26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/1

—

wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), b'mod partikolari l-artikoli li jirrigwardaw ir-riċerka,

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni ‧Il-bidla ta' Sfidi f'Opportunitajiet: Lejn Qafas Strateġiku Komuni għall-finanzjament tar-Riċerka u l-Innovazzjoni tal-UE‧ (COM(2011)0048),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Ġunju 2011 dwar l-evalwazzjoni intermedjarja tas-seba' programm tal-UE għar-riċerka, l-iżvilupp teknoloġiku u d-dimostrazzjoni (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Mejju 2011 dwar Unjoni tal-Innovazzjoni: Inbiddlu l-Ewropa għad-dinja wara l-kriżi (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta' Novembru 2010 dwar is-semplifikazzjoni tal-implimentazzjoni tal-Programmi Qafas tar-Riċerka (3),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-20 ta' Mejju 2010 dwar l-implimentazzjoni tas-sinerġiji tal-fondi assenjati għar-riċerka u l-innovazzjoni fir-Regolament (KE) Nru 1080/2006 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u s-Seba' Programm Qafas għar-Riċerka u l-Iżvilupp fil-bliet u r-reġjuni kif ukoll fl-Istati Membri u fl-Unjoni (4),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat ta' Esperti ‧Towards a world class Frontier research Organisation - Review of the European Research Council's Structures and Mechanisms‧ tat-23 ta' Lulju 2009,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Grupp ta' Esperti indipendenti "Mid-Term Evaluation of the Risk-Sharing Financial Facility (RSFF)" tal-31 ta' Lulju 2010,

—

wara li kkunsidra r-rapport finali tal-Grupp ta' Esperti "Interim Evaluation of the Seventh Framework Programme" tat-12 ta' Novembru 2010,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-9 ta' Frar 2011 intitolata "Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Soċjali u Ekonomiku Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar ir-Reazzjoni għar-Rapport tal-Grupp ta' Esperti dwar l-Evalwazzjoni Interim tas-Seba' Programm [Qafas] għar-Riċerka, Żvilupp Teknoloġiku u Attivitajiet ta' Dimostrazzjoni u għar-Rapport tal-Grupp ta' Esperti dwar l-Evalwazzjoni Interim tal-Faċilità ta' Finanzjament għall-Kondiviżjoni tar-Riskji" (COM(2011)0052),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Evalwazzjoni Interim tas-Seba' Programm Qafas għall-Attivitajiet ta' Riċerka (FP7), inkluż il-faċilità ta' finanzjament għall-kondiviżjoni tar-riskji, sat-3074 laqgħa tal-Kunsill tal-UE dwar il-kompetittività (Is-Suq Intern, l-Industrija, ir-Riċerka u l-Ispazju) tad-9 ta' Marzu 2011,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-20 ta' April 2009 bit-titolu ‧Inħarrku l-fruntieri fit-Teknoloġiji tal-Informazzjoni u l-Komunikazzjoni (ICT) – strateġija għar-riċerka fit-teknoloġiji ġodda u tal-ġejjieni fl-Ewropa‧ (COM(2009)0184),

—

wara li kkunsidra l-mozzjoni għar-riżoluzzjoni tad-9 ta' Ġunju 2011 dwar iċ-ċelebrazzjoni taċ-ċentenarju tal-għoti tal-Premju Nobel lil Marie Skłodowska-Curie (5),

—

wara li kkunsidra l-inizjattiva emblematika tal-UE 2020 ‧Ewropa li tuża r-riżorsi b'effiċjenza‧ (COM(2011)0021),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Baġits, il-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur, il-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali, il-Kumitat għas-Sajd u l-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A7–0302/2011),

A.

billi, abbażi tar-reviżjoni tal-baġit, il-Kummissjoni ddeċidiet tagħti bidu għal dibattitu biex titjieb l-effiċjenza tal-finanzjament favur ir-riċerka u l-innovazzjoni f'livelli reġjonali, nazzjonali u tal-UE u biex tittratta l-allokazzjoni tar-riżorsi finanzjarji għall-programmi tar-riċerka u l-innovazzjoni tal-UE bħala l-prijorità ewlenija tal-UE,

B.

billi l-UE stabbiliet l-objettiv li żżid in-nefqa għar-R&Ż biex tilħaq it-3 % tal-PDG tal-UE sal-2020, u billi, minħabba li bosta pajjiżi għadhom 'il bogħod milli jiksbu dan l-għan, żieda fl-investiment pubbliku u privat fir-R&Ż hija ta' importanza partikolari,

C.

billi t-tendenzi attwali juru pressjoni qawwija biex jiġi ffriżat jew saħansitra jitnaqqas il-baġit Ewropew assoċjat ma' perjodu mmarkat b'baġits pubbliċi nazzjonali limitati ferm, u billi r-R&Ż&I hija wieħed mill-oqsma li fihom il-kooperazzjoni Ewropea wriet li għandha valur miżjud reali f'kuntrast għal ċerti pożizzjonijiet oħra tal-baġit, u ħareġ il-bżonn ta' riallokazzjoni tar-riżorsi disponibbli tal-UE,

D.

billi bħalissa qegħdin ngħaddu minn kriżi ekonomika, soċjali u ambjentali (li qiegħda tolqot lill-Istati Membri tal-UE f'modi differenti ħafna), u billi r-riċerka (fid-dimensjonijiet fundamentali u applikati tagħha), l-edukazzjoni u l-innovazzjoni huma strumenti fundamentali għall-irkupru ekonomiku u għall-ħolqien tal-impjiegi permezz tal-ksib tal-inizjattivi emblematiċi tal-UE 2020, kif ukoll għad-definizzjoni ta' mudell ta' tkabbir sostenibbli u inklużiv,

E.

billi l-UE u l-Istati Membri tagħha għandhom jipprovdu huma stess il-mezzi biex jirrispondu kollettivament għall-isfidi ewlenin soċjali, ekonomiċi, ambjentali, demografiċi u etiċi li l-Ewropej qed jiffaċċjaw, bħat-tixjiħ tal-popolazzjoni, is-saħħa, il-provvista tal-ikel, l-iżvilupp sostenibbli, il-kwistjonijiet ekoloġiċi importanti, eċċ., u billi s-soluzzjonijiet għal dawn il-kwistjonijiet għandhom jipprovdu inċentiv għall-individwi biex jieħdu aktar responsabilità għall-azzjonijiet tagħhom,

F.

billi reġjuni u pajjiżi oħra tad-dinja qegħdin kulma jmur jinvestu iktar fir-R&Ż&I, u billi l-investimenti tal-UE f'dan il-qasam għandhom għalhekk jiġu orjentati favur it-tisħiħ tal-kapaċità xjentifika, l-inkoraġġament tal-investivmenti mill-industrija u t-titjib tal-kapaċità kompetittiva kumplessiva tal-UE; billi huwa meħtieġ il-ħolqien ta' sett konsistenti ta' għodda ta' appoġġ tul "il-katina tal-innovazzjoni" kollha, l-iżgurar ta' bilanċ xieraq bejn ir-riċerka orjentata b'mod akkademiku, ir-riċerka xjentifika applikata u l-innovazzjoni,

G.

billi, minkejja l-finanzjament tal-UE fir-R&Ż&I żdied, l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea l-aktar żviluppati mil-lat xjentifiku u teknoloġiku għadhom kapaċi jassorbu l-akbar porzjon tar-riżorsi disponibbli fl-ambitu tad-diversi skemi u programmi ta' finanzjament fl-ambitu tal-Qafas (fosthom il-proġetti fuq skala kbira), b'hekk tiġi pperpetrata s-sottorappreżentanza ta' xi Stati Membri u r-reġjuni tagħhom f'kemm f'termini ta' aċċess għall-finanzjamenti kif ukoll ta' parteċipazzjoni, billi, fl-interess li titlesta ż-Żona Ewropea tar-Riċerka (ŻER), jeħtieġ li l-għan ikun dak li tinbet l-eċċellenza fil-partijiet kollha tal-Unjoni, u billi l-Fondi Strutturali u ta' Koeżjoni jikkostitwixxu l-istrument prinċipali biex dan jintlaħaq,

H.

billi għadhom jeżistu inugwaljanzi sinifikanti u li dejjem jikbru fi ħdan l-UE f'termini ta' livelli nazzjonali f'dawk li huma kapaċitajiet ta' finanzjament fir-R&Ż, strutturi industrijali u sistemi edukattivi ogħla, u billi dawk id-differenzi huma parzjalment riflessi fil-parteċipazzjoni kumplessiva fis-Seba' Programm Qafas; billi għandhom jidħlu fis-seħħ mekkaniżmi ta' bbilanċjar sabiex jiżdiedu l-kapaċitajiet ta' riċerka u innovazzjoni tal-Istati Membri u tar-reġjuni Ewropej kollha,

I.

billi l-Qafas Strateġiku Komuni (QSK) għandu jissawwar fuq l-istess prinċipji ġenerali bħaż-ŻER, jislet vantaġġ mill-potenzjal enormi mhux sfruttat għall-koordinament tas-27 strateġija u programm nazzjonali ta' riċerka differenti u jnaqqas il-frammentazzjoni bla bżonn,

J.

billi l-importanza kbira tal-impriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) għall-ekonomija u għall-impjiegi tal-UE mhijiex riflessa fil-livell ta' parteċipazzjoni tagħhom fil-fondi tal-UE għar-R&Ż&I; billi l-parteċipazzjoni tal-SMEs fil-proġetti ta' kollaborazzjoni fir-R&Ż&I għandha tilħaq livell ta' 15 % u billi, filwaqt li jirrikonoxxi li l-ħidma f'kollaborazzjoni mal-industrija ħeġġet investimenti sinifikanti mill-industrija fir-R&Ż&I, is-semplifikazzjoni u t-tnaqqis tal-burokrazija żejda huma kundizzjoni indispensabbli biex dan l-objettiv jintlaħaq u biex tiżdied il-parteċipazzjoni tal-industrija f'termini ġenerali,

K.

billi l-mard relatat mal-faqar u l-mard li ma jingħatax attenzjoni jtellfu l-iżvilupp ekonomiku, speċjalment fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw; billi tali mard jaffettwa aktar minn biljun ruħ u jikkawża miljuni ta' mwiet kull sena,

L.

billi iktar minn 60 % tal-istudenti li jiggradwaw mill-universitajiet huma nisa, iżda l-maġġoranza tal-postijiet ta' livell għoli fl-universitajiet (eż. postijiet għall-PhD u professorati) għadhom okkupati minn rġiel,

M.

billi minn meta ġie stabbilit il-Kunsill Ewropew għar-Riċerka (KER) fl-2007, intgħażlu 1 700 proġett biex jingħataw fondi mill-KER, li jirrappreżentaw madwar EUR 2,5 biljun f'għotjiet, u billi kważi 90 % ta' dawn l-għotjiet ingħataw lil kandidati rġiel,

N.

billi jidher li jeżisti "saqaf tal-ħġieġ" problematiku ferm għar-riċerkaturi nisa, li jfisser li mal-anzjanità, is-sehem tan-nisa fir-riċerka jonqos,

O.

billi fis-sistemi edukattivi ta' ħafna Stati Membri, l-istereotipi tas-sessi għadhom prevalenti fl-oqsma tar-riċerka bħax-xjenzi naturali (6);

1.

Jilqa' favorevolment il-Green Paper tal-Kummissjoni Ewropea li tiddefinixxi Qafas Strateġiku Komuni (QSK) għall-finanzjament tar-riċerka u l-innovazzjoni, u jqis li l-fulkru l-ġdid tal-QSK għandu jkun il-koordinament bejn il-programmi ta' riċerka u l-iskemi ta' finanzjament tal-UE, ibbażati fuq il-politiki Komunitarji fil-qasam tar-riċerka u l-innovazzjoni u l-programmi ta' riċerka tal-Istati Membri; jemmen li l-QSK għandu jsegwi approċċ integrat li jimmira biex isir aktar attraenti u faċli biex jiġi aċċessat mill-parteċipanti kollha;

2.

Huwa tal-fehma li l-fondi u l-programmi ta' riċerka tal-UE u l-Fondi Strutturali u ta' Koeżjoni għandhom objettivi differenti u għalhekk għandhom jitħallew separati;

3.

Jieħu nota tal-parteċipazzjoni relattivament baxxa fis-seba' Programm Qafas ta' ċerti Stati Membri kif ukoll tal-persistenza ta' distakk fil-prestazzjoni fil-qasam tar-riċerka u innovazzjoni bejn ir-reġjuni Ewropej, minkejja l-isforzi mwettqa bis-saħħa tal-Fondi Strutturali biex tiżdied il-kapaċità R&Ż; jinsab konvint li jeħtieġ li l-potenzjal għall-eċċellenza tar-reġjuni kollha jiġi sfruttat; huwa għaldaqstant tal-fehma li approċċi ġodda huma meħtieġa biex jassistu lir-reġjuni bi prestazzjoni baxxa u lill-Istati Membri biex jiksbu l-eċċellenza u speċjalizzazzjoni reġjonali intelliġenti;

4.

Jistieden lill-Kummissjoni timmassimizza s-sinerġiji rilevanti kollha bejn il-QSK, il-Fondi Strutturali, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Ewropew għas-Sajd u tiżviluppa approċċ bl-użu ta' bosta fondi filwaqt li tirrispetta l-objettivi differenti tagħhom; huwa konvint li l-istrumenti ta' koeżjoni aktarx ikunu jistgħu jsaħħu l-iżvilupp tal-eċċellenza u l-bini tal-kapaċità b'kompatibilità aħjar mar-riċerka u l-innovazzjoni fil-livell reġjonali; jemmen li dan għandu jippermetti l-iżvilupp ta' triq għall-eċċellenza, li twassal lil dawn ir-reġjuni biex jipparteċipaw bis-sħiħ fil-QSK, ibbażat fuq il-kwalità u l-eċċellenza;

5.

Jissuġġerixxi li dan l-approċċ il-ġdid jista' jinkludi finanzjamenti tal-attivitajiet immirati lejn: il-modernizzazzjoni tal-universitajiet, ix-xiri ta' apparat xjentifiku, it-trasferiment tat-teknoloġija lokali, sostenn għal impriżi li jkunu għadhom kemm fetħu (start-ups) u lil impriżi "spin-off", it-tixrid tar-riżultati tal-proġetti tar-R&Ż&I, iż-żieda fil-kapaċità tal-programmi għat-taħriġ transnazzjonali għar-riċerkaturi, it-twaqqif ta' ċentri ta' riċerka avvanzati, il-bini ta' netwerks ta' eċċellenza u raggruppamenti ta' impriżi (clusters), jew l-attivitajiet ta' kollaborazzjoni tar-R&Ż&I transreġjonali u suġġetti għal verifiki ta' esperti; jemmen li ċerti Azzjonijiet ta' Appoġġ tas-seba' Programm Qafas urew ruħhom ta' suċċess billi laqqgħu l-attivitajiet u għandhom ikunu salvagwardati fil-QSK;

6.

Jistieden lill-Istati Membri jikkunsidraw il-finanzjament tal-KER, Marie Curie jew il-proposti ta' proġetti ta' kollaborazzjoni li ssodisfaw il-kriterji ta' eċċellenza iżda ma jistgħux ikunu ffinanzjati minħabba nuqqas ta' fondi Ewropej;

7.

Jenfasizza l-importanza taż-żamma ta' strumenti adegwati ta' appoġġ għall-iżvilupp tal-kapaċità istituzzjonali tar-reġjuni fil-qasam tal-politika tar-riċerka u l-innovazzjoni, minħabba li l-livell reġjonali jirrappreżenta rabta strateġika għall-integrazzjoni effikaċi tal-fondi mill-Programm Qafas mal-Fondi Strutturali kif ukoll fid-dawl tar-rabtiet b'saħħithom tagħhom mal-impriżi, is-servizzi u ċ-ċentri ta' riċerka u taħriġ lokali;

8.

Jitlob li, fid-dawl tal-orjentament futur tal-politika ta' koeżjoni lejn l-Istrateġija Ewropa 2020, il-prijorità tal-"innovazzjoni" tkun obbligatorja għar-reġjuni tal-Objettiv 1 u l-Objettiv 2, u li din il-prijorità għandha tiġi riflessa fil-finanzjament allokat fil-livelli kollha;

9.

Jemmen li l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jinkoraġġixxu l-innovazzjoni, speċjalment permezz tal-kontinwazzjoni u t-tisħiħ ta' inizjattivi tat-tip ‧Reġjuni tal-Għarfien‧, ‧Laboratorji Ħajjin‧ u ‧Bliet Intelliġenti‧; fejn id-dimensjoni territorjali tar-Riċerka u l-Iżvilupp hija mħeġġa;

10.

Jiġbed l-attenzjoni għall-importanza taż-żamma tal-politiki ta' konverġenza, u jitlob lill-Kummissjoni tiftaħ toroq għall-eċċellenza għal dawk l-Istati Membri u reġjuni li huma aktar vulnerabbli f'termini ekonomiċi u soċjali u huma sottorappreżentati fil-Programm Qafas, fuq il-bażi tas-saħħa rispettiva tagħhom u skont kriterji effikaċi u ċari li jimmiraw għal żieda sostanzjali tal-kapital uman u tal-kapaċità ta' riċerka tagħhom;

11.

Huwa tal-fehma li t-tħabbir ta' kompetizzjoni għall-fondazzjoni ta' ċentri tar-riċerka l-aktar avvanzati fir-reġjuni żvantaġġati huwa strument adattat għall-iżvilupp taż-Żona Ewropea tar-Riċerka; jikkunsidra li l-għoti tal-għajnuna fil-forma ta' kompetizzjoni jżid id-dinamiżmu u l-kreattività, li jistgħu jwasslu wkoll f'reġjuni strutturalment dgħajfa għall-ħolqien ta' suċċess tas-siti tar-riċerka u t-teknoloġija li jipprovdu xogħlijiet orjentati lejn il-futur; jikkunsidra li l-kandidati għall-kompetizzjoni għandhom ikunu timijiet li jinkludu istitut tar-riċerka rikonoxxut f'livell internazzjonali u reġjun żvantaġġat kull wieħed, u li l-approċċi xjentifiċi sottostanti għall-proposti għall-fondazzjonijiet għandhom jiġu indirizzati fuq il-prinċipju tal-eċċellenza; jikkunsudra li fl-istess ħin, ir-reġjun għandu jkun meħtieġ li jipprovdi approċċ ġenerali vijabbli għall-bini, pereżempju bl-għajnuna tal-fondi strutturali u billi joħolqu qafas xieraq, infrastruttura suġġetta għar-riċerka u l-innovazzjoni;

12.

Jirrakkomanda li l-Kummissjoni tanalizza l-possibilità li tistabbilixxi fond komuni għall-Ewropa kollha finanzjat mill-Fondi Strutturali biex tiġi promossa r-riċerka Ewropea f'kollaborazzjoni;

13.

Jinsab konvint li l-kredibilità tal-Programm Qafas hija bbażata fuq il-kwalità xjentifika u għaldaqstant jikkunsidra l-eċċellenza bħala l-kriterju prinċipali għall-finanzjament tar-riċerka; ifakkar li n-natura tal-eċċellenza tvarja skont kull tip ta' parteċipant jew in-natura stess tal-proġett ta' riċerka u innovazzjoni (il-kriterju tal-eċċellenza għal istitut tar-riċerka mhuwiex l-istess bħal dak ta' riċerkatur individwali jew għal SME, u jvarja wkoll bejn proġetti fundamentali u proġetti applikati); jisħaq li t-titjib tekniku, l-innovazzjoni, il-proġetti pilota u l-ħolqien tas-suq għandhom jitqiesu bħala l-kriterji importanti għar-riċerka industrijali u applikata, meta rilevanti;

14.

Jappella għal koordinament u sinerġija aħjar bejn l-istrateġiji ta' riċerka u innovazzjoni lokali u reġjonali, nazzjonali u transfruntieri Ewropej, filwaqt li jiġu rispettati l-ispeċifiċitajiet tal-kuntesti differenti u, fl-istess ħin, jissaħħew il-possibilitajiet ta' kumplementarjetajiet u kooperazzjoni bejniethom; jemmen li l-aċċess għall-informazzjoni u għall-aħjar prattiki u l-kondiviżjoni tagħhom, iż-żieda fl-isforzi ta' programmazzjoni konġunta, regoli u strumenti sempliċi u flessibbli u, meta jkun il-każ, il-konverġenza ma' dawn tal-aħħar huwa ta' importanza fundamentali għaż-żieda fl-effikaċja tal-finanzjamenti u possibbilment il-kofinanzjamenti;

15.

Jinsab konvint li l-Ewropa għandha obbligu tagħmel użu tal-potenzjal kbir tagħha fir-riċerka, it-teknoloġija u l-innovazzjoni u biex tikkontribwixxi għas-soluzzjonijiet għall-isfidi globali tas-soċjetà, jiġifieri:

Jemmen li l-QSK għandu jikkonċentra fuq l-indirizzar ta' dawk l-isfidi tas-soċjetà b'mob globali permezz ta' ġabra bbilanċjata ta' strumenti li jkopru l-firxa sħiħa tal-attivitajiet ta' edukazzjoni, taħriġ, riċerka u innovazzjoni;

16.

Ifakkar fl-importanza li tiġi garantita l-kontinwità tal-istrumenti li rnexxew bejn il-Programm Qafas u l-QSK, partikolarment fil-programmi ta' kollaborazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta fi żmien xieraq l-effikaċja tal-istrumenti eżistenti favur il-ksib tal-objettivi politiċi speċifiċi u tadatta dawk b'effikaċja jew b'kontribut partikolari mhux murija biċ-ċar;

17.

Jitlob sabiex titwettaq verifika indipendenti, pereżempju mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri flimkien mal-qrati nazzjonali tal-awdituri, dwar l-effikaċja tan-nefqa pubblika fuq ir-riċerka mill-Istati Membri, l-UE u l-awtoritajiet lokali;

18.

Jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ il-viżibilità tal-valur miżjud tal-UE fir-riċerka u l-innovazzjoni;

19.

Jappella għal sforz konġunt pubbliku u privat f'livell Ewropew u nazzjonali biex jintlaħaq l-objettiv Ewropew ta' 3 % tal-PDG fin-nefqa għar-R&Ż; jistieden lill-Istituzzjonijiet tal-UE u lill-Istati Membri jaqblu mill-aktar fis dwar pjan direzzjonali speċifiku bil-għan li dan l-objettiv jintlaħaq;

20.

Jenfasizza li għandhom isiru sforzi biex l-infiq fi ħdan il-QSK jiġi allinjat kemm jista' jkun mal-objettivi politiċi predominanti skont l-istrateġija Ewropa 2020; jappella għal koordinament ċar mal-inizjattivi l-ġodda, bħall-Unjoni tal-Innovazzjoni u Proġetti Emblematiċi rilevanti oħrajn;

21.

Ifakkar li l-finanzjamenti futuri tar-riċerka u innovazzjoni għandhom iservu l-objettiv tat-tlestija tal-KER billi jinħolqu aktar sinerġiji u kooperazzjoni aħjar bejn id-diversi politiki R&Ż&I u l-programmi ta' finanzjament fost l-UE, l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali;

22.

Jenfasizza l-fatt li fil-qalba tal-QSK għandu jkun hemm l-idea li n-natura u l-kobor differenti tal-proġetti tar-R&Ż&I, flimkien mal-moltepliċità tal-iskemi ta' finanzjament, għandhom ikunu organizzati b'tali mod li l-koerenza, ir-rappreżentanza wiesgħa, il-koordinament, is-semplifikazzjoni u l-komplementarjetà jkunu garantiti u jinfetħu toroq għall-eċċellenza;

23.

Jinnota li, sabiex ir-riċerkaturi kollha jkunu jistgħu jieħdu sehem fi proġetti tal-QSK, ir-regoli amministrattivi li jkopru l-proċeduri għall-kuntratti għandhom iqisu r-regoli nazzjonali differenti dwar l-universitajiet u ta' ċentri ta' riċerka; jisħaq b'mod partikolari fuq il-fatt li l-mekkaniżmu ta' kofinanzjament ma għandux jopera askapitu tal-universitajiet u tal-istituti ta' riċerka, u fl-ebda ċirkostanzi ma għandhom l-universitajiet jitpoġġew fi żvantaġġ meta mqabbla ma' atturi oħrajn;

24.

Jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi sistema sempliċi u aċċessibbli biex taċċelera l-innovazzjoni, tinvesti fi proġetti tar-R&Ż&I intiżi li jiġġieldu l-isfidi tas-soċjetà l-kbar u jkollha approċċ verament olistiku li jikkonċentra fuq id-diversi fażijiet kruċjali tal-innovazzjoni u tal-katina ta' valur (mill-fornitur tal-materjali sal-prodotti tal-utent finali);

25.

Jinsab konvint li l-kompiti differenti fi ħdan il-QSK għandhom jiġu ttrattati separatament iżda f'koordinament u fi sħubija ma' xulxin: l-Istitut Ewropew tal-Innovazzjoni u t-Teknoloġija (EIT) għandu jopera l-aktar bħala netwerk tal-Komunitajiet ta' Għarfien u Innovazzjoni (KICs); il-partijiet relatati mal-innovazzjoni tal-Programm ta' Qafas għall-Kompetittività u l-Innovazzjoni (CIP) għandhom jikkonċentraw fuq is-saħħa tagħhom favur l-appoġġ għall-SMEs innovattivi; il-Programm Qafas li jmiss għandu jħaddan ir-riċerka fit-totalità tagħha; u l-fondi strutturali/ta' koeżjoni għandhom jintużaw f'kooperazzjoni aktar mill-qrib u b'mod iktar immirat, iżda miżmuma separati; huwa tal-fehma li l-proġetti ta' kollaborazzjoni għandhom jibqgħu s-sinsla tal-QSK;

26.

Jenfasizza l-ħtieġa li tittejjeb il-flessibilità tal-qafas strateġiku komuni, mhux biss ħalli l-approprjazzjonijiet ikunu jistgħu jiċċaqalqu bejn il-kapitoli u s-sejħiet individwali, iżda wkoll biex il-QSK jkun flessibbli biżżejjed biex jippermetti li l-appropprjazzjonijiet jiġu allokati biex jiġu sodisfatti l-isfidi tas-soċjetà ewlenin li joħorġu matul il-perjodu tal-baġit;

27.

Jappella għal definizzjoni ċara tas-sistemi ta' finanzjament kumplessivi u għal integrazzjoni aktar mill-qrib tar-riċerka, l-edukazzjoni u l-innovazzjoni; billi l-politika R&Ż&I Ewropea toħloq valur miżjud Ewropew, u bil-għan li jintlaħqu l-objettivi ta' Ewropa 2020, jitlob l-irduppjar mill-2014 tal-baġit tal-programmi tar-riċerka u innovazzjoni tal-UE għall-perjodu ta' finanzjament li jmiss (għajr għall-baġit destinat għar-R&Ż&I fi ħdan il-Fondi Strutturali u l-BEI) bħala r-risposta xierqa għall-kriżi ekonomika attwali u għall-isfidi kondiviżi l-kbar; jemmen li żieda fil-baġit għar-riċerka pubblika għandha timmira li tagħti benefiċċji aktar estiżi għas-soċjetà kif ukoll kompetittività mtejba; ifakkar fil-ħtieġa li jissaħħaħ u jiġi żviluppat ir-rwol tal-istrumenti tal-UE favur ir-R&Ż&I, anki permezz ta' kooperazzjoni aktar mill-qrib mal-BEI, sabiex il-proċeduri għall-aċċess għall-finanzi jiġu semplifikati; jissuġġerixxi, għaldaqstant, mudell organizzattiv ġdid ibbażat fuq tliet livelli differenti ta' finanzjament immirati għall-istabilità u l-konverġenza:

28.

Dan il-livell għandu jkopri l-fondi tal-UE assoċjati mal-infrastrutturi (fis-sens aktar ġenerali, inkluż dawk istituzzjonali) u l-bini tal-kapaċitajiet;

29.

L-iskema tal-finanzjament f'dan il-livell tinkludi l-parti tal-Programm Qafas dwar il-Programm "Kapaċitajiet" u l-inizjattivi "Marie Curie", il-komponenti Ewropej tal-finanzjament ta' infrastrutturi u proġetti ta' riċerka, l-aċċess għas-self tal-BEI (li jkopri proġetti 'l fuq minn EUR 50 miljun u l-RSFF), l-għotjiet assoċjati mal-komponenti msemmija hawn fuq tal-Programm Qafas, u l-kooperazzjoni mal-Fondi Strutturali assoċjati mal-infrastruttura;

30.

Jitlob biex jissaħħaħ ir-rwol ta' Ċentru Konġunt għar-Riċerka (JRC) bħala fornitur intern tal-analiżi xjentifika u ekonomika għall-politika tal-iżvilupp f'konformità mal-istrateġija Ewropa 2020;

31.

Jisħaq li fil-futur proġetti Ewropej ta' investiment fuq skala kbira (ITER, Galileo u l-Monitoraġġ Globali tal-Ambjent u s-Sigurtà (GMES)) għandhom jiġu finanzjati barra mill-ambitu tal-Programm Qafas u b'hekk jinħolqu linji baġitarji awtonomi għalihom, bil-għan li tiġi garantita struttura trasparenti u affidabbli ta' finanzjament u jiġi kkontrollat u limitat il-potenzjal tagħhom tal-qbiż tal-ispejjeż; jissuġġerixxi li dawn għandhom ikunu parzjalment finanzjati mill-ħruġ ta' project bonds mill-BEI;

32.

Jenfasizza r-rwol ċentrali tal-infrastrutturi ta' riċerka fuq skala kbira għall-iżvilupp taż-ŻER u jitlob li l-finanzjamenti kumplessivi tal-UE disponibbli għall-infrastrutturi ta' riċerka jiżdiedu, speċjalment fejn hemm l-akbar lok għal valur miżjud Ewropew, għall-estensjoni tal-finanzjamenti wara l-fażi ta' preparazzjoni u għall-garanzija ta' aċċess miftuħ u bbażat fuq l-eċċellenza għalihom;

33.

Dan il-livell għandu jkun iddedikat għar-riċerka ġenerali, kemm fundamentali kif ukoll applikata, inklużi x-xjenzi soċjali u umanistiċi; il-parteċipanti fil-koordinament huma prinċipalment l-universitajiet u ċ-ċentri/istituti ta' riċerka; is-settur industrijali, partikolarment l-SMEs, u l-organizzazzjonijiet innovattivi mingħajr skop ta' lukru għandhom jitħeġġew jipparteċipaw u jikkooperaw mal-istituzzjonijiet akkademiċi u maċ-ċentri ta' riċerka pubbliċi u jaġixxu bħala koordinaturi, jekk ikun il-każ; dan il-livell jirrappreżenta l-akbar sehem tal-Programm Qafas u għandu jkun immirat lejn l-iżvilupp tal-bażi xjentifika b'saħħitha kemm fir-riċerka fundamentali kif ukoll f'dik applikata li hi meħtieġa biex tingħata spinta lill-innovazzjoni;

34.

It-termini ewlenin huma oriġinalità u rilevanza tal-idea, kwalità u potenzjal għall-eċċellenza xjentifika u valur miżjud tal-proġetti, fosthom riċerka b'riskju għoli u proġetti dwar "innovazzjoni mhux teknoloġika u innovazzjoni soċjali"; il-pjan tan-negozju u l-potenzjal tas-suq huma fatturi pożittivi li għandhom ikunu kkunsidrati iżda mhux neċessarjament kundizzjonijiet għall-approvazzjoni;

35.

L-iskema ta' finanzjament f'dan il-livell hija koperta mis-sistema ta' għotjiet tal-Programm Qafas tal-UE u mill-kooperazzjoni mal-Fondi Strutturali assoċjati mar-R&Ż&I; is-sinerġija ta' dawn iż-żewġ sorsi ta' finanzjament u s-semplifikazzjoni tal-interazzjonijiet bejn il-proġetti finanzjati mill-Unjoni Ewropea u l-korpi esterni ta' finanzjament jafu jkunu pożittivi; l-għotjiet għandhom ikunu primarjament immirati għall-istituti ta' riċerka pubbliċi u privati u għall-SMEs innovattivi;

36.

Jappella għal skema tal-finanzjament aktar flessibbli sabiex it-tema tal-Kooperazzjoni tkun aktar attraenti għall-SMEs, fejn l-SMEs ikunu kapaċi jingħaqqdu mal-proġetti ta' kollaborazzjoni matul l-implimentazzjoni tal-proġetti fejn ikun possibbli u linja baġitarja miftuħa għal dan għandha tkun disponibbli għall-proġett; jemmen li b'dan il-mod l-SME tista' tara l-opportunitajiet b'mod aktar ċar peress li ż-żmien minn mindu tidħol għal proġett sal-kisba tar-riżultati fis-suq jiqsar;

37.

Ifakkar li l-Kunsill Ewropew għar-Riċerka (KER) ħalla l-frott fil-promozzjoni tal-eċċellenza xjentifika u rriżulta f'element ta' rinforz taż-ŻER; jappella għal aktar titjib tal-istrutturi u tal-mekkaniżmi taż-ŻER u spinta lill-istrumenti tiegħu; jisħaq fuq il-bżonn li jiżdied konsiderevolment il-proporzjon tal-baġit iddedikat għall-għotjiet kemm għar-riċerkaturi kif ukoll għar-riċerkaturi nisa, u lir-riċerkaturi minn SMEs innovattivi (kemm gruppi ta' riċerka kif ukoll individwi), u anki li jissaħħew l-azzjonijiet u l-inizjattivi ‧Marie Curie‧ b'hekk tissaħħaħ il-mobilità (bl-introduzzjoni tal-"ħames libertà" tal-għarfien), l-avvanzament fil-karriera u l-kollaborazzjoni bejn id-dinja akkademika, l-istituti ta' riċerka pubbliċi u l-industrija, kif ukoll l-aċċess għall-infrastrutturi ta' riċerka ewlenin; jistieden lill-industrija ssir aktar involuta fil-programmi ta' riċerka tad-dottorati u postdottorati; jappella għall-implimentazzjoni tal-miżuri meħtieġa għall-garanzija ta' kundizzjoni deċenti ta' xogħol għall-ħaddiema xjentifiċi fl-UE, biex l-Ewropa ssir aktar attraenti fuq livell internazzjonali għar-riċerkaturi, b'hekk jiġi miġġieled l-eżodu ta' speċjalisti u tinkiseb l-eċċellenza fl-Ewropa;

38.

Jenfasizza li l-mobilità tar-riċerkaturi fl-Ewropa għandha tingħata l-prijorità u jappella għal tisħiħ tal-miżuri (trasferibbiltà tal-pensjoni u tad-dispożizzjonijiet dwar is-sigurtà soċjali, ir-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali, il-miżuri ta' rikonċiljazzjoni bejn il-ħajja privata u dik professjonali u vawċers ta' riċerka li jsegwu lir-riċerkaturi li jmorru fi Stat Membru ieħor) li sejrin jikkontribwixxu għall-mobilità tar-riċerkaturi Ewropej, jgħinu jrażżnu l-eżodu ta' mħuħ u jagħmlu l-prospettiva ta' karriera fil-qasam tar-riċerka fl-UE aktar attraenti; jitlob l-introduzzjoni ta' komponent ta' mobilità fl-għotjiet tal-KER fejn ikun il-każ; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jintensifikaw l-isforz tagħhom biex jintlaħaq malajr ir-rikonoxximent reċiproku ta' kurrikula akkademiċi;

39.

Jemmen li hemm aktar potenzjal għall-estensjoni tal-ambitu tal-kunċett tal-KER għal proġetti ta' riċerka kollaborattiva u multidixxiplinari, sakemm dawn iżommu natura minn isfel għal fuq u l-eċċellenza xjentifika tinżamm bħala l-kriterju ta' selezzjoni ewlieni;

40.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-progress kontinwu lejn parteċipazzjoni bilanċjata ta' rġiel u nisa fil-Programm Qafas; jaqbel li l-miżuri li jagħtu spinta lill-parteċipazzjoni tan-nisa għandhom jiġu rrinforzati tul iċ-ċikli tal-ħajja tal-proġett u li l-Kummissjoni għandha ssaħħaħ l-approċċ tagħha biex tippromovi x-xjenzjati nisa u għandha timmira li tistieden lill-Istati Membri biex isolvu d-differenzi bejn is-sessi, b'attenzjoni partikolari biex jingħelbu l-ostakli speċifiċi għall-ġeneru; jenfasizza li għandu jintlaħaq l-objettiv li n-nisa jipparteċipaw fil-kumitati tal-programmi u dawk konsultattivi b'rata ta' 40 %; jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi, flimkien mal-Istitut Ewropew għall-Ugwaljanza bejn is-Sessi, Pjan ta' Azzjoni fil-qasam tal-Ġeneru b'indikaturi u objettivi relatati mal-ġeneru u tissorvelja l-implimentazzjoni tiegħu;

41.

F'konformità mal-integrazzjoni tas-sessi, jisħaq fuq il-ħtieġa li r-riċerkaturi fil-livelli kollha jingħataw l-opportunità li jipposponu l-bidu tal-għotja jew li jissospendu x-xogħol fuqha, għal raġunijiet ta' liv tal-maternità, liv tal-paternità jew liv tal-ġenituri, fir-rigward tal-proġetti fejn dan huwa possibbli, u li jkollhom l-għażla li jestendu l-validità tal-ftehim tal-għotja, għall-istess raġunijiet, fir-rigward ta' proġetti fejn iż-żmien mhux essenzjali; jistieden lill-Istati Membri joffru dawn l-għażliet lir-riċerkaturi;

42.

Jenfasizza li għall-implimentazzjoni sħiħa taż-Żona Ewropea tar-Riċerka (ŻER) huma meħtieġa miżuri leġiżlattivi li jiżguraw il-parteċipazzjoni tal-atturi tal-UE kollha fil-programmi nazzjonali, filwaqt li jinfetħu għal kulħadd is-sejħiet għall-offerti kollha mill-Istati individwali u jittieħdu provvedimenti għall-armonizzazzjoni tar-regoli, il-proċeduri, il-kuntratti u l-kriterji ta' valutazzjoni;

43.

Dan il-livell għandu jirrigwarda l-iżvilupp u t-trawwim tal-adozzjoni mis-suq ta' prodotti u servizzi innovattivi u l-ġenerazzjoni tal-benefiċċji pubbliċi; l-industrija, speċjalment l-SMEs innovattivi, tiżvolġi rwol essenzjali fl-iżvilupp ta' prodotti u servizzi ġodda;

44.

