall-investituri kif ukoll għall-ħaddiema, li huma partijiet attivi fil-proċess ta' ġestjoni tar-riskju.

1.11

Il-KESE iqis li l-flessibbiltà fl-applikazzjoni tar-regolamenti huwa prinċipju validu u adatt. Il-“bijodiversità” (1) ta' negozji bankarji tiżgura l-istabbiltà u l-effettività tas-sistema. Madankollu, il-Kumitat jenfasizza li dan m'għandux jitħallat mal-arbitrarjetà tar-regoli.

1.12

Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni sabiex fil-Valutazzjoni tal-Impatt tagħha tinkludi valutazzjoni dettaljata dwar l-interazzjoni tal-proposti ewlenin fir-Regolament attwali ma' inizjattivi li twettqu riċentament bħalma huma CRDIV, BRRD, SRM, eċċ., kif ukoll valutazzjoni tar-riskji ta' migrazzjoni lejn ibbankjar parallel.

1.13

Il-Kumitat jirrakkomanda kooperazzjoni u koordinament intensivi fl-attivitajiet ta' sorveljanza bejn l-Awtorità Bankarja Ewropea u l-awtoritajiet nazzjonali, li jifhmu sew is-swieq u li se jaqdu rwol kruċjali fil-ġestjoni tal-finanzi Ewropej riformati il-ġodda.

2.1

Skont il-Kummissjoni, il-proposta tirrapreżenta parti importanti mir-reazzjoni tal-Unjoni biex tindirizza l-problema ta' banek li huma “kbar wisq biex ifallu” Hija intenzjonata biex ma tħallix li fis-sistema bankarja tal-UE jkun hemm oqsma ta' riskju mhux monitorjati jew ġestiti. Din se twaqqaf l-espansjoni ta' attivitajiet ta' natura purament spekulattiva.

2.2

Il-proposta għal Regolament għandha l-għan li tipprevjeni r-riskju sistemiku, l-istress finanzjarju jew il-falliment ta' entitajiet kbar, kumplessi u interkonnessi fis-sistema finanzjarja, b'mod partikulari l-istituzzjonijiet ta' kreditu, u li jintlaħqu dawn l-objettivi:

2.3

Għandhom jibqgħu jitħallew tipi oħrajn ta' servizzi/prodotti finanzjarji addizzjonali (titolizzazzjoni, bonds korporattivi, derivattivi, eċċ).

3.1

Il-Kummissjoni tistma li l-kriżi finanzjarja swiet lill-gvernijiet tal-UE madwar EUR 1,6 triljun (13 % tal-PDG tal-UE) f'għajnuniet mill-Istat għas-salvataġġ finanzjarju lis-settur finanzjarju.

3.2

Il-konċentrazzjoni fis-settur bankarju hija partikolarment għolja: 14-il grupp bankarju Ewropew huma fil-lista ta' istituzzjonijiet finanzjarji ta' importanza sistemika f'livell globali (SIFIs), u 15-il grupp bankarju Ewropew għandhom 43 % tal-volum tas-suq u jirrappreżentaw 150 % tal-PDG tal-UE-27, b'65 % tal-assi f'idejn l-ewwel tletin grupp!

3.3

Il-kriżi finanzjarja, li bdiet fl-Istati Uniti u bħal tsunami laqtet is-sistema Ewropea, kellha diversi kawżi iżda dawk prinċipali jista' jitqies li huma: it-teħid ta' riskju eċċessiv, l-ingranaġġ finanzjarju eċċessiv, ir-rekwiżiti kapitali u ta' likwidità inadegwati, l-arkitettura kumplessa tas-sistema bankarja b'mod ġenerali.

3.3.1

F'Ottubru 2012, il-grupp Liikanen iddikjara li huwa neċessarju li ċerti attivitajiet finanzjarji li huma partikolarment riskjużi jiġu separati legalment mill-banek li jieħdu depożiti fi ħdan il-grupp bankarju. L-attivitajiet li għandhom jiġu separati jkunu jinkludu negozjar ta' titoli u derivattivi għan-nom proprju, u ċerti attivitajiet oħrajn marbutin mill-qrib mas-swieq tat-titoli u d-derivattivi (2).

3.4

Permezz ta' dan ir-Regolament il-Kummissjoni għandha l-għan li tnaqqas il-marġni tar-riskju fis-sistema bankarja u tikkontrolla l-operazzjonijiet kollha li għandhom potenzjal spekulattiv. Flimkien ma' dan għandu jitqies ir-Regolament dwar tranżazzjonijiet ta' finanzjament tat-titoli (3), li għandu l-għan li jnaqqas l-marġini ta' opaċità fis-“sistema bankarja parallela”. Għandu jitfakkar li, fl-aħħar tal-2012, dawn kienu jimmaniġġjaw EUR 53 triljun globalment, jiġifieri daqs nofs l-assi totali fis-sistema bankarja internazzjonali, primarjament fl-Ewropa, b'madwar EUR 23 triljun, u b'EUR 19-il triljun fl-Istati Uniti. Dawn huma ċifri impressjonanti jekk jitqabblu mal-PDG kollu tal-UE 28, li ma qabiżx EUR 13,071 triljun fl-2013 (Eurostat).

