30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/1

—

jilqa’ b’sodisfazzjon il-“Pakkett dwar l-Impjiegi taż-Żgħażagħ” bħala tentattiv biex jiġu proposti sensiela ta’ miżuri konkreti sabiex l-Istati Membri jiġu megħjuna jiffaċċjaw il-livelli mhux aċċettabbli ta’ qgħad fost iż-żgħażagħ u l-esklużjoni soċjali li dan joħloq;

—

jenfasizza r-rwol ewlieni li jaqdu l-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-definizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ miżuri kontra l-qgħad kif ukoll sabiex jagħtu opportunitajiet liż-żgħażagħ u appoġġ fl-iskambju tal-aħjar prattiki;

—

jenfasizza wkoll l-importanza tal-parteċipazzjoni attiva taż-żgħażgħ u tal-organizzazzjonijiet taż-żgħażagħ fit-tfassil tal-istrateġiji;

—

minħabba l-urġenza tal-kwistjoni, il-Kumitat jitlob lill-Kunsill Ewropew biex jaqbel li jantiċipa l-implimentazzjoni tal-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ sa mill-2013;

—

jappella lill-Kummissjoni Ewropea biex tiffinalizza l-Qafas Ewropew ta’ Kwalità dwar l-Iskemi ta’ Taħriġ, l-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati u l-proposta tar-Regolament EURES il-ġdid;

—

jappella lill-Kummissjoni biex issaħħaħ u tintegra l-azzjonijiet tal-Istati Membri fis-settur tal-politika tat-taħriġ vokazzjonali, billi tipproponi, f’forma ta’ rakkomandazzjoni, standards minimi ta’ kwalità fir-rigward tal-apprendistati fil-livell Ewropew sabiex tiffaċilita r-rikonoxximent tal-ħiliet akkwistati fl-Ewropa kollha.

Relatur

Is-Sur ROSSI (IT/PSE), President tar-Reġjun ta’ Toscana

Dokumenti ta’ referenza

Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar “Inressqu ż-Żgħażagħ lejn l-Impjiegi”

COM(2012) 727 final

Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar “Għall-istabbiliment ta’ Qafas ta’ Kwalità dwar l-Iskemi ta’ Taħriġ: Konsultazzjoni tat-tieni stadju tal-imsieħba soċjali fil-livell Ewropew skont l-Artikolu 154 TFUE”

COM(2012) 728 final

1.

japprezza l-isforzi li qed tagħmel il-Kummissjoni Ewropea biex tħeġġeġ il-ġlieda kontra l-qgħad fost iż-żgħażagħ, peress li din hija mingħajr dubju waħda mill-aktar problemi serji li qed tiffaċċja l-UE u li teħtieġ b’mod urġenti impenn politiku koordinat u sistematiku (1) kif ukoll fondi adegwati;

2.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-“Pakkett dwar l-Impjiegi taż-Żgħażagħ” (2) bħala tentattiv biex jiġu proposti sensiela ta’ miżuri konkreti sabiex l-Istati Membri jiġu megħjuna jiffaċċjaw il-livelli mhux aċċettabbli ta’ qgħad fost iż-żgħażagħ u l-esklużjoni soċjali li dan joħloq;

3.

iqis bħala pożittiv l-approċċ doppju (rakkomandazzjonijiet għall-Istati Membri u koordinazzjoni, inizjattivi u miżuri fil-livell Ewropew), kif ġie propost mill-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni “Inressqu ż-Żgħażagħ lejn l-Impjiegi”. Fl-istess waqt jenfasizza l-bżonn ta’ azzjonijiet adatti u proporzjonati u miżuri fil-livell Ewropew, nazzjonali u reġjonali, fir-rispett sħiħ tal-prinċipju tas-sussidjarjetà;

4.

jenfasizza r-rwol ewlieni li jaqdu l-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-definizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ miżuri kontra l-qgħad kif ukoll sabiex jagħtu opportunitajiet liż-żgħażagħ u appoġġ fl-iskambju tal-aħjar prattiki, u jenfasizza wkoll l-importanza tal-parteċipazzjoni attiva taż-żgħażgħ u tal-organizzazzjonijiet taż-żgħażagħ fil-kollaborazzjoni fi strateġiji li jridu jitwettqu;

5.

jilqa’ b’sodisfazzjon id-deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew tas-7 u t-8 ta’ Frar 2013 li jalloka EUR 6 biljun għall-Inizjattva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ, miftuħa għar-reġjuni kollha (NUTS 2) fejn il-livell tal-qgħad fost iż-żgħażagħ jisboq il-25 %. Iżda jaħseb li minkejja li dan huwa sinjal inkoraġġanti, ir-riżorsi previsti għadhom mhux biżżejjed biex tiġi indirizzata sew il-problema;

6.

minħabba l-urġenza tal-kwistjoni, il-Kumitat jitlob lill-Kunsill Ewropew biex jaqbel li jantiċipa l-implimentazzjoni tal-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ sa mill-2013;

7.

jaħseb li parti sostanzjali mir-riżorsi ddedikati għall-inizjattiva tal-Impjieg taż-Żgħażagħ trid tingħata lill-awtoritajiet lokali u reġjonali, sabiex ikollhom possibbiltà akbar li jwettqu inizjattivi favur l-impjieg taż-żgħażagħ b’mod li jkun l-iżjed adatt għall-kundizzjonijiet lokali;

8.

jappella lill-Kummissjoni Ewropea biex tiffinalizza l-Qafas Ewropew ta’ Kwalità dwar l-Iskemi ta’ Taħriġ, l-Alleanza Ewropea għall-Apprendistati u l-proposta tar-Regolament EURES il-ġdid;

9.

jenfasizza l-importanza ta’ approċċ orizzontali, konċertat u sostenibbli fil-proċess ta’ implimentazzjoni sabiex tiġi żgurata sinerġija bejn l-inizjattivi strateġiċi kollha – Aġenda għall-Ħiliet Ġodda u l-Impjiegi (3), Żgħażagħ Attivi (4), Unjoni tal-Innovazzjoni, Aġenda Diġitali għall-Ewropa – u bejn dawn u l-politika ta’ koeżjoni 2014-2020;

10.

jappoġġja bil-qawwa l-Istrateġija Ewropa 2020 u l-istrumenti tagħha, u jappoġġja l-impenn li jintlaħqu l-objettivi fil-qasam tal-impjieg, inkluż it-tnaqqis tar-rata ta’ abbandun bikri mill-iskola, u jistieden lill-Istati Membri biex isaħħu l-proċess ta’ tkabbir u innovazzjoni definit minnha stess, filwaqt li tiġi promossa kollaborazzjoni ikbar bejn id-diversi livelli ta’ gvern. F’dan il-kuntest, jenfasizza l-importanza tar-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jintlaħqu l-objettivi tal-Istrateġija Ewropa 2020 u l-ħtieġa li l-Programmi Nazzjonali ta’ Riforma jiġu implimentati permezz tal-kollaborazzjoni bejn id-diversi livelli ta’ gvern;

11.

jenfasizza l-importanza li tiġi ffaċċjata b’impenn sod il-problema dejjem tikber fl-Ewropa taż-żgħażagħ barra mill-edukazzjoni, impjieg jew taħriġ u li jiġu valutati l-ispejjeż tagħhom fuq medda qasira u anke twila ta’ żmien fid-dawl tal-impatt soċjali u ekonomiku tagħhom, kif ukoll il-konsegwenzi u r-riskji (soċjali u demokratiċi) marbuta man-nuqqas ta’ emanċipazzjoni tagħhom. Jaħseb ukoll li l-fenomenu tan-nuqqas ta’ integrazzjoni taż-żgħażagħ fis-suq tax-xogħol jiddependi fuq fatturi bħall-livell ta’ effikaċja tas-servizzi ta’ impjieg, ir-relazzjoni bejn id-dinja tat-tagħlim u dik tax-xogħol, u l-preżenza qawwija jew dgħajfa tal-organizzazzjonijiet tal-volontarjat u tat-tielet settur f’dan il-kuntest. Huwa importanti li jiġi enfasizzat li l-aħjar riżultati jinkisbu meta l-awtoritajiet lokali u reġjonali, is-servizzi tal-impjieg, il-korpi li jagħtu l-pariri u l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni jikkooperaw bejniethom;

12.

jinnota li l-aqwa riżultati f’termini ta’ impjieg fost iż-żgħażagħ huma reġistrati fil-pajjiżi fejn iż-żgħażagħ għandhom il-possibbilità li jibdew skemi ta’ taħriġ ta’ kwalità u għandhom aċċess għal sistemi ta’ apprendistat sodi (5) li jkunu parti integrali minn sistema ta’ taħriġ u ta’ kollokament f’impjieg. Jinnota wkoll li dan kollu jseħħ jekk ikun hemm servizzi ta’ impjieg effiċjenti. Fid-dawl ta’ dan jenfasizza l-importanza li jiġu individwati prattiki tajbin tas-sistemi u s-servizzi pubbliċi li jeżistu fil-livell Ewropew biex joffru gwida u appoġġ għal dawk li jkunu qed ifittxu impjieg. Barra minn hekk, jaħseb li jkun tajjeb li jiġu assoċjati l-ikbar numbru possibbli ta’ organizzazzjonijiet lokali taż-żgħażagħ fl-attivitajiet tas-servizzi tal-impjieg u ta’ gwida professjonali;

13.

jilqa’ l-hekk imsejħa “garanzija għaż-żgħażagħ” li fi żmien erba’ xhur wara tmiem l-edukazzjoni formali jew wara li jintemm impjieg, iż-żgħażagħ jirċievu offerta ta’ kwalità tajba biex jaħdmu, ikomplu jistudjaw, jibdew apprendistat jew jidħlu fi skema ta’ taħriġ; it-tnaqqis tal-qgħad fost iż-żgħażagħ huwa sfida ewlenija għall-futur tal-Ewropa;

14.

ser ikun ferm attent għall-implimentazzjoni prattika ta’ din il-garanzija għaż-żgħażagħ u jfakkar li dan huwa strument li jqum ħafna flus, u għalhekk l-Istati Membri, speċjalment dawk f’diffikultajiet finanzjarji serji, ser ikollhom bżonn appoġġ deċiżiv mill-UE sabiex jimplimentawha;

15.

itenni l-importanza li jiġu estiżi l-benefiċċji ta’ din il-miżura biex jinkludu ż-żgħażagħ, anke dawk gradwati, sa 30 sena u mhux sa 25;

16.

għandu jassigura li fin-negozjati interistituzzjonali dwar id-dispożizzjonijiet il-ġodda tal-Fond Soċjali Ewropew relatati mal-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ adottati mill-Kunsill Ewropew nhar is-7 u t-8 ta’ Frar 2013, l-allokazzjoni baġitarja ta’ dan l-istrument toffri kundizzjonijiet aktar flessibbli f’aspetti bħar-rati ta’ kofinanzjament jew il-pagamenti minn qabel, b’tali mod li s-sitwazzjoni diffiċli tat-territorji f’dan il-qasam tkun tista’ tiġi indirizzata b’mod aktar effettiv u persistenti. Il-Kumitat jitlob ukoll li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jkunu informati fil-ħin dwar il-funzjonament ta’ din l-inizjattiva u l-ammonti li jistgħu jiġu miż-żewġ mezzi ta’ finanzjament tagħha, sabiex ikunu jistgħu jqisuhom fit-tħejjija tal-istrateġiji tagħhom fil-ġlieda kontra l-qgħad fost iż-żgħażagħ u fl-iskemi ta’ garanzija tagħhom;

17.

iħeġġeġ lill-Istati Membri u l-istituzzjonijiet kompetenti biex iwettqu programmi ta’ taħriġ li jappoġġjaw u jantiċipaw it-tranżizzjoni mill-iskola għax-xogħol b’mod li jiġi evitat li ż-żgħażagħ jibqgħu għal wisq żmien fis-sistema edukattiva u ta’ taħriġ mingħajr ma jkollhom prospetti għal impjieg. Madankollu, l-antiċipazzjoni tad-dħul fis-suq tax-xogħol trid tkun imsejsa fuq il-possibbiltà li wieħed jerġa’ lura għat-taħriġ biex itejjeb jew jaġġorna l-ħiliet tiegħu, f’perspettiva ta’ taħriġ kontinwu; fl-istess waqt, jirrakkomanda li jitfasslu u jitwettqu strateġiji reġjonali mmirati lejn l-impjiegi u t-taħriġ vokazzjonali, f’kollaborazzjoni mal-awtoritajiet lokali u reġjonali, korpi involuti fl-edukazzjoni u t-taħriġ u aġenziji governattivi tal-impjieg u s-settur tan-negozju bil-għan li tiġi ffaċilitata l-inklużjoni tax-xogħol f’qafas ta’ sistemi ekonomiċi integrati;

18.

jenfasizza l-ħtieġa li tiġi indirizzata wkoll b’urġenza d-dimensjoni tal-ġeneru tal-qgħad fost iż-żgħażagħ, peress li n-nisa żgħażagħ għandhom tendenza ikbar li jsibu impjieg prekarju u li jbatu mill-konsegwenzi tad-distakk fis-salarji bejn l-irġiel u n-nisa, anke fl-iskemi ta’ taħriġ, u tan-nuqqas ta’ miżuri biex jinsab bilanċ adatt bejn il-ħajja u x-xogħol; jappella għalhekk biex l-iskemi kollha mmirati lejn it-tisħiħ tal-impjieg taż-żgħażagħ iqisu ċ-ċirkostanzi nazzjonali, reġjonali u lokali kif ukoll id-dimensjoni tal-ġeneru tal-problema;

19.

ifakkar li programmi ta’ apprendistat jiffaċilitaw b’mod konsiderevoli t-tranżizzjoni mill-iskola għax-xogħol, u jippermettu liż-żgħażagħ jakkwistaw kemm esperjenzi ta’ xogħol fil-prattika, kif ukoll għarfien teoretiku barra mill-kuntest ta’ impjieg, bis-saħħa tal-kooperazzjoni ta’ kumpaniji u istituzzjonijiet tat-taħriġ tul il-proċess edukattiv; għaldaqstant, jinkoraġġixxi lill-Istati Membri biex jippromovu programmi ta’ apprendistat “doppji” jew “fuq żewġ binarji”, anke matul l-edukazzjoni għolja;

20.

jittama li jkun hemm il-possibbiltà li jiġi adottat qafas komuni, b’rispett tad-diviżjoni tal-kompetenzi, li jwassal biex ikunu kompatibbli l-inizjattivi ta’ taħriġ doppju li jeżistu f’diversi Stati Membri, li jiġbor fih l-aħjar benefiċċji tal-apprendistat u li jindika l-aqwa strumenti sabiex jitwettaq;

21.

jappella lill-Kummissjoni biex issaħħaħ u tintegra l-azzjonijiet tal-Istati Membri fis-settur tal-politika tat-taħriġ vokazzjonali, billi tipproponi, f’forma ta’ rakkomandazzjoni, standards minimi ta’ kwalità fir-rigward tal-apprendistati fil-livell Ewropew sabiex tiffaċilita r-rikonoxximent tal-ħiliet akkwistati fl-Ewropa kollha;

22.

japprezza l-passi ’l quddiem li saru lejn it-twettiq ta’ Alleanza Ewropea għall-Apprendistati, bħala strument Ewropew utli li jwieġeb għad-domanda għal ħiliet u li jikkontribwixxi għall-forniment ta’ qafas ta’ referenza tajjeb għall-kwalifiki li jinksibu;

23.

jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni li tippromovi tipi ta’ kooperazzjoni li jinkoraġġixxu l-iżvilupp u t-tixrid tat-taħriġ doppju. Iżda dawn iridu jgħaqqdu flimkien lill-awtoritajiet responsabbli għall-edukazzjoni, it-taħriġ u l-politiki tax-xogħol fil-livell nazzjonali, ir-rappreżentanti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-awtoritajiet ta’ ġestjoni tal-FSE, ir-rappreżentanti tal-kumpaniji u tal-imsieħba soċjali. L-għan huwa li jiġu identifikati, fis-suq tax-xogħol u fis-sistema skolastika tal-Istat Membru, strateġiji utli għat-tisħiħ tal-apprendistat u modalitajiet ta’ użu effikaċi tal-allokazzjonijiet nazzjonali tal-FSE fit-tfassil u l-implimentazzjoni tas-sistemi ta’ taħriġ doppju;

24.

jaħseb li l-aqwa riżultati f’termini ta’ impjieg u ta’ tagħlim jintlaħqu meta jkun hemm kooperazzjoni tajba bejn il-partijiet interessati kollha (6). Għaldaqstant jipproponi lill-Istati Membri biex jiffavorixxu l-kooperazzjoni effikaċi bejn l-iskejjel, l-istituzzjonijiet u l-entitajiet tat-tagħlim u t-taħriġ vokazzjonali, id-dinja tal-intrapriżi u s-servizzi tal-impjieg. Dan jista’ jsir permezz ta’ interventi kulturali u strutturali u ta’ inċentivi finanzjarji u fiskali promossi, meta jkun adatt, mill-awtoritajiet lokali u reġjonali;

25.

jaħseb li huwa neċessarju li jiġu indirizzati l-ħtiġijiet speċifiċi tal-SMEs, li jistgħu jikkontribwixxu biex iż-żgħażagħ jingħataw dawk il-ħiliet li s-suq tax-xogħol jesiġi, iżda li għandhom riżorsi limitati u li ta’ sikwit isibu lilhom infushom jiffaċċjaw ostakli organizzattivi, burokratiċi u kulturali dejjem ikbar;

26.

jaħseb li huwa neċessarju li l-korpi u l-aġenziji tal-impjieg amministrati mill-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali jippromovu l-organizzazzjoni ta’ skemi ta’ taħriġ għaż-żgħażagħ, u li jkollhom il-kompetenza ta’ kontroll u jsegwu l-allokazzjoni ta’ persuni li qed jitħarrġu, u jadattaw il-qafas istituzzjonali għall-bżonnijiet tagħhom;

27.

ifakkar li sistemi bħall-iskemi ta’ taħriġ, anke jekk huma fuq medda qasira ta’ żmien, iridu jirrappreżentaw mumenti ta’ taħriġ utli li jippermettu liż-żgħażagħ li jidħlu kemm jista’ jkun malajr, u b’mod stabbli, fis-suq tax-xogħol. Għal dan il-għan, l-iskemi ta’ taħriġ iridu jkunu ta’ kwalità tajba mil-lat tal-kontenut tat-tagħlim kif ukoll mil-lat tal-ħarsien soċjali. Għaldaqstant il-Kumitat tar-Reġjuni jappella lill-awtoritajiet lokali u reġjonali biex joffru massimu ta’ skemi ta’ taħriġ liż-żgħażagħ sabiex ikunu jistgħu jsiru familjari ma’ firxa wiesgħa ta’ professjonijiet u snajja’. Jaħseb li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu jkunu ta’ eżempju fit-twettiq ta’ programmi ta’ skemi ta’ taħriġ ta’ kwalità, u għaldaqstant jissuġġerixxi li huma jikkollaboraw mal-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni biex jaqdu rwol ta’ xprun fid-dħul u l-impjieg ta’ persuni li qed jiġu mħarrġa kif ukoll joħolqu forums ta’ kooperazzjoni mas-settur intraprenditorjali bil-għan li ż-żgħażagħ jidħlu malajr fis-suq tax-xogħol;

28.

jinnota li f’ħafna Stati Membri hemm użu mhux proporzjonali tal-istrument tal-iskemi ta’ taħriġ, li jsir sors ta’ abbużi sabiex jiġu akkwistati ħaddiema bl-irħis, jew saħansitra b’xejn, u li ta’ sikwit jiġu użati minflok il-kuntratti tax-xogħol normali, f’ħafna każi fi żmien meta jkun hemm l-aktar xogħol;

29.

jirrimarka li d-definizzjoni ta’ skema ta’ taħriġ trid tagħti valur lill-istrument bħala proċess ta’ taħriġ li jqarreb lill-istudent lejn ix-xogħol; barra minn hekk josserva li definizzjoni korretta trid tinkludi kunċett wiesa’ ta’ “katina” magħmula mill-gwida, it-taħriġ u x-xogħol;

30.

jappoġġja bis-sħiħ ir-rwol tal-UE fid-definizzjoni tal-kriterji ta’ kwalità rikonoxxuti fil-livell Ewropew. Barra minn hekk, soluzzjoni fil-livell tal-UE għandha ġġib magħha vantaġġi ċara f’termini ta’ mobilità tal-parteċipanti fl-iskemi ta’ taħriġ kemm ġewwa l-UE kif ukoll barra minnha, u tikkontribwixxi għal aktar intergrazzjoni tas-suq tax-xogħol;

31.

jilqa’ b’mod favorevoli l-proposti tal-Kummissjoni fir-rigward tal-Qafas Ewropew ta’ Kwalità dwar l-Iskemi ta’ Taħriġ bħala grupp ta’ miżuri li jiffaċilitaw id-dħul taż-żgħażagħ fid-dinja tax-xogħol;

32.

jitlob bil-qawwa li tiġi adottata b’urġenza r-Rakkomandazzjoni Ewropea dwar l-iskemi ta’ taħriġ u li din tiddefinixxi standards minimi fil-livell Ewropew li jkunu komuni għall-Istati Membri kollha. Din ir-Rakkomandazzjoni trid tqis b’mod adatt it-tipi kollha ta’ skemi ta’ taħriġ mingħajr ma tkun limitata biss għal dawk l-iskemi tas-suq ħieles (ekstrakurrikulari);

33.

jittama li jiġu adottati (fil-livell tal-Istati Membri individwali) rekwiżiti minimi bħall-istipular ta’ kuntratt bil-miktub bejn il-parteċipant fl-iskema ta’ taħriġ u l-organizzazzjoni ospitanti, u possibbilment mal-organizzazzjoni ta’ taħriġ jew mal-entità li tippromovi l-implimentazzjoni tal-iskema ta’ taħriġ, biex jiġu speċifikati aspetti bħall-objettivi professjonali u ta’ tagħlim, it-tul, il-ħin meta ssir l-iskema u, jekk ikun il-każ, l-assigurazzjoni soċjali u r-rimborż tal-ispejjeż jew l-indennizzi. Il-kontenut tat-tagħlim formalizzat fil-kuntratt irid jiġi assigurat, u fl-organizzazzjoni ospitanti għandhom jinħatru superviżuri jew tuturi bil-ħiliet professjonali adegwati u koerenti mal-attività tal-iskema ta’ taħriġ;

34.

jirrakkomanda li jiġi rispettat proċess ta’ tagħlim trasparenti għall-parteċipant fl-iskema ta’ taħriġ u jenfasizza l-importanza li jiġi previst rimborż tal-ispejjeż (jew indennizzi) ekwu li jista’ jiġi finanzjat bis-saħħa tal-kontribut tal-FSE u li jista’ jirrappreżenta element validu ta’ kwalità sabiex jiġi żviluppat “vantaġġ reċiproku” għaż-żagħżugħ u għall-impriża, fil-kuntest ta’ dinjità għall-parteċipant fl-iskema;

35.

itenni l-bżonn li l-organizzazzjoni ospitanti li tilqa’ lill-parteċipant fl-iskema jkollha r-rekwiżiti obbligatorji kollha, bħal pereżempju tirrispetta r-regoli dwar is-sigurtà soċjali, dwar is-saħħa u s-sikurezza fil-post tax-xogħol, ir-regoli relatati mad-diżabbilità, eċċ.;

36.

jenfasizza l-ħtieġa ta’ ċertifikazzjoni formali tal-għarfien u l-ħiliet akkwistati mill-parteċipanti matul l-iskema;

37.

jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni dwar il-modernizzar tad-direttiva dwar il-kwalifiki professjonali (7), fejn il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha jiġi estiż biex jinkludi skemi ta’ taħriġ li jsiru fi Stati Membri oħra; barra minn hekk jittama li jiġi analizzat jekk id-direttiva tapplikax biss għal skemi ta’ taħriġ neċessarji għall-aċċess għal professjoni regolata jew anke għal dawk l-iskemi fis-suq ħieles u l-iskemi ta’ taħriġ kurrikulari;

38.

iqis li l-mobilità ġeografika tal-ħaddiema żgħażagħ hi strument importanti li jikkontribwixxi biex jiġu solvuti l-iżbilanċi lokali bejn id-domanda u l-offerta ta’ xogħol. Għal dan il-għan, l-iskemi ta’ taħriġ żviluppati bi kriterji speċifiċi fi ħdan settur partikolari (pereżempju skemi ta’ taħriġ tal-artiġjanat jew tat-turiżmu) jistgħu jkunu strumenti effikaċi sabiex tiġi promossa l-mobilità bil-għan li ż-żgħażagħ jerġgħu lura fit-territorji tagħhom, b’aktar possibbiltajiet sabiex isibu xogħol hemmhekk permezz tal-kwalifiki ogħla miksuba. Dan huwa partikolarment importanti sabiex tiġi ssalvagwardjata l-koeżjoni territorjali u jiġu megħjuna r-reġjuni li jbatu minn problemi demografiċi bħat-tixjiħ u t-tnaqqis fil-popolazzjoni;

39.

jittama li l-programmi Ewropej li ser jitfasslu biex jappoġġjaw il-mobilità, bħal dawk fi ħdan il-qafas tal-proposta “Erasmus għal Kulħadd”, jirċievu finanzjament adegwat u sostenibbli sabiex iktar żgħażagħ ikunu jistgħu jqattgħu perjodu barra minn pajjiżhom matul l-istudji jew it-taħriġ tagħhom, filwaqt li tiġi kkunsidrata s-sitwazzjoni partikolari taż-żgħażagħ fir-reġjuni ultraperiferiċi;

40.

jappoġġja d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li n-netwerk Ewropew tat-tiftix tal-impjiegi jiġi trasformat fi strument li jqabbel id-domanda u l-offerta ta’ impjiegi ffokat fuq ir-riżultati, bl-iżvilupp ulterjuri tal-inizjattiva “L-ewwel impjieg EURES tiegħek” sabiex iċ-ċittadini tal-UE bejn it-18 u t-30 sena jiġu megħjuna jsibu xogħol fi Stat Membru ieħor;

41.

jaħseb li huwa neċessarju li jkun hemm il-possibbiltà li jiġu allokati riżorsi, kemm permezz tal-FSE kif ukoll permezz tal-fondi nazzjonali u/jew reġjonali, li jikkompletaw il-programmi ta’ taħriġ tal-UE. Dawn ir-riżorsi jridu jiġu mmirati lejn il-promozzjoni ta’ skemi speċifiċi ta’ mobilità, li jippermettu liż-żgħażagħ kollha tal-UE biex igawdu minn din il-mobilità b’kundizzjonijiet ugwali independentement mill-post ta’ residenza tagħhom, filwaqt li s-servizzi pubbliċi tal-impjieg tal-Istati Membri jiġu mħeġġa jiżviluppaw programmi li jirreklamaw l-opportunitajiet li jinħolqu mis-sistema EURES u jintegrawhom fl-attivitajiet regolari tagħhom;

42.

jilqa’ b’mod favorevoli t-tnedija tal-Panorama ta’ Ħiliet tal-UE u tal-Passaport Ewropew tal-Ħiliet għad-definizzjoni tal-ħiliet. Fil-fatt, dawn l-istrumenti jistgħu jirreaġixxu aħjar għad-domanda għal ħiliet adegwati u jikkontribwixxu biex joffru qafas ta’ referenza adatt għall-kwalifiki, li jinkludi mhux biss il-ħiliet li jinkisbu fi ħdan skemi formali, iżda anke dawk marbuta ma’ metodi ta’ taħriġ informali u mhux formali;

43.

iħeġġeġ lill-Istati Membri biex ifasslu u jimplimentaw politiki u strumenti li jinkoraġġixxu liż-żgħażagħ biex jiftħu negozju, anke permezz ta’ għoti ta’ garanzija fuq il-finanzjament u operazzjonijiet ta’ self u kontributi biex jitnaqqsu r-rati ta’ interess fuq is-self, bħalma jiġri fil-każ tal-istrument ta’ mikrokreditu;

44.

jaħseb li huwa fundamentali li jinħoloq pont bejn id-dinja akkademika u dik tax-xogħol, u jiġu valorizzati strumenti bħall-programm Erasmus għaż-żgħażagħ intraprendituri; b’mod partikolari dan tal-aħħar qed juri li huwa strument effettiv għall-istimolu tal-intraprenditorija, kif kien diġà ġie enfasizzat f’Opinjoni preċedenti tal-KtR (8);

45.

jaqbel mal-Kummissjoni dwar l-importanza li tingħata spinta qawwija lis-setturi strateġiċi li għandhom potenzjal ta’ impjieg għoli (is-settur tas-saħħa, is-settur soċjali, l-ekonomija ekoloġika u l-ICT), kemm fil-kuntest ta’ negozji li jkunu għadhom kemm jiftħu kif ukoll fil-promozzjoni tal-impjieg inġenerali. Il-livell reġjonali jista’ jaqdi rwol partikolari fl-appoġġ għall-iżvilupp tal-kompetenzi billi jiffoka fuq dawk is-setturi li fihom ir-reġjun inkwistjoni hu b’saħħtu u l-opportunitajiet ta’ xogħol huma tajbin;

46.

iqis ta’ importanza kbira li jiġu integrati l-kunċetti tas-sikurezza u l-flessibilità tas-suq tax-xogħol (flessigurtà) billi jinstab bilanċ bejn il-ħtiġijiet ta’ min joffri x-xogħol biex ikollhom ħaddiema flessibbli, u l-bżonn tal-ħaddiema stess li jgawdu mis-sikurezza u l-protezzjoni f’kuntest ta’ xogħol dejjem iktar prekarju;

47.

jenfasizza l-importanza tal-kooperazzjoni mal-istituzzjonijiet fil-livell lokali u reġjonali għad-definizzjoni ta’ strateġija speċifika għall-ippjanar u l-ġestjoni globali tal-politiki tal-impjieg taż-żgħażagħ fit-territorju. F’dan il-kuntest is-sistemi integrati ta’ politiki tal-impjieg taż-żgħażagħ jistgħu jiġu ġestiti b’mod innovattiv, sabiex jippromovu l-kollaborazzjoni bejn l-awtoritajiet pubbliċi, il-ġenerazzjonijiet żagħżugħa u n-negozji;

48.

jenfasizza l-bżonn li jiġu involuti bis-sħiħ l-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-definizzjoni u l-implimentazzjoni tal-inizjattivi ġodda, billi dawn jirrappreżentaw il-livell l-iżjed adegwat għall-valutazzjoni tal-ħtiġijiet u l-bżonnijiet tat-territorji u tal-kuntest lokali, u għaldaqstant anke f’dak li jikkonċerna l-impjieg u l-programmi speċifiċi għaż-żgħażagħ;

49.

ifakkar lill-Kummissjoni Ewropea li l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma fil-biċċa l-kbira tagħhom diġà kompetenti responsabbli għall-politiki tal-impjieg, tal-edukazzjoni u tat-taħriġ. Fl-istess waqt, jesprimi d-dispjaċir tiegħu għall-fatt li l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea ma tinkludix referenza speċifika għall-kompetenzi tar-reġjuni u tal-awtoritajiet lokali (9) la rigward it-tfassil u lanqas it-twettiq tal-politiki fl-oqsma msemmija hawn fuq;

50.

jirrakkomanda li l-istrument tal-iskemi ta’ taħriġ, fi ħdan il-Pakkett dwar l-Impjiegi taż-Żgħażagħ, u fl-ambitu usa’ tal-promozzjoni ta’ skemi ta’ garanzija għaż-żgħażagħ, jingħata pożizzjoni tajba u l-appoġġ meħtieġ min-naħa tal-UE sabiex jindirizza, fil-qafas tal-politiki tagħha dwar l-impjieg taż-żgħażagħ, l-akbar sfida tas-soċjetà Ewropea: li jingħalaq id-distakk ġenerazzjonali u li ż-żgħażagħ jkollhom aċċess għall-opportunitajiet sabiex isiru awtonomi;

51.

iqis li huwa essenzjali li ammont sinifikanti ta’ riżorsi jiġi allokat għat-taħriġ sabiex titħeġġeġ l-intraprenditorija fost iż-żgħażagħ. Din l-attivazzjoni għandha tkun orjentata lejn dawk is-setturi emerġenti li ġew identifikati mid-diversi strateġiji reġjonali fi ħdan il-kuntest ekonomiku globali. L-għarfien akkumulat u r-rieda taż-żgħażagħ sabiex jitgħallmu huma sors ta’ tkabbir għas-soċjetà Ewropea. L-esperjenza tgħallimna li m’għandniex niggwidaw lill-intraprendituri żgħażagħ tagħna lejn setturi bi prospetti ekonomiċi foqra. F’dan ir-rigward u fil-kuntest ta’ soċjetà ekonomikament kumplessa, huwa importanti li “ngħallmu kif nitgħallmu”, b’attivitajiet ta’ taħriġ li jippermettu liż-żgħażagħ jgħaddu minn idea intraprenditorjali astratta għal proġett intraprenditorjali konkret. Il-finanzjament huwa essenzjali. Għalhekk, l-Istati Membri għandhom jallokaw perċentwali mill-istrumenti finanzjarji tagħhom, bl-applikazzjoni ta’ koeffiċjenti direttament relatati mar-rata tal-qgħad fost iż-żgħażagħ, sabiex jiġu ffinanzjati b’kundizzjonijiet vantaġġużi proġetti ppreżentati minn intraprendituri żgħażagħ.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/7

—

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-kultura hija rikonoxxuta bħala għodda għall-iżvilupp lokali u reġjonali u tiġi enfasizzata l-importanza tal-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti u tal-approċċi olistiċi għall-iżvilupp kreattiv;

—

jissuġġerixxi li jiġu żviluppati kunċetti kreattivi fil-livell lokali u reġjonali, li jiddaħħlu f’“Forum għall-Kreattività Ewropea”, li jlaqqa’ flimkien gruppi pubbliċi, privati u volontarji biex janalizzaw kif l-Ewropa tista’ tapplika soluzzjonijiet kreattivi għal problemi lokali u Ewropej urġenti;

—

jenfasizza l-importanza li nitgħallmu l-ħiliet kreattivi minn età żgħira, biex b’hekk iż-żgħażagħ ikollhom l-awtonomija meħtieġa biex jibbenefikaw bis-sħiħ mill-forom ġodda ta’ aċċess għall-kultura u jħejju lilhom innifishom aħjar għall-impjiegi futuri; b’mod partikolari, dawn jgħinu kemm liż-żgħażagħ kif ukoll lis-soċjetà inġenerali jindirizzaw il-konsegwenzi tal-bidla diġitali;

—

jappoġġja l-enfasi li l-Komunikazzjoni tagħmel fuq il-ħtieġa li jiġu semplifikati r-regoli eżistenti u jiżdied l-aċċess għall-finanzjament estern għas-setturi kulturali u kreattivi;

—

jitlob bis-sħiħ li l-kultura u l-kreattività jiġu integrati aħjar fl-Istrateġija Ewropa 2020, u li jiġu rikonoxxuti r-rabtiet ma’ oqsma oħra ta’ politika, bħall-industrija, it-turiżmu, l-edukazzjoni u l-finanzjament.