Fid-dawl tal-ħtieġa li ż-żgħażagħ jiġu mħeġġa jipparteċipaw f'attivitajiet ta' riċerka u ta' innovazzjoni u li l-imprendituri żgħażagħ jiġu mħeġġa jikkontribwixxu f'attivitajiet R&Ż&I u jużaw ir-riżultati għall-iżvilupp ekonomiku u soċjali tal-komunitajiet lokali u reġjonali tagħhom, jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jkomplu l-programm Erasmus għall-imprendituri żgħażagħ, fil-kuntest tal-qafas ta' finanzjament multiannwali fil-futur u biex jiżdied il-finanzjament allokat għal dan il-programm;

45.

Jirrikonoxxi li għandu jingħata attenzjoni partikolari lill-involviment tal-SMEs biex jisfruttaw ideat u opportunitajiet ġodda b'mod flessibbli u effikaċi hekk kif dawk jinqalgħu, b'hekk jinfetħu toroq ġodda għall-innovazzjoni; jenfasizza li definizzjoni speċifika tas-settur tal-SMEs hija kundizzjoni għall-parteċipazzjoni tagħhom fil-QSK; jinnota, barra minn hekk, li s-suċċess tal-attivitajiet ta' innovazzjoni jiddependi wkoll mill-ħiliet u l-esperjenza tal-persunal maniġerjali;

46.

Jenfasizza l-bżonn ta' titjib tal-aċċess lokali u Ewropew tal-SMEs għas-servizzi tar-riċerka u innovazzjoni; huwa tal-fehma li programmi ta' suċċess, bħal Eurostars, kisbu esperjenza importanti fl-għoti ta' rispons għall-bżonnijiet ta' kumpaniji innovattivi, u għalhekk għandhom jiġu msaħħa; jappella għal sforzi fil-livelli kollha bl-għan li jinġiebu soluzzjonijiet innovattivi għall-bżonnijiet speċifiċi tas-settur pubbliku, billi impriżi żgħar jieħdu sehem f'kompetizzjonijiet għal ideat li jwasslu għal kuntratti ta' żvilupp ta' żmien qasir;

47.

L-iskema ta' finanzjament f'dan il-livell hija koperta mill-finanzjament tal-UE pprovdut permezz tal-EIT, finanzjament assoċjat mas-CIP, l-aċċess għat-titjib tal-kreditu min-naħa tal-FEI, self speċifiku tal-BEI (prinċipalment proġetti ta' inqas minn EUR 50 miljun), u l-kooperazzjoni mal-Fondi Strutturali assoċjati mal-imprenditorjalità; madankollu l-finanzjament tal-politika tal-innovazzjoni tal-UE għandu lakuna: strumenti ta' finanzjament xierqa li jikkorrispondu għall-ispeċifiċitajiet tal-SMEs; jemmen li ż-ŻER tista' tislet ħafna benefiċċju mill-ħolqien, wara konsiderazzjoni xierqa tal-valutazzjoni tal-impatt, ta' Programm tal-UE dwar l-SMEs, maħsub bħala fergħa speċjalizzata tal-BEI iddedikata totalment għall-proġetti ta' innovazzjoni tal-SMEs;

48.

Ifakkar li l-Istitut Ewropew tal-Innovazzjoni u t-Teknoloġija wera ruħu ta' suċċess u rriżulta f'element ta' rinforz taż-Żona Ewropea tar-Riċerka; enfasizza l-ħtieġa ta' attenzjoni aktar immirata għall-KICs u konsegwentement netwerk aktar konċentrat b'baġit iżgħar, li jippermetti wkoll aktar parteċipazzjoni tal-SMEs minħabba spejjeż tal-kontribuzzjoni annwali aktar baxxi; jemmen li dawn il-KICs iżgħar jistgħu joħolqu punt fokali uniku fl-UE bħala punt ta' laqgħa għax-xjenzjati mill-UE kollha sabiex ikun hemm kompetizzjoni aħjar fis-suq globali;

49.

Bil-għan li tkompli tiżdied il-parteċipazzjoni tal-SMEs fil-programmi, jemmen li xi strumenti u azzjonijiet ta' finanzjament għandhom jiġu kkunsidrati:

50.

Jitlob biex jiġu ttestjati metodi ġodda u innovattivi ta' finanzjament, bħal ma huma l-bonds ta' proġetti tal-UE u l-vawċers għall-innovazzjoni tal-UE, li jippermettu lill-impriżi jużaw dawk ir-riżorsi direttament f'ċentri ta' riċerka akkreditati; dawn il-vawċers ma għandhomx ikunu suġġetti għall-irrappurtar tal-ispejjeż għaliex l-użu tagħhom ikun iċċertifikat miċ-ċentri fejn jintefqu l-vawċers; l-akkreditament taċ-ċentri tista' titwettaq fuq bażi nazzjonali jew reġjonali u tiġi vvalidata minn korp Ewropew, pereżempju l-JRC; huwa tal-opinjoni li l-kontribut tal-JRC għall-innovazzjoni fil-Programm Qafas għandu jinkludi kooperazzjoni miżjuda mal-industrija;

51.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-programm tal-UE għar-Riċerka għall-Innovazzjoni għan-Negozji ż-Żgħar (SBIR) li l-għan tiegħu huwa li jiġu identifikati l-isfidi tas-settur pubbliku li huma orjentati lejn it-teknoloġija u jiffinanzja l-proġetti tar-R&Ż biex jiġu żviluppati soluzzjonijiet ġodda għall-problemi kemm qodma kif ukoll dawk emerġenti;

52.

Huwa tal-fehma li mhux l-innovazzjoni kollha hija bbażata fuq ir-riċerka u li mhux ir-riċerka kollha għandha l-innovazzjoni bħala l-objettiv tagħha; jemmen, b'konsegwenza ta' dan, li r-riorganizzazzjoni proposta għandha tkopri l-firxa kollha tal-attivitajiet marbuta mal-innovazzjoni, mill-kunċett sat-tqiegħed fis-suq, inkluża l-innovazzjoni ekoloġika, soċjali u dik mhux ta' natura teknoloġika; jemmen li dan għandu jinkludi l-promozzjoni ta' prattiki innovattivi (bħal akkwist pubbliku innovattiv u prekummerċjali, premjijiet ta' inkoraġġiment, politiki dwar id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali u inizjattivi tas-suq pilota) u l-aġevolazzjoni tat-tixrid wiesa' tagħhom; ifakkar li l-istandardizzazzjoni għandha tiġi kkunsidrata fl-indirizzar tal-isfidi l-kbar u fl-iffurmar tal-oqsma prijoritarji tal-QSK, iżda ma għandhiex tkun strument jew attività separati ġodda;

53.

Jinnota s-suċċess tas-CIP s'issa u jenfassiza l-importanza vitali li l-programm jitkompla u jkun hemm espansjoni ulterjuri, b'mod partikolari sabiex jissaħħu l-SMEs innovattivi bħala l-mutur tal-ekonomija Ewropea;

54.

Jenfasizza, madankollu, li parti mill-istrumenti tas-CIP jistgħu jissarrfu fl-estensjoni awtomatika tal-programm qafas futur biex b'hekk jippermettu li jitkomplew il-proġetti Ewropej ta' riċerka u innovazzjoni; huwa tal-fehma li t-teknoloġija żviluppata fi ħdan il-proġetti tal-programm qafas tista' tiġi estiża għall-proġetti innovattivi:

55.

Ifakkar li n-natura ferm kompetittiva tal-ħidma xjentifika, ta' riċerka, teknoloġika u ta' innovazzjoni u ż-żamma tal-bini tal-kapaċità xjentifika u innovattiva fuq skala lokali jiddependu mill-eżistenza ta' ċertu livell ta' duplikazzjoni u frammentazzjoni, li mingħajru r-riċerka f'kollaborazzjoni tiddgħajjef.

56.

Jenfasizza li sabiex l-investiment privat jinġibed b'mod aktar effikaċi u sabiex ikun żgurat li r-riċerka u l-iżvilupp jikkontribwixxu bl-aktar mod effikaċi għat-titjib tal-kompetittività Ewropea, għandhom jittieħdu miżuri xierqa fil-Programm Qafas biex jiġi stabbilit qafas regolatorju b'saħħtu u effiċjenti għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali fi stadju bikri tal-proċess ta' riċerka;

57.

Jinkoraġġixxi bil-qawwa l-implimentazzjoni ta' programmi ta' taħriġ għall-parteċipanati potenzjali kollha, partikolarment dwar l-applikazzjoni tar-regoli tal-ġestjoni, u jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa kriterji għall-għażla, evalwazzjoni u valutazzjoni ta' proġetti ta' taħriġ, u tqis, fost affarijiet oħra, it-triq lejn l-eċċellenza; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tieħu approċċ proattiv biex tgħin lill-entitajiet pubbliċi, speċjalment dawk stabbiliti fi Stati Membri sottorappreżentati, itejbu s-sistema ta' ġestjoni tagħhom permezz ta' valutazzjonijiet u toħroġ rakkomandazzjonijiet għal dawk l-entitajiet biex itejbu l-applikazzjonijiet tal-finanzjamenti u l-ġestjoni tal-proġetti tagħhom;

58.

Itenni li s-semplifikazzjoni tal-ġestjoni tal-finanzjamenti Ewropej għar-riċerka teħtieġ bidla radikali; jemmen li element fundamentali fis-semplifikazzjoni huwa l-bidla mill-approċċ attwali bbażat fuq il-kontroll għal wieħed ibbażat fuq il-fiduċja u tolleranti għar-riskju, li jkun ta' ġid partikolari għall-SMEs; jitlob l-implimentazzjoni tal-miżuri ta' semplifikazzjoni identifikati kollha fil-QSK l-ġdid, inkluż marġni addizzjonali tar-riskju tollerabbli ta' żball, aċċettazzjoni usa' ta' prattiki ta' kontabilità komuni, l-użu ta' somom f'daqqa u rati fissi (fuq bażi volontarja), semplifikazzjoni tal-applikazzjoni u tal-proċeduri kuntrattwali u r-regoli dwar il-prefinanzjament u l-eliġibilità tal-kostijiet, tnaqqis konsiderevoli tar-rekwiżiti ta' rappurtar finanzjarju u xjentifiku, tqassir taż-żmien sal-kuntratt għal massimu ta' 6 xhur u tnaqqis sinifikanti taż-żmien sal-għoti u taż-żmien sal-ħlas u aktar flessibilità għall-parteċipanti fil-mod kif jorganizzaw u jmexxu l-proġetti tagħhom u jagħżlu s-sħab tagħhom;

59.

Huwa konvint li s-semplifikazzjoni għandha twassal għal tnaqqis tat-tgħaqqid ta' rati ta' finanzjament u metodi ta' kalkolu tal-ispejjeż indiretti ta' skemi ta' finanzjament mingħajr, iżda ma tiġi abolita d-differenzjazzjoni li tappika għall-universitajiet, l-organizzazzjonijiet ta' riċerka u l-industrija;

60.

Jirrakkomanda d-definizzjoni ta' ġabra ristretta ta' regoli u prinċipji (amministrattivi, finanzjarji u organizzattivi) komuni li jiġu interpretati faċilment u jkunu japplikaw għall-programmi u l-istrumenti kollha tal-UE fil-qasam tar-R&Ż&I;

61.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħmlu l-aċċess għall-programmi ta' riċerka Ewropej aktar faċli, pereżempju billi jwaqqfu punt ta' kuntatt uniku, jistabbilixxu prinċipju skont liem "proġett wieħed, dokument wieħed" u jwaqqfu forum għall-iskambu tal-aħjar prassi; f'dan ir-rigward, itenni l-bżonn ta' punt ta' dħul uniku aċċessibbli aktar faċilment għall-konsulenza u għall-appoġġ finanzjarju favur il-parteċipanti potenzjali; jikkritika n-nuqqas attwali ta' trasparenza u informazzjoni fir-rigward tal-proposti imminenti għal proġetti ta' riċerka bil-konsegwenza li r-riċerkaturi u l-istituti ma jkunux jistgħu jħejju ruħhom sewwa u għaldaqstant il-parteċipazzjoni tagħhom tkun imxekkla;

62.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li politika koerenti favur il-ħolqien ta' soċjetà Ewropea bbażata fuq l-għarfien timplika tisħiħ tar-rabtiet bejn l-edukazzjoni, ir-riċerka u l-innovazzjoni; jenfasizza li l-QSK għandu jindirizza u jintegra l-katina tal-għarfien kollha kemm hi permezz, pereżempju, tal-iżvilupp tal-infrastruttura, l-istandardizzazzjoni, il-programmi ta' taħriġ u l-miżuri favur teknoloġiji ewlenin; jinkoraġġixxi l-kollaborazzjoni kollha bejn l-universitajiet, l-impriżi, l-istituti ta' riċerka u jemmen li t-trasferiment tal-ħiliet u tat-teknoloġija jirrappreżenta komponent vitali; jitlob il-forniment ta' strumenti prattiċi għat-trawwim tat-trasferiment tat-teknoloġija mir-riċerka għall-applikazzjoni industrijali, kemm fis-settur tar-servizzi kif ukoll f'dak tal-manifattura;

63.

Jitlob li jkun hemm parteċipazzjoni aktar b'saħħitha bejn il-gvernijiet bħala parti mill-Miżuri ta' Programmazzjoni Konġunta, li jsaħħu l-kooperazzjoni fir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni fl-Ewropa kollha;

64.

Huwa u jiġbed l-attenzjoni fuq l-importanza tal-Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti (ITK) u fuq il-Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (PTE), jirrakkomanda li jiġi offrut qafas komuni speċifiku għall-PPPs kollha, b'kundizzjonijiet komuni ċari u semplifikati, b'separazzjoni ċara tar-rwol tas-settur privat minn dak tas-settur pubbliku; jenfasizza l-ħtieġa li jittieħdu miżuri effikaċi biex jittejbu t-trasparenza u l-aċċess miftuħ għal dawn l-istrumenti min-naħa tal-SMEs u tas-settur tar-riċerka pubbliku; jistieden lill-Kummissjoni twettaq analiżi fil-fond tas-sitwazzjoni aġġornata, l-impatt u r-rilevanza tad-diversi formati tal-PPPs attwalment operattivi qabel il-konsolidament jew is-sostenn tal-istabbiliment ta' oħrajn ġodda, bil-għan li titjieb il-governanza biex tiggarantixxi involviment aħjar ta' varjetà akbar ta' partijiet interessati kemm fl-iffissar tal-aġenda tar-riċerka kif ukoll fil-garanzija ta' aċċess għall-ġodda; huwa wkoll konvint li dawk l-istrumenti għandhom ikunu ggwidati b'mod ċar minn objettivi prijoritarji pubbliċi (filwaqt li jiġu valutati r-riżultati f'termini soċjali u tas-sostenibilità) u jkunu kapaċi jimmobilizzaw investimenti privati ġenwini;

65.

Jenfasizza li l-QSK għandu jkun mekkaniżmu ta' finanzjament attraenti kemm għall-atturi tas-settur privat kif ukoll pubbliku (fosthom NGOs u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili); jemmen li l-parteċipanti kollha fi proġetti R&Ż&I ta' impatt għoli u l-PTE għandhom jiżvolġu rwol fit-taħdidiet dwar l-iffissar tal-prijoritajiet u jkollhom aċċess għall-infrastrutturi ta' riċerka;

66.

Huwa favorevoli għal approċċ ibbażat fuq ix-xjenza u jappella li jiġi adottat atteġġjament ibbażat fuq il-fiduċja u fil-konfront tar-riċerkaturi u atteġjament b'aktar tolleranza tar-riskju fir-rigward tal-parteċipanti fil-fażijiet kollha tas-sistema ta' finanzjament, inklużi l-valorizzazzjoni tax-xjenza u l-innovazzjoni; jitlob mudell ta' finanzjament għar-riċerka akkademika fil-Programm Qafas li jmiss;

67.

Jemmen li l-QSK ma għandux ikun limitat b'mod li jiffoka biss fuq l-innovazzjoni li hija mmexxija mir-riċerka jew li hija bbażata fuq it-teknoloġija, iżda li għandu jappoġġja sorsi differenti ta' innovazzjoni; jinnota li ħafna kumpaniji – speċjalment SMEs – jużaw sorsi oħra ta' innovazzjoni bħal klijenti, swieq, utenti u, mhux inqas, impjegati, u li din il-forma ta' innovazzjoni hija spiss ta' natura aktar prattika u li tiffoka fuq is-soluzzjoni ta' kwistjonijiet problematiċi speċifiċi relatati ma' proċessi, servizzi jew prodotti, billi s-soluzzjonijiet proposti jinsabu spiss mill-impjegati li huma l-eqreb il-proċess produttivi, is-swieq u l-klijenti; jemmen li l-UE, għalhekk, għandha ssaħħaħ l-innovazzjoni li hija orjentata lejn il-prattika u li mmexxija mill-impjegati;

68.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiggarantixxi l-ispejjeż ġenerali fl-ambitu ta' HORIZON 2020 ikunu riveduti; jitlob lill-Kummissjoni, għalhekk, tanalizza liema perċentwal jirrappreżenta l-ispejjeż ġenerali fis-seba' Programm Qafas u tressaq proposti biex iżommuh kemm jista' jkun baxx;

69.

Jappella biex ir-riċerka kollaborattiva (il-Programm ta' Kooperazzjoni attwali) tibqa' l-fulkru tal-Programm Qafas biex issaħħaħ is-sinerġiji biex jiżdied u jitħaffef l-impatt u t-tixird ta' proġetti ta' riċerka mwettqa f'kooperazzjoni ma' sħab li għandhom pożizzjoni globali eċċellenti kemm fit-territorju tal-UE kif ukoll barra; jemmen li l-finanzjament tar-riċerka kollaborattiva għandu jkollha aktar flessibilità tematika (sejħiet usa') u arranġamenti ta' finanzjament aktar faċli għall-utent bil-għan li jinġibdu xjenzjati ta' kalibru u jiġu sodisfatti l-eżiġenzi kemm tal-konsorzji l-kbar kif ukoll tal-gruppi ż-żgħar; jemmen li l-katina tal-innovazzjoni kollha kemm hi, mir-riċerka esplorattiva sa proġetti pilota u dimostrazzjonijiet fuq skala kbira, għandha tkun koperta, b'baġits allokati apposta lil setturi li żviluppaw viżjoni strateġija biex jindirizza l-isfidi tas-soċjetà b'ċikli ta' investiment fit-tul, meta jkun il-każ;

70.

Jesprimi x-xettiċiżmu tiegħu dwar l-effikaċja tal-użu ta' fondi għall-ħolqien ta' netwerks ta' riċerka ta' eċċellenza u l-organizzazzjoni ta' konferenzi u avvenimenti u jitlob it-tisħiħ ta' miżuri ta' netwerking elettroniku għar-riċerka u l-innovazzjoni u t-tixrid tar-riżultati tar-riċerka permezz tal-Internet;

71.

Jesprimi r-riżervi tiegħu dwar jekk spiss ikunx possibbli li tiġi ffinanzjata proposta unika għal kull sejħa, li tirriżulta f'ħela ta' riżorsi investiti fit-tħejjija u l-evalwazzjoni tagħha u n-nuqqas ta' finanzjament ta' ideat ta' eċċellenza; jitlob lill-Kummissjoni tinvestiga l-possibilità ta' finanzjament ta' proposti ta' eċċellenza u li ma jkunux magħżula, permezz ta' baġit addizzjonali ta' riċerka (fondi ta' riċerka li jaqblu) li jinvolvu wkoll lill-Istati Membri u l-fondi reġjonali u strutturali;

72.

Jappella għall-konsolidament tar-riċerka multidixxiplinari u transdixxiplinari u r-rikonoxximent tad-dimensjoni soċjali tar-riċerka; f'dan il-kuntest, ifakkar li l-isfidi l-kbar tas-soċjetà għandhom jiġu ttrattati – barra mir-risposti teknoloġiċi – permezz tar-riċerka Ewropea fix-xjenzi soċjali u umanistiċi u fl-innovazzjoni soċjali, li jibqgħu element essenzjali biex dawn l-isfidi jiġu ttrattati b'suċċess; jemmen għaldaqstant li kemm qasam indipendenti li jkopri x-‧xjenzi soċjali, ekonomiċi u umanistiċi‧, kif ukoll l-inklużjoni tiegħu bħala komponent miżjud fl-azzjonijiet kollha mmexxija minn aġenda għandhom jiġu żgurati fil-QSK;

73.

Biex tkompli tiġbed l-interess u l-involviment taċ-ċittadini u tas-soċjetà ċivili fir-riċerka, jitlob kontinwazzjoni tat-tema Xjenza fis-Soċjetà kemm waħedha kif ukoll fil-forma tagħha estiża b'mod orizzontali biex jiġu koperti l-isfidi l-kbar tas-soċjetà; barra minn hekk, jemmen li l-Kummissjoni għandha tappoġġa l-iżvilupp ulterjuri u t-tixrid usa' ta' linji gwida dwar l-etika, u l-iżvilupp ulterjuri ta' strumenti maħsuba għal Organizzazzjonijiet tas-Soċjetà Ċivili;

74.

Jappella biex il-prijoritajiet u l-objettivi ta' riċerka jiġu stabbiliti b'mod aktar trasparenti u parteċipattiv, permezz tal-involviment bilanċjat ta' atturi, fosthom il-komunità xjentifika, ir-riċerkaturi (anki minn organizzazzjonijiet ta' riċerka żgħar), is-settur pubbliku, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u l-SMEs; jappella għall-ħolqien tal-pjattaforma speċifika għad-djalogu bejn l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u r-riċerkaturi biex jiġu diskussi oqsma prijoritarji ta' riċerka f'setturi speċifiċi; jemmen li għandhom jiġu promossi wkoll pjattaformi speċifiċi għal interazzjoni eqreb bejn l-SMEs u r-riċerkaturi;

75.

Jemmen li mhux biss il-valutazzjoni u l-evalwazzjoni ekonomika, iżda wkoll dik tas-soċjetà, etika u dwar is-sostenibilità huma proċess importanti li jrid jittejjeb u jiġi promoss b'mod usa', kemm fil-livell Ewropew kif ukoll f'dak tal-Istati Membri; jappoġġa l-inizjattivi tal-Kummissjoni f'dan il-qasam, bħall-prinċipji tal-iżvilupp tar-Riċerka Responsabbli u l-Innovazzjoni u jinkoraġġixxi l-promozzjoni u l-adozzjoni ulterjuri tagħhom;

76.

Jappella biex jinżamm bilanċ bejn proġetti maħsuba minn isfel 'il fuq (‧bottom-up‧, bħall-iskema miftuħa FET attwali) u dawk minn fuq għal isfel (‧top-down‧, ‧l-isfidi l-kbar tas-soċjetà‧), u li l-proġetti ż-żgħar u riċerka ta' kollaborazzjoni maħsuba minn isfel 'il fuq jiġu aġevolati; huwa tal-fehma li ostakli aktar baxxi tad-dħul għal proġetti ta' kollaborazzjoni jista' jwassal għal tisħiħ tal-kapaċitajiet xjentifiċi; jemmen li l-prijoritajiet strateġiċi jridu jingħaqdu mal-problemi emerġenti; jitlob lill-Kummissjoni tistudja l-bilanċ bejn proġetti minn isfel għal fuq u dawk minn fuq għal isfel u tqis dan l-istudju kemm mil-lat soċjali kif ukoll minn dak finanzjarju; jenfasizza n-neċessità li waqt it-tfassil tal-aġenda ta' riċerka jsiru kollaborazzjoni u konsultazzjoni ma' riċerkaturi, l-industrija u atturi tas-soċjetà ċivili;

77.

Jesprimi ruħu favorevoli għal proġetti żgħar u medji bħala l-qofol tal-promozzjoni tar-riċerka tal-futur; iqis li l-proġetti żgħar u medji jistgħu jiġu ġestiti mill-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni terzjarja u l-SMEs b'mod aktar faċli u inqas ikkumplikat u kostuż; u li dawn jippermettu wkoll iż-żieda tar-rati ta' suċċess tal-applikazzjonijiet, li s'issa kienu baxxi wisq;

78.

Jemmen li, meta ċerti ħtiġijiet tas-soċjetà ma jkunux qed jintlaħqu permezz tal-mudelli attwali tagħna ta' innovazzjoni, jistgħu jintużaw skemi pubbliċi u ġodda ta' ħruġ ta' liċenzji u premjijiet ta' inkoraġġiment għall-inċentivazzjoni tal-innovazzjoni biex ir-riċerka tiġi ffokata fuq dawn l-oqsma u biex tiġi żgurata l-effikaċja tal-infiq pubbliku; jistieden lill-Kummissjoni tniedi, malajr kemm jista' jkun, inizjattiva pilota għall-premjijiet ta' inkoraġġiment għall-inċentivazzjoni fil-qasam mediku;

79.

Jitlob li jkun hemm kopertura koerenti tal-katina R&Ż&I permezz tal-implimentazzjoni ta' regoli ta' trasparenza u koordinament ċar bejn id-diversi Direttorati Ġenerali tal-Kummissjoni li jieħdu ħsieb il-finanzjament tar-riċerka u l-innovazzjoni;

80.

Jitlob l-intensifikazzjoni tal-kooperazzjoni internazzjonali, fejn ikun il-każ, mas-sħab strateġiċi tal-Unjoni Ewropea, fosthom il-pajjiżi li qed jikbru malajr bħall-pajjiżi BRICS, fuq bażi reċiproka, bil-għan li jiġu affrontati aħjar l-isfidi globali; ifakkar li l-parteċipazzjoni ta' riċerkaturi minn pajjiżi terzi tista' titħeġġeġ permezz ta' proċeduri aktar semplifikati u ż-żminijiet tal-applikazzjoni jiqsaru b'mod sinifikanti; jenfasizza l-bżonn li tinbena kapaċità xjentifika aktar b'saħħtitha, abbażi ta' koordinament aħjar tal-Qafas Strateġiku Komuni mal-istrumenti tal-politiki tal-UE tal-viċinat; jemmen li t-tisħiħ effikaċi tal-bini tal-kapaċitajiet u l-istabbiliment ta' sħubiji ekwi u komprensivi mal-pajjiżi li qed jiżviluppaw huma fundamentali biex jagħtu spinta lill-iżvilupp sostenibbli;

81.

Iqis li l-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi fil-qasam tar-riċerka li jista' jkollha użu doppju għandha tiġi evitata ma' kwalunkwe pajjiż li ma jirrispettax id-drittijiet tal-bniedem, ir-riżoluzzjonijiet tan-NU u d-dritt internazzjonali;

82.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/14

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 165 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew bl-isem "Is-sistema tal-Iskejjel Ewropej fl-2009" (COM(2010)0595),

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni li Tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Settembru 2005 dwar l-għażliet biex tiġi żviluppata s-sistema tal-Iskejjel Ewropej (2),

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 723/2004 tat-22 ta' Marzu 2004 li jemenda ir-Regolamenti tal-Persunal għal Uffiċjali tal-Komunitajiet Ewropej u l-Kondizzjoni ta' Xogħol ta' aġenti oħra tal-Komunitajiet Ewropej (3),

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-drittijiet tal-persuni b'diżabilità, li daħlet fis-seħħ fit-3 ta' Mejju 2008 u ġiet ratifikata mill-Unjoni Ewropea fit-23 ta' Diċembru 2010, u b'mod partikolari l-Artikolu 24 tagħha (4),

—

wara li kkunsidra r-rapport annwali tas-Segretarju Ġenerali tal-Iskejjel Ewropej preżentat lill-Bord tal-Gvernaturi waqt il-laqgħa tiegħu tat-12, it-13 u l-14 ta' April 2011 fi Brussell (5),

—

wara li kkunsidra r-Regola 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Baġits u tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali (A7–0293/2011),

A.

billi l-Artikolu 165 tat-TFUE jissottolinja li l-UE tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta’ edukazzjoni ta’ kwalità billi tinkoraġġixxi l-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u, jekk ikun meħtieġ, billi tappoġġa u tissupplimenta l-azzjonijiet tagħhom, filwaqt li tirrispetta għal kollox ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għal dak li hu kontenut tat-tagħlim u l-organizzazzjoni ta’ sistemi ta’ edukazzjoni u d-diversità kulturali u lingwistika tagħhom,

B.

billi l-preambolu tal-Konvenzjoni tal-1994 li tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej jgħid li s-sistema tal-Iskejjel Ewropej hija sui generis u li tikkostitwixxi forma ta' kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u bejnhom u bejn il-Komunitajiet Ewropej, filwaqt li jirrikonoxxi bis-sħiħ ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għall-kontenut tat-tagħlim u l-organizzazzjoni tas-sistema edukattiva tagħhom, u għad-diversitá kulturali u lingwistika tagħhom,

C.

billi l-Artikolu 1 tal-Konvenzjoni jippermetti li tfal oħra jattendu l-Iskejjel fil-limiti stipulati mill-Bord tal-Gvernaturi li, skont il-punt II.7 tal-Kapitolu XII tas-Sommarju tad-Deċiżjonijiet tal-Bord tal-Gvernaturi, jista' jagħti l-istatus ta' Kategorija I lil perusnal ta' kwalunkwe organizzazzjoni mwaqqfa permezz ta' att tal-istituzzjonijiet Komunitarji u persunal fis-servizz ta' organizzazzjonijiet oħra rikonoxxuti mill-Bord tal-Gvernaturi",

D.

billi l-Iskejjel Ewropej (SE) jagħmluha possibbli li l-istudenti jaffermaw l-identità kulturali tagħhom u jiksbu livell għoli ta' għarfien ta' mill-inqas żewġ lingwi, inkluża l-lingwa materna tagħhom, li huma jitħeġġu biex jitgħallmu minn età bikrija, filwaqt li jenfasizzaw l-importanza tal-multikulturaliżmu u jippromwovu l-fehim reċiproku u r-rispett reċiproku,

E.

billi l-Iskejjel Ewropej ma jistgħux jitqabblu ma' skejjel internazzjonali peress li, iktar milli jeżistu biex joffru lill-ġenituri l-għażla ta' tip partikolari ta' tagħlim għat-tfal tagħhom, tal-ewwel jaqdu l-ħtieġa li t-tfal jieħdu l-edukazzjoni skolastika bil-lingwa materna tagħhom, u li jiżviluppaw id-dimensjoni Ewropea fl-edukazzjoni,

F.

billi l-mod ta' funzjonament tal-Iskejjel Ewropej, ibbażat mill-bidu fuq konvenzjoni intergovernattiva, għandu jittejjeb u s-sistema se jkollha bżonn tingħata bażi legali li se tippermettilha li tiġi ssimplifikata u li ssir iktar trasparenti u effettiva,

G.

billi r-riforma tas-sistema tal-Iskejjel Ewropej ġiet approvata mill-Bord tal-Gvernaturi f’April 2009,

H.

billi l-esperjenza ta’ aktar minn 50 sena ta’ funzjonament tal-Iskejjel Ewropej uriet li s-sistema u l-mudell edukattiv tagħha huma uniċi u attraenti; billi wieħed mill-għanijiet tar-riforma hu li jiftaħ dik is-sistema u l-Bakkalawrjat Ewropew għal studenti oħra fl-Unjoni billi l-għanijiet tar-riforma ma jistgħux jintlaħqu b’suċċess mingħajr bidla fundamentali fl-istatus legali li fuqu hija msejsa s-sistema kollha,

I.

billi r-rapport tal-Kummissjoni dwar is-sistema tal-Iskejjel Ewropej tal-2009 (6) ġibed l-attenzjoni għall-problemi sistemiċi persistenti u li qed jiggravaw, bħan-nuqqas ta’ għalliema ssekondati jew dewmien jew saħansitra nuqqas totali fil-provvista ta’ infrastruttura suffiċjenti fl-iskejjel, problemi li għandhom effett dirett fuq il-kwalità tal-edukazzjoni, il-politiki tal-applikazzjoni għad-dħul f’dawn l-iskejjel, il-kwalità tal-ħajja tal-istudenti, tal-ġenituri u tal-għalliema u l-aspetti finanzjarji tal-funzjonament tal-Iskejjel,

J.

billi fl-iskejjel ta' Brussell u tal-Lussemburgu n-nuqqas ta' binjiet u infrastruttura għall-iskejjel qed jagħmel ħsara lill-kwalità tat-tagħlim u qed timpedixxi li l-Iskejjel jinfetħu għal tfal oħra barra dawk tal-persunal tal-istituzzjonijiet tal-UE; billi hu neċessarju li jkun żgurat li l-istudenti kollha jirċievu l-istess kwalità ta' edukazzjoni irrispettivament mil-lingwa materna, il-post tal-iskola jew il-kategorija,

K.

billi r-riforma tal-Iskejjel Ewropej tal-2009 kellha l-għan li tiftaħ l-Iskejjel Ewropej għal pubbliku iktar wiesa' u diversifikat filwaqt li tkun żgurata s-sostenibilità tas-sistema għaż-żmien twil,

L.

billi l-mudell ta' tagħlim li fuqu huma bbażati l-Iskejjel Ewropej għandu jitħeġġeġ fl-Istati Membri, peress li dan jipprovdi valur miżjud, u għandu jsir parti integrali mis-sistemi edukattivi tagħhom,

M.

billi hemm diffikultà li jiġu raggruppati fi ħdan l-istess sistema ta' tagħlim – immirata biss lejn l-eżami tal-Bakkalawrjat Ewropew – studenti li jiġu minn orizzonti kulturali u lingwistiċi differenti, li t-talenti u l-kapaċitajiet tagħhom jistgħu jkunu estremament differentiu billi għalhekk hu neċessarju li jiġi approvat l-appoġġ xieraq għall-istudenti bi bżonnijiet speċjali (SEN),

N.

billi jirrikonoxxi l-bżonn li titqies l-introduzzjoni ta' ċertifikat ta' tmiem tal-istudji barra l-Bakkalawrjat Ewropew għall-istudenti li jixtiequ jispeċjalizzaw fil-qasam vokazzjonali;

O.

billi, fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Settembru 2005, waħda mill-affarijiet li l-Parlament talab kien proġett pilota għal ċentru tar-riżorsi SEN; billi s-somma ta' EUR 200 000 ġiet dedikata għal dak l-iskop fil-baġit tal-UE għall-2008 u billi l-flus eventwalment intużaw biex jiffinanzjaw studju tal-politika u tal-prattika fir-rigward tal-provvediment tas-SEN fl-Iskejjel Ewropej,

P.

billi l-Artikolu 4 tal-Konvenzjoni li Tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej jistipula li, sabiex l-istudenti mid-diversi sezzjonijiet lingwistiċi jinġabu flimkien u sabiex jiġi promoss l-fehim reċiproku bejniethom u jitjiebu l-ħiliet lingwistiċi tal-istudenti, li ċerti suġġetti komuni se jitgħallmu bi kwalunkwe lingwa Komunitajra, meta ċ-ċirkostanzi jiġġustifikaw l-użu tagħha, fi klassijiet tal-istess livell,

Q.

billi, bi qbil mal-Artikolu 25 tal-Konvenzjoni li Tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej, l-Iskejjel jiġu ffinanzjati essenzjalment mill-kontribuzzjonijiet tal-Istati Membri fil-forma ta' ssekondar ta' għalliema, li fl-2010 ammontaw għal 21 % tal-baġit tal-Iskejjel Ewropej, u mill-kontribuzzjoni ta' bilanċ tal-UE, li tkopri d-differenza bejn in-nefqa globali tal-Iskejjel u l-introjtu totali minn sorsi oħra, li fl-2010 ammontaw għal 58 % tal-baġit; billi l-Iskejjel Ewropej jiddependu wkoll, permezz tal-Bord tal-Gvernaturi tagħhom, fuq eżekuttiv intergovernattiv,

R.

billi l-Artikolu 25 jiddisponi wkoll li l-baġit tal-Iskejjel Ewropej jista' jinkludi kontribuzzjoni finanzjarja deċiża mill-Bord tal-Gvernaturi li jaġixxi unanimament,

S.

billi l-kriżi ekonomika għandha riperkussjonijiet fuq il-finanzjament tal-Iskejjel Ewropej u l-Kummissjoni, għalhekk, talbet li jsiru riformi biex jiġu razzjonalizzati l-ispejjeż fl-Iskejjel, imma billi dan m'għandux jitħalla jeffettwa l-edukazzjoni ta' tfal vulnerabbli b'diffikultajiet tat-tagħlim u bi bżonnijiet speċjali, u m'għandux jeffettwa t-tagħlim bil-lingwa materna jew jirriżulta fi tnaqqis fit-tagħlim ta' lingwi barra l-Franċiż, il-Ġermaniż u l-Ingliż,

T.

billi, wara ż-żewġ tkabbiriet l-iktar riċenti tal-UE, in-numru ta' studenti mingħajr sezzjoni lingwistika (SWALS) qed ikompli jikber, imma billi dawn m'għandhom jiġu penalizzati bl-ebda mod minħabba l-fatt li m'għandhomx sezzjoni lingwistika,

U.

billi ż-żieda fin-numru ta' studenti fl-Iskejjel Ewropej hija konsegwenza diretta tal-politika ta' reklutaġġ tal-istituzzjonijiet tal-UE wara l-2004, li rriżultat fil-fatt li ġie reklutat persunal taħt it-30 sena; billi sadanittant dawn l-uffiċjali żgħar stabilixxew familji u sussegwentement daħħlu t-tfal tagħhom fl-Iskejjel Ewropej,

V.

billi s-SWALS jibbenefikaw minn għajnuna fit-tagħlim bil-lingwa tas-sezzjoni lingwistika li jkunu integrati fiha, sabiex ikunu jistgħu jsegwu l-lezzjonijiet, u minn korsijiet tal-lingwa materna tagħhom, filwaqt li ftit sigħat fil-ġimgħa huwa l-minimu neċessarju biex iżommu r-rabtiet mal-lingwa u l-kultura materna tagħhom,

W.

billi jfakkar li fl-2004 ddaħħal tnaqqis speċjali mill-pagi tal-uffiċjali maħsub partikolarment għall-Iskejjel Ewropej għall-iskop dikjarat biex jirrifletti l-ispejjeż tal-politika soċjali, kundizzjonijiet imtejba ta' xogħol u l-Iskejjel Ewropej,

1.

Jiddispjaċih li l-Iskejjel Ewropej spiss b'mod żbaljat jitqabblu ma' skejjel elitisti, lussu iktar milli neċessità, filwaqt li fil-fatt għandhom il-missjoni li jagħtu tagħlim bil-lingwa materna lil studenti li l-ġenituri tagħhom jistgħu jintalbu jbiddlu l-post tax-xogħol tagħhom jew li jintegraw lura fil-pajjiż ta' oriġini tagħhom, kif ukoll li jiżviluppaw id-dimensjoni Ewropea fl-edukazzjoni;

2.