3.5

Fir-riżoluzzjoni McCarthy tal-Parlament Ewropew (4) jidhru xi prinċipji fundamentali u fost oħrajn huwa indikat li: “l-prinċipju ewlieni tar-riforma bankarja għandu jkun li tiġi pprovduta sistema bankarja sigura, stabbli u effiċjenti li taqdi l-ħtiġijiet tal-ekonomija reali, il-klijenti u l-konsumaturi; (...) ir-riforma strutturali għandha tistimola tkabbir ekonomiku billi tappoġġa l-għoti ta' kreditu lill-ekonomija, b'mod partikolari lill-SMEs u n-negozji l-ġodda (start-ups), tipprovdi reżiljenza akbar kontra l-possibbiltajiet ta' kriżi finanzjarji, terġa' ġġib l-fiduċja fil-banek fl-aspetti kollha, u tneħħi r-riskji għall-finanzi pubbliċi; (...) is-sistema bankarja, sabiex tkun effettiva, għandha twassal għal bidla fil-kultura bankarja sabiex tnaqqas il-kumplessità, issaħħaħ il-kompetizzjoni, tillimita interrelazzjonijiet bejn l-attivitajiet kummerċjali u riskjużi, ittejjeb il-governanza korporattiva, toħloq sistema responsabbli ta' rimunerazzjoni, opportunità effettiva biex timplimenta b'mod effettiv il-mekkaniżmi ta' rkupru u riżoluzzjoni tal-kriżi tal-banek minbarra li ssaħħaħ il-kapital tal-banek u l-provvediment tal-kreditu lill-ekonomija reali.”

Is-sorveljanza l-ġdida tas-swieq internazzjonali ħarġet aktar b'saħħitha, aktar profonda, u speċjalment b'aktar setgħat minn qabel, b'inqas diskrezzjoni u aktar garanziji għas-suq u l-utenti aħħarin.

4.1

Il-Kumitat huwa tal-fehma li l-Kummissjoni qed issegwi fid-direzzjoni t-tajba, iżda jaħseb li jkun utli li jippreżenta xi fehmiet li ħarġu mid-diskussjoni ma' partijiet interessati differenti li forsi ma saritx biżżejjed riflessjoni dwarhom. Il-KESE għaldaqstant jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni dwar xi punti ewlenin mill-interventi tal-partijiet interessati differenti. Għalkemm ma jirrappreżentawx il-fehmiet tal-KESE b'mod sħiħ, xorta jistħoqqilhom li jiġu notati b'mod preċiż.

4.2

B'mod ġenerali, ir-riforma proposta ntlaqgħet tajjeb. Il-projbizzjoni ta' kummerċ proprjetarju u s-separazzjoni tal-attivitajiet tradizzjonali mill-kummerċ huma meqjusa mill-maġġoranza bħala strumenti adattati biex tiġi limitata l-ispekulazzjoni fuq prodotti finanzjarji u biex jixprunaw l-attivitajiet tas-self bankarju, is-sors ewlieni ta' finanzjament għall-SMEs u li f'dawn l-aħħar snin naqas ħafna minħabba politiki dwar l-ispekulazzjoni fuq il-kummerċ.

4.3

Huwa importanti li fl-applikazzjoni tar-riforma titqies id-diversità kbira tal-mudelli tan-negozju sabiex jiġi żgurat li l-banek lokali jkunu jistgħu jkomplu jservu l-ekonomiji lokali.

4.4

Enfasi partikolari għandha tingħata lill-mudell tan-negozju ta' banek popolari u kooperattivi. Ir-riforma titqies li ftit hija adattata jew adattabbli għan-netwerk speċifiku tagħhom. B'mod partikolari, it-tħassib li ntwera huwa li r-riforma tista' ddgħajjef l-mod kif jaħdmu u l-kapaċità tagħhom li jkunu ta' kuljum fuq il-post biex jappoġġjaw l-ekonomija reali. Huwa għalhekk irrakkomandat li jiġu ppreservati l-ispeċifiċità u d-diversità tan-negozju tal-banek.

4.5

Ir-riforma, flimkien ma' għadd ta' miżuri oħrajn stabbiliti mill-Kummissjoni f'dawn l-aħħar snin, se ttejjeb it-trasparenza ta' tranżazzjonijiet individwali u tas-sistema bankarja inġenerali, iżda se żżid ukoll l-ispejjeż globali f'diversi livelli. F'dan ir-rigward, id-dibattitu enfasizza biċ-ċar il-ħtieġa għal valutazzjoni tal-impatt ġenerali dwar ir-riformi regolatorji finanzjarji, minkejja l-għarfien dwar il-kumplessità tal-valutazzjoni.

