13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/1

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/6

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/7

—

Fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tal-websajt tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Din il-websajt tipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta' amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—

f’forma elettronika fil-websajt EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm) fid-dokument li jġib in-numru 32013M6930. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi Ewropea.

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/8

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/9

(1)

Abbeville

(2)

Agen-la Garenne

(3)

Ajaccio-Campo dell'Oro

(4)

Albert-Bray

(5)

Amiens-Glisy

(6)

Angers-Marcé

(7)

Angoulême-Brie-Champniers

(8)

Annecy-Methet

(9)

Annemasse

(10)

Auxerre-Branches

(11)

Avignon-Caumont

(12)

Bâle-Mulhouse

(13)

Bastia-Poretta

(14)

Beauvais-Tillé

(15)

Bergerac-Roumanière

(16)

Besançon-la Vèze

(17)

Béziers-Vias

(18)

Biarritz-Bayonne-Anglet

(19)

Bordeaux-Mérignac

(20)

Brest-Guipavas

(21)

Brive-Souillac

(22)

Caen-Carpiquet

(23)

Calais-Dunkerque

(24)

Calvi-Sainte-Catherine

(25)

Cannes-Mandelieu

(26)

Carcassonne-Salvaza

(27)

Châlons-Vatry

(28)

Chambéry-Aix-les-Bains

(29)

Châteauroux-Déols

(30)

Cherbourg-Mauperthus

(31)

Clermont-Ferrand-Aulnat

(32)

Colmar-Houssen

(33)

Deauville-Saint-Gatien

(34)

Dijon-Longvic

(35)

Dinard-Pleurtuit

(36)

Dôle-Tavaux

(37)

Epinal-Mirecourt

(38)

Figari-Sud Corse

(39)

Grenoble-Saint-Geoirs

(40)

Hyères-le Palivestre

(41)

Issy-les-Moulineaux

(42)

La Môle

(43)

Lannion

(44)

La Rochelle-Laleu

(45)

Laval-Entrammes

(46)

Le Castelet

(47)

Le Havre-Octeville

(48)

Le Mans-Arnage

(49)

Le Touquet-Paris-Plage

(50)

Lille-Lesquin

(51)

Limoges-Bellegarde

(52)

Lognes-Emerainville

(53)

Lorient-Lann-Bihoué

(54)

Lyon-Bron

(55)

Lyon-Saint-Exupéry

(56)

Marseille-Provence

(57)

Metz-Nancy-Lorraine

(58)

Monaco-Héliport

(59)

Montbéliard-Courcelles

(60)

Montpellier-Méditérranée

(61)

Nantes-Atlantique

(62)

Nevers-Fourchambault

(63)

Nice-Côte d'Azur

(64)

Nîmes-Garons

(65)

Orléans-Bricy

(66)

Orléans-Saint-Denis-de-l'Hôtel

(67)

Paris-Charles de Gaulle

(68)

Paris-le Bourget

(69)

Paris-Orly

(70)

Pau-Pyrénées

(71)

Perpignan-Rivesaltes

(72)

Poitiers-Biard

(73)

Pontoise-Cormeilles-en-Vexin, fuq bażi temporanja:

(74)

Quimper-Cornouailles, temporanjament mit-30 ta' Mejju sat-8 ta' Settembru 2013.

(75)

Rennes Saint-Jacques

(76)

Rodez-Marcillac

(77)

Rouen-Vallée de Seine

(78)

Saint-Brieuc-Armor

(79)

Saint-Étienne-Bouthéon

(80)

Saint-Nazaire-Montoir

(81)

Strasbourg-Entzheim

(82)

Tarbes-Ossun-Lourdes

(83)

Toulouse-Blagnac

(84)

Tours-Saint-Symphorien

(85)

Troyes-Barberey

(86)

Vichy-Charmeil

(1)

Ajaccio

(2)

Bastia

(3)

Bayonne

(4)

Bonifacio

(5)

Bordeaux

(6)

Boulogne

(7)

Brest

(8)

Caen-Ouistreham

(9)