Ifakkar li din is-sistema edukattiva speċifika tagħmilha possibbli li l-istudenti jistudjaw is-suġġetti kollha (partikolarment ix-xjenzi) bil-lingwa materna tagħhom ma' għalliema kwalifikati jew, fil-każ tas-SWALS, bl-għajnuna fit-tagħlim neċessarja u b'lezzjonijiet biex iżommu l-lingwa materna tagħhom;

3.

Jemmen li din is-sistema speċifika ta' edukazzjoni tagħmilha possibbli li l-istudenti jistudjaw is-suġġetti kollha f'ambjent multikulturali u multilingwu b'għalliema kwalifikati filwaqt li jżommu l-lingwi materni tagħhom;

4.

Hu tal-fehma li l-Iskejjel Ewropej, li jikkostitwixxu laboratorju edukattiv eċċezzjonali bbażat fuq approċċ ta' tagħlim evidenzjat tajjeb, għandhom isiru eżempju ta' waħda mill-aħjar forom possibbli ta' skolarizzazzjoni fl-Ewropa, ibbażata fuq it-tixrid tal-kultura, il-valuri u l-lingwi Ewropej, u l-esportazzjoni ta' dan il-mudell fis-sistemi nazzjonali u reġjonali ta' edukazzjoni tiffavorixxi l-mobilità professjonali u tgħin biex jiġu promossi l-multilingwiżmu u l-integrazzjoni Ewropea;

5.

Jemmen li l-Iskejjel Ewropej għandhom rwol ta' valur kbir fil-komunitajiet tagħhom;

6.

Iqis li l-Iskejjel Ewropej għandhom jiffunzjonaw ukoll bħala promoturi tal-multikulturaliżmu u l-multilingwiżmu u bħala mudelli għall-protezzjoni u l-promozzjoni tal-lingwi li jintużaw inqas internazzjonalment; jemmen li n-numru żgħir ta' studenti li jeħtieġu edukazzjoni b'ċerta lingwa m'għandux iwassal biex tieqaf l-edukazzjoni b'dik il-lingwa partikolari, b'kunsiderazzjoni tal-fatt li l-edukazzjoni tal-lingwa materna tikkostitwixxi l-prinċipju fundatur tal-Iskejjel Ewropej;

7.

Jiġbed l-attenzjoni fuq il-bżonn li s-sillabu tal-Iskejjel Ewropej isir iktar kumpatibbli mas-sistemi tal-edukazzjoni nazzjonali sabiex tkun iffaċilitata r-riintegrazzjoni bla xkiel tal-istudenti li jmorru lura fil-pajjiż tal-oriġini tagħhom;

8.

Hu tal-fehma li r-restrizzjonijiet baġitarji li l-Iskejjel se jkollhom jaċċettaw għandhom ikunu akkumpanjati minn żieda reali fl-awtonomija tagħhom fil-qasam tal-ġestjoni – billi, pereżempju, l-iskejjel jiġu permessi jfittxu finanzjament ieħor – u fir-riżorsi biex jeżerċitaw dik l-awtonomija, bi qbil mal-objettivi stipulati fir-riforma fl-2009; hu tal-fehma wkoll li r-riforma organizzattiva li se tiġi implimentata m'għandhiex teffettwa b'mod negattiv l-prinċipji fundaturi tal-Iskejjel Ewropej;

9.

Hu tal-fehma li awtonomija baġitarja ikbar għal kull stabbiliment tista' tikkostitwixxi risposta adegwata għal ġestjoni aħjar tar-riżorsi allokati lill-Iskejjel Ewropej; jenfasizza li dan għandu jiġi implimentat biss wara valutazzjoni mill-Kummissjoni sabiex ikun żgurat li grad ikbar ta' awtonomija jkun ta' benefiċċju għall-iskejjel.

10.

Jenfasizza li l-Iskejjel Ewropej attwalment jinsabu f’limbu legali, li joħroġ fid-deher fl-istatus legali u ġurisdizzjonali dubjuż tal-atti adottati mill-korpi tal-Iskejjel, l-insuffiċjenza ta’ possibiltajiet biex wieħed jirrikuża dawk l-atti quddiem il-qrati nazzjonali, u n-nuqqas ta’ possibilità li wieħed jirrikorri għand l-Ombudsman Ewropew;

11.

Iqis li l-istatus legali intergovernattiv attwali tal-Iskejjel Ewropej wasal fil-limiti tiegħu u jeħtieġ bidla profonda; iqis li din il-bidla għandha tkun tat-tip li tagħti lok għal azzjoni tal-Unjoni biex tappoġġa, tikkoordina jew tissupplimenta l-azzjonijiet tal-Istati Membri, mingħajr ma teħdilhom mill-kompetenza tagħhom, u li tadotta atti vinkolanti għal dan il-għan skont it-tifsira tal-Artikoli 2 u 6 tat-TFUE;

12.

Jinsisti fuq il-ħtieġa li l-Iskejjel Ewropej jistrieħu fuq bażi legali adegwata, fi ħdan il-qasam ta' kompetenzi tal-UE, u jittama li d-Direttorat Ġenerali għall-Edukazzjoni u l-Kultura tal-Kummissjoni, flimkien mal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni tal-Parlament – responsabbli skont l-Anness VII tar-Regoli ta' Proċedura mill-promozzjoni tas-sistema tal-Iskejjel Ewropej – ikunu jistgħu jiġu assoċjati fi kwalunkwe riflessjoni li ssir dwar dan is-suġġett u fi kwalunkwe kunsiderazzjoni dwar il-futur tal-Iskejjel;

13.

Iqis li l-Iskejjel Ewropej għandhom jiddaħħlu fl-ambitu tal-Unjoni; iqis li bażi legali xierqa f’dan is-sens tista’ tkun l-Artikolu 165 TFUE, li jgħid: ‘L-Unjoni għandha tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta' edukazzjoni ta' kwalità billi tinkoraġġixxi kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u, jekk ikun meħtieġ, billi tappoġġa u tissupplimenta l-azzjonijiet tagħhom, filwaqt li tirrispetta għal kollox ir-responsabbiltà tal-Istati Membri għal dak li hu kontenut ta' tagħlim u l-organizzazzjoni ta' sistemi ta' edukazzjoni u d-diversità kulturali u lingwistika tagħhom’, u barra minn hekk jispeċifika wkoll l-għanijiet tal-azzjoni tal-Unjoni, li jikkorrispondu għall-għanijiet tal-Iskejjel Ewropej;

14.

Iħeġġeġ lill-Bord tal-Gvernaturi biex jantiċipa aħjar il-bżonnijiet infrastrutturali u biex jieħu miżuri li jagħmluha possibbli li tiġi ssodisfata t-talba reali għal Skolarizzazzjoni Ewropea; jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jiffavorixxu l-iżvilupp tal-iskejjel tat-tipi II u III;

15.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri u lill-gvernijiet reġjonali b'poteri leġiżlattivi fl-edukazzjoni jippromwovu l-kunċett tal-Iskejjel Ewropej fit-territorju tagħhom billi jorganizzaw kampanji ta' tqajjim ta' kuxjenza tal-edukazzjoni Ewropea, jippromwovu l-Bakkalawrjat Ewropew u joħolqu stabbilimenti piloti, kif hemm provdut għalih fir-riforma tal-2009, bil-għan li tinfetaħ is-sistema bil-ħsieb li jiġi promoss l-aċċess għall-istudji Ewropej u għall-Bakkalawrjat Ewropew fl-Istati Membri kollha;

16.

Jistieden lill-Istati Membri jikkooperaw meta jiżviluppaw is-sillabi nazzjonali tagħhom, filwaqt li jieħdu mill-esperjenza edukattiva tal-Iskejjel Ewropej, sabiex iqarrbu s-sistemi nazzjonali u s-sistema tal-Iskejjel Ewropej; jissottolinja r-rwol partikolari tas-sillabi tal-lingwi, l-istorja u l-ġeografija fil-promozzjoni ta' identità Ewropea komuni; jirrepeti t-talba tiegħu lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri li jippromwovu l-inklużjoni – fl-istudji fil-livell tal-Bakkalawrjat jew ekwivalenti – ta' kors speċifiku dwar l-istorja, il-miri u l-funzjonament tal-Unjoni Ewropea u l-istituzzjonijiet tagħha, ħaġa li se tgħin liż-żgħażagħ iħossuhom iktar involuti fil-proċess tal-integrazzjoni Ewropea;

17.

Jistieden lill-Istati Membri jagħmlu kunsiderazzjonijiet kollettivi dwar kif l-aħjar li jwettqu l-għan li jiftħu s-sistema;

18.

Jirrakkomanda lill-Istati Membri biex fi ħdan is-sistemi edukattivi tagħhom jippromwovu ċerti kunċetti mislufa mis-sistema tal-Iskejjel Ewropej sabiex jiffavorixxu l-iżvilupp ta' ċittadinanza Ewropea mill-iktar età żgħira;

19.

Jistieden lill-Awtorità Ċentrali tal-Applikazzjoni tistabbilixxi forum ta' skambji għall-ġenituri kollha li ma ngħatawx post għat-tfal tagħhom fl-iskola tal-għażla tagħhom, sabiex dawn ikunu jistgħu jiġu trasferiti għall-iskola mixtieqa permezz ta' skambji ma' studenti oħra;

20.

Ifakkar li, skont l-Artikolu 5 tal-Konvenzjoni li Tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej, dawk li għandhom il-Bakkalawrjat Ewropew jistgħu, bl-istess drittijiet bħaċ-ċittadini tal-pajjiż ikkonċernat li jkollhom kwalifiki ekwivalenti, jitolbu li jidħlu fl-universitajiet kollha tal-UE u jħeġġeġ lill-Istati Membri biex jiżguraw l-osservanza tad-dispożizzjonijiet relevanti, sabiex il-Bakkalawrjat Ewropew jiġi rikonoxxut awtomatikament fl-Istati Membri kollha, u b'hekk tkun evitata d-diskriminazzjoni ta' kwalunkwe tip bejn l-istudenti tal-Iskejjel Ewropej u dawk li jkollhom kwalifiki nazzjonali ekwivalent;

21.

Iħeġġġeġ lill-Istati Membri jiżguraw li l-universitajiet u l-istituzzjonijiet ta' edukazzjoni ogħla kollha tagħhom japplikaw l-istess rekwiżiti meta jirrikonoxxu l-edukazzjoni ta' studenti mill-Iskejjel Ewropej bħal għal studenti minn skejjel nazzjonali u li dawn l-istudenti jirċievu l-istess krediti għall-edukazzjoni tagħhom sabiex ikollhom opportunitajiet ugwali meta japplikaw għall-edukazzjoni ogħla;

22.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri u lill-gvernijiet reġjonali b'setgħat leġiżlattivi fl-edukazzjoni biex jomologaw proporzjon relevanti tas-sistema skolari pubblika tagħhom sabiex din tkun tista' tagħti lill-istudenti l-grad tal-Bakkalawrjat Ewropew meta jispiċċaw l-iskola sekondarja;

23.

Jinkoraġġixxi lill-Bord tal-Gvernaturi jiżviluppa b'mod iktar attiv l-Iskejjel Ewropej billi jsegwi l-eżempji tal-aħjar sistemi ta' skolarizzazzjoni fid-dinja kif muri mill-istudji ta' PISA u jinkoraġġixxi l-iżvilupp ta' ġemellaġġ bejn l-Iskejjel Ewropej u l-iskejjel nazzjonali, bħala mezz biex jiġu promossi l-iskambji tal-istudenti u l-għalliema u titqajjem il-kuxjenza dwar is-sistema tal-Iskejjel Ewropej fl-Istati Membri, skont il-programm Comenius;

24.

Jinnota li l-introjtu jiżdied jew jonqos partikolarment minħabba l-applikazzjonijiet minn organiżmi b'kuntratt jew mill-familji barra l-istituzzjonijiet Komunitarji li bħalissa jiġu rrifjutati minħabba nuqqas ta' post għalihom u jħeġġeġ li jinstabu soluzzjonijiet ġodda fid-dawl tar-riżorsi finanzjarji ġodda disponibbli mill-ħaddiema mobbli mis-settur privat u istituzzjonijiet internazzjonali oħra;

25.

Jieħu nota tal-ħtieġa li jiġu razzjonalizzati l-ispejjeż tal-ġestjoni tal-Iskejjel, imma jissottolinja li t-tentattivi li jitnaqqsu l-ispejjeż m'għandhomx jipperikolaw il-prinċipji fundamentali li fuqhom jistrieħ il-kunċett tal-Iskejjel Ewropej, bħat-tagħlim bil-lingwa materna minn kelliema tal-istess lingwa materna, m'għandhomx jeffettwaw il-kurrikula prinċipali, bħax-xjenza u l-matematika, u m'għandhomx isiru bi ħsara għall-kwalità tal-edukazzjoni; jenfasizza li għandhom jiġu garantiti kundizzjonijiet ta' tagħlim ugwali u ekwivalenti għat-tfal tal-komunitajiet lingwistiċi kollha tal-Iskejjel Ewropej;

26.

Jitlob lill-Unjoni Ewropea tiddefinixxi l-kontribuzzjoni baġitarja tagħha b'tali mod li jiġu rrispettati dawn il-prinċipji u li jkun possibbli li l-Iskejjel Ewropej jassumu l-ispejjeż għat-tagħlim ta' studenti bi bżonnijiet edukattivi speċjali (SEN) jew li jkunu qed iħabbtu wiċċhom ma' diffikultajiet oħra fit-tagħlim li jirrikjedu appoġġ speċifiku, biex tipprovdi rendikont dettaljat tal-fondi allokati għall-istudenti bi bżonnijiet speċjali sabiex ikun żgurat l-użu ottimu ta' dawk il-fondi; jistieden lill-Kummissjoni, qabel ma tiddeċiedi dwar kwalunkwe tibdil baġitarju, b'kooperazzjoni mal-Iskejjel u l-assoċjazzjonijiet tal-ġenituri/għalliema, biex tħejji valutazzjoni tal-impatt tad-diversi għażliet tar-razzjonalizzazzjoni tas-sistema, anke li jiġu eżaminati l-aspetti edukattivi;

27.

Iqis li jeħtieġ li, għaż-żmien qasir, jiġu rrispettati l-impenji tal-Unjoni Ewropea filwaqt li jitqies il-kuntest tar-restrizzjoni baġitarja prevalenti kemm fil-livell Komunitarju kif ukoll f'dak tal-Istati Membri; jinnota li l-abbozz tal-baġit tal-2012 jipprevedi żieda ta' 1,7 % għall-Iskejjel Ewropej, filwaqt li d-diffikultajiet baġitarji wasslu lill-Kummissjoni biex tipproponi li l-ispejjeż amministrattivi tagħhom jiġu ffriżati u li jkun hemm żieda ta' 1,3 % għall-ispejjeż amministrattivi tal-istituzzjonijiet kollha; jintrabat li jeżamina b'attenzjoni l-krediti mniżżla fil-linji baġitarji kkonċernati sabiex jiġu ssodisfati l-bżonnijiet baġitarji kollha;

28.

Jenfasizza li l-involviment tal-Unjoni fl-Iskejjel Ewropej huwa żgħir b’mod sproporzjonat meta mqabbel mal-kontribut finanzjarju mill-baġit tagħha;

29.

Jiġbed l-attenzjoni lejn il-fatt li t-tnaqqis propost fil-baġits tal-Iskejjel Ewropej jikkostitwixxi theddida serja għall-kwalità tal-edukazzjoni u għall-funzjonament xieraq tal-Iskejjel Ewropej u, għalhekk, jopponi kwalunkwe tnaqqis baġitarju;

30.

Iqis li ħafna mill-problemi sistemiċi huma nuqqas ta’ twettiq tal-obbligi tal-Istati Membri; jiġbed l-attenzjoni dwar in-nuqqas ta’ garanziji legali tat-twettiq min-naħa tal-Istati Membri tal-obbligi tagħhom fl-ambitu tal-Konvenzjoni;

31.

Jinnota li ċerti Stati qed jinħallu dejjem iktar mill-obbligi tagħhom f’dak li jirrigwarda s-sekondar tal-għalliema, bl-iskuża tad-differenza bejn il-perċentwal ta' tfal tan-nazzjonalità tagħhom fl-iskola u l-kontribuzzjoni li huma mitluba jagħtu lill-baġit tal-iskejjel;

32.

Jiġbed l-attenzjoni lejn il-fatt li l-mekkaniżmu tal-allokazzjoni tal-ispejjeż għandu wkoll jgħin biex jinkoraġġixxi sistema iktar ġusta fir-rigward tal-ħlas tal-miżati tal-iskola li jkollhom iħallsu l-ġenituri li ma jaħdmux mal-istituzzjonijiet Ewropej jew ma' kumpaniji li għandhom ftehim mal-Iskejjel Ewropej;

33.

Jitlob lill-Kummissjoni tikkunsidra li ddaħħal sistema ta' listi ta' riserva biex timla' dawk il-karigi li ma jistgħux jimtlew minn għalliema ssekondati u dawk li jeħtieġu jimtlew minn persunal reklutat lokalment, sabiex tiżgura li jiġu ssodisfati l-bżonnijiet fir-rigward tan-numru tal-għalliema u li jiġu garantiti l-kwalità u l-kontinwità edukattivi;

34.

Jinkoraġġixxi l-ħolqien, malli tintlaħaq il-kwota tal-istudenti, ta' sezzjonijiet lingwistiċi ġodda, sabiex ikun possibbli għas-SWALS li jsegwu tagħlim bil-lingwa materna tagħhom u tkun evitata kull diskriminazzjoni fir-rigward tal-istudenti minn sezzjonijiet lingwistiċi oħra, filwaqt li jiġu limitati l-ispejjeż marbuta mal-istatut speċifiku tas-SWALS;

35.

Jinnota bi tħassib li n-nuqqas ta' persunal issekondat għandu jiġi kumpensat permezz tar-reklutaġġ lokali ta' għalliema sostituti li l-pagi tagħhom għandhom jiġu assunti mill-iskejjel; jitlob lill-Bord tal-Gvernaturi jiżgura li l-Istati Membri li ma jikkontribwixxux finanzjarjament permezz tas-sekondar ta' għalliema jagħtu kontribuzzjoni finanzjarja ekwivalenti lill-baġit tal-iskejjel;

36.

Iqis li s-sistema attwali ta' finanzjament titfa' piż sproporzjonat fuq ċerti Stati Membri rigward is-sekondar u l-provvediment tal-infrastrutturi skolastiċi, u jitlob lill-Bord tal-Gvernaturi jirrevedi l-mudell ta' finanzjament tal-iskejjel u r-reklutaġġ tal-għalliema;

37.

Jafferma mill-ġdid li l-Iskejjel Ewropej għandhom ikunu ffinanzjati b'mod solidu u serju sabiex jissodisfaw l-impenji meħuda fil-qafas tal-Konvenzjoni u tar-Regolamenti tal-Persunal għall-Uffiċjali u l-Kondizzjonijiet tal-Impjieg applikabbli għall-aġenti l-oħra tal-Unjoni u biex jiggarantixxu l-kwalità tat-tagħlim, kif ukoll kundizzjonijiet ugwali u ekwivalent ta' tagħlim għat-tfal tal-komunitajiet lingwistiċi kollha tal-Iskejjel Ewropej. Jinnota, f'dan ir-rigward, il-petizzjoni riċenti tal-assoċjazzjonijiet tal-ġenituri u tal-għalliema tal-Iskejjel Ewropej fi Brussell li tiġbed l-attenzjoni dwar it-theddid serju bħala riżultat tat-tnaqqis propost għall-kwalità tat-tagħlim u għall-funzjonament xieraq tal-Iskejjel Ewropej u, għalhekk, topponi t-tnaqqis baġitarju eventwali;

38.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal dispożizzjonijiet biex tkun tista' tiddefinixxi l-perċentwal tat-tnaqqis speċjali dedikat għall-Iskejjel Ewropej;

39.

Jenfasizza, f'perspettiva għaż-żmien twil, l-importanza li tiġi żgurata trasparenza ikbar f'dak li jikkonċerna l-kontribut finanzjarju tal-Unjoni Ewropea u li jiġu garantiti aħjar il-ftuħ u d-diversità ta' dawn l-istabbilimenti, filwaqt li tiddaħħal ukoll sistema sostenibbli ta' finanzjament; jistieden lill-Kummissjoni, f'dan il-kuntest, tispeċifika għal liema skopijiet intużaw il-flus mit-tnaqqis speċjali; jitlob lill-Kummissjoni tippreżentalu rendikont dwar l-implimentazzjoni tar-riforma tal-2009 kif ukoll tal-bżonnijiet fil-qasam tal-finanzjamenti għas-snin li ġejjin, b'mod partikolari f'dak li jikkonċerna l-politika tal-bini;

40.

Jixtieq – bi qbil mal-Artikolu 4 tal-Konvenzjoni li Tiddefinixxi l-Istatut tal-Iskejjel Ewropej, li għandu l-għan li jġib studenti minn sezzjonijiet lingwistiċi differenti flimkien billi joffri lezzjonijiet konġunti tal-istess livell f'ċerti suġġetti – li jara li jiġi ġeneralizzat ir-rikors għal-lingwi hekk imsejħa ta' ħidma għat-tagħlim tas-suġġetti kollha mhux fundamentali, mingħajr ma dan ikun ta' detriment għal dawk li l-lingwa materna tagħhom ma tkunx waħda mil-lingwi ta' ħidma;

41.

Itenni li hemm valur intrinsiku fit-tagħlim ta' ċerti suġġetti bil-lingwi nazzjonali ‧inqas użati‧ mitkellma minn numru żgħir ta' ċittadini tal-UE;

42.

Jissottolinja l-ħtieġa li titwettaq evalwazzjoni esterna tas-sillabi tal-Iskejjel Ewropej, li ma tirriżultax fi spejjeż addizzjonali għall-Iskejjel, u l-importanza li jiġu implimentati r-riformi li għaddejin bħalissa tal-Bakkalawrjat;

43.

Jirrikjedi li r-reklutaġġ tal-għalliema sostituti jissodisfa l-kriterji ta' eċċellenza, li l-kwalità tat-tagħlim, it-taħriġ u s-sostituzzjonijiet f'każ li għalliem ma jiġix tkun żgurata, u li l-Bord tal-Gvernaturi jiżgura li l-ħiliet professjonali ta' tali persunal jiġu evalwati minn spetturi;

44.

Iqis li għandhom jiġu organizzati programmi u seminars professjonali ta' taħriġ speċjali għall-għalliema li jkunu ġejjin minn sistemi nazzjonali differenti sabiex dawn ikunu preparati – bi qbil ma' standards u kriterji komuni – għax-xogħol fis-sistema tal-Iskejjel Ewropej;

45.

Jafferma mill-ġdid li l-assunzjoni tal-ispejjeż tas-SEN tibqa' prijorità u li l-Iskejjel Ewropej għandhom jagħmlu dak kollu li hu possibbli biex itejbu l-kapaċità tagħhom li jedukaw l-istudenti b'diżabilitajiet; jitlob lill-Bord tal-Gvernaturi, f'dan ir-rigward, jiżgura li jiġu applikati koeffiċjenti għal din il-kategorija ta' studenti meta jiġi kkalkolat id-daqs tal-klassijiet u jiżgura l-integrazzjoni sħiħa ta' tali studenti;

46.

Jistieden lill-Bord tal-Gvernaturi tal-Iskejjel Ewropej jimplimenta r-rakkomandazzjonijiet dwar l-istudenti bi bżonnijiet edukattivi speċjali li saru wara l-istudju tal-2009 minn tim ta' esperti Svediżi u biex iħejju pjan ta' azzjoni għas-SEN;

47.

Jenfasizza l-bżonn li titħejja sistema li tiffunzjona b'mod xieraq biex tgħin lill-istudenti b'diżabilitajiet matul il-proċess ta' integrazzjoni tagħhom fl-Iskejjel Ewropej (eżempju għajnuna minn għalliema speċjali) sabiex tkun żgurata l-mobilità tal-ġenituri tagħhom;

48.

Jinnota li r-rata ta' falliment uffiċjali ta' 2,7 % rrapurtata mill-Bord tal-Gvernaturi ma tirriflettix d-disparità kbira fir-riżultati fl-Iskejjel Ewropej, fejn għal ħafna snin kien hemm rata għolja ta' falliment b'mod mhux normali fis-sezzjonijiet lingwistiċi Franċiżi; jistieden lill-Bord tal-Gvernaturi jeżamina l-kawżi u l-konsegwenzi edukattivi u finanzjarji ta' dan il-malfunzjonament, tar-rata ta' falliment b'mod ġenerali u tar-rati konstantement għolja ta' tfal li jirrepetu s-sena;

49.

Jitlob, għal darb'oħra, lill-Bord tal-Gvernaturi jaħdem biex jipprovdi alternattivi għal dawk l-istudenti li joħorġu mill-iskola meta jkunu qed jippreparaw għall-Bakkalawrjat Ewropew, u biex jipprevedi l-ħolqien ta' ċertifikat ta' tmiem tal-istudji barra l-Bakkalawrjat għall-istudenti li huma orjentati lejn il-qasam vokazzjonali; jargumenta li kwalunkwe ċertifikat ġdid għandha ssirlu valutazzjoni tal-impatt u li għandu jkun żgurat li dan iżid il-valur lill-oqfsa eżistenti tal-kwalifiki;

50.

Itenni li l-provvediment għall-istudenti bi bżonnijiet edukattivi speċjali għandu jkompli jkun prijorità, partikolarment peress li l-Iskejjel Ewropej għadhom joffru tip wieħed ta' ċertifikat ta' tmiem l-istudji u, għalhekk, jeħtieġu jiżguraw li jiġi provdut appoġġ massimu bil-għan li jiġi evitat il-falliment akkademiku kemm jista' jkun, sabiex l-istudenti mbagħad ma jkollhomx riskju li jsibu ruħhom bla għażliet oħra jekk, minħabba l-lingwa jew għal raġunijiet oħra, ma jkunux jistgħu jieħdu korsijiet alternattivi fis-sistema edukattiva nazzjonali tal-pajjiż ospitanti tagħhom;

51.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-Istati Membri u lill-Bord tal-Gvernaturi tal-Iskejjel Ewropej.

26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/22

—

wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikoli 174 sa 178 tiegħu,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta' Jannar 2011: "Politika reġjonali li tikkontribwixxi għat-tkabbir sostenibbli fl-Ewropa 2020" (COM(2011)0017),

—

wara li kkunsidra d-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni dwar “Politika Reġjonali li Tikkontribwixxi għat-Tkabbir Sostenibbli fl-Ewropa 2020” (SEC(2011)0092),

—

wara li kkunsidra d-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Ottubru 2010: “Politika ta’ Koeżjoni: Ir-risposta għall-kriżi ekonomika”, rieżami tal-implimentazzjoni tal-miżuri ta’ politika ta' koeżjoni adottati b’appoġġ għall-Pjan Ewropew ta’ Rkupru Ekonomiku (SEC(2010)1291),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-31 ta' Marzu 2010: “Il-politika ta’ koeżjoni: Rapport Strateġiku 2010 dwar l-implimentazzjoni tal-programmi 2007-2013” (COM(2010)0110),

—

wara li kkunsidra d-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni tal-31 ta’ Marzu 2010: “Dokument li jakkumpanja l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-31 ta’ Marzu 2010 – il-politika ta’ Koeżjoni: Rapport Strateġiku 2010 dwar l-implimentazzjoni tal-programmi 2007-2013” (SEC(2010)0360),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Ewropa 2020 – Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv” (COM(2010) 2020),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 539/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas- 16 ta’ Ġunju 2010 li jemenda r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta’ Koeżjoni fir-rigward tas-simplifikazzjoni ta’ ċerti rekwiżiti u ta’ ċerti dispożizzjonijiet marbuta mal-amministrazzjoni finanzjarja (1),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 437/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Mejju 2010 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1080/2006 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp fir-rigward tal-eliġibbiltà tal-interventi għall-akkomodazzjoni favur komunitajiet emarġinati (2),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 397/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2009 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1080/2006 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali fir-rigward tal-eliġibbiltà tal-effiċjenza fl-enerġija u l-investimenti fl-enerġija rinovabbli fid-djar (3),

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 284/2009 tas-7 ta' April 2009 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1083/2006 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta' Koeżjoni, rigward ċerti dispożizzjonijiet relatati mal-ġestjoni finanzjarja (4),

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 85/2009 tad-19 ta' Jannar 2009 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1083/2006 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta' Koeżjoni, rigward ċerti dispożizzjonijiet relatati mal-ġestjoni finanzjarja (5),

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 tal-11 ta' Lulju 2006 li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta’ Koeżjoni (6),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1081/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Lulju 2006 dwar il-Fond Soċjali Ewropew u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 1784/1999 (7),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1080/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Lulju 2006 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 1783/1999 (8),

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1828/2006 tat-8 ta' Diċembru 2006 li jistabbilixxi r-regoli għall-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew u l-Fond ta' Koeżjoni u tar-Regolament (KE) Nru 1080/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (9),

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill tas-6 ta’ Ottubru 2006 dwar il-linji gwida strateġiċi Komunitarji dwar il-koeżjoni (2006/702/EC) (10),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar ir-Rapport Strateġiku tal-2010 mill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tal-Programmi tal-Politika ta' Koeżjoni adottati mill-Kunsill tal-Affarijiet Barranin fl-14 ta' Ġunju 2010,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tal-14 ta' Lulju 2010: “Kif jistgħu jitħeġġu sħubijiet effikaċi fil-ġestjoni tal-programmi tal-politika ta' koeżjoni, fuq il-bażi ta' prattiki tajbin miċ-ċiklu 2007-2013” (ECO/258),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat għar-Reġjuni dwar “Politika ta’ Koeżjoni: rapport strateġiku 2010 dwar l-implimentazzjoni tal-programmi 2007-2013” tal-1 u t-2 ta’ Diċembru 2010 (CdR 159/2010),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta’ Ġunju 2011 dwar ir-Rapport 2010 dwar l-implimentazzjoni tal-programmi tal-Politika ta’ Koeżjoni għall-2007-2013 (11),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Diċembru 2010 dwar il-ksib ta’ koeżjoni territorjali, soċjali u ekonomika vera fi ħdan l-UE – kundizzjoni sine qua non għall-kompetittività dinjija? (12),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-24 ta’ Marzu 2009 dwar l-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Fondi Strutturali 2007-2013: ir-riżultati tan-negozjati dwar l-istrateġiji ta' koeżjoni nazzjonali u l-programmi operattivi (13),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali (A7-0287/2011),

A.

billi l-kapaċità ta’ assorbiment hija l-limitu ta’ kemm Stat Membru u r-reġjuni tiegħu huma kapaċi jonfqu r-riżorsi finanzjarji allokati lilhom mill-Fondi Strutturali u l-Fondi ta’ Koeżjoni b’mod effikaċi u effiċjenti, u billi din il-kapaċità hija meħtieġa biex jingħata kontribut massimu lill-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali bir-riżorsi disponibbli mill-fondi tal-UE,

B.

billi l-Politika ta' Koeżjoni tal-UE hija ta' importanza kruċjali għall-promozzjoni tal-iżvilupp armonjuż tal-UE u billi, minkejja l-progress miksub fit-tnaqqis tal-inugwaljanzi fl-iżvilupp bejn ir-reġjuni, xorta għad hemm differenzi sinifikanti fil-livell ta' żvilupp ekonomiku, soċjali u reġjonali tagħhom,

C.

billi r-reġjuni u l-mikroreġjuni l-aktar żvantaġġati huma nieqsa mir-riżorsi finanzjarji u umani kif ukoll mill-appoġġ amministrattiv meħtieġ biex jagħmlu użu tajjeb mill-fondi tal-UE aċċessibbli għalihom,

D.

billi l-politika reġjonali tal-UE hija strument essenzjali għall-promozzjoni tal-koeżjoni ekonomika u soċjali, u billi tippermetti lill-UE tadotta miżuri li jnaqqsu d-disparitajiet reġjonali, jippromwovu konverġenza konkreta u jistimolaw l-iżvilupp, l-impjiegi ta' kwalità u l-progress soċjali kif ukoll ikunu ta’ ġid għar-reġjuni l-inqas żviluppati,

E.

billi l-kapaċità ta’ assorbiment mhijiex parametru iżda hija varjant u billi din tvarja ħafna fost l-Istati Membri u r-reġjuni differenti, u għalhekk hemm bżonn ta’ soluzzjonijiet individwali biex tiżdied din il-kapaċità,

F.

billi l-għan li jiġi assorbit kemm jista’ jkun appoġġ finanzjarju jirrikjedi sforzi kontinwi mill-Istati Membri u mill-awtoritajiet ta’ ġestjoni u l-involviment tal-amministrazzjoni fil-livell lokali u f’dak reġjonali f’kull stadju tal-proċess, kif ukoll kapaċità xierqa fl-istrutturi istituzzjonali u sistemi effiċjenti ta' ġestjoni u ta' kontroll,

G.

billi l-kapaċità amministrattiva, speċjalment f’dak li għandu x’jaqsam mal-ippjanar u l-implimentazzjoni ta’ proġett, hija kwistjoni ewlenija għall-kapaċità ta’ assorbiment u jeħtieġ li tissaħħaħ, b’enfasi partikolari fuq dawk l-Istati Membri li waqgħu lura u li għandhom rati ta’ assorbiment baxxi,

H.

billi r-regoli relatati mal-Fondi Strutturali u l-Fondi ta’ Koeżjoni huma, min-natura tagħhom stess, kumplessi u għaldaqstant huwa diffiċli li jiġu trasposti b’mod xieraq fil-liġi nazzjonali u jkun hemm konformità magħhom, u jafu jagħtu lok għal żbalji u għalhekk l-Istati Membri u r-reġjuni jqattgħu ammont sproporzjonat ta’ żmien jippruvaw jimmaniġġjaw u jikkontrollaw dawn l-iżbalji, u għalhekk jeħtieġ li dawn ir-regoli jibqgħu stabbli fuq medda ta' żmien sabiex tiġi promossa sjieda aħjar; billi, minkejja dan, għandha titħeġġeġ is-simplikifazzjoni tal-implimentazzjoni tal-istrumenti finanzjarji,

I.

billi, minkejja t-tnaqqis fl-ammont ta' żbalji u fl-appropjazzjonijiet bla jedd tal-fondi strutturali, jeħtieġ li jissaħħu l-miżuri meħuda mill-Istati Membri biex inaqqsu l-appropjazzjoniet bla jedd tal-fondi u jirkupraw is-somom imħallsin indebitament,

J.

billi b’mod partikolari l-Istati Membri li ssieħbu mal-UE fil-perjodu ta’ pprogrammar attwali qed jaffaċċaw diffikultajiet sostanzjali rigward l-assorbiment li jirriżultaw miż-żieda sinifikanti fl-ammont ta’ fondi disponibbli apparagun tal-fondi ta’ qabel l-adeżjoni, u min-nuqqasijiet tal-istrutturi amministrattivi għat-twaqqif, l-appoġġ u l-valutazzjoni tal-proġetti,

K.

billi n-nuqqas ta' viżibbiltà rigward il-livelli ta' użu ta' fondi fuq tul ta’ żmien qasir u medju huwa ostaklu għall-kapaċità ta' assorbiment, u billi hemm bżonn ta' aktar trasparenza fil-livelli kollha ta' governanza,

L.

billi l-Fond Soċjali Ewropew (FSE) jipprovdi appoġġ essenzjali għall-politiki relatati mas-suq tax-xogħol u jiżvolġi rwol importanti fil-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali, u billi jeħtieġ li l-finanzjamenti tal-fond jissaħħaħ b’mod konsiderevoli,

1.

Jinnota, minkejja l-problemi msemmija qabel, l-isforzi mwettqa biex tiġi żgurata aċċellerazzjoni fil-kapaċitajiet ta’ assorbiment u fl-implimentazzjoni baġitarja tal-politika ta’ koeżjoni matul l-2010 u jirrikonoxxi l-effett pożittiv tal-interventi relatati mal-politika ta’ koeżjoni tal-Pjan Ewropew ta’ Rkupru Ekonomiku fiż-żieda fir-rata tal-implimentazzjoni tal-programmi u l-aċċellerazzjoni tal-għoti ta’ finanzjament lill-benefiċjarji; jitlob lill-Kummissjoni tkompli dawn l-interventi fil-perjodu 2014-2020;

2.

Jinnota li l-problemi ta’ assorbiment ġew ikkawżati mill-fatturi prinċipali li ġejjin:

3.

Iqis li ħafna mill-problemi identifikati jistgħu jiġu evitatipermezz tal-involviment, immedjatament mill-fażi ta' programmazzjoni, tal-persuni kkonċernati relevanti kollha fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali, ħalli l-proposti tad-dokumenti qafas u tal-programmi operattivi futuri jkunu jikkorrispondu kemm jista’ jkun għall-bżonnijiet tagħhom, biex b'hekk ikun jista’ jsir kontribut ikbar u iktar ċar għat-twettiq tal-objettivi tal-UE;

4.

Itenni l-ħtieġa ta’ simplifikazzjoni u flessibilità tar-regoli u l-proċeduri kemm fil-livell tal-UE kif ukoll f’dak nazzjonali sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għall-fondi tal-UE għall-organizzaturi ta' proġetti u biex tiġi promossa l-ġestjoni t-tajba ta’ dawk il-fondi, bla ma jinħolqu diffikultajiet kbar għall-benefiċjarji; jemmen li s-simplifikazzjoni se tikkontribwixxi għal allokazzjoni mgħaġġla tal-fondi, rati ta’ assorbiment ogħla, effiċjenza u trasparenza ikbar, inqas żbalji ta’ implimentazzjoni u perjodi ta’ ħlas iqsar; jikkunsidra li jeħtieġ jintlaħaq bilanċ bejn is-simplifikazzjoni u l-istabilità tar-regoli, il-proċeduri u l-kontrolli; jinnota li, fi kwalunkwe każ, il-provvediment ta’ informazzjoni suffiċjenti lill-benefiċjarji u l-applikanti potenzjali huwa prekondizzjoni neċessarja għal implimentazzjoni b’suċċess;

5.

Jenfasizza li ż-żieda fir-rata ta' assorbiment twassal għal riżultati reali biss jekk jiġi rrispettat il-qafas regolatorju tal-Komunità;

6.

