27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/1

1.

Il-KESE jikkonferma bil-qawwa l-opinjonijiet tiegħu dwar it-Trattat Kostituzzjonali ta' l-24 ta' Settembru 2003 (1), tat-28 ta' Ottubru 2004 (2) u tas-17 ta' Mejju 2006 (3), kif ukoll id-deċiżjoni tiegħu ta' l-14 ta' Marzu 2007 dwar il-50 anniversarju ta' l-iffirmar tat-Trattati ta' Ruma (4). F'dawn l-opinjonijiet kollha, il-KESE iddikjara l-appoġġ tiegħu għall-metodu tal-Konvenzjoni u għar-riżultati miksuba.

2.

Il-KESE jkompli jappoġġja lit-Trattat Kostituzzjonali, li jippreżenta differenzi fundamentali u pożittivi minn testi istituzzjonali oħra mħejjija mid-diversi Konferenzi Intergovernattivi inkarigati mir-reviżjoni tat-Trattati ta' Ruma. Id-differenzi huma dawn li ġejjin: inħoloq permezz ta' dibattitu pubbliku ħieles bil-parteċipazzjoni ta' Membri tal-Parlament Ewropew u tal-parlamenti nazzjonali; huwa taqsira sistematika f'test uniku tal-ġabra sħiħa ta' l-arranġamenti politiċi u istituzzjonali, hekk kif evolvew minn mindu ġew stabbiliti l-Komunitajiet Ewropej; jinkludi d-dispożizzjonijiet meħtieġa għar-riforma istituzzjonali u proċedurali tas-sistema tat-teħid tad-deċiżjonijiet ta' l-Unjoni Ewropea, jiddeskrivi l-għanijiet li lejhom l-UE għandha timmira l-ħidma tagħha, ifisser il-valuri li għandhom jiffurmaw il-bażi tal-politiki tagħha, u jikkodifika d-drittijiet fundamentali li l-UE għandha tirrispetta u tħares.

3.

Dan kollu jiġġustifika l-fatt li l-abbozz tal-Konvenzjoni ssejjaħ “Trattat li jistabbilixxi Kostituzzjoni għall-Ewropa”. Madankollu, minħabba bosta każijiet ta' nuqqas ta' ftehim, it-terminu “Kostituzzjoni” ġie rrifjutat f'ħafna Stati Membri. Il-KESE ma jopponix ruħu għall-għażla ta' isem ġdid għat-trattat. Is-sustanza hija iktar importanti mill-isem.

4.

Ir-raġunijiet li ġejjin huma ta' importanza kruċjali għall-appoġġ li l-KESE jkompli jagħti lit-Trattat Kostituzzjonali fil-kapaċità tiegħu ta' rappreżentant istituzzjonali tas-soċjetà ċivili organizzata, u jikkontribwixxu għar-rinfurzar tal-leġittimità demokratika ta' l-Unjoni:

5.

Il-KESE jfakkar li l-kapijiet ta' Stat jew ta' Gvern ta' l-Istati Membri kollha approvaw it-Trattat Kostituzzjonali waqt laqgħa tal-Kunsill Ewropew u ffirmawh waqt ċerimonja li nżammet f'Ruma fid-29 ta' Ottubru 2004. Sadattant, it-Trattat Kostituzzjonali ġie rratifikat mill-Istati Membri b'maġġoranza ta' żewġ terzi, li tirrefletti l-maġġoranza ċara taċ-ċittadini ta' l-UE. Għaldaqstant il-KESE jinsisti li t-Trattat Kostituzzjonali għandu jkun il-bażi ta' diskussjonijiet futuri sabiex tinstab soluzzjoni għall-kriżi attwali.

6.

Il-KESE jappoġġja l-Presidenza Ġermaniża fl-intenzjoni tagħha li tippreżenta pjandirezzjonali għall-azzjonijiet futuri waqt il-Kunsill Ewropew tal-21 u t-22 ta' Ġunju, u jilqa' l-fatt li, fid-Dikjarazzjoni ta' Berlin tal-25 ta' Mejju 2007, id-data ta' l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew fl-2009 intgħażlet bħala l-iskadenza għad-daħla fis-seħħ tal-Kostituzzjoni l-ġdida.

7.

Dan ifisser li sa l-aħħar ta' l-2007, Konferenza Intergovernattiva qasira għandha tadotta l-emendi lill-abbozz attwali li huma meħtieġa sabiex jintlaħaq kunsens ġdid. Fil-mandat tal-Konferenza Intergovernattiva għandhom jitniżżlu preċiżament il-ftit dispożizzjonijiet li ser jerġgħu jinfetħu għad-diskussjonijiet. Ir-riżultat għandu jiġi rratifikat matul l-2008 mill-Istati Membri kollha.

8.

Id-diskussjonijiet ġodda dwar it-Trattat għandhom iwasslu sabiex tinżamm is-sustanza ta' dak li ġie deċiż fil-Konvenzjoni Ewoprea u approvat b'mod unanimu mill-Kapijiet ta' Stat jew ta' Gvern. Dan jinkludi l-ewwelnett l-innovazzjonijiet istituzzjonali u proċedurali kif ukoll l-aspett vinkolanti tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali. Fi kliem ieħor: Parti I (Għanijiet, Istituzzjonijiet, Struttura ta' l-Unjoni), Parti II (il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali ta' l-Unjoni Ewropea) u Parti IV (Dispożizzjonijiet Ġenerali u Finali) għandhom jibqgħu l-istess; Parti III essenzjalment tiġbor fiha d-dispożizzjonijiet tat-Trattati attwali li huma marbutin mal-politiki ta' l-Unjoni Ewropea li ma jiffurmawx parti neċessarjament mit-Trattat il-ġdid; id-dispożizzjonijiet istituzzjonali u proċedurali ta' Parti III, fil-każijiet fejn dawn imorru lilhinn mil-liġi eżistenti, għandhom jiġu inkorporati f'Parti I.

9.

Il-KESE ser isegwi l-ħidma tal-Konferenza Intergovernattiva b'mod kostruttiv. Madankollu, jenfasizza wkoll li minkejja l-fatt li l-Konferenza Intergovernattiva ser tkun qasira u li l-mandat tagħha ser ikun ristrett, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili għandhom jingħataw l-opportunità li jipparteċipaw fuq livell konsultattiv. Il-KESE huwa lest li, bil-kooperazzjoni tal-Presidenza tal-Kunsill, jorganizza l-laqgħat ta' tagħrif u konsultazzjoni meħtieġa; għal dan il-għan jista' jibbaża ruħu fuq l-esperjenza tal-kooperazzjoni pożittiva mal-Praesidium kif ukoll mal-Parlament Ewropew fir-rigward tal-ħidma dwar il-Konvenzjoni Ewropea.

10.

Huwa neċessarju li tintemm kemm jista' jkun malajr il-kriżi attwali permezz ta' l-adozzjoni ta' trattat li jaqdi l-istennijiet ta' Unjoni b'27 membru. Sfidi ġodda jġibu magħhom il-ħtieġa li l-Unjoni Ewropea tilħaq ftehim dwar il-politiki l-ġodda u tieħu deċiżjonijiet b'ħarsa lejn il-ġejjieni, b'mod partikulari fir-rigward ta' l-iżvilupp tal-mudell soċjali Ewropew, li jinkludi fost elementi oħra s-servizzi ta' interess ġenerali (SGIs), u t-tisħiħ tad-dimensjoni soċjali ta' l-integrazzjoni Ewropea; il-ġestjoni ta' l-effetti negattivi li jirriżultaw mill-globalizzazzjoni ta' rabtiet ekonomiċi, soċjali u kulturali; it-tisħiħ tat-tkabbir ekonomiku u tal-kompetittività; l-indirizzar tal-bidla klimatika; l-assigurazzjoni tal-provvediment ta' l-enerġija; l-indirizzar tal-problemi marbutin ma' l-immigrazzjoni; u l-ġlieda kontra l-faqar u l-esklużjoni soċjali.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/3

1.1

Il-Kumitat ser isegwi b'attenzjoni l-implimentazzjoni koordinata tad-Direttiva ta' l-2004 u l-proposta emendata attwali ta' Direttiva, kif ukoll id-deċiżjonijiet qafas addizzjonali rilevanti sabiex tiġi verifikata, fuq perijodu fit-tul, l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-falsifikazzjoni u kontra r-riperkussjonijiet internazzjonali tagħha, inkluż lil hinn mit-territorju Komunitarju.

1.2

Il-Kumitat, waqt li jagħti appoġġ lid-dispożizzjonijiet ġenerali fl-approċċ ġenerali tagħhom, jistieden lill-Kummissjoni sabiex tikkunsidra l-osservazzjonijiet ifformulati f'din l-Opinjoni, li tipproponi li l-isforzi ta' ripressjoni u ta' kooperazzjoni fil-qasam kriminali u doganali jiġu prinċipalment ikkonċentrati fuq l-intrapriżi ta' falsifikazzjoni fuq skala wiesgħa u fuq il-falsifikazzjonijiet li jsiru minn organizzazzjonijiet kriminali jew fejn ir-reat jinvolvi riskju għas-saħħa jew għas-sigurtà tal-persuni.

1.3

B'mod partikolari, il-Kumitat jixtieq li d-Direttiva tkun tista' tiġi applikata għad-drittijiet kollha tal-proprjetà industrijali u għalhekk ma tkunx teskludi brevetti ta' invenzjoni, li jikkostitwixxu l-qasam l-aktar importanti għall-industrija Ewropea.

1.4

Il-KESE jenfasizza l-impreċiżjoni ta' ċerti kunċetti legali, bħal dawk tal-“livell kummerċjali” jew ta' “karattru kummerċjali” relatati mar-reati, li jidhru fil-proposta ta' direttiva għall-analisi, u joħolqu konflitt mal-prinċipji fundamentali tal-liġi kriminali li skondthom l-elementi tar-reat iridu jkunu ċari, preċiżi u determinanti. Il-KESE jikkritika wkoll il-mod li bih jitfissru l-pieni koperti fl-Artikolu 2 tal-proposta ta' direttiva, peress li jemmen li għandu jiġi pprovdut qafas ġenerali wieħed biss għas-sanzjonijiet kriminali (ħabs jew pieni u multi finanzjarji), sabiex ir-responsabilità għat-tifsira tal-pieni tibqa' esklussivament f'idejn il-ġurisdizzjonijiet nazzjonali.

2.1

F'MEMO/05/437 tat-23 ta' Novembru 2005 li tagħti sommarju tal-Komunikazzjoni ta' l-istess data, il-Kummissjoni tilqa' s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tirrikonoxxi l-kompetenzi tal-Komunità fir-rigward ta' l-adozzjoni ta' miżuri penali disswasivi u proporzjonati li jiggarantixxu l-applikazzjoni ta' standards relatati mal-politiki komunitarji mħaddnin fit-TKE.

2.2

Fil-komunikazzjoni tagħha, il-Kummissjoni turi l-interpretazzjoni tagħha tas-sentenza tat-13 ta' Settembru 2005 li permezz tagħha l-Qorti annullat deċiżjoni qafas relatata mal-protezzjoni ta' l-ambjent permezz tad-dritt penali. Skond il-Kummissjoni, il-Qorti kkunsidrat li l-Komunità hija kompetenti sabiex tadotta l-miżuri fir-rigward tad-dritt penali li huma neċessarji sabiex tiġi garantita l-effettività tal-liġi Komunitarja. L-iskop ta' din is-sentenza, skondtha, jmur lil hinn mill-qasam ta' l-ambjent, waqt li tiġi kkunsidrata l-firxa kollha tal-politiki komunitarji kif ukoll il-libertajiet fundamentali rikonoxxuti mit-Trattat. L-integrazzjoni tas-sanzjonijiet penali fil-liġi komunitarja għandha tkun ibbażata fuq il-bżonn ġustifikat kif dovut, u tirrispetta l-koerenza ġenerali tal-kostruzzjoni tal-liġi penali ta' l-Unjoni.

2.3

Din l-intepretazzjoni wiesgħa ta' ġudizzju li jikkonċerna l-ambjent ma ġietx approvata b'mod unanimu mill-Istati Membri u mill-prinċipju legali. Filfatt ħafna jikkunsidraw li l-akkużi kriminali u l-livell tas-sanzjonijiet penali korrespondenti huma essenzjalment soġġetti għas-sussidjarjetà u li l-armonizzazzjoni possibbli tagħhom fil-livell ta' l-Unjoni Ewropea għandha tinkiseb permezz tal-kooperazzjoni ġudizzjarja bejn l-Istati, skond it-TUE.

2.4

Għandu jkun innotat li din l-interpretazzjoni titħaddan b'mod wiesa' mill-Parlament Ewropew, peress li l-oqsma li għandhom ikunu koperti minn kompetenza penali komunitarja m'għadhomx soġġetti esklussivament għall-unanimità ta' l-Istati Membri fil-Kunsill, iżda għal maġġoranza kwalifikata f'proċedura ta' ko-deċiżjoni li tinvolvi lill-Parlament Ewropew, li l-kompetenzi tiegħu bħala ko-leġislatur huma għalhekk estiżi (1).

2.5

Madankollu, dan jikkostitwixxi twessiegħ sostanzjali tal-kompetenzi Komunitarji, li rriżultaw minn deċiżjoni tal-Qorti, u r-riskji ta' diverġenzi ta' interpretazzjonijiet bejn l-istituzzjonijiet jistgħu, fost affarijiet oħra, idejmu l-adozzjoni tal-leġislazzjonijiet li jinvolvu dispożizzjonijiet penali, jew sussegwentament jirrestrinġu l-iskop tagħhom permezz, per eżempju, ta' aktar każijiet fil-qorti jew ta' kompromessi. Fil-każ ta' din il-proposta ta' Direttiva, il-kwistjoni ta' l-inklużjoni jew le tal-brevetti ta' intervenzjoni fil-qasam tal-protezzjoni penali tibqa' miftuħa, peress li l-Parlament Ewropew jikkunsidra li s-sentenza tal-Qorti tirrigwardja biss id-dritt ta' oriġini komunitarja, waqt li l-intenzjoni tal-Kummissjoni hija li tinkludi d-drittijiet kollha, kemm dawk Komunitarji kif ukoll dawk nazzjonali, dwar il-proprjetà intellettwali.

3.1

Il-proposta emendata ta' Direttiva (COM(2006) 168 finali) għandha l-għan li tistabbilixxi qafas penali orizzontali u armonizzat sabiex tassigura l-infurzar tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali u tal-proprjetà litterarja u artistika u drittijiet oħrajn simili mingħajr forma materjali (miġburin taħt it-terminu “drittijiet ta' proprjetà intellettwali”). Din tikkonċerna s-suq intern u ġiet imqanqla mill-bżonn ċar għal azzjoni Ewropea f'dan il-qasam, skond il-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità. Il-bażi legali hija l-Artikolu 95 tat-TKE.

3.2

Din tistabbilixxi qafas penali ġenerali li jiddefinixxi d-“drittijiet tal-proprjetà intellettwali” protetti, ir-reati marbutin ma' dawn id-drittijiet u s-sanzjonijiet penali massimi li jridu jiġu applikati sabiex tiġi armonizzata, fis-suq intern, il-ġlieda kontra l-falsifikazzjoni ta' l-oġġetti materjali, is-servizzi u l-proprjetà intellettwali u artistika protetti mil-liġi sostantiva Ewropea u mil-liġijiet nazzjonali, kif ukoll mill-konvenzjonijiet internazzjonali rilevanti inkluż il-ftehim TRIPS (2) iffirmat fl-1994 fl-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO), li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet għall-proċeduri kriminali (3) li għandhom jiġu applikati fil-każijiet ta' ksur ta' drittijiet protetti speċifiċi.

3.3

Direttiva adottata fl-2004 diġà stabbilixxiet qafas ta' protezzjoni kontra l-kopji, il-piraterija u l-falsifikazzjoni (4) għal finijiet kummerċjali; lista dettaljata tad-drittijiet protetti taħt l-Artikolu 2 ta' din id-Direttiva ġiet stabbilita permezz ta' Dikjarazzjoni tal-Kummissjoni (5). Dawn id-drittijiet japplikaw għall-proprjetà industrijali (brevetti ta' invenzjoni u ċertifikati supplimentari, ċertifikati ta' utilità, ditti tal-fabbrika, indikazzjoni ta' l-oriġini, disinji u mudelli, u varjetajiet tal-pjanti) u tad-dritt ta' l-awtur u drittijiet relatati, kif ukoll drittijiet sui generis stabbiliti mil-liġi komunitarja dwar it-topografiji taċ-ċirkwiti elettroniċi u d-databases. Dawn huma drittijiet esklussivi, ikkunsidrati mil-liġi bħala li jagħmlu parti mid-drittijiet tal-proprjetà mingħajr forma materjali. Parti minn dawn id-drittijiet huma inklużi fl-acquis communautaire, kif ukoll koperti minn protezzjoni materjali komunitarja organizzata (disinji u mudelli, ditti tal-fabbrika, varjetajiet tal-pjanti) (6). Oħrajn, bħall-brevetti, jibqgħu esklussivament soġġetti għal-liġi nazzjonali, fl-istennija ta' brevett komunitarju mitlub mis-setturi industrijali kollha. Għalhekk, it-terminu “proprjetà intellettwali” proprjament ikopri qasam eteroġenu ħafna ta' drittijiet mingħajr forma materjali, b'karatteristiċi u statuti legali li huma differenti ħafna.

3.4

L-Istati Membri huma soġġetti għat-termini tal-Ftehim TRIPS, li jitlob l-implimentazzjoni ta' leġislazzjoni nazzjonali adegwata fir-rigward ta' proċeduri u ta' sanzjonijiet penali tal-falsifikazzjoni għall-finijiet kummerċjali. Madankollu, l-Istati Membri jgawdu minn ċerta libertà ta' interpretazzjoni, u barra minn hekk ċerti Stati għadhom ma adottawx miżuri penali proporzjonati għall-ksur tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali li jseħħu fuq it-territorju tagħhom, inkluż fost il-membri ta' l-UE. Id-Direttiva ta' l-2004 tippermetti għall-vittmi li jsofru minn ksur tad-drittijiet tagħhom li jiksbu kumpens, billi jġiegħlu lill-Istati Membri jinvestigaw, jibdew proċeduri, jikkonfiskaw (7) u jagħtu kumpens, bil-għan li jkun hemm armonizzazzjoni tad-dritt applikabbli u tal-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata (8), kuntest fejn il-falsifikazzjoni hija abbundanti. Madankollu, din id-Direttiva tkopri biss il-proċedura u s-sanzjonijiet ċivili, kummerċjali u amministrattivi, li l-għan prinċipali tagħhom huwa li jiksbu kumpensi għall-ħsarat ikkawżati lis-sidien tad-drittijiet protetti li bdew proċeduri kontra l-falsifikazzjoni. Barra minn hekk, xi Stati Membri għadhom ma trasponewx din id-Direttiva!

3.5

Il-protezzjoni tad-drittjiet tal-“proprjetà intellettwali” hija minquxa fid-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem, kif ukoll fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali ta' l-UE, dikjarazzjoni solenni adottata f'Nizza f'Diċembru 2000. Protezzjoni internazzjonali hija wkoll provduta u assigurata permezz tal-konvenzjonijiet konklużi fil-qafas ta' l-organizzazzjonijiet speċjalizzati tan-Nazzjonijiet Uniti (WIPO, UNESCO) jew fil-livell reġjonali (Konvenzjoni ta' Munich, 1973, li stabbilixxiet l-Uffiċċju Ewropew tal-Brevett u l-brevett Ewropew). S'issa huwa biss il-Ftehim TRIPS li jinkludi dispożizzjonijiet penali minimi. Il-proposta tal-Kummissjoni tipprova tikseb ċertu livell ta' armonizzazzjoni Komunitarja, billi tobbliga lill-Istati Membri sabiex jintroduċu sanzjonijiet penali fil-liġijiet interni tagħhom, b'definizzjonijiet ta' reati u standard komuni għall-penali.

3.6

Il-proposta emendata għal Direttiva għalhekk għandha l-għan li tqarreb il-livell tal-pieni għall-ksur tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali fir-rigward tas-sentenzi ta' priġunerija, il-multi u l-konfiski. Tipprova tistabbilixxi regoli ta' kompetenza ġudizzjarja sabiex tiċċentralizza, jekk possibbli, il-proċeduri legali fi Stat Membru wieħed meta r-reat ikun jikkonċerna diversi Stati Membri, u sabiex tiffaċilita l-investigazzjonijiet. Huwa wkoll propost li l-vittmi jew ir-rappreżentanti tagħhom jiġu involuti f'dawn l-investigazzjonijiet.

3.7

Ir-reviżjoni prinċipali, fir-rigward tal-proposti preċedenti, tikkonsisti fl-istabbiliment tal-livell u tan-natura tas-sanzjonijiet penali applikabbli għall-persuni ħatja ta' kwalunkwe ksur tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, imfissra wkoll fil-proposta.

3.8

Il-persuni fiżiċi responsabbli mir-reati msemmija fl-Artikolu 3 tad-Direttiva jiġu kkastigati b'sentenza ta' massimu ta' mill-inqas erba' snin priġunerija meta jkunu qegħdin jaġixxu taħt il-protezzjoni ta' organizzazzjoni kriminali jew meta r-reati jkunu ta' riskju għas-saħħa jew għas-sigurtà tal-persuni (Artikolu 2, paragrafu 1).

3.9

Il-persuni fiżiċi u legali responsabbli mir-reati msemmija fl-Artikolu 3 tad-Direttiva jkunu kkastigati b'sanzjonijiet effettivi, proporzjonati u disswasivi, li jinkludu multi kriminali jew mhux kriminali ta' massimu ta' mill-inqas EUR 100 000 (EUR 300 000 għall-każijiet serji msemmija fl-Artikolu 2, paragrafu 1., mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni ta' sentenzi aktar serji fil-każ ta' riskju ta' mewt jew diżabilità).

3.10

Il-liġi nazzjonali għandha tipprovdi għall-konfiska tal-prodotti foloz, ta' proprjetà u ta' strumenti relatati mar-reat, mill-inqas fil-każijiet serji (kriminalità organizzata, riskju ta' saħħa jew ta' sigurtà fuq il-persuni) (Art. 3).

3.11

Il-proposta emendata tippermetti lill-Istati Membri sabiex japplikaw dispożizzjonijiet aktar stretti.

3.12

Wara l-irtirar ta' l-abbozz tad-deċiżjoni qafas tal-Kunsill li takkumpanja l-abbozz inizjali, il-Kummissjoni beħsiebha tapplika approċċ orrizontali fil-qafas tal-proċeduri penali adottati nhar it-23.12.2005, li għandhom l-għan li jagħtu sostenn lill-assistenza ġudizzjarja u jqarrbu l-livelli ta' multi f'pajjiżi differenti sabiex ikun jista' jiġi involut l-Eurojust (9).

3.13

L-Istati Membri huma responsabbli li jibdew l-investigazzjonijiet u l-proċeduri, li m'għandhomx jiddependu biss fuq l-ilment tal-vittmi.

4.1

Il-Kumitat jinnota l-użu dejjem aktar ġeneralizzat tal-kunċett ambigwu, dak tal-“proprjetà intellettwali”, li jgħaqqad kunċetti legali distinti u metodi diversi ta' protezzjoni u ta' użu. Madankollu, dan it-terminu nxtered fil-liġi Ewropea u internazzjonali. In-natura, it-tul u l-iskop ta' kull wieħed mid-drittijiet mingħajr forma materjali kkonċernati jvarjaw b'mod konsiderevoli. Kull wieħed għandu l-qafas legali speċifiku tiegħu, validità territorjali differenti u istituzzjonijiet speċifiċi għar-reġistrazzjoni jew għall-protezzjoni, u barra minn hekk, l-interpretazzjoni tal-ksur ta' dawn id-drittijiet tista' tvarja minn pajjiż għall-ieħor u qiegħda tinbidel b'mod rapidu f'xi każijiet.

4.2

L-analiżi tal-komponenti tal-mediċini (mingħajr l-użu jew il-pubblikazzjoni tar-riżultat), jew l-inġinerija inversa tas-software jew tal-komponenti elettroniċi għall-iskop ta' interoperabilità jew l-eżerċizzju ta' dritt leġittimu bħad-dritt għar-riproduzzjoni privata permezz ta' tidwir bil-kliem ta' dispożizzjoni (ġeneralment dgħajfa ħafna) ta' protezzjoni jistgħu jikkostitwixxu falsifikazzjoni jew riproduzzjoni illiċita f'diversi Stati Membri, fejn il-multi jistgħu wkoll ikunu għolja, anke fin-nuqqas ta' skop kummerċjali jew kriminali.

4.2.1

Il-Kumitat diġà stqarr favur ġlieda koordinata fil-livell komunitarju kontra d-diversi forom ta' falsifikazzjoni kummerċjali li tolqot lill-ekonomija Ewropea, u favur it-trażżin ta' diversi reati kontra d-drittijiet tal-proprjetà industrijali u d-drittijiet ta' l-awtur (10) li joħolqu ħsara serja lill-ekonomija Ewropea. Il-falsifikazzjoni fuq skala wiesa' sikwit titwettaq minn organizzazzjonijiet kriminali jew minn gruppi organizzati u tista' tkun ta' perikolu għas-saħħa, għas-sigurtà u għall-ħajja tal-persuni: dawn l-aħħar każijiet iridu jitqiesu bħala ċirkustanzi aggravanti meta jiġu determinati s-sanzjonijiet penali. L-abbozz ta' Direttiva għandu jżomm il-prinċipju ta' żjieda fil-multi fiċ-ċirkustanzi kollha li jitqiesu bħala aggravanti.

4.2.2

Bħal fil-każ tad-Direttiva ta' l-2004, il-Kumitat japprova l-fatt li l-armonizzazzjoni proposta tikkonċerna biss il-ksur imwettaq fuq skala kummerċjali, u għalhekk, ta' natura li sostenzjalment jista' jolqot is-suq uniku. Ikun ukoll utli li t-terminu “kummerċjali” jiġi definit b'mod aktar ċar, per eżempju billi jiġi preċiżat li l-prodotti jew is-servizzi falsifikati huma destinati għal bejgħ bi kwantitajiet kbar biżżejjed li joħolqu telf finanzjarju sinjifikanti jew li huma perikolużi irrispettivament mill-kwantitajiet mibjugħa, u li, fi kwalunkwe każ, il-persuni li jwettqu dawn ir-reati jaġixxu bi skop li jiksbu vantaġġ finanzjarju illegali. L-applikazzjoni tas-sanzjonijiet penali tissopponi theddida ċara għall-ordni pubblika, u din it-theddida tista' tvarja fl-intensità u fil-gravità: ir-reat u l-multa jridu jkunu proporzjonati għat-theddida, iżda wieħed jista' jiddubita mill-fatt jekk id-distinzjonijiet bejn “ksur tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali fuq skala kummerċjali” u “ksur gravi” humiex ċari u jekk is-severità tal-multi tikkorrespondix għall-prinċipju tal-proporzjonalità inerenti għal-liġi penali. Barra minn hekk, l-iskambji privati ta' fajls fuq l-internet jew ir-riproduzzjoni (jew ir-remix tal-mużika), jew ir-rappreżentazzjoni ta' xogħlijiet, materjali jew intellettwali fil-qafas familjali jew privat jew għall-finijiet ta' studju jew ta' speriment huma esklużi b'mod impliċitu mill-qasam ta' applikazzjoni tal-leġislazzjoni proposta. Ikun xieraq li din l-esklużjoni tkun ċara.

4.2.3

Il-Kumitat irid ifakkar li d-drittijiet ta' forma mhux materjali milqutin mill-falsifikazzjoni m'humiex drittijiet assoluti. Kull dritt ikkonċernat għandu l-ispeċifiċitajiet proprji tiegħu, u bi prinċipju, jikkonċedi esklussività u monopolju temporanju fl-użu kummerċjali, li jvarja fit-tul u fil-validità ġeografika. Fi kliem ieħor, jikkostitwixxi miżura protezzjonista limitata fiż-żmien (bi skambju tal-pubblikazzjoni ta' l-invenzjonijiet fil-każ tal-brevetti, u xogħlijiet intellettwali fil-każ tad-dritt ta' l-awtur). Iżda t-titulari tal-liċenzji u l-utenti awtorizzati jew bona fide ta' prodotti u servizzi jew xogħlijiet intellettwali wkoll għandhom id-drittijiet, xi kultant estensivi ħafna fil-qafas ta' ċerti liċenzji (11). Diversi sistemi interni ta' liġi jinkludu inkonsistenzi u jqiegħdu d-drittijiet tal-produtturi, tad-distributuri u ta' l-industriji qabel id-drittijiet tal-konsumaturi. L-intenzjoni li jiġu introdotti fil-liġi nazzjonali sanzjonijiet penali iebsin f'numru ta' pajjiżi tidher li qiegħda tkompli iżżid ma' dan il-preġudizzju. Dan iwassal għal paradoss fejn il-multa massima għal ksur fuq skala kummerċjali stabbilita fil-proposta ta' direttiva tista' tkun ugwali jew inqas mill-multa massima għal ksur wieħed!

4.2.4

Il-Kumitat jixtieq li l-Kummissjoni tagħti bidu, per eżempju billi twettaq studju komparattiv fil-profond tal-liġi nazzjonali wara t-traspożizzjoni, analiżi bir-reqqa tal-liġi penali nazzjonali fid-dawl tal-liġi penali komunitarja, sabiex tassigura armonizzazzjoni ġenwina fl-UE kollha. Dan huwa partikolarment importanti fil-qasam tad-dritt ta' l-awtur u d-drittijiet relatati, fejn it-tfassil dejjem aktar strett ta' leġislazzjoni xi kultant jirriżulta f'livelli ta' sanzjonijiet jew ta' multi li mhumiex proporzjonati u li m'għandhom l-ebda skop ġenwin peress li l-mudelli kummerċjali għad-distribuzzjoni tax-xogħlijiet għadhom ma ġewx totalment żviluppati, bl-eliminazzjoni programmata ta' kopji mhux awtorizzati ta' DRM (sistemi ta' protezzjoni kontra l-kopji) fuq perijodu fil-qasir, u peress, li f'ċerti każi, it-taxxa fuq l-għodda ta' sostenn tikkumpensa b'mod wiesa' lit-titulari tad-drittijiet kontra riproduzzjoni mhux awtorizzata.

4.3.1

Il-Kumitat jixtieq li tingħata definizzjoni aktar ċara tan-natura tar-reat ta' ħtija morali għall-offiżi ta' falsifikar u ta' imitazzjoni ta' prodotti jew ta' servizzi li jaqgħu taħt il-proprjetà intellettwali. Offiża penali għandha tinkludi element intenzjonali min-naħa ta' dak li jwettaq ir-reat, jew tal-kompliċi tiegħu: il-Ftehim TRIPS jirreferi għal “att volontarju ta' falsifikazzjoni”, u d-direttiva titkellem dwar att intenzjonat, li jkun sar apposta. L-offiża tinkludi wkoll element materjali, fi kliem ieħor it-twettiq ta' l-offiża, jew mill-inqas it-tentattiv li ssir l-offiża. Dawn iż-żewġ elementi huma kumulattivi; l-intenzjoni biss ma tikkostitwixxix offiża (sakemm ma nwaqqfux pulizija tal-ħsieb). Iżda, l-inċitament għat-twettiq ta' reat jista' jiġi stabbilit biss jekk “ix-xewwiex” iforni l-għodod (ġeneralment illegali) għall-iskop speċifiku li jitwettaq ir-reat. Barra minn hekk, il-Kumitat jemmen li l-provvediment biss ta' materjali jew ta' software li jintużaw b'mod wiesa', jew ta' l-aċċess għall-Internet, ma jistgħux jiġu kkunsidrati bħala kompliċità jew reat “ta' inċitament” (li ġeneralment jeżisti biss f'numru limitat ta' sitwazzjonijiet penali, u li huwa diffiċli li jiġi ppruvat) jekk dawn il-mezzi jintużaw mill-falsifikaturi. Il-kunċett ta' kompliċità għandu jkun suffiċjenti fil-liġi komunitarja, peress li l-kwistjoni ta' ko-awturi hija regolata fid-dettall mil-liġijiet nazzjonali. Inkella, dan jista' jwassal għal kundanni fin-nuqqas ta' elementi intenzjonali, li jistgħu joħolqu inċertezzi legali kbar għal numru ta' fornituri ta' tagħmir jew ta' servizzi.

4.3.2

Ir-riproduzzjoni illegali ta' xogħlijiet, mudelli, proċeduri jew invenzjonijiet protetti minn monopolju temporanju tikkostitwixxi l-offiża ta' falsifikazzjoni. Huwa importanti li wieħed jibqa' mad-definizzjoni, mingħajr ma din tiġi estiża sabiex tinkludi l-piraterija (li ġeneralment tinvolvi l-aċċess frodulenti fis-sistemi ta' l-informatika sabiex jinkiseb il-kontroll tagħhom u tinsteraq id-data jew tintuża l-bandwidth, ġeneralment għal finijiet illegali). Il-piraterija hija differenti mill-falsifikazzjoni fis-sens strett, u definizzjonijiet stretti għandhom jibqgħu jiġu applikati għar-reati penali. Id-dħul mhux awtorizzat f'sistemi informatiċi, is-serq ta' data jew ta' bandwith, u attakki fuq il-privatezza għandhom mingħajr dubju jkunu soġġetti għal proċeduri penali approprijati, iżda dawn ma jikkostitwixxux direttament il-falsifikazzjoni. Il-ġlieda kontra l-piraterija ta' l-informatika għandha ssir b'mod speċifiku, anke jekk il-kunċetti jintużaw b'mod impreċiż f'numru ta' dikjarazzjonijiet politiki, li għandhom tendenza li jużaw kelma flok oħra u joħolqu livell ta' konfużjoni. Il-piraterija ta' l-informatika tintuża minn organizzazzjonijiet ta' terroristi u għandha tkun iċ-ċentru ta' attenzjoni speċjali u kooperazzjoni internazzjonali adattata.

4.3.3

It-terminu “organizzazzjoni kriminali” jew ta' kriminalità organizzata użata fil-memorandum ta' spjegazzjoni għandu jkun ikkompletat bit-terminu ta' “grupp organizzat”, peress li t-terminu diġà jeżisti bħala ċirkostanza aggravanti f'ċerti leġislazzjonijiet penali. Falsifikazzjoni kummerċjali li sseħħ minn grupp organizzat jew fil-qafas ta' organizzazzjoni kriminali għandha tikkostitwixxi ċirkostanza aggravanti, li tiġġustifika multi jew pieni ħorox.

4.3.4

Il-Kummissjoni tindika li l-Istati Membri huma ħielsa li jadottaw multi aktar ħorox jew li jippenalizzaw atti oħra. Dan jista' jiġi interpretat bħala tħeġġiġ sabiex jiġu imposti penali fuq atti mhux kummerċjali jew ukoll sabiex tiġi estiża d-definizzjoni tal-falsifikazzjoni kriminali għal atti li b'mod strett ma jikostitwixxux ir-riproduzzjoni jew l-ikkopjar ta' prodott, proċedura jew xogħol intellettwali.

4.3.5

Il-Kumitat għandu riservi fuq il-fatt li l-liġi komunitarja u ċerti sistemi oħrajn ta' liġi nazzjonali qegħdin jassimilaw software ta' l-ikkopjar li jistgħu iqarrqu jew iħassru s-sistemi DRM (12) (sistemi, tagħmir jew software kontra r-riproduzzjoni, sikwit ineffettivi u mhux encrypted), bil-falsifikazzjoni ta' sistemi DRM, filwaqt li dak li qiegħed jiġi definit bħala “falsifikazzjoni” ma jikkostitwixxix ikkopjar jew riproduzzjoni tas-sistema oriġinali. Barra minn hekk, is-sistemi DRM m'humiex standard. Dawn jiddependu minn pjattaforma jew minn fornitur, u l-format tal-fajls jistgħu jkollhom brevett, u dan jikkostitwixxi xkiel għall-interoperabilità jew ikun maħsub li joħloq suq 'ilsir' billi tiġi eliminata l-kompetizzjoni. Il-ħolqien u l-użu ta' metodi ta' kkopjar sabiex il-konsumatur jew l-intrapriżi titulari ta' liċenzja ta' software ikunu jistgħu jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom (ikkopjar għal użu personali, bħala backup u għal użu fuq diversi tagħmir standard) m'għandux ikun ippenalizzat fih innifsu, iżda biss jekk ikun hemm l-element intenzjonali jew dak materjali ta' reat fuq skala kummerċjali.

4.3.6

Il-Kumitat jappoġġja l-prinċipju li l-azzjoni penali pubblika tkun indipendenti minn kwalunkwe azzjoni ċivili jew akkużi kriminali li jinbdew mill-vitma. Fil-fatt, f'kuntest dominat minn organizzazzjonijiet kriminali tal-mafja, il-vittmi jistgħu jsibuha bi tqila li jibdew proċeduri sabiex jipproteġu d-drittijiet tagħhom. Barra minn hekk, il-falsifikazzjoni kummerċjali, b'mod partikolari meta mwettqa minn grupp kriminali organizzat jew minn organizzazzjonijiet kriminali, saħansitra terroristi, tolqot l-ekonomija u l-benesseri soċjali. Il-ġlieda kontriha għandha tkun ir-responsabilità ta' l-Istat.

4.3.7

Il-Kumitat jittama li kooperazzjoni effettiva bejn l-Istati Membri tkun tista' twassal għal ġlieda effettiva kontra n-netwerks internazzjonali tal-falsifikazzjoni, b'mod partikolari dawk marbutin ma' l-organizzazzjonijiet kriminali u ma' l-attivitajiet ta' ħasil ta' flus. F'dan il-kuntest, wieħed ifakkar li numru minn dawn in-netwerks joperaw minn pajjiżi terzi u li huwa indispensabbli li l-azzjoni tkun estiża lil hinn mill-fruntieri ta' l-Unjoni permezz tal-mezzi offruti mil-liġi internazzjonali.

4.3.8

Fil-livell komunitarju, il-Kumitat jemmen li timijiet komuni ta' investigazzjoni mill-pulizija għandhom jaħdmu flimkien mat-timijiet doganali kif ukoll mal-vittmi tal-falsifikazzjoni jew l-esperti maħtura minnhom. Il-KESE jilqa' l-fatt li l-vittmi għandhom jiġu involuti fil-proċeduri ta' investigazzjoni, iżda jirrakkomanda li r-rwol tagħhom għandu jkun illimitat għall-provvediment ta' informazzjoni lill-awtoritajiet pubbliċi. Ikun inapproprijat li wara akkuża ta' falsifikazzjoni kummerċjali, intrapriża tkun involuta fil-kontrolli ta' l-attivitajiet jew il-konfiska ta' proprjetà ta' kompetitur, li jitqies bħala innoċenti sakemm ma jiġix ippruvat mod ieħor mill-Qorti. Għall-Kumitat huwa importanti li jiġu evitati tendenzi lejn ġustizzja privata jew indħil abbusiv fil-proċeduri penali min-naħa ta' persuni li m'għandhom l-ebda awtorità pubblika.