4.6

Hemm il-biża' li, kif spiss ikun il-każ, dawn l-ispejjeż jingħaddu lill-konsumatur finali tas-servizzi finanzjarji. Tqajmet ukoll il-mistoqsija dwar jekk l-effetti pożittivi previsti bħala riżultat tal-miżuri l-ġodda, pereżempju f'termini ta' stabbilità tas-sistema bankarja, ikunux iżgħar minn dawk negattivi.

4.7

B'referenza speċifika għas-sistema ta' protezzjoni tal-iżvelaturi, il-Kumitat u l-imsieħba soċjali li semmew din il-kwistjoni faħħru lill-Kummissjoni dwar is-sistema ta' regoli previsti. Tressqu talbiet biex tingħata definizzjoni aħjar tat-terminu “protezzjoni xierqa” (Art. 30) u biex tiġi ċċarata l-estensjoni tar-regoli proposti għall-ħaddiema kollha, sabiex jitħeġġu u jiġu motivati jirraportaw kull ksur.

4.8

Fir-rigward tas-sanzjonijiet previsti (Art. 28 u 29), huwa rakkomandat li r-responsabilità għal kwalunkwe ksur tiġi stabbilita primarjament fuq livell istituzzjonali, dak ta' governanza, u mhux ta' persuna speċifika.

4.9

Fir-rigward tas-sistema ta' rimunerazzjoni, huwa rakkomandat li tiddaħħal referenza espliċita għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 69 tad-Direttiva dwar ir-Rekwiżiti ta' Kapital (CRD) IV.

5.1

Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon il-miżuri inklużi fil-proposta tal-Kummissjoni u jaqbel mal-għażla li jintuża Regolament bħala strument legali, li huwa adatt għall-finijiet ta' armonizzazzjoni tas-suq uniku, sabiex jiġi evitat arbitraġġ regolatorju u terġa' tiddaħħal sistema bankarja ġdida għas-servizz taċ-ċittadini u l-komunità, effiċjenti u produttiva, li tagħti appoġġ għall-ekonomija reali, u għall-familji, għall-iżvilupp ibbilanċjat u sostenibbli tas-soċjetà, b'viżjoni fit-tul li tgħaqqad flimkien l-innovazzjoni u s-sigurtà.

5.2

Il-KESE appoġġa bil-qawwa r-riformi suċċessivi li issa bdew jagħtu l-ewwel frott tagħhom. Dan ir-Regolament jittratta waħda mill-aktar kwistjonijiet kumplessi u sensittivi fis-sistema kollha: ir-reżiljenza u l-qafas legali ta' kumpaniji finanzjarji, li xi wħud minnhom għandhom volum ta' attività li jaqbeż il-PDG ta' ħafna Stati Membri. Il-volumi totali tal-attività tal-akbar għaxar banek Ewropej jaqbeż il-PDG tal-UE-28 (5) (aktar minn EUR 15  000 biljun).

5.3

Il-proposta għal Regolament għandha l-għan li tneħħi mill-qofol tagħha problema diffiċli li toriġina mid-daqs, l-interkonnessjoni u l-kumplessità ta' ċerti istituzzjonijiet, hekk imsejħa “sistemiċi” li jistgħu jwasslu għal kriżi sistemika. “Too big to fail”, jew “kbar wisq biex ifallu” issa saret il-mantra li taħbi azzjonijiet li mhux biss jiksru l-aktar prinċipji etiċi fundamentali iżda jinkludu frodi u ksur tal-liġi, bħalma sfortunatment qed ikomplu juru każijiet ta' skandli finanzjarji riċenti u oħrajn aktar riċenti. Dawn it-tipi ta' azzjonijiet jiġu sottovalutati u msejħa “periklu morali”, jew riskju etiku!

5.4

Il-Kummissarju Barnier ħabbar it-tnedija tal-proposta b'dawn il-kliem: “L-għan tagħna huwa li tiġi evitata l-preżenza ta' banek li huma kbar wisq biex ifallu, jiswew wisq biex jiġu salvati, huma wisq kumplessi biex jiġu ristrutturati”.

5.5

Il-KESE jemmen li l-miżuri proposti huma pass fid-direzzjoni t-tajba, jiġifieri jnaqqsu r-riskju li dawk li jħallsu t-taxxa se jkollhom jerġgħu jieħdu aktar passi biex isalvaw il-banek li jkunu f'diffikultà. Fid-dawl tas-salvataġġi finanzjarji ripetuti l-KESE kien wissa kontra l-effetti diżastrużi li dawn seta' jkollhom fuq id-dejn sovran u konsegwentement l-effetti detrimentali ta' reċessjoni li dehret inevitabbli. Sfortunatament, il-previżjonijiet irriżultaw veri, saħansitra iktar gravi milli mistennija, minħabba żbalji impressjonanti dwar l-effetti ta' numru dejjem jikber ta' politiki ta' aġġustament baġitarju kkawżati mir-rekwiżiti nazzjonali jew minħabba politika tal-Unjoni għal tul ta' żmien qasir jew żbaljata, li ma fehmitx li kienu meħtieġa azzjoni flessibbli u miżuri kompensatorji kontra r-riċessjoni.

