—

fil-laqgħa f'Addis Ababa (l-Etjopja) bejn il-25 u s-27 ta' Novembru 2013,

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 18(1) tar-Regoli ta' Proċedura tagħha,

—

wara li kkunsidrat it-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, b'mod partikolari l-Artikoli 2 u 21(1) u (2) tiegħu,

—

wara li kkunsidrat il-Ftehim ta' Cotonou, b'mod partikolari l-Artikoli 8(4), 9, 33(1) u 96 tiegħu,

—

wara li kkunsidrat il-Karta Afrikana dwar id-Demokrazija, l-Elezzjonijiet u l-Governanza, adottata fit-30 ta' Jannar 2007, b'mod partikolari l-Artikoli 2(2), (5), (6) u (9), 3(1), (2), (5), (7), (8) u (9), 4, 10, 12, 15, 17, 27, 32 u 33 tagħha,

—

wara li kkunsidrat il-Karta tas-Soċjetà Ċivili tal-CARICOM tad-19 ta' Frar 1997, b'mod partikolari l-Artikolu XVII tagħha,

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjoni dwar id-Demokrazija u l-Governanza Politika, Ekonomika u Korporattiva tal-Organizzazzjoni tal-Unità Afrikana tat-8 ta' Lulju 2002, b'mod partikolari l-Artikoli 7 u 14 tagħha,

—

wara li kkunsidrat il-Konvenzjoni tal-Unjoni Afrikana dwar il-Prevenzjoni u l-Ġlieda Kontra l-Korruzzjoni tal-11 ta' Lulju 2003, b'mod partikolari l-Artikoli 3 u 17 tagħha (2),

—

wara li kkunsidrat ir-rapport tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti tas-16 ta' Marzu 2012 bit-titolu “It-twettiq tal-ġustizzja: programm ta' azzjoni għat-tisħiħ tal-istat tad-dritt fil-livelli nazzjonali u internazzjonali”,

—

wara li kkunsidrat il-Prinċipji Bażiċi tan-NU dwar l-Indipendenza tal-ġudikatura,

—

wara li kkunsidrat il-Protokoll tal-Komunità Ekonomika tal-Istati tal-Afrika tal-Punent A/SP1/12/01 dwar id-Demokrazija u l-Governanza Tajba, adottat f'Dakar fil-21 ta' Diċembru 2001,

—

wara li kkunsidrat ir-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Politiċi (AKP-UE/101.521/fin.),

A.

billi r-rispett tal-istat tad-dritt u l-bilanċ tas-setgħat (eżekuttivi, leġiżlattivi, ġudizzjarji) huwa sine qua non għall-implimentazzjoni u l-funzjonament ta' demokrazija stabbli – objettiv komuni fil-qalba tal-kooperazzjoni UE-AKP – u huwa element essenzjali ta' governanza tajba, u prerekwiżit għall-promozzjoni ta' Stat ġust u ta' żvilupp politiku, ekonomiku u soċjali sostenibbli li jippermetti li d-demokrazija parlamentari tiffunzjona b'mod aktar faċli;

B.

billi separazzjoni tas-setgħat effettiva, soda u ċara hija fundamentali sabiex tiġi żgurata l-preżenza ta' ġudikatura ġenwinament imparzjali, indipendenti u aċċessibbli;

C.

billi l-istrutturi legali stabbiliti għandhom jiggarantixxu bilanċ bejn it-tliet setgħat kostituzzjonali, li jridu jkunu indipendenti mill-individwi li jokkupaw karigi partikolari;

D.

billi netwerk tal-istampa ħieles u etiku u soċjetà ċivili li d-drittijiet tagħha jiġu rrispettati u li tiġi kkunsidrata fil-proċessi ta' teħid tad-deċiżjonijiet politiċi jistgħu jgħinu jiġi żgurat bilanċ tajjeb tas-setgħat kostituzzjonali;

E.

billi l-pajjiżi kemm tal-UE kif ukoll -pajjiżi tal-AKP għandhom interess komuni qawwi fl-iżvilupp kontinwu ta' demokrazija u fl-istabbiliment ta' kostituzzjonaliżmu li jiffunzjona tajjeb;

F.

billi l-eżistenza ta' ġudikatura imparzjali, indipendenti u aċċessibbli tikkostitwixxi aspett kruċjali tal-istat tad-dritt fl-Istati kollha, sabiex tiġi żgurata konformità mal-liġijiet min-naħa ta' kulħadd, biex jiġi promoss tkabbir ekonomiku sostenibbli u tissaħħaħ il-fiduċja tal-persuni fil-gvern tagħhom, u b'hekk jittejbu l-istabilità u s-sigurtà politiċi;

G.

billi l-korruzzjoni fis-settur ġudizzjarju tmur kontra l-prinċipju tan-nondiskriminazzjoni u d-dritt ta' aċċess għall-ġustizzja, għal proċess ġust u għal rimedju effikaċi, li huma strumentali fl-infurzar tad-drittijiet tal-bniedem l-oħrajn kollha, u billi l-korruzzjoni tfixkel serjament l-indipendenza, il-kompetenza u l-imparzjalità tal-ġudikatura u tal-amministrazzjoni pubblika, peress li trawwem in-nuqqas ta' fiduċja fl-istituzzjonijiet pubbliċi, iddgħajjef l-istat tad-dritt u tagħti bidu għall-vjolenza;

H.

billi riżorsi umani suffiċjenti u mħarrġa tajjeb li jiġu rreklutati fuq bażi oġġettiva u ġusta huma essenzjali għall-funzjonament tajjeb tal-ġudikatura u l-pulizija;

I.

billi l-fiduċja taċ-ċittadini fl-ordinament ġuridiku ta' pajjiżhom u l-leġittimità tal-qrati jiddependu fuq ġudikatura ġusta, trasparenti, onesta u effikaċi;

J.

billi l-integrità tal-affarijiet pubbliċi u tal-ġestjoni tal-fondi pubbliċi hija fil-qalba tal-governanza tajba u l-istat tad-dritt, billi hija meqjusa bħala fattur li jnaqqas il-korruzzjoni; billi l-mexxejja politiċi għandhom jinżammu responsabbli politikament u quddiem il-qrati għall-approprjazzjoni privata tal-fondi pubbliċi; billi livell mifrux ta' korruzzjoni u nuqqas ta' trasparenza, aċċess għall-informazzjoni u parteċipazzjoni inklużiva fit-teħid tad-deċiżjonijiet jipprevjenu liċ-ċittadini milli jeżiġu li l-gvernijiet u r-rappreżentanti politiċi jagħtu rendikont ta' għemilhom b'mod li jiġi żgurat li d-dħul relatat mal-esplorazzjoni tar-riżorsi u tas-suq jintuża biex jiżgura d-drittijiet tal-bniedem tagħhom; billi hija kompetenza tal-gvernijiet li jagħmlu kull ma jistgħu biex jiġġieldu kontra l-korruzzjoni fil-kumpaniji pubbliċi u f'dawk privati;

K.

billi l-governanza tajba, li hija prinċipju ewlieni ta' kooperazzjoni bejn l-UE u l-pajjiżi AKP, hija ddefinita bħala proċess ta' tibdil fit-tul ibbażat fuq għanijiet u prinċipji universali u aspirazzjonijiet kondiviżi li għandu jinfurma l-funzjonijiet ewlenin tal-Istat tal-gvern u l-interazzjoni tal-istituzzjonijiet pubbliċi u ċ-ċittadini (3);

L.

billi l-edukazzjoni, b'mod partikolari l-edukazzjoni dwar iċ-ċittadinanza, minn età bikrija, u għarfien popolari ġenerali ta' kultura ta' paċi, drittijiet tal-bniedem, demokrazija, stat tad-dritt u libertajiet ċivili huma ta' importanza ewlenija għat-trawwim ta' sens ta' appartenenza u impenn lejn is-soċjetà fost iċ-ċittadini u biex jitrawwem ir-rispett għall-istat tad-dritt;

M.

billi l-istess prinċipji japplikaw b'mod ġenerali u m'għandhomx ikunu suġġetti għal “standards” nazzjonali jew reġjonali speċifiċi, għalkemm il-mod kif jiġu applikati jista' jvarja skont il-pajjiż;

1.

Tfakkar li kwalunkwe sistema demokratika hija bbażata fuq kostituzzjoni u sistema ġudizzjarja assoċjata, u tenfasizza, f'dan ir-rigward, l-importanza tal-prinċipju tal-indipendenza ġudizzjarja;

2.

Tinsisti dwar l-adozzjoni u l-applikazzjoni effettiva ta' artikoli rilevanti dwar l-istat tad-dritt, is-separazzjoni tas-setgħat u ġudikatura indipendenti fit-trattati, il-karti, il-ftehimiet u d-dikjarazzjonijiet tal-organizzazzjonijiet internazzjonali bħan-NU, l-Unjoni Afrikana u l-UE u l-organizzazzjonijiet reġjonali;

3.

Tistieden lill-organizzazzjonijiet internazzjonali u lill-organizzazzjonijiet reġjonali jużaw l-influwenza tagħhom biex jgħinu lill-parlamenti jimplimenta l-funzjoni ta' kontroll tiegħu rigward l-eżekuttiv; tħeġġeġ, f'dan il-kuntest, li jsiru skambji ta' prattiki tajba bejn il-parlamenti tal-pajjiżi AKP u dawk tal-Istati Membri tal-UE;

4.

Tilqa' t-tnedija ta' inizjattivi ta' governanza reġjonali, bħall-Mekkaniżmu Afrikan ta' Evalwazzjoni bejn il-Pari (APRM), u tistieden li jiġu żviluppati strumenti simili fil-qasam tal-ġustizzja;

5.