Calais

(10)

Calvi

(11)

Cannes-Vieux Port

(12)

Carteret

(13)

Cherbourg

(14)

Dieppe

(15)

Douvres

(16)

Dunkerque

(17)

Granville

(18)

Honfleur

(19)

La Rochelle-La Pallice

(20)

Le Havre

(21)

Les Sables-d'Olonne-Port

(22)

L'Ile-Rousse

(23)

Lorient

(24)

Marseille

(25)

Monaco-Port de la Condamine

(26)

Nantes-Saint-Nazaire

(27)

Nice

(28)

Port-de-Bouc-Fos/Port-Saint-Louis

(29)

Port-la-Nouvelle

(30)

Porto-Vecchio

(31)

Port-Vendres

(32)

Roscoff

(33)

Rouen

(34)

Saint-Brieuc (maritime)

(35)

Saint-Malo

(36)

Sète

(37)

Toulon

(1)

Gare d’Ashford International

(2)

Gare d'Avignon-Centre

(3)

Cheriton/Coquelles

(4)

Gare de Chessy-Marne-la-Vallée

(5)

Gare de Fréthun

(6)

Gare de Lille-Europe

(7)

Gare de Paris-Nord

(8)

Gare de St-Pancras International

(9)

Gare d’Ebbsfleet International

(1)

Pas de la Case-Porta

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/18

1.

Fl-4 ta’ Ġunju 2013, il-Kummissjoni rċeviet notifika ta' konċentrazzjoni proposta skont l-Artikolu 4 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1) li permezz tagħha l-impriża KKR.& Co. L.P. (“KKR”, l-Istati Uniti tal-Amerika) takkwista fit-tifsira tal-Artikolu 3(1)(b) tar-Regolament dwar l-Għaqdiet il-kontroll sħiħ tal-impriża Gardner Denver, Inc. (“GDI”, l-Istati Uniti tal-Amerika) permezz tax-xiri ta' titoli.

2.

L-attivitajiet kummerċjali tal-impriżi kkonċernati huma:

3.

Wara eżami preliminari, il-Kummissjoni ssib li l-operazzjoni nnotifikata tista' taqa' fl-ambitu tar-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet. Madankollu, id-deċiżjoni finali dwar dan il-punt hija riżervata. Skont l-Avviż tal-Kummissjoni dwar proċedura simplifikata għat-trattament ta' ċerti konċentrazzjonijiet taħt ir-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet (2) ta' min jinnota li dan il-każ jista' jiġi kkunsidrat għat-trattament taħt il-proċedura stipulata fl-Avviż.

4.

Il-Kummissjoni tistieden lill-partijiet terzi interessati biex iressqu kwalunkwe kummenti li jistgħu jkollhom dwar it-tranżizzjoni proposta.

Il-kummenti jridu jaslu għand il-Kummissjoni mhux aktar tard minn għaxart ijiem wara d-data ta' din il-pubblikazzjoni. Il-kummenti jistgħu jintbagħtu lill-Kummissjoni bil-feks (+32 22964301), jew b'emejl lil COMP-MERGER-REGISTRY@ec.europa.eu jew bil-posta, taħt in-numru ta' referenza COMP/M.6906 – KKR/Gardner Denver, fl-indirizz li ġej:

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/19

1.

Ksur tal-Artikoli 101 jew 102 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (“TFUE”), minn hawn ’il quddiem “ir-regoli tal-UE dwar il-kompetizzjoni”) jikkawża ħsara kbira lill-ekonomija kollha kemm hi u jfixkel il-funzjonament tajjeb tas-suq intern. Sabiex jiġi evitat tali dannu, il-Kummissjoni għandha l-poter li timponi multi fuq l-impriżi u l-assoċjazzjonijiet ta’ impriżi għall-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE (1). L-għan tal-multi imposti mill-Kummissjoni huwa biex iservu ta' deterrent, jiġifieri s-sanzjonar tal-impriżi kkonċernati (deterrenza speċifika) u jiskoraġġixxu impriżi oħra milli jinvolvu ruħhom fi, jew ikomplu, imġiba li tmur kontra l-Artikoli 101 u 102 TFUE (deterrenza ġenerali) (2).