5.5.1

Huwa biss issa li nistgħu nistmaw il-ħsara li rriżultat minn din il-politika u għandna nirrikonoxxu li kien biss bis-saħħa tal-ġestjoni brillanti taż-żona tal-euro mill-Bank Ċentrali Ewropew li ġew evitati konsegwenzi agħar u ġie salvat l-euro, u fl-aħħar mill-aħħar l-Unjoni. Li kieku ngħata widen għall-pariri tal-KESE, forsi ħafna ħsara setgħet tiġi evitata.

5.6

Għalhekk, għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, il-Kummissjoni assenjat rwol deċiżiv lill-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA). L-EBA se tiġi kkonsultata f'każ li jkun meħtieġ li ċerti deċiżjonijiet previsti f'din il-proposta jiġu adottati. Barra dan, se tingħata l-mandat li tħejji abbozzi ta' standards tekniċi u implimentattivi regolatorji, u għandha taġġorna lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tar-Regolament billi tibgħat rapporti. F'numru ta' okkażjonijiet il-KESE saħaq li, minkejja li m'hemmx dubju dwar il-kompetenzi li għandha, il-Kummissjoni ma kinitx qed talloka biżżejjed kompiti u riżorsi lil din l-awtorità importanti.

5.7

Fl-1999, l-Istati Uniti adottat liġi li tirrevoka l-Att Glass-Steagall, u b'mod partikolari s-separazzjoni ta' attivitajiet bankarji kummerċjali u minn dawk ta' investiment. Sfortunatament, l-Unjoni segwiet ukoll l-għażla diżastruża tal-amministrazzjoni Amerikana. Il-KESE jinnota li d-dispożizzjonijiet attwali fil-fatt jerġgħu jintroduċu s-separazzjoni bejn iż-żewġ oqsma ta' attività u saħansitra jmorru lil hinn għax, ħlief għal ftit eċċezzjonijiet, jipprojbixxu li l-istituzzjonijiet ta' kreditu jaċċettaw depożiti li jirriżultaw prinċipalment minn attivitajiet ta' investiment jew ta' assi kurrenti.

5.7.1

Huwa kruċjali li l-UE taħdem mill-qrib ma' pajjiżi terzi, speċjalment l-Istati Uniti, sabiex tagħmel progress lejn approċċ sostanzjali komuni għar-regolamentazzjoni. Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex issaħħaħ il-kooperazzjoni interna.

5.8

Ir-Regolament propost iħalli lok għal ħafna diskrezzjoni tal-awtoritajiet kompetenti. Huwa kruċjali li dawn jaġixxu, u jibbażaw il-valutazzjonijiet tagħhom abbażi ta' kriterji ċari, armonizzati u prevedibbli li jiddefinixxu meta bank ma jkunx jista' jibqa' jimmaniġġja l-livelli għolja ta' attivitajiet ta' assi kurrenti tiegħu stess. Mingħajr qafas ta' referenza komuni r-riskju ta' interpretazzjoni suġġettiva jitsa' jwassal għall-effett oppost ta' dak li hu mistenni skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 114 tat-TFUE.

5.9

Il-KESE japprezza l-għażla finali tal-Kummissjoni favur separazzjoni ta' attivitajiet ta' negozjar tas-suq u dawk għan-nom proprju b'mod ex-post minflok ex-ante: u għaldaqstant l-istandards tekniċi fdati lill-EBA huma kruċjali. Fid-dawl tal-applikazzjoni tar-regoli dwar ir-riżoluzzjoni u, b'mod partikolari t-twaqqif tal-awtorità tar-riżoluzzjoni, approvata mill-Kunsill tal-ECOFIN f'Diċembru tal-2013, il-KESE jirrakkomanda li jitnedew arranġamenti immedjati għall-koordinazzjoni u l-identifikazzjoni tar-responsabbiltajiet tal-awtoritajiet nazzjonali u Ewropej, sabiex jiġi evitat ir-riskju ta' duplikazzjoni tad-deċiżjonijiet, jew saħansitra agħar minn hekk, interpretazzjonijiet u valutazzjonijiet konfliġġenti mill-awtoritajiet rilevanti. Ladarba tkun twaqqfet, l-awtorità tar-riżoluzzjoni unika għandha tipparteċipa flimkien mal-EBA biex jitfassal il-mekkaniżmu u jiġu definiti l-istandards tekniċi.