Tirrakkomanda li l-kostituzzjonijiet jew id-dokumenti kostituzzjonali fundamentali jiddefinixxu b'mod ċar ir-regoli dwar is-separazzjoni tas-setgħat u jispeċifikaw il-qafas istituzzjonali korrispondenti; tesprimi riżervi, f'dan ir-rigward, dwar il-prattika li tista' tiġi osservata u li tqajjem dubji mil-lat kostituzzjonali fejn il-maġġoranzi li għandhom kworum biex jemendaw il-kostituzzjoni jistgħu jillimitaw id-drittijiet tal-minoranzi skont il-liġi domestika stabbilita għal finijiet ta' skrutinju politiku; tenfasizza li r-reviżjonijiet tal-kostituzzjonijiet għandhom ikunu l-eċċezzjoni u għandhom jitfasslu biex jissodisfaw il-ħtiġijiet istituzzjonali pjuttost milli dawk politiċi; tħeġġeġ, għaldaqstant, li jiġu stabbiliti sistemi għall-istituzzjonalizzazzjoni tal-iskrutinju politiku u l-iskrutinju kostituzzjonali minn qorti indipendenti qabel kwalunkwe emenda tal-kostituzzjoni;

6.

Tinsisti li l-istabbiliment ta' drittijiet effettivi għall-minoranzi parlamentari, flimkien mal-applikazzjoni ta' regoli stretti dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi li jiżguraw grad għoli ta' trasparenza, huma essenzjali sabiex jiġu permessi s-sorveljanza demokratika, is-setgħat ibbilanċjati u d-demokrazija sostenibbli;

7.

Ittenni mill-ġdid li s-soċjetà ċivili għandha rwol pożittiv u proattiv fl-interazzjoni bejn is-setgħat tal-Istat, il-partiti politiċi u ċ-ċittadini u fil-prevenzjoni ta' kolpi ta' Stat jew ksur tal-istat tad-dritt;

8.

Tenfasizza l-importanza ta' midja pluralistika ħielsa u indipendenti li kapaċi tikkontribwixxi għall-kontroll demokratiku u l-ibbilanċjar tas-setgħat tal-Istat, bi drittijiet protetti skont leġiżlazzjoni dwar il-libertà tal-informazzjoni; titlob li jintemmu l-vessazzjonijiet fil-konfront tal-ġurnalisti, li għandhom ikunu jistgħu jagħmlu xogħolhom b'mod indipendenti, mingħajr biża' minn vjolenza u rikriminazzjoni, u għar-rilaxx immedjat tal-ġurnalisti u l-bloggers kollha li jinsabu l-ħabs inġustament minħabba xogħolhom; titlob għall-emenda tal-leġiżlazzjoni dwar l-antiterroriżmu u l-antiestremiżmu u liġijiet dwar is-sigurtà nazzjonali, it-tradiment tal-pajjiż jew is-sovversjoni li jistgħu jintużaw għall-prosekuzzjoni u t-tfigħ fil-ħabs ta' ġurnalisti;

9.

Tirrakkomanda bil-qawwi li jissaħħu l-istrutturi u l-istituzzjonijiet tal-Istat, b'mod partikolari dawk marbuta mal-ġudikatura; tistieden lill-awtoritajiet nazzjonali jallokaw ir-riżorsi meħtieġa għal dan il-għan; tosserva li s-sentenzi u l-kundanni mogħtija mill-qrati ma jistgħux jiġu eżegwiti mingħajr sistema penali kredibbli li għaliha jiġi allokat il-finanzjament meħtieġ u li tirrispetta d-drittijiet tal-bniedem;

10.

Tqis li l-UE għandha tagħti aktar attenzjoni lis-sitwazzjoni tal-“Istati falluti” skont il-prinċipji tal-OECD għal azzjoni internazzjonali fl-Istati fraġli u sitwazzjonijiet prekarji;

11.

Titlob għal tfassil ta' liġijiet ċar u trasparenti fl-isfera ekonomika li, flimkien ma' ġudikatura indipendenti, jista' jtejjeb il-fiduċja tal-investituri u għaldaqstant jista' jagħti kontribut qawwi għal żvilupp ekonomiku sostenibbli; titlob, b'rabta ma' dan, biex tingħata attenzjoni partikolari lir-regoli dwar il-proprjetà u tenfasizza l-importanza li jiġu implimentati d-dritt għall-parteċipazzjoni u d-dritt għall-aċċess għall-informazzjoni u mekkaniżmi ta' rendikont pubbliku, bħal dejta miftuħa, bħala prinċipji ewlenin tad-demokrazija;

12.

Tenfasizza l-ħtieġa li tissaħħaħ, permezz ta' taħriġ u taħriġ mill-ġdid, il-kapaċità intrinsika tal-atturi inkarigati mis-sistema ġudizzjarja (il-Qorti Kostituzzjonali, il-kummissjonijiet elettorali nazzjonali indipendenti, l-imħallfin, il-prosekuturi, id-dipartimenti tal-investigazzjoni kriminali) u li jiġu istituzzjonalizzati mekkaniżmi interni ta' kontroll tal-integrità;

13.

Tirrakkomanda l-istabbiliment ta' tribunal dixxiplinari għall-uffiċjali fis-sistema ġudizzjarja, sabiex tiġi ggarantita l-indipendenza tal-imħallfin b'rabta ma' avvanzi fil-karriera u ħatriet possibbli;

14.

Tenfasizza l-ħtieġa qawwija li jiġu ttrattati l-problemi ta' kuljum, bħall-faqar, in-nuqqas ta' kura tas-saħħa affordabbli u l-korruzzjoni, li jsaħħu l-perċezzjoni pubblika li d-demokrazija ma tejbitx il-kundizzjonijiet tal-għajxien;

15.

Tqis li sistema ġudizzjarja b'saħħitha u b'riżorsi adegwati tikkostitwixxi balward qawwi kontra l-korruzzjoni endemika; tqis, f'dan il-kuntest, li l-uffiċjali tal-ġudikatura u l-pulizija għandhom jiġu remunerati u mħarsa b'mod adegwat kontra kwalunkwe pressjoni li tista' thedded l-integrità tagħhom jew tfixkilhom fit-twettiq ta' dmirijiethom;

16.

Tenfasizza l-importanza ta' taħriġ ta' kwalità għolja tal-membri tal-ġudikatura u tal-pulizija bbażat fuq valuri u etika umanistika u fuq prinċipji demokratiċi u ta' governanza tajba u l-istat tad-dritt;

17.

Hija favur l-istabbiliment ta' istituzzjonijiet u mekkaniżmi parlamentari li jibdew trasformazzjoni tal-mentalità tas-soċjetà biex jipprovdu ħarsien effettiv kontra l-korruzzjoni u l-patrunaġġ; tilqa' d-Dikjarazzjoni ta' Ġakarta dwar il-Prinċipji tal-Aġenziji Kontra l-Korruzzjoni, ta' Novembru 2012; tenfasizza l-ħtieġa li jiġi indirizzat in-nuqqas ta' effikaċja fil-ġlieda kontra l-korruzzjoni min-naħa tal-istituzzjonijiet ta' kontra l-korruzzjoni maħluqa f'bosta pajjiżi, li joriġina prinċipalment mill-arranġamenti istituzzjonali tagħhom, in-nuqqas ta' indipendenza funzjonali mill-eżekuttiv, in-nuqqas ta' appoġġ politiku, is-sorsi tal-finanzi tagħhom, ir-regoli tagħhom għal-għażla u l-ħatra ta' uffiċjali u s-setgħat ta' infurzar tagħhom; titlob għall-iżvilupp ta' istandards internazzjonali dwar l-indipendenza u l-effikaċja tal-awtoritajiet kontra l-korruzzjoni, imfassla b'mod intergovernattiv bl-għan li fl-aħħar jiġu adottati mill-Assemblea Ġenerali tan-NU, u li jistgħu jkunu ekwivalenti għall-Prinċipji ta' Pariġi għall-istituzzjonijiet nazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem u bl-istess kamp ta' applikazzjoni b'saħħtu tagħhom; tenfasizza li dawn il-principji għandhom jintużaw bħala punti ta' riferiment għar-responsabbiltà permezz ta' evalwazzjoni bejn il-pari tal-valutazzjonijiet ta' rendiment;

18.

Tappoġġa l-ħolqien ta' kummissjoni internazzjonali kontra l-korruzzjoni permezz ta' trattat internazzjonali jew protokoll għall-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti kontra l-Korruzzjoni, li tkun tista' tistabbilixxi korp internazzjonali ta' investigaturi kriminali li jingħatawlhom setgħat ekwivalenti għal dawk tal-infurzar tal-liġi nazzjonali u tal-awtoritajiet tal-prosekuzzjoni biex jinvestigaw u jikkundannaw reati ta' korruzzjoni fit-territorji nazzjonali tal-Istati firmatarji, bis-setgħa li jakkużaw individwi fil-qrati kriminali nazzjonali;

19.

Tenfasizza li l-prinċipji u l-prattiki ta' governanza tajba fl-isfera ġudizzjarja jrid ikollhom bażi soda fil-livell lokali, b'mod partikolari permezz tal-iżvilupp ta' infrastruttura ġudizzjarja ta' kwalità għolja li topera fit-territorju kollu;

20.

Tħeġġeġ li jittieħdu inizjattivi għar-riforma tas-sistemi ġudizzjarji, u tqis li d-delgazzjonijiet Ewropej ikkonċernati, l-imsieħba differenti tagħhom u s-soċjetà ċivili għandhom jipparteċipaw bis-sħiħ f'dawn ir-riformi;

21.

Tirrakkomanda l-inklużjoni fil-programmi edukattivi nazzjonali ta' edukazzjoni dwar iċ-ċittadinanza minn età bikrija, sabiex tiġi promossa kultura ta' responsabbiltà u għarfien dwar id-drittijiet tal-bniedem, id-demokrazija u l-istat tad-dritt, b'mod partikolari bil-għan li tiġi miġġielda l-korruzzjoni endemika;

22.

Tirrakkomanda l-inklużjoni ta' elementi lokali fl-organizzazzjoni tal-ġudikatura u fl-istruttura demokratika ġenerali ta' Stat sabiex jiġi żgurat sens akbar ta' sjieda fost iċ-ċittadini waqt li jinżamm rispett sħiħ għar-regoli u l-prinċipji demokratiċi; tenfasizza, b'rabta ma' dan, l-importanza tad-djalogu fil-livell lokali u pulizija komunitarja għall-prevenzjoni tal-kriminalità u l-promozzjoni tar-rispett għal, u d-difiża ta', l-istat tad-dritt u s-sistema ġudizzjarja min-naħa taċ-ċittadini;

23.