Relatur

Is-Sur ROMBOUTS (NL/PPE), Sindku tal-Belt ta’ ’s Hertogenbosch

Dokument ta’ referenza

Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni – Il-promozzjoni tas-setturi kulturali u kreattivi għal tkabbir u l-impjiegi fl-UE

COM(2012) 537 final

1.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-Komunikazzjoni dwar “Il-promozzjoni tas-setturi kulturali u kreattivi għal tkabbir u l-impjiegi fl-UE”, li hija strateġija f’waqtha li għandha l-għan li tisfrutta bis-sħiħ il-potenzjal ta’ dawn is-setturi għall-iżvilupp soċjoekonomiku. Jilqa’ b’mod partikolari l-enfasi fuq il-kapaċità tas-setturi kulturali u kreattivi (SKK) li jiġġeneraw it-tkabbir u l-impjieg, il-kontribut tagħhom għat-trawwim tal-innovazzjoni u l-effetti sekondarji potenzjali f’setturi u politiki oħra. Il-Komunikazzjoni turi l-livell għoli ta’ sinerġija bejn il-pożizzjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea u tal-KtR fl-approċċ tagħhom għall-potenzjal tal-kultura u l-kreattività għat-tkabbir. Il-Kumitat jenfasizza l-importanza tal-livell lokali u reġjonali għall-iżvilupp tas-SKK fl-Ewropa, kif rifless fl-Opinjoni tal-KtR dwar “L-esplojtazzjoni tal-potenzjal tal-industriji kulturali u kreattivi” (1), liema argument huwa rifless ukoll fil-Komunikazzjoni;

2.

ifakkar li f’perjodu ta’ kriżi ekonomika u finanzjarja, is-setturi kulturali u kreattivi jistgħu jaqdu rwol ukoll fil-ksib tal-objettivi tal-politika soċjali u tas-saħħa b’mod kreattiv, billi jħeġġu l-innovazzjoni filwaqt li jikkontribwixxu għat-tkabbir (2);

3.

itenni li l-kultura għandha valur intrinsiku li huwa indipendenti mill-aspetti ekonomiċi tal-beni u s-servizzi kulturali u jisħaq li din in-natura doppja ma tkunx orjentata biss lejn l-utilità ekonomika tal-kultura (3);

4.

jilqa’ b’sodisfazzjon kemm il-fatt li l-Komunikazzjoni tirrikonoxxi l-benefiċċji potenzjali importanti tal-investiment strateġiku fis-SKK fil-livell lokali u reġjonali, kif ukoll it-talba għal tweġiba strateġika komprensiva li tinvolvi l-atturi kollha mil-livell lokali sal-livell tal-UE;

5.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li fil-Komunikazzjoni, il-kultura hija rikonoxxuta bħala għodda għall-iżvilupp lokali u reġjonali u tiġi enfasizzata l-importanza tal-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti;

6.

jirrikonoxxi l-bżonn ta’ integrazzjoni iżjed b’saħħitha bejn l-istrateġiji fil-livell lokali u reġjonali u dawk fil-livell nazzjonali u l-enfasi proposta fuq il-valutazzjoni tal-potenzjal tas-setturi fl-istrateġiji għall-iżvilupp reġjonali fil-programmi futuri dwar il-Politika ta’ Koeżjoni;

7.

ifakkar fil-pożizzjonijiet preċedenti tal-KtR dwar il-Kapitali Ewropej tal-Kultura (EcoC) bħala avveniment importanti li jenfasizza r-rikkezza, id-diversità u l-aspetti komuni tal-kulturi Ewropej (4). Flimkien mal-inizjattiva taċ-Ċertifikat tal-Patrimonju Ewropew, jistgħu jintużaw ukoll bħala laboratorji għall-iżvilupp tal-udjenzi u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini;

8.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-proposti mill-Kummissjoni għall-ħolqien ta’ programmi fil-qasam tal-kooperazzjoni sabiex jiġi żgurat tagħlim reċiproku, bil-għan li jiġi żviluppat netwerk ta’ kuntatti li jiffaċilita l-iskambju u jiżgura d-diversità. L-azzjoni tal-UE, flimkien mal-kontribut tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, ser ikunu meħtieġa għall-promozzjoni tas-settur kulturali sabiex dan ikun jista’ jagħmel il-qabża mil-livell lokali għal dak dinji;

9.

jidher li l-proposti tal-Kummissjoni, kif inhuma deskritti attwalment fil-Komunikazzjoni inkwistjoni, ma jqajmu l-ebda argument dwar ir-rispett tal-prinċipji tas-sussidjarjetà. Madankollu, jeħtieġ li fil-ġejjieni jiġu ssorveljati miżuri/azzjonijiet konkreti peress li dawn jiġu proposti/adottati fil-livell tal-UE;

10.

fid-dawl tal-isfidi attwali li qed tiffaċċja l-Ewropa, il-KtR jenfasizza l-bżonn ta’ viżjoni fit-tul li tista’ twitti t-triq lejn il-prosperità u kwalità ta’ ħajja aħjar għal kulħadd. Jeħtieġ li din ix-xorta ta’ viżjoni jkollha rabta mill-qrib mal-kultura u l-kreattività. Il-KtR jaqbel li l-influwenza internazzjonali tal-UE hija bbażata fuq l-immaġinazzjoni, il-kreattività u l-innovazzjoni billi jiġu segwiti ideat ġodda, kunċetti ġodda u proġetti ġodda u jinsab konvint li s-SKK jistgħu jagħtu kontribut sostanzjali f’dan ir-rigward;

11.

dan jifhmuh tajjeb il-bliet u r-reġjuni li qed iħabirku biex iċ-ċittadini tagħhom ikollhom kwalità ta’ ħajja aħjar. Hemm bżonn ta’ viżjoni li torbot il-kwalitajiet rotob tal-bliet u r-reġjuni Ewropej mal-ġlieda kontra l-qgħad u l-esklużjoni tal-gruppi vulnerabbli. Din il-viżjoni tista’ ssir iżjed konkreta għaċ-ċittadini billi jiġu żviluppati kunċetti kreattivi fil-livell lokali u reġjonali, li jiddaħħlu f’“Forum għall-Kreattività Ewropea”, li jlaqqa’ flimkien gruppi pubbliċi, privati u volontarji biex janalizzaw kif l-Ewropa tista’ tapplika soluzzjonijiet kreattivi għal problemi lokali u Ewropej urġenti. F’dan il-kuntest, il-KtR jixtieq jenfasizza b’mod partikolari l-importanza li l-kreattività, is-soluzzjoni tal-problemi u l-għarfien u l-ħiliet artistiċi u kulturali jkunu fil-qalba tas-sistema edukattiva kollha;

12.

għalhekk huwa importanti, kif tgħid il-Komunikazzjoni, li l-qawwa tal-kultura u l-kreattività tintuża b’mod multifunzjonali. Dan jitlob mhux biss il-mudell vertikali u orizzontali progressiv propost fil-Komunikazzjoni, iżda approċċ li jittratta l-ekosistema kulturali kollha kemm hi. Dan jinkludi, l-ewwel u fuq kollox, is-saħħa parteċipattiva taċ-ċittadini fil-proċess tal-kokreazzjoni u rikonoxximent tal-valur li l-kultura u l-kreattività jrabbu l-għeruq f’postijiet partikolari;

13.

jinnota li f’dinja globalizzata, il-kultura ssir kwalità essenzjali tal-lokalità, li tiddetermina n-natura attraenti tal-post u, b’hekk, il-kompetittività għall-intrapriżi, l-investituri u l-individwi kreattivi u intraprenditorjali. Għaldaqstant, it-titjib tal-kwalità tal-ħajja sar għan importanti fil-programmi lokali u reġjonali għall-iżvilupp. Il-bilanċ bejn id-diversità, ir-riżorsi kreattivi u kulturali kif ukoll is-servizzi u l-infrastrutturi adegwati huma importanti. Dawn il-kwistjonijiet jiġu indirizzati l-aħjar fil-livell lokali u reġjonali, peress li l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma l-aħjar entitajiet biex jorbtu d-diversità u l-identità mal-programmi għall-iżvilupp. Għalhekk, jappella għall-iżvilupp ta’ sħubijiet bejn iċ-ċentri tar-riċerka u l-laboratorji tal-innovazzjoni biex jiġu studjati l-effetti tal-kwalità tal-lokalità fuq deċiżjonijiet li jittieħdu dwar il-lok u l-iżvilupp ekonomiku u soċjali;

14.

l-Ewropa mhijiex biss żona ekonomika importanti, iżda kultura kondiviża li hija bbażata fuq valuri importanti ta’ fiduċja u inklużjoni li jsawru l-kapital soċjali, u b’hekk tipprovdi bażi għall-innovazzjoni u l-kreattività. Fl-istess ħin, din l-atmosfera ta’ unità fid-diversità tappoġġja sens ta’ sikurezza personali li jżid il-kwalità ta’ ħajjet iċ-ċittadini u jżid l-attrazzjoni tal-bliet u r-reġjuni Ewropej bħala postijiet tajbin fejn wieħed jgħix, u b’hekk fl-aħħar mill-aħħar iżid il-kompetittività;

15.

jinnota li filwaqt li l-Komunikazzjoni tenfasizza l-bżonn li s-setturi jiġu konnessi, hija tenfasizza inqas il-bżonn li l-flussi tal-għarfien u l-kapital kreattiv jiġu ankrati fil-lokalità. B’rabta mal-“clusters kulturali” jew id-“distretti kreattivi”, il-KtR jisħaq li jeħtieġ li l-bliet u r-reġjuni jitpoġġew fil-qalba tan-netwerks tal-għarfien sabiex jibbenefikaw bis-sħiħ mill-moviment ħieles tal-ideat, il-kapital u l-persuni fl-ekonomija diġitali globali. L-appoġġ tal-awtoritajiet lokali u reġjonali huwa kruċjali għall-iżvilupp ta’ dawn il-clusters, iżda jeħtieġ li anke dawn jiġu konnessi man-netwerks tal-għarfien fil-livell Ewropew u dinji sabiex tissaħħaħ l-effettività tagħhom;

16.

l-ankrar tal-kreattività fil-lokalità jitlob inizjattivi lokali u reġjonali speċifiċi li jkunu intelliġenti, sostenibbli u strateġiċi. Dan jipprovdi lill-awtoritajiet lokali u reġjonali bi rwol partikolarment importanti f’dan ir-rigward. L-iżvilupp tal-kultura fil-livell lokali jsaħħaħ l-identità u l-karattru distintiv lokali, u b’hekk jinħolqu prodotti kulturali li mhux faċli jiġu trasferiti u għalhekk joħolqu valur uniku bbażat fil-lokalità. Dawn il-fatturi lokali huma importanti wkoll fil-livell Ewropew;

17.

iqis li l-komunità li tinvesti fil-kultura, l-edukazzjoni u l-isport toħloq aktar ġid, benesseri u sikurezza. Dan il-fatt sempliċi jgħodd ukoll għal belt jew raħal, ir-reġjun tiegħu, pajjiż, kif ukoll kontinent sħiħ. Il-KtR jappella għal aġenda ambizzjuża fil-livell tal-UE biex l-Ewropa ssir kontinent attraenti u li jispira lill-individwi – “il-post ideali fejn wieħed jgħix” għaż-żgħażagħ tal-lum u ta’ għada, kontinent li joħloq impjiegi ġodda, fejn il-ġenerazzjonijiet futuri jistgħu jgħixu fi klima sigura u f’ambjent nadif u bi kwalità għolja tal-ħajja;

18.

huwa tal-fehma li l-fiduċja hija kruċjali għall-kwalità tal-lokalità, għax tipprovdi l-bażi għas-sikurezza personali, li tagħmilha possibbli li l-persuni jitlaqqgħu flimkien u jaqsmu l-ideat tagħhom, u b’hekk jinħolqu ħsibijiet kreattivi u innovazzjoni. Dawn iż-żoni jgħinu wkoll biex il-prodotti kreattivi, il-wirt intanġibbli u l-persuni kreattivi jiġu ankrati fil-lokalitajiet. Dan għandu dimensjoni ekonomika, pereżempju mil-lat tar-rwol tal-kultura biex trendi l-lokalitajiet distintivi għat-turiżmu. Iżda għandu wkoll dimensjoni soċjali importanti, peress li kultura ta’ fiduċja tipprovdi wkoll il-bażi għall-koeżjoni soċjali;

19.

dawn il-kwistjonijiet kumplessi jagħmluha ċara li hemm bżonn ta’ approċċ olistiku. Il-kreattività u l-innovazzjoni huma bbażati fuq l-għarfien u l-ħiliet u fuq netwerks soċjali u ekonomiċi. Għalhekk, għandna nfittxu li naslu għal żvilupp kreattiv b’mod strateġiku bħala tentattiv kollettiv u kooperattiv ta’ fertilizzazzjoni reċiproka. Mhumiex biss is-SKK jew l-aġenti ekonomiċi li huma involuti f’dawn il-proċessi, iżda l-popolazzjoni usa’ inġenerali;

20.

għalhekk, jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni beħsiebha tappoġġja t-tagħlim bejn il-pari fost l-amministrazzjonijiet tal-bliet, biex tippermetti lil dawk li jfasslu l-politika fil-livell lokali biex jaqsmu u jqabblu l-esperjenza dwar l-impatt tal-kultura fir-riġenerazzjoni soċjali u ekonomika tal-bliet. Iżda l-KtR iħeġġeġ viżjoni iżjed wiesa’ tal-kultura u l-kreattività, li tinvolvi fi proċessi bħal dawn lill-kuntest reġjonali, iċ-ċittadini, l-intrapriżi u l-organizzazzjonijiet mingħajr skop ta’ qligħ. Wieħed mill-mekkaniżmi għal dan il-għan jista’ jkun il-mudell ipprovdut mis-Sħubijiet Comenius Regio, azzjoni ffukata fuq l-iżvilupp lokali fl-edukazzjoni, iżda li tista’ tiġi trasferita għas-SKK ukoll;

21.

ifakkar li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jaqdu rwol ewlieni fil-promozzjoni u l-iżvilupp tal-kultura fl-oqsma rispettivi tagħhom, b’mod speċjali fil-qafas tal-ħarsien tal-wirt kulturali, billi jippromovu l-innovazzjoni artistika, jappoġġjaw u jippromovu l-istituti u l-inizjattivi kulturali kif ukoll l-edukazzjoni u t-taħriġ u billi jorganizzaw festivals u avvenimenti kulturali (5). L-awtoritajiet lokali u reġjonali huma l-korpi ideali biex jibbilanċjaw l-elementi differenti tal-ekosistema kulturali u kreattiva u jipprovdu r-riżorsi assoċjati mitluba minn dawk li jaħdmu fis-SKK;

22.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni tenfasizza l-valur tas-SKK mil-lat tat-tkabbir u l-impjieg (li jgħoddu għat-3,3 % tal-PDG u jimpjegaw 6,7 miljun persuna – 3 % tal-impjieg totali) (6). Huwa evidenti li l-benefiċċji ekonomiċi jistgħu jissaħħu permezz tal-istrateġija l-ġdida proposta biex jiżdiedu l-kompetittività u l-potenzjal għall-esportazzjoni ta’ dawn is-setturi, kif ukoll biex tinkiseb l-ogħla rata ta’ benefiċċji sekondarji possibbli f’oqsma oħra bħall-innovazzjoni, l-ICT u r-riġenerazzjoni urbana. F’dan il-kuntest, il-KtR jenfasizza kemm huwa importanti li tintuża l-esperjenza lokali u reġjonali u li jiġi eżaminat kif is-settur kreattiv jista’ jintuża bħala mutur tat-tkabbir fis-setturi l-oħra;

23.

sabiex ikun hemm l-ogħla għadd possibbli ta’ dawn l-effetti, hemm bżonn li jiġu ffaċilitati l-produzzjoni u l-konsum tal-kultura u l-iżvilupp tal-kreattività. Il-KtR jenfasizza l-importanza li nitgħallmu l-ħiliet kreattivi minn età żgħira kemm fi ħdan is-sistema edukattiva kif ukoll waqt il-ħin liberu, biex b’hekk iż-żgħażagħ ikollhom l-awtonomija meħtieġa biex jibbenefikaw bis-sħiħ mill-forom ġodda ta’ aċċess għall-kultura u jħejju lilhom innifishom aħjar għall-impjiegi futuri; b’mod partikolari, dawn jgħinu kemm liż-żgħażagħ kif ukoll lis-soċjetà inġenerali jindirizzaw il-konsegwenzi tal-bidla diġitali;

24.

il-Komunikazzjoni tirrikonoxxi l-potenzjal li s-SKK jibbenefikaw minn firxa wiesgħa ta’ strumenti finanzjarji, fosthom Ewropa Kreattiva, Erasmus għal Kulħadd, il-Fondi tal-Politika ta’ Koeżjoni, l-Orizzont 2020, COSME u l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa. Għandu jiġi rikonoxxut ukoll li l-awtoritajiet reġjonali u lokali jintervjenu b’mod iżjed dirett fil-qasam tal-kultura. Il-bliet u r-reġjuni mhux biss jipprovdu l-biċċa l-kbira tal-fondi għall-kultura fil-biċċa l-kbira tar-reġjuni Ewropej, iżda jaġixxu wkoll bħala laboratorji għall-isperimentazzjoni u l-innovazzjoni kulturali u kreattivi, u jaqdu rwol ewlieni fl-iżvilupp tal-clusters kulturali u kreattivi;

25.

jenfasizza l-importanza li tibqa’ tingħata għajnuna mill-Istat għall-finijiet tal-promozzjoni tal-kultura. Għalhekk, iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex meta toħroġ ir-regoli l-ġodda dwar l-għajnuna mill-Istat, tikkunsidra mill-ġdid il-kriterju ta’ nfiq territorjali għall-films u xogħlijiet awdjoviżivi oħra sabiex ma jiġix mhedded l-impatt territorjali ta’ tali xogħlijiet;

26.

jeħtieġ li tiġi promossa governanza kulturali tajba, b’konformità mal-Konklużjonijiet tal-Kunsill adottati fit-3201 laqgħa tal-Kunsill għall-Edukazzjoni, iż-Żgħażagħ, il-Kultura u l-Isport (Brussell, 27 ta’ Novembru 2012);

27.

il-Kummissjoni titlob għal firxa ta’ azzjonijiet biex jippromovu l-kundizzjonijiet adatti biex jiffjorixxu s-setturi kulturali u kreattivi. Dawn għandhom jiffukaw fuq l-iżvilupp tal-ħiliet, l-aċċess għall-finanzjament, il-promozzjoni ta’ mudelli ġodda ta’ negozju, l-iżvilupp tal-udjenzi, l-aċċess għas-swieq internazzjonali u t-titjib tar-rabtiet ma’ setturi oħra. Iżda s-SKK jiffaċċjaw ukoll sfidi partikolari, peress li huma ddominati mill-mikrointrapriżi, l-SMEs u intrapriżi ta’ ħaddiema impjegati għal rashom li jitolbu sens ta’ inizjattiva u organizzazzjoni fil-livell lokali. Għalhekk, l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu juru li huma iktar effikaċi f’li jinfurmaw l-intrapriżi lokali dwar il-mod ta’ kif jistgħu jippromovu l-attivitajiet lokali u reġjonali kulturali (7);

28.

huwa tal-fehma li s-sħubija hija kruċjali għas-SKK u jilqa’ b’sodisfazzjon miżuri li jiżguraw sħubijiet/alleanzi u l-kundizzjonijiet meħtieġa għat-trasmissjoni tal-prattiki tajba, għat-tisħiħ tal-għarfien u għall-implimentazzjoni ta’ netwerks għat-tixrid tal-esperjenzi li jikkonċernaw il-possibbiltà li jintuża bis-sħiħ il-potenzjal tas-SKK (8). Għandu jiġi kkunsidrat it-twaqqif ta’ Netwerks Tematiċi għas-SKK sabiex it-trasmissjoni tal-għarfien taħdem b’mod iżjed effettiv fil-livell Ewropew;

29.

jinnota l-intenzjoni tal-Kummissjoni li ttejjeb il-qafas regolatorju tal-UE għas-SKK u jappoġġja l-enfasi li tagħmel fuq il-ħtieġa li jiġu semplifikati r-regoli eżistenti u jiżdied l-aċċess għall-finanzjament estern għas-setturi kulturali u kreattivi;

30.

iqis, iżda, li l-Kummissjoni għandha b’mod urġenti tistabbilixxi qafas regolatorju ċar dwar id-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali u d-dritt tal-awtur fl-ambitu tal-iżvilupp tal-cloud computing;

31.

jappoġġja l-enfasi li ssir fil-Komunikazzjoni fuq il-ħames motivaturi ewlenin ta’ politika: l-iżvilupp tal-ħiliet; it-titjib fl-aċċess għall-finanzi; il-promozzjoni ta’ mudelli ġodda ta’ negozju u t-tkabbir tal-udjenzi; l-iffaċilitar tal-kooperazzjoni ma’ setturi u politiki oħrajn; u l-espansjoni fil-firxa internazzjonali;

32.

id-dokument tal-Kummissjoni jirrikonoxxi biċ-ċar ir-rabtiet li s-SKK għandhom ma’ oqsma ta’ politika oħra, fosthom l-ICT, it-turiżmu, eċċ. Madankollu, ir-rabta tagħhom mal-oqsma tal-politika tal-edukazzjoni għandhom jiġu enfasizzati b’mod aktar ċar. Il-KtR iħeġġeġ ukoll approċċ iżjed proattiv li jappoġġja l-iżvilupp ta’ sinerġiji bejn is-SKK innifishom kif ukoll mal-atturi ekonomiċi u soċjali f’ambiti oħra biex jiġu appoġġjati oqsma ġodda u innovattivi ta’ attività, bħall-crossmedia, il-midja soċjali, l-ippubblikar diġitali, it-turiżmu kreattiv (9), eċċ.;

33.

jappoġġja l-proposta għal strateġija f’diversi livelli abbażi ta’ approċċ doppju li jħaddan kemm id-dimensjoni orizzontali tal-politika kif ukoll dik vertikali. Il-linja vertikali tal-azzjoni – approċċ olistiku għal strateġiji integrati – hija partikolarment importanti, peress li tirrikonoxxi b’mod espliċitu r-rabtiet ma’ oqsma oħra ta’ politika, bħall-industrija, it-turiżmu, l-edukazzjoni, il-finanzjament, eċċ.;

34.

jappoġġja l-idea li l-inizjattivi taċ-Ċertifikat tal-Patrimonju Ewropew u l-Kapitali Ewropej tal-Kultura ser ikomplu jiġu użati bħala laboratorji għall-iżvilupp tal-udjenzi u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini. Għandu jiġi rikonoxxut li inizjattivi bħal dawn ibbażati fil-livell lokali jiffurmaw żoni u clusters kreattivi importanti fi ħdan in-netwerks nazzjonali u globali tas-SKK, u jgħinu biex jikkollegaw iċ-ċirkwiti globali tal-kultura mal-komunitajiet lokali;

35.

jenfasizza l-bżonn għal iżjed informazzjoni u evidenza dwar it-tħaddim u l-effetti tas-SKK, liema ħaġa tgħin il-kawża tal-finanzjament kummerċjali tal-intrapriżi kreattivi. L-EUROSTAT għandu jitħeġġeġ jiżviluppa statistika kulturali Ewropea iżjed effettiva u f’waqtha. Barra minn hekk, jistgħu jsiru studji dwar is-SKK f’kuntesti lokali u reġjonali speċifiċi biex jiġi analizzat it-tħaddim tal-ekosistema kulturali ta’ tipi differenti ta’ lokalitajiet fl-UE, bil-għan li tiġi aġġornata l-prattika tajba u jiġu identifikati t-tendenzi ewlenin fis-SKK;

36.

jitlob bis-sħiħ li l-kultura u l-kreattività jiġu integrati aħjar fl-Istrateġija Ewropa 2020, b’mod partikolari permezz tal-inizjattivi ewlenin Aġenda Diġitali, Aġenda għall-Ħiliet ġodda u l-Impjiegi u Unjoni tal-Innovazzjoni, fid-dawl tal-fatt li, biex nappoġġjaw tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv, hemm bżonn mhux biss tal-“intrapriżi”, iżda ta’ sistema kompleta ta’ għarfien u ekosistema kulturali soda;

37.

fl-aħħar nett, jieħu nota tal-proposta tal-Kummissjoni li l-progress fl-implimentazzjoni tal-istrateġija jiġi mmonitorjat bl-użu tal-metodu miftuħ ta’ koordinazzjoni fil-qasam kulturali. Il-KtR jixtieq jenfasizza b’mod partikolari li r-rappreżentanti nazzjonali għandhom jikkonsultaw b’mod sistematiku lill-atturi lokali u reġjonali sabiex ikunu jistgħu jippreżentaw il-kwistjonijiet bl-aktar mod affidabbli possibbli.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/12

—

Bħalma diġà wrew ħafna mill-fenomeni tas-soċjetà diġitali, it-trasformazzjoni sinifikanti titwettaq minn isfel għal fuq, u mentalità pervażiva ta’ “skoperta intraprenditorjali” hija kritika.

—

Il-komunitajiet tal-innovazzjoni joperaw bħala ekosistemi permezz ta’ netwerks ta’ valur sistemiku f’dinja mingħajr fruntieri.

—

Ir-reġjuni għandhom bżonn ambiti ġodda li jkunu “hot spots” għall-ħolqien konġunt ta’ innovazzjoni. Dawn jistgħu jiġu deskritti bħala “ġonna ta’ innovazzjoni” u “pjattaformi ta’ sfida” li flimkien jiffurmaw spazji tax-xogħol prototipiċi għall-invenzjoni tal-futur.

—

Il-KtR jaqbel ma’ investimenti ġodda fl-innovazzjoni miftuħa u l-crowdsourcing. Dawn huma l-ideat ewlenin assoċjati mal-Bliet Intelliġenti u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadin.

—

Il-kunċett ta’ Bliet Intelliġenti konnessi għandu jiġi żviluppat aktar u estiż madwar l-Ewropa kollha.

—

Il-KtR iħeġġeġ lill-Kummissjoni tistabbilixxi programmi ta’ “skoperti intraprenditorjali” biex jaħdmu f’diversi livelli u jiskopru x’inhu l-aktar effettiv għall-ħtiġijiet lokali u l-iskalar Ewropew.

—

Ekonomija ċirkolari tal-għarfien: ir-riżultati tal-programmi u l-proġetti tal-Kummissjoni Ewropea u ta’ dawk li jiffinanzjaw ir-riċerka u l-innovazzjoni nazzjonali għandhom ikunu riutilizzati.

—

L-aqwa xpruni għall-iżvilupp u t-tmexxija ta’ proġetti madwar l-Ewropa kollha għandhom jiġu finanzjati mill-Orizzont 2020 u l-Fond ta’ Koeżjoni – l-għan ta’ dan huwa wkoll li jiġu ttestjati metodoloġiji u għodda effettivi ta’ kollaborazzjoni reali u tagħlim transkonfinali.

Relatur

Markku MARKKULA (FI/PPE), Membru tal-Kunsill tal-Belt ta' Espoo

1.

Fuq talba tal-Presidenza Irlandiża, il-Kumitat tar-Reġjuni qed ifassal proposti infurmati u b’argumenti sodi dwar kif tista’ tiżdied l-innovazzjoni u jiġu eliminati d-distakki fl-innovazzjoni. L-għan ta’ dan il-mandat huwa li jitressqu proposti dwar (1) il-miżuri rekwiżiti mir-reġjuni u l-atturi diversi kollha tagħhom, u (2) il-miżuri rekwiżiti skont il-programmi tal-Kummissjoni tal-UE, il-finanzjament u attivitajiet oħra.

2.

