16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/1

—

Il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-ħtiġijiet għall-akkreditazzjoni u s-sorveljanza tas-suq dwar it-tqegħid ta' prodotti fis-suq

—

u Il-proposta għal Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar qafas komuni għat-tqegħid ta' prodotti fis-suq

—

u Il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li tistabbilixxi proċeduri dwar l-applikazzjoni ta' ċerti regoli tekniċi nazzjonali għal prodotti mqiegħda fis-suq legalment fi Stat Membru ieħor u li tirrevoka d-Deċiżjoni 3052/95/KE

1.1

Il-KESE huwa konvint mill-importanza li tkun assikurata l-applikazzjoni sħiħa tal-prinċipju tal-moviment liberu tal-merkanzija, li huwa salvagwardat fit-Trattat u kkonfermat minn bosta sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja, sabiex prodotti kkummerċjalizzati legalment fi Stat Membru jkunu jistgħu jiġu kkummerċjalizzati bla tfixkil ma' l-UE kollha.

1.2

Il-KESE jemmen li hija prijorità li tkun iggarantita ċ-ċertezza, it-trasparenza u l-effiċjenza fin-negozju, li jkunu eliminati d-duplikazzjonijiet tal-kontrolli u t-testijiet, li jkunu żgurati livelli għoljin ta' protezzjoni għall-konsumaturi, iċ-ċittadini u n-negozji, u li jkunu koordinati filwaqt li jogħlew il-livelli ta' l-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq, biex tkun assikurata applikazzjoni attiva u uniformi tar-rekwiżiti tas-sigurtà tal-prodotti tal-Komunità.

1.3

Il-KESE jisħaq li l-moviment liberu tal-prodotti huwa xprun essenzjali għall-kompetittività u għall-iżvilupp ekonomiku u soċjali tas-suq uniku Ewropew: ir-rinfurzar u l-aġġornar tar-rekwiżiti għall-kummerċjalizzazzjoni ta' prodotti sikuri u ta' kwalità għolja huma fatturi ewlenin għall-konsumaturi, in-negozji u ċ-ċittadini Ewropej.

1.4

Il-KESE jemmen li l-aġġornament u l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni Ewropea dwar il-merkanzija ma jistgħux jitwarrbu, minħabba f'dawn il-fatturi oġġettivi:

1.5

Il-KESE jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni li tifforma pakkett leġiżlattiv dwar is-suġġett sakemm hija tikseb għal kollox:

1.6

Il-KESE jħoss li livelli għoljin ta' trasparenza, ċertezza legali u simplifikazzjoni għandhom ikunu assikurati fl-applikazzjoni tal-proċeduri ta' l-għarfien reċiproku komuni, permezz ta':

1.7

Il-KESE japprova l-prinċipji bażiċi tal-proposti, li joħorġu mill-għaqda ta' l-elementi ta' suċċess ta' l-“approċċ il-ġdid” ma' l-“approċċ globali” fil-qasam ta' l-evalwazzjoni tal-konformità. Għandhom ikunu applikati fil-leġiżlazzjoni tal-Komunità preżenti u futura, u jkopru l-aspetti kollha tal-prodotti mibjugħa, b'mod partikulari fir-rigward tas-sigurtà, is-saħħa u l-ħarsien ambjentali.

1.8

Huwa vitali li l-operaturi ekonomiċi kollha fil-katina tal-provvista u d-distribuzzjoni — sew jekk ikunu fabbrikanti, rappreżentanti awtorizzati jew importaturi — jieħdu l-miżuri meħtieġa u jkollhom responsabbiltà ekwa biex jassiguraw li prodotti li jikkonformaw mar-regolamenti biss ikunu kkummerċjalizzati.

1.9

It-traċċabiltà tal-prodott, li tippermetti l-identifikazzjoni tar-responsabbiltà ta' l-operaturi ekonomiċi li jpoġġu l-prodotti fis-suq, għandha tippermetti li dawn l-operaturi jiġu identifikati b'mod ċar sabiex ir-regoli tal-Komunità jkunu jistgħu jiġu applikati sewwa.

1.10

Fl-opinjoni tal-KESE, jeħtieġ li jiġu indirizzati wkoll il-problemi tat-tqegħid tal-prodotti fis-suq permezz ta' l-internet, peress li l-bejgħ onlajn għadu m'huwiex regolamentat kompletament.

1.11

Il-KESE jħoss li hemm bżonn ta' dispożizzjonijiet iktar ċari biex titjieb is-sistema ta' l-“approċċ il-ġdid” attwali, fir-rigward ta':

1.12

Il-KESE jaqbel li hemm bżonn li jitjieb l-istatus u s-sinjifikat tal-marka KE, billi din ikollha protezzjoni legali ikbar għaliex tiġi rreġistrata bħala marka kollettiva, u dan jippermetti li l-awtoritajiet pubbliċi jieħdu azzjoni minnufih biex irażżnu l-abbuż.

1.13

Il-KESE jisħaq li l-istandardizzazzjoni teknika għandha rwol ewlieni f'dan il-qasam, billi l-approċċ il-ġdid huwa bbażat preċiżament fuq rabta mill-qrib bejn rekwiżiti essenzjali legali u ta' standards tekniċi Ewropej — li hemm bżonn li jiġu appoġġjati u mogħtija l-importanza meħtieġa.

1.14

Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea (SAE) — li tipprovdi servizz pubbliku ta' interess ġenerali — għandha tkun ibbażata fuq standards rikonoxxuti fuq livell internazzjonali u fuq definizzjonijiet ċari, tassikura aċċettazzjoni bla eċċezzjonijiet tar-riżultati ta' l-evalwazzjoni tal-konformità u tevita duplikazzjoni bla bżonn tal-valutazzjoni.

1.15

Id-dispożizzjonijiet tar-Regolament li għandhom x'jaqsmu mas-SAE għandhom japplikaw għall-korpi kollha ta' akkreditazzjoni u għas-servizzi li jipprovdu, fiż-żona ekonomika Ewropea, irrispettivament mix-xorta ta' servizzi ta' evalwazzjoni tal-konformità fornuti lill-klijenti.

1.16

Dawn id-dispożizzjonijiet għandhom jassikuraw:

1.17

Il-KESE jemmen li hemm bżonn li tkun stabbilita bażi legali ċara għall-kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditazzjoni (EA), li r-rwol tagħha għandu jkun imtejjeb u definit aħjar: il-korpi kollha ta' akkreditazzjoni nazzjonali jridu jkunu membri ta' l-EA, biex ikunu żgurati l-ekwivalenza, it-trasparenza, il-kredibbiltà u l-effettività; barra minn hekk, is-sistema ta' l-EA għandha tkun appoġġjata mill-Istati Membri.

1.18

Il-KESE jemmen li, billi korpi ta' akkreditazzjoni jridu juru li l-fiduċja mogħtija lilhom hija bbażata fuq bażi soda, huma jkollhom jagħtu prova li huma jipparteċipaw b'suċċess f'reviżjonijiet mill-pari (peer review).

1.19

Barra minn hekk, il-KESE jemmen li huwa importanti li l-parteċipanti kollha jkunu involuti: huma għandhom ikunu rrappreżentati fil-korpi ta' akkreditazzjoni u din id-dispożizzjoni għandha tkun parti integrali mir-Regolament il-ġdid.

1.20

Il-KESE jemmen f'dan ir-rigward li għandu jkun hemm tagħrif akbar u għarfien aħjar tad-drittijiet tal-konsumatur fis-suq intern u li jeħtieġ li jitħejjew inizjattivi xierqa għal dan l-iskop.

1.21

L-attivitajiet tas-sorveljanza tas-suq għandhom japplikaw ukoll għal prodotti koperti mid-Direttiva tas-Sigurtà tal-Prodott Ġenerali (GPSD) billi bosta prodotti jinbigħu kemm għal użu professjonali kif ukoll għall-użu mill-konsumatur aħħari. Il-KESE jħoss li l-eżistenza tas-sistema ta' l-iskambju ta' informazzjoni rapida attwali, RAPEX, li tista' tassisti b'mod effettiv is-sorveljanza tas-suq, hija kompletament ġustifikata.

1.22

Huwa meħtieġ li l-awtoritajiet tad-dwana jikkooperaw f'netwerk Ewropew ma' l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq, biex jassiguraw kontrolli effettivi fuq il-prodotti qabel ma dawn jitpoġġew fis-suq intern Ewropew, fejn jistgħu jiċċirkolaw b'mod liberu.

1.23

Għal din ir-raġuni u għal raġunijiet oħra, l-awtoritajiet tad-dwana jridu jkunu mgħammra b'persunal imħarreġ, b'fondi suffiċjenti u b'setgħa li jkunu jistgħu jlaħħqu b'mod effettiv mal-ħidmiet assenjati lilhom, u bi strumenti biex ilaħħqu bla dewmien ma' prodotti staġjonali jew prodotti mibjugħa tul perjodi limitati.

1.24

Fl-aħħarnett, il-KESE jemmen li r-Regolament għandu jispeċifika li miżuri meħudin b'rispons għal nuqqas ta' konformità ppruvata għandhom jikkonformaw ukoll mal-prinċipju tal-proporzjonalità.

2.1

Is-suq intern għall-prodotti mhuwiex biss il-forza mexxejja għat-tkabbir fil-Komunità: huwa wkoll għandu impatt konsiderevoli fuq il-kapaċità ta' l-Unjoni Ewropea biex tikkompeti fis-suq internazzjonali. Kif indika l-KESE numru ta' drabi, “fattur li żied l-importanza tiegħu huwa ‘l-Globalizzazzjoni’ li hija kemm sfida kif ukoll opportunità. L-isfida tista' tintlaqa' biss kemm-il darba jitwettaq il-potenzjal sħiħ tas-suq uniku” (2).

2.2

Il-pilastru ċentrali tas-suq uniku huwa l-moviment liberu tal-prodotti: taħt l-Artikoli 28-30 (3) tat-Trattat, sar progress essenzjali fl-armonizzazzjoni tal-livelli tekniċi fil-livell ta' l-UE biex jitneħħew il-limiti tekniċi għan-negozju, sikwit permezz ta' direttivi ta' “l-approċċ il-ġdid” (magħrufin ukoll bħala direttivi tal-“marka KE”).

2.3

Madankollu, tfaċċaw differenzi fl-applikazzjoni u l-infurzar tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat, b'mod partikolari fil-qasam tal-prodotti mhux armonizzati. L-introduzzjoni ta' regoli tekniċi nazzjonali ħolqu limiti maġġuri għan-negozju ħieles, b'mod speċjali għall-intrapriżi ż-żgħar u ta' daqs medju, minħabba qafas leġiżlattiv li għadu fframmentat wisq u minħabba nuqqas ta' approċċ konsistenti għas-sorveljanza tas-suq fost l-Istati Membri.

2.4

Il-KESE saħaq li “l-Istati Membri għandhom ir-responsabbiltà kbira li jiżguraw li miżuri ta' l-UE jkunu trasposti sewwa fil-liġi nazzjonali tagħhom u li dawn jiġu nfurzati” u li huwa importanti li “jirriżultaw f'qafas regolatorju fil-livell nazzjonali li jkun kemm ibbilanċjat f'termini ta' kontenut kif ukoll sempliċi kemm jista' jkun għan-negozji, l-impjegati, il-konsumaturi u l-membri kollha tas-soċjeta ċivili” (4).

2.5

Il-KESE jappoġġja kompletament il-miri ta' regoli iktar trasparenti u effettivi u rekwiżiti iktar b'saħħithom u aġġornati għall-kummerċjalizzazzjoni ta' prodotti sikuri u ta' kwalità għolja, sabiex jiggarantixxu li:

2.6

Fl-opinjoni tiegħu dwar l-Istrateġija tas-Suq Intern — Prijoritajiet 2003-2006 (5), il-KESE indika li “l-kummerċ ma' pajjiżi terzi qed jikber b'mod iktar mgħaġġel mill-kummerċ bejn l-Istati Membri.” u li “raġuni waħda hija n-nuqqas ta' għarfien reċiproku ddestinat biex jagħti fiduċja lill-konsumaturi fi prodotti magħmula f'pajjiż ieħor. L-Istati Membri jeħtieġ li jkollhom fiduċja fis-sistemi ta' xulxin. Sistema legali b'saħħitha, standards ta' kwalità trasparenti u għoljin u inizjattivi ta' edukazzjoni tal-konsumatur jipprovdu l-aħjar kondizzjonijiet għal żieda fin-negozju tal-prodotti bejn l-Istati Membri.”

2.7

Il-KESE saħaq ukoll li l-għarfien tad-drittijiet tal-konsumatur fis-suq intern huwa limitat ħafna u li f'diversi okkażjonijiet huwa ġibed l-attenzjoni (6) għal dawn in-nuqqasijiet u għall-mod li bih uffiċjali nazzjonali u lokali ta' spiss japprofittaw ruħhom minn din l-injoranza, speċjalment fil-pajjiżi periferiċi u li ssieħbu reċentement.

2.8

Barra minn hekk, il-KESE jindika li l-erba' limiti ewlenin għat-tħaddim xieraq tas-suq intern identifikati mill-SMO fl-2007 huma:

2.9

Il-KESE f'okkażjonijiet oħra iddikjara li “b'dispjaċir, ta' min wieħed jinnota li wara bosta snin ta' integrazzjoni Ewropea, diversi Stati Membri għadhom ma integrawx biżżejjed ir-regolamenti u l-politiki ta' l-UE fl-iżvilupp tal-politiki interni tagħhom, propju fl-oqsma li fihom impenjaw ruħhom li jsegwu politiki komuni u li jimplimentaw id-deċiżjonijiet li joħorġu minn proċess deċiżjonali komuni” (7).

2.10

Indika wkoll li “Approċċ effettiv u trasparenti tal-kwistjonijiet ta' l-UE fuq livell nazzjonali huwa indispensabbli minħabba li l-25 Stat Membru, kull wieħed bil-kultura u t-tradizzjoni amministrattiva tiegħu kif ukoll bil-proċess amministrattiv tiegħu, iridu jirrispettaw l-istess acquis, li jinkludi rekwiżiti simili fir-rigward tat-tiswir tal-liġi, traspożizzjoni, implimentazzjoni u infurzar tal-liġi ta' l-UE” (8).

2.11

Skond ir-rapport Kok (9), “il-moviment liberu tal-prodotti fl-UE għadu mfixkel minn firxa ta' regoli lokali, sikwit applikati arbitrarjament u b'kontradizzjoni ċara għall-prinċipju ta' l-għarfien reċiproku” (10).

2.12

Fid-dawl ta' dan li ntqal hawn fuq, il-KESE jħoss li hija prijorità urġenti, bil-għan li jkun assigurat il-futur ta' l-integrazzjoni Ewropea kif ukoll bil-għan li tkun assigurata l-protezzjoni tal-konsumaturi u taċ-ċittadini u l-iżvilupp tan-negozju Ewropew, li:

3.1

Il-Kummissjoni tieħu bħala l-punt tat-tluq tagħha, l-osservazzjoni li s-suq intern għadu mhux komplut:

3.2

Biex tindirizza dawn il-problemi, il-Kummissjoni tipproponi:

3.3

Il-proposta ta' regolament (COM(2007) 36 finali) li tipproponi r-revoka tal-proċedura attwali għall-iskambju reċiproku ta' l-informazzjoni tindirizza xi aspetti tal-qasam mhux armonizzat:

3.4

Il-proposta ta' deċiżjoni (COM(2007) 53 finali) tistabbilixxi l-qafas ġenerali għall-leġiżlazzjoni settorjali futura bi:

3.5

Il-proposta ta' regolament (COM(2007) 37 finali) jipprovdi għar-rinfurzar tar-rekwiżiti għall-akkreditazzjoni u s-sorveljanza tas-suq, sabiex prodotti mhux konformi jkunu jistgħu jiġu identifikati faċilment u jitneħħew mis-suq. L-oġġettiv ewlieni tal-proposta huwa li jkun assigurat il-moviment liberu tal-prodotti fil-qasam armonizzat billi:

4.1

Il-KESE jemmen ħafna li l-moviment liberu tal-prodotti huwa xprun essenzjali għall-kompetittività u għall-iżvilupp ekonomiku u soċjali tas-suq Uniku Ewropew u li r-rinforzar u l-aġġornament tar-rekwiżiti għall-kummerċjalizzazzjoni ta' prodotti sikuri u ta' kwalità għolja huma fatturi ewlenin għall-konsumaturi, in-negozji u ċ-ċittadini Ewropej.

4.2

Tul il-50 sena li għaddew, is-suq uniku għall-prodotti, għen biex iġib l-ekonomiji ta' l-Ewropa dejjem aktr qrib: il-kummerċ bejn is-27 Stat Membru ta' l-UE issa jammonta għal żewġ terzi tal-kummerċ kollu ta' l-UE.

4.3

L-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikoli 28 u 30 (13) tat-Trattat tal-KE, l-armonizzazzjoni tar-regoli tekniċi ta' l-approċċ il-qadim u l-ġdid u l-applikazzjoni xierqa tal-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku huma kolonni essenzjali għall-iżvilupp tal-kummerċ intra-Komunitarju.

4.4

Hemm ħafna raġunijiet għaliex l-aġġornament u l-aġġustament tal-leġiżlazzjoni ta' l-UE dwar il-prodotti ma tistax titwaqqaf: il-problemi iffaċjati fl-implimentazzjoni u l-infurzar tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat; in-nuqqas ta' approċċ konsistenti għas-sorveljanza tas-suq fl-Istati Membri; nuqqasijiet fil-korpi ta' l-evalwazzjoni tal-konformità u fil-protezzjoni legali tal-marka KE; l-inkonsistenzi u l-komplessità tal-leġiżlazzjoni Ewropea, li spiss hija kumultattiva u tissovrapponi, bi traqqigħ ta' proċeduri differenti; u nuqqasijiet fl-għarfien min-negozji, l-amministrazzjonijiet u ċ-ċittadini tad-drittijiet u l-obbligi tagħhom.

4.5

Il-KESE jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni, filfatt diġà saħaq, u ripetutament talab għal tali inizjattiva fl-opinjonijiet tiegħu dwar is-suq uniku (14); huwa jappoġġja l-proposti maħruġa sakemm huma jirriflettu l-kummenti magħmula f'din l-opinjoni.

4.6

Il-KESE jemmen li għandhom jintużaw erba' kriterji fundamentali biex jiġu evalwati l-miżuri proposti, ħalli jassiguraw li huma jiġu inkorporati fis-sistema eżistenti tal-Komunità:

4.7

Il-KESE jħoss li l-proposti tal-Kummissjoni jippermettu passi kbar 'il quddiem billi jistabilixxu:

4.8

Il-KESE jaqbel li hemm il-ħtieġa li titjieb il-kwalità tas-sistema għall-akkreditazzjoni tal-korpi notifikati u li jkunu stabbiliti kriterji iktar stretti għall-għażla, l-immaniġġjar u s-superviżjoni ta' dawn il-korpi, b'sistema legali li tipprovdi konsistenza, tqabbil u koordinament fis-sistema deċentralizzata biex tassikura kredibbiltà u żieda fil-fiduċja reċiproka.

4.9

B'mod partikulari, minħabba l-globalizzazzjoni li kull ma tmur tiżdied, is-sistema ta' sorveljanza tas-suq trid tipprovdi qafas leġiżlattiv komuni li jassikura applikazzjoni effiċjenti u konsistenti tal-leġiżlazzjoni ma' l-UE kollha.

4.10

Prodotti li ma jikkonformawx u li jistgħu jkunu perikolużi m'għandhomx jitħallew jilħqu s-suq, kif hemm fir-rapport annwali ta' l-2006 tar-RAPEX, jiġifieri is-sistema tat-twissjia rapida għall-prodotti tal-konsum perikolużi (15).

4.11

Rigward il-marka KE — konċeputa bħala marka ta' konformità iktar milli marka ta' kwalità — il-KESE jħoss li huwa essenzjali li tkun restawrata l-fiduċja fil-marki ta' konformità. Jeħtieġ li jerġa' jinbena l-valur tal-marka KE, b'possibbiltajiet ikbar ta' prosekuzzjoni għall-ksur tar-regolamenti u l-iżgurar tal-ħarsien legali ta' element li jirrappreżenta s-sistema leġiżlattiva li fuqu huma bbażati d-direttivi kollha ta' l-“approċċ il-ġdid”, li issa jkopru 20 settur tal-produzzjoni.

4.12

Rigward is-sistema leġiżlattiva attwali, il-KESE jemmen li l-inkonsistenzi, ir-regoli duplikati u l-inċertezzi legali jistgħu ikunu d-difett l-aktar evidenti tas-sistema kollha kemm hi, u dan jista' jkun ta' ħsara kbira għall-konsumaturi, in-negozji, iċ-ċittadini u s-soċjetà ċivili bħala tali.

4.13

L-eżistenza ta' diversi saffi ta' leġiżlazzjoni u nuqqas ta' rispett tal-ħtieġa għal konsistenza fost l-inizjattivi relatati mal-politika ta' l-UE u miri oħra wasslu għal burokrazija eċċessiva u piżijiet konsiderevoli f'termini ta' żmien marbut mal-bidu effettiv ta' proċeduri li ma jaqblux. Dan kellu impatt negattiv ħafna, speċjalment fuq il-konsumaturi, l-intrapriżi ż-żgħar u ta' daqs medju u ċ-ċittadini.

4.14

Għalhekk il-KESE jappoġġja għal kollox il-proposta għal qafas ta' referenza komuni għall-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti (16). Dan il-qafas għandu jinkludi element komuni, proċeduri u definizzjonijiet għar-riorganizzazzjoni futura u l-aġġustament ta' direttivi individwali biex titneħħa l-burokrazija żejda u biex jitneħħew difetti fis-sistema leġiżlattiva kurrenti.

4.15

Il-KESE jħoss li huwa importanti, bħala element essenzjali fis-suq intern, li titfassal gwida telematika prattika għall-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti fis-suq intern Ewropew (17), li tagħti stampa li faċli tinftiehem tal-leġiżlazzjoni u l-proċeduri kollha analizzati skond is-setturi maġġuri, inklużi drittijiet u obbligi, proċeduri ta' aċċess, skeda ta' żmien u spejjeż tat-tnedija.

5.1.1

Il-prinċipju ta' rikonoxximent reċiproku, li huwa previst fl-Artikoli 28 u 30 tat-Trattat, huwa l-ġebla tax-xewka tal-moviment liberu tal-prodotti u s-servizzi fis-suq intern. Wara 50 sena, hekk kif l-UE kibret b'mod progressiv u s-swieq saru dejjem aktar globalizzati, il-KESE jemmen li hemm bżonn li jsaħħaħ u jissalvagwardja ir-rwol tiegħu, billi jipprovdi ċertezza legali ikbar u implimentazzjoni uniformi, u juża l-potenzjal kollu tiegħu għall-operaturi ekonomiċi, in-negozji Ewropej u l-awtoritajiet nazzjonali.

5.1.2

Il-proposta tal-Kummissjoni tirrappreżenta pass pożittiv f'din id-direzzjoni billi hija:

5.1.3

Madankollu, il-KESE jemmen li għad hemm diversi punti problematiċi li jeħtieġ li jiġu definiti aħjar fil-proposta għal Regolament:

5.1.4

Il-KESE jħoss li jkun xieraq li t-test jirreferi b'mod espliċitu għall-bażijiet legali tat-Trattat li jistabilixxi l-prinċipju ta' rikonoxximent reċiproku, b'hekk jenfasizza li s-salvagwardja ta' 'l hekk suppost rekwiżiti nazzjonali tista' tkun biss eċċezzjoni.

5.1.5

Il-KESE jħoss li livelli għoljin ta' trasparenza, ċertezza legali u simplifikazzjoni għandhom ikunu assigurati fl-applikazzjoni u l-infurzar tal-prinċipju ta' l-għarfien reċiproku:

5.1.6

Fl-opinjoni tal-KESE, il-limitu ta' żmien massimu għad-diskussjoni ta' l-appelli għandu jkun definit sabiex il-kwistjoni tkun tista' tiġi deċiża quddiem il-qorti tal-prim istanza.

5.1.7

L-Istati Membri għandhom jgħammru lilhom infushom bi strutturi tekniċi effiċjenti (inkluż dispożizzjoni għal proċedura ta' urġenza) sabiex jipproduċu malajr kwalunkwe evidenza għal deroga mill-prinċipju ta' għarfien reċiproku skond l-Artikolu 30 tat-Trattat li “jippermetti li Stati Membri jieħdu miżuri li jkollhom effett ekwivalenti għal restrizzjonijiet kwantitattivi meta dawn ikunu ġustifikati minn konsiderazzjonijiet ġenerali u mhux ekonomiċi (moralità pubblika, ordni pubblika jew sigurtà pubblika, il-protezzjoni tas-saħħa u l-ħajja tal-bnedmin, ta' l-annimali jew il-preżervazzjoni tal-pjanti, il-protezzjoni ta' teżori artistiċi u l-protezzjoni tal-proprjetà industrijali u kummerċjali)” (19).

5.1.8

Il-Punti tal-Kuntatt tal-Prodott għandhom jużaw il-metodi tas-SOLVIT f'tentattiv inizjali biex isolvu tilwim u ħalli l-intrapriżi, li l-prodotti tagħhom kienu imblukkati fil-fruntieri, jkollhom aċċess għal din il-proċedura barra mill-qorti għal kooperazzjoni amministrattiva bejn Stati Membri, bi tweġibiet dovuti fi żmien 10 ġimgħat (20).

5.1.9

Il-KESE jemmen li huwa importanti għall-Punti tal-Kuntatt tal-Prodott li jadottaw approċċ proattiv billi jagħmlu disponibbli gwidi proċedurali prattiċi. Jistgħu wkoll jistabbilixxu siti ta' l-internet nazzjonali, illinkjati f'netwerk Ewropew u mas-sit ta' l-UE, li juru d-deċiżjonijiet dwar il-każijiet deċiżi qabel, il-lista tal-prodotti koperti mill-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku u l-bażi ta' data miftuħa għall-utenti potenzjali illinkjati man-netwerk telematiku għall-iskambju ta' l-informazzjoni bejn żewġ Punti ta' Kuntatt tal-Prodott skond l-interoperabblità ta' l-IDABC (21).

5.1.10

Il-preparazzjoni u l-operazzjoni ta' dawn l-istrumenti ma' tistax ma tkunx obbligatorja; għandha tkun obbligu, stipulat fil-proposta. Il-Punti tal-Kuntatt tal-Prodott għandhom, flimkien mal-Kummissjoni, iżommu informazzjoni regolari konġunta u seminars ta' taħriġ għall-operaturi ekonomiċi, l-uffiċjali amministrattivi u doganali, biex jassikuraw fehim xieraq u disseminazzjoni tad-drittijiet u l-obbligi stabbiliti fit-Trattat.

5.1.11

Hemm ukoll il-bżonn li titħejja Gwida Telematika, li tagħti stampa ġenerali u li tiftiehem malajr tal-leġiżlazzjoni kollha fis-seħħ fl-UE, analizzata b'mod orizzontali u skond is-setturi maġġuri.

5.1.12

Ma jidhirx li hemm bżonn li titfassal lista ta' prodotti pożittivi koperti mir-Regolament, bħalma ma jkunx xieraq li tiġi eskluża l-proċedura urġenti li għaliha hemm dispożizzjoni fid-Direttiva dwar is-Sigurtà tal-Prodott Ġenerali.

5.1.13

Il-Kummissjoni għandha tosserva mill-qrib il-mod kif inhuma mħaddma l-mekkaniżmi tan-notifiki: hekk l-Istati Membri jkunu mistennija li jippreżentaw kopja ta' kull notifika u li jfasslu rapport annwali dwar il-miżuri adottati, taħt it-termini tar-Regolament, biex il-Kummissjoni tkun tista' tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-KESE — SMO.

5.2.1

Il-KESE japprova l-prinċipji tal-proposta li hija bbażata fuq esperjenza pożittiva ta' l-Approċċ il-Ġdid, kombinat ma' l-Approċċ Globali (22) dwar l-evalwazzjoni tal-konformità. Dawn il-prinċipji għandhom ikunu applikati b'mod ġenerali għal leġiżlazzjoni tal-Komunità attwali u futura, li tkopri l-aspetti kollha tal-prodotti kkummerċjalizzati, b'mod speċjali fir-rigward tas-sigurtà, s-saħħa u l-protezzjoni ambjentali. Il-prinċipju ewlieni tas-suq intern, jiġifieri n-nuqqas ta' diskriminazzjoni bejn l-operaturi ekonomiċi, għandhu jkun irrispettat fil-liġi u implimentat mill-Istati Membri.

5.2.2

Il-KESE jisħaq li “l-operaturi ekonomiċi kollha li jintervjenu fil-katina ta' forniment u distribuzzjoni għandhom jieħdu l-miżuri xierqa biex jassiguraw li jagħmlu disponibbli fis-suq prodotti li jkunu konformi mal-leġiżlazzjoni applikabbli” (23) biss, sew jekk ikunu fabbrikanti, rappreżentanti awtorizzati jew importaturi (24).

5.2.3

It-traċċabbiltà tal-prodotti hija essenzjali sabiex ikun identifikat l-obbligu ta' l-operaturi ekonomiċi li jqiegħdu l-prodotti fis-suq Ewropew, u sabiex ikun assigurat li l-kundizzjonijiet relevanti kollha tal-Komunità jiġu nfurzati, aktar milli sempliċement ir-rekwiżit tal-konformità “limitata għal ċerti miżuri ta' kontroll”, kif propost mill-Kummissjoni (25).

5.2.4

Fir-rigward tal-materja tas-suġġett u ta' l-iskop tad-Deċiżjoni, il-KESE jħoss li l-eċċezzjonijiet li hemm għandhom jiġu evitati u li l-Qafas Komuni għall-Kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti għandu japplika — skond il-proposti avvanzati f'punt 5.3.3 tar-Regolament dwar is-Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea u tal-mekkaniżmi ta' Sorveljanza tas-Suq — għal-leġiżlazzjonijiet kollha relevanti tal-Komunità mingħajr eċċezzjoni, la fil-qasam tas-saħħa u s-sigurtà u l-anqas fil-qasam tal-protezzjoni ambjentali. Il-qafas il-ġdid għandu japplika għall-korp kollu tal-leġiżlazzjoni f'dan il-qasam, mingħajr ma wieħed jistenna biex jara jekk kull direttiva individwali jew regolament tistax tkun soġġetta għal reviżjoni ġenerali.