2.

Barra minn hekk, ksur tal-Artikoli 101 jew 102 TFUE jikkawża ħsara kbira lill-konsumaturi u l-impriżi. Kull persuna li tkun sofriet danni minħabba ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE għandha dritt għal kumpens. Dan huwa garantit mil-liġi tal-UE, kif il-Qorti tal-Ġustizzja ripetutament enfasizzat (3). Filwaqt li l-għan tal-multi huwa li jservu ta’ deterrent, il-punt tat-talbiet għad-danni huwa li jpatti għad-dannu kkawżat minn ksur. Aktar rimedji effettivi għall-konsumaturi u għall-impriżi biex jitolbu kumpens għad-danni, minnhom infushom, jipproduċu wkoll effetti ta’ benefiċċju f’termini ta’ li jiskoraġġixxu ksur fil-futur, u li jassiguraw li jkun hemm aktar konformità ma’ dawk ir-regoli (4).

3.

Diffikultà kbira li jiltaqgħu magħha l-qrati, it-tribunali u l-partijiet f’azzjonijiet għad-danni hija kif għandu jiġi kwantifikat id-dannu sofrut. Il-kwantifikazzjoni hija bbażata fuq it-tqabbil tal-pożizzjoni attwali tar-rikorrenti mal-pożizzjoni li huma kienu jsibu ruħhom fiha kieku ma kienx seħħ il-ksur. F'kull valutazzjoni ipotetika ta’ kif il-kundizzjonijiet tas-suq u l-interazzjonijiet tal-parteċipanti fis-suq kienu jevolvu mingħajr il-ksur, spiss iqumu kwistjonijiet ekonomiċi u tal-liġi tal-kompetizzjoni kumplessi u speċifiċi. Il-qrati u l-partijiet huma dejjem iktar konfrontati b'dawn il-kwistjonijiet u bil-kunsiderazzjoni tal-metodi u t-tekniki disponibbli biex jindirizzawhom.

4.

L-Artikoli 101 u 102 tat-TFUE huma kwistjoni ta’ politika pubblika (5) u huma ċentrali għall-funzjonament tas-suq intern, li jinkludi sistema li tassigura li l-kompetizzjoni ma tiġix imfixkla (6). Dawn id-dispożizzjonijiet tat-Trattat joħolqu drittijiet u obbligi għall-individwi, kemm jekk huma impriżi kif ukoll konsumaturi. Dawn id-drittijiet isiru parti mill-assi legali ta’ dawn l-individwi (7) u huma protetti taħt il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (8). Il-qrati nazzjonali għandhom id-dmir skont il-liġi tal-UE biex jinfurzaw dawn id-drittijiet u l-obbligi b'mod sħiħ u effettiv f’kull proċediment li jinġieb quddiemhom.

5.

Fost id-drittijiet garantiti mil-liġi tal-UE hemm id-dritt għal kumpens ta’ dannu kkawżat minħabba ksur tal-Artikolu 101 jew 102 TFUE: l-effettività sħiħa tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE tkun mhedda jekk il-partijiet danneġġjati ma jkunux jistgħu jitolbu kumpens għad-danni kkawżati lilhom b’infrazzjoni ta’ dawn ir-regoli. Kull persuna għandha d-dritt li titlob kumpens għal dannu subit meta jkun hemm rabta kawżali bejn l-imsemmi dannu u akkordju jew prattika projbita mir-regoli tal-UE dwar il-kompetizzjoni. (9)

6.

Il-kumpens għad-dannu mġarrab ifisser li l-parti inġurjata titqiegħed fil-pożizzjoni li kienet tkun fiha kieku ma kienx hemm ksur tal-Artikolu 101 jew 102 tat-TFUE. Il-partijiet li jsofru ħsara minn ksur direttament effettiv tar-regoli tal-UE għandhom għalhekk ikollhom il-valur reali tat-telf sħiħ tagħhom mogħti lura lilhom: id-dritt għal kumpens sħiħ ikopri telf attwali (damnum emergens), kif ukoll kumpens għal telf ta’ qligħ (lucrum cessans) li jkunu ġarrbu b’riżultat tal-ksur (10); u intitolament tal-imgħax minn meta seħħ id-dannu (11).