Huwa tal-fehma li għandha ssir enfasi partikolari fuq l-aspetti relatati mal-ksib tar-riżulati u t-twettiq tal-objettivi, mingħajr ma titneħħa l-importanza li dejjem għandha tingħata lill-iċċekkjar tal-inputs; jemmen li, b’konformità mad-dispożizzjonijiet eżistenti dwar is-sistemi ta’ implimentazzjoni, kontroll u ħlas, għandu jinstab bilanċ aħjar bejn, fuq naħa waħda, ir-regoli u l-proċeduri meħtieġa biex jiġu żgurati l-legalità u r-regolarità tan-nefqa tal-UE u min-naħa l-oħra t-trasformazzjoni tal-politika ta’ koeżjoni biex issir iktar orjentata lejn il-prestazzjoni u iktar kosteffikaċi;

7.

Jitlob li l-programmazzjoni, il-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-politika ta' koeżjoni jiġu standardizzati bl-għan li jittejjeb ir-rwol konsultattiv tal-Kummissjoni u li jitnaqqas il-piż amministrattiv marbut mal-kontroll u l-awditjar;

8.

Huwa tal-fehma li għandu jkun hemm iffukar iktar b’saħħtu fuq is-sanzjoni tal-frodi iktar milli fuq l-irregolaritajiet formali; jitlob approċċ aktar flessibbli u differenzjat skont il-gravità tal-irregolarità identifikata;

9.

Jenfasizza li l-applikazzjoni tal-prinċipju ta' proporzjonalità għall-kontroll ta’ proċeduri skont l-iskala tal-proġett għandha tissaħħaħ billi jiġu ssimplifikati r-rekwiżiti li jirregolaw l-informazzjoni li għandha tingħata u l-monitoraġġ waqt l-implimentazzjoni ta' proġetti u programmi ta' skala żgħira; jinnota mandankollu li regoli simplifikati ma għandhom bl-ebda mod ikollhom effetti negattivi fuq it-trasparenza u r-responsabbiltà; jitlob it-tisħiħ u t-titjib tal-attività ta’ verifika, it-tneħħija tal-kontrolli superfluwi fl-Istati Membri li għandhom sistema ta' ġestjoni ta' fondi adegwata u l-adozzjoni tal-prinċipju ta’ verifika unika fil-perjodu ta’ pprogrammar li jmiss li bħall-prinċipju tar-"rabta ta' fiduċja" għandu jiġi implimentat kemm jista' jkun ta’ spiss;

10.

Jenfasizza l-importanza assoluta tal-adozzjoni fil-waqt tal-qafas finanzjarju multiannwali u ta’ gwida u regoli ċari u definittivi għall-Istati Membri sabiex jiġu evitati problemi inizjali u d-dewmien b’rabra mat-tfassil ta' regoli nazzjonali u l-implimentazzjoni tal-kundizzjonalitajiet ex-ante mill-Istati Membri fil-bidu tal-perjodu ta’ pprogrammar li jmiss; jafferma li l-Kummissjoni għandha tipprovdi għajnuna teknika sabiex tiżgura li l-Istati Membri jifhmu sew dawn tal-aħħar; jenfasizza li t-tul taż-żmien tal-qafas finanzjarju multiannwali (MFF) huwa kwistjoni prinċipali għall-politika ta' koeżjoni u għall-kapaċità ta' assorbiment, peress li qafas finanzjarju multiannwali qasir wisq joħloq ostakli għal dawk il-proġetti li jibqgħu għaddejjin għal tul ta' żmien itwal u jkunu wkoll l-aktar importanti mill-aspett ta’ żvilupp;

11.

Jistieden lill-Istati Membri jittrasponu l-leġiżlazzjoni Komunitarja aktar malajr fil-liġi nazzjonali; jenfasizza l-importanza li jiġi mobilizzat għadd suffiċjenti ta' persunal imħarreġ biex l-isfidi fuq il-post jiġu indirizzati b'mod aktar effikaċi;

12.

Jenfasizza kemm il-benefiċċji kif ukoll il-ħtieġa ta' sinerġija u komplementarjetà akbar bejn il-fondi ta' ġestjoni kondiviża kollha (il-FEŻR, il-FSE, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-FAEŻR u l-FES) u l-FEŻ fil-każ ta’ ċerti reġjuni Ewropej li jkunu jinsabu maġenb pajjiżi tal-AKP; huwa tal-fehma li għandha tiġi inkuraġġuta l-flessibbiltà bejn il-fondi tal-FEŻR u tal-FSE sabiex jiġi ffaċilitat il-finanzjament ta' proġetti integrati, filwaqt li jitiqesu n-natura speċifika u l-objettivi ta' kull wieħed minn dawn il-fondi; jenfasizza li l-armonizzazzjoni tar-regoli u l-proċeduri tirriżulta f’sistemi ta’ twassil simplifikati u tħeġġeġ il-parteċipazzjoni ta’ benefiċjarji potenzjali fil-programmi kofinanzjati tal-UE; ifakkar f’dan il-kuntest fil-potenzjali tal-finanzjament trasversali, li għadu mhux qed jiġi sfruttat b’mod sħiħ;

13.

Jistieden lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jiżguraw li l-FSE jintuża b’mod aktar effettiv illum, b’reazzjoni għall-isfidi soċjoekonomiċi attwali li nħolqu mir-reċessjoni finanzjarja, fil-livelli kollha u fl-Istati Membri kollha, u jiżguraw li l-FSE tal-ġejjieni jwettaq kontribuzzjoni sinifikanti u mmirata għall-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropa 2020 fl-oqsma tal-impjiegi u l-inklużjoni soċjali bħala strument viżibbli, trasparenti, effikaċi, flessibbli, sempliċi u faċli biex jintuża ħalli jiżviluppa l-kapital uman, filwaqt li jirrifletti l-ispeċifiċitajiet u l-bżonnijiet tal-Istati Membri u tar-reġjuni;

14.

Jenfasizza li l-isforzi jeħtieġu jkunu kkonċentrati fuq għadd limitat ta’ prijoritajiet – l-aktar urġenti fosthom it-tnaqqis ta' livelli rekord ta' qgħad fis-suq intern, b'referenza speċjali għall-impjiegi taż-żgħażagħ u tan-nisa – sabiex ikun żgurat li l-proġetti mifruxa mal-UE jkunu implimentati b’mod aktar effikaċi u l-impatt u l-potenzjal tal-FSE jkunu massimizzati, biex b'hekk jappoġġjaw l-Istrateġija Ewropea 2020, waqt li jisħaq li s-sitwazzjonijiet differenti fl-Istati Membri għandhom jitqiesu, u apparti hekk hemm il-bżonn li tissaħħaħ l-awtonomija finanzjarja tal-FSE u titkattar il-flessibilità tagħha sabiex l-isfidi attwali marbuta mal-impjiegi jiġu indirizzati;

15.

Jistieden lill-Istati Membri jħeġġu u jżommu djalogu estensiv mal-partijiet interessati kollha fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali biex jidentifikaw aħjar il-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol, itejbu l-possibilità għall-impjieg ta' gruppi soċjalment żvantaġġati u fl-istess ħin iqisu b’mod xieraq, fir-rigward tal-formulazzjoni tal-objettivi politiċi b’rabta mal-politika ta' koeżjoni, il-ħtiġijiet reġjonali u lokali u jiżguraw li jkunu riflessi fl-objettivi tal-FSE; jitlob attenzjoni speċjali fir-rigward tat-taħriġ u l-edukazzjoni tal-persuni f'impjiegi li jirrikjedu kwalifiki baxxi, bil-għan li titjieb il-possibilità għall-impjieg ta' dan il-grupp;

16.

Jistieden lill-Istati Membri jtejbu s-sensibilizzazzjoni u l-aċċessibilità tal-FSE u jaġġornaw il-kapaċitajiet ta' bini ta' proġetti sabiex jingħata kontribut għall-ħolqien ta' impjiegi deċenti u ġodda u għal inklużjoni soċjali aktar effikaċi;

17.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħtu prijorità lill-approċċ integrat għall-proġetti ta' żvilupp lokali u reġjonali, li jħeġġeġ l-iżvilupp ta’ inizjattivi lokali għall-FSE minn isfel għal fuq u biex ikun possibbli li jiġu kkombinati bosta sorsi ta' finanzjament: programmi operattivi, programmi nazzjonali u riżorsi privati fil-livell ta' kull proġett individwali;

18.

Jiddispjaċih li minħabba proċeduri amministrattivi twal u regoli kkumplikati, speċjalment f'xi Stati Membri, l-implimentazzjoni tal-FSE mhix rapida daqs kemm kien previst u dan jista’ jaqta’ qalb ħafna benefiċjarji potenzjali milli japplikaw għall-fondi; jitlob li l-objettivi tal-FSE isiru konformi mal-ħtiġijiet reali ta' suq tax-xogħol li jeħtieġ l-investiment fit-titjib tat-taħriġ vokazzjonali u f'miżuri li jipproteġu l-artiġjanat;

19.

Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi l-livell ta' kofinanzjament biex jirrifletti aħjar il-livell ta' żvilupp, il-valur miżjud tal-UE, it-tipi ta' azzjonijiet, il-benefiċjarji, il-kapaċitajiet ta' assorbiment u l-opportunitajiet ta' żvilupp tagħhom; għal dan il-għan, jitlob li jiġi allokat baġit Komunitarju adegwat għall-politika ta' koeżjoni fi żmien meta l-kontribuzzjonijiet nazzjonali u lokali qed jiġu mxekkla minn politiki nazzjonali ta' awsterità baġitarja; jiddispjaċih għall-fatt li proporzjon tal-flus disponibbli mill-FSE mhuwiex qed jintuża, waqt li josserva li f’xi Stati Membri sar progress sinifikanti; jistieden għalhekk lill-Istati Membri joħolqu mekkaniżmi biex jgħinu lill-benefiċjarji ż-żgħar (tipikament NGOs u SMEs fil-livell lokali) jippreparaw applikazzjonijiet b'suċċess, u jiggwidawhom matul il-perjodu ta' implimentazzjoni, biex b’hekk ikun żgurat proċess aktar effikaċi;

20.

Jistieden lill-Istati Membri, abbażi ta' regoli ċari, jużaw aktar il-possibilità ta' pagamenti bil-quddiem għall-benefiċjarji tal-FSE;

21.

Jenfasizza l-ħtieġa għal iffukar kontinwu, b'saħħtu u ddedikat fuq ir-riżultati attwali tal-programmi ta’ żvilupp iffinanzjati mill-FSE permezz ta' titjib fis-sistemi ta' valutazzjoni, monitoraġġ u indikaturi fil-livell Komunitarju u fill-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali, li għandhom ikopru mhux biss il-livelli ta' nfiq iżda wkoll il-kwalità tal-politiki segwiti; jistieden lill-Kummissjoni tqis il-fatturi ta' inċertezza li jaffettwaw il-proġetti biex wieħed jerġa' lura għax-xogħol fuq perjodu twil ta' żmien;

22.

Jenfasizza l-importanza li jista’ jkollhom ċerti riformi f’xi Stati Membri fiż-żieda tal-kapaċità ta’ assorbiment u għaldaqstant il-ħtieġa li jiġu nnegozjati bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri kkonċernati fid-definizzjoni tal-kuntratt ta’ sħubija għall-iżvilupp u l-investiment, sabiex isiru kundizzjoni vinkolanti għall-istati; jinnota, b'mod partikolari, l-importanza tad-deċentralizzazzjoni u tat-tisħiħ tal-kompetenzi mogħtija lill-awtoritajiet reġjonali u lokali;

23.

Jappoġġa l-opinjoni li l-istruttura regolatorja tal-politika ta' koeżjoni għandha tippermetti flessibbiltà akbar fl-organizzazzjoni ta' programmi operattivi sabiex jiġu riflessi aħjar in-natura u l-ġeografija tal-proċessi ta' żvilupp; jissuġġerixxi li l-Istati Membri u r-reġjuni jingħataw flessibbiltà suffiċjenti biex jagħżlu l-għadd ta’ prijoritajiet tagħhom stess u jfasslu taħlitiet ta' politika xierqa;

24.

Jistieden lill-Istati Membri jagħtu iktar attenzjoni rigward it-tħejjija ta’ proġett u jfasslu l-iter u r-risorsi tal-proġetti sabiex jiġi minimizzat ir-riskju li l-ispejjeż jaqbżu l-baġit u tinkiseb rata ta’ assorbiment għolja;

25.

Jinnota li l-kapaċità istituzzjonali tas-settur pubbliku fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali, il-kapaċità teknika u amministrattiva tal-awtoritajiet pubbliċi parteċipanti u l-benefiċjarji huma fundamentali għall-iżvilupp, l-implimentazzjoni u l-monitoraġġ b'suċċess tal-politiki meħtieġa biex jintlaħqu l-miri tal-Istrateġija Ewropa 2020;

26.

Jistieden lill-Istati Membri biex, bl-appoġġ tal-Kummissjoni u b’koordinazzjoni mal-awtoritajiet lokali u reġjonali, jagħtu attenzjoni rigward l-immaniġġjar aħjar tar-riżorsi umani billi jagħmlu sforzi ulterjuri biex jattiraw u jżommu persunal ikkwalifikat għall-ġestjoni tal-fondi tal-UE, billi jippromwovu taħriġ ta’ kwalità għolja għalihom, u billi jevitaw kwalunkwe sostituzzjoni ta’ persunal sakemm dan ma jkunx strettament neċessarju filwaqt li jkollhom bħala gwida l-għan uniku li jtejbu l-effettività tagħhom u konsegwentement il-kapaċità ta’ assorbiment tagħhom; ifakkar, f’dan ir-rigward, fil-possibbiltà li jintużaw il-fondi tal-FSE u l-għajnuna teknika għat-tisħiħ tal-kapaċità neċessarja għall-implimentazzjoni u s-segwitu tal-programmi; jenfasizza l-importanza ta' punti ta' kuntatt f'livell deċentralizzat sabiex jgħinu s-sħab tal-programm; jistieden lill-Istati Membri joħolqu “punti ta’ waqfa waħda Ewropej” li jkunu kemm jista’ jkun qrib taċ-ċittadini bl-għan li tingħata għajnuna fl-applikazzjonijiet għal Fond ta' Koeżjoni, kemm għall-awtoritajiet lokali kif ukoll għaċ-ċittadini tal-UE;

27.

Jinnota li jinħtieġ livell għoli ta' kontinwità fir-rigward tas-sistemi u tal-kapaċità ta' ġestjoni u ta' kontroll, sabiex jiġu żviluppati l-esperjenza u l-għarfien miksuba, u għalhekk jistieden lill-Istati Membri jieħdu miżuri biex jevitaw il-fluttwazzjoni ta' persunal amministrattiv li jittratta l-ġestjoni ta’ fondi;

28.

Jistieden lill-Kummissjoni tintensifika l-assistenza tagħha fir-rigward ta’ dawk l-Istati Membri li r-rati ta’ assorbiment tagħhom, li huma inferjuri għall-medja tal-UE, juru lakuni f’termini ta’ kapaċità ta’ assorbiment; huwa tal-fehma li tali għajnuna msaħħa u kooperazzjoni mill-qrib għandhom jinżammu tal-anqas sa meta l-pajjiżi kkonċernati jilħqu livell ta' kompetenza li jippermettilhom jipproduċu riżultati mingħajr xi għajnuna esterna partikolari;

29.

Jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu netwerks jew fora ta’ skambju ta’ informazzjoni fl-istrutturi ta’ implimentazzjoni tagħhom bl-għan li jiddiskutu l-esperjenzi u d-diffikultajiet u jsir skambju tal-aħjar prattiki; jistieden ukoll lill-Istati Membri jgħinu lill-benefiċjarji jindirizzaw ir-rekwiżiti ta’ kontroll iktar esiġenti billi jipprovdulhom appoġġ, b'mod partikolari billi jużaw il-krediti ta' għajnuna teknika sabiex iħarrġu u jappoġġaw l-atturi ekonomiċi u soċjali li jistgħu jibbenefikaw mill-fondi; jipproponi li parti mill-ammonti allokati għall-programmi operattivi ta' għajnuna teknika tintuża għal proġetti bħal dawn; jistieden lill-Istati Membri jfasslu u jorganizzaw korsijiet ta' taħriġ għal benefiċjarji potenzjali tal-fond;

30.

Ifakkar fl-importanza tal-programmi ta' kooperazzjoni interreġjonali u ta' programmi bħalma huma l-INTERACT u l-URBACT sabiex jiġu identifikati u mxerrda l-aħjar prattiki u sabiex jitħarrġu l-atturi politiċi u amministrattivi fir-rigward tal-aħjar użu tal-fondi; jitlob li l-azzjonijiet li jippromwovu l-ippjanar reġjonali u l-użu effikaċi tal-fondi jkunu eliġibbli għall-approprjazzjonijiet taħt il-parti "kooperazzjoni interreġjonali" tal-Objettiv Kooperazzjoni Territorjali;

31.

Jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi programm ta’ kooperazzjoni madwar l-UE kollha bbażat fuq l-esperjenza tal-programmi ta’ ġemellaġġ sabiex titjieb il-kooperazzjoni bejn ir-reġjuni b’assorbiment għoli u dawk b’assorbiment baxx u biex jiġi ffaċilitat it-tixrid tal-aħjar prattiki;

32.

Jissuġġerixxi l-istabbiliment ta' pjattaforma bbażata fuq l-Internet li tippermetti lill-benefiċjarji, lill-partijiet interessati lokali u reġjonali u lill-istituzzjonijiet governattivi jagħmlu skambju ta’ informazzjoni u tal-aħjar prattika rigward l-ostakli, il-problemi u s-soluzzjonijiet possibbli għalihom;

33.

Jitlob lill-Kummissjoni tesplora l-introduzzjoni ta’ sistemi armonizzati ta’ informazzjoni u komunikazzjoni, filwaqt li jiġu kkunsidrati d-differenzi fis-sistemi ta’ ġestjoni u kontroll tal-Istati Membri u jitlob, għal dan l-għan, l-implimentazzjoni ta' softwer uniformi għall-monitoraġġ tal-użu tal-fondi fil-kuntest tal-programmi ta' kooperazzjoni territorjali;

34.

Jistieden lill-Kummissjoni tuża s-sistemi ta’ informazzjoni u komunikazzjoni biex tiżviluppa sistema ta’ twissija bikrija dwar l-assorbiment tal-fondi, u biex tippreżenta mill-inqas rapport annwali li jkun fih informazzjoni dwar l-assorbiment tal-Fondi Reġjonali u Strutturali għal kull reġjun, sabiex il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu jistgħu jissorveljaw l-implimentazzjoni tal-Politika ta’ Koeżjoni;

35.

Jistieden lill-Kummissjoni tikkoopera b’mod attiv mal-BEI, b'mod partikolari fl-istabbiliment ta' inizjattivi Komunitarji li jkollhom l-għan li jżidu l-effiċjenza u l-effikaċja tal-politika ta' koeżjoni u jsaħħu l-impatt tal-Fondi Strutturali billi tiġi ggarantita għajnuna b’appoġġ għall-finanzjament tal-SMEs;

36.

Huwa tal-fehma li, minħabba l-flessibilità ikbar tagħhom, “is-sħubijiet bejn is-settur pubbliku u dak privat fil-livell reġjonali u lokali” li jkunu ppreparati minn qabel sew u b’konformità mal-istratġija Ewropa 2020, se jikkontribwixxu biex tiżdied il-kapaċità ta’ assorbiment u biex jiġu riżolti d-diffikulatjiet tal-kofinanzjament; jirrakomanda li l-Istati Membri jikkjarifikaw u jissimplifikaw il-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom sabiex jiffaċilitaw tali sħubijiet; jenfasizza li l-kontroll demokratiku tas-sħubijiet bejn is-settur pubbliku u dak privat għandu jkun garantit;

37.

Jistieden lill-Kummissjoni tivverifika l-eżistenza u teżamina l-effiċjenza tal-bażijiet leġiżlattivi neċessarji għall-implimentazzjoni ta' proġetti PPP u, fejn ikun xieraq, tirrakomanda lil dawk l-Istati Membri li għadhom ma adottawx tali miżuri leġiżlattivi jippreparaw u jadottaw kemm jista' jkun malajr, bl-għan li tkun tista’ ssir il-mobilizzazzjoni ta’ riżorsi mill-Fondi Strutturali u l-Fond ta’ Koeżjoni għall-proġetti PPP waqt il-perjodu ta' pprogrammar li jmiss, proċeduri għall-implimentazzjoni effiċjenti ta' dawn il-proġetti fil-livell reġjonali u f’dak lokali;

38.

Jinnota li l-maġġoranza tal-SMEs, u speċjalment l-intrapriżi żgħar u mikro, ma jistgħux jaċċessaw il-Fondi Strutturali waħidhom minħabba l-limiti aministrattivi u finanzjarji attwali, u li għandhom bżonn appoġġ u konsulenza mill-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom fil-livell reġjonali u f'dak nazzjonali; jikkunsidra li s-simplifikazzjoni tar-regoli u l-proċeduri hija essenzjali sabiex jiġi żgurat l-aċċess tagħhom għall-Fondi Strutturali; jitlob li s-Small Business Act u l-prinċipji tiegħu "l-ewwel aħseb żgħir" u "darba biss" u l-prinċipju ta' proporzjonalità jiġu applikati fil-livelli kollha ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet figward id-definizzjoni tal-prijoritajiet ta' investiment u t-tfassil tal-proċeduri ta' ġestjoni, verifika u kontroll, sabiex jiġi żgurat assorbiment aħjar tal-fondi;

39.

Jenfasizza l-importanza tas-sħab kif definit fl-Artikolu 11 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 għall-kapaċità ta’ assorbiment ta’ fondi; jistieden lill-Istati Membri jinfurmaw u jipprovdu appoġġ liċ-ċittadini, lir-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili, lill-assoċjazzjonijiet u l-organizzazzjonijiet nongovernattivi, u lill-awtoritajiet reġjonali u lokali b’mod komplet dwar il-possibilitajiet ta’ finanzjament, l-eliġibbiltà għall-kofinanzjament mill-Fondi Strutturali u l-Fondi ta’ Koeżjoni, ir-regoli ta’ kofinanzjament u r-regoli tar-rimborż, u dwar fejn isibu s-sejħiet għal proposti, u jippromwovu l-impenn tagħhom favur l-isfruttar tal-opportunitajiet ta’ finanzjament;

40.

Jenfasizza l-effetti pożittivi tal-użu tal-istrumenti finanzjarji pprovduti mill-Bank Ewropew tal-Investiment, bħal Jessica, sabiex jiżdiedu r-riżorsi finanzjarji ġenerali mingħajr ma jiżdied il-finanzjament pubbliku dirett;

41.

Isostni li l-mekkaniżmi ta' governanza f’diversi livelli u l-prinċipju ta’ sħubija huma elementi kruċjali fl-effettività tal-programmi operattivi u għal kapaċità ta' assorbiment għolja; jistieden lill-Istati Membri biex, b’konformità mal-prinċipji ta’ sussidjarjetà u tal-awtonomija istituzzjonali tagħhom, isaħħu konsistentament il-prinċipju tat-trasparenza u s-sħubija filwaqt li jistabbilixxu u jimplimentaw il-programmi operattivi, u biex jinvolvu għalhekk il-livelli reġjonali u lokali u s-soċjetà ċivili mill-bidu nett, b’mod vinkolanti, komprensiv u sostenibbli, fid-definizzjoni u t-tfassil tal-prijoritajiet ta’ investiment, fil-fażijiet kollha tal-istabbiliment tal-programmi operattivi kif ukoll fil-fażijiet ta’ implimentazzjoni u valutazzjoni tagħhom;

42.

Jistieden lill-Kummissjoni tibda dibattitu aktar miftuħ dwar il-miżuri previsti għat-tħaffif tal-assorbiment tal-Fondi Strutturali u ta' Koeżjoni; jissuġġerixxi, f'dan ir-rigward, li l-Kumitat tar-Reġjuni jista' jiġi mistieden jagħti opinjoni kull sena dwar il-kapaċità ta' assorbiment fl-Istati Membri kollha;

43.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li filwaqt li tappoġġa l-implimentazzjoni tal-istrateġija Ewropa 2020 fl-Istati Membri kollha, il-politika ta' koeżjoni tnaqqas id-differenzi bejn ir-reġjuni u l-mikroreġjuni, tqis kif xieraq il-bżonnijiet speċifiċi tar-reġjuni ultraperiferiċi u t tippromwovi żvilupp armonjuż fl-UE, anke billi timplimenta aktar strumenti u miżuri mmirati f'żoni li għadhom 'il bogħod ħafna mill-istandards Ewropej;

44.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, u lill-Istati Membri.

26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/31

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 196 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), li jiddikjara li “L-Unjoni għandha tinkoraġġixxi l-koperazzjoni bejn l-Istati Membri sabiex issaħħaħ l-effettività ta' sistemi ta' prevenzjoni ta' diżastri naturali jew ikkaġunati mill-bniedem u ta' protezzjoni minnhom”,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 122 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 222 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (il-klawżola ta’ solidarjetà), li jistipula li “l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha għandhom jaġixxu flimkien fi spirtu ta' solidarjetà jekk xi Stat Membru jkun suġġett għal attakk terroristiku jew ikun vittma ta' diżastru naturali jew ikkaġunat mill-bniedem”,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 23 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Linji Gwida ta’ Oslo tal-1994, li ġew rieżaminati fl-2001, dwar l-użu tar-riżorsi militari u tal-protezzjoni ċivili barranin fil-qafas tal-operazzjonijiet ta' sokkors f'każ ta' diżastru,

—

wara li kkunsidra l-Kunsens Ewropew dwar l-Għajnuna Umanitarja, iffirmat fit-18 ta' Diċembru 2007 mill-Presidenti tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, tal-Parlament Ewropew u tal-Kummissjoni,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill tas-26 ta' Ottubru 2010 intitolata “Lejn rispons Ewropew aktar b’saħħtu għal diżastri li jseħħu: ir-rwol tal-protezzjoni ċivili u l-assistenza umanitarja” (COM(2010)0600),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill tal-5 ta’ Marzu 2008 dwar it-tisħiħ tal-kapaċità tal-Unjoni fir-reazzjoni għad-diżastri (COM(2008)0130),

—

wara li kkunsidra r-rapport minn Michel Barnier intitolat “Għal forza Ewropea ta' protezzjoni ċivili: Europe Aid”, ippubblikat f'Mejju 2006,

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2010 fejn intlaqgħu l-objettivi deskritti fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta’ Ottubru 2010 li jimmiraw għal reazzjoni tal-Ewropa iktar prevedibbli, effikaċi, effiċjenti, koerenti u viżibbli għad-diżastri,

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill ta' Diċembru 2007 fejn il-Kummissjoni ġiet mistiedna tagħmel l-aħjar użu mill-Mekkaniżmu Komunitarju tal-Protezzjoni Ċivili u ssaħħaħ il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri,

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2007/162/KE, Euratom, tal-5 ta’ Marzu 2007 li tistabbilixxi Strument Finanzjarju għall-Protezzjoni Ċivili (1) u d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2007/779/KE, Euratom tat-8 ta’ Novembru 2007 li tistabbilixxi Mekkaniżmu Komunitarju tal-Protezzjoni Ċivili (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tiegħu tal-14 ta’ Diċembru 2010 dwar it-twaqqif ta’ kapaċità ta’ reazzjoni rapida tal-UE (3), tal-10 ta’ Frar 2010 dwar it-terremot reċenti f'Ħaiti (4), tas-16 ta’ Settembru 2009 dwar in-nirien tal-foresti fis-sajf 2009 (5), tad-19 ta’ Ġunju 2008 dwar it-titjib tal-kapaċità tal-Unjoni fir-reazzjoni għad-diżastri (6) u tal-4 ta’ Settembru 2007 dwar id-diżastri naturali (7),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Iżvilupp, il-Kumitat għall-Affarijiet Barranin u l-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali (A7-0283/2011),

A.

billi l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha qed jaffaċċaw ħafna riskji, bħal pereżempju: terremoti u tsunamis; nirien, inklużi nirien tal-foresti; għargħar u valangi; inċidenti industrijali u nukleari; attakki terroristiċi; diżastri naturali u pandemiji kbar; billi kien hemm żieda drammatika fl-għadd u fil-gravità ta’ dawn id-diżastri naturali u dawk ikkaġunati mill-bniedem li jaffettwaw lill-Unjoni u ċ-ċittadini tagħha, kif ukoll lil pajjiżi u reġjuni oħrajn madwar id-dinja, kif intwera traġikament bil-katastrofi gravi reċenti fil-Ġappun, li ntalqat b’terremot, tsunami u katastrofi nukleari f’daqqa, b’żieda korrispondenti fit-telf ta’ ħajja u fi ħsara ekonomika, soċjali u ambjentali u ħsara fir-rigward tal-wirt kulturali u billi ma nistgħux neskludu l-possibilità li tali avvenimenti iżolati ta’ daqs imprevedibbli jistgħu jseħħu fi kwalunkwe ħin, f’liema każ ir-reazzjoni Ewropea għad-diżastri tkun estremament utli peress li l-kapaċitajiet nazzjonali jafu jisfaw imġebbda sal-limiti tagħhom,

B.

billi s-sitwazzjonijiet ta’ nixfa estrema u nirien tal-foresti żdiedu fil-frekwenza u fl-iskala tagħhom fl-Ewropa, u dan ifisser li jeħtieġ li r-riċerka xjentifika reilevanti tiġi żviluppata iktar, bl-għan li jitjiebu l-mekkaniżmi ta’ valutazzjoni tar-riskju, is-sistemi ta’ prevenzjoni u l-mezzi biex jiġu missielta dawn il-fenomeni,

C.

billi r-rata li qed tiżdied tat-tibdil fil-klima u tat-tnaqqis ta’ kapital naturali ieħor se tkompli żżid il-probabilità ta’ diżastri naturali iktar frekwenti u iktar intensi,

D.

billi fl-2008, il-partijiet għall-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (UNFCCC) irrikonoxxew ir-rabta bejn it-tnaqqis ta’ riskju ta’ diżastru u t-tibdil fil-klima fil-Pjan ta' Azzjoni ta' Bali,

E.

billi fl-2010, il-Qafas tal-Adattament ta’ Cancun tal-UNFCCC irrikonoxxa formalment it-tnaqqis ta’ riskju ta’ diżastru bħala element essenzjali tal-adattament għat-tibdil fil-klima u ħeġġeġ lill-gvernijiet jikkunsidraw li jorbtu miżuri ta’ adattament mal-Qafas għal Azzjoni ta' Hyogo,

F.

billi t-traġedji reċenti, bħat-terremot ta’ Ħaiti u l-għargħar tal-Pakistan, urew li l-għodda ewlenin disponibbli għall-UE biex tirreaġixxi għad-diżastri (għajnuna umanitarja u l-Mekkaniżmu għall-Protezzjoni Ċivili tal-UE) kienu qed jiffunzjonaw tajjeb għal dak li kienu maħsubin għalih u anke meta wieħed jikkunsidra ċ-ċirkostanzi, iżda billi hemm b’żonn ta’ importanza vitali li tkompli tissaħħaħ il-koordinazzjoni tar-reazzjoni għad-diżastri tal-Unjoni Ewropea, kemm ġewwa kif ukoll barra l-fruntieri tagħha, u hemm ukoll lok għal titjib f’termini ta’ effikaċja, effiċjenza, koerenza u viżibilità tal-assistenza tal-UE b’mod ġenerali,

G.

billi, barra minn hekk, matul għadd ta’ kriżijiet, b’mod partikolari t-tsunami tas-26 ta’ Diċembru 2004, tqajmu ħafna mistoqsijiet dwar in-nuqqas ta’ protokolli jew xenarji sistematiċi fil-livell Ewropew fir-rigward ta’ reazzjoni għar-riskji u l-viżibilità inedegwata tal-azzjoni tal-Ewropa b’rabta mal-isforz ġenerali,

H.

billi ġew ittestjati b’suċċess diversi arranġamenti li jinvolvu assi predefiniti tal-Istati Membri u assi ffinanzjati mill-UE f’azzjonijiet pilota mnedija mill-Parlament Ewropew (8),

I.

billi l-Parlament Ewropew talab konsistentement lill-Kummissjoni tippreżenta proposti leġiżlattivi dwar il-ħolqien ta’ Forza ta’ Protezzjoni Ċivili tal-UE, filwaqt li jiġi rrispettat kompletament il-prinċipju ta’ sussidjarjetà, u b’hekk jiġu kkomplementati l-isforzi tal-Istati Membri, b’konformità mal-Artikolu 196 TFUE,

J.

billi l-klawżola ta' solidarjetà skont l-Artikolu 222 tat-TFUE tistabbilixxi l-obbligu li l-Istati Membri jassistu lil xulxin fl-eventwalità ta' diżastru naturali jew ikkawżat mill-bniedem fit-territorju tal-UE,

K.

billi l-koordinazzjoni immedjata, il-koerenza u l-komunikazzjoni fi ħdan l-UE u mal-atturi internazzjnali hija ta’ importanza kruċjali; billi l-koordinazzjoni Ewropea attwali fuq il-post ta’ bosta timijiet bi ktajjen ta’ kmand differenti inevitabbilment twassal għad-duplikazzjoni tal-isforzi u t-tirkib u tispiċċa għalja f’termini ta’ riżorsi umani, koordinazzjoni u effiċjenza; u billi, fid-dawl tal-kuntest tal-kriżi ekonomika u finanzjarja, l-Unjoni Ewropea għandha tiżviluppa sistema ta’ protezzjoni bbażata fuq il-kondiviżjoni u r-razzjonalizzazzjoni tar-riżorsi eżistenti mingħajr ebda żieda fin-nefqa ġenerali,

L.

billi, wara d-diżastru riċenti fil-Ġappun, il-gvern Ġappuniż talab lill-UE tifforma tim uniku u kumpatt tal-protezzjoni ċivili, ikkoordinat mill-Kummissjoni, għad-distribuzzjoni ta' għajnuna, minflok ma jintbagħtu diversi timijiet tal-protezzjoni ċivili minn Stati Membri differenti fi żminijiet differenti; billi ż-żieda fil-koordinazzjoni operazzjonali matul dak id-diżastru għamlitha possibbli li titjieb l-assistenza tal-UE b’mod ġenerali f’termini ta’ kosteffettività, koerenza u viżibilità,

M.

billi l-koerenza politika għandha tiġi żgurata fil-livell tal-UE fid-dawl tar-rwoli istituzzjonali rispettivi bla ma xxekkel jew tnaqqas ir-rapidità tal-operazzjonijiet ta’ reazzjoni għad-diżastri, u billi din għandha tissejjes fuq il-mekkaniżmi eżistenti bla ma jinħolqu strutturi ġodda,

N.

billi għandha tiġi integrata kultura ta’ prevenzjoni tad-diżastri u tħejjija għalihom fil-programmi, il-pjanijiet u l-politiki ta’ żvilupp, sabiex jiġu indirizzati wħud mill-kawżi bażiċi tad-diżastri,

O.

billi jeħtieġ li tiġi żviluppata prevenzjoni f’ħin reali fl-istadji operazzjonali kollha: monitoraġġ, inkluż permezz ta’ dejta satellitari; twissijiet bikrija; allert u sussegwentement reazzjoni u għoti ta’ assistenza lill-popolazzjonijiet li potenzjalment tkun tinsab f’riskju,

P.

billi l-UE tappoġġa r-rwol ċentrali tan-Nazzjonijiet Uniti, partikolarment dak tal-Uffiċċju tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Koordinazzjoni tal-Affarijiet Umanitarji, fil-koordinazzjoni tas-sokkors internazzjonali f’pajjiżi terzi,

Q.

billi approċċ Ewropew integrat għal kull tip ta’ periklu mmirat lejn reazzjoni għall-kriżijiet fl-istadji kollha taċ-ċikli ta’ ħajja tagħhom huwa l-iktar strateġija effettiva biex jiġu indirizzati d-diżastri; billi dan l-approċċ għandu jgħaqqad flimkien il-prevenzjoni tad-diżastri (inklużi l-mitigazzjoni u t-tnaqqis tar-riskju), it-tħejjija, ir-reazzjoni u l-irkupru, fil-kuntest wiesa’ tal-iżvilupp sostenibbli; billi huwa ta’ importanza kbira li jiddaħħlu fis-seħħ għodod operazzjonali bħal pereżempju pjan ta' prevenzjoni tar-riskju operazzjonali (inklużi proċedura ta’ riferenza u għodod tal-ippjanar); billi jeħtieġ li l-UE tagħmel investimenti reali fil-prevenzjoni u t-tbassir tar-riskji, u billi l-UE għandha ssegwi approċċ ugwalment ambizzjuż fir-rigward tal-prevenzjoni tad-diżastri u t-tħejjija u r-reazzjoni għalihom,

R.

billi r-Regolament li jistabbilixxi l-Fond ta’ Solidarjetà fih prekundizzjonijiet li jxekklu u jdawmu l-użu tal-Fond f’ċerti sitwazzjonijiet ta’ diżastru, partikolarment fir-rigward tal-ammonti u t-tipi ta’ nefqa eliġibbli, kif ukoll f’dak li għandu x’jaqsam mal-inflessibilità tal-iskadenzi u l-proċeduri,

S.

billi, waqt kriżi, huwa essenzjali li t-timijiet ta’ salvataġġ ikollhom aċċess għal informazzjoni preċiża kemm jista’ jkun malajr sabiex jiġu distribwiti t-tagħmir, in-neċessitajiet bażiċi u r-riżorsi kritiċi, u billi għaldaqstant it-telekomunikazzjonijiet huma l-ħolqa l-iktar importanti fil-katina tal-ġestjoni tal-kriżi,

T.

billi r-riżorsi u l-konnessjonijiet ta’ komunikazzjoni konvenzjonali jafu jispiċċaw mgħobbija żżejjed jew meqruda f’sitwazzjoni ta’ kriżi,

U.

wara li kkunsidra l-Politika Ewropea dwar l-Ispazju u r-riżultati pożittivi miksuba mill-programm ta’ Monitoraġġ Globali tal-Ambjent u s-Sigurtà (GMES) imniedi mill-Kummissjoni biex jiġu użati l-informazzjoni u d-dejta satellitari, u l-applikazzjoni prattika tiegħu fis-settur tal-protezzjoni ċivili u anke permezz tas-Servizz Ċentrali ta' Reazzjoni għal Emerġenza, li l-utilità tiegħu diġà ġiet rikonoxxuta mill-Kummissjoni u mill-Istati Membri,

1.

Jilqa’ l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill intitolata “Lejn rispons Ewropew aktar b'saħħtu għal diżastri li jseħħu: ir-rwol tal-protezzjoni ċivili u l-assistenza umanitarja” u l-objettivi tagħha; jenfasizza li l-propositi deskritti fil-Komunikazzjoni għandhom jiġu eżaminati ulterjament sabiex jiġu ssodisfati l-aspettattivi ta’ reazzjoni Ewropea msaħħa, ikkoordinata, konsistenti, effikaċi u effiċjenti f’sens ta’ spejjeż, viżibbli, koeżiva u komprensiva;

2.

Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi ssimplifikat u rrazzjonalizzat il-funzjonament tar-reazzjoni Ewropea għad-diżastri attwali u jiġu ottimizzati r-riżorsi disponibbli għall-benefiċċju komuni, filwaqt li l-Istati Membri jiġu mħeġġa jikkontribwixxu u b’hekk tiġi garantita solidarjetà Ewropea; jikkunsidra, għalhekk, li l-kapaċità ta' reazzjoni tal-UE għandha tifforma parti minn approċċ integrat li jindirizza diversi riskji; barra minn hekk, għandha twettaq amministrazzjoni tal-informazzjoni u riżorsi ddelegata ‧minn isfel għal fuq‧: fi kliem ieħor, l-inizjattiva għandha tiġi mill-Istati Membri, li jipprovdu għarfien u riżorsi b’mod volontarju;

3.

Jistieden lill-Kummissjoni biex, fit-twaqqif tal-kapaċità Ewropea ta’ reazzjoni għad-diżastri, tqis il-Klawżola ta' Solidarjetà u l-arranġamenti ta' implimentazzjoni tagħha, li jeħtieġ jiġu adottati bħala kwistjoni ta' urġenza u li se jiżguraw reazzjoni aktar effettiva u koerenti għal diżastri kemm fl-Unjoni Ewropea kif ukoll lil hinn minnha;

4.

Itenni l-ħtieġa li ssir reviżjoni tar-Regolament dwar il-Fond ta’ Solidarjetà sabiex il-kriterji ta’ eliġibilità jiġu adattati għall-karatteristiċi ta’ kull reġjun u kull diżastru, inklużi d-diżastri li jevolvu bil-mod bħal pereżempju n-nixfiet, u jingħata lok sabiex il-mobilizzazzjoni tkun iktar flessibbli u f’waqtha;

5.

Jafferma mill-ġdid li l-prevenzjoni tad-diżastri u t-tħejjija u r-reazzjoni għalihom ma jistgħux ikunu diżassoċjati minn xulxin u li għalhekk huwa rakkomandabbli li jiġi kkonsolidat approċċ integrat biex jiġu indirizzati l-katastrofi;

6.

Japprova l-ħtieġa ta’ bidla kwalitattiva mill-koordinazzjoni ad hoc attwali għal sistema prevedibbli u ppjanata minn qabel fil-Mekkaniżmu għall-Protezzjoni Ċivili tal-UE bbażata fuq assi identifikati minn qabel li jkunu disponibbli għall-użu immedjat fl-operazzjonijiet ta’ għajnuna tal-UE f’każ ta’ diżastru u fuq il-mezzi u r-riżorsi kollha l-oħra li l-Istati Membri jafu jqisu xierqa biex jintużaw; jenfasizza l-bżonn li tiġi introdotta sistema għall-monitoraġġ, is-sorveljanza u l-iżvilupp ta’ azzjoni tal-UE f’operazzjonijiet ta’ għajnuna f’każ ta’ diżastru;

7.

Jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposti mill-aktar fis possibbli biex, filwaqt li jiġi rrispettat il-prinċipju ta’ sussidjarjetà, titwaqqaf forza ta’ protezzjoni ċivili tal-UE msejsa fuq il-Mekkaniżmu għall-Protezzjoni Ċivili tal-UE u li tiġbor ir-riżorsi neċessarji biex tingħata protezzjoni ċivili u għajnuna ta’ sokkors ta' emerġenza immedjata lill-vittmi; jemmen li r-reazzjoni tal-UE għandha tibni fuq il-kapaċitajiet u r-rwoli eżistenti tal-forzi ta’ protezzjoni ċivili Ewropej u tiżgura li jiġu indirizzati l-konġestjonijiet u l-lakuni attwali;

8.

Jaqbel li r-reazzjoni Ewropea għad-diżastri għandha tibni kemm fuq kapaċità Ewropea ta’ reazzjoni għall-emerġenzi permezz tat-tisħiħ tal-Mekkaniżmu Ewropew għall-Protezzjoni Ċivili abbażi tal-kapaċitajiet u d-disponibilità ta’ assi tal-Istati Membri għall-emerġenzi li jkunu identifikati minn qabel u allura prevedibbli kif ukoll fuq ċentru Ewropew ta’ reazzjoni għall-emerġenzi bħala l-pedamenti ta’ tali strateġija kif deskritt fil-Komunikazzjoni tas-26 ta’ Ottubru 2010; jenfasizza li dawn l-iżviluppi għandhom isegwu approċċ maħsub għal kull tip ta’ periklu, filwaqt li jiġbru flimkien l-atturi rilevanti kollha – b’mod partikolari s-soċjetà ċivili – inklużi l-organizzazzjonijiet nongovernattivi u l-volontiera, għal azzjoni konġunta, u għandhom jisfruttaw is-sinerġiji fost l-għodda u l-istrumenti varji eżistenti;

9.

Jikkunsidra li l-approċċ maħsub għal kull tip ta’ periklu għandu jmur id f’id ma’ flessibilità ikbar fir-reazzjoni għall-kategoriji differenti ta’ riskju, li għandu jiġu kkunsidrat abbażi ta’ kull każ għalih; dan imbagħad jirrikjedi l-iżvilupp ta’ kapaċità diċentralizzata għall-analiżi u l-ippjanar ta’ miżuri meħtieġa fid-dawl tan-natura, il-probabilità u l-gravità tar-riskji;

10.

Barra minn hekk jitlob li l-kapaċità ta’ reazzjoni għad-diżastri tal-UE tagħmel użu mir-reġjuni l-aktar imbiegħda u t-territorji ekstra-Ewropej li jistgħu jiffurmaw bażijiet biex jiġu ffaċilitati l-operazzjonijiet ta’ loġistika u għall-pożizzjonament minn qabel tar-riżorsi tal-UE f’kull oċean;

11.

Jistieden lill-Kummissjoni tfassal u tressaq quddiem il-Parlament lista ta’ strumenti Komunitarji li jiffinanzjaw attivitajiet ta’ prevenzjoni tad-diżastri, bl-għan li tiġi vvalutata l-possibilità li jiġu inkorporati iżjed il-programmi ta’ prevenzjoni tad-diżastri fil-programmi ta’ finanzjament eżistenti tal-UE, kif mitlub fl-abbozz ta’ konklużjonijiet tal-Kunsill dwar qafas Komunitarju dwar il-prevenzjoni tad-diżastri fl-UE (dokument Nru 15394/09 tat-12 ta’ Novembru 2009);

12.

Jenfasizza li s-sistema ta’ reazzjoni Ewropea għad-diżastri għandha tirrispetta l-prinċipju tas-sussidjarjetà kemm tal-Istati Membri (li għandhom ikunu kapaċi jużaw l-assi tagħhom stess, speċjalment fi kwalunkwe każ ta’ bżonnijiet nazzjonali konfliġġenti) kif ukoll tan-Nazzjonijiet Uniti, i.e. li għandha tirrispetta l-kompetenzi nazzjonali, reġjonali u lokali ta’ kull Stat Membru fuq naħa waħda – filwaqt li jitiqies ir-rwol kruċjali li għandhom dawk l-awtoritajiet fiċ-ċiklu tal-ġestjoni tad-diżastri, partikolarment peress li f’bosta Stati Membri s-setgħat leġiżlattivi huma eżerċitati fuq bażi lokali jew reġjonali – u r-rwol ta’ koordinazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti fl-operazzjonijiet ta’ sokkors f’każ ta’ diżastru barra mill-UE fuq in-naħa l-oħra; jinnota li din l-istrateġija għandha tkun komplementarja għal dik tan-NU, li tara valur miżjud ċar fil-ħolqien ta’ punt ta’ referenza Ewropew b’kapaċità ta’ reazzjoni;

13.

Jirrimarka li n-natura transkonfinali tad-diżastri tfisser li l-UE għandha tikkoordina r-riżorsi u l-ħidma tagħha ma' pajjiżi terzi, b'mod partikolari fil-viċinat tagħha fejn ikunu kkonċernati pajjiżi tal-Unjoni għall-Mediterran (UgħM);

14.

Jappoġġa l-proposta tal-Kummisjoni biex tistabbilixxi kapaċità Ewropea ta’ reazzjoni għall-emerġenzi, inklużi arranġamenti biex tiġi ggarantita disponibilità aktar prevedibbli tal-assi ewlenin tal-Istati Membri, inter alia billi tiġi stabbilita kollezzjoni ta’ assi identifikati minn qabel, disponibbli fi żmien ta’ reazzjoni miftiehem minn qabel, u li għandhom jintużaw fil-qafas ta’ impenn volontarju mill-Istati Membri biex jagħmlu dawn l-assi disponibbli fuq bażi volontarja għall-interventi ta’ sokkors għad-diżastri fuq skala Ewropea kemm fi ħdan l-Unjoni kif ukoll barra l-Unjoni fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali; huwa tal-fehma li b’dan il-mod, u billi jiġu megħjuna l-persuni effettwati mid-diżastri naturali bħal nirien kbar, għargħar, terremoti, eruzzjoni ta' vulkani, uragani u maremoti, kif ukoll għal inċidenti marittimi, tixrid taż-żejt u riskji nukleari, il-valur miżjud Ewropew tal-interventi tal-UE se jissaħħaħ b’mod konsiderevoli;

15.

Jinnota li ċerti żoni, bħaż-żoni kostali, insulari u muntanjużi, huma estremament vulnerabbli minħabba l-ġeografija tagħhom, u jitlob li tingħata attenzjoni speċjali għal dawn iż-żoni;

16.

Jinnota li r-reġjuni Ewropej li jinstabu fil-konfini tal-UE jistgħu jiġu effettwati mid-diżastri li jseħħu fir-reġjuni li jagħmlu parti minn pajjiżi terzi, fejn l-intervent ikun aktar u aktar diffiċli; jipproponi li jiġu żviluppati miżuri biex jappoġġaw lil dawn ir-reġjuni u li tingħata attenzjoni speċjali lid-diżastri kkawżati minn persuni jew minn inċidenti industrijali, li jeħtieġu strateġiji differenti;

17.

Jemmen li għandha tingħata attenzjoni partikulari lin-nirien, li fir-rigward tagħhom hemm bżonn ta’ azzjonijiet u strateġiji mmirati;

18.

Jafferma l-ħtieġa li jiġi osservat il-prinċipju ta’ “min iniġġes iħallas” fir-rigward tar-responsabilità għal ħsara ambjentali u l-irkupru tal-ispejjeż relatati ma’ reazzjoni għal diżastru minn entitajiet privati responsabbli għall-ħsara;

19.

Jikkunsidra li r-raggruppament ta’ kapaċitajiet, riżorsi u assi identifikati minn qabel li jkunu disponibbli fuq bażi volontarja għall-intervenzjonijiet ta’ sokkors tal-UE f’każ ta’ diżastru, kemm barra kif ukoll ġewwa l-Unjoni, se jikkostitwixxi n-nukleu tal-kapaċità ta' sokkors tal-UE f'każ ta' diżastru, li jista’ jiġi kkomplementat b’offerti ad hoc addizzjonali min-naħa tal-Istati Membri; jirrakkomanda li titfassal skema ċara u dettaljata ta’ inċentivi sabiex l-Istati Membri jkunu jistgħu jimpenjaw kapaċitajiet suffiċjenti għar-raggruppament volontarju bla ma tiżdied in-nefqa ġenerali tal-Istati Membri;

20.

Jitlob il-ħolqien, fi ħdan il-Forza ta’ Protezzjoni Ċivili tal-UE futura, ta’ mekkaniżmi speċifiċi li jippermettu li l-UE taffaċċa każijiet ta’ tniġġis fuq skala kbira kkawżati minn installazzjonijiet lil hinn mill-kosta taż-żejt u l-gass;

21.

Ifakkar ir-rwol ċentrali tan-Nazzjonijiet Uniti fil-koordinazzjoni tal-isforzi tar-reazzjoni għad-diżastri tal-komunità internazzjonali;

22.

Jenfasizza li kapaċità ta' reazzjoni għad-diżastri tal-UE iktar b'saħħitha se tipprovdi kontribuzzjoni koerenti tal-UE għall-isforz ġenerali ta’ sokkors immexxi min-NU u għar-rwol ta’ koordinazzjoni tagħha;

23.

Jafferma li l-assi ffinanzjati mill-UE u ġestiti mill-Istati Membri għandhom jissuplementaw aktar l-assi tal-Istati Membri disponibbli għall-operazzjonijiet ta’ sokkors; jinnota li dawn għandhom jinbnew fuq mudelli żviluppati permezz ta’ azzjonijiet preparatorji ttestjati b’suċċess f’emerġenzi riċenti kemm ġewwa kif ukoll barra l-Ewropa, bħalama huma l-unità multinazzjonali ta’ reazzjoni għall-għargħar għall-pajjiżi Baltiċi u r-riżerva tattika supplementari għat-tifi tan-nar mill-ajru;

24.

Jistieden lill-Kummissjoni, flimkien mal-Istati Membri, tidentifika l-lakuni ta’ kapaċità eżistenti. Għandu jiġi kkunsidrat il-ħolqien ta’ assi fil-livell tal-UE, filwaqt li tiġi evitata kwalunkwe forma ta’ kompetizzjoni u/jew tirkib mal-assi nazzjonali, sabiex jimtlew il-lakuni ta’ kapaċità eżistenti fejn dan jirriżulta fi ffrankar sinifikanti għall-UE b’mod ġenerali jew jingħata aċċess għal assi li ma jkunux disponibbli għal Stati Membri li jaġixxu waħidhom, u b’hekk ikun qed jiġi offrut mudell tajjeb ta’ kondiviżjoni tal-piżijiet;

25.

Iqis li huwa importanti wkoll li jiġu identifikati d-difetti fir-riżorsi u li jkun iċċarat eżatt kif l-UE tista' tikkontribwixxi għall-isforzi tal-Istati Membri biex itejbu l-qagħda ta’ tħejjija tagħhom; huwa tal-fehma li użu aktar effettiv tar-riżorsi eżistenti jipprevjeni burokrazija finanzjarja u amministrattiva żejda, speċjalment fil-kuntest ta' amministrazzjoni reġjonali u lokali;

26.

Jistieden lill-Kummissjoni timmira lejn involviment tal-UE f'termini ta' forniment ta’ riżorsi, kapaċijatijet u koordinament fir-rigward tad-diżastri li jseħħu fl-UE u li jeffettwaw direttament liċ-ċittadini tagħha;

27.

Huwa tal-fehma li l-għan ewlieni għandu jkun l-użu sħiħ tar-riżorsi finanzjarji disponibbli, kif ukoll is-simplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi kollha involuti fil-mobilizzazzjoni ta' dawn ir-riżorsi; iqis li għandhom jittieħdu passi sabiex jiġi żgurat li l-assistenza umanitarja ta’ emerġenza tilħaq lil dawk effettwati bid-diżastri mingħjar dewmien;

28.

Jikkunsidra l-ippjanar minn qabel u l-preparazzjoni ta’ operazzjonijiet permezz tal-iżvilupp ta’ xenarji ta’ riferenza u l-elenkar tal-assi tal-Istati Membri potenzjalment disponibbli għall-użu fl-operazzjonijiet ta’ sokkors tal-UE f’każ ta’ diżastru u l-ippjanar ta’ kontinġenza bħala elementi ewlenin ta’ reazzjoni aħjar tal-UE f’każ ta’ diżastru u essenzjali għal użu rapidu u reazzjoni immedjata xierqa għal kull emerġenza; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jimplimentaw dawn il-miżuri immedjatament u bla ħsara għal azzjonijiet oħrajn; jistieden, finalment, lill-Kummissjoni tniedi studju ta’ fattibilità dwar il-merti li jitwaqqfu u jiġu ċċertifikati laboratorji ta' riferenza għall-ġlieda kontra l-bijoterroriżmu u l-identifikazzjoni tal-vittmi, li jkunu ffinanzjati mill-baġit tar-riċerka Ewropea;

29.

Jitlob b’mod partikulari ppjanar adegwat għal kontinġenzi speċifiċi b’rabta mar-reazzjoni għad-diżastri kkaġunati mill-bniedem relatati ma’ tixrid taż-żejt, installazzjonijiet nukleari jew li jinvolvu sustanzi perikolużi fuq l-art kif ukoll fil-baħar;

30.

Jilqa’ bħala pass fid-direzzjoni t-tajba d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tgħaqqad flimkien iċ-Ċentru ta' Monitoraġġ u Informazzjoni (MIC) u ċ-ċentru ta’ kriżi għall-għajnuna umanitarja ECHO sabiex jinħoloq Ċentru ta' Reazzjoni għall-Emerġenzi li verament ikun disponibbli l-ħin kollu bħala pjattaforma għall-ippjanar u l-koordinazzjoni operattiva u jitlob li dan jiġi implimentat ukoll b’kooperazzjoni f’ħin reali mill-Istati Membri, b’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà, fl-oqsma ta' monitoraġġ, ħruġ ta’ twissijiet bikrija, u l-allert; jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ iċ-Ċentru sabiex ikun jista’ jservi aħjar bħala ċentru għal koordinazzjoni fil-pront u effikaċi tal-assistenza in natura Ewropea kollha kif ukoll tal-kontribuzzjonijiet finanzjarji għal għajnuna umanitarja; jistipula li għandu jiffunzjona bħala punt ta’ dħul uniku għat-talbiet ta’ assistenza relatati ma’ kull tip ta’ diżastru naturali u dawk ikkaġunati mill-bniedem sabiex ikun hemm lok għal reazzjoni koerenti min-naħa tal-UE;

31.

Jitlob l-għaqda effikaċi taċ-ċentru ta’ kriżi ECHO u ċ-Ċentru ta' Monitoraġġ u Informazzjoni (MIC), filwaqt li jiġi żgurat finanzjament adegwat;

32.

Jistieden lill-Kummissjoni tinvolvi b’mod attiv liċ-Ċentru Ewropew ta’ Reazzjoni għall-Emerġenza l-ġdid fiż-żewġ għodod Komunitarji għall-protezzjoni tal-foresti min-nirien tal-foresti: l-EFFIS u l-EFFICS;

33.

Jistieden lill-Kummissjoni tikkoordina l-azzjonijiet f’każ ta’ emerġenza, filwaqt li tissimplifika u tottimizza s-servizz universali eżistenti u n-numru ta’ emerġenza 112;

34.

Jinsisti li d-deċiżjonijiet dwar l-użu ta’ assi mir-raggruppament ta’ assi jittieħdu b’mod rapidu miċ-Ċentru ta' Reazzjoni għall-Emerġenzi flimkien mal-Istati Membri, sabiex tiġi żgurata assistenza prevedibbli, immedjata u effikaċi lill-vittmi u jiġu evitati d-dawmien, id-duplikazzjonijiet u t-tirkib;

35.

Jemmen li għandha tiġi identifikata u fformulata lista tal-assi ewlenin li l-Istati Membri jistgħu jagħmlu disponibbli għar-reazzjoni għal emerġenza tal-UE għal dawn ix-xenarji;

36.

Jitlob ċarezza u koerenza tal-azzjoni tal-UE fid-dawl tar-rwoli istituzzjonali rispettivi tal-Kummissjoni Ewropea u tar-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) filwaqt li jitqiesu s-setgħat rispettivi tagħhom u l-limiti tal-mandati ta’ kull wieħed minnhom; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni u lill-SEAE jiżviluppaw arranġamenti ta’ ħidma xierqa u regoli trasparenti bl-għan li, fejn ikun possibbli, jiġu żgurati kooperazzjoni mill-qirb u koordinazzjoni ta’ kwistjonijiet li jirrigwardaw ir-reazzjoni tal-UE f’każ ta’ diżastru, li jkomplu jibnu fuq mekkaniżmi eżistenti bla ma jinħoloq dawmien fl-operazzjonijiet ta’ sokkors; jenfasizza l-ħtieġa ta’ koordinazzjoni flessibbli, sempliċi u rapida bejn is-servizzi li tkun tinvolvi biss is-servizzi relevanti, li għandhom jirreaġixxu fi żmien qasir ħafna filwaqt li tiġi evitata l-burokrazija; jenfasizza li l-għajnuna umanitarja tal-UE għandha tiġi pprovduta irrispettivament mill-kunsiderazzjonijiet politiċi kolha, filwaqt li jiġu osservati l-prinċipji umanitarji miftiehma fil-livell internazzjonali;

37.

Jenfasizza r-riskju ikbar ta' diżastri kkawżati min-nirien tal-foresta, primarjament minħabba t-tibdil fil-klima li qed iżid il-probabilità li jseħħu nirien kbar fil-foresti; jistieden lill-Kummissjoni twaqqaf unità speċjali fi ħdan iċ-Ċentru Ewropew ta’ Reazzjoni għall-Emerġenza l-ġdid biex tindirizza dan ir-riskju;

38.

Jenfasizza li, bħala l-aħħar soluzzjoni u b'konformità mal-Linji Gwida ta' Oslo, l-użu ta' mezzi militari taħt kontroll ċivili ta’ spiss jikkostitwixxi kontribut importanti għar-reazzjoni għad-diżastri, b'mod partikolari għal assi speċjalizzati, trasport strateġiku jew inġinerija tqila; jenfasizza li l-koordinazzjoni tal-użu tal-kapaċitajiet disponibbli kollha – ċivili u militari – u l-assi ta' ġestjoni ta' kriżijiet tal-Istati Membri għandhom jissaħħu sabiex jiġu evitati dupplikazzjonijiet li jiswew ħafna;

39.

Jirrikonoxxi li l-użu tal-mezzi militari – trasport, loġistika, sigurtà – b'appoġġ għall-operazzjonijiet umanitarji jista' jikkostitwixxi appoġġ essenzjali, b'mod partikolari matul katastrofi naturali fuq skala kbira; ifakkar li l-mezzi militari għandhom jintużaw f'każijiet ferm limitati u bħala l-aħħar soluzzjoni possibbli, bi qbil mar-rakkomandazzjonijiet tan-Nazzjonijiet Uniti;

40.

Jitlob arranġamenti loġistiċi effikaċi u kondiviżi, li b’mod partikulari jinkludu t-timijiet tekniċi ta' assistenza u sostenn (TTAS) ġenerali ffinanzjati mill-UE, li jistgħu jappoġġaw kwalunkwe uffiċjal jew tim tal-UE jew tal-Istati Membri fuq il-post, speċjalment f’każijiet meta tikkollassa l-infrastruttura lokali;

41.

Jitlob li jiġu mmobilizzati timijiet ta’ appoġġ u assistenza teknika meta jseħħu diżastri u li jsiru rakkomandazzjonijiet dwar il-mod li bih dawk it-timijiet jistgħu jipprovdu appoġġ iktar effikaċi lil dawk milquta mid-diżastri;

42.

Jipproponi, bl-għan li tiġi mmassimizzata l-effiċjenza u jsir użu xieraq tal-kapaċità eżistenti, li jiġi kkunsidrat ir-raggruppament tar-riżorsi konsulari tal-Istati Membri sabiex jitjiebu r-rapidità u l-kwalità tar-reazzjoni globali tagħna permezz tal-aħjar użu tar-riżorsi disponibbli diġà; jirrakkomanda f’dan ir-rigward li ssir valutazzjoni tal-kapaċitajiet konsulari tal-Istati Membri differenti sabiex jittieħed rendikont tar-riżorsi attwali tal-Unjoni Ewropea madwar id-dinja;

43.

Jitlob li jiġu kkunsidrati s-sistemi eżistenti ta’ sokkors ikkoordinati min-Nazzjonijiet Uniti, filwaqt li jitlob trasport aħjar, imsaħħaħ, iktar effikaċi f’sens ta’ spejjeż u kkoordinat tajjeb għall-kwalunkwe assistenza in natura għas-siti ta’ diżastri, b’mod partikulari permezz ta’ proċeduri simplifikati, rata ta’ kofinanzjament ikbar u l-introduzzjoni ta’ modijiet ġodda biex ikun jista’ jsir aċċess għal kapaċitajiet ta’ trasport addizzjonali, possibilment permezz ta’ kuntratti ta’ qafas;

44.

Ifakkar fl-għodod eżistenti ta’ monitoraġġ u prevenzjoni (speċjalment it-tagħmir ta’ osservazzjoni in-situ) bħalma huma dawk ipprovduti permezz tal-programm ta’ Monitoraġġ Globali tal-Ambjent u s-Sigurtà (GMES) tal-Unjoni Ewropea jew il-programmi INSPIRE u GALILEO li jistgħu jissorveljaw żoni li potenzjalment ikunu f’riskju u għaldaqstant issir tħejjija iktar effikaċi biex jiġi pprovdut sokkors lill-vittmi f'każ ta' diżastru; jistieden lill-Kummissjoni tesplora l-possibilità li l-UE tiġi mgħammra b’kapaċità ta’ telekomunikazzjonijiet dedikata u sikura u b’soluzzjonijiet integrati ta’ ġestjoni tal-kriżijiet li jkopru l-prevenzjoni u l-irkupru; jistieden lill-Kummissjoni tagħmel l-aħjar użu mis-soluzzjonijiet eżistenti u dawk futuri pprovduti mis-satelliti tat-telekomunikazzjonijiet sabiex jiġi ffaċilitat l-iżvilupp ta’ servizzi għaċ-ċittadini fl-oqsma tas-sigurtà pubblika u r-reazzjoni għall-emerġenzi, b’kollaborazzjoni mal-Aġenzija Spazjali Ewropea, l-Istati Membri u l-partijiet interessati (l-operaturi privati, l-industrija);

45.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa netwerk ta’ komunikazzjoni u informazzjoni filwaqt li tesplora, b’mod partikolari, ir-rikors għal kapaċitajiet ta’ telekomunikazzjoni, inklużi dawk satellitari, sabiex il-gruppi ta' assistenza jkollhom aċċess għal informazzjoni rapida u preċiża li tippermetti distribuzzjoni effikaċi ta' oġġetti ta’ ħtieġa essenzjali u ta’ tagħmir indispensabbli għar-riorganizzazzjoni soċjali immedjatament wara li sseħħ katastrofi;

46.

Jitlob strateġija ta’ komunikazzjonijiet komprensiva, li tinvolvi lill-istituzzjonijiet, l-Istati Membri, is-sħab soċjali u s-soċjetà ċivili kollha tal-UE li ttejjeb it-trasparenza u l-viżibilità ġenerali tal-azzjonijiet Ewropej kemm f’pajjiżi benefiċjarji kif ukoll fost iċ-ċittadini Ewropej, filwaqt li jiġi żgurat li s-sokkors f’każ ta’ diżastru qatt ma jkun subordinarju għall-interessi kummerċjali jew politiċi u strateġiċi; jikkunsidra li din l-istrateġija għandha tipprova tissimplifika u tistandardizza l-għodda u l-metodi ta’ komunikazzjoni; jipproponi għal dan il-għan it-twaqqif, pereżempju, ta’ logo u kodiċi ta’ lbies standard flimkien ma' beġġijiet nazzjonali għall-persunal Ewropew kollu, u l-ħatra ta’ kelliem wieħed responsabbli għall-komunikazzjonijiet li jikkonċernaw ir-reazzjoni għall-emerġenzi; jitlob li kwalunkwe strateġija ta’ komunikazzjoni tiżgura distinzjoni ċara bejn assistenza umanitarja u attivitajiet militari;

47.

Jenfasizza li l-informazzjoni hija komponent vitali ieħor ta’ politika effikaċi għall-prevenzjoni tad-diżastri u r-reazzjoni għalihom fil-livelli kollha u li x-xenarju ta’ riskju li qed jinbidel jirrikjedi aġġornament kontinwu tal-għarfien, dejta solida u kumparabbli dwar il-frekwenza tal-okkorrenza, ir-riskji u l-konsegwenzi assoċjati tad-diżastri u l-għodda analitika relatata; għalhekk jitlob azzjoni kkoordinata, disponibilità ikbar u tixrid sistematiku ta’ għarfien u informazzjoni teknika u xjentifika u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki, inklużi studji u tqegħid fil-prattika tal-lezzjonijiet meħuda, bħal pereżempju l-esperjenza miksuba permezz tal-proġetti implimentati fil-passat taħt l-inizjattiva Komunitarja INTERREG;

48.

Jenfasizza l-bżonn li titqajjem kuxjenza dwar il-proċeduri li għandhom jiġu adottati f’sitwazzjonijiet ta’ diżastru, filwaqt li tingħata attenzjoni partikulari għat-taħriġ taż-żgħażagħ, mill-età tal-iskola ‘l fuq; jistieden lill-Kummissjoni trawwem, bl-involviment ta’ iskejjel u assoċjazzjonijiet volontarji speċifiċi, il-kultura ta’ ppjanar, prevenzjoni u reżiljenza li hija prerekwiżit biex tiġi ottimizzata l-ħidma tal-protezzjoni ċivili;

49.

Jinnota r-rwol ewlieni tal-awtoritajiet reġjonali u lokali, li jkunu fuq quddiem meta jseħħ xi diżastru – speċjalment fil-każ ta' diżastri transkonfinali – u li l-involviment tagħhom jista' jżid il-viżibilità tal-UE fost iċ-ċittadini tagħha; għalhekk, jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-Istati Membri jinvolvu l-awtoritajiet reġjonali u lokali fl-istadji bikrin tar-reazzjoni għad-diżastri, billi jibnu fuq il-mudell ta' governanza b'diversi livelli implimentat fil-qasam tal-politika ta' koeżjoni, permezz ta' strateġija ta' komunikazzjoni vantaġġjuża għall-atturi kollha li jagħmlu parti mill-mekkaniżmu ta' reazzjoni;

50.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżviluppaw sistema ċara ta’ informazzjoni u prevenzjoni għaċ-ċittadini Ewropej kollha meta jkunu qed jivvjaġġaw kemm fl-UE kif ukoll barra mill-Istati Membri; jipproponi, għal dan il-għan, li l-passaporti Ewropej ikun fihom in-numri ta’ emerġenza 112 b’indikazzjonijiet ċari dwar l-aċċessibilità tiegħu madwar l-UE kollha, sabiex ikun jista’ jintuża mill-vjaġġaturi fl-UE, kif ukoll referenza għall-Artikolu 23 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jistipula li “kull ċittadin tal-Unjoni għandu, fit-territorju ta' pajjiż terz li fih m’hemmx rappreżentanza tal-Istat Membru li tiegħu għandu ċ-ċittadinanza, ikun intitolat għal protezzjoni mill-awtoritajiet diplomatiċi jew konsulari ta' kwalunkwe Stat Membru (…)”, liema dispożizzjoni tista’ tintuża minn dawk li jivvjaġġaw lejn pajjiżi li ma jkunux Stati Membri;

51.

Jitlob li jsiru sforzi sabiex jiġi kkomunikat in-numru pan-Ewropew tal-emerġenza “112” b’mod iktar effikaċi liċ-ċittadini Ewropej u liċ-ċittadini ta’ pajjiżi terzi fl-UE, b’mod partikulari permezz tal-midja stampata u awdjoviżiva u l-avviżi pubbliċi, sabiex iċ-ċittadini kollha jkunu jistgħu jużawh awtomatikament biex jirrapportaw kwalunkwe diżastru li jseħħ fit-territorju tal-UE;

52.

Jikkunsidra li t-taħriġ dedikat tal-persunal u l-esperti Ewropej fir-reazzjoni għad-diżastri jagħmilha possibbli, permezz ta’ taħriġ b’bażi komuni u moduli speċjalizzati, li tiġi żviluppata konsapevolezza mill-metodi ta’ ħidma Ewropej u l-proċeduri ta’ reazzjoni komuni; f’dan il-qafas jirrakkomanda eżerċizzji ta’ reazzjoni konġunta għad-diżastri bejn l-unitajiet ta' loġistika ċivili u militari;

53.

Jinnota li l-prevenzjoni tad-diżastri ta’ sikwit tkun iktar kosteffettiva milli meta wieħed jikkumbattihom; għalhekk, jenfasizza l-ħtieġa ta’ importanza vitali li tiġi kkomplementata l-politika biex tiżdied il-kapaċità ta’ reazzjoni għal emerġenza tal-UE permezz tat-titjib tal-politiki ta’ tbassir u prevenzjoni tar-riskji tal-UE u tal-Istati Membri u jħeġġeġ lill-Kummissjoni tipprepara strateġija komprensiva u innovattiva tal-UE dwar it-tnaqqis tar-riskju ta’ diżastru; jitlob li jiġu ddedikati riżorsi suffiċjenti għall-identifikazzjoni bikrija ta’ diżastri possibbli u jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li r-reviżjoni tal-Fondi Strutturali u l-Fond ta’ Solidarjetà tintuża biex jitħeġġeġ l-iżvilupp ta’ politiki u investimenti f’dawn l-oqsma; barra minn hekk, jitlob edukazzjoni aħjar dwar il-prevenzjoni tad-diżastri, investiment fil-prevenzjoni tad-diżastri u t-tibdil fil-klima, leġiżlazzjoni xierqa dwar il-ġestjoni tal-ilma u ġestjoni tar-riskju effiċjenti u monitoraġġ mill-qrib tal-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Għargħar fil-livell reġjonali u f’dak lokali; jinnota, f’dan il-kuntest, li l-awtoritajiet reġjonali u lokali għandhom rwol ewlieni fil-prevenzjoni ta' diżastri billi jimplimentaw strateġiji għal prevenzjoni ta' riskji fil-livell territorjali, inklużi interventi konġunti li jinvolvu gruppi ta’ intervent minn pajjiżi differenti;

54.

Itenni l-pożizzjoni tiegħu li, fid-dawl tal-interkonnessjonijiet bejn in-nixfiet, in-nirien tal-foresti u d-deżertifikazzjoni, il-Kummissjoni għandha tippreżenta proposta, simili għad-Direttiva dwar l-Għargħar, biex tippromwovi l-adozzjoni ta’ politika tal-UE dwar l-iskarsezza tal-ilma, in-nixfiet u l-adattament għat-tibdil tal-klima; itenni wkoll, f’dan il-kuntest, l-importanza li jiġi stabbilit l-Osservatorju Ewropew tan-Nixfiet, li jkun responsabbli għall-istudju, il-mitigazzjoni u l-monitoraġġ tal-effetti tan-nixfiet;

55.

Itenni, bl-istess mod, it-talba tiegħu lill-Kummissjoni biex tadotta direttiva dwar il-prevenzjoni u l-ġestjoni tan-nirien, li għandha tinkludi l-ġbir regolari ta’ dejta, il-preparazzjoni ta’ mapep u l-identifikazzjoni ta’ żoni f'riskju, il-preparazzjoni ta' pjanijiet ta' ġestjoni tar-riskju ta' nirien, l-identifikazzjoni min-naħa tal-Istati Membri tar-riżorsi allokati u l-faċilitajiet disponibbli, il-koordinazzjoni tal-amministrazzjonijiet varji, ir-rekwiżiti minimi għat-taħriġ tal-ekwipaġġi, u t-twaqqif ta’ responsabilità ambjentali u l-pieni korrispondenti;

56.

Jikkunsidra li l-isfruttament tal-opportunitajiet offruti fil-kuntest tal-Objettiv Territorjali Ewropew hu ta' importanza kruċjali; jemmen li f'dan ir-rigward ir-Raggruppament Ewropew ta' Kooperazzjoni Territorjali (REKT) jista' jikkostitwixxi strument importanti għal tisħiħ ulterjuri tal-kooperazzjoni transnazzjonali, transkonfinali u interreġjonali, anke ma’ pajjiżi li mhumiex Stati Membri tal-UE; iqis l-iżvilupp tal-kooperazzjoni interreġjonali bejn il-fruntieri nazzjonali bħala prova tal-kontribut partikolarment importanti mogħti mir-reġjuni lill-assistenza rapida għall-finijiet ta' protezzjoni ċivili; jikkunsidra li din il-kooperazzjoni produttiva testendi, inter alia, għall-għan komuni tal-identifikazzjoni tar-riskji u l-valutazzjoni ta' theddid potenzjali, u li huwa hawnhekk li l-UE tista' tagħti kontribut utli u viżibbli għal kooperazzjoni saħansitra aktar effikaċi u effiċjenti, fuq kollox billi ttejjeb il-koordinament;

57.

Jinnota li, fis-Sena Ewropea tal-Volontarjat, ikun simboliku u utli kieku jiġu appoġġati dawk il-pajjiżi li qed jippromwovu tali attivitajiet u organizzazzjonijiet;

58.

Jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposti leġiżlattivi ambizzjużi b’dan l-għan kemm jista’ jkun malajr iżda mhux iktar tard minn tmiem l-2011;

59.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/41

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu ‧Orjentamenti ta' bażi għas-sostenibilità tat-turiżmu Ewropew‧ (COM(2003)0716),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu ‧Tiġdid tal-Politika tal-UE dwar it-Turiżmu: Lejn partenarjat aktar b'saħħtu għat-Turiżmu Ewropew‧ (COM(2006)0134),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu ‧Aġenda għal turiżmu Ewropew sostenibbli u kompetittiv‧ ("Aġenda 21") (COM(2007)0621),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu ‧L-Ewropa, l-ewwel destinazzjoni turistika fid-dinja - qafas politiku ġdid għat-turiżmu Ewropew‧ (COM(2010)0352),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni bit-titolu ‧Ewropa 2020. Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv‧ (COM(2010)2020),

—

wara li kkunsidra l-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-istatistiċi Ewropej dwar it-turiżmu (COM(2010)0117),

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni ta' Madrid ‧Lejn mudell turistiku soċjalment responsabbli‧ approvata fil-laqgħa informali tal-Ministri tal-15 ta' April 2010,

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tat-12 ta' Ottubru 2010 dwar ‧L-Ewropa, l-ewwel destinazzjoni turistika fid-dinja - qafas politiku ġdid għat-turiżmu Ewropew‧ (14944/10),

—

wara li kkunsidra l-Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni bit-titolu ‧L-Ewropa, l-ewwel destinazzjoni turistika fid-dinja: qafas politiku ġdid għat-turiżmu Ewropew‧ (CoR 342/2010),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tat-22 ta' Diċembru 1986 (1) għall-protezzjoni kontra n-nar fil-lukandi diġà eżistenti (86/666/KEE),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 90/314/KEE tat-13 ta' Ġunju 1990 (2) dwar il-vjaġġi kollox kompriż (package travel), il-vaganzi kollox kompriż u t-tours kollox kompriż,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2006/123/KE (3) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 2009/47/KE (4) tal-5 ta' Mejju 2009 li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar rati mnaqqsa tat-taxxa fuq il-valur miżjud,

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni tad-9 ta' Lulju 2009 (5) li tistabbilixxi l-kriterji ekoloġiċi għall-għoti tal-ekotikketta Komunitarja lis-servizz ta' akkomodazzjoni turistika (2009/578/KE),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 66/2010 (6) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Novembru 2009 dwar skema ta' Ekotikketta tal-UE,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Settembru 2005 (7) dwar linji gwida bażiċi għal turiżmu Ewropew sostenibbli,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-29 ta' Novembru 2007 (8) dwar it-tiġdid tal-Politika tal-UE dwar it-Turiżmu: Lejn partenarjat aktar b'saħħtu għat-Turiżmu Ewropew,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Diċembru 2008 (9) dwar l-aspetti tal-iżvilupp reġjonali tal-impatt tat-turiżmu f'reġjuni kostali,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Frar 2011 (10) dwar l-prattiċi rigward ir-reviżjoni tal-istrumenti tal-UE biex jappoġġjaw lill-SMEs fil-perjodu ta' programmazzjoni li jmiss,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu u l-opinjonijiet tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur, il-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija, il-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali u l-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni (A7-0265/2011),

A.

billi s-settur tat-turiżmu jirrappreżenta 10 % tal-PDG u 12 % tal-impjiegi totali, li jagħmluh it-tielet attività soċjoekonomika l-aktar sostanzjali fl-UE; billi s-settur huwa magħmul fil-biċċa l-kbira tiegħu minn impriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju, huwa r-riżorsa prinċipali għal uħud mir-reġjuni tal-UE, bħall-gżejjer, u jiżvolġi rwol ewlieni fl-iżvilupp ekonomiku u l-koeżjoni ekonomika, soċjali u reġjonali tal-UE, kif ukoll għall-ilħiq tal-objettivi tal-istrateġija UE 2020,

B.

billi t-turiżmu jikkontribwixxi wkoll għall-arrikkament, l-iskambju, il-welfare, il-benessri, il-kultura tal-bnedmin u l-koeżjoni soċjali; billi, għalhekk, l-attenzjoni għandha tkun fuq approċċ kwalitattiv,

C.

billi l-Unjoni Ewropea hija l-ewwel destinazzjoni turistika dinjija f'wasliet internazzjonali u billi jeħtieġ li dan ir-riżultat jissaħħaħ filwaqt li jiġu ttrattati l-isfidi li ġejjin, minn naħa, minn kompetizzjoni globali akbar u minn suq tad-domanda f'varjazzjoni kostanti, u min-naħa l-oħra, mill-bżonn li tiġi garantita sostenibilità akbar u aktar fit-tul,

D.

billi t-turiżmu fl-Ewropa jħabbat wiċċu ma' ħafna sfidi: il-kriżi ekonomika dinjija, il-kompetittività ta' destinazzjonaijiet oħra barra l-UE u d-diversità tal-attrazzjonijiet turistiċi offruti, l-effetti tat-tibdil fil-klima u l-instabilità staġjonali fl-attività turistika, l-iżviluppi demografiċi fl-Ewropa, l-impatt dejjem jikber tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u ta' ħafna avvenimenti mhux previsti li jaffettwaw lill-industrija minn żmien għal żmien,

E.

billi t-turiżmu jikkontribwixxi biex jippromwovi l-Ewropa u l-patrimonju kulturali u lingwistiku tagħha, fir-rispett tad-diversità, biex jafferma l-valuri komuni tagħha u jsaħħaħ is-sentiment ta' identità, appartenenza u ċittadinanza Ewropea; billi l-iżvilupp tat-turiżmu għandu rwol importanti x'jiżvolġi fit-tisħiħ tad-dimensjoni soċjali fl-UE,

F.

billi d-diversità, in-natura b'diversi aspetti u l-multikulturaliżmu tal-Ewropa joffru tkabbir massimu għal kull tip ta' turiżmu tematiku, u l-iżvilupp u l-promozzjoni ta' tipi ta' turiżmu diversifikat jistgħu jkunu l-unika reazzjoni effikaċi għad-distorsjonijiet, il-problemi u d-deterjorament li l-mudell tat-turiżmu tal-massa mhux regolat u mingħajr distinzjonijiet qed iwassal għalihom,

G.

billi, bit-Trattat ta' Lisbona (Artikolu 195), it-turiżmu sar kompetenza speċifika tal-UE, li tista' ssostnih u tikkompleta l-azzjonijiet tal-Istati Membri billi tinkoraġġixxi l-ħolqien ta' atmosfera li twassal għall-iżvilupp ta' impriżi turistiċi u t-trawwim ta' kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, filwaqt li tiġi eskluża kwalunkwe armonizzazzjoni tad-dispożizzjonijiet ġuridiċi u regolamentari tal-Istati Membri,

H.

billi, fuq il-bażi ta' din il-kompetenza l-ġdida, jeħtieġ li tiġi żviluppata strateġija Ewropea integrata b'objettivi ċari u ambizzjużi, fir-rispett sħiħ tal-prinċipju ta' sussidjarjetà,

I.

billi sabiex il-kompetenzi l-ġodda u l-politika futura tat-turiżmu tal-UE jkollhom l-effikaċja u l-viżibilità li jeħtieġu ċ-ċittadini Ewropej u dawk li jżuruna, mhux biss jinħtieġu strateġija u pjan ta' azzjoni, iżda wkoll għandhom jingħataw ir-riżorsi suffiċjenti fl-ambitu tal-programmazzjoni finanzjarja tal-UE għall-2014-2020,

J.

billi l-ekonomiji tar-reġjuni ultraperiferiċi u ċerti reġjuni insulari tal-UE jiddependu kważi esklużivament mit-trasport bl-ajru minħabba li jinsabu 'l bogħod ħafna u minħabba l-insularità tagħhom, u għaldaqstant jeħtieġ li jiġu adottati miżuri adegwati għad-dipendenza tagħhom fuq dan il-mezz ta' trasport,

1.

Jilqa' favorevolment l-istrateġija politika ppreżentata mill-Kummissjoni, li tiddefinixxi 21 azzjoni speċifika biex tingħata spinta lis-settur; iqis li dan id-dokumentt, flimkien mal-pjan ta' implimentazzjoni tiegħu, jirrappreżenta punt ta' tluq konkret għall-iżvilupp ta' politika Ewropea għal turiżmu kompetittiv, modern, ta' kwalità għolja, sostenibbli u aċċessibbli għal kulħadd; jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni, fil-kuntest tal-pjan ta' implimentazzjoni, tistabbilixxi kalendarji speċifiċi malajr kemm jista' jkun biex jintlaħqu l-azzjonijiet u l-objettivi kollha; jitlob lill-Istati Membri jikkooperaw billi jippreżentaw programmi għal kull azzjoni flimkien mal-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali jew lokali kompetenti; jistieden lill-Kummissjoni tikkonċentra fuq l-azzjonijiet prijoritajiet li huma innovattivi u li jinvolvu valur miżjud Ewropew;

2.

Jikkunsidra li l-istrateġija tal-UE għat-turiżmu hija bbażata, minn naħa, fuq pakkett ta' miżuri speċifiċi intiżi esklużivament għas-settur turistiku u, min-naħa l-oħra, fid-dawl tan-natura trasversali tat-turiżmu, f'koordinament ma' setturi politiċi relatati oħrajn sabiex tinkiseb sistema li tippromwovi ġenwinament it-turiżmu; iqis, barra minn hekk, li tinħtieġ valutazzjoni preċiża tal-mod kif il-miżuri f'setturi oħrajn jħallu riperkussjonijiet fuq it-turiżmu u jappella għal approċċ integrat bil-għan li jkunu żviluppati sinerġiji kemm bejn il-politiki settorjali differenti kif ukoll il-varji strumenti ta' finanzjament;

3.

Jiddeplora n-nuqqas ta' koerenza fil-Kummissjoni fir-rigward tal-politika tat-turiżmu; iqis li huwa essenzjali li l-Kummissjoni għandha tagħmel arranġamenti għal approċċ koordinat u integrat fost id-Direttorati Ġenerali kkonċernati;

4.

Jenfasizza l-bżonn ta' kooperazzjoni mill-qrib, minn naħa, bejn l-awtoritajiet tal-UE, nazzjonali, reġjonali u lokali u bejn l-istituzzjonijiet kollha kemm huma u l-partijiet interessati, min-naħa l-oħra, sabiex jiġu indirizzati l-kwistjonijiet transversali tat-turiżmu, filwaqt li jiġi rrispettat il-prinċipju tas-sussidjarjetà; ifakkar fil-kompetenza diretta fil-qasam tat-turiżmu ta' ħafna reġjuni u muniċipalitajiet Ewropej, u b'hekk dawn tal-aħħar jiżvolġu rwol ċentrali fl-implimentazzjoni ta' proġetti u azzjonijiet speċifiċi; jittama, anki fil-kuntest tal-istrateġija Ewropa 2020, li jara lir-reġjuni u lill-muniċipalitajiet jikkooperaw ma’ xulxin aktar mill-qrib u jiżvolġu parti sostenibbli, diretta u effikaċi fl-iżvilupp ta' politika tat-turiżmu ġdid; iqis li, għall-istess perjodu, strumenti ta' programmazzjoni speċifiċi bħal strateġiji għall-makroreġjuni jistgħu jżidu t-turiżmu intrareġjonali u interreġjonali u jrawmu l-attrattiva u l-viżibilità tar-reġjuni u tal-muniċipalitajiet Ewropej;

5.

Jistieden lill-Kummissjoni tikkunsidra li tintroduċi żewġ prinċipji ġodda għat-turiżmu: l-'interreġjonalità' u l-'komplementarjetà', sabiex issir promozzjoni favur l-ippjanar konġunt u l-kooperazzjoni bejn servizzi turistiċi f'żona ġeografika unika, jiġifieri jew bejn reġjuni ġirien li huma parti minn Stati Membri differenti jew f'livell tematiku speċifiku bejn reġjuni konnessi b'elementi komuni;

6.

Huwa tal-fehma li t-turiżmu għandu jiġi kkunsidrat parti integrali tal-politika industrijali u tal-politika dwar l-innovazzjoni tal-UE u jtenni li l-ispinta mogħtija lit-turiżmu tirrappreżenta objettiv strateġiku u vitali għall-impjiegi fid-diversi Stati Membri; jenfasizza b'rabta ma' dan, l-importanza ta' impriżi mikro, żgħar jew ta' daqs medju (SMEs) li kollha kemm huma jikkontribwixxu għall-innovazzjoni li tibda mill-qiegħ u l-istabilità fis-settur u jiggarantixxu l-kwalità, id-diversità u l-awtentiċità tar-reġjuni fejn huma stabbiliti; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi aktar dan l-approċċ fis-servizzi turistiċi Ewropej;

7.

Jistieden lill-Kummissjoni biex kull sena tiġbor u tippubblika prattiki tajba tat-turiżmu;

8.

Jaqbel mal-proposta tal-Kummissjoni li għandha tiġi żviluppata mal-Istati Membri, l-awtoritajiet lokali u reġjonali u l-aġenziji nazzjonali tat-turiżmu t-"tikketta Ewropa" bil-għan li tiġi promossa fid-dinja l-Ewropa bħala destinazzjoni turistika waħda; jistieden, għal dan il-għan, lill-Kummissjoni tniedi kampanja pubbliċitarja f'kooperazzjoni mal-Istati Membri u l-aġenziji tat-turiżmu kompetenti; jissottolinja li kwalunkwe inizjattiva promozzjonali għandha tirrispetta u tenfasizza d-diversità territorjali tal-Ewropa filwaqt li tevita li tiffavorixxi xi destinazzjoni Ewropea fuq oħrajn, u huwa tal-fehma li t-"tikketta Ewropa" ma għandhiex tipprevjeni lid-diversi reġjuni, bliet u entitajiet lokali milli jkunu jistgħu jippromwovu d-dehra tagħhom stess b'mod liberu;

9.

Jilqa' favorevolment l-inizjattiva dwar iċ-'Ċertifikat tal-patrimonju Ewropew' bħala strument għall-valorizzazzjoni ta' ċerti siti li jirrappreżentaw l-istorja tal-integrazzjoni Ewropea; jinsisti fuq il-bżonn li din l-inizjattiva tkun ikkoordinata mas-siti rikonoxxuti mill-UNESCO u rotot storiċi oħra; iqis bħala meħtieġ il-koordinament ma' inizjattivi simili oħra bħall-Premju Europa Nostra bil-għan li ma jinħoloqx xogħol doppju; jistieden lill-Kummissjoni tindika lill-Istati Membri s-siti li jirċievu ċ-'ċertifikat tal-patrimonju Ewropew' għandhom jibqgħu dejjem miftuħin u aċċessibbli, anke meta jkun hemm numru minimu ta' impjegati (skeleton staff);

10.

Jistieden lill-Kummissjoni tappoġġa l-inklużjoni tat-tradizzjonijiet popolari fuq il-Lista tal-Patrimonju Dinji fi ħdan l-Istati Membri, inklużi t-tradizzjonijiet kulinarji, bil-għan li dawn jiġu ppreservati għall-ġenerazzjonijiet futuri u li tiġi stabbilita strateġija Ewropea għall-promozzjoni tat-tradizzjonijiet popolari fil-livell Ewropew u f'dak internazzjonali;

11.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-impatt li l-programm tal-UE "Kapitali Ewropej tal-Kultura" qiegħed ikollu fuq it-turiżmu u biex tħejji rapport lill-Parlament dwar jekk l-istrateġiji ta' governanza, l-arranġamenti ta' finanzjament u l-proċeduri għall-involviment ta' korpi u assoċjazzjonijiet kulturali għandhomx jiġu riveduti, bl-għan li jsir investiment fi proċessi u sħubiji sostenibbli u dejjiema;

12.

Jisħaq fuq l-importanza ta' kollaborazzjoni, pereżempju permezz ta' sħubiji jew il-konklużjoni ta' ftehimiet internazzjonali dwar it-trasport bl-ajru, mal-pajjiżi mhux Ewropej, b'mod partikolari mal-pajjiżi ġirien u l-pajjiżi BRIC (Brażil, Russja, Indja u Ċina), li jirrappreżentaw suq ta' bosta miljuni ta' turisti potenzjali ġodda; jenfasizza, f'dawn ir-rirgward, l-importanza ta' sforzi kontinwi biex tiżdied il-viżibilità, il-kwalità, il-kompetittività u d-diversifikazzjoni tal-industrija tat-turiżmu Ewropea u jappella għall-iżvilupp ta' attivitajiet Ewropej konġunti ta' marketing u prodotti turistiċi kkombinati bil-għan li jinġibdu l-viżitaturi minn dawn is-swieq il-ġodda;

13.

Iqis li jkun rakkomandabbli, fir-rispett tad-dritt/dmir tal-UE li jiġi kkontrollat l-aċċess fil-konfini tagħha, għall-istituzzjonijiet Ewropej u l-Istati Membri biex jiżviluppaw, fil-kuntest tal-politika komuni, ta' strateġija fit-tul għal proċeduri tal-ħruġ ta' viżi jkunu aktar ikkoordinati u semplifikati, filwaqt li tiġi valutata l-possibilità li jinħolqu f'livell tal-UE taqsimiet/ċentri konsolari komuni li jiggarantixxu l-implimentazzjoni fil-ħin tal-proċeduri tal-viża u t-tnaqqis tal-ispejjeż burokratiċi; għal dan l-għan, wara li jinħoloq is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE), jistieden lill-Kummissjoni tqis il-possibilità li tistabbilixxi uffiċċji ta' delegazzjoni tal-UE fid-dinja sabiex tkun tista' toħroġ viżi turistiċi b'kollaborazzjoni mal-ambaxxati nazzjonali tal-Istati Membri u teżamina modi supplementari kif tissemplifika l-ħruġ ta' viżi turistiċi, bħal ‧viżi turistiċi għal gruppi‧ għall-gruppi organizzati u aċċess aktar faċli għall-vjaġġaturi fuq xogħol;

14.

Jitlob lill-Istati Membri jivvalutaw, quddiem bosta sitwazzjonijiet ta' emerġenza li jinvolvu riskju għat-turist imsiefer, f'kooperazzjoni mill-qrib mas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE), l-opportunità li tiġi kodifikata proċedura uniformi biex jinħarġu avviżi ta' "parir kontra l-ivvjaġġar", jinħoloq kodiċi uniku Ewropew ta' gravità tal-"parir kontra l-ivvjaġġar" u, fl-agħar ipoteżi, jingħata l-aċċess tal-operaturi għall-proċedura ta' għajnuna Komunitarja, fil-limiti tad-disponibilità tal-fondi ta' finanzjament Ewropej;

15.

Jistieden lill-Kummissjoni tfassal il-konklużjonijiet mill-każijiet reċenti ta' emerġenza bħall-eruzzjoni tal-vulkan, u biex tfassal xenarji speċifiċi għall-ġestjoni tal-kriżi tal-UE sabiex il-koordinament u l-azzjoni uniformi fl-Istati Membri kollha, fir-rigward tal-informazzjoni u l-miżuri li għandhom jittieħdu, isiru r-regola;

16.

Jenfasizza l-bżonn li jiġu ffavoriti l-innovazzjoni u l-iżvilupp teknoloġiku tal-impriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju biex issir aktar effikaċi l-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti u l-promozzjoni tad-destinazzjonijiet; iħeġġeġ lill-Kummissjoni toħloq pjattaforma 'ICT u Turiżmu', tniedi proġett pilota speċifiku, sa tmiem l-2011, biex tinċentiva l-parteċipazzjoni tal-impriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju fil-katina tal-provvista diġitali, fuq l-eżempju tal-esperjenzi f'setturi oħra, bħat-tessuti, it-trasport u l-loġistika u l-industrija tal-karozzi; jitlob inizjattivi diretti lejn il-promozzjoni tal-kummerċ elettroniku fis-settur u t-tneħħija tal-barrieri, li għadhom jeżistu fis-suq intern, għall-iżvilupp ta' dan; jistieden, barra minn hekk, lill-Istati Membri jiżviluppaw internet b'veloċità għolja fit-territorju kollu tagħhom sabiex jippermettu li jiġu żviluppati servizzi avvanzati u li l-operaturi jsiru interoperabbli;

17.

Jitlob li jiġi promoss u appoġġat l-ispirtu imprenditorjali fis-settur, filwaqt li tingħata attenzjoni speċjali lin-nisa u ż-żgħażagħ, u li jiġi ffaċilitat l-aċċess għall-finanzjament, speċjalment għall-mikrokrediti, l-impriżi żgħar u ta' daqs medju u l-ħaddiema li jaħdmu għal rashom;

18.

Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi inkubatur speċifiku għall-innovazzjoni għall-impriżi fis-settur tat-turiżmu;

19.

Iqis li s-sostenibilità tas-settur tat-turiżmu se tibbenefika bil-kbir minn approċċ għar-R&Ż aktar ikkoordinat u mill-promozzjoni ta' prodotti u servizzi innovattivi; jenfasizza l-fatt li l-iżvilupp tal-industrija tat-turiżmu huwa marbut direttament mal-promozzjoni tal-effiċjenza enerġetika u t-teknoloġiji rinnovabbli;

20.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni toħloq Osservatorju Virtwali tat-Turiżmu li jkollu rabta mhux biss mal-istituti ta' riċerka, iżda wkoll mal-impriżi u mal-awtoritajiet pubbliċi, bil-għan li jiġu promossi studji tas-suq, bl-użu ta' sistemi ta' intelliġenza kompetittiva, tiġi fornuta lill-impriżi u lill-korpi pubbliċi informazzjoni prospettiva dwar l-evoluzzjoni tal-offerta u tad-domanda u biex jinħolqu l-kundizzjonijiet għall-pożizzjonament strateġiku aħjar tal-impriżi u tas-settur pubbliku;

21.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta, f'kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri u l-atturi nazzjonali tas-settur, liema azzjonijiet innovattivi jistgħu jieħdu għall-promozzjoni ta' pakketti ta' vaganzi ad hoc minn prospettiva Ewropea, f'okkażjoni ta' avvenimenti storiċi, kulturali u sportivi li ċerti Stati Membri se jospitaw fis-snin li ġejjin, pereżempju l-Logħob Olimpiku, l-Espożizzjoni Universali u oħrajn, bil-għan li tiġi promossa d-destinazzjoni ‧Ewropa‧ fir-rikkezza moltepliċi tagħha; huwa tal-fehma li l-avvenimenti Ewropej u internazzjonali ta' tipi differenti għandhom ikunu promossi flimkien mal-offerta turistika lokali eżistenti;

22.

Jemmen li jeħtieġ tiġi żviluppata l-potenzjalità tal-portal www.visiteurope.com, promoss mill-Kummissjoni Ewropea tat-Turiżmu (ETC), bil-għan li jiġu massimalizzati d-disponibilità u l-aċċessibilità sħiħa tiegħu (preżenza ta' testi fil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE u fil-lingwi prinċipali mhux tal-UE, b'rigward partikolari għall-pajjiżi BRIC, użu ta' formati aċċessibbli għall-persuni b'vista batuta u b'informazzjoni bil-lingwa tas-sinjali għal dawk neqsin mis-smigħ u użu tal-applikazzjonijiet teknoloġiċi kollha) u li jsir pjattaforma Ewropea ta' vera tat-turiżmu, b'aċċess faċli għall-portali turistiċi nazzjonali, reġjonali u lokali tal-Istati Membri individwali; jemmen, barra minn hekk, il-portal għandu jagħti viżibilità akbar lis-sistema ta' Tikketta Ewropea ta' Kwalità, kif ukoll lill-aħjar prattiki u lill-inizjattivi bħal Calypso, NECSTouR u EDEN, u għandu jinforma lit-turisti dwar drittijiethom f'ċirkostanzi differenti;

23.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta mal-Istati Membri l-opportunità li tinħoloq 'Karta Ewropea tat-turist', bil-għan li titrawwem il-lealtà tat-turist mill-UE jew minn barra, li jivvjaġġa fl-Ewropa biex jagħmlu dan regolarment, permezz tal-offerta ta' informazzjoni, inkluża lista ta' drittijiethom, aġevolazzjonijiet u servizzi ddedikati;

24.

Iqis li l-Unjoni Ewropea hi bbażata fuq id-diversità kulturali u lingwistika u li għalhekk hu importanti li jiġi promoss l-aċċess għas-siti turistiċi billi l-viżitaturi jiġu pprovduti bi strumenti sabiex iż-żjara tagħhom tiġi ffaċilitata u jiġu megħjunin jifhmu, bħal pereżempju awdjogwidi jew fuljetti li joffru spjegazzjonijiet f'tal-anqas żewġ lingwi uffiċjali tal-UE, partikolarment meta s-siti li tkun saritilhom żjara jkunu qed jirċievu finanzjament strutturali;

25.

Jistieden lill-Kummissjoni, f'kooperazzjoni mal-partijiet interessati fit-turiżmu, tivvaluta l-vijabilità ta' 'tikketta Ewropea tat-turiżmu ta' kwalità', billi tidentifika kriterji komuni minimi ta' kwalità; jemmen li dan għandu jsir bil-koordinament tal-aħjar esperjenzi diġà miksuba mid-diversi Stati Membri u mill-għaqdiet f'dan il-qasam, bil-għan li tinħoloq tikketta komplementari li taħtha jaqgħu t-tikketti nazzjonali u li tkun rikonoxxuta abbażi ta' akkreditament volontarju ("opt-in");

26.

Iqis li, biex jiġu evitati riskji ta' taħwid min-naħa tal-konsumaturi u piżijiet eċċessivi għall-impriżi, għandha tiġi evitata l-proliferazzjoni tat-tikketti u jitnaqqas in-numru tagħhom; jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta t-tikketti eżistenti f'termini ta' affidabilità, trasparenza u monitoraġġ tal-konformità; jistieden, barra minn hekk, lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-partijiet interessati jippromwovu l-istrumenti u l-aħjar prattiki eżistenti u jivvalutaw fit-tul il-possibilità ta' integrazzjoni gradwali f'tikketta unika tat-'tikketta Ewropea ta' kwalità' u tal-'Ekotikketta għas-servizzi ta' akkomodazzjoni turistika', bis-sostenibilità bħala kriterju essenzjali tal-kwalità;

27.

Jitlob lill-Kummissjoni tagħmilha ta' promotur ta' inizjattiva konkreta għall-armonizzazzjoni progressiva tas-sistemi ta' klassifikazzjoni tal-akkomodazzjoni (lukandi, guesthouses, kmamar għall-kiri, eċċ.) permezz tal-identifikazzjoni ta' kriterji minimi komuni, billi tibda mill-esperjenzi pożittivi diġà miksuba mill-għaqdiet f'dan is-settur (pereżempju l-Hotelstars Union) u mir-rappreżentanti tas-settur; iqis li armonizzazzjoni progressiva bħal din taf iżżid il-viżibilità kemm tal-Ewropa bħala destinazzjoni turistika kif ukoll l-informazzjoni mogħtija lit-turisti; jistieden lill-industrija Ewropea tal-ospitalità biex:

28.

Jisħaq fuq l-importanza li jingħata attenzjoni lit-tema tas-sikurezza fil-varji tipi ta' akkomodazzjoni, b'riferiment partikolari għar-regoli għall-protezzjoni kontra n-nar u l-miżuri tas-sikurezza fir-rigward tal-monossidu tal-karbonju; huwa tal-fehma li, għalhekk, għandha tkun inċentivata l-adeżjoni mal-metodu MBS (Management, Building and System), diment li r-regoli nazzjonali fis-seħħ ikunu konformi mar-rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill tal-1986 jew li għandhom jittieħdu azzjonijiet regolatorji alternattivi kull fejn l-awtoregolamentazzjoni tonqos milli tagħmel dan; jenfasizza, barra minn hekk, ir-rwol importanti li l-persunal tal-lukandi jingħata taħriġ fl-ippjanar tal-emerġenza u l-ġestjoni tal-protezzjoni kontra n-nar, u jisħaq fuq il-bżonn għall-ġbir sistematiku ta' data dwar is-sikurezza fl-akkomodazzjoni; jisħaq fuq l-importanza li jiġu kkunsidrati dejjem il-bżonnijiet tal-persuni b'diżabilitajiet u dawk b'mobilità mnaqqsa, inkluż f'termini ta' taħriġ dwar s-sensibilizzazzjoni għad-diżabilità fil-prevenzjoni kontra n-nirien u s-sikurezza tal-akkomodazzjoni;

29.

Iqis li jkun xieraq li l-Kummissjoni, f'kollaborazzjoni mal-industrija tas-settur u mal-imsieħba soċjali, tħejji mappa tal-kompetenzi professjonali eżistenti (Tourism Skill Competence Framework), biex ikun hemm punt ta' tluq li minnu tittieħed azzjoni konkreta biex jitlaqqgħu d-domanda u l-offerta fis-suq tal-impjiegi tas-settur tat-turiżmu fl-Ewropa;

30.

Jistieden lill-Kummissjoni, f'kollaborazzjoni mal-Istati Membri, tħeġġeġ il-mobilità u tivvalorizza u tippromwovi t-tagħlim tul il-ħajja, l-esperjenzi ta' taħriġ professjonali u universitarja u apprendistati fis-settur tat-turiżmu, iżżomm kuntatt mill-qrib mad-dinja tar-riċerka u tal-impriżi u tpoġġi aktar enfasi fuq l-innovazzjoni fit-turiżmu fit-tmien Programm Qafas dwar ir-Riċerka u l-Iżvilupp Teknoloġiku; jemmen li l-programmi Komunitarji bħal ‧Erasmus għall-imprendituri żgħażagħ' u 'Leonardo da Vinci‧ jirrappreżentaw programmi uniċi għall-ksib ta' kompetenzi professjonali u ta' taħriġ, barra milli jżidu alternattivi għall-karriera, u għalhekk għandhom ikunu żviluppati u promossi aktar, filwaqt li titqies il-possibilità li jiġu riveduti bil-għan li jedukaw dwar l-aħjar prattiki relatati, fost affarijiet oħra, mal-kwalità tal-akkoljenza, l-aċċessibilità u s-sostenibilità;

31.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tissorvelja b'mod aktar preċiż l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar is-Servizzi fl-Istati Membri fir-rigward tat-turiżmu;

32.

Jitlob it-titjib tar-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali fl-industrija turistika min-naħa tal-Istati Membri, biex b'hekk lil min diġà jaħdem fis-settur u lil min biħsiebu jibda jagħmel hekk jitħallew isibu żbokki professjonali aqwa u titrawwem il-mobilità tagħhom fl-industrija; jemmen li dan ikun jgħin biex jiġu ttrattati l-problemi tan-natura staġjonali tax-xogħol f'dan is-settur, minn naħa, u tax-xogħol mhux iddikjarat, min-naħa l-oħra;

33.

Jenfasizza r-rabta stretta bejn it-turiżmu u t-trasport u jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħmlu kull sforz biex jimmodernizzaw l-infrastruttura nazzjonali, reġjonali u transfruntiera għall-modi ta' trasport differenti, b'attenzjoni partikolari fuq il-progress u l-implimentazzjoni fil-ħin tal-proġetti tan-Netwerks Trans-Ewropej fis-settur tat-trasport u fuq it-tlestija tal-Ajru Uniku Ewropew bil-għan li jkun hemm aktar ġestjoni effiċjenti tat-traffiku bl-ajru; iqis li huwa importanti tiġi inċentivata l-komodalità u adottati miżuri adegwati fil-ġestjoni tal-flussi turistiċi, b'mod partikolari matul staġuni bl-ogħla livell u l-emerġenzi ta' natura varja;

34.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi l-użu ta' mezzi tat-trasport aktar sostenibbli, pereżempju permezz tal-kombinazzjoni tat-trasport pubbliku, dak bil-ferrovija, bir-rota u l-mixi; Jistieden lill-Kummissjoni tiffaċilita u tappoġġa, fost affarijiet oħra, inkluż fil-kuntest tan-Netwerks Trans-Ewropej fis-settur tat-trasport, l-iżvilupp ta' kollegamenti bejn il-gżejjer, iż-żoni rurali, iż-żoni muntanjużi, ir-reġjuni ultraperiferiċi u, b'mod aktar ġenerali, mad-destinazzjonijiet anqas aċċessibbli;

35.

Jenfasizza l-bżonn li jiġu promossi s-sistemi ta' bejgħ elettroniku integrat tal-biljetti tal-mezzi tat-trasport differenti, li għandhom jinċentivaw l-intermodalità tas-sistema, jiffaċilitaw il-vjaġġi internazzjonali bejn l-Istati Membri, jiggarantixxu l-libertà tal-moviment u jneħħu l-ostakli għat-tlestija tas-suq intern; huwa tal-fehma li matul il-proċess tal-iżvilupp għandha tingħata attenzjoni lir-rekwiżiti tal-aċċess speċjali għall-persuni b'diżabilità;

36.

Jilqa' favorevolment il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar id-drittijiet tal-passiġġieri, partikolarment fir-rigward ta' dawk b'mobilità mnaqqsa, u jitlob lill-Kummissjoni tressaq, fit-terminu l-qasir, qafas leġiżlattiv ambizzjuż u koerenti b'ġabra ta' regoli komuni li jkopru d-diversi modi tat-trasport, flimkien ma' regoli speċifiċi li jieħdu f'kunsiderazzjoni l-karatteristiċi ta' kull wieħed minnhom;

37.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-fattibilità ta' Karta dwar id-drittijiet u r-responsabilitajiet tat-turisti li tikkonsisti fi prinċipji fir-rigward tal-aċċessibilità, l-għoti ta' informazzjoni, id-determinazzjoni ta' prezzijiet trasparenti, il-kumpens, eċċ.; jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu sistema ta' arbitraġġ indipendenti sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu wkoll jiżguraw b'mod ġenwin dawn id-drittijiet;

38.

Jenfasizza li l-politika tat-turiżmu għandha tinkorpora b'mod konsistenti l-iżvilupp sostenibbli: il-ħtiġijiet soċjali, ekonomiċi u ambjentali tal-ġenerazzjonijiet preżenti għandhom jiġu ssodisfatti mingħajr ma tonqos l-importanza tal-interessi tal-ġenerazzjonijiet futuri;

39.

Jilqa' favorevolment ir-rieda tal-Kummissjoni li tiddiversifika l-offerta turistika, li jkun jikkanċella l-effetti tal-istaġjonalità; jisħaq partikolarment fuq l-importanza tal-kollaborazzjoni diġà mibdija mal-Kunsill tal-Ewropa għall-promozzjoni tat-turiżmu kulturali, storiku, reliġjuż, soċjali, ambjentali u tal-pajsaġġi permezz ta' rotot/itinerarji tematiċi li mhux biss jivvalorizzaw l-għeruq kulturali u storiċi u t-tradizzjonijiet tal-kontinent tagħna, iżda jikkontribwixxu wkoll għall-iżvilupp ta' turiżmu alternattiv, aċċessibbli għal kulħadd u sostenibbli; jemmen li l-użu ta' mezzi tat-trasport sostenibbli, fosthom ir-rota u t-tbaħħir bil-qlugħ, għandu jiġi inċentivat skont l-itinerarji differenti;

40.

Huwa tal-fehma li sabiex it-turiżmu Ewropew jiġi differenzjat minn dak ta' pajjiżi jew kontinenti oħra, huwa importanti li s-settur tat-turiżmu tradizzjonali jingħaqad ma' dak li għandu x'joffri t-territorju f'termini ta' prodotti u servizzi u ta' beni materjali u immaterjali;

41.

Jemmen li l-Kummissjoni u l-Kunsill tal-Ewropa, f'kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri u mal-awtoritajiet reġjonali u lokali, għandhom ikomplu jagħtu s-sostenn tagħhom, inkluż b'mezzi finanzjarji, għall-iżvilupp ta' ‧Rotot Ewropej‧ u għaż-żamma ta' dawk eżistenti, inkluż fil-gżejjer u fir-reġjuni mal-kosta, fil-muntanji u ultraperiferiċi; huwa tal-fehma li dawn il-perkorsi għandhom jenfasizzaw l-identità Ewropea, permezz tal-promozzjoni u tar-rabta tas-siti simboliċi, bħall-katidrali, il-kastelli, l-universitajiet, is-siti arkeoloġiċi u l-istabbilimenti industrijali, kif ukoll personaġġi simboliċi jew promoturi tal-Ewropa; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-miżuri adegwati kollha biex jipproteġu l-wirt u l-beni tal-Ewropa għall-ġenerazzjonijiet futuri;

42.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiffaċilita n-netwerk u l-kooperazzjoni bejn ir-reġjuni tal-UE sabiex jingħaqdu l-perkorsi għaċ-ċikliżmu reġjonali, nazzjonali u Ewropej u jiżdied it-turiżmu taċ-ċikliżmu fl-UE li jkun sostenibbli, li ma jaħlix u li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent;

43.

Jisħaq fuq l-importanza ta' netwerks bħal NECSTouR u EDEN għall-iskambju tal-aħjar prassi bejn ir-reġjuni Ewropej u l-promozzjoni ta' destinazzjonijiet sostenibbli; jinsisti wkoll fuq il-bżonn li tinħoloq sistema ta' indikaturi komuni għall-ġestjoni sostenibbli tad-destinazzjonijiet, f'kollaborazzjoni mill-qrib bejn il-"Grupp għas-Sostenibilità tat-Turiżmu" (TSG) u l-awtoritajiet lokali u reġjonali;

44.

Huwa tal-fehma li, fid-dawl tal-istorja tal-kontinent Ewropew, il-Kummissjoni jmissha tippromwovi b'mod iktar vigoruż il-partimonju industrijali Ewropew, li l-potenzjal tiegħu għadu ma ġiex rikonoxxut biżżejjed; jenfasizza li l-iżvilupp tal-patrimonju industrijali tal-Ewropa, bħala qasam ewlieni ta' interess kulturali, jista' wkoll ikun ta' benefiċċju għal destinazzjonijiet sekondarji u jikkontribwixxi biex jinkiseb settur turistiku aktar sostenibbli, diversifikat u mifrux uniformement fl-Ewropa, bis-saħħa tal-konservazzjoni, trasformazzjoni u riabilitazzjoni tas-siti industrijali;

45.

Huwa tal-fehma li t-turiżmu rurali u l-agrituriżmu għandhom ikunu sostnuti adegwatament, billi huma setturi li jtejbu l-kwalità tal-ħajja, jiddiversifikaw l-ekonomija u s-sors tal-introjtu taż-żoni rurali, joħolqu impjiegi f'dawn ir-reġjuni, iżommu l-popolazzjoni fit-territorju biex jiġi evitat it-tnaqqis fil-popolazzjoni ta' dan stess u joħolqu kollegament dirett bejn il-promozzjoni ta' prodotti alimentari tradizzjonali, ekoloġiċi u naturali; josserva li, għal dan il-għan, huwa importanti li tiġi garantita l-aċċessibilità sħiħa għan-netwerk tat-trasport u anki għall-infrastruttura informatika f'dawn iż-żoni; jemmen li dan se jgħin sabiex jintlaħaq l-objettiv li jiġu promossi forom ġodda ta' turiżmu, jiġu estiżi l-istaġuni tat-turiżmu u jerġgħu jiġu distribwiti l-attivitajiet tat-turiżmu bejn iż-żoni li jkollhom konċentrazzjoni għolja ta' turiżmu u żoni b'potenzjal ta' turiżmu qawwi iżda li jkun qed jiġi sfruttat insuffiċjentement;

46.

Iqis li hu meħtieġ li tiġi rinfurzata l-kapaċità tal-kummerċjalizzazzjoni tal-agrikulturi u t-titjib tal-aċċess tagħhom għas-swieq lokali, filwaqt li l-impriżi tas-settur jitħallew jerġgħu jixtru iktar faċilment il-prodotti lokali li jeħtieġu;

47.

Jenfasizza kif it-turiżmu tan-natura jikkontribwixxi għal żvilupp sostenibbli tas-settur; iqis li huwa importanti li jingħata attenzjoni partikolari lir-riservi naturali u ż-żoni protetti, biex isiru iktar aċċessibbli għat-turist, anki permezz tal-iżvilupp ta' perkorsi transnazzjonali, fir-rispett tal-patrimonju ambjentali u tal-bijodiversità lokali;

48.

Jindika li l-iżvilupp tal-passaġġi fuq l-ilma interni ġodda jistgħu jikkontribwixxu għall-iżvilupp sostenibbli tat-turiżmu kulturali, naturali jew inkella rikreattiv;

49.