4.3.9

Fl-aħħar, il-Kumitat huwa mħasseb bit-tendenza dejjem tikber li n-netwerks ta' l-Internet jittieħdu għall-skopijiet kummerċjali u bit-talbiet ta' estensjoni f'dan is-settur ta' attivitajiet tas-sanzjonijiet penali previsti fil-Ftehim TRIPS, kif jidher biċ-ċar fir-rapport 2006 tad-Dipartiment tal-Kummerċ ta' l-Istati Uniti dwar il-Kapitoli 301 u Super 301 (13), fl-applikazzjoni tat-Trattati WIPO dwar il-proprjetà intellettwali fuq l-Internet, li huwa għodda b'xejn fil-qasam pubbliku u oġġett komuni universali.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/8

1.1

Il-konklużjonijiet tal-Presidenza tal-Kunsill Ewropew tat-23-24 ta' Marzu 2006 jitolbu għal rapporti sommarji mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew b'appoġġ għall-Isħubija għat-Tkabbir u l-Impjieg kmieni fl-2008.

1.2

B'żieda ma' dan, il-Kunsill Ewropew ippropona oqsma speċifiċi għall-azzjonijiet ta' prijorità għall-perijodu 2005-2008:

2.1

Minkejja li l-Istrateġija ta' Lisbona pproduċiet riżultati pożittivi, s'issa għadha ma tatx riżultati kompluti, b'mod partikulari, fl-oqsma tat-tkabbir ekonomiku u industrijali u l-ħolqien ta' iktar impjiegi u impjiegi aħjar. F'termini ta' kompetizzjoni globali, l-Ewropa qiegħda tiffaċċja sfidi minn kompetituri tradizzjonali u iktar riċenti li ma tistax tittratta magħhom b'mod adegwat.

2.2

L-intrapriżi ta' l-Ewropa qegħdin jiffaċċjaw suq uniku mhux komplut fejn jistgħu joperaw, speċjalment fir-rigward ta' l-armonizzazzjoni tar-regoli ta' taxxa, l-implimentazzjoni wisq bil-mod tad-direttivi mill-Istati Membri, il-piż amministrattiv li fadal, in-nuqqas ta' mobilità tax-xogħol. L-SMEs, b'mod partikulari għandhom diffikultajiet sabiex jegħlbu dawn l-ostakli.

2.3

Sfidi oħra li jridu jingħelbu huma n-nuqqas ta' intraprenditorija, ix-xjuħija tal-popolazzjoni u l-effet tagħħa fuq l-intraprenditorija, il-provvista tax-xogħol u ħtieġa ikbar għal enfasi fuq it-trasferiment ta' l-intrapriża, l-aċċess għall-finanzi fil-fażi tal-bidu u t-tkabbir, l-aċċess għar-riżultati tar-riċerka u l-opportunitajiet ta' innovazzjoni li dawn joħolqu.

2.4

L-Intrapriżi ż-Żgħar u ta' Daqs Medju (SMEs) jaqdu rwol ewlieni fil-ksib ta' l-għanijiet ta' Lisbona. Madankollu, il-kontribuzzjoni neċessarja tagħhom ġiet ittraskurata fl-ewwel snin ta' l-implimentazzjoni. B'mod speċjali l-involviment ta' l-organizzazzjonijiet ta' l-SMEs fl-evalwazzjoni tal-progress għandu jiġi żviluppat aħjar kif ukoll ir-rwol tagħhom fil-promozzjoni ta' l-SMEs fil-livelli kollha tal-politika. Fl-okkażjoni tar-reviżjoni li jmiss tal-linji ta' gwida integrati għat-tkabbir u l-impjieg għas-snin 2008-2010, il-KESE jsejjaħ għal linji ta' gwida għall-SMEs li jkunu indirizzatiaħjar u aktar effettivi, speċjalment fir-rigward tal-kapitolu dwar ir-riformi mikro-ekonomiċi. Sabiex jiġu implimentati bis-sħiħ fil-proċess, il-KESE jħeġġeġ lill-Kunsill sabiex jagħti bażi legali lill-Karta għall-Intrapriżi ż-Żgħar — kif mitlub mill-Parlament — sabiex tissaħħaħ il-bażi għal azzjoni addizzjonali. Il-linji u azzjonijiet ta' politika li ġejjin huma meqjusa bħala kruċjali sabiex jiġi żviluppat il-potenzjal intraprenditorjali ta' l-SMEs.

2.4.1

Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Kunsill sabiex jagħmlu kull sforz sabiex jikkontribwixxu lejn il-prinċipju “L-Ewwel Aħseb fiċ-Ċokon”, prinċipju ewlieni fil-leġislazzjoni kollha rilevanti.

2.4.2

Il-KESE jsejjaħ għal “Sena ta' l-Intraprenditur” fl-2009 sabiex jiġi enfasizzat ir-rwol ewlieni li jaqdu l-intraprendituri għat-tkabbir u l-benesseri u sabiex jistimola liż-żgħażagħ u oħrajn sabiex jikkunsidraw l-intraprenditorija bħala karriera.

2.4.3

Il-KESE jsejjaħ għal sforzi sabiex jiġi assigurat Programm għall-Kompetittività u l-Innovazzjoni effettiv, li jipprovdi appoġġ effiċjenti u aċċess faċli lill-SMEs; isejjaħ ukoll sabiex is-7 Programm ta' Qafas għall-Iżvilupp u r-Riċerka u l-Fondi Strutturali jiffaċilitaw l-aċċess għall-SMEs. L-effikaċja u l-aċċessibilità ta' dawn il-programmi kif ukoll JEREMIE għandhom ikunu sorveljati b'mod strett.

2.4.4

Il-beni l-iktar prezzjuż ta' kumpanija huwa l-kapital uman. Strutturi adegwati ta' appoġġ, offerti ta' taħriġ magħmula apposta u inċentivi finanzjarji ddisinjati tajjeb għandhom jgħinu lill-SMEs sabiex itejbu l-kompetenzi u l-ħiliet tal-ħaddiema kif ukoll ta' l-intraprendituri billi jinvestu fit-taħriġ kontinwu.

2.4.5

Il-KESE jsejjaħ lill-Kummissjoni sabiex tagħmel analiżi ta' l-involviment ta' l-SMEs fil-programmi komunitarji. Jekk il-parteċipazzjoni m'hijiex meqjusa bħala suffiċjenti, persentaġġ minimu għandu jkun obbligatorju.

2.4.6

L-akkwist pubbliku huwa strument importanti li jgħin lill-SMEs sabiex jiżviluppaw l-attivitajiet tagħhom. L-involviment ta' l-SMEs għandu jkun sorveljat b'mod strett, u l-miżuri li jiffaċilitaw l-aċċess tagħhom għall-Akkwist Pubbliku għandhom jiġu żviluppati. L-iskambju ta' l-aħjar prassi għalhekk għandu jkun imħeġġeġ.

2.4.7

Għandha tinħoloq struttura ta' koordinazzjoni fil-livell tal-Kummissjoni għal politika ta' l-SMEs li hija reali, effiċjenti u effettiva fil-programmi, azzjonijiet u miżuri leġislattivi kollha.

2.4.8

Huwa meħtieġ li jitfasslu miżuri speċjali għall-promozzjoni u t-tijib ta' l-aħjar prassi marbuta ma' l-SMEs u t-tkabbir tal-kompetittività, speċjalment f'dawk ir-reġjuni b'livell baxx ta' żvilupp Ewropew. Dawn il-miżuri għandhom jiġu implimentati permezz ta' organizzazzjonijiet għall-SMEs.

3.1

L-Istrateġija ta' Lisbona hija magħrufa l-aħjar, b'manjiera riduttiva, bħala impenn sabiex l-Ewropa ssir l-iktar ekonomija dinamika, kompetittiva, ibbażata fuq l-għarfien fid-dinja sas-sena 2010. Minbarra l-punti prinċipali, il-Kunsill adotta wkoll il-Karta ta' L-intrapriżi ż-Żgħar f'Ġunju 2000 f'Santa Maria da Feira.

3.2

Il-Kumitat ifakkar li mill-bidu nett, il-mandat ta' Lisbona ta' l-24 ta' Marzu 2000:

3.3

Fil-Kunsill Ewropew tar-Rebbiegħa f'Marzu 2005, il-Kunsill ipproċeda għar-reviżjoni ta' nofs it-term ta' l-Istrateġija ta' Lisbona u ddeċieda li jniedi l-proċess mill-ġdid billi jerġa' jiffoka fuq it-tkabbir u l-impjieg bħala l-prijoritajiet politiċi ewlenin. Intlaħaq ftehim fuq il-linji ta' gwida integrati għat-tkabbir u l-impjieg (1) li għandhom irawmu l-koerenza tal-miżuri tar-riforma u jipprovdu pjan ta' direzzjoni għad-disinn ta' programmi nazzjonali għar-riforma.

3.4

Fl-evoluzzjoni ta' l-Istrateġija ta' Lisbona, it-tfittxija għall-kompetittività u t-tkabbir hija karatteristika essenzjali għat-twettiq ta' benesseri ekonomiku mtejjeb, il-ħolqien ta' l-impjieg, il-ħarsien tal-kwalità ta' l-istil ta' ħajja kif ukoll fit-titjib tagħhom. Mill-banda l-oħra, kwalità aħjar tal-ħajja, titjib soċjali u sostenibilità ambjentali jistgħu joħolqu t-tkabbir ukoll. L-oqsma fejn l-Istrateġija ta' Lisbona s'issa għadha ma pproduċietx riżultati, huma t-tkabbir ekonomiku u industrijali u l-ħolqien ta' iktar impjiegi u impjiegi aħjar. F'termini ta' kompetizzjoni globali, l-Ewropa qiegħda tiffaċċja d-diffikultajiet. Mit-tnedija tal-proċess ta' Lisbona, l-UE għaddiet minn tkabbir kbir minn 15 sa 25 imbagħad 27 Stat Membru.

3.5

Il-Kumitat l-ewwel jixtieq jinnota li l-Istrateġija ta' Lisbona diġà ppermettiet numru ta' żviluppi pożittivi inklużi:

3.6

Minkejja dawn il-punti pożittivi, l-osservazzjoni ewlenija hija li l-Ewropa, maqbuda bejn il-kompetituri l-kbar industrijalizzati tagħha u ekonomiji ġodda bi spiża baxxa ta' produzzjoni li qegħdin jagħmlu użu ikbar mit-teknoloġiji l-ġodda, qiegħda tiffaċċja sfidi kompetittivi li kulma jmur qegħdin dejjem jikbru. Bosta indikaturi jagħtu lok għat-tħassib, per eżempju:

3.7

Fl-istess ħin, ir-riformi ta' l-Istrateġija ta' Lisbona għadhom lura:

3.7.1

Fil-livell Ewropew, l-Istati Membri ddeċidew li s-suq uniku kellu jiġi komplut f'bosta oqsma (l-enerġija, is-servizzi, l-akkwist pubbliku, in-netwerks trans-Ewropej, l-adattament tas-servizzi pubbliċi), iżda jinqgħu lura milli jimplimentawil-miżuri neċessarji fil-ħin stipulat.

3.7.1.1

Fil-livell Ewropew, mis-snin 90 il-Kummissjoni ħadet ammont kbir ta' inizjattivi sabiex l-ewwelnett tifhem aħjar il-ħtiġijiet u l-ħidma ta' l-SMEs u t-tieninett sabiex tappoġġja l-iżvilupp tagħhom u tgħinhom jisfruttaw aħjar il-potenzjal tagħhom li joħolqu l-impjiegi. Dawn l-azzjonijiet ġew rinfurzati f'dawn l-aħħar snin bin-nomina ta' Rappreżentant Speċjali (envoy) għall-SMEs, il-pjan ta' azzjoni għall-intraprenditorija adottat fl-2004, u l-isforzi għal leġislazzjoni aħjar, aċċess aħjar għall-finanzi (FEI u BEI), il-Programm għall-Kompetittività u l-Innovazzjoni (CIP).

3.7.2

Fil-livell nazzjonali, ir-riżultati jvarjaw, u l-insuffiċjenzi jikkonċernaw l-iktar:

3.7.3

L-Istati Membri l-ġodda ta' sikwit ikollhom jegħlbu ostakli addizzjonali minħabba f'differenza fl-iżvilupp, per eżempju fl-impjieg, it-teknoloġiji jew l-ambjent, minkejja li dawn l-ostakli xi kultant jiġu kumpensati b'miżuri ta' tiġdid li huma iktar radikali minn dawk fl-UE-15.

3.8

Nirreferi għar-rapport imħejji mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) b'talba mill-Kunsill Ewropew ta' Marzu 2005, li jippreżenta r-riżultati tal-konsultazzjoni tal-KESE ma' l-imsieħba tiegħu, fl-Istati Membri kollha u fil-livell Ewropew, dwar l-implimentazzjoni ta' l-Istrateġija ta' Lisbona u r-rwol ta' l-imsieħba soċjali u l-komponenti oħra tas-soċjeta ċivili organizzata (2). Numru ta' rapporti dwar l-Istrateġija ta' Lisbona u aspetti speċifiċi tagħha ġew ippubblikati mill-Kumitat f'dawn l-aħħar snin (3).

4.1.1

Il-maġġoranza l-kbira ta' l-intrapriżi (99.8 %) fl-Ewropa huma SMEs. Il-kumpanija tipika Ewropea hija mikro-kumpanija (91 %); 7 % huma intrapriżi żgħar. Mhux talli l-biċċa l-kbira ta' l-intrapriżi fl-Ewropa huma żgħar, iżda jsarrfu wkoll f'ammont sinifikanti ta' l-esperjenza Ewropea tax-xogħol (żewġ terzi ta' l-impjiegi fis-settur privat) u attività ekonomika (57 % tal-Prodott Gross Nazzjonali) (4).

4.1.2

Sabiex jitjieb il-monitoraġġ tal-prestazzjonijiet ta' l-SMEs, il-KESE jsejjaħ lill-Kummissjoni Ewropea sabiex tniedi mill-ġdid l-attivitajiet ta' l-Osservatorju Ewropew għall-SMEs.

4.1.3

L-SMEs huma l-muturi ewlenin li jiġġeneraw l-impjiegi, li jirrappreżentaw wieħed mis-sorsi prinċipali ta' dħul għall-baġit nazzjonali (taxxi, VAT, eċċ.), li joffru l-opportunità ta' suċċess professjonali u soċjali għal parti mdaqqsa tal-popolazzjoni, speċjalment fl-iktar settur attiv u innovattiv tiegħu, li jmexxi l-ekonomija 'l quddiem. Barra minn hekk, dawn jassiguraw il-komponent ewlieni ta' sfond ekonomiku favorevoli għall-ekonomija tas-suq, karatterizzata mill-flessibilità, l-innovazzjoni u d-dinamiżmu, u li jirrappreżentaw iż-żerriegħa tal-kumpaniji l-kbar tal-ġejjieni speċjalment f'setturi ekonomiċi ġodda bbażati fuq teknoloġiji kumplessi.

4.2.1

L-enfasi fuq il-kompetittività tirrikonoxxi l-ħtieġa li tinkiseb kompetittività sostenibbli f'ekonomija miftuħa u globali permezz tat-titjib fl-użu tagħna tat-teknoloġiji ġodda, l-identifikazzjoni ta' taħriġ vokazzjonali aktar effettiv, l-assigurazzjoni li l-impjegati huma kkwalifikati tajjeb u t-titjib fil-produttività. Il-kunċett ta' kwalità (kwalità ta' merkanzija, servizzi, regolamentzzjoni, gvernanza, impjieg, relazzjonijiet soċjali u l-ambjent) huwa ċentrali għall-istrateġija.

4.2.2

Sabiex tiġi assigurata l-istabilità ekonomika, l-Istati Membri għandhom iżommu l-objettivi baġitarji ta' nofs it-term tul iċ-ċiklu ekonomiku jew jieħdu l-miżuri korrettivi neċessarji. Soġġett għal dan, l-Istati Membri għandhom jevitaw il-politiki fiskali pro-ċikliki. L-Istati Membri li qegħdin jippreżentaw defiċits tal-kont kurrenti li qegħdin fir-riskju li ma jkunux sostenibbli għandhom jaħdmu sabiex jikkoreġuhom billi jimplimentaw ir-riformi strutturali sabiex isaħħu l-kompetittività esterna u sabiex jikkontribwixxu lejn il-korrezzjoni tagħhom permezz ta' politiki vijabbli. Dawn il-miżuri jirrappreżentaw il-minimu minħabba x-xjuħija tal-popolazzjoni Ewropea.

4.2.3

Il-KESE huwa tal-fehma li ser ikun possibbli li jiġu eliminati l-ostakoli fl-Ewropa li qegħdin jonħqu rkupru ekonomiku sostenibbli u aktar wiesa' biss jekk ikun hemm bidla radikali fil-politiki ekonomiċi u b'mod partikulari l-politiki makro-ekonomiċi. L-UE għandha taġġixxi minn ġewwa jekk ser tmexxi lill-ekonomija Ewropea lura għat-triq tat-tkabbir u l-okkupazzjoni sħiħa. Dan ser jeħtieġ politika makro-ekonomika bilanċjata bl-għan iddikjarat li: jinkisbu l-objettivi ta' l-Istrateġija ta' Lisbona, partikularment l-okkupazzjoni sħiħa; it-tisħiħ tal-kompetittività; u li tingħata kunsiderazzjoni reali lill-obbligazzjoni li jissegwa l-iżvilupp sostenibbli, b'konformità mal-konklużjonijiet tas-Samit ta' Göteborg.

4.2.4

Il-KESE jfakkar li l-għan tal-politika monetarja għandu jkun li toħloq bilanċ bejn l-istabilità tal-prezzijiet, it-tkabbir ekonomiku u l-impjieg. Jagħmel sens li l-BĊE jiġi mħeġġeġ jidentifika l-istabilità f'sens usa', jiġifieri mhux biss l-istabilità tal-prezzijiet iżda wkoll l-istabilità f'termini tat-tkabbir, l-okkupazzjoni sħiħa u l-koeżjoni soċjali (5). Sabiex jinkisbu r-riżultati huwa importanti li l-baġits nazzjonali jikkonformaw mal-politiki tal-BĊE u jirrispettaw Il-Patt għall-Istabilità u t-Tkabbir.

4.2.5

Barraminhekk, il-KESE jenfasizza r-rilevanza speċjali tas-servizzi relatati ma' l-intrapriża bħala parti mill-SMEs għas-suċċess tal-proċess ta' Lisbona u l-kompetittività ta' l-UE. B'segwitu tal-komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar is-suġġett (6), il-KESE jenfasizza l-ħtieġa tal-ħolqien ta' ambjent regolatorju li fih l-SMEs ikkonċernati jkunu jistgħu jwettqu r-rikjesti tas-soċjetà.

4.2.6

Il-KESE jappoġġja wkoll l-analiżi wiesa' tal-miżuri ta' appoġġ neċessarji f'27 settur ta' l-industrija tal-manifattura fid-dokument tal-Kummissjoni dwar politika industrijali integrata iżda jinsisti fuq l-implimentazzjoni reali tal-politika b'koordinazzjoni ma' l-Istati Membri (7).

4.3.1

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ il-proposta reċenti tal-Kummissjoni Ewropea sabiex tnaqqas il-piż amministrattiv għall-kumpaniji b'25 % sa l-2012 (9). Dan jista' jwassal għal żieda fil-Prodott Gross Domestiku ta' l-UE ta' 1.5 %. Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tressaq Strateġija ċara għas-semplifikazzjoni ta' l-ambjent regolatorju komplut sabiex jiġi evitat li ma jkunx hemm riżultat (10).

4.3.2

It-tnaqqis tal-piż amministrattiv jista' jagħti spinta lid-dinamiżmu ekonomiku. Il-kontroll tal-piż ta' l-obbligazzjonijiet legali u regolatorji jeħtieġ approċċ globali mill-awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali kif ukoll mill-Unjoni Ewropea. Huwa essenzjali li r-regolamenti jkunu ddisinjati tajjeb u b'mod proporzjonali.

4.3.3

Il-ħolqien tal-Bord għall-Evalwazzjoni ta' l-Impatt (għall-Intrapriżi), imħabbar mill-Kummissjoni fid-deskrizzjoni strateġika tagħha dwar “Leġislazzjoni Aħjar” (11) u mmirat lejn it-tisħiħ fil-kwalità u l-effiċjenza ta' l-evalwazzjonijiet ta' l-impatt, għandui l-appoġġ tal-KESE. Madankollu, m'għandux jillimita ruħu biss għall-koordinazzjoni sempliċi, iżda għandu wkoll jikkunsidra l-kwalità tax-xogħol relatat ma' l-SMEs u l-analiżi tal-konsegwenzi ekonomiċi u soċjali tal-proposti regolatorji. Regolamenti ġodda fil-livell nazzjonali u Komunitarju għandhom jiġu eżaminati bir-reqqa sabiex jiġi evalwat l-impatt tagħhom fuq l-SMEs.

4.3.4

L-impatti ekonomiċi, soċjali u ambjentali ta' regolamenti ġodda jew riveduti għandhom jiġu evalwati bir-reqqa sabiex jiġu identifikati l-kumpensi potenzjali u s-sinerġiji bejn l-objettivi differenti ta' politika. Barraminhekk, ir-regolamentazzjoni eżistenti qiegħda tiġi eżaminata bir-reqqa sabiex tiġi evalwata l-possibilità ta' semplifikazzjoni u l-impatt tagħha fuq il-kompetittività qiegħed jiġi valutat. Attenzjoni speċjali għandha tingħata lill-evalwazzjonijiet ta' l-impatt indipendenti għall-intrapriżi, inkluża mira speċifika lejn intrapriżi żgħar, ta' kull proposta leġislattiva u regolattiva mill-Kummissjoni Ewropea. Fl-aħħar, approċċ komuni għall-kejl ta' l-ispejjeż amministrattivi ta' leġislazzjoni ġdida u eżistenti qiegħda tiġi żviluppata. Il-prinċipju ta “L-Ewwel Aħseb fiċ-Ċokon” għandu jkun il-prinċipju ewlieni fir-reviżjoni tal-leġislazzjoni eżistenti u t-tfassil ta' waħda ġdida. Dan ifisser li l-leġislazzjoni għandha tikkunsidra l-partikularitajiet ta' l-SMEs.

4.3.5

Il-KESE jenfasizza li t-titjib huwa importanti speċjalment għall-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) li s-soltu għandhom riżorsi limitati biss sabiex jittrattaw ma' l-amminstrazzjoni imposta kemm mil-leġislazzjoni Komunitarja kif ukoll nazzjonali.

4.3.6

Għandhom jittieħdu l-passi neċessarji sabiex jassiguraw li l-Istati Membri kollha jimplimentaw id-direttivi kollha fil-ħin u b'livell ta' kwalità għoli, u jikkonvinċu lill-gvernijiet nazzjonali u reġjonali u l-leġislaturi sabiex jibdew il-proġetti tagħhom stess għas-semplifikazzjoni, u dawn għandhom jiffokaw b'mod partikulari fuq ir-regolamentazzjoni li, permezz ta' l-implimentazzjoni tal-liġi Ewropea, ġiet “mgħobbija” b'eżiġenzi eċċessivi (il-fenomenu msejjaħ “gold-plating”).

4.3.7

Il-biċċa l-kbira ta' l-atturi tal-politika fil-livelli reġjonali, nazzjonali u Ewropej ma jafux biżżejjed dwar ir-realtà fl-intrapriżi ż-żgħar u l-ħtiġijiet veri tagħhom. L-involviment imtejjeb ta' l-assoċjazzjonijiet ta' l-SME (12) fil-livelli kollha huwa prerekwiżit sabiex titjieb il-kwalità tal-politika ta' l-SMEs fl-Ewropa. It-tisħiħ ta' l-assoċjazzjonijiet ta' l-intrapriżi ż-żgħar hija waħda mill-elementi ewlenin tal-Karta Ewropea għall-Intrapriżi ż-Żgħar (2000). Assoċjazzjonijiet rappreżentattivi ta' l-SMEs għandhom ikunu involuti bħala partijiet interessati importanti fil-livelli kollha tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet.

4.3.8

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ il-Karta Ewropea għall-Intrapriżi ż-Żgħar li wriet kemm hija għodda tajba għall-monitoraġġ tal-progress u sabiex il-problemi ta' l-SMEs jiġu identifikati, kif ukoll sabiex jiġi assigurat li l-Istati Membri jieħdu passi sabiex itejbu l-koordinazzjoni tal-politiki kummerċjali fl-Ewropa kollha. Huwa importanti lil jinżamm ritmu sostnut fil-proċess ta' l-integrazzjoni tar-rapporti ta' l-implimentazzjoni tal-Karta fir-rapporti annwali ta' l-Aġenda ta' Lisbona. Huwa essenzjali li din tiġi aġġornata kontinwament u li ssir kompluta fir-rigward ta' l-Istrateġija riveduta ta' Lisbona u l-proċess ewlieni tat-tkabbir ta' l-UE.

4.4.1

L-intraprenditorija hija fenomenu kumpless li jikkostitwixxi elementi ta' sens ta' inizjattiva, teħid ta' riskji u innovazzjoni. Kumpaniji żgħar u ġodda jiġġeneraw l-innovazzjonijiet, jimlew swieq speċjalizzati, joħolqu l-impjieg u jżidu l-kompetizzjoni u b'hekk tiġi promossa l-effiċjenza ekonomika.

4.4.2

L-Unjoni Ewropea kollha qiegħda ssofri minn nuqqas ta' attività intraprenditorjali inizjali. L-aħħar rapport tal-GEM (Global Entrepreneurship Monitor) ma jpoġġi l-ebda Stat Membru Ewropew fl-ewwel 10 pajjiżi (14). Għall-kuntrarju, 8 Stati Membri jinsabu fost l-aħħar 10 livelli ta' parteċipazzjoni (15).

4.4.3

L-intraprenditorija hija importanti għas-soċjetà kollha. Sabiex tiġi promossa u titqajjem kuxjenza dwar il-kultura ta' ħsieb intraprenditorjali, kif ukoll sabiex ikun hemm fehim ta' l-importanza ta' l-intraprenditorija għall-iżvilupp ġenerali tal-pajjiż, il-Kumitat jipproponi li l-2009 tiġi ddikjarata s-Sena Ewropea ta' l-Intraprenditorija. F'dan il-kuntest, il-Kumitat jinnota li r-reviżjoni ta' nofs it-term ta' bosta programmi Komunitarji rilevanti ser issir fl-2010. Attitudnijiet pubbliċi pożittivi dwar l-intraprenditorija għandhom jiġu stabbiliti. Is-Sena tista' tipprovdi wkoll opportunità sabiex jiġu kkonsolidati u rinfurzati skambji eżistenti ta' l-aħjar prassi.

4.4.4

Teżisti ħtieġa kbira fl-UE għal bidliet fil-curricula ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ — b'mod partikulari fil-livell ogħla ta' l-edukazzjoni — sabiex ikun hemm enfasi akbar fuq l-edukazzjoni avvanzata dwar l-intraprenditorija, il-valur strateġiku tal-ġestjoni ta' l-informazzjoni u l-ICT u n-netwerking. Ir-rwol ta' l-iskejjel u l-universitajiet huwa fattur essenzjali fit-trawwim ta' inklinazzjonijiet intraprenditorjali fost iż-żgħażagħ. Il-parteċipazzjoni attiva ta' rappreżentanti tal-kumpaniji fl-edukazzjoni, per eżempju, hija rrakkomandata kif ukoll l-involviment minn organizzazzjonijiet ta' l-intrapriżi. L-attivitajiet fil-midja u l-immaġni li dawn jikkomunikaw huma importanti.

4.4.5

Il-politiki li jassistu lill-intrapriżi sabiex jibdew u jiżviluppaw għandhom jiġu intensifikati u dan għandu jinkludi fost affarijiet oħra, li l-istart-ups ikunu jistgħu jiżvolġu l-attivitajiet tagħhom b'aktar ħeffa u bi spejjeż inqas, miżuri sabiex itejbu l-aċċess għall-kapital riskjuż, iktar programmi għat-taħriġ intraprenditorjali, mizuri li jtejbu l-aċċess għan-netwerks u s-servizzi pubbliċi u netwerk iktar intensiv tas-servizzi ta' appoġġ għall-intrapriżi ż-żgħar. Barra minn hekk huma meħtieġa deċiżjonijiet politiċi fid-dawl tar-riforma tas-sistemi tat-tassazzjoni, regolamentazzjoni, aċċess għas-suq, proċeduri ta' salvataġġ u ristrutturar kif ukoll liġi tal-wirt. Tinħtieġ bidla kulturali fir-rigward ta' l-attitudnijiet dwar il-falliment.

4.4.6

Id-disponibilità ta' finanzjar fi stadju bikri hija kwistjoni kruċjali. Fil-Belġju, ittieħdu inizjattivi mill-gvern immirati lejn it-tnaqqis fid-differenza fl-ekwità. Eżempju wieħed huwa l-fond ARKimedes li ġabar EUR 110 miljun fil-forma ta' ishma jew bonds, garantiti mill-gvern reġjonali Fjaming.

4.4.7

Daqstant essenzjali hija l-provvista ta' informazzjoni u servizzi għall-appoġġ lill-intrapriżi, notevolment għall-intraprendituri ż-żgħar. Programmi ta' konsulenza fir-reġjun Fjaming (il-Belġju) taw prova tal-valur tagħhom.

4.4.8

Il-biża' tal-falliment għandha impatt negattiv qawwi fuq l-istart-ups potenzjali. Qafas soċjali adegwat irid jiġi adottat għan-nies li jaħdmu għal rashom. Dawn għandhom jingħataw it-tieni opportunità iktar faċilment.

4.5.1

Il-potenzjal tas-Suq Uniku għandu jiġi lliberalizzat. L-Unjoni Ewropea issa għandha jkollha l-vantaġġi ta' suq li huwa ikbar minn dak ta' l-Istati Uniti jew iċ-Ċina iżda

4.5.2

L-attrazzjoni ta' l-Unjoni Ewropea bħala lok ta' investiment tiddependi fuq id-daqs u l-ftuħ tas-swieq tagħha, l-ambjent regolatorju tagħha u l-kwalità ta' l-infrastruttura tagħha. Iż-żieda fl-investiment ser jagħmel lill-Ewropa iżjed produttiva għax il-livelli tal-produttività jiddependu fuq l-investiment fil-kapital uman u fiżiku kif ukoll fl-għarfien u l-infrastruttura.

4.5.3

Il-ħila tal-produtturi Ewropej li jikkompetu u li jibqgħu joperaw fis-suq intern huwa essenzjali għas-saħħa kompetittiva tagħhom fis-swieq globali. Filwaqt li s-suq intern għall-merkanzija huwa integrat relattivament tajjeb, is-suq tas-servizzi jibqa', legalment jew fir-realtà, pjuttost frammentat. Sabiex jiġu promossi t-tkabbir u l-impjieg u sabiex tissaħħaħ il-kompetittività, is-suq intern tas-servizzi għandu jopera bis-sħiħ filwaqt li jħares il-mudell soċjali Ewropew. L-eliminazzjoni ta' l-ostakli fiskali għall-attivitajiet transkonfinali u t-tneħħija ta' impedimenti li fadal għall-mobilità tal-ħaddiema ser iġibu wkoll qligħ importanti fl-effiċjenza. Fl-aħħar, l-integrazzjoni sħiħa tas-swieq finanzjarji tista' tgħolli l-livell tal-produzzjoni u l-impjieg billi tippermetti allokazzjoni iktar effiċjenti tal-kapital u toħloq kondizzjonijiet aħjar għall-iffinanzjar ta' l-intrapriżi.

4.5.4

Għall-SMEs, speċjalment fis-settur tas-servizzi, is-suq intern għadu m'huwiex irrealizzat kompletament. Il-piż amministrattiv għoli ta' l-operazzjonijiet transkonfinali u standards Ewropew mhux adattati qegħdin iżommu lill-intrapriżi ż-żgħar milli jipprofittaw minn suq ikbar.

4.5.5

L-istandards jaqdu rwol kbir fl-aċċess għas-swieq. Proċessi attwali ta' standardizzazzjoni ma jqisux biżżejjed il-ħtiġijiet individwali ta' l-artiġjanat u l-SMEs. L-intrapriżi ż-żgħar għandhom ikunu involuti aħjar fit-tfassil ta' l-istandards Ewropej u internazzjonali. Minkejja l-appoġġ qawwi li l-Kummissjoni tagħti lil strutturi bħal NORMAPME (17), sforzi addizzjonali favur l-SMEs huma meħtieġa, b'mod partikulari għall-produzzjoni f'serje żgħar u personalizzata, għat-tnaqqis fl-spejjeż marbuta ma' l-istandardizzazzjoni, għar-rappreżentazzjoni iktar ibbilanċjata fil-kumitati tekniċi, għas-semplifikazzjoni ta' sistemi ta' ċertifikazzjoni.

4.5.6

Hemm skop konsiderevoli għal titjib addizzjonali fil-prassi ta' l-akkwist pubbliku. Titjib ta' dan it-tip jista' jiġi riflett b'żieda fis-sehem ta' l-akkwist pubbliku mxandar pubblikament. Għandha ssir enfasi fuq il-possibilitajiet għall-SMEs sabiex jipparteċipaw fil-proċeduri ta' l-akkwist pubbliku. Il-KESE jappoġġja t-tħejjija mill-Kummissjoni ta' kompendju ta' prassi tajba li huma reġistrati f'dan il-qasam mill-Istati Membri ta' l-UE iżda wkoll mill-Istati Uniti u l-Ġappun u li kellhom l-effett li wessgħu l-aċċess ta' l-SMEs għas-swieq pubbliċi.

4.5.7

L-SMEs fl-Ewropa iridu jiffaċċjaw 27 sistema tat-taxxa differenti, li jikkawżaw spejjeż ta' konformità li huma projbittivi u joħolqu xkiel serju għas-suq intern. L-ispejjeż ta' konformità għall-kumpaniji ż-żgħar huma ħafna iktar ogħla minn dawk għall-intrapriżi l-kbar (18). Is-semplifikazzjoni favur l-SMEs, b'mod partikulari, hija mistennija.

4.6.1

F'kuntest ta' ekonomija globalizzata u bażata fuq l-għarfien, il-kumpaniji għandhom jadattaw għall-bidla b'mod kostanti. Intraprendituri ta' suċċess għandhom bżonn iktar minn qatt qabel bażi soda ta' l-għarfien u kwalifiki sabiex jiffaċċjaw il-kompetizzjoni miżjuda u sabiex jirbħu t-tellieqa ta' l-innovazzjoni. Barra minn hekk l-iżviluppi teknoloġiċi jeħtieġu l-iżvilupp kontinwu ta' kompetenzi ġodda, speċjalment fil-qasam ta' l-ICT u l-akkwist ta' ħiliet aġġornati għall-intraprendituri u l-ħaddiema ndaqs (19).

4.6.2

Mis-sena 2000, bl-Istrateġija ta' Lisbona, l-objettivi tat-taħriġ u l-istrateġiji tat-tagħlim tul il-ħajja kollha ġew rinfurzati b'mod ċar fl-Ewropa, iżda jeħtieġu titjib addizzjonali kif imsemmi fir-rapport ta' evalwazzjoni ta' 2006 tal-“Qafas ta' azzjonijiet għall-iżvilupp tul il-ħajja kollha tal-kompetenzi u kwalifiki” li qablu fuqu l-imsieħba soċjali Ewropej (ETUC, BusinessEurope, CEEP, UEAPME), fl-2002. F'dan il-kuntest, il-“Programm integrat ta' azzjoni fit-tagħlim tul il-ħajja kollha” tal-Komunità għandu jipparteċipa wkoll f'dan l-isforz peress li l-għan uffiċjali tiegħu huwa li jikkontribwixxi għar-realizzazzjoni ta' l-għanijiet ta' Lisbona li huma “l-iżvilupp ta' l-Unjoni Ewropea bħala soċjetà ta' l-għarfien avanzata, bi żvilupp ekonomiku sostenibbli, iżjed u aħjar impjiegi u koeżjoni soċjali aħjar”.

4.6.3

Kif enfasizza il-KESE bir-raġun (20), “il-programmi edukattivi ta' l-Unjoni huma fost il-ftit azzjonijiet komunitarji indirizzati direttament lejn iċ-ċittadini tagħha. Il-programm il-ġdid għandu għalhekk jimmira li jippromovi d-demokrazija bażata fuq il-parteċipazzjoni u ċ-ċittadinanza attiva” u “li tippromovi l-impjieg u suq tax-xogħol versatili”. Peress li jintegra wkoll il-programmi Ewropej ewlenin tal-mobilità, li huma Leonardo da Vinci għall-apprendisti u ż-żgħażagħ fit-taħriġ vokazzjonali inizjali u ħaddiema żgħażagħ, kif ukoll Erasmus għall-istudenti, għandhom ikunu aċċessibli aktar faċilment għall-mobilità individwali. It-tagħlim u x-xogħol barra għal ċertu perijodu ta' żmien mhux biss jarrikkixxu l-ħiliet u l-għarfien ta' l-individwu, iżda żżid ukoll il-fehim ta' l-Ewropa u ċ-ċittadinanza Ewropea. Jgħinu wkoll sabiex l-individwu jsir pro-attiv u iktar miftuħ li jieħu r-responsabilità huwa stess gġall-abilità tiegħu li jsib impjieg tul il-ħajja tax-xogħol.

4.6.4

Barra minn hekk, il-KESE enfasizza l-“importanza partikulari tal-possibilità li l-SMEs ikollhom aċċess għall-programm” u “jipproponi approċċ speċjali għall-SMEs, li jissemplifika l-proċeduri rilevanti sabiex jagħmel il-parteċipazzjoni tagħhom fil-programmi kemm possibbli kif ukoll effettiva”. F'ekonomija mmexxija mis-servizzi, l-ass l-iktar prezzjuż ta' kumpanija huwa l-kapital uman. Sabiex l-intrapriżi, b'mod partikulari l-SMEs, ikunu jistgħu jsegwu strateġija għall-iżvilupp tal-ħiliet, inizjattivi ta' appoġġ speċjalizzati għandhom jitfasslu sabiex jgħinuhom jinvestu fit-taħriġ kontinwu bħall-offerti għat-taħriġ speċifiku, l-appoġġ finanzjarju u l-inċentivi fiskali.