Tissottolinja r-rwol importanti tal-Qorti Kriminali Internazzjonali (QKI) fit-teħid ta' azzjonijiet effikaċi fil-ġlieda kontra l-impunità; tosserva b'rabta ma dan li l-QKI mhijiex sostitut għal sistema nazzjonali effikaċi ta' qrati kriminali; tħeġġeġ l-istabbiliment ta' ftehim istituzzjonali għal djalogu regolari bejn l-ICC u l-gvernijiet, b'mod partikolari l-kapijiet ta' Stat u tal-gvern tal-pajjiżi tal-Unjoni Afrikana, sabiex jittejjeb il-funzjonament attwali tal-Qorti, waqt li jiġi kkunsidrat it-tħassib tal-partijiet varji għall-Istatut ta' Ruma;

24.

Tagħti struzzjonijiet lill-Ko-Presidenti tagħha biex iressqu din ir-riżoluzzjoni quddiem l-istituzzjonijiet tal-Unjoni Afrikana u l-Unjoni Ewropea, il-Kunsill tal-AKP, il-Komunità Ekonomika tal-Istati tal-Punent tal-Afrika, l-Awtorità Intergovernattiva għall-Iżvilupp (IGAD), il-Komunità għall-Iżvilupp tan-Nofsinhar tal-Afrika (SADC) u s-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti.

—

fil-laqgħa f'Addis Ababa (l-Etjopja) bejn il-25 u s-27 ta' Novembru 2013,

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 18(1) tar-Regoli ta' Proċedura tagħha,

—

wara li kkunsidrat il-Ftehim ta' Sħubija bejn il-membri tal-Grupp ta' Stati tal-Afrika, tal-Karibew u tal-Paċifiku, minn naħa waħda, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra, iffirmat f'Cotonou fit-23 ta' Ġunju 2000 (il-“Ftehim ta' Cotonou”), skont kif ġie emendat għall-ewwel darba fil-Lussemburgu fil-25 ta' Ġunju 2005 u kif ġie emendat għat-tieni darba f'Ouagadougou fit-22 ta' Ġunju 2010 (5),

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 208 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jistipula li “L-objettiv prinċipali tal-politika ta' koperazzjoni għall-iżvilupp tal-Unjoni għandu jkun it-tnaqqis u, eventwalment, il-qerda tal-faqar. L-Unjoni għandha tieħu in kunsiderazzjoni l-objettivi ta' koperazzjoni għall-iżvilupp fl-implimentazzjoni tal-politika li x'aktarx tolqot lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw”,

—

wara li kkunsidrat id-dikjarazzjoni adottata mill-Assemblea Parlamentari Konġunta f'Budapest (Mejju 2011) dwar ir-4 Forum ta' Livell Għoli dwar l-Effikaċja tal-Għajnuna f'Busan (il-Korea t'Isfel) 2011,

—

wara li kkunsidrat id-dikjarazzjoni tas-7 Samit tal-Kapijiet ta' Stat u tal-Gvern f'Malabo, b'mod partikolari l-paragrafu 18 tagħha, li jitlob li tingħata attenzjoni speċjali għall-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari bil-għan li tintemm id-dipendenza fuq l-għajnuna (6),

—

wara li kkunsidrat s-Sħubija ta' Busan għal Kooperazzjoni Effikaċi għall-Iżvilupp maqbula fl-1 ta' Diċembru 2011,

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjoni ta' Pariġi dwar l-Effikaċja tal-Għajnuna tat-2 ta' Marzu 2005 u l-Aġenda ta' Akkra għall-Azzjoni tal-4 ta' Settembru 2008 (7),

—

wara li kkunsidrat il-konklużjonijiet tal-3166 laqgħa tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea (Affarijiet Barranin/Żvilupp) tal-14 ta' Mejju 2012 bit-titolu “Inżidu l-Impatt tal-Politika tal-UE għall-Iżvilupp: aġenda għall-bidla (8)”,

—

wara li kkunsidrat in-nota tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar Qafas ta' linji gwida operattivi dwar l-appoġġ tan-Nazzjonijiet Uniti għall-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari (SSC/17/3) tat-12 ta' April 2012 (9),

—

wara li kkunsidrat is-simposju tal-AKP-Organisation Internationale de la Francophonie dwar it-tisħiħ tal-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar: sfidi u opportunitajiet għall-grupp AKP3,

—

wara li kkunsidrat id-dokument finali tal-laqgħa ta' importanza fundamentali dwar il-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari tal-5 u s-6 ta' Marzu 2012 fi Brussell (10),

—

wara li kkunsidrat il-konklużjonijiet tad-Djalogu Politiku dwar il-Kooperazzjoni Trijangolari f'Lisbona fis-16 u s-17 ta' Mejju 2013, organizzat mill-OECD u l-Gvern tal-Portugall (11),

—

wara li kkunsidrat id-dokument dwar ir-riżultat ta' Najrobi adottat mill-Konferenza ta' Livell Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar (12),

—

wara li kkunsidrat r-rapport dwar il-laqgħa konġunta tal-bordijiet eżekuttivi tal-Programm ta' Żvilupp tan-NU, il-Fond tal-Popolazzjoni tan-NU, l-Uffiċċju tan-NU għas-Servizzi Proġett, il-Fond tat-Tfal tan-NU, UN-Nisa u l-Programm Dinji tal-Ikel tan-NU, li saret fi New York fl-4 ta' Frar 2013, fuq l-ibbilanċjar tal-koperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni triangolari (13),

—

Wara li kkunsidrat il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea għar-regolament li jistabbilixxi l-istrument finanzjarju għall-kooperazzjoni għall-iżvilupp (14), wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni tal-Millennju tan-NU tat-8 ta' Settembru 2000,

—

wara li kkunsidrat ir-rapport tal-Kumitat għall-Iżvilupp Ekonomiku, il-Finanzi u l-Kummerċ dwar il-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari: opportunitajiet u sfidi għall-pajjiżi AKP (AP101.516/13/fin),

A.

billi l-ewwel deċennju tas-seklu 21 kien immarkat minn tkabbir ekonomiku ta' rata mgħaġġla fil-pajjiżi emerġenti ewlenin tan-Nofsinhar (iċ-Ċina, l-Indja, il-Brażil, l-Arġentina, l-Indoneżja, l-Afrika t'Isfel, eċċ), li qed jistabbilixxu ruħhom dejjem aktar bħala atturi ewlenin fl-iżvilupp, u fl-2010 kienu jikkostitwixxu kważi 50 % tal-PDG globali, skont l-istimi tal-OECD, meta mqabbla mas-36 % ta' 10 snin ilu.

B.

billi, f'dan il-kuntest u fid-dawl tal-isfidi assoċjati mal-iżvilupp, il-pajjiżi AKP dejjem iżjed qed jadottaw approċċi li jinvolvu sħubija Nofsinhar-Nofsinhar, li tkopri mhux biss l-flussi finanzjarji iżda wkoll il-kondiviżjoni tal-esperjenzi, it-trasferiment tat-teknoloġija, l-aċċess preferenzjali għas-suq u approċċi għall-kummerċ li huma ta' appoġġ aktar reċiproku;

C.

billi l-futur tal-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar jiddependi fuq miżuri kollettivi li jikkontribwixxu għall-iżvilupp tal-pajjiżi kollha parteċipanti u jipprovdu tweġiba għal sfidi komuni;

D.

billi l-Ftehimiet ta' Sħubija Ekonomika li qed jiġu ratifikati mill-pajjiżi AKP għandhom ikunu mezz għall-iżvilupp tal-pajjiżi msieħba tal-Unjoni Ewropea, b'mod partikolari permezz tad-diversifikazzjoni tal-ekonomiji tagħhom u t-titjib tal-kooperazzjoni bejn il-pajjiżi AKP;

E.

billi l-pajjiżi AKP komplew iżidu l-kunsiderazzjoni tagħhom għal modi ġodda għall-ilħuq tal-għanijiet ta' eliminazzjoni tal-faqar u l-ilħuq ta' żvilupp sostenibbli fuq skala aktar reġjonali u permezz ta' sħubijiet orizzontali;

F.

billi l-kooperazzjoni trijangolari hija proċess li jinvolvi kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar bl-appoġġ ta' pajjiż fit-Tramuntana, li mhuwiex sempliċi programm ta' kooperazzjoni teknika fis-sens li kull attur jiddefinixxi l-kontribut tiegħu abbażi tal-vantaġġi komparattivi tiegħu, u b'hekk jassumi sehem mir-responsabbiltà għar-riżultati tal-iżvilupp;

G.

billi l-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar għandha tkun aktar trasparenti u żżid l-involviment tas-soċjetajiet ċivili lokali;

H.

billi, minkejja l-progress sinifikanti fl-ilħuq tal-miri stabbiliti mill-Għanijiet ta' Żvilupp tal-Millennju, dan il-progress kien estremament żbilanċjat;

I.

billi l-pajjiżi mit-Tramuntana għandhom interess proprju fl-iżgurar li l-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari jkunu ta' suċċess;

J.

billi l-investiment dirett barrani (IDB) bejn il-pajjiżi fil-fażi ta' żvilupp kien jikkostitwixxi 16 % tat-total globali fl-2010 (madwar USD 210 biljun, meta mqabbla ma' USD 187 biljun fl-2008) u għad hemm potenzjal mhux sfruttat għal aktar integrazzjoni ekonomika transfruntiera Nofsinhar-Nofsinhar;

K.

billi, skont ir-rapport tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, il-kooperazzjoni għall-iżvilupp Nofsinhar-Nofsinhar żdiedet b'rata mgħaġġla, u laħqet USD 16.2 biljun fl-2008, żieda ta' 63 % meta mqabbla mal-2006;

1.