Ifakkar li l-ivvjaġġar b'rabta mal-kultura, l-edukazzjoni, iż-żgħażagħ u l-isport qed isir dejjem aktar popolari, u għaldaqstant jistieden lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet lokali u reġjonali jappoġġaw dan it-tip ta' turiżmu billi jkunu aktar flessibbli u jadattaw għal tipi ġodda ta' konsumaturi li jirriżultaw mit-tibdil demografiku u ħalli jqisu tipi ġodda ta' turiżmu mfassla skont l-aspettattivi espressi mill-konsumaturi; jiġbed l-attenzjoni għar-rwol prinċipali li l-isports għandu fil-promozzjoni tat-turiżmu, kemm għall-ispettaturi kif ukoll għall-parteċipanti li jivvjaġġaw għall-avvenimenti, u jitlob għall-introduzzjoni ta' politiki speċifiċi li jippromwovu u jappoġġaw it-turiżmu sportiv;

50.

Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi inizjattiva Komunitarja orizzontali rigward l-impatt ambjentali tat-turiżmu, b'riferiment partikolari għall-bijodiversità Ewropea, għaċ-ċiklu tal-iskart, għat-tifdil enerġetiku u għat-tifdil tal-ilma, għal dieta tajba għas-saħħa u għall-użu tal-art u r-riżorsi naturali, bil-għan li tinxtered l-informazzjoni u materjal utli, tiġi sensibilizzata l-opinjoni pubblika u jitnaqqas l-impatt tat-turiżmu fuq l-ambjent;

51.

Jilqa' l-isforzi volontarji tal-industrija biex jinftiehem u jitnaqqas l-effett tal-impatt tat-turiżmu fuq l-ambjent u fuq id-destinazzjonijiet, bħas-Sistema ta' Sostenibilità Travelife, parzjalment iffinanzjata mill-UE, skema innovattiva li tgħin lill-konsumaturi jagħmlu għażliet sostenibbli u lill-industrija tifhem u tiġġestixxi l-impatti tagħha fuq il-katina tal-provvista;

52.

Jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni tappoġġa l-inizjattivi innovattivi tal-impriżi żgħar u ta' daqs medju tat-turiżmu u biex tippreserva u ttejjeb il-ġid tal-bijodiversità billi jiġi promoss l-ekoturiżmu;

53.

Jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-possibilità li jingħażel il-Jum Ewropew favur turiżmu responsabbli u sostenibbli, billi torganizza laqgħat ta' informazzjoni fl-Istati Membri kollha biex issir promozzjoni tat-tipi ta' turiżmu vijabbli u l-imġiba responsabbli tat-turisti;

54.

Jisħaq fuq l-impatt qawwi tat-tibdil fil-klima fuq iż-żoni turistiċi tal-Ewropa, speċjalment dawk l-aktar vulnerabbli, partikolarment iż-żoni mal-kosta, il-gżejjer u r-reġjuni muntanjużi; jikkunsidra li għandhom jitfasslu strateġiji biex dan jiġi evitat u mblukkat, fost affarijiet oħra, billi titħeġġu l-innovazzjoni u d-diversifikazzjoni fis-servizzi turistiċi, tissaħħaħ il-prevenzjoni tar-riskji naturali u l-politiki ta' mitigazzjoni billi jiġu adattati l-infrastrutturi, jiġi prevenut l-impatt tal-iskarsezza tal-ilma u salvagwardata s-sostenibilità tal-fawna, il-fora u l-pajsaġġ taż-żoni kkonċernati;

55.

Jindika li r-reġjuni kostali jirrappreżentaw id-destinazzjoni turistika prinċipali fl-Ewropa u li għalhekk huwa importanti li tingħata l-attenzjoni dovuta lill-metodi tal-ippjanar tal-ispazju fiż-żoni kostali, lir-riskji tal-urbanizzazzjoni estensiva, lill-ħtieġa li jinżammu l-kwalità u s-sostenibilità taż-żoni kostali, lill-wirt tagħhom u lill-infrastruttura tas-servizz turistiku; jenfasizza l-bżonn, fl-ambitu ta' strateġija tat-turiżmu mal-kosta, insulari u tal-baħar, li jsir investiment ta' riżorsi adegwati bil-għan li jiġu preservati l-kosti Ewropej mill-fenomenu tal-ħiefa, jitħares il-wirt ambjentali u fawnistiku tagħhom u titjieb il-kwalità tal-ilma tagħhom, bil-għan li jiġi żviluppat turiżmu għall-għawwiema u għall-għaddasa li jkun sostenibbli u ta' kwalità; f'dan ir-rigward, jilqa' l-inizjattiva tal-Kummissjoni biex tiżviluppa strateġija għal turiżmu mal-kosta u marittimu sostenibbli, u jitlob li jiġu żviluppati strateġiji speċifiċi simili għall-gżejjer, ir-reġjuni tal-muntanji u żoni vulnerabbli oħra;

56.

Itenni l-importanza tat-turiżmu tal-għawm bħala karatteristika speċifika ta' ċerti reġjuni Ewropej mal-kosta; jistieden lill-Kummissjoni teżamina jekk id-Direttiva 2006/123/KE hijiex ikollha riperkussjonijiet negattivi fuq l-SMEs f'dan is-settur u, jekk tqis bħala neċessarju, tipproponi miżuri biex ittaffi dawn ir-riperkussjonijiet u tiggarantixxi li jitqiesu l-karatterisitiċi speċifiċi ta' din il-kategorija professjonali fl-applikazzjoni tad-Direttiva; jistieden, barra minn hekk, lill-Istati Membri jeżaminaw, f'kooperazzjoni mal-awtoritajiet kompetenti, l-introduzzjoni ta' miżuri kumpensatorji biex jittaffew id-danni imposti fuq l-operaturi turistiċi bl-introduzzjoni ta' leġiżlazzjoni ġdida li ġġib magħha t-telf tad-drittijiet miksuba u tikkawża telf relatat mal-investimenti mhux irkuprati maħsuba għat-tiġdid u l-adattament tal-istrutturi tagħhom fir-rispett tal-leġiżlazzjoni preċedentement fis-seħħ; huwa tal-fehma li dawn l-azzjonijiet huma meħtieġa biex jiġu salvagwardati l-investimenti li għamlu l-operaturi u biex titjieb il-kwalità tas-servizzi tal-klijenti;

57.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri, fl-ambitu ta' politika marittima integrata (PMI), isostnu l-iżvilupp tal-infrastrutturi tal-port, kemm bil-għan li jiġu adattati t-terminals tal-portijiet għall-esiġenzi tal-persuni b'mobilità mnaqqsa kif ukoll biex jiġu żgurati l-interkonnessjonijiet ma' mezzi oħra ta' trasport u kollegamenti ma' servizzi turistiċi taż-żoni interni, li huma aspetti essenzjali għat-trasport marittimu tal-passiġġieri, għat-turiżmu tal-kruċieri u għat-turiżmu tad-dgħajjes tad-divertiment; fi ħdan dan il-kuntest, jistieden lill-Istati Membri jneħħu kull restrizzjoni li jaf ikollhom;

58.

Jieħu nota tal-fatt li l-iżviluppi demografiċi fl-Ewropa se jwasslu għal żieda kontinwa tat-turiżmu tas-saħħa u b'mod partikolari tat-turiżmu termali; huwa u josserva li jeżistu regoli Komunitarji dwar temi marbutin mat-termaliżmu, jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-possibilità li tippreżenta proposta leġiżlattiva unika dwar it-termaliżmu bil-għan li tagħti struttura organika u regolamentata lis-settur u tinċentiva l-kompetittività fiha, u tispeċifika b'mod immedjat li l-kumpaniji termali li joperaw fl-Istati Membri, bħala fornituri tas-servizzi tas-saħħa, huma esklużi mill-ambitu tad-Direttiva 2006/123/KE; jisħaq fuq ir-rilevanza ta' leġiżlazzjoni ġdida dwar is-saħħa transfruntiera u jikkunsidra li, sabiex l-implimentazzjoni tagħhom tkun sodisfaċenti għalkollox, din għandha titwettaq fir-rispett rigoruż tal-kriterji u l-kundizzjonijiet li jimponi l-qafas leġiżlattiv il-ġdid;

59.

Jenfasizza l-importanza ekonomika tat-'turiżmu għax-xiri'; jisħaq li, għal għadd kbir ta' turisti, din il-forma ta' turiżmu hi waħda mir-raġunijiet ewlenin li għalihom iqattgħu l-vaganzi tagħhom fl-UE, fejn hemm uħud mill-aqwa kumpaniji u ditti tad-dinja fis-settur tal-lussu; jindika li filwaqt li dan is-settur qed jikber rapidament, l-UE tħabbat wiċċha ma' kompetizzjoni qawwija minn destinazzjonijiet turistiċi internazzjonali oħra li joffru, pereżempju, faċilitajiet għax-xiri mingħajr taxxa jew rimborż tal-VAT; jirrakkomanda, għalhekk, f'kooperazzjoni mas-settur tal-lussu u mal-professjonisti tat-turiżmu, li ssir ħidma fuq miżuri u servizzi ġodda sabiex l-UE tibqa' tiġbed in-nies lejha u żżomm il-kompetittività;

60.

Jisħaq li hemm bżonn li jiġi promoss it-turiżmu tan-negozju Ewropew fl-UE u fid-dinja, minħabba l-importanza ekonomika tiegħu għal ċerti postijiet fl-Ewropa u minħabba l-ammont ta' servizzi marbuta mal-akkoljenza u l-organizzazzjoni tal-fieri kummerċjali, l-esibizzjonijiet, il-konferenzi u avvenimenti kummerċjali oħra (lukandi u servizzi tal-forniment tal-ikel, ħwienet, trasport, komunikazzjoni u aġenziji li jiġġestixxu l-avvenimenti, eċċ.);

61.

Ifakkar li turiżmu etikament responsabbli huwa objettiv indispensabbli; jilqa' favorevolment il-kontenut tal-kodiċi etiku tal-Organizzazzjoni Dinjija tat-Turiżmu (UNWTO) u jawspika li dawn jiġu fil-pront aċċettati mill-Kummissjoni u mill-Istati Membri; f'dan is-sens, jifraħ bil-proposta tal-Kummissjoni li testendi l-ġurisdizzjoni nazzjonali tal-Istati Membri għar-reati ta' abbuż sesswali fuq il-minuri kommessi barra mill-pajjiż, b'hekk tikkastiga, fil-fatt, it-turiżmu sesswali;

62.

Jenfasizza li l-istaġjonalità, li hi karatteristika inerenti fl-attività turistika, tista' tkun sors ta' nuqqas ta' stabilità tal-impjieg u tal-kundizzjonijiet tax-xogħol; jitlob, għaldaqstant, li tiġi żviluppata politika speċifika favur il-ħaddiema staġjonali, partikolarment permezz tal-estensjoni tal-istaġuni permezz tad-diversifikazzjoni tal-attivitajiet turistiċi;

63.

Jistieden lill-Kummissjoni tfassal pjan biex tippromwovi destaġjonalizzazzjoni progressiva tal-offerta turistika; f'dan il-kuntest, jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni tibni fuq ir-riżultati, s'issa pożittivi, tal-azzjoni preparatorja ‧Calypso‧ u jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jkomplu b'din l-azzjoni, biex b'hekk il-persuni żvantaġġati, bħall-anzjani, il-persuni b'diżabilitajiet, iż-żgħażagħ u l-familji b'introju baxx ikunu jistgħu jaċċedu għall-vaganzi, partikolarment waqt l-istaġun baxx u f'livell transnazzjonali; jitlob, f'dan ir-rigward, li l-aċċessibilità fiżika, is-servizzi adegwati u l-informazzjoni affidabbli jiġu ppjanati aktar u inkorporati fil-prodotti tat-turiżmu; iqis li d-diversi prattiki tajbin eżistenti jistgħu jservu ta' ispirazzjoni għax jenfasizzaw proċess faċli għall-aċċessibilità u l-għoti tas-setgħa;

64.

Jisħaq fuq l-importanza, fil-qafas ta' strateġija Ewropea ġdida dwar id-diżabilità, li tiġi garantita l-aċċessibilità għall-persuni b'diżabilitajiet, mhux biss għall-mezzi tat-trasport, iżda wkoll għall-akkomodazzjoni, għar-ristoranti, għall-informazzjoni aċċessibbli għal kulħadd u għas-servizzi turistiċi inġenerali; jisħaq fuq il-fatt li informazzjoni ċara għandha tingħata sussegwentement dwar il-miżuri meħuda; jistieden lill-Kummissjoni taċċerta ruħha li l-aċċessibilità għal kulħadd hija garantita fir-rigward tal-prodotti u tas-servizzi kollha relatati mat-turiżmu;

65.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jippromwovu l-implimentazzjoni tal-programmi ta' rkupru, konservazzjoni u kustodja ta' siti ta' interess kulturali/storiku/ambjentali, bl-iskop li tiġi favorita tgawdija akbar għat-turisti; jinkoraġġixxi liż-żgħażagħ jipparteċipaw bħala voluntiera għal dawn il-programmi fl-2011, jiġifieri s-Sena Ewropea tal-Volontarjat, u lil hinn mill-2011;

66.

Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi l-hekk imsejjaħ turiżmu VFT (Ħbieb u Qraba li qed Iżuru) bħala mod importanti li bih tittejjeb l-integrazzjoni fil-kultura Ewropea;

67.

Jistieden lill-Kummissjoni tikkoordina, testendi u tagħti viżibilità lill-istrumenti finanzjarji favur it-tisħiħ tal-kompetittività tat-turiżmu eżistenti li jaqgħu taħt id-diversi Direttorati Ġenerali, kif ukoll tivverifika l-użu eżatt tagħhom, b'riferiment partikolari għall-FEŻR, il-FAEŻR, il-FSE u l-FES; iqis li f'kuntest ta' restrizzjonijiet baġitarji huwa essenzjali li jinbnew sinerġiji bejn id-diversi strumenti finanzjarji eżistenti, li għandhom jiġu adattati għall-bidliet fit-turiżmu u l-klijentela, għad-diversifikazzjoni tal-attivitajiet li jirrigwardaw it-turiżmu u għall-ħtiġijiet tal-iżvilupp lokali; jitlob, barra minn hekk, lill-Kummissjoni tiżviluppa indikazzjonijiet ċari fir-rigward tad-disponibilità ta' finanzjamenti għall-proġetti marbuta mat-turiżmu, kif ukoll toħloq bank tad-data b'aċċess faċli li jinvolvi lid-diversi DĠ għas-sensibilizzazzjoni u l-għoti ta' informazzjoni dwar il-proġetti mabuta mat-turiżmu kofinanzjati mill-UE;

68.

Jenfasizza li t-turiżmu għandu jibqa' jiżvolġi rwol importanti fil-politika ta' koeżjoni fil-qafas tal-perspettivi finanzjarji 2014-2020; jitlob biex il-perspettivi finanzjarji li jmiss u r-regoli tal-Fond Strutturali jinkludu fost il-prijoritajiet tagħhom ir-riabilitazzjoni ta' żoni turistiċi li waqgħu lura, sabiex jiġu ggarantiti l-kompetittività u sostenibilità tagħhom.

69.

Jinkoraġġixxi wkoll lill-Istati Membri u lill-entitajiet lokali u reġjonali jibbenefikaw bis-sħiħ mill-istrumenti ta' taħriġ professjonali offruti mill-FSE u minn strumenti Komunitarji, nazzjonali, reġjonali u lokali oħrajn; iqis bħala essenzjali li l-Istati Membri u l-entitajiet ikunu sensibilizzati biex jiżviluppaw sejħa għall-offerti maħsuba għat-turiżmu, fuq il-bażi tal-prijoritajiet previsti mill-Fondi Strutturali;

70.

Jappella għall-ħolqien, fl-ambitu tal-perspettivi finanzjarji 2014-2020, ta' programm speċifiku għat-turiżmu b'riferiment partikolari għall-impriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju, u jinkoraġġixxi s-sħubija bejn l-impriżi u bejn is-settur pubbliku u sak privat għal proġetti pan-Ewropej fis-settur, u fl-istess ħin jinkoraġġixxi lill-impriżi żgħar u ta' daqs medju jinvestu f'dak is-settur;

71.

Jinsisti fuq il-bżonn li tiġi żgurata kontinwità fis-sostenn għall-proġetti pilota fis-settur tat-turiżmu wara l-2011, u eventwalment li jiġu valutati oħrajn ġodda biex jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-istrateġija l-ġdida;

72.

Josserva li l-impriżi turistiċi jeħtieġu statistika komparabbli, u ta' kwalità għolja għal raġunijiet ta' ppjanar fit-tul tal-provvista u tal-istrutturi tat-talba u għall-iżvilupp ta' destinazzjonijiet turistiċi; jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni sabiex fejn tista', tiżgura d-disponibilità tad-data għall-Ewropa kollha; jiddeplora l-fatt li ma tinżamm l-ebda statistika uffiċjali dwar it-turiżmu rurali u l-agrituriżmu, u li l-unika informazzjoni disponibbli hija bbażata fuq stimi; jilqa' l-miżuri li qed jiġu kkunsidrati biex jikkonsolidaw il-bażi ta' għarfien soċjali u ekonomiku fil-qasam tat-turiżmu, filwaqt li jitqies li meta jkun possibbli għandu jiġi evitat li jiġu imposti piżijiet finanzjarji u amministrattivi supplementari;

73.

Jitlob lill-Kummissjoni tippreżenta proposta leġiżlattiva sa Settembru 2011 għar-reviżjoni tad-Direttiva 90/314/KEE, imsejħa "vjaġġi kollox kompriż", biex tiggarantixxi qafas leġiżlattiv ċert għall-konsumaturi u għall-impriżi tas-settur, u dan kemm f'sitwazzjonijiet ordinarji kif ukoll f'sitwazzjonijiet straordinarji, pereżempju minħabba ċerti fenomeni klimatiċi u naturali jew minħabba diżordni politiku; jisħaq li l-kunċett kollu tal-pakkett tal-ivvjaġġar ilu li ma baqax validu, u jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni tagħmel, matul ir-reviżjoni tagħha, l-istess leġiżlazzjoni applikabbli għall-partijiet kollha li joffru servizzi turistiċi; jisħaq li, f'dan il-kuntest, il-kwalità ta' servizz provdut lill-konsumatur u l-kompetizzjoni ġusta għandhom ikunu fatturi ewlenin;

74.

Jenfasizza l-opportunità ta' armonizzazzjoni progressiva għal rata mnaqqsa tal-VAT fuq it-turiżmu bejn l-Istati Membri bħala kundizzjoni meħtieġa għal kompetizzjoni trasparenti fost l-impriżi turistiċi fi ħdan l-UE u fil-konfront tal-pajjiżi terzi; jilqa' favorevolment minn din il-prospettiva d-dibattitu li beda bil-pubblikazzjoni tal-Green Paper dwar il-futur tal-VAT;

75.

Jistieden lill-Istati Membri jqisu li l-effetti negattivi tat-tendenza li qed tiżdied li t-turisti li qed jivvjaġġaw fl-UE jew fl-Istati Membri jiġu suġġetti għal rati ogħla ta' taxxi, pereżempju, taxxa fuq il-fjuwil, imposti tas-sigurtà u taxxi tal-arjuport, muniċipali u tal-port, partikolarment matul l-istaġun baxx; jenfasizza li f'każ li tiġi applikata taxxa supplementari fuq it-turiżmu, din għandha tkun pubbliċizzata kif xieraq bil-għan li t-turisti u l-operaturi jkunu konxji sew tagħha;

76.

Jistieden lill-Kunsill tal-UE jgħaġġel fl-adozzjoni tal-proposta għal direttiva dwar il-modernizzazzjoni tar-reġim speċjali tal-VAT (TOMS), billi jipprevedi d-dħul ta' mekkaniżmu ta' "opt-in" kapaċi li jxejjen id-distorsjoni kompetittiva bejn kategoriji ta' operaturi tas-settur, billi t-traspożizzjonijiet nazzjonali mhux omoġenji jwasslu attwalment għal konsegwenzi gravi;

77.

Jenfasizza l-ħtieġa ta' politika ta' kompetenza attiva li tissorvelja t-tendenza għall-konċentrazzjoni tas-settur u l-abbuż mill-pożizzjonijiet dominanti;

78.

Jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta strateġija integrata għat-turiżmu sa tmiem l-2012 li tkun konformi mal-istrateġija attwali u l-pjan ta' implimentazzjoni tagħha u tkun komplementari magħha;

79.

Iqis li jkun xieraq li tinħoloq task force teknika speċifika għat-turiżmu f'livell ta' Parlament Ewropew, bil-għan li tiġi segwita mill-viċin l-implimentazzjoni tal-azzjonijiet proposti mill-Kummissjoni u tal-indikazzjonijiet tal-Parlament Ewropew;

80.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

26.2.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 56/54

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Futur sostenibbli għat-trasport: Lejn sistema integrata, immexxija mit-teknoloġija u li tista' tintuża faċilment’ (COM(2009)0279),

—

wara li kkunsidra l-White Paper tal-Kummissjoni ‘Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b'mod effiċjenti’(COM(2011)0144),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni intitolata ‘Lejn Żona Ewropea ta' sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta' politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020’ (COM(2010)0389),

—

wara li kkunsidra l-konkluzjonijiet tal-Kunsill tat-2 u 3 ta Diċembru 2010 għall-informazzjoni tal-Kummissjoni intitolata ‘Lejn Żona Ewropea ta' sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta' politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020’ (16951/10),

—

wara li kkunsidra ir-riċerka ta' analiżi tal-Kummissjoni (1) dwar it-tielet progamm ta' azzjoni Ewropew għas-sikurezza fit-toroq,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni intitolat 'L-implimentazzjoni tal-orjentazzjonijiet ta’ politika għas-sikurezza tat-triq 2011-2020' (CdR 296/2010),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew intitolat 'Lejn Żona Ewropea ta’ sikurezza tat-triq' (CESE 539/2011),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tal-Assemblea Ġenerali tan-NU "Improving global road safety" tal-10 ta' Mejju 2010 (64/255),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tad-29 ta’ Settembru 2005 dwar il-"European Road Safety Action Program: halfing the number of road accident victims in the European Union by 2010: a shared responsibility" (2),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' April 2006 dwar is-Sikurezza fit-Toroq: it-twassil tal-eCall liċ-ċittadini (3),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta’ Jannar 2007 dwar il-Programm ta’ Azzjoni Ewropew għas-Sikurezza tat-Toroq – reviżjoni ta’ nofs iż-żmien (4),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta’ April 2009 dwar il-Pjan ta’ Azzjoni tas-sistemi intelliġenti tat-trasport (5),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta’ April 2009 dwar pjan ta' azzjoni għall-mobilità fl-ibliet (6),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Mejju 2010 dwar penali għall-ksur serju ta’ regoli soċjali fit-trasport bit-triq (7),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta' Lulju 2010 dwar dwar futur sostenibbli għat-trasport (8),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu (A7-0264/2011),

A.

billi fis-sena 2009, inqatlu iktar minn 35 000 persuna u korrew 1 500 000 f'inċidenti fit-toroq tal-Unjoni Ewropea,

B.

billi statistikament għal kull inċident fatali hemm erba' inċidenti oħra li jwasslu għal diżabbilitajiet permanenti, 10 li jikkaġunaw korrimenti gravi u 40 li jikkaġunaw korrimenti ħfief,

C.

billi l-ispejjeż soċjali li jirriżultaw minn inċidenti tat-traffiku jiġu stmati għal EUR 130 biljun fis-sena,

D.

billi l-għan li ġie stabbilit fit-Tielet Programm ta' Azzjoni li l-ammont ta' vittmi maqtula f' inċidenti fit-toroq tal-UE jitnaqqas bin-nofs sat-tmiem 2010 ma ntlaħaqx, iżda ġie reġistrat tnaqqis sostanzjali tal-vittmi maqtula fit-toroq tal-UE,

E.

billi fl-UE għad hemm tolleranza soċjali relattivament għolja għall-inċidenti tat-traffiku u kull sena n-numru ta' vittmi tat-traffiku jikkorrispondi għal dak ta' 250 ajruplan kummerċjali ta' daqs medju li jikkraxxjaw bil-passaġġieri tagħhom abbord,

F.

billi minn naħa hemm bżonn li jsiru sforzi serji biex jitnaqqas aktar in-numru ta' vittmi ta' inċidenti tat-traffiku, u min-naħa l-oħra għandu jkun hemm attenzjoni biex jiġi żgurat li ma tidħolx l-indifferenza hekk kif ikun hemm tnaqqis fit-total,

G.

billi s-sikurezza fit-toroq hija r-responsabilità tas-soċjetà kollha kemm hi,

H.

billi kienu biss 27,5 % tal-miżuri ppjanati fit-Tielet Programm ta' Azzjoni li ġew implimentati b'mod sħiħ, u billi għalhekk hemm bżonn ta' għanijiet u miżuri konsiderevolment aktar ambizzjużi biex tiżdied is-sikurezza fit-toroq, aktar milli ġew proposti s'issa mill-Kummissjoni,

I.

billi l-qafas leġislattiv għal regolamenti u direttivi bbażat fuq data xjentifika għadu ma ġiex utilizzat bis-sħiħ, u billi l-liġi Ewropea implimentata tista' tgħin biex issalva l-ħajjiet,

J.

billi ħafna miżuri leġiżlattivi biex tiżdied is-sikurezza fit-toroq, bħalma hi d-Direttiva 2008/96/KE dwar il-ġestjoni tas-sikurezza fl-infrastruttura tat-toroq, diġà ġew adottati u se jidħlu fis-seħħ fis-snin li ġejjin,

K.

billi l-Kummissjoni naqset milli tippreżenta proposta għal programm ġdid ta' azzjoni għas-sikurezza fit-toroq qabel ma ntemm it-tielet programm ta' azzjoni,

L.

billi l-possibilta' li wieħed jinqatel fit-triq, għal kull kilometru kopert, hija 9 darbiet għal persuni miexja fit-triq, għal sewwieqa tar-rota 7 darbiet u għal sewwieqa tal-mutur 18 -il darba iktar għolja minn dik ta' passiġġieri f'karrozza,

M.

billi madwar 55 % tal-inċidenti mortali jiġru f'toroq rurali, 36 % f'żoni urbani u 6 % fuq l-awtostradi,

N.

billi jekk jiġi inkluż l-ivvjaġġar lejn ix-xogħol u lura, 60 % tal-inċidenti fatali fuq il-post tax-xogħol huma inċidenti tat-triq,

O.

billi n-numru ta' vittmi tat-traffiku waqa' b'mod kontinwu iżda n-numru ta' inċidenti fatali li jinvolvu s-sewwieqa tal-muturi qed jistaġna u f'ħafna postijiet jiżdied,

P.

billi t-trasport pubbliku huwa ferm iktar sikur mit-trasport individwali bil-karrozzi,

Q.

billi l-angoli moħbija għas-sewwieqa tat-trakkijiet jirrappreżentaw periklu letali għaċ-ċiklisti u l-persuni mixjin fit-triq,

R.

billi l-Unjoni Ewropea tinstab konfrontata minn proċess ta' tibdil demografiku u allura għandha tingħata l-attenzjoni dovuta għall-bżonnijiet tal-anzjani,

S.

billi żviluppi teknoloġiċi ġodda bħal dawk li jirrigwardaw vetturi ibridi u l-elettrifikazzjoni tal-magni, joffru sfidi ġodda għall-persunal tas-salvataġġ,

T.

billi l-implimentazzjoni tal-miżuri Ewropej, nazzjonali statali, reġjonali u lokali trid tkun ikkoordinata mill-qrib,

U.

billi d-Direttiva 2008/96/KE dwar is-sikurezza fl-Infrastruttura tat-Toroq tirrikjedi l-implimentazzjoni ta' verifiki ta' sikurezza fit-toroq u spezzjonijiet ta' sikurezza bħala parti mill-manutenzjoni regolari tat-triq; u billi din id-direttiva tapplika biss għall-infrastruttura tat-triq għan-Netwerk Trans-Ewropew tat-Trasport (TEN-T) u b'hekk ħafna mit-toroq nazzjonali u dawk lokali jitħallew mingħajr regolamentazzjoni,

V.

billi l-ispezzjonijiet regolari tat-toroq Ewropej kollha minn entitajiet kompetenti huma element essenzjali għall-prevenzjoni ta' perikli possibbli għall-utenti tat-triq,

W.

billi d-data disponibbli dwar il-kawżi tal-inċidenti u l-korrimenti hi kruċjali biex tiżdied is-sikurezza fit-toroq kif juru, fost l-oħrajn, il-proġetti VERONICA,

1.

Jilqa' l-komunikazzjoni attwali tal-Kummissjoni, iżda jitlob lill-Kummissjoni tkompli tiżviluppa s-l-proposti tagħha fi programm ta' azzjoni kompletament żviluppat sa tmiem 2011, li jkun jinkludi katalgu ta' miżuri dettaljati b'kalendarji ċari għall-implimentazzjoni tagħhom u strumenti tas-sorveljanza għal kontroll regolari tal-effikaċità tal-miżuri, kif ukoll rieżami ta' nofs iż-żmien;

2.

Jaqbel mal-idea tal-Kummissjoni li tgħid li biex tiżdied is-sikurezza fit-toroq għandu jkun hemm approċċ koerenti, olistiku u integrat, u jitlob li l-eżiġenzi relattivi tas-sikurezza fit-toroq jiġu inklużi fl-oqsma ta' politika relevanti kollha; bħalma huma l-edukazzjoni, is-saħħa, il-politika ambjentali u dik soċjali u l-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja;

3.

Jitlob lill-Kummissjoni ttejjeb il-kundizzjonijiet qafas għal trasport aktar sikur u li jagħmel anqas ħsara għall-ambjent, bħal mhu l-mixi, iċ-ċikliżmu u t-trasport pubbliku.

4.

Jissuġġerixxi, bħala kwistjoni ta' prijorità, l-ħatra ta' Koordinatur tas-Sikurezza fit-Toroq tal-UE, bħala parti mill-Kummissjoni Ewropea, minn issa sal-2014, li għandu:

5.

Jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi forum għall-kooperazzjoni fejn il-prosekuturi, l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi, l-assoċċjazzjonijiet tal-vittmi u ċ-ċentri ta' monitoraġġ tas-sikurezza fit-toroq jistgħu jagħmlu skambju ta' informazzjoni dwar l-aħjar prattiki u jikkooperaw aktar mill-viċin dwar it-titjib fl-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tas-sikurezza fit-toroq, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f'dak transnazzjonali;

6.

Jenfasizza li għandha tingħata attenzjoni partikolari lill-implimentazzjoni approprjata u infurzar aktar effikaċi ta' liġijiet u miżuri li diġa' ġew deċiżi; jinnota, fl-istess ħin, li l-marġini relattiva għal miżuri leġiżlattivi fuq livell tal-UE għadha ma ġietx eżawrita;

7.

Jiddispjaċih li l-baġit tal-UE għall-miżuri tas-sikurezza fit-toroq tnaqqas b'mod sinifikanti f'dawn l-aħħar snin u jitlob lill-Kummissjoni taqleb din it-tendenza;

8.

Jappoġġa bil-qalb kollha l-għan li minn issa sal-2020, in-numru totali ta' inċidenti mortali fit-triq jitnaqqas bin-nofs meta mqabbel mal-2010 u jitlob li, għall-istess perjodu, jiġu stabbiliti objettivi ċari u li jistgħu jitkejlu, fosthom speċjalment

9.

Jenfasizza li kull ċittadin tal-Unjoni Ewropea m'għandux biss dritt għall-użu individwali tat-triq u għas-sikurezza fit-trasport bit-triq iżda hu għandu primarjament l-obbligu li jikkontribwixxi għas-sikurezza fit-toroq permezz tal-imġiba tiegħu; jikkunsidra li l-awtoritajiet pubbliċi u l-UE għandhom obbligu morali u politiku li jadottaw miżuri u azzjonijiet sabiex jittrattaw din il-problema soċjali;

10.

Ikompli jafferma l-konvinzjoni tiegħu li jeħtieġ ikun hemm strateġija kumplementari fuq żmien twil, li tmur lil hinn mil-limitu ta' żmien kopert mill-komunikazzjoni attwali u li jkollha l-iskop li telimina n-numru tal-vittmi kollha tat-traffiku ("Vision Zero"); peress li dan mhuwiex fattibbli mingħajr l-użu estensiv tat-teknoloġija fil-vetturi tat-toroq u l-iżvilupp ta' networks adegwati għall-STI, jitlob lill-Kummissjoni tiżviluppa l-karatteristiċi ċentrali ta' strateġija bħal din u tippreżentahom fit-tliet snin li ġejjin;

11.

Isostni li r-rispett għall-ħajja u għall-persuna umana għandu jiġi manifestat fi proċess kulturali u etiku komuni fejn it-triq tkun deliberatament interpretata bħala komunità umana;

12.

Jitlob lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jirrikonoxxu b'mod uffiċjali t-tielet Ħadd ta' Novembru bħala Jum it-Tifkira tal-Vittmi tat-Traffiku fit-Toroq, kif diġa għamlu n-Nazzjonijiet Unitit u l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa, sabiex titqajjem kuxjenza pubblika dwar din il-kwistjoni;

13.

Jitlob lill-Kummissjoni tinforza l-iskambji ta' għerf u ta' prattiki tajbin fost l-Istati Membri, sabiex aktar Stati Membri jkunu jistgħu jiġu inkorporati fi pjanijiet nazzjonali, reġjunali u lokali ta' sikurezza fit-toroq, sabiex b'hekk l-attivitajiet ikunu jistgħu jiġu stabbiliti fuq bażi metodoloġika soda kemm jista' jkun, filwaqt li jikkontribwixxu biex joħolqu żona Ewropea tas-sikurezza fit-toroq;

14.

Jitlob lill-Kummissjoni teżamina mill-ġdid il-Karta Ewropea tas-Sikurezza fit-Toroq u biex tinkoraġġixxi l-iżvilupp ta' karti simili fuq livell reġjonali u lokali;

15.

Jenfasizza li l-objettivi ċari u kwantifikabbli jagħtu inkoraġġiment supplementari għat-titjib tas-sikurezza fit-toroq u jirraprezentaw elementi indispensabbli għall-evalwazzjoni komparattiva tal-prestazzjonijiet, kif ukoll għas-sorveljanza u l-evalwazzjoni tal-implimentazzjoni tal-miżuri tas-sikurezza fit-toroq; jikkunsidra li għandu jsir tentattiv biex il-kontribut mogħti minn Stati Membri individwali għall-ilħiq tal-miri fl-2020 jiġi kkwantifikat; iqis li dan il-kontribut għandu jintuża bħala gwida fid-definizzjoni tal-prijoritajiet għall-politiki nazzjonali dwar is-sikurezza fit-toroq;

16.

Jappoġġa lill-Kummissjoni fl-isforzi tagħha biex tikkonvinċi lill-Istati Membri jħejju pjanijiet nazzjonali għas-sikurezza fit-toroq; jitlob biex it-tħejjija u l-pubblikazzjoni ta' dawn il-pjanijiet skont linji gwida konġunti armonizzati komuni jsiru obbligatorji; iżda jenfasizza li l-Istati Membri għandu jkollhom marġni kbira sabiex huma jkunu jistgħu jaġġustaw il-miżuri, il-programmi u l-iskopijiet rispettivi tagħhom skont il-kundizzjonijiet nazzjonali tagħhom;

17.

Jitlob lill-Kummissjoni tiddedika mingħajr dewmien sena speċjali għat-trasport kummerċjali sikur bit-triq;

18.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal manwal tal-aħjar prattika dwar il-kura medika ta' dawk korruti fuq il-post fejn isiru inċidenti tat-traffiku biex ikun żgurat li jirċievu trattament mediku aktar malajr u b'mod aktar effikaċi, minħabba li dan hu fattur ċentrali fis-sopravvivenza ta' dawk korruti l-aktar gravement;

19.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal, flimkien mas-sħab soċjali, strateġija biex tnaqqas in-numru ta' inċidenti li jsofru l-ħaddiema fi triqthom lejn ix-xogħol u lura; jitlob lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jinkuraġġixxu n-negozji jfasslu pjanijiet tas-sikurezza fit-toroq; jitlob lill-Kummissjoni tagħmel mill-aħjar li tistà biex tiżgura li jistgħu jinħarġu ċertifikati skont il-Karta Ewropea tas-Sikurezza fit-Toroq għan-negozji li jintroduċu pjanijiet tas-sikurezza fit-toroq għall-ħaddiema tagħhom;

20.

Iqis li d-data ta' kwalita' għolja u komparabbli, li tkopri l-utenti tat-triq kollha inklużi s-sewwieqa tar-roti u l-persuni mixjin fit-triq, hi rekwiżit indispensabbli għal politika b'suċċess dwar is-sikurezza fit-toroq;

21.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal studju dwar l-impatt ekonomiku u soċjali ta' vittmi u korrimenti tat-traffiku fuq is-soċjetà fl-Istati Membri tal-UE;

22.

Jitlob lill-Kummissjoni tapplika, minn issa sa tmiem l-2013, serje ta' indikaturi armonizzati fuq il-bażi tal-proġett SafetyNet, li permezz tagħhom tkun tista' ssir sorveljanza aħjar, kif ukoll jitfasslu evalwazzjonijiet ta' tqabbil sinifikanti tal-progress li jkun sar mill-Istati Membri individwali;

23.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal, minn issa sal-2012, proposta għat-titjib tad-data disponibbli dwar il-kawżi ta' inċidenti u ta' korrimenti, kif ukoll data anonimizzata dwar l-estensjoni tal-korrimenti u l-iżvilupp sussegwenti tagħhom; jitlob barra minn hekk li ssir aktar riċerka multidixxiplinarja ddettaljata dwar l-inċidenti f'żoni rappreżentattivi tat-traffiku fl-Istati Membri kollha, bl-appoġġ tal-Unjoni Ewropea;

24.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal, minn issa sa sentejn oħra, definizzjonijiet ta' dawn it-termini: persuni li huma 'fil-periklu tal-mewt' wara li korrew, dawk li 'korrew b'mod serju' u dawk li 'korrew b'mod ħafif', sabiex jippermettu tqabbil bejn il-miżuri u r-riżultati tagħhom fl-Istati Membri;

25.

Jitlob l-iżvilupp ta' ċentru tal-UE għall-monitoraġġ tas-sikurezza fit-toroq, li jkollu d-dmir li jipprepara sommarju tal-inizjattivi attwali dwar il-ġbir ta' data, li jagħmel proposta bl-għan li jittejbu l-iskambji tad-data, kif ukoll biex jiġbor id-data minn databases attwali u l-għerf miksub mill-implimentazzjoni ta' proġetti tal-UE bħal Safety Net, VERONICA jew DaCoTa u biex jagħmilhom aċċessibbli għal kulħadd b'format li jiftiehem faċilment u li jiġi aġġornat kull sena,

26.