5.2.5

Id-definizzjonijiet komuni li hemm fil-Kapitolu 1 tal-proposta huma ta' importanza vitali għall-operaturi tas-suq, minħabba li wisq mid-direttivi jużaw definizzjonijiet differenti biex ikopru l-istess prodotti.

5.2.6

Il-KESE jemmen li dawn li ġejjin huma essenzjali:

5.2.7

L-obbligi għal operaturi ekonomiċi għandhom ikunu ġġustifikati, proporzjonati u ħielsa minn burokrazija u amministrazzjoni eċċessiva, kemm fir-rigward ta' l-ittestjar b'teħid ta' kampjuni ta' prodotti ikkummerċjalizzati u tar-reġistru ta' l-ilmenti (it-tieni paragrafu ta' l-Artikolu 7(4)), kif ukoll rigward il-kundizzjoni tar-rapportar, li għandha tkun ristretta għall-prodotti perikolużi kif inhuma definiti mid-Direttiva tas-Sigurtà tal-Prodott Ġenerali.

5.2.7.1

Fis-Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea, l-azzjoni meħuda minn korpi ta' l-evalwazzjoni tal-konformità għandha tkun proporzjonata; dawn il-korpi għandhom jużaw metodi xierqa meta jkollhom x'jaqsmu ma' negozji żgħar u ta' daqs medju u ma' prodotti mhux iffabbrikati f'massa jew prodotti ffabbrikati fi kwantitajiet żgħar.

5.2.8

Rigward il-Korpi Notifikati, il-KESE jtenni li huma għandhom jipprovdu garanzija ta' kompetenza, imparzjalità u effettività fiż-Żona Ekonomika Ewropea kollha. Sabiex il-fabbrikanti kollha jkunu jistgħu jikkompetu taħt kundizzjonijiet ugwali, u b'konformità ma' l-obbligu ta' l-akkreditazzjoni stabbilit fl-Artikolu 3 et seq., għandha ssir evalwazzjoni ta' l-akkreditazzjoni minn Korp ta' Akkreditazzjoni Nazzjonali u aċċettata mill-awtorità ta' notifika, biex hekk tkun evitata duplikazzjoni bla bżonn u li tiswa ħafna flus.

5.2.9

Modulu A għall-kontroll intern għandu jkun il-proċedura ta' l-evalwazzjoni tal-konformità preferuta, l-iktar minħabba l-fatt li, fi kwalunkwe każ, ir-responsabbiltà għall-prodott tibqa' kollha kemm hi tal-fabbrikant jew ta' l-importatur, fiż-ŻEE (Żona Ekonomika Ewropea). Barra minn hekk, hemm bżonn li jiġu ggarantiti possibbiltajiet differenti ta' għażla fost moduli semplifikati, b'mod partikolari għall-intrapriżi ż-żgħar u ta' daqs medju u l-produzzjonijiet limitati.

5.2.10

Il-qalba ewlenija tad-dispożizzjonijiet hija s-sistema tal-marka KE, li hija intenzjonata li tiċċertifika l-konformità tal-prodott mar-regoli applikabbli u li l-Istati Membri huma obbligati li jissalvagwardjaw b'mod iktar effettiv billi jirrispondu għall-użu mhux xieraq b'sanzjonijiet suffiċjenti u proporzjonati, inklużi dawk penali. Id-dispożizzjonijiet il-ġodda, hekk ukoll l-antiki, jistipulaw li l-konformità tal-prodotti, iċċertifikati bil-marka KE, ma terħix lill-fabbrikant mill-obbligu li jagħmel tajjeb għal kwalunkwe ħsara ikkawżata minn prodott li sussegwentement jinstab li huwa difettuż.

5.2.11

Il-KESE jaqbel bla riservi li nuqqas ta' kredibbiltà tal-marka KE jammonta għal “nuqqas ta' fiduċja fis-sistema kollha: l-awtoritajiet ta' sorveljanza tas-suq, il-fabbrikanti, il-laboratorji u dawk li jiċċertifikaw, u fl-aħħar l-adegwatezza tal-leġiżlazzjoni ta' l-Approċċ il-Ġdid” (26).

5.2.12

L-aħjar mod kif tissaħħaħ il-pożizzjoni u l-importanza tal-marka KE, kif definiti fid-Deċiżjoni tal-Kunsill 93/465 (27), huwa permezz ta' taqliba radikali ta' l-immarkar innifsu, li tkun tinvolvi:

5.2.13

Il-mekkaniżmi tas-sorveljanza tas-suq huma ittrattati f'punt 5.3.13 et seq., imma hawn, il-KESE jixtieq jenfasizza l-importanza ta' l-involviment tal-Kummissjoni, mhux biss fil-każ tal-prodotti kollha li, għalkemm jikkonformaw, jinvolvu riskji għas-saħħa u s-sigurtà, imma anke f'każijiet ta' nuqqas ta' konformità formali kif koperta bl-Artikolu 38 tal-Proposta għal Deċiżjoni.

5.2.14

Il-KESE jisħaq dwar ir-rwol kruċjali mwettaq fl-aspetti kollha ta' din il-kwistjoni mill-proċess ta' standardizzazzjoni teknika, billi l-istess fondazzjoni ta' dan l-approċċ il-ġdid hija r-rabta mill-qrib tar-rekwiżiti legali minimi u l-istandards tekniċi Ewropej, li hemm bżonn li jkunu appoġġjati u wżati. Jekk ikun hemm oġġezzjoni formali għal standards armonizzati (29), allura l-awtorità ta' l-istandards rilevanti għandha tkun infurmata minnufih sabiex tkun tista' tagħti l-attenzjoni meħtieġa meta tkun qegħda tistabbilixxi l-livelli.

5.3.1

Il-KESE jappoġġja l-proposta għall-istabbiliment ta' Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea mwaqqfa fuq il-fiduċja u l-kooperazzjoni reċiproka sakemm din timplimenta regoli li jorbtu kemm lill-operaturi ekonomiċi kif ukoll lill-awtoritajiet pubbliċi biex ikun żgurat li l-prodotti kollha mqiegħda fis-suq jissodisfaw livelli għoljin ta' sigurtà u protezzjoni tas-saħħa. Is-sistema għandha tiggarantixxi lill-konsumaturi Ewropej u lill-operaturi ekonomiċi kollha, proċeduri iktar sempliċi u iktar armonizzati.

5.3.2

Is-Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea trid tassigura aċċettazzjoni universali tar-riżultati ta' l-evalwazzjoni tal-konformità u tevita duplikazzjoni superfluwa ta' ittestjar: sabiex tassigura li s-sistema hija aċċettabbli fuq livell internazzjonali, il-kompetenza ta' l-evalwazzjoni ta' l-akkreditazzjoni trid tkun ibbażata fuq livelli magħrufa fuq livell internazzjonali, u d-definizzjonijiet ta' “l-evalwazzjoni tal-konformità”, “korpi ta' l-evalwazzjoni tal-konformità”, “ħatra ta' korp” u “notifika” iridu jkunu msemmija b'mod espliċitu fir-Regolament.

5.3.3

Id-dispożizzjonijiet tar-Regolament iridu japplikaw għall-korpi kollha ta' akkreditazzjoni u għas-servizzi li jipprovdu, fiż-Żona Ekonomika Ewropea, irrispettivament mit-tip ta' servizz ta' evalwazzjoni tal-konformità fornut lill-klijenti, u jridu jassiguraw:

5.3.4

Id-definizzjoni ta' akkreditazzjoni għandha tkun modifikata biex tinkludi l-ikkalibrar, l-ittestjar, iċ-ċertifikazzjoni, l-ispezzjoni u attivitajiet oħra ta' evalwazzjoni tal-konformità.

5.3.5

Barra minn hekk, biex jassigura regoli uniformi li jħaddnu l-proċeduri kollha ta' l-evalwazzjoni tal-konformità, inklużi dawk ta' l-assigurazzjoni tal-kwalità, il-kalibrar u it-testijiet ta' l-evalwazzjoni ISO 43, m'għandux ikun hemm eċċezzjonijiet: il-korpi kollha ta' akkreditazzjoni u s-servizzi kollha li huma jipprovdu fiż-Żona Ekonomika Ewropea għandhom ikunu koperti mir-Regolament, irrispettivament mit-tip ta' servizz ta' evalwazzjoni tal-konformità fornut lill-klijenti.

5.3.6

Il-korpi ta' akkreditazzjoni nazzjonali għandhom joperaw fuq bażi mingħajr profitt kif propost fl-Artikolu 4(6). Madankollu, hemm ir-riskju li l-formolazzjoni attwali ixxekkel il-ħolqien tal-kapital tal-bidu meħtieġ biex jassigura pedament finanzjarju b'saħħtu ħalli servizzi ta' kwalità jitwasslu b'effiċjenza. Fl-opinjoni tal-KESE, il-korpi ta' akkreditazzjoni nazzjonali għandhom joperaw bħala korpi bla profitt fis-sens li huma ma jridux iqassmu profitti, kif stabbilit fuq livell internazzjonali f'ISO/IEC 17011 (30).

5.3.7

Is-Sistema ta' Akkreditazzjoni Ewropea għandha tkun meqjusa bħala l-ogħla livell ta' akkreditazzjoni tas-sistema, u bħala servizz pubbliku ta' interess ġenerali trid tkun ħielsa mill-kompetizzjoni. Il-KESE iqis ġusta r-regola li tobbliga lill-Istati Membri li jkollhom korp ta' akkreditazzjoni nazzjonali wieħed li l-kompetenza, l-oġġettività u l-imparzjalità tiegħu jridu jkunu soġġetti għal reviżjoni mill-pari, b'xi eċċezzjonijiet f'ċerti ċirkustanzi (31) għal Stati Membri żgħar kemm-il darba jkunu jixtiequ jużaw il-korpi ta' akkreditazzjoni nazzjonali ta' Stati Membri ġirien.

5.3.8

Il-KESE jaħseb li hemm bżonn li tkun stabbilita bażi legali ċara għall-kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditazzjoni, li r-rwol tagħha jrid ikun imsaħħaħ u definit aħjar: il-korpi kollha ta' l-akkreditazzjoni nazzjonali jridu jkunu membri ta' l-Akkreditazzjoni Ewropea sabiex jassiguraw l-ekwivalenza, it-trasparenza, il-kredibbiltà u l-effettività, u s-sistema ta' l-Akkreditazzjoni Ewropea trid tkun appoġġjata mill-Istati Membri.

5.3.9

Sabiex tissaħħaħ iktar l-Akkreditazzjoni Ewropea, il-KESE jaħseb li l-korpi ta' akkreditazzjoni jridu jkunu firmatarji ta' ftehimiet ta' għarfien multilaterali operati mill-Akkreditazzjoni Ewropea. Barra minn hekk, il-mekkaniżmi ta' ffinanzjar miġbura fir-Regolament m'għandhomx ikopru biss l-Akkreditazzjoni Ewropea, imma għandhom jkunu estiżi għal kampanji b'appoġġ għall-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq u taħriġ konġunt ta' l-amministrazzjonijiet nazzjonali diversi li jieħdu sehem.

5.3.10

Ir-reviżjoni mill-pari prevista fl-Artikolu 9(1), biex tiffaċilta u ttejjeb l-operazzjoni tas-suq intern billi żżid il-fiduċja fih, trid tkun organizzata fis-Sistema ta' l-Akkreditazzjoni Ewropea u implimentata skond regoli armonizzati definiti fl-Akkreditazzjoni Ewropea. Ir-riżultati tar-reviżjoni mill-pari għandha tkun ippubblikata u ikkomunikata lill-Istati Membri kollha u lill-Kummissjoni.

5.3.11

Billi l-korpi ta' akkreditazzjoni jridu juru b'mod attiv li l-fiduċja li huma jgawdu tixraqilhom, il-KESE jaħseb li huma jridu jagħtu prova li huma jipparteċipaw b'suċċess fir-reviżjoni mill-pari.

5.3.12

Il-KESE jikkunsidra wkoll importanti li l-partijiet interessati kollha jkunu involuti: ir-rappreżentanti tagħhom għandhom jipparteċipaw fil-korpi ta' akkreditazzjoni u din id-dispożizzjoni għandha tkun parti integrali mir-Regolament il-ġdid.

5.3.13

Il-KESE jisħaq fuq l-importanza li l-Istati Membri jilħqu mekkaniżmi tas-sorveljanza tas-suq ekwivalenti, iktar koerenti u effiċjenti permezz ta' l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Komunità li tinkludi t-tisħiħ tal-kooperazzjoni bejn il-fruntieri: għandu jkun hemm allinejar mill-ġdid tad-dispożizzjonijiet dwar is-sigurtà tal-prodott ġenerali — id-Direttiva dwar is-Sigurtà tal-Prodott 2001/95/KE — u tad-direttivi l-oħra relevanti sabiex tkun assigurata l-applikazzjoni sħiħa tal-prinċipju ta' “tfassil ta' liġijiet aħjar” għat-tħaddim tas-suq uniku. Attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq għandhom japplikaw ukoll għall-prodotti koperti mid-Direttiva tas-Sigurtà tal-Prodott Ġenerali, billi bosta prodotti jinbigħu kemm għall-użu professjonali kif ukoll għall-użu mill-konsumatur aħħari. Għalhekk, il-KESE jqis bħala mhux ġustifikata l-esklużjoni tad-Direttiva tas-Sigurtà tal-Prodott Ġenerali, mid-dispożizzjoni msemmija fl-Artikolu 13(2), billi dan jasal li joħloq aktar konfużjoni u kumplikazzjonijiet għall-operaturi ekonomiċi milli koeżjoni ikbar ta' l-attivitajiet ta' sorveljanza tas-suq intern.

5.3.14

Il-KESE jħoss li l-eżistenza tas-sistema ta' skambju ta' l-informazzjoni rapida kurrenti, RAPEX (32), li hija kapaċi tassisti b'mod effettiv is-sorveljanza tas-suq, hija totalment ġustifikata: madankollu jeħtieġ li tintuża b'mod iktar uniformi u koordinat mill-Istati Membri, d-dwani u l-awtoritajiet amministrattivi.

5.3.15

L-awtoritajiet doganali għandhom jikkoperaw ma' l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq fis-sistema Ewropea sabiex jassiguraw l-iċċekkjar effettiv tal-prodotti qabel ma dawn jitpoġġew fis-suq uniku Ewropew, u l-awtoritajiet doganali għandhom ikunu mgħammra b'persunal imħarreġ, riżorsi finanzjarji u b'setgħa biżżejjed biex iwettqu x-xogħol fdat lilhom b'mod effettiv.

5.3.16

Il-mekkaniżmi ta' sorveljanza tas-suq u ta' spezzjoni tad-dwana għandu jkollhom, fuq kollox, l-istrumenti meħtieġa biex minnufih jittrattaw prodotti li huma staġjonali jew li jinbigħu biss għal perijodu ta' żmien qasir bħala promozzjonijiet speċjali, ta' spiss taħt ismijiet effimeri u fittizji. L-awtoritajiet għandu jkollhom il-poteri u l-mezzi għal intervent rapidu kontra dawn u l-importaturi fil-Komunità għandhom jieħdu r-responsabbiltà kollha biex jassikura li huma jissodisfaw r-rekwiżiti essenzjali ta' l-UE, speċjalment fir-rigward tas-sigurtà u l-protezzjoni ambjentali.

5.3.17

Fl-aħħarnett, il-KESE jaħseb li r-Regolament jeħtieġ li jistipula b'mod ċar li l-miżuri meħuda bi tweġiba għal nuqqas ippruvat ta' konformità jirrispettaw il-prinċipju tal-proporzjonalità, irrispettivament mil-linji gwida proposti fl-Artikolu 19(1): Il-KESE jaħseb li l-Artikolu 17 għandu jkun emendat kif imiss.

1)

ĠU C 93, 27.4.2007, Reviżjoni tas-Suq Uniku, rapporteur: is-Sur Cassidy (mhux disponibbli bil-Malti).

2)

Opinjoni dwar Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, il-Kunsill, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-Kumitat tar-Reġjuni — Implimentazzjoni tal-Programm tal-Komunità ta' Lisbona: Strateġija għas-simplifikazzjoni ta' l-ambjent ragolatorju, COM(2005) 535 finali, rapporteur: is-Sur Cassidy, ĠU C 309, 16.12.2006. (mhux disponibbli bil-Malti).

3)

Opinjoni esploratorja fuq talba tal-Presidenza tar-Renju Unit dwar Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, rapporteur: is-Sur Retureau, adottata fit-28.9.2005, ĠU C 24, 31.1.2006.(mhux disponibbli bil-Malti).

4)

Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar Kif ittejjeb l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni ta' l-UE, rapporteur: is-Sur van Iersel, adottata fit-28.9.2005, ĠU C 24, 31.1.2006 (mhux disponibbli bil-Malti).

5)

Opinjoni dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, il-Parlament Ewropew, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-Kumitat tar-Reġjuni: — Aġġornament u simplifikazzjoni ta' l-Acquis Communautaire, COM(2003) 71 finali, rapporteur: is-Sur Retureau, adottata fil-31.3.2004, ĠU C 112, 30.4.2004 (mhux disponibbli bil-Malti).

6)

Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar is-Simplifikazzjoni b'referenza partikulari għall-Governanza Ewropea: Tfassil Aħjar tal-Liġijiet, rapporteur: is-Sur Simpson, adottata fis-26.3.2003, ĠU C 133, 6.6.2003 (mhux disponibbli bil-Malti).

7)

Opinjoni esploratorja dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni — is-simplifikazzjoni u t-titjib ta' l-ambjent regolatorju, COM(2001) 726 finali, rapporteur: is-Sur Walker, adottata fil-21.3.2002, ĠU C 125, 27.5.2002 (mhux disponibbli bil-Malti).

8)

Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar is-Simplifikazzjoni, rapporteur: is-Sur Walker, adottata fid-29.11.2001, ĠU C 48, 21.2.2002 (mhux disponibbli bil-Malti).

9)

Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar is-Simplifikazzjoni tar-regoli fis-suq uniku, rapporteur: is-Sur Vever, adottata fid-19.10.2000, ĠU C 14, 16.1.2001 (mhux disponibbli bil-Malti).

10)

Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar il-Prijoritajiet tas-suq uniku 2005-2010, rapporteur: is-Sur Cassidy, adottata fis-7.4.2005, ĠU C 255, 14.10.2005 (mhux disponibbli bil-Malti).

11)

Opinjoni dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill, il-Parlament Ewropew, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-Kumitat tar-Reġjuni Strateġija tas-Suq Intern — Prijoritajiet 2003-2006, rapporteur: is-Sur Cassidy, adottata fis-16.7.2003, ĠU C 234, 30.9.2003 (mhux disponibbli bil-Malti).

12)

Rapport ta' informazzjoni dwar is-Simplifikazzjoni.

13)

Rapport ta' informazzjoni dwar l-Istat tal-ko-regolament u r-regolament personali fis-suq uniku, rapporteur: is-Sur Vever, adottat fil-11.1.2005, CESE 1182/2004 fin.(mhux disponibbli bil-Malti).

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/14

1.1

Il-KESE japprova l-proposta preżenti mingħajr riservi.

1.2

Id-Direttiva ssemmi tmiem l-2009 bħala l-iskadenza għall-użu ta' “indikazzjonijiet supplimentari” jiġifieri indikazzjonijiet mhux metrici. Iż-żamma ta' din l-iskadenza tkun spiża għall-intrapriżi kollha ta' l-UE involuti fil-kummerċ trans-Atlantiku.

1.3

Id-Direttiva tirrikjedi wkoll li r-Renju Unit u l-Irlanda jiffissaw skadenza li tikkonċerna l-eżenzjonijiet għall-użu tal-pinta, il-mil u t-troy ounces.

1.4

Il-proposta tal-Kummissjoni hi li jitneħħew dawn l-iskadenzi mingħajr ma jinbidlu b'oħrajn.

1.5

Id-Direttiva tiddefinnixxi l-unitajiet metriċi jew l-unitajiet SI — li tfisser Système International u tirreferi għas-sistema użata fid-dinja kollha, adottata mill-Conférence générale des poids et mesures (CGPM) fl-1960 — bħala l-unitajiet legali ta' kejl fl-UE. Għalkemm l-Unjoni Ewropea mhijiex sinjatarja, l-Istati Membri kollha huma sinjatarji. L-aġġornament regolari ta' l-unitajiet SI għall-progress tekniku wassal lill-Kummissjoni sabiex tadotta s-simbolu tal-“katal” bħala l-unità SI għall-attività katalitika.

1.6

Il-KESE jilqa' din il-proposta tal-Kummissjoni fil-kuntest ta' l-isforzi li qegħdin isiru għal leġislazzjoni semplifikata u mtejba u jilqa' s-sensittività li wriet il-Kummissjoni billi għarfet l-importanza tas-“sussidjarjetà” għall-Irlanda u r-Renju Unit.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/15

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/15

1.1

Il-Kumitat jinnota li l-Green paper dwar strumenti bbażati fuq is-suq għall-ambjent ġiet ippubblikata b'dewmien konsiderevoli.

1.2

Il-Kumitat japprova l-fehmiet espressi dwar id-diversi effetti fiskali u ambjentali tad-diversi strumenti bbażati fuq is-suq għall-ħarsien ta' l-ambjent (bħat-taxxi, drittijiet fiskali, miżati, sussidji, drittijiet/skemi ta' ċertifikazzjoni eċċ.).

1.3

Madankollu, il-Kumitat jinnota li l-istrumenti bbażati fuq is-suq ilhom jagħmlu parti integrali mill-azzjoni ta' politika, għalhekk id-diskussjoni m'hiex dwar jekk dawn għandhomx jiġu introdotti iżda dwar kif dawn għandhom jintużaw.

1.4

Bħalma tirrimarka tajjeb il-Kummissjoni, l-istrumenti bbażati fuq is-suq joffru l-possibbiltà li tinstab soluzzjoni għall-kwistjonijiet ambjentali b'mod li jrendi profitt. Madankollu dawn m'humiex rimedju. Id-dibattitu politiku kif ukoll il-Green Paper għandhom għalhekk jindirizzaw ir-relazzjoni u l-interazzjoni bejn, per eżempju, ir-regoli u l-projbizzjonijiet, ir-regolamentazzjoni u l-istrumenti bbażati fuq is-suq (bħat-taxxi, il-piżijiet, is-sussidji u l-permessi li jistgħu jiġu skambjati). Il-Kumitat jiddispjaċih, madankollu, li l-Green Paper tal-Kummissjoni tonqos milli torjenta r-riflessjoni lejn dawn il-kwistjonijiet.

1.5

Għalhekk il-Kumitat jistieden lill-Kummissjoni sabiex tuża d-dibattitu pubbliku li tqajjem mill-Green Paper bħala opportunità sabiex tistabbilixxi, permezz ta' eżempji speċifiċi u konkreti, il-potenzjal u l-effetti iżda wkoll il-limiti tad-diversi strumenti għall-protezzjoni ta' l-ambjent.

2.1

Fit-28 ta' Marzu 2007, il-Kummissjoni ppreżentant il-Green Paper, li diġà kienet tħabbret fl-2004, dwar strumenti bbażati fuq is-suq għall-ambjent u għanijiet ta' politika relatati (1), u li hija s-suġġett ta' din l-opinjoni.

2.2

B'din il-Green Paper il-Kummissjoni tixtieq tniedi dibattitu dwar il-promozzjoni ta' l-użu ta' strumenti ekonomiċi bbażati fuq is-suq fis-soċjetà.

2.3

Fil-Green Paper, il-Kummissjoni tirreferi għall-objettivi ambjentali ta' politika li dwarhom kien hemm qbil fil-livell Ewropew, b'mod partikulari l-politika ġdida dwar l-enerġija u l-klima, li l-Kummissjoni tħoss li “timplika xejn inqas minn rivoluzzjoni industrijali ġdida fl-10/15-il sena li ġejjin”.

2.4

Il-Kummissjoni tippreċiża li “mingħajr intervent pubbliku dawn l-għanijiet ambizzjużi ma jistgħux jintlaħqu”. Tikkunsidra li l-istrumenti bbażati fuq is-suq għandhom jintużaw aktar għall-skopijiet ambjentali. Għandhom ikunu “partijiet importanti fl-isforzi sabiex tinkiseb bidla vera permezz ta' modifika ta' inċentivi għan-negozju u l-konsumaturi”.

2.5

Madankollu, il-Kummissjoni tiddikjara wkoll li dawn “mhumiex ir-rimedju għall-problemi kollha”.

2.6

L-istrumenti bbażati fuq is-suq huma mfissra bħala taxxi, tariffi u sistemi ta' permessi negozjabbli.

2.7

Skond il-Kummissjoni, ir-raġuni prinċipali għall-użu ta' strumenti bbażati fuq is-suq tinsab “fl-abbiltà tagħhom li jsibu rimedji għall-fallimenti tas-suq f'mod effettiv fin-nefqa. Falliment tas-suq tfisser sitwazzjoni fejn is-suq huwa ineżistenti (eż. r-riżorsi ambjentali li għandhom il-karatteristiċi ta' ġid pubbliku) jew fejn is-suq ma jirriflettix biżżejjed in-nefqa ‘vera’ jew l-ispiża soċjali ta' attività pubblika”.

2.8

Jissemmew il-vantaġġi segwenti:

2.9

Madankollu, il-Kummissjoni tagħmilha ċara wkoll li l-istrumenti bbażati fuq is-suq ma jintużawx biss sabiex jintlaħqu miri politiki speċifiċi, iżda wkoll sabiex “tevita t-tagħwiġ ġewwa s-suq intern li ġej minn approċċi diverġenti fl-Istati Membri individwali, sabiex tiżgura li piż simili jaqa' fuq l-istess settur madwar l-UE u sabiex tegħleb l-effetti negattivi li jistgħu jiġu mal-kompetittività fi ħdan l-UE”.

2.10

Tindika wkoll li l-istrumenti differenti bbażati fuq is-suq huma distinti minħabba l-effett tagħhom. Is-sistemi kwantitattivi (bħall-iskemi ta' permessi negozjabbli) jipprovdu iktar ċertezza sabiex jinkisbu għanijiet politiki speċifiċi (eż. il-limiti ta' l-emissjonijiet) meta mqabbla ma strumenti bbażati biss fuq il-prezzijiet (bħalma huma t-taxxi). Min-naħa tagħhom, strumenti bbażati fuq il-prezz jipprovdu sigurtà fir-rigward ta' l-ispiża jew il-prezz ta' għan tal-politika u normalment huwa iktar faċli li jiġu amministrati.

2.11

Il-Kummissjoni tenfasizza wkoll differenza essenzjali oħra: it-taxxi (u d-drittijiet fiskali) ma jintużawx biss sabiex jinfluwenzaw l-imġiba, iżda sabiex jiġġeneraw id-dħul. Dan iseħħ biss fil-każ tas-sistemi ta' permessi negozjabbli “jekk l-allokazzjonijiet jiġu rkantati mill-awtoritajiet pubbliċi”.

2.12

Il-Green Paper tħares lejn it-tema ta' tkabbir u impjieg u tistabbilixxi r-raġunijiet għar-riformi fit-taxxa ambjentali. Matul is-Summit li nżamm f'Ġunju 2006, il-Kunsill Ewropew iddiskuta, fil-kuntest ta' l-istrateġija l-ġdida favur l-iżvilupp sostenibbli, il-possibbiltà ta' sistema ġdida ta' taxxa bbażata fuq il-kriterji ta' sostenibbiltà, mingħajr madankollu ma daħal f'dettalji. Issa l-Kummissjoni tgħid li “Riforma tat-taxxa ambjentali (ETR) li tittrasferixxi l-piż fiskali mit-taxxi li għandhom effett negattiv fuq il-kwalità tal-ħajja, (eż. t-taxxi fuq ix-xogħol), għal taxxi li għandhom effett pożittiv, (eż. fuq attivitajiet li jikkawżaw ħsara lill-ambjent, bħall-użu tar-riżorsi jew it-tniġġis) tista tkun rebbieħa minn kull lat meta taffronta l-kwistjonijiet kemm ambjentali kif ukoll ta' l-impiegi  (2). Fl-istess waqt, tranżizzjoni fiskali fuq żmien twil tirrikjedi dħul relattivament stabbli mill-bażi fiskali marbuta ma' l-ambjent”.

2.13

Fl-aħħar, id-dokument jikkwota xi ftit eżempji ta' strumenti stabbiliti bbażati fuq is-suq (taxxi fuq l-enerġija, Eurovignette, sistemi lokali ta' tassazzjoni sabiex titnaqqas il-konġestjoni urbana) u jifformula numru kbir ta' mistoqsijiet, mill-aktar speċifiċi għall-aktar ġenerali, diretti għall-pubbliku bil-għan li jitnieda dibattitu fis-soċjetà.

2.14

Il-Kummissjoni tara wkoll metodi għall-użu ta' l-istrumenti bbażati fuq is-suq sabiex jipproteġu l-bijodiversità.

3.1

Il-KESE sikwit tkellem favur l-użu ottimali ta' firxa wiesgħa ta' strumenti politiċi għall-protezzjoni ta' l-ambjent u f'dan ir-rigward l-istrumenti bbażati fuq is-suq għandhom rwol importanti x'jaqdu. Il-Kumitat u l-Kumissjoni jaqblu fuq dan.

3.2

Minkejja li l-Kumitat japprova l-punti li fil-fehma tiegħu huma pertinenti u ġusti, jixtieq li l-Green Paper, liema preparazzjoni damet għaddejja u l-pubblikazzjoni ddewmet b'mod repetut, wasslet għal aktar ċarezza fl-użu ppjanat ta' l-istrumenti bbażati fuq is-suq. Il-proċess twil tat-tfassil tal-politika seta' kien neċessarju iżda,fil-fehma tal-Kumitat, ma kellu l-ebda użu viżibbli.