4.6.5

Id-djalogu soċjali huwa għodda importanti sabiex jingħelbu l-isfidi ekonomiċi u soċjali. Wieħed mis-suċċessi ewlenin tiegħu huwa t-titjib fil-ħidma tas-suq tax-xogħol u l-antiċipazzjoni tal-bidla. B'żieda ma' dan, id-djalogu soċjali jikkontribwixxi lejn il-ħolqien ta' klima tal-kunfidenza fil-kumpaniji. Jista' jipprovdi wkoll tweġibiet speċifiċi għall-intrapriżi ż-żgħar sal-punt fejn iqis l-ispeċifiċità u l-kwalità ta' l-ambjent tax-xogħol u tar-relazzjonijiet tax-xogħol kif ukoll is-sitwazzjoni partikulari li fiha qegħdin jaħdmu u jiżviluppaw l-intrapriżi ż-żgħar u ta' l-artiġjanat.

4.7.1

L-Aġenda ta' Lisbona immirat lejn targit ta' 3 % għar-Riċerka u l-Iżvilupp relatata mal-Prodott Gross Domestiku (PGD) li minnhom żewġ terzi jridu jiġu mis-settur privat. Attwalment dan qiegħed jikkontribwixxi biss 56 %. Sfortunatament ikollna ninnotaw li l-Ewropa tiddedika sehem ħafna inqas tal-PGD tagħha lir-Riċerka u l-Iżvilupp mill-Istati Uniti u l-Ġappun (1,93 % meta mqabbel mat-2,59 % fl-Istati Uniti u 3,15 % fil-Ġappun). B'żieda ma' dan, iċ-Ċina tinsab fit-triq it-tajba li tilħaq l-intensità tar-riċerka ta' l-UE sa l-2010. Ir-riċerka u l-iżvilupp: fl-2002, is-settur privat nefaq EUR 100 biljun iktar fuq ir-riċerka u l-iżvilupp fl-Istati Uniti milli nefaq fl-Ewropa.

4.7.2

L-Istitut Ewropew għat-Teknoloġija tal-ġejjieni, li l-għan tiegħu huwa li jilħaq l-ogħla livell possibbli fl-eċċellenza ta' l-integrazzjoni ta' l-edukazzjoni, ir-riċerka u l-innovazzjoni, għandu jagħraf u jivvalorizza b'mod qawwi l-potenzjal ta' l-SMEs. Il-kooperazzjoni bejn l-universitajiet u ċ-ċentri ta' riċerka u l-intrapriżi, b'mod partikulari l-intrapriżi ż-żgħar, għandhom jissaħħu. Ir-riċerkaturi għandhom jitħeġġu sabiex ikollhom kuntatti ma' l-intrapriżi. L-importanza tal-promozzjoni tat-trasferimenti tat-teknoloġija permezz taċ-ċentri tat-teknoloġija u l-inkubaturi ma tistax tiġi stimata ż-żejjed. Miżuri sabiex isostnu lill-provvedituri tas-servizzi ta' appoġġ għall-innovazzjoni, il-clusters u n-netwerks għandhom jiġu previsti wkoll fil-Qafas ġdid għall-Ġħajnuna Statali għar-Riċerka, l-Iżvilupp u l-Innovazzjoni Ir-riċerkaturi Ewropej għandhom jingħataw iktar opportunitajiet f'kull wieħed mis-27 Stat Membru ta' l-UE. Promozzjoni aħjar u tixrid tar-riżultati tar-riċerka huwa essenzjali sabiex jitjieb l-aċċess għal dawn ir-riżultati għall-intrapriża u l-impatt ekonomiku tiegħu.

4.7.3

L-Ewropa għandha tipprovdi ambjent regolatorju armonizzat favur l-innovazzjoni fl-Ewropa kollha. Inizjattivi ġodda għall-Brevett Komunitarju Ewropew huma meħtieġa sabiex tkun imħarsa l-innovazzjoni u jiġu indirizzati l-ħtiġijiet ta' l-intrapriżi Ewropej. Sistema bħal din għandha tipprevedi tnaqqis ta' l-ispejjeż għall-SMEs u struttura adattata għall-assigurazzjoni li tkopri l-ispejjeż ta' proċeduri ġudizzjarji fil-qasam tal-privattivi.

4.7.4

Fl-aħħar komunikazzjonijiet tagħha, il-Kummissjoni Ewropea rrikonoxxiet il-ħtieġa għall-espansjoni tad-definizzjoni ta' l-innovazzjoni sabiex tagħti attenzjoni partikulari lill-SMEs u tikkunsidra l-innovazzjoni mhux teknika fis-setturi ekonomiċi kollha. Dan l-approċċ ġdid issa jrid jiġi implimentat fl-oqsma kollha tal-politika sabiex isir utli għall-intrapriżi ż-żgħar.

4.7.5

Huwa essenzjali għall-SMEs li jtejbu l-kapital uman tagħhom attwali u li jintroduċu forza tax-xogħol akkademika fil-produzzjoni u l-innovazzjoni. Is-7 Programm ta' Qafas għandu jagħti appoġġ lill-SMEs għall-introduzzjoni ta' teknika avanzata fir-riċerka u l-produzzjoni teknoloġika.

4.7.6

Ir-riżorsi neċessarji fil-livell Ewropew ser jiġu mill-programm CIP, il-programm ta' Qafas għar-riċerka, il-Fondi Strutturali, u l-programmi edukattivi, fost l-iktar importanti. Il-koordinazzjoni tal-politiki, inklużi r-riżorsi, ser tkun kompitu diffiċli u delikat, partikularment billi r-riżorsi finanzjarji Ewropej li huma disponibbli huma relattivament limitati fir-rigward tal-ħtiġijiet u l-eżiġenzi. Sabiex jiġu assigurati l-mezzi ta' l-iffinanzjar mill-fondi strutturali li jikkofinanzjaw il-programmi għall-SMEs innovattivi, l-i startups u t-trasferimenti ta' l-intrapriżi (jiġifieri permezz tal-Fondi Ewropej għall-Investiment — JEREMIE), għandhom jiġu adottati miżuri adattati fil-livell ta' l-Istat Membru u l-effikaċja u l-aċċessibilità tagħhom għandhom ikunu sorveljati strettament.

4.7.7

L-introduzzjoni ta' metodi u makkinarji ta' produzzjoni ġodda, partikularment fl-SMEs ser jeħtieġu kreditu b'kondizzjonijiet favorevoli. Il-BEI u l-FEI għandhom ikunu involuti mill-qrib fix-xogħol tal-gruppi ta' l-ippjanar settorjali u inter-settorjali.

4.7.8

L-SMEs iridu jiġu ggwidati iktar lejn l-applikazzjonijiet ta' l-ICT, li jistgħu jnaqqsu l-ispejjż tagħhom, iżidu l-produttività tagħhom u jtejbu l-kompetittività tagħhom.

4.8.1

Studji Ewropej juru li madwar terz ta' l-intraprendituri Ewropej, l-iktar sidien ta' intrapriżi tal-familja, ser jitilqu fl-għaxar snin li ġejjin. Huwa stimat li dan ser jolqot xi 690 000 intrapriża, li jipprovdu 2.8 miljun impjieg. It-trasferimenti għandhom jiġu promossi bħala alternattivi ta' valur minflok it-tnedija ta' intrapriża ġdida.

4.8.2

Għall-kuntrarju tal-passat, iktar u iktar trasferimenti ta' l-intrapriżi qegħdin iseħħu 'l barra mill-familja, lil partijiet terzi. Hemm ukoll interess li qiegħed jikber fit-teħid ta' kumpanija stabbilita, minflok it-tnedija ta' intrapriża mill-bidu nett. Ir-riċerka turi li 96 % tat-trasferimenti ta' l-intrapriża jkomplu joperaw fl-ewwel ħames snin meta mqabbla ma' 75 % ta' l-i startups.

4.8.3

B'hekk l-ewwel sfida hija li titwaqqaf pjattaforma u li jiġi ffaċilitat it-tqabbil ta' xerrejja u bejjiegħa potenzjali ta' l-intrapriżi. Dan is-suq għandu jkun trasparenti sabiex tiżdied il-possibilità tal-kuntatti u tiġi assigurata l-kontinwità ta' intrapriżi eżistenti li huma vijabbli. Kwalità għolja tas-servizzi inklużi t-tqabbil, il-konsulenza u kunfidenzjalità huma essenzjali. Fil-biċċa l-kbira tal-pajjiżi Ewropej hemm swieq tat-trasferiment ta' l-intrapriża li huma governattivi jew appoġjati mill-gvern (22). Dawn l-inizjattivi għandhom jiġu żviluppati fl-Istati Membri kollha ta' l-UE.

4.9.1

SMEs u speċjalment startups, trasferimenti ta' l-intrapriżi u kumpaniji innovattivi għandhom ikollhom aċċess aħjar għall-finanzi sabiex jirrealizzaw b'mod sħiħ il-potenzjal tagħhom u joħolqu tkabbir ekonomiku u iżjed impjiegi fl-Ewropa … Mudelli tal-qsim tar-riskju bħall-iskemi ta' garanzija reċiproka u pubblika taw prova li kienu strumenti effettivi ħafna u għandhom jiġu promossi kemm fil-livell Ewropew kif ukoll ta' l-Istat Membru.

4.9.2

Id-disponibilità tal-kapital bi spejjeż raġonevoli għal intrapriżi ġodda, l-SMEs u intrapriżi li jikbru b'rata mgħaġġla: din teħtieġ iż-żamma tar-rati ta' l-interessi u l-primjums għar-riskju f'livelli raġonevoli kif ukoll ir-razzjonalizzazzjoni ta' skemi ta' għajnuna mill-gvern.

4.9.3

Il-konsulenza lill-SMEs mill-organizzazzjonijiet ta' l-SMEs għandha tissaħħaħ u tiġi appoġġjata. Huwa neċessarju wkoll li jitpoġġew strumenti adattati għall-ħtiġijiet u l-mezzi ta' l-intrapriżi ż-żgħar. Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni u l-BEI/FEI sabiex jiffinanzja l-innovazzjoni fl-intrapriża ż-żgħira fil-form ta' skemi ta' kapital riskjuż u garanzija.

4.9.4

L-investituri ta' kapital riskjuż u l-business angels huma mezzi importanti ta' l-aċċess għall-finanzi għall-SMEs. L-istimolazzjoni tan-netwerking bejn l-investituri ta' kapital riskjuż u l-business angels fuq naħa u l-intraprendituri (li għadhom jibdew) fuq oħra hija importanti sabiex tonqos id-differenza żgħira fl-ekwità.

4.9.5

Is-sistemi ta' garanzija taw prova li huma mezz effettiv u effiċjenti ħafna mil-lat ta' riżorsi sabiex jappoġġaw l-intrapriżi ż-żġħar. Il-Caisse Mutuelle de Garantie de la Mécanique (CMGM) fi Franza għandha iktar minn 45 sena ta' esperjenza f'dan il-qasam. Il-Caisse toffri garanziji bankarji għall-krediti kważi kollha (krediti ta' investiment, trasferiment ta' l-intrapriża, garanziji bankarji (bank warrants), krediti ta' flus) li jagħtu lil kumpaniji. Il-kumpaniji jabbonaw mal-fond tal-kapital u l-garanzija tagħha. Din is-sistema tippermetti t-tnaqqis tal-garanziji privati (private warrants) mitluba mill-intraprendituri, tagħmel disponibbli krediti akbar u toffri sistema ta' sigurtà għall-intraprenditur fil-konfront tal-bankier tiegħu. Għandhom jitħeġġu l-iskambji ta' prattiki tajbin fost l-Istati Membri ta' l-UE, fir-rigward ta' l-aċċess għal finanzi u l-garanzija ta' fondi għall-SMEs.

4.10.1

L-UE għandha taħtaf l-opportunitajiet ipprovduti mill-ftuħ ta' swieq li qegħdin jikbru malajr fl-Ażja, bħaċ-Ċina u l-Indja. Fl-istess ħin l-UE għandha tindirizza d-diviżjoni l-ġdida internazzjonali tax-xogħol li tinħoloq, partikularment fi żmien meta ċ-Ċina qiegħda tibda tispeċjalizza iktar fi prodotti ta' valur miżjud għoli u meta l-Indja qiegħda tiżviluppa f'ċentru globali għall-esternalizzazzjoni (outsourcing). Il-KESE jenfasizza li approċċ komuni fit-trattament ta' pajjiżi terzi huwa essenzjali sabiex jitjiebu l-kondizzjonijiet ta' l-aċċess tas-suq għall-kumpaniji ta' l-UE.

4.10.2

Minkejja li s-suq uniku ilu fis-seħħ għal iktar minn 14-il sena, bosta kumpaniji għadhom joperaw fil-pajjiż tagħhom biss. Barrieri ta' lingwa, id-differenzi leġislattivi u regolatorji li fadal, u n-nuqqas ta' għarfien dwar swieq oħra huma l-ostakli ewlenin. Il-KESE jilqa' l-ħolqien ta' servizzi ta' appoġġ qrib ta' l-intraprendituri, li jistgħu jitqabblu mal-Passaport għall-esportazzjoni fir-Renju Unit (23). Aċċess għall-akkwist pubbliku għall-SMEs għandu jiġi mħeġġeġ ukoll.

4.10.3

Sistemi ta' appoġġ adegwati għandhom jiġu żviluppati sabiex jistimolaw attivitajiet transkonfinali kemm fl-Unjoni Ewropea kif ukoll fi swieq oħra.

4.10.4

Il-KESE jenfasizza li għandha tingħata attenzjoni speċjali lill-SMEs fid-dokumenti tal-Kummissjoni dwar il-Politika tal-Kummerċ (Strateġija għall-Aċċess, Strumenti ta' Difiża, Ewropa Globali).

ĠU C 24, 31.1.2006, Leġislazzjoni Aħjar, opinjoni esploratorja dwar it-talba mill-Presidenza Ingliża, rapporteur is-Sur Retureau.

ĠU C 24 31.1.2006, Kif ittejjeb l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġislazzjoni ta' l-UE, opinjoni fuq inizjattiva proprja, rapporteur is-Sur van Iersel.

ĠU C 112, 30.4.2004, Opinjoni dwar l-Aġġornament u s-semplifikazzjoni ta' l-acquis communautaire COM(2003 71 finali) rapporteur is-Sur Retureau.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/17

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

1.1

Il-Kunsill Ewropew fil-Konklużjonijiet tal-Presidenza tat-23-24 ta' Marzu 2006 taħt it-titlu “L-ISTRATEĠIJA TA' LISBONA GĦALL-IMPJIEGI U T-TKABBIR IMNEDIJA MILL-ĠDID” (punt 12), laqa' l-inizjattiva meħuda mill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew sabiex tiżdied l-appartenenza ta' l-Istrateġija ta' Lisbona f'livell komunitarju. Huwa ħeġġeġ lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew sabiex ikompli b'ħidmietu u talab għal rapport sommarju b'appoġġ għas-Sħubija għat-tkabbir u l-impjiegi kmieni fl-2008.

1.2

Sadattant, fil-15 ta' Frar 2007, il-Kumitat adotta riżoluzzjoni dwar l-implimentazzjoni ta' l-Istrateġija ta' Lisbona mġedda, li għandha tiġi ppreżentata fis-Summit Ewropew tar-Rebbiegħa ta' l-2007

1.3

Bi preparazzjoni għar-rapport sommarju mitlub mill-Kunsill Ewropew, ser jinkitbu erba' rapporti ta' informazzjoni dwar dawn is-suġġetti:

Dawn ir-rapporti ta' informazzjoni ser jiffurmaw il-punti ewlenin tar-rapport sommarju.

1.4

It-test li jsegwi, li nkiteb bil-kollaborazzjoni tar-rappreżentanti tal-kunsilli ekonomiċi u soċjali ta' xi Stati Membri, ser jitratta biss is-suġġett ta' l-investiment fl-għarfien u l-innovazzjoni.

2.1

Is-saħħa ta' l-Ewropa tinsab fil-kapaċitajiet u l-prestazzjoni taċ-ċittadini tagħha.

2.2

L-interazzjoni ħielsa tal-ħila inventiva fis-sengħa u l-ispirtu u l-inizjattiva intraprenditorjali mal-metodi u s-sistemi xjentifiċi u t-teknoloġiji u l-proċessi industrijali li żviluppaw minnhom kienet ir-riċetta għas-suċċess li ġab miegħu l-progress li wassal għal-livell ta' għejxien li ngawdu llum. Dan mexa id f'id ma' żviluppi storiċi fil-qasam soċjo-politiku, li rriżultaw fiċ-ċittadin ħieles fl-istat modern bis-separazzjoni tal-poteri, id-demokrazija, u d-drittijiet fundamentali.

2.3

L-iżvilupp u l-użu intensiv ta' proċessi industrijali li jużaw l-enerġija, il-makkinarju u s-sistemi tat-trasport ikkontribwew b'mod sinifikanti għal dan. L-enerġija ħelset lin-nies mill-piż ta' l-aktar xogħol manwali iebes, immultiplikat il-produttività tagħhom, ipprovdiet is-sħana u d-dawl, u għamlet possibbli livelli ta' mobilità u komunikazzjoni li qabel ma kinux immaġinabbli. L-enerġija saret l-“ikel” u l-karburant ta' l-ekonomiji moderni.

2.3.1

Mhijiex sorpriża li l-akkwist ta' provvisti ta' enerġija sostenibbli, li tirrispetta l-klima, jinsab fuq nett ta' l-aġenda politika meta wieħed iqis ir-riżerva limitata ta' karburanti fossili, id-domanda għall-enerġija li dejjem qiegħda tikber b'rata mgħaġġla mad-dinja kollha u l-impatt li l-konsum ta' l-enerġija huwa mistenni li jkollu fuq it-tibdil fil-klima. Kondizzjoni ewlenija sabiex jintlaħaq dan l-iskop ferm diffiċli hija li jkun hemm programm ta' riċerka u żvilupp għall-enerġija li jkun b'saħħtu, b'orizzonti wiesgħa u effettiv.

2.4

Barraminhekk, hemm ukoll, ħafna problemi u affarijiet oħra li jridu jsiru, li jistgħu jissolvew biss bir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni. Dawn jinkludu, per eżempju, il-ġlieda kontra l-mard fiżiku u mentali, kif tista' titħaffef il-ħajja u l-parteċipazzjoni fis-soċjetà għan-nies b'diżabilità, l-effetti tal-bidliet demografiċi (inkluż il-ġerontoloġija), il-protezzjoni ta' l-ambjent, u, b'mod aktar ġenerali, il-protezzjoni u l-iżvilupp tal-mod ta' għejxien tagħna, is-sistema tal-valuri tagħna Ewropea u l-mudell soċjali tagħna. Meta jitqies kollox però, ir-riċerka u l-iżvilupp jaqdu wkoll l-għan fundamentali li jġibu għarfien akbar u ġdid. Għarfien akbar mhux biss jgħinna nsolvu l-problemi, iżda jwessagħlna l-mod ta' kif inħarsu lejn id-dinja, ipoġġi sitwazzjonijiet ta' kunflitt f'perspettiva, u jarrikkixxi l-kultura tagħna.

2.5

Barraminhekk, l-Unjoni Ewropea qed tiffaċċja l-isfida tal-kompetizzjoni globali li qed tiżdied. L-isfda hi li nżommu l-impjiegi, il-prosperità u l-livelli soċjali u ambjentali Ewropej. Dan mhuwiex biss minħabba l-qawwa ekonomika ta' l-Istati Uniti u l-Ġappun, imma fuq kollox minħabba l-prestazzjoni dejjem aktar b'saħħitha fl-oqsma ta' l-industrija u r-riċerka ta' pajjiżi bħalma huma ċ-Ċina, l-Indja u l-Brażil, speċjalment meta wieħed iqis li l-pagi u l-livelli soċjali u ambjentali f'dawn il-pajjiżi huma ħafna aktar baxxi.

2.6

L-uniku mod li nistgħu nittrattaw ma' din is-sitwazzjoni huwa billi fil-futur nibqgħu 'l quddiem fir-riċerka, l-iżvilupp teknoloġiku u l-innovazzjoni, b'għeruq f'ambjent soċjo-kulturali ta' demokrazija, stat tad-dritt, stabilità politika, libertà ekonomika, sigurtà fl-ippjanar, motivazzjoni, ir-rikonoxximent tas-suċċess, u s-sigurtà soċjali.

2.7

Għandna bżonn ta' l-ogħla prestazzjonijiet fil-qasam xjentifiku u teknoloġiku, li jissarfu f'forza ekonomika kompetittiva mil-lat intraprenditorjali, sabiex nissalvagwardaw il-futur tagħna (mhux l-inqas fir-rigward tal-kwistjoni ta' l-enerġija u l-klima) inżommu u saħansitra ntejbu l-pożizzjoni globali li għandna fil-preżent, u niżviluppaw minflok ma nipperikolaw il-mudell soċjali Ewropew.

2.8

Il-kondizzjoni bażika ħalli tintlaħaq din il-mira hija klima soċjali li hija miftuħa għall-progress u l-innovazzjoni, fejn is-soċjetà tifhem dan kompletament, kif ukoll l-implikazzjonijiet tiegħu, sabiex il-politiċi fil-livelli kollha joħolqu l-kondizzjonijiet neċessarji u jieħdu deċiżjonijiet li jiffaċilitaw dan il-progress, u ħalli tinbena biżżejjed kunfidenza fin-negozju u ottimiżmu sabiex isiru l-investimenti neċessarji fl-Ewropa u jinħolqu impjiegi ġodda. Dan jinkludi li titqajjem kuxjenza dwar l-importanza fundamentali tar-riċerka bażika, għaliex din tibni l-pedamenti neċessarji għall-innovazzjonijiet fil-futur. Huwa meħtieġ b'mod partikolari, spirtu intraprenditorjali li jkun lest li jġedded u li jieħu riskju, bħalma hemm bżonn ta' tmexxija politika, l-affidabilità u sens ta' realtà.

2.9

B'mod partikolari, il-mira ta' Barċellona li saret bl-iskop li tiġi implimentata l-istrateġija ta' Lisbona, trid tittieħed bl-akbar serjetà mill-partijiet interessati kollha jekk l-Ewropa ma tridx taqa' aktar lura meta mqabbla ma' l-investiment li jagħmlu l-kompetituri globali tagħha fir-riċerka u l-iżvilupp. Din il-mira tistabbilixxi li n-nefqa totali f'riċerka u żvilupp fl-UE trid tiżdied b'mod li tilħaq madwar 3 % tal-PGD sa l-2010. Żewġ terzi mill-investiment li hemm bżonn li jsir irid jiġi mis-settur privat.

2.10

F'Diċembru 2006, il-Kunsill adotta s-Seba' programm ta' qafas għar-riċerka u żvilupp (FP7) għall-2007-2013. Il-baġit għal dan il-programm huwa ta' madwar EUR 50 biljun, li huwa ħafna aktar minn dak ta' qabel. Dan huwa suċċess ieħor ta' politika Ewropea li kien appoġġjat ferm mill-Kumitat. Madankollu, il-Komunità ser tkun qiegħda tipprovdi biss madwar 2 % (fi kliem ieħor wieħed biss minn kull ħamsin) ta' l-investiment totali fir-riċerka u żvilupp li jissemma fil-mira ta' Barċellona. Bħalma l-Kumitat saħaq repetutament, dan mhuwiex biżżejjed sabiex jimmassimizza l-effetti multiplikaturi u integranti li l-fondi ta' l-UE huma intenzjonati li jkollhom fuq il-fondi għar-riċerka ta' l-Istati Membri u r-rieda ta' l-industrija sabiex tinvesti.

2.11

Għalhekk, il-Kumitat jisħaq fuq ir-rakkomandazzjoni tiegħu li din il-parti tal-fondi ta' l-UE trid, bħala l-ewwel pass, tiżdied bin-nofs, jigifieri għal madwar 3 % ta' l-investiment totali proġettat fil-mira ta' Barċellona, bħala parti mir-reviżjoni tal-baġit ta' l-UE ppjanata għall-2008. Dan hu speċjalment relevanti fid-dawl ta' l-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija (IET) li ser jiftaħ fil-futur u tal-bżonn urġenti għal aktar riċerka u żvilupp fil-qasam tal-provvista ta' enerġija sostenibbli, li tirrispetta l-ambjent.

2.12

Daqstant ieħor però, ir-rieda, min-naħa ta' l-industrija, speċjalment ta' l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju, li jinvestu fir-riċerka u l-iżvilupp għandha bżonn ta' inkoraġġiment u li issir għażla aktar attraenti u li tirrendi permezz ta' kondizzjonijiet ta' qafas adegwati fl-oqsma legali (inklużi l-liġijiet dwar responsabbiltà), amministrattivi, fiskali u finanzjarji. Il-liġi ta' l-UE dwar l-għajunua mill-istat ukoll għandha rwol importanti x'taqdi f'dan ir-rigward; għandha tagħmilha possibbli għall-Istati Membri sabiex jipprovdu sostenn, aktar effettiv u inqas burokratiku milli kien fil-passat, għall-pjanijiet ta' riċerka u żvilupp fl-universitajiet, organizzazzjonijiet ta' riċerka u fl-industrija, u tgħinhom jistabbilixxu netwerks. Għalhekk irid jiġi kkunsidrat bir-reqqa jekk il-qafas tal-Komunità għall-għajnuna mill-istat għar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni filfatt jgħinx sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet.

2.13

L-għarfien huwa bbażat fuq żewġ pilastri, li huma ta' importanza ugwali u interdipendenti: l-edukazzjoni u r-riċerka. Għarfien ġdid irid jintlaħaq permezz tar-riċerka u l-iżvilupp. Irridu nibdew mill-għarfien eżistenti. Dan irid jiġi kkonsolidat u trasmess permezz ta' l-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim tul il-ħajja. Kemm il-metodi kif ukoll il-kontenut iridu jiġu valutati sabiex jiġi żgurat li jwasslu għall-għanijiet speċifikati. Iż-żewġ pilastri għandhom bżonn ukoll ta' żieda sinifikanti fl-investiment finanzjarju u kondizzjonijiet ta' qafas adegwati.

2.14

Is-saħħa ta' l-Ewropa tinsab fil-kapaċitajiet u l-prestazzjoni taċ-ċittadini tagħha. Għalhekk hija prijorità li jsir aktar sabiex nippromovu u niżviluppaw dawn il-kapaċitajiet. Għaldaqstant, il-Kumitat isejjaħ lill-Istati Membri sabiex isaħħu u jtejbu l-istituzzjonijiet edukattivi tagħhom u jagħmlu l-investiment neċessarju, li hu konsiderevoli, sabiex jilħqu dan. Edukazzjoni u taħriġ ta' kwalità għall-mases huma importanti daqs l-edukazzjoni ta' l-elite akkademika. Għalhekk hemm bżonn ta' għażla wiesgħa u numru suffiċjenti ta' stabbilimenti edukattivi li huma ta' kwalità minn skejjel primarji sa universitajiet. Hekk biss is-soċjetà kollha Ewropea tista' tinfetaħ għall-edukazzjoni u x-xjenza.

2.15

Barraminhekk il-Kumitat jirrepeti r-rakkomandazzjoni li tiġi żviluppata żona komuni Ewropea ta' l-għarfien li tikkumplimenta ż-Żona Ewropea tar-Riċerka, permezz ta' kooperazzjoni sovranazzjonali aktar mill-qrib fl-oqsma tat-tagħlim, l-innovazzjoni u r-riċerka. Kull inċentiv u miżura li ssostni t-tagħlim tul il-ħajja għandha rwol importanti x'taqdi f'dan ir-rigward. It-tagħlim tul il-ħajja huwa l-muftieħ għal soċjetà bbażata fuq l-għarfien. L-ostakoli għal suq uniku li qiegħdin ifixklu t-transizzjoni għal soċjetà Ewropea bbażata fuq l-għarfien iridu jitneħħew kemm jista' jkun malajr

2.16

Dan jinkludi sostenn akbar min-naħa ta' l-Istati Membri għall-mobilità tal-persuni, u t-tisħiħ ta' programmi ta' l-UE li huma relevanti u effettivi (Erasmus, Marie Curie). Il-mobilità tgħin sabiex jinkisbu u jiġu trasferiti l-ħiliet. Il-moviment ħieles tal-ħaddiema, ir-riċerkaturi u l-istudenti fl-Ewropa kollha jrid jiġi ggarantit u ppremjat permezz ta' inċentivi; irid jimxi id f'id ma' dħul, kondizzjonijiet tax-xogħol u sostenn għall-familji deċenti. L-entitajiet pubbliċi fl-Ewropa kollha jridu jtejbu l-aċċess għall-informazzjoni f'dan il-qasam.

2.17

Fir-rigward ta' l-importanza u tal-promozzjoni ta' l-innovazzjoni, il-Kumitat jindika mhux biss ir-rakkomandazzjonijiet dettaljati elenkati hawn taħt, imma wkoll ir-rapport eċċellenti Aho li l-Kumitat japprova. Dan jirrigwarda b'mod partikolari l-ambjent legali u soċjali għal intraprenditorija innovattiva u suq li jilqa' l-innovazzjoni. Il-Kumitat jindika wkoll l-opinjoni tiegħu li hi aktar iddettaljata dwar Nilliberaw u nsaħħu il-potenzjal Ewropew għar-riċerka, żvilupp u l-innovazzjoni.

2.18

Il-progress u l-innovazzjoni jseħħu meta għarfien ġdid jinbidel fi proċessi u prodotti ġodda u aħjar (li jinkludi t-titjib kontinwu ta' dawk li diġà jeżistu), mudelli ġodda tas-soċjetà, u l-metodi ta' ġestjoni meħtieġa; għalhekk, il-muftieħ huwa spirtu ta' intraprenditorija innovattiva u inizjattivi intraprenditorjali. Madankollu, il-progress u l-innovazzjoni jiddependu wkoll minn tipi ġodda ta' servizzi, minn żvilupp tas-servizzi tas-saħħa u b'mod ġenerali minn soluzzjonijiet aħjar għall-problemi soċjali fil-limitazzjonijiet ekonomiċi li jeżistu.

2.19

Għalhekk, l-innovazzjoni tfisser il-ħolqien u l-implimentazzjoni ta' teknoloġiji ġodda, proċessi, metodi organizzattivi, mudelli tan-negozju, mudelli edukattivi, eċċ li qabel ma ġewx ikkunsidrati jew ma setgħux jiġu kkunsidrati. Għaldaqstant huwa importanti li l-leġislazzjoni relevanti toffri spazju suffiċjenti għall-manuvri sabiex idejat ġodda li qabel ħadd ma ħaseb fihom jingħataw l-opportunità li jitpoġġew fil-prattika u ma jispiċċawx fix-xejn qabel ma jiġu ppruvati sempliċement għaliex ma jidħlux fil-qafas ta' regolamentazzjoni li tkun eċċessivament iddettaljata. Regolamentazzjoni li tkun restrittiva żżejjed twaqqaf l-innovazzjoni. Il-Kumitat għalhekk jappoġġja l-isforzi kollha sabiex jiġu semplifikati r-regolamenti, li jiġu ċċekkjati għal restrizzjonijiet li huma superfluwi, ddettaljati b'mod eċċessiv u/jew mhux meħtieġa.

2.20

L-innovazzjoni tfisser li taċċetta ċertu livell ta' riskju ta' falliment u filfatt anke telf; b'mod ġenerali, l-effettività ta' approċċ jew idea ġdida kif ukoll l-iżvantaġġi jew l-effetti kollaterali huma mifhuma biss meta tagħti prova ta' x'issarraf fil-prattika u f'kompetizzjoni ma' proċessi oħrjan. Anke l-falliment nitgħallmu minnu. L-opportunità u r-riskju huma ż-żewġ uċuħ ta' l-istess munita. Bħala regola, il-benefiċċji li wieħed jistenna li jieħu minn xi innovazzjoni għandhom ikunu akbar mir-riskji possibbli assoċjati magħha. Riskji potenzjali għas-soċjetà jirrikjedu valutazzjoni speċjali. Għandu jiġi kkunsidrat jekk — ta' l-anqas għall-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju — għandux jitwaqqaf fond ta' riskju (per eżempju fil-BEI) sabiex ikopri telf possibbli.

2.21

Il-Kumitat indika ripetutatment li l-kapital uman huwa l-aktar riżorsa delikata u prezzjuża għall-għarfien u l-innovazzjoni. In-numru, ir-riżorsi u l-kwalità ta' l-istabbilimenti tat-taħriġ neċessarji għalhekk huma kondizzjoni indispensabbli sabiex tiġi ssodisfata d-domanda għal xjenzati u inġiniera u għalliema tajbin.

2.22

Grazzi għall-investiment li tagħmel is-soċjetà minn banda, u r-riċerkaturi individwali mill-banda l-oħra, bl-iskop li niksbu għarfien fundamentali ta' firxa wiesgħa li ġeneralment ma jinkisibx faċilment, kif ukoll għarfien ta' livell għoli ta' speċjalizazzjoni, is-soċjetà — irrappreżentata mill-klassi politika — tassumi r-responsabbiltà li tagħmel l-aħjar użu minn dan l-invesitment. Din ir-responsabbiltà trid tiġi riflessa fil-preokkupazzjoni sabiex jiġi żgurat li riċerkaturi mħarrġa u inġiniera jkunu jistgħu jibdew familja, isibu opportunitajiet tax-xogħol adattati u prospettivi ta' karriera adegwati, b'possibilitajiet attraenti li jidħlu f'oqsma oħra, mingħajr ma jirriskjaw li jiġu mwarrba professjonalment jew li jispiċċaw b'daharhom mal-ħajt. Jekk xjenzati u inġiniera kkwalifikati jispiċċaw qegħda, jirċievu salarju inadegwat jew f'okkupazzjoni mhux adegwata, (per eżempju minħabba xogħol eċċessiv ta' amministrazzjoni u kumitati), dan iwassal għal ħela ta' investiment ekonomiku u jservi sabiex jiskoraġġixxi xjenzati u inġiniera ta' l-għola livell fil-ġenerazzjoni ta' wara, bir-riżultat li dawn jagħżlu karrieri li mhumiex relatati max-xjenza jew it-teknoloġija jew li jemigraw mill-Ewropa.

2.23

Dan ma jeskludix il-bżonn li esperti li huma ta' esperjenza, xjenzati u nies tekniċi ta' l-ogħla livell jiġu involuti aktar milli kienu s'issa fi proċessi relevanti tat-teħid tad-deċiżjonijiet u dossiers amministrattivi relatati mal-politika tar-riċerka, u materji ta' politika intraprenditorjali u dwar innovazzjoni. It-twaqqif tal-Kunsill Ewropew għar-Riċerka huwa l-ewwel pass inkoraġġanti f'din id-direzzjoni. Mandankollu, hemm bżonn li l-kompetenza relevanti tiġi attratta u miżmuma f'livelli suffiċjenti fl-UE (inkluż fil-Kummissjoni) u l-entitajiet ta' l-Istati Membri li jipprovdu fondi għar-riċerka u l-innovazzjoni. L-amministrazzjoni waħedha mhijiex biżżejjed.

2.24

It-trasformazzjoni tar-riċerka u l-innovazzjoni fi prodotti u proċessi industrijali tqajjem kwistjonijiet partikolari. Hemm raġuni valida għalfejn il-mira ta' Lisbona hija li żewġ terzi mill-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp iridu jiġu mill-industrija. Għalhekk, huwa importanti li nsaħħu l-immaġni professjonista ta' l-intraprendituri u li nqajmu kuxjenza pubblika dwar l-importanza tar-rwol tagħhom fl-innovazzjoni, il-progress ekonomiku u l-prosperità in ġenerali. Għal din ir-raġuni, il-Kumitat, fil-kompitu tiegħu ta' pont mas-soċjetà ċivili organizzata, poġġa t-tema ta' l-intraprenditorija b'wiċċ uman fiċ-ċentru tal-programm futur tiegħu. Huwa biss permezz ta' intraprenditorija li hija responsabbli, enerġetika u immaġinattiva u li kapaċi tiżviluppa b'mod ħieles li l-miri ta' Lisbona jistgħu jintlaħqu.

2.25

Ħafna aspetti oħra u dettalji jiġu ttrattati b'mod aktar komprensiv fil-kummenti li jsegwu, kif ukoll fl-opinjonijiet tal-Kumitat dwar It-Triq lejn soċjetà Ewropea mibnija fuq l-għarfien — il-kontribut tas-soċjetà organizzata lejn l-Istrateġija ta' Lisbona  (1) u Nilliberaw u nsaħħu l-potenzjal Ewropew għar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni  (2).

3.1

L-iżvilupp tax-xjenza u t-teknoloġija. L-Ewropa hija l-benniena tax-xjenza moderna u tar-riċerka li jiżviluppaw kontinwament. Jekk nikkunsidraw iż-żona kulturali Griega/Eġizzjana, kif ukoll it-taħlit maż-żona kulturali Indjana/Għarbija (3) li seħħ minn żmien għal żmien, nistgħu ngħidu li kienet il-benniena tax-xjenza b'mod ġenerali. Minkejja tendenzi li varjaw f'ċerti żminijiet u xi interruzzjonijiet minħabba l-gwerra, fejn jidħlu x-xjenza u r-riċerka kien hemm rabtiet fl-Ewropa kollha, irrispettivament mill-fruntieri nazzjonali. Il-metodi u l-mod tagħhom ta' ħsieb kienu deċisivi sabiex iwittu t-triq għas-soċjetà Ewropea kontemporanja tagħna, il-valuri tagħha, il-mod ta' għejxien tagħha u l-livell ta' ħajja tagħha; kienu karatteristika li tiddefinixxi ż-żona kulturali Ewropea (4). Ir-riċetta għas-suċċess tal-kisbiet li rriżultaw kienet l-interazzjoni libera bejn il-ħila inventiva fis-sengħa, u l-inizjattiva intraprenditorjali mal-metodi u s-sistemi xjentifiċi u t-teknoloġiji u l-proċessi industrijali li żviluppaw minnhom.

3.2

L-iżvilupp tas-soċjetà. L-iżviluppi soċjali prinċipali li wasslu għal ċittadini ħielsa fi stat modern bis-separazzjoni tal-poteri, id-demokrazija, id-drittijiet fundamentali, u l-leġislazzjoni ta' l-għajnuna soċjali mxew kważi id f'id mal-progress soċjali u teknoloġiku.