Temmen li kemm il-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar kif ukoll il-kooperazzjoni trijangolari, għalkemm ta' natura u ambitu differenti, joħolqu fora friski u mezzi ġodda ta' kooperazzjoni, u jippermettu li l-pajjiżi fil-fażi ta' żvilupp fin-Nofsinhar jgħaddu lill-pajjiżi anqas żviluppati, b'mod speċjali dawk l-anqas żviluppati (LDCs), l-esperjenza tas-suċċessi tagħhom u t-tagħlimiet li ttieħdu mill-fallimenti tagħhom, u jipprovdulhom għajnuna għall-iżvilupp;

2.

Tinnota li l-pajjiżi emerġenti (iċ-Ċina, l-Indja, il-Brażil, it-Turkija, il-Marokk, il-pajjiżi tal-Golf Persjan, eċċ.) qed jinvestu bil-qawwi fil-pajjiżi AKP u għandhom jiġu mħeġġa jużaw ir-rwol tagħhom biex jindirizzaw kwistjonijiet internazzjonali ewlenin, li jvarjaw mill-irkupru ekonomiku għas-sigurtà tal-ikel, id-drittijiet tal-bniedem u t-tibdil fil-klima;

3.

Tirrikonoxxi li l-pajjiżi AKP għandhom għarfien tekniku speċifiku għat-territorju tagħhom, grazzi għall-viċinanza ġeografika u ż-żieda fil-komplementarjetajiet reġjonali, għalkemm għad hemm żbilanċi kummerċjali, bħal dak li jirrigwarda l-involviment taċ-Ċina fl-Afrika;

4.

Tiddeplora l-istruttura tal-kummerċ bejn il-pajjiżi AKP u l-ekonomiji emerġenti, li ma nbidlitx f'termini kwalitattivi, fejn il-pajjiżi AKP għadhom jaġixxu ta' sors ta' komoditajiet u materji primi użati biex ikattru t-tkabbir industrijali fil-pajjiżi tagħhom; tħeġġeġ lil dawk il-pajjiżi juru l-kapaċità tagħhom li jippromwovu forom ġodda ta' mekkaniżmi ta' żvilupp u mobilizzazzjoni ta' fondi sabiex ir-relazzjonijiet ekonomiċi mal-pajjiżi emerġenti jappoġġjaw id-diversifikazzjoni strutturali tal-ekonomija;

5.

Tistieden lill-imsieħba kummerċjali eżistenti jgħinu b'taħriġ u investiment fl-industriji li jżidu l-valur tal-prodotti tal-pajjiżi AKP u ta' pajjiżi oħra tan-Nofsinhar sabiex jibnu ħiliet u jiksbu l-aqwa valur mir-riżorsi tagħhom għal tkabbir futur sostenut;

6.

Titlob, għaldaqstant, lill-Unjoni Ewropea tappoġġja l-kooperazzjoni għall-iżvilupp Nofsinhar-Nofsinhar li hija konformi bis-sħiħ mal-prinċipji ta' interess reċiproku u ugwaljanza, billi tikkunsidra l-iżbilanċi li jeżistu bejn iż-żewġ partijiet fis-sħubijiet; tqis li s-sempliċi bejgħ ta' materji primi għandu jiġi pprevenut u li kummerċ ġust fir-riżorsi, u b'mod partikolari trasferimenti intensivi ta' edukazzjoni, għarfien u teknoloġija, għandhom jiġu appoġġjati;

7.

Temmen li proġetti ta' kooperazzjoni trijangolari jipprovdu lill-Unjoni Ewropea opportunità ulterjuri biex trawwem sħubijiet sostenibbli mal-pajjiżi AKP;

8.

Tħeġġeġ l-iżvilupp ta' finanzjament innovattiv, bħall-opzjoni tal-introduzzjoni ta' taxxa fuq il-karbonju bbażata fuq il-prinċipju “min iniġġes iħallas”, billi l-pajjiżi żviluppati u dawk emerġenti ta' spiss jikkostitwixxu sors ewlieni, għalkemm mhux uniku, ta' emissjonijiet ta' CO2 bħala riżultat tal-industrijalizzazzjoni mgħaġġla tagħhom; tfaħħar f'dan ir-rigward lill-Istati Membri tal-UE għall-isforzi tagħhom biex jeliminaw b'mod gradwali l-fjuwils fossili b'konformità mal-impenji internazzjonali tal-Unjoni li tiġġieled it-tibdil fil-klima, u tħeġġeġ l-iffukar tal-kooperazzjoni trijangolari fuq il-promozzjoni tal-użu ta' sorsi ta' enerġija li tiġġedded u ta' teknoloġiji ekoloġiċi bħala parti minn taħlita enerġetika sostenibbli;

9.

Tistieden lill-Kummissjoni u lill-Bank Ewropew tal-Investiment iżidu l-finanzjament tagħhom ta' inizjattivi ta' kooperazzjoni trijangolari, b'mod partikolari bejn il-pajjiżi li jikkondividu fruntiera komuni;

10.

Tħeġġeġ lill-partijiet interessati kollha jippromwovu t-tisħiħ tal-ħiliet tal-pajjiżi AKP fuq perjodu twil permezz tal-implimentazzjoni ta' kooperazzjoni trijangolari li tisfrutta l-vantaġġi komparattivi u l-komplementarjetajiet bejn atturi differenti tal-iżvilupp, billi jiġbru flimkien pajjiżi madwar l-għan komuni tal-eliminazzjoni tal-faqar mad-dinja kollha u jippromwovu l-iżvilupp sostenibbli;

11.

Hija tal-fehma li l-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari għandhom jiffukaw ukoll fuq il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus u l-finanzjament tat-terroriżmu bil-għan li jintlaħaq żvilupp ekonomiku sostenibbli bbażat fuq l-istat tad-dritt;

12.

Hija tal-fehma li l-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari għandhom jikkontribwixxu għall-użu sostenibbli u vijabbli mil-lat ekonomiku tar-riżorsi naturali u l-materji primi;

13.

Tfakkar li sabiex il-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u l-kooperazzjoni trijangolari jiksbu benefiċċji tanġibbli għaċ-ċittadini, għandhom jiġu żviluppati bħala kumpliment għal investimenti proattivi pubbliċi, privati u konġunti fl-utilitajiet pubbliċi bħal, iżda mhux esklużivament, it-trasport, l-enerġija, b'mod partikolari l-provvista tal-elettriku u l-aċċess għall-elettriku, u l-infrstruttura tal-ICT, u jiġu akkumpanjati minn grupp ta' politiki pubbliċi favur it-tkabbir, inkluż reġim fiskali adegwat u livell adegwat ta' deċentralizzazzjoni sabiex tingħata s-setgħa lir-reġjuni u l-komunitajiet lokali;

14.

Tirrikonoxxi li, minħabba l-mobilizzazzjoni fqira tar-riżorsi interni u l-volum li qed jonqos ta' għajnuna għall-iżvilupp, il-finanzjament miksub permezz tal-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar huwa ta' għajnuna għal bosta pajjiżi AKP li għandhom ħtiġijiet enormi ta' finanzjament; jiddispjaċiha, madankollu, li tali finanzjament huwa kkaratterizzat minn konċentrazzjoni qawwija fuq setturi bħall-estrazzjoni ta' riżorsi naturali u minerali;

15.

Temmen li l-proġetti tal-għajnuna għall-iżvilupp u l-kooperazzjoni għandhom ikunu ffukati aktar fuq il-promozzjoni ta' użu aħjar ta' riżorsi interni tal-pajjiżi AKP;

16.

Tħeġġeġ l-espansjoni tal-kooperazzjoni Nofsinhar-Nofsinhar u tal-kooperazzjoni trijangolari f'oqsma li jistgħu jrawmu żvilupp sostenibbli, bħall-governanza tajba;

17.

Tinsisti fuq il-ħtieġa li tissaħħaħ il-ħila tal-pajjżi AKP li jfasslu u jimplimentaw leġiżlazzjoni għal żvilupp b'appoġġ reċiproku li jiggarantixxi r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, il-governanza tajba, il-ġustizzja soċjali, is-sens ta' ġustizzja, id-demokrazija u r-rispett għal u l-ħarsien tal-ambjent;

18.

Temmen li l-pajjiżi AKP għandhom ikunu kapaċi jindirizzaw l-isfidi ambjentali, bħat-tibdil fil-klima, l-enerġija, id-degradazzjoni ambjentali u t-telf ta' bijodiversità, b'mod partikolari bl-użu ta' finanzjament maħsub għall-isfruttament tar-riżorsi naturali, li għandu jsir b'mod sostenibbli

19.

Tissuġġerixxi li s-sħubija globali għal kooperazzjoni effettiva għall-iżvilupp tista' tipprovdi forum għall-imsieħba li jikkondividu l-istess prinċipji u li l-impenji tagħhom huma definiti korrettament, sabiex jinkisbu riżultati tanġibbli ta' żvilupp, bl-esplorazzjoni ta' vantaġġi komparattivi u komplemetarjetajiet u t-titjib tat-trasparenza rigward l-infiq, ir-riċevituri u r-responsabbiltà tal-atturi lokali u reġjonali involuti fil-proċessi kkonċernati;

20.

Tenfasizza li d-donaturi tradizzjonali għadhom l-istess fornituri ewlenin ta' għajnuna lill-pajjiżi u l-imsieħba kummerċjali tal-AKP, fejn l-UE u l-Istati Membri affermaw mill-ġdid l-impenn tagħhom li jikkontribwixxu 0,7 % tal-Introjtu Nazzjonali Gross tagħhom biex iħaffu l-progress lejn il-ksib tal-Għanijiet ta' Żvilupp tal-Millennju fl-2015 u s-snin ta' wara;

21.

Tħeġġeġ biex jiġu ffurmati sħubijiet f'oqsma speċifiċi u li jittieħdu miżuri speċifiċi sabiex ikun hemm impatt ikbar fuq id-deċiżjonijet internazzjonali; tistieden lill-partijiet interessati jagħtu kunsiderazzjoni lis-sostenibbiltà ta' dawn il-forom ġodda ta' kooperazzjoni, waqt li jiġu kkunsidrati l-kwistjonijiet ċentrali tat-trasferiment tal-għarfien u t-teknoloġija u l-protezzjoni tal-ambjent lil hinn mill-fruntieri tagħhom;

22.