3.3

L-impressjoni li ħalla, jekk xejn, hija li r-realtà politika tiżviluppa b'mod aktar mgħaġġel mill-konsultazzjonijiet interni.

3.4

Il-Kumitat jinnota li l-istrumenti bbażati fuq is-suq ilhom żmien twil li bdew jintużaw għall-protezzjoni ta' l-ambjent, anke jekk forsi b'modi differenti ħafna fl-Istati Membri individwali. Skond il-Eurostat, per eżempju, ftit anqas minn 7 % tad-dħul totali miġbur fl-Istati Membri ġej mit-taxxi ambjentali.

3.5

Il-Green Paper u d-dibattitu politiku għalhekk ma jistgħux jibqgħu jiffukaw fuq il-possibilità li jiġu introdotti strumenti bbażati fuq is-suq favur l-ambjent. Il-kwistjoni mhix il-jekk, iżda il-kif. Fi kliem ieħor: sa liema punt għandhom jintużaw l-istrumenti bbażati fuq is-suq u dawn kif għandhom jikkorrelataw mar-regoli, il-projbizzjonijiet u l-għodod politiċi oħra?

3.6

Madankollu, il-kontenut tal-Green Paper ma jmurx lil hinn minn dak li ilu magħruf għal żmien twil, u li jiġi diskuss fil-livell ta' l-intrapriżi u s-soċjetà. Lanqas ma tindirizza l-kwistjoni dwar min għandu jkollu r-responsabbiltà prinċipali f'dawn l-interventi. Ovvjament, l-UE m'għandhiex l-istess livell ta' responsabbiltà għall-istrumenti kollha. Fil-qasam tal-kwistjonijiet fiskali, per eżempju, għandha kompetenzi limitati ħafna. Apparti minn hekk, fil-livell ta' politika, mhux ċar eżatt x'suppost ser jiġri wara l-pubblikazzjoni tal-Green Paper, jekk hux, bħalma jiġri s-soltu, ser tiġi segwita minn White Paper jew x'konklużjonijiet għandhom jittieħdu.

3.7

L-akbar nuqqas tal-Green Paper huwa l-fatt li ma tinkludi l-ebdaindikazzjoni ċara ta' liema strument politiku għandu jingħata prijorità fit-tali sitwazzjoni. Id-dimarkazzjoni intiża jew ir-rabta possibbli bejn ir-regolamentazzjoni u l-istrumenti bbażati fuq is-suq tibqa' ma' tiġix iċċarata.

3.8

B'konsegwenza, filwaqt li jilqa' l-Green Paper b'mod favorevoli, il-KESE jindika li d-dibattitu soċjali fuq strumenti aktar effettivi għall-użu tal-politika ambjentali għandu jitwettaq b'impenn akbar u kemm jista' jkun bl-użu ta' eżempji speċifiċi sabiex l-objettivi ambizzjużi ta' l-UE fir-rigward tal-ġlieda kontra l-bidla fil-klima u l-politika ta' l-enerġija jsiru realtà.

3.9

Il-KESE jikkunsidra li l-istrumenti bbażati fuq is-suq għandhom isegwu — l-prinċipju “min iniġġes iħallas” u b'hekk iservu ta' inċentivi għal dawk kollha li b'mod attiv jipproteġu lill-ambjent.

4.1

Il-KESE minn dejjem enfasizza l-importanza li jiġu internalizzati l-“ispejjeż esterni”. U kif tindika sew il-Kummissjoni, l-istrumenti bbażati fuq is-suq jistgħu jaqdu rwol f'dan il-qasam. Iżda qabel kollox hemm bżonn ta' deċiżjoni politika ċara dwar l-ammont ta' spejjeż esterni li għandhom jiġu internalizzati.

4.2

L-istrument fil-qasam tat-trasport bit-triq ibbażat fuq is-suq, l-Eurovignette, deskritt fil-Green Paper, huwa eżempju tajjeb tal-problema, peress li dan l-istrument, li jitqies bħala għodda adegwata sabiex jiġu integrati l-ispejjeż esterni, fir-realtà intuża biss b'nofs qalb. Il-Kummissjoni stess tikteb li “t-tariffi medji jistgħu jkopru biss l-ispejjeż ta' l-infrastruttura u b'hekk jeskludu l-ispejjeż esterni”. Għalhekk hemm bżonn ta' inizjattivi li, per eżempju, jintegraw l-ispejjeż esterni fl-użu ta' l-Eurovignette.

4.3

Il-Kumitat jistaqsi lill-Kummissjoni, lill-Kunsill u lill-Parlament sabiex jikklassifikaw strument ibbażat fuq is-suq bħala favur l-ambjent biss jekk l-objettiv tiegħu huwa wieħed ambjentali u jista' jingħaraf b'mod ċar li huwa favur l-ambjent. L-Eurovignette, li tissemma fil-Green Paper, ma tilħaqx bis-sħiħ dan il-kriterju, peress li l-ispejjeż esterni m'humiex inklużi. Primarjament, l-Eurovignette nħolqot sabiex tassigura li l-ispejjeż ta' l-infrastruttura ma jitħallsux biss mill-but taċ-ċittadin u li l-utenti jiġu involuti direttament. Bla dubju, dan ukoll għandu impatt indirett fuq l-ambjent f'każijiet fejn, per eżempju, l-utenti li jiffaċċjaw spejjeż ogħla jibdew jaħsbu fuq l-użu tagħhom tal-karozza u jistaqsu jekk l-aħjar għażla tkunx li l-vjaġġ isir bit-tren (jew di fatti ma jsirx il-vjaġġ). Madankollu, sakemm jittieħdu passi li jikkunsidraw l-ispejjeż (ambjentali) li s'issa ma kellhom “l-ebda suq” u li tħallew barra mill-ekwazzjoni, l-Eurovignette m'għandhiex titqies bħala strument favur l-ambjent.

1.4

Għalhekk huwa l-kompitu tal-leġiżlaturi li jippreċiżaw qabel kollox l-għan li għandha tilħaq miżura partikulari ta' politika. Huwa biss hekk kif jiġi definit l-objettiv li d-diskussjoni għandha ddur fuq l-għodda ta' politika li hija fl-aħjar pożizzjoni li tikseb dan.

4.5

L-użu miżjud ta' strumenti bbażati fuq is-suq mhux ser iwassal sabiex il-leġiżlaturi jkunu jistgħu jevitaw dak li xi drabi jista' jkun il-proċess diffiċli u kontroversjali ta' l-istabbilizzazzjoni ta' l-objettivi ambjentali bħal-limiti fuq l-emissjonijiet. S'issa kien hemm nuqqas ta' deċiżjonijiet bħal dawn. L-istrumenti bbażati fuq is-suq ma jissostitwixxux deċiżjonijiet bħal dawn iżda, kif jindika sew isimhom, huma biss strumenti li jippermettu l-kisba ta' objettivi politiċi definiti.

4.6

Il-Kummissjoni għandha taġixxi mingħajr dewmien sabiex tneħħi l-inċertezzi li ħarġu mill-Green Paperu tippreċiża l-mod li bih ser jintużaw id-diversi strumenti ta' politika fil-futur. Għalhekk il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni, fil-kuntest tad-diskussjoni wiesgħa li għandha sseħħ fuq is-suġġett, tindika l-għażliet possibbli ta' politika (bl-istrumenti bbażati fuq is-suq jew mingħajr) permezz ta' xi ftit eżempji prattiċi minn oqsma differenti ta' politika, eż. l-enerġija u t-trasport.

4.7

Il-Kummissjoni tista, per eżempju, tagħmilha ċara li m'hemm l-ebda intenzjoni li jiġu introdotti strumenti bbażati fuq is-suq sabiex tiġi solvuta, per eżempju, il-problema ta' sustanzi karċinoġeniċi.

4.8

L-istrumenti bbażati fuq is-suq jistgħu madankollu jservu ta' elementi interessanti fil-kuntest tal-kwistjoni li kull ma' jmur dejjem issir waħda aktar attwali ta' kif wieħed għandu jistabbilixxi l-impjanti li jaħdmu bil-faħam u ħielsa mis-CO2, dejjem jekk it-teknoloġija meħtieġa ssir disponibbli fil-futur. L-użu ta' l-aktar teknoloġiji moderni f'dawn l-impjanti ser ikun obbligatorju (permezz tar-regolamentazzjoni) jew ser jintużaw l-istrumenti bbażati fuq is-suq sabiex dawn l-impjanti jħallu profitt? Fil-futur, mistoqsijiet bħal dawn għandu jkollhom rwol akbar fid-dibattitu soċjali.

4.9

Jekk id-dimarkazzjoni/rabta bejn ir-regolamentazzjoni u l-istrumenti bbażati fuq is-suq ssir aktar ċara permezz tad-definizzjoni tal-possibbiltajiet konkreti u adattati ta' azzjoni, dan jista' jwassal sabiex dak li ntqal fil-Green Paper dwar l-użu ta' l-istrumenti bbażati fuq is-suq għaż-żamma tal-bijodiversità, jinftiehem aħjar. Il-KESE jemmen li s'issa dawn il-possibbiltajiet għadhom mhumiex konvinċenti sabiex ikunu jistgħu joffru raġġ ta' tama għall-ġlieda effettiva kontra t-tnaqqis allarmanti tal-bijodiversità.

4.10

Fl-opinjoni tiegħu dwar ir-“Rapport ta' Progress Biennali dwar l-Istrateġija ta' l-UE għall-Iżvilupp Sostenibbli” (3), il-Kumitat sejjaħ lill-Kummissjoni sabiex tittrasforma b'mod konkret il-proposti vagi ħafna li saru f'sistema fiskali ġdida bbażata fuq indikaturi li jippermettu l-iżvilupp sostenibbli. Skond il-Eurostat, id-dħul mit-taxxi ambjentali jammontaw għal madwar 7 % tat-total.

4.11

Il-KESE jikkunsidra li ilu li wasal iż-żmien li jiġi organizzat dibattitu dwar it-tnaqqis tat-tassazzjoni fuq l-impjieg u dwar il-kumpens għal dan bi dħul mit-tassazzjoni ta' attivitajiet li huma ta' dannu għall-ambjent u jinsisti li dan għandu jiġi aċċellerat wara l-preżentazzjoni tal-Green Paper. Madankollu, f'dan il-kuntest irid jiġi ċċarat ukoll il-mod li bih l-UE qiegħda tipprevedi li ser iseħħu tibdiliet ta' dan it-tip, speċjalment meta wieħed jikkunsidra li l-UE, skond it-Trattati, għandha biss influwenza marġinali fuq il-politiki fiskali ta' l-Istati Membri.

4.12

Il-KESE jikkunsidra estermament importanti li jiġi ppreżentat, kemm jista' jkun malajr, is-sondaġġ previst dwar sussidji perikolużi għall-ambjent u li dawn is-sussidji jitneħħew mill-aktar fis possibbli. Il-Kumitat jemmen li dawn is-sussidji jxekklu b'mod sinjifikanti l-kompetizzjoni u huma miżallokazzjoni kompletament inaċċettabbli tal-fondi pubbliċi. L-istrumenti bbażati fuq is-suq jistgħu jkunu strumenti effettivi għall-protezzjoni ambjentali biss meta jitneħħew kompletament is-sussidji li huma ta' ħsara għall-ambjent.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/19

1.1

Il-migrazzjoni tal-ħaddiema għandha natura ekonomika u hija l-konsegwenza tal-moviment liberu tal-ħaddiema f'Ewropa fejn jeżistu differenzi kbar bejn l-Istati Membri fir-rigward tal-livelli ta' għajxien. Ir-rati għoljin ta' qgħad f'bosta Stati Membri ġodda u d-domanda għall-provvediment ta' xogħol irħis u li jirrikjedi ftit li xejn kwalifiki fil-15-il Stat Membru l-antiki jassiguraw fluss kontinwu ta' nies ifittxu l-impjieg.

1.2

Fl-2004 u l-2007 sar ftehim dwar miżuri transitorji li permezz tagħhom l-Istati Membri l-antiki setgħu jirregolaw l-immigrazzjoni mill-Istati Membri l-ġodda. Waħda mir-raġunijiet kienet li l-Istati Membri l-antiki riedu jevitaw fluss qawwi ta' migrazzjoni tal-ħaddiema li jkun ta' piż fuq is-suq tax-xogħol u li jwassal għal kundizzjonijiet tax-xogħol illegali.

1.3

Ir-riżultat ta' dawn il-miżuri kien li ġara eżatt dak li kien mixtieq li jiġi evitat. Fir-Rapport tagħha dwar il-Funzjonament ta' l-Arranġamenti Transitorji, il-Kummissjoni Ewropea tistqarr li r-restrizzjonijiet fuq ix-xogħol legali għall-migranti mill-Istati Membri l-ġodda fil-prattika wasslu għall-proliferazzjoni ta' xogħol mhux iddokumentat, xogħol li taparsi jkun “indipendenti” u provvediment fittizju ta' servizzi u xogħol taparsi b'sottokuntratt.

1.4

Il-paradoss jinbet mill-fatt li fil-qasam ta' l-agrikoltura fl-UE15 hemm domanda qawwija għal xogħol staġunali u ma jistgħux jinsabu biżżejjed ħaddiema lokali. Hemm biżżejjed ħaddiema migranti mill-Istati Membri l-ġodda li jixtiequ jagħmluh dan ix-xogħol, iżda ħafna minnhom ma jistgħux minħabba miżuri transitorji restrittivi. Il-flussi tax-xogħol agrikolu jvarjaw kemm mil-lat tal-pajjiżi ta' oriġini kif ukoll mil-lat tal-pajjiżi ospitanti. Dawn id-differenzi huma l-iktar marbuta ma' l-eżistenza jew in-nuqqas ta' miżuri transitorji li jistgħu jkunu sħaħ jew parzjali.

1.5

F'dan il-kuntest, ix-xogħol staġunali qiegħed isir b'mod informali. Huwa diffiċli li tinġabar informazzjoni preċiża dwar din il-kwistjoni minħabba li t-tliet partijiet involuti — min iħaddem, il-ħaddiema u l-intermedjarji diżonesti — kollha għandhom ir-raġunijiet tagħhom sabiex ma jagħmlux din l-informazzjoni pubblika. Fil-fatt, min iħaddem ikun irid iħallas inqas milli tobbligah il-liġi jew il-ftehimiet kollettivi fis-seħħ, il-ħaddiema jikkontentaw b'paga li hija inqas minn dik li għandhom dritt għaliha u l-intermedjarji diżonesti li ma jiddejqu xejn jagħmluha ta' intermedjarji f'din il-kwistjoni għax għalihom dan isarraf f'kemxa flus ġmielha.

1.6

Ħafna minn dawn l-intermedjarji joffru prezzijiet irħas ħafna iżda fl-aħħar mill-aħħar il-prezz jitħallas mill-ħaddiem migrant li jkollu jaċċetta paga li tkun inqas mill-minimu soċjali. Min iħaddem impjegati staġunali jħallas il-prezz tas-suq lill-intermedjarji iżda t-taxxi u s-sigurtà soċjali ma jitħallsux minnhom. Barraminhekk, jeżistu intermedjarji li jagħmlu dan filwaqt li jieħdu parti mis-salarju tal-ħaddiem migrant. Fl-Ewropa tal-Lvant kif ukoll tal-Punent, jeżistu siti ta' l-internet, b'numri tat-telefon, li joffru ħaddiema indipendenti li m'hemmx għalfejn titħallsilhom taxxa jew sigurtà soċjali.

1.7

Din is-sitwazzjoni m'hijiex waħda rakkomandabbli għal diversi raġunijiet. Il-prinċipju bażiku għandu jkun li l-ħaddiema migranti jiġu trattati bl-istess mod bħall-ħaddiema lokali li jkunu qegħdin jaħdmu magħhom. Għandu jkun hemm ftehim li għall-istess xogħol titħallas l-istess paga u għandu jkun hemm kundizzjonijiet aħjar fir-rigward tas-sigurtà soċjali. Dan m'huwiex biss fl-interess tal-ħaddiema. Huwa fl-interess ekonomiku wkoll għal min iħaddem (sitwazzjoni bl-istess kundizzjonijiet għal kulħadd għal kompetizzjoni ġusta) u fl-interess finanzjarju ta' l-Istati Membri (fuq livell fiskali).

1.8

Tħejjiet proposta għal direttiva mill-Parlament Ewropew u l-Kunsill sabiex jiġu imposti sanzjonijiet fuq min iħaddem immigranti illegali minn pajjiżi terzi. Din il-proposta tinkludi kemm sanzjonijiet armonizzati għal min iħaddem u miżuri ta' prevenzjoni, kif ukoll definizzjonijiet ta' prattiki tajbin fl-applikazzjoni ta' sanzjonijiet għal min iħaddem, u l-iskambju ta' dawn il-prattiki tajbin bejn l-Istati Membri.

1.9

Sakemm ma jitneħħewx ir-restrizzjonijiet għall-migranti mill-Istati Membri l-ġodda, il-KESE jitlob li din id-direttiva tapplika wkoll għal min iħaddem nies mill-Istati Membri fejn dawn ir-restrizzjonijiet għadhom jgħoddu. Barraminhekk, il-KESE jikkunsidra li l-UE għandha tissorvelja b'attenzjoni mhux biss li d-direttiva tkun trasposta fil-leġislazzjoni ta' l-Istati Membri kollha iżda li tiġi applikata fil-prattika wkoll.

1.10

Il-ġlieda kontra x-xogħol mhux iddokumentat tista' tingħata spinta permezz ta' definizzjoni unika Ewropea għar-relazzjonijiet ta' l-impjieg li tagħmel distinzjoni bejn l-aċċettazzjoni tax-xogħol (il-provvediment tas-servizzi) u l-esekuzzjoni tal-kompiti f'kuntest ġerarkiku (kuntratt tax-xogħol). L-ILO ħarġet rakkomandazzjoni ċara fuq dan is-suġġett. Din tagħti statut iktar ċar fis-suq tax-xogħol lill-ħaddiema li huma ġenwinament indipendenti, peress li l-kapaċitajiet tagħhom imorru lilhinn mix-xogħol mingħajr kwalifiki u rħis, u tassigura lill-ħaddiema li jkollhom il-protezzjoni li għandhom id-dritt għaliha. Il-KESE bi pjaċir jinnota li l-Kummissjoni Ewropea approvat proposta għal investigazzjoni mill-imsieħba soċjali fil-qasam tax-xogħol (taparsi) indipendenti fis-settur tal-kostruzzjoni. Jinnota wkoll bi pjaċir li l-Kummissjoni beħsiebha tiffinanzja din l-investigazzjoni.

1.11

Fil-kuntest tal-konsegwenzi tar-restrizzjonijiet fuq ix-xogħol legali, huwa rrakkomandat li dawn it-tipi ta' miżuri ma jiġux inklużi fi tkabbiriet futuri ta' l-UE. Il-KESE jitlob ukoll lill-Kummissjoni sabiex tanalizza l-possibbilità li jitneħħew ir-restrizzjonijiet kollha fuq il-ħaddiema mit-12-il Stat Membru li saru membri fl-2004 u fl-2007. Il-maġġoranza ta' l-imsieħba soċjali fl-Ewropa jappoġġjaw din l-idea kemm fuq il-livell nazzjonali u Komunitarju kif ukoll fuq il-livell tagħhom stess sabiex il-ħaddiema migranti jkunu ttrattati bl-istess mod.

2.1

Skond l-istrateġija ta' Lisbona, l-UE għandha tkun ekonomija kompetittiva ħafna, ibbażata fuq l-għarfien, b'sisien tal-produzzjoni u l-konsum li jkunu sostenibbli u b'livell għoli ta' koeżjoni soċjali.

2.2

Illum l-UE hija ekonomija bbażata fuq l-għarfien li hija kompetittiva mhux ħażin, b'tendenzi ta' produzzjoni u konsum li, attwalment m'humiex sostenibbli biżżejjed u b'livell ta' koeżjoni soċjali li għad irid jittejjeb.

2.3

Din l-opinjoni tiffoka b'mod partikulari fuq dan l-aspett ta' l-aħħar: il-koeżjoni soċjali. L-UE qiegħda tagħti ħafna attenzjoni lill-iżvilupp ekonomiku u s-sostenibilità, speċjalment tal-produzzjoni. In-nuqqas ta' attenzjoni politika mogħtija lit-tielet pilastru ta' l-istrateġija ta' Lisbona, m'huwiex qiegħed isaħħaħ il-koeżjoni soċjali iżda jdgħajjifha.

2.4

Il-konsegwenzi ta' dan huma evidenti fis-suq tax-xogħol. Il-proporzjon ta' l-impjieg informali qiegħda tiżdied u reġa' deher it-tip ta' impjegat li sa dan l-aħħar kien maħsub li ilu li nqata': il-ħaddiem li jieħu xogħol bl-imqietgħa (day labourer).

2.5

Il-ħaddiema bl-imqietgħa l-ġodda joffru s-servizzi tagħhom fit-triq, f'postijiet li huma magħrufa bħala “punti ta' ġbir” għall-kapijiet ta' gangs illegali (gangmasters). Dawn jiġu ingaġġati fuq bażi ta' jum b'jum, mingħajr tnaqqis mit-taxxa fuq id-dħul u lanqas mill-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali. Dawn iridu jaħdmu sigħat eċċessivament twal kuljum, jitħallsu ftit fis-siegħa u m'huma koperti bl-ebda mod mil-leġislazzjoni ta' l-impjieg — jekk teżisti.

2.6

Sa ftit snin ilu, is-suq tax-xogħol, speċjalment dak tax-xogħol li jeħtieġ ftit jew xejn ħiliet, kien orjentat lejn il-livell nazzjonali. Wara t-tkabbir ta' l-UE fl-2004, inħoloq suq tax-xogħol Ewropew għal dan is-segment partikulari. Mit-tkabbir ta' l-2007 'l hemm kien hemm żieda qawwija fil-provvediment tax-xogħol billi l-ħaddiema Bulgari u Rumeni wkoll saru parti minn dan is-suq.

2.7

Is-settur fejn din it-tendenza qiegħda tiżviluppa b'mod qawwi huwa l-agrikoltura. Barraminhekk, ħafna nies li qegħdin ifittxu x-xogħol f'pajjiż ieħor kważi dejjem — bir-raġun — isibu l-ewwel impjieg tagħhom f'dan is-settur.

2.8

L-għan ta' din l-opinjoni tal-KESE huwa li din il-problema titqiegħed fuq l-aġenda ta' l-UE sabiex l-istituzzjonijiet Ewropej rilevanti, flimkien ma' l-Istati Membri u l-imsieħba soċjali, ikunu f'pożizzjoni li jfittxu soluzzjonijiet għal din il-problema sinifikanti u diffiċli li — b'xorti ħażina — qiegħda tikber.

3.1

L-agrikoltura tiġbor l-attivitajiet ekonomiċi kollha li, bis-saħħa tagħhom, l-ambjent naturali jiġi adattat għall-produzzjoni tal-pjanti u l-annimali (1). Għal dan il-għan jintużaw numru kbir ta' metodi diversi, skond il-prodott, il-metodu ta' produzzjoni u l-livell ta' prosperità, li jvarjaw minn xogħol b'għodod sempliċi għall-użu ta' makkinarju kbir li kulma jmur qiegħed jissostitwixxi x-xogħol ta' l-idejn.

3.2

Is-settur agrikolu huwa settur importanti ta' l-ekonomija ta' l-UE. Fl-UE, iktar minn 160 miljun ettaru ta' l-art tintuża bħala raba'. Hemm 11-il miljun kumpanija agrikola li jipprovdu impjieg għal 15-il miljun ruħ. Il-maġġoranza ta' dawn huma l-bdiewa nfushom u l-membri tal-familji tagħhom, iżda madwar miljun kumpanija agrikola għandhom total ta' 6,5 miljun impjegat. Minn dawn, 4,5 miljuni jaħdmu bħala ħaddiema staġunali, li minnhom numru mhux magħruf qegħdin jaħdmu barra minn pajjiżhom (2). Ħafna minn dawn il-ħaddiema staġunali jiġu mill-Polonja, il-Bulgarija u r-Rumanija.

3.3

L-attivitajiet agrikoli jistgħu jinqasmu f'attivitajiet differenti: it-trobbija ta' l-annimali (produzzjoni ta' l-annimali) u l-akkwakultura (il-produzzjoni tal-ħut), l-ortikultura (produzzjoni fuq skala żgħira ta' pjanti b'ċiklu qasir bħall-ħxejjex, il-pjanti ornamentali, il-frott u l-faqqiegħ) u l-biedja tal-ħrit (li hija differenti mill-ortikultura billi l-kultivazzjoni ta' l-uċuħ tar-raba' tkun fuq skala ikbar u inqas intensiva fix-xogħol). Il-foresterija li tkun intiża għal finijiet kummerċjali m'hijiex rikonoxxuta kullimkien fl-UE bħala parti mis-settur ta' l-agrikoltura; f'ċerti pajjiżi din hija kkunsidrata bħala settur indipendenti.

3.4

L-agrikoltura ma tipproduċix biss l-ikel, iżda kulma jmur qiegħda tipproduċi prodotti oħrajn bħall-fjuri, il-pelliċċi, il-ġild, il-bijokarburanti (il-bijodiżil, l-etanol, il-gass, is-siġar li jikbru malajr għall-produzzjoni ta' l-injam), l-enżimi, iż-żrieragħ, eċċ. Uċuħ tar-raba' li jkunu mmodifikati ġenetikament jipproduċu wkoll mediċini speċjalizzati.

3.5

Skond informazzjoni kemm ta' l-ILO (3) kif ukoll ta' l-Eurofound (4) l-agrikoltura hija l-iktar settur perikoluż għall-ħaddiema. B'kollox, kull sena jkun hemm madwar 335 000 inċident fatali fuq il-post tax-xogħol. Iktar minn nofshom — 170 000 — jiġru fis-settur agrikolu.

4.1

Minħabba ħafna komplikazzjonijiet legali fl-UE, ma tistax titfassal definizzjoni ċara ta' xogħol informali f'Ewropa b'suq ħieles. Il-prattiki li huma normali f'pajjiż (jekk m'hemm l-ebda regoli f'ċertu qasam, ma jistax ikun hemm il-konformità) huma kkunsidrati bħala straordinarji jew saħansitra illegali f'pajjiż ieħor.

4.2

Id-definizzjonijiet nazzjonali ta' xogħol informali jvarjaw minn Stat Membru għal ieħor. Dawn jirreferu għal attivitajiet li m'humiex inklużi fl-istatistika uffiċjali ta' l-ekonomija formali. Iċ-ċifri jeżistu, iżda dawn ta' spiss jiġu minn sors wieħed biss, u mhux dejjem jistgħu jiġu vverifikati u għaldaqstant m'humiex dejjem affidabbli. Madankollu, m'hemm l-ebda dubju li x-xogħol informali fuq skala kbira jeżisti.

4.3

Kważi d-definizzjonijiet nazzjonali kollha tax-xogħol informali jenfasizzaw in-nuqqas ta' konformità ma' l-obbligazzjonijiet tat-taxxa. In-nuqqas ta' obbligazzjonijiet fir-rigward tas-sigurtà soċjali huwa kkwotat fi kważi kull definizzjoni. Ħaġa ta' l-għaġeb, in-nuqqas ta' konformità ma' obbligi oħrajn fil-qasam tal-liġi ta' l-impjieg (il-kundizzjonijeit ta' l-impjieg, il-ħin tax-xogħol, ftehimiet kollettivi vinkolanti) rari tagħmel parti mid-definizzjonijiet nazzjonali tax-xogħol informali.

4.4

Ix-xogħol informali jitwettaq minn impjegati li ma jkunux reġistrati li mhux neċessarjament ikunu ħaddiema migranti mingħajr permess tax-xogħol u/jew tar-residenza. Persuni li ma jkollhomx id-dokumenti mitluba qegħdin jaħdmu informalment ukoll — jew ma jkollhomx bżonnhom billi jkollhom in-nazzjonalità tal-pajjiż li fih ikun sar ir-reat. Madankollu, persuni mingħajr dokumenti validi huma iżjed vulnerabbli u għalhekk ikun iktar faċli li jiġu sfruttati minn nies li jkollhom dokumenti validi. Dan il-grupp ta' l-aħħar, għandu aċċess għax-xogħol formali; l-ewwel grupp m'għandux.

4.5

Apparti mill-impjieg klassiku imħallas, hemm ukoll “il-persuni li jaħdmu għal rashom mingħajr impjegati”. Dawn “il-persuni li jaħdmu għal rashom” jitqiesu bħala intraprendituri, u m'hemm għalfejn titħallsilhom l-ebda taxxa jew kontribuzzjoni tas-sigurtà soċjali u huma responsabbli għal dawn il-kontribuzzjonijiet.

4.6

Dawk li jaħdmu għal rashom lanqas m'huma koperti mil-liġi ta' l-impjieg li tapplika għall-impjegati. Għal dawn in-nies ma teżisti l-ebda paga minima, l-ebda massimu ta' sigħat ta' ħidma fil-ġimgħa u l-ebda regolament tas-saħħa u s-sigurtà. Fid-dawl tar-riskju għoli ta' inċidenti serji f'dan is-settur (ara l-punt 3.5) dan m'huwiex aċċettabbli. Dawn “il-persuni li jaħdmu għal rashom” huma ħielsa sabiex jaħdmu għal kwalunkwe rati ta' ħlas u taħt kundizzjonijiet li jaqblu fuqhom ma' min iħaddimhom.

4.7

Dawn il-persuni li jaħdmu għal rashom inizjalment kienu jkunu professjonisti u ta' l-esperjenza b'ħiliet f'oqsma speċifiċi. Bħala regola, suppost ikunu għamlu s-snin sabiex jilħqu bħala speċjalisti ħalli jkunu jistgħu jaħdmu għal rashom.