7.

Billi ma hemmx regoli tal-UE li jirregolaw azzjonijiet ta' dannu għall-ksur tal-Artikolu 101 jew 102 TFUE, hija kompetenza tas-sistema legali domestika ta’ kull Stat Membru li tistabbilixxi regoli dettaljati li jirregolaw l-eżerċizzju tad-dritt għal kumpens garantit mid-dritt tal-UE. Dawn ir-regoli ma għandhomx, madankollu, jagħmlu l-eżerċizzju tad-drittijiet mogħtija lill-individwi mid-dritt tal-UE eċċessivament diffiċli jew prattikament impossibbli (il-prinċipju tal-effettività). Lanqas ma jistgħu jkunu inqas favorevoli minn dawk li jirregolaw l-azzjonijiet għad-danni għal ksur ta’ drittijiet simili mogħtija mil-liġi domestika (il-prinċipju tal-ekwivalenza) (12).

8.

Dwar il-kwistjoni tal-kwantifikazzjoni tad-dannu, sal-punt li tali eżerċizzju mhux kopert bil-liġi tal-UE, ir-regoli legali tal-Istati Membri jiddeterminaw l-istandard adatt tal-prova u l-grad ta’ preċiżjoni meħtieġa biex jiġi muri l-ammont ta’ ħsara mġarrba. Ir-regoli nazzjonali jipprovdu wkoll għal allokazzjoni tal-oneru tal-prova u tar-responsabbiltajiet rispettivi tal-partijiet li jagħmlu sottomissjonijiet fattwali lill-qorti. Il-liġi nazzjonali tista’ tistipula li l-oneru tal-prova jiċċaqlaq malli l-kwerelant ikun ġab provi dwar ċertu sett ta’ fatturi, u jista’ jipprovdi għal regoli ssimplifikati ta’ kalkolu u preżunzjonijiet ta' natura inkonfutabbli jew li ma jistax isir argument kontrihom. Il-liġi nazzjonali tiddetermina wkoll safejn u kif il-qrati għandhom is-setgħa li jikkwantifikaw id-dannu kkawżat fuq il-bażi tal-aħjar stimi approssimattivi jew kunsiderazzjonijiet ekwitabbli. Dawn ir-regoli nazzjonali kollha u l-proċeduri li jirregolaw il-kwantifikazzjoni tal-ħsara għandhom jiġu stabbiliti u applikati f’każijiet individwali b’mod li jippermettu lill-partijiet li ġarrbu danni minn ksur tal-liġi tal-kompetizzjoni tal-UE biex jiksbu kumpens sħiħ għad-dannu mġarrab mingħajr ebda diffikultajiet sproporzjonati; fl-ebda ċirkostanza ma jistgħu jkunu inqas effettivi minn azzjonijiet simili bbażati fuq il-liġi domestika.

9.

Konsegwenza waħda tal-prinċipju tal-effettività hija li r-regoli legali nazzjonali applikabbli u l-interpretazzjoni tagħhom għandhom jirriflettu d-diffikultajiet u limiti inerenti għall-kwantifkazzjoni tad-dannu f’kawżi ta’ kompetizzjoni. Il-kwantifikazzjoni ta’ dan id-dannu teħtieġ tiġi mqabbla mal-pożizzjoni attwali tal-parti danneġġjata li din il-parti kienet tkun fiha mingħajr il-ksur. Din hija xi ħaġa li ma tistax tiġi osservata fir-realtà; huwa impossibbli li wieħed ikun jaf b’ċertezza kif il-kundizzjonijiet tas-suq u l-interazzjonijiet bejn l-parteċipanti tas-suq kienu jevolvu fin-nuqqas tal-ksur. Dak kollu li huwa possibbli huwa stima tax-xenarju probabbli li kien jeżisti mingħajr il-ksur. Il-kwantifikazzjoni tad-dannu f’kawżi ta’ kompetizzjoni hi, min-natura tagħha, karatterizzata minn limiti konsiderevoli għal-livell ta’ ċertezza u ta' preċiżjoni li jista’ jkun mistenni. Xi drabi estimi approssimattivi biss huma possibbli (13).

