Ftehimiet internazzjonali u l-kompetenzi esterni tal-UE

SOMMARJU TA’:

X’INHU L-GĦAN TA’ DAWN L-ARTIKOLI?

Huma jistabbilixxu s-setgħat legali tal-UE biex tinnegozja u tikkonkludi ftehimiet internazzjonali, u l-kompetenza tagħha, kemm jekk esklussiva jew kondiviża, biex tidħol f’tali ftehimiet.

PUNTI EWLENIN

Ftehimiet internazzjonali (konvenzjonijiet, trattati)

Ftehimiet internazzjonali ma’ pajjiżi mhux tal-UE jew ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali huma parti integrali tad-dritt tal-Unjoni. Dawn il-ftehimiet huma separati mil-liġi primarja u l-leġiżlazzjoni sekondarja u jiffurmaw kategorija sui generis. Skont xi sentenzi tal-QĠUE, dawn jista’ jkollhom effett dirett u l-forza legali tagħhom hija superjuri għal-leġiżlazzjoni sekondarja, li għalhekk għandha tikkonforma magħhom.
Dawn huma trattati taħt liġi internazzjonali pubblika u jiġġeneraw drittijiet u obbligi għall-partijiet kontraenti.
B’differenza mill-atti unilaterali, il-konvenzjonijiet u l-ftehimiet mhumiex ir-riżultat ta’ proċedura leġiżlattiva jew l-unika rieda ta’ istituzzjoni.
L-Artikolu 216 tat-TFUE jsemmi l-każijiet fejn l-UE hija awtorizzata tikkonkludi ftehimiet bħal dawn.
Wara li jkunu ġew innegozjati u ffirmati, u skont is-suġġett ikkonċernat, dawn jistgħu jkunu jeħtieġu ratifika permezz ta’ att ta’ leġiżlazzjoni sekondarja.
Ftehimiet internazzjonali għandhom jiġu applikati madwar l-UE kollha. Dawn għandhom forza legali superjuri għal atti sekondarji unilaterali, li għandhom għalhekk jikkonformaw magħhom.
Barra minn hekk, l-Artikolu 207 tat-TFUE jirregola l-politika tal-kummerċ — kompetenza esterna ewlenija tal-UE u element ċentrali tar-relazzjonijiet tagħha mal-bqija tad-dinja.

Il-kompetenzi esterni tal-UE

L-UE għandha personalità ġuridika u hija għalhekk suġġett tal-liġi internazzjonali li hija kapaċi tinnegozja u tikkonkludi ftehimiet internazzjonali f’isimha stess, jiġifieri għandha kompetenzi (jew poteri) f’dan il-qasam mogħtija lilha mit-trattati.
Jekk is-suġġett tal-kwistjoni ta’ ftehim ma jaqax taħt il-kompetenza esklussiva tal-UE, il-pajjiżi tal-UE għandhom ukoll jiffirmaw il-ftehim. Dawn huma magħrufin bħala “ftehimiet imħallta” .

Kompetenza esklussiva u kompetenza kondiviża

It- tqassim tal-kompetenzi bejn l-UE u l-pajjiżi tal-UE japplika wkoll f’livell internazzjonali. Fejn l-UE tinnegozja u tikkonkludi ftehim internazzjonali, għandha jew kompetenza esklussiva jew kompetenza li hija kondiviża mal-pajjiżi tal-UE.
Fejn għandha kompetenza esklussiva, l-UE waħedha għandha s-setgħa li tinnegozja u tikkonkludi l-ftehim. L-Artikolu 3 tat-TFUE jispeċifika l-oqsma li fihom l-UE għandha kompetenza esklussiva biex tikkonkludi ftehimiet