4.8

Bħalissa, minħabba żieda fl-esternalizzazzjoni, wara li jkunu twarrbu l-funzjonijiet non-essenzjali, qiegħed jiġi esternalizzat xogħol li huwa ħafna iktar minn sempliċement speċjalizzat. Grupp ristrett ta' persunal regolari li jkun imħarreġ tajjeb huwa biżżejjed; it-twettiq ta' l-iktar kompiti sempliċi kulma jmur qegħdin jiġu esternalizzati u mogħtija b'sotto-kuntratt. Id-domanda għal dan it-tip ta' xogħol qiegħda tiġi ssodisfata minn numru importanti ta' persuni ġodda li jaħdmu għal rashom li issa saru parti mis-suq tax-xogħol. L-iktar speċjalità importanti ta' dawn il-persuni l-ġodda li jaħdmu għal rashom hija l-provvediment tax-xogħol irħis u li jirrikjedi ftit li xejn kwalifiki.

4.9

Din il-forma ta' impjieg taparsi indipendenti ntużat fl-aħħar tas-snin tmenin sabiex il-qgħad jiġi esportat mill-Irlanda u mir-Renju Unit. Inizjalment, il-leġislazzjoni tar-Renju Unit kellha għadd ta' garanziji li bihom seta' jiġi vverifikat jekk il-ħaddiema indipendenti kinux jissodisfaw ċerti kundizzjonijiet. Kellhom ikunu speċjalisti esperti f'kompitu speċifiku. Il-gvern ta' dak iż-żmien neħħa dawn il-kriterji ta' għażla u b'hekk f'daqqa waħda ppermetta lil ħafna iktar nies jirreġistraw kemm bħala persuni li jaħdmu għal rashom kif ukoll sabiex jaħdmu fuq il-kontinent mingħajr ma jkunu soġġetti għal-liġi fis-seħħ fl-Istati Membri hemmhekk (5).

4.10

Dan il-fenomenu m'għadux jgħodd esklussivament għall-pajjiżi Anglosassoni: waqt konferenza dwar il-moviment ħieles tal-ħaddiema, kelliem tal-gvern stqarr li l-gvern Pollakk sejjaħ lil dawk li qegħdin ifittxu l-impjieg sabiex jirreġistraw bħala persuni li jaħdmu għal rashom (6). B'hekk ikunu jistgħu jduru mar-restrizzjonijiet li fadal għall-ħaddiema fl-Istati Membri l-oħra u jkunu jistgħu jaħdmu kullimkien. B'dan il-mod, l-istatus ta' dawn li jaħdmu għal rashom jintuża b'mod regolari u apposta bħala arranġament ta' skema għall-evażjoni tal-liġi tax-xogħol jew regolamenti minn katina ta' sottokuntratti u esternalizzazzjoni. Permezz ta' dawn in-nies bi status (taparsi) indipendenti, li ħafna drabi joffru s-servizzi tagħhom bl-intermedjarji, ir-responsabilità għat-taxxa fuq id-dħul u l-pagamenti tas-sigurtà soċjali jkollha tintrefa' minn partijiet li huma aktar 'l isfel fil-katina.

4.11

Dan il-fenomenu jeżisti wkoll fuq skala kbira fis-settur tal-bini u hawn diġà sar ħafna iktar stħarriġ milli fis-settur agrikolu. Hemm ħafna aspetti jixxiebhu bejn dawn is-setturi, iżda dak li għandhom l-iktar komuni bejniethom huma t-tliet l-ikbar fatturi ta' riskju għax-xogħol informali: xogħol intensiv, temporanju u xogħol li jitwettaq prinċipalment minn ħaddiema li ma jkunux residenti. Sadanittant, l-imsieħba soċjali tas-settur tal-bini identifikaw il-periklu u talbu lill-Kummissjoni Ewropea għal sussidji sabiex jagħmlu studju dwar dan il-fenomenu ta' xogħol (taparsi) indipendenti fi 18-il Stat Membru. Il-Kummissjoni laqgħet din it-talba u din il-proposta ta' studju ser tagħmel parti minn akkwist pubbliku fuq livell Ewropew.

4.12

Minħabba li għad m'hemmx qafas legali Ewropew għar-relazzjonijiet ta' l-impjieg, hemm il-possibbilità għall-kummerċ dubjuż tax-xogħol irħis. Dan iwassal għal riperkussjonijiet ta' ħsara fil-livell Ewropew. Anke l-Kummissjoni Ewropea tammetti dan fir-“Rapport dwar il-Funzjonament ta' l-Arranġamenti Transitorji li ġew stabbiliti fit-Trattat ta' Adeżjoni ta' l-2003” fejn tistqarr li “r-restrizzjonijiet setgħu inkoraġġew liċ-ċittadini ta' l-UE8 sabiex iqisu modi oħra kif iwettqu attività ekonomika fl-Istati Membri ta' l-UE15, li hija riflessa f'influss tabilħaqq għoli ta' ħaddiema stazzjonati jew ta' ħaddiema li qed isostnu li huma jaħdmu għal rashom” (7).

4.13

Fl-istess rapport il-Kummissjoni tistqarr li: “Filwaqt li rrikonoxxew li l-flussi migratorji mill-UE8 għall-Istati Membri ta' l-UE15 kienu modesti, l-imsieħba soċjali enfasizzaw bil-qawwa li t-tgħawwir fl-istandards tax-xogħol u d-”dumping soċjali “għandhom ikunu evitati. Ġibdu wkoll l-attenzjoni fuq il-fatt li r-restrizzjonijiet fuq ix-xogħol legali fil-fatt iwasslu għal proliferazzjoni ta' xogħol mhux iddokumentat, xogħol li taparsi jkun” indipendenti “u provvediment fittizju ta' servizzi u xogħol taparsi b'sottokuntratt.” Iktar tard il-Kummissjoni tikkorreġi l-fehma li l-flussi migratorji ma kinux daqshekk serji billi tikkumenta li “il-flussi migratorji reali min-naħa għall-oħra ta' l-UE mkabbra jistgħu jkunu akbar minn dak li jista' jidher mid-data li ġiet ippreżentata f'dan ir-rapport minħabba li l-fenomenu tax-xogħol mhux iddikjarat ma jinqabadx għalkollox mill-istatistiċi uffiċjali.” Il-Kummissjoni tosserva, li ġeneralment, ir-restrizzjonijiet fuq l-aċċess għas-suq tax-xogħol jistgħu jkabbru r-rata tax-xogħol mhux iddikjarat.

4.14

Fl-Olanda, per eżempju, fl-1992 kien hemm total ta' 54 200 FTE (xogħol ekwivalenti għal full-time) ingaġġati fl-ortikultura, is-settur agrikolu bl-ikbar numru ta' impjegati. Kważi 87 % tal-ħaddiema kienu f'impjieg permanenti, iktar minn 13 % kienu marbuta mal-kummerċ b'xi mod jew ieħor (persunal ta' aġenziji ta' reklutaġġ, impjieg temporanju, persuni li taparsi jaħdmu għal rashom). Fl-2005 s-settur tela' għal 59 000 FTE, b'iktar minn 61 % tal-ħaddiema li dak iż-żmien kellhom impjieg permanenti u kważi 39 % marbuta, b'xi mod jew ieħor, mal-kummerċ. Ta' min jinnota li dawn iċ-ċifri jgħoddu għall-ekonomija formali. Huwa stmat li fir-rebbiegħa ta' l-2007 kien hemm 40 000 FTE addizzjonali jaħdmu b'mod informali fis-settur (8). Madankollu, jidher li l-proporzjon tax-xogħol informali fis-settur ta' l-ortikultura qiegħda tonqos b'mod konsistenti mindu tneħħew ir-restrizzjonijiet għaċ-ċittadini mill-pajjiżi li saru membri fl-2004.

5.1

Dawn l-aħħar snin urew li l-impożizzjoni ta' restrizzjonijiet fuq l-aċċess għas-suq tax-xogħol ta' spiss tkun kontroproduttiva. Fil-fatt, dan jista' jwassal għall-evażjoni tad-dispożizzjonijiet tal-liġi u dawk li għandhom x'jaqsmu mal-kundizzjonjiet tax-xogħol. Sal-31 ta' Diċembru 2008 m'hemm l-ebda restrizzjoni għar-Rumeni u l-Bulgari li qegħdin ifittxu x-xogħol fl-Estonja, fil-Latvja, fil-Litwanja, fil-Polonja, fis-Slovakkja, fir-Repubblika Ċeka, fl-Isvezja, fil-Finlandja, f'Ċipru u fl-Islovenja, minkejja li fl-aħħar tliet pajjiżi n-nazzjonali Rumeni u Bulgari jridu jirreġistraw. Il-15-il Stat Membru li fadal jimponu restrizzjonijiet fuq ir-Rumeni u l-Bulgari li qegħdin ifittxu x-xogħol (9). Għal dawk il-persuni mill-EU10 li qegħdin ifittxu x-xogħol, ċerti restrizzjonijiet għadhom jgħoddu. Madankollu, dawn jirrigwardaw numru żgħir ta' pajjiżi u japplikaw inqas restrizzjonijiet minn dawk li jolqtu lill-ħaddiema Bulgari u Rumeni (10).

5.2

Il-migrazzjoni tax-xogħol fl-UE għandha natura ekonomika u hija l-konsegwenza tal-moviment liberu tal-ħaddiema f'Unjoni Ewropea fejn jeżistu differenzi kbar fl-istandards tal-ħajja bejn l-Istati Membri. Ir-rati għoljin tal-qgħad f'għadd ta' Stati Membri u d-domanda għal xogħol li jirrikjedi ftit kwalifiki u rħis fil-15-il Stat Membru antiki jassiguraw fluss kontinwu ta' persuni jfittxu x-xogħol.

5.3

Ħafna persuni li qegħdin ifittxu x-xogħol isibuh fis-settur agrikolu minħabba li hemm domanda għolja għal ħaddiema temporanji addizzjonali f'dan is-settur fi żmien il-ħsad. Dan huwa settur ukoll fejn l-opportunità għad-dumping soċjali hija ikbar minn dik f'setturi oħrajn. Fost raġunijiet oħra, dan huwa minħabba għadd ta' Stati Membri li m'għandhom l-ebda ftehim kollettiv fis-seħħ fuq il-pagi għas-settur jew minħabba li f'numru ta' każijiet dawk il-ftehimiet li jeżistu ġew iddikjarati bħala ftehimiet li m'humiex vinkolanti universalment.

5.4

Ix-xogħol staġunali huwa karatteristiku strutturali ta' l-agrikoltura Ewropea. Il-produzzjoni agrikola sostenibbli u effiċjenti m'hijiex possibbli mingħajr l-utilizzazzjoni ta' forza tax-xogħol flessibbli. Il-biċċa l-kbira tax-xogħol staġunali fis-settur agrikolu jsir minn ħaddiema migranti. F'ċerti każijiet jinħolqu problemi li jheddu l-koeżjoni soċjali.

5.5

Il-ħaddiema migranti li jaħdmu fis-settur formali huma ħafna drabi diġà irħas mill-ħaddiema lokali billi min iħaddimhom ma jkollux għalfejn iħallas għadd ta' kontribuzzjonijiet għalihom, per eżempju l-fondi ta' taħriġ settorjali u l-fondi tal-pensjonijiet. Il-migranti mill-10 pajjiżi ta' l-UE li saru membri fl-2004, u f'għadd ta' pajjiżi ta' l-UE fejn għad hemm restrizzjonijiet fis-suq tax-xogħol, sikwit jagħmlu xogħol informali parti mill-ħin sabiex ma jiġux rapportati s-sigħat kollha lill-awtoritajiet tat-taxxa. Immigranti mill-Bulgarija u mir-Rumanija, li għandhom iktar restrizzjonijiet imposti fuqhom, huma ġeneralment totalment dipendenti fuq is-settur informali. Fis-settur informali, il-ħaddiema ma jitħallsux għas-sigħat kollha li jkunu ħadmu, ir-rati fis-siegħa huma baxxi wisq jew inkella jinġagħlu jidħlu f'kuntratti inġusti sabiex ikunu (taparsi) persuni li jaħdmu għal rashom.

5.6

L-ILO ħarġet għadd ta' konvenzjonijiet dwar il-problema trattata f'din l-opinjoni. Hemm il-konvenzjonijiet 97 (Il-Migrazzjoni għall-Impjieg — Migration for Employment, 1949), 143 (Dispożizzjonijiet Supplementari għall-Ħaddiema Migranti — Migrant Workers Supplementary Provisions, 1975), 181 (L-Aġenziji Privati ta' l-Impjieg — Private Employment Agencies, 1997) u 184 (Is-Sigurtà u s-Saħħa fl-Agrikoltura — Safety & Health in Agriculture, 2001). Il-konvenzjonijiet 97 u 181 ma ġewx ratifikati minn 17-il Stat Membru ta' l-UE27. Il-Konvenzjoni 143 ma ġietx ratifikata minn 22 mill-Istati Membri ta' l-UE u l-konvenzjoni 184 ma ġietx ratifikata minn 24 Stat Membru. Stat Membru wieħed biss irratifika l-erba' konvenzjonijiet kollha (11). Fl-2006, l-ILO ħarġet rakkomandazzjoni dwar ir-relazzjonijiet fl-impjieg (12). L-għan prinċipali ta' din ir-rakkomandazzjoni huwa li fil-pajjiżi kollha l-leġislazzjoni tittejjeb b'tali mod li tinħoloq distinzjoni ċara u komuni bejn il-ħaddiema indipendenti u l-impjegati. Din id-distinzjoni hija indispensabbli sabiex jitwaqqfu għadd jikber ta' prattiki qarrieqa li jgħattu l-fatt li dawn il-ħaddiema huma impjegati fir-realtà imma qegħdin jitqiesu bħala ħaddiema indipendenti (13).

6.1

Il-prinċipju bażiku għandu jkun li l-ħaddiema migranti jiġu trattati f'kull rispett bl-istess mod bħall-kollegi lokali li jkunu qegħdin jaħdmu magħhom. Għandu jkun hemm paga ugwali għal xogħol ugwali u kundizzjonijiet aħjar fir-rigward ta' l-aċċess għas-sigurtà soċjali. Din m'hijiex biss kwistjoni soċjali. Huwa wkoll importanti mil-lat ekonomiku għal min iħaddem (sitwazzjoni bl-istess kundizzjonijiet għal kulħadd għal kompetizzjoni ġusta) u importanti mil-lat finanzjarju għall-Istati Membri (fuq livell fiskali). Għad fadal ħafna sabiex dan il-prinċipju jkun applikat kullimkien. Fl-Olanda, meta tneħħew il-miżuri transitorji għal dawk il-pajjiżi li saru membri fl-2004, l-imsieħba soċjali qablu li jikkollaboraw fil-kontroll tar-rispett għal-leġislazzjoni u r-regolamenti soċjali u tax-xogħol mill-1 ta' Mejju 2007. L-awtoritajiet pubbliċi wegħdu li jintroduċu miżuri ta' appoġġ. S'issa dan ma wassal għall-ebda riżultat konkret.

6.2

Teżisti proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li tipprovdi sanzjonijiet kontra min iħaddem lil ċittadini minn pajjiżi terzi b'residenza illegali (14). Il-proposta tipprovdi għal sanzjonijiet armonizzati għal min iħaddem u miżuri preventivi, kif ukoll l-identifikazzjoni u l-iskambju ta' prattiki tajbin dwar l-implimentazzjoni ta' sanzjonijiet fuq min iħaddem bejn l-Istati Membri.

6.3

Ir-raġuni għal din il-proposta hija n-numru sostanzjali ta' persuni minn pajjiżi terzi li qegħdin fl-UE illegalment (ċifra stmata bejn madwar 4.5 u 8 miljuni). Dan jirriżulta f'impjieg illegali, fejn l-agrikoltura, flimkien mal-bini, il-lukandi/catering u t-tindif, hija waħda mill-erba' setturi ewlenin fejn isseħħ din il-prattika. Fil-proposta, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jistqarru li l-impjieg illegali, “bħax-xogħol mhux iddikjarat miċ-ċittadini ta' l-UE, iwassal għal telf fil-finanzi pubbliċi, jista' jwassal għal tnaqqis fis-salarji u għal degradazzjoni tal-kundizzjonijiet tax-xogħol, jista' jfixkel il-kompetizzjoni bejn l-impriżi u b'hekk il-ħaddiema mhux iddikjarati ma jibbenefikawx minn assigurazzjoni fuq is-saħħa u minn drittijiet għal pensjoni li jiddependu fuq il-kontribuzzjonijiet”.

6.4

Fir-rapport tagħhom dwar il-funzjonament ta' l-arranġamenti transitorjii mressqa fit-Trattat ta' l-Adeżjoni (perijodu 1 ta' Mejju 2004 — 30 ta' April 2006), l-imsieħba soċjali Ewropej irrapportaw li r-restrizzjonijiet fuq xogħol legali fil-fatt wasslu għal proliferazzjoni ta' xogħol li ma kienx iddokumentat, xogħol indipendenti fittizju, u provvista fittizja ta' servizzi u sotto-kuntratti. L-esperjenza turi li jkun aħjar li jitneħħew ir-restrizzjonijiet kollha fuq il-ħaddiema mit-12-il Stat Membru li saru Membri fl-2004 u l-2007 sabiex tinħoloq sitwazzjoni bl-istess kundizzjonijiet għal kulħadd. Il-maġġoranza l-kbira ta' l-imsieħba soċjali Ewropej huma wkoll ta' din il-fehma, bil-patt u l-kundizzjoni li tittieħed azzjoni reali fil-livelli ta' l-UE u nazzjonali kif ukoll fil-livell ta' l-imsieħba soċjali sabiex it-trattament ugwali għall-ħaddiema migranti jkun issorveljat.

6.5

Sakemm ir-restrizzjonijiet ma jitneħħewx, il-KESE jitlob li d-direttiva proposta għas-sanzjonijiet kontra min iħaddem in-nies illegalment tapplika wkoll għal min iħaddem b'mod illegali nies minn pajjiżi terzi jew minn pajjiżi ta' l-UE li għadhom soġġetti għal restrizzjonijiet. Barraminhekk, il-KESE jikkunsidra li huwa essenzjali li l-UE tassigura li d-direttiva mhux biss tiġi trasposta fl-Istati Membri iżda tiġi applikata fil-prattika wkoll.

6.6

Barraminhekk, din id-direttiva turi d-differenzi kbar li jeżistu fil-kwalità u l-intensità tal-kontrolli u l-livell tal-penali bejn l-Istati Membri. Fl-Olanda, meta persuna li tħaddem tinstab ħatja li qiegħda tħaddem nies b'mod illegali tista' tingħata multa massima ta' EUR 6 700 għal kull ħaddiem. Fil-Belġju, il-multa hija ta' EUR 20 000, fil-Lussemburgu EUR 50 000. Madankollu, hemm ċerti Stati Membri li għad m'għandhomx penali għal min jimpjega ħaddiema b'mod illegali.

6.7

L-iskambju ta' prattiki tajbin jifformaw parti indispensabbli minn dak il-proċess li għandu jwassal għall-koeżjoni soċjali. Matul is-seduta f'Plovdiv (15) issemmew bosta prattiki tajbin, bħal:

6.8

Dawn is-sitwazzjonijiet li ssemmew f'dawn l-eżempji ma jistgħux jitqabblu għal kollox mas-sitwazzjoni tal-ħaddiema Bulgari u Rumeni li qegħdin ifittxu x-xogħol fil-15-il Stat Membru antiki ta' l-UE. Il-ħaddiema Ungeriżi, per eżempju, li huma impjegati f'Bürgenland, sempliċement imorru lura d-dar kull filgħaxija, filwaqt li l-ħaddiema Rumeni u Bulgari jdumu xhur 'il bogħod minn darhom. Jeżistu forom ta' abbuż f'dawn is-sitwazzjonijiet ukoll, iżda fuq skala iżgħar u b'infurzar effettiv malajr jinqabdu u faċli jiġu sanzjonati. Għaldaqstant, l-impressjoni ġenerali hija li l-kundizzjonijiet tax-xogħol tan-nies fir-reġjun ta' Bürgenland huma soċjalment aċċettabbli.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/25

1.1

Bil-komunikazzjoni tagħha “Il-postijiet tax-xogħol fiż-żoni rurali: Inneħħu d-differenzi fl-impjiegi” (1), il-Kummissjoni fetħet diskussjoni importanti dwar l-impjiegi fis-settur agrikolu bħala element importanti għall-ħolqien u s-sigurtà tal-postijiet tax-xogħol fiż-żoni rurali.

1.2

Il-bidla strutturali agrikola qiegħda tkompli. B'hekk ser jiġu milquta mijiet ta' eluf ta' impjegati fl-agrikoltura li ser jitilfu xogħolhom u/jew li ser tinbidlilhom ħajjithom. Madanakollu, parti sostanzjali mill-impjiegi fis-settur agrikolu, jiġifieri l-impjegati u l-aktar il-ħaddiema staġjonali u l-ħaddiema migranti, baqgħet ma ġietx meqjusa fil-komunikazzjoni.

1.3

Din hija ħasra wara l-isforzi kollha li saru mill-Kummissjoni fl-okkażjoni tas-Sena Ewropea tal-Mobilità tal-Ħaddiema (2006). Madwar 4 miljun ħaddiem staġjonali u part-time fis-sena, li minnhom madwar 2 miljuni huma ħaddiema migranti, huma x-xiehda tal-mobilità u l-flessibilità qawwija fis-settur ta' l-agrikolura.

1.4

Il-ħaddiema staġjonali huma element essenzjali għall-agrikoltura, b'mod partikolari għat-tkabbir tal-frott u l-ħaxix, u mingħajrhom ma jistax ikun hemm biedja effettiva u sostenibbli. Peress li ta' sikwit il-ħaddiema tal-post ma jlaħħqux mal-ħtieġa ta' ħaddiema staġjonali, il-ħaddiema migranti jagħtu sehemhom ukoll għall-iżvilupp ta' l-agrikoltura fl-Ewropa.

1.5

Il-produzzjoni ta' ikel bnin hija vitali għal ħajjitna.Għandu jkun hemm ukoll paga ġusta.

1.6

Minkejja li r-rata tal-qgħad f'ħafna reġjuni Ewropej hija għolja, jibqgħu jintalbu aktar ħaddiema staġjonali mill-Belarus, mill-Ukraina u minn pajjiżi oħra. Is-suq tax-xogħol fl-UE għandu jiżviluppa b'mod sostenibbli għas-soċjetà. Dan ifisser li kulħadd għandu jkollu ċ-ċans li jaqla' l-għajxa ta' kuljum permezz ta' xogħlu. Dawn l-opportunitajiet qegħdin jiġu limitati minn ħaddiema oħra minn pajjżi terzi li jitħallsu bi ftit flus.

1.7

Il-miri fir-rigward tat-tkabbir li stabbiliet l-Unjoni Ewropea jistgħu jintlaħqu biss permezz ta' kompetizzjoni ġusta. Irrispettivament mill-oriġini tagħhom, l-impjegati tas-settur agrikolu għandhom jirċievu trattament ugwali.

1.8

Is-suq tax-xogħol agrikolu huwa kkaratterizzat minn mobilità qawwija. Dan jikkorrispondi mal-miri tal-Kummissjoni. Iżda l-iżvantaġġi m'għandhomx jiżdiedu għall-ħaddiema mobbli. Għaldaqstant, l-integrazzjoni soċjali għandha tkun dritt li jiġi wara dak ta' l-integrazzjoni politika u ekonomika. Għall-futur qrib il-KESE qiegħed jara dawn il-bżonnijiet:

1.9

Fl-agrikoltura Ewropea jeżisti nuqqas ta' trasparenza fil-livell ta' l-impjiegi u fl-istandards soċjali. Dan iwassal għal distorsjonijiet fil-kompetizzjoni. Iċ-ċertifikazzjoni ta' l-irziezet fuq il-bażi ta' kriterji soċjali huwa wieħed mill-mezzi sabiex tkun tista' terġa' tiġi stabbilita l-kompetizzjoni ġusta.

2.1.1

Is-sitwazzjoni ta' l-impjiegi fl-agrikoltura kemm-il darba kienet is-suġġett ta' opinjoni tal-KESE. L-importanza tad-diskussjoni dwar il-ħaddiema migranti u staġjonali qiegħda tikber kemm fil-livell Ewropew kif ukoll f'numru kbir ta' Stati Membri. Sadattant it-tliet partijiet prinċipali, li huma r-rappreżentanti ta' min iħaddem, it-trade unions u r-rappreżentanti politiċi jew amministrattivi, qegħdin jinvolvu ruħhom f'ħafna oqsma u azzjonijiet marbutin ma' din il-kwistjoni. Xi eżempji:

2.1.2

Kemm-il darba tressqu talbiet sabiex jitwaqqaf osservatorju tal-ħaddiema migranti u staġjonali iżda dan l-osservatorju baqa' ma twaqqafx. Il-ġbir u l-preżentazzjoni ta' data ċara dwar l-impjiegi fis-settur agrikolu u l-valutazzjoni tagħha huma element essenzjali għat-titjib tas-sitwazzjoni tal-ħaddiema.

2.2.1

In-nuqqas ta' ċertezza fid-diskussjoni dwar ix-xogħol staġjonali fl-agrikoltura qiegħed ixekkel it-trasparenza u l-preżentazzjoni tas-sitwazzjoni reali. Għad m'hemmx ċifri ċari u dettaljati dwar il-livell ta' l-impjiegi staġjonali fl-agrikoltura.

2.2.2

Madwar 2 miljun ħaddiem hu impjegat full-time fis-settur agrikolu Ewropew. Ix-xogħol ta' madwar erba' miljun persuna huwa instabbli. Parti minnhom huma impjegati part-time u parti oħra huma impjegati fuq bażi staġjonali għal perijodu ta' bejn ftit jiem sa tmien xhur fis-sena. Il-parti l-kbira tal-ħaddiema staġjonali huma ħaddiema migranti li ma jaħdmux f'art twelidhom u ħafna drabi jridu jemigraw lil hinn mill-fruntieri.

2.2.3

Fl-analiżi taċ-ċifri dwar il-ħaddiema tinħtieġ spjegazzjoni ċara tal-kriterji, per eżempju d-daqs ta' l-irziezet, il-klassifikazzjoni fl-oqsma u s-setturi differenti, b'mod partikolari l-klassifikazzjoni ta' l-ortikultura u tas-servizzi marbuta ma' l-agrikoltura.

3.1

L-opinjoni hija urġenti għal diversi raġunijiet:

4.1

Il-ħaddiema jemigraw l-aktar minħabba d-differenza fil-livell ta' għajxien fir-reġjuni Ewropej. L-immigrazzjoni tal-ħaddiema twassal, fuq perijodu fit-tul, għal nuqqas b'mod partikolari ta' ħaddiema kwalifikati, fil-pajjiżi li jitilqu minnhom. Dawn ir-reġjuni qegħdin jipprovaw isolvu l-problema tan-nuqqas ta' ħaddiema mhux billi jgħollu l-pagi jew billi jtejbu l-edukazzjoni, iżda bl-ingaġġ ta' ħaddiema minn pajjiżi ifqar, u għalhekk kulma jmur qegħdin jiżdiedu dejjem iktar il-ħaddiema minn barra l-Unjoni Ewropea.

4.2

Iżda l-kondizzjonijiet tax-xogħol, li xi drabi jkunu diffiċli u mhux normali, fl-oqsma in kwistjoni qegħdin iwasslu għal nuqqas ta' ħaddiema. Il-ħaddiema migranti qegħdin jimxu mar-regoli tas-suq. Huma qegħdin jerħulha lejn fejn isibu l-aħjar kondizzjonijiet għalihom fi ħdan is-suq ħieles tax-xogħol.

4.3

Il-problemi relatati max-xogħol tal-ħaddiema migranti dejjem jitfaċċaw:

5.1.1

Il-KESE jilqa' l-isforzi tal-Kummissjoni għal aktar impjiegi fiż-żoni rurali inkluża l-promozzjoni tat-trasparenza fil-qasam agrikolu. Dawn l-isforzi jinkludu wkoll il-ġbir ta' statistika dwar l-impjieg tal-ħaddiema u l-provvista ta' informazzjoni wiesgħa lill-ħaddiema dwar il-kondizzjonijiet tax-xogħol u ta' l-għajxien fil-pajjiżi kkonċernati.

5.1.2

Sa issa, l-aspetti kwalitattivi u kwantitattivi tal-prodotti kienu l-qofol tal-politika agrikola. L-istatus u l-għamla tax-xogħol tal-ħaddiema baqa' prattikament ma tqiesx.

5.1.3

Il-miri ta' l-istrateġija ta' Lisbona u ta' l-istrateġija ta' Gothenburg għad iridu jiġu konkretizzati aktar. Id-dimensjoni soċjali flimkien mad-dimensjoni ekonomika u ekoloġika għandhom jiġu kkunsidrati fl-iżvilupp avvanzat ta' l-agrikoltura sostenibbli.

5.1.4

It-tneħħija tad-differenzi fis-suq tax-xogħol Ewropew għandha tkun il-mira ewlenija tal-partijiet kollha. Din il-mira ma tistax tintlaħaq billi jinġiebu ħaddiema li jitħallsu b'inqas minn reġjuni dejjem aktar 'il bogħod mill-Ewropa. Il-mudell Ewropew jinkludi wkoll l-iżvilupp ta' ħajja soċjali komuni fl-Ewropa. F'dan il-mudell m'hemmx post għal getti ta' ħaddiema migranti b'kondizzjonijiet ħżiena ta' għajxien u ta' akkomodazzjoni, u mingħajr rabtiet kulturali u soċjali mal-ħajja lokali.

5.1.5

Il-konsiderazzjoni tal-ġeneru għandha taqdi rwol akbar fl-istudji li jsiru f'dan il-qasam u fis-soluzzjonijiet potenzjali li joħorġu minnhom.

5.1.6

Il-kondizzjonijiet għadhom mhux stabbiliti. Il-partijiet kollha huma mitluba li jagħtu sehemhom.