3.3

Żvilupp fil-kondizzjonijiet ta' l-għejxien. Bħala konsegwenza ta' dawn il-proċessi paralleli, il-kondizzjonijiet ta' għejxien tan-nies fil-pajjiżi u r-reġjuni involuti inbidlu u tjiebu aktar minn qatt qabel fl-istorja tal-bniedem. F'dawn l-aħħar 135 sena, il-prospetti medji ta' l-għomor tal-popolazzjoni (5) aktar minn irduppjaw (6). F'dawn l-aħħar 50 sena, il-prodott agrikolu f'termini ta' uċuħ kważi ttrippla. Fil-pajjiżi industrijali ta' suċċess, sirna nitkellmu dwar obeżità aktar milli nuqqas ta' ikel, dwar bombardament ta' l-informazzjoni aktar milli nuqqas ta' informazzjoni, u dwar popolazzjoni li qiegħda tixjieħ aktar milli mortalità tat-tfal. Il-kapaċitajiet u l-kisbiet tas-soċjetà moderna, mobbli u industrijalizzata li seħħu permezz tar-riċerka, ix-xjenza u l-innovazzjoni imissu kull qasam ta' l-iżvilupp uman u l-kwalità tal-ħajja.

3.4

L-użu ta' l-enerġija. L-iżvilupp u l-użu intensiv ta' proċessi industrijali li jużaw l-enerġija, makkinarju u sistemi tat-trasport ukoll għamlu kontribut sinifikanti għall-progress li sar. L-enerġija ħelset lin-nies mill-piż ta' l-aktar xogħol manwali iebes, immultiplikat il-produttività tagħhom, ipprovdiet is-sħana u d-dawl, u għamlet possibbli livelli ta' mobilità, komunikazzjoni u żvilupp kulturali li qabel ma kinux immaġinabbli. L-enerġija saret l-“ikel” u l-karburant ta' l-ekonomiji moderni.

3.5

Il-kwistjoni tal-klima u l-provvista ta' l-enerġija. Madankollu, dan l-iżvilupp sinifikanti jġib miegħu problemi u sfidi ġodda. It-tisħsin globali, il-konsegwenzi possibbli tiegħu, u l-istrateġiji sabiex innaqsuh huma s-suġġett ta' ħafna deċizjonijiet politiċi b'riperkussjonijiet wiesgħa (7) u numru kbir ta' studji (8), xi wħud minnhom b'konklużjonijiet kontroversjali. Ir-Rapport Sterm (9) bit-titlu L-Ekonomija tat-Tibdil fil-Klima (The Economics of Climate Change) u ppubblikat fl-aħħar ta' Ottubru 2006, stabbilixxa li n-nefqa sabiex jitnaqqas it-tisħin globali kkawżat mill-gassijiet b'effett ta' serra hija ta' madwar 1 % tal-PGD, li jinkludi aktar attivitajiet ta' riċerka u żvilupp li huma neċessarji għal dan il-għan. Madankollu anke jekk inwarrbu l-problema tat-tibdil fil-klima, il-kwistjoni ta' provvista ta'enerġija bla periklu u sostenibbli għall-Ewropa (kif ukoll għad-dinja) hija waħda mill-isfidi politiċi ċentrali, li sabiex jiġu risolti, ser ikollhom rwol importanti żieda sinifikanti fir-riċerka u l-iżvilupp (10).

3.6

Problemi u sfidi oħra  (11). Madankollu, it-tibdil fil-klima u l-provvista ta' l-enerġija mhumiex l-uniċi problemi. Eżempji oħra ta' oqsma li huwa importanti li ssir riċerka dwarhom u li l-Kumitat għamel rakkomandazzjonijiet dettaljati f'opinjonijiet li ħarġu qabel bħalma hi dik dwar is-Seba' programm ta' qafas għar-riċerka u żvilupp (12) u dik dwar il-programmi speċifiċi tiegħu (13) jinkludu l-ġlieda kontra l-mard fiżiku u mentali, kif tista' titħaffef il-ħajja għan-nies b'diżabilità, jew nies li għandhom xi żvantaġġi oħra bil-għan li jtejbu l-iżvilupp professjonali tagħhom u l-parteċipazzjoni tagħhom fis-soċjetà ta' l-għarfien; l-effetti tal-bidliet demografiċi (kif ukoll il-ġerontoloġija); fehma aktar profonda ta' kwistjonijiet ekonomiċi, soċjali u kulturali komplessi, kif inhuma relatati ma' xulxin u l-impatt li għandhom fuq xulxin; il-ħarsien ta' l-ambjent u, b'mod aktar ġenerali, il-protezzjoni u l-iżvilupp tal-mod tagħna ta' għejxien, is-sistema tal-valuri tagħna Ewropea u l-mudell soċjali tagħna.

3.7

Kompetizzjoni Globali. Barraminhekk, l-Unjoni Ewropea qiegħda tiffaċċja l-isfida serja ħafna tal-kompetizzjoni globali li qiegħda tiżdied. Sfida partikolari għall-UE hi li żżomm l-impjiegi, il-prosperità u l-livelli soċjali u ambjentali Ewropej. Dan mhuwiex biss minħabba l-qawwa ekonomika ta' l-Istati Uniti u l-Ġappun, imma b'mod aktar partikolari minħabba l-prestazzjoni sinifikanti u dejjem aktar b'saħħitha fl-oqsma ta' l-industrija u r-riċerka ta' pajjiżi bħalma huma ċ-Ċina, (li trid taqbeż lill-Istati Uniti bħala l-aktar pajjiż teknoloġikament avvanzat fid-dinja sa l-2050 (14)), l-Indja u l-Brażil u l-pagi, il-livelli soċjali u ambjentali li huma bil-wisq aktar baxxi f'dawn il-pajjiżi. Huwa preċiżament f'dan l-isfond ta' kompetizzjoni globali u t-tellieqa globali għal żieda fl-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp, inkluż il-kompetizzjoni globali għall-aħjar xjenzati u inġiniera, li l-Unjoni Ewropea għandha bżonn tottimizza l-politiki tagħha f'dan il-qasam. Għalhekk qegħdin nitkellmu primarjament dwar il-kompetizzjoni globali, mhux dik fl-Ewropa.

3.8

Nibqgħu 'il quddiem fir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni. Il-pożizzjoni kompetittiva ta' l-Ewropa, tista' tinżamm biss jekk fil-futur tkompli tibqa' 'l quddiem fir-riċerka, l-iżvilupp teknoloġiku u l-innovazzjoni kontinwa, b'għeruq f'ambjent soċjo-kulturali ta' demokrazija, stat tad-dritt, libertà ekonomika, sigurtà fl-ippjanar, motivazzjoni u r-rikonoxximent tas-suċċess. Iż-Żona Ewropea tar-Riċerka trid tissaħħaħ u tespandi. Filwaqt li dan issa qiegħed jiġi rikonoxxut b'mod ġenerali fi stqarrijiet politiċi ta' intenzjoni, ir-realtà f'termini ta' azzjoni u fl-għażla ta' prijoritajiet speċifiċi (eż. fil-baġits tar-riċerka) u l-kwadri ta' regolamenti relevanti (eż. ftehim kollettivi (15) u liġijiet fiskali (16)) sfortunatament juru nuqqasijiet sinifikanti, kemm fil-livell komunitarju kif ukoll f'ħafna mill-Istati Membri. M'għandniex nissottostimaw kemm din is-sitwazzjoni hija filfatt drammatika, anke jekk xi Stati Membri qegħdin juru sinjali inkoraġġanti li qegħdin ilaħħqu (17).

3.9

L-ogħla prestazzjonijiet fil-qasam xjentifiku u teknoloġiku. Għandna bżonn ta' l-ogħla prestazzjonijiet fil-qasam xjentifiku u tekniku, li jinbidlu f'innovazzjonijiet u f'forza ekonomika kompetittiva mil-lat intraprenditorjali, sabiex nissalvagwardaw il-futur tagħna, per eżempju fir-rigward tal-kwistjoni ta' l-enerġija u l-klima, inżommu u ntejbu l-pożizzjoni globali tagħna fil-preżent, u niżviluppaw minflok ma nipperikolaw il-mudell soċjali Ewropew. Meta jitqies kollox però, ir-riċerka u l-iżvilupp jaqdu wkoll l-għan fundamentali li jġibu għarfien akbar u ġdid. Madankollu, għarfien akbar mhux biss jgħinna nsolvu l-problemi, iżda jwessagħlna l-mod ta' kif inħarsu lejn id-dinja, ipoġġi sitwazzjonijiet ta' kunflitt f'perspettiva, u jarrikkixxi l-kultura tagħna.

3.10

Nagħtu spinta ġdida lit-tradizzjoni. Għalhekk, issa l-Ewropa trid issir konxja li darba kienet minn ta' quddiem nett fil-qasam tar-riċerka u l-innovazzjoni u timmira li terġa' tqajjem dik it-tradizzjoni. Is-saħħa ta' l-Ewropa tinsab f'dak li huma kapaċi jagħmlu n-nies tagħha. Għalhekk irid isir aktar milli sar s'issa sabiex nippromovu u niżviluppaw dawn il-kapaċitajiet. Madankollu, dan ifisser ukoll li jkun hemm aktar investiment fir-ricerka u l-iżvilupp, li tiżdied l-effiċjenza tagħhom, li tissaħħaħ id-dispożizzjoni u l-abbilità ta' l-industrija, il-kummerċ u l-gvern sabiex jirrinovaw, jippromovu u jirrikonoxxu l-isforz, u jnaqqsu l-ostakoli li qegħdin itellfu.

3.11

Inżidu l-investiment. B'mod partikolari dan ifisser li l-UE u l-Istati Membri jridu jinvestu bil-wisq aktar fir-riċerka u l-iżvilupp, fl-edukazzjoni ġenerali li tirrifletti dan, u fl-edukazzjoni tax-xjenzati u l-inġiniera li għandna bżonn (taż-żewġ sessi). Fuq kollox, però, dan ifisser li r-rieda min-naħa ta' l-industrija, speċjalment l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju, li jinvestu fir-riċerka u l-iżvilupp għandha bżonn tiġi inkoraġġita u ssir għażla aktar attraenti u li tirrendi permezz ta' kondizzjonijiet ta' qafas adegwati fl-oqsma legali, amministrattivi, fiskali (18) u finanzjarji.

3.12

Klima soċjali li tiffavorixxi l-progress. L-aktar kondizzjoni importanti sabiex jintlaħaq dan il-għan hija klima soċjali li hija miftuħa għall-progress, l-innovazzjoni, u l-intraprenditorija, fejn is-soċjetà tifhem dan kompletament flimkien ma' l-implikazzjonijiet tiegħu, sabiex il-politiċi fil-livelli kollha joħolqu l-kondizzjonijiet neċessarji u jieħdu deċiżjonijiet li jiffaċilitaw dan il-progress, imma wkoll sabiex jinħolqu impjiegi ġodda u tinbena l-kunfidenza fl-industrija u l-ottimiżmu neċessarji sabiex isiru investimenti ġodda. Dan jinkludi li jiġi żgurat li l-pubbliku jsir aktar familjari mal-kisbiet u l-importanza tax-xjenza u t-teknoloġija u x-xogħol li twettaq mill-pijuniera tal-qasam intraprenditorjali milli huwa bħalissa. Dan ifisser ukoll li r-riċerka bażika (19), b'mod partikolari tibni l-pedamenti neċessarji għall-għarfien u l-innovazzjoni fil-futur.

3.13

Nirrikonoxxu l-kisbiet. L-impatt deċiżiv ta' dawn il-kisbiet fuq il-ħajja tagħna ta' kuljum bħalissa, il-kondizzjonijiet li fihom seħħew, u l-kisbiet xjentifiċi, teknoloġiċi, intraprenditorjali u kulturali assoċjati magħhom, iridu jiġu rikonoxxuti mis-soċjetà, mgħallma fl-iskejjel u mogħtija l-importanza li ħaqqhom.

3.14

Prerekwiżiti oħra. Madankollu, il-progress u l-innovazzjoni kontinwi ma jiddependux esklussivament fuq ix-xjenza u t-teknologija, iżda wkoll fuq il-motivazzjoni, il-ħiliet u r-rieda għax-xogħol ta' dawk kollha involuti, kif ukoll fuq mudelli innovattivi ta' intrapriża, fuq il-metodi l-ġusti ta' ġestjoni u fuq qafas legali li jiffaċilita dan kollu.

3.15

Aċċettazzjoni tar-riskju. Jekk il-promozzjoni ta' approċċi ġodda għar-riċerka, teknoloġiji innovattivi, prattiċi tan-negozju u mudelli tan-negozju ser ikollha suċċess, irridu naċċettaw li s-suċċess jinvolvi ċertu ammont ta' riskju, inkluż ir-riskju ta' telf. B'mod ġenerali, il-vantaġġi u l-effettività ta' approċċ ġdid kif ukoll l-iżvantaġġi jew l-effetti kollaterali huma mifhuma biss meta dan jagħti prova ta' xi jsarraf fil-prattika u f'kompetizzjoni ma' proċessi oħrajn. Anke l-falliment nitgħallmu minnu. L-opportunità u r-riskju huma ż-żewġ uċuħ ta' l-istess munita. Bħala regola, il-benefiċċji li wieħed jistenna li jieħu minn xi innovazzjoni għandhom ikunu akbar mir-riskji possibbli assoċjati magħha. Riskji potenzjali għas-soċjetà jirrikjedu valutazzjoni speċjali. Għandu jiġi kkunsidrat jekk — ta' l-anqas għall-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju — għandux jitwaqqaf fond ta' riskju (per eżempju fil-BEI) sabiex ikopri telf possibbli.

4.1

Il-bażi ta' l-għarfien. L-għarfien huwa bbażat fuq żewġ pilastri, li huma ta' importanza ugwali: l-edukazzjoni u r-riċerka. Għarfien ġdid jista' jintlaħaq biss permezz tar-riċerka u l-iżvilupp. Sabiex dan iseħħ, għandna bżonn ta' l-għarfien eżistenti bħala punt li nitilqu minnu: dan l-għarfien irid jiġi kkonsolidat u trasmess permezz ta' l-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim tul il-ħajja. L-għanijiet ta' dan huma kif ġej.

4.1.1

Għarfien bażiku. L-ewwel għan huwa li jiġi żgurat li kull ċittadin ikollu għarfien bażiku sod tax-xjenza, it-teknoloġija u l-ekonomija, u kif jaħdmu u l-prinċipji bażiċi tagħhom, bħala parti mill-edukazzjoni tiegħu jew tagħha. Dan huwa essenzjali sabiex, per eżempju, iċ-ċittadini jkunu kapaċi jiġġudikaw dwar l-inter-relazzjonijiet, ta' spiss ikkumplikati li hemm bżonn li jiġu mifhuma sabiex tiġi ffurmata opinjoni politika infurmata. Għaldaqstant, il-kurrikula u l-ħin tat-tagħlim disponibbli fil-livelli kollha ta' l-istruzzjoni għandhom ikunu mmirati sabiex bil-mod il-mod jintroduċu lit-tfal u liż-żgħażagħ għall-mod ta' ħsieb li huwa xjentifiku, tekniku u ekonomiku u għall-ħażna ta' għarfien li teżisti (20), billi jintużaw eżempji konkreti u ċari u spjegazzjonijiet u materjal didattiku stimulanti. Għandhom ukoll jiftħulhom għajnejhom dwar l-importanza tax-xjenza, l-iżvilupp teknoloġiku, arranġamenti soċjo-ekonomiċi innovattivi u s-soċjetà ta' l-għarfien b'mod ġenerali għall-futur tagħhom u għall-opportunitajiet tal-ħajja. Trid titpoġġa enfasi ħafna aktar qawwija fuq din il-parti tal-kurrikulu sabiex dan iseħħ. Il-Kumitat jilqa' u jappoġġja r-rakkomandazzjonijiet tar-rapport Rocard, li jindirizza dan it-tħassib (21).

4.1.2

Inċentivi fl-għażla ta' professjoni. Fl-istess ħin, dawk li juru li għandhom talent fix-xjenza u t-teknoloġija għandhom jiġu mħeġġa sabiex isegwu studji f'dan il-qasam — li kulħadd jaf li hu iebes — b'kunisderazzjoni ta' dani jingħataw bażi ta' għarfien li hi solida, li biha jkunu jistgħu jibdew karriera f'dan il-qasam. Dan ifisser ukoll li l-kurrikula ta' l-iskejjel, speċjalment fil-liċej, għandhom jipprovdu tagħlim estensiv u ta' kwalità għolja.

4.1.3

Nirkupraw li ntilef minn kull lat. Għalhekk, hemm ħafna li jrid jiġi rkuprat fejn jidħol it-tagħlim tax-xjenza u t-teknoloġija. Naturalment, dan ma jbiddilx il-fatt li t-talenti kollha fl-ispettru kollu jridu jittrawmu, inkluż fix-xjenzi soċjali, ekonomiċi, l-istudju tal-klassiċi u l-arti. Istruzzjoni u taħriġ ta' kwalità għall-mases — li tfisser ukoll li l-istudenti jridu jkunu lesti li jaħdmu u jkollhom id-dixxiplina fuqhom infushom — huma importanti daqs l-istruzzjoni ta' l-elite akkademika. Stabbilimenti edukattivi ta' kwalità għolja, mill-primarji sa' l-universitajiet huma l-l-kondizzjoni bażika sabiex is-soċjetà kollha tinfetaħ għall-edukazzjoni u x-xjenza.

4.1.4

Iż-Żona Ewropea ta' l-Għarfien. Il-Kumitat jirrepeti r-rakkomandazzjoni tiegħu li tiġi żviluppata żona komuni Ewropea ta' l-għarfien li tikkumplimenta ż-Żona Ewropea tar-Riċerka, permezz ta' kooperazzjoni sovranazzjonali aktar mill-qrib fl-oqsma tat-tagħlim, l-innovazzjoni u r-riċerka. L-ostakoli għal suq uniku li qegħdin ifixklu t-transizzjoni għal soċjetà Ewropea bbażata fuq l-għarfien iridu jitneħħew kemm jista' jkun malajr Dwar dan is-suġġett, il-Kumitat jirreferi għall-opinjoni tiegħu dwar It-triq lejn soċjetà Ewropea bbażata fuq l-għarfien — il-kontribut tas-soċjetà ċivili organizzata lill-Istrateġija ta'Lisbona  (22).

4.1.5

It-tagħlim tul il-ħajja u l-mobilità. L-incentivi u l-miżuri li jsostnu t-tagħlim tul il-ħajja għandhom rwol importanti x'jaqdu f'dan ir-rigward. It-tagħlim tul il-ħajja huwa l-muftieħ għal soċjetà bbażata fuq l-għarfien. Dan jinkludi sostenn akbar min-naħa ta' l-Istati Membri għall-mobilità tal-persuni, u t-tisħiħ ta' programmi ta' l-UE li huma relevanti u effettivi (Erasmus, Marie Curie). Il-mobilità tgħaqqad l-Ewropa u tgħin sabiex jinkiseb u jiġi trasferit l-għarfien. Il-moviment ħieles tal-ħaddiema, riċerkaturi u l-istudenti jrid jiġi ggarantit u jimxi id f'id ma' dħul, kondizzjonijiet tax-xogħol u sostenn għall-familji deċenti. L-entitajiet pubbliċi fl-Ewropa kollha jridu jtejbu l-aċċess għall-informazzjoni f'dan il-qasam.

4.2

Il-livell tat-taħriġ fil-ħiliet. Dan ifisser ukoll li t-taħriġ xjentifiku u teknoloġiku fl-universitajiet u l-kulleġġi tekniċi jrid, ta' lanqas jilħaq l-ogħla livelli internazzjonali. L-aktar kapital importanti għar-riċerka u l-innovazzjoni huma xjenzati u inġiniera kwalifikati u motivati ħafna taż-żewġ sessi li jżommu u jiżviluppaw il-ħiliet tagħhom permezz tat-tagħlim tul il-ħajja matul il-karrieri tagħhom u li numru suffiċjenti minnhom huma kapaċi jieħdu rwol ta' tmexxija u jkunu l-pujuniera fl-aktar oqsma diffiċli.

4.3

Opportunitajiet għal kulħadd. Fil-futur, il-progress u s-suċċess, aktar minn qatt qabel, ser ikunu r-riżultat tal-ħidma strutturata ta' tim li tinvolvi l-qsim tal-ħidma fejn dawk kollha involuti għandhom l-aħjar opportunitajiet possibbli sabiex jiżviluppaw u jieħdu inizjattivi skond it-talenti, il-kapaċitajiet u l-kreattività tagħhom. Huwa wkoll essenzjali li jkun hemm istituzzjonijiet tat-taħriġ ta' kwalità għolja għall-ispettru kollu ta' speċjalisti li huma u ser ikunu meħtieġa għall-firxa wiesgħa ta' kompiti fit-teknoloġija, ix-xjenza u n-negozju.

4.4

Netwerkjar. Speċjalment għall-iskop tat-taħriġ vokazzjonali, hemm bżonn ta' netwerkjar li jqarreb dejjem aktar lejn xulxin il-pilastri tat-taħriġ, ir-riċerka u l-applikazzjoni industrijali. Hawnhekk hawn konnessjoni ċara mas-suġġett tat-tagħlim tul il-ħajja u l-mobilità (ara punt 4.1.5). Hemm ukoll bżonn ta' netwerkjar aħjar li jaqsam il-fruntieri bejn l-universitajiet u l-kulleġġi ta' edukazzjoni għolja. F'dan il-kuntest il-Kumitat jilqa' l-pjanijiet ta' Istitut Ewropew tat-Teknoloġija (IET) (23), li hu mmirat li jkompli jiżviluppa l-kapaċitajiet innovattivi ta' l-UE u l-Istati Membri tagħha billi jipprovdu kollegament bejn l-attivitajiet ta' taħriġ, riċerka u innovazzjoni fl-ogħla livell. Madankollu, 'il fuq u lil hinn mill-edukazzjoni u t-taħriġ, dan japplika wkoll għar-riċerka u l-iżvilupp kollu pre-kompetittiv tad-ditti industrijali (24), bħall-iżvilupp konġunt tat-teknoloġija mtejba tal-magni fl-industrija tal-karozzi.

5.1

L-investiment huwa kwistjoni għall-partijiet interessati kollha. L-UE, l-Istati Membri u s-settur privat għandhom jagħmlu l-almu tagħhom — jiġifieri ħafna aktar milli qegħdin jagħmlu s'issa — sabiex jipprovdu investiment għall-edukazzjoni, ir-riċerka u l-iżvilupp.

5.2

Il-mira ta' Barċellona. Il-mira ta' Barċellona li saret bl-iskop li tiġi implimentata l-istrateġija ta' Lisbona, trid tittieħed bl-akbar serjetà mill-partijiet interessati kollha jekk l-Ewropa ma tridx taqa' aktar lura meta mqabbla ma' l-investiment li jagħmlu l-kompetituri globali tagħha fir-riċerka u l-iżvilupp. Din il-mira tistabbilixxi li n-nefqa totali f'riċerka u żvilupp fl-UE trid tiżdied b'tali mod li tilħaq madwar 3 % tal-PGD sa l-2010 Żewġ terzi mill-investiment li hemm bżonn irid jiġi mis-settur privat.

5.3

L-effett multiplikatur tas-Seba' programm ta' qafas għar-riċerka u l-iżvilupp. F'Diċembru 2006, il-Kunsill adotta s-Seba' programm ta' qafas għar-riċerka u żvilupp (FP7) għall-2007-2013. Il-baġit għal dan il-programm huwa ta' madwar EUR 50 biljun, li huwa ħafna aktar minn dak ta' qabel. Dan huwa suċċess ieħor ta' politika Ewropea li kien ferm appoġġjat mill-Kumitat. Madankollu, li-baġit totali għal dan huwa ta' madwar 50 billjun euro, li jfisser li l-Komunità ser tkun qiegħda tipprovdi biss madwar 2 % (fi kliem ieħor wieħed biss minn kull ħamsin) ta' l-investiment totali fir-riċerka u l-iżvilupp li jissemma fil-mira ta' Barċellona. Madankollu, bħalma l-Kumitat saħaq repetutament, dan mhuwiex biżżejjed sabiex nimmassimizzaw l-effetti multiplikaturi u integranti li l-fondi ta' l-UE għandhom fuq il-fondi għar-riċerka ta' l-Istati Membri u l-investiment tant meħtieġ ta' l-industrija sabiex tinkiseb iż-żieda konsiderevoli li hemm bżonn sabiex tintlaħaq il-mira ta' Barċellona.

5.4

Rakkomandazzjoni mtennija. Għalhekk, mhux l-anqas fil-kuntest tat-twaqqif ippjanat ta' l-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija (IET) il-bżonn urġenti ta' aktar ħidma fir-riċerka u l-iżvilupp fil-provvista ta' enerġija li tirrispetta l-klima u li hija sostenibbli, il-Kumitat itenni r-rakkomandazzjoni (25) tiegħu li din il-parti tal-fondi ta' l-UE trid, bħala l-ewwel pass, tiżdied bin-nofs, jigifieri għal madwar 3 % ta' l-investiment totali proġettat fil-mira ta' Barċellona, bħala parti mir-reviżjoni tal-baġit ta' l-UE ppjanata għall-2008. Dan ikun pass partikolarment effettiv mill-UE sabiex il-miri ta' Lisbona u Barċellona li qegħdin jikbru fl-importanza, jintlaħqu aktar malajr milli huwa mistenni fil-preżent, u sabiex jissolvew il-problemi msemmija hawn fuq b'mod aktar effettiv u malajr.

5.4.1

Il-kompetizzjoni maċ-Ċina. L-isforzi ekwivalenti fir-riċerka, li qiegħda tagħmel iċ-Ċina, per eżempju, qegħdin jiżdiedu b'rata mgħaġġla u l-Ewropa trid tagħmel kull sforz sabiex ma titlifx is-swieq tagħha għal teknoloġiji li huma importanti u essenzjali globalment, lill-kompetituri. Però, mhuwiex politikament kredibbli li s-settur privat jintalab li jipprovdi l-investimenti neċessarji meta l-UE u l-Istati Membri ma pprovdewx sehemhom mill-fondi għall-miri ta' Barċellona li huma stess stabbilixxew.

5.4.2

Fondi ċentrali mill-Istati Membri. Ta' l-anqas, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-universitajiet u l-istituti ta' riċerka tagħhom għandhom finanzjament bażiku li huwa biżżejjed sabiex ikunu jistgħu jirċievu l-livell mistenni ta' finanzjament konġunt mis-Seba' programm ta' qafas għar-riċerka u l-iżvilupp.

5.5

Qafas ta' l-UE għall-għajnuna mill-istat. Il-liġi ta' l-UE dwar l-għajnuna mill-istat għandha tiġi fformulata b'tali mod li tinkoraġixxi lill-Istati Membri sabiex jipprovdu appoġġ akbar, aktar effettiv u inqas burokratiku milli kien fil-passat, għall-pjanijiet ta' riċerka u żvilupp ta' l-universitajiet, l-organizzazzjonijiet ta' riċerka u ta' l-industrija, u jgħinuhom jistabbilixxu netwerks bejniethom. Għalhekk irid jiġi kkunsidrat bir-reqqa jekk il-qafas tal-Komunità għall-għajnuna mill-istat għar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni  (26) filfatt jgħinx sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet.

5.6

Ir-regoli tal-baġits ta' l-Istati Membri. Il-liġijiet li jirregolaw l-estimi finanzjarji ta' l-Istati Membri individwali għandhom jippermettu li jkun hemm passaġġ aktar flessibbli għall-fondi mmirati għall-miżuri ta' riċerka u żvilupp. Dawn ghandhom jiġu adattati għaċ-ċiklu ta' kull proġett. Per eżempju, għandu jkun possibbli li jiġu trasferiti fondi allokati għas-sena kalendarja jew baġitarja li jmiss.

5.7

L-iżvilupp ta' l-infrastruttura xjentifika. Il-KESE irrakkomanda ukoll f'diversi okkażjonijiet (27) li parti aktar sostanzjali mir-riżorsi tal-Fondi Strutturali ta' l-UE jintużaw għall-iżvilupp ta' infrastruttura xjentifika. L-użu tal-fondi mill-Bank Ewropew ta' l-Investiment għal dan il-għan jistgħu wkoll ikunu ta' benefiċċju kbir

5.8

Il-potenzjal ta' l-SMEs Huwa importanti wkoll li jkompli jissaħħaħ il-potenzjal ta' l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju, u speċjalment tal-kumpaniji l-ġodda, għall-innovazzjoni u, b'mod aktar ġenerali, sabiex jiġu provduti inċentivi aktar b'saħħithom għall-industrija sabiex tinvesti f'dan il-qasam Il-Kumitat jirreferi wkoll għar-rakkomandazzjonijiet tiegħu (28) dwar il-programm multi-annwali ta' l-UE għall -intrapriżi u l-intraprenditorija, u b'mod partikolari għall-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) u għas-sostenn għal ekonomija bbażata fuq l-għarfien li hija partikolarment importanti f'dan il-kuntest. Il-fatt li 98 % tad-ditti kollha fl-UE huma ta' daqs żgħir u medju juri biċ-ċar kemm hu importanti li tissaħħaħ il-kapaċità innovattiva ta' din il-kategorija ta' intrapriżi. Il-Kumitat għalhekk jilqa' il-fatt li EUR 1.3 biljun ġew allokati għall-ispejjeż marbuta mar-riċerka u l-iżvilupp li jkollhom l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju fl-FP7. Regolamenti eżistenti li jagħmluha diffiċli għall-intrapriżi ta' daqs medju għandhom jiġu riveduti u fejn hu possibbli l-burokrazija żejda għandha titnaqqas; l-awtoritajiet jistgħu wkoll permezz tal-parrini tan-negozju (business angels), jipprovdu għajnuna sabiex jintlaħqu l-opportunitajiet ta' finanzjar. L-Ewropa tista' wkoll tispira ruħha mill-prattiċi ta' finanzjar f'pajjiżi oħra għal dan il-qasam.

6.1

Referenza għal rapporti oħra u rapporti preċedenti. Dwar dan is-suġġett, il-Kumitat jirreferi l-ewwel nett għaż-żewġ Komunikazzjonijiet mill-Kummissjoni (29) li ġew ippubblikati reċentement dwar l-innovazzjoni u għar-rapport eċċellenti Aho (30). Jindika wkoll l-opinjoni tiegħu (31) dwar Nilliberaw u nsaħħu l-potenzjal Ewropew għar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni, li f'diversi punti itenni l-kontenut ta' dan id-dokument, iżda jidħol f'ħafna aktar dettall f'ħafna mit-temi li jitqajmu hawnhekk.

6.2

L-innovazzjoni ssarraf f'aktar minn hekk. B'mod riaffermattiv u kumplimentari għar-rapporti msemmija hawn fuq, il-Kumitat itenni wkoll li l-progress u l-innovazzjoni ma jiddependux esklussivament mix-xjenza u t-teknoloġija, iżda wkoll mill-applikazzjoni ta' dan l-għarfien fi prodotti u proċessi ġodda u aħjar, mudelli innovattivi ta' negozju u mill-metodi tajbin ta' ġestjoni; għalhekk, spirtu ta' intraprenditorija innovattiva u inizjattivi intraprenditorjali huma wkoll importanti. Il-progress u l-innovazzjoni jiddependu wkoll minn tipi ġodda ta' servizzi, minn żvilupp tas-servizzi tas-saħħa u b'mod ġenerali minn soluzzjonijiet aħjar għall-problemi — eżempju ta' dan huwa l-kunċett ta' “flessigurtà”, li l-Kumitat iddiskuta (32).

6.3

L-innovazzjoni — pass lejn destinazzjoni mhux magħrufa. Għalhekk, l-innovazzjoni tfisser il-ħolqien u l-implimentazzjoni ta' teknoloġiji ġodda, proċessi, metodi organizzattivi, mudelli tan-negozju, mudelli edukattivi eċċ li qabel ma ġewx ikkunsidrati. Għalhekk, l-effettività tagħhom ġeneralment tista' tiġi ppruvata biss wara li jkunu qagħdu għall-prova tal-kompetizzjoni vera.

6.4

It-tfassil ta' qafas regolatorju flessibbli. Fl-istess ħin, ir-regolamenti jitfasslu fuq il-bażi ta' dak li nafu s'issa. Għaldaqstant huwa importanti ħafna li dawn ir-regolamenti joffru spazju suffiċjenti għall-manuvri — jiġifieri pluralità u varjabilità biżżejjed — sabiex idejat ġodda li qabel ħadd ma ħaseb fihom jingħataw l-opportunità li jitpoġġew fil-prattika u ma jispiċċawx fix-xejn qabel ma jiġu ppruvati sempliċement għaliex ma jidħlux fil-qafas tar-regolamentazzjoni eżistenti. Għalhekk meta jiġu mfassla l-liġijiet, huwa importanti li jiġi żgurat li kwistjonijiet fundamentali jiġu indirizzati u regolati, iżda li regolamenti li huma ddettaljati żżejjed għandhom jiġu evitati. Regolamentazzjoni żejda u regoli li huma restrittivi żżejjed, minkejja l-intenzjonijiet tajba kollha, joħonqu u jfixklu l-innovazzjoni. Il-Kumitat għalhekk jappoġġja l-isforzi kollha sabiex jiġu ssemplifikati r-regolamenti u li dawn jiġu riveduti għal restrizzjonijiet li huma superfluwi u/jew mhux meħtieġa. Dan iservi ukoll sabiex l-esperti jinħelsu mill-burokrazija żejda (ara hawn taħt). Barraminhekk, l-iżbalji ta' xi individwi m'għandhomx iwasslu għal kontroll żejjed fuq kulħadd.

6.5

Libertà tar-riċerka. Għal darb'oħra: l-innovazzjoni teħtieġ libertà intraprenditorjali suffiċjenti. Il-libertà xjentifika — jiġifieri l-libertà minn rekwiżiti li huma restrittivi (33) jew idejoloġiċi — hija kondizzjoni fondamentali għar-riċerka kreattiva, sejbiet ġodda u innovazzjonijiet, mingħajr preġudizzju għal a) il-limiti li jpoġġu r-risposti leġislattivi għal problemi etiċi u b) l-użu ġust ta' fondi allokati.

6.6

Tennija ta' CESE 1566/2006. Ir-referenza qiegħda ssir sabiex jissaħħu l-osservazzjonijiet importanti li hemm fl-opinjoni (34) li ssemmew f'punt 5.1. Id-dikjarazzjonijiet li saru hemm huma sostnuti tajjeb. Punti 4.7 sa 4.11 ta' dik l-opinjoni jagħmlu rakkomandazzjonijiet dwar dawn is-suġġetti, li huma relevanti għal din l-opinjoni: Il-pass mit-tkabbir ta' l-għarfien tagħna tan-natura għall-ħolqien ta' prodotti, proċessi u servizzi innovattivi. Iċ-ċaqliq bejn d-dinja akkademika u l-industria. Sistemi ta' informazzjoni li huma aċċessibbli għall-pubbliku. Clusters. Kumpaniji ġodda. Riċerka bażika. Il-prodott innovattiv. Akkwisti pubbliċi. Il-proprejtà intellettwali u l-privattiva komunitarja meħtieġa. Il-perjodu ta' grazzja qabel il-pubblikazzjoni li ma jiksirx l-istatus ta' novità. Il-problema lingwistika. Is-sitwazzjoni partikolari ta' l-Istati Membri ġodda.

6.6.1

Ħarsien tal-proprjetà intellettwali — il-brevett tal-Komunità Ewropea. F'dak ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat għal darb'oħra l-bżonn ta' ħarsien adegwat tal-proprejtà intellettwali (35): investimenti kummerċjali fir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni jridu jirrendu; l-ispejjeż legali u amministrattivi sabiex jiġu akkwistati u miżmuma dawn id-drittijiet ta' ħarsien ma jistgħux ikunu ta' tfixkil għall-poter ekonomiku Ewropew fil-konfronti tal-kompetituri globali. Dan juri wkoll il-bżonn urġenti ta' brevett tal-Komunità Ewropea (bil-perijodu ta' grazzja inkluż fiha).

7.1

L-aktar riżorsa prezzjuża. L-ewwel nett, il-Kumitat jirreferi għall-opinjoni speċifika tiegħu (36) dwar is-suġġett u għal darb'oħra jikkonferma u jenfasizza d-dikjarazzjonijiet li hemm fiha. Bħalma diġa għamel f'okkażjonijiet oħra, il-KESE indika fl-opinjoni msemmija hawn fuq li l-kapital uman huwa l-aktar riżorsa delikata u prezzjuża għall-għarfien u l-innovazzjoni. L-aktar biċċa xogħol importanti għalhekk hija li żgħażagħ b'talent jiġu motivati sabiex jidħlu għal istruzzjoni xjentifika u teknika u li jiġu provduti bl-aħjar edukazzjoni possibbli ta' dan it-tip.

7.2

Il-kwalità ta' l-entitajiet tat-taħriġ (Ara kapitlu 4). In-numru, ir-riżorsi u l-kwalità ta' l-entitajiet tat-taħriġ neċessarji għalhekk huma prerekwiżiti indispensabbli sabiex tiġi ssodisfata d-domanda għal xjenzati, inġiniera u intraprendituri tajbin. Għalhekk huwa essenzjali li jitwaqqaf u jinżamm — b'ħidma ma' entitajiet ta' riċerka u t-tagħlim (37) — numru adegwat ta' universitajiet attraenti ta' l-ogħla kwalità u mgħammrin tajjeb, u fuq kollox istituti tat-teknoloġija, li għandhom għalliema eċċellenti. Dawn l-universitajiet u istituti tat-teknoloġija jridu jkunu kapaċi jħabbtuha mal-kompetizzjoni ta' l-aqwa universitajiet Amerikani u ta' stati oħra mhux Ewropej. Għalhekk iridu jkunu attraenti biżżejjed sabiex jiġbdu lejhom l-aħjar studenti minn pajjiżi mhux Ewropej.