10.

Kontra dan l-isfond, is-servizzi tal-Kummissjoni fasslu Gwida Prattika dwar il-kwantifikazzjoni tad-dannu f’azzjonijiet għad-danni bbażati fuq infrazzjoni tal-Artikolu 101 jew 102 TFUE (il-“Gwida Prattika”).

11.

L-għan ta’ din il-Gwida Prattika huwa li toffri għajnuna lill-qrati nazzjonali u l-partijiet involuti f’kawżi għad-danni billi tagħmel aktar disponibbli l-informazzjoni dwar il-kwantifikazzjoni tad-dannu kkawżat mill-ksur tar-regoli tal-antitrust tal-UE. Għaldaqstant hija tipprovdi tagħrif dwar diversi forom ta’ ħsara tipikament ikkawżata mill-prattiki antikompetittivi u, b’mod partikolari, tistipula tagħrif dwar il-metodi u tekniki disponibbli biex jikkwantifikaw tali dannu. L-għoti ta' ċirkolazzjoni usa' lil din l-informazzjoni jżid l-effettività ta’ azzjonijiet għad-danni. Għandu wkoll jagħmel tali azzjonijiet aktar prevedibbli, u b’hekk tiżdied iċ-ċertezza legali għall-partijiet kollha involuti. Din il-Gwida Prattika tista' tgħin ukoll lill-partijiet biex isibu riżoluzzjoni kunsenswali għat-tilwimiet tagħhom, kemm jekk ikunu fil-kuntest tal-proċedimenti ġudizzjarji kif ukoll jekk ikunu lil hinn minnhom jew jekk ikunu parti f'mekkaniżmi ta’ riżoluzzjoni tat-tilwimiet alternattivi.

12.

Din il-Gwida Prattika hija purament informattiva u ma torbotx lill-qrati nazzjonali jew lill-partijiet. Hija għalhekk ma tibdlix ir-regoli legali tal-Istati Membri li jirregolaw l-azzjonijiet għad-danni u ma taffettwax id-drittijiet u l-obbligi tal-Istati Membri jew ta’ persuni naturali jew legali taħt il-liġi tal-UE.

13.

B’mod partikolari, il-gwida prattika ma għandhiex tinftiehem bħala li tgħolli jew tbaxxi l-istandard tal-prova jew il-livell ta’ dettall tas-sottomissjonijiet fattwali meħtieġa mill-partijiet fis-sistemi legali tal-Istati Membri. Lanqas ma għandha tinftiehem bħala li taffettwa r-regoli u l-prattiki fl-Istati Membri dwar l-oneru tal-prova. Il-qrati nazzjonali spiss adottaw, fi ħdan is-sistemi legali tagħhom, approċċi prammatiċi biex jiġi ddeterminat l-ammont ta’ ħsarat li jridu jingħataw, inkluż l-użu ta’ suppożizzjonijiet, sostituzzjonijiet fl-oneru tal-prova, jew is-setgħa tal-qrati li jagħmlu l-aħjar stima approssimattiva. Il-gwida prattika hija maħsuba biex tipprovdi informazzjoni li tista’ tintuża fi ħdan il-kwadru tar-regoli u l-prattiki legali nazzjonali, mhux minflokhom. Skont ir-regoli legali applikabbli u fuq l-ispeċifiċitajiet ta’ kull każ, għalhekk jista’ jkun ukoll biżżejjed għall-partijiet li jipprovdu fatti u evidenza dwar l-ammont ta' danni li huma anqas dettaljati minn dawk meħtieġa minn xi metodi u tekniki msemmija fil-Gwida Prattika.