5.1.7

Il-ħaddiema migranti għandhom jirċievu l-istess trattament bħall-ħaddiema tal-post. Il-Kummissjoni għandha tagħmel dak kollu li tista' għal dan il-għan. L-ewwel pass f'din id-direzzjoni huwa t-tfassil ta' standards minimi. Dawn l-istandards minimi għandhom jibnu bażi tajba għal diskussjoni wiesgħa dwar il-kwalità tax-xogħol.

5.2.1

Il-KESE jilqa' l-isforzi ta' l-imsieħba soċjali sabiex jippromovu, fil-kuntest tad-djalogu soċjali, l-iżvilupp u t-taħriġ vokazzjonali fis-settur agrikolu u b'mod partikolari l-validazzjoni tal-kwalifiki professjonali minn korpi kompetenti fl-Istati Membri. Il-passaport Ewropew “Agripass” qiegħed jinħalaq bil-għan li jiffaċilita l-mobilità ta' l-impjegati agrikoli fiż-żona Ewropea. L-agri-pass m'għandhiex twassal għal sitwazzjoni fejn il-ħaddiema li m'għandhomx dan id-dokument jkunu żvantaġġati, iżda għandha sservi ta' inċentiv sabiex il-ħaddiema japplikaw għal dan iċ-ċertifikat ta' kwalifika.

5.2.2

Barra minn hekk, it-trasparenza fil-kwalifiki professjonali tista' ttejjeb ukoll il-mobilità u l-possibilità li l-ħaddiema jaħdmu u jistabbilixxu ruħhom f'pajjiżi oħra. Il-KESE jilqa' l-inizjattivi tal-Kummissjoni għall-appoġġ ta' l-imsieħba soċjali permezz ta' l-introduzzjoni ta' “agri-pass”.

5.2.3

L-imsieħba soċjali, flimkien mal-Kummissjoni Ewropea u l-gvernijiet ta' l-Istati Membri kkonċernati, għandhom ifasslu u jimplimentaw strateġiji kontra l-impjegar illegali.

5.3.1

Is-sigurtà soċjali tal-ħaddiema staġjonali hija kwistjoni ta' tħassib partikolari. Il-ħaddiema li jagħmlu xogħol temporanju għal numru ta' snin m'għandux ikollhom inqas sigurtà soċjali minn ħaddiema oħra. B'mod partikolari, dan ifisser:

5.3.2

Il-ħaddiema għandhom jiġu infurmati bil-lingwa nattiva tagħhom dwar il-leġislazzjoni, il-ftehimiet kollettivi u l-prattiki rigward il-pagi, l-organizzazzjoni, is-sigurtà soċjali, is-sistema fiskali, il-leġislazzjoni dwar il-kondizzjonijiet fuq il-post tax-xogħol fil-pajjiż ospitanti, eċċ. Min-naħa tagħha l-UE għandha tirrispetta r-rwol tal-partijiet firmatarji u ma tagħmilx liġijiet f'oqsma koperti mill-ftehimiet kollettivi.

5.4.1

Il-ħaddiema migranti għandhom id-dritt għal akkomodazzjoni deċenti fil-pajjiż fejn jaħdmu. Fil-livell Ewropew għandu jitfassal qafas bl-istandards bażiċi għall-akkomodazzjoni tal-ħaddiema migranti.

5.5.1

Il-Kumitat ilu snin iħejji opinjonijiet dwar il-ġestjoni ekonomika sostenibbli. Din m'għandhiex biss dimensjoni ekoloġika, iżda tikkonċerna l-aspetti maniġerjali u soċjali wkoll. Sistema ta' ċertifikazzjoni volontarja u non-statali għal xogħol staġjonali ġust kapaċi twassal għal kompetizzjoni aktar ġusta. Il-kriterji għal sistema ta' ċertifikazzjoni volontarja jistgħu jkunu:

Iċ-ċertifikazzjoni għandha:

5.6.1

Fl-agrikoltura Ewropea jeżistu ħafna skemi u proġetti sabiex insaħħu l-mobilità fl-agrikoltura u sabiex intejbu s-sitwazzjoni tal-ħaddiema staġjonali. Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni sabiex tieħu l-miżuri neċessarji għall-analiżi u t-tixrid tal-prattika t-tajba.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/29

1.1

Il-Kunsilli Nazzjonali għall-Iżvilupp Sostenibbli (KNIS) jistgħu jkunu forza b'saħħitha u influwenti fil-qasam ta' l-iżvilupp sostenibbli, billi jistgħu jipprovdu pariri indipendenti u jħeġġu d-djalogu dwar l-iżvilupp sostenibbli mas-soċjetà ċivili u l-partijiet interessati.

1.2

Wara ħarsa ġenerali lejn il-KNIS fl-UE, jidher ċar li l-qagħda hija waħda eteroġenea ħafna. Filwaqt li wħud mill-Istati Membri m'għandhom l-ebda kunsill jew għandhom biss kunsilli inattivi, il-kunsilli li huma attivi jvarjaw ħafna minn xulxin, kemm fir-rigward tal-kompetenza, il-kompożizzjoni, l-indipendenza u r-riżorsi tagħhom kif ukoll fir-rigward ta' l-impatt ta' ħidmithom.

1.3

Fid-dawl ta' l-esperjenzi pożittivi fl-Istati Membri li għandhom KNIS “b'saħħithom”, il-KESE jsejjaħ lill-Istati Membri kollha sabiex isaħħu l-kunsilli tagħhom jew joħolqu kunsilli operattivi u effettivi fejn dawn għadhom ma jeżistux.

1.4

Il-KESE jirrakkomanda li l-KNIS:

2.1

L-iżvilupp sostenibbli jfisser li jiġu sodisfatti l-ħtiġijiet tal-ġenerazzjoni attwali mingħajr ma tiġi mhedda l-ħila ta' ġenerazzjonijiet futuri li jissodisfaw il-ħtiġijiet tagħhom. Dan huwa wieħed mill-għanijiet globali ta' l-UE li jiggvernaw il-politiki u l-azzjonijiet kollha tagħha u huwa msejjes fuq il-prinċipji tad-demokrazija, l-ugwaljanza tal-ġeneru, is-solidarjetà, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet fundamentali, inklużi l-libertà u opportunitajiet indaqs għal kulħadd.

2.2

Fl-1992, b'segwitu tal-Konferenza ta' Rio tan-Nazzjonijiet Uniti, l-iżvilupp sostenibbli sar qasam ta' politika rikonoxxut fid-dinja kollha. L-idea ta' korpi konsultattivi, bħall-KNIS, nibtet ukoll waqt il-Konferenza ta' Rio. L-Aġenda 21, li hija wkoll riżultat tal-Konferenza ta' Rio, tistqarr li strateġija nazzjonali għall-iżvilupp sostenibbli għandha tiġi żviluppata permezz ta' l-iktar parteċipazzjoni wiesgħa possibbli; u fl-2002, ir-rakkomandazzjonijiet ta' Johannesburg għamlu sejħa wkoll għat-twaqqif ta' kunsilli għall-iżvilupp sostenibbli.

2.3

Fl-UE, l-ewwel strateġija għall-iżvilupp sostenibbli ġiet adottata fl-2001 f'Göteborg. Sabiex tinħoloq strateġija aktar effettiva u bi skop usa', fl-2004, il-Kummissjoni nediet proċess ta' reviżjoni, u f'Ġunju 2006 il-Kunsill adotta l-istrateġija mġedda għall-iżvilupp sostenibbli għall-Ewropa ta' wara t-tkabbir (1). Din l-istrateġija mġedda għandha l-għan li sservi sabiex l-Ewropa twettaq l-impenn fit-tul tagħha li tilħaq l-objettiv ta' żvilupp sostenibbli.

2.4

B'segwitu tar-rakkomandazzjonijiet tal-Konklużjonijiet tan-NU u, sussegwentement, dawk ta' l-UE, fis-snin disgħin bdew jitwaqqfu istituzzjonijiet magħrufa bħala KNIS f'għadd ta' pajjiżi, bil-għan li jassiguraw li l-Aġenda 21 tiġi implimentata b'mod effettiv u li l-prinċipji ta' l-iżvilupp sostenibbli jidħlu fil-prattika. Ċerti gvernijiet waqqfu korpi għall-koordinazzjoni inter-ministerjali (eż. il-Kummissjoni Ungeriża għall-Iżvilupp Sostenibbli, 1993), oħrajn għażlu korpi mħallta bħall-Kummissjoni Nazzjonali Finlandiża għall-Iżvilupp Sostenibbli (1993) filwaqt li gvernijiet oħrajn ħolqu kunsilli magħmulin minn rappreżentanti tas-soċjetà ċivili, bħall-Kunsill Nazzjonali Belġjan (1993) u r-Round Table tar-Renju Unit għall-Iżvilupp Sostenibbli (1994). Wara dan, pajjiżi oħrajn imxew f'din id-direzzjoni, xi wħud mill-korpi ta' qabel ġew irristrutturati u oħrajn, eventwalment, ma tkomplewx.

2.5

L-istrateġija mġedda ta' l-UE għall-iżvilupp sostenibbli tistqarr li “L-Istati Membri għandhom jikkunsidraw li jsaħħu jew, fejn dawn ikunu għadhom ma jeżistux, li jistabbilixxu kunsilli konsultattivi nazzjonali magħmula minn diversi partijiet interessati dwar l-iżvilupp sostenibbli biex jistimulaw dibattitu infurmat, jassistu fit-tħejjija ta' l-SNŻS u/jew jikkontribwixxu għal reviżjonijiet ta' progress nazzjonali u ta' l-UE. Il-Kunsilli nazzjonali għall-iżvilupp sostenibbli huma maħsuba biex iżidu l-involviment tas-soċjetà ċivili fi kwistjonijiet ta' l-iżvilupp sostenibbli u jikkontribwixxu għal rabta aħjar bejn il-linji politiċi u l-livelli ta' politika differenti, ukoll bl-użu tan-network tagħhom ta' Kunsilli Konsultattivi Ambjentali u għal Żvilupp Sostenibbli Ewropej”.

2.6

Illum il-ġurnata, il-KNIS huma stabbiliti b'mod uffiċjali f'għadd ta' Stati Membri: meta wieħed jikkunsidra l-kuntesti storiċi differenti tagħhom, il-KNIS fid-diversi Stati Membri jieħdu varjetà ta' forom madwar l-UE. Teżisti xi forma ta' kunsill għall-iżvilupp sostenibbli jew għall-politika ambjentali f'24 Stat Membru; minn dawn, tmienja għandhom kunsilli speċifiċi għall-iżvilupp sostenibbli, u sitta oħra għandhom kunsilli ambjentali magħmula minn partijiet interessati jew minn esperti li huma attivi wkoll fil-qasam ta' l-iżvilupp sostenibbli. Pajjiżi oħrajn għandhom korpi tal-gvern għall-koordinazzjoni li jissejħu kunsilli, ftit minnhom bl-involviment tas-soċjetà ċivili. Xi wħud minn dawn il-korpi huma inattivi. F'bosta pajjiżi fejn ir-reġjuni għandhom poteri sinifikanti, twaqqfu kunsilli reġjonali b'żieda mal-kunsilli nazzjonali. It-tkabbir b'rata mgħaġġla tal-KNIS juri li għandhom potenzjal u li jistgħu jipprovdu valur miżjud lill-proċessi tat-tfassil ta' politiki u lid-dibattitu fis-soċjetà f'kuntest usa'.

2.7

Din l-opinjoni għandha l-għan li tanalizza l-KNIS, il-kompetenza, il-kompożizzjoni, ir-riżorsi u l-metodi ta' tħaddim tagħhom, u fuq kollox il-parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili fihom. Sa ċertu punt, l-opinjoni għandha l-għan ukoll li tħares lejn l-effikaċja tal-KNIS, minkejja li analiżi bħal din dejjem għandha tendenza li tkun soġġettiva. Din l-analiżi hija bbażata b'mod partikulari fuq ir-riċerka mwettqa min-netwerk EEAC (2), ir-riżultati ta' kwestjonarju mibgħut mill-KESE lil bosta punti fokali nazzjonali u KNIS, u lil għadd ta' organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili. Barra minn dan, saru għadd ta' intervisti mal-KNIS u r-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili.

3.1

Il-ħarsa ġenerali li ġejja tal-Kunsilli Nazzjonali għall-Iżvilupp Sostenibbli turi qagħda eteroġenea ħafna:

3.2

Jistgħu jiġu identifikati erba' kompiti prinċipali tal-KNIS:

3.2.1

Dawn l-erba' kompiti m'humiex qegħdin jitwettqu mill-kunsilli fl-Istati Membri kollha. F'xi uħud minn dawn, l-ambitu tagħhom huwa ħafna iktar ristrett u f'oħrajn, minkejja li dawn il-kompiti jkunu ġew assenjati lilhom, m'humiex qegħdin jitwettqu jew qegħdin jitwettqu biss parzjalment. Dan jidher ukoll fil-fatt li ċerti kunsilli rari li jiltaqgħu (darbtejn jew tliet darbiet fis-sena). Oħrajn jiltaqgħu ħafna iktar ta' spiss u għandhom gruppi addizzjonali ta' ħidma (jidher li huwa partikularment effiċjenti li jitwaqqfu gruppi ta' ħidma li jaħdmu fuq proġett reali, iktar milli gruppi fissi li jiffokaw fuq suġġett wieħed). F'ċerti Stati Membri, il-kunsilli għandhom il-possibbilità li jagħtu l-kontribut tagħhom fi stadju bikri lill-istrateġija nazzjonali għall-iżvilupp sostenibbli, filwaqt li fi Stati Membri oħrajn, il-kontribut tagħhom jintalab tard ħafna, meta jintalab. L-għadd ta' rapporti li jinħarġu jvarja minn żero għal għaxra fis-sena. Il-kunsilli li huma stabbiliti sew ikollhom kuntatt regolari mal-partijiet interessati u jorganizzaw avvenimenti pubbliċi jew laqgħat ta' l-esperti fuq bażi regolari.

3.3

Il-KNIS ivarjaw fid-daqs u l-kompożizzjoni; l-għadd ta' membri jvarja minn 15, bħal fil-Ġermanja, sa 78, 81 u 90 bħal fil-Belġju, il-Finlandja u Franza, rispettivament. Il-biċċa l-kbira tal-kunsilli jħaddnu rappreżentanti mis-soċjetà ċivili (il-kummerċ, it-trade unions, l-NGOs u l-istituti ta' riċerka). Oħrajn jinkludu wkoll rappreżentanti minn diversi dipartimenti tal-gvern. F'ċerti każijiet, il-korp tal-gvern għall-koordinazzjoni jissejjaħ 'Kunsill' u jista' jinkludi numru żgħir ta' partijiet interessati. Il-gvernijiet reġjonali u lokali ta' spiss ikunu rappreżentati wkoll. Uħud mir-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili lissnu d-dispjaċir tagħhom dwar il-parteċipazzjoni insuffiċjenti tas-soċjetà ċivili fil-kunsill nazzjonali tagħhom u fil-proċessi ta' l-iżvilupp sostenibbli b'mod ġenerali.

3.4

Billi jiġu stabbiliti u ffinanzjati mill-gvernijiet, il-kunsilli jiddependu minnhom xi ftit jew wisq. Sabiex ikollhom ir-rispett kemm tal-korpi tal-gvern kif ukoll ta' l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, il-kunsilli jridu jiksbu livell xieraq ta' indipendenza, u huwa diffiċli li jintlaħaq dan il-bilanċ. Il-proċess ta' l-għażla jvarja iżda ġeneralment, il-gvern jaħtar il-membri tal-kunsill, tipikament fuq il-bażi ta' nominazzjonijiet mill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li huma rappreżentati fil-kunsill. Fattur ieħor jikkonċerna l-impjegati tal-kunsill; f'bosta pajjiżi, il-persunal jiġi minn korpi tal-gvern u dan jista' jxekkel l-indipendenza tal-kunsill. Barraminhekk, ċerti kunsilli huma preseduti minn membru tal-gvern.

3.5

Il-kunsilli għandhom riżorsi inugwali ħafna, fir-rigward kemm tar-riżorsi umani tagħhom kif ukoll tal-baġit disponibbli. Ċerti pajjiżi, fejn is-segretarjat huwa bbażat f'ministeru, għandhom biss amministratur wieħed li, barraminhekk, kultant lanqas jaħdem għall-kunsill fuq bażi ta' full time. In-numru globali tal-persunal ivarja minn inqas minn 1 sa 20. L-ikbar kunsill huwa dak tar-Renju Unit b'58 impjegat. Mhux il-kunsilli kollha għandhom baġit għalihom. Il-baġits ivarjaw minn inqas minn EUR 0,1 miljun sa bejn wieħed u ieħor EUR 1 miljun, bl-eċċezzjoni tal-kunsill tar-Renju Unit li għandu baġit disponibbli ta' EUR 5,5 miljuni.

3.6

L-evalwazzjoni ta' l-impatt tal-ħidma tal-kunsilli m'hijiex faċli, iżda jistgħu jinġabru xi konklużjonijiet mill-informazzjoni li rċevejna. Per eżempju, f'bosta pajjiżi fejn il-kunsill għandu mandat qawwi, jidher li għadd kbir tar-rakkomandazzjonijiet li tressqu mill-kunsilli ġew inkorporati fil-politiki tal-gvern, speċjalment fir-rigward ta' l-istrateġija nazzjonali għall-iżvilupp sostenibbli. Ċerti kunsilli, b'mod ċar, għandhom aċċess tajjeb għall-ministeri u d-dipartimenti tal-gvern u jiġu kkonsultati regolarment dwar it-tfassil tal-politiki. Oħrajn jinżammu 'l bogħod. Jista' jingħad ukoll li ċerti kunsilli rnexxielhom ikollhom kuntatt ma' għadd kbir ta' partijiet interessati u ma' pubbliku iktar wiesa' billi rnexxielhom jattiraw ħafna parteċipanti għall-avvenimenti tagħhom, li b'hekk assiguraw involviment qawwi tas-soċjetà ċivili fil-proċessi ta' l-iżvilupp sostenibbli.

3.7

Il-KNIS jistgħu jkunu forza b'saħħitha u influwenti għall-iżvilupp sostenibbli. Dawn jistgħu jipprovdu pariri indipendenti u għarfien ta' firxa kbira; jinsabu f'pożizzjoni li jrawmu d-djalogu mas-soċjetà ċivili u mal-partijiet interessati; jistgħu jaqdu rwol importanti fil-monitoraġġ tal-progress lejn għanijiet ta' sostenibilità iktar fit-tul, u jaqdu funzjoni ta' stimolu meta jonqos il-progress.

3.8

Filwaqt li xi Stati Membri m'għandhom l-ebda kunsill jew għandhom biss kunsilli inattivi, dawk li huma attivi jvarjaw ħafna minn xulxin fir-rigward tal-kompetenza, il-kompożizzjoni, l-indipendenza u r-riżorsi tagħhom kif ukoll fir-rigward ta' l-impatt ta' ħidmithom. Dan huwa r-riżultat ta' fatturi diversi: id-daqs u l-organizzazzjoni politika tal-pajjiż, ir-rwol li jingħata mill-Gvern lill-politiki għall-iżvilupp sostenibbli, it-tradizzjoni ta' parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili, l-eżistenza ta' korpi oħrajn li jkopru parzjalment il-kompetenza ta' kunsill, ir-rieda tal-gvern li jaċċetta pariri minn korp ieħor, eċċ.

3.9

Il-potenzjal sħiħ tal-KNIS m'huwiex qiegħed jiġi sfruttat fl-Istati Membri kollha. F'xi wħud minnhom, il-kunsilli jitwaqqfu iktar bħala speċi ta' “vetrina” milli bħala sforz għal kontribut siewi mis-soċjetà ċivili. Madankollu, hemm għadd ta' pajjiżi b'kunsilli stabbiliti sew li jaqdu r-rwol tagħhom u għandhom impatt ġenwin.

3.10

Il-biċċa l-kbira tal-kunsilli ma jidhrux li għandhom riżorsi biżżejjed sabiex jaqdu l-kompiti assenjati lilhom. Il-ġbir ta' l-evidenza, l-analiżi tal-politiki u l-impatti tagħhom, l-organizzazzjoni ta' laqgħat tal-kunsilli u l-proċessi għall-parteċipazzjoni tal-pubbliku, it-tfassil ta' rapporti b'argumenti sodi u ta' awtorità u l-promozzjoni attiva tagħhom mal-gvern u oħrajn kollha huma kompiti li jeħtieġu ammont sinifikanti ta' ħaddiema u fondi.

3.11

F'xi Stati Membri, il-gvern jidher li għandu rwol b'saħħtu ħafna, per eżempju fir-rigward tal-ħatra tal-membri tal-kunsill, in-numru ta' rappreżentanti tal-gvern fuq il-kunsill u l-persunal li jaħdem għall-kunsill. F'każijiet bħal dawn, hemm ċertu riskju li l-fehma tal-Gvern tiddomina l-ħidma tal-kunsill, u li b'hekk titnaqqas il-probabbilità li l-kunsill ikun jista' jaqdi rwol sinifikanti sabiex jgħin lill-gvernijiet imorru lilhinn mill-kunsiderazzjonijiet politiċi fuq perijodu qasir u jersqu lejn għanijiet ta' sostenibilità aktar fit-tul.

3.12

Il-KNIS kellhom taħlita ta' esperjenzi fil-promozzjoni tal-parteċipazzjoni mas-soċjetà ċivili fil-kwistjonijiet ta' l-iżvilupp sostenibbli. Il-Kunsilli madwar l-Ewropa jista' jkollhom ħafna x'jitgħallmu minn xulxin dwar l-iżvilupp tal-prattika tajba f'dan ir-rigward.

3.13

Għal ħafna kwistjonijiet ta' żvilupp sostenibbli, il-kompetenzi huma maqsumin bejn l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri. Iżda l-biċċa l-kbira tal-kunsilli għandhom kapaċità limitata li jiffokaw fuq l-aspetti Ewropej jew li jeżerċitaw influwenza fi Brussell. Huma indirizzaw din il-kwistjoni parzjalment billi ħolqu l-EEAC, netwerk li qiegħed iservi ta' vuċi dejjem iktar sinifikanti għal l-iżvilupp sostenibbli fl-Ewropa.

4.1

Fid-dawl ta' l-esperjenzi pożittivi fl-Istati Membri bi KNIS “b'saħħithom”, il-KESE jsejjaħ lill-Istati Membri kollha sabiex isaħħu l-kunsilli tagħhom jew joħolqu kunsilli b'saħħithom fejn dawn għadhom ma jeżistux.

4.2

Il-kompożizzjoni, il-mandat u l-funzjonijiet tal-KNIS ser ivarjaw minn pajjiż għal ieħor skond iċ-ċirkostanzi lokali u l-istrutturi politiċi. Il-KESE jirrakkomanda li l-Istati Membri jagħtu attenzjoni kbira lir-rakkomandazzjonijiet ġenerali li ġejjin dwar l-aspetti ewlenin tal-kunsilli.

4.2.1

Sħubija: Il-KNIS ikollhom iktar awtorità u kredibilità jekk jinkludu rappreżentanti mis-setturi kollha ewlenin tas-soċjetà li għandhom x'jaqsmu ma' kwistjonijiet ta' l-iżvilupp sostenibbli. Iktar ma tkun wiesgħa l-bażi ta' rappreżentazzjoni, iktar ma togħla l-probabbilità li jinstabu soluzzjonijiet li jintlaqgħu minn pubbliku wiesa'.

4.2.2

Mandat u viżjoni: Sabiex tinkiseb is-sostenibilità, jeħtieġ li l-persuni li jieħdu d-deċiżjonijiet jiżviluppaw viżjoni fuq perijodu fit-tul u li jqisu l-bżonnijiet tal-ġenerazzjonijiet futuri u tad-dinja kollha kemm hi kif ukoll kunsiderazzjonijiet politiċi fuq perijodu qasir u ta' tul medju. Il-KNIS jistgħu jaqdu rwol importanti fl-artikulazzjoni ta' dik il-viżjoni fuq perijodu fit-tul. Sabiex jaqdu dan ir-rwol b'mod effettiv għandhom bżonn membri b'viżjoni, awtorità u rispett fis-soċjetà, kapaċi li jieħdu fehma indipendenti u li jisfidaw politiki u prattiki eżistenti.

4.2.3

Indipendenza: Il-KNIS ikunu jistgħu jeżerċitaw influwenza iktar qawwija fid-direzzjoni ta' iktar żvilupp sostenibbli jekk ikollhom biżżejjed indipendenza mill-gvern, u kienu kapaċi jittrattaw kwistjonijiet politiċi diffiċli meta jkun hemm ċertu livell ta' kunflitt bejn l-objettivi politiċi fuq perijodu qasir u l-ħtiġijiet tas-sostenibilità fuq perijodu iktar fit-tul.

4.2.4

Skop: Il-KNIS, sa minn stadju bikri, għandhom jaqdu rwol importanti fl-iżvilupp ta' l-istrateġiji għall-iżvilupp sostenibbli (u strateġiji relatati) u fil-monitoraġġ ta' l-implimentazzjoni tagħhom. Dan jinkludi medda wiesgħa ta' kwistjonijiet ta' sostenibilità, per eżempju l-bidla fil-klima, il-politiki ta' l-enerġija u t-trasport, il-bijodiversità, il-kwistjonijiet rurali u agrikoli, u l-ġestjoni globali ta' l-ekonomija b'mod sostenibbli. Il-KNIS għandhom tendenza li jkunu l-iktar produttivi kemm-il darba jkunu jistgħu jwieġbu għat-talbiet tal-gvern li jistudjaw kwistjonijiet partikulari kif ukoll jittrattaw minn jeddhom oqsma oħra li jaħsbu li huma importanti.

4.2.5

Aċċess għall-informazzjoni: Sabiex jaħdmu sew, il-KNIS jeħtieġu l-kapaċità li jiġbru l-evidenza mir-riżorsi kollha rilevanti u b'mod partikulari li jkollhom aċċess tajjeb għall-informazzjoni tal-gvern u l-pjanijiet tal-gvern.

4.2.6

Il-promozzjoni tal-parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili fil-kwistjonijiet ta' l-iżvilupp sostenibbli: Wieħed mir-rwoli importanti ta' KNIS huwa li jżidu l-għarfien tal-pubbliku. Dawn jista' jkollhom rwol prezzjuż billi jgħinu lill-awtoritajiet rilevanti sabiex jinkorporaw il-perspettiva ta' l-iżvilupp sostenibbli fl-edukazzjoni formali u informali. Jistgħu jippromovu fehim usa' ta' dawn il-kwistjonijiet fil-mezzi tax-xandir. Il-pubblikazzjoni ta' rapporti annwali dwar “l-istat tas-sostenibilità” mill-KNIS tista' tiġbed aktar attenzjoni għal dan is-suġġett u trawwem dibattitu pubbliku.

4.2.7

Riżorsi: Il-KESE jsejjaħ lill-Istati Membri sabiex jassiguraw biżżejjed fondi għall-KNIS ħalli jkunu jistgħu jaqdu dmirijiethom u jipprovdu valur miżjud ġenwin għad-dibattiti u l-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet dwar il-kwistjonijiet tas-sostenibilità.

4.2.8

Impenn Ewropew: Il-Kumitat iħeġġeġ lill-KNIS sabiex jaqsmu l-esperjenza tagħhom bejniethom, jagħmlu skambju ta' l-aħjar prattika u jżommu djalogu miftuħ fost il-kunsilli, partikularment permezz tat-tisħiħ tan-netwerk EEAC. Dan joħloq vuċi Ewropea b'saħħitha għall-iżvilupp sostenibbli.

4.3

Il-KESE jirrakkomanda wkoll li l-KNIS ifittxu jiżviluppaw il-ħila tagħhom għall-impenn individwali u kollettiva ma' l-Istituzzjonijiet Ewropej dwar l-aspetti Ewropej tal-politika ta' l-iżvilupp sostenibbli mill-perspettiva tas-soċjetà ċivili. Il-KESE (u speċifikament l-Osservatorju għall-Iżvilupp Sostenibbli) jista' jaqdi rwol utli hawnhekk fl-iffaċilitar ta' impenn iktar b'saħħtu mill-KNIS fil-kwistjonijiet Ewoprej tas-sostenibilità. Il-KESE jista' jfittex li jkollu djalogu regolari ma' l-EEAC u l-membri tiegħu dwar il-kwistjonijiet li jqumu. Jista' jfittex li jappoġġja l-istudji komparattivi madwar l-UE dwar kwistjonijiet bħal dawn, u li jiffokaw b'mod partikulari fuq il-kontribut u r-rwol tas-soċjetà ċivili. Jista' jfittex ukoll li jenfasizza u jxerred eżempji ta' l-aħjar prattika.

4.4

Il-KESE jenfasizza li l-parteċipazzjoni ta' pubbliku wiesa' fil-kwistjonijiet ta' żvilupp sostenibbli, minbarra l-attivitajiet tal-kunsilli nazzjonali, hija essenzjali wkoll. Għaldaqstant, isejjaħ lill-gvernijiet fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali sabiex jinkludu lir-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili fid-deċiżjonijiet kollha ta' politika b'aspett sinifikanti ta' sostenibilità. Ma jeżistu l-ebda linji gwida li jwaqqfu l-istandards minimi għall-prattika tajba ta' sforzi għall-involviment tal-pubbliku. Sabiex jappoġġja l-proċess ta' parteċipazzjoni, il-KESE jirrakkomanda t-twettiq ta' analiżi komparattivi (benchmarking) regolari jew li jiġu ppremjati l-aħjar prattiki. Il-KNIS għandhom ukoll jassiguraw li jaħdmu mill-qrib ma' organizzazzjonijiet u istituzzjonijiet oħrajn li jittrattaw l-iżvilupp sostenibbli fl-Istat Membru tagħhom, fosthom il-Kunsilli Ekonomiċi u Soċjali, fejn dawn jeżistu.