L-isfida stabbilita mill-Presidenza Irlandiża tista’ tiġi milqugħa biss billi jiġu nnumerati u deskritti medda ta’ miżuri li għandhom jiġu implimentati b’mod parallel, u li huma konnessi minħabba l-bżonn ta’ bidla fil-kultura tax-xogħol, f’sens wiesgħa. L-azzjoni fl-UE u fil-parti l-kbira tal-Istati Membri tagħha, kif ukoll tar-reġjuni, ġiet karatterizzata fis-snin reċenti mill-produzzjoni ta’ numru enormi ta’ rapporti u pjani ta’ kwalità għolja. Il-programmi u l-pjani ewlenin tal-UE minn Direttorati Ġenerali diversi huma bla dubju tajbin fihom infushom, iżda m’humiex ħlief pjani, u ma jirnexxilhomx jiggarantixxu l-bidla fl-approċċ intellettwali meħtieġa fil-livell prattiku fir-reġjuni madwar l-Ewropa. Bħalma diġà wrew ħafna mill-fenomeni tas-soċjetà diġitali, it-trasformazzjoni sinifikanti titwettaq minn isfel għal fuq, u mentalità pervażiva ta’ “skoperta intraprenditorjali” hija kritika. F’dan il-kuntest il-kelma “imprenditur” mhix adegwata, għax hija spiss interpretata b’mod pjuttost ristrett. L-iskoperta tfisser ukoll aktar minn innovazzjoni biss. Hija pjuttost attività ġdida li tesplora, tesperimenta u titgħallem dwar x’għandu jsir fl-industrija jew sottosistema rilevanti fir-rigward ta’ riċerka, żvilupp u innovazzjoni sabiex ittejjeb is-sitwazzjoni tagħha. L-iskoperta intraprenditorjali tfisser l-esperimentazzjoni, it-teħid tar-riskji, kif ukoll il-falliment. Tfisser li l-individwu sikwit jaħdem mal-oħrajn permezz ta’ netwerking, l-evalwazzjoni tal-alternattivi, l-istabbiliment ta’ miri, u l-ħolqien ta’ innovazzjonijiet b’approċċ ta’ moħħ miftuħ. Dan l-iżvilupp jitlob ukoll li ċ-ċittadini, il-komunitajiet u n-negozji jingħataw l-opportunità jsemmgħu leħinhom għax tradizzjonalment iħossu li ma jistgħux jagħmlu dan.

3.

Minħabba li din l-Opinjoni tittratta t-tkabbir fl-innovazzjoni u t-tnaqqis tad-distakki fl-innovazzjoni, bl-għajnuna ta’ programmi tal-UE b’mod partikolari, il-linji gwida u l-proposti ta’ politika li ġejjin juru li l-bidliet meħtieġa huma fattibbli. Fl-Ewropa neħtieġu li:

Minkejja dan, dawn l-approċċi mhumiex biżżejjed: l-essenza tal-innovazzjoni għandha tiġi eżaminata aktar fil-fond.

4.

Il-miżuri li ttieħdu biex tiġi implimentata l-istrateġija Ewropa 2020 ma pproduċewx biżżejjed riżultati fl-isfera tal-attività innovattiva. Fil-livell tal-UE kienu ġġenerati ħafna materjal u proposti utli. Huwa essenzjali li l-fondi u l-programmi Ewropej idawru l-enfasi fuq l-azzjoni prattika fil-livell lokali u reġjonali.

5.

Għandu jkun hemm kooperazzjoni mill-qrib bejn il-proġetti tar-riċerka u l-iżvilupp u l-programmi li jirrigwardaw il-ħolqien, il-prestazzjoni u l-effettività tal-ekosistemi lokali tal-innovazzjoni. Għal dan għandna bżonn tipi ġodda ta’ sħubiji Ewropej tar-riċerka. It-tiġdid u t-trasformazzjoni huma spiss ibbażati fuq kunċetti ta’ kollaborazzjoni koordinata u l-użu innovattiv u effettiv ta’ teknoloġiji abilitanti ewlenin. Jekk dawn isiru aktar aċċessibbli għall-proġetti Ewropej, il-kapaċità tagħhom biex iwettqu riżultati fattibbli u impatt reali ser tirfina u tiżviluppa aktar. Permezz ta’ finanzjament mill-UE għas-sħubiji reġjonali u kollaborazzjoni bbażata fuq speċjalizzazzjoni intelliġenti, dawn jistgħu jsiru elementi importanti għall-innovazzjoni transkonfinali Ewropea u mogħdijiet reġjonali għall-innovazzjoni soċjetali.

6.

Bidla fundamentali: id-diġitalizzazzjoni diġà ġabet bidla li daħlet u nfirxet ma’ kullimkien. Dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet għandhom jaħtfu l-opportunitajiet għad-dispożizzjoni tagħhom, bir-riforma tal-proċessi tas-servizzi bħala prijorità. Fl-istess waqt, għandhom jiġu promossi d-disseminazzjoni wiesgħa tas-servizzi diġitali fis-settur pubbliku, l-iżvilupp tal-ħiliet elettroniċi taċ-ċittadini, u l-intraprenditorija ta’ kumpaniji li għadhom kemm twaqqfu u l-intraprenditorija ta’ tkabbir qawwi li jiġġeneraw applikazzjonijiet mobbli.

7.

Id-diġitalizzazzjoni tixpruna l-bidla, u l-konverġenza lejn is-servizzi diġitali qiegħda tiġi aċċellerata. Ekosistemi ġodda ta’ negozju u kuntesti fejn jinħolqu l-valuri huma spiss xprunati mill-modi ġodda ta’mġiba tal-konsumatur – bħala riżultat ta’ disinji ffukati fuq l-utent u l-ftuħ. Dawn jisfidaw l-approċċi ta’ kostruzzjoni minn fuq għal isfel li ntirtu mid-dinja antika analoga. Filwaqt li d-diġitizzazzjoni qed trendi l-iżvilupp fis-servizzi aktar globali minn qatt qabel, il-pożizzjoni tal-Ewropa mhix waħda mill-aqwa: mhux aħna li qegħdin f’ta’ quddiem f’din it-tellieqa globali.

8.

It-teknoloġiji cloud jipprovdu aċċess għall-aħjar servizz disponibbli, indipendentement mill-ħin u l-post. Fil-ftit snin li ġejjin, dan il-mod ta’ żvilupp u produzzjoni tas-servizzi diġà ser ikun ħa post numru konsiderevoli ta’ servizzi tradizzjonali fejn li “tkun fuq il-post” huwa fattur determinanti għas-servizz. Mhux ser jibqa’ neċessarju li jkun hemm il-hardware kullimkien. Dan ser jinvolvi wkoll il-ġestjoni u l-iżvilupp ta’ servizzi tal-ICT u kooperazzjoni globali fuq nertwerks tan-negozji, l-amministrazzjoni pubblika u komunitajiet oħra. Il-Kummissjoni għandha tinkoraġġixxi dan l-iżvilupp, magħruf bħala tmexxija elettronika, permezz ta’ programmi ta’ sħubija attiva.

9.

Ma nistgħux nindirizzaw l-isfidi tas-soċjetà permezz ta’ aġġustamenti żgħar u metodi konvenzjonali ta’ ġestjoni. Huwa kruċjali għas-suċċess li tingħata spinta lill-kapital tat-tiġdid: il-kreattività, l-innovazzjoni u l-kunfidenza fl-innovazzjoni u r-riforma huma wkoll essenzjali għas-suċċess għal dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fuq livell lokali u reġjonali. Fl-istess ħin, jeħtieġ li l-funzjonament riġidu tal-amministrazzjonijiet pubbliċi jsir aktar flessibbli sabiex dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet jkollhom skop akbar biex jippromovu l-kreattività.

10.

Il-persuni motivati huma fiċ-ċentru tal-politika ta’ innovazzjoni reġjonali. In-nies joħolqu l-innovazzjonijiet u għalhekk l-innovazzjoni hija fuq kollox proċess uman u soċjali. Il-fatturi li jaffettwaw l-innovazzjoni mhumiex limitati għall-organizzazzjonijiet: l-aktar xpruni sinifikanti tal-proċess tal-innovazzjoni fi stadji diversi spiss joħorġu permezz ta’ interazzjoni umana f’punti diversi ta’ kuntatt.

11.

Ir-riċerka għandha tilħaq il-bżonnijiet fuq perjodu qasir kif ukoll fuq perjodu twil ta’ żmien. Proporzjon żgħir biss ta’ bliet, negozji u komunitajiet oħra jagħmlu l-aħjar użu tar-riżultati tar-riċerka. Għandu jiġi nnotat ukoll li numru żgħir biss ta’ riċerkaturi jafu jrendu l-għarfien u r-riżultati tar-riċerka tagħhom interessanti u utli għall-awtoritajiet pubbliċi, l-industrija u oħrajn sabiex jindirizzaw l-isfidi tagħhom. Għalhekk, l-Ewropa trid tagħmel bidliet kulturali kbar u tiffoka l-finanzjament mill-ġdid biex tiżgura l-applikazzjoni attiva tal-għarfien mir-riċerka l-aktar reċenti fil-livell lokali u reġjonali. Il-KtR jemmen li l-SMEs huma katalist importanti biex il-kontribut mir-riċerka jkun jista’ jissarraf f’applikazzjonijiet konkreti meta jitqiegħed fis-suq. Il-KtR jemmen li hemm bżonn ikun aktar faċli biex l-SMEs ikollhom aċċess aħjar għall-fondi permezz ta’ investimenti fl-impriżi li għadhom jibdew, fil-kapital ta’ riskju u f’regolamenti anqas kumplessi.

12.

Biex ir-riċerka tissarraf fil-prattika hemm bżonn fehim tajjeb miż-żewġ naħat dwar x’riċerka hemm, x’inhuma l-kwistjonijiet li qed jiġu diskussi, u kif ir-riċerka rilevanti tista’ tħalli impatt fuq kwistjonijiet lokali u reġjonali. Għal dan jinħtieġ tip ġdid ta’ trijangolu tal-għarfien, li jgħaqqad id-dinja tar-riċerka u x-xjenza ma’ dik tan-negozju u l-governanza permezz ta’ tip ta’ servizz ta’ medjazzjoni reċiproka. Dan jitlob implimentazzjoni ħajja u aktar żvilupp tal-kunċett tat-Trijangolu tal-Għarfien tal-UE biex jissaħħaħ ir-rwol soċjetali tal-universitajiet.

13.

Ir-riċerka xjentifika u teknoloġika, u l-applikazzjoni attiva ta’ ideat ibbażati fuq riċerka bħal din, joħolqu l-possibbiltà ta’ xprunar ġdid. Fl-istess waqt, il-viżjoni tal-innovazzjoni għandha titwessa’ sabiex tinkludi mhux biss l-innovazzjoni teknoloġika, iżda wkoll l-innovazzjoni fil-proċess, in-negozju, is-servizz u d-disinn, kif ukoll l-innovazzjoni fis-settur pubbliku u fis-soċjetà biex jiġġeddu l-kulturi tal-komunità, u l-innovazzjoni soċjetali għall-immodernizzar ta’ aktar attivitajiet u strutturi. Huwa essenzjali li tiġi internalizzata viżjoni aktar wiesgħa tal-innovazzjoni, mhux biss fin-negozju iżda wkoll fis-settur pubbliku.

14.

Peress li f’ċerti reġjuni u b’mod partikolari fir-reġjuni rurali, is-settur pubbliku huwa l-mutur tal-bidla u attur ewlieni fir-rigward tas-sensibilizzazzjoni tal-popolazzjoni lokali, għandha tingħata attenzjoni lill-innovazzjoni f’dan is-settur kif ukoll ir-riforma tal-proċessi ta’ ġestjoni tal-istituzzjonijiet pubbliċi. Dan ser jippermetti lil dawn ir-reġjuni biex jirkupraw id-distakk.

15.

Ekonomija ċirkolari tal-għarfien: ir-riżultati tal-programmi u l-proġetti tal-Kummissjoni Ewropea u ta’ dawk li jiffinanzjaw ir-riċerka u l-innovazzjoni nazzjonali għandhom ikunu riutilizzati.

16.

Ekonomija ċirkolari hija ekonomija li fiha l-affarijiet ma jintremewx jew jintilfu, iżda jitħallew jiċċirkolaw u jerġgħu jintużaw sabiex il-valur tagħhom ma jintilifx, imma pjuttost jiżdied. It-terminu huwa derivat minn ħsieb ġdid dwar kunċetti tal-ġenerazzjoni li jmiss għall-iżvilupp sostenibbli. F’ekonomija ċirkolari tal-għarfien, ir-riżultati ta’ programmi ta’ riċerka u proġetti li tlestew – ideat, intwizzjonijiet, rakkomandazzjonijiet, materjal, metodoloġiji, proposti prattiċi, prototipi u invenzjonijiet – jistgħu jiġu riskoperti, aċċessati u applikati fi programmi u proġetti attwali fl-oqsma relatati u rilevanti. Il-Kumitat jirrimarka għal darb’oħra dwar l-opportunitajiet ekonomiċi u ta’ innovazzjoni għar-reġjuni u l-bliet fil-bijoekonomija u l-ICT, li huma elementi ewlenin tat-tkabbir intelliġenti, sostenibbli u ekoloġiku (1).

17.

Jekk nersqu lejn ekonomija ċirkolari tal-għarfien, korpi nazzjonali ta’ finanzjament jistgħu jerġgħu jeżaminaw u jesploraw ir-riżultati tal-proġetti li tlestew bejn l-aħħar 5 u 10 snin, u b’hekk it-teżori tagħhom jistgħu jerġgħu jintużaw f’kuntesti reġjonali u nazzjonali ġodda. Id-Direttorati Ġenerali tal-Kummissjoni jistgħu jagħmlu l-istess ħaġa, u b’hekk irendu r-riżultati aktar aċċessibbli madwar is-setturi diversi sabiex jiġu indirizzati l-isfidi tas-soċjetà. Ir-riċerka universitarja tista’ ssir aktar rilevanti b’mod dirett għal dawk li jfasslu l-politiki u għat-timijiet ta’ proġetti. Ir-riżultati minn dawn is-setturi kollha jistgħu jiġu riveduti sabiex jirrispondu għall-bżonnijiet fil-livelli reġjonali u lokali, u jħejju ideat, materjal u metodi ġodda li jkunu lesti għall-applikazzjoni fl-iżvilupp ta’ ekosistemi ta’ innovazzjoni reġjonali madwar l-Ewropa.

18.

Ambjent attiv u stimolanti huwa maħluq permezz tal-effett kombinat ta’ fatturi differenti. Inġenerali, persuni innovattivi huma ħerqana li jkunu involuti f’avvenimenti, proġetti u operazzjonijiet meta dawn ikunu appoġġjati minn kunċetti u metodi tajbin, u applikazzjonijiet effettivi u ġodda tar-riċerka, żvilupp u innovazzjoni (RŻI).

19.

Il-fatturi ta’ inċertezza, id-dubji u t-tensjonijiet huma preżenti fl-attivitajiet interpersonali kollha. Il-punt huwa li jiġu modifikati t-tensjonijiet b’mod partikolari, sabiex iservu bħala sors ta’ kreattività u innovazzjoni u sabiex jintlaħqu l-prinċipji tal-organizzazzjoni tat-tagħlim. B’hekk, il-proċess kreattiv isir tensjoni kreattiva ċara li tista’ tintuża biex tbiddel l-attività fis-sistemi u tbiddel is-sistemi inġenerali. Huwa importanti li jkun hemm metodi u kunċetti li jżidu l-ammont ta’ tagħlim, jgħollu l-kwalità tiegħu u jtejbu l-iżvilupp soċjali sostenibbli. L-isfruttar tal-għarfien u l-proċessi għall-bini ta’ kapaċità, u l-isfruttar tal-għarfien fit-tagħlim organizzattiv, huma kunċetti li qed isiru importanti, kif ukoll l-esplorazzjoni u l-ħolqien konġunt tal-għarfien.

20.

Ir-reġjuni għandhom bżonn ambiti ġodda li jkunu “hot spots” għall-ħolqien konġunt ta’ innovazzjoni. Dawn jistgħu jiġu deskritti bħala “ġonna ta’ innovazzjoni” u “pjattaformi ta’ sfida” li flimkien jiffurmaw spazji tax-xogħol prototipiċi għall-invenzjoni tal-futur. Dawn huma meħtieġa sabiex jiġu indirizzati l-isfidi – minn sfidi lokali żgħar sa sfidi kbar tas-soċjetà fil-livell globali. L-attività fir-RŻI għalhekk hija meħtieġa sabiex tixpruna u toħloq prototipi ta’ (1) konfigurazzjonijiet spazjali b’dimensjonijiet fiżiċi, intellettwali u virtwali, u (2) l-għodda għall-koordinazzjoni u l-ġestjoni tal-għarfien meħtieġa sabiex jiġu indirizzati l-isfidi.

21.

L-approċċ li tant kien imfaħħar tat-tliet spirali (Triple Helix) mhuwiex dinamiku biżżejjed sabiex ilaħħaq ma’ sfidi ġodda; talinqas huma meħtieġa erba’ spirali (Quadruple Helix) fejn il-komunità tkun ir-raba’ faxxa. L-approċċ irid jiġi modernizzat u huwa meħtieġ l-involviment intensiv mal-attivitajiet tal-ekosistemi ta’ innovazzjoni reġjonali sabiex jiġu aġġornati dan il-kunċett operattiv u din il-kultura.

22.

Huwa partikolarment importanti mill-perspettiva tal-Ewropa li jiġu esplorati l-ekosistemi ta’ innovazzjoni reġjonali, kif ukoll ir-rwol, l-importanza, l-attività, is-soluzzjonijiet spazjali u dak kollu li jippermetti s-suċċess tal-komunitajiet u istituzzjonijiet li jixprunaw attività ġdida u dinamika fl-innovazzjoni ta’ dawn l-ekosistemi. L-istituti l-ġodda tal-innovazzjoni jiffukaw fuq il-mentalità ġdida u l-ambjent ġdid li hemm bżonn għal disinn li jiffoka fuq l-utent, il-ħolqien konġunt u l-ixprunar rapidu.

23.

Dawn l-istituti ġodda, li ħafna minnhom ġew stabbiliti fis-snin reċenti biss, huma entitajiet flessibbli b’approċċ kollaborattiv. Xi eżempji jinkludu: Inkubaturi u Aċċeleraturi, Laboratorji Ħajjin, Punti Ċentrali tal-Intraprenditorija, Laboratorji tal-Iżvilupp, “Fab Labs”, Kampijiet ta’ Tagħlim dwar l-Innovazzjoni Soċjetali u Ċentri tal-Futur. Dawn normalment joperaw bħala entitajiet assoċjati ma’ universitajiet, muniċipalitajiet u negozji. Jikkombinaw prattiki operattivi ġodda u miftuħa, l-użu tal-midja soċjali, drittijiet ta’ proprjetà intellettwali u prattiki ta’ finanzjament ġodda, netwerk wiesgħa ta’ partijiet interessati u l-intraprenditorija.

24.

Huwa essenzjali li jiġu ssemplifikati l-proċeduri għal akkwist pubbliku innovattiv sabiex jittejjeb l-użu attiv tiegħu. Madwar l-Ewropa u f’partijiet oħra tad-dinja hemm eżempji rilevanti ta’ semplifikazzjoni b’suċċess. Dawn għandhom jiġu eżaminati, adattati, isiru prototipi tagħhom u jiġu applikati.

25.

Diskussjonijiet dwar “l-isfidi l-kbar tas-soċjetà” spiss jidhru astratti u mbegħdin wisq mill-ħsibijiet prattiċi ta’ partijiet interessati ewlenin madwar l-Ewropa: l-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-SMEs u ċittadini ordinarji. Iżda hawnhekk hija s-setgħa innovattiva tal-Ewropa. Sfidi kbar għandhom ikunu espliċitament marbutin ma’ kwistjonijiet li jippreżentaw sfida fil-livell lokali u reġjonali, u jiġu trattati hemm. B’hekk titjieb l-innovazzjoni lokali u jkunu involuti ammonti kbar ta’ potenzjal mhux użat u intelliġenza kollettiva. Iċ-ċittadini mhumiex sempliċiment il-benefiċjarji tal-innovazzjoni, iżda atturi fiċ-ċentru tal-proċess tal-innovazzjoni. Għandna bżonn niffokaw aktar fuq ir-raġuni għalfejn dan il-bżonn għal bidla huwa minnu u kif ser timmotiva u tinċentiva lil dawk li jaqbdu din il-mixja tal-innovazzjoni. Hemm bżonn li fir-reġjuni jinħolqu programm soċjali li jisfruttaw id-djalogu u l-kooperazzjoni li saru possibbli bid-diġitalizzazzjoni u li huma mmirati sabiex jiksbu l-bidliet soċjali meħtieġa. Kulħadd għandu jitħeġġeġ jindirizza n-nuqqasijiet soċjali importanti u jaħdem biex joħloq il-bidla.

26.

Il-KtR iħeġġeġ lill-Kummissjoni tistabbilixxi programmi sabiex “l-isfidi l-kbar tas-soċjetà” jiġu implimentati fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali. Kif tista’ Sfida Kbira tas-Soċjetà tiġi trasposta għall-bżonnijiet nazzjonali? Għall-prijoritajiet reġjonali? Għall-kwistjonijiet lokali? Dawn il-programmi, fil-qafas tal-Orizzont 2020 u programmi oħra tal-UE, għandhom jippermettu liċ-ċittadini u lin-negozji ż-żgħar jgħarrfu lill-Kummissjoni bl-isfidi li qed jiffaċċjaw, u jipprovdu l-faċilitajiet (metodoloġiji, ambjenti li jtejbu l-innovazzjoni, il-faċilitaturi) sabiex dawn l-isfidi lokali jsiru programmi innovattivi fil-livell adatt. Metodoloġija essenzjali għal dan hija l-ħolqien rapidu tal-prototipi.

27.

Il-KtR jirrakkomanda esperimenti u azzjonijiet speċjali dwar il-ħolqien rapidu tal-prototipi għal kull wieħed mill-Isfidi l-Kbar tas-Soċjetà, biex jitwettqu f’għadd ta’ reġjuni Ewropej fil-qafas ta’ programm interkonness ta’ tagħlim konġunt. In-netwerking tal-bliet intelliġenti konnessi għandu wkoll jiżdied sabiex jitħeġġu l-innovazzjoni sperimentali u t-tagħlim. L-Ewropa għandha bżonn bliet pijunieri kif ukoll programmi effettivi ta’ sħubija biex jippromovu l-innovazzjoni, li tiggarantixxi l-iżvilupp tar-reġjuni kollha irrispettivament mis-sitwazzjoni attwali tagħhom. Dan ifisser li l-kwistjonijiet iridu jsiru rilevanti fil-livell reġjonali u lokali, sabiex ikunu jistgħu jiġu indirizzati bħala proċessi ta’ tibdil innovattiv fil-livell lokali. Għandhom isiru skambji ta’ tagħlim u esperjenza bejn ir-reġjuni diversi li qed jieħdu sehem, u dawn jiġu kodifikati permezz ta’ rappurtar rapidu b’elementi viżwali ċari u lingwaġġ li jinftiehem, li jkun ukoll għall-użu attiv ta’ oħrajn. Is-soluzzjonijiet li jasal għalihom reġjun wieħed jistgħu mbagħad jiġu ttestjati u verifikati fir-reġjuni l-oħra li qed jieħdu sehem u soluzzjonijiet effettivi jistgħu jiġu adatti għal reġjuni oħrajn fl-Ewropa. Dawn il-miżuri jkunu karatterizzati mill-flessibilità u jkunu applikati b’mod tajjeb fil-livell lokali f’tali mod li jnaqqas kemm jista’ jkun il-piż amministrattiv fuq in-negozji, l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni, l-awtoritajiet pubbliċi u partijiet interessati oħra.

28.

Il-KtR jiġbed l-attenzjoni ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fuq livell reġjonali li dan l-approċċ, flimkien mal-użu ta’ finanzjament mill-Fond ta’ Koeżjoni u dak lokali b’sinerġija ma’ programmi tal-UE, jipproduċi innovazzjonijiet prattiċi li jintużaw madwar l-Ewropa kollha. Ser itejjeb ukoll l-innovazzjoni lokali u jgħin biex tinħoloq kultura ta’ innovazzjoni madwar l-Ewropa kollha.

29.

L-universitajiet għandhom rwol kruċjali f’dan l-iżvilupp. Sfortunatament, b’riżorsi li qed jonqsu, l-universitajiet qed “jissikkaw iċ-ċinturin” u jduru lura għall-metodi tradizzjonali ta’ tagħlim u riċerka. L-impenn estern jidher li qed jieħu t-tieni post. Il-Kumitat tar-Reġjuni jixtieq jara attivitajiet li jinkoraġġixxu lill-universitajiet biex jaqdu rwol ewlieni fis-soċjetà u biex iħejju metodi ta’ taħriġ u tagħlim għall-proċessi ta’ bidla soċjali u tas-soċjetà li huma meħtieġa.

30.

Ir-rwol tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti inkorporat fil-qafas tal-politika tal-Ewropa 2020 ġie enfasizzat mill-Kunsill tal-UE b’mod partikolari fil-konklużjonijiet tiegħu dwar l-Unjoni tal-Innovazzjoni. Il-Gwida tal-UE dwar l-istrateġiji ta’ riċerka u innovazzjoni għall-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti (RIS3) tiddefinixxi dawn l-istrateġiji bħala aġendi integrati u lokalizzati ta’ trasformazzjoni ekonomika.

31.

Il-KtR jenfasizza li l-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti hija qafas ta’ politika reġjonali għat-tkabbir xprunat mill-innovazzjoni. Dak li jiddistingwi l-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti minn politiki tradizzjonali industrijali u dawk dwar l-innovazzjoni huwa prinċipalment il-proċess definit bħala “proċess intraprenditorjali ta’ skoperta” – proċess interattiv fejn il-forzi tas-suq u s-settur privat qed jiskopru u jipproduċu informazzjoni dwar attivitajiet ġodda, u l-gvern jevalwa l-eżiti u jagħti s-setgħa lil dawk l-atturi li huma l-aktar kapaċi li jwettqu l-potenzjal. L-istrateġiji tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti huma ħafna aktar minn isfel għal fuq mill-politiki industrijali tradizzjonali.

32.

Il-pjattaforma ta’ Speċjalizzazzjoni Intelliġenti (S3 Platform) għandha bżonn tappoġġja aktar l-attivitajiet fil-livelli reġjonali u lokali b’enfasi partikolari fuq ir-reġjuni anqas żviluppati. Fuq kollox, dan ifisser li f’kull reġjun jiġu appoġġati l-proċessi li jgħinu biex jiġu identifikati l-attivitajiet b’valur miżjud għoli. Dan ifisser ukoll li jiġu pprovduti l-aħjar opportunitajiet biex jissaħħħu l-kompetittività tar-reġjun u l-portafoll ta’ politiki li għandu jiġi implimentat biex ifasslu l-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti tagħhom.

33.

Il-KtR jenfasizza li l-approċċ RIS3 huwa konsistenti mal-għanijiet u l-għodda tal-politika ta’ koeżjoni tal-UE, u li jippromovi t-tkabbir u l-impjiegi madwar il-pajjiżi u r-reġjuni tal-UE. Jissuġġerixxi strateġija u rwol globali għal kull ekonomija nazzjonali u reġjonali, inklużi kemm it-territorji mexxejja kif ukoll dawk anqas avvanzati. Iħaddan kunċett aktar wiesa’ ta’ innovazzjoni, mhux biss l-investiment fir-riċerka jew fis-settur tal-manifattura, iżda wkoll jibni l-kompetittività permezz tad-disinn u l-industriji kreattivi, kapaċità akbar ta’ innovazzjoni fl-attivitajiet tas-settur pubbliku, l-innovazzjoni soċjali u fis-servizzi, mudelli ġodda ta’ negozju u innovazzjoni bbażata fuq il-prattika.

34.

Il-KtR jappoġġja bil-qawwa l-proposta li ġejja tal-Kumitat ITRE tal-Parlament Ewropew biex tiġi inkluża fir-regoli tal-Orizzont 2020: “L-istrumenti li jorbtu r-riċerka, l-innovazzjoni u l-istrateġiji tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti ser jiġu implimentati kemm f’Orizzont 2020 kif ukoll fil-Fondi Strutturali sabiex jinħolqu indikaturi oġġettivi għall-iskala tal-eċċellenza u l-bini taż-ŻER (Żona Ewropea tar-Riċerka u l-Innovazzjoni).”

35.

Ir-reġjuni u l-bliet għandu jkollhom ir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni bħala parti mill-aġenda ta’ politika ewlenija tagħhom. L-Orizzont 2020 u l-Fondi ta’ Koeżjoni għandhom jintużaw biex joħolqu l-kunċetti, l-għodod u l-prerekwiżiti oħra li permezz tagħhom l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu jippromovu b’mod attiv l-innovazzjoni, jieħdu r-riskji u jinvestu fl-applikazzjoni prattika tar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni, sabiex b’hekk ikun jista’ jsir adattament skont l-ispeċifiċitajiet reġjonali.

36.

Sabiex jinkisbu l-għanijiet tal-Istrateġija Ewropa 2020, huwa importanti li l-politika ta’ koeżjoni tal-UE tikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-bażi ta’ ħiliet lokali u l-kapaċità ta’ innovazzjoni fil-livell lokali, kif ukoll l-iżvilupp ta’ strumenti u kooperazzjoni li jippromovu l-kooperazzjoni bejn ir-reġjuni ġewwa l-Ewropa. Dawn l-istrumenti u l-kooperazzjoni huma meħtieġa għall-implimentazzjoni tar-riżultati tal-Orizzont 2020 fil-livell lokali u reġjonali. Sabiex jintlaħaq dan l-objettiv, il-KtR jirrakkomanda li l-potenzjal tal-Programm INTERREG tal-UE jiġi sfruttat bis-sħiħ u li jingħata biżżejjed riżorsi billi jitwaqqfu pjattaformi għat-tagħlim reċiproku u billi jitrawwem l-iskambju internazzjonali dwar strateġiji tal-innovazzjoni.

37.

Il-kunċett tal-Bliet Intelliġenti huwa wieħed mill-oqsma li l-UE iffokat fuqu sabiex jistimola t-tkabbir sostenibbli u li jtejjeb il-kwalità tal-ħajja. L-elementi li jippermettu dan huma l-investimenti fl-infrastruttura moderna tal-ICT u s-servizzi elettroniċi, kif ukoll fil-kapital uman u soċjali. L-ixpruni tal-bidla huma prinċipalment il-kapital għat-tiġdid reġjonali u l-effettività tal-ekosistemi tal-innovazzjoni – immirati speċjalment lejn l-immodernizzar tal-kultura tal-kollaborazzjoni tat-tliet spirali (Triple Helix) u ż-żieda fir-rispons reġjonali permezz tal-parteċipazzjoni taċ-ċittadini. Il-KtR jinnota l-importanza kruċjali li l-applikazzjonijiet intelliġenti joperaw permezz ta’ interfaċċi diġitali miftuħa u interoperabbli li jikkonnettjaw kemm in-nies fir-reġjun tagħhom u globalment, kif ukoll il-bliet għal sħubiji Ewropej. Il-kunċett ta’ Bliet Intelliġenti konnessi għandu jiġi żviluppat aktar u estiż madwar l-Ewropa kollha.

38.

L-iżvilupp u l-produzzjoni ta’ servizzi intelliġenti li huma adattati għall-kulturi lokali kif ukoll għan-negozji u s-servizzi pubbliċi lokali għandhom jitniedu fir-reġjuni tal-UE bħala aspett tal-implimentazzjoni tal-istrateġija tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti. Il-Kumitat tar-Reġjuni jipproponi li l-attivitajiet ta’ żvilupp fil-livell lokali u reġjonali għandhom ikunu appoġġjati sew minn proġetti ta’ riċerka ffinanzjati mill-UE li huma ddisinjati sabiex jiksbu l-aħjar riżultati għall-użu reġjonali, jipproċessaw dawk ir-riżultati u jappoġġjaw l-applikazzjoni tagħhom f’reġjuni differenti.

39.