7.3

Ir-responsabbiltà tas-soċjetà. Grazzi għall-investiment li tagħmel is-soċjetà minn banda, u r-riċerkaturi individwali mill-banda l-oħra, bl-iskop li niksbu għarfien fundamentali mixtieq ta' firxa wiesgħa u li ma jinkisibx faċilment kif ukoll għarfien ta' livell għoli ta' speċjalizazzjoni, is-soċjetà — irrappreżentata mill-klassi politika — tassumi r-responsabbiltà li tagħmel l-aħjar użu minn dan l-invesitment. Din ir-responsabbiltà trid tiġi riflessa fil-preokkupazzjoni sabiex jiġi żgurat li riċerkaturi mħarrġa jsibu opportunitajiet ta' żvilupp fix-xogħol u l-professjoni u prospettivi ta' karriera adegwati, b'possibbilitajiet attraenti li jidħlu f'oqsma oħra, mingħajr ma jirriskjaw li jiġu mwarrba professjonalment jew jispiċċaw daharhom mal-ħajt. Jekk xjenzati u inġiniera kkwalifikati jispiċċaw qegħda jew f'okkupazzjoni mhux adegwata, jew jirċievu salarju inadegwat, dan iwassal għal ħela ta' investiment ekonomiku u jservi sabiex jiskoraġġixxi xjenzati u inġiniera ta' l-ogħla livell fil-ġenerazzjoni ta' wara, bir-riżultat li dawn jagħżlu karrieri li mhumiex relatati max-xjenza jew it-teknoloġija jew li jemigraw barra mill-Ewropa. Burokrazija żejda (ara punt 7.7) hija wkoll forma ta' impjieg mhux adegwat.

7.4

L-iżvilupp tat-talent. In-nies, inklużi l-impjegati kollha fid-ditti, l-universitajiet u l-istituti tar-riċerka, għandu jkollhom l-aħjar opportunitajiet — fid-dawl tat-talenti, kapaċitajiet u livelli ta' kreattività tagħhom, li jiżviluppaw it-talenti tagħhom u juru inizjattiva. Għandna bżonn ukoll li noħolqu klima soċjali fejn hu possibbli li tinbeda familja u li tippermetti u tippromovi l-kreattività tagħhom Fl-istess ħin, dan ifisser ukoll li ż-żgħażagħ li jgawdu minn dan it-taħriġ u l-appoġġ, min-naħa tagħhom, juru sens ta' dover u impenn sabiex jagħmlu kull sforz ħalli jużaw bl-aħjar mod possibbli t-talenti u l-ħiliet li kisbu. Dawn huma kwistjonijiet importanti ta' politika soċjali, politika tal-familja, id-dixxiplina akkademika tal-ġestjoni ta' l-intrapriża u, b'mod ġenerali, il-kultura tal-ġestjoni. Din ta' l-aħħar issa għarfet l-impatt ta' bilanċ sensibbli bejn il-ħajja tax-xogħol u dik privata fuq il-kreattività u l-produttività (38)

7.5

Identifikazzjoni u evalwazzjoni ta' dawk l-individwi li jiksbu riżultati eċċellenti  (39). Ħiliet u kisbiet straordinarji ma jistgħux jiġu vvalutati b'mod xieraq b'indikaturi kwantitattivi, li, fi kwalunkwe każ, jistgħu jkunu suġġetti għall-abbuż. Per eżempju, hemm problema b'dawk l-awturi xjentifiċi li jħobbu jikkwotaw lil xulxin fil-pubblikazzjonijiet tagħhom, b'hekk jiffurmaw konsorzji ta' kwoti li jiksbu vantaġġ meta jkun hemm evlawazzjoni bi kriterji kwantitattivi. Bħala kriterji ta' valutazzjoni, la n-numru ta' pubblikazzjonijiet, u lanqas in-numru ta' drabi li tiġi kwotat, jew in-numru ta' privattivi jew figuri importanti oħra m'huma suffiċjenti jew jgħaddu mill-għarbiel; il-kwalità, il-valur tan-novità u l-importanza huma aktar sinifikanti. Barraminnhekk, xi drabi kien il-każ li l-aktar sejbiet jew invenzjonijiet rivoluzzjonarji, ġew magħrufa, rikonoxxuti, użati jew ikkwotati biss wara li għadda ċertu żmien minn fuqhom. Għalhekk, sabiex jiġu vvalutati l-personalitajiet u l-kisbiet, bil-karatteristiċi u l-aspetti tagħhom kollha, għandna bżonn ta' l-esperjenza kollha u l-kapaċità ta' ġudizzju (għalkemm anke b'hekk l-iżbalji ta' ġudizzju ma jistgħux jiġu evitati għal kollox) tar-rappreżentanti ewlenin fil-qasam relevanti ta' l-għarfien li fihom saru jew qegħdin nistennew li ser isiru l-kisbiet.

7.6

Parteċipazzjoni fil-proċessi tat-teħid tad-deċiżjonijiet. Hemm bżonn li esperti li huma ta' esperjenza, xjenzati u nies tekniċi ta' l-ogħla livell jiġu involuti aktar milli kienu s'issa fi proċessi relevanti ta' teħid tad-deċiżjonijiet u dossiers amministrattivi relatati mal-politika tar-riċerka, u materji ta' politika intrapprenditorjali u innovazzjoni. It-twaqqif tal-Kunsill Ewropew għar-Riċerka huwa l-ewwel pass inkoraġġanti f'din id-direzzjoni li l-Kumitat jappoġġja bi sħiħ (40). Mandankollu, hemm bżonn li esperti f'oqsma relevanti jridu jiġu attirati u miżmuma f'livelli suffiċjenti fl-amministrazzjoni ta' l-UE (jiġifieri fil-Kummissjoni b'mod partikolari) u l-entitajiet ta' l-Istati Membri li jipprovdu fondi għar-riċerka u l-innovazzjoni. B'mod partikolari, dan għandu jinvolvi xjenzati u riċerkaturi żgħażagħ ta' suċċess. Is-sostenn għar-riċerka u l-innovazzjoni għandhom bżonn li jmorru lil hinn mis-sempliċi amministrazzjoni.

7.7

Il-libertà mill-piż ta' numru eċċessiv kompiti marġinali. Ir-riċerka, l-iżvilupp u l-invenzjoni huma attivitajiet li jirrikjedu ħafna ħin fi sforzi mentali u xogħol fil-laboratorju, bħalma huma l-ikkonsolidar u l-komunikazzjoni ta' l-għarfien. Dawn l-attivitajiet għandhom bżonn taż-żmien għall-konċentrazzjoni u riflessjoni bla tfixkil. Sa mill-2000, il-Kumitat kemm-il darba indika (41) li l-ammont eċċessiv u dejjem jiżdied tax-xogħol fil-kumitati, l-applikazzjoni u l-approvazzjoni tal-proċeduri, il-kitba tar-rapporti, il-burokrazija in ġenerali, eċċ issa qiegħed jieħu l-parti l-kbira tal-ħin ta' l-esperti. Għalhekk dan ix-xogħol ikun qiegħed itellifhom minn dak li suppost ikunu qegħdin jagħmlu u huwa detrimentali għall-kapaċità innovattiva u effettiva ta' dawk il-persuni li huma eċċellenti fil-qasam tagħhom. Din il-qagħda xejn mixtieqa issa qiegħda tiġi kkritikata dejjem aktar fil-mezzi tax-xandir (42) ukoll. Il-Kumitat jilqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tindirizza din il-kwistjoni u li tingħaqad ma' l-Istati Membri sabiex ifittxu l-mezzi sabiex jittaffa dan il-piż. It-talba li l-esperti jiġu involuti fil-proċessi tat-teħid tad-deċizjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-politika tar-riċerka ma tikkontradixxix il-bżonn li jinħelsu mill-burokrazija żejda; anzi tista' tgħin sabiex dan jintlaħaq. Mira partikolari għandha tkun li jiġu armonizzati u kkonsolidati l-proċeduri ta' l-applikazzjoni, rappurtaġġ u monitoraġġ ta' l-entitajiet varji li joffru fondi, l-istituzzjonijiet imsieħba, netwerks u korpi ta' monitoraġġ u approvazzjoni. Dan iġib ukoll benefiċċji f'termini ta' trasparenza ħafna akbar.

7.8

L-esodu ta' l-aħjar imħuħ u l-mobilità. Hemm raġunijiet tajba (ara wkoll 4.1.5) għaliex l-inġiniera u x-xjenzati jkollhom bżonn ta' mobilità professjonali u flessibilità. Però dan m'għandux ikun akkost tal-ħajja personali u tal-familja jew tas-siġurtà soċjali (43) Barraminhekk, m'għandux iwassal għal emigrazzjoni netta ta' l-aqwa nies mill-Ewropa. Għalhekk il-kondizzjonijiet tax-xogħol fl-Ewropa għandhom ikunu attraenti biżżejjed sabiex iżżommu milli dan jiġri, u ta' l-anqas sabiex ikun hemm bilanċ globali fil-mobilità tan-nies li huma kwalifikati u jiksbu ħafna. Fl-istess ħin, xi Stati Membri huma inkwetati miċ-ċaqliq f'direzzjoni waħda ta' l-aħjar imħuħ li jista' jseħħ fi ħdan l-Unjoni Ewropea. Għalhekk, bħalma l-Kumitat irrakkomanda repetutament, (ara wkoll 5.7), jeħtieġ li jintuża proporzjon ħafna akbar mill-Fondi Strutturali ta' l-UE sabiex tiġi żviluppata infrastruttura xjentifika ħalli jinħolqu lokalitajiet ta' riċerka attraenti fl-Istati Membri kollha li jkunu jistgħu jiġbdu n-nies lura f'pajjiżhom u fl-istess ħin jippermettulhom li jissieħbu fi ħdan netwerks.

7.9

L-immaġni professjonali ta' l-intraprendituri. It-trasformazzjoni tar-riċerka u l-innovazzjoni fi prodotti u proċessi industrijali tqajjem kwistjonijiet partikolari. Hemm raġuni valida għalfejn il-mira ta' Lisbona hija li żewġ terzi mill-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp iridu jiġu mill-industrija. Għalhekk, huwa importanti li nsaħħu l-immaġni professjonista ta' l-intraprendituri u li nqajmu kuxjenza pubblika dwar l-importanza tar-rwol tagħhom fl-innovazzjoni, il-progress ekonomiku u l-prosperità in ġenerali. Għal din ir-raġuni, il-Kumitat, bħala l-pont mas-soċjetà ċivili, poġġa t-tema ta' l-intraprenditorija b'wiċċ uman fiċ-ċentru tal-programm futur tiegħu. Huwa biss permezz ta' intraprenditorija li hija responsabbli u enerġetika u li kapaċi tiżviluppa b'mod ħieles li l-miri ta' Lisbona jistgħu jintlaħqu.

Per eżempju

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/27

1.1

Il-KESE jieħu nota tal-Green Paper iżda jiddubita kemm l-approċċ li tissuġġerixxi jista' jwassal għal livell għoli u uniformi ta' ħarsien tal-konsumatur madwar l-UE. L-iżgurar ta' din il-protezzjoni permezz ta' acquis tal-konsumaturi issemplifikat, konsistenti u infurzat kienet tema ripetuta ta' diversi opinjonijiet tal-KESE dwar il-ħarsien tal-konsumaturi iżda hemm indikazzjonijiet f'dan il-proċess ta' reviżjoni li dan jista' jkun diffiċli li jintlaħaq. Ir-reviżjoni ta' l-acquis hija għalhekk sforz ġenwin sabiex tiġi implimentata l-inizjattiva “Regolamentazzjoni Aħjar”. Il-bażi u l-objettivi ta' dan it-tip ta' eżerċizzju għandhom ikunu ċari u miftiehma, sa mill-bidunett, mal-partijiet interessati.

1.2

Hemm bżonn ta' leġislazzjoni demokratika ġenwina ta' dan l-acquis tal-konsumatur rivedut flimkien ma' bażi legali u konċettwali ċara.

1.3

Il-KESE kien jilqa' b'mod partikolari l-applikazzjoni tal-prinċipji ta' l-acquis għall-ambjent diġitali li qiegħed jikber b'rata mgħaġġla u mhux regolat tajjeb.

1.4

Il-KESE jqis li l-politika tal-konsumaturi m'hijiex biss parti integrali mill-istrateġija tas-suq intern ta' l-UE, iżda wkoll element affermattiv importanti taċ-ċittadinanza. Il-KESE jappoġġja l-implimentazzjoni tal-prinċipji ta' regolamentazzjoni aħjar fil-leġislazzjoni tal-konsumatur. Kwalunkwe proposta għal regoli armonizzati f'dan il-qasam trid tkun appoġġjata minn stima xierqa ta' l-impatt, u tfittex is-semplifikazzjoni u l-kjarifikazzjoni tar-regoli eżistenti.

1.5

Miżuri mtejba ta' infurzar u t-tisħiħ jew l-introduzzjoni ta' proċessi sempliċi u ċari sabiex jinstab rimedju għandhom jiġu enfasizzati bħala priorità.

1.6

Il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tqis l-Opinjoni tiegħu ta' April 2006 dwar Il-qafas legali għall-politika tal-konsumaturi  (1) li pproponiet li jkun possibbli li miżuri ta' politika tal-konsumaturi jiġu adottati għal rashom u mhux biss bħala riżultat tat-twaqqif tas-suq intern.

1.7

L-armonizzazzjoni tal-leġislazzjoni tal-konsumatur madwar l-UE trid tieħu, bħala prinċipju gwida, l-adozzjoni ta' l-aħjar u l-ogħla livell ta' protezzjoni tal-konsumatur li tista' tinstab fl-Istati Membri. Kwalunkwe “strument orizzontali” għandu jkun ibbażat fuq l-ogħla livelli filwaqt li l-“integrazzjoni vertikali” neċessarja trid tiffoka fuq il-kjarifikazzjoni ta' kwistjonijiet tekniċi. Strument orizzontali però jista' jkun fih regoli li huma kompletament armonizzati f'oqsma speċifiċi, bħad-dritt ta' l-irtirar u d-definizzjoni tal-konsumatur, kif ukoll klawżoli abużivi, il-kunsinna jew id-dritt tal-konsumatur għal rimedju, filwaqt li armonizzazzjoni minima tkun tapplika bnadi oħra. Huwa ttamat li dan ikun approċċ li jiġi preferut kemm mill-Kummissjoni kif ukoll mill-Istati Membri kollha.

2.1

Il-Kummissjoni adottat il-Green Paper dwar ir-Reviżjoni ta' l-Acquis tal-Konsumatur (leġislazzjoni dwar id-drittijiet tal-konsumaturi) li ilha minstennija, fil-bidu ta' Frar 2007. Din ikkonkludiet dak li huma jsejħu “il-fażi djanjostika” tar-Reviżjoni. Qegħdin ifittxu opinjonijiet dwar l-għażliet sabiex tiġi ssemplikata, mmordernizzata u armonizzata l-leġislazzjoni komunitarja eżistenti dwar il-ħarsien tal-konsumatur. Qiegħed jingħad li billi jiġu analizzati l-qawwa u d-dgħjufija tal-leġislazzjoni eżistenti u jsiru r-reviżjonijiet xierqa kemm il-konsumaturi kif ukoll in-negozji ser jibbenefikaw. Il-Kummissjoni tqis ukoll li r-Reviżjoni hija opportunità sabiex tintlaħaq konsistenza madwar l-Istati Membri u b'mod ġenerali ttejjeb il-leġislazzjoni għall-ħarsien tal-konsumaturi madwar l-UE, li f'xi partijiet minnha tmur lura 20 sena, b'mod partikolari billi tidentifika fejn jeżistu d-differenzi regolatorji u jekk dawn joħolqux xkiel fis-suq intern għall-konsumaturi u n-negozji — filwaqt li jiġi rrispettat il-prinċipju tas-sussidjarjetà. Din l-Opinjoni, għalhekk, tikkonċentra dwar kif it-temi li jinformaw l-Acquis tal-Konsumaturi qegħdin jiġu pperċepiti u ppreżentati. S'issa huma biss għażliet għall-bidliet li ġew ippreżentati.

2.2

L-infiq fil-konsum jirrappreżenta 58 % tal-PGD ta' l-UE iżda b'mod ġenerali għadu frammentat f'27 suq nazzjonali. Is-suq intern jista' jkun l-akbar wieħed fid-dinja u l-Kummissjoni deskrivit l-istrateġija tagħha bħala l-qawmien “tal-ġgant rieqed, in-naħa tal-bejħ bl-imnut tas-Suq Uniku” (2) Il-Kummissjoni bħalissa tiddefinixxi l-politika tal-konsumaturi tagħha bħala “l-iżgurar ta' livell għoli komuni ta' ħarsien għall-konsumaturi kollha ta' l-UE, hu x'inhu l-post li jgħixu fih, jivjaġġaw lejh jew jixtru minnu fl-UE, minn theddid jew riskji għas-siġurtà u l-interessi ekonomiċi tagħhom u ż-żieda tal-kapaċità tal-konsumaturi li jippromwovu l-interessi tagħhom” (3).

2.3

L-iskop li tiġi żgurata l-implimentazzjoni konsistenti ta' qafas komuni għad-drittijiet tal-konsumaturi madwar l-UE għandu appoġġ mifrux. Qafas ta' dan it-tip ikun joffri drittijiet ċari u ekwi u protezzjoni lill-konsumaturi kollha filwaqt li jkun qiegħed joħloq kundizzjonijiet ugwali għall-fornituri tal-prodotti u s-servizzi. Il-Green Paper dwar id-Drittijiet tal-Konsumatur tirrikonoxxi espliċitament li l-progress lejn dan l-iskop kien bil-mod, inkonsistenti u mfixkel minn firxa wiesgħa ta' varjetà ta' prijoritajiet u eċċezzjonijiet nazzjonali. L-inklużjoni milqugħa ta' l-Istati Membri ġodda kompliet ikkumplikat il-fehma komuni dwar il-ħarsien tal-konsumatur. Din ir-reviżjoni ta' l-Acquis tal-Konsumatur tippreżenta il-vedura tal-Kummissjoni ta' proċess li jista' jwassal għal aktar ċarezza, konsistenza u implimentazzjoni tad-Direttivi eżistenti. Iżda ħafna organizzazzjonijiet tal-konsumaturi jgħidu li tqajjem ukoll xi mistoqsijiet dwar id-direzzjoni tal-politika tal-konsumatur b'mod globali.

2.4

Id-Direttivi li huma inklużi f'din ir-Reviżjoni jkopru firxa wiesgħa ta' kwistjonijiet marbuta mal-liġi kuntrattwali tal-konsumatur li jinkludu l-bejgħ bieb bieb, it-timeshare, il-vjaġġ b'kollox inkluż, il-bejgħ mill-bogħod, il-bejgħ ta' merkanzija, it-termini inġusti tal-kuntratti. Madankollu, mhux id-Direttivi kollha li għandhom x'jaqsmu mal-ħarsien tal-konsumatur huma kkunsidrati fir-Reviżjoni peress li xi wħud huma meqjusa li huma reċenti wisq sabiex jiġu inklużi, jew jaqgħu taħt oqsma li qegħdin jiġu kkunsidrati band'oħra mill-Kummissjoni. Id-Direttiva dwar it-Timeshare ġiet indikata fil-Green Paper bħala li għandha bżonn ta' reviżjoni urġenti u huwa mistenni li Direttiva riveduta toħrog dalwaqt. Qasam ġdid sinifikanti li ġie indikat bħala li hemm bżonn li jiġi inkluż fil-prinċipji ta' l-acquis huwa l-“ambjent” diġitali li jippreżenta l-isfidi globali tal-kummerċ elettroniku.

2.5

Il-Kummissjoni rrevediet id-Direttivi permezz ta':

2.6

It-terminoloġija stabbilita li tintuża minn dawk li huma mdaħħla fil-kwistjonijiet tal-ħarsien tal-konsumatur għandha l-potenzjal li toħloq konfużjoni, għalhekk spjegazzjoni bikrija ta' xi kunċetti prinċipali huma inklużi hawnhekk. “Armonizzazzjoni minima” tirreferi għal meta Direttiva timponi sett minimu ta' rekwiżiti li jridu jiġu infurzati mill-Istat Membru. Dan iħalli l-possibilità li l-Istati Membri jimponu rekwiżiti aktar stretti minn dawk speċifikati fid-Direttiva. “Armonizzazzjoni massima” (jew “Sħiħa”) tfisser li l-Istati Membri jridu jimplimentaw ir-regoli li hemm fid-Direttiva u ma jistgħux imorru lil hinn minnhom (“armonizzazzjoni b'limiti fil-livelli l-aktar baxxi u dawk l-aktar għolja”). Għalhekk ħafna organizzazzjonijiet tal-konsumaturi saru jqisu l-armonizzazzjoni sħiħa bħala sinonimu ta' livell minimu ta' ħarsien tal-konsumaturi u l-armonizzazzjoni minima bħala li toffri l-possibilità ta' livell ħafna aktar għoli ta' protezzjoni.

2.7

Il-pubblikazzjoni tal-Green Paper timmarka it-tmiem tal-fażi esplorattiva tar-Reviżjoni tal-Kummissjoni. Il-Kummisssjoni talbet il-fehmiet dwar il-Green Paper sal-15 ta' Mejju 2007. Il-Kummissjoni issa qiegħda tanalizza r-risposti li rċeviet mill-konsultazzjoni, ser tfassal sinteżi tal-veduti u tiddeċiedi jekk hemmx bżonn ta' strument leġislattiv, għalkemm dan kollu jieħu xi ftit tax-xhur. Kwalunkwe proposta ta' dan it-tip tkun akkumpanjata bi stima ta' l-impatt. “Fi tmiem l-eżerċizzju, idealment, għandu jkun possibbli li jingħad lill-konsumaturi ta' l-UE, 'tinsab fejn tinsab fl-UE jew tixtri minn fejn tixtri mill-UE ma tagħmel l-ebda differenza: id-drittijiet essenzjali tiegħek huma l-istess'”  (4).

3.1

Il-Green Paper tfittex li tipprovdi kuntest li fih il-fehmiet tal-partijiet interessati jkunu jistgħu jinġabru dwar l-għażliet ta' politika ta' l-Acquis tal-Konsumaturi u xi kwistjonijiet speċifiċi oħra. Hija tidentifika l-kwistjonijiet prinċipali bħala:

3.2

Fuq il-bażi ta' ħidma li saret qabel, il-Kummissjoni mbagħad tindika żewġ strateġiji pożittivi għar-reviżjoni ta' l-Acquis tal-Konusmaturi.

3.3

It-tielet strateġija, dik ta' l-“ebda azzjoni leġislattiva” hija msemmija fil-qosor, għalkemm huwa indikat li l-problemi eżistenti mhux ser jissolvu u l-inkonsistenzi bejn l-Istati Membri jistgħu jiżdiedu.

3.4

Il-Green Paper imbagħad tittratta dwar l-ambitu possibbli ta' Strument Orizzontali. Tliet għażliet huma suġġeriti.

3.5

It-tema li jmiss fil-Green Paper, għal ħafna ser tidher bħala l-kwistjoni li magħha jdur kollox fir-reviżjoni ta' l-Acquis tal-Konsumatur — il-grad ta' armonizzazzjoni. Attwalment, l-Istati Membri huma permessi li jkollhom livelli ta' ħarsien ogħla minn dawk stipulati mid-direttivi. Dan huwa magħruf bħala “armonizzazzjoni minima”. L-enfażi u l-prijorità fil-kwistjonijiet marbuta mal-ħarsien tal-konsumaturi jvarjaw b'mod konsiderevoli bejn Stati Membri, xi kultant bir-riżultat li l-konsumaturi jitgerfxu u n-negozji jaqtgħu qalbhom milli jikkummerċjalizzaw il-prodotti tagħhom lil hinn mill-fruntiera. Żewġ possibilitajiet jiġu ppreżentati sabiex ikunu kunsidrati.

—

L-aproċċ leġislattiv ġenerali.

—

L-iskop ta' strument orizzontali.

—

Il-grad ta' armonizzazzjoni.

4.1

Tul ħafna snin, il-KESE appoġġja, permezz tal-ħidma u l-Opinjonijiet tiegħu, l-iskop primarju tal-politika tal-konsumatur ta' l-UE — li livell għoli uniformi u konsistenti ta' ħarsien ikun aċċessibbli għal kulħadd. Il-Kumitat jappoġġja wkoll l-iskop sekondarju li jippermetti lill-konsumaturi li jkunu informati, u li jagħżlu b'mod informat f'suq bla xkiel. L-istruttura tal-Green Paper tagħmilha inevitabbli li t-tensjonijiet li jeżistu sabiex jintlaħqu dawn iż-żewġ skopijiet b'mod sħiħ jitilgħu fil-wiċċ.

4.2

Diġà huwa ċar li t-tkomplija ta' l-Acquis tal-Konsumatur fil-forma attwali m'għandhiexx titqies bħala possibilità għall-perjodu fit-tul. Il-varjazzjonijiet fil-liġijiet bejn Stati Membri, l-inkonsistenza fid-definizzjoni, id-diskrepanza konsiderevoli fil-mod kif tiġi applikata u inforzata l-leġislazzjoni tal-konsumatur eżistenti u n-nuqqas ta' ċarezza fi — jew saħansittra l-eżistenza ta' — proċeduri ta' ilment u ta' soluzzjoni kollha għandhom xi effett fil-ħolqien tax-xkiel għas-suq uniku.

4.3

Joħroġ ċar ukoll li l-Kummissjoni qiegħda tqis ir-Reviżjoni bħala opportunità sabiex tħares lejn xi aspetti tal-politika tal-konsumatur li s'issa kienet qiegħda titqies bħala fundamentali u tesplora jekk jaqblux ma' suq uniku enerġiku, speċjalment wieħed li huwa kompetittiv mil-lat ta' globalizzazzjoni. F'dan ir-rigward, hemm similaritajiet ma' reviżjonijiet oħra li qegħdin jitqajmu bħala riżultat ta' l-implimentazzjoni ta' l-Aġenda ta' Lisbona. Livell għoli u uniformi ta' ħarsien tal-konsumatur huwa kkunsidrat minn xi wħud bħala parti integrali mill-mudell soċjali Ewropew u bidla fl-enfasi sabiex “il-politika tal-konsumaturi ta' l-UE tiġi ridefinita sabiex tikkontribwixxi lejn żewġ miri ċentrali ta' l-UE — il-ħolqien tat-tkabbir ekonomiku u l-impiegi kif ukoll li l-Ewropa terġa tingħaqad maċ-ċittadini tagħha” jistgħu jitqiesu bħala sfida għal dan il-kunċett (6)

4.4

Għalkemm il-biċċa xogħol ser tkun diffiċli, il-KESE jilqa' r-Reviżjoni ta' l-Acquis tal-Konsumatur u jappoġġja lill-Kummissjoni fl-għanijiet iddikjarati tagħha li tnaqqas l-ixkiel għas-suq intern filwaqt li żżomm livell għoli ta' ħarsien tal-konsumaturi. Il-Kumitat jikkunsidra madankollu li dawn l-isforzi m'għandhomx ikunu limitati għat-tmien direttivi li qiegħdin jiġu kkunsidrati attwalment; minflok għandhom ikopru, fil-futur, ta' l-anqas it-22 direttiva li hemm fil-lista li l-Kummissjoni ġabret f'Mejju 2003.

4.5

Il-KESE jixtieq jipparteċipa f'dan id-dibattitu b'mod attiv bil-għan li jsaħħaħ is-suq intern għall-benefiċċju tal-partijiet interessati kollha — konsumaturi, professjonisti, kumpaniji u ċittadini.

5.1

Il Green Paper tqajjem kwistjonijiet kumplessi ta' politika, prinċipju u liġi. L-Istati Membri infushom żviluppaw sett ta' liġijiet tal-konsumatur li, għalkemm huma ta' spiss konsistenti bejn il-pajjiżi fejn jidħlu il-prinċipji wiesgħa, ivarja fid-dettall u l-applikazzjoni. Il-proċess ta' konsultazzjoni sistematika u estiża anness mad-dokument jirrifletti din il-komplessità. Dan il-qafas iddettaljat ifittex tweġibiet minn diversi mijiet ta' partijiet interessati fl-organizzazzjonijiet li jkunu jixtiequ jsemmgħu l-fehmiet tagħhom. Madankollu, f'din l-Opinjoni, il-KESE jillimita ruħu li jikkummenta biss dwar il-kwistjonijiet ta' politika maġġuri, għaliex iqis li għal kull direttiva li trid tiġi riveduta għandhom isiru kummenti separati, bħal fl-Opinjoni tiegħu dwar id-direttiva fuq kuntratti li jsiru mill-bogħod [Opinjoni INT/334 dwar il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni COM (2006)514 finali, tal-21 ta' Settembru 2006].

5.2

Il-prijorità prinċipali għandha tkun li tpatti għan-nuqqasijiet fid-Direttivi eżistenti u li jiġu koordinati flimkien.

5.3

X'aktarx il-bażi tal-parti kbira ta' l-Acquis tal-konsumatur fil-futur viċin ser tkun “l-armonizzazzjoni minima” flimkien ma' aproċċ pożittiv mill-Istati Membri sabiex jadottaw livelli dejjem aktar għoljin ta' ħarsien tal-konsumatur. Għal raġunijiet diversi (li jvarjaw) ta' natura soċjali u ekonomika, l-Istati Membri ser ikunu jixtiequ jew li jżommu l-livell ta' ħarsien tal-konsumatur li diġà jgawdu jew jiċċaqalqu b'mod meqjus, u b'rata li jagħżlu huma, lejn livell differenti ta' protezzjoni. Din il-pożizzjoni tirrispetta u hija ħafna eħfef sabiex tiġi rrikonċiljata mal-prinċipju tas-sussidjarjetà. Madankollu, il-Kumitat jirrikonoxxi wkoll l-idea li diversi kategoriji ta' konsumaturi madwar l-UE huma żvantaġġjati mil-livell attwali ta' ħarsien jew kapaċità li jfittxu soluzzjoni u hemm bżonn li tittieħed azzjoni kemm fil-livell ta' l-UE kif ukoll ta' l-Istat Membru.

5.3.1

Dan ma jfissirx li, wara li jsir eżami ta' kull każ separatament, f'oqsma speċifiċi ħafna, fejn il-kompletar tas-suq intern huwa l-preokkupazzjoni ewlenija, il-possibilità ta' armonizzazzjoni massima ma tiġix ikkunsidrata, sakemm jiġi żgurat livell ogħla ta' ħarsien tal-konsumatur, possibilment permezz tar-regolamentazzjoni.

5.4

L-għan iddikjarat li l-konsumatur jitpoġġa fil-pożizzjoni imexxu– fir-rigward ta' għarfien dwar id-drittijiet tal-konsumaturi, il-kapaċità tagħhom li jieħdu azzjoni kontra l-fornituri u jiksbu soluzzjoni — ma għandhiex tiġi kkunsidrata bħala alternattiva għall-ħarsien ċar u infurzat b'mod attiv permezz ta' kombinazzjoni ta' liġi nazzjonali u ta' l-UE. L-informazzjoni hija ħaġa differenti ħafna mill-protezzjoni. Filfatt, il-bilanċ tal-poter f'ħafna mit-transazzjonijiet fis-suq normalment huwa favur l-fornitur u l-parti l-kbira tal-liġi tal-konsumatur hija ddisinjata sabiex iżżomm d-drittijiet ta' min ikun qiegħed jixtri.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/31

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/31

1.1

L-enerġija saret kwistjoni politika ċentrali b'rabtiet qawwija ma' l-Istrateġija ta' Lisbona għat-tkabbir u l-impjiegi.

1.2

Aktar impjiegi ta' kwalità aħjar huma fil-qalba ta' l-Istrateġija ta' Lisbona. Meta l-kundizzjonijiet tas-suq jinbidlu, x'impjiegi jintilfu mis-settur ta' l-enerġija. Fl-istess waqt, soluzzjonijiet ġodda għall-enerġija jistgħu iwasslu għall-ħolqien ta' impjiegi ta' kwalità għolja. L-edukazzjoni u t-taħriġ huma importanti sabiex jiffaċilitaw dan il-proċess.

1.2.1

Barra mill-kwistjoni ta' l-impjiegi, hemm aspetti oħra tad-dimensjoni soċjali ta' l-enerġija li huma ċentrali fil-kuntest ta' Lisbona. Dan jinkludi, b'mod partikolari, servizz pubbliku ta' kwalità għolja bi prezzijiet aċċessibbli. Is-soċjetà ċivili, inklużi l-imsieħba soċjali, għandha tipparteċipa b'mod attiv fl-iżvilupp tal-politika enerġetika.

1.3

Il-KESE u l-Kunsilli Ekonomiċi u Soċjali nazzjonali jippreżentaw r-rakkomandazzjonijiet li ġejjin dwar politika għall-enerġija fil-qafas ta' l-Istrateġija ta' Lisbona, “Politika ta' l-Enerġija għal Soċjetà ta' l-Għarfien”.

1.4

Sabiex isseħħ it-trasformazzjoni urġenti meħtieġa fis-settur ta' l-enerġija, il-pass ta' l-innovazzjoni għandu bżonn jitħaffef. Il-Kumitat iħeġġeġ li tingħata attenzjoni partikolari lil

2.1

Il-KESE, flimkien mal-Kunsilli Ekonomiċi u Soċjali, għandu jipprepara “rapport sommarju” kmieni fil-bidu ta' l-2008 dwar l-Istrateġija ta' Lisbona għall-prijoritajiet tat-tkabbir u l-impjiegi. Din l-Opinjoni dwar il-politika għall-enerġija tifforma parti minn dan ir-rapport sommarju. Tħejjiet bil-kollaborazzjoni ta' Kunsilli Ekonomiċi u Soċjali nazzjonali, b'kontribuzzjoni attiva b'mod partikolari mill-Kunsilli Franċizi, Taljani u Maltin.

2.2

Din l-Opinjoni tolqot lis-Sezzjoni B — riformi mikro-ekonomiċi sabiex iżidu l-potenzjal għat-tkabbir Ewropew fil-Linji ta' Gwida Integrati għat-Tkabbir u għax-Xogħol 2005-2008. B'mod partikolari hija relatata mal-linji gwida 8 dwar it-tisħiħ fil-kompetittività, 12 dwar ir-riċerka u l-iżvilupp, 13 dwar l-innovazzjoni u t-teknoloġija ta' l-informazzjoni, u 14 dwar l-użu sostenibbli tar-riżorsi (1).

2.3

Il-Kunsill Ewropew fil-konklużjonijiet tiegħu waqt il-laqgħa tiegħu fi Brussell fit-23 u l-24 ta' Marzu 2006 laqa' “l-inizjattivi meħudin mill-Parlament Ewropew, il-Kumitat tar-Reġjuni u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew sabiex tiżdied l-appartenenza f'livell Komunitarju (ta' l-Istrateġija mġedda ta' Lisbona għall-impjiegi u t-tkabbir). Huwa jħeġġeġ lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u l-Kumitat tar-Reġjuni sabiex ikomplu l-ħidma tagħhom u jitlob rapporti sommarji b'appoġġ għas-Sħubija għat-Tkabbir u l-Impjiegi kmieni fl-2008” (Punt 12 tal-konklużjonijiet tal-Presidenza).

2.4

Il-Kunsill Ewropew jinnota li “l-isfond fl-Ewropa huwa kkaratterizzat minn kompetizzjoni intensifikata minn barra l-Ewropa, popolazzjoni li qiegħda tixjieħ, prezzijiet taż-żejt ogħla u l-ħtieġa li tiġi salvagwardata s-sigurtà ta' l-enerġija” (Punt 7 tal-konklużjonijiet tal-Presidenza). Huwa jkompli billi “jikkonferma li l-Linji Gwida Integrati 2005-2008 għall-impjiegi u t-tkabbir jibqgħu validi. F'dak il-qafas huwa jaqbel dwar oqsma speċifiċi għal azzjonijiet ta' prijorità dwar l-investiment fl-għarfien u l-innovazzjoni, il-potenzjal tal-kummerċ, speċjalment ta' l-SMEs, u l-użu ta' kategoriji ta' prijorità; kif ukoll id-definizzjoni ta' Politika għall-Enerġija għall-Ewropa” (Punt 16).

2.5

Il-Kunsill Ewropew jinnota li l-Ewropa qed tiffaċċja numru ta' sfidi fil-qasam ta' l-enerġija: is-sitwazzjoni diffiċli li għaddejja fis-swieq taż-żejt u tal-gass, id-dipendenza li qiegħda tiżdied fuq l-importazzjoni u d-diversifikazzjoni limitata miskuba s'issa, il-prezzijiet għoljin u instabbli ta' l-enerġija, id-domanda li qiegħda tikber għall-enerġija, ir-riskji ta' sigurtà li jaffettwaw kemm lill-pajjiżi li jipproduċu u dawk ta' transitu kif ukoll lir-rotot ta' trasport, it-theddid li qiegħed jikber ta' tibdil fil-klima, il-progress bil-mod fl-effiċjenza fl-enerġija u l-użu ta' materjali li jistgħu jiġġeddu, il-ħtieġa għal żieda fit-trasparenza fis-swieq ta' l-enerġija u integrazzjoni u interkonnessjoni ulterjuri tas-swieq nazzjonali ta' l-enerġija bil-liberalizzazzjoni tas-suq ta' l-enerġija li kważi tlestiet (Lulju 2007), il-koordinazzjoni limitata bejn l-atturi fl-enerġija waqt li huma meħtieġa investimenti kbar fl-infrastruttura ta' l-enerġija (Punt 43).

2.6

Bi tweġiba għal dawn l-isfidi u abbażi tal-Green Paper artikolat tajjeb tal-Kummissjoni “Strateġija Ewropea għal Enerġija Sostenibbli, Kompetittiva u Sigura” u kontribuzzjoni tal- Kunsill, il-Kunsill Ewropew jagħmel sejħa għal Politika għall-Enerġija għall-Ewropa, li timmira għal politika tal-Komunità effettiva, koerenza bejn l-Istati Membri u konsistenza bejn l-azzjonijiet f'oqsma ta' politika differenti u li jitwettqu b'mod bilanċjat it-tliet objettivi tas-sigurtà tas-sostenibbiltà tal-provvista, il-kompetittività u ambjentali (Punt 44).

2.7

Il-Kunsill Ewropew jissottolinja li, sabiex tinkiseb din il-konsistenza fil-linji ta' politika kemm interni kif ukoll esterni ta' l-UE, il-politika dwar l-enerġija għandha tissodisfa d-domandi ta' ħafna oqsma ta' politika. Bħala parti minn strateġija ta' tkabbir u permezz ta' swieq miftuħa u kompetittivi, hi tinkoraġġixxi investiment, żvilupp teknoloġiku u kummerċ domestiku u barrani. Hija marbuta bis-sħiħ mal-politika ambjentali u konnessa mill-qrib ma' l-impjiegi, il-politika reġjonali u b'mod partikolari l-politika dwar it-trasport. Barra minn dan, l-aspetti ta' politika barranija u ta' żvilupp qegħdin jiksbu importanza li qiegħda tikber biex jippromwovu l-objettivi fil-politika għall-enerġija ma' pajjiżi oħra (Punt 45).