4.5

Bħala konklużjoni, il-KESE josserva li l-ħidma tal-KNIS tista' tagħti frott biss jekk il-gvernijiet ikunu lesti jisimgħu u jaċċettaw il-parir tagħhom u jekk jieħdu miżuri konkreti sabiex imexxu l-politiki nazzjonali lejn approċċ iktar sostenibbli, fosthom l-allokazzjoni ta' finanzjar adegwat.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/33

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni għal azzjoni kemm fil-livell internazzjonali kif ukoll f'dak reġjonali sabiex jinbidlu, kemm jista' jkun malajr, prattiki attwali ta' żarmar ta' bastimenti li m'humiex aċċettabbli.

1.2

Kif inhi strutturata preżentement l-industrija taż-żarmar tal-bastimenti, tinkludi kemm tarznari li huma sikuri u regolati tajjeb kif ukoll xtut fejn il-bastimenti jiżżarmaw bl-idejn bl-inqas livell ta' ħarsien tas-saħħa, is-sigurtà u l-ambjent. Il-parti l-kbira tal-vapuri tal-merkanzija bħalissa qegħdin itemmu ħajjithom fuq wieħed minn dawn l-ixtut fin-nofsinhar ta' l-Asja. Hemm nuqqas serju madwar id-dinja ta' faċilitajiet ta' żarmar li huma kompatibbli mal-prinċipji ta' sostenibilità ambjentali u soċjali.

1.3

Il-Kumitat huwa mħasseb li din is-sitwazzjoni ser tiggrava minħabba fiż-żieda qawwija fin-numru ta' vapuri li ser jispiċċaw mis-servizz fil-ftit snin li ġejjin wara li qiegħed jispiċċa fuq livell globali l-użu tat-tat-tankers taż-żejt b'buq singolu; ix-xogħol b'lura li huwa stmat għal 15-il miljun tunellata ta' piż ta' bastimenti vojta (Light Displacement Tonnage (LDT) (1) u ż-żieda qawwija ġenerali fil-bini tal-bastimenti f'dawn l-aħħar snin. Parti mill-bastimenti żejda li jridu jitwarrbu fis-snin li ġejjin huma dovuti għall-miżuri li ttieħdu mill-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (IMO), minħabba li l-UE riedet tħares l-ambjent tagħha u għalhekk ir-responsabbiltà ta' l-UE li tieħu azzjoni hija ċara.

1.4

Ta' min wieħed jinnota li xi sidien tal-bastimenti ma jibbaġittjawx għall-ispejjeż tar-rimi sikur u kkontrollat ta' bastimenti li spiċċaw mis-servizz għalkemm numru kbir (2) jagħrfu l-ħtieġa għall-azzjoni u qegħdin jibdew jimplimentaw miżuri fuq bażi volontarja.

1.5

Ta' min wieħed jinnota wkoll li għalkemm jeżistu dispożizzjonijiet legali fl-UE li għandhom jevitaw li l-bastimenti jagħmlu l-aħħar vjaġġ għaż-żarmar f'xi lokalità b'faċilitajiet inadegwati, dawn jistgħu jiġu evitati faċilment. Il-KESE argumenta b'mod konsistenti, l-aktar reċentement f'Marzu 2007, fl-Opinjoni tiegħu dwar il-green paper Lejn Politika Marittima ta' l-Unjoni għall-ġejjieni  (3) li l-Istati Membri għandhom jirratifikaw il-konvenzjonijiet dwar is-sigurtà marittima u l-protezzjoni ambjentali u jassiguraw li dawn jiġu infurzati b'mod tajjeb.

1.6

Huwa magħruf li ż-żarmar ta' bastimenti li spiċċaw mis-servizz hija kwistjoni kumplessa li tirrigwarda l-kontribut importanti lejn l-impjiegi u r-riżorsi ta' materja prima li jibbenefikaw minnhom il-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw u li joffru żarmar bl-irħis. Fl-istess waqt, il-Kumitat jagħraf li l-faqar strutturali u problemi soċjali u legali oħra f'din iż-żona tan-nofsinhar ta' l-Asja huma marbuta ma' l-assenza jew in-nuqqas ta' implimentazzjoni ta' anke livelli minimi ta' sigurtà fuq ix-xogħol, livelli minimi fil-kundizzjonijiet tax-xogħol u l-ħarsien ta' l-ambjent.

1.7

Permezz ta' l-IMO, għandu jiġi stabbilit reġim internazzjonali b'saħħtu għall-identifikazzjoni, il-kontroll u r-rimi ta' bastimenti li spiċċaw mis-servizz. Dan ir-reġim għandu jkollu livell ta' kontroll ekwivalenti għal dak li hemm fil-Konvenzjoni ta' Basel: jinkorpora l-istandards kollha relevanti ta' l-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO); ma jippermettix eżenzjonijiet u ma jħallix li bastimenti li spiċċaw mis-servizz bi skart perikoluż imorru f'pajjiżi li ma jkunu ikkonvenzjonati u li għandhom faċilitajiet li m'humiex adegwati.

1.8

Madankollu, l-implimentazzjoni ta' ftehim ta' l-IMO bħal dan, jieħu diversi snin, u għalhekk:

1.9

Il-KESE jappoġġa bis-sħiħ l-inkoraġġiment ta' l-aħjar prattiki fir-riċiklaġġ tal-bastimenti u t-tindif minn qabel tagħhom mill-gass u l-iskart tossiku ġewwa l-UE. Impenn mill-Istati Membri li jittrattaw mal-bastimenti ta' l-istat b'dan il-mod u li jorbtu bi klawsoli ta' tmiem mis-servizz meta dawn il-bastimenti jinbigħu lil partijiet terzi huma passi kruċjali b'appoġġ għal approċċ bħal dan. It-tindif minn qabel tal-bastimenti qabel ma' jiġu esportati jipprovdi mezzi għall-akkwist ta' azzar sekondarju f'destinazzjonijiet tan-nofsinhar ta' l-Asja fejn it-talba hija kbira. Għal dan il-għan għandu jiġi żviluppat dokument ta' gwida tat-tindif minn qabel.

1.10

Il-provviżjoni ta' l-assistenza finanzjarja u teknika lill-pajjiżi tan-nofsinhar ta' l-Asja sabiex itjebu l-faċilitajiet tagħhom — ta' l-anqas sabiex jikkonvertu l-operazzjonijiet li jsiru fuq ix-xtajta f'immaniġġjar li huwa kontenut għal moll jew tarzna u li jipprovdi faċilitajiet aħjar ta' sigurtà u faċilitajiet ta' l-immaniġġjar ta' l-iskart fin-naħa t'isfel tax-xmara — tnaqqas xi wħud mill-aktar problemi gravi.

1.11

Il-KESE jirrikonoxxi li azzjoni effettiva fuq din il-kwistjoni tinvolvi spejjeż żejda. Jappoġġja l-indikazzjoni tal-proposti mill-Kummissjoni għal mekkaniżmi li jiżguraw li l-ibbaġittjar għal dawn l-ispejjeż isir parti mill-ispejjeż normali ta' l-operat għall-bastimenti. B'mod partikolari l-IMO u s-sidien tal-bastimenti qegħdin iħeġġu sabiex jittieħdu miżuri oħra ħalli jiġi provdut fond ta' riċiklaġġ għal kull vapur. Dan, jew jinbena matul is-snin li l-bastiment ikun fis-servizz jew inkella jiġi stabbilit bħala bond meta l-vapur jiġi varat. Diversi istituzzjonijiet finanzjarji jinsabu f'pożizzjoni tajba sabiex joħolqu u jħaddmu miżuri ta' dan it-tip. Jekk fond bħal dan m'huwiex possibbli, l-UE għandha tfittex fost il-mekkaniżmi reġjonali bħat-taxxi statali portwarji u oħrajn simili.

1.12

Iddisinjar li huwa konxju mir-riċiklaġġ, li jidentifika l-perikoli eżistenti u li kemm jista' jkun ibiddel materjali tossiċi mill-bastimenti meta jkunu qegħdin jinbnew, ikollu effett pożittiv fit-tul u l-KESE jappoġġja l-isforzi, kemm permezz ta' l-UE, l-IMO u s-sidien u l-bennejja tal-vapuri.

2.1

Il-kuntest ta' l-Opinjoni huwa t-trasport internazzjonali bil-baħar u t-trasport internazzjonali ta' l-iskart bil-baħar. Bejn 200 u 600 vapur jiġu żarmatikull sena u rriċiklati għall-azzar u l-materji primi l-oħra tagħhom. Ħafna minn dan ix-xogħol iseħħ fuq xtut effettwati mil-frugħ u l-mili tal-baħar fil-pajjiżi ta' l-Asja tan-nofsinhar, fejn ftit tingħata attenzjoni lis-sigurtà tal-ħaddiema u l-ħarsien ta' l-ambjent. Huwa stmat li fit-tmien snin li ġejjin xi 5.5 miljun tunnellata ta' materjal perikoluż ser jasal f'dawn l-impjanti taż-żarmar f'bastimenti li temmew is-servizz, fosthom żejt mhux maħdum, żjut, żebgħa, PVC, u asbestos.

2.2

L-ebda wieħed mis-siti użati għaż-żarmar tal-bastimenti fis-sottokontinent Indjan ma għandu lqugħ kontra t-tniġġis tal-ħamrija u l-ilma, ftit minnhom għandhom faċilitajiet għar-rimi ta' l-iskart, u t-trattament ta' l-iskart rari jikkonforma ma'' l-istandards ambjentali, saħansitra dawk minimi. Minħabba fil-livell baxx tal-miżuri tas-sigurtà, hemm prevalenza ta' rati għolja ta' inċidenti u riskji tas-saħħa fuq żmien twil minħabba li l-ħaddiema jimmaniġġjaw materjal tossiku mingħajr il-protezzjoni xierqa (4).

2.3

It-trasferiment tal-bastimenti fi tmiem l-użu mill-pajjiżi industrijalizzati għal dawk li qed jiżviluppaw huwa kopert bid-dritt internazzjonali dwar it-trasport ta' l-iskart bil-baħar, u l-esportazzjoni mill-Komunità Ewropea ta' bastimenti li fihom materjali perikolużi huwa pprojbit mir-Regolament tal-KE dwar Trasport ta' l-Iskart bil-Baħar. Madankollu, it-trasferiment lil sensara tal-bastimenti u l-bdil tal-bnadar jaħbi kwistjonijiet ta' proprjetà u responsabbiltà u jagħmilha diffiċli li tiġi infurzata l-leġislazzjoni eżistenti u toħloq l-okkażjoni sabiex sidien irresponsabbli jaħarbu mill-obbligi tagħhom.

2.4

Parti mis-soluzzjoni hi li tiġi inkoraġġuta kapaċità akbar fl-UE. Madankollu għalkemm dan ikun pass pożittiv, li jista' jittieħed mill-bastimenti navali u ta' l-istat, m'huwiex probabbli li ser jittratta iktar minn persentaġġ żgħir mill-105 miljun tunellata ta' piż ta' bastimenti vojta li ser jiġu żarmati sa l-2020 (5).

2.5

Il-green paper għalhekk qiegħda tfittex b'mod urġent mezzi sabiex b'mod li hu kost-effettiv u komprensiv jitjiebu l-livelli b'konformità mal-liġijiet attwali Ewropej u internazzjonali msemmija hawn fuq.

3.1

Il-konklużjonijiet tal-laqgħa tal-Kunsill ta' Novembru 2006 kienu li l-ġestjoni taż-żarmar li hija sana mil-lat ambjentali kienet prijorità għall-Unjoni Ewropea. Il-Kummissjoni diġà stabbiliet il-pożizzjoni tagħha fil-Green Paper dwar il-Politika Marittima ta' Ġunju 2006 (6) fejn il-politika marittima futura ta' l-UE għandha tappoġġja inizjattivi fil-livell internazzjonali sabiex jintlaħqu livelli obbligatorji minimi għar-riċiklaġġ tal-bastimenti u l-promozzjoni tat-twaqqif ta' faċilitajiet ta' riċiklaġġ nadif.

3.2

Din il-Green Paper tippreżenta ideat ġodda sabiex tkompli u tintensifika d-djalogu ma' l-Istati Membri u l-partijiet interessati, tipprepara għal azzjoni futura u tistieden risposti għal serje ta' mistoqsijiet importanti li jiffukaw fuq il-problemi prinċipali.

3.3

L-iskop ewlieni ta' dan l-eżerċizzju huwa l-ħarsien ta' l-ambjent u s-saħħa umana; l-objettiv huwa li ma' jġibx lura b'mod artifiċjali volumi fil-kummerċ tar-riċiklaġġ tal-bastimenti lejn l-UE, u b'hekk itellef lill-pajjiżi tan-nofs in-nhar ta' l-Asja minn fonti ta' dħul importanti u materjali li huma meħtieġa. L-objettiv finali hu li jintlaħqu soluzzjonijiet li huma globalment sostenibbli.

3.4

Attwalment, teżisti l-possibbiltà tar-riċiklaġġ “ekoloġiku” tal-bastiment, jiġifieri li wieħed jikkonforma ma' l-istandards ambjentali u ta' sikurezza, biex b'kapaċità massima ta' 2 miljun tunnellata fis-sena madwar id-dinja, li tikkorrispondi għal madwar 20 % tad-domanda totali ta' l-iskrappjar prevista fi snin normali. Bosta minn dawn il-faċilitajiet — parikolarment fiċ-Ċina, imma wkoll f'uħud mill-Istati Membri ta' l-UE — isibuha diffiċli biex joperaw, minħabba li huma ma jistgħu joffru l-istess prezzijiet għall-iskrapp u għandhom spejjeż ħafna ogħla mill-kompetituri tagħhom fin-nofsinhar ta' l-Asja. Dawn il-faċilitajiet (u l-oħrajn kollha) ser ikunu taħt pressjoni dalwaqt peress li sa 1 300 tanker b'buq singolu ser jitneħħew mis-servizz sa l-2015 wara l-azzjoni li ttieħdet wara d-diżastri ta' l-Erika u l-Prestige  (7). Il-preokkupazzjoni prinċipali hija li r-reklutaġġ ta' ħaddiema b'inqas ħiliet sabiex jittrattaw ma' volum li dejjem qiegħed jikber ser ikompli jbaxxi l-livelli ta' sigurtà u dawk ambjentali. Ser tintlaħaq quċċata fl-2010, meta huwa stmat li xi 800 bastiment b'buq singolu jistgħu jiġu skreppjati u għalhekk il-ħtieġa ta' azzjoni hija urġenti.

—

Rekwiżiti regolatorji laxki jew mhux infurzati fi kwistjonijiet ta' skart u ta' saħħa u sigurtà.

—

Spejjeż f'pagi li huma ħafna aktar baxxi. Iż-żarmar fuq ix-xtajtiet ma jippermettix l-użu ta' makkinarju tqil u għalhekk il-ħidma manwali tibqa' parti kbira mill-ispiża.

—

Il-provvista tal-vapuri hija irregolari u varjata. Il-vapuri għandhom it-tendenza li jitneħħew mis-servizz meta r-rati tat-trasport tal-merkanzija jkunu baxxi u l-bastimenti ivarjaw ħafna fid-disinn u l-għamla.

—

Is-suq għall-azzar użat u tagħmir tal-vapuri użat kważi ma jeżistix fil-pajjiżi ta' l-OECD minħabba r-rekwiżiti regolatorji.

3.11.1

Għall-flotta merkantili li hi ħafna akbar hemm bżonn ta' inizjattivi sabiex iseħħu bidliet fil-prattiċi attwali fl-industrija tat-trasport bil-bastimenti. Per eżempju, kif jissemma' hawn taħt, sistema ta' finanzjar li permezz tagħha s-sidien tal-bastimenti u oħrajn jikkontribwixxu lejn iż-żarmar sikur u ambjentalment san tal-bastimenti madwar id-dinja.

3.14.1

It-twaqqif ta' fond ta' żarmar tal-bastimenti sostenibbli bħala element obbligatorju tar-reġim il-ġdid internazzjonali dwar iż-żarmar tal-bastimenti permezz ta' l-IMO jista' jkun pass pożittiv. Jeżisti preċedent fil-fondi tat-tniġġis taż-żejt attwali taħt il-Konvenzjoni MARPOL.

a)

Leġislazzjoni ta' l-UE, b'mod partikolari dwar tankers taż-żejt b'buq singolu.

b)

Razzjonalizzazzjoni ta' l-għajnuniet għat-tbaħħir b'rabta maż-żarmar ekoloġiku tal-bastimenti.

c)

It-twaqqif ta' sistema Ewropea ta' ċertifikazzjoni għaż-żarmar ekoloġiku tal-bastimenti u premjijiet għar-riċiklaġġ ekoloġiku eżemplari.

d)

Intensifikazzjoni tar-riċerka internazzjonali dwar iż-żarmar tal-bastimenti.

4.1

Ħafna mir-riċiklaġġ tal-vapuri jsir b'mod li jmur kontra livelli aċċettati internazzjonalment dwar is-saħħa u s-sigurtà tal-ħaddiema u l-ħarsien ta' l-ambjent.

4.2

Hija ta' importanza vitali li l-UE tiżgura li l-ħarsien marittimu u tas-sigurtà li imponiet, per eżempju għat-tankers b'buq singolu, ma twassalx sabiex il-ħsara tiġi sempliċement trasferita fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, iżda fil-fatt jiġi inidrizzat bl-implimentazzjoni sħiħa tar-Regolament dwar Trasport ta' l-Iskart bil-Baħar, li tinkorpora il-Konvenzjoni ta' Basel, inkluż l-Emenda tal-Projbizzjoni ta' Basel u l-prinċipji tagħha.

4.3

Lil hinn mill-assistenza teknika u finanzjarja sabiex jitjiebu l-kundizzjonijiet fil-faċilitajiet taż-żarmar tal-bastimenti fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, ser ikun hemm bżonn ta' fondi ta' rimedju għall-ħamrija u l-ilma ikkontaminati u ħsarat oħra kkawżati minn attivitajiet ta' żarmar ta' vapuri mhux ikkontrollati. Madankollu trid isir aktar enfażi li t-tip ta' problemi endemiċi għas-sitwazzjoni lokali fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, ma tistax tiġi indirizzata sempliċement billi tipprovdi żvilupp teknoliġiku biss.

4.4

Il-KESE jaqbel mal-preokkupazzjoni tal-Kummissjoni dwar din il-kwistjoni u l-aproċċ tagħha, li tinvolvi l-applikazzjoni ta' firxa wiesgħa ta' taħlita ta' miżuri. Minħabba fil-ħtieġa urġenti li jitjiebu l-faċilitajiet u l-kondizzjonijiet, partikolarment fil-Bangladesh, għandha tingħata prijorità sabiex isir progress mgħaġġel ħalli jiġu identifikati l-aktar forom effettivi ta' assistenza, regolamentazzjoni u inċentivazzjoni sabiex il-proposti jkunu jistgħu jitpoġġew f'White Paper u jsiru l-istimi ta' l-impatt meħtieġa. L-industrija tat-trasport bil-vapuri tirrikonoxxi wkoll il-ħtieġa li ttejjeb l-livelli tas-saħħa u s-siġurtà fl-impjanti tar-riċiklaġġ tal-bastimenti madwar id-dinja (11) u hija pożittiva dwar ir-rwol li tistgħa taqdi l-UE f'dan u f'li tinfluwenza l-IMO.

5.1

Għal skopijiet ta'qosor u ċarezza, il-kummenti speċifiċi li rriżultaw mill-ħidma tal-Kumitat dwar din il-kwistjoni tqassru f'punti prattiċi ta' azzjoni u ġew ippreżentati fis-sezzjoni tal-Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet (punti 1.1 sa 1.12) fil-bidu ta' din l-Opinjoni.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/38

1.1

Il-bidla fil-klima hija waħda mill-ikbar sfidi li qiegħda taffaċċja d-dinja fis-seklu 21. Għandna nagħtu prijorità għolja lil kull azzjoni li ttaffi dawn il-bidliet billi tillimita l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra. Iżda huwa wkoll importanti li nippjanaw kollox fil-ħin sabiex nadattaw għal dawn il-bidliet li issa saru inevitabbli. Il-Green Paper hija inizjattiva pożittiva bħala l-ewwel pass lejn Ewropa li tindirizza l-isfidi li taffaċċja.

1.2

Il-KESE jirrakkomanda li titwaqqaf strateġija Ewropea ta' adattament bħala qafas għall-azzjonijiet li għandhom jittieħdu fil-livell Ewropew u nazzjonali kif ukoll minn partijiet ikkonċernati oħra.

1.3

Fil-fehma tal-KESE, l-istrateġiji ta' adattament Ewropej u nazzjonali għandhom jindirizzaw il-punti ewlenin li ġejjin:

2.1

Il-bidla fil-klima hija waħda mill-ikbar sfidi li qiegħda taffaċċja d-dinja fis-seklu 21.

2.2

S'issa d-dinja kkonċentrat fuq kollox fuq il-promozzjoni ta' miżuri li għandhom l-għan li jtaffu l-impatt tal-bidla fil-klima billi jillimitaw l-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra. Madankollu, qed isir dejjem iktar ovvju li l-emissjonijiet tal-passat waħedhom ser ikomplu jikkaġunaw tisħin sinifikanti ta' l-atmosfera u ta' l-ibħra fis-seklu li ġej u iktar 'il quddiem. Dan ser ikollu impatt kbir ħafna fuq il-klima u avvenimenti oħra marbutin mat-temp, kif ukoll fuq l-ambjent fiżiku u naturali fid-dinja kollha. Għaldaqstant għandna bżonn niffokaw iktar bir-reqqa fuq dawn l-impatti inevitabbli tat-tisħin globali u l-bidla fil-klima u fuq x'inhu l-aħjar mod kif wieħed jista' jadatta għalihom.

2.3

Iżda dan ma għandux jirriżulta f'inqas sforzi għal-limitazzjoni ta' l-emissjonijiet u l-mitigazzjoni tal-bidla fil-klima. Bil-kontra, fehim tajjeb tad-diffikultà involuta fl-adattament għall-bidla fil-klima għandu jsaħħaħ id-determinazzjoni ta' kulħadd fir-rigward tat-tnaqqis konsiderevoli ta' l-emissjonijiet. Jekk l-emissjonijiet jitħallew ikomplu jiżdiedu mingħajr l-ebda kontroll, inkunu qegħdin nikkundannaw il-ġenerazzjonijiet futuri għal adattament ferm iktar diffiċli u għali.

2.4

L-istrateġiji ta' mitigazzjoni u adattament għandhom jaqblu u jikkomplementaw lil xulxin. Għandna bżonn nistabbilixxu strateġiji kredibbli u effiċjenti sabiex il-gassijiet b'effett ta' serra jonqsu għal livelli tollerabbli fi żmien realistiku. L-istrateġiji ta' adattament għandhom jispjegaw kif id-dinja tista' tadatta għal-livelli l-iktar probabbli ta' bidla inevitabbli fil-klima li jikkorrespondu għall-objettivi ta' mitigazzjoni. Il-valutazzjoni u l-ġestjoni tar-riskju ser jikkostitwixxu għodda kruċjali għall-istabbiliment tal-livell ta' azzjoni meħtieġ u l-ordni tal-prijoritajiet.

2.5

Il-Green Paper tal-Kummissjoni tiddeskrivi ħafna mis-setturi li ser jintlaqtu mill-bidla fil-klima u t-tip ta' problemi li ser jitfaċċjaw.

2.6

Fil-fehma tal-KESE hemm raġunijiet validi għall-istabbiliment ta' qafas Ewropew dwar il-kwistjonijiet ta' adattament, u għad-definizzjoni ta' l-azzjonijiet li ser ikollhom jittieħdu fil-livell Ewropew u nazzjonali u minn partijiet oħra.

2.7

Din l-Istrateġija Ewropea ta' l-Adattament għandha tappella għall-ħolqien ta' Strateġiji Nazzjonali ta' l-Adattament fi żmien adegwat, u wara dan għal rapporti nazzjonali regolari dwar l-implimentazzjoni tagħhom.

2.8

Strateġija Ewropea ta' l-Adattament ser ikollha bżonn dimensjoni esterna robusta li tispeċifika kif l-Ewropa għandha l-ħsieb li tgħin partijiet oħra tad-dinja jindirizzaw il-problemi marbutin ma' l-adattament.

2.9

L-Ewropa ser ikollha bżonn ta' arranġamenti b'saħħithom u independenti sabiex torganizza r-riċerka u l-monitoraġġ neċessarji u sabiex tkun tista' tiżgura li l-korpi politiċi jipprovdu l-azzjonijiet neċessarji fiż-żmien stabbilit. Is-soċjetà ċivili għandha tkun involuta bis-sħiħ fil-ħidma ta' dawn l-istituzzjonijiet.

3.1

Il-KESE jemmen li l-oqsma identifikati fil-Green Paper bħala oqsma li jirrikjedu azzjoni speċifika ġeneralment huma l-oqsma t-tajbin. Fid-dawl tal-Green Paper il-KESE jirrakkomanda li l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha jiżviluppaw programmi u azzjonijiet konkreti dwar kull wieħed minn dawn l-oqsma fil-qafas ta' l-istrateġiji globali tagħhom. Hemm bżonn li jiġu stabbiliti l-iskedi u l-pjanijiet u li r-riżorsi finanzjarji xierqa jiġu allokati.

3.2

F'ħafna minn dawn l-oqsma r-responsabbiltà primarja tkun f'idejn l-awtoritajiet nazzjonali u lokali. Iżda l-Unjoni Ewropea għandha tingħata rwol importanti fit-twaqqif tal-qafas u fl-appoġġ u l-promozzjoni ta' sforzi nazzjonali fir-rigward ta' l-adattament. B'mod partikulari, il-Kumitat jissuġġerixxi li l-UE:

4.1

Il-ħarsien tal-kosta — Il-livell tal-baħar ser jogħla hekk kif is-silġ idub u t-temperaturi tal-baħar jogħlew. F'ċerti postijiet jista' jkun hemm bżonn li wieħed jibni jew isaħħaħ il-barrieri fiżiċi għall-ħarsien ta' l-art u ż-żoni abitati. F'postijiet oħra, l-irtirar ippjanat u l-ħolqien mill-ġdid ta' bassasiet tal-baħar jistgħu ikunu strateġiji iktar adegwati, flimkien mar-rilokazzjoni ta' l-abitanti ta' proprjetà vulnerabbli.

4.2

L-għargħar — Ix-xenarji jindikaw li t-tendenza hija li l-bidla fil-klima ser twassal għal temp iktar varjabbli b'perijodi ta' nuqqas ta' xita u fl-istess ħin episodji ta' xita iktar intensa li malajr twassal għal telf ta' art u għargħar. Is-sistemi ta' ħarsien kontra l-għargħar għandhom jiġu aġġornati sabiex iqisu dawn il-kondizzjonijiet klimatiċi ġodda. F'ċerti każi ser ikun hemm bżonn ta' programmi ġodda ta' ħarsien kontra l-għargħar. F'każi oħra jista' jkun hemm bżonn li jinħolqu jew jiġu stabbiliti mill-ġdid pjanuri ta' l-għargħar jew żoni fejn jinġabar l-ilma (catchment areas). Jista' jkun li l-iżvilupp ta' żoni abitati jkollu bżonn jiġi limitat f'żoni bħal dawn, u li tiġi kkunsidrata r-rilokazzjoni.

4.3

Riżorsi u nuqqas ta' ilma — Ir-riżorsi ta' l-ilma diġà jinsabu taħt pressjoni kbira f'ħafna partijiet ta' l-Ewropa u huwa probabbli li din il-pressjoni ser taggrava hekk kif il-bidla fil-klima tibda ttawwal il-perijodi ta' nuqqas ta' xita u ta' nixfa. Jistgħu jinħtieġu miżuri li jġibu sorsi ta' ilma ġodda liż-żoni effettwati (eż. permezz ta' miżuri għad-desalinizzazzjoni jew trasferimenti fuq distanzi twal) u li jikkontribwixxu għal ġestjoni iktar effiċjenti ta' l-użu ta' l-ilma. L-inċentivi għall-promozzjoni ta' użu aktar effiċjenti ta' l-ilma (inkluż il-prezz ta' l-ilma) għandhom jissaħħu. Jista' jkun li attivitajiet bħall-agrikoltura intensiva jew it-turiżmu jkollhom jiġu limitati fl-iktar żoni milquta. (Attwalment il-KESE qiegħed iħejji opinjoni separata iktar dettaljata dwar l-iskarsezza ta' l-ilma u n-nixfa.)

4.4

Ir-riskju u l-frekwenza ta' nirien gravi diġà qegħdin jikbru f'żoni bħan-Nofsinhar ta' l-Ewropa. Dawn ta' l-aħħar qegħdin isiru dejjem iktar sħan u xotti u s-sitwazzjoni tista' ssir iktar gravi hekk kif it-temperaturi jkomplu jiżdiedu. Hemm bżonn li l-miżuri protettivi u dawk li jindirizzaw l-isfidi jissaħħu u jkunu kkordinati aħjar. (Attwalment il-KESE qiegħed iħejji opinjoni separata iktar dettaljata dwar id-diżastri naturali u l-protezzjoni ċivili.)

4.5

Is-saħħa pubblika — Il-bidla fil-klima jista' jkollha diversi konsegwenzi għas-saħħa pubblika. Tista' tikkaġuna t-tixrid ta' vetturi tal-mard, inkluż b'mod partikulari ċaqliq lejn it-Tramuntana ta' għadd ta' mard li qabel kien jinstab biss fit-Tropiċi. It-temperaturi estremi wkoll jista' jkollhom impatt iktar dirett. Jeħtieġ li jsiru pjanijiet sabiex inħejju ruħna għal dawn il-bidliet.

4.6

L-agrikoltura — L-agrikoltura ser tkun milquta b'mod qawwi ħafna mill-bidla fil-klima. Il-bidliet fit-temperatura u fl-ammont ta' xita ser jaffettwaw kemm l-art tkun adatta għad-diversi użi agrikoli, u ser iwasslu għal tibdil kbir fil-kwalità u l-kwantità tal-produzzjoni li jistgħu jintlaħqu u b'hekk għall-vijabilità tad-diversi sistemi agrikoli f'partijiet differenti ta' l-Ewropa.