5.10

Il-KESE ma jaqbilx mal-kritika li saret lill-Kummissjoni rigward l-importanza relattiva ta' attivitajiet li jistgħu jkunu suġġetti għal separazzjoni. F'xi istituzzjonijiet ta' kreditu, is-sehem tagħhom kien sostanzjali immens u n-nuqqas ta' regoli speċifiċi wassal biex jiġu esposti għal riskju għoli ħafna li seta' wassal għal kriżi sistemika ħafna agħar minn dik li seħħet, b'effetti diżastrużi fuq is-sistema ta' pagamenti ta' saldu u l-ekonomija b'mod ġenerali. Kienu biss l-injezzjonijiet ġodda minn flus iċ-ċittafini u l-kapaċità ta' rispons mill-BĊE li għenu biex jiġi evitat diżastru.

5.11

Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon u jappoġġa lill-Kummissjoni għall-inklużjoni ta' dispożizzjonijiet espliċiti dwar il-protezzjoni ta' professjonisti fis-settur finanzjarju li huma esposti għal konsegwenzi severi f'każ ta' żvelar ta' interess pubbliku dwar irregolaritajiet, li wara jgħaddu minn ritaljazzjoni jew saħansitra tkeċċija mill-impjieg. Il-monitoraġġ intern, magħruf bħala 'whistleblowing', għandu jitħeġġeġ u jingħata appoġġ. Il-konformità mar-regoli hija ta' spiss injorata, evitata jew saħansitra miksura, u dan jesponi lill-istituzzjonijiet bankarji u lill-persunal tagħhom għal riskji inkalkolabbli. L-iskoperta riċenti ta' prattiki li jmorru kontra l-istandards u r-regoli kollha, xi kultant minn impriżi magħrufin sew jew stmati ħafna, kienet possibbli biss minħabba l-kooperazzjoni attiva tal-persuni impjegati magħhom!

5.11.1

Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa sistema ta' monitoraġġ speċifiku tal-obbligi tal-Istati Membri li jadottaw leġislazzjoni għal protezzjoni adatta u biex tippreżenta rapport fi żmien sentejn mill-applikazzjoni tar-Regolament.

5.12

Il-KESE huwa konxju ħafna tal-kwistjonijiet rigward ir-relazzjonijiet ma' pajjiżi terzi, b'mod partikolari dwar ir-reċiproċità u dwar il-konformità mar-regoli mill-partijiet kollha li joperaw fl-UE. Huwa jqis li l-approċċ tal-Kummissjoni huwa bilanċjat u jaqbel mal-proposta tagħha f'dan ir-rigward. Il-KESE jirrakkomanda li titkompla u tissaħħaħ il-kooperazzjoni mal-Istati Uniti, b'mod partikolari fil-qasam tar-regolamentazzjoni finanzjarja, sabiex jiġu żviluppati sistemi kemm jista' jkun omeġenji, li jadottaw approċċ uniformi għall-istess problemi.

5.13

Barra minn hekk, il-KESE jilqa' wkoll il-fatt li r-regolamenti tal-Kummissjoni bdew iwieġbu b'mod adatt għal waħda mill-kwistjonijiet li l-Kumitat enfasizza ta' spiss fil-passat, f'dan il-każ rigward is-sanzjonijiet amministrattivi, peress li s-sanzjonijiet kriminali huma barra mill-mandat tal-Kummissjoni. Il-proposti tal-Kummissjoni jidhru raġonevoli, proporzjonati u dissważivi.

5.14

Il-KESE wera, f'diversi okkażjonijiet, ir-riżervi tiegħu dwar l-użu ta' atti ddelegati. Għalkemm il-Kumitat jagħraf l-importanza ta' aġġustament tal-leġislazzjoni matul is-snin, il-KESE jinnota li s-sistema ta' atti ddelegati tintroduċi inċertezzi mhux mixtieqa f'dan il-qasam.

16.12.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 451/51

Relatur:

is-Sinjura RONDINELLI

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jilqa' b'sodisfazzjon il-pjan direzzjonali għall-ikkompletar tas-suq uniku tal-konsenja tal-prodotti mibjugħin onlajn li jirrappreżenta potenzjal sostanzjali mil-lat tal-iżvilupp u l-impjieg. Servizzi effiċjenti u affidabbli ta' konsenja jirrappreżentaw pilastru essenzjali għall-promozzjoni tal-kummerċ elettroniku u t-tisħiħ tal-fiduċja bejn il-bejjiegħa u x-xerrejja.