Tqis li forom ġodda ta' integrazzjoni territorjali jeżiġu trasferiment ta' proġetti ta' żvilupp lejn l-atturi lokali u reġjonali;

23.

Tinsisti dwar il-ħtieġa li jingħata rwol sinifikanti lir-riċerka u l-innovazzjoni, bin-negozjar ta' arranġamenti favorevoli għar-riċerka għall-iżvilupp fil-kuntest tar-relazzjonijiet internazzjonali;

24.

Tagħti struzzjonijiet lill-Ko-Presidenti tagħha biex jgħaddu din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill tal-Ministri AKP-UE, lill-Parlament Ewropew, lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Presidenza tal-Kunsill tal-UE, lill-Unjoni Afrikana, lill-Parlament Pan-Afrikan, lill-parlamenti nazzjonali u reġjonali u lill-organizzazzjonijiet reġjonali AKP.

—

fil-laqgħa f'Addis Ababa (l-Etjopja) bejn il-25 u s-27 ta' Novembru 2013,

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 18(1) tar-Regoli ta' Proċedura tagħha,

—

wara li kkunsidrat il-“Qafas ta' Politika għall-Pastoraliżmu fl-Afrika: Niżguraw, Nipproteġu u Ntejbu l-Ħajjiet, l-Għajxien u d-Drittijiet tal-Komunitajiet Pastoralisti” tal-Unjoni Afrikana adottat mill-Konferenza tal-Ministri Afrikani tal-Agrikoltura f'Ottubru 2010, u approvat mit-18-il sessjoni ordinarja tal-Kunsill Eżekuttiv, f'Addis Ababa, Jannar 2011 (Dok. EX.CL/631 XVIII),

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjoni ta' N'Djamena tad-29 ta' Mejju 2013 dwar il-kontribut tal-bhejjem pastorali għas-sigurtà u l-iżvilupp,

—

wara li kkunsdidrat l-Qafas u l-Linji Gwida dwar il-Politika tal-Art fl-Afrika approvati mill-Konferenza Konġunta tal-Ministri tal-Agrikoltura, l-Art u l-Bhejjem tal-Unjoni Afrikana fl-2009,

—

wara li kkunsidrat id-Deċiżjoni tal-Kapijiet ta' Stat tal-Komunità Ekonomika tal-Istati tal-Afrika tal-Punent A/DEC.5/10/98 li tirregola t-transumanza bejn l-Istati tal-ECOWAS,

—

wara li kkunsidrat il-politika agrikola tal-Istati ta' ECOWAS adottata fid-19 ta' Jannar 2005 f'Abuja,

—

wara li kkunsidrat il-politika agrikola ta' WAEMU adottata fl-10 ta' Diċembru 2001 mill-Att Addizzjonali Nru 03/2001,

—

wara li kkunsidrat l-abbozz tas-Suq Komuni għall-Afrika tal-Lvant u tan-Nofsinhar (COMESA) dwar il-Qafas tal-Politika għas-sIgurtà fl-ikel f'Żoni Pastorali ta' Diċembru 2009,

—

wara li kkunsidrat l-Awtorità Intergovernattiva dwar l-Iżvilupp (IGAD) Qafas tal-Politika Reġjonali għas-Saħħa tal-Annimali u l-Kummerċ, approvat f'Diċembru 2009,

—

wara li kkunsidrat il-Ftehim ta' Sħubija AKP-UE (il-“Ftehim ta' Cotonou”) u b'mod partikolari l-Artikolu 32(1) dwar l-ambjent u r-riżorsi naturali, l-Artikolu 32(a) dwar it-tibdil fil-klima, l-Artikolu 31 dwar kwistjonijiet ta' ġeneru u l-Artikolu 23 dwar l-iżvilupp tas-settur ekonomiku, li jkopri l-istrateġiji rurali u l-produzzjoni agrikola,

—

wara li kkunsidrat l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea ta' Marzu 2013 intitolata “It-tisħiħ tal-ommijiet u n-nutrizzjoni tat-tfal fl-assistenza esterna: Qafas Politiku tal-UE” (COM(2013)0141),

—

wara li kkunsidrat l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea tat-3 ta' Ottubru 2012 intitolata "l-approċċ tal-UE għar-reżistenza: nitgħallmu mill-kriżijiet tas-sigurtà tal-ikel (COM(2012)0586),

—

wara li kkunsidrat il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill u l-Parlament Ewropew dwar qafas ta' politika tal-UE biex jgħin lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw jindirizzaw l-isfidi fil-qasam tas-sigurtà tal-ikel (COM(2010)0127),

—

wara li kkunsidrat l-inizjattivi AGIR u SHARE immexxija mill-UE biex jiġu indirizzati l-kriżijiet tal-ikel u n-nutrizzjoni,

—

wara li kkunsidrat ir-rapport tal-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-Nazzjonijiet Uniti (FAO) bit-titolu “Bhejjem tad-Dinja 2011. Il-Bhejjem fis-sigurtà tal-ikel”

—

wara li kkunsidrat d-Dikjarazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-drittijiet tal-popli indiġeni (adottata mill-Assemblea Ġenerali fl-2007 (A/RES/66/142),

—

wara li kkunsidrat il-Konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tat-18 ta' Novembru 2002 dwar il-Popli Indiġeni (13466/02),

—

wara li kkunsidrat l-Għanijiet ta' Żvilupp tal-Millennju stabbiliti min-Nazzjonijiet Unit fis-sena 2000,

—

wara li kkunsidrat ir-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Soċjali u l-Ambjent (AKP-UE/101.526/13/fin.),

A.

billi madwar 268 miljun pastoralist jgħixu fl-Afrika, u billi f'ċerti reġjuni l-pastoraliżmu jikkostitwixxi l-mezz ewlieni ta' għajxien; billi ż-żoni pastorali jkopru kważi 40 % tal-kontinent Afrikan, u billi l-pastoraliżmu jikkostitwixxi l-attività ewlenija f'ċerti reġjuni, fejn huwa stmat li n-Niġer, pereżempju, għandu madwar FCFA 2 000 biljun f'kapital ta' bhejjem, bi dħul mis-settur li jikkontribwixxi għal 21 % tar-riżorsi ta' esportazzjoni tal-pajjiz;

B.

billi l-pastoralisti għandhom għarfien indiġenu stabbilit tajjeb u jużaw kemm in-netwerks soċjali kif ukoll it-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni l-ġodda (NICTs) biex ifittxu l-mergħat l-aktar nutrittivi f'żoni aridi u semiaridi u jmexxu b'mod strateġiku l-bhejjem tagħhom lejn dawn il-mergħat, u b'hekk jisfruttaw l-art mhux ikkultivata u mhux tajba għal għanijiet oħra;

C.

billi l-istatistika dwar il-kontribut tal-pastoraliżmu għall-ekonomiji nazzjonali mhix magħrufa ħafna, minkejja l-importanza tiegħu għall-provvista ta' bhejjem u l-ħolqien ta' netwerk ta' servizz assoċjati;

D.

billi fiż-żoni aridi u semiaridi l-pastoraliżmu huwa aktar produttiv mit-trobbija sedentarja tal-bhejjem f'termini ta' produzzjoni ta' laħam għal kull ettaru u kaloriji għal kull ettaru, u billi, għaldaqstant, il-pastoraliżmu jgħin jitma' komunitajiet u jtejjeb is-sigurtà u r-reżiljenza tal-ikel u n-nutrizzjoni;

E.

billi r-ragħa mobbli f'żoni aridi u semiaridi, flimkien mal-potenzjal ta' sekwestru tal-karbonju tal-bwar pastorali, jista' jkollhom impatt pożittiv fuq l-ambjent; billi, min-naħa l-oħra, ir-ragħa b'merħliet li ma jitmexxewx minn post għall-ieħor iwassal għal sfruttament żejjed tal-mergħat u t-telf tal-bijodiversità, billi l-pjanti mhumiex kapaċi jirkupraw biżżejjed;

F.

billi t-tibdil fil-klima jżid il-vulnerabbiltà tal-pastoralisti għan-nuqqas ta' sigurtà tal-ikel u għall-faqar, minkejja l-fatt li l-mobilità tal-pastoralisti tfisser li jkunu jistgħu jadattaw aktar faċilment għat-tibdil fil-klima minn dawk li jrabbu bhejjem b'mod sedentarju;

G.

billi ż-żieda fil-popolazzjoni qed iżżid il-ħtieġa għal art agrikola u għall-urbanizzazzjoni fl-Afrika, li huma fatturi li jnaqqsu l-mobilità tal-annimali, u billi ġestjoni attenta u l-ħolqien ta' kodiċijiet u pjanijiet għall-użu tal-art, għaldaqstant, huma ta' importanza partikolari sabiex tiġi ppreservata l-mobilità tal-annimali;

H.

billi l-indirizzar tal-ġestjoni tal-mobilità transfruntiera fil-livell reġjonali jista' jipprovdi soluzzjonijiet għall-kunflitti interkomunali marbuta mal-aċċess għall-ilma u l-art;

I.

billi l-pastoralisti, li jgħaddu minn żoni mbieghda, jista' jkollhom rwol pożittiv fil-qasam tas-sigurtà;

J.

billi bid-diversifikazzjoni tal-attivitajiet tagħhom ċerti pastoralisti jistgħu jżidu d-dħul tagħhom;

K.

billi l-pastoralisti jista' jkollhom diffikultajiet biex jaċċedu għal kura tas-saħħa, edukazzjoni, ilma u kura veterinarja xierqa u ta' kwalità tajba għall-annimali tagħhom, u billi d-diffikultajiet biex jiġu inklużi fid-dejta taċ-ċensimenti jistgħu jwasslu għall-marġinalizzazzjoni politika tagħhom;

L.

billi l-Qafas Politiku għall-Pastoraliżmu tal-UA għandu l-għan li jħares l-għajxien tal-pastoralisti, jgħinhom jindirizzaw l-isfidi li jħabbtu wiċċhom magħhom, jissalvagwardja d-drittijiet tagħhom u jsaħħaħ il-kontribut tagħhom għall-ekonomija;

1.