14.

Il-Gwida Prattika tispjega l-karatteristiċi partikolari, inklużi il-punti pożittivi u d-dgħjufijiet ta’ diversi metodi u tekniki disponibbli biex jikkwantifikaw id-dannu tal-antitrust. Hija kompetenza tal-liġi applikabbli li tiddetermina liema approċċ għall-kwantifikazzjoni jista’ jitqies xieraq fiċ-ċirkostanzi speċifiċi ta’ każ partikolari. Kunsiderazzjonijiet rilevanti jinkludu, flimkien mal-istandard u l-oneru tal-prova taħt ir-regoli legali applikabbli, id-disponibbiltà tad-dejta, l-ispejjeż u ż-żmien involuti u l-proporzjonalità tagħhom b’rabta mal-valur tat-talba għad-danni.

15.

Il-Gwida Prattika tippreżenta u tiddiskuti wkoll firxa ta’ eżempji prattiċi. Dawn juru l-effetti tipiċi li l-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE għandu tendenza li jkollu, u kif il-metodi u t-tekniki msemmija hawn fuq għall-kwantifikazzjoni tad-dannu jistgħu jiġu applikati fil-prattika.

16.

It-tagħrif ekonomiku dwar il-ħsara kkawżata mill-ksur tal-liġijiet tal-antitrust u l-metodi u t-tekniki għall-kwantifikazzjoni ta’ dan id-dannu jistgħu jevolvu matul iż-żmien flimkien ma’ riċerka teoretika u empirika u l-prattika ġudizzjarja f’dan il-qasam. Din il-Gwida Prattika għaldaqstant ma għandhiex titqies bħala rappreżentazzjoni komprensiva jew definittiva tat-tagħrif u l-metodi disponibbli.

13.6.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 167/22

Klassi 1.6 –

Frott, ħaxix u ċereali, friski jew ipproċessati

(a)

Klima: il-fatturi klimatiċi speċifiċi li ġejjin huma meqjusa bħala kruċjali għall-kwalità tal-prodott:

(b)

Ħamrija: il-materjal oriġinarju tal-ħamrija volkanika li minnha hija magħmula l-biċċa l-kbira tal-gżira ta' Santorini jikkonsisti minn depożiti terzjarji ta' ħamrija, ġebel pumiku u lava ta' Thira. Din il-ħamrija hija kklassifikata bħala fonda, b'gandotti li jvarjaw minn moderati għal xejn, maħluqa mill-erożjoni u bi gradjenti ħfief. Ġeneralment, din il-ħamrija għandha struttura fina, ma fihiex in-nutrijent bażiku inorganiku li huwa n-nitroġenu (N), u hija partikolarment fqira fil-materja organika. Barra minn hekk, il-ħamrija fiha s-sodju (Na), li joħloq kundizzjonijiet ta’ stress tal-ilma, u għandha l-kapaċità li tixrob l-umdità mill-atmosfera u tittrasferiha gradwalment lill-pjanti matul il-jum (il-ġebla pumika hija magħrufa sewwa għall-kapaċità taż-żamma tal-ilma tagħha). Għalhekk il-pjanti huma taħt kundizzjonijiet ta' stress tal-ilma, u dan, flimkien mal-ħamrija alkalina, jagħti lill-prodott karatteristiċi speċjali. Fl-aħħar nett, ir-riżorsi tal-ilma tal-art huma minn minimi sa ineżistenti.

(c)

Fatturi umani: hemm tliet proċeduri speċifiċi u importanti ħafna fil-proċess ta’ produzzjoni li juru l-kontribut tal-bniedem fil-metodu ta’ kultivazzjoni tradizzjonali.