1.2

Fil-fehma tal-KESE, l-ikkompletar tas-suq intern għall-konsenja tal-prodotti u t-tneħħija tad-disparitajiet sinifikanti li jeżistu bejn l-aspetattivi, il-protezzjoni u d-disponibbiltà effettiva jitolbu: responsabbiltà konġunta; traċċabbiltà sħiħa; interoperabbiltà u aċċess għal firxa usa' ta' għażla fit-territorju kollu tal-UE, inklużi l-gżejjer; l-iżgurar tad-drittijiet u d-dmirijiet tal-partijiet interessati – b'mod partikolari, l-SMEs u l-konsumaturi – speċjalment għall-ilmenti u l-każijiet ta' ritorn; ġbir sempliċi u komparabbli ta' data u dimensjoni soċjali u edukattiva soda.

1.3

Il-KESE jiddikjara (1) li dan l-għan ma għandux ikun ibbażat biss fuq ftehimiet u kodiċijiet volontarji, għalkemm dawn huma mixtieq ħafna, iżda wkoll fuq qafas minimu regolatorju Ewropew li, b'mod effiċjenti u flessibbli, jista' jindirizza n-nuqqasijiet fis-suq li għadhom ma ssolvewx li jiskoraġġixxu lill-konsumaturi u 'l-SMEs milli jagħmlu kummerċ elettroniku, u jista' wkoll isolvi l-problemi relatati ma':

1.4

Il-KESE jitlob li l-pjan direzzjonali jindika b'mod ċar il-perjodi ta' żmien meħtieġa u jistabbilixxi l-kalendarju definittiv għall-implimentazzjoni, kemm mil-lat regolatorju kif ukoll mil-lat ta' awtoregolamentazzjoni, bil-għan li jkun hemm l-ogħla livell ta' fiduċja possibbli fost l-operaturi kollha involuti u, b'mod partikolari, iċ-ċittadini Ewropej, filwaqt li jiġu rispettati u mħarsa bis-sħiħ id-drittijiet rispettivi tagħhom.

1.5

Il-KESE jitlob biex il-pjan direzzjonali jipprevedi żewġ miżuri addizzjonali, waħda dwar l-aċċessibilità tas-servizz bi spejjeż raġonevoli, u l-oħra dwar id-dimensjoni soċjali tas-suq.

1.6

Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni, lill-PE u lill-Kunsill li:

1.7

Il-KESE jitlob li l-KE, bl-appoġġ tal-Eurofound, tħejji rapport ta' kull sentejn dwar il-kundizzjonijiet tal-impjieg u tax-xogħol fis-settur, dwar il-kundizzjonijiet tal-konsumaturi u tal-operaturi tas-settur u l-prospetti ta' żvilupp tagħhom, bil-għan li jitressaq quddiem il-KESE, il-Parlament (PE), il-Kunsill u l-partijiet soċjali.

2.1

Fl-Ewropa, il-kummerċ elettroniku jirrappreżenta xprun potenzjali għat-tkabbir ekonomiku u okkupazzjonali ta' 'l fuq minn 10 % fis-sena għall-perjodu 2013-2016 (5). 45 % taċ-ċittadini tal-UE għamlu akkwisti onlajn fl-aħħar 12-il xahar u ġie konfermat li l-biċċa l-kbira tal-problemi huma marbuta mal-konsenja jew id-dewmien fil-konsenja (6).

2.2

Il-KE identifikat (7) il-“ħames ostakli prinċipali għas-Suq Uniku Diġitali u (...) pjan ta' azzjoni biex jitneħħew”, iżda “10 % tal-persuni bħalissa ma jixtrux onlajn (8) għaliex huma mħassba dwar l-ispejjeż tas-servizzi tal-kunsinna, partikolarment fir-rigward tal-kunsinna transkonfinali, u dwar il-kwalità tas-servizz”.

2.3

Fl-Opinjoni tiegħu dwar il-Green Paper (9), il-KESE talab għal direttiva biex tiġi definita sistema ta' responsabbiltà konġunta li tapplika għall-operaturi, it-traċċabbiltà sħiħa tal-konsenji, l-obbligu li jiġu offerti iżjed alternattivi ta' konsenja, netwerk Ewropew ta' ċentri nazzjonali għas-soluzzjoni tal-problemi, u l-obbligu kemm li jiġu rispettati l-kundizzjonijiet tax-xogħol ġusti, kif ukoll t-trasparenza dwar il-kundizzjonijiet u l-prezzijiet.

2.4

Id-dibattitu dwar il-Green Paper ġie segwit f'Diċembru 2013 minn komunikazzjoni dwar il-pjan direzzjonali għall-ikkompletar tas-suq uniku għall-konsenja tal-pakketti (10).

2.5

Skont stħarriġ reċenti f'livell dinji (11), il-fatturi l-iżjed problematiċi għall-iżvilupp tal-kummerċ elettroniku min-negozju għall-konsumatur (B2C) huma:

2.6

Il-KE tiddikjara li għadha mhijiex kompluta d-data tas-suq dwar il-flussi ta' pakketti nazzjonali u transkonfinali li jgħaddu minn taħt idejn il-fornituri kollha ta' servizzi postali li huma attivi fis-swieq B2C u B2B, inklużi l-intermedjarji, il-konsolidaturi u l-operaturi alternattivi (12)".