Jitlob lill-Istati Membri jonoraw l-obbligi eżistenti għat-trażmissjoni tad-data u jagħmlu progress konkret favur l-iskambju tad-data fil-każ ta' kontravenzjonijiet tat-traffiku transkonfinali; jitlob lill-Istati Membri jarmonizzaw is-sistemi ta' ġbir ta' data permezz ta' softwer ta' trażmissjoni f'ħin reali għal data sensittiva, li għandu jiddaħħal gradwalment sal-2014;

27.

Jenfasizza li l-attenzjoni, il-konsiderazzjoni ta' ħaddieħor u r-rispett reċiproku, u l-osservanza tar-regoli, li huma direttament relatati mal-bżonn ta' titjib sistematiku fil-kwalità tat-taħriġ mill-iskejjel tas-sewqan u fil-kwalità tal-proċeduri għall-ħruġ tal-liċenzji tas-sewqan, huma fundamentali għas-sikurezza fit-toroq;

28.

Huwa tal-opinjoni li għandha tingħata aktar importanza għall-kunċett tat-tagħlim tul il-ħajja fil-qasam tat-trasport bit-triq, u għalhekk jappoġġa l-attivitajiet taċ-ċentri tas-sewqan sikur bħala forma effettiva ta' taħriġ sistemiku tas-sewwieqa fil-kuntesti kollha tax-xogħol u l-ħin liberu; huwa tal-opinjoni li l-edukazzjoni dwar it-traffiku u l-programmi ta' taħriġ għall-utenti tat-toroq għandhom jibdew minn età żgħira kemm fil-familja, kif ukoll fl-iskola u għandhom jinkludu s-sewqan tar-rota, il-mixi u l-użu tat-trasport pubbliku;

29.

Jitlob miżuri biex jitjieb it-taħriġ ta' sewwieqa ġodda, bħas-sewqan akkompanjat minn 17 -il sena 'l fuq, jew l-introduzzjoni ta' sistema ta' Għoti Gradwali tal-Liċenzja tas-Sewqan għat-taħriġ tas-sewwieqa li jinvolvi l-istruzzjoni prattika anke wara li sewwieq ikun għadda mill-eżami tiegħu jew tagħha; jitlob, barra minn dan, l-introduzzjoni ta' taħriġ obligatorju dwar is-sikurezza għaż-żgħażagħ u l-utenti ġodda tat-triq sabiex ikunu jistgħu jakkwistaw esperjenza prattika biex jaffaċċjaw varjetà ta' sitwazzjonijiet perikolużi;

30.

Jitlob li, fil-kuntest tat-taħriġ tas-sewwieqa, bħala wieħed mill-elementi prinċipali fl-edukazzjoni ta' sewwieqa ġodda li jakkwista jew itejjeb is-sikurezza fit-toroq, tingħata attenzjoni b'urġenza lill-kawżi prinċipali tal-mewt u korriment gravi fit-toroq, bħal veloċita' għolja, abbuż ta' alkoħol u drogi, jew mediċini li jaffettwaw il-kapaċità fis-sewqan, nuqqas ta' użu taċ-ċinturin tas-sigurta' jew ta' tagħmir protettiv ieħor, bħal ma' huma l-elmi għas-sewwieqa ta' vetturi b'żewġ roti, l-użu ta' apparat mobbli għall-komunikazzjoni, u l-għejja;

31.

Hu konvint mill-bżonn ta' edukazzjoni aħjar tas-sewwieqa ġodda rigward ir-rwol tat-tajers għas-sikurezza fit-toroq u l-bżonn li jiġu osservati r-regoli bażiċi għall-manutenzjoni xierqa tat-tajers u l-użu tat-tajers; jitlob għalhekk lill-Istati Membri jimplimentaw, b'mod xieraq u f'waqtu, id-Direttiva dwar il-Liċenzja tas-Sewqan u d-dispożizzjonijiet fiha li jkopru l-inklużjoni mandatorja ta' sezzjoni dwar l-għarfien dwar it-tajers, kif ukoll sezzjoni dwar il-manutenzjoni bażika tal-karozza b'mod ġenerali fl-eżami tas-sewqan;

32.

Jikkunsidra li, waqt il-lezzjonijiet tas-sewqan tal-vetturi, għandha tingħata aktar attenzjoni għall-fenomenu ta' vetturi bil-mutur b'żewġ roti u l-viżibbiltà tagħhom;

33.

Jitlob biex l-istruzzjoni tas-sewqan u l-eżamijiet tas-sewqan jagħtu aktar prijorità lis-sikurezza marbuta mal-irbit tat-tagħbija fit-trasport privat;

34.

Jitlob biex ikun hemm korsijiet obbligatorji ta' tagħrif mill-ġdid dwar l-Ewwel Għajnuna, kull għaxar snin, għad-detenturi kollha tal-liċenzja tas-sewqan;

35.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri jintroduċu sistemi specjali ta’ tnaqqis ta’ punti għall-aktar kontravenzjonijiet perikolużi bħala l-aktar suppliment effiċjenti għall-multi f'forma ta' flus;

36.

Jissuġġerixxi l-użu ta' sistemi li ma jippermettux l-istartjar ta' vetturi f'każ ta' livelli eċċessivi ta' alkoħol fid-demm (alcolocks) fil-vetturi ta' sewwieqa li diġa' għandhom aktar minn kundanna waħda ta' sewqan taħt l-influwenza tal-alkoħol, bħala miżura ta’ integrazzjoni mill-ġdid;

37.

Jitlob eżami tal-għajnejn għas-sewwieqa kollha tal-kategoriji A u B kull għaxar snin u kull 5 snin għas-sewwieqa li għandhom aktar minn 65 sena; jitlob lill-Istati Membri jistabbilixxu eżami mediku obbligatorju għal sewwieqa ta' ċertu età, biex jidentifikaw l-abbiltà fiżika, mentali u psikoloġika meħtieġa biex ikomplu jsuqu abbażi tad-data statistika tal-inċidenti għall-gruppi tal-età rispettivi tagħhom;

38.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal, kull tliet snin, kampanji ta' sikurezza fit-toroq dwar suġġett speċifiku u biex sistematikament tuża l-mezzi ta' komunikazzjoni li kibru b'riżultat tal-implimentazzjoni tal-Karta ta' Sikurezza fit-Toroq għal dawn il-kampanji;

39.

Jitlob lill-Kummissjoni titratta, bħala parti mis-sikurezza tat-toroq, in-numru ta' inċidenti mortali fil-passaġġi invellfejn l-inċidenti ħafna drabi huma kkaġunati minn imġieba mhux xierqa mill-parti tal-utenti tat-triq, inkluż it-teħid eċċessiv ta' riskji, nuqqas ta' attenzjoni u nuqqas ta' fehim tas-sinjali tat-toroq;

40.

Jitlob l-armonizzazzjoni tas-sinjali u r-regoli tat-traffiku sal-2013; jinnota li s-sinjali għandhom jinżammu f'kundizzjoni tajba biex jiżguraw li jkunu viżibbli b'mod ċar u li jinbidlu fi żmien xieraq, meta dan ikun neċessarju minħabba l-bidliet fil-kundizzjonijiet;

41.

Jitlob lill-Kummissjoni tadotta kemm jista' jkun malajr l-ispeċifikazzjonijiet tas-Sistema ta' Trasport Intelliġenti (STI) għall-azzjonijiet ta' prijorità relatati mas-sikurezza u s-sigurtà stabbiliti fl-Artikolu 3, ittri (b) sa (f), tad-Direttiva 2010/40/UE dwar is-Sistemi ta' Trasport Intelliġenti;

42.

Jikkunsidra li l-infurzar tad-dispożizzjonijiet eżistenti hi bażi ċentrali tal-politika tas-sikurezza fit-toroq tal-UE; jitlob titjib fl-iskambu bejn l-Istati Membri dwar il-kontravenzjonijiet tat-traffiku fl-Istati Membri individwali u biex dawk li jwettqu l-kontravenzjonijiet jiġu mħarrka skont il-liġi nazzjonali applikabbli, u jitlob lill-Istati Membri jistabbilixxu, f'dak ir-rigward, miri nazzjonali annwali għall-kontrolli tal-veloċità żejda, is-sewqan taħt l-influwenza tal-alkoħol jew id-droga u l-użu taċ-ċinturini tas-sigurtà u tal-elmi, u jieħdu azzjoni determinata sabiex jiżguraw li tali kontrolli jitwettqu;

43.

Jindika r-rwol importanti li għandha l-organizzazzjoni TISPOL fl-iskambju tal-prattiki ppruvati għall-infurzar tar-regolamenti tat-traffiku;

44.

Jenfasizza li approċċ armonizzat u effikaċi lejn il-kontrolli huwa essenzjali għat-traspożizzjoni tar-regoli soċjali fit-trasport bit-triq (ir-Regolament (KE) Nru 561/2006 u r-Regolament(KEE) Nru 3821/85), li huma verament importanti għas-sikurezza fit-toroq; jitlob għal darb' oħra lill-Kummissjoni, għaldaqstant, taġixxi fuq it-talbiet li għamel il-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Mejju 2010 dwar penali għall-ksur serju ta’ regoli soċjali fit-trasport bit-triq;

45.

Jitlob lill-Kummissjoni teżamina mill-ġdid il-leġiżlazzjoni dwar il-ħinijiet ta' sewqan u ta' mistrieħ sabiex is-sewwieqa tat-trakkijiet fit-tul ikunu jistgħu jgħaddu l-perjodi ta' mistrieħ ta' kull ġimgħa f'darhom, dejjem jekk dan jista' jintlaħaq mingħajr ma jiġu kompromessi l-objettivi tal-Unjoni Ewropea tas-sikurezza fit-toroq; jemmen li r-restrizzjonijiet fuq il-moviment tat-trasport tal-merkanżija għandhom bżonn jiġu armonizzati madwar l-Unjoni Ewropea;

46.

Jilqa' l-adozzjoni tat-tieni qari tad-Direttiva dwar l-iskambju ta' informazzjoni transkonfinali dwar il-kontravenzjonijiet tat-traffiku relatati mas-sikurezza fit-toroq, li tirrappreżenta pass ieħor 'il quddiem biex titjieb is-sikurezza fit-toroq b'valur miżjud ċar għall-UE,jinsab ħerqan għar-rapport tal-Kummissjoni dwar l-applikazzjoni ta' din id-Direttiva, u għal proposti leġiżlattivi ġodda biex jitjieb l-infurzar transkonfinali li se jinkludi l-Istati Membri kollha;

47.

Jitlob lill-Kummissjoni tappoġġa, bħala l-ewwel pass, l-iżvilupp ta' tekniki biex jinqabdu s-sewwieqa taħt l-influwenza ta' drogi u mediċini li jeffettwaw il-kapaċità tagħhom li jsuqu u, bħala t-tieni pass, tipproponi leġiżlazzjoni tal-UE li tipprojbixxi s-sewqan taħt l-influwenza tad-drogi jew tal-mediċini msemmija hawn fuq, b'infurzar effettiv;

48.

Jitlob biex il-limitu tal-alkoħol fid-demm jiġi armonizzat mal-UE kollha; jirrakkomanda limitu ta' toleranza ta' 0 ‰ b'medda ta' tolleranza żgħira u, fuq bażi xjentifika tal-kejl għal sewwieqa ġodda matul l-ewwel sentejn u l-ħin kollu għal sewwieqa professjonali;

49.

Jitlob l-introduzzjoni ta' sistemi ta' kontroll, li permezz tagħhom jista' jiġi wkoll stabbilit u kkastigat b'mod sistematiku l-ksur tal-limiti tal-veloċità tas-sewwieqa tal-muturi;

50.

Jitlob projbizzjoni mal-Ewropa kollha fuq il-manifattura, l-importazzjoni u d-distribuzzjoni tas-sistemi li javżaw lis-sewwieq bil-kontrolli tat-traffiku (eż.avviżi dwar speed cameras jew apparat għall-iġġammjar tal-laser, jew sistemi ta’ navigazzjoni li jindikaw awtomatikament dawn il-kontrolli);

51.

Jitlob l-introduzzjoni ta' projbizzjoni madwar l-UE tal-użu tas-servizz tal-messaġġi, tal-posta elettronika u tan-navigazzjoni fl-internet waqt is-sewqan ta' vettura bil-mutur, li għandha tiġi infurzata minn Stati Membri billi tintuża l-aħjar teknoloġija disponibbli;

52.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal, fi żmien sentejn, proposta leġiżlattiva għal approċċ armonizzat dwar it-tajers tax-xitwa għall-vetturi għall-passiġġiera, xarabankijiet u trakkijiet fir-reġjuni tal-UE filwaqt li tikkunsidra l-kundizzjonijiet tat-temp ta' kull Stat Membru;

53.

Jistenna li l-Kummissjoni, sal 2015, terġa' teżamina l-implimentazzjoni tat-tielet direttiva tal-liċenzja tas-sewqan u tagħmilha konformi mat-tibdil taċ-ċirkustanzi, u titlob, fost l-oħrajn, li jiġi kkunsidrat kif dovut il-fatt li l-użu privat tal-vetturi M1 b'toqol li jaqbeż it-3,5 tunnellati – b'mod partikolari fi djar mobbli – huwa fattwalment mhux possibbli aktar; jitlob biex it-taħriġ fis-sewqan ta' djar mobbli b'toqol b'limitu ta' piż marġinali ta' 3,5 tunnellati ikun aċċessibbli mhux biss għal persuni b'liċenzja fil-kategorija C maħsuba għal sewwieqa ta' vetturi kummerċjali, iżda ukoll għal persuni b'liċenzja fil-kategorija B maħsuba għall-utenti tat-triq privati;

54.

Jirrakomanda bi sħiħ li jiġi imponut limitu ta' veloċità ta' 30 km fis-siegħa fiż-żoni residenzjali u fuq it-toroq ta' karreġjata waħda kollha fiż-żoni urbani li m'għandhomx karreġjata separata għar-roti, bl-għan li l-utenti tat-triq vulnerabbli jkunu protetti b'mod aktar effettiv;

55.

Jappoġġa bil-qalb kollha l-approċċ tal-Kummissjoni li ġeneralment jassigura appoġġ finanzjarju għal dawk l-infrastrutturi li huma konformi mad-Direttivi tal-UE dwar is-sikurezza fit-toroq u s-sikurezza tal-mini; inkluż il-bini ta' toroq ta' klassi aktar baxxa; jitlob f'dan ir-rigward biex l-isforzi f'setturi transkonfinali jkunu kkonċentrati b'mod partikolari fuq it-tnaqqis fin-numru ta' sezzjonijiet perikolużi ħafna, tal-partijiet tat-toroq fejn ikun hemm l-iktar inċidenti u tal-passaġġi invell;

56.

Itenni li infrastruttura tat-triq ippreżervata tajjeb tikkontribwixxi fit-tnaqqis tal-imwiet u korrimenti tal-utenti tat-triq; jitlob lill-Istati Membri jippreżervaw u jiżviluppaw l-infrastruttura tat-toroq tagħhom permezz ta' manutenzjoni regolari u metodi innovattivi bħal marki intelliġenti tat-toroq li juru d-distanzi ta' sigurtà u d-direzzjoni tal-ivvjaġġar, u infrastruttura tat-toroq li hija passivament sikura; jenfasizza li l-istandards tas-sinjali tat-toroq, partikolarment rigward ix-xogħlijiet fit-toroq, għandhom jiġu rispettati peress li huma kruċjali għal livell għoli ta' sikurezza fit-toroq.

57.

Jitlob lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jagħtu aktar attenzjoni għall-ippjanar tat-triq, jappoġġjaw aktar l-implimentazzjoni ta' miżuri kost-effikaċi diġà disponibbli u jinkuraġġixxu riċerka li biha dawk li jfasslu l-politka jkunu jistgħu jifhmu aħjar kif l-infrastruttura tat-triq għandha tiżviluppa biex ittejjeb is-sikurezza fit-toroq u biex jakkomodaw il-bżonnijiet speċifiċi ta' popolazzjoni li qed tixjieħ u tal-utenti vulnerabbli tat-triq;

58.

Jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni qed tiffoka l-attenzjoni tagħha fuq il-grupp ta' utenti l-aktar vulnerabbli (l-utenti ta' vetturi b'żewġ roti, il-persuni mixjin fit-triq, eċċ.), fejn il-figuri tal-inċidenti għadhom għoljin wisq; jitlob lill-Istati Membri, lill-Kummissjoni u lill-industrija jżommu dawn it-tip ta' utenti f'moħħhom meta jiddiżinjaw l-infrastruttura u t-tagħmir tat-triq, biex it-toroq mibnija jkunu sikuri għall-utenti kollha; jitlob, fil-kuntest tal-ippjanar u l-manutenzjoni tat-triq, li tingħata aktar attenzjoni lill-miżuri infrastrutturali biex jipproteġu lis-sewwieqa tar-roti u l-persuni mixjin fit-triq, eż. il-miżuri ta' separazzjoni tat-traffiku, l-espansjoni tan-netwerks tal-mogħdijat għar-roti u l-arranġamenti għal aċċess mingħajr ostakli u l-postijiet minn fejn il-persuni mixjin fit-triq ikunu jistgħu jaqsmu;

59.

Jitlob lill-Kummissjoni tiżgura li s-siti ta' xogħlijiet fit-toroq isiru aktar sikuri permezz ta' linjigwida għall-ippjanar u t-tagħmir ta' siti, li għandhom ikunu standardizzati, kemm jista' jkun possibbli, fil-livell Ewropew, sabiex is-sewwieqa ma jaffaċċjawx ċirkustanzi ġodda u mhux familjari f'kull pajjiż; jitlob linji gwida, li għandhom jinkludu sinjali tajbin, it-tneħħija tal-marki oriġinali tat-triq, l-użu ta' ċnut u barrieri protettivi, l-immarkar tad-direzzjoni tal-karreġġjati b'sinjali ta' twissija jew sinjali u marki li juru liwjiet fit-triq, l-evitar ta' liwjiet dojoq ħafna u l-iżgurar tas-sikurezza bil-lejl;

60.

Jenfasizza l-bżonn ta' toroq b'uċuħ adegwati li jżidu r-reżistenza għaż-żlieq, il-prestazzjoni klimatika u meteoroloġika, u l-viżibilità u li jirrikjedu ftit manutenzjoni, biex b'hekk tiżdied is-sikurezza tal-infrastruttura għall-utent;

61.

Jitlob użu mifrux ta' sinjali li juru l-veloċità tal-vettura f'mument partikolari, u jitlob sforzi biex is-sinjali jkunu aktar viżibbli u jinftehmu billi jiġi evitat l-użu ta' taħlita ta' sinjali li huma diffiċli biex tifhimhom;

62.

Jenfasizza l-importanza li jiġi żgurat li l-infrastruttura nazzjonali tat-triq li mhix inkluża fin-netwerk tat-TEN-T titjieb ukoll mill-perspettiva tas-sikurezza fit-toroq, b'mod partikolari fir-reġjuni tal-UE fejn l-infrastruttura u is-sikurezza tat-traffiku hi ta' kwalità baxxa;

63.

Jitlob lill-Kummissjoni tidentifika, u lill-Istati Membri jimplimentaw miżuri adattati li jevitaw inċidenti fit-toroq rurali, fiż-żoni rurali u fil-mini, u biex inaqqsu l-ħsara kkawżata minnhom;

64.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jitolbu lill-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali tagħhom biex jippjanaw it-toroq tagħhom b'tali mod li ma joħolqux perikli għall-vetturi bil-mutur b'żewġ roti; jindika li l-pjanċi protettivi li wieħed normalment isib fit-tarf tat-toroq Ewropej jirrapreżentaw periklu mortali għas-sewwieqa tal-muturi u jitlob lill-Istati Membri jieħdu azzjoni (inkluż it-tibdil tal-pjanċi protettivi eżistenti) minnufih biex jekwipaġġaw sezzjonijiet kritiċi tat-triq bi pjanċi b'elementi għoljin u baxxi, kif ukoll sistemi alternattivi oħra ta' barrieri tat-triq, f'konformità mal-Istandard EN 1317 sabiex jitnaqqsu r-riperkussjonijiet tal-inċidenti għall-utenti kollha tat-triq; jiġbed l-attenzjoni għall-periklu għas-sewwieqa tal-muturi maħluq mill-irqajja' tat-tarmak, li joffru ferm anqas qbid mill-uċuħ tat-triq normali tal-asfalt;

65.

Jitlob lill-Kummissjoni tinkuraġġixxi linji gwida għall-promozzjoni tal-aħjar prattika f'miżuri biex jitnaqqas it-traffiku, ibbażata fuq l-innovazzjoni fiżika u ottika, fost l-oħrajn billi tiġi applikata riċerka kofinanzjata mill-UE u proġetti ta' żvilupp, dwar it-tnaqqis fit-traffiku bl-għan li jitnaqqsu l-inċidenti, it-tniġġis tal-arja u tal-istorbju;

66.

Jitlob lill-Istati Membri jfasslu u jaġġornaw b'mod regolari, mappa tal-aktar partijiet tat-toroq fejn ikun hemm l-iktar inċidenti perikolużi fin-netwerks tat-toroq tagħhom, li għandha tkun disponibblu għall-pubbliku u li tkun aċċessibbli permezz tas-sistemi ta' navigazzjoni tal-karrozzi;

67.

Hu tal-fehma li l-kunċetti ta' toroq li jkunu awtoevidenti (self-explaining road) u ta' żoni mhux perikolużi fil-ġenb tat-triq (forgiving roadside) huma integrali għall-politika tas-sikurezza fit-toroq u għalhekk għandhom jiġu promossi permezz tal-fondi tal-UE u l-iskambju kontinwu tal-aħjar prattiki;

68.

Jitlob lil-Istati Membri biex iż-żieda tar-rumble strips ssir parti integrali mill-bini tat-toroq u x-xogħlijiet ta' tiswija;

69.

Jiġbed l-attenzjoni għall-perikli partikolari maħluqa mill-passaġġi invell, u jitlob lill-Istati Membri, meta jibnu jew jibnu mill-ġdid passaġġi bħal dawn, jinkorporaw bidla fil-livell, jew f'toroq sekondarji, jinstallaw barrieri minn naħa għall-oħra tat-triq;

70.

Jirreferi għad-Direttiva 2008/96/KE dwar il-Ġestjoni tas-Sikurezza fl-Infrastruttura tat-Toroq b'referenza għall-ħtieġa ta' numru adegwat ta' parkings sikuri ħdejn l-awtostradi; jenfasizza l-importanza li jiġu rispettati l-ħinijiet tas-sewqan u tas-serħan u li jiġi introdott reġim ta' sanzjonijiet armonizzati, u jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jipprovdu kemm numru biżżejjed ta' parkings (kriterju tal-kwantità), kif ukoll parkings li joffru sigurtà u sikurezza u li jikkorrispondu ma' standards soċjali minimi u li huma provvduti b'servizzi ta' manutenzjoni u assistenza (kriterji tal-kwalità) għa-sewwieqa tat-trasport professjonali tal-merkanzija; jitlob biex parkings bħal dawn jiġu previsti meta l-infrastruttura tat-triq tkun fl-istadju ta' ppjanar, jew tkun se tinbidel għall-aħjar, u biex l-ispejjeż tal-bini jiġu kkunsidrati eleġibbli għall-kofinanzjament skont il-programmi Komunitarji (pereżempju l-programm TEN-T)

71.

Jitlob projbizzjoni fuq is-sorpass minn trakkijiet f'sezzjonijiet perikolużi tal-awtostradi;

72.

Jitlob lill-Istati Membri u l-operaturi tat-toroq jipprovdu faċilitajiet ippjanati kif xieraq, li jtejbu s-sikurezza, li huma mgħammra bis-sinjali tat-traffiku u mixgħula sew, u b'hekk ikunu aktar faċli biex jintużaw speċjalment għas-sewwieqa tal-muturi u tar-roti;

73.

Jirrakomanda li t-twaħħil ta' alcolocks – b'medda ta' tolleranza żgħira fuq bażi xjentifika tal-kejl – għat-tipi ġodda kollha ta' vetturi għat-trasport kummerċjali tal-passiġġieri u tal-merkanzija jsir mandatorju; jitlob lill-Kummissjoni tipprepara sal-2013 proposta għal Direttiva għat-twaħħil tal-aloclocks, inkluż l-ispeċifikazzjonijiet relevanti għall-implimentazzjoni teknika tagħha;

74.

Jitlob lill-Kummissjoni tkompli tiffoka fuq it-titjib tas-sigurtà passiva tal-vetturi, pereżempju permezz ta' sistemi avvanzati tal-immaniġġjar tal-ħbit, b'mod partikolari biex titjieb il-kwistjoni ta' kompatibilità bejn karrozzi kbar u karrozzi żgħar u bejn vetturi b'tagħbija tqila u karrozzi jew vetturi b'tagħbija ħafifa; jitlob biex ikompli jiġi enfasizzat it-tnaqqis tas-serjetà tal-ħabtiet f'każ ta' utenti vulnerabbli tat-toroq; jitlob lill-Kummissjoni tipproponi reviżjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar il-mezzi ta' protezzjoni tal-qiegħ fuq quddiem b'tali mod li tiddefinixxi l-aħjar kapaċità għall-assorbiment tal-enerġija u l-aħjar għoli tal-mezzi ta' protezzjoni tal-qiegħ li huma meħtieġa biex jipprovdu protezzjoni effettiva lis-sewwieqa ta' vetturi f'każ ta' ħabta;

75.

Jitlob lill-Kummissjoni fi żmien sentejn tippreżenta rapport dwar sa liema punt il-protezzjoni aħjar tal-passiġġieri permezz ta' twavel A, B u C imsaħħa tal-vetturi tikkomprometti l-vista 360° tas-sewwieqa, ġew imtejba, u jekk dan ikollux riperkussjonijiet fuq is-sikurezza tal-utenti vulnerabbli tat-triq;

76.

Jitlob lill-Kummissjoni fi zmien sentejn tippreżenta rapport dwar l-aspetti relevanti tas-sikurezza tal-mobilita' elettrika, inklużi l-'e-bikes' u l-'pedelecs';

77.

Jitlob lill-Kummissjoni tippreżenta sal-2013 proposta maħsuba b'tali mod li tiżgura li kull vettura ġdida tkun mgħammra b'mod standard b'sistema mtejba biex tfakkar lil dak li jkun jilbes iċ-ċinturin ta' sigurtà li tagħti sinjali kemm bil-ħoss kif ukoll viżivi;

78.

Jitlob lill-Kummissjoni tivvaluta l-utilità tal-installazzjoni ta' sistemi tat-twissija kontra l-għejja u tagħmilhom obbligatorji jekk xieraq;

79.

Jitlob lill-manifatturi tal-karrozzi jagħtu attenzjoni speċjali, waqt li jkunu qed jiżviluppaw karozzi elettriċi u teknoloġiji oħra ta’ magni, biex, f'każ ta' inċident, jipproteġu b'mod effettiv kemm lill-passiġġieri, kif ukoll lil min jagħti l-ewwel għajnuna u l-membri tas-servizzi ta' slavataġġ, kontra sorsi ta' perikli ġodda li jistgħu jaffaċċjaw;

80.

Jitlob lill-Istati Membri jikkontrollaw b'mod effikaċi u sostantiv, fl-importazzjoni ta' aċċessorji, komponenti u partijiet tal-bdil ta' vetturi bil-mutur, muturi u roti, sabiex jiżguraw li huma adattati u li jissodisfaw standards stretti ta' protezzjoni għall-konsumaturi Ewropej;

81.

Jitlob lill-Kummissjoni tikkunsidra fid-dettall ir-rabta possibbli bejn it-teknoloġija mtejba ta' sikurezza ta' vetturi u t-tnaqqis fis-sensibilizzazzjoni tas-sewwieqa dwar ir-riskji u tirrappreżenta rapport lill-Parlament dwar dan il-fatt fi żmien sentejn;

82.

Jitlob lill-Kummissjoni tistabbilixxi żona Ewropea waħda għall-ispezzjonijiet regolari tekniċi tal-vetturi bil-mutur kollha u s-sistemi elettroniċi relatati mas-sikurezza; jistenna li l-istandards l-aktar stretti u uniformi jiffurmaw il-bażi għal spezzjonijiet bħal dawn; jistenna li korpi tal-ispezzjoni indipendenti ċċertifikati fuq il-bażi ta' standard armonizzat ikunu responsabbli biex iwettqu spezzjonijiet u joħorġu ċertifikati li vettura tkun f'kundizzjoni tajba għat-triq; jistenna li r-rikonoxximent reċiproku ta' tali ċertifikati ta' kundizzjoni tajba għat-triq ikun garantit;

83.

Jitlob lill-Kummissjoni fi żmien sentejn, tiddefinixxi standards komuni għall-kontrolli tekniki li għandhom jitwettqu fuq il-vetturi li jkunu ġew involuti f'inċidenti serji;

84.

Jitlob lill-Kummissjoni tippromwovi standards ogħla tas-sikurezza tal-vetturi, bħal fil-każ tat-teknoloġija tal-vetturi, bħala mezz ta' prevenzjoni tal-ħabtiet; jenfasizza r-rwol importanti li jiżvolġu s-sistemi ta' traffiku intelliġenti (STI) fit-tnaqqis tan-numru ta' mwiet minħabba inċidenti tat-traffiku, itenni l-potenzjal ekoloġiku ta' karrozzi intelliġenti u toroq intelliġenti, kif ukoll tal-proġetti pilota R&D għal mezzi V2V u V2R; u jitlob kemm lill-Kummissjoni kif ukoll lill-Istati Membri jiffukaw fuq l-użu tas-STI, mhux biss fuq toroq li jiffurmaw parti mit-TEN;

85.

Jitlob lill-Kummissjoni tistabbilixxi standards komuni għat-tajers tal-vetturi, b'mod partikolari għall-fond tal-wiċċ (tread) tat-tajer u l-pressjoni tat-tajer, u tintroduċi kontrolli korrispondenti; jappoġġa l-inklużjoni ta' kontrolli tat-tajers fit-testijiet regolari li jsiru fuq il-vetturi biex jiċċertifikaw li jkunu f'kundizzjoni tajba għat-triq; jappoġġa infurzar aktar effettiv ta' regoli relatati mat-tajers permezz ta' spezzjonijiet li jsiru aktar frekwenti fit-triq; jitlob lill-Kummissjoni tipproponi speċifikazzjonijiet għas-Sistemi ta' Monitoraġġ tal-Pressjoni tat-Tajers (TPMS) bl-għan li tassigura li t-tajers jijintużaw kif suppost, li jwasslu għal benefiċċji kemm għas-sikurezza fit-toroq kif ukoll għall-ambjent;

86.

Jitlob biex id-dettalji dwar informazzjoni dwar 'l-istat tat-triq', informazzjoni dwar sezzjonijiet tat-triq li huma estremament perikolużi jew mhux tas-soltu u dwar ir-regoli tat-traffiku attwalment fis-seħħ fi Stati Membri individwali (pereżempju rigward limiti tal-veloċità u livell massimu awtorizzat BAC) jiġu provvduti lil utenti tat-triq, pereżempju bl-għajnuna ta' sistemi intelliġenti tat-trasport, qabel u waqt il-vjaġġ; jistenna li l-potenzjal tas-Sistema ta' Navigazzjoni Satellitari Ewropea Galileo se tiġi sfruttata bis-sħiħ f'dan il-qasam;

87.

Jitlob lill-Kummissjoni tressaq proposta leġiżlattiva, inkluż kalendarju u proċedura dettaljata tal-approvazzjoni, sa tmiem l-2012, li tkun tipprovdi għall-introduzzjoni gradwali, inizjalment fil-vetturi tal-kiri u sussegwentament fil-vetturi kummerċjali u privati wkoll, ta' sistema integrata ta' rekordjar tal-inċidenti b'qari standardizzat li jirrekordja l-informazzjoni relevantiqabel, waqt u wara l-inċidenti ('Reġistrazzjoni ta' Data tal-Avvenimenti'); jenfasizza, f'dak ir-rigward, il-bżonn li l-informazzjoni personali tal-individwu tiġi protetta u li l-informazzjoni rrekordjata tintuża esklussivament għar-riċerka dwar l-inċidenti;

88.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal proposta għat-tagħmir ta' vetturi b'sistemi intelliġenti ta' assistenza tal-veloċità, li tkun tinkludi kalendarju, proċedura ta' approvazzjoni u deskrizzjoni tal-infrastruttura tat-toroq neċessarja;

89.

Jitlob lill-Kummissjoni tappoġġa azzjonijiet li jistimulaw il-klijenti biex, meta jixtru vetturi, jibdew jużaw teknoloġiji innovattivi tas-sikurezza tal-vetturi, li ħafna minnhom għadhom mhumiex obbligatorji iżda li għandhom benefiċċji ta' sikurezza li jistgħu jiġu ppruvati; jitlob lill-kumpaniji tal-assigurazzjoni jkunu aktar lesti joffru rati favorevoli għas-sewwieqa li l-vetturi tagħhom huma mgħammra b'sistemi ta' sikurezza li wrew li jevitaw inċidenti jew li jnaqqsu l-ħsara li jikkawżaw;

90.

Jitlob lill-Kummissjoni twettaq studju dwar it-teknoloġiji ġodda, li jistgħu jgħinu jtejbu s-sikurezza fit-toroq, bħal mhuma s-sistemi innovattivi (eż. adattabbli) tal-fanali ta' quddiem;

91.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tħaffef l-evalwazzjoni u r-reviżjoni tagħha tad-Direttiva 2007/38/KE; jitlob biex jiġi kkunsidrat l- avvanz teknoloġiku billi t-trakkijiet kollha jiġu mgħammra b'mirja speċjali li juru wara, tagħmir ta' kamera/monitoraġġ jew strumenti tekniċi oħrajn li jeliminaw il-partijiet mhux viżibbli, sabiex jipprevjenu, partikolarment, inċidenti li jinvolvu ċiklisti u persuni li jkunu mixjin li jsibu ruħhom fil-partijiet mhux viżibbli tas-sewwieq;

92.

Jilqa' l-għan iddikkjarat mill-Kummissjoni li tagħti aktar attenzjoni lis-sikurezza tas-sewwieqa tal-muturi,

93.

Jikkunsidra l-introduzzjoni obbligatorja f'fażijiet tas-sistemi kontra l-imblukkar tal-brejkijiet fuq il-muturi ġodda kollha bħala miżura importanti li tista' tnaqqas b'mod sostanzjali n-numru ta' inċidenti serji tal-muturi;

94.

Jitlob lill-Istati Membri jieħdu passi biex jiżguraw li r-rekwiżiti imponuti fuq vetturi kummerċjali jiġu fuq l-istess livell tal-kundizzjonijiet tekniċi, eż. rigward mezzi ta' twissija kontra l-għejja u d-distrazzjoni;

95.

Jirrakomanda t-twaħħil ta' sistemi tal-kondizzjonar tal-arja għat-tipi l-aktar ġodda ta' trakkijiet għall-bogħod u f'każ ta' tipi aktar qodma abbażi tal-fattibilità teknika; huwa tal-opinjoni li dawn is-sistemi għandhom jaħdmu wkoll meta l-magna tkun wieqfa, sabiex jiggarantixxu l-mistrieħ adegwat għas-sewwieq tal-vettura; jitlob lill-Kummissjoni Ewropea tikklassifika t-terminu 'faċilitajiet għall-irqad xierqa' rigward l-Artikolu 8.8 tar-Regolament (KE) Nru 561/2006.

96.

Jilqa' t-tħabbira tal-Kummissjoni li bi ħsiebha tħaffef l-introduzzjoni tal-"eCall" u jitlob lill-Kummissjoni tikkunsidra, fis-sentejn li ġejjin, jekk għandhiex tiġi estiża għall-muturi, il-vetturi kummerċjali tqal u x-xarabankijiet, b'mod parikolari rigward l-bżonnijiet speċjali ta' persuni b'diżabilità, u, jekk hu xieraq, tagħmel proposti li jikkorrispondu;

97.

Jitlob lill-Kummissjoni tfassal miżuri biex tappoġġa u tipproteġi membri tas-servizzi tas-salvataġġ f'każ ta' inċidenti, bħall-possibilità li tiġi identifikata jew miksuba informazzjoni fuq il-post dwar it-tip ta' magna tal-vettura, it-tagħmir passiv tas-sikurezza, bħall-airbags, jew l-użu ta' materjal speċifiku, kif ukoll l-informazzjoni teknika relevanti fir-rigward tas-salvataġġ dwar kull mudell ta' karrozza, sabiex titħaffef l-operazzjoni ta' salvataġġ;

98.

Jitlob li tingħata kunsiderazzjoni akbar lill-protezzjoni tal-utenti vulnerabbli tat-triq bħal motoċiklisti, persuni mixjin fit-triq, ħaddiema li jmantnu t-toroq, ċiklisti, tfal, persuni anzjani u persuni b'diżabbiltà bħala elementi integrali tas-sikurezza fit-toroq, pereżempju permezz tal-użu ta' teknoloġiji innovattivi fil-vetturi u fl-infrastruttura; jitlob li tingħata aktar attenzjoni għall-bżonnijiet tal-anzjani u tal-persuni b'mobilità mnaqqsa bħala utenti tat-triq; jitlob, f'dak ir-rigward, lill-Istati Membri jiżviluppaw programmi għall-prevenzjoni ta' inċidenti relatati mal-anzjanità u li jagħmluha aktar faċli li l-anzjani jibqgħu utenti attivi tat-triq; jirrakomanda l-użu tal-barrieri tas-sikurezza tat-toroq b'uċuħ lixxi u l-introduzzjoni ta' karreġġjati speċjali għall-utenti vulnerabbli;

99.

Jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet lokali jippromwovu skemi ta' 'rotot sikuri lejn l-iskola' biex tiżdied is-sikurezza tat-tfal; jindika li, minbarra l-introduzzjoni tal-limiti ta' veloċità u t-twaqqif ta' pulizija tat-traffiku tal-iskola, għandu jiġi żgurat li l-vetturi użati bħala xarabankijiet tal-iskola u l-kapaċitajiet professjonali tas-sewwieqa jkunu xierqa;

100.

Jitlob lill-Kummissjoni u l-Istati Membri jappoġġaw iċ-ċikliżmu u l-mixi bħala mezzi ta' trasport fihom infushom u parti integrali mis-sistemi kollha tat-trasport;

101.

Jappella lill-Istati Membri biex:

102.

Jitlob lill-Kummissjoni tressaq proposta li tistabbilixxi r-rekwiżiti minimi fir-rigward ta' dwal u mezzi li jirriflettu li għandhom jiġu rrispettati mill-manifatturi tar-roti;

103.

Jirrakomanda li tfal sal-eta' ta' sentejn jintrabtu f'sits tat-tfal li jħarsu lejn in-naħa ta' wara;