(a)

It-“Tomataki Santorinis” huwa razza lokali tal-ispeċi Lycopersicon esculentum Mill., b’oriġini storika, b'identità distinta u b'varjazzjoni ġenetika. Huwa speċifikament adattat għall-kundizzjonijiet nexfin, għall-ġir li fiha l-ħamrija alkalina ta’ Santorini. Huwa prodott fuq skala kummerċjali fiż-żona ġeografika identifikata biss. Huwa tar-raba’ lokali mkabbar mill-produtturi stess f'Santorini u huwa l-prodott ta’ sistema ta’ kultivazzjoni tradizzjonali b'investiment baxx. Dawn il-karatteristiċi ġew maħluqin u mifruxa fuq tul ta’ żmien permezz tal-proċedura ta’ ġbir u għażla taż-żerriegħa għal uċuh tar-raba’ tas-sena ta' wara. Għalhekk, iż-żerriegħa hija reżistenti ferm għall-istress kemm bijotiku kif ukoll abijotiku, bir-riżultat li tibqa' tagħti ħsad sodisfaċenti u affidabbli ħafna bis-sistema ta’ tkabbir xotta użata f’Santorini.

(b)

Kif ġie ddikjarat fid-deskrizzjoni tal-prodott, waħda mill-karatteristiċi partikolari tat-“Tomataki Santorinis” hija l-kompożizzjoni tas-solidi solubbli tiegħu, li jikkontribwixxu b’mod pożittiv kemm għall-kwalitajiet nutrizzjonali u kemm għat-togħma tiegħu. Għandu konċentrazzjoni aktar baxxa ta’ solidi solubbli f’relazzjoni mas-solidi totali, li jvarjaw minn 73-87 % (13-27 % residwu solidu), filwaqt li l-varjetajiet ta’ tadam klassiċi jkollhom 95-98 % (2-5 % residwu solidu). Dan ifisser li għandu aktar residwu solidu. Esperimenti li jqabblu dawn il-parametri ma' dawk tal-varjetà tat-tadam “Gs 67”, imwettqa taħt kundizzjonijiet tat-tkabbir konvenzjonali ekwivalenti, urew li t-‘Tomataki Santorinis” għandu wkoll valuri ogħla ta' kontenut tal-aċidu askorbiku, fenoli solubbli totali u likopene, li huma parti mis-solidi solubbli. Speċifikament, għal kull 100 g piż frisk, il-valuri għall-kostitwenti ta’ hawn fuq fit-“Tomataki Santorinis” huma 14-18 mg, 54-57 mg u 3,8-7,5 mg rispettivament, waqt li dawk tal-varjetàt klassika tat-tadam “Gs 67” huma 8-12 mg, 30-35 mg u 1,8-7 mg rispettivament. Studji simili fuq il-karatteristiċi tat-togħma tiegħu wrew li t-‘Tomataki Santorinis” għandu persentaġġ ogħla ta’ solidi solubbli u valuri ogħla għal aċidità titrattabbli. Dawn id-differenzi huma minħabba l-kapaċità ta’ dan l-ekotip partikolari tal-pjanta li jirriċikla l-aċidu assorbiku fi ħdan il-frott.

(a)

il-materjal ġenetiku partikolari użat li ħa l-karatteristiċi ta' varjetà lokali. Dan huwa riżultat tal-perjodu twil ta’ adattament għall-kundizzjonijiet partikolari relatati maż-żona u mal-metodu tradizzjonali ta’ ġbir u għażla taż-żrieragħ għaż-żrigħ tas-sena ta’ wara. L-adattament tal-pjanta għall-ambjent ta’ Santorini rriżulta fil-formazzjoni ta’ ċerti karatteristiċi speċifiċi li jagħmlu t-“Tomataki Santorinis” apprezzat ħafna fis-suq bħala prodott ta’ kwalità għolja. Dawn il-karatteristiċi huma l-identità distinta tiegħu, il-varjazzjoni ġenetika u l-adattament speċifiku għall-kundizzjonijiet nexfin u għall-ġir li fihal-ħamrija alkalina ta’ Santorini u huma marbuta mas-sistema ta’ kultivazzjoni tradizzjonali. Studji riċenti wrew li: (a) ir-riċerka dwar ir-rabtiet filoġenetiċi bejn żewġ għażliet tat-Tomataki Santorinis u seba’ varjetajiet domestiċi tat-tadam, fejn ġew studjati 38 proprjetajiet tal-pjanta, uriet li hemm differenza ċara ġenetika (distanza ġenetika) bejn it-“Tomataki Santorinis” awtentika u l-varjetajiet l-oħra, xi ħaġa li jagħti t-tadam identità speċifika (uniku) u (b) l-evalwazzjoni parallela tal-ġenotipi magħżula f'Santorini (bl-użu ta’ sistema ta’ kultivazzjoni tradizzjonali b'investiment baxx) u fuq l-impriżi li huma propjetà ta’ Fondazzjoni Nazzjonali tar-Riċerka tal-Agrikoltura f’Tessaloniki (bl-użu ta' sistema tal-kultivazzjoni konvenzjonali ta' produzzjoni għolja) wrew influwenza qawwija ambjentali fuq il-karatteristiċi tal-produzzjoni. Tqabbil mal-kategoriji tal-prodotti magħmula wera li l-prodott u l-kostitwenti tiegħu jiżviluppaw totalment biss meta jitkabbar fl-ambjent ta' Santorini, prova li l-għażla magħmula fil-post hija aktar affidabbli.