Għandhom jitniedu programmi fir-reġjuni sabiex jinħolqu punti ta’ innovazzjoni b’saħħa internazzjonali. Dawn il-programmi għandhom jintużaw biex iħeġġu ż-żoni urbani jagħmlu għażliet prijoritarji strateġiċi bbażati fuq l-identità, id-domanda u l-għarfien multidixxiplinarju tagħhom stess, u li jniedu attivitajiet ta’ negozju li jkunu bbażati fuq l-għarfien. Il-Kumitat tar-Reġjuni jirrakkommanda li l-programmi jkunu ffinanzjati kemm mir-riżorsi reġjonali kif ukoll mill-fondi strutturali tal-UE; l-attivitajiet tagħhom għandhom jiġu appoġġjati minn medda ta’ miżuri, programmi u strumenti finanzjarji tal-UE.

40.

Il-KtR jenfasizza li l-fattur ewlieni għas-suċċess fl-istrateġiji reġjonali tal-innovazzjoni huwa l-effettività biex jingħalaq id-distakk bejn l-għarfien ta’ riċerka globali u l-prattiki reġjonali attwali. L-istrutturi u l-proċessi fil-bliet u r-reġjuni jridu jiġu żviluppati, anke radikalment mibdula, skont ir-riżultati tar-riċerka l-aktar reċenti. Sabiex jiġu indirizzati dawn il-kwistjonijiet, il-KtR ifakkar illi:

41.

Il-KtR huwa konxju li l-innovazzjoni fis-soċjetà tista’ tiżdied ħafna bit-tqanqil tal-parteċipazzjoni taċ-ċittadini. Dan ifisser b’mod partikolari l-użu tat-teknoloġija diġitali b’mod iċċentrat fuq il-bniedem: crowdsensing u crowdsourcing. Fil-Bliet Intelliġenti l-iżvilupp huwa bbażat b’mod qawwi fuq proċessi parteċipattivi minn isfel għal fuq, li huma sensittivi għad-dinamiċi tal-forom kollha ta’ attivitajiet soċjetali, kif ukoll għar-responsabbiltà individwali u kondiviża – ħafna aktar mis-servizzi tradizzjonali operati mill-bliet li jkunu minn fuq għal isfel. Il-bidla essenzjali hija li ċ-ċittadini huma involuti direttament fi proċessi soċjetali permezz tal-ġenerazzjoni tad-data u pjattaformi ta’ kondiviżjoni tal-kontenut. Ir-rwol taċ-ċittadini jista’ jiġi deskritt bħala aġenti tal-bidla billi jipperċepixxu, jirrappurtaw u wkoll jieħdu ħsieb attivitajiet diversi.

42.

Il-KtR jaqbel ma’ investimenti ġodda fl-innovazzjoni miftuħa u l-crowdsourcing. Dawn huma l-ideat ewlenin assoċjati mal-Bliet Intelliġenti u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadin. Il-crowdsourcing huwa l-metodu ta’ parteċipazzjoni fejn il-kumpaniji, il-bliet u organizzazzjonijiet oħra jfittxu l-kontribut ta’ komunitajiet ta’ nies, u hawnhekk dan huwa essenzjali. Fattur ieħor huwa n-nuqqas ta’ għarfien – u ta’ fehim – tal-prattiki tajbin ta’ xulxin, kif jaħdmu u għaliex.

43.

Il-KtR jagħraf il-ħtieġa ta’ kooperazzjoni mill-viċin bejn livelli differenti ta’ gvern u s-soċjetà ċivili, u jinnota li dan diġà qed joħroġ fi bliet u reġjuni diversi madwar l-Ewropa. Iżda l-bliet u r-reġjuni mhumiex qed jużaw il-prattiki tajbin b’mod tajjeb: il-proġetti pilota promettenti għandhom it-tendenza li jibqgħu lokali mingħajr ma jwasslu l-benefiċċji kollha lill-utenti, u mingħajr ma jipprovdu opportunitajiet ta’ negozju għall-kumpaniji fornituri. L-iskalar ’il fuq insuffiċjenti huwa minħabba n-natura kumplessa ta’ ħafna mill-innovazzjonijiet urbani u l-kuntest li fihom jiġu adottati.

44.

Il-KtR jirrakkomanda li l-Kummissjoni tagħmel sejħiet għall-offerti għall-innovazzjonijiet tal-bliet. L-enfasi għandha tkun fuq il-ħolqien ta’ mudelli ġodda ta’ kollaborazzjoni għal soluzzjonijiet ġodda li jindirizzaw l-iżvilupp urban u l-ħtiġiet tas-servizzi, u biex dawn is-soluzzjonijiet innovattivi jiġu skalati ’il fuq u kondiviżi fi bliet u reġjuni oħra. Dawn għandhom jinkludi tipi ġodda ta’ kollaborazzjoni bejn iċ-ċittadini, in-negozji, l-istituti edukattivi u tar-riċerka, u l-gvernijiet. Dan jinvolvi kemm opportunitajiet kif ukoll sfidi. Iċ-ċittadini madwar l-Ewropa diġà qed jieħdu inizjattivi biex ibiddlu l-ambjent tagħhom stess u jesperimentaw b’modi ġodda ta’ kollaborazzjoni. L-opportunitajiet jinkludu l-appoġġ tal-ħajja rikka u l-attiva tal-komunità, il-mobilizzazzjoni ta’ għadd kbir ta’ voluntiera, u l-medda kbira ta’ inizjattivi li joħorġu b’riżultat ta’ dan. Dawn l-attivitajiet għandhom jimmiraw lejn l-iskoperta ta’ modi ġodda ta’ kollaborazzjoni u t-tisħiħ tar-rabtiet bejn is-sħubiji eżistenti, b’tali mod li jsiru aktar miftuħin għal skoperti innovattivi u li jkunu bbażati b’mod aktar ċar fuq l-użu tar-riżorsi globali tal-għarfien u li jitgħallmu mingħand xulxin. Hemm bżonn li tinġibed l-attenzjoni tar-reġjuni simili madwar l-Ewropa għall-eżempji li kellhom suċċess.

45.

Sfida ewlenija għall-eliminazzjoni tad-distakk fl-innovazzjoni hija li jinkisru l-kumpartimenti strutturali li fil-qafas tagħhom jiġu indirizzati l-kwistjonijiet u l-isfidi. Il-problemi soċjetali mhumiex limitati għall-kumpartimenti amministrattivi, u lanqas ma jistgħu jiġu indirizzati permezz ta’ proġetti individwali jew ministeri nazzjonali u reġjonali. Il-proġetti tradizzjonali – anke dawk kbar – mhumiex soluzzjoni: l-Ewropa għandha bżonn tieqaf milli taħseb u topera b’mod kumpartimentalizzat. It-tkabbir ġdid u l-impjiegi ġodda jiġu mill-innovazzjoni miftuħa u n-netwerks ta’ valur. L-Ewropa għandha bżonn toħloq mentalità transdixxiplinarja mmirata lejn l-iskoperti intraprenditorjali, u l-indirizzar tal-isfidi b’mod sistemiku. Il-problemi interkonnessi għandhom bżonn soluzzjonijiet sistemiċi.

46.

Il-KtR jinnota li qed isiru żviluppi eċċitanti fil-laboratorji tal-universitajiet madwar l-Ewropa, u anke globalment, li jindirizzaw l-isfidi l-kbar soċjetali u industrijali. Iżda llum il-ġurnata l-aqwa laboratorji għall-innovazzjonijiet revoluzzjonarji m’għadhomx il-faċilitajiet tradizzjonali universitarji, imma saru l-ekosistemi ta’ innovazzjoni reġjonali li joperaw bħala bank tal-prova għall-ħolqien ta’ prototipi rapidi għal bosta tipi ta’ innovazzjonijiet xprunati mill-utenti, li huma bbażati fuq sistemi trasformattivi u skalabbli. Sabiex tkun tista’ tittrasforma r-riżultati tar-riċerka fix-xjenza u t-teknoloġija fi flussi b’saħħithom ta’ prodotti, servizzi u proċessi ġodda, l-Ewropa għandha bżonn tistimola l-innovazzjoni permezz ta’ sistemi ta’ produzzjoni differenti mill-istil antik ta’ manifattura. Dan jeħtieġ ukoll fehim reċiproku tar-rekwiżiti, il-mistoqsijiet, u l-opportunitajiet fl-oqsma differenti tan-negozju, ix-xjenza u l-gvern.

47.

Il-KtR jappella għal aktar attivitajiet ta’ riċerka u żvilupp dwar il-modi kif jistgħu jiġu stimolati l-innovazzjoni u l-iżvilupp tan-negozji, lil hinn mill-istrutturi skaduti ta’ setturi u raggruppamenti, u li jaħseb f’termini ta’ ekosistemi, li jistgħu jiġu koordinati sabiex ikabbru l-potenzjal innovattiv tar-reġjuni u jrawmu l-ispirtu intraprenditorjali tagħhom.

48.

Il-KtR jenfasizza l-importanza tal-finanzjament fil-livell tal-UE u reġjonali għall-innovazzjoni u għal ekosistemi ta’ produzzjoni b’karatteristiċi lokali, reġjonali jew transreġjonali qawwijin. Politika ta’ innovazzjoni msejsa fuq bażi wiesgħa toħloq il-prekondizzjonijiet għal mudelli b’operat sistemiku li fi djalogu ta’ ħolqien konġunt jikkombinaw il-bżonnijiet tal-utenti, tal-konsumaturi u taċ-ċittadini, flimkien mal-għarfien, il-kreattività u l-kompetenza.

49.

Hemm bosta oqsma ta’ riċerka u innovazzjoni li jiffukaw fuq l-appoġġ tal-ixpruni tal-bidla meħtieġa b’urġenza għall-perjodu l-ġdid ta’ programmar 2014-2020. Il-KtR jixtieq jenfasizza dawn li ġejjin bħala l-fatturi ta’ suċċess fl-invenzjoni tal-futur:

50.

L-esperjenza tal-UE ta’ programmazzjoni konġunta u sħubijiet bejn in-nazzjonijiet għandha bżonn tkompli tiżviluppa biex jissaħħu l-proċessi reġjonali li jgħaqqdu l-approċċ minn isfel għal fuq rigward il-prijoritajiet strateġiċi tal-UE 2020 mal-għarfien Ewropew ta’ riċerka ta’ livell għoli. Il-Kumitat tar-Reġjuni jisħaq dwar l-importanza li jiżdiedu l-fondi biex ikun hemm aktar sħubijiet Ewropej u tagħlim komparattiv reġjonali permezz tal-Progamm INTERREG u programmi simili oħrajn.

51.

Il-KtR iħeġġeġ lill-Kummissjoni tistabbilixxi programmi ta’ “skoperti intraprenditorjali” biex jaħdmu f’diversi livelli u jiskopru x’inhu l-aktar effettiv għall-ħtiġijiet lokali u l-iskalar Ewropew. Il-finanzjament għal dawn għandu jiġi minn sorsi diversi: l-Orizzont 2020, il-Programm għall-Kompetittività tal-Intrapriżi u l-SMEs (COSME), il-fondi ta’ koeżjoni u oħrajn. Proġetti pilota fejn numru ta’ reġjuni jieħdu sehem fihom jistgħu jkabbru l-potenzjal għat-tagħlim transreġjonali. Ir-reġjuni bi qrubija kulturali – pereżempju r-reġjun tal-Baħar Baltiku, ir-reġjun tad-Danubju, jew reġjuni ultraperifiċi – għandhom jaħdmu flimkien sabiex jindirizzaw l-isfidi soċjetali speċifici komuni għalihom. L-innovazzjonijiet li jkollhom suċċess f’reġjun wieħed jistgħu jiġu ttestjati u verifikati f’reġjuni oħra, l-innovazzjonijiet tal-bliet jistgħu jiġu skalati u applikati għar-reġjun, u mbagħad skalati għal reġjuni oħra madwar l-Ewropa. Dawn il-proġetti għandhom jinvolvu l-partijiet interessati fil-livelli kollha, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-SMEs, l-NGOs u b’mod speċjali l-istituzzjonijiet kollha edukattivi.

52.

Id-disinn, fil-forom diversi tiegħu, ilu żmien twil assoċjat mal-intraprenditorija. Disinn strateġiku jfisser li jiġu applikati prinċipji familjari waqt l-iżvilupp ta’ reazzjonijiet għall-isfidi maġġuri soċjetali, bħat-tixjiħ tal-popolazzjoni u t-tibdil fil-klima. Id-disinn ifisser aktar milli tingħata forma lil xi ħaġa. Id-disinn jista’ jintuża sabiex jinstabu perspettivi ġodda fis-soluzzjoni tal-problemi, jidentifika miżuri possibbli u joħloq reazzjonijiet effettivi u komprensivi mingħajr il-kumpartimentalizzazzjoni tipika tas-settur pubbliku.

53.

Id-disinn innovattiv joffri opportunitajiet importanti għall-produzzjoni ta’ benefiċċji ekonomiċi u kulturali fis-soċjetà. Fir-reġjuni għandhom jiġu promossi ekosistemi li huma ffokati fuq id-disinn. Ir-riċerkaturi bl-esperjenza, ir-rappreżentanti tan-negozju u l-professjonisti varji fil-qasam tad-disinn, kif ukoll il-kumpaniji tagħhom, l-universitajiet u komunitajiet oħra jaħdmu flimkien b’mod effettiv f’dawn l-ekosistemi, u jipproduċu inizjattivi ġodda. B’dan il-mod kollha kemm huma jipparteċipaw sabiex ikunu involuti b’mod proattiv fiż-żieda tal-livell tal-attività u t-tmexxija ’l quddiem tal-politika ta’ innovazzjoni inġenerali.

54.

Il-KtR jisfida lir-reġjuni u lill-bliet biex jużaw l-akkwist pubbliku innovattiv biex joħolqu l-innovazzjonijiet. Il-kollaborazzjoni bejn is-settur pubbliku u dak privat fl-esperimentazzjoni u l-prototipi għandha titħeġġeġ, u li tazzarda tieħu r-riskju u ma tirnexxix għandu jitqies bħala għażla intraprenditorjali u mhux bħala umiljazzjoni soċjali. Ir-rappreżentanti pubbliċi tal-bliet u r-reġjuni għandhom jiżviluppaw metodi għall-ġestjoni tar-riskji ta’ dan it-tip ta’ proġett u jaqsmu l-esperjenzi tagħhom. Bit-trawwim ta’ spirtu intraprenditorjali ta’ esperimentazzjoni, proġetti piloti u prototipi, dawn il-proġetti jżidu s-setgħa taċ-ċittadini Ewropej li jorganizzaw lilhom infushom.

55.

Ir-riformi ewlenin tal-perjodu ta’ programmar li jmiss jinkludu l-fokus tal-proġetti fuq il-prijoritajiet strateġiċi tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti, is-semplifikazzjoni tal-ġestjoni tal-proġetti u l-bidla għal inizjattivi ferm akbar fl-iskala permezz tal-koordinament mill-qrib ta’ għadd ta’ proġetti. Prinċipju ieħor importanti huwa l-koordinazzjoni mill-qrib bejn il-programm Orizzont 2020 u l-politika ta’ koeżjoni, u l-konsolidazzjoni sinerġetika tal-finanzjament skont dawn il-politiki u l-finanzjament lokali u reġjonali.

56.

Il-KtR jinnota li l-applikazzjoni konsistenti ta’ dawn il-prinċipji sabiex jiġu implimentati l-proposti li fiha din l-Opinjoni inevitabbilment ser tfisser li l-finanzjament tal-Orizzont 2020 ser jiġi mmirat lejn il-bżonnijiet ta’ riċerka kif stabbiliti fl-istrateġiji RIS3 tar-reġjuni tal-UE. B’hekk il-programm Orizzont 2020 jaħdem bħala katalizzatur, jipproduċi l-għarfien mir-riċerka u jiżviluppa kunċetti metodoloġiċi għar-RŻI reġjonali. L-oqsma ewlenin ta’ riċerka li ser jiġu finanzjati mill-Orizzont 2020 għalhekk għandhom jiġu identifikati mill-istrateġiji RIS3.

57.

Il-Kumitat tar-Reġjuni jenfasizza l-importanza li l-livell reġjonali jiġi mismugħ fl-ippjanar tal-koordinazzjoni tal-programmi diversi. Fattur kruċjali sabiex titwettaq azzjoni u titħeġġeġ l-attività innovattiva fil-livell reġjonali huwa li d-Direttorati Ġenerali tal-Kummissjoni għandhom jisimgħu lil dawk li jitkellmu f’isem ir-reġjuni, bħalma hu l-KtR, meta jiddeċiedu dwar l-oqsma ta’ riċerka. Barra minn hekk, l-appoġġ materjali u metodoloġiku tal-proġetti li jsiru fir-reġjuni permezz ta’ finanzjament mill-fondi ta’ koeżjoni, minbarra l-obbligazzjoni tas-soltu li jiġu kondiviżi r-riżultati, għandu jinfluwenza r-regoli ta’ implimentazzjoni tal-proġett Orizzont 2020 u l-mod kif jintuża l-finanzjament. Din il-kooperazzjoni ssir kif ġej:

58.

Il-KtR jinnota li l-komunitajiet xjentifiċi u tan-negozju globali daħlu fl-era ta’ innovazzjoni miftuħa u ħolqien konġunt li fiha l-kollaborazzjoni transkonfinali hija l-vantaġġ kompetittiva l-ġdida. Sabiex kwistjonijiet diffiċli u kumplessi jiġu indirizzati b’suċċess, il-KtR jipproponi lill-Kummissjoni biex tistabbilixxi pjattaformi ta’ sfida għat-tfittxija ta’ soluzzjonijiet Ewropej permezz ta’ netwerks transdixxiplinarji. Dawn il-pjattaformi jindirizzaw sfidi speċifiċi rilevanti madwar ir-reġjuni parteċipanti, u permezz ta’ metodoloġiji strutturati jwasslu l-ideat tajbin sabiex isiru prototipi li mbagħad jiġu mwettqa f’proġetti pilota. B’hekk tiġi mmobilizzata s-setgħa trasformattiva tar-reġjuni.

59.

Il-KtR jenfasizza li dawn il-pjattaformi għandhom ikunu bbażati kemm fuq it-tagħlim komparattiv – il-verifikazzjoni ta’ ideat li jaħdmu f’reġjun wieħed billi jiġu ttestjati f’reġjuni oħra – u l-għemil komparattiv – l-għoti ta’ valur lil ideat ġodda billi twettaqhom f’innovazzjonijiet prattiċi f’numru ta’ reġjuni fl-istess waqt. Fil-fażi pilota, għadd ta’ reġjuni jieħdu sehem sabiex jindirizzaw sfidi reali li jiffaċċjaw, pereżempju l-kura tas-saħħa, l-opportunitajiet għal soċjetà li qed tixjieħ, l-enerġija, impronta mingħajr karbonju, l-agrikoltura u l-ikel, u oħrajn.

60.

Il-KtR jenfasizza l-importanza ta’ żvilupp metodoloġiku tal-ogħla livell u t-tixrid effettiv tar-riżultati. L-isfidi u l-eżiti għandhom ikunu ppubblikati fuq pjattaformi cloud u indirizzati kemm lokalment kif ukoll madwar ir-reġjuni. L-aqwa xpruni għall-iżvilupp u t-tmexxija ta’ proġetti madwar l-Ewropa kollha għandhom jiġu finanzjati mill-Orizzont 2020 u l-Fond ta’ Koeżjoni – l-għan ta’ dan huwa wkoll li jiġu ttestjati metodoloġiji u għodda effettivi ta’ kollaborazzjoni reali u tagħlim transkonfinali.

61.

Il-KtR jagħraf il-bżonn ta’ taħriġ attiv biex jitrawwem spirtu ta’ impenn multiġenerazzjonali, li jista’ jkun fattur ewlieni sabiex jingħalaq id-distakk fl-innovazzjoni. Il-gruppi fil-mira tar-reġjuni u l-ambjenti kulturali diversi – xjentisti, impjegati taċ-ċivil, SMEs, u studenti – għandhom jiġu mħarrġa kemm biex jifhmu u jikkomplementaw b’mod attiv il-perspettivi ta’ xulxin, kif ukoll dwar kif japplikaw ideat rilevanti fil-prattika. B’mod speċjali r-rwol tal-iskejjel u tal-istituti edukattivi kollha huwa kruċjali għal dan.

62.

Il-kreattività u l-abbiltà li jkun assimilat kulma hu ġdid jiġu b’mod naturali ħafna fit-tfal iż-żgħar waqt is-snin bikrin tagħhom. Tkun mistoqsija valida tistaqsi għaliex l-ambjent soċjali u s-sistema tal-iskola huma spiss inkapaċi li jikkristallizzaw dawn il-kwalitajiet f’mod ta’ għajxien interessat, miftuħ u innovattiv. L-atturi kollha għandhom jingħaqdu sabiex jiżguraw li l-iskejjel madwar l-UE jpoġġu l-kreattività u l-abbiltà li titgħallem fiċ-ċentru ta’ medda ta’ għanijiet u rekwiżiti. Dan huwa perjodu li matulu qed tevolvi l-bażi tal-innovazzjoni Ewropea.

63.

Fl-aħħar nett, il-KtR jifhem l-importanza li jingħalaq id-distakk bejn ix-xjenza u s-soċjetà. Il-KtR iħeġġeġ lill partijiet kollha konċernati biex jipparteċipaw b’mod attiv fi djalogi bejn ix-xjenza u s-soċjetà li jesploraw u jenfasizzaw kif ir-riżultati tar-riċerka jistgħu jitwettqu fil-prattika fil-ħajja reali. L-isfidi kollha soċjetali għandhom dimensjoni lokali qawwija, li tista’ tibbenefika meta ix-xjentisti jsiru konxji tal-kwistjonijiet u l-partijiet interessati fis-soċjetà jifhmu x’tista’ toffri x-xjenza. Fid-djalogu l-enfasi għandha tkun fuq konnessjoni espliċita bejn il-bżonnijiet lokali u l-eżiti tar-riċerka tal-pilastri tal-Orizzont 2020: l-isfidi soċjetali, it-tmexxija industrijali u x-xjenza eċċellenti. Postijiet fejn jitrawmu l-ideat u inkubaturi soċjali jistgħu mbagħad jinħolqu biex l-għarfien miksub mid-diskussjoni jista’ jsir prototip li jista’ jiġi ttestjat fil-ħajja reali.

64.

Dawn il-proposti ser jaħdmu verament biex jiġi eliminat id-distakk fl-innovazzjoni meta jkunu applikati fir-reġjuni kollha tal-Ewropa. Il-KtR jagħraf il-ħtieġa li jiġu indirizzati l-bżonnijiet tar-reġjuni li jixprunaw, ir-reġjuni li qed jaħdmu sew, u r-reġjuni aktar vulnerabbli li ma jipprestawx u li huma anqas vantaġġati. Naturalment, f’kull livell huma meħtieġa azzjonijiet u programmi speċifiċi mmirati. Aktar minn hekk, nenfasizzaw l-importanza li jiġu appoġġjati l-kooperazzjoni transreġjonali u l-kollaborazzjoni ta’ kull tip: is-sħubija attiva fl-iskambju tal-għarfien u l-ħolqien konġunt tal-proċessi u l-prattiki li ser jaħdmu f’kull sitwazzjoni partikolari, taħriġ u mentoring transreġjonali, inizjattivi ta’ valutazzjoni komparattiva u ta’ bench-doing li jippermettu r-reġjuni anqas vantaġġati jibbenefikaw minn esperjenzi f’postijiet oħra filwaqt li fl-istess ħin jikkontribwixxu għas-saħħiet u l-għarfien espert speċjalizzat speċifiku tagħhom stess biex imantnu u jappoġġjaw l-innovazzjoni f’reġjuni oħra. Din id-diversità qawwija reġjonali għandha tkun ċentrali għall-vantaġġ kollaborattiv il-ġdid tal-Ewropa.

65.

Il-KtR jemmen bis-saħħa li l-proċess sabiex jiġi definit kif il-ħafna suġġerimenti u rakkomandazzjoniet f’din l-Opinjoni jistgħu jitwettqu fil-prattika, u l-esplorazzjoni kollaborattiva ta’ approċċi promettenti għall-implimentazzjoni effettiva tagħhom fi ħdan u madwar il-konfini reġjonali, huwa l-mod l-aktar effettiv sabiex l-intenzjonijiet eċċellenti jsiru riżultati reali li għandhom impatt qawwi fit-toroq tal-Ewropa. Dan huwa essenzjali għall-eliminazzjoni tad-distakk fl-innovazzjoni.

66.

Ir-responsabbiltà għall-bidliet meħtiġin hija tal-livelli u l-atturi kollha. Ir-responsabbiltà għall-implimentazzjoni tal-proposti mressqa f’din l-Opinjoni naturalment ser tkun tal-Kummissjoni Ewropea, kif ukoll ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet u atturi oħra fil-livelli lokali u reġjonali. Il-Presidenza Irlandiża, u l-presidenzi ta’ wara, ukoll għandhom ir-responsabbiltà, għax dawn jistgħu jibdew jimlimplentaw uħud mill-proposti, jew il-proposti kollha, mill-aktar fis u kemm jista’ jkun b’mod sħiħ.

67.

Il-Kumitat tar-Reġjuni jirrakkomanda li l-awtoritajiet lokali u reġjonali, il-Kummissjoni u atturi oħra, għandhom jiżguraw is-segwitu billi jiġbru eżempji ta’ prattika tajba. L-objettiv huwa li titħaffef il-bidla mixtieqa kemm b’mod ġenerali kif ukoll permezz ta’ għadd ta’ miżuri allokati bħala proġetti prijoritarji. Uħud minn dawn għandhom jitpoġġew ukoll fuq l-aġenda tal-presidenzi futuri.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/22

—

jagħraf li l-kriżi ekonomika li għadha għaddejja ressqet saħansitra aktar fil-mira l-ispejjeż tal-leġislazzjoni u l-isfida ta’ implimentazzjoni u infurzar tal-liġijiet li jinsabu diġà fl-acquis;

—

jemmen li l-livelli kollha ta’ tmexxija għandhom jiżguraw li l-leġislazzjoni tkun effettiva u effiċjenti, u l-istituzzjonijiet tal-UE għandhom responsabbiltà partikolari biex juru li r-regolamentazzjoni tal-UE għandha valur miżjud ċar u li din għandha twassal il-benefiċċji kollha bl-anqas spejjeż, u tirrispetta l-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità;

—

jilqa’ din il-proposta għal Programm ġdid dwar l-Idoneità u l-Prestazzjoni tar-Regolamentazzjoni (REFIT), biex jiġu identifikati sistematikament u b’mod trasparenti jitwettqu inizjattivi maħsuba biex iwasslu għal tnaqqis sinifikanti fl-ispejjeż regolatorji u għal semplifikazzjoni;

—

jilqa’ l-proposta għal eżerċizzju ta’ mmappjar biex jiġu identifikati l-liġijiet u/jew l-oqsma regolatorji fejn hemm il-potenzjal għas-semplifikazzjoni u t-tnaqqis tal-ispejjeż mingħajr ma jiġu preġudikati l-objettivi tal-politika, jinsisti li l-kontrolli tal-idoneità għandhom jinkludu l-kontribut mil-livelli kollha tal-gvern u jkompli jappoġġa l-evalwazzjonijiet sistematiċi ex post tal-leġislazzjoni tal-UE bħala għodda effiċjenti tar-regolamentazzjoni intelliġenti;

—

itenni s-sinifikat tas-semplifikazzjoni biex jiġi standardizzat l-ambjent regolatorju, speċjalment għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li r-riżorsi tagħhom għall-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni huma ta’ spiss limitati u dejjem jonqsu;

—

jilqa’ proposti għal titjib kontinwu tal-valutazzjonijiet tal-impatt u jtenni li l-valutazzjonijiet tal-impatt ta’ proposti leġislattivi u ta’ politika għandhom jesploraw id-dimensjoni territorjal ta’ għażliet tal-politika prinċipali li jkunu qed jiġu studjati; jekk il-Kummissjoni tiddeċiedi li testendi n-numru tal-membri fil-Bord għall-Valutazzjoni tal-Impatt, biex ittejjeb l-indipendenza tiegħu, il-KtR iqis li l-interessi tal-awtorità lokali u reġjonali għandhom jiġu rappreżentati;

—

iħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea ttejjeb l-isforzi tagħha biex tittraduċi dokumenti konsultattivi fil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE;

—

itenni r-responsabbiltà kondiviża tal-istituzzjonijiet li jgħarrfu liċ-ċittadini, in-negozji u l-pubbliku inġenerali bil-benefiċċji li jinkisbu permezz tal-applikazzjoni tal-għodod inerenti fir-regolamentazzjoni intelliġenti;

Relatur

Lord Graham TOPE (UK/ALDE), Membru tal-Borough ta’ Sutton, Londra

Dokumenti ta’ referenza

Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar l-Idoneità Regolatorja tal-UE

COM(2012) 746 final

B’kunsiderazzjoni tad-:

1.

ifakkar li l-leġislazzjoni Ewropea fiha nnifisha tikkostitwixxi parti mill-isforzi biex jittejjeb u jiġi semplifikat l-ambjent regolatorju u għaldaqstant biex jitnaqqsu l-ispejjeż u l-piż amministrattiv;

2.

jagħraf li l-kriżi ekonomika li għadha għaddejja ressqet saħansitra aktar fil-mira l-ispejjeż tal-leġislazzjoni u l-isfida ta’ implimentazzjoni u infurzar tal-liġijiet li jinsabu diġà fl-acquis;

3.

jikkondividi l-opinjoni tal-Kummissjoni Ewropea li l-amministrazzjonijiet nazzjonali qed ikollhom dejjem aktar restrizzjonijiet fir-riżorsi fil-kompitu tagħhom biex jittrasponu u japplikaw il-leġislazzjoni tal-UE; iqis li din hija sfida li għandha tiġi indirizzata f'kooperazzjoni mal-awtoritajiet lokali u reġjonali u m'għandhiex issir skuża biex jiżdied il-piż potenzjali għal livelli oħra ta’ governanza;

4.

f’dan il-kuntest ġenerali, jemmen li l-livelli kollha ta’ tmexxija għandhom jiżguraw li l-leġislazzjoni tkun effettiva u effiċjenti, u l-istituzzjonijiet tal-UE għandhom responsabbiltà partikolari biex juru li r-regolamentazzjoni tal-UE għandha valur miżjud ċar u li din għandha twassal il-benefiċċji kollha bl-anqas spejjeż, u tirrispetta l-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità;

5.

ifakkar li l-elementi prinċipali tal-istrateġija tal-UE għal regolamentazzjoni aħjar kienu dawn:

6.

jilqa’ din il-proposta għal Programm ġdid dwar l-Idoneità u l-Prestazzjoni tar-Regolamentazzjoni (REFIT), biex jiġu identifikati sistematikament u b’mod trasparenti jitwettqu inizjattivi maħsuba biex iwasslu għal tnaqqis sinifikanti fl-ispejjeż regolatorji u għal semplifikazzjoni;

7.

jibqa’ jinsisti li r-regolamentazzjoni aħjar għandha titwettaq fl-ispirtu ta’ governanza f’diversi livelli, jiġifieri permezz ta’ azzjoni koordinata mill-UE, l-istituzzjonijiet nazzjonali u l-awtoritajiet lokali u reġjonali;

8.

iqis li l-Kummissjoni Ewropea u l-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE għandhom jiġu inkoraġġuti jinvolvu b’mod iktar attiv lill-awtoritajiet lokali u r-reġjuni huma u jfasslu l-leġislazzjoni, meta jevalwaw l-impatt tagħha jew huma u jfasslu modi kif jimplimentaw il-politiki u l-objettivi Ewropej. Fil-fatt, il-maġġoranza tal-proposti l-ġodda jikkonċernaw bidliet jew żidiet fil-leġislazzjoni tal-UE eżistenti. Bħala parti minn ċiklu kontinwu meħtieġ għall-aġġornament tal-leġislazzjoni huwa importanti li, meta jkunu qed jitħejjew proposti ġodda, titqies l-esperjenza prezzjuża tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-applikazzjoni tar-regoli tal-UE;

9.

jitlob li jsiru aktar sforzi biex tittejjeb il-kwalità tar-regolamenti sabiex jiġi żgurat li jkunu ċari, aċċessibbli u faċli b'mod li kulħadd ikun jista' jikkonforma magħhom, b'rispett għal-lingwi reġjonali rikonoxxuti fl-Istati Membri, fejn ikun jeżisti tali ftehim;

10.

jemmen li l-istrateġija għandha tkun ibbażata fuq approċċ ta’ sħubija u ta’ parteċipazzjoni matul it-tfassil u l-implimentazzjoni tal-politki tal-UE;

11.

filwaqt li jieħu l-kunsiderazzjoni dovuta tal-prinċipju ta' awtonomija istituzzjonali u kostituzzjonali tal-Istati Membri, kif stabbilit fit-Trattati, il-KtR jisħaq dwar l-importanza li jiġu involuti l-awtoritajiet lokali u reġjonali fit-tfassil u l-valutazzjoni tal-leġislazzjoni Ewropea peress li dawn l-awtoritajiet stess huma responsabbli għall-implimentazzjoni tal-politiki Komunitarji;

12.

jilqa’ l-proposta għal eżerċzzju ta’ mmappjar biex jiġu identifikati l-liġijiet u/jew l-oqsma regolatorji fejn hemm il-potenzjal għas-semplifikazzjoni u t-tnaqqis tal-ispejjeż mingħajr ma jiġu preġudikati l-objettivi tal-politika (l-hekk imsejħa politika ta’ “l-ewwel evalwa”).