2.7

Diversi studji jikkonfermaw li l-potenzjal ta' mġiba li tmur kontra l-kompetizzjoni jidher iktar qawwi f'ċerti oqsma tas-servizz postali meta mqabbla ma' oħrajn, u għalhekk jidher li tkun adatta sorveljanza regolamentarja, pereżempju: ... suq B2C fir-rigward tas-servizzi B2B; servizzi transkonfinali fir-rigward ta' servizzi postali domestiċi (13).

2.8

Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon il-fatt li ammont sostanzjali tal-konklużjonijiet tal-Opinjoni tiegħu dwar il-Green Paper ġew adottati. Fil-fatt, anke l-Kunsill (14) u l-PE (15) stiednu lill-KE tidentifika l-ostakli attwali għas-servizzi transkonfinali tal-konsenja, u tadotta miżuri adegwati biex jiġu indirizzati. Il-PE talab ukoll (16) servizzi ta' konsenja aċċessibbli, ekonomikament affordabbli, effiċjenti u ta' kwalità għolja u pjattaformi ta' kooperazzjoni u skambju ta' informazzjoni bejn is-servizzi tal-konsenja, b'ġestjoni rapida u bl-inqas spiża possibbli f'każ ta' lmenti u tilwim.

3.1

Fil-fehma tal-KESE, huwa importanti li tinkiseb mill-ġdid il-fiduċja tal-SMEs u tal-konsumaturi onlajn permezz ta' netwerks u sistemi interoperattivi b'ġestjoni rapida u bi spejjeż baxxi fi ħdan qafas adatt ta' awtoregolamentazzjoni li jkun aċċettat mill-operaturi kollha fil-katina bil-għan li jkun hemm suq intern ħieles u miftuħ, u b'hekk tiġi evitata kwalunkwe regolamentazzjoni żejda mhux meħtieġa. Għaldaqstant, jitlob biex il-pjan direzzjonali jiġi implimentat fi żmien definit b'mod ċar abbażi ta' kalendarju definittiv bi previżjoni ta' 18-il xahar.

3.2

Il-KESE jemmen li l-UE għandha tkompli bl-ikkompletar tas-suq intern tal-konsenji tal-pakketti u tiżgura ħeffa, kwalità, affidabbiltà u spejjeż raġonevoli għall-konsumaturi, il-ħaddiema u l-operaturi kollha, inklużi l-SMEs tas-settur tal-kummerċ elettroniku, tat-trasport u tal-loġistika, u b'hekk jiġu remedjati n-nuqqasijiet u l-irregolaritajiet attwali tas-suq uniku.

3.3

Madankollu, il-KESE stenna li l-Komunikazzjoni tirriferi wkoll b'mod speċifiku għas-sitwazzjoni ta' reġjuni bi żvantaġġi ġeografiċi, bħall-gżejjer, ir-reġjuni ultraperiferiċi u dawk muntanjużi, peress li l-KESE jifhem li dawn ir-reġjuni joħolqu sfidi speċifiċi li huma diffiċli li jingħelbu, b'mod partikulari għal raġunijiet ekonomiċi: suq uniku li hu tabilħaqq komplet għall-konsenja tal-pakketti jista' jintlaħaq biss jekk dawn ir-reġjuni jiġu kkunsidrati b'mod adatt u jitwettqu azzjonijiet favurihom.

3.4

Fil-fehma tal-KESE, il-qafas tal-azzjonijiet proposti huwa bbażat essenzjalment fuq proċessi volontarji ta' awtoregolamentazzjoni, fuq l-azzjoni tal-Grupp ta’ Regolaturi Ewropej għas-Servizzi tal-Posta u fuq prinċipji ta' implimentazzjoni ġusta tal-liġijiet Ewropej li diġà huma fis-seħħ, mingħajr ma jiġi indikat qafas uniku għall-operaturi kollha u mingħajr ma jiġu definiti skadenzi speċifiċi fi ħdan it-18-il xahar indikati.

3.5

Il-KESE josserva li l-pjan direzzjonali għadu ma jipprevedix, flimkien mal-proċessi ta' awtoregolamentazzjoni, il-bżonn ta' direttiva – li kienet diġà ġiet mitluba mill-KESE (17) – li tista' tissodisfa b'mod sħiħ, koerenti u konsolidat il-ħtiġijiet tal-ikkompletar tas-suq intern tal-konsenja tal-pakketti transkonfinali għall-operaturi kollha tas-settur.