Barra minn hekk, għandu jiġi nnutat li l-ħamrija alkalina qawwija tipproduċi livelli ogħla ta’ zokkor fit-tadam misjur.

Għalhekk jista’ jiġi konkluż li l-ekotip lokali kiseb valur agrikolu għoli, peress li juri reżistenza ta' barra minn hawn lejn in-nixfa u l-firxa ta’ mard bħal moffa sewda, il-moffa bajda, il-fusariożi u l-vertiċillju, filwaqt li huwa adattat ukoll għall-ħamrija vulkanika u l-ġir tal-gżira, u l-kompożizzjoni alkalina tagħhom. Il-ħsad medju fil-ħamrija niexfa ta' Santorini huwa qrib 500 kg għal kull stremma u f’każijiet eċċezzjonali biss huwa jilħaq 1 000 kg.

(b)

Il-proprjetajiet fiżiċi u kimiċi tal-frott, li jinkludu proporzjon partikolarment għoli ta' zokkor u solidi totali, li jidher fil-karatteristiċi organolettiċi tal-prodott. Minn naħa waħda, dan huwa r-riżultat tal-preżenza tas-sodju, li joħloq kundizzjonijiet ta’ stress tal-ilma, u minn naħa l-oħra, il-fatt li l-ħamrija partikolari tas-Santorini tixrob l-umdità mill-atmosfera (minħabba l-caldera ta' matul il-lejl) u matul il-jum tittrasferiha bil-mod il-mod lil pjanti (il-kapaċità taż-żamma tal-ilma tal-ġebel pumiku hija magħrufa sew). Barra minn hekk, ma jiġix applikat fertilizzant, jiġifieri li l-pjanta tinsab taħt kundizzjonijiet ta' stress tal-ilma, u flimkien ma' ħamrija alkalina ħafna, din hija r-raġuni ewlenija għaliex il-proporzjon taz-zokkor u tas-solidi totali jiżdied u l-konstituenti jipprovdu iżjed togħma u valur nutritiv.

(c)

Reputazzjoni – dejta storika: l-ewwel evidenza affidabbli tal-kultivazzjoni tat-tadam f’Santorini tmur lura għall-aħħar tas-seklu dsatax u hija reġistrata li bdiet fi snin sebgħin tas-seklu dsatax. L-ewwel dokument uffiċjali dwar it-tkabbir tad-tadam f’Santorini jinsab fl-ewwel rapport sistematiku fuq il-flora u l-produzzjoni agrikola f'Santorini li tfassal ftit wara (1899). Madankollu, ir-rapport ma jagħti l-ebda dejta ekonomika dwar il-wiċċ tar-raba’, prova li kien biss ta' kontribut żgħir għall-ekonomija u li l-prodott kien prinċipalment użat biex ikopri l-ħtiġijiet nutrizzjonali tal-popolazzjoni lokali.