13.

jinsisti li l-kontrolli tal-idoneità għandhom jinkludu l-kontribut mil-livelli kollha tal-gvern fis-setturi prinċipali li huma ta’ rilevanza għall-awtoritajiet lokali u reġjonali; jiġifieri l-politika ta’ koeżjoni, il-politika urbana u l-istrumenti finanzjarji, il-leġislazzjoni ambjentali, il-politika industrijali, il-leġislazzjoni soċjali u t-trasport;

14.

ikompli jappoġġa l-evalwazzjonijiet sistematiċi ex post tal-leġislazzjoni tal-UE bħala għodda effiċjenti tar-regolamentazzjoni intelliġenti;

15.

jiddispjaċih li – minkejja t-talbiet fl-Opinjoni tiegħu tal-2011 dwar ir-regolamentazzjoni intelliġenti u l-inklużjoni tal-possibbiltà fil-Komunikazzjoni REFIT – il-KtR ma ġiex mistieden jikkopera f’eżerċizzju ta’ evalwazzjoni;

16.

jinnota l-attivitajiet tal-Programm ta’ Azzjoni għat-Tnaqqis tal-Piżijiet Amministrattivi; jinnota li l-aktar kisbiet sinifikanti sal-lum kienu prinċipalment f’oqsma – il-liġi tal-kumpaniji, tassazzjoni korporattiva, eċċ. – li ftit huma direttament rilevanti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali u għalhekk ikun utli li jiddaħħlu oqsma li huma iktar rilevanti għall-awtoritajiet lokali, bħall-għoti tal-liċenzji u l-permessi. Jagħraf madankollu, li dan il-programm jikkostitwixxi bidla fil-kultura regolatorja li fl-aħħar mill-aħħar jistgħu jgawdu minnha l-amministrazzjonijiet pubbliċi;

17.

itenni s-sinifikat tas-semplifikazzjoni biex jiġi standardizzat l-ambjent regolatorju, speċjalment għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li r-riżorsi tagħhom għall-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni huma ta’ spiss limitati u dejjem jonqsu. Dan jgħodd pereżempju għall-obbligi estensivi tar-rappurtar li ħafna drabi jingħaddew liċ-ċittadini u l-kumpaniji;

18.

jinnota li s-semplifikazzjoni tista’ twassal għal effiċjenzi sinifikanti fl-ispejjeż, mhux biss għan-negozju imma wkoll għall-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali, u b’hekk tillibera riżorsi skarsi – finanzjarji u umani – għal servizzi pubbliċi ewlenin oħrajn;

19.

itenni l-impenn tiegħu li jgħin lill-Grupp ta’ Livell Għoli fit-twettiq ta’ ħidmietu, speċjalment fi ħdan il-fluss tax-xogħol “il-ġdid” li jiffoka biex l-amministrazzjonijiet pubbliċi jsiru aktar effiċjenti u jirrispondu aħjar għall-bżonnijiet tal-partijiet interessati u l-SMEs;

20.

jenfasizza il-bżonn ta’ trasparenza u responsabbiltà fil-ħidma tal-Grupp;

21.

japprova l-proposta għal segwitu tal-Programm ta’ Azzjoni għat-Tnaqqis tal-Piżijiet Amministrattivi (ABRplus) biex jiġi żgurat li l-isforzi biex titnaqqas il-burokrazija b’25 % jġibu magħhom benefiċċji għan-negozju u l-SMEs fl-Istati Membri;

22.

jiddispjaċih li l-Komunikazzjoni REFIT ma tikkunsidrax mezzi alternattivi ta’ regolazzjoni jew modi alternattivi għar-regolamentazzjoni nnifisha;

23.

jilqa’ proposti għal titjib kontinwu tal-valutazzjonijiet tal-impatt, evalwazzjonijiet aktar komprensivi u kritiċi u li jkunu marbuta mill-qrib mal-proċess tal-politika, konsultazzjoni mtejba mal-partijiet interessati, u aktar appoġġ għall-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni tal-UE;

24.

itenni li l-valutazzjonijiet tal-impatt ta’ proposti leġislattivi u ta’ politika għandhom jittrattaw b'mod obbligatorju d-dimensjoni territorjali (aspetti lokali u reġjonali, implikazzjonijiet finanzjarji u amministrattivi għall-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali) ta’ għażliet tal-politika prinċipali li jkunu qed jiġu studjati. Ifakkar li din hija konsegwenza tal-għarfien tal-koeżjoni territorjali bħala wieħed mill-objettivi tal-Unjoni (Artikolu 3 TUE), u aktar minn hekk l-obbligu li “iqisu l-ħtieġa li kwalunkwe piż, kemm finanzjarju kif ukoll amministrattiv, li jaqa’ fuq … l-awtoritajiet reġjonali jew lokali … ikun minimizzat kemm jista’ jkun u jkun proporzjonat ma’ l-objettiv li jrid jintlaħaq” (Artikolu 5, Protokoll 2 TFUE);

25.

jiddispjaċih li r-reviżjoni tal-Ftehim ta’ Kooperazzjoni tal-KtR mal-Kummissjoni Ewropea ma introduċiex bażi għal kooperazzjoni strutturata dwar il-valutazzjoni tal-impatt u jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni Ewropea u lil Direttorati Ġenerali individwali biex jikkunsidraw ’il-Kumitat tar-Reġjuni bħala msieħeb istituzzjonali fil-valutazzjoni tal-impatt. L-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali minn kmieni jsaħħaħ il-kapaċità tal-implimentazzjoni u l-appoġġ għal-leġislazzjoni tal-UE;

26.

jinnota li emendi sostanzjali li jsiru mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill għal proposti leġislattivi jistgħu wkoll jirrapreżentaw impatti sinifikanti fuq l-awtoritajiet lokali u reġjuni. Għalhekk iħeġġeġ lill-Parlament u lill-Kunsill biex ifittxu l-għajnuna tal-Kumitat tar-Reġjuni meta jiddeċiedu li jwettqu valutazzjonijiet tal-impatt ta’ tali emendi;

27.

għaldaqstant, jappella lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill sabiex itejbu jew jistabbilixxu d-dipartimenti proprji tagħhom għall-evalwazzjoni tal-impatti, sabiex jipprovdu valutazzjonijiet tal-impatt minn perspettivi differenti, inkluża dik territorjali, kif ukoll mezzi ta' komunikazzjoni msaħħa mal-amministrazzjonijiet reġjonali u lokali, f'koordinazzjoni mal-Kummissjoni;

28.

jitlob li jkun involut fl-aġġornament tal-linji gwida għall-valutazzjoni tal-impatt li għandu jsir fl-2014, u jfakkar li kien ikkontribwixxa b’konsultazzjoni tal-awtoritajiet lokali u reġjonali dwar l-abbozz tal-linji gwida tal-2009 għall-valutazzjoni tal-impatt;

29.

itenni r-riservi tiegħu dwar l-esternalizzazzjoni tal-valutazzjoni tal-impatt. Madankollu jekk il-Kummissjoni tiddeċiedi li testendi n-numru tal-membri fil-Bord għall-Valutazzjoni tal-Impatt, biex ittejjeb l-indipendenza tiegħu, il-KtR iqis li l-interessi tal-awtorità lokali u reġjonali għandhom jiġu rappreżentati, bħala l-livell ta’ tmexxija li probabbilment l-aktar li jiġi involut fit-twettiq tal-proposta li qed tiġi diskussa;

30.

jilqa’ r-reviżjoni fil-politika ta’ konsultazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea u jinkoraġġixxi ’l-Kummisjoni biex taħdem fir-rigward ta’ dawn is-sejbiet, notevolment billi tagħti rispons aktar adatt lill-parteċipanti tal-konsultazzjoni;

31.

jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni biex tinvolvi lill-Kummitat u lill-assoċjazzjonijiet rappreżentattivi Ewropej tal-gvern lokali u reġjonali, fil-ħidma li twassal għar-reviżjoni tal-istandards minimi ta’ konsultazzjoni;

32.

f’dan ir-rigward, jenfasizza l-bżonn ta’ viżibbiltà għall-proċess ta’ konsultazzjoni u għandu jħeġġeġ lill-istituzzjonijiet kollha jikkunsidraw użu aħjar u kkombinat ta’ teknoloġiji ġodda tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni biex iwettqu konsultazzjonijiet u jippubbliċizzawhom;

33.

jaqbel li hemm bżonn sforz ikbar għall-kwantifikazzjoni tar-riżultati, li l-konklużjonijiet prinċipali għandhom jiġu ppreżentati b'mod iktar ċar u li għandha ssir konsultazzjoni dwar l-abbozzi tal-valutazzjonijiet tal-impatt, sabiex il-partijiet interessati, b'mod partikolari l-amministrazzjonijiet reġjonali u lokali, ikunu jistgħu jinfluwenzaw il-fażijiet bikrin tal-proċess u jifhmu aħjar ir-riżultati;

34.

fl-interess ta’ trasparenza sħiħa u għoti ta’ rispons, jappoġġa l-pubblikazzjoni tal-kontributi għall-konsultazzjonijet. Barra minn hekk, fil-valutazzjoni tal-impatt, il-Kummissjoni Ewropea tista’ tindika wkoll is-segwitu li tkun għamlet fir-rigward tar-rispons għall-konsultazzjonijiet;

35.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea ttejjeb l-isforzi tagħha biex tittraduċi dokumenti konsultattivi fil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE. Jemmen li konsultazzjoni ma tistax titqies rappreżentattiva jekk ma tkunx tindirizza ċ-ċittadini fil-lingwa tagħhom stess;

36.

jirrakkomanda kooperazzjoni aktar b’saħħitha fiż-żewġ direzzjonijiet bejn il-Kummissjoni u huwa nnifsu: konsultazzjonjiet immirati lejn il-KtR jistgħu jiġu reklamati fuq is-sit elettroniku “your voice in Europe” (semma’ leħnek dwar l-Ewropa) għal trasparenza akbar. Iqis li l-konsultazzjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea jistgħu jiġu promossi b’mod regolari permezz tal-mezzi tal-KtR, sakemm dawn jikkomplementaw u jsaħħu l-konsultazzjonijiet diretti mal-awtoritajiet lokali u reġjonali;

37.

jagħraf li “konsultazzjoni” tal-korpi konsultattivi tal-UE mhijiex konsultazzjoni pubblika skont l-Artikolu 11 tat-TUE, imma rekwiżit istituzzjonali speċifiku taħt it-trattati; madankollu jinkoraġġixxi Direttortati Ġenerali u servizzi tal-Kummissjoni Ewropea individwali biex jimxu ma’ dan b’mod konsistenti;

38.

jintrabat li jwettaq reviżjoni integrata tal-għodod u n-netwerks ta’ konsultazzjoni tiegħu stess fl-istess mod bħal dak tal-awditjar tal-Kummissjoni Ewropea;

39.

jifhem li r-regolamentazzjoni żejda (“goldplating”) hija prattika fejn l-Istati Membri jmorru lil hinn mir-rekwiżiti minima mitluba mid-Direttivi meta jwettqu t-traspożizzjoni tagħhom fil-liġijiet nazzjonali;

40.

jemmen li, għar-regolamentazzjoni żejda, għandu jkun hemm definizzjoni standard li tkun tapplika għall-UE kollha għall-fini ta’ ċertezza legali fl-implimentazzjoni u l-applikazzjoni tal-liġi tal-UE, fl-analiżi komparattiva u sabiex jiġu ġġudikati t-talbiet ta’ Stati Membri li jsostnu li ma jużawx regolamentazzjoni żejda;

41.

jikkunsidra li dawn li ġejjin jistgħu jiddaħħlu f’tali definizzjoni:

42.

jagħraf li l-użu ta’ regolamentazzjoni żejda mhuwiex projbit mill-liġi tal-UE u f’xi każijiet jista’ jkun ġustifikat li l-leġislazzjoni nazzjonali jew sottonazzjonali tipprovdi għal livell ogħla ta’ protezzjoni minn dak tad-Direttiva tal-UE li tkun qed tiġi trasposta; dan jista’ jiġri fil-każ tal-ħarsien ambjentali (Artikolu 193 tat-TFUE), il-leġislazzjoni li għandha l-għan li tipproteġi l-ħaddiema (Artikolu 153(4) tat-TFUE), il-leġislazzjoni dwar l-istandards tal-kwalità u s-sikurezza tal-organi u s-sustanzi li joriġinaw mill-bniedem, id-demm u d-derivattivi tad-demm (Artikolu 168(4)(a)) u l-leġislazzjoni dwar il-protezzjoni tal-konsumatur (Artikolu 169(4) tat-TFUE);

43.

jirrakkomanda, madankollu, li tali miżuri addizzjonali għandhom jiġu speċifikament ġustifikati, sabiex ir-regolamenti nazzjonali u dawk tal-UE ma jitħalltux flimkien f’moħħ iċ-ċittadin, xi ħaġa li ssaħħaħ l-opinjoni li l-korpi Ewropew “jirregolaw iżżejjed”;

44.

jenfasizza wkoll kemm hu utli li dawn il-miżuri jiġu soġġetti għal valutazzjoni tal-impatt fil-livell nazzjonali, li tqis id-diversi dimensjonijiet ta' impatt li jiġu ttrattati fil-livell Ewropew, inkluża d-dimensjoni territorjali jew ta' impatt reġjonali;

45.

itenni l-fehma tiegħu, u dik tal-Kummissjoni, li l-Istati Membri għandhom jieqfu milli jdaħħlu regolamentazzjoni addizzjonali mal-leġislazzjoni tal-UE b’mod li jżid il-kumplessità u l-ispejjeż ta’ liġijiet ġodda għall-awtoritajiet lokali u reġjonali, il-kumpaniji u ċ-ċittadini;

46.

jinsab sodisfatt li l-Kummissjoni Ewropea tagħraf ir-rwol tal-parlamenti nazzjonali rigward ir-regolamentazzjoni intelliġenti u b’mod partikolari dwar l-applikazjoni korretta tal-prinċipju tas-sussidjarjetà;

47.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea u l-Parlament Ewropew biex jikkunsidraw il-pożizzjonijiet ta’ parlamenti reġjonali li għandhom setgħat leġislattivi u jista’ jidentifika l-pjattaforma REGPEX tiegħu fi ħdan in-Netwerk għall-Monitoraġġ tas-Sussidjarjetà bħala sors ta’ informazzjoni;

48.

iqis li l-għajnuna li toffri l-Kummissjoni Ewropea lill-Istati Membri rigward l-implimentazzjoni għandha tqis ukoll l-ispeċifitajiet lokali u reġjonali u, fejn l-awtoritajiet reġjonali jew lokali jkunu responsabbli għall-implimentazzjoni, dawn għandhom jingħataw għajnuna diretta;

49.

jipproponi rwol siewi għall-KtR, l-awtoritajiet lokali u r-reġjuni fi ħdan il-Programm ġdid dwar l-Idoneità u l-Prestazzjoni tar-Regolamentazzjoni (REFIT);

50.

jilqa’ l-pożizzjoni tal-Kummissjoni Ewropea li r-regolamentazzjoni intelliġenti hija missjoni kondiviża bejn l-istituzzjonijet kollha tal-UE, jiġifieri inkluż il-Kumitat tar-Reġjuni. Jinkoraġġixxi ’l-Parlament Ewropew u l-Kunsill biex jimxu mal-aġenda ta’ regolamentazzjoni intelliġenti u l-Programm REFIT f’mod ugwalment onest li timminimizza l-piżijiet addizzjonali li jistgħu jinħolqu mill-emendi leġislattivi tagħhom;

51.

jilqa’ l-fatt li l-ftehim imġedded ta’ kooperazzjoni mal-Kummissjoni Ewropea jieħu f’kunsiderazzjoni l-attivitajiet tal-Kumitat li jkopru l-firxa sħiħa ta’ regolamentazzjoni intelliġenti. Jipproponi lill-Parlament Ewropew u l-Kunsill li magħhom ukoll jiġu negozjati ftehimiet simili ta’ kooperazzjoni;

52.

itenni r-responsabbiltà kondiviża tal-istituzzjonijiet li jgħarrfu liċ-ċittadini, in-negozji u l-pubbliku inġenerali bil-benefiċċji li jinkisbu permezz tal-applikazzjoni tal-għodod inerenti fir-regolamentazzjoni intelliġenti, u jintrabat li jiġbed l-attenzjoni tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’dan ir-rigward.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/27

—

jitlob li jsiru studji kumplementari urġenti biex jiġi vvalutat l-impatt territorjali tat-tneħħija tal-kwoti;

—

jitlob valutazzjoni realistika tal-prospetti tal-produzzjoni, tal-konsum intern u tal-esportazzjoni għal żmien medju u twil;

—

jitlob li ssir analiżi komparattiva tal-politiki tal-ħalib tal-pajjiżi li huma produtturi kbar tal-ħalib kif ukoll valutazzjoni preċiża tal-esperjenza tal-Isvizzera;

—

jitlob valutazzjoni tal-impatt tan-negozjati kummerċjali bilaterali li qed jiġu diskussi bħalissa;

—

jitlob li tiġi studjata l-possibbiltà li fl-Unjoni Ewropea jiġu adattati ċerti miżuri li jkunu ttieħdu minn Stati oħra biex jiġġestixxu kriżijiet potenzjali fis-suq tal-ħalib, b'mod partikolari il-miżuri tal-Farm Bill li jmiss 2013-2017;

—

jipproponi li tiġi estiża l-possibbiltà ta’ ġestjoni tal-volumi prevista fil-pakkett tal-ħalib għall-ħalib tal-muntanja;

—

jitlob li tingħata prijorità lis-sigurtà u lis-sostenibbiltà tas-swieq interni tal-Unjoni Ewropea;

—

jipproponi li fir-rigward tal-istrateġija ta' esportazzjoni, jingħata aktar appoġġ lill-innovazzjoni fis-settur tal-prodotti tal-ħalib b’valur miżjud qawwi;

—

jipproponi li jinbnew sħubijiet b’saħħithom mal-pajjiżi tan-Nofsinhar tal-Mediterran u tal-Medju Orjent li m’għandhomx artijiet u ilma biżżejjed biex jipproduċu l-ħalib bi prezzijiet raġonevoli, u li joffru suq għall-ħalib li huwa aktar faċilment aċċessibbli mill-Ażja;

—

jitlob lill-Kummissjoni li tiddefinixxi mill-ġdid proġett koerenti ta’ żvilupp rurali u tas-settur tal-ħalib għaż-żoni tal-muntanja, għar-reġjuni żvantaġġjati li jipproduċu l-ħalib, għar-reġjuni l-aktar imbiegħda u għall-Istati Membri li l-parti l-kbira tal-produzzjoni tal-ħalib tagħhom issir minn strutturi agrikoli żgħar ħafna.

Relatur

Is-Sur René SOUCHON, President tal-Kunsill Reġjonali tal-Auvergne (FR/PSE)

Dokument ta’ referenza

Rapport tal-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew – L-evoluzzjoni tas-sitwazzjoni tas-suq u l-kundizzjonijiet konsegwenti għat-tneħħija gradwali mingħajr xkiel tas-sistema tal-kwoti tal-ħalib – it-tieni rapport ta’ impatt tajjeb (“soft landing”)

COM(2012) 741 final

1.

ifakkar li f’ħafna Stati Membri u reġjuni, il-produzzjoni tal-ħalib hija pilastru essenzjali tal-ekonomija reġjonali u tal-valur miżjud agrikolu. F’dan il-kuntest, il-produzzjoni tal-ħalib għandha kompiti ekoloġiċi importanti, għandha effett sostenibbli fuq il-pajsaġġi kultivati u hija sors ta’ impjiegi importanti fir-reġjuni rurali;

2.

ifakkar li l-proċess ta’ riforma għandu jirrispetta d-differenzi reġjonali u strutturali tat-trobbija tal-bhejjem għall-ħalib u tas-settur tal-imħaleb. F’bosta reġjuni, il-ħalib jipproduċuh l-aktar intrapriżi tal-familja żgħar u ta’ daqs medju, filwaqt li f’żoni oħra l-produzzjoni tal-ħalib hija ddominata minn intrapriżi agrikoli kbar. Għalhekk, ir-riformi fis-settur tal-ħalib m’għandhomx jipperikolaw lill-istrutturi b’ġestjoni familjali li l-aktar li jikkontribwixxu għat-tkabbir sostenibbli;

3.

ifakkar fil-ħtieġa li d-dħul tal-produtturi tal-ħalib jiġi garantit aħjar biex ikunu jistgħu jgħixu b’mod deċenti mill-attività tagħhom, biex jiġi preżervat il-ġejjieni tas-settur tal-ħalib u tiġi assigurata s-sigurtà tal-provvista tal-ikel bi prodotti tal-ħalib ta’ kwalità għall-konsumaturi Ewropej;

4.

jirrikonoxxi li fl-Unjoni Ewropea ma kienx hemm splużjoni fil-produzzjoni tal-ħalib u l-anqas tnaqqis brutali tal-valur tal-kwoti minħabba fiż-żieda “b’xejn” tal-volum tagħhom ta’ 8 % mill-2008 sal-2015, iżda jinnota li din iż-żieda fil-volum wasslet biex darbtejn ikun hemm żieda qawwija fil-produzzjoni li kważi wasslet biex il-mezzi tal-ipproċessar jilħqu l-punt ta’ saturazzjoni, b’mod partikolari t-torrijiet biex inixxfu t-trab tal-ħalib, u dan ġara f’diversi pajjiżi;

5.

jinnota li s-sitwazzjoni tas-swieq dinija ilha favorevoli mill-2010, billi ppermettiet il-bejgħ tal-prodotti tal-ħalib tal-Unjoni Ewropea fis-suq dinji mingħajr il-ħtieġa ta’ rifużjonijiet, b’mod partikolari il-butir u t-trab tal-ħalib, iżda din is-sitwazzjoni ma tiggarantix li l-livell tal-prezzijiet fis-suq dinji ser jibqa’ l-istess fuq perjodu ta’ żmien medju u twil;

6.

jinnota li l-argumenti li l-Kummissjoni Ewropea ilha tressaq mill-2003 biex tneħħi l-kwoti u tilliberalizza s-suq tal-ħalib qed ikunu dejjem aktar kontroversjali;

7.

ifakkar li ma sar l-ebda progress fin-negozjati mad-WTO għal 10 snin u jinnota li l-proposti tal-UE, li saru f’Hong Kong fl-2005, li jitneħħew ir-rifużjonijiet fuq il-prodotti tal-ħalib issa huma superati;

8.

jinnota li n-negozjati bilaterali bejn l-Istati Uniti, in-New Zealand u l-Awstralja ma jirrigwardawx is-settur tal-ħalib;

9.

jinnota li l-parti l-kbira tal-pajjiżi l-oħra li huma produtturi kbar tal-ħalib, bħall-Indja, iċ-Ċina, il-Ġappun, il-Korea ta’ Isfel, żammew, u fil-każ tal-Istati Uniti saħħew, il-garanziji tagħhom fis-settur tal-ħalib. Fl-Istati Uniti, it-tisħiħ tar-regolazzjoni pubblika tas-suq tal-ħalib li qed tiġi diskussa fil-Kungress, tipprevedi garanzija ta’ marġni minimu għall-produtturi meta mqabbla mal-ispiża tal-għalf tal-annimali, kif ukoll miżura għat-tnaqqis tal-produzzjoni obbligatorja għal kulħadd f’każ ta’ kriżi;

10.

jinnota li m’hemmx prova li interess il-konsumaturi jiġġustifika l-liberalizzazzjoni tas-suq tal-ħalib, kif qed tgħid il-Kummissjoni. B’mod partikolari, it-tnaqqis qawwi fil-prezzijiet fl-2009, ma kellu l-ebda effett fuq il-prezz għall-konsumaturi, jew kellu effett żgħir ħafna;

11.

jinnota li t-tisħiħ tal-marġni fis-setturi agroalimentari u tad-distributuri l-kbar sar bi ħsara għall-produtturi, peress li hemm differenza kbira bejn il-prezz għall-produtturi meta mqabbel mal-prezz għall-konsumaturi;

12.

ifakkar li l-istudji li saru l-Kanada wrew li “l-qoffa tal-prodotti tal-ħalib” ma kinitx tiswa aktar f’dan il-pajjiż li juża l-kwoti, milli fl-Istati Uniti, minkejja li l-prezz tal-ħalib meta joħroġ mir-razzett huwa differenti ħafna – madwar 50 % ogħla fil-Kanada;

13.

jikkunsidra li l-instabbiltà tal-prezz tal-ħalib tiswa ħafna lis-settur kollu, iżda l-aktar lill-produtturi, li ma jkunux jistgħu jipprevedu d-dħul tagħhom. Dan jiskoraġġixxi li jinfetħu azjendi ġodda fis-settur tal-ħalib;

14.

ifakkar li kienet il-produzzjoni żejda tal-butir u l-ħalib tat-trab, li kienu jiswew ħafna biex jinħażnu u jiġu esportati li kienu r-raġuni għall-implimentazzjoni tal-kwoti tal-ħalib fl-1984 u li t-tnaqqis ta’ dawn l-eċċessi bis-saħħa tal-kwoti wasslet għal frankar finanzjarju qawwi sal-2003. Iqis li jekk is-sistema tal-kwoti m'għadhiex tindirizza kompletament il-problemi attwali, it-tneħħija tagħha għandha tiġi akkumpanjata b'għodod ta' regolazzjoni adatti;

15.

jinnota li l-iskambji fis-suq dinji tal-prodotti tal-ħalib jirrappreżenta biss 6 % tal-produzzjoni dinija, prinċipalment fil-forma ta’ trab u ta’ butir, iżda li huma l-prezzijiet ta’ dawn iż-żewġ prodotti li qed jiddeċiedu dejjem aktar il-prezz tal-ħalib tar-razzett fl-Unjoni Ewropea, meta l-parti sostanzjali tal-ħalib għandha prezz aħjar fis-suq intern;

16.

jinnota li l-esportazzjoni tal-Unjoni Ewropea fis-suq dinji tirrappreżenta madwar 10 % tal-produzzjoni tal-UE, kemm fil-forma ta’ ġobon kif ukoll ta’ trab tal-ħalib b’valur miżjud baxx u jiddispjaċih li l-investimenti mħabbra mill-imħaleb huma l-aktar għat-torrijiet ta’ tnixxif;

17.

jinnota li fis-swieq dinija, l-kompetitur ewlieni estern tal-Unjoni Ewropea huwa n-New Zealand, li għandha spejjeż ta’ produzzjoni iktar baxxi mir-raħħala Ewropej, u li permezz ta’ Fonterra, kooperattiva b’pożizzjoni ta’ kważi monopolju, tesporta aktar minn 90 % tal-produzzjoni tagħha prinċipalment fil-forma ta’ butir u trab, u waħidha hija tforni terz tas-suq dinji bi preżenza b’saħħitha fis-swieq tal-Ażja; Fonterra tikkontrolla wkoll is-swieq tal-futures;

18.

jinnota li anke jekk l-Ażja tirrappreżenta suq potenzjali għall-Unjoni Ewropea, pajjiżi bħaċ-Ċina jew l-Indja għandhom l-intenzjoni li jiżviluppaw kemm jistgħu l-produzzjoni tagħhom, biex ikunu dipendenti mill-inqas mill-kapriċċi tas-suq biex jitimgħu l-popolazzjoni tagħhom;

19.

jinnota wkoll li għall-ġobnijiet, il-pożizzjoni tal-Unjoni Ewropea għamlet progress fis-swieq tar-Russja, il-Ġappun u l-Korea, iżda ftit li xejn fis-suq Ċiniż;

20.

iqis li l-miżuri proposti mill-Kummissjoni għar-riforma tal-Politika Agrikola Komuni, l-aktar il-Pakkett tal-Ħalib u l-OKS unika (inklużi l-importazzjonijiet) ma fihomx mekkaniżmi suffiċjenti ta’ regolazzjoni pubblika tal-produzzjoni u tas-swieq tal-ħalib; barra minn hekk dawn għandhom jiġu akkumpanjati minn strumenti addizzjonali ta' politika reġjonali sabiex jiġi żgurat żvilupp bilanċjat tar-reġjuni;

21.

jiddispjaċih li t-tieni rapport intermedju tal-Kummissjoni huwa limitat għal analiżi makroekonomika tas-sitwazzjoni tas-suq tal-ħalib, b’mudell globali ħafna, u b’ħafna ipoteżijiet, li huma diġà parzjalment superati;

22.

jiddispjaċih li l-Kummissjoni ma tippreżenta l-ebda analiżi kwantitattiva u kwalitattiva ddettaljata dwar il-prospettivi fuq żmien medju tas-suq fl-Unjoni Ewropea, maqsum f’raggruppamenti kbar ta’ pajjiżi, filwaqt li tqis b’mod partikolari d-diversità tad-daqs u l-mezzi tal-irziezet, tal-kundizzjonijiet tal-produzzjoni u tal-metodi ta’ kummerċjalizzzazzjoni;

23.

jiddispjaċih li r-rapport ma fih l-ebda analiżi komparattiva tal-politiki tal-pajjiżi l-oħra li huma produtturi kbar tal-ħalib, kompetituri u/jew klijenti tal-Unjoni Ewropea;

24.

jinnota li l-grupp ta’ esperti ta’ livell għoli dwar il-ħalib kien bi ħsiebu jsegwi s-sitwazzjoni tal-Isvizzera hi u tneħħi l-kwoti, li żiedet il-produzzjoni tal-ħalib b’7 % f’dan il-pajjiż, bil-konsegwenza li l-prezzijiet medji tbaxxew bejn 20 u 30 %. Id-differenzi bejn l-istrutturi u l-kundizzjonijiet tal-produzzjoni fl-Isvizzera u s-sitwazzjoni fl-UE huma ċari. Barra minn hekk it-tħejjija għat-tneħħija tal-kwoti u l-implimentazzjoni tagħha fl-Isvizzera jvarjaw sew mill-proċeduri fl-UE. Madankollu, il-Kummissjoni tidher li fir-rapport tagħha ma qisitx din l-esperjenza li għandha tiġi analizzata aktar fil-fond;