3.6

Il-Kumitat huwa tal-fehma li l-UE trid toffri soluzzjoni Ewropea fil-forma ta' promozzjoni tal-awtoregolamentazzjoni u tar-regolamentazzjoni sabiex jiġu indirizzati l-problemi li għadhom ma ġewx solvuti fis-suq u sabiex jiġu protetti l-konsumaturi u l-SMEs (B2B) fir-rigward ta':

3.7

Allavolja l-proposti jagħmlu referenza għall-kompatibbiltà mal-qafas finanzjarju tal-UE għall-perjodu 2014-2020, il-KESE huwa tal-fehma li l-pjan direzzjonali ma jistax ma jsemmix indikazzjonijiet espliċiti dwar strumenti finanzjarji rilevanti tal-UE fil-qasam ta':

3.8

Il-KESE jirrakkomanda li l-KE tagħti mandat lis-CEN biex tistabbilixxi standards tekniċi u regolatorji Ewropej bil-parteċipazzjoni sħiħa tal-partijiet interessati kollha, b'mod partikolari l-SMEs u l-konsumaturi, u huwa tal-fehma li jeħtieġ li jinħolqu indikaturi għal marka Ewropea ta' sikurezza u kwalità għall-konsenji biex jiġu żgurati l-kwalità, l-affidabbiltà, is-sostenibbiltà u l-garanziji soċjali u ta' sikurezza.

4.1

Il-KESE jipprevedi l-bżonn ta' żewġ azzjonijiet oħra fir-rigward tal-garanzija ta' aċċessibbiltà u tad-dimensjoni soċjali tas-suq.

4.1.1.1

Il-KESE jitlob li, fil-kuntest tal-għoti tal-marka ta' kwalità, jiġi previst l-obbligu li jiġi żgurat l-aċċess għas-suq u l-użu tas-servizz bi spejjeż raġonevoli fit-territorju kollu tal-UE. Il-KESE jiddispjaċih jara li ż-żoni periferiċi u l-gżejjer ma ġewx ikkunsidrati b'mod speċifiku u għalhekk jistenna li r-regolament il-ġdid ikopri l-mira ta' vulnerabilità ġeografika fis-suq tal-kummerċ elettroniku għaliex persentaġġ sostanzjali taċ-ċittadini Ewropej jgħixu f'dawn iż-żoni.

4.1.1.2

Fil-fehma tal-KESE, irid ikun hemm aċċess sħiħ għall-operaturi kollha għall-istrutturi u r-riżorsi informattivi użati waqt l-għoti ta' servizzi ta' konsenja sabiex jiġu protetti l-interessi tal-utenti u/jew sabiex tiġi promossa effiċjenza kompetittiva.

4.1.1.3

Il-KESE jitlob li l-KE tirrivedi l-Avviż 1998 dwar l-applikazzjoni tar-regoli ta' kompetizzjoni fis-settur, fid-dawl tal-iżviluppi regolamentarji u fis-suq li jaffettwaw is-servizzi transkonfinali u l-ispejjeż standard, għal politiki iżjed liberali u mmirati lejn l-ispejjeż (18), b'konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Protokoll Nru 26 mehmuż mat-Trattat ta' Lisbona, speċjalment għal dak li għandu x'jaqsam mal-aċċess universali għas-servizzi ta' interess ekonomiku ġenerali u l-prezzijiet affordabbli tagħhom.

4.1.2.1

Il-KESE jitlob li tiġi assigurata dimensjoni soċjali soda u koerenti li tista' tiggarantixxi, flimkien ma' sforzi innovattivi promossi mill-intrapriżi tas-setturi kkonċernati, impjieg ta' kwalità għolja u professjonali, anke permezz tal-aċċess għal opportunitajiet adegwati ta' taħriġ u kwalifika professjonali mill-ġdid.

4.1.2.2

Il-KESE jtenni l-ħtieġa għal kundizzjonijiet tax-xogħol u salarji ġusti u deċenti għall-eliminazzjoni tax-xogħol prekarju u mhux iddikjarat, preżenti fix-xogħol esternalizzat matul l-hekk imsejjaħ “last mile”, u jenfasizza t-termini tar-Regolament tal-UE Nru 1071/2009 dwar l-aċċess għall-professjoni, id-Deċizjoni 2009/992/UE u r-Regolament tal-UE Nru 1213/2010 li jistabbilixxu definizzjoni ta' “relazzjoni ta' impjieg” b'tali mod li tippermetti azzjonijiet kontra l-impjieg indipendenti falz, kif ġie mfakkar f'opinjoni reċenti tal-KESE (19).

4.1.2.3

Il-KESE jirrakkomanda li jitnieda djalogu soċjali Ewropew wiesa' li jinvolvi l-partijiet soċjali rappreżentattivi tas-settur involuti fil-katina sħiħa tal-bejgħ onlajn u tal-konsenja tal-pakketti (kummerċjali, postali, trasport u loġistika) li jiffaċċjaw kwistjonijiet marbuta ma' kundizzjonijiet tax-xogħol u prospetti ta' żvilupp, innovazzjoni u valorizzazzjoni tar-riżorsi umani.