4.6.1

L-evalwazzjoni ta' l-istat ta' saħħa tal-PAK li ser issir fl-2008 għandha tipprovdi l-opportunità li jsir it-tibdil meħtieġ sabiex il-bdiewa jkunu jistgħu jadattaw il-prattiki agrikoli tagħhom għall-bidliet fil-klima li ġejjin.

4.6.2

Ir-riċerka agrikola dwar uċuh tar-raba' ġodda u metodi ta' kultivazzjoni iktar adattati għall-kondizzjonijiet klimatiċi li qegħdin jitfaċċjaw, għandha tissaħħaħ. Bl-istess mod, l-impatt tal-bidla fil-klima fuq il-prospettivi ta' trobbija ta' l-annimali f'diversi partijiet ta' l-Ewropa għandu jiġi vvalutat flimkien ma' mezzi ta' kif wieħed jista' jindirizza t-tixrid ta' mard ikkaġunat mill-bidla fil-klima. (Il-KESE dalwaqt ser iħejji rapport separat iktar dettaljat dwar il-bidla fil-klima u l-agrikoltura.)

4.7

Il-bijodiversità — Il-bidla fil-klima ser iġġib magħha bidliet kbar fl-ambjent naturali tal-pjanti u ta' l-annimali fl-Ewropa kollha. F'ċerti każi, ċerti speċijiet mhux ser ikunu jistgħu ikomplu jgħixu fl-ambjenti naturali trasformati tagħhom jew inkella ser jitpoġġew f'riskju kritiku. Jista' jagħti l-każ li ċerti speċijiet jemigraw u jsibu ambjent naturali ġdid permezz ta' proċessi naturali. Iżda speċijiet oħra ser ikollhom bżonn l-għajnuna jekk irridu li t-transizzjoni ma teqridhomx. Sabiex din it-transizzjoni ssir mingħajr telf kbir ta' speċijiet, ser ikun hemm bżonn ta' aġġornament ta' l-istrateġiji u l-programmi eżistenti fil-qasam tal-bijodiversità u ta' allokazzjoni ta' riżorsi għall-implimentazzjoni tagħhom.

4.8

Is-siġar u l-foresti ukoll ser jiġu milquta sewwa mill-bidla fil-klima. Ċerti żoni jistgħu jsiru inqas ospitabbli għal għadd ta' speċijiet. Żoni oħra jistgħu jsiru iktar adattati għal xi speċijiet partikulari. Il-programmi ta' tħawwil, tħawwil mill-ġdid, kura tas-siġar u ġestjoni tal-foresti ser ikollhom jiġu adattati konsegwentement.

4.9

L-ippjanar ta' l-użu ta' l-art — Fl-ippjanar taż-żoni urbani fost oħrajn u tat-trasport u l-infrastruttura ser ikollhom jitqiesu dejjem iktar il-bidliet fit-temperatura u t-temp. Dawn il-konsiderazzjonijiet għandhom jiġu inklużi fl-istandards ta' l-ippjanar u fil-prattika u t-taħriġ professjonali. Bl-istess mod, il-programmi u l-proġetti ta' żvilupp individwali ser ikollhom iqisu dawn l-impatti tal-bidla fil-klima. Il-metodoloġiji tal-valutazzjoni ta' l-impatt ser ikollhom jiġu adattati b'mod xieraq.

4.10

Il-bini — In-negozju tal-bini u l-kostruzzjoni ser jiġi affettwat bil-qawwi mill-bidla fil-klima. Għandna bżonn regolamenti minimi iktar stretti fir-rigward ta' l-effiċjenza enerġetika fil-bini kif ukoll standards aħjar għall-kostruzzjoni, eċċ. Iċ-ċittadini għandu jkollhom aċċess għall-informazzjoni dwar il-prattika tajba u l-metodi, materjali u sussidji disponibbli għar-renovazzjoni tal-bini l-antik kif ukoll għat-tnaqqis tal-konsum enerġetiku tal-bini l-ġdid sabiex dan ikun iktar adegwat għall-bidla fit-temperatura u t-temp.

4.11

Il-baġit ta' l-UE — Il-KESE jirrakkomanda li fil-baġit annwali, il-linja “adattament” tidher għall-oqsma ta' politika kollha li jeħtieġu investimenti immedjati (eż. enerġija, riċerka, agrikoltura, trasport, standards tal-bini, assistenza fil-każ ta' diżastri naturali, ħarsien tal-bijodiversità, politika tas-saħħa pubblika, eċċ.). Il-Qafas Finanzjarju li jmiss għandu jalloka parti ħafna ikbar tar-riżorsi disponibbli lill-programmi marbutin mal-mitigazzjoni u l-adattament għall-bidla fil-klima. L-Istati Membri għandhom jagħmlu tibdil simili fil-baġits nazzjonali tagħhom u fil-programmi ta' infiq.

4.12

Il-Fondi Strutturali — Fil-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, fil-Fond ta' Koeżjoni u fl-IPA (Strument ta' Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni) hemm xi kriterji li jappoġġjaw il-proġetti ambjentali iżda m'hemm l-ebda referenza espliċita għall-adattament għall-bidla fil-klima u ħafna drabi l-valutazzjoni ta' l-impatt m'hijiex adegwata (ħafna proġetti fl-oqsma tat-trasport u l-enerġija huma ta' ħsara għall-ambjent u l-klima). Ir-reviżjonijiet li ġejjin ta' dawn il-programmi għandhom jallokaw persentaġġi ferm iktar għoljin tal-fondi disponibbli lil miżuri ta' appoġġ għall-mitigazzjoni tal-bidla fil-klima u l-adattament għalih.

4.13

Il-Bank Ewropew ta' l-Investiment (BEI) u l-Bank Ewropew għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp (BERŻ) għandhom jinkludu l-bidla fil-klima fil-proċeduri baġitarji tagħhom kif ukoll fil-kriterji ta' l-evalwazzjoni tal-proġetti u l-programmi.

4.14

L-industrija ta' l-assigurazzjoni hija interessata ferm fil-bidla fil-klima u qiegħda tinkludi l-konsiderazzjonijiet marbutin mal-bidla fil-klima fid-deċiżjonijiet tagħha dwar l-avvenimenti li hija lesta li tassigura u b'liema kondizzjonijiet. L-UE u l-Istati Membri tagħha għandhom jiftħu dibattitu kontinwu ma' l-industrija ta' l-assigurazzjoni bil-għan li jassiguraw li s-settur ta' l-assigurazzjoni jaqdi r-rwol tiegħu bis-sħiħ billi jgħin lin-negozji, fost oħrajn, jadattaw għall-bidla fil-klima.

4.15

Il-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw — Ħafna pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw ser ikollhom problemi ta' adattament iktar gravi mill-pajjiżi Ewropej u inqas riżorsi biex jindirizzawhom. Uħud mill-pajjiżi l-inqas żviluppati ftit li xejn ikkontribwew għall-problema tal-bidla fil-klima iżda ser ikunu fost il-pajjiżi l-iktar milquta u għaldaqstant jappellaw bil-qawwi għall-ekwità u l-ġustizzja f'termini ta' kooperazzjoni u appoġġ. Ser ikollhom bżonn ta' l-appoġġ tad-dinja żviluppata, fost affarijiet oħra tar-riżorsi umani, tekniċi u finanzjarji li jistgħu jgħinuhom jadattaw b'mod adegwat. L-Ewropa għandha taqdi rwol mexxej kemm fil-provvista ta' riżorsi addizzjonali għall-miżuri ta' adattament fi ħdan il-programmi ta' għajnuna kollettiva u nazzjonali għall-iżvilupp kif ukoll fl-għajnuna mogħtija lill-komunità finanzjarja internazzjonali sabiex din tħejji ruħha għall-isfida ta' l-adattament.

4.16

Ċerti partijiet tad-dinja ser isiru inqas ospitabbli għan-nies (u f'ċerti każi estremi jistgħu saħansitra jsiru inabitabbli) minħabba livelli tal-baħar ogħla jew kondizzjonijiet klimatiċi estremi. Il-bidla fil-klima tista' twassal għal pressjoni ikbar għal żjieda fil-migrazzjoni lejn l-Ewropa minn partijiet oħra tad-dinja, kif ukoll ċaqliq tal-popolazzjoni fi ħdan l-Ewropa stess. L-aġenziji għall-iżvilupp u dipartimenti tal-gvern rilevanti oħra ser ikollhom ilestu ruħhom biex jgħinu lill-pajjiżi fil-proċess ta' żvilupp jidentifikaw sitwazzjonijiet bħal dawn fil-ħin u jippjanaw il-programmi ta' rilokazzjoni meħtieġa.

4.17

L-impatti potenzjali tal-bidla fil-klima fil-livell nazzjonali u lokali fl-Ewropa u r-rata tat-tibdil għadhom m'humiex mifhuma perfettament, u hemm bżonn ta' ħafna iktar xogħol ta' riċerka u analiżi sabiex il-previżjonijiet jittejbu u jiġu pperfezzjonati. L-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent tista' taqdi rwol siewi bħala punt ta' koordinazzjoni għax-xogħol rilevanti kollu ta' riċerka, monitoraġġ, analiżi u previżjoni f'dan il-qasam, kif ukoll fit-trasmissjoni ta' l-aqwa informazzjoni disponibbli lil dawk inkarigati mit-teħid ta' deċiżjonijiet u mill-implimentazzjoni dettaljata ta' l-istrateġiji ta' adattament. Il-KESE huwa lest li jagħti s-sehem tiegħu għal promozzjoni sħiħa u fehim iktar wiesa' ta' l-impatti tal-bidla fil-klima f'diversi partijiet ta' l-Ewropa u tal-miżuri ta' adattament meħtieġa.

4.18

Is-soċjetà ċivili ser ikollha tiġi involuta mill-qrib fil-proċess ta' adattament għall-bidla fil-klima. Il-komunitajiet lokali, in-negozji u organizzazzjonijiet oħra ta' kull tip ser jintlaqtu dejjem iktar mill-bidla fil-klima u għalhekk għandhom jiġu involuti fir-risposta għal din il-problema. Jeħtieġ li n-nies u l-organizzazzjonijiet ta' kull qasam tas-soċjetà jifhmu aħjar il-bidliet li diġà qegħdin iseħħu u li probabbilment ser iseħħu fil-futur, matul ħajjithom jew dik tat-tfal tagħhom. Jeħtieġ ukoll li jifhmu aħjar x'ser tfisser għalihom il-mitigazzjoni tal-bidla fil-klima u l-adattament għaliha. It-tagħrif dwar dawn il-kwistjonijiet għandu jsir parti essenzjali tal-kurrikulum fl-edukazzjoni formali u informali.

4.19

Il-KESE jenfasizza l-bżonn li s-soċjetà ċivili tiġi involuta fil-livelli kollha u li jkun hemm komunikazzjoni mal-konsumaturi u mal-pubbliku ġenerali. Jappoġġja bis-sħiħ is-suġġeriment tal-Green Paper li jitwaqqfu gruppi ta' ħidma magħmula mill-partijiet interessati u li dawn il-gruppi jgħinu fit-tfittxija tas-soluzzjonijiet speċifiċi meħtieġa f'kull settur. Waħda mill-kompetenzi ta' dawn il-gruppi għandha tkun dik li jiżviluppaw tekniki għall-evalwazzjoni tal-livelli ta' riskju u li janalizzaw kemm l-organizzazzjonijiet u l-komunitajiet huma lesti u ppreparati li jaffaċċjaw kondizzjonijiet klimatiċi estremi u diżastri oħra li jistgħu jsiru iktar gravi jew iktar frekwenti hekk kif il-bidla fil-klima timxi 'l quddiem.

4.20

L-awtoritajiet tal-gvern reġjonali u lokali għandhom rwol importanti x'jaqdu fil-koordinazzjoni u l-promozzjoni ta' attivitajiet fil-livelli tagħhom u fis-sensibilizzazzjoni u t-teħid ta' inizjattiva tal-pubbliku. L-awtoritajiet pubbliċi fil-livelli kollha jistgħu wkoll jagħtu l-eżempju t-tajjeb billi jużaw metodi xierqa għall-ippjanar tal-bini u l-proġetti ta' żvilupp urban tagħhom u fil-politika ta' akkwist tagħhom.

4.21

Il-Green Paper tissuġġerixxi l-ħolqien ta' Grupp Konsultattiv Ewropew dwar l-Adattament għall-Bidla fil-Klima, li jinkludi rappreżentanti tas-soċjetà ċivili, tal-politiċi u tax-xjenzjati u li jkollu r-rwol ta' Grupp ta' Esperti fil-kuntest ta' l-iżvilupp ta' l-istrateġija. Il-Kumitat jappoġġja l-idea li jinħoloq grupp bħal dan.

4.22

Barra minn hekk, il-Kumitat jissuġġerixxi li l-UE tikkunsidra t-twaqqif ta' korp ta' monitoraġġ indipendenti bi president indipendenti, u li dan il-korp ikun inkarigat mill-analiżi tal-progress ta' l-istrateġija globali dwar il-bidla fil-klima (kemm l-adattament kif ukoll il-mitigazzjoni). Il-korp għandu jħejji rapporti regolari u pubbliċi li jittrattaw il-progress milħuq u għandu javża b'mod antiċipat f'każ fejn l-azzjoni tkun għadha lura fir-rigward ta' l-impenni meħudin, skond l-eżiġenzi tas-sitwazzjoni speċifika. Il-KESE għandu l-ħsieb li jsegwi mill-qrib u b'mod regolari l-progress li jsir f'dan il-qasam.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/42

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jilqa' r-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni fil-proposta tagħha dwar ir-riforma ta' l-organizzazzjoni komuni tas-suq Ewropew ta' l-inbid sabiex tinżamm organizzazzjoni speċifika tas-suq ta' l-inbid. Il-Kumitat xtaq kieku li l-Kummissjoni Ewropea adottat iktar mir-rakkomandazzjonijiet li l-Kumitat ippreżenta fl-opinjoni tiegħu ta' l-14 ta' Diċembru 2006 dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill u l-Parlament Ewropew — Lejn settur ta' l-inbid Ewropew sostenibbli  (1).

1.2

Il-KESE jtenni l-punt tiegħu li l-għan ewlieni tar-riforma għandu jkun li tittejjeb il-kompetittività ta' l-inbejjed Ewropej u li tinkiseb lura l-pożizzjoni tagħhom fis-suq. Safejn huma kkonċernati d-dispożizzjonijiet ta' riforma u l-kummerċ estern, il-Kummissjoni għandha tqis iktar il-fatt li s-settur Ewropew ta' l-inbid jinsab fil-quċċata tas-suq globali.

1.3

Il-KESE jinnota li l-inbid u l-vinikultura huma aspetti importanti u integrali tal-kultura u l-istil ta' ħajja fl-Ewropa. Il-vinikultura ssawwar l-ambjent soċjali u ekonomiku ta' ħafna reġjuni Ewropej li jipproduċu l-inbid. Għalhekk, il-Kumitat jemmen li huwa importanti li l-objettivi u l-miżuri tar-riforma għandhom jirriflettu mhux biss l-effetti ekonomiċi, iżda wkoll il-konsegwenzi għall-impjiegi, l-istrutturi soċjali u l-ambjent — b'mod partikolari permezz ta' programmi ta' tindif (grubbing-up) — kif ukoll għall-ħarsien u s-saħħa tal-konsumatur. Il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea tonqos f'dan ir-rigward.

1.4

Il-KESE jenfasizza li l-vinikultura tipprovdi għajxien għal 1,5 miljun intrapriża fl-Unjoni Ewropea, il-biċċa l-kbira minnhom żgħar u tal-familja, u mill-inqas impjieg staġjonali għal iktar minn 2,5 miljun ħaddiem. Għaldaqstant, il-Kumitat jixtieq b'mod partikolari li r-riforma tagħti preferenza lillmiżuri li għandhom impatt pożittiv fuq id-dħul tal-produtturi ta' l-inbid u opportunitajiet ta' xogħol fis-settur ta' l-inbid Ewropew.

1.5

Il-KESE jaħseb li l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea li tipprovdi lill-Istati Membri li jipproduċu l-inbid pakkett baġitarju nazzjonali individwali hija kontribut importanti għas-sussidjarjetà u l-konsiderazzjoni tad-differenzi reġjonali. Madankollu, il-lista ta' strumenti ta' appoġġ trid tiġi estiża sabiex jintlaħqu l-objettivi tar-riforma.

1.6

Il-KESE iqis mhux adegwati l-proposti mressqa mill-Kummissjoni Ewropea dwar miżuri għal tagħrif lill-konsumatur. Jilqa' l-proposti għall-promozzjoni tas-swieq ta' l-esportazzjoni, iżda jemmen li din l-idea għandha tkun estiża sabiex tinkludi s-suq intern.

2.1

Il-Kummissjoni Ewropea qiegħda tipproponi riforma ta' l-organizzazzjoni tas-suq ta' l-inbid, l-iktar f'dawn l-oqsma:

3.1

Il-KESE jappoġġja b'mod wiesa' l-objettivi tal-proposta tal-Kummissjoni Ewropea. Madankollu, jaħseb li ċerti aġġustamenti u titjib huma meħtieġa fil-każ tal-miżuri rrakkomandati.

3.2

Il-KESE jtenni l-appell tiegħu li tittejjeb il-kompetittività tal-produtturi Ewropej ta' l-inbid fis-suq intern u fis-swieq ta' l-esportazzjoni, li l-Ewropa tissaħħaħ bħala żona tan-negozju, li l-miżuri ta' kwalità jiġu appoġġjati u sabiex ikun hemm enfasi aktar fuq l-iżviluppi fis-suq u l-preferenzi tal-konsumatur. Il-Kummissjoni ma tqisx biżżejjed dawn il-kwistjonijiet fil-proposta attwali.

3.3

Il-KESE jaħseb ukoll li huwa importanti li l-objettivi ekonomiċi jkunu speċifiċi u msaħħa b'objettivi soċjali u ta' politika ta' l-impjieg. Dawn għandhom jinkludu żjieda fid-dħul ta' intrapriżi li jipproduċu l-inbid, iktar possibbiltajiet ta' żvilupp għall-koltivaturi li għadhom jibdew, opportunitajiet ta' xogħol sostenibbli u ħlas xieraq għall-ħaddiema permanenti u dawk staġjonali.

3.4

Il-KESE għad għandu xi riżervi dwar it-trasferiment tal-poteri mill-Kunsill tal-Ministri għall-Kummissjoni, per eżempju fir-rigward ta' l-awtorizzazzjoni ta' prattiki aktar reċenti fil-produzzjoni ta' l-inbid, peress li l-Kummissjoni ma ddefendietx b'mod xieraq l-interessi tal-produtturi Ewropej ta' l-inbid meta nnegozjat ftehimiet bilaterali.

3.5

Il-KESE jisħaq mill-ġdid fuq il-fehma tiegħu li l-finanzjament attwali għandu jiżdied sabiex titqies is-sħubija fl-UE ta' żewġ pajjiżi ġodda li huma produtturi ta' l-inbid.

3.6

Il-KESE jerġa' jappella għal monitoraġġ imtejjeb u iktar komprensiv tas-suq sabiex tinkiseb data aħjar dwar il-produzzjoni, il-kummerċ u l-konsum li tintuża bħala bażi ta' l-organizzazzjoni tas-suq ta' l-inbid. Id-data ġenerali li ntużat s'issa kienet importanti iżda mhux biżżejjed. Huwa neċessarju wkoll li tingħata informazzjoni aġġornata dwar bidliet fl-istrutturi tal-produzzjoni, fil-kanali ta' distribuzzjoni u fl-imġiba tal-konsumatur.

3.7

Il-KESE jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li l-organizzazzjoni l-ġdida tas-suq ta' l-inbid għandha tidħol fis-seħħ kemm jista' jkun malajr. Madankollu, jaħseb li “perijodu ta' tnaqqis gradwali” huwa neċessarju sabiex in-negozji jkunu jistgħu jadattaw għall-qafas il-ġdid b'mod gradwali jekk ikun hemm bżonn.

3.8

Il-KESE huwa kuntent li l-Kummissjoni Ewropea mmodifikat il-proposta tagħha għal programm ta' tindif. Madankollu, ikun jagħmel sens li kieku dawn il-miżuri jitwettqu taħt programmi strutturali reġjonali jew nazzjonali, sabiex jiġu evitati l-effetti negattivi ta' miżuri ta' tindif ta' darba biss (per eżempju, art mhux maħduma mdawra bid-dwieli) u sabiex tkun żgurata implimentazzjoni sistematika.

3.9

Il-KESE jtenni l-oġġezzjoni tiegħu għal-liberalizzazzjoni sħiħa tar-regoli tat-taħwil, peress li din ser tipperikola l-objettivi ekonomiċi, soċjali, ambjentali u tal-manutenzjoni tal-pajsaġġ fi ħdan ir-riforma tas-suq ta' l-inbid.

4.1.1

Il-KESE jilqa' l-fatt li l-fehmiet tiegħu bażikament ġew adottati fir-rigward tal-ħtieġa li l-proposti jagħtu dispożizzjoni sabiex jitqiesu iktar id-differenzi reġjonali u ssir implimentazzjoni iktar konsistenti tas-sussidjarjetà fis-settur ta' l-inbid permezz ta' l-introduzzjoni ta' pakketti baġitarji nazzjonali. Madankollu, jaħseb li l-miżuri ta' appoġġ ipprovduti ma humiex biżżejjed.

4.1.2

Il-KESE jaqbel mal-Kummissjoni Ewropea li għandu jinżamm qafas Komunitarju iktar konsistenti u xieraq. Fi ħdan dak il-qafas għandha tkun ir-responsabilità ta' l-Istati Membri li jagħżlu l-miżuri għar-reġjuni tagħhom li jipproduċu l-inbid. L-organizzazzjonijiet tal-produtturi, l-assoċjazzjonijiet settorjali, il-korpi regolatorji u organizzazzjonijiet oħra b'objettivi ekwivalenti għandhom rwol importanti x'jaqdu hawnhekk.

4.1.3

Il-KESE jixtieq jara lista aktar komprensiva ta' miżuri li jirriflettu l-objettivi ta' l-organizzazzjoni tas-suq. Jirreferi għall-opinjonijiet preċedenti tiegħu dwar ir-riforma ta' l-organizzazzjoni komuni tas-suq ta' l-inbid (2), fejn fost affarijiet oħra diġà talab għal programmi li jippromovu l-prodotti ta' kwalità fil-vinikultura, il-ħżin fil-kantini, it-tqegħid fis-suq u l-informazzjoni lill-konsumatur, miżuri sabiex jiġu appoġġjati ż-żoni żvantaġġati u l-possibbiltà ta' għajnuna finanzjarja diretta skond iż-żona.

4.1.4

Il-KESE jtenni s-sejħa tiegħu għal miżuri koerenti u integrati bil-għan li jintlaħaq il-qofol ta' l-effiċjenza. Miżuri bħal dawn għandhom jiġu inkorporati wkoll f'impjanti komprensivi għall-katina ta' produzzjoni kollha kemm hi, mill-koltivazzjoni ta' l-għeneb sa l-ipproċessar u t-tqegħid fis-suq tal-prodott, inklużi miżuri sabiex jiġu żviluppati mezzi kummerċjali alternattivi għall-prodotti kollha ta' l-għenba.

4.1.5

Il-KESE għal darb'oħra jħeġġeġ bil-qawwi l-introduzzjoni ta' programm speċjali sabiex jiġu promossi żoni li jipproduċu l-inbid li huma żvantaġġati, bħall-vinji li jinsabu fuq għoljiet weqfin, u żoni li huma suġġetti għal kundizzjonijiet tat-temp estremi.

4.1.6

Il-KESE jilqa' l-enfasi konsiderevoli tal-Kummissjoni ta' l-UE fuq il-miżuri ta' promozzjoni ta' l-esportazzjoni fil-pakkett baġitarju nazzjonali. Il-miżuri huma meħtieġa wkoll sabiex il-konsumaturi fis-suq intern jiġu informati dwar il-produzzjoni ta' l-inbid u b'mod partikolari dwar il-vantaġġi ta' konsum moderat ta' l-inbid u l-perikli ta' l-abbuż mill-alkoħol. Itenni s-sejħa tiegħu għall-appoġġ li għandu jingħata għat-twaqqif ta' sistema ta' monitoraġġ tas-suq Ewropew.

4.1.7

Il-Kumitat ma jħossx li t-tneħħija immedjata tal-miżuri ta' intervent tista' ssir. Għalhekk, jirrakkomanda li jingħataw għajnuniet fi ħdan il-pakketti nazzjonali matul il-“perijodu ta' tnaqqis gradwali” bejn l-2008 u l-2010 maħsuba għad-distillazzjoni sabiex jiġi prodott alkoħol potabbli u għall-appoġġ tal-ħżin privat.

4.1.8

Il-Kumitat jemmen li l-pakketti finanzjarji nazzjonali għandhom jinkludu miżuri ta' ġestjoni tal-kriżi abbażi tal-qsim tar-responsabilità bejn il-produtturi ta' l-inbid. Il-miżuri attwali (l-assigurazzjoni għall-ħsad u l-fondi reċiproki) ma humiex adegwati għall-ġestjoni ta' kriżijiet ekonomiċi. Dan ifisser li huwa neċessarju nevalwaw l-effiċjenza ta' l-arranġamenti ta' emerġenza attwali għad-distillazzjoni, u l-possibilità ta' dispożizzjoni għal sistema ta' emerġenza għad-distillazzjoni fil-pakketti finanzjarji nazzjonali.

4.1.9

Il-projbizzjoni attwali fuq l-għasir żejjed ta' l-għeneb, fuq maxx ta' l-għeneb u fuq il-karfa ta' l-inbid kienet mod effettiv sabiex tiġi żgurata l-kwalità tal-prodotti ta' l-inbid u sabiex jitwaqqaf l-abbuż, u għaldaqstant għandha tinżamm. L-Istati Membri għandhom ikunu awtorizzati jgħollu l-persentaġġ tal-produzzjoni għad-distillazzjoni matul ċerti snin partikolari.

4.1.10

Il-KESE jinnota li l-Kummissjoni Ewropea ħejjiet proposta għall-allokazzjoni tal-baġit għall-pakketti finanzjarji nazzjonali. Għandhom jiġu stipulati dispożizzjonijiet finanzjarji speċjali għall-Istati Membri l-ġodda, li għalihom ma hemmx informazzjoni ta' sfond, skond l-ammont ta' art fejn hemm dwieli mħawla.

4.2.1

F'diversi opinjonijiet il-Kumitat enfasizza l-importanza tat-tieni pilastru għall-iżvilupp futur taż-żoni rurali, li jagħmlu parti minnhom ukoll iż-żoni Ewropej li jipproduċu l-inbid. Iżda anke meta jitqies dan l-objettiv fundamentali ġenerali, il-KESE jaħseb li, bil-għan li jissolvew il-problemi speċifiċi tas-settur ta' l-inbid, il-miżuri kollha diskussi b'rabta mar-riforma tas-suq ta' l-inbid għandhom jiġu ffinanzjati mill-baġit ta' l-inbid. Għalhekk, dan il-baġit la għandu jonqos bit-tnaqqis ta' fondi u bit-trasferimenti tagħhom.

4.3.1

Il-KESE jemmen li huwa assolutament essenzjali li tiġi stabbilita definizzjoni ta' l-“inbid” li hija rikonoxxuta fil-livell internazzjonali. Minħabba dan ikun jinħtieġ ukoll li jiġu stipulati metodi ta' produzzjoni rikonoxxuti. Għandu jkun ċar li “inbejjed tal-frott” ma humiex koperti mill-organizzazzjoni tas-suq ta' l-inbid.

4.3.2

Il-KESE jemmen li l-miżuri sabiex il-prattiki tal-produzzjoni ta' l-inbid ikunu konformi ma' l-istandards ta' l-OIV għandhom ikunu inkorporati b'iktar konsistenza fil-kuntest strateġiku ta' ftehimiet bilaterali jew internazzjonali tal-kummerċ. L-awtorizzazzjoni ta' kwalunkwe prattika għal inbejjed importati li hija approvata f'post ieħor fid-dinja ser tkun f'kunflitt ma' l-allinjament eqreb propost għall-inbejjed Ewropej ma' l-istandards ta' l-OIV u ser twassal għal aktar distorsjonijiet tal-kompetizzjoni. Il-KESE jopponi l-proposta li matul l-esportazzjoni ta' l-inbid jiġu awtorizzati prattiki enoloġiċi pprojbiti fis-suq intern.

4.3.3

Il-KESE jirrakkomanda li jiġi mehmuż bħala appendiċi għal din id-direttiva katalogu ta' prattiki enoloġiċi awtorizzati, u li l-Kunsill għandu jżomm il-poteri tiegħu li jaġġorna dawn il-prattiki u jawtorizza prattiki ġodda.

4.3.4

Il-KESE huwa kuntent li l-Kummissjoni Ewropea ħadet pożizzjoni kontral-proposta li fl-Ewropa tiġi awtorizzata l-produzzjoni ta' l-inbid li jsir mill-most ta' l-għeneb jew mill-konċentrat tal-moss importat u l-proposta li jiġi awtorizzat it-taħlit ta' prodotti ta' l-UE ma' prodotti minn pajjiżi oħra.

4.3.5

Il-KESE jappella lill-Kummissjoni sabiex fil-proposti tagħha għal regoli ta' produzzjoni tqis id-diversita tal-lokal, tal-klima u tal-kundizzjonijiet tat-temp fl-Unjoni Ewropea. Jinnota li din il-kwistjoni hija waħda sensittiva ħafna u ma għandhiex twassal għal firda fis-settur ta' l-inbid Ewropew jew saħansitra għal bojkott tal-proposti ta' riforma. Madankollu, il-KESE jaqbel mal-bżonn ta' aktar kontroll fuq il-kwalità u l-produzzjoni permezz ta' limitazzjoni fuq il-prattiċi ta' arrikkiment.