25.

jinnota li l-Kummissjoni Ewropea tidher aktar preokkupata bil-limiti għal-liġi tal-kompetizzjoni, li tinteressa mijiet ta’ eluf ta’ produtturi minn dawk tal-kumpaniji multinazzjonali tal-ipproċessar tal-ħalib u tad-distribuzzjoni li jikkontrollaw aktar minn nofs il-ħalib Ewropew;

26.

jiddispjaċih b’mod partikolari li r-rapport tal-Kummissjoni ma jqisx l-impatt fuq it-territorji ta’ tmiem il-kwoti tal-ħalib għar-reġjuni kollha tal-Unjoni Ewropea, fl-aspetti differenti tiegħu: ekonomiċi, soċjali u ambjentali;

27.

ifakkar li aktar minn żewġ terzi tal-irziezet tal-ħalib jinsabu f’żoni żvantaġġjati minħabba l-kundizzjonijiet tal-ħamrija u tal-klima, u li jinsabu ’l bogħod miċ-ċentri urbani l-kbar u jkollhom merħliet ta’ daqs żgħir ħafna;

28.

ifakkar li l-ħalib tal-muntanji jirrappreżenta madwar 10 % tal-ħalib tal-UE-27, iżda żewġ terzi tal-ħalib u tliet kwarti tar-raħħala fl-Awstrija, is-Slovenja u l-Finlandja, u li dan il-proporzjon ta’ ħalib u ta’ raħħala għadu għoli ħafna f’xi tużżana pajjiżi oħra. Fil-parti l-kbira ta’ dawn ir-reġjuni muntanjużi umdi, u anke fir-reġjuni l-aktar imbiegħda, il-merħliet tal-ħalib huma l-utenti prinċipali tal-mergħat u b’hekk jippermettu ż-żamma tal-pajsaġġi miftuħa u abitati, favorevoli għat-turiżmu, għall-bijodiversità u għall-ambjent;

29.

ifakkar li l-ħalib tal-baqra prodott fir-reġjuni l-aktar imbiegħda jirrappreżenta parti konsiderevoli tal-ħalib prodott fil-pajjiżi kkonċernati u li, bħaż-żoni muntanjużi, il-produzzjoni tal-ħalib hija prinċipalment responsabbli għaż-żamma tal-pajsaġġ agrikolu reġjonali, b'effett pożittiv għat-turiżmu u għall-ambjent;

30.

ifakkar li fil-parti l-kbira tal-Istati Membri l-ġodda tal-Ewropa tal-Lvant, il-provvista tal-ħalib għadu inċert ħafna. Hija naqsetmill-2005, peress li tiddependi prinċipalment mill-merħliet il-kbar (l-Ungerija, ir-Repubblika Ċeka, is-Slovakkja). Il-provvista naqset ukoll fil-Bulgarija u fir-Rumanija minkejja ristrutturazzjoni qawwija ħafna li tippromovi l-bejgħ tal-ħalib f’ċirkwiti informali. Il-prospetti jidhru aħjar fil-Polonja u, xi ftit inqas fil-Pajjiżi l-Baltiċi, bl-iżvilupp ta’ merħliet familjali ta’ 10 sa 30 baqra meta r-raħħala jkunu jistgħu jiksbu taħriġ u kreditu;

31.

iqis li l-mudell tat-trobbija b’ġestjoni familjali, li jutilizza r-riżorsi erbaċji lokali, l-aktar il-mergħat, li jikkonċilja bl-aħjar mod l-ġejjieni tas-settur kollu tal-ħalib, l-aspettattivi tas-soċjetajiet u dawk tar-raħħala;

32.

jikkunsidra li l-għajnuna tat-tieni pilastru ma tistax tikkumpensa għall-effetti distruttivi tal-instabbiltà tal-prezzijiet tal-ħalib u tal-kontributi, li jiskoraġġixxu l-ħolqien ta’ produzzjoni li teħtieġ investiment qawwi fit-tul;

33.

jitlob li jiġu kkunsidrati kemm il-problema tal-bhejjem imrobbija għall-ħalib li jiddependu minn għalf f'żoni b'disponibbiltà fqira ta' ġwies, kif ukoll l-importanza li jiġu implimentati mekkaniżmi li jipproteġu dan is-settur mill-fluttwazzjonijiet tal-prezzijiet taċ-ċereali u li tiġi appoġġjata l-produzzjoni fit-territorji fejn hija ta' importanza soċjoekonomika kbira;

34.

jitlob li jingħataw attenzjoni u appoġġ speċifiku lit-territorji fejn ir-ristrutturar wassal għal tnaqqis qawwi fil-produzzjoni tal-ħalib tradizzjonali iżda fejn dan is-settur irnexxielu jżomm sod wara r-ristrutturazzjonijiet kontinwi li għadda minnhom f'dawn l-aħħar deċennji. Dan japplika aktar u aktar meta titqies l-enfasi li għandha tingħata fil-ġejjieni lill-produzzjonijiet lokali u liċ-ċirkwiti qosra ta' kummerċjalizzazzjoni;

35.

jaħseb li l-erba’ għodod tal-pakkett tal-ħalib li huma r-relazzjonijiet kuntrattwali, l-organizzazzjonijiet tal-produtturi, l-organizzazzjonijiet interprofessjonali u t-trasparenza, huma għodod meħtieġa iżda mhux suffiċjenti, u m'għandhomx l-għan li jagħtu garanzija tal-ġestjoni tal-volumi, il-prezzijiet u d-dħul għar-raħħala;

36.

jikkunsidra li l-pakkett tal-ħalib ma fihx l-istrumenti li jistgħu jtaffu l-effetti negattivi tat-tneħħija tal-kwoti fuq it-territorji u fuq il-mudell tat-trobbija b’ġestjoni familjali, li jutilizza r-riżorsi erbaċji lokali, l-aktar il-mergħat, u li din it-tneħħija ser twassal għall-konċentrazzjoni tal-produzzjoni fir-reġjuni agrikoli bl-ikbar vantaġġi, b’riskji akbar għall-ambjent;

37.

jinnota li fil-pajjiżi prinċipali li jipproduċu l-ħalib fit-Tramuntana tal-Unjoni Ewropea, il-kooperattivi huma f’maġġoranza kbira u f’xi każijiet għandhom sitwazzjoni ta’ monopolju, u qed iħabbru żjieda fil-provvista tagħhom, fuq talba tal-membri tagħhom;

38.

jinnota li r-relazzjonijiet kuntrattwali kif previsti mill-pakkett tal-ħalib, li l-kooperattivi mhumiex marbutin magħhom, ma jirrigwardawx aktar minn 40 % tal-volum tal-ħalib prodott fl-UE kollha, u li s-suq b’mod globali ser isir imprevedibbli;

39.

jikkunsidra li l-organizzazzjonijiet tal-produtturi huma meħtieġa iżda mhux dejjem ikollhom saħħa reali fin-negozjati mal-imħaleb jekk huma jiġu limitati biss għal organizzazzjonijiet vertikali għal kull settur (li huma forma ta’ integrazzjoni) u fl-assenza ta’ kontraparti fil-forma ta’ organizzazzjoni tal-produtturi għal kull żona ta’ produzzjoni, li tkun tista’ tinnegozja ma’ diversi mħaleb, ir-raħħala qatt mhu ser ikollhom saħħa fin-negozjati kummerċjali;

40.

jikkunsidra li l-għodod tal-pakkett tal-ħalib ma jippermettux li jintlaħqu l-għanijiet li jiġi garantit id-dħul tal-produtturi u jipproponi l-inklużjoni tal-ispejjeż tal-produzzjoni fin-negozjati tal-prezz tal-ħalib mir-razzett fuq il-bażi tar-riżultati tal-FADN għal kull pajjiż, jew għal kull reġjun;

41.

jitlob li nduru lura għal politika pubblika ta’ ġestjoni tal-istokkijiet tas-sigurtà, żieda fil-prezz tal-intervent u ż-żamma tar-rifużjoni għall-esportazzjoni ta’ natura eċċezzjonali, bħala kontraparti għal politika tas-settur tal-ħalib li tkun aktar adatta għall-iżviluppi fid-domanda interna u tas-swieq esterni fir-rigward ta’ prodotti ta’ kwalità;

42.

jinnota li l-ġestjoni tal-offerta għad-DPO (denominazzjoni protetta ta’ oriġini) u għall-IĠP (indikazzjoni ġeografika protetta) hija punt pożittiv tal-pakkett tal-ħalib iżda tirrigwarda ftit pajjiżi u parti żgħira tal-produzzjoni Ewropea (anke fi Franza, dawn id-DPO u l-IĠP jirrigwardaw biss 10 % tal-produzzjoni totali tal-ħalib tal-pajjiż, iżda 30 % tal-ħalib tal-muntanja);

43.

jikkunsidra li l-proposti attwali tal-Parlament Ewropew, dwar il-limitazzjoni volontarja tal-produzzjoni f’każijiet ta’ kriżi, li tippermetti lill-Kummissjoni li tagħti għajnuna lill-produtturi tal-ħalib li jnaqqsu l-produzzjoni tagħhom b’tal-anqas 5 % b’mod volontarju għal perjodu tal-anqas ta’ 3 xhur rinnovabbli, b’penali għall-produtturi li jżidu l-produzzjoni tagħhom fl-istess perjodu, huma dispożizzjonijiet mhux suffiċjenti biżżejjed biex jiġi evitat tnaqqis qawwi fil-prezzijiet fil-każ ta’ produzzjoni żejda;

44.

iqis li sistema effikaċi ta’ ġestjoni ta’ kriżi trid turi li għandha kapaċità tajba li tirreaġixxi u għaldaqstant trid tiġi ċentralizzata l-informazzjoni nazzjonali u Ewropea tal-produzzjonijiet għal kull razzett fuq diversi snin, jiġi definit l-istat ta’ kriżi permezz tal-prezzijiet ta’ referenza u/jew il-marġni, li jippresupponi ġestjoni diretta, jew mill-Kummissjoni Ewropea jew minn aġenzija Ewropea regolatorja;

45.

jitlob li jsiru studji kumplimentari b’mod urġenti biex jiġi valutat l-impatt fuq it-territorji tat-tneħħija tal-kwoti għal kull grupp ta’ pajjiżi, reġjuni, b'mod partikolari r-reġjuni l-aktar imbiegħda u żoni b’ċerti kundizzjonijiet tal-ħamrija u tal-klima: żoni muntanjużi, żoni żvantaġġjati, żoni intermedji b’polikulturi – trobbija tal-annimali, żoni ta’ pjanura, b’mod li jkunu jistgħu jiġu antiċipati, u jekk possibbli limitati, r-riskji ta’ delokalizzazzjoni u ta’ abbandun f’ħafna reġjuni;

46.

jitlob valutazzjoni realistika tal-prospetti tal-produzzjoni, tal-konsum intern u tal-esportazzjoni għal żmien medju u twil (2020-2030), għal kull tip ta’ prodott, filwaqt li titqies ukoll l-instabbiltà li qed tikber fil-prezzijiet tas-suq dinji. In-nuqqas ta’ ġestjoni tal-offerta u tal-politika tal-istokkijiet pubbliċi fl-Ewropa u fl-Istati Uniti jistgħu biss iżidu din l-instabbiltà li hija inkompatibbli mal-iżvilupp ta’ settur tal-ħalib Ewropew;

47.

jitlob li ssir analiżi komparattiva tal-politiki tal-ħalib tal-pajjiżi li huma produtturi kbar tal-ħalib kif ukoll valutazzjoni preċiża tal-esperjenza tal-Isvizzera, kemm minn perspettiva ekonomika kif ukoll minn dik soċjali u ambjentali;

48.

jitlob valutazzjoni tal-impatt tan-negozjati kummerċjali bilaterali li qed jiġu diskussi bħalissa, b'enfasi partikolari fuq ir-reġjuni li jipproduċu l-ħalib;

49.

b’segwitu għall-Opinjoni tiegħu tal-4 ta’ Mejju 2012 dwar “r-Riforma tal-Politika Agrikola Komuni u l-iżvilupp rurali wara l-2013”, jikkunsidra essenzjali l-ekwilibriju mill-ġdid tal-għajnuniet u jqis il-proposti tal-Kummissjoni insuffiċjenti biex jittrasferixxu l-kompetittività lejn l-intrapriżi ż-żgħar u ta’ daqs medju li jużaw ir-riżorsi erbaċji lokali, iż-żoni b’ostakli naturali, ir-reġjuni l-aktar imbiegħda, il-gżejjer, kif ukoll lejn ċerti setturi fraġli;

50.

jitlob li jiġu eżaminati l-possibbiltajiet ta' adattament, fl-Unjoni Ewropea, ta' ċerti miżuri li ttieħdu minn pajjiżi oħra biex jindirizzaw il-kriżijiet potenzjali tas-suq tal-ħalib, b'mod partikolari l-miżuri tal-Farm Bill li jmiss 2013-2017 li tipprevedi, b'mod partikolari għall-produtturi parteċipanti, garanzija ta' flessibbiltà fuq l-ispiża alimentari flimkien ma' tnaqqis tal-konsenji u jitlob li jiġu analizzati dawn il-miżuri ta' ġestjoni tal-kriżijet meħuda minn pajjiżi oħra biex jiġi valutat l-impatt tagħhom fuq is-suq globali tal-ħalib;

51.

jipproponi li tiġi estiża l-possibbiltà ta’ ġestjoni tal-volumi prevista fil-pakkett tal-ħalib u għal issa riżervata għall-ġobnijiet taħt id-DPO u l-IĠP, għall-ħalib tal-muntanja fil-qafas tar-referenza fakultattiva l-ġdida ta’ kwalità għall-prodotti tal-muntanja;

52.

fil-fatt jikkunsidra li r-referenza “prodott tal-muntanja”, tista’ tkun għodda ta’ territorjalizzazzjoni interessanti għas-settur tal-ħalib, sakemm jiġu adottati metodi ta’ implimentazzjoni adegwati li jkun hemm bżonn;

53.

jipproponi li qabel ma jidħlu fis-seħħ il-miżuri eventwali li jieħdu post il-mekkaniżmi tal-kwoti tal-ħalib tiġi analizzata l-adozzjoni ta' moratorju għat-tmiem tal-kwoti, sabiex dan il-mekkaniżmu eventwalment jiġi estiż sal-aħħar tal-kampanja 2019/2020, b’tali mod li jkunu jistgħu jiġu studjati fid-dettall minn issa sa dak iż-żmien il-konsegwenzi ta’ din it-tneħħija; fl-istess ħin jitlob lill-Kummissjoni tadatta x-xibka ta’ sigurtà għas-suq tal-ħalib u twettaq analiżi regolari tas-suq dinji kif ukoll valutazzjoni tal-politiki pubbliċi fir-reġjuni prinċipali ta’ produzzjoni;

54.

jitlob lill-Kummissjoni li tiddefinixxi mill-ġdid proġett koerenti ta’ żvilupp rurali u tas-settur tal-ħalib għaż-żoni tal-muntanja, għar-reġjuni żvantaġġjati li jipproduċu l-ħalib, għar-reġjuni l-aktar imbiegħda u għall-Istati Membri li l-parti l-kbira tal-produzzjoni tal-ħalib tagħhom issir minn strutturi agrikoli żgħar ħafna;

55.

jitlob li tingħata prijorità lis-sigurtà u lis-sostenibbiltà tas-swieq interni tal-Unjoni Ewropea, l-aktar permezz tad-distribuzzjoni tal-ħalib fl-iskejjel, fid-djar tal-anzjani u għall-għajnuna alimentari u b'riformulazzjoni u semplifikazzjoni tal-miżuri ta' appoġġ u ta' promozzjoni tal-prodotti tal-ħalib;

56.

jipproponi li fir-rigward tal-istrateġija ta' esportazzjoni, jingħata aktar appoġġ lill-innovazzjoni fis-settur tal-prodotti tal-ħalib b’valur miżjud qawwi sabiex jiġu żviluppati prodotti aktar adattati għall-konsumaturi l-ġodda ta' pajjiżi bħal dawk tal-Maghreb, il-Medju Orjent u l-Ażja u li din l-istrateġija tiġi appoġġjata permezz ta' miżuri adatti;

57.

jipproponi li jinbnew sħubijiet b’saħħithom mal-pajjiżi tan-Nofsinhar tal-Mediterran u tal-Medju Orjent li m’għandhomx artijiet u ilma biżżejjed biex jipproduċu l-ħalib bi prezzijiet raġonevoli, u li joffru suq għall-ħalib li huwa aktar faċilment aċċessibbli mill-Ażja.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/33

—

huwa konxju ta’ kemm huwa importanti r-rispett tal-libertà fundamentali tan-negozji biex joperaw mingħajr xkiel; iżda huwa importanti wkoll li l-ugwaljanza bejn is-sessi tiġi rispettata bħala valur fundamentali tal-UE. Din id-Direttiva, li tipprovdi l-istandard minimu, tfittex li tiżgura kundizzjonijiet ugwali għaż-żewġ sessi fl-Istati Membri kollha u b’hekk ittejjeb il-kundizzjonijiet ekonomiċi tas-suq intern;

—

jissuġġerixxi li jkun jagħmel sens li jiġu adottati sanzjonijiet simili f’kull Stat Membru biex niksbu l-għan li niżguraw kundizzjonijiet ġusti u qafas regolatorju koerenti fl-UE kollha. Jekk dan ma jsirx f’ċertu pajjiżi d-diżinċentivi jistgħu jkunu iktar dgħajfa minn ta’ pajjiżi oħra u dan iwassal għal livell iktar baxx ta’ konformità mal-leġislazzjoni nazzjonali fl-implimentazzjoni tad-Direttiva;

—

jappoġġja d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tikseb l-għan li ttejjeb il-bilanċ bejn is-sessi permezz ta’ proposta leġislattiva b’għanijiet vinkolanti iktar milli billi tappoġġja approċċ awtoregolatorju u/jew volontarju;

—

jenfasizza li l-għażla tal-aħjar kandidati kwalifikati għall-postijiet ta’ diretturi mhux eżekuttivi għandha tkun ibbażata fuq proċess ta' għażla u kriterji ta' kwalifika trasparenti, u li jħeġġu lil kull persuna ta' talent biex tippreżenta l-kandidatura

—

jisħaq li, f’ħafna impjiegi, id-diversità fost il-persunal f’termini ta’ għarfien, ħiliet, esperjenzi, sitwazzjoni tal-ħajja u ġeneru hija kruċjali biex jintlaħqu r-riżultati mixtieqa. Għaldaqstant il-Kumitat iħoss li huwa importanti li tingħata prijorità lill-persuna kandidata tas-sess l-anqas rappreżentat jekk il-kandidat huwa ugwalment ikkwalifikat bħall- persuna kandidata tas-sess l-ieħor f’termini ta’ adegwatezza, kompetenza u prestazzjoni professjonali, u jekk valutazzjoni oġġettiva li tqis il-kriterji personali kollha ma xxaqlibx il-bilanċ favur il-persuna kandidata tas-sess l-ieħor.

Relatur

Is-Sinjura Andreja POTOČNIK (SI/ALDE), Viċi-Sindku ta' Tržič

Dokument ta' referenza

Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-titjib tal-bilanċ bejn is-sessi fost diretturi mhux eżekuttivi ta' kumpaniji elenkati f'borża u miżuri relatati

COM(2012) 614 final

1.

L-ugwaljanza bejn is-sessi hija waħda mill-valuri u objettivi fundamentali tal-Unjoni Ewropea u tinsab fil-qalba tat-Trattat tal-UE (Artikolu 3(3)) u l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali (Artikolu 23). Skont it-termini tal-Artikolu 8 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, l-Unjoni għandha tfittex li telimina l-inugwaljanzi, u li tippromovi l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa fl-attivitajiet kollha tagħha. L-Artikolu 157(3) tat-TFUE hu l-bażi legali speċifiku għall-adozzjoni ta’ miżuri tal-Unjoni mmirati biex tiġi żgurata l-applikazzjoni tal-prinċipju tal-opportunitajiet indaqs u t-trattament ugwali tal-irġiel u n-nisa fi kwistjonijiet tal-impjiegi u x-xogħol.

2.

Il-Kummissjoni Ewropea, permezz tal-Proposta għal Direttiva tagħha dwar it-titjib tal-bilanċ bejn is-sessi fost il-persunal amministrattiv mhux eżekuttiv ta’ kumpaniji elenkati f’borża u miżuri relatati qed timmira li sal-2020 tiżgura rappreżentanza bilanċjata ta' rġiel u nisa fil-grupp imsemmi hawn fuq, b'mod li kull sess ma jirrappreżentax aktar minn 60 % u lanqas ma jibqa' b'inqas minn 40 % tat-total tad-diretturi.

3.

Il-Kummissjoni twissi li l-progress biex tiżdied il-preżenza tan-nisa fuq il-bordijiet tal-kumpaniji miexi bil-mod ħafna, b’żieda annwali medja fis-snin l-imgħoddija ta’ biss 0,6 % (1). Bil-pass preżenti jridu jgħaddu bosta għexieren ta' snin biex noqorbu lejn il-bilanċ bejn is-sessi madwar l-UE. L-aktar progress rapidu u sinifikanti ġie nnotat f’dawk l-Istati Membri u pajjiżi oħra fejn il-valuri soċjali u l-attitudnijiet attwali jiffavorixxu dan l-iżvilupp, u anke fejn ġew introdotti rakkomandazzjonijiet u rekwiżiti minimi vinkolanti għar-rappreżentazzjoni taż-żewġ sessi.

4.

Li ninjoraw l-għarfien/il-ħiliet ta' nisa kwalifikati ħafna jfisser telf ta’ firxa ta’ opportunitajiet, peress li l-irkupru ekonomiku jeħtieġ ukoll il-parteċipazzjoni attiva tan-nisa. Għandhom jitfasslu metodi ġodda aktar effettivi sabiex jintlaħaq bilanċ tajjeb bejn il-familja u l-ħajja tax-xogħol. Il-miżuri li huma mfassla biex jippromovu l-karrieri u l-istudji ulterjuri tal-iggradwati universitarji nisa huma kruċjali għall-iżvilupp tal-karriera tagħhom.

5.

jilqa’ l-impenn tal-Kummissjoni favur it-titjib tal-bilanċ bejn is-sessi fost diretturi mhux eżekuttivi ta’ kumpaniji elenkati f’boroż u jaqbel li hemm bżonn urġenti li jittieħdu miżuri f’dan il-qasam.

6.

jappoġġja d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tikseb l-għan li ttejjeb il-bilanċ bejn is-sessi permezz ta’ proposta leġislattiva b’għanijiet vinkolanti iktar milli billi tappoġġja approċċ awtoregolatorju u/jew volontarju.

7.

huwa konxju ta’ kemm tista’ tkun sitwazzjoni importanti u serja jekk in-nisa ma jinħatrux fi rwoli fejn jieħdu d-deċiżjonijiet fl-ekonomija u jekk il-potenzjal tar-riżorsi umani tagħhom jibqa’ ma jiġix sfruttat. Għandu jkun hemm sforz determinat biex jitneħħa x-xkiel għall-iżvilupp tal-karrieri tan-nisa.

8.

Fil-fehma tal-Kummissjoni, in-nuqqas attwali ta’ trasparenza fil-proċeduri tal-għażla u l-kriterji ta’ kwalifika għall-pożizzjonijiet fuq il-bordijiet f’ħafna mill-Istati Membri jirrappreżenta ostaklu sinifikanti għal bilanċ bejn is-sessi aħjar fil-kompożizzjoni tal-bordijiet u jaffettwa b’mod negattiv kemm il-karrieri u l-libertà tal-moviment tal-persuni kandidati għall-bordijiet, kif ukoll id-deċiżjonijiet dwar l-investiment.

9.

Il-Proposta għal Direttiva tfittex li tippromovi l-ugwaljanza bejn is-sessi fit-teħid tad-deċiżjonijiet ekonomiċi u li tuża b’mod sħiħ l-għadd eżistenti ta’ persuni kandidati għal rappreżentazzjoni aktar ugwali bejn is-sessi fuq il-bordijiet tal-kumpaniji, u b’hekk tikkontribwixxi għall-miri tal-Ewropa 2020.

10.

L-Istati Membri għandhom jistipulaw sanzjonijiet effettivi, proporzjonati u dissważivi għal kontra l-ksur ta’ din id-Direttiva, li jistgħu jinkludu, inter alia, korpi ġudizzjarji li jimponu multi amministrattivi u li jiddikjaraw bħala nulla jew annullata l-ħatra jew l-elezzjoni tad-diretturi mhux eżekuttivi magħmula kontra d-dispożizzjonijiet nazzjonali.

11.

L-Istati Membri għandhom jagħtu rendikont lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva. Rapporti bħal dawn għandhom jinkludu wkoll informazzjoni dwar il-miżuri adottati sabiex jinkisbu dawn l-għanijiet.

12.

Din id-Direttiva ma tkoprix l-intrapriżi ż-żgħar u ta’ daqs medju.

13.

jenfasizza li l-għażla tal-aħjar kandidati kwalifikati għall-postijiet ta’ diretturi mhux eżekuttivi għandha tkun ibbażata fuq proċess ta' għażla u kriterji ta' kwalifika trasparenti, u li jħeġġu lil kull persuna ta' talent biex tippreżenta l-kandidatura tagħha.

14.

jisħaq li, f’ħafna impjiegi, id-diversità fost il-persunal f’termini ta’ għarfien, ħiliet, esperjenzi, sitwazzjoni tal-ħajja u ġeneru hija kruċjali biex jintlaħqu r-riżultati mixtieqa. Għaldaqstant il-Kumitat iħoss li huwa importanti li tingħata prijorità lill-persuna kandidata tas-sess l-anqas rappreżentat jekk il-kandidat huwa ugwalment ikkwalifikat bħall- persuna kandidata tas-sess l-ieħor f’termini ta’ adegwatezza, kompetenza u prestazzjoni professjonali, u jekk valutazzjoni oġġettiva li tqis il-kriterji personali kollha ma xxaqlibx il-bilanċ favur il-persuna kandidata tas-sess l-ieħor;

15.

huwa konxju ta’ kemm huwa importanti r-rispett tal-libertà fundamentali tan-negozji biex joperaw mingħajr xkiel; iżda huwa importanti wkoll li l-ugwaljanza bejn is-sessi tiġi rispettata bħala valur fundamentali tal-UE. Din id-Direttiva, li tipprovdi l-istandard minimu, tfittex li tiżgura kundizzjonijiet ugwali għaż-żewġ sessi fl-Istati Membri kollha u b’hekk ittejjeb il-kundizzjonijiet ekonomiċi tas-suq intern;

16.

huwa konvint li l-Proposta ma tindirizzax il-kwistjoni tal-ksur tal-prinċipju tas-sussidjarjetà, peress li hija msejsa fuq bażijiet legali ċari fit-Trattati tal-UE u toħloq valur miżjud Ewropew reali billi tindirizza l-objettivi ta’ politika tal-Unjoni Ewropea ta’ ugwaljanza bejn is-sessi u tiżgura ċertezza legali għal kumpaniji li joperaw f’iktar minn Stat Membru wieħed u li l-operazzjonijiet transkonfinali tagħhom jistgħu jintlaqtu b’mod negattiv mid-differenzi attwali li jeżistu fir-regoli li japplikaw għall-ugwaljanza bejn is-sessi fil-bordijiet tal-kumpaniji;

17.

jenfasizza li huwa neċessarju li jiġu appoġġjati l-miżuri fil-livell tal-UE u li jiġi żgurat qafas pan-Ewropew uniku u regolatorju f’dan il-qasam. Is-sitwazzjoni attwali fejn kull Stat Membru għandu l-istandards u l-leġislazzjoni tiegħu twassal għall-inċertezza fit-tħaddim tas-suq intern billi ħafna mill-kumpaniji elenkati joperaw f’iktar minn Stat Membru wieħed;

18.

jissuġġerixxi li jkun jagħmel sens li jiġu adottati sanzjonijiet simili f’kull Stat Membru biex niksbu l-għan li niżguraw kundizzjonijiet ġusti u qafas regolatorju koerenti fl-UE kollha. Jekk dan ma jsirx f’ċertu pajjiżi d-diżinċentivi jistgħu jkunu iktar dgħajfa minn ta’ pajjiżi oħra u dan iwassal għal livell iktar baxx ta’ konformità mal-leġislazzjoni nazzjonali fl-implimentazzjoni tad-Direttiva;

19.

jinnota li jkun xieraq li titpoġġa iktar enfasi fuq iktar bilanċ bejn is-sessi bejn id-diretturi kollha u mhux dawk eżekuttivi biss;

20.

iwissi li n-nisa f’pożizzjonijiet ta’ ġestjoni għadhom jiltaqgħu ma’ ħafna ostakli; fosthom jeħtieġ li jiġi enfasizzat in-nuqqas ta’ miżuri li jiffaċilitaw bilanċ bejn il-familja u l-ħajja professjonali.

21.

jemmen li l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jappoġġjaw il-pjani ta’ iktar ugwaljanza. L-ugwaljanza bejn is-sessi minbarra li hija prekundizzjoni għad-demokrazija vera u għal soċjetà bbilanċjata, hija wkoll kundizzjoni essenzjali biex jinkisbu l-objettivi tal-UE għat-tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv;

22.

iħoss li l-limitu li sal-2018 tkun inkisbet 40 % rappreżentanza tas-sess l-anqas rappreżentat huwa xieraq fil-każijiet fejn ir-rappreżentanti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali huma membri ta’ bordijiet tal-kumpaniji (pubbliċi);

23.

ifakkar li huwa importanti li l-kumpaniji pubbliċi jkunu ta’ eżempju tajjeb għall-kumpaniji privati fir-rigward tar-rappreżentazzjoni ta’ 40 % tas-sess l-anqas rappreżentat.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/42

—

jitlob li l-proċedura koordinata u l-proċedura konġunta għandhom ikunu ta’ natura volontarja u mhux obbligatorja kif propost mill-Kummissjoni Ewropea; jappella biex ikun hemm iktar ċarezza legali, l-Artikolu 2(3) jindika b’mod ċar liema testi oħra tal-liġi tal-UE jaqgħu taħt din id-dispożizzjoni;

—

l-introduzzjoni ta’ obbligu mingħajr eċċezzjoni li jiġi implimentat il-proċess ta' definizzjoni tal-kamp ta' applikazzjoni ġiet rifjutata. Ir-responsabbiltà li jiġu żgurati kamp ta’ applikazzjoni u livell ta’ dettall adatti fir-rapport ambjentali hija f’idejn l-iżviluppatur;

—

iqis li d-Direttiva dwar l-EIA għandha takkomoda diversi sistemi ta’ verifika tar-rapporti ambjentali stabbiliti fl-Istati Membri, inkluż dawk fejn il-verifika tar-rapporti ssir internament mill-awtoritajiet kompetenti jew mill-awtoritajiet tal-ambjent;

—

jilqa' l-introduzzjoni ta' skadenza minima għall-konsultazzjoni ta' 30 jum skont l-Artikolu 6(7). Madankollu, l-introduzzjoni ta' skadenzi, li jmorru lil hinn minn dan il-perjodu minimu, għandha titħalla f'idejn l-Istati Membri;

—

jitlob li tiġi modifikata l-proposta taħt l-Artikolu 8(1) dwar id-deċiżjoni tal-għoti tal-permessi għall-iżvilupp biex takkomoda is-sistemi differenti li jeżistu fl-Istati Membri u jirrakkomanda li, bħala miżura li tikkontribwixxi għall-kwalità tal-EIA u b’hekk l-effikaċja tagħha, id-Direttiva tispeċifika l-perjodu li matulu tkun valida l-EIA;

—

jikkritika t-twaqqif ta’ perjodi ta’ żmien vinkolanti għad-deċiżjonijiet dwar il-konklużjoni tal-valutazzjonijiet tal-impatt ambjentali għall-proġetti (Artikolu 8(3)). It-tħaffif tal-proċess permezz tal-istabbiliment tal-qafas ta' żmien ippjanat jista' jinkiseb aħjar mis-sistemi nazzjonali divrenzjati tal-Istati Membri;

—

jitlob li r-regoli tranżizzjonali jiġu stabbiliti b'tali mod li, għal proġetti fi stadju avvanzat tal-proċeduri, l-EIA ssir skont ir-regoli tad-Direttiva attwali dwar l-EIA.