2.8

Il-Politika Ewropea għall-Enerġija (PEE) għandha għalhekk tkun ibbażata fuq perspettivi kondiviżi dwar il-provvista u d-domanda fuq terminu twil, stima oġġettiva u trasparenti tal-vantaġġi u l-iżvantaġġi tas-sorsi kollha ta' l-enerġija u għandha tikkontribwixxi b'mod bilanċjat għat-tliet objettivi prinċipali tagħha: (Punt 46+47).

2.9

Fit-twettieq ta' dawn l-objettivi prinċipali, il-PEE għall-Ewropa għandha:

2.10

Il-Kummissjoni għandha tippreżenta Reviżjoni Strateġika dwar l-Enerġija fuq bażi regolari, mill-2007 'il quddiem. Fl-10 ta' Jannar 2007 il-Kummissjoni ppublikat l-ewwel Reviżjoni tagħha u komunikazzjoni lill-Kunsill Ewropew u lill-Parlament Ewropew “Politika għall-Enerġija għall-Ewropa” — il-“Pakkett ta' l-Enerġija”.

2.11

Bħala punt ta' tluq għal politika għall-enerġija, il-Kummissjoni kkunsidrat tliet aspetti: il-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima, il-promozzjoni ta' l-impjiegi u t-tkabbir u l-limitazzjoni tal-vulnerabilità esterna ta' l-UE minħabba fl-importazzjoni tal-gass u ż-żejt.

2.12

Il-Kummissjoni tippreżenta bħala l-objettiv ewlieni għall-enerġija fl-Ewropa li l-UE għandha tnaqqas l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra b'20 % sa l-2020. Il-mira ta' l-UE għandha tiġi kkunsidrata fil-kuntest tal-bżonn għal azzjoni internazzjonali min-naħa tal-pajjiżi industrijalizzati dwar it-tibdil fil-klima. Meta jkun hemm dan l-impenn, l-UE ser ikollha bżonn tagħmel aktar. L-għan għalhekk għandu jkun li l-mira tiżdied għal tnaqqis ta' 30 % sa l-2020 u 60-80 % sa l-2050.

2.13

Il-preokkupazzjoni m'hijiex biss dwar it-tibdil fil-klima, iżda wkoll dwar is-sigurtà tal-provvista Ewropea, l-ekonomija u l-benesseri taċ-ċittadini tagħha. Il-Kummissjoni tikkunsidra li jekk tintlaħaq din il-mira tista' tiġi llimitata wkoll l-espożizzjoni dejjem akbar ta' l-UE għall-prezzijiet taż-żejt u l-gass li qegħdin isiru aktar volattili, toħloq suq enerġetiku fl-UE li hu aktar kompetittiv, u tistimola l-iżvilupp fit-teknoloġija u l-impjiegi.

2.14

F'termini ta' enerġija, sabiex tintlaħaq din il-mira globali għall-gassijiet b'effett ta' serra, l-UE għandha tnaqqas l-ammont ta' CO2 fl-użu enerġetiku tagħha b'ta' l-anqas 20 %, u probabbilment aktar, fit-13-il sena li ġejjin. Dan ikun ifisser li l-UE tieħu l-gwida mondjali bħala katalizzatur ta' revoluzzjoni industrijali ġdida.

2.15

Sabiex jintlaħaq dan il-għan, il-Kummissjoni tipproponi wkoll li tingħata attenzjoni speċjali lil numru ta' miżuri marbutin ma' l-enerġija: li tittejjeb l-effiċjenza enerġetika; li jogħla s-sehem ta' l-enerġija rinnovabbli fit-taħlita enerġetika u li jittieħdu miżuri ġodda li jiżguraw li l-benefiċċji tas-suq intern għall-enerġija jilħqu lil kulħadd; ir-rinfurzar tas-solidarjetà bejn l-Istati Membri, b'viżjoni aktar fit-tul għall-iżvilupp tat-teknoloġija ta' l-enerġija, attenzjoni ġdida fuq is-sigurtà u s-sikurezza ta' l-enerġija nukleari, u sforzi determinati sabiex l-UE “titkellem b'vuċi waħda” ma' l-imsieħba internazzjonali tagħha, inklużi l-produtturi ta' l-enerġija, l-importaturi ta' l-enerġija u l-pajjiżi fit-triq ta' żvilupp.

2.16

Ir-Reviżjoni tinkludi Pjan ta' Azzjoni għall-enerġija li fih għaxar punti bl-iskadenzi għall-miżuri. Mal-Pjan ta' Azzjoni qiegħed jiġi propost l-ewwel pakkett ta' miżuri konkreti. Dan jinkludi:

2.17

Il-Pjan ta' Azzjoni dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija adottat mill-Kummissjoni fid-19 ta' Ottubru 2006 ukoll huwa parti mill-Pjan ta' Azzjoni. Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “It-trażżin tat-tibdil fil-klima għal 2o C — Alternattivi ta' Politika għall-UE u d-dinja għas-sena 2020 u lil hinn minnha” u r-Reviżjoni Strateġika jikkomplementaw u jsaħħu lil xulxin.

2.18

Il-Kunsill Ewropew approva bis-sħiħ il-proposti tal-Kummissjoni fis-Samit tar-Rebbiegħa tiegħu fit-8/9 ta' Marzu 2007. Il-Kummissjoni ser tfassal leġislazzjoni ddettaljata u proposti relevanti oħra b'konformità mal-konklużjonijiet tas-Samit. It-tieni Reviżjoni Strateġika dwar l-Enerġija sentejn oħra ser tirrapporta dwar il-progress li jkun sar, skond l-impenn li ħadu l-Kapijiet ta' l-Istati u tal-Gvernijiet li jiddiskutu regolarment bejniethom dwar kwistjonijiet ta' l-enerġija.

2.19

Waqt il-mandat tiegħu ta'l-2002-2006 il-KESE pprepara diversi Opinjonijiet dwar kwistjonijiet ta' politika enerġetika, b'mod partikolari dwar il-karatteristiċi u r-rwol ta' sorsi u teknoloġiji differenti ta' l-enerġija. Waqt is-Sessjoni Plenarja tiegħu ta' Settembru 2006 il-KESE fl-aħħar adotta Opinjoni Esploratorja li kienet ibbażata prinċipalment fuq dawn l-Opinjonijiet preċedenti, dwar “Il-provvista ta' l-enerġija ta' l-UE: strateġija għal taħlita enerġetika ottimali.”  (2) Din l-Opinjoni kopriet diversi kwistjonijiet li tqajmu waqt il-Kunsill Ewropew ta' Marzu 2006. Il-konklużjonijiet prinċipali ta' l-Opinjoni kienu:

2.20

Il-KESE sab li l-Ewropa għandha bżonn li tpoġġi mira strateġika għal taħlita enerġetika ddiversifikata, li tilħaq b'mod ottimali objettivi ekonomiċi, ta' sigurtà tal-provvista u ta' politika għall-klima. Is-sorsi u t-teknoloġiji kollha ta' l-enerġija għandhom, fil-kuntest ta' dawn l-objettivi, benefiċċji u problemi li jridu jiġu kkunsidrati b'mod miftuħ u bbilanċjat.

2.21

Hemm potenzjal li għandu jiġi sfruttat fl-użu aktar mifrux tas-sorsi ta' l-enerġija rinnovabbli. Iżda anke jekk il-mira ta' 20 % ta' sorsi rinnovabbli fl-2020 tintlaħaq, m'huwiex probabbli li s-sorsi rinnovabbli jistgħu jissostitwixxu l-enerġija tradizzjonali kompletament fil-futur qarib.

2.22

Il-possibbiltajiet kollha jridu jinżammu. Ix-xenarji għall-UE-25 li l-Opinjoni rreferiet għalihom jappoġġjaw b'mod ċar dawn il-konklużjonijiet. Lanqas ix-xenarji bbażati fuq is-suppożizzjoni ta' l-aktar żvilupp b'saħħtu ta' l-effiċjenza enerġetika u ż-żieda tas-sorsi rinnovabbli ma jistgħu jikkonċentraw fuq il-fatt li xi teknoloġija enerġetika ssir obsoleta mingħajr ma jkun hemm effetti negattivi fuq l-ambjent jew fuq l-ekonomija.

2.23

It-taħlita attwali ta' enerġija għandha tkun żviluppata minn strateġiji politiċi li jkunu orjentati lejn anqas dipendenza minn sorsi esterni u aktar lejn sorsi li ma jarmux emissjonijiet, li huma disponibbli fl-Ewropa, filwaqt li jiġi kkunsidrat li l-atturi tas-suq jiddeċiedu fuq investimenti f'teknoloġiji varji.

2.24

Il-KESE rrakkomanda l-iżvilupp ta' strateġija għal taħlita enerġetika ottimali. F'dan il-kuntest huwa importanti li jiġu ċċarati r-rwoli ta' l-UE, l-Istati Membri, l-awtoritajiet indipendenti u l-atturi tas-suq.

L-istrateġija għal taħlita enerġetika ottimali li ġiet proposta tikkonsisti f'dawn l-elementi:

3.1

L-enerġija hija neċessità fis-soċjetà moderna. Sabiex nissodisfaw il-bżonnijiet tagħna ta' ikel, sħana fi klima kiesħa, dawl, trasport, kumditajiet u oġġetti tal-konsum, kif ukoll — dejjem aktar illum — il-proċessar ta' telekomunikazzjoni u informazzjoni — għandna bżonn ta' provvista ta' enerġija assikurata. Iżda l-mod ta' kif nissodisfaw dawn il-bżonnijiet jista' u għandu jinbidel. Fil-kuntest ta' l-isfidi preżenti, b'mod partikolari tat-tibdil fil-klima, għandna bżonn ta' bidla ta' paradigma b'mod urġenti fit-triq lejn ekonomija li hija effiċjenti ħafna u b'użu baxx ta' karbonju.

3.2

L-enerġija għandha rabtiet qawwija ma' l-Istrateġija ta' Lisbona għat-tkabbir u l-impjiegi. Sabiex jintlaħqu l-miri ta' Lisbona għandna bżonn ta' enerġija suffiċjenti bi prezzijiet aċċessibbli u kompetittivi. Fl-istess waqt, soluzzjonijiet ġodda għall-enerġija jistgħu, b'mod speċjali jekk ikollhom suċċess fis-swieq mondjali, jgħinu għall-kompetittività Ewropea u l-ħolqien ta' impjiegi ta' kwalità għolja.

3.3

L-objettivi ġenerali għall-politika għall-enerġija — kompetittività, sigurtà tal-provvista u sostenibbiltà huma u jibqgħu validi. L-isfida serja tat-tibdil fil-klima tirrikjedi li jitrażżan it-tkabbir tad-domanda għall-enerġija billi jkun hemm aktar effiċjenza enerġetika u sehem akbar sew ta' riżorsi rinnovabbli u teknoloġiji oħra li huma baxxi fil-karbonju, bħall-qbid u ħżin tal-karbonju li potenzjalment jista' jseħħ fil-futur. Is-sigurtà tal-provvista ta' l-enerġija tintlaħaq aħjar b'effiċjenza enerġetika mtejba kif ukoll bid-diversifikazzjoni ta' sorsi u vuċi Ewropea unifikata fir-relazzjonijiet esterni. Il-kompetittività għandha bżonn tissaħħaħ permezz ta' suq miftuħ b'kompetizzjoni li taħdem tajjeb u li hija ġusta, li tinkludi l-aċċess għan-netwerks, filwaqt li jiġi ggarantit servizz pubbliku ta' kwalità għolja.

3.4

Il-ħolqien ta' aktar impjiegi ta' kwalità aħjar huwa fil-qalba ta' l-Istrateġija ta' Lisbona. Peress li l-kompetizzjoni fis-swieq b'mod ġenerali ġenerali titlob produttività ogħla, anke l-intrapriżi fis-suq ta' l-enerġija għandhom bżonn ikunu aktar effiċjenti. Meta jintilfu l-impjiegi fis-settur enerġetiku, il-ħaddiema milquta għandhom ikunu appoġġjati b'mod xieraq. Fl-istess waqt, l-impjiegi fis-setturi li jużaw l-enerġija jistgħu jinżammu u jiżdiedu. B'mod partikolari, l-ispinta favur effiċjenza enerġetika mtejba u l-enerġija rinnovabbli u teknoloġiji oħra li qegħdin jiżviluppaw ser joħolqu ħafna impjiegi li l-parti l-kbira tagħhom ser tkun ta' kwalità għolja.

3.4.1

Id-dimensjoni soċjali tal-politika għall-enerġija għandha tingħata l-attenzjoni li jistħoqqilha fil-qafas ta' l-Istrateġija ta' Lisbona. Hija tkopri kwistjonijiet dwar il-qgħad u l-impjiegi kif ukoll id-disponibbiltà ta' l-enerġija għal kulħadd bi prezzijiet aċċessibbli, jiġifieri servizz pubbliku ta' kwalità għolja. Is-soċjetà ċivili, inklużi l-imsieħba soċjali, għandha tipparteċipa b'mod attiv fl-iżvilupp ta' politika għall-enerġija.

3.5

Il-KESE ppreżenta l-fehmiet dettaljati tiegħu dwar il-kwistjonijiet ewlenin tal-politika għall-enerġija f'Opinjonijiet riċenti u maż-żmien ser joħroġ Opinjonijiet dwar il-proposti leġislattivi u oħrajn li ser jiġu ppreżentati mill-Kummissjoni fuq il-bażi tal-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew dwar il-Pakkett ta' l-Enerġija.

3.6

Sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni tax-xogħol u sabiex jiġi offrut l-aħjar valur miżjud lid-dibattitu dwar l-enerġija, il-KESE iffoka din l-Opinjoni fuq ir-relazzjoni bejn il-politika enerġetika u l-viżjoni fundamentali ta' l-Istrateġija ta' Lisbona ta' l-Ewropa bħala soċjetà ta' l-għarfien. F'din l-Opinjoni nikkummentaw fuq il-kwistjonijiet li hemm fil-pakkett ta' l-enerġija b'rabta ma' l-innovazzjoni.

3.7

Miri u miżuri li jiġu stabbiliti mill-politika jwaqqfu l-qafas, iżda t-teknoloġija u innovazzjonijiet oħra li jinkludu l-bidla fl-imġieba, huma l-muftiħ tal-progress li sar fil-verità. Dan jgħodd għal effiċjenza mtejba ta' l-enerġija, kemm fil-konverżjoni kif ukoll fl-użu. L-innovazzjoni jista' jkollha rwol importanti fit-tnaqqis tad-dipendenza fuq sorsi ta' enerġija esterni billi tippermetti d-diversifikazzjoni tat-taħlita enerġetika. Żgur li hemm bżonn ta' l-innovazzjoni fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra bl-iżvilupp u l-użu ta' sorsi ta' enerġija rinnovabbli, faħam nadif u karburanti fossili oħra kif ukoll enerġija nukleari li hi sikura.

3.8

L-innovazzjoni tfisser tiġdid fis-sens wiesa' tal-kelma. Tinvolvi l-iżvilupp u l-implimentazzjoni wiesgħa ta' idejat ġodda fl-użu mifrux, u b'hekk jissarfu f'valur ekonomiku. Hija tkopri l-innovazzjonijiet teknoloġiċi kif ukoll amministrazzjoni ġdida u soluzzjonijiet organizzattivi oħra. Isseħħ fl-industrija, iżda wkoll fis-servizzi u fis-settur pubbliku. Ir-riċerka hija ta' spiss is-sors ta' l-innovazzjoni, iżda mhux dejjem. Hawnhekk il-Kumitat jirreferi wkoll għall-Opinjoni tiegħu “Ħtiġijiet ta' riċerka għal provvista ta' l-enerġija sikura u sostenibbli” (3).

3.8.1

It-teknoloġiji ta' l-enerġija, bħal kombustjoni aktar effiċjenti, mtieħen, pannelli solari, jew ċelloli kombustibbli futuri, teknoloġija ta' l-idroġenu u l-fużjoni, huma fiċ-ċentru ta' l-attenzjoni. Importanti daqshom huma t-teknoloġiji paralleli, bħall-iżvilupp tal-materjali u l-meteoroloġija, li tippermetti l-ottimizzazzjoni ta' l-effiċjenza permezz ta' previżjonijiet aktar preċiżi.

3.8.2

Għal użu ta' l-enerġija aktar effiċjenti l-firxa ta' teknoloġiji relevanti hija kważi bla limiti; insulazzjoni aħjar, tagħmir tad-dar li jaħli inqas, materjali aktar ħfief, pjanar industrijali aħjar kemm tal-prodotti kif ukoll tal-proċessi, makkinarju aktar effiċjenti. F'dan il-kuntest ir-rwol ta' l-industriji li għandha użu intensiv ta' l-enerġija huwa importanti — jekk ma jipprovdux għad-domanda bl-investimenti u l-kompetenzi, l-innovazzjoni fil-partijiet il-kbar tat-teknoloġiji għall-industrija li huma enerġetikament effiċjenti ser jinħonqu fl-UE.

3.8.3

It-teknoloġiji ta' l-informazzjoni u l-komunikazzjoni joffru potenzjal kbir. Applikata fil-produzzjoni, il-konverżjoni u d-distribuzzjoni ta' l-enerġija l-ITC tista', bħal fi kwalunkwe proċess, tippermetti produttività aktar għolja u effiċjenti. L-istess jista' jingħad għal operazzjonijiet sikuri u żguri, speċjalment ta' netwerks ta' trasmissjoni. It-teknoloġiji ta' l-ITC jgħinu lill-utenti u l-konsumaturi sabiex jikkontrollaw l-użu enerġetiku tagħhom aħjar. Eżempju wieħed b'diversi benefiċċji jista' jkun it-tnaqqis fit-talba meta jkun qiegħed isir l-akbar użu ta' l-elettriku billi tiffaċilita li l-utenti jirrejaġixxu mill-ewwel għas-sinjali tal-prezzijiet. F'kuntest aktar wiesa', l-użu tat-teknoloġiji ta' l-ITC jistgħu jissostitwixxu l-ħtieġa tat-trasport, per eżempju bil-ħidma telematika u l-konferenzi telematiċi.

3.8.4

Għandna bżonn ukoll ta' modi ġodda — innovazzjonijiet — fl-operazzjoni u l-ġestjoni ta' l-enerġija u sistemi relatati ma' l-enerġija. Il-mira hija li jiġu żgurati servizzi ta' kwalità għolja bi prezzijiet aċċessibbli. Eżempji huma l-amministrazzjoni ta' l-operazzjoni sikura ta' sistemi ta' produzzjoni, trasmissjoni u manutenzjoni kif ukoll it-tħaddim tas-suq (il-boroż), l-immaniġġjar tal-ħinijiet ta' l-akbar użu u l-aġġustamenti ta' waqt il-ġurnata. U fl-aħħar iżda mhux l-anqas — loġistika effiċjenti tista' żżid ħafna kemm fid-domanda għall-enerġija kif ukoll għal ġestjoni aħjar tal-karburanti.

3.8.5

L-innovazzjoni fl-imġieba hija meħtieġa wkoll. Il-konsumaturi huma l-atturi prinċipali — l-użu aktar intelliġenti ta' l-enerġija huwa f'idejn kull wieħed u waħda minna, u dan jenħtieġ idejat ġodda u għarfien akbar. Hemm sfida kbira sabiex ikun hemm kuxjenza akbar u sabiex tingħata informazzjoni lill-konsumaturi li hi adegwata bil-għan li tiggwida l-għażliet tagħhom. L-ippjanar reġjonali u urban kif ukoll soluzzjonijiet arkitettoniċi u rekwiżiti għall-bini jistgħu jgħinu ħafna sabiex jappoġġja l-għażliet taċ-ċittadini fejn tidħol l-enerġija. Għal dan il-għan għandhom jiġu promossi kampanji ta' informazzjoni uffiċjali li jħeġġu l-effiċjenza fl-użu u t-tfaddil.

3.9

Hemm bżonn li noħolqu soluzzjonijiet li huma radikalment ġodda għall-problemi.Il-bżonn għall-bidla huwa urġenti. Bidla radikali tieħu ż-żmien, u għalhekk huwa importanti li l-fondi jiġu allokati immedjatament. Sadattant, l-aħjar teknonoġiji eżistenti għandhom jintużaw b'mod mifrux per eżempju sabiex jitnaqqas l-użu ta' l-enerġija fid-djar.

3.10

Sabiex l-innovazzjoni u l-investimenti jiġu gwidati f'direzzjoni li hija kost-effettiva, ir-rapport bejn il-prezz u l-effiċjenza tat-teknoloġiji li jkunu għadhom fil-bidu tagħhom għandhom jiġu vvalutati b'mod kwantitattiv. Eżempju importanti huwa l-ispiża ta' teknoloġiji differenti sabiex tiġi ffrankata tunnellata ta' CO2 per eżempju l-imtieħen jiswew ħafna iktar mill-iżolament tad-djar.

3.11

Il-ħolqien u l-adozzjoni ta' l-innovazzjonijiet, jirrikjedu ċerti kundizzjonijiet u t-teħid ta' xi miżuri speċifiċi fil-livelli lokali, reġjonali u ta' l-Istati Membri u l-UE. Peress li l-Unjoni Ewropea għandha l-ambizzjoni li ssir mexxej dinji fl-effiċjenza enerġetika u fit-teknoloġiji b'użu baxx ta' karbonju, huwa importanti li l-politiki ta' l-enerġija u kundizzjonijiet oħra ta' qafas li huma relevanti jiġu eżaminati fid-dawl ta' din il-mira.

3.12

L-ewwel kundizzjoni għall-innovazzjoni b'suċċess hija l-provvista ta' forza tax-xogħol li hi kwalifikata u motivata, appoġġjata minn sistema ta' edukazzjoni ta' klassi għolja. L-iżvilupp fit-teknoloġiji l-ġodda jeħtieġ fondi suffiċjenti għar-riċerka u l-iżvilupp kif ukoll fondi ta' riskju għall-fażijiet tal-bidu u ta' żvilupp ta' l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju. Il-kompetizzjoni miftuħa u b'saħħitha iġġiegħel lill-intrapriżi sabiex jirrinovaw. L-aċċess għas-suq, inkluż dak globali, huwa neċessarju. Fil-każ ta' l-enerġija rinnovabbli l-aċċess għan-netwerk jista' jkun kruċjali għall-innovazzjonijiet ta' suċċess. Il-qafas regolatorju jrid ikun imfassal sabiex isaħħaħ l-innovazzjoni, per eżempju billi jippremja l-innovaturi b'mod speċifiku (per eżempju: l-ETS ma tippremjax lil dawk li ħadu azzjoni minn kmieni sabiex inaqqsu l-emissjonijiet). Regolamentazzjoni żejda toħnoq l-innovazzjoni.

3.12.1

Hemm bżonn ta' investimenti sabiex teknoloġiji ġodda jiddaħħlu fl-użu. Il-kumpaniji għandhom bżonn li jagħmlu l-qliegħ sabiex ikunu jistgħu jinvestu. Dan huwa l-każ ukoll għall-investimenti f'effiċjenza akbar ta' l-enerġija, anke jekk il-perjodu tar-ritorn ikun qasir. In-negozju ta' l-enerġija ħalla qligħ kbir f'dawn l-aħħar ftit snin, iżda l-investimenti huma baxxi. Huwa magħruf li l-permessi u l-ħtiġijiet ta' pjanifikazzjoni u awtorizzazzjoni jbaxxu r-rata ta' u anke jfixklu l-investimenti. Sabiex jonqsu r-riskji fl-investimenti, il-qafas regolatorju jeħtieġ li jkun prevedibbli u stabbli. Peress li l-investimenti fl-infrastruttura ta' l-enerġija spiss għandhom perjodu twil ta' ritorn, l-użu ta' kuntratti fit-tul jkun ta' benefiċċju.

3.12.2

Sabiex kumpanija tinvesti fl-iżvilupp jew l-użu ta' teknoloġiji ġodda, għandha bżonn li ddaħħal il-qliegħ mill-investiment minn swieq li huma kbar biżżejjed. F'ħafna każi s-swieq nazzjonali m'humiex kbar biżżejjed għal dan — dejjem aktar, l-aċċess għas-swieq globali huwa kundizzjoni sabiex isir l-investiment. Daqstant importanti hija d-domanda internazzjonali u kundizzjonijiet ekwi. Miżuri unilaterali mill-UE ma joħolqux id-domanda bnadi oħra, għalkemm dan jista' jiġri maż-żmien. Per eżempju, prezz għas-CO2 jista' jkun inċentiv importanti iżda jkun hemm bżonn li jkun globali.

3.12.3

Il-pożizzjoni b'saħħitha ta' l-UE fis-swieq globali fl-effiċjenza enerġetika u t-teknoloġiji ta' l-enerġija rinnovabbli trid tkompli tiżviluppa u tissaħħaħ. L-ambizzjoni ta' l-UE li tkun minn ta' l-ewwel fil-politiki għall-klima billi tiżviluppa miri ambizzjużi, kif ukoll l-effiċjenza enerġetika u t-teknoloġiji ta' l-enerġija rinnovabbli jistgħu jgħinu sabiex dan il-għan jiġi appoġġjat. Madankollu, dan ma jseħħx b'mod awtomatiku. Il-miri u l-iskadenzi tagħhom għandhom jiġu definiti b'attenzjoni, sabiex ikun hemm possibbiltajiet realistiċi li jintlaħqu, inkella r-riżultat jista' jkun biss spejjes żejda u possibbilment telf ta' impjiegi. Per eżempju, teknoloġiji relevanti jridu jibdew jiġu żviluppati malajr biżżejjed sabiex ikunu lesti fiż-żmien propizju għall-iskadenzi mmirati. Għandhom jiġu kkunsidrati wkoll iċ-ċikli ta' l-investiment fis-setturi differenti.

3.12.4

L-UE tidher li trid tpoġġi l-enfażi fuq l-interventi fis-suq bħala mezz ta' kif issaħħaħ l-innovazzjoni, li jistgħu ma jkunux effettivi biżżejjed. L-Istati Uniti u xi pajjiżi oħra jiddependu aktar fuq il-finanzjament pubbliku tar-riċerka u żvilupp. L-Ewropa għandha bżonn iżżid in-nefqa pubblika kif ukoll dik privata fir-riċerka u l-iżvilupp fl-enerġija. Il-kooperazzjoni teknoloġika mal-protagonisti l-kbar l-oħra għandha tiġi żviluppata, u l-politiki u l-miżuri tagħhom għandhom jiġu osservati b'mod sistematiku. Għandna bżonn ukoll ta' ħafna aktar kooperazzjoni bejn l-Istati Membri, u l-isforzi nazzjonali u ta' l-UE jridu jiġu koordinati aħjar, mingħajr ma tiġi eliminata l-kompetizzjoni. Trid tiġi mrawma kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn ir-riċerka pubblika u l-intrapriżi, kemm fl-ippjanar kif ukoll fl-eżekuzzjoni ta' l-aġendi tar-riċerka, sabiex jiġi żgurat li l-isforzi tar-riċerka jwasslu għall-innovazzjoni. L-Istitut Ewropew tat-Teknoloġija li qiegħed jiġi propost jista' jkollu sehem x'jagħti.

3.13

Sabiex l-innovazzjoni tiġi appoġġjata b'mod attiv, hemm bżonn ta' kumbinazzjoni ta' strumenti. Fażijiet differenti ta' żvilupp u sitwazzjonijiet differenti ta' suq jirrikjedu miżuri differenti sabiex ikunu effettivi. Fir-rigward ta' miżuri li hemm bżonn li jittieħdu sabiex isiru innovazzjonijiet ta' suċċess fuq is-suq, it-teknoloġiji jistgħu jinġabru, per eżempju, fi tliet kategoriji:

3.14

Għażla wiesgħa ta' miżuri u strumenti hija disponibbli fil-livelli ta' l-UE, nazzjonali u reġjonali. L-għażla ta' miżuri għal objettivi speċifiċi trid issir b'attenzjoni kbira sabiex ir-riżultati jkunu kost-effettivi. Ir-ritmu ta' l-azzjoni jrid jiġi vvalutat b'mod kritiku sabiex tiġi evitata l-ħela tar-riżorsi u konsegwenzi mhux intiżi. Miżuri li jservu b'mod ċar miri kemm diretti kif ukoll indiretti — miżuri msejħa no regrets — għandhom jiġu implimentati kemm jista' jkun malajr. Miżuri aktar ikkumplikati, ta' spiss ġodda, bħall-mod ta' kif jiġi deċiż il-prezz tas-suq għas-CO2, għandhom l-ewwel jiġu studjati bir-reqqa. Sabiex jiġu evitati l-kumplikazzjonijiet, l-effetti kollaterali mhux mistennija u s-soluzzjonijiet mhux ottimali, għandu jiġi evitat li jittieħdu diversi miżuri għal objettiv wieħed. Meta jkunu qegħdin jintażlu l-miżuri li għandhom jintużaw, huwa importanti wkoll li jitqies.it-tħaddim effiċjenti tas-suq intern — s'issa dan ma kienx dejjem il-każ.

3.14.1

Il-finanzjament tar-riċerka u l-iżvilupp: Hawnhekk il-Kumitat jirreferi b'mod partikolari għall-Opinjoni tiegħu “Investiment fl-għarfien u l-innovazzjoni (Strateġija ta' Lisbona)” INT/325. L-UE, bħala tali, tinsab lura b'mod ċar meta mqabbla ma' l-Istati Uniti u xi kompetituri kbar oħra. Is-seba' programm ta' qafas għar-riċerka u l-iżvilupp jalloka b'kollox madwar EUR 4 biljuni fuq seba' snin għall-enerġija (barra mill-kostruzzjoni tar-Reattur Termonukleari Sperimentali Internazzjonali (ITER), filwaqt li l-abbozz tal-liġi ta' l-Istati Uniti għall-enerġija jipproponi għall-baġit Federali $4.4 biljun għall-2007, u li jiżdied aktar tard. Barra miż-żieda fil-finanzi pubbliċi għar-riċerka u l-iżvilupp fl-enerġija, għandu jkun hemm ukoll inċentivi sabiex jiġu allokati aktar fondi privati, filwaqt li titrawwem il-kooperazzjoni bejn il-pajjiżi ta' l-UE.

3.14.2

L-Edukazzjoni u t-taħriġ: Barra mill-isforzi sabiex titjieb il-kwalità ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ fl-Ewropa, l-enerġija trid issir għażla ta' karriera attraenti bi prospetti pożittivi għaż-żgħażagħ. Peress li t-teknoloġiji qegħdin jinbidlu aktar malajr, it-tagħlim tul il-ħajja huwa essenzjali.

3.14.3

Kuxjenza Pubblika: Hija sfida kbira li tikkonfronta u tbiddel l-imġieba ta' kull wieħed u waħda minna lejn użu aktar intelliġenti ta' l-enerġija. L-iskejjel u l-kampanji ta' tagħrif għadhom sehem x'jagħtu. L-edukazzjoni 'taċ-ċittadini tal-futur' tagħna dwar dan is-suġġett tista' tibda mill-iskola primarja, peress li t-tfal ta' din l-età huma reċettivi ħafna għal kwistjonijiet dwar il-futur tal-pjaneta u huma ħerqana sabiex jaġixxu. Fl-isferi professjonali u fil-kumpaniji, l-awditjar ta' l-enerġija bbażat per eżempju fuq ftehimiet volontarji kellu riżultati tajbin.

3.14.4

Mekkaniżmi ta' prezzijiet u tassazzjoni: Sinjali tal-prezzijiet jistgħu, jekk jiġu mfassla tajjeb, jappoġġjaw l-innovazzjoni b'mod effettiv billi jiggwidaw l-għażliet tal-konsumaturi. Bħala strument sabiex jonqos il-konsum ta' l-enerġija b'mod ġenerali, prezzijiet għolja m'humiex effettivi ħafna — huwa fatt magħruf li l-plasitiċità tal-prezzijiet ta' l-enerġija hija ġeneralment dgħajfa.

3.14.5

Sussidji: Sussidji ddisinjati tajjeb jistgħu jmexxu l-għażliet b'mod effettiv. Fil-bidu tal-kurva tat-tagħlim is-sussidji huma spiss bżonnjużi sabiex jinnewtralizzaw ir-riskju li kieku jkunu għoljin wisq. Sabiex ma tiġix imfixkla l-kompetizzjoni, jistgħu jintużaw biss fil-qafas ta' regoli eżistenti ta' l-UE sabiex jindirizzaw in-nuqqasijiet tas-suq. Is-sussidji jridu jkunu limitati fiż-żmien u ma jibqgħux jingħataw gradwalment. Sabiex tissaħħaħ l-effiċjenza enerġetika, jridu jiġu żviluppati inċentivi adegwati ħalli jgħinu sabiex jingħelbu l-ispejjeż żejda tal-bidu għalattrezzaturi b'konsum baxx li ta' spiss għandhom perjodu ta' ritorn qasir.

3.14.6

Miri u obbligi deċiżi politikament: Dawn jagħtu sinjal ta' direzzjoni awspikata ta' żvilupp. Daqstant importanti għad-deċiżjonijiet ta' l-investiment huma l-istrumenti politiċi attwali li jiġu implimentati sabiex jintlaħqu l-miri. Meta l-miri jiġu deċiżi wieħed irid iqis li normalment xi partijiet ta' l-ekonomija jibbenefikaw mentri oħrajn jitilfu u miri li huma ambizzjużi żżejjed jistgħu jġibu aktar ħsara milli benefiċċju. Attwalment jidher li hemm it-tendenza li jiġu deċiżi miri globali u sottomiri addizzjonali marbuta ma l-istess mira, per eżempju l-miri għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 u sabiex jintlaħqu dawn il-miri, miri dwar l-użu akbar ta' enerġija rinnovabbli. Dan jista' jwassal għal soluzzjonijiet mhux ottimali sabiex tintlaħaq il-mira globali. Iż-żewġ miri u speċjalment l-istrumenti li jintgħażlu għandhom bżonn ta' stima rigoruża ta' l-impatt, bħall-ftehimiet ma' l-industrija fil-Ġermanja u l-Finlandja.

3.14.7

Negozjar fl-emissjonijiet, ċertifikati ħodor/bojod: Dawn huma strumenti effettivi, li jwasslu għall-miri stabbiliti jekk ikunu mfassla tajjeb. Madankollu huwa diffiċli li tistima l-ispejjeż minn qabel u dawn jistgħu ivarjaw ħafna. Aktar ma jkun kbir is-suq u n-numru ta' parteċipanti fis-suq għad-drittijiet tal-kummerċ jew iċ-ċertifikati, aktar aħjar. Jekk applikati għall-intrapriżi li qegħdin jikkompetu fis-suq globali, is-sistema trid tkun globali sabiex ma tfixkilx il-kompetizzjoni.

3.14.8

Regolamentazzjoni jew liġijiet li jorbtu: Regolamentazzjoni ppjanata tajjeb tista' ssaħħaħ l-innovazzjoni. B'mod partikolari, r-regolamentazzjoni tista' tkun mezz effettiv kif teħles minn teknoloġija obsoleta. Tista' wkoll tistimola l-innovazzjoni sabiex timponi l-effiċjenza enerġetika fil-prodotti billi tiffissa miri intermedji ambizzjużi ħalli tgħolli l-livelli ta' l-effiċjenza. Ir-riskju li tinħonoq l-innovazzjoni madankollu, dejjem huwa preżenti. Fi kwalunkwe każ, irid jiġi żgurat li r-regolamentazzjoni ma toħloqx ostakli fis-suq.

3.14.9

Livelli volontarji, ftehimiet volontarji, ċertifikazzjoni: Dawn huma strumenti ta' politika li jgħinu lill-innovazzjoni. Jista' jiġri li mhux dejjem iwasslu sabiex jintlaħqu l-miri jew l-objettivi eżatti tagħhom, iżda jiffaċilitaw li jittieħdu passi kbar 'il quddiem fl-innovazzjoni, b'mod partikolari mingħajr ir-riskju ta' effetti kollaterali negattivi.

3.14.10

Akkwisti pubbliċi: L-akkwisti pubbliċi jista' jkollhom sehem importanti sabiex tissaħħaħ l-innovazzjoni fl-enerġija. Metodi għal dan l-iskop għandhom jiġu żviluppati u mifruxa. Normalment akkwisti “ħodor” jirrikjedu l-użu ta' analiżi taċ-ċiklu tal-ħajja, u l-awtoritajiet għandhom bżonn ta' aktar tagħrif dwar dan il-metodu u metodi ġodda oħra. Ir-regoli ta' l-UE għall-akkwisti pubbliċi, li jridu jiġu rispettati, jipprovdu għall-akkwisti “ħodor” billi jirrikjedu soluzzjonijiet ta' l-ogħla livell.

3.14.11

Sabiex isseħħ it-trasformazzjoni urġenti meħtieġa fis-settur ta' l-enerġija, il-pass ta' l-innovazzjoni għandu bżonn jitħaffef. Il-Kumitat iħeġġeġ li tingħata attenzjoni partikolari lil

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/39

—

“Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-interoperabilità tas-sistema ferrovjarja Komunitarja (Verżjoni kkodifikata)”

—

“Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (KE) Nru 881/2004 li jistabbilixxi Aġenzija Ewropea tal-Ferroviji”

—

“Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2004/49/KE dwar is-sigurtà ferrovjarja fil-Komunità”

1.1

Il-proposti:

jidhru li jsegwu l-intenzjoni li jiġi ffaċilitat l-aċċess ta' l-operaturi għas-sistema ferrovjarja Ewropea.

Huma:

1.2

Il-KESE jappoġġja l-objettiv li jiġu ssemplifikati l-proċeduri sabiex il-vetturi jitpoġġew fis-servizz.

1.3

Il-KESE jqis li dawn is-semplifikazzjonijiet ikabbru l-użu tas-sistema ferrovjarja Ewropea, billi jassorbu proporzjon tad-domanda tal-mezzi l-oħra tat-trasport, u b'hekk jikkontribwixxu lejn titjib fl-ambjent u l-użu tas-sorsi ta' enerġija li huma indikati fil-pjanijiet ta' l-enerġija ta' l-UE.

1.4

Il-KESE jappella sabiex il-proċess li jestendi l-applikazzjoni ta' l-istandards ta' l-interoperabilità Ewropea u dak tat-tqassim tal-kontrolli ta' ċertifikazzjoni bejn il-korpi nazzjonali u dawk Komunitarji ma joħloqx perikli.

1.5

B'mod partikolari, il-KESE jirrakkomanda li l-limiti bejn ir-responsabbiltajiet tal-korpi differenti li jiddaħħlu mis-sistema l-ġdida jiġu ġestiti b'attenzjoni.