4.3.6

Il-KESE għalhekk isejjes l-evalwazzjoni tiegħu tal-proposti tal-Kummissjoni fuq l-opinjoni preċedenti tiegħu, l-analiżi ppreżentata mill-Kummissjoni, il-liberalizzazzjoni tal-metodi ta' produzzjoni ta' l-inbid li ġiet proposta, l-għarfien tal-proċessi ta' produzzjoni ta' l-inbid fi ftehimiet bilaterali, u fuq l-objettivi tar-riforma, b'mod speċjali l-kompetittività li qiegħda tikber u t-tnaqqis ta' l-ispejjeż ta' produzzjoni. Wara li studja l-vantaġġi u l-iżvantaġġi tal-proposti tal-Kummissjoni, il-KESE jappoġġja ż-żamma ġenerali tar-regoli attwali li jirregolaw l-użu tas-sukrożju u l-għajnuna għall-konċentrat tal-moss.

4.4.1

Il-KESE jilqa' l-elaborazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea tal-proposti ddettaljati dwar it-tikkettar ta' l-inbejjed skond il-provenjenza tagħhom. Jaqsam mal-Kummissjoni il-fehma li l-kunċett ta' l-inbejjed ta' kwalità fil-Komunità jissejjes, fost l-oħrajn, fuq il-karatteristiċi speċifiċi marbuta ma' l-oriġini ġeografika ta' l-inbid. Il-ħarsien tad-denominazzjoni ta' l-oriġini u ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi huwa ta' prijorità għolja. Għal din ir-raġuni l-użu ta' denominazzjoni ta' l-oriġini jew ta' indikazzjoni ġeografika għandu jkun ibbażat fuq il-produzzjoni f'żoni ġeografiċi ddelinjati.

4.4.2

Il-KESE jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni Ewropea issa spjegat u elaborat il-proposti tagħha b'mod li juri li huwa possibbli li jinżammu s-sistemi ta' politika tal-kwalità li taw xhieda ta' l-effiċjenza tagħhom u li ma humiex, jew għallinqas mhux unikament, ibbażati fuq il-prinċipju tad-denominazzjonijiet ta' l-oriġini. F'ħafna pajjiżi l-ittestjar ta' l-inbid ta' kwalità għolja, b'mod partikolari, ta prova ta' kemm huwa effettiv għall-produtturi u iktar u iktar għall-konsumaturi.

4.4.3

Minkejja dan, jibqgħu ħafna mistoqsijiet dwar il-kompatibilità tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 753/2002 tad-29 ta' April 2002 li jistipula ċerti regoli dwar l-applikazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1493/1999 rigward id-deskrizzjoni, id-denominazzjoni, il-preżentazzjoni u l-protezzjoni ta' ċerti prodotti tas-settur ta' l-inbid (3). Għalhekk il-KESE jappella sabiex tiġi ppreżentata tabella ta' ekwivalenza li minnha jkun jista' jiġi vverifikat l-impatt fuq id-denominazzjonijiet ġeografiċi u tradizzjonali.

4.5.1

Il-KESE jaħseb li il-proposti tal-Kummissjoni fir-rigward tat-tikkettar huma kumplessi ħafna, u jistenna li l-Kummissjoni twettaq simulazzjoni preċiża ta' l-impatt tal-bidliet proposti.

4.5.2

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li, wara dibattitu li dam sejjer għadd ta' snin, il-liġi dwar it-tikkettar ġiet emendata biss dan l-aħħar. Għalhekk jappella lill-Kummissjoni sabiex tispjega liema fatturi ġodda ser ikunu involuti issa li ma kinux evalwati fid-dibattitu li għadu kemm wasal fi tmiemu.

4.5.3

Il-KESE jilqa' l-isforzi għas-semplifikazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar, sakemm jippromovu t-titjib fl-informazzjoni mogħtija lill-konsumatur. Bidliet bħal dawn ma għandhomx, madankollu, iżidu r-riskju ta' distorzjoni tal-kompetizzjoni jew ta' ingann tal-konsumaturi u jwasslu għal baħar ta' tilwim legali. Minn dan l-aspett, toħloq konfużjoni l-proposta tal-Kummissjoni għal indikazzjoni fakultattiva tal-varjetà ta' l-għenba u s-sena tal-qtugħ ta' inbejjed mingħajr denominazzjoni ta' l-oriġini jew indikazzjoni ġeografika. Din il-proposta tista' tiġi appoġġjata biss jekk ikun hemm dispożizzjoni għal sistema ta' kontroll u ċertifikazzjoni sabiex tkun assigurata t-traċċabilità ta' dawn l-inbejjed għall-ħarsien tal-konsumaturi u l-prevenzjoni ta' tagħrif żbaljat u kompetizzjoni mhux ġusta.

4.5.4

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni għad-diversità lingwistika li qiegħda tiżviluppa f'Unjoni Ewropea dejjem ikbar. Id-diversità lingwistika tista' twassal għal ostakli għall-kummerċ, kif inhu l-każ attwalment rigward l-indikazzjoni ta' l-użu tas-sulfat. Għaldaqstant, għandu jkun possibbli li tingħata informazzjoni mandatorja fuq it-tikketti, per eżempju l-ingredjenti, permezz ta' simboli li jinftiehmu mill-ewwel.

4.6.1

Il-KESE jilqa' l-fatt li l-Kummissjoni bidlet il-proposti tagħha dwar ir-regoli tat-tindif u naqqset il-baġit previst. Jirrikonoxxi l-importanza tat-tindif bħala strument ta' l-organizzazzjoni tas-suq li għandu jkun offrut bħala parti mill-programmi strutturali reġjonali jew nazzjonali għal perijodi limitati ta' tliet jew ħames snin fi ħdan il-qafas globali Komunitarju. It-tindif għandu jkun offrut bħala miżura volontarja għat-tneħħija tad-dwieli mill-art li ma hijiex adattata għall-vinikultura u bħala difiża kontra l-effetti soċjali ta' l-irtirar mill-produzzjoni ta' negozji li m'għadhomx vijabbli.

4.6.2

Il-KESE huwa kuntent li l-Kummissjoni bidlet l-iskadenzi oriġinali tagħha għal-liberalizzazzjoni tar-regoli tat-taħwil. Madankollu, il-KESE għadu kontra l-liberalizzazzjoni sħiħa — anke fil-futur — peress li din tipperikola l-objettivi ekonomiċi, soċjali, ambjentali u tal-manutenzjoni tal-pajsaġġ li jagħmlu parti mir-riforma tas-suq ta' l-inbid. Ma huwiex aċċettabbli li l-produzzjoni ta' l-inbid tiġi ttrasferita minn pajsaġġi ta' valur kulturali li ħalaq il-bniedem għall-vinikultura għal żoni li huma irħas sabiex jiġu ikkoltivati, minħabba r-responsabilità ġenerali għall-impjieg, l-ekonomija u l-infrastruttura tar-reġjuni li jipproduċu l-inbid, il-fibra soċjali, l-ambjent, u l-ħarsien tan-natura.

4.6.3

Jekk ir-regolament ta' l-UE dwar it-taħwil ul-projbizzjoni ta' taħwil ġdid ser jitneħħew, għandu jinħoloq qafas sabiex ir-reġjuni li jipproduċu l-inbid ikunu jistgħu jkomplu japplikaw jew jiżviluppaw ir-regoli tat-taħwil tagħhom skond l-objettivi ta' l-organizzazzjoni Ewropea tas-suq ta' l-inbid.

4.7.1

Il-KESE jemmen li l-proposti tal-Kummissjoni ma jipprovdux dak kollu li huwa meħtieġ sabiex is-settur Ewropew ta' l-inbid jerġa' jikseb il-quċċata tas-swieq fejn bħalissa qegħdin jiddominaw l-inbejjed minn pajjiżi terzi, b'mod speċjali mid-Dinja l-Ġdida.

4.7.2

Il-KESE jappella lill-Kummissjoni sabiex fil-pakketti baġitarji nazzjonali tikkunsidra l-promozzjoni ta' l-informazzjoni għall-konsumatur u l-miżuri ta' promozzjoni mhux biss fis-swieq ta' l-esportazzjoni iżda wkoll fis-suq intern. Meta jiġi kkunsidrat dan il-għan, għandha tingħata attenzjoni partikolari għall-għoti ta' tagħrif komprensiv dwar il-benefiċċji tal-konsum moderat ta' l-inbid bħala parti integrali minn dieta tajba u stil ta' ħajja modern.

4.7.3

Il-KESE jenfasizza li kwalunkwe informazzjoni u miżuri promozzjonali għandhom jinkludu l-prodotti kollha li jsiru mill-għeneb.

4.7.4

Il-KESE jirrakkomanda li l-miżuri ta' komunikazzjoni għall-prodotti ta' l-inbid ikunu marbutin mat-turiżmu, ma' l-attivitajiet gastronomiċi u ma' prodotti oħrajn fir-reġjuni li jipproduċu l-inbid.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/47

1.1

Nhar it-13 ta' Settembru 2006, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar is-suġġett Prospettivi għall-ġejjieni ta' l-agrikoltura f'żoni bi żvantaġġi speċifiċi (reġjuni muntanjużi, insulari u ultraperiferiċi)  (1).

1.1.1

F'din l-opinjoni, il-KESE jiddedika kapitolu sħiħ, il-kapitolu 4, lill-problemi tar-reġjuni muntanjużi, u jenfasizza, fost affarijiet oħra, il-bżonn għal:

1.2

Nhar is-7 ta' Diċembru 2006, waqt sessjoni ta' djalogu politiku li temmet is-sessjoni plenarja tal-Kumitat tar-Reġjuni, José Manuel Barroso, il-President tal-Kummissjoni Ewropea, tkellem favur it-tħejjija ta' Green Paper dwar il-ġejjieni tal-politiki favur iż-żoni muntanjużi.

1.3

Għal din ir-raġuni, il-KESE kkunsidra li kien xieraq li titħejja opinjoni addizzjonali bil-għan li tkun tista' tittieħed pożizzjoni dwar it-tfassil tal-Green Paper.

1.4

Fil-fatt, iċ-ċittadini kollha ta' l-Ewropa jibbenefikaw minn għadd kbir ta' prodotti pubbliċi u ekonomiċi u ta' servizzi pprovduti miż-żoni muntanjużi. Dawn jinkludu:

1.5

Mingħajr ġestjoni xierqa taż-żoni muntanjużi min-naħa tal-persuni li jgħixu fihom, il-produzzjoni ta' dawn il-prodotti u servizzi hija pperikolata.

1.6

Illum-il-ġurnata rridu naffaċċjaw sfidi ġodda importanti, kemm attwali kif ukoll futuri, bħat-tisħiħ tal-kompetittività ekonomika, it-transizzjoni demografika, il-bidla fil-klima, eċċ. Anke jekk dawn l-isfidi jikkonċernaw iż-żoni kollha, l-impatt tagħhom huwa ħafna iktar qawwi fiż-żoni muntanjużi u għalhekk jeħtieġ miżuri speċifiċi.

1.7

Ħafna mill-politiki applikati fiż-żoni muntanjużi huma settorjali u ta' sikwit jiġu adottati barra dawn iż-żoni mingħajr ma tingħata attenzjoni adegwata lill-ispeċifiċitajiet tagħhom. Il-politiki pubbliċi dwar iż-żoni muntanjużi għandhom it-tendenza li jitilfu l-użu speċifiku tagħhom, li jiġu applikati lil żoni oħrajn u li ma jagħtux biżżejjed attenzjoni lill-ispeċifiċitajiet ta' dawn iż-żoni. Fl-istess ħin, il-politiki pubbliċi Ewropej u nazzjonali qegħdin jiffokaw dejjem iktar fuq il-vantaġġi komparattivi taż-żoni li għandhom jiġu promossi jew żviluppati.

1.8

Minkejja l-importanza tagħhom fil-livell Ewropew, iż-żoni muntanjużi jbatu minn ċerta marġinalizzazzjoni fi ħdan il-politiki Ewropej u minn nuqqas ta' rikonoxximent tal-potenzjal konsiderevoli li dawn għandhom sabiex jagħtu konbribut lit-tkabbir u d-diversità ta' l-Ewropa, b'mod partikolari permezz ta' l-approċċi innovattivi tagħhom.

1.9

Għal din ir-raġuni, il-KESE jitkellem favur approċċ politiku li jkun ħafna iktar koerenti u integrat. Iż-żoni muntanjużi għandhom bżonn approċċ tansversali u territorjali għall-iżvilupp sostenibbli tagħhom.

1.10

Green Paper Ewropea dwar il-ġejjieni tal-politika għaż-żoni muntanjużi toffri l-opportunità li jiġu rrazzjonalizzati u kkonsolidati l-politiki u l-inizjattivi eżistenti fil-livell Ewropew sabiex dawn ikunu iktar effikaċi fil-kuntest speċifiku taż-żoni muntanjużi. Dan huwa partikolarment rilevanti għall-agrikoltura taż-żoni muntanjużi, hekk kif tindika din l-opinjoni. Fil-fatt, fil-biċċa l-kbira tar-reġjuni muntanjużi Ewropej, l-agrikoltura hija l-bażi li fuqha jiġu żviluppati l-attivitajiet soċjo-ekonomiċi, agri-industrijali, turistiċi, eċċ. u li tiddetermina kemm reġjun ikun attraenti. Għalhekk, il-politika agrikola komuni għandha rwol ewlieni x'taqdi u għandha tkun integrata fl-analiżi tal-politiki Ewropej fiż-żoni muntanjużi hekk kif titlob il-Green Paper.

1.11

Għaldaqstant, il-KESE jitlob li l-Green Paper dwar il-ġejjieni tal-politika għaż-żoni muntanjużi tiġi inkluża kemm jista' jkun malajr fil-programm ta' ħidma tal-Kummissjoni Ewropea sabiex jiġu identifikati s-suġġetti ta' importanza strateġika għaż-żoni muntanjużi fl-Istati Membri ta' l-Unjoni Ewropea, jiġu ċċarati l-objettivi individwali tad-diversi livelli ta' awtorità u setturi ta' l-ekonomija kif ukoll il-kooperazzjoni bejniethom, tiġi kkonsolidata d-data statistika speċifika li fuqha jkunu bbażati l-politiki għal dawn iż-żoni, jiġu studjati l-miżuri ta' għajnuna u appoġġ li għandhom jiġu stabbiliti f'dawn iż-żoni fid-dawl ta' l-objettivi strateġiċi definiti mill-Unjoni Ewropea u jiġu ssuġġeriti passi 'l quddiem għall-progress tal-politiki pubbliċi Ewropej u nazzjonali.

1.12

Billi tiffaċilita l-użu tal-vantaġġi komparattivi taż-żoni muntanjużi, il-Green Paper dwar il-ġejjieni tal-politika għaż-żoni muntanjużi ser issib postha fi ħdan l-Istrateġija mġedda ta' Lisbona u l-Istrateġija ta' Gothenburg. B'hekk ser tikkontribwixxi għall-objettiv ta' tkabbir u xogħol u tgħin lill-Unjoni Ewropea ssir ekonomija ta' l-għarfien iktar kompetittiva fil-livell dinji fis-snin li ġejjin. Iż-żoni muntanjużi għandhom kontribut sinifikattiv x'jagħtu lill-Ewropa kollha kemm hi u huwa xieraq li l-potenzjal ta' innovazzjoni u tkabbir tagħhom jintuża bl-iktar mod adattat.

1.13

Is-Sinjura Danuta Hübner, membru tal-Kummissjoni inkarigata mill-politika reġjonali waqt is-sessjoni plenarja tal-KESE tal-11 u t-12 ta' Lulju 2007 semmiet l-“aġenda territorjali ta' l-UE” u ħabbret rapport dwar il-koeżjoni territorjali fl-2008 li ser janalizza l-impatt ta' l-isfidi l-kbar tal-ġejjieni fuq it-territorji u l-mezzi sabiex dawn jiġu indirizzati. Il-KESE jitlob li l-ispeċifiċitajiet territorjali tar-reġjuni muntanjużi, kif ukoll dawk tar-reġjuni insulari u ultraperiferiċi, jiġu kkunsidrati b'mod adegwat fid-definizzjoni attwali tal-politika ta' koeżjoni ta' l-Unjoni Ewropea u t-tħejjija ta' l-Aġenda Territorjali.

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/49

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/50

—

il-Proposta għal Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttivi tal-Kunsill 76/768/KEE, 88/378/KEE, 1999/13/KE u d-Direttivi 2000/53/KE, 2002/96/KE u 2004/42/KE sabiex tadattahom għar-Regolament (KE) … dwar il-Klassifikar, it-Tikkettar u l-Ippakkjar ta' Sustanzi u Taħlitiet, u li temenda d-Direttiva 67/548/KEE u r-Regolament (KE) Nru 1907/2006

—

u dwar il-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda r-Regolament (KE) Nru 648/2004 sabiex tadattaha għar-Regolament (KE) Nru … dwar il-Klassifikar, it-Tikkettar u l-Ippakkjar ta' Sustanzi u Taħlitiet, u li temenda d-Direttiva 67/548/KEE u r-Regolament (KE) Nru 1907/2006

16.5.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 120/51

A.

L-ekonomija Ewropea hija integrata bil-kbir fl-ekonomija dinjija. Il-livell ta' integrazzjoni jvarja minn settur għall-ieħor; huwa partikularment għoli fil-każ ta' l-attivitajiet industrijali li huma l-aktar miftuħa għall-globalizzazzjoni. B'konsegwenza ta' dan, il-politika ekonomika u l-politika fiskali ta' l-Unjoni Ewropea (UE) għandhom ukoll ikunu definiti b'rabta mal-bidliet dinjija. Minkejja li din l-opinjoni tiffoka fuq l-impatt tat-territorjalità tal-liġi fiskali fuq il-bidliet industrijali fl-UE, l-Unjoni ma għandhiex titqies f'iżolament mill-bqija tad-dinja.

B.

L-UE u kull wieħed mill-Istati Membri tagħha huma responsabbli għall-ġestjoni tal-politiki ekonomiċi, finanzjarji, soċjali u ambjentali, li għandhom rekwiżiti tagħhom imorru lil hinn mid-dinamika tas-suq. Għaldaqstant huwa importanti li nieħdu ħsieb li t-territorjalità tal-liġi fiskali jkollha impatt pożittiv fuq il-bidliet industrijali fuq livell Ewropew; dawn naturalment iridu jwieġbu għad-dinamika tas-suq iżda wkoll jibbenefikaw mill-qafas usa' tal-politiki msemmija hawn fuq. In-natura nnifisha tal-proċess ta' Lisbona tiddependi minn bilanċ bejn il-komponenti varji (il-kompetittività, id-dimensjoni soċjali, il-ħarsien ta' l-ambjent), bilanċ li ta' min jieħu ħsiebu, inkluż fil-kuntest tal-kompetizzjoni fiskali bejn l-Istati Membri (1).

C.

Il-Kumitat jinnota li l-kompetizzjoni fiskali hija waħda mir-realtajiet tas-suq intern li tista' twassal għall-ħolqien ta' distorsjonijiet tal-kompetizzjoni. Din il-kompetizzjoni ġġib magħha l-ħtieġa ta' regoli dwar it-trasparenza u l-identifikazzjoni ta' abbużi u prattiki li jkunu ta' ħsara (2) u teħtieġ ukoll indikaturi li jservu ta' punt ta' referenza adattat għall-evalwazzjoni tal-qagħda tal-kompetizzjoni fiskali. Madankollu, il-KESE josserva li t-tassazzjoni m'hijiex fattur determinanti meta l-SMEs jieħdu deċiżjonijiet marbutin ma' l-investiment. Ir-rwol tagħha huwa ferm iktar importanti fil-kumpaniji multinazzjonali, li huma iktar mobbli.

D.

Il-kompetizzjoni fiskali ma tolqotx biss it-tassazzjoni tal-kumpaniji. Flimkien mal-mobilità ta' l-assi finanzjarji, din il-kompetizzjoni tolqot ukoll id-dħul mill-investiment personali u t-tassazzjoni fuq il-kapital.

E.

Il-Kumitat huwa tal-fehma li l-koordinazzjoni tad-dispożizzjonijiet fiskali bejn il-gvernijiet varji tista' sservi ta' lieva sabiex jissaħħaħ it-tħaddim tas-suq intern, billi jitneħħew l-elementi li ma jaħdmux tajjeb u l-ispejjeż tal-konformità fuq il-livell fiskali, partikularment fir-reġjuni konfinali. Il-KESE jsostni mill-ġdid ir-rakkomandazzjonijiet li għamel fl-opinjoni reċenti tiegħu dwar Fiscalis 2013 (3).

F.

Fil-fehma tal-KESE, in-nuqqas ta' koordinazzjoni bejn is-sistemi nazzjonali tat-taxxa diretta ta' l-Istati Membri qiegħda twassal għal non-tassazzjoni (4), abbużi u distorsjonijiet oħra fit-tħaddim tas-suq intern. Din il-qagħda tista' twassal ukoll sabiex id-dħul globali mit-taxxi fl-UE jiġi destabilizzat, jew saħansitra jitnaqqar.

G.

Il-kompetizzjoni fiskali bla limiti bejn l-Istati Membri ta' l-UE ġġib magħha r-riskju, minn naħa waħda, li l-persuni l-inqas mobbli li jħallsu t-taxxa — bħalma huma n-negozji ż-żgħar u s-servizzi li ma jistgħux jirrilokaw — jiddaħħlu f'bażi tat-taxxa aktar dejqa, u min-naħa l-oħra, li twassal għat-tqassim mill-ġdid tal-piż fiskali bejn min iħallas it-taxxa u l-konsumaturi sabiex jiġu koperti l-infiq pubbliku u t-trasferimenti soċjali. Il-punt ta' l-aħħar jista' jkun ta' ħsara għall-koeżjoni soċjali.

H.

L-SMEs u l-kumpaniji tas-servizzi huma l-anqas attrezzati sabiex jibbenefikaw mill-kompetizzjoni fiskali. Il-Kumitat jissuġġerixxi li jitnedew servizzi ta' appoġġ u programmi ta' taħriġ għall-persunal maniġerjali ta' dawn il-kumpaniji (bħall-uffiċjali ta' l-amministrazzjonijiet pubbliċi) u wkoll li jitħejjew bażijiet tad-data adattati, b'mod partikulari fir-reġjuni konfinali u periferiċi ta' l-UE, sabiex jgħinu lil dawn il-kumpaniji fil-proċeduri meħtieġa għat-tkabbir tagħhom fuq livell internazzjonali.

I.

Il-Kumitat jidhirlu li l-ġlieda kontra l-frodi fiskali għandha tkun prijorità u jiġbed l-attenzjoni lejn il-konklużjonijiet ta' l-opinjoni reċenti tiegħu dwar is-suġġett (5).

J.

It-trasferiment tal-piż tat-taxxa għal fuq il-fatturi tal-produzzjoni l-anqas mobbli jista' jwassal lin-negozji kkonċernati u l-impjiegi tagħhom sabiex ikunu anqas kompetittivi fil-konfront tal-kompetituri barranin tagħhom. Dan it-trasferiment tal-piż ikun ta' ħsara għar-rata tat-tkabbir tal-PGD nazzjonali u, fin-nuqqas ta' riżorsi baġitarji ġodda, dan jista' jwassal għal tnaqqis fil-kapaċità ta' l-investiment pubbliku.

K.

Il-kompetizzjoni fiskali twassal sabiex kull Stat Membru jtejjeb il-kontroll tiegħu fuq l-infiq pubbliku. Il-Kumitat jitlob li dan ma jsirx għad-detriment tal-firxa tas-servizzi pubbliċi u lanqas tal-kwalità tagħhom. Dawn is-servizzi huma essenzjali sabiex iżommu u jattiraw attivitajiet ekonomiċi li joħolqu l-ġid u l-impjiegi u, fl-aħħar mill-aħħar, iwasslu għal żjieda fil-bażi fiskali. Il-kompetizzjoni fiskali m'għandhiex tkun ta' preġudizzju għall-kopertura jew il-finanzjar kollettiv tal-protezzjoni soċjali

L.

Il-Kumitat jappoġġja l-impenn ta' l-Istati Membri li, sa mhux aktar tard mill-2010, jeliminaw il-kompetizzjoni fiskali ta' ħsara u għadd ta' miżuri fiskali ta' ħsara, bħalma jidher fil-Kodiċi tal-Kondotta li ġiet adottata fl-1997 (6). Isejjaħ ukoll lill-Kummissjoni sabiex, f'dan ir-rigward, tissokta fil-ħidma li bdiet fl-1997.

M.

Il-Kumitat jappoġġja wkoll il-politika tal-Kummissjoni li għandha l-mira li tassigura li l-għajnuna mill-Istat, inklużi l-benefiċċji fiskali mogħtija b'mod selettiv lin-negozji, isservi sabiex jintlaħqu għanijiet sostenibbli ta' bidliet industrijali u ta' żvilupp reġjonali, filwaqt li tibqa' kompatibbli mal-politika tal-kompetizzjoni fi ħdan l-UE.

N.

Il-Kumitat isejjaħ għall-introduzzjoni ta' bażi fiskali korporattiva komuni u konsolidata (CCCTB) (7), bil-għan li l-prattiki fiskali fl-Istati Membri kollha jsiru aktar sempliċi, ekwi u trasparenti. Dan għandu jwassal sabiex jinkiseb l-akbar benefiċċju possibbli mis-suq intern, filwaqt li jħares is-sovranità finanzjarja u fiskali ta' l-Istati Membri u jipproteġihom minn kunflitti potenzjali mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat. Ġaladarba s-CCCTB x'aktarx li tiddaħħal fuq il-bażi ta' kooperazzjoni msaħħa, il-KESE jittama li jadottawha l-ikbar għadd possibbli ta' Stati Membri.

O.

Il-Kumitat isejjaħ għal aktar tagħrif dwar il-kontenut, il-proċeduri u l-iżvilupp tal-proġett tas-CCCTB qabel ma jaġġorna l-opinjoni tiegħu dwar din il-kwistjoni strateġika kumplessa, filwaqt li għalissa jirreferi għall-opinjoni esploratorja tiegħu ta' l-2006, imfassla fuq talba tal-Kummissarju Kovács (8).

P.

Madankollu, il-Kumitat iqajjem għadd ta' punti ta' riflessjoni u ta' mistoqsijiet rigward is-CCCTB. Jidhirlu li dan il-proġett fakultattiv għandu jiġi adottat mill-ikbar għadd possibbli ta' Stati Membri (ukoll jekk dan jeħtieġ li jittieħdu miżuri transitorji) u li l-Istati Membri għandhom jispiċċaw japplikaw sistema waħda ta' bażi fiskali għall-persuni kollha li jħallsu t-taxxa, wara perijodu ta' koeżistenza. Barra minn hekk, ta' min jeżamina wkoll jekk il-bażi komuni applikata lill-kumpaniji li joperaw fis-swieq esterni għandhiex tingħata f'idejn awtorità transnazzjonali. Fl-aħħarnett, ta' min jistħarreġ l-effetti ta' din il-bażi fiskali fuq ir-rati ta' taxxa, billi l-firxa tagħhom għandha mnejn tikber. F'dak il-każ, tista' tiġi stabbilita rata minima li tkun kemm kemm aktar baxxa mir-rata medja ta' l-Istati Membri l-ġodda.

Q.

Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni ssaħħaħ il-monitoraġġ tagħha ta' prattiki fiskali f'ċerti rifuġji fiskali li jippruvaw jieħdu mid-dħul taxxabbli tas-sistemi fiskali ta' l-Istati Membri.

1.1

It-tassazzjoni (il-livell tal-piż tat-taxxa u l-ammonti tat-taxxa miġbura) spiss tissemma bħala wieħed mill-kriterji għall-valutazzjoni ta' kemm żona tkun attraenti għall-attività industrijali, finanzjarja u kummerċjali. Madankollu, ma hemm l-ebda qbil dwar il-piż relattiv ta' dan il-kriterju meta mqabbel ma' oħrajn, bħalma huma l-qrubija tas-swieq, l-ispejjeż tal-produzzjoni, id-disponibbiltà ta' persunal ikkwalifikat, l-infrastruttura u l-faċilitajiet pubbliċi, il-fondi pubbliċi, eċċ.

1.2

Is-sistemi fiskali huma kumplessi u m'huwiex faċli li wieħed iqabbilhom bejniethom. Madankollu, huwa essenzjali li jitqies jekk l-inċentivi fiskali ta' l-awtoritajiet diversi jilħqux l-għanijiet li jkunu fasslu, li jiġi evalwat l-impatt li jista' jkollha kwalunkwe deċiżjoni li għandha l-mira li tiffavorixxi bidliet industrijali pożittivi fit-territorju tagħhom u li dawn jiġu relatati ma' l-ispiża stmata.

1.3

L-għan ta' din l-opinjoni huwa li tipprovdi linji gwida għall-antiċipar u l-ġestjoni tal-bidliet industrijali, l-isforz sostnut sabiex tintlaħaq kompetittività Ewropea dejjem akbar — skond il-miri ta' Lisbona — u l-ħolqien ta' suq intern ġenwin, b'kompetizzjoni b'saħħitha u mingħajr distorsjonijiet, jew għall-anqas aċċettabbli (kompatibbli mar-regoli tas-suq intern).

2.1

Din il-mobilità qiegħda tiżdied fi ħdan l-UE għar-raġunijiet li ġejjin:

2.2

Kull Stat Membru juża l-aspetti kollha, kemm speċifiċi kif ukoll strutturali, tas-sistema fiskali tiegħu sabiex jattira l-investiment u l-attività ekonomika lejn pajjiżu u b'hekk isaħħaħ il-potenzjal tiegħu għall-impjiegi u l-bażi fiskali.

Min-naħa tagħhom, il-persuni li jħallsu t-taxxa (kemm il-kumpaniji kif ukoll l-individwi) jixħtu ħarsithom lil hinn minn pajjiżhom sabiex itejbu kemm jistgħu l-qagħda finanzjarja tagħhom. Il-kontribuzzjonijiet fiskali huma bilfors wieħed mill-fatturi strateġiċi, ġaladarba huma soġġetti għal diverġenzi fis-sistemi fiskali nazzjonali.