Relatur

Is-Sur SOWA (PL/PPE), Marixxall tar-reġjun amministrattiv ta’ Małopolska

Dokument ta’ referenza

Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 2011/92/UE dwar l-istima tal-effetti ta’ ċerti proġetti pubbliċi u privati fuq l-ambjent

COM(2012) 628 final

1.

jenfasizza li f’ħafna aspetti, l-emendi proposti għall-qafas legali tal-istimi tal-impatt fuq l-ambjent huma neċessarji u mixtieqa. Madankollu, jenfasizza li kwalunkwe bidla għandha ssib bilanċ tajjeb bejn il-ħtiġijiet tal-protezzjoni tal-ambjent u l-iżvilupp ekonomiku. Proċeduri eċċessivament twal għal deċiżjoni dwar il-kunsens għall-iżvilupp jistgħu jheddu l-interessi ekonomiċi u soċjali u jistgħu jfixklu l-kompetittività tal-UE kollha kemm hi; f’ħafna każijiet ma jkunux favorevoli għall-ħarsien ambjentali u għal saħħet in-nies u l-kwalità tal-ħajja tagħhom. Il-bidliet biex jiżguraw il-kwalità u proċeduri u dokumenti konsistenti għandhom jiġu implimentati b’mod li jiġi żgurat li d-deċiżjonijiet jittieħdu b’mod effiċjenti u effettiv;

2.

madankollu, jinnota li hemm dubji serji dwar xi bidliet li jtawlu l-perjodu tal-istadji ewlenin tal-proċess;

3.

ifakkar li r-reviżjoni proposta tad-Direttiva dwar l-EIA ser ikollha impatt konsiderevoli fuq l-awtoritajiet lokali u reġjonali, li ser ikollhom rwol ċentrali fl-implimentazzjoni tal-miżuri proposti. Għall-kuntrarju tal-istennija tal-Kummissjoni Ewropea, il-KtR jemmen li ħafna mill-bidliet proposti fid-Direttiva dwar l-EIA jistgħu jżidu l-piż amministrattiv għall-awtoritajiet lokali u reġjonali mil-lat tal-organizzazzjoni, tal-ġestjoni u tal-infiq. F’dan il-kuntest, il-KtR iħeġġeġ li jiġi evitat kwalunkwe trasferiment ta’ responsabbiltà mill-iżviluppaturi għall-awtorità kompetenti;

4.

jisħaq li kwalunkwe żieda fl-ispejjeż jew fil-piż amministrattiv tal-awtoritajiet pubbliċi għandha titqabbel mal-benefiċċji soċjoekonomiċi u ambjentali tal-bidliet proposti, sabiex fil-perjodu t-twil il-benefiċċji jkunu ikbar mill-ispejjeż;

5.

jenfasizza li d-Direttiva tista’ tagħti l-frott biss jekk l-awtoritajiet nazzjonali, lokali u reġjonali jistabbilixxu strutturi istituzzjonali li jiffunzjonaw tajjeb u li jkollhom ir-riżorsi finanzjarji u umani meħtieġa b’tali mod li d-dipartimenti kollha responsabbli, b’mod partikolari dawk ambjentali, ikunu jistgħu jiġu involuti b’mod attiv. Huwa jenfasizza l-bżonn persistenti li jkomplu jiġu żviluppati l-kapaċitajiet fil-livell tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, fejn għandha tiġi inkluża kooperazzjoni iktar mill-qrib bejn iċ-ċentri nazzjonali eżistenti tal-EIA;

6.

jappella għal iktar konsistenza fit-terminoloġija fit-test kollu tal-abbozz ta' Direttiva u fl-annessi tagħha, sabiex tiżdied iċ-ċertezza legali;

7.

jappoġġja l-intenzjoni li tiżdied il-kwalità tar-rapporti ambjentali; iżda d-Direttiva dwar l-EIA għandha takkomoda s-sistemi differenti ta’ verifika tar-rapporti ambjentali stabbiliti fl-Istati Membri, ir-reġjuni u l-bliet;

8.

jemmen li d-dispożizzjonijiet il-ġodda ma jakkomodawx biżżejjed is-sistemi differenti tal-EIA li jeżistu fl-Istati Membri, pereżempju l-proċedura tal-EIA integrata jew separata mill-proċedura għall-kunsens tal-iżvilupp;

9.

jitlob kjarifika dwar it-twessigħ tad-definizzjoni ta’ proġett fl-Artikolu 1(2) biex din tkun tinkludi l-proġetti ta’ demolizzjoni. Il-KtR huwa tal-fehma li jekk l-intenzjoni tad-dispożizzjoni hi li tintroduċi EIA potenzjali għax-xogħlijiet ta’ demolizzjoni f’kull proġett elenkat fl-Anness I jew II, dan jista’ jwassal għal żieda sostanzjali fil-piż amministrattiv. Il-KtR jaħseb li l-obbligu tat-twettiq ta’ EIA għal proġett ta’ demolizzjoni għandu jkun limitat għall-każijiet definiti b’mod ċar fl-Annessi I u II, għad-demolizzjoni jew iż-żarmar tal-proġett fi tmiem il-ħajja tiegħu jew għal xogħlijiet ta’ demolizzjoni meħtieġa biex jitwettaq tali proġett;

10.

jitlob li d-definizzjoni ta' “awtorizzazzjoni” kif ukoll l-użu tagħha fit-test jerġgħu jiġu analizzati peress li t-traspożizzjoni u l-applikazzjoni tad-Direttiva dwar is-servizzi (Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern) wasslu biex fl-Istati Membri jitneħħa l-bżonn li jinkisbu awtorizzazzjonijiet minn qabel għall-iżvilupp ta' ċerti servizzi, li nbidel b'kontrolli li jsiru wara;

11.

jilqa' l-fatt li l-“proġetti li l-għan ewlieni tagħhom huwa d-difiża nazzjonali jew ir-reazzjoni għal emerġenzi ċivili” ser ikunu eżentati mill-obbligu tal-EIA; sabiex id-dispożizzjoni ma tintużax b'mod ħażin u ma jkunx hemm wisq proġetti li jiġu eżentati mill-EIA, id-Direttiva tista' tinkludi lista ta' eżempji ta’ proġetti bħal dawn għall-emerġenzi ċivili, fejn jiġu kkunsidrati wkoll il-proġetti fil-qafas tal-Fond ta’ Solidarjetà tal-Unjoni Ewropea;

12.

jiddeplora li l-proposta ma tinkludix reviżjoni tal-Annessi I u II u b'hekk tonqos milli tieħu l-opportunità biex tirrevedihom u biex, fejn ikun hemm bżonn, tillimita l-kamp ta' applikazzjoni tagħhom abbażi tal-esperjenzi li nsiltu s'issa; itenni l-appell tiegħu għat-twaqqif ta’ livelli limitu minimi tal-UE, sabiex ikun hemm iktar ċarezza legali. Dan għandu jnaqqas id-differenzi f’kif jiġu ttrattati l-kumpaniji fl-UE u l-piżijiet amministrattivi u finanzjarji għall-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-diversi Stati Membri. Jinnota li meta jiġu stabbiliti livelli limitu, xi Stati Membri ħafna drabi jaqbżu l-marġni tad-diskrezzjoni, jew billi jqisu biss xi wħud mill-kriterji tal-għażla fl-Anness III jew billi jeżentaw xi proġetti minn qabel. Armonizzazzjoni tal-livelli limitu għandha tikkunsidra wkoll il-livelli limitu u l-kriterji li jintużaw mid-Direttiva 2010/75/UE dwar l-emissjonijiet industrijali;

13.

iqis li l-proċedura koordinata u l-proċedura konġunta għandhom ikunu ta’ natura volontarja u mhux obbligatorja kif propost mill-Kummissjoni Ewropea;

14.

jappella li biex ikun hemm iktar ċarezza legali, l-Artikolu 2(3) jindika b’mod ċar liema testi oħra tal-liġi tal-UE jaqgħu taħt din id-dispożizzjoni;

15.

jirrimarka li t-twaqqif ta’ punt uniku ta’ servizz għall-EIA m'għandux jinvolvi żieda fil-persunal u fl-ispejjeż li hija piż sproporzjonat meta mqabbel mal-vantaġġ li tista’ toffri l-implimentazzjoni tal-istimi tal-impatt fuq l-ambjent; jitlob kjarifika dwar jekk id-dispożizzjoni li “L-Istati Membri għandhom jaħtru awtorità waħda, li tkun responsabbli biex tiffaċilita l-proċedura tal-kunsens għall-iżvilupp għal kull proġett” tapplika biss għall-proġetti koperti mill-proċedura koordinata jew konġunta, jew tapplikax ukoll għal kull proġett. F’ċerti Stati Membri ser ikun ferm diffiċli li jikkonformaw ma’ obbligu ta’ dan it-tip minħabba l-ġerarkija u l-kompetenzi speċifiċi ħafna tal-awtoritajiet differenti involuti f’dan il-proċess. Għall-Istati Membri fejn il-proċedura tal-EIA hija integrata fil-proċedura tal-kunsens għall-iżvilupp u li titwettaq mill-awtorità inkarigata mill-kunsens għall-iżvilupp, tkun ħaġa tajba li jiġi ċċarat li l-“awtorità waħda” msemmija tista’ tkun ukoll din l-awtorità;

16.

jappella għal iktar konsistenza bejn it-terminoloġija u l-livell ta’ dettall fl-Artikolu 3 u fl-Annessi III u IV. Il-fatturi elenkati fl-Artikolu 3 għandhom jiġu deskritti f’iktar dettall, f’koordinazzjoni mal-Anness IV, pereżempju fir-rigward tal-użu u t-teħid tal-art, l-ekosistemi u l-funzjonijiet tagħhom kif ukoll “ir-riskji ta’ diżastri naturali u dawk kawżati mill-bniedem”; jitlob li ċertu listi (pereżempju l-punt 5 “Deskrizzjoni tal-effetti sinifikanti”) ikunu iktar komprensivi sabiex ma jkomplix jinfirex il-kamp ta’ applikazzjoni tal-istimi;

17.

jitlob lill-Kummissjoni Ewropea biex, mill-iktar fis possibbli wara d-dħul fis-seħħ tad-Direttiva riveduta, tippubblika dokumenti ta’ gwida li jinkludu l-metodoloġiji biex jiġi determinat l-impatt lokali tal-proġetti fuq it-tibdil fil-klima, kif ukoll l-esponiment, il-vulnerabbiltà u r-reżiljenza ta’ ambjent partikolari għar-riskji ta’ diżastri naturali u dawk kawżati mill-bniedem;

18.

għalhekk jappella biex fl-aħħar paragrafu tal-punt 5 tal-Anness IV jiddaħħlu għanijiet ambjentali stabbiliti fil-livell lokali jew reġjonali;

19.

jappoġġja l-appell tal-Kunsill għal kjarifika dwar it-terminu “alternattivi raġonevoli” li jintuża fid-Direttiva, u dwar il-valutazzjoni tal-istat tal-ambjent f’każ li ma jiġix implimentat il-proġett (xenarju bażi). L-alternattivi raġonevoli għandhom ikunu biss dawk proporzjonati mal-għanijiet, li jikkonformaw ma’ leġislazzjoni oħra tal-UE, jew li jikkorrispondu mal-istadju ta’ ppjanar u t-tip ta’ proġett individwali;

20.

bi pjaċir jilqa’ l-intenzjoni ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea biex tissemplifika l-proċedura ta’ skrinjar u ttejjeb il-konsistenza tal-approċċi tal-Istati Membri biex jiġi żgurat li l-EIA ikunu mitluba biss fejn huwa ċar li hemm impatti ambjentali sinifikanti;

21.

jikkritika ċerti dispożizzjonijiet ġodda li jagħtu l-impressjoni li l-proċedura ta’ skrinjar hija xi tip ta’ “EIA żgħira”. L-Annessi IIA u III jfissru li fil-prattika għandu jitressaq rapport li jivvaluta jekk il-proġett għandux effetti sinifikanti jew le. Id-differenza hi li ma ssir l-ebda valutazzjoni ta’ alternattivi hawnhekk. Minflok, l-iskrinjar għandu jinkludi lista ta’ kontroll li tagħti lill-awtoritajiet lokali u reġjonali mekkaniżmi sempliċi biex jeskludu l-iżviluppi bl-ebda impatt sinifikanti. Barra minn hekk, skont l-emenda proposta għall-Artikolu 4(3), għal kull proġett elenkat fl-Anness II, l-applikant huwa mistenni jipprovdi informazzjoni dwar il-karatteristiċi tal-proġett, l-impatt potenzjali tiegħu fuq l-ambjent u l-miżuri previsti biex jiġu evitati u mnaqqsa l-effetti sinifikanti, b’konformità mal-informazzjoni fl-Anness II.A. Dan imur kontra s-soluzzjoni permessa mill-Artikolu 4(2) fejn l-Istati Membri jistgħu jagħżlu li japplikaw iż-żewġ proċeduri msemmija fil-paragrafi (a) u (b). Barra minn hekk ta’ min wieħed jiċċara l-użu tal-livelli limitu msemmija fl-Artikolu 4(2)(b) u li jiġi deċiż jekk l-Istati Membri jistgħux jiffissaw huma stess dawn il-livelli fuq il-bażi tal-kriterji li hemm fl-Anness III jew jekk humiex iffissati mid-Direttiva;

22.

jirrimarka wkoll li l-Anness III rigward il-kriterji tal-għażla msemmija fl-Artikolu 4(4) ikompli b’diversi modi jsaħħaħ il-liġi attwali. Apparti bosta eżempji dettaljati u konkreti, l-Anness III jinkludi wkoll diversi kriterji addizzjonali li għandhom jitqiesu (riskji ta’ diżastri naturali, impatti fuq it-tibdil fil-klima u żoni agrikoli ta’ valur naturali kbir, eċċ.) u wħud minnhom mhumiex relatati b’mod dirett mal-proġett u jmorru saħansitra lil hinn mill-programm ta’ stima stabbilit fid-deċiżjoni tal-awtorizzazzjoni. It-tibdil fil-klima pereżempju jinvolvi żviluppi mifruxa fuq skala kbira li diffiċli tiddeskrivihom f’termini ta’ post u żmien, u li għalissa jistgħu jiġu simulati biss b'mudelli tal-kompjuter li jqumu ħafna flus. Fil-livell tal-proġett, l-impatti lokali tal-klima s'issa kienu qed jiġu kkunsidrati f'każ ta' bżonn. Jekk il-valutazzjonijiet tal-impatt ambjentali ser jibdew jiffukaw fuq it-tibdil fil-klima fuq skala ikbar, hemm ir-riskju li l-iżviluppaturi jkollhom jiffaċċjaw spejjeż għoljin u dan b’riżultati tekniċi dubjużi u li jidhru sproprozjonati minħabba l-importanza marġinali tal-proġetti puntwali u lineari għall-iżvilupp fil-qasam tal-klima. Għalhekk jitlob li fil-konklużjoni jiġu implimentati biss il-proġetti li jaqgħu taħt dawn ir-regoli; jirrimarka li t-tibdil pjanat imur kontra l-prinċipju tas-sussidjarjetà. L-introduzzjoni ta’ speċifikazzjonijiet u kriterji addizzjoni tmur kontra l-premessa 11 tad-Direttiva dwar l-EIA li tgħid li l-Istati Membri għandu jkollhom il-flessibbiltà li jieħdu deċiżjonijiet korretti anke fid-dawl tal-ispeċifiċitajiet nazzjonali. L-għadd tal-kriterji li jridu jiġu rispettati u l-livell tad-dettall imorru lil hinn minn dak li jista’ jiġi stabbilit b’mod vinkolanti fil-livell tal-UE;

23.

bi pjaċir jinnota li l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-introduzzjoni ta' definizzjoni obbligatorja tal-kamp ta' applikazzjoni tirrifletti r-rakkomandazzjonijiet preċedenti tal-KtR dwar it-titjib tal-kwalità tal-informazzjoni u r-razzjonalizzazzjoni tal-proċess tal-EIA; madankollu, l-introduzzjoni ta’ obbligu għall-każijiet kollha, mingħajr eċċezzjoni, li jiġi implimentat il-proċess ta' definizzjoni tal-kamp ta' applikazzjoni ġiet rifjutata. Ir-responsabbiltà li jiġu żgurati kamp ta’ applikazzjoni u livell ta’ dettall adatti fir-rapport ambjentali hija f’idejn l-iżviluppatur; għandhom jiġu evitati l-ispejjeż addizzjonali għall-iżviluppaturi u l-awtoritajiet involuti;

24.

jirrakkomanda li d-definizzjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni tiġi komplementata bl-introduzzjoni ta’ linji gwida mill-Kummissjoni Ewropea jew mil-livell nazzjonali għall-kontenut fis-setturi individwali, fejn dan jgħin biex jiżgura l-kwalità ta’ EIA u l-ġbir tal-aspetti rilevanti kollha għad-deċiżjonijiet;

25.

jikkritika l-proposta fl-Artikolu 5(2)(a) dwar id-deċiżjonijiet u l-opinjonijiet li jridu jinkisbu u (c) dwar l-awtorità kompetenti li tiddefinixxi l-istadji individwali tal-proċedura u l-perjodu ta’ żmien tagħhom u (d) dwar alternattivi raġonevoli għall-proġett propost u l-karatteristiċi speċifiċi tiegħu;

26.

iqis li l-obbligu tal-garanzija tal-kwalità tar-rapport ambjentali għandu jibqa’ l-obbligu tal-iżviluppatur. Għandha tinżamm id-distinzjoni bejn il-garanzija tal-kwalità fit-tħejjija tar-rapporti mill-iżviluppaturi u dik tal-kontroll tar-rapporti mill-awtorità kompetenti; madankollu jirrikonoxxi li l-kontroll tal-kwalità tar-rapporti jrid jissaħħaħ biex jiġu żgurati analiżijiet indipendenti mill-iżviluppatur;

27.

iqis li d-Direttiva dwar l-EIA għandha takkomoda diversi sistemi ta’ verifika tar-rapporti ambjentali stabbiliti fl-Istati Membri, kif ukoll fl-awtoritajiet lokali u reġjonali. Is-sistemi li nħolqu ma jaħdmux biss f’kooperazzjoni ma’ esperti esterni u kumitati ta’ esperti, kif tirrifletti l-proposta tal-Kummissjoni, imma anke ma’ sistemi oħra, kif isir ħafna drabi fl-Istati Membri antiki, fejn il-verifika tar-rapporti ssir internament mill-awtoritajiet kompetenti jew mill-awtoritajiet tal-ambjent;

28.

iqis li d-Direttiva dwar l-EIA hi strument ewlieni għall-parteċipazzjoni lokali u reġjonali pubblika biex jiġi żgurat li l-għarfien lokali jiġi inkluż, u fl-istess ħin jiġu nnotati l-implikazzjonijiet tal-ispejjeż u l-ħiliet; għaldaqstant jilqa' l-introduzzjoni ta' skadenza minima għall-konsultazzjoni ta' 30 jum skont l-Artikolu 6(7); madankollu, l-introduzzjoni ta' skadenzi, li jmorru lil hinn minn dan il-perjodu minimu, għandha titħalla f'idejn l-Istati Membri. Inkella, il-proċess jista' jkun imtawwal eċċessivament għal ħafna kumpaniji u żviluppaturi pubbliċi, għaliex hemm ir-riskju li l-pubbliku kkonċernat jinsisti li jiġi eżawrit il-perjodu mogħti ta' 60 jum sa massimu ta' 90 jum previst fl-Artikolu 6(7). Dawn l-iskadenzi massimi jagħmluha diffiċli biex il-valutazzjonijiet tal-impatt ambjentali jiġu integrati fil-proċess ta' approvazzjoni u tmur kontra l-objettiv li jitħaffef l-ippjanar. L-istabbiliment tal-qafas ta' żmien li huma ntiżi biex iħaffu l-proċess jista' jinkiseb aħjar mis-sistemi nazzjonali divrenzjati tal-Istati Membri;

29.

fid-dawl tal-interessi tal-partijiet kollha kkonċernati, u b’konformità mal-prinċipju li kull deċiżjoni għandha tittieħed mingħajr dewmien mhux ġustifikat, il-Kumitat tar-Reġjuni jissuġġerixxi limiti ta’ żmien raġonevoli biex tingħadda l-informazzjoni u biex jitħejjew il-proċeduri għat-teħid tad-deċiżjonijiet;

30.

jenfasizza li d-dispożizzjonijiet il-ġodda fl-Artikolu 8(1) għandhom ikunu flessibbli biżżejjed biex jakkomodaw is-sistemi differenti tal-EIA li jeżistu fl-Istati Membri. F’xi Stati Membri l-EIA hija proċedura separata tal-awtoritajiet tal-ambjent, fejn il-kunsens għall-iżvilupp li jinħareġ minn awtorità differenti jiġi wara l-permess tal-EIA u jrid ikun konformi mal-kundizzjonijiet tal-permess tal-EIA. Fi Stati Membri oħra l-EIA tagħmel parti mill-proċedura tal-kunsens għall-iżvilupp;

31.

jiġbed l-attenzjoni għal kritika oħra li d-dispożizzjonijiet il-ġodda fl-Artikolu 8 ma jqisux biżżejjed is-sistema integrata stabbilita f’xi Stati Membri, peress li dawn id-dispożizzjonijiet joħolqu prekundizzjonijiet materjali ġodda, ħaġa li twassal għal irduppjar jew kontradizzjonijiet bejn il-liġi tal-UE u dik nazzjonali tas-settur. Għalhekk, dawn id-dispożizzjonijiet m’għandhomx jagħmlu parti mid-Direttiva dwar l-EIA li hija meqjusa bħala waħda ta’ natura proċedurali biss;

32.

jiġbed l-attenzjoni li jista’ jkun hemm problemi proċedurali fir-rigward tad-dispożizzjoni l-ġdida tal-Artikolu 8(2) li, jekk jiġi deċiż li proġett ser ikollu impatti ambjentali negattivi konsiderevoli, l-awtorità kompetenti, f’kooperazzjoni mal-awtoritajiet tal-ambjent u l-iżviluppatur għandhom iqisu jekk ir-rapport ambjentali għandux jiġi rivedut u l-proġett modifikat, u jekk hemmx bżonn miżuri addizzjonali ta’ mitigazzjoni jew kumpens;

33.

jiġbed l-attenzjoni li l-perjodu twil meħtieġ biex jinkiseb il-kunsens għall-iżvilupp jagħti lok għal theddida reali li jiġi applikat b’mod frekwenti l-Artikolu 8(4) tad-Direttiva emendata, li jistabbilixxi li qabel ma tittieħed deċiżjoni li jingħata jew jiġi rifjutat kunsens għall-iżvilupp, l-awtorità kompetenti għandha tivverifika jekk l-informazzjoni fir-rapport ambjentali msemmi fl-Artikolu 5(1) hijiex aġġornata, b’mod partikolari fir-rigward tal-miżuri previsti biex jipprevjenu, inaqqsu u, fejn possibbli, jikkumpensaw għal kull effett negattiv sinifikanti fuq l-ambjent;

34.

jirrakkomanda li, bħala miżura li tikkontribwixxi għall-kwalità tal-EIA u b’hekk l-effikaċja tagħha, id-Direttiva tispeċifika l-perjodu li matulu tkun valida l-EIA;

35.

jikkritika t-twaqqif ta’ perjodi ta’ żmien vinkolanti għad-deċiżjonijiet dwar il-konklużjoni tal-valutazzjonijiet tal-impatt ambjentali għall-proġetti (Artikolu 8(3)). Għal ħafna kumpaniji u żviluppaturi pubbliċi, il-proċess jista' jkun eċċessivament twil; barra minn hekk, l-Artikolu 8(3) ma jindirizzax il-fatt li fil-każ tal-proġetti l-kbar ta' infrastruttura għandha ssir valutazzjoni estensiva u li tieħu l-ħin u li ma tistax issir bil-livell ta' kwalità mitlub u fiż-żmien mitlub. Minkejja l-Premessa 22, dan jista' joħloq il-biża' li l-istabbiliment ta' qafas taż-żmien speċifiku jikkomprometti l-istandards għoljin f'termini tal-protezzjoni tal-ambjent, u dan jista' jolqot b'mod negattiv ukoll iċ-ċertezza legali. It-tħaffif tal-proċess permezz tal-istabbiliment tal-qafas ta' żmien ippjanat jista' jinkiseb aħjar mis-sistemi nazzjonali divrenzjati tal-Istati Membri;

36.

jappella għall-armonizzazzjoni tad-diversi terminoloġiji li jintużaw għall-miżuri ta’ kumpens (pereżempju, “miżuri ta’ kumpens” fl-Artikolu 8(2) u “miżuri sabiex jiġu […] kontrobilanċjati” fl-Artikolu 9 u l-Anness IV);

37.

iwissi li l-monitoraġġ m’għandux ifixkel il-ħtieġa ta’ analiżi dettaljata tal-impatti sinifikanti u l-mitigazzjoni tagħhom u l-kumpens għalihom mill-iżviluppatur, jew il-prinċipji ta’ prevenzjoni u prekawzjoni. Dan ifisser li n-nuqqas ta’ ċertezza fir-rigward tal-impatti sinifikanti ta’ proġett pjanat m’għandux iwassal għal sitwazzjoni fejn minflok jinsabu miżuri ta’ mitigazzjoni jew kumpens, il-proġett jiġi awtorizzat filwaqt li jiġi obbligat iwettaq monitoraġġ biss, bid-diffikultajiet sussegwenti biex jiġi adattat mill-ġdid minħabba l-impatt li jkollu. L-Artikolu 8(2)(2) huwa problematiku. Huwa jipprevedi l-kontroll tal-implimentazzjoni u l-effikaċja tal-miżuri tal-mitigazzjoni tal-ħsara u l-kumpens għaliha li effettivament ifisser monitoraġġ. Mhuwiex ċar hawnhekk għalfejn il-korp ta’ awtorizzazzjoni għandu jistabbilixxi miżuri għall-monitoraġġ ta’ effetti ambjentali negattivi sinifikanti jekk huwa konvint dwar l-effikaċja tal-miżuri ppjanati għall-mitigazzjoni u l-kumpens, peress li hemm diġà biżżejjed esperjenza fil-prattika. Din il-ħtieġa għal monitoraġġ ġenerali tidher sproporzjonata u tkun ta’ piż mhux raġonevoli għall-iżviluppatur. Id-deċiżjoni dwar jekk il-monitoraġġ tal-effetti ambjentali negattivi huwiex neċessarju normalment tittieħed għal kull każ mill-korp ta’ awtorizzazzjoni biss;

38.

jinnota l-kritika tal-piż amministrattiv addizzjonali għall-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali mil-lat tal-ġbir u l-provvista tal-informazzjoni addizzjonali mitluba mill-Kummissjoni Ewropea fl-Artikolu 12(2) propost sabiex tiġi monitorjata l-implimentazzjoni tad-Direttiva;

39.

joġġezzjona għall-għoti tas-setgħa lill-Kummissjoni biex tadotta atti delegati bil-għan li tadatta b’mod aktar faċli l-Annessi II.A, III u IV għall-progress tekniku u xjentifiku. Iqis li l-annessi kollha għandhom ikunu soġġetti għall-proċedura leġislattiva normali peress li dawn huma marbuta mill-qrib mar-rekwiżiti tal-EIA stabbiliti fid-Direttiva;

40.

jitlob li r-regoli tranżizzjonali msemmija fl-Artikolu 3 jiġu stabbiliti b'tali mod li, għal proġetti fi stadju avvanzat, l-EIA ssir skont ir-regoli tad-Direttiva attwali dwar l-EIA. Dan jista' jkun il-każ pereżempju meta rapport ambjentali jkun tfassal diġà skont l-Artikolu 5 jew ikun diġà tħabbar pubblikament.