1.6

Il-KESE jemmen li, fil-każ tal-vaguni tal-merkanzija u dawk għall-passiġġieri li jidħlu fis-servizz wara li tidħol fis-seħħ id-Direttiva, awtorizzazzjoni waħda għad-dħul fis-servizz minn Stat Membru ta' l-Unjoni Ewropea għandha tkun biżżejjed. Ir-Regolamenti l-ġodda dwar l-Aġenzija Ewropea ser jippermettu lill-operaturi ferrovjarji, l-amministraturi ta' l-infrastruttura, is-sidien tal-vaguni, imma fuq kollox, lill-korpi nazzjonali ta' ċertifikazzjoni, li:

1.7

Il-KESE jinnota, li bl-azzjoni li hemm ippjanata, l-Aġenzija ser issir l-awtorità tas-sistema sabiex titwaqqaf is-sistema ferrovjarja Ewropea (li tinkludi n-netwerk ta' veloċità għolja, il-kurituri tan-netwerks trans-Ewropej (TEN) u fil-futur, il-kumplament tan-netwerks nazzjonali), permezz tal-koordinazzjoni u l-estensjoni tas-sistema ERTMS (Sistema Ewropea tal-Ġestjoni tat-Traffiku Ferrovjarju), il-pubblikazzjoni tas-sistema għat-tqabbil tar-regoli nazzjonali, u l-għajnuna teknika għall-korpi ta' ċertifikazzjoni nazzjonali.

1.8

L-iżvilupp gradwali fir-rwol ta' l-Aġenzija Ewropea bħala entità ta' gwida u monitoraġġ tal-proċess ta' interoperabilità ferrovjarja u l-iżviluppi teknoloġiċi jrid jiġi rifless f'tibdil fir-rwoli tal-korpi ta' ċertifikazzjoni nazzjonali.

1.9

Il-KESE jitlob lill-Kummissjoni li tqis jekk hux opportun li toħloq reġistru Ewropew tal-problemi fis-sigurtà taċ-ċirkolazzjoni bil-ferroviji, li jkun bejn l-Istati Membri, sabiex joħloq bażi ta' konoxxenza għall-ħolqien ta' parametri komuni.

1.10

Ir-riżultat ittamat huwa l-ħolqien ta' suq Ewropew tal-vetturi ferrovjarji, l-attivitajiet ta' manutenzjoni tal-vetturi ferrovjarji u tas-sistema u r-riżorsi umani għall-amministrazzjoni tas-servizzi tat-trasport.

1.11

Din tkun opportunità unika għall-kostrutturi tal-vetturi ferrovjarji, speċjalment jekk id-deċiżjonijiet tekniċi dwar it-TSI jissalvagwardjaw il-possibbiltà li jinżammu biżżejjed kostrutturi sabiex jiġi żgurat suq Ewropew tal-vetturi ferrovjarji (u tal-manutenzjoni tagħhom) li hu kompetittiv.

1.12

Il-KESE jirrakkomanda li, fil-każ ta' vetturi ferrovjarji li jiddaħħlu fis-servizz qabel matidħol fis-seħħ id-Direttiva u li ma jkollhomx dikjarazzjoni ta' verifka “KE”, l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar is-sigurtà ferrovjarja ma toħloqx burokrazija żejda għall-operaturi ferrovjarji.

1.13

Il-KESE jemmen li għandu jiġi previst il-ħolqien ta' korpi nazzjonali ta' ċertifikazzjoni għall-pajjiżi li huma fis-Sistema Statistika Ewropea.

1.14

Meta tkun qiegħda tiġi studjata l-vijabilità ta' proġett f'termini ekonomiċi, l-analiżi dwar id-derogi mit-TSI għandha tinkludi b'mod speċifiku l-istima ta' l-impatt ta' l-iffinanzjar komuni mill-Komunità fuq il-vijabilità tal-proġett.

1.15

Il-KESE ma jqisx li l-analiżi dwar id-derogi tista' ssir fuq bażi individwali għal kull TSI iżda għandha ssir għas-sistema tat-TSIs kollha.

1.16

Il-KESE jirrakkomanda li r-regoli lingwistiċi attwali jiġu applikati meta l-Aġenzija tippublika t-TSIs.

Il-KESE iqis li l-valutazzjonijiet u l-opinjonijiet ta' l-Aġenzija għandhom jintalbu għall-miżuri kollha ta' kostruzzjoni u rinnovazzjoni, anke meta ma jinvolvux fondi tal-Komunità Ewropea, sabiex kemm il-miżuri nazzjonali kif ukoll dawk Ewropej jiġu orjentati lejn is-sistema ta' sigurtà Ewropea.

1.17

Il-possibbiltà li tintalab l-opinjoni ta' l-Aġenzija Ewropea, għandha tiġi estiża għall-partijiet interessati kollha, anke meta dawn jistgħu jidħlu f'kunflitt ma' l-evalwazzjoni tal-korpi ta' ċertifikazzjoni nazzjonali. B'mod partikolari l-aċċess għandu jiġi ggarantit lill-Intrapriżi tal-Ferrovija Komunitarji u lis-sindakati tas-settur.

2.1.1

It-twaqqif gradwali ta' spazju ferrovjarju Ewropew mingħajr fruntieri jitlob regolamentazzjoni teknika għall-aspetti marbuta mas-sigurtà, mal-ġestjoni u mal-proċeduri ta' aċċess għas-sistema.

2.1.2

Id-Direttivi tal-Kunsill 91/440/KEE tad-29 ta' Lulju 1991 u 95/18/KE tad-19 ta' Ġunju 1995, u d-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2001/14/KE tas-26 ta' Frar 2001, dwar l-iżvilupp tas-sistema ferrovjarja Ewropea, kollha jipprovdu għall-ftuħ gradwali tad-drittijiet ta' l-aċċess għall-infrastruttura Komunitarja, f'qafas ġdid ta' referenza, għall-intrapiżi ferrovjarji li għandhom liċenzja minn xi Stat Membru u li jixtiequ joffru servizzi tat-trasport tal-merkanzija.

2.1.3

Sabiex jintlaħqu kemm l-iskop tas-sigurtà, kif ukoll dak ta' l-interoperabilità, hemm bżonn li jsir xogħol tekniku mmexxi minn korp speċjalizzat. Kien għal dan l-iskop li twaqqfet l-Aġenzija Ewropeja tal-Ferroviji għas-sigurtà u l-interoperabilità.

2.1.4

L-objettivi prinċipali ta' l-attivitajiet ta' l-Aġenzija huma:

2.1.5

Il-proċeduri nazzjonali għall-approvazzjoni tal-lokomotivi huma attwalment ikkunsidrati bħala waħda mill-ostakli prinċipali għat-twaqqif ta' intrapriżi ferrovjarji ġodda fis-settur tat-trasport tal-merkanzija u ostaklu kbir għall-interoperabilità tas-sistema ferrovjarja Ewropea.

2.1.6

Peress li l-ebda Stat Membru ma jista' jiddeċiedi b'mod awtonomu li l-awtorizzazzjoni tiegħu għall-operat għandha tkun valida fi Stati Membri oħra, hemm bżonn ta' inizjattiva Komunitarja li tarmonizza u tissemplifika l-proċeduri nazzjonali u li tippermetti li jsir użu aktar sistematiku tal-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku.

2.1.7

Barraminhekk, bħala parti mill-programm ta' semplifikazzjoni leġislattiva, il-Kummissjoni għandha l-intenzjoni li tikkonsolida u tgħaqqad id-Direttivi dwar l-interoperabilità ferrovjarja, bil-għan li jiġi stabbilit sett wieħed ta' regoli għas-sistema ferrovjarja Ewropea.

2.1.8

Dawn l-inizjattivi jagħmlu s-sistema tat-trasport ferrovjarju aktar kompetittiva billi jnaqqsu l-ispejjeż għas-settur ferrovjarju.

2.2.1

L-Aġenzija għandha tiffaċilita l-proċedura għaċ-ċertifikazzjoni tal-vetturi ferrovjarji eżistenti billi tipprovdi dokument ta' referenza għat-tqabbil tar-regoli nazzjonali.

2.2.2

L-Aġenzija għandha tivvaluta t-talbiet għall-finanzjament Komunitarju fil-qasam tal-proġetti ta' infrastruttura u vetturi ferrovjarji bil-għan li tivverifika l-“interoperabilità” tagħhom.

2.2.3

L-Aġenzija għandha tistudja r-relazzjoni bejn is-sidien tal-vaguni u l-intrapriżi ferrovjarji (li qabel kien il-ftehim RIV (Ftehim bejn l-intrapriżi ferrovjarji għat-tpartit u l-użu tal-vaguni)), b'mod partikolari fil-qasam tal-manutenzjoni, u tagħmel rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni rigward ir-regolamentazzjoni.

2.2.4

L-Aġenzija għandha tagħmel rakkomandazzjonijiet dwar il-kriterji komuni għad-definizzjoni ta' ħiliet professjonali u l-valutazzjoni ta' l-istaff għall-attivitajiet ta' ġestjoni u manutenzjoni.

2.2.5

L-Aġenzija għandha taqdi rwol ta' awtorità fil-proġett ta' l-ERTMS.

2.3.1

Din il-proposta hija mfassla sabiex tissemplifika u timmodernizza l-qafas leġislattiv Ewropew. Huwa f'dan il-kuntest li l-konsolidazzjoni u t-twaħħid tad-Direttivi dwar l-interoperabilità ferrovjarja ġew proposti.

2.3.2

B'għaxar snin ta' esperjenza fl-implimentazzjoni tad-Direttivi ta' l-interoperabilità, il-Kummissjoni qiegħda tipproponi wkoll diversi bidliet sabiex ittejjeb il-parti teknika tal-qafas regolatorju.

2.4.1

L-emenda ta' Artikolu 14 tad-Direttiva dwar is-sigurtà ferrovjarja tispeċifika liema parti ta' l-awtorizzazzjoni jrid ikollha rikonoxximent komuni u liema hi marbuta mill-qrib mal-kompatibilità tal-vettura speċifika ma' l-infrastruttura partikolari.

2.4.2

B'riżultat tal-bidliet fil-leġislazzjoni:

3.1.1

In-natura tas-sistema ferrovjarja hija tali li l-elementi kollha għandhom sehem fis-sigurtà tas-sistema.

3.1.2

Jekk il-kompetenza ta' l-Aġenzija titwessa' mis-sistema ta' interoperabilità għas-sistema ta' sigurtà, fil-futur, ir-responsabbiltà tagħha ser testendi għall-elementi kollha tas-sistema.

3.1.3

Wieħed jista' jimmaġina li fl-aħħar tal-proċess ser ikun hemm sistema Komunitarja waħda u Aġenzija tal-Ferroviji unika.

3.1.4

Il-fażi tat-tqabbil tar-regolamenti għandha tiġi kkunsidrata bħala wieħed mill-passi neċessarji f'din id-direzzjoni.

3.1.5

Hemm bżonn li jiġu studjati l-effetti varji li d-deċiżjonijiet dwar it-TSIs u l-proċeduri l-ġodda ta' ċertifikazzjoni ser ikollhom fuq l-Istati Membri differenti, l-amministraturi ta' l-infrastrutturi, il-kumpaniji ferrovjarji u s-sidien tal-vaguni, u fuq il-klijenti finali.

3.1.6

Il-bżonn li jiġi mħares il-bilanċ ekonomiku tan-netwerks nazzjonali differenti u ta' l-operaturi tas-suq m'għandux jiġi injorat, partikolarment fil-fażi ta' armonizzazzjoni ta' l-istandards tekniċi u tal-proċeduri ta' ċertifikazzjoni.

3.1.7

L-Aġenzija għandha tingħata responsabbiltà sabiex tidderieġi l-għażliet tekniċi għal netwerk miftuħ għall-interoperabilità, fil-preżent u fil-futur, anki mingħajr l-użu ta' inċentivi finanzjarji.

3.1.8

Wieħed għandu jiftakar li, skond id-dispożizzjonijiet ta' l-abbozz tad-Direttiva dwar l-interoperabilità, ir-responsabbiltajiet ta' l-Aġenzija eventwalment ser jespandu sabiex jinkludu n-netwerk ferrovjarju sħiħ tal-Komunità.

3.2.1

L-abbozz tad-Direttiva jissemplifika t-TSIs għas-sistema tradizzjonali u dik ta' veloċità għolja, fejn jistgħu jitqabblu.

3.2.2

L-abbozz tad-Direttiva jestendi l-validità tat-TSIs lil hinn min-netwerk tal-veloċità għolja u tal-kurituri tan-netwerk trans-Ewropew (TEN) sabiex ikopri n-netwerks nazzjonali kollha, b'xi eċċezzjonijiet.

3.2.3

Dan jimmarka bidla fil-politika ta' l-iżvilupp teknoloġiku tas-sistema ferrovjarja Ewropea bil-għan li jiġi stabbilit netwerk uniku Ewropew. L-impatt ekonomiku u strateġiku li jirriżulta huwa akbar milli ssuġġerit fil-premessa tal-proposta.

3.2.4

Ir-responsabbiltà għad-deċiżjonijiet dwar it-tipi ta' TSIs li għandhom jiġu applikati għall-proġetti l-ġodda u xogħlijiet ta' rinnovazzjoni kbar fl-infrastruttura eżistenti ser taqa' l-aktar fuq il-Komunità.

3.2.5

Id-deċiżjonijiet tal-Komunità dwar id-definizzjoni u l-iżvilupp tat-TSIs, b'rabta mas-sitwazzjoni attwali f'kull Stat Membru, ser ikollha impatt ekonomiku kbir fuq l-ippjanar ta' l-investiment teknoloġiku u infrastrutturali fid-diversi Stati Membri.

3.2.6

Jidher li hemm bżonn ta' valutazzjoni ta' l-impatt ekonomiku tat-TSIs il-ġodda għal kull Stat Membru, sabiex l-evalwazzjoni dwar jekk l-adozzjoni hijiex xierqa tiġi bbażata fuqhom.

3.2.7

Din l-evalwazzjoni għandha ssir b'mod differenti għat-TSIs li għandhom impatt fuq l-investiment pubbliku fl-Istati Membri u dawk li għandhom impatt fuq l-investiment mill-intrapriżi ferrovjarji u operaturi privati.

3.2.8

L-estensjoni tal-validità tat-TSIs għan-netwerk ferrovjarju Ewropew kollu, b'xi eċċezzjonijiet, jimplika wkoll sistema ġdida ta' relazzjonijiet bejn l-Aġenzija Ewropea tal-Ferroviji u l-korpi ta' ċertifikazzjoni fl-Istati Membri individwali.

3.2.9

Dawn il-korpi x'aktarx ser jikkonċentraw l-isforzi tagħhom fuq attivitajiet ta' ċertifikazzjoni għall-intrapriżi u operaturi aktar milli jamministraw l-iżvilupp ta' standards teknoloġiċi.

3.2.10

L-emenda tad-Direttiva tas-sigurtà hija waħda mill-modifiki tekniċi bl-objettiv li tiġi ffaċilitata ċ-ċirkolazzjoni tal-vetturi ferrovjarji interoperabbli.

3.2.11

Sadattant qiegħda tiddaħħal id-definizzjoni l-ġdida ta' “sidien” tal-vaguni.

3.2.12

Bl-organizzazzjoni attwali tal-proċess ta' ċertifikazzjoni tal-vetturi ferrovjarji l-istess vetturi ser jiġu vvalutati minn korpi differenti skond id-diversi aspetti tekniċi.

3.2.13

L-aspetti inklużi fit-TSIs ser jiġu ċċertifikati minn wieħed mill-korpi nazzjonali ta' ċertifikazzjoni.

3.2.14

L-aspetti nazzjonali komplimentari ser jiġu kkontrollati mill-korp nazzjonali ta' ċertifikazzjoni għan-netwerk partikolari. Il-korp nazzjonali ta' ċertifikazzjoni ser jieħu nota taċ-ċertifikati komunitarji, jikkontrolla ċ-ċertifikati nazzjonali speċifiċi u joħrog dokument ta' sigurtà. Għandu d-dritt li ma jaċċettax talbiet għaċ-ċertifikazzjoni u għalhekk jibqa' responsabbli għall-konsistenza ta' l-elementi kollha ċċertifikati.

3.2.15

Fir-rigward ta' l-eżitu tat-talbiet ta' ċertifikazzjoni, l-Aġenzija Ewropea tal-Ferroviji taġixxi bħala korp ta' appell indipendenti.

3.2.16

Il-Kumitat m'għandu l-ebda kumment ieħor x'jagħmel minbarra l-kummenti ġenerali li diġà għamel fis-sezzjonijiet preċedenti dwar l-Interoperabilità u l-Aġenzija.

4.1.1

Artikolu 8a: L-Aġenzija minn banda għandha toħloq u taġġorna dokument ta' referenza li jqabbel ir-regoli nazzjonali għal kull parametru (punt 2) u, mill-banda l-oħra, għandha tipprovdi biss opinjonijiet tekniċi dwar:

Il-ħidma ta' l-Aġenzija tkun aktar effettiva jekk dawn l-opinjonijiet ikunu vinkolanti u jkunu jistgħu jintalbu mill-partijiet interessati wkoll: amministraturi ta' l-infrastruttura, kumpaniji ferrovjarji u sidien tal-vaguni.

4.1.2

Artikolu 15: Ir-responsabbiltajiet ta' l-Aġenzija għandhom jiġu estiżi għall-proġetti kollha ta' rinnovament, riabilitazzjoni jew kostruzzjoni li jinvolvu partijiet mill-infrastruttura li huma suġġetti għat-TSIs attwali jew futuri.

4.1.3

Artikolu 16a: L-Aġenzija għandha tingħata kriterji ta' valutazzjoni sabiex tagħżel bejn sistemi ta' ċertifikazzjoni “volontarji jew obbligatorji”, ibbażati fuq:

Għandu jiġi speċifikat jekk is-sistema ta' ċertifikazzjoni ser ikollha impatti, u jekk iva liema, fuq il-kumpaniji ferrovjarji li huma sidien tal-vaguni.

4.1.4

Artikolu 18: Għandu jiġi enfasizzat li meta jitfasslu l-formoli ta' l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni, l-Aġenzija għandha tillimita kemm tista' l-ispeċifikazzjonijiet li m'humiex inklużi fis-sezzjonijiet komuni.

4.1.5

Artikolu 21b: Il-poteri ta' l-Aġenzija jidhru li huma propozjonati ma' l-għanijiet tagħha. Il-prinċipju ta' sussidjarjetà ma jinżammx.

4.2.1

Artikolu 1: Fejn hemm il-ħsieb li l-validità tat-TSIs tiġi estiża għaż-Żona Ekonomika Ewropea, għandu jitħejja wkoll ir-rikonoxximent tal-korpi nazzjonali ta' ċertifikazzjoni.

4.2.2

Artikolu 6: Il-libertà konċessa lill-Aġenzija dwar ir-regoli għal-lingwa tal-pubblikazzjoni ta' l-annessi tekniċi tat-TSIs ma tgħinx sabiex ikun hemm aċċess faċli u miftuħ għall-partijiet kollha għal-leġislazzjoni Komunitarja dwar l-interoperabilità

4.2.3

Artikolu 7: Il-kunċett ta' deroga jidher li hu wiesa' ħafna, speċjalment fejn jidħlu kunsiderazzjonijiet ta' natura finanzjarja, għaliex m'huwiex rikjest li wieħed iqis l-impatt tal-finanzjament Komunitarju fi studju ta' vijabilità ekonomika. Ikun aħjar jekk is-sistema ta' deroga tiġi applikata għas-sett kollu tat-TSIs marbuta ma'proġett partikolari milli li jiġu applikati derogi għat-TSIs individwali.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/44

1.1

Il-Kumitat jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni għal direttiva dwar it-trasport intern ta' oġġetti perikolużi, li l-għan strateġiku tagħha huwa li tarmonizza l-leġislazzjoni ta' l-UE dwar it-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi. Dan għandu jwassal għal titjib fis-sigurtà tat-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi.

1.2

Il-proposta tirrevedi erba' direttivi eżistenti u erba' deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi, tgħaqqadhom f'att leġislattiv wieħed, u testendi wkoll l-kamp ta' applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' l-UE sabiex jinkludi t-trasport bil-passaġġi fuq l-ilmijiet interni navigabbli (flimkien mat-trasport bit-triq u bil-ferrovija).

1.3

Il-Kumitat jaqbel ma' l-opinjoni tal-Kummissjoni li wieħed ma jistax jimmaġina li jiġu assigurati l-aħjar kondizzjonijiet possibbli għat-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi sakemm it-tipi kollha tat-trasport intern (bit-triq, bil-ferrovija u l-ilmijiet interni navigabbli) ikunu koperti wkoll minn leġislazzjoni komuni fl-UE kollha.

1.4

Il-Kumitat jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li l-armonizzazzjoni tal-leġislazzjoni vinkolanti dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi bit-triq u l-ferrovija, li mhu ser teħtieġ l-ebda bidla fundamentali għar-regolamenti attwali, u li ser testendi wkoll l-kamp ta' applikazzjoni tal-leġislazzjoni ta' l-UE sabiex jiġu koperti l-passaġġi ta' l-ilmijiet interni navigabbli, ser tissemplifika ħafna il-proċeduri leġislattivi u amministrattivi kemm għall-awtoritajiet tal-gvern kif ukoll għall-intrapriżi privati.

1.5

L-inklużjoni tal-modi kollha tat-trasport fuq l-art f'att legali uniku u l-inklużjoni ta' referenzi għal ftehim u trattati internazzjonali dwar it-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi fl-annessi tad-direttiva biss (li ma jkunux inklużi bħala parti mid-direttiva, bħalma huwa l-każ attwalment) ser ifisser tnaqqis sinifikanti fil-volum ta' l-acquis ta' l-UE.

1.6

Il-Kumitat jemmen li l-forma legali proposta li tiġbor id-dispożizzjonijiet il-ġodda f'direttiva waħda, tirrappreżenta soluzzjoni tajba. Madankollu, meta jiġi kkunsidrat l-ambitu wiesa' ta' l-eżenzjonijiet u d-derogi deskritti għall-Istati Membri, il-Kumitat isejjaħ lill-Istati Membri sabiex jikkooperaw bl-iktar mod strett possibbli mal-Kummissjoni fuq din il-kwistjoni, sabiex jiġi assigurat li l-armonizzazzjoni tal-leġislazzjoni ssir realtà.

1.7

Il-Kumitat jixtieq jenfasizza li, fil-kuntest tan-natura dettaljata tad-dispożizzjonijiet dwar il-kundizzjonijiet tekniċi tat-trasport ta' oġġetti perikolużi u saħansitra tal-kategoriji ta' l-oġġetti innifishom deskritti fil-proposta, jista' jikkumenta biss dwar il-kwistjonijiet ta' natura iktar ġenerali.

1.8

Il-Kumitat jilqa' l-informazzjoni mill-Kummissjoni li l-opinjonijiet ta' l-Istati Membri u l-partijiet interessati, bħall-assoċjazzjonijiet industrijali li jirrappreżentaw l-intrapriżi attivi fit-trasport ta' l-oġġetti perikolużi, kellhom impatt sinifikanti fuq il-kontenut tal-proposta, u li saru l-isforzi kollha sabiex tintlaħaq pożizzjoni komuni matul il-proċess ta' konsultazzjoni.

1.9

Il-Kumitat jinnota b'sodisfazzjon li l-Kummissjoni ser tkompli tiġi appoġġjata minn kumitat regolatorju speċjali dwar it-trasport ta' oġġetti perikolużi, li ser ikun ta' għajnuna matul il-proċeduri ta' komitoloġija.

1.10

Il-Kumitat jinnota wkoll b'sodisfazzjon li l-parteċipazzjoni ta' l-assoċjazzjonijiet industrijali matul il-laqgħat tal-kumitat regolatorju serviet sabiex tagħtihom vuċi regolari matul il-proċess ta' l-abbozzar tal-proposta. Il-Kumitat jinnota wkoll li saru konsultazzjonijiet ma' l-istati ta' l-EFTA u li l-Parlament Ewropew inżamm aġġornat ma' l-iżviluppi kollha.

1.11

Il-Kumitat japprezza l-fatt li saru konsultazzjonijiet ukoll mal-Kummissjoni Ċentrali għan-navigazzjoni fuq ir-Renu, speċjalment fid-dawl tal-fatt li t-trasport ta' oġġetti perikolużi fuq din ix-xmara jgħodd għal xi 80 % tat-trasport ta' oġġetti ta' dan it-tip fl-Ewropa.

1.12

Il-Kumitat jinnota wkoll l-informazzjoni tal-Kummissjoni li konsulenti esterni wettqu evalwazzjoni tal-qasam ta' politika li ssemma hawn fuq għas-snin 2004–05: Evalwazzjoni tal-politika ta' l-UE dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi mill-1994 u li l-evalwazzjoni tagħhom ikkonfermat il-validità tal-proposta kif ukoll il-fatt li l-konsultazzjonijiet pubbliċi żvelaw li l-kotra l-kbira ta' dawk li wieġbu kienet favur il-politika proposta mill-Kummissjoni.

1.13

Il-Kumitat jemmen li, peress li t-traduzzjoni u l-pubblikazzjoni ta' l-annessi tekniċi ser jitwettqu fil-livell ta' l-Istati Membri, ikun mixtieq ħafna li l-Kummissjoni tappoġġja b'mod finanzjarju l-proċess tad-traduzzjoni fl-Istati Membri.

1.14

B'żieda ma' hawn fuq, il-Kummissjoni hija konvinta li huwa ġust li din il-proposta tiġi appoġġjata, liema proposta tħejjiet minn speċjalisti kkwalifikati ferm fit-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi minn firxa ta' Stati Membri.

1.15

Il-Kumitat, madankollu, jixtieq jiġbed l-attenzjoni lejn numru ta' kwistjonijiet li, fl-opinjoni tiegħu, għad għandhom jitqiesu mill-ġdid jew jiġu kjarifikati: ma hemm l-ebda definizzjoni tal-kunċett ta' oġġetti perikolużi skond id-Direttiva. L-Istati Membri huma mogħtija d-dritt li jinfurzaw il-projbizzjoni tat-trasport ta' l-oġġetti perikolużi fuq it-territorju tagħhom għal raġunijiet ta' nuqqas ta' sigurtà biss; m'hemm l-ebda informazzjoni fl-Annessi III.2 u III.3.

Il-kummenti tal-Kumitat dwar dawn il-kwistjonijiet ġew preżentati fis-sezzjoni dwar Kummenti Speċifi.

2.1

It-trasport intern ta' oġġetti perikolużi (kimiċi, materjali tat-tindif, pitrolju, splussivi, skrataċ għal armi żgħar, aerosols, materjali radjoattivi, pestiċidi, eċċ.) jġib miegħu riskju sostanzjali ta' inċidenti. Dan japplika għall-modi kollha tat-trasport; bit-triq, bil-ferrovija u bl-ilmijiet interni navigabbli. Dan ifisser periklu għall-ħajja u s-saħħa mhux biss ta' dawk il-persuni involuti direttament fit-trasport ta' oġġetti bħal dawn, iżda għal dawk il-ħafna residenti ta' żoni kemm urbani kif ukoll rurali.

2.2

Diġà ttieħdet azzjoni fil-passat sabiex jiġi assigurat li t-trasport ta' oġġetti bħal dawn isir taħt l-aħjar kondizzjonijiet possibbli. Illum, it-trasport internazzjonali ta' l-oġġetti perikolużi huwa regolat minn serje ta' trattati u ftehimiet internazzjonali, li huma bbażati fuq rakkomandazzjonijiet tan-NU. Sabiex jiġi assigurat it-trasport sikur ta' oġġetti perikolużi u t-tmexxija ħielsa u multimodali tas-servizzi tat-trasport internazzjonali, in-NU fassal u rreveda dokument bl-isem ta' Recommendations on the Transport of Dangerous Goods, Model Regulations (Rakkomandazzjonijiet dwar it-Trasport ta' Merkanzija Perikoluża, Mudelli ta' Regolamentazzjoni).

2.3

Ir-regolamentazzjoni tat-trasport ta' l-oġġetti perikolużi hija kwistjoni importanti mhux biss minħabba n-natura speċifika ta' l-oġġetti nnifishom, iżda wkoll minħabba l-volum kbir ta' oġġetti kkonċernati. It-trasport totali ta' l-oġġetti perikolużi fl-UE diġà huwa ta' 110 biljun tunnelleta-kilometru kull sena, li jirrappreżenta madwar 8 % ta' l-oġġetti trasportati fl-UE. Minn din iċ-ċifra, it-trasport bit-triq jgħodd għal 58 %, it-trasport bil-ferrovija 25 % u l-ilmijiet interni navigabbli jgħoddu għal 17 %. Tista' tintlemaħ tendenza tikber, bl-eċċezzjoni tat-trasport bil-ferrovija.

2.4

Fl-Ewropa, id-dispożizzjonijiet tal-ftehimiet internazzjonali ġew implimentati fis-settur tat-trasport intern permezz ta' dawn it-tliet strumenti li ġejjin:

2.5

Il-leġislazzjoni ta' l-UE dwar it-trasport ta' oġġetti perikolużi, madankollu, ikopri biss it-trasport bit-triq u bil-ferrovija. Il-leġislazzjoni eżistenti diġà tassigura livelli għoljin ta' sigurtà fir-rigward ta' dawn iż-żewġ modi tat-trasport, flimkien ma' provvista ħielsa ta' servizzi tat-trasport u l-moviment liberu tal-modi tat-trasport fit-terrritorju ta' l-UE. Il-leġislazzjoni Komunitarja fiha erba' atti leġislattivi f'dan il-qasam:

2.6

Madankollu, m'hemm l-ebda regolament li jirregola t-trasport ta' l-oġġetti perikolużi bl-ilmijiet interni navigabbli. Filwaqt li huwa veru li hemm żewġ sistemi ta' regoli huma attwalment fis-seħħ li jirregolaw it-trasport fiż-żoni tar-Renu u d-Danubju (ADN-R, ADN-D), dawn għandhom ambitu reġjonali biss. Barraminhekk, hemm ukoll regolamenti nazzjonali li jirregolaw it-trasport domestiku fl-Istati Membri. In-nuqqas ta' kwalunkwe leġislazzjoni f'dan il-qasam huwa, fost affarijiet oħra, minħabba l-ADN ma ġiex iffirmat. Il-proposta tal-Kummissjoni ta' l-1997 għal direttiva dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet ta' l-Istati Membri fir-rigward tat-trasport ta' oġġetti perikolużi bl-ilmijiet interni navigabbli minn bastimenti ġiet irtirata fl-2004.

2.7

Madankollu, il-ftehim dwar it-trasport bl-ilmijiet interni navigabbli attwalment jinstab fil-fażi tar-ratifika u huwa mistenni jiġi fis-seħħ mhux aktar tard mill-2009. Filwaqt li jqis dan, il-Kumitat jaqbel mad-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni li jagħmel sens li jiġi introdott trasport bl-ilmijiet interni navigabbli fil-leġislazzjoni ta' l-UE, saħansitra għar-raġuni ta' l-armonizzazzjoni biss. Dan jirrappreżenta wkoll opportunità sabiex tiġi aġġornata u standardizzata l-leġislazzjoni eżistenti. B'żieda ma' dan, wieħed m'għandux jippermetti l-iżvilupp ta' żewġ sistemi legali separati: waħda għat-trasport internazzjonali, u l-oħra għat-trasport domestiku. Raġuni oħra għaliex għadha ssir reviżjoni tal-leġislazzjoni hija li l-leġislazzjoni eżistenti ta' l-UE dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi hija diġà kumplessa ħafna. L-atti leġislattivi għal ċerti modi tat-trasport għandhom numru ta' inkonsistenzi filwaqt li regolamenti oħra huma — jew ser ikunu — skaduti dalwaqt. Per eżempju, żewġ direttivi jistgħu jiġu attwalment ikkunsidrati bħala bla użu wara li d-dispożizzjonijiet tagħhom ġew inkorporati fl-ADR, l-RID u l-ADN. Teżisti wkoll problema teknika fir-rigward ta' l-istruttura attwali tad-direttivi eżistenti. Skond it-trattati, kull sentejn għandha ssir traduzzjoni sħiħa ta' l-annessi tekniċi estensivi, kull meta jsir ftehim internazzjonali jew jiġi emendat trattat. Dan wera li huwa proċess diffiċli ferm u għali.

2.8

Skond l-informazzjoni ppreżentata mill-Kummissjoni, jekk ma jsir xejn fir-rigward ta' din il-kwistjoni, il-problemi msemmija hawn fuq m'humiex ser jisparixxu, iżda jistgħu isiru saħansitra agħar. Wisq probabbli li d-dispożizzjonijiet kumplessi attwali ser isiru iktar kumplikati bħala riżultat ta' l-emendi li saru lit-trattati u lill-ftehim internazzjonali; ser jinżammu regolamenti skaduti, li mhux biss ser joħloq konfużjoni għall-utenti iżda ser iżid ir-riskju ta' vjolazzjoni tar-regolamenti vinkolanti. Minflok ma jsiru aktar faċli għall-utent, ir-regoli ta' l-UE jistgħu faċilment isiru totalment inaċċessibbli. Biż-żieda fl-użu ta' kunċetti multimodali, l-eżistenza ta' regoli differenti għall-mezzi tat-trasport differenti ser toħloq aktar problemi prattiċi ta' kuljum għall-operazzjonijiet multimodali u dan iwassal sabiex jiżdiedu l-ispejjeż bla bżonn. Għat-trasport fuq l-ilmijiet interni navigabbli, regoli differenti bejn it-trasport internazzjonali u dak nazzjonali ser ifixklu l-iżvilupp ta' dan il-mod, li, li kieku ma kienx għal dan, ikun l-aktar mezz preferut f'ħafna każijiet, kif turi d-data istastika disponibbli.

2.9

Din hija r-raġuni wara l-proposta għall-adozzjoni ta' direttiva ġdida, li ser tirrevedi l-erba' direttivi eżistenti u erba' deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi bit-triq u bil-ferrovija billi tgħaqqadhom f'att leġislattiv uniku (it-tliet mezzi tat-trasport ser jiġu koperti minn att leġislattiv uniku biss) u billi jitwessa' l-kamp ta' applikazzjoni tar-regolamenti ta' l-UE sabiex jinkludi wkoll it-trasport bl-ilmijiet navigabbli interni.

2.10

Id-direttiva l-ġdida tirrevoka d-Direttivi eżistenti 94/55/KE u 96/49/KE, kif emendati, dwar it-trasport ta' oġġetti perikolużi, id-Direttivi 96/35/KE u 2000/18/KE dwar konsulenti dwar is-sikurezza fit-trasport ta' oġġetti perikolużi bit-triq, bil-ferrovija jew bl-ilmijiet interni navigabbli, u d-Deċiżjonijiet tal-Kummissjoni 2005/263/KE u 2005/180/KE, kif emendati, dwar id-derogi nazzjonali mid-Direttivi 94/55/KE u 96/49/KE. Ta' min isemmi f'dan il-punt li d-dispożizzjonijiet tad-Direttivi 96/35/KE u 2000/18/KE huma attwalment inklużi fl-annessi għad-Direttivi 94/55/KE u 96/49/KE; b'riżultat ta' dan ta' l-ewwel ġie superfluwu fir-rigward tat-trasport bit-triq u bil-ferrovija.

2.11

Il-proposta tintroduċi r-regolamenti eżistenti għat-trasport internazzjonali fil-leġislazzjoni ta' l-UE u testendi l-kamp ta' l-applikazzjoni tar-regolamenti internazzjonali għat-trasport domestiku. Il-proposta għalhekk ser twassal għal semplifikazzjoni sostanzjali fil-leġislazzjoni ta' l-UE dar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi minkejja li din ser testendi wkoll il-kamp ta' applikazzjoni tal-leġislazzjoni.

2.12

L-għan tal-proposta huwa li l-obbligu li l-annessi tekniċi għad-direttivi mill-UE jiġu tradotti u ppubblikati, ma jibqax tal-Kummissjoni iżda jaqa' fuq l-Istati Membri. Waħda mir-raġunijiet prinċipali għal dan hija li t-traduzzjonijiet li jsiru fil-livell ta' l-UE ma kinux dejjem ta' l-ogħla kwalità, li ġagħal lill-Istati Membri jagħmlu t-traduzzjonijiet tagħhom stess jew li jikkoreġuhom. Dawn l-annessi huma riveduti kull sentejn. Għaldaqstant, il-Kummissjoni għandha tagħti l-appoġġ finanzjarju tagħha lit-traduzzjonijiet li jkunu ġew finalizzazati fil-livell ta' l-Istat Membru. Il-Kummissjoni, madankollu, temmen li l-appoġġ finanzjarju li tagħti lill-Istati Membri ser ikun ikkumpensat bis-sħiħ minn dak li l-UE jirnexxielha tfaddal f'dak li jikkonċerna spejjeż ta' traduzzjoni u ta' pubblikazzjoni.

2.13

Il-proposta għandha toħloq sistema li permezz tagħha referenzi għal trattati internazzjonali dwar it-trasport ta' l-oġġetti perikolużi jiġu inklużi biss fl-annessi tad-direttiva, u mhux fid-direttiva nnifisha, kif inhu attwalment il-każ. Dan huwa mistenni li jwassal għal tnaqqis ta' madwar 2 000 paġna mill-acquis ta' l-UE dwar is-suġġett.

2.14

Din is-semplifikazzjoni fil-leġislazzjoni ta' l-UE għandha tagħmilha iktar faċli li din il-leġislazzjoni tiġi trasposta fil-liġi nazzjonali. L-armonizzazzjoni tar-regolamenti dwar it-trasport ta' oġġetti perikolużi tista' tissemplifika u tagħmel ix-xogħol ta' l-awtoritajiet ta' l-infurzar tal-liġi, inkluża t-tħejjija tar-rapporti, iżjed effettiv.

2.15

Is-semplifikazzjoni u l-armonizzazzjoni tar-regolamenti ser jagħmel il-proċeduri amministrattivi iktar faċli għal dawk lkollha involuti fit-trasport ta' l-oġġetti perikolużi, mill-burdnar sal-klijent.

2.16

L-armonizzazzjoni tar-regolamenti ser tissemplifika wkoll id-dokumentazzjoni meħtieġa għall-irmonkar u għall-vetturi, it-taħriġ ta' dawk il-persuni involuti kif ukoll ix-xogħol tal-konsulenti tas-sigurtà għat-trasport ta' oġġetti perikolużi.

2.17

Il-proposta tagħmel parti mill-programm tal-Kummissjoni għar-reviżjoni u s-semplifikazzjoni gradwali ta' l-acquis ta' l-UE u tal-programm leġislattiv u tal-ħidma tagħha.