Tħeġġeġ lill-Istati u lill-awtoritajiet lokali tal-AKP jallinjaw il-politiki nazzjonali, lokali u reġjonali tagħhom mal-Qafas tal-UE, u jinvolvu l-pastoralisti fid-definizzjoni tal-istrateġiji li għandhom jintużaw;

2.

Tistieden lill-UE tirrikonoxxi l-pastoraliżmu bħala sistema ta' produzzjoni ta' valur, u biex tgħin lill-Istati AKP fl-implimentazzjoni tal-Qafas;

3.

Tinnota l-ħtieġa ta' miżuri xierqa għas-saħħa u l-iġjene tal-annimali sabiex jiġi evitat it-tifrix tal-mard tal-annimali, jiġi ppreservat il-pastoraliżmu u tiġi mħarsa s-saħħa pubblika; tinnota l-importanza tal-fatt li l-pastoralisti għandhom għarfien dwar il-prevenzjoni u t-trattament tal-mard tal-annimali;

4.

Tistieden lill-Istati AKP joħolqu u jimplimentaw inizjattivi, liġijiet u kodiċijiet lokali, nazzjonali, bilaterali u reġjonali għall-pastoraliżmu, it-transumanza u l-użu tal-art; tistieden ukoll lill-Istati AKP jiżviluppaw kunċetti innovattivi ta' provvista f'oqsma bħall-edukazzjoni u s-saħħa pubblika biex ikun hemm provvediment aħjar għall-gruppi ta' popolazzjoni mobbli;

5.

Tħeġġeġ lill-atturi pubbliċi u privati jiżguraw li l-fruntieri u l-konfini ma jaffettwawx b'mod negattiv il-mobilità sigura u l-aċċess għar-riżorsi min-naħa tal-pastoralisti u li l-partoralisti jkunu jistgħu jkomplu jirgħu l-merħliet tagħhom fejn l-art tiġi privatizzata;

6.

Tirrakkomanda li l-Istati AKP jappoġġjaw u jagħtu parir lin-nisa pastoralisti rigward l-għoti ta' setgħat ekonomiċi lilhom;

7.

Tistieden lill-Istati AKP isaħħu l-istrutturi ta' governanza tagħhom sabiex jiżguraw rappreżentanza aħjar tal-pastoralisti, inkluż bl-għoti ta' setgħat lill-istituzzjonijiet tradizzjonali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, sabiex jiġi żgurat li jintużaw il-mezzi xierqa għall-ilħuq tal-objettivi li ġejjin:

8.

Tistieden lill-Istati AKP jagħtu attenzjoni speċjali lill-edukazzjoni tat-tfajliet fil-komunitajiet pastorali u joħolqu faċilitajiet għall-aċċess tagħhom għall-edukazzjoni;

9.

Tistieden lill-Istati AKP u lill-UE jinvolvu l-pastoralisti fit-teħid tad-deċiżjonijiet u jipprovdu appoġġ lill-pastoralisti fir-riżoluzzjoni tal-kunflitti, bl-użu ta' mezzi tas-soltu u tradizzjonali kull darba li jkun xieraq u possibbli, u li jtejbu l-aċċess għas-servizzi legali;

10.

Tistieden lill-Istati AKP jappoġġjaw u jagħtu parir lill-pastoralisti li jagħżlu li ma jkomplux l-attività tagħhom;

11.

Tirrakkomanda lill-Istati AKP jiġbru aktar dejta dwar il-pastoralisti sabiex jagħmlu evalwazzjoni aħjar tal-kontribut tagħhom lill-ekonomija, u jwettqu studji soċjoekonomiċi biex jikkategorizzaw aħjar il-vulnerabbiltà tal-pastoralisti għal, pereżempju, it-tibdil fil-klima, il-kunflitti, it-tibdil fl-użu tal-art jew in-nuqqas ta' sigurtà tal-ikel;

12.

Tistieden lill-UE u lill-Istati AKP biex jagħmlu dak kollu li jstgħu biex jiġġieldu kontra t-tibdil fil-klima, minħabba l-impatt ħażin tiegħu fuq il-popolazzjonijiet pastorali; tenfasizza, b'rabta ma' dan, l-importanza mhux biss tal-appoġġ għall-adattament għat-tibdil fil-klima u t-titjib tar-reżiljenza fost il-pastoralisti fl-Istati AKP, iżda wkoll biex issir insistenza għall-ksib ta' aġenda ambizzjuża fil-ġlieda kontra l-emissjonijiet tal-gassijiet serra kemm fl-UE kif ukoll fl-Istati AKP;

13.

Tagħti struzzjonijiet lill-Ko-Presidenti tagħha biex jgħaddu din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill tal-Ministri AKP-UE, lill-Parlament Ewropew, lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Presidenza tal-Kunsill tal-UE, lill-Unjoni Afrikana, lill-Parlament Pan-Afrikan, lill-parlamenti nazzjonali u reġjonali u lill-organizzazzjonijiet reġjonali AKP.

—

fil-laqgħa f'Addis Ababa (l-Etjopja) bejn il-25 u s-27 ta' Novembru 2013,

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 18(2) tar-Regoli ta' Proċedura tagħha,

—

wara li kkunsidrat il-Ftehim ta' Sħubija 2000/483/KE bejn il-membri tal-Grupp ta' Stati Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) fuq naħa, u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha fuq l-oħra, iffirmat f'Cotonou (Benin) fit-23 ta' Ġunju 2000 u suċċessivament rivedut fl-2005 u fl-2010,

—

wara li kkunsidrat ir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti 2098 (2013) dwar ir-Repubblika Demokratika tal-Kongo (RDK),

—

wara li kkunsidrat ir-riżoluzzjoni tal-Assemblea Parlamentari Konġunta tal-AKP-UE dwar is-sitwazzjoni ta' instabilità u nuqqas ta' sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar u, b'mod partikolari, fil-Lvant tar-Repubblika Demokratika tal-Kongo (RDK), adottata fil-laqgħa tagħha f'Paramaribo (Surinam) fid-29 ta' Novembru 2012,

—

wara li kkunsidrat id-dikjarazzjoni tal-14 ta' Novembru 2013 tal-President tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti dwar is-sitwazzjoni li tikkonċerna lir-RDK,

—

wara li kkunsidrat il-Patt dwar is-Sigurtà, l-Istabilità u l-Iżvilupp fir-Reġjun tal-Lagi l-Kbar, iffirmat f'Najrobi (Kenja) f'Diċembru 2006 mill-Kapijiet ta' Stat u tal-Gvern tal-Istati Membri tal-Konferenza Internazzjonali dwar ir-Reġjun tal-Lagi l-Kbar (ICGLR),

—

wara li kkunsidrat il-Qafas ta' Paċi, Sigurtà u Kooperazzjoni għar-Repubblika Demokratika tal-Kongo u r-Reġjun, iffirmat fl-24 ta' Frar 2013 f'Addis Ababa (Etjopja) mill-ħdax-il Kap ta' Stat u tal-Gvern tal-Istati Membri tal-ICGLR u l-Komunità għall-Iżvilupp tan-Nofsinhar tal-Afrika (SADC),

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjoni tal-Kapijiet ta' Stat u tal-Gvern tal-Istati Membri tal-laqgħa tal-ICGLR f'Kampala (Uganda) fil-5 ta' Settembru 2013 dwar is-Sitwazzjoni tas-Sigurtà fil-Provinċja tat-Tramuntana ta' Kivu fir-RDK,

—

wara li kkunsidrat il-communiqué finali tas-samit konġunt tas-SADC u l-ICGLR li sar fi Pretorja fl-4 ta' Novembru 2013,

—

wara li kkunsidrat id-deċiżjoni tal-Kunsill tal-Paċi u s-Sigurtà tal-Unjoni Afrikana (UA) dwar is-sitwazzjoni fir-RDK tal-Lvant, meħuda fl-14 ta' Novembru 2013 fl-406 laqgħa tiegħu,

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjonijiet Konġunti tad-9 ta' Settembru 2013, l-4, is-6 u l-11 ta' Novembru 2013 mill-Mibgħuta Speċjali u r-Rappreżentanti Speċjali tal-UE, in-NU, l-UA u l-Istati Uniti għar-reġjun tal-Lagi l-Kbar,

—

wara li kkunsidrat id-dikjarazzjonijiet magħmula minn Catherine Ashton, il-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, fit-30 ta' Awwissu 2013 dwar is-sitwazzjoni fit-Tramuntana ta' Kivu, u fis-7 ta' Ġunju 2012 u l-10 ta' Lulju 2012 dwar is-sitwazzjoni fil-Kongo tal-Lvant,

—

wara li kkunsidrat ir-riżoluzzjonijiet preċedenti tal-Parlament Ewropew dwar ir-RDK, l-aktar dawk tas-17 ta' Diċembru 2009, tat-13 ta' Diċembru 2012 u tat-12 ta' Settembru 2013,

—

wara li kkunsidrat id-dikjarazzjoni tas-26 ta' Ġunju 2012 magħmula minn Kristalina Georgieva, il-Kummissarju tal-UE għall-Kooperazzjoni Internazzjonali, l-Għajnuna Umanitarja u l-Koordinazzjoni waqt Emerġenza u Kriżi, dwar is-sitwazzjoni umanitarja li sejra għall-agħar fir-RDK,

—

wara li kkunsidrat l-Artikolu 3, u l-Protokoll II, tal-Konvenzjoni ta' Ġinevra tal-1949, li jipprojbixxu l-eżekuzzjoniijet sommarji, l-istupru, ir-reklutaġġ furzat u atroċitajiet oħra,

—

wara li kkunsidrat il-Konvenzjoni Internazzjonali dwar id-Drittijiet tat-Tfal tal-20 ta' Novembru 1989, li, b'mod partikolari, tipprojbixxi l-involviment tat-tfal fil-kunflitti armati,

—

wara li kkunsidrat id-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-1948 u l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi tal-1966,

—

wara li kkunsidrat il-Karta Afrikana tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Popli, li ġiet ratifikata mir-RDK fl-1982,

A.