30.7.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/53

—

jenfasizza li dan il-Programm ta’ Azzjoni Ambjentali ġdid irid jiżgura li l-għażliet ambjentali tal-UE jkunu ċari u prevedibbli b’mod suffiċjenti, b’mod partikolari għall-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali;

—

jenfasizza li huwa neċessarju li jingħelbu ċerti nuqqasijiet, jitnaqqsu d-differenzi bejn l-Istati Membri u tingħata spinta lejn konformità sħiħa mal-leġislazzjoni ambjentali, fil-livelli kollha ta’ gvern, bil-għan li jittejbu l-ambjent u s-saħħa pubblika, jiġu żgurati kondizzjonijiet indaqs u ċertezza legali u jiġu evitati distorsjonijiet tas-suq; jirrakkomanda fl-Opinjoni bosta azzjonijiet konkreti li għandhom jiġu inklużi fis-Seba’ Programm ta’ Azzjoni f’dan ir-rigward;

—

jenfasizza l-ħtieġa għal valutazzjonijiet tal-impatt tajbin meta tkunu qed tiġi riveduta jew żviluppata leġislazzjoni ambjentali ġdida tal-UE u jħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea biex tqis l-esperjenza prattika tal-Istati Membri b'mod dimostrabbli u verifikabbli;

—

jappella biex il-politiki leġislattivi ambjentali settorjali tal-UE (valuri ta’ limitu tal-UE) jiġu allinjati mal-politika tal-UE dwar l-emissjonijiet (miżuri tal-UE fis-sors), billi jiġi adottat approċċ olistiku li jippermetti koordinazzjoni bejn dawn il-miżuri, il-livell tal-ambizzjonijiet u l-kalendarji tagħhom;

—

jilqa’ b’sodisfazzjon l-inklużjoni ta’ “objettiv prijoritarju” dwar is-sostenibbiltà tal-bliet fost l-objettivi tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, u jappella biex il-kriterji minimi ta’ sostenibbiltà jiġu rispettati minn maġġoranza ta’ bliet fl-UE; l-indikaturi għandhom jiġu żviluppati f’kooperazzjoni mill-qrib mal-awtoritajiet lokali u mal-awtoritajiet responsabbli għall-ambjent u l-istatistika;

—

jappella biex il-programm ikun iżjed ambizzjuż fil-livell lokali, u biex inizjattivi bħall-Patt tas-Sindki jiġu estiżi għal oqsma oħra tal-Pjan Direzzjonali għal Ewropa b’Użu Effiċjenti tar-Riżorsi, u jappella wkoll biex jiġi żviluppat iżjed il-Premju tal-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa;

Relatur

Is-Sur Macário CORREIA (PT/PPE), Sindku ta’ Faro

Dokument ta’ referenza

Proposta għal Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar Programm Ġenerali ta’ Azzjoni Ambjentali tal-Unjoni sal-2020 “Ngħixu tajjeb, fil-limiti tal-pjaneta tagħna”

COM(2012) 710 final

1.

ifakkar li s-sitt programmi ta’ azzjoni ambjentali fis-seħħ sal-lum il-ġurnata kienu importanti biex jenfasizzaw l-importanza dejjem tikber tal-politika ambjentali Ewropea u biex jipprovaw jiżguraw il-koerenza tagħha bħala parti integrali tal-integrazzjoni Ewropea, iżda ma rnexxilhomx isolvu ħafna mill-problemi ambjentali tal-Ewropa minħabba nuqqas ta’ rieda politika biex jiġu implimentati l-miżuri;

2.

is-Sitt Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, sottotitolat “L-ambjent 2010: il-ġejjieni tagħna, l-għażla tagħna”, li skada fit-22 ta’ Lulju 2012, tfassal fl-2001 bħala d-dimensjoni ambjentali tal-politika tal-iżvilupp sostenibbli tal-UE, bl-Istrateġija ta’ Lisbona bħala l-pilastru ekonomiku tiegħu;

3.

iddefinixxa l-prijoritajiet tal-Unjoni Ewropea għall-2012, fejn enfasizza erba’ oqsma għal azzjoni: it-tibdil fil-klima, in-natura u l-bijodiversità, l-ambjent u s-saħħa, u l-ġestjoni sostenibbli tar-riżorsi naturali u l-iskart. Madankollu, il-Kummissjoni Ewropea ppermettiet li tintesa l-istrateġija għall-iżvilupp sostenibbli;

4.

l-Istrateġija Ewropa 2020 issa qed titqies bħala l-għodda strateġika l-ġdida għall-politika u l-politika ambjentali għandha tkun ikkoordinata fil-qafas tal-inizjattiva ewlenija tal-istrateġija bl-isem ta’ “Ewropa effiċjenti fir-riżorsi”, billi din ma titqisx bħala element li jagħmel parti mill-Istrateġija Ewropa 2020, iżda bħala mira strateġika ġenerali awtonoma madwar l-iżvilupp sostenibbli tal-Unjoni Ewropea sal-2050;

5.

jenfasizza li s-7 Programm ta’ Azzjoni Ambjentali għandu jiġi adottat mill-iktar fis sabiex jiżgura l-koerenza tal-politika ambjentali tal-UE u jiggwida l-iżvilupp futur f’dan il-qasam ewlieni ta’ politika; jenfasizza li dan il-Programm ta’ Azzjoni Ambjentali ġdid irid jiżgura li l-għażliet ambjentali tal-UE jkunu ċari u prevedibbli b’mod suffiċjenti, b’mod partikolari għall-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali (1);

6.

hija prijorità wkoll l-integrazzjoni tar-riżultat sostantiv tal-UNCSD 2012 f’azzjoni fil-livell lokali, reġjonali, nazzjonali, Ewropew, internazzjonali u globali;

7.

filwaqt li sar progress pożittiv sal-lum il-ġurnata, b’mod partikolari tnaqqis sinifikanti fl-emissjonijiet dannużi fl-arja u fl-ilma, aktar ġestjoni u ġestjoni aħjar tal-iskart, u tnaqqis fil-prodotti kimiċi perikolużi, għad hemm objettivi fir-rigward tal-arja, l-ambjent urban, il-bijodiversità, it-tħaddim tal-ekosistema u l-użu sostenibbli tar-riżorsi naturali li għadhom ma ntlaħqux;

8.

minkejja l-konsolidazzjoni tal-leġislazzjoni ambjentali tul l-aħħar għaxar snin, l-Istati Membri u l-Kummissjoni mhux dejjem aġixxew skont il-programm, u huwa neċessarju li jingħelbu ċerti nuqqasijiet, jitnaqqsu d-differenzi bejn l-Istati Membri u tingħata spinta lejn konformità sħiħa mal-leġislazzjoni ambjentali, fil-livelli kollha ta’ gvern, f’oqsma bħall-kontroll tat-tniġġis atmosferiku, it-trattament tal-ilma, l-ilma skartat, il-konservazzjoni tal-iskart u tan-natura, bil-għan li jittejbu l-ambjent u s-saħħa pubblika, jiġu żgurati kondizzjonijiet indaqs u ċertezza legali u jiġu evitati distorsjonijiet tas-suq;

9.

fi tmiem is-6 Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, diversi oqsma ta’ politika ambjentali għadhom ma ġewx indirizzati biżżejjed, b’mod partikolari:

10.

li fil-programm il-ġdid jiġi mistqarr, b’mod ċar u mhux ambivalenti, x’inhuma l-isfidi ambjentali li qed tiffaċċja l-UE, inkluż it-tibdil fil-klima li qed jiżdied fir-rata tiegħu, it-tgħawwir tal-ekosistema tagħna, l-użu żejjed tal-kapaċitajiet taċ-ċiklu tan-nitroġenu u l-użu eċċessiv li dejjem qed jiżdied tar-riżorsi naturali;

11.

li tiġi riflessa d-Dikjarazzjoni ta’ Rio+20 kif adottata mill-UNCSD fit-22 ta’ Ġunju 2012 u l-enfasi tagħha fuq ekonomija ekoloġika inklużiva u l-Objettivi tal-Iżvilupp Sostenibbli għal wara l-2015, kif ukoll il-kontribut tal-KtR għas-Summit ta’ Rio (2);

12.

li jiġu stabbiliti miri konkreti. Il-KtR jilqa’ l-livell ta’ ambizzjoni tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, imma jistaqsi jekk dawn l-ambizzjonijiet humiex realistiċi u kif ser jinkisbu. Hemm referenzi għal dokumenti ta’ politika u pjani direzzjonali eżistenti, iżda f’dawn id-dokumenti ħafna drabi hemm nuqqas ta’ punti prattiċi dwar l-implimentazzjoni bħat-tul ta’ żmien u l-għanijiet intermedji. Il-KtR huwa tal-fehma li ambizzjonijiet ġodda għandhom ikunu fattibbli. It-twaqqif ta’ ambizzjonijiet li ma jkunux realistiċi huwa ta’ ħsara għall-kredibbiltà tal-politika ambjentali tal-UE. Għalhekk fit-tfassil ta’ għanijiet ambjentali ġodda tal-UE għandu jkun ċar li dawn l-għanijiet huma fattibbli u fejn hemm bżonn tiġi prevista politika parallela tal-UE bbażata fuq is-sors fis-setturi rilevanti. Il-proposti għandu jkollhom tul ta’ żmien ċar (b’għan aħħari, għanijiet intermedji u valutazzjonijiet intermedji) li jkun abbinat mal-miżuri adatti. Il-KtR jitlob għalhekk li jiġu previsti għanijiet speċifiċi, u fejn huwa possibbli kwantifikabbli, għall-2020, kif ukoll it-twaqqif ta’ viżjoni ċara u ambizzjuża u miri intermedjarji għall-ambjent sal-2050 immirata lejn il-provvediment ta’ kwalità għolja tal-ħajja u tal-benesseri għal kulħadd fil-limiti ambjentali sikuri;

13.

huwa importanti li l-esperjenza tal-Istati Membri tiġi kkunsidrata fir-reviżjoni u l-iżvilupp ta’ leġislazzjoni ġdida tal-UE jew meta tkun qed tiġi riveduta. Għalhekk jeħtieġ li l-istadji fl-iżvilupp tal-leġislazzjoni tal-UE jkunu koordinati aħjar ma’ xulxin. L-iżvilupp ta’ leġislazzjoni tal-UE jgħaddi minn ħames stadji: it-tħejjija, id-deċiżjoni, it-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali, l-applikazzjoni mill-qrati (nazzjonali) u l-feedback dwar l-esperjenzi fl-Istati Membri. Ir-rabta bejn l-ewwel stadju u l-istadji sussegwenti timxi tajjeb, imma mhuwiex ċar kif l-esperjenzi tal-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali (il-ħames stadju) jiġu kkunsidrati fl-iżvilupp tal-liġijiet ġodda tal-UE (l-ewwel stadju). Il-KtR jitlob lill-Kummissjoni Ewropea biex dawn l-esperjenzi jitqiesu b’mod dimostrabbli u verifikabbli meta jkunu qed jitħejjew proposti ġodda;

14.

li l-Kummissjoni Ewropea l-ewwel teżamina l-leġislazzjoni eżistenti u mbagħad, fuq din il-bażi, twettaq valutazzjoni tal-impatt. Il-Kummissjoni għandha tqis id-data mill-valutazzjonijiet tal-impatt b’mod dimostrabbli u verifikabbli hi u tirrevedi l-leġislazzjoni eżistenti jew hi u tfassal proposti ġodda. Il-KtR jenfasizza l-ħtieġa ta’ valutazzjonijiet tal-impatt tajbin peress li jagħmluha ċara minn kmieni fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet li:

15.

li l-Kummissjoni Ewropea tibdel il-mod kif tippubblika l-proposti tagħha. Matul l-implimentazzjoni tas-Sitt Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, il-valutazzjonijiet tal-impatt, l-istrateġiji tematiċi u l-proposti leġislattivi ġew pubblikati fl-istess ħin. Sabiex jitqiesu l-kwistjonijiet imsemmija hawn fuq, il-KtR jipproponi li jiġu adottati l-proċedura u t-tul ta’ żmien li ġejjin:

16.

li jiġi żgurat li l-Istrateġija Ewropa 2020 tkompli tkopri ċerti setturi prijoritarji li s’issa huma koperti mill-istrateġija għall-iżvilupp sostenibbli, bħall-ġustizzja fid-distribuzzjoni u l-ġustizzja interġenerazzjonali;

17.

li jiġi żgurat li l-għanijiet tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali huma riflessi b’mod adegwat fil–Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) għal wara l-2013 u l-Istrateġija Ewropa 2020, fid-dawl tal-fatt li d-deċiżjonijiet ewlenin b’impatt ambjentali qawwi f’oqsma oħra jistgħu jittieħdu qabel l-adozzjoni tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali. Il-finanzjament tal-objettivi ambjentali, f’sinerġija mal-LIFE, u l-integrazzjoni sħiħa tal-protezzjoni ambjentali, iridu jkunu parti sinifikanti tal-QFP li jmiss, ir-riforma tal-Politika Agrikola Komuni (PAK), il-Politika Komuni tas-Sajd (PKS), il-Politika ta’ Koeżjoni u l-Orizzont 2020;

18.

li jiġi pprovdut qafas adatt għall-garanzija ta’ finanzjar suffiċjenti, b’mod partikolari għall-innovazzjoni, ir-riċerka u l-iżvilupp, permezz tal-mobilizzazzjoni ta’ strumenti tas-suq u pagamenti għal servizzi tal-ekosistema;

li jiġi garantit, b’mod ċar u adatt, l-appoġġ għar-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-applikazzjoni tal-leġislazzjoni, sabiex jiġi żgurat l-impenn għat-titjib tar-riżultati b’rabta mal-ambjent u s-saħħa tal-bniedem, il-politika dwar il-kimiki u b’mod partikolari l-objettivi stipulati fil-Pjan Direzzjonali għal Ewropa b’Użu Effiċjenti tar-Riżorsi, il-Pjan Direzzjonali għal ekonomija b’użu baxx ta’ karbonju u l-istrateġija għall-bijodiversità sal-2020, permezz tal-introduzzjoni ta’ miri u indikaturi għall-effiċjenza fl-użu tal-enerġija fl-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir u fil-programmi nazzjonali ta’ riforma tal-Istati Membri.

19.

jenfasizza li l-prijoritajiet tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali għandhom ikunu imsejsa fuq tliet assi fundamentali:

Għalhekk jilqa’ b’sodisfazzjon id-disa’ objettivi mressqa fil-proposta tal-Kummissjoni.

Fir-rigward tas-salvagwardja tal-kapital naturali tal-Ewropa, għandu jkun hemm implimentazzjoni aħjar tal-miżuri u l-azzjonijiet relatati mal-istrateġija tal-UE għall-bijodiversità sal-2020, il-protezzjoni u t-tisħiħ tal-foresti, l-eliminazzjoni tal-emissjonijiet minn ilma skartat urban u industrijali, l-użu tal-fertilizzant u l-emissjonijiet fl-arja responsabbli għall-ewtrofikazzjoni. b’mod simili, id-Direttiva Qafas dwar l-Ilma u d-Direttiva Kwadru dwar l-Istrateġija Marina għandhom jiġu implimentati bis-sħiħ.

20.

fl-implimentazzjoni ta’ dawn il-miżuri, iridu jitwettqu spezzjonijiet u sorveljanza ambjentali iktar effettivi. Ir-RMCEI – ir-Rakkomandazzjoni għal Kriterji Minimi ta’ Spezzjonijiet Ambjentali fl-Istati Membri 2001/331/KE – għaldaqstant hija kruċjali għall-Istati Membri kollha, sabiex tingħata gwida għall-ispetturi f’kull Stat Membru fil-ħidma ta’ spezzjoni ambjentali tagħhom b’mod strutturat u konsistenti.

21.

sabiex jissaħħaħ il-qafas legali li diġà jeżisti u b’hekk l-UE tkun tista’ tiggarantixxi li l-ispezzjonijiet ambjentali u s-sistemi ta’ sorveljanza fil-livell lokali u reġjonali jkunu għal-kollox konsistenti, koerenti u effettivi, bil-għan li tiġi żgurata applikazzjoni uniformi tal-liġi ambjentali tal-UE u kompetizzjoni ġusta għall-kumpaniji fis-suq intern.

22.

sabiex jiġu appoġġjati mekkaniżmi tat-trattament tal-ilmenti u mekkaniżmi ta’ medjazzjoni fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali.

23.

sabiex jiġi appoġġjat l-istabbiliment ta’ sistemi ta’ informazzjoni fil-livell nazzjonali u b’hekk tinxtered informazzjoni dwar l-applikazzjoni effettiva tal-liġi ambjentali tal-UE.

24.

sabiex jiġu konklużi ftehimiet ta’ sħubija tripartitiċi bejn il-Kummissjoni Ewropea, l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali u b’hekk tittejjeb l-implimentazzjoni ta’ leġislazzjoni ambjentali speċifika u jiġu solvuti problemi speċifiċi jew transkonfinali fir-rigward tal-ġestjoni ta’ problemi ambjentali.

25.

sabiex tittejjeb il-bażi ta’ evidenza xjentifika għall-politika ambjentali – b’mod partikolari fil-qasam tal-fehim dwar kif taħdem ekosistema (flussi ta’ enerġija, ilma u materjali u l-funzjonament sostenibbli relatat tal-ħamrija, l-ilma u l-klima lokali) – inkluża l-aċċessibilità tagħha, billi jiġu semplifikati, armonizzati u modernizzati l-ġbir, il-ġestjoni u l-iskambju tad-data u l-informazzjoni ambjentali, u biex jiġu żviluppati strumenti li jantiċipaw, jevalwaw u jiġġestixxu r-riskju ambjentali emerġenti u jimtlew il-lakuni eżistenti fl-għarfien mill-iktar fis-possibbli. Fl-istess ħin, għandu jkun hemm appoġġ speċjali f’dan il-qasam għar-riċerkaturi (permezz ta’ boroż ta’ studju), u fejn ikun possibbli, għandhom jiġu involuti bħala esperti biex isolvu problemi ambjentali fil-livell lokali u reġjonali. B’hekk, jiġi evitat li jiżdied il-piż burokratiku minħabba rekwiżiti ta’ spezzjoni u sorveljanza addizzjonali; l-għan għandu jkun minflok li jiġu stabbiliti prijoritajiet immirati u jiġu sfruttati sinerġiji ma’ rekwiżiti attwali ta’ sorveljanza.

26.

fir-rigward tal-użu effiċjenti tar-riżorsi u l-emissjonijiet baxxi tal-karbonju, l-isfida tinkludi l-implimentazzjoni tal-Pakkett tal-UE dwar il-Klima u l-Enerġija sal-2020, kif ukoll il-leġislazzjoni tal-UE dwar l-iskart, u b’hekk jiġi żgurat li jkunu trasposti u implimentati b’mod adatt fl-Istati Membri kollha, bit-twaqqif ta’ timijiet għat-traspożizzjoni tal-liġi ambjentali fil-livell lokali u reġjonali.

27.

b’mod parallel, għandhom jitneħħew l-ostakli tas-suq intern għal attivitajiet tar-riċiklaġġ u għandu jitnaqqas l-impatt ambjentali globali tal-produzzjoni u l-konsum, filwaqt li jiġu promossi prodotti b’impatt ambjentali baxx u jiġu pprovduti informazzjoni u linji gwida preċiżi u bbażati fuq ix-xjenza għall-konsumaturi fir-rigward tal-prodotti.

28.

barra minn hekk, f’termini ta’ kumpaniji, ir-responsabbiltà tagħhom li qed tiżdied b’rabta ma’ problemi ambjentali, il-verifiki ambjentali volontarji, it-tikketti ekoloġiċi li jagħtu prova tar-rispett għall-ambjent ta’ prodotti u l-espansjoni tan-negozju ekoloġiku jistgħu fihom innifishom jgħinu biex tinħoloq il-kwalità ambjentali li trid titrawwem;

29.

teknoloġiji iżjed ekoloġiċi u effiċjenti, produttività mtejba u opportunitajiet ta’ impjieg ġodda se jappoġġjaw it-tkabbir u l-impjiegi.

30.

qafas ta’ politika koerenti u iżjed integrat fil-livell lokali u reġjonali bħala appoġġ għall-effiċjenza fir-riżorsi u prodotti iżjed ekoloġiċi se jgħin lill-SMEs li qed jistinkaw biex isiru iżjed effiċjenti fl-użu tar-riżorsi billi jitnaqqsu l-ispejjeż ta’ produzzjoni tagħhom u jiġi faċilitat l-aċċess tagħhom għal swieq ġodda.

31.

f’termini ta’ finanzjament, huwa importanti li jiġi żgurat li l-objettivi ambjentali u tal-klima huma appoġġjati minn fondi adegwati u li jkunu riflessi f’kuntratti ta’ sħubija, u li jiġi żgurat li tal-inqas 20 % tal-baġit tal-UE għall-2014-2020 jiġi allokat għal dak il-għan. B’mod partikolari, jeħtieġ li jiġi żgurat il-finanzjament, speċjalment tal-aktar azzjonijiet ambjentali għaljin u li għandhom jiġu implimentati sal-2020 – pereżempju t-titjib mixtieq tal-ekosistemi degradati permezz ta’ infrastrutturi ekoloġiċi interkonnessi – li l-istrateġija tal-UE għall-bijodiversità tikkunsidra bħala pilastru essenzjali tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali.

32.

b’mod parallel, għandhom isiru sforzi biex tiżdied l-allokazzjoni ta’ fondi tal-UE għal azzjoni ambjentali b’mill-inqas 25 %, permezz ta’ sistema għar-rapportar u l-ittraċċar tan-nefqa relatata mal-ambjent, b’tali mod li jiġi garantit, fost affarijiet oħra, il-finanzjament f’waqtu tal-aktar azzjonijiet ambjentali għaljin u li għandhom jiġu implimentati sal-2020 sabiex jittejbu l-ekosistemi degradati.

33.

sabiex jitneħħew b’mod progressiv is-sussidji li jagħmlu ħsara lill-ambjent u jintużaw dejjem iktar strumenti bbażati fis-suq, inklużi t-tassazzjoni u pieni għal dawk li jagħmlu ħsara ambjentali.

34.

sabiex jiġi promoss u jiżdied il-finanzjament tas-settur privat għall-infiq relatat mal-ambjent u mal-klima, b’mod partikolari billi jiġi ffaċilitat l-aċċess għal strumenti finanzjarji innovattivi.

35.

il-KtR jappella biex jiġu allinjati l-politiki leġislattivi ambjentali settorjali tal-UE (valuri ta’ limitu tal-UE) u l-politika tal-UE dwar l-emissjonijiet (miżuri tal-UE fis-sors), billi jiġi adottat approċċ olistiku li jippermetti koordinazzjoni bejn dawn il-miżuri u l-ambizzjonijiet u l-kalendarji tad-direttivi ambjentali settorjali. Huwa jħeġġeġ lill-Kummissjoni tikkalkula t-tul taċ-ċiklu ta’ tiġdid tal-miżuri fis-sors u tivvaluta l-iskadenza biex jintlaħqu l-valuri ta’ limitu taħt kundizzjonijiet reali, sabiex jinkiseb tnaqqis sinifikanti fl-emissjonijiet madwar l-Ewropa. Għal dan il-għan, il-livell ta’ ambizzjoni tad-direttivi ambjentali settorjali (valuri ta’ limitu) u l-iskadenzi għall-implimentazzjoni għandhom ikunu ekwivalenti għal-livell ta’ ambizzjoni u l-kalendarji għall-implimentazzjoni tal-miżuri tal-UE fis-sors.

36.

fir-rigward tal-ħtieġa li jiġu żgurati s-saħħa u l-benesseri taċ-ċittadini tal-UE, huwa importanti li tiġi implimentata politika tal-UE dwar il-kwalità tal-arja u li din tkun allinjata mal-għarfien xjentifiku l-iżjed aġġornat, jiġu identifikati miżuri kosteffettivi sabiex jiġi miġġieled it-tniġġis tal-arja mis-sors u jissaħħu l-isforzi sabiex tintlaħaq konformità sħiħa mal-leġislazzjoni tal-UE dwar il-kwalità tal-arja, b’mod partikolari għall-partiċelli fini li jinsabu fl-arja.

37.

b’rabta mal-istorbju, għandhom jiġu identifikati miżuri kosteffettivi sabiex jitnaqqas it-tniġġis mill-istorbju mis-sors.

38.

jappella għal miżuri ambizzjużi għal oqsma li jniġġsu ħafna l-ambjent, b’mod partikolari t-trasport u l-mobbiltà. Is-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali jagħmel referenza għall-White Paper “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti” (COM(2011) 144 final). Il-KtR jilqa’ b’mod pożittiv il-livell ta’ ambizzjoni ta’ din il-White Paper, imma biex tintlaħaq din l-ambizzjoni l-Kumitat jappella biex jitfassal pjan ta’ azzjoni Ewropew b’għanijiet intermedji, miżuri speċifiċi (bħall-miżuri tal-UE bbażati fuq is-sors) u valutazzjonijiet li jiġu skedati skont kalendarju preċiż (3).

39.

fir-rigward tal-ilma, għandhom jissaħħu l-isforzi ta’ implimentazzjoni għad-Direttiva dwar l-Ilma għax-Xorb, b’mod partikolari għal provvedituri żgħar f’kull Stat Membru, u għandhom isiru sforzi simili b’rabta mad-Direttiva dwar l-Ilma għall-Għawm, bil-għan li jintlaħqu livelli ta’ konformità ’l fuq minn 95 % sal-2020.

40.

iridu jitwettqu valutazzjonijiet sistematiċi ex ante tal-impatti soċjoekonomiċi, ambjentali u territorjali fil-livell tal-UE, tal-Istati Membri u dak lokali u reġjonali.

41.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-inklużjoni ta’ “objettiv prijoritarju” dwar is-sostenibbiltà tal-bliet fost l-objettivi tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali, u jappella biex il-kriterji ta’ sostenibbiltà minima jiġu rispettati minn maġġoranza ta’ bliet fl-UE.

42.

irid ikun hemm iżjed kooperazzjoni b’rabta ma’ ftehimiet internazzjonali, li jappoġġjaw proċessi internazzjonali u reġjonali mmirati lejn il-formazzjoni tal-ekonomija dinjija bħala ekonomija ekoloġika inklużiva, permezz tat-trawwim ta’ futur sostenibbli mil-lat ekonomiku, soċjali u ambjentali għall-pjaneta tagħna u għall-ġenerazzjonijiet tal-lum u tal-ġejjieni.

43.

fil-livell lokali l-programm għandu jkun iżjed ambizzjuż, bl-estensjoni ta’ inizjattivi bħall-Patt tas-Sindki għal oqsma oħra tal-Pjan Direzzjonali għal Ewropa b’Użu Effiċjenti tar-Riżorsi, bħall-bijodiversità u b’mod parikolari l-użu tal-ħamrija, kif ġie rakkomandat fl-Opinjoni reċenti tal-KtR dwar din it-tema (CdR 1121/2012 fin). B’mod ugwali, il-ġestjoni tal-iskart u tar-riżorsi tal-ilma u t-tniġġis tal-arja għandha tiġi studjata, billi dan jista’ jiffaċilita l-implimentazzjoni ta’ politika ambjentali tal-UE permezz ta’ metodu innovattiv ta’ governanza f’diversi livelli, li jippromovi l-impenn proattiv tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-applikazzjoni tal-leġislazzjoni tal-UE.

44.

dan japplika wkoll għat-twaqqif tal-Premju tal-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa, bħala mezz importanti kif iservu ta’ vetrina l-bliet li huma xempji u innovaturi fil-qasam tal-implimentazzjoni tal-liġi ambjentali tal-UE.

45.

Għaldaqstant, is-Seba Programm ta’ Azzjoni Ambjentali għandu jissejjes fuq il-prinċipji fundamentali tal-liġi ambjentali – il-prinċipju ta’ “min iniġġes iħallas”, il-prinċipju tal-prekawzjoni, il-prinċipju ta’ prevenzjoni u l-prinċipju tar-rettifikazzjoni fis-sors – bil-għan li jiġu implimentati miżuri, azzjonijiet u miri skont il-prinċipji tar-regolamentazzjoni intelliġenti u fi ħdan qafas ta’ politiki ambjentali bbilanċjati u sostenibbli. Wisq miżuri għadhom miżuri korrettivi li ttieħdu fi tmiem il-proċess jew fl-aħħar tal-katina, filwaqt li l-prijorità għandha twassal għall-adattar, jekk mhux ir-reviżjoni ta’ dawn il-proċessi biex l-impatt tagħhom fuq l-ambjent jitnaqqas b’mod fundamentali f’kull waħda mill-fażijiet tagħhom. L-inizjattivi innovattivi fl-ekonomija ċirkulari, l-għeluq taċ-ċiklu tal-materjali, u l-analiżi komparattiva taċ-ċikli tal-ħajja għandhom jiġu promossi, u, għal dan il-għan, jeħtieġ li nużaw b’mod iffukat l-għarfien, li f’ċerti każijiet għad irid jinkiseb, dwar kif jaħdmu l-ekosistemi f’termini ta’ ċikli tal-ħajja tal-enerġija, l-ilma u l-materjali u l-effetti pożittivi tagħhom fuq l-iżvilupp sostenibbli tal-art, tal-ilmijiet u l-klima lokali, sabiex naslu għal tnaqqis aktar sistemiku tal-impatt ambjentali tal-attivitajiet umani.

46.

Iċ-ċittadini Ewropej huma dejjem iżjed konxji tar-rwol li għandu l-ambjent f’ħajjithom. Bħala l-livell l-eqreb tal-komunitajiet lokali, l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma kruċjali bħala pjattaformi għall-iffaċilitar tat-taħriġ u l-mobilizzazzjoni.

47.

il-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità huma applikati fit-tfassil u l-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni dwar l-ambjent skont l-Artikolu 192 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) li jipprovdi għall-kondiviżjoni tal-poteri bejn l-UE, l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali fuq kwistjonijiet ta’ politika ambjentali.

48.

filwaqt li jitqiesu l-miżuri speċifiċi adottati mill-Kummissjoni, l-objettivi li se jirrappreżentaw l-isfidi lokali u reġjonali jridu jiġu identifikati.

49.

l-Aġenda 21 Lokali tista’ u għandha tkun għodda għal demokrazija parteċipattiva fil-livell lokali u reġjonali, bil-għan li jiġu segwiti l-objettivi tal-politika ambjentali, u tinxtered informazzjoni, anke fuq l-internet, dwar l-applikazzjoni fil-livell lokali tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali u r-rimedji ġudizzjarji disponibbli.

50.

il-programm irid jirrifletti l-prinċipju tal-governanza f’diversi livelli b’rabta mal-ambjent. Il-KtR huwa tal-fehma li l-problemi ambjentali ma jistgħux jiġu solvuti minn livell ta’ gvern wieħed waħdu, u l-politika tal-UE ma tistax tiġi implimentata minn livell ta’ gvern wieħed waħdu. Il-politika ambjentali tal-UE ma tistax tibqa’ titfassal mil-livell ta’ gvern li jfassal il-leġislazzjoni fil-livell tal-UE biss, fejn imbagħad l-awtoritajiet nazzjonali u sottonazzjonali jkunu mistennija jimplimentaw il-leġislazzjoni tal-UE. Il-leġislazzjoni għandha titfassal permezz ta’ koordinazzjoni bejn id-diversi livelli ta’ gvern. Hemm bżonn approċċ f’diversi livelli fejn kull livell ta’ gvern (Ewropew, nazzjonali reġjonali u lokali) għandu jerfa’ r-responsabbiltà tiegħu b’mod koordinat mal-awtoritajiet l-oħra u jadotta l-miżuri li jistgħu u għandhom jittieħdu f’dak il-livell, mingħajr ma jkun hemm dupplikazzjoni tal-kompetenzi.

51.

huwa tal-fehma li l-approċċ ta’ governanza f’diversi livelli għandu jissaħħaħ matul il-fażi tat-tfassil ta’ politika. It-titjib tal-ambjent tal-Ewropa jeħtieġ livell realistiku ta’ ambizzjoni u għalhekk il-leġislazzjoni u l-implimentazzjoni għandhom jiġu koordinati. Għaldaqstant, huwa kruċjali li anke fil-fażi tal-iżvilupp ta’ politika tingħata attenzjoni lill-konsegwenzi potenzjali finanzjarji, ta’ politika jew legali għall-gvernijiet sottonazzjonali u għall-prattikabbiltà u l-fattibbiltà tar-regolamentazzjoni tal-UE.

52.

jirrakkomanda li l-approċċ f’diversi livelli jissaħħaħ anke matul il-fażi ta’ implimentazzjoni. L-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni ambjentali mhijiex biss kwistjoni ta’ implimentazzjoni ġuridika (it-traspożizzjoni fil-leġislazzjoni nazzjonali). Dan ifisser li r-regolamentazzjoni ambjentali tal-UE għandha tkun akkumpanjata minn pjani ta’ implimentazzjoni nazzjonali u Ewropej (bi gwidi, l-aħjar prattiki u miżuri ta’ politika). F’dan il-kuntest, il-KtR jirrakkomanda approċċ f’diversi livelli u jenfasizza l-importanza tat-tims intergovernattivi fl-Istati Membri fejn esperti minn diversi livelli ta’ gvern jaħdmu flimkien fit-tfassil tal-pjani nazzjonali ta’ implimentazzjoni.

53.

għalhekk huwa kruċjali li s-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali jappoġġja r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-applikazzjoni tal-leġislazzjoni, permezz ta’ dawn l-azzjonijiet li ġejjin: li tiżdied il-parteċipazzjoni lokali u reġjonali matul il-proċess tat-tfassil, it-traspożizzjoni u l-evalwazzjoni tal-leġislazzjoni tal-UE, sabiex tittejjeb l-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni u tiġi faċilitata sjieda ikbar;

54.

L-istrateġija tas-Seba’ Programm ta’ Azzjoni Ambjentali se tiddipendi parzjalment minn strumenti ta’ politika speċifiċi magħżula bil-għan li jintlaħqu l-objettivi stabbiliti, li mhux se jiġu determinati sakemm ma jitwettqux il-valutazzjonijiet tal-impatt. Għalhekk se jintlaqtu l-kosteffettività u impatti soċjali u ekonomiċi speċifiċi, kif ukoll ir-rwol tal-awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali fl-applikazzjoni ta’ politiki u leġislazzjoni miftiehma fil-livell Ewropew. Il-miżuri stipulati fil-punt preċedenti m’għandhomx iżidu l-pressjonijiet ta’ spejjeż fuq l-awtoritajiet lokali u reġjonali. Il-Kumitat tar-Reġjuni jemmen li r-responsabbiltà għall-ispejjeż ta’ dawn il-miżuri mfissra fil-punt preċedenti għandha tkun prinċipalment tal-UE, jew tal-gvernijiet nazzjonali. Huwa importanti li jiġi żgurat li l-progress ekonomiku huwa sostenibbli, u li l-ekosistemi tagħna, li jappoġġaw it-tkabbir u jissalvagwardjaw is-saħħa taċ-ċittadini, jibqgħu b’saħħithom.