3.1

L-ewwelnett, fil-proposta bl-isem ta' Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-trasport intern ta' l-oġġetti perikolużi, is-sezzjoni dwar id-definizzjonijiet tipprovdi definizzjonijiet dettaljati dwar il-kliem jew it-termini individwali (eż. ADR, RID, AND, vettura, vagun, bastiment) li jispjegaw it-tifsira tagħhom għall-finijiet tad-direttiva. Madankollu, m'hija provduta l-ebda informazzjoni għal dak li għandna nifhmu bil-kunċett ta' “prodotti perikolużi”. Mingħajr l-ebda dubju, m'hijiex kwistjoni sempliċi fil-kuntest tan-numru ta' oġġetti perikolużi li jeżistu diġà u l-avvanzi fit-teknoloġija, li kontinwament iżidu oġġetti ġodda mal-lista ta' oġġetti bħal dawn. Il-Kumitat madankollu jemmen li għandha tiġi provduta informazzjoni dwar x'għandu jinftiehem bit-terminu “oġġetti perikolużi” fil-kuntest ta' din id-direttiva.

3.2

It-tieninett: l-abbozz tad-direttiva jagħti lill-Istati Membri d-dritt li jirregolaw jew jintroduċu l-projbizzjoni tat-trasport ta' oġġetti perikolużi fit-territorju tagħhom għal raġunijiet oħra minbarra dawk tat-trasport sikur biss. Filwaqt li l-Kumitat jifhem ir-raġunijiet li għalihom l-Istati Membri ngħataw id-dritt li jirregolaw jew ineħħu t-trasport ta' l-oġġetti perikolużi, ma jistax jifhem ir-raġunament wara l-għotja tad-dritt li jaġixxu “għal raġunijiet oħra minbarra dawk tat-trasport sikur biss”. Il-Kumitat jemmen li, fil-kuntest ta' din il-proposta, li l-għan tagħha huwa li jżid is-sikurezza għall-oġġetti perikolużi, il-kliem propost ifisser li l-Istati Membri mhux ser ikunu jistgħu jipprojbixxu t-trasport ta' l-oġġetti perikolużi mit-territorju tagħhom għal raġunijiet ta' sigurtà, li jidher li ma jagħmilx sens. Barraminhekk, il-Kumitat m'huwiex ċar fuq kif ser jista' jkun possibbli li tiġi assigurata l-koordinazzjoni ta' dawn it-tipi ta' projbizzjonijiet li japplikaw għat-trasport transkonfinali jekk l-Istati Membri jintroduċu projbizzjonijiet differenti.

3.3

It-tieletnett: Il-punti III.2 u III.3 ta' l-Anness III (Trasport intern) m'għandha l-ebda informazzjoni dwar xi dispożizzjonijiet addizzjonali transitorji ppjanati jew regolamenti nazzjonali addizzjonali. Għaldaqstant, il-Kumitat jitlob għal iktar informazzjoni fuq jekk huwiex tassew il-każ li l-ebda proviżjoni m'hija ppjanata jew jekk humiex sempliċement fil-proċess tat-tfassil.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/47

1.1

Il-programm Galileo huwa x-xempju tal-politika spazjali Ewropea. Id-daqs tal-proġett u l-karattru strateġiku tiegħu wasslu lill-Aġenzija Spazjali Ewropea sabiex taħdem bi sħab ma' l-Unjoni Ewropea. Għaldaqstant, kultura intergovernattiva minn naħa u kultura Komunitarja min-naħa l-oħra għandhom jiżguraw is-suċċess ta' din l-intrapriża. Fl-istess spirtu ta' kooperazzjoni, il-proġett għandu jiġi implimentat bħala sħubija pubblika-privata.

1.2

L-ewwel satellita sperimentali, il-prekursur ta' satelliti ġejjiena li fl-aħħar mill-aħħar għandhom jifformaw kostellazzjoni ta' 30, ittellgħet fl-orbita lejn tmiem l-2005. Għalhekk, l-iżvilupp ta' dan il-proġett miexi fid-direzzjoni t-tajba, iżda dan ma jfissirx li ma ltaqax ma' problemi u dewmien.

1.3

Il-programm Galileo ser ikun jinvolvi sistema globali ta' navigazzjoni bis-satellita, li tipprovdi sensiela ta' servizzi ta' pożizzjonar, navigazzjoni u datar.

1.4

Galileo, bit-30 satellita tiegħu u l-istazzjonijiet terreni tiegħu, ser jagħmilha possibbli li jipprovdi informazzjoni dwar il-pożizzjoni ġeografika tagħhom lil utenti f'diversi setturi ekonomiċi, inkluzi t-trasport (lokalizzazzjoni tal-vetturi, bastimenti, inġenji ta' l-ajru, sistemi ta' gwidar, tiftix għal skopijiet ta' vjaġġar, eċċ.), il-ġustizzja, il-pulizija u d-dwana (kontroll tal-fruntieri), ix-xogħlijiet pubbliċi (topografija, ġeodesija u sistemi ta' informazzjoni ġeografika), il-passatemp (navigazzjoni fuq ibħra u muntanji), is-servizzi soċjali (eż. assistenza lin-nies b'diżabilità jew lill-anzjani), is-servizzi governattivi ta' sigurtà, u fl-aħħarnett, permezz tas-servizzi li jillokalizzaw sinjali ta' periklu, salvataġġ fil-baħar jew f'partijiet remoti tad-dinja.

1.5

Skond ċerti previżjonijiet, is-suq tal-prodotti u s-servizzi maħluqa permezz ta' l-applikazzjonijiet tan-navigazzjoni għandu jilħaq l-EUR 400 biljun sal-2005.

1.6

In-nuqqas ta' ftehim bejn l-imsieħba fir-rigward tal-mudell ekonomiku għal Galileo u l-gvernanza tal-konsorzju industrijali huwa tant profond, illi n-negozjati dwar kuntratti għal konċessjonijiet sfaw fix-xejn. Id-dewmien li kien hemm s'issa u n-nuqqas ta' progress fin-negozjati joħolqu riskju għall-proġett innifsu.

1.7

Fid-dawl ta' dawn id-diffikultajiet, il-Kunsill tat-Trasport ta' Marzu kien talab lill-Kummissjoni Ewropea sabiex tevalwa l-progress tan-negozjati dwar kuntratti għal konċessjonijiet u sabiex tanalizza soluzzjonijiet alternattivi. Bħala reazzjoni għal dan il-falliment, il-Kummissjoni, fil-Komunikazzjoni “Galileo f'salib it-toroq”, tistiedenlill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew sabiex jirreġistraw il-falliment tan-negozjati attwali tal-kuntratti għal konċessjonijiet u jieħdu deċiżjoni sabiex iġibuhom fi tmiemhom. Madankollu, fl-istess waqt, tistedinhom ukoll sabiex jaffermaw mill-ġdid l-impenn tagħhom li l-programm Galileo jitkompla. Il-Kummissjoni tipproponi xenarju alternattiv fejn il-fażijiet ta' żvilupp u ta' deployment ikunu appoġġati u ffinanzjati mis-settur pubbliku u l-kuntratt konċessjonarju ikun jikkonċerna biss lill-fażi operattiva. L-Aġenzija Spazjali Ewropea tmexxi x-xogħlijiet u l-awtorità inkarigata mis-sejħa għall-offerti f'isem l-Unjoni Ewropea.

2.1

Id-dokument tal-Kummissjoni, minn naħa, jipprovdi deskrizzjoni rapida tas-sistema attwali u l-iżviluppi prevedibbli tagħha u, min-naħa l-oħra, jipprovdi evalwazzjoni ta' l-applikazzjonijiet innovattivi possibbli. Id-dokument jelenka ħames tipi ta' servizzi: is-servizz ta' aċċess miftuħ, is-servizz kummerċjali, is-servizz “salvagwardja tal-ħajja”, is-servizz ta' tiftix u salvataġġ (search and rescue), u servizz governattiv b'aċċess ristrett: servizz pubbliku regolat — PRS (public regulated service). Il-Green Paper ma tindirizzax l-applikazzjonijiet koperti mis-servizz li ssemma fl-aħħar — huwa f'idejn l-Istati Membri li jiddeċiedu jixtiqux jużawh jew le. Għaldaqstant, il-Kummissjoni ser tinterroga lil kull Stat Membru direttament dwar dan is-suġġett u mbagħad tiġbor u tagħmel sommarju tar-risposti.

2.2

Il-Kummissjoni telenka dawn is-setturi li huma affettwati mis-sistema u huma potenzjalment interessati fiha:

2.3

It-tul ta' din il-lista ta' applikazzjonijiet possibbli tixħet dawl fuq l-ambitu u l-firxa wiesgħa ta' l-applikazzjonijiet potenzjali.

2.4

Bħas-soltu, il-Green Paper tintemm b'lista ta' mistoqsijiet lill-partijiet interessati. M'huwiex il-kompitu tal-KESE li jipprovdi tweġibiet speċifiċi għal dawn il-mistoqsijiet iżda pjuttost li jenfasizza dawk li jikkunsidra li huma ta' importanza partikolari, u jqajjem dawk il-mistoqsijiet li suppost li kellhom isiru imma ma sarux.

2.5

Il-Kummissjoni qiegħda tanalizza r-risposti dwar il-Green Paper li rċeviet mill-partijiet interessati. Dawn ir-risposti kienu ftit wisq u ta' xi kultant wisq ġenerali sabiex tkun tista' tinġibed konklużjoni. Għaldaqstant, il-Kummissjoni beħsiebha tkompli l-konsultazzjoni billi twettaq konsultazzjonijiet aktar profondi bl-għan li tippubblika pjan ta' azzjoni f'Ottubru 2007. Sal-lum, l-ebda settur ekonomiku prinċipali ma wera interess ġenwin fis-servizzi mħallsa. Din hija stampa ċara tad-diffikultà f'li tkun f'kompetizzjoni ma' servizz li huwa miftuħ bla ħlas għall-pubbliku, anke jekk dan ta' l-aħħar m'huwiex garantit. Dan il-fatt għalhekk iqajjem il-mistoqsija tal-bilanċ ekonomiku u finanzjarju tas-sistema Ewropea — servizz ċivili li ma jibbenefikax mill-istess livell ta' appoġġ pubbliku (f'dan il-każ dak militari) bħall-GPS Amerikan.

3.1

Mistoqsija 2 (1), dwar il-ħarsien tal-ħajja privata huwa suġġett ta' importanza partikolari, li l-KESE diġà tah attenzjoni speċjali meta irrikjeda li d-dritt għall-privatezza għandu jiġi mħares b'mod strett. Dal-fatt iqajjem il-kwistjoni li jinstab bilanċ bejn id-dritt għal privatezza u l-possibilitajiet provduti minn din it-teknoloġija. Madankollu, jeħtieġ li jiġi enfasizzat ill s-sistemi ta' pożizzjonar u navigazzjoni permezz tas-satellita jippermettu lill-utenti li jistabbilixxu l-pożizzjoni tagħhom, iżda din il-pożizzjoni jafuha huma biss u ma tkunx disponibbli lil partijiet terzi sakemm l-utent innifsu ma jiddeċidiex li jaqsam din l-informazzjoni magħhom, per eżempju permezz tal-mezz ta' telekomunikazzjoni mobbli bħall-GSM. Peress li dawn is-sistemi jaħdmu biss f'direzzjoni waħda, l-operatur ta' sistema tan-navigazzjoni — tkunx GPS, Galileo jew is-sistema Russa GLONASS — ma jkunx jafx min huma l-utenti u m'hemm l-ebda mezz kif jista' jkun jaf min qiegħed juża s-sinjali tan-navigazzjoni, u wisq inqas il-pożizzjoni ġeografika tagħhom. Għalhekk, il-kwistjoni tal-ħarsien tad-dritt għal ħajja privata għandu jiġi analizzat fuq il-bażi ta' l-applikazzjonijiet individwali li huma pprovduti lill-utenti. Ħafna minn dawn is-servizzi filfatt jeħtieġu li l-pożizzjoni ġeografika ta' l-utent tiġi mibgħuta lura lejn server li imbagħad ikun jista' jipprovdi l-informazzjoni mitluba minn dan ta' l-aħħar (eż. informazzjoni dwar it-traffiku fit-toroq).

3.2

Mistoqsija 5 (2), dwar il-kooperazzjoni internazzjonali tqajjem numru ta' kwistjonijiet. L-Unjoni Ewropea ffirmat ftehimiet ta' kooperazzjoni maċ-Ċina, l-Iżrael, il-Korea t'Isfel, il-Marokk u l-Ukraina, u qegħdin jiġu kkunsidrati ftehimiet oħra ma' l-Indja, il-Brażil, l-Arġentina u l-Awstralja. Għalkemm dawn il-ftehimiet ta' kooperazzjoni huma mixtieqa ħafna sabiex isaħħu l-kamp ta' applikazzjoni tas-sistema Galileo fil-livell internazzjonali, prinċipalment fir-rigward ta' kwistjonijiet bħall-istandardizzazzjoni, il-ftuħ tas-swieq, iċ-ċertifikazzjoni, il-frekwenzi u d-drittijiet ta' proprjetà intellettwali, ikun għaqli li nimxu b'ċerta kawtela għaliex il-motivazzjoni prinċipali ta' ċerti imsieħba hija l-akkwist ta' l-għarfien u l-kompetenzi bl-għan li jiġi ggwadanjat iż-żmien sabiex jiżviluppaw it-teknoloġija tagħhom, li mbagħad tkun tista' tikkompeti ma' Galileo. Illum il-ġurnata, huwa minn awl id-dinja li din kienet l-intenzjoni ewlenija taċ-Ċina meta ffirmat ftehim ta' kooperazzjoni dwar Galileo ma' l-UE fl-2003. Barraminhekk, huwa sorprendenti meta wieħed jinnota li la n-Norveġja u lanqas l-Isvizzera għadhom ma kkonkludew ftehim ma' l-UE li jkopri l-kooperazzjoni tagħhom fil-programm Galileo, minkejja l-fatt li qegħdin jiffinanzjaw il-fażi ta' żvilupp/validazzjoni tal-programm permezz tal-parteċipazzjoni tagħhom fl-Aġenzija Spazjali Ewropea. B'riżultat ta' dan, l-aċċess potenzjali tagħhom għas-servizz pubbliku regolat ta' Galileo għadu ma ġiex iddeterminat.

3.3

Fi kwalunkwe każ, u saħansitra b'mod ġenerali, il-kooperazzjoni miksuba ma involvietx is-servizz pubbliku regolat. Barraminhekk, in-negozjati fil-qasam tal-kooperazzjoni internazzjonali m'għadhomx għaddejjin bl-istess rata peress li l-prijorità prinċipali hija l-implimentazzjoni effettiva tal-proġett Ewropew tan-navigazzjoni bis-satellita, fenomenu li jagħti xhieda tad-diffikultajiet li nqalgħu.

3.4

Mistoqsijiet 6 u 7 (3) dwar l-istandards u ċ-ċertifikazzjoni jqajmu l-kwistjoni taċ-ċertifikazzjoni għat-tagħmir u s-sistema nnifisha u t-terminali tan-navigazzjoni abbord. Din hija kwistjoni partikolarment delikata fl-oqsma ta' l-avjazzjoni u t-trasport ferrovjarju — fejn it-tagħmir ta' sikurezza u sinjalazzjoni huwa soġġett għal proċeduri rigorużi ta' ċertifikazzjoni li hija rikonoxxuta fil-livell internazzjonali. Iċ-ċertifikazzjoni tas-sistema Galileo innifisha tagħmel sens biss fil-kuntest ta' qasam speċifiku ta' applikazzjoni, eż. l-avjazzjoni ċivili, li jistabbilixxi r-regoli u l-proċeduri applikabbli. Iċ-ċertifikazzjoni ta' terminali u tagħmir abbord makkinarju mobbli li juża s-servizzi Galileo tinvolvi aktar minn sempliċi terminal ta' pożizzjonar. Tinvolvi wkoll it-tagħmir l-ieħor li juża l-informazzjoni ta' l-ippożizzjonar u li fl-aħħarnett iwassal l-informazzjoni miġbura lill-bdot jew il-kaptan. Għandhom jiġu applikati l-proċeduri ta' ċertifikazzjoni regolari, li normalment japplikaw għal dik l-applikazzjoni speċifika. Għalhekk, il-kwistjoni għandha tiġi indirizzata individwalment għal kull applikazzjoni speċifika.

3.5

Aspett ieħor tal-kwistjoni, ir-responsabilità, bilkemm jiġi indirizzat, minkejja li huwa ta' importanza konsiderevoli. Għandna nirrikonoxxu li huwa ta' kumplessità eċċezzjonali. Il-kwistjonijiet ta' responsabilità kuntrattwali, li huma relattivament sempliċi, jeħtieġ li jiġu kkunsidrati, iżda għandhom jiġu kkunsidrati wkoll dawk marbuta ma' responsabilità ekstrakuntrattwali, li huma ferm aktar diffiċli li jiġu ttrattati. Barraminhekk, għandu jitqies li l-livell ta' responsabilità jista' jvarja skond jekk hux qegħdin nittrattaw ma' servizz ta' aċċess miftuħ, servizz kummerċjali jew servizz pubbliku regolat. Il-Kummissjoni Ewropea qiegħda tikkunsidra sistema li hija simili għal dik applikata fl-avjazzjoni ċivili, i.e. li ammont fiss ikun kopert mill-assigurazzjoni u l-bqija mill-awtoritajiet pubbliċi. F'dan il-kjaż, il-mistoqsija prinċipali tkun dik li jiġi stabbilit il-livell li fih r-responsabilità taqa' f'idejn l-awtoritajiet. Attwalment, dan il-livell huwa għoli — madwar EUR 1 biljun.

3.6

Il-fornitur tas-sinjal sa liema punt jiggarantixxi l-prestazzjoni? Il-kwistjoni hija ta' importanza kbira fis-setturi tat-trasport bl-ajru, ferrovjarju u marittimu.

3.7

Jekk, per eżempju, sinjal ta' kwalità ħażina jkun il-kaġun li jiġġarraf ajruplan jew li jegħreq bastiment, forsi jikkawża tixrid ta' żejt, min għandu jassumi r-responsabilità u sa liema punt? Jeħtieġ li ssir distinzjoni hawn bejn ir-responsabilità kuntrattwali u r-responsabilità ekstrakuntrattwali.

3.8

L-operatur ta' Galileo għandu jassumi r-responsabilità sħiħa jew jaqsamha ma' l-Istati? U jekk dan ikun il-każ, liema Stati: l-Istat tat-tnedija, l-Unjoni Ewropea, jew l-Istati li jipparteċipaw fil-proġett Galileo? Dawn il-kwistjonijiet għandhom jiġu indirizzati u ttrattat sabiex jiġi żgurat li l-applikazzjonijiet kummerċjali ta' Galileo jkunu jistgħu jiġu żviluppati f'qafas legal sodisfaċenti u affiddabbli.

3.9

Jeżistu preċedenti, ez. Ariane. Ir-riskju ta' danni lil parzijiet terzi ikkawżati minn illanċjar jassumih Arianespace sa EUR 100 miljun. Jekk ir-riskju involut jaqbeż dan l-ammont, jiġi kopert mill-Istat Franċiż. Jeżistu arranġamenti simili dwar qsim tar-riskji bejn operaturi kummerċjali u Stati fis-settur ta' l-avjazzjoni ċivili, li jistgħu forsi jiġu applikati għal Galileo. Madankollu, il-kwistjoni delikata tibqa' l-ħtieġa li jkun hemm ftehim fejn għandha tinġibed il-linja diviżorja: liema hu t-taqsim adegwat bejn l-awtorità pubblika u l-operatur, speċjalment fir-rigward ta' servizzi ġodda?

3.10

Sistema bbażata fuq din ta' l-aħħar, jekk tiġi applikata għall-programm Galileo, ovvjament tkun tinvolvi li jiġi speċifikat b'mod ċar liema awtorità pubblika tkun tista' taqsam ir-responsabilità ma' l-operatur ta' Galileo.

3.11

Mistoqsija 9 (4) dwar il-proprjetà intellettwali hija importanti. Anke jekk l-istituzzjonijiet pubbliċi jiffinanzjaw ir-riċerka inizjali, huwa importanti li d-drittijiet ta' proprjetà intellettwali għall-applikazzjonijiet għandhom ikunu l-proprjetà ta' l-intrapriżi, l-SMEs b' mod partikolari, li jiżviluppaw u jimplimentawhom.

3.12

L-aspett ta' l-użu militari ta' Galileo wkoll irid jiġi kkunsidrat. Għall-kuntrarju tal-GPS, li hija sistema militari li ssir disponibbli għal skopijiet ċivili fuq bażi diskrezzjonali, Galileo hija sistema ċivili. Kif inhu l-każ għas-sinjal ċivili tal-GPS, xejn ma jimpedixxi lill-forzi armati ta' kwalunkwe pajjiż milli jużaw is-servizz għal aċċess miftuħ ta' Galileo għal skopijiet militari, anke jekk is-servizz pubbliku regolat, li huwa speċifikament irregolat mill-Istati Membri ta' l-UE, joffri aktar vantaġġi minn servizzi oħra ta' Galileo peress li l-programm huwa aktar robust fir-rigward ta' tfixkil fil-frekwenza (scrambling) u indipendenza meta mqabbel mas-servizzi l-oħra pprovduti minn Galileo (il-meded tal-frekwenzi li jintużaw huma differenti).

3.13

Mingħajr ma nidħlu f'dibattitu dwar l-użijiet militari varji tas-servizz pubbliku regolat ta' Galileo, li jmorru lil hinn mill-iskop ta' din l-Opinjoni u m'humiex indirizzati fil-Green Paper, jibqa' l-fatt illi l-bilanċ finanzjarju ta' Galileo jiddependi sa ċertu punt fuq dan is-servizz. Fil-konfigurazzjoni l-ġdida tal-proġett Galileo kif propost mill-Kummissjoni, m'hemmx dubju li dan il-punt ser jerġa' jiġi diskuss. Inċidentalment, fil-Komunikazzjoni tagħha, il-Kummissjoni tistqarr li “Filwaqt li tinżamm sistema bħala sistema ċivili dħul sinifikanti jista' jiġi wkoll minn utenti tal-militar”.

4.1

Il-Green Paper dwar l-applikazzjonijiet tan-navigazzjonijiet bis-satellita tipprovdi rendikont ta' ħafna mis-setturi li huma kkonċernati minnha. Jeħtieġ li titkompla f'numru ta' oqsma importanti ħafna bħad-drittijiet għall-proprjetà intellettwali fi proċessi li jistgħu jwittu t-triq għal oqsma ġodda ta' applikazzjoni, u arranġamenti ta' ċertifikazzjoni u responsabilità.

4.2

Il-kwistjoni ta' l-użu governattiv jew militari ta' Galileo mill-Istati Membri ta' l-UE, li hija indirizzata permezz ta' djalogu dirett bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri, u fost l-Istati Membri nfushom fi ħdan il-bord tas-sigurtà ta' Galileo, hija importanti ħafna fis-sens li għandha impatt sinifikanti duq il-mudell finanzjarju ta' Galileo. Jidher ċar li din il-kwistjoni trid tiġi analizzata mill-ġdid, iktar u iktar minħabba li l-kontribut tas-settur pubbliku jidher li ser jiżdied sostanzjalment kaġun tal-falliment ta' l-ewwel skema tas-sħubija pubblika-privata.

4.3

Huwa ta' siwi kbir u interessanti ħafna li nikkunsidraw l-applikazzjonijiet tan-navigazzjoni bis-satellita. Madankollu, jeħtieġ ukoll li jiġi aċċertat li l-kostellazzjoni tkun kompluta. Il-proposti l-ġodda tal-Kummissjoni jikkostitwixxu l-aħħar ċans għall-programm Galileo. Il-KESE huwa konxju ta' l-isforz finanzjarju li dawn jirrikjedu mill-Istati Membri. Madankollu, fi żmien meta l-UE qiegħda tindirizza x-xettiċiżmu taċ-ċittadini tagħha — perijodu fejn id-dibattiti dwar l-abbozz tat-Trattat Kostituzzjonali xeħtu dawl fuq ċerta “delużjoni” — l-abbandun tal-programm Galileo jkollu effett diżastruż kemm fuq l-Ewropa u kemm lil hinn mill-Ewropa. Il-falliment tiegħu juri lid-dinja li l-Unjoni Ewropea ma kenitx kapaċi li tlaqqa' flimkien proġett xjentifiku, tekniku u ekonomiku. Huwa essenzjali li l-programm Galileo jinġab fi tmiemu sabiex jintwera li l-abilità ta' l-Unjoni Ewropea li terġa' tiġi fuq saqajha u ttemm b'suċċess proġetti ewlenin li jixħtu ħarsithom lejn il-ġejjieni.

4.4

Il-verità hija li, għal dawn ir-raġunijiet, il-proġett Galileo għaddej minn perijodu diffiċli. Il-KESE ma jistax ħlief li jinnota li jekk dan il-proġett, li huwa ta' xempju għall-UE, ifalli, ser idgħajjef bil-bosta l-fiduċja tal-poplu fl-integrazzjoni Ewropea. Jeħtieġ li jsir kull sforz sabiex dan jiġi evitat.

27.10.2007   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 256/51

1.1

Fl-2004, fl-Opinjoni tiegħu dwar “Il-kwistjonijiet involuti fl-użu ta' l-enerġija nukleari għall-produzzjoni ta' l-elettriku”, il-KESE ppropona li “għandhom isiru sforzi sabiex jiġi pprovdut tagħrif dwar il-kwistjonijiet ewlenin ta' l-industrija nukleari — is-sigurtà tal-provvista, it-tneħħija ta' l-emissjonijiet tas-CO2, il-prezzijiet kompetittivi u s-sigurtà u l-ġestjoni tal-karburant użat — bil-għan li s-soċjetà ċivili organizzata tkun tista' twettaq analiżi kritika tad-dibattiti dwar dawn il-kwistjonijiet”. Il-Programm Indikattiv Nukleari (PINC) il-ġdid jipprovdi dan it-tagħrif. Il-KESE jaqbel bis-sħiħ ma' l-analiżi u d-deskrizzjoni ppreżentati fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni. Il-biċċa l-kbira ta' l-aspetti essenzjali ta' l-enerġija nukleari huma indirizzati fih u, fil-fehma tagħna, huma deskritti b'mod tajjeb. Il-Kumitat jiġbed l-attenzjoni lejn ċerti aspetti ta' l-enerġija nukleari li għandhom jiġu kkunsidrati.

1.2

L-enerġija nukleari, li tirrappreżenta 31 % ta' l-elettriku u 15 % tal-konsum globali ta' l-enerġija primarja ta' l-UE fl-2004, taqdi rwol kruċjali fis-suq ta' l-enerġija. L-enerġija nukleari tissodisfa wkoll l-objettivi kollha tal-politika ta' l-enerġija ta' l-UE. Il-prezz ta' l-enerġija nukleari llum huwa tassew kompetittiv. Id-dipendenza esterna hija żgħira u s-sorsi ta' karburant huma diversifikati u sikuri. Dan jissodisfa l-eżiġenzi tas-sigurtà tal-provvista. L-enerġija nukleari hija attwalment l-ikbar sors ta' enerġija prattikament ħielsa mid-dijossidu tal-karbonju fl-Ewropa.

1.3

Fid-dawl tad-Deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew dwar l-objettivi għall-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra għall-2020 u lil hinn, huwa evidenti li kull mezz addizzjonali ta' produzzjoni ta' l-enerġija b'emissjonijiet ta' karbonju baxxi — is-sorsi rinnovabbli, l-enerġija nukleari jew il-karbonju potenzjalment nadif — għandhom jissostitwixxu mezzi li jarmu s-CO2 u b'hekk jikkontribwixxu għal produzzjoni globali ta' l-elettriku bi proporzjoni baxxa ta' karbonju. Fi kliem ieħor, jekk ma tinżammx minn ta' l-inqas il-proporzjoni attwali ta' l-enerġija nukleari sakemm ikunu disponibbli soluzzjonijiet ġodda ta' enerġija nadifa, l-objettivi tal-politiki tal-klima u l-enerġija m'humiex ser jintlaħqu.

1.4

Il-KESE jenfasizza r-rwol importanti ta' l-UE fl-iżvilupp addizzjonali ta' l-iktar qafas avvanzat għall-enerġija nukleari f'dawk l-Istati Membri li jagħżlu l-enerġija nukleari, b'konformità ma' l-ogħla standards fl-oqsma tas-sigurtà, is-sikurezza u n-non proliferazzjoni, hekk kif meħtieġ mit-Trattat Euratom.

1.5

L-iktar biċċa xogħol importanti hija li tinstab soluzzjoni għall-kwistjoni ta' l-iskart radjuattiv, b'mod speċjali r-rimi tal-karburant nukleari wżat. Teżisti teknoloġija għal dan iżda hemm nuqqas ta' deċiżjonijiet politiċi. Il-KESE jaqbel mal-Kummissjoni dwar il-kwistjonijiet l-oħra li għadhom jeħtieġu l-attenzjoni ta' l-UE bħas-sigurtà nukleari u l-protezzjoni radjuloġika, oqsma fejn l-Ewropa kisbet riżultati tajbin ħafna, kif ukoll il-finanzjament sikur fuq perijodu fit-tul għall-iżmuntaġġ ta' l-impjanti.

1.6

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni lejn ċerti aspetti addizzjonali ta' l-enerġija nukleari li ma ġewx trattati fl-abbozz tal-PINC. Dawn huma t-theddida tat-terroriżmu u, f'ċerti impjanti, il-kwisjtjoni tad-disponibilità suffiċjenti ta' ilma ta' tkessiħ.

1.7

Tista' tfeġġ il-problema ta' kemm dan is-settur huwa attraenti għall-ħaddiema u bħala suġġett tar-riċerka fl-Istati Membri li jixtiequ jkomplu jagħmlu użu mill-enerġija nukleari. Il-KESE jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li huwa kruċjali li l-Ewropa jkollha għarfien espert dwar il-protezzjoni radjuloġika u t-teknoloġija nukleari, u għalhekk l-edukazzjoni, it-taħriġ u r-riċerka f'dawn l-oqsma jeħtieġu attenzjoni kbira.

1.8

Fl-aħħar, il-KESE jenfasizza li kull Stat Membru għandu d-dritt li jagħżel it-taħlita ta' enerġija tiegħu, inkluż l-użu ta' l-enerġija nukleari kif imsemmi fil-PINC.

2.1

B'konformità ma' l-Artikolu 40 tat-Trattat Euratom, il-Kummissjoni għandha tippubblika programm nukleari indikattiv fuq bażi regolari, b'mod partikulari dwar l-objettivi tal-produzzjoni ta' l-enerġija nukleari u kull tip ta' investiment meħtieġ sabiex dawn jintlaħqu. Il-Kummissjoni għandha tikseb l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar dan it-tip ta' programmi qabel ma jiġu ppubblikati. Mill-1958 lil hawn ġew ippubblikati 4 programmi indikattivi ta' din ix-xorta u aġġornament wieħed. L-aħħar pubblikazzjoni saret fl-1997.

2.2

L-abbozz attwali tal-Programm Indikattiv Nukleari (PINC) ġie ppubblikat mill-Kummissjoni fil-kuntest tal-pakkett ta' l-enerġija u l-klima, “Politika ta' l-Enerġija għall-Ewropa”, 10 ta' Jannar 2007. Il-verżjoni finali ser titħejja u tiġi ppubblikata malli l-Kummissjoni tirċievi l-Opinjoni tal-KESE.

2.3

Il-partijiet l-oħra tal-pakkett jindirizzaw fl-ewwel lok il-proposta dwar l-objettivi fl-ambitu tat-tibdil fil-klima li jinkludu tnaqqis ta' 30 % mil-livell ta' l-1990 tal-gassijiet b'effett ta' serra għall-pajjiżi żviluppati sa l-2020, jew fi kwalunkwe każ ta' 20 % għall-UE biss. Il-pakkett jittratta wkoll is-suq intern għall-gass u l-elettriku, l-interkonnessjonijiet fin-netwerks ta' l-elettriku u l-gass, proposti għall-promozzjoni tal-produzzjoni sostenibbli ta' l-enerġija mill-karburanti fossili; pjan ta' direzzjoni għall-promozzjoni tas-sorsi rinnovabbli, li jinkludi l-objettiv vinkolanti ta' 20 % sa l-2020 għall-proporzjoni ta' sorsi rinnovabbli fit-taħlita globali ta' l-enerġija u t-tfaddil ta' enerġija ta' l-UE, bl-objettiv ta' żieda fl-effiċjenza ta' 20 % sa l-2020 u, fil-ġejjieni, Pjan Strateġiku Ewropew għat-Teknoloġija ta' l-Enerġija. Fid-9 ta' Marzu 2007 il-Kunsill Ewropew appoġġja l-objettivi u l-kontenut politiku ewlieni tal-pakkett.

2.4

Il-Kumitat ħejja Opinjonijiet dwar kull PINC, hekk kif jeħtieġ it-Trattat. Il-Kumitat indirizza l-enerġija nukleari f'ħafna Opinjonijiet oħra wkoll, b'mod partikulari fl-Opinjoni fuq inizjattiva proprja reċenti dwar ir-rwol ta' l-enerġija nukleari fl-2004, fejn fil-konklużjonijiet tiegħu ddikjara li l-KESE jikkunsidra li l-enerġija nukleari għandha tkun wieħed mill-elementi ta' politika ta' l-enerġija diversifikata, bilanċjata, ekonomika u sostenibbli għall-UE. Minħabba l-kwistjonijiet li tqajjem, l-enerġja nukleari ma tistax tiġi kkunsidrata bħala l-uniku sors ta' enerġija; mill-banda l-oħra, il-KESE jikkunsidra li abbandun totali ta' l-enerġija nukleari jista' jfixkel it-twettiq ta' l-impenji ta' l-UE fir-rigward tal-klima.

3.1

Id-dokument tal-Kummissjoni jikkunsidra l-investimenti fl-enerġija nukleari li saru matul l-aħħar għaxar snin u jiddeskrivi l-proċess ekonomiku tal-produzzjoni ta' l-enerġija nukleari, l-impatti tagħha fuq it-taħlita ta' l-enerġija u l-kundizzjonijiet għall-aċċettazzjoni soċjali. Il-kontenut f'iktar detall huwa dan li ġej.

3.2

Kull Stat Membru għandu jiddeċiedi jridx jiddependi mill-enerġija nukleari għall-produzzjoni ta' l-elettriku jew le. Dan l-aħħar, il-Finlandja u Franza ddeċidew li jkabbru s-settur nukleari tagħhom. Id-dibattitu dwar il-politika ta' l-enerġija nukleari reġa' tnieda fl-Olanda, fil-Polonja, fl-Isvezja, fir-Repubblika Ċeka, fil-Litwanja, fl-Estonja, fil-Latvja, fis-Slovakkja, fir-Renju Unit, fil-Bulgarija u fir-Rumanija. Il-Ġermanja, Spanja u l-Belġju qegħdin ikomplu — minkejja l-fatt li d-dibattitu għaddu għaddej — bil-politiki tagħhom ta' tneħħija progressiva ta' l-enerġija nukleari. 12 mis-27 Stat Membru ma jipproduċux l-enerġija nukleari.

3.3

B'152 reatturi mxerrdin mas-27 Stat Membru ta' l-UE, l-enerġija nukleari attwalment qiegħda tikkontribwixxi 30 % ta' l-elettriku ta' l-Ewropa. Madankollu, jekk il-politika ta' tneħħija progressiva mħabbra f'ċerti Stati Membri ta' l-UE tinżamm, din il-proporzjoni ser tonqos b'mod sinifikattiv. Bil-għan li tiġi sodisfatta d-domanda għall-enerġija u titnaqqas id-dipendenza Ewropea fuq l-importazzjonijiet, jistgħu jittieħdu deċiżjonijiet dwar l-investimenti ġodda jew l-estensjoni fiż-żmien ta' ċerti impjanti.

3.4

Skond il-Kummissjoni, it-tisħiħ tal-produzzjoni ta' l-enerġija nukleari jista' jirrappreżenta possibbiltà ta' tnaqqis ta' l-emissjonijiet tas-CO2 u jaqdi rwol ewlieni sabiex jiġi indirizzat it-tibdil globali fil-klima. L-enerġija nukleari hija prattikament ħielsa mill-emissjonijiet tal-karbonju u tifforma parti mill-programm tal-Kummissjoni għat-tnaqqis tal-karbonju, inkluż l-objettiv li jitnaqqsu l-emissjonijiet tas-CO2. Din tista' tkun kunsiderazzjoni importanti fid-diskussjoni dwar l-iskemi futuri għall-iskambju ta' l-emissjonijiet.

3.5

L-iktar fattur kruċjali għall-prospetti tat-tkabbir ta' l-enerġija nukleari huwa l-proċess ekonomiku li dan jimplika. Impjant nukleari jinvolvi investiment antiċipat li jmur minn EUR 2 biljun sa EUR 3.5 biljun. Il-produzzjoni ta' l-enerġija nukleari ġġarrab spejjeż ta' kostruzzjoni ikbar meta mqabbla mal-karburanti fossili, iżda l-ispejjeż operattivi jsiru konsiderevolment iktar baxxi wara l-investimenti tal-bidu. Preċiżament, il-Kummissjoni qiegħda tistqarr li:

3.5.1

Ir-riskji ekonomiċi ta' l-impjanti nukleari huma marbutin ma' l-investiment inizjali u jimponu tħaddim prattikament perfett fl-ewwel 15-20 sena ta' użu, b'ċiklu ta' ħajja ta' 40-60 sena sabiex ikun hemm ritorn fuq il-kapital inizjali. Barra minn hekk, it-trattament u l-ġestjoni ta' l-iskart jirrikjedu riżorsi finanzjarji disponibbli għal 50-100 sena wara l-għeluq ta' l-impjant nukleari.

3.5.2

Attwalment hemm 152 impjant nukleari fl-UE-27 (1) li jinsabu fi 15-il Stat Membru. L-“età” medja ta' l-impjanti nukleari hija ta' madwar 25 sena (2). Fil-każ ta' Franza, li għandha l-ikbar numru ta' impjanti (59), li jipprovdu 80 % ta' l-elettriku tagħha, u tal-Litwanja, fejn impjant nukleari wieħed jiġġenera 70 % tal-produzzjoni ta' l-elettriku, l-“età” medja ta' l-impjanti hija ta' 20 sena. It-23 impjant tar-Renju Unit għandhom “età” medja ta' 30 sena filwaqt li l-“età” medja ta' l-impjanti Ġermaniżi (17) hija ta' 25 sena.