billi tinsab imħassba b'mod serju bil-vjolenza li għaddejja, il-ksur enormi tad-drittijiet tal-bniedem, ir-reati ta' kull tip (arresti arbitrarji, estorsjoni, sakkeġġi, xogħol furzat, vjolenza sesswali, reklutaġġ furzat tat-tfal, tortura u eżekuzzjonijiet) u n-nuqqas ta' sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

B.

billi l-preżenza u l-attivitajiet ta' gruppi armati fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar b'mod ġenerali u fil-Lvant tar-RDK b'mod partikolari huma fost il-kawżi ewlenin tan-nuqqas kontinwu ta' sigurtà fir-reġjun u jikkostitwixxu theddida kostanti għall-paċi, is-sigurtà, l-istabilità u l-iżvilupp ekonomiku u soċjali u għall-kooperazzjoni bejn il-pajjiżi tar-reġjun;

C.

billi l-isfruttament illegali u s-sakkeġġi li għaddejjin tar-riżorsi naturali u minerali, b'mod partikolari fil-Lvant tal-pajjiż, għadu wieħed mill-kawżi ewlenin ta' nuqqas ta' sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar; billi ż-żieda fil-qgħad u l-faqar, il-kriżi tal-ikel u n-nuqqas ta' adegwatezza tas-servizzi soċjali bażiċi huma wkoll strumentali fil-qawmien mill-ġdid tal-vjolenza u l-instabilità fir-reġjun;

D.

billi s-sena li għaddiet il-ġlied wassal għal spustament ta' aktar minn 100 000 persuna, bir-riżultat li ggrava l-kriżi umanitarja li għaddejja fir-reġjun, li fih hemm madwar 2.6 miljun persuna spustati internament u 6.4 miljun persuna li għandhom bżonn ta' ikel u għajnuna ta' emerġenza, sitwazzjoni maħluqa prinċipalment mir-ribelljoni tal-M23 u l-attivitajiet kriminali ta' gruppi armati oħra fil-Lvant tar-RDK;

E.

billi wara l-offensiva militari mnedija lejn l-aħħar ta' Ottubru 2013 bl-appoġġ tal-Brigata għall-Intervent ta' MONUSCO, il-Forzi Armati tar-RDK (FADRC) temmew ir-ribelljoni tal-M23 u ppermettew l-installazzjoni mill-ġdid u gradwali tal-amministrazzjoni territorjali fiż-żoni okkupati mir-ribelli;

F.

tinnota d-dikjarazzjoni tal-5 ta' Novembru 2013 tal-mexxejja tal-M23, li tħabbar it-tmiem tar-ribelljoni tagħhom u r-rieda tagħhom li jilħqu l-objettivi tal-moviment tagħhom permezz ta' mezzi esklużivament politiċi;

G.

billi, minkejja din ir-rebħa mill-FARDC u minkejja l-isforzi magħmula u r-riżorsi pprovduti mill-komunità internazzjonali fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar, b'mod partikolari fil-Lvant tar-RDK, il-vjolenza u l-ksur serju tad-drittijiet tal-bniedem, id-delitti tal-gwerra u d-delitti kontra l-umanità mwettqa mill-gruppi armati, u l-isfruttament illegali u s-sakkeġġi tar-riżorsi naturali tar-RDK għadhom għaddejjin; billi, għaldaqstant, huwa importanti li jitkomplew l-isforzi biex jiġu kkonsolidati l-paċi u s-sigurtà fir-reġjun;

H.

tiddeplora d-diffikultajiet biex jiġu konklużi malajr it-taħdidiet f'Kampala bejn il-Gvern tar-RDK u l-M23 li rriżultaw minn nuqqas ta' qbil dwar in-natura u t-titolu tat-test finali li jissanzjona dawk it-taħdidiet, minkejja l-progress li diġà sar;

I.

billi hemm ħtieġa urġenti biex jintemmu b'mod definittiv l-attivitajiet tal-forzi negattivi l-oħra kollha li joperaw fil-Lvant tar-RDK, inklużi l-Forzi Demokratiċi għal-Liberazzjoni tar-Rwanda (FDLR), il-Forzi Demokratiċi Alleati/Armata Nazzjonali għal-Liberazzjoni tal-Uganda (ADF/NALU) u l-gruppi Mai-Mai differenti, u jiġu rrestawrati malajr kemm jista' jkun il-paċi u s-sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

J.

billi huwa ta' dispjaċir li l-impenji magħmula fil-ftehim qafas ta' hawn fuq iffirmat f'Addis Ababa fl-24 ta' Frar 2013 ma ġewx irrispettati mill-partijiet kollha involuti;

K.

billi waqt iż-żjara konġunta tiegħu fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar mas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti f'Mejju 2013, il-President tal-Bank Dinji ħabbar li l-Bank Dinji għandu jikkontribwixxi USD 1 biljun għal proġetti ta' żvilupp fir-reġjun, flimkien mal-isforzi li attwalment qed isiru mill-komunità internazzjonali biex tinkiseb paċi dejjiema fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

1.

Tikkundanna għal darb'oħra, bl-aktar mod qawwi possibbli, l-atti ta' vjolenza, ir-reati, il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem, l-atti ta' stupru u reklutaġġ ta' suldati tfal li twettqu, u ttenni mill-ġdid l-appoġġ tagħha għall-popli tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar li ġew esposti għall-atroċitajiet tal-gwerra; tħeġġeġ lill-Istati jippromwovu d-djalogu, il-medjazzjoni, u n-negozjar fir-riżoluzzjoni tal-kunflitti interni bħala mezz għall-eliminazzjoni tal-kawżi ta' nuqqas ta' qbil li jwasslu għal tentattivi ta' twaqqigħ ta' gvernijiet eletti b'mod demokratiku;

2.

Tistieden lill-Gvern tar-RDK jeżerċita l-awtorità kollha tieħu fit-teritorju kollu tar-RDK u li jtejjeb il-governanza ġenerali tal-pajjiż, inkluż fil-qasam tad-drittijiet tal-bniedem, kif ukoll li jidentifika u jimplimenta mezzi xierqa biex jiġi żgurat li l-partijiet kollha tas-soċjetà Kongoliża jkollhom l-istess drittijiet;

3.

Tistieden lill-parlamenti tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar jaħdmu mal-gvernijiet u l-partiti politiċi tagħhom biex jippromwovu l-ġustizzja soċjali biex tiġi żgurata paċi dejjiema;

4.

Tistieden lill-parlamenti u l-gvernijiet jiżguraw parteċipazzjoni indaqs mill-kategoriji kollha tas-soċjetà, inklużi n-nisa u ż-żgħażagħ, il-minoranzi u l-gruppi vulnerabbli fil-proċess demokratiku u l-governanza;

5.

Tistieden lill-komunità internazzjonali, inkluż l-UA, l-UE u n-NU, biex tkompli tipprovdi għajnuna sostanzjali, ikkoordinata u aktar effettiva lill-persuni affettwati mis-sitwazzjoni ta' sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar u biex iżżomm ruħha ppreparata biex twieġeb għad-diżastru umanitarju fir-reġjun;

6.

Tafferma mill-ġdid l-impenn riżolut tagħha lejn is-sovranità, l-indipendenza, l-integrità territorjali u l-unità nazzjonali tal-pajjiżi tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar b'mod ġenerali u tar-RDK b'mod partikolari, u tenfasizza li jeħtieġ li dawn jiġu rrispettati sabiex jiġu promossi l-paċi, is-sigurtà u l-iżvilupp tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

7.

Tafferma mill-ġdid id-dritt inaljenabbli u inderogabbli ta' kull wieħed mill-popli tar-reġjun li jibbenefika bis-sħiħ mill-assi nazzjonali tagħhom u li jużawhom b'mod kompletament sovran skont il-liġijiet tagħhom;

8.

Tesprimi l-appoġġ tagħha għall-Qafas ta' Paċi, Sigurtà u Kooperazzjoni għar-Repubblika Demokratika tal-Kongo u r-Reġjun iffirmat f'Addis Ababa, u tistieden lill-partijiet firmatarji kollha jirrispettaw malajr l-impenji tagħhom u b'bona fede; għaldaqstant tistieden lill-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti jieħu miżuri xierqa skont il-paragrafu 6 tar-Riżoluzzjoni 2098 (2013) tiegħu rigward kwalunkwe parti li ma kkonformatx mal-impenji stabbiliti f'dak il-qafas;

9.

Tilqa' l-appoġġ tal-UE għall-ftehim qafas u tħeġġiġha tagħmel kull sforz, flimkien ma' organizzazzjonijiet internazzjonali oħra, biex tippromwovi l-paċi u ttejjeb il-kooperazzjoni bejn ir-RDK, l-Uganda, ir-Rwanda, il-Burundi u t-Tanzanija;

10.

Tesprimi l-appoġġ tagħha għall-miżuri kollha li l-għan tagħhom huwa r-restawr tal-paċi u s-sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar li ġew promossi u mwettqa min-NU, l-UA, l-UE, l-ICGLR u s-SADC, u tħeġġiġhom ikomplu l-isforzi tagħhom u b'mod partikolari jistabbilixxu programm għall-iżvilupp armonjuż tar-reġjun, sabiex iż-żgħażagħ u l-popolazzjoni tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar b'mod ġenerali jiġu offruti alternattiva għall-gwerra li tipprovdihom futur aħjar;

11.

Tilqa' r-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti 2098 (2013) dwar ir-RDK u tistieden b'mod urġenti lill-mexxejja tar-reġjun tal-Lagi l-Kbar u l-komunità internazzjonali b'mod ġenerali biex jaħdmu biex jiżguraw li din ir-riżoluzzjoni tiġi implimentata kif xieraq u bis-sħiħ;

12.

Tilqa' l-iskjerament fit-Tramuntana ta' Kivu ta' truppi mill-Brigata għall-Intervent stabbilita skont ir-riżoluzzjoni fi ħdan il-MONUSCO; tilqa' l-involviment attiv tal-brigata fis-soppressjoni tar-ribelljoni tal-M23, u tistedinha tkompli tipprovdi appoġġ għat-truppi tal-gvern Kongoliż, bil-għan li jiġu żarmati l-gruppi armati l-oħra kollha fit-teritorju tar-RDK u jintemmu l-attivitajiet kriminali tagħhom fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

13.

