It-Trattat ta’ Maastricht dwar l-Unjoni Ewropea

SOMMARJU TA’:

It-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea

X’INHU L-GĦAN TAT-TRATTAT?

• Maastricht huwa trattat ambizzjuż. Huwa jistabbilixxi l-Unjoni Ewropea. Dan jinkludi 3 fergħat separati (l-hekk imsejħa pilastri):
  • il-Komunitajiet Ewropej,
  • il- politika estera u ta’ sigurtà komuni, u
  • il-kooperazzjoni bejn il-gvernijiet tal-UE dwar il-ġustizzja u l-affarijiet interni.
• Fost l-aktar innovazzjonijiet prominenti tiegħu, it-trattat:
  • jistabbilixxi l-pedamenti għall-unjoni ekonomika u monetarja, il-munita unika (l-euro) u l-kriterji għall-użu tagħha;
  • jipprovdi l-bażi legali għal 6 politiki komuni ġodda tal-UE;
  • isaħħaħ is-setgħat tal- Parlament Ewropew; u
  • jintroduċi l-kunċett ta’ ċittadinanza Ewropea.

PUNTI EWLENIN

Il-Komunitajiet Ewropej (l-ewwel pilastru)

Dan jiġbor l-attivitajiet tradizzjonali, il-proċeduri tax-xogħol u tat-teħid tad-deċiżjonijiet tat-tliet organizzazzjonijiet oriġinali tal-UE:

• Komunità Ekonomika Ewropea,
• Il-Komunità Ewropea tal-Faħam u l-Azzar,
• Euratom.

Il-politika estera u ta’ sigurtà komuni (it-tieni pilastru)

Dan għandu l-għan li:

• jissalvagwardja l-valuri komuni tal-UE, l-interessi fundamentali u l-indipendenza;
• isaħħaħ is-sigurtà tal-UE u tal-pajjiżi membri tagħha;
• jippreserva l-paċi u s-sigurtà internazzjonali f’konformità mal-prinċipji tan- Nazzjonijiet Uniti;
• jippromwovi l-kooperazzjoni internazzjonali;
• jiżviluppa u jikkonsolida d-demokrazija u l-istat tad-dritt, u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali.

Kooperazzjoni dwar il-ġustizzja u l-affarijiet interni (it-tielet pilastru)

Dan għandu l-għan li jipprovdi lill-pubbliku b’livell għoli ta’ sikurezza billi:

• jistabbilixxi regoli u kontrolli għall-fruntieri esterni tal-UE;
• jiġġieled kontra t-terroriżmu, il-kriminalità organizzata, it-traffikar tad-drogi u l-frodi internazzjonali;
• jorganizza kooperazzjoni ġudizzjarja kriminali u ċivili;
• joħloq l-Uffiċċju Ewropew tal-Pulizija (Europol) għall-iskambju ta’ informazzjoni bejn il-forzi nazzjonali;
• jikkontrolla l-immigrazzjoni illegali;
• jiżviluppa politika komuni dwar l-ażil.

L-unjoni ekonomika u monetarja

Il-pajjiżi tal-UE jeħtiġilhom:

• jikkoordinaw il-politiki ekonomiċi tagħhom
• jipprovdu sorveljanza multilaterali ta’ din il-koordinazzjoni;
• jirrispettaw d-dixxiplina finanzjarja u baġitarja.

Munita komuni (l-euro)

Din:

• hija introdotta fi 3 fażijiet:
  • il-liberalizzazzjoni tal-movimenti tal-kapital (mill- 1 ta’ Jannar 1990);
  • il-konverġenza tal-politiki ekonomiċi nazzjonali (mill- 1 ta’ Jannar 1994);
  • il-ħolqien ta’ munita unika u Bank Ċentrali Ewropew (sa mhux aktar tard mill- 1 ta’ Jannar 1999);
• tistipula kriterji dwar l-inflazzjoni, livelli ta’ dejn pubbliku, rati tal-imgħax u rati ta’ kambju li jridu jintlaħqu mill-pajjiżi qabel ma jadottaw l-euro;
• tipprovdi esklużjoni fakultattiva għar-Renju Unit (1) mit-tielet stadju u l-parteċipazzjoni Daniża hija suġġetta għal referendum nazzjonali.

Politiki ġodda

L-UE tingħata r-responsabbiltà għal:

• netwerks trans-Ewropej (TEN);
• politika industrijali;
• il-protezzjoni tal-konsumaturi
• l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali;
• kwistjonijiet relatati maż-żgħażagħ
• il-kultura

Protokoll soċjali

• Dan jestendi r-responsabbiltà tal-UE biex:
  • tippromwovi l-impjieg;
  • ittejjeb il-kundizzjonijiet tal-għajxien u tax-xogħol;
  • tipprovdi protezzjoni soċjali adegwata;
  • tmexxi djalogu soċjali;
  • tiżviluppa r-riżorsi umani biex ikun żgurat livell għoli u sostenibbli ta’ impjieg;
  • tintegra l-persuni esklużi mis-suq tax-xogħol;
• Ir-Renju Unit (1) għandu l-esklużjoni fakultattiva mill-protokoll soċjali.

Iċ-ċittadinanza Ewropea

Din tagħti lil kull ċittadin ta’ pajjiż tal-UE d-dritt li:

• jivvjaġġa u jgħix liberament kullimkien fl-UE;
• jivvota u joħroġ bħala kandidat fl-elezzjonijiet Ewropej u lokali fil-pajjiż fejn jgħix;
• jingħata assistenza u protezzjoni diplomatika minn ambaxxati u konsulati ta’ pajjiżi oħra membri;
• jagħmel petizzjoni lill-Parlament Ewropew u jindirizza kwalunkwe lment ta’ prattika ħażina amministrattiva tal-UE lill-Ombudsman Ewropew.

Bidliet istituzzjonali

Dawn jinkludu:

• iktar setgħat leġiżlattivi għall-Parlament Ewropew;
• iktar votazzjoni b’maġġoranza meta l-gvernijiet tal-UE jadottaw leġiżlazzjoni;
• il-ħolqien ta’ Kumitat tar-Reġjuni;
• l-applikazzjoni tal- prinċipju tas-sussidjarjetà, fejn l-UE ser taġixxi biss jekk dan ikun iktar effettiv fuq livell tal-UE milli fuq livell nazzjonali.

MINN META JAPPLIKA T-TRATTAT?

Huwa ġie ffirmat fis-7 ta’ Frar 1992 u daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Novembru 1993.

SFOND

Uffiċjalment magħruf bħala t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, it-Trattat ta’ Maastricht immarka l-bidu għal “stadju ġdid fil-proċess tal-ħolqien ta’ unjoni dejjem eqreb fost il-popli tal-Ewropa” billi ta lill-komunitajiet preċedenti dimensjoni politika.

DOKUMENT EWLIENI

It-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (ĠU C 191, 29.7.1992, pp. 1-112)

l-aħħar aġġornament 21.03.2018

(1) Ir-Renju Unit joħroġ mill-Unjoni Ewropea u jsir pajjiż terz (pajjiż mhux tal-UE) mill-1 ta’ Frar 2020.