Tħeġġeġ lill-komunità internazzjonali, b'mod partikolari d-donaturi ta' għajnuna, tappoġġja l-isforzi magħmula mill-awtoritajiet tar-RDK, wara r-rebħa militari fuq l-M23, biex jitwettqu riformi strutturali istituzzjonali, politiċi, ekonomiċi u soċjali, b'mod partikolari fl-oqsma tad-difiża, is-sigurtà u l-ġustizzja, bil-għan li jissaħħu d-demokrazija, l-istat tad-dritt u l-governanza tajba fil-livelli kollha tal-amministrazzjoni pubblika;

14.

Tistieden lir-RDK u lill-ġirien tagħha jinvolvu ruħhom f'kooperazzjoni aktar mill-qrib u aktar effettiva, sabiex b'mod konġunt jindirizzaw il-konsegwenzi tal-kunflitti rikorrenti fir-reġjun u, minbarra li jittrattaw kwistjonijiet marbuta mas-sigurtà u oħrajn politiċi, jippromwovu l-iżvilupp ekonomiku fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar; tistieden lill-komunità internazzjonali, b'mod partikolari l-ICGLR, l-UA, l-UE, in-NU u l-Istati Uniti biex jappoġġjaw din il-kooperazzjoni;

15.

Tenfasizza, bil-għan li jintlaħaq dan, il-ħtieġa li tiġi rivitalizzata l-Komunità Ekonomika tal-Pajjiżi tal-Lagi l-Kbar u li tiġi pprovduta bil-ħtiġijiet finanzjarji għall-promozzjoni tal-paċi, l-integrazzjoni, it-tkabbir ekonomiku u l-ħolqien ta' impjiegi, sabiex tipprovdi lill-persuni tar-reġjun ħajja aħjar;

16.

Tilqa' l-progress magħmul fin-negozjati ta' Kampala taħt l-awspiċi tal-ICGLR u tħeġġeġ lill-medjatur u lill-partijiet kollha jikkonkludu malajr dawn it-taħdidiet, sabiex jiġu solvuti kwistjonijiet urġenti bħall-estradizzjoni ta' dawk li kienu ribelli tal-M23 li sabu rifuġju fil-pajjiżi tal-viċinat u l-persuni ċċitati għal delitti tal-gwerra, delitti kontra l-umanità u abbużi serji tad-drittijiet tal-bniedem;

17.

Titlob għad-demobilizzazzjoni, id-diżarm, ir-riabilitazzjoni u r-reintegrazzjoni (DDRR) ta' dawk li kienu ribelli b'konformità stretta kemm mal-istandards internazzjonali bażiċi f'dan il-qasam kif ukoll mad-domandi speċifiċi tal-attività tas-suldati, kif imsemmi fir-riżoluzzjoni tal-JPA AKP-UE dwar it-theddid ikkawżat mill-kolpi ta' Stat militari għad-demokrazija u l-istabilità politika fil-pajjiżi AKP, u r-rwol tal-komunità internazzjonali;

18.

Tinnota l-konsultazzjonijiet nazzjonali fir-RDK bejn il-maġġoranza presidenzjali, l-oppożizzjoni politika u s-soċjetà ċivili mlaqqa' mill-President Joseph Kabila u tħeġġeġ lill-awtoritajiet tar-RDK jaġixxu fuq il-konklużjonijiet u r-rakkomandazzjonijiet ta' dawk il-konsultazzjonijiet, bil-għan li tiġi promossa r-rikonċiljazzjoni nazzjonali u jitneħħew darba għal dejjem il-kawżi bażiċi tal-kriżijiet politiċi rikorrenti fir-RDK;

19.

Tenfasizza l-ħtieġa li ma jintilifx ħin fl-identifikazzjoni, bl-għajnuna tal-Uffiċċju tal-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Rifuġjati u s-Salib l-Aħmar Internazzjonali, ta' dawk li kienu ribelli tal-M23 u r-rifuġjati Kongoliżi fir-Rwanda u l-Uganda, sabiex b'hekk ikunu jistgħu jiġu ripatrijati b'mod volontarju lejn il-pajjiż tal-oriġini tagħhom u sabiex kull min jixtieq, ikun jista' jieħu sehem fil-programm DDRR;

20.

Tenfasizza li t-tmiem tal-impunità hija waħda mill-prekundizzjonijiet għar-restawr tal-paċi u s-sigurtà fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar u ttenni t-talba tagħha lill-awtoritajiet ġudizzjarji tal-Istati Membri tal-ICGLR u lill-Qorti Kriminali Internazzjonali biex jikkundannaw u jikkastigaw dawk li wettqu ksur tad-drittijiet tal-bniedem, delitti kontra l-umanità, delitti tal-gwerra, stupru u r-reklutaġġ ta' suldati tfal fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar;

21.

Tinsisti li l-gruppi armati kollha li qed jimirħu fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar li għadhom ma rrestitwixxewx l-armi tagħhom għandhom jagħmlu dan minnufih u jimpenjaw ruħhom li jerġgħu lura għal ħajja ċivili normali fil-pajjiżi rispettivi tagħhom;

22.

Tħeġġeġ lill-pajjiżi kollha fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar li aċċettaw rifuġjati ċivili jew militari minn pajjiżi oħra biex jaderixxu b'mod strett mad-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta' Ġinevra tal-1951 dwar l-Istatus tar-Rifuġjati u tal-Konvenzjoni tal-Organizzazzjoni tal-Unità Afrikana (OUA) tal-1967 li Tiggverna l-Aspetti Speċifiċi tal-Problemi tar-Rifuġjati fl-Afrika, b'mod partikoalri l-projbizzjoni fuq dawn il-persuni involuti f'attivitajiet politiċi u militari kontra l-pajjiż tal-oriġini tagħhom;

23.

Tistieden lill-Bank Dinji jsegwi l-wegħda magħmula mill-President tiegħu fit-22 ta' Mejju 2013 f'Kinshasa li jinvesti s-somma ta' USD 1 biljun għal proġetti ta' żvilupp fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar, u tirrakkomanda li dan il-finanzjament jiġi ssenjalat bħala prijorità għaż-żoni affettwati mill-kunflitti;

24.

Tħeġġeġ lill-UA, lill-ICGLR u lill-Istati Membri tagħha, lin-NU u lill-UE jieħdu passi sodi u effettivi biex jiġġieldu kontra l-isfruttament illegali tar-riżorsi naturali u l-kummerċ tagħhom tar-RDK u pajjiżi oħra fir-reġjun tal-Lagi l-Kbar, u b'mod partikolari biex jimponu penali fuq il-kumpaniji involuti f'dawn il-prattiki, skont il-prinċipji ta' trasparenza adottati fil-livell internazzjonali;

25.

Tagħti struzzjonijiet lill-Ko-Presidenti tagħha biex iressqu din ir-riżoluzzjoni quddiem l-Unjoni Afrikana, il-Kunsill tal-AKP-UE, il-Kunsill u l-Kummissjoni tal-Unjoni Ewropea, il-Viċi-President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, is-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, il-Mibgħut Speċjali tas-Segretarju Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Reġjun tal-Lagi l-Kbar, l-Istati Membri tal-Konferenza Internazzjonali dwar ir-Reġjun tal-Lagi l-Kbar u l-Presidenti, il-Kapijiet ta' Stat u tal-Gvern u l-parlamenti tal-Istati kkonċernati.

(a)

l-Istati li jinsabu fil-proċess ta' ratifika tal-Ftehim ta' Sħubija;

(b)

l-Istati li huma membri tal-Grupp AKP.

(i)

ir-rapporti ppreżentati mill-kumitati permanenti. Dawn se jkunu limitati għal tlieta għal kull sessjoni. It-tul tal-mozzjonijiet għal riżoluzzjoni inklużi fir-rapporti huwa stabbilit fl-Anness II ta' dawn ir-Regoli ta' Proċedura;

(ii)

it-temi urġenti proposti minn kumitat permanenti jew ippreżentati mill-Bureau innifsu. L-inklużjoni ta' temi urġenti tibqa' eċċezzjoni u ma tistax tkun aktar minn tnejn kull sessjoni. Temi oħra jitressqu lill-kumitat permanenti responsabbli;

(iii)

tema ta' rilevanza għal dibattitu ta' livell għoli.

—

il-promozzjoni ta' proċessi demokratiċi permezz ta' djalogu u konsultazzjoni;

—

il-kwistjonijiet ekonomiċi, finanzjarji u kummerċjali u l-implimentazzjoni tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp;

—

il-kwistjonijiet soċjali u ambjentali.

I.

KUMITAT GĦALL-AFFARIJIET POLITIĊI

Dan il-kumitat huwa kompetenti għall-kwistjonijiet relatati ma':

Dan il-kumitat se jikkoordina l-ħidma tal-missjonijiet għal ġbir ta' informazzjoni, inklużi dawk mibgħuta sabiex jimmonitorjaw l-elezzjonijiet, skont l-Artikolu 28 tar-Regoli ta' Proċedura tal-Assemblea.

II.

KUMITAT GĦALL-IŻVILUPP EKONOMIKU, IL-FINANZI U L-KUMMERĊ

Dan il-kumitat huwa kompetenti għall-kwistjonijiet relatati ma':

III.

KUMITAT GĦALL-AFFARIJIET SOĊJALI U L-AMBJENT

Dan il-kumitat huwa kompetenti għall-kwistjonijiet relatati ma':

—

noti spjegattivi, dokumenti ta' ħidma preparatorji u rapporti ta' missjonijiet għal ġbir ta' informazzjoni: sitt paġni,

—

mozzjonijiet għal riżoluzzjoni inklużi fir-rapporti u fit-temi urġenti: erba' paġni, inklużi l-premessi iżda mingħajr il-kunsiderazzjonijiet.

(a)

Għal-laqgħat kollha organizzati fil-postijiet ta' ħidma normali tal-Parlament:

(b)

Għal-laqgħat kollha organizzati barra mill-postijiet ta' ħidma normali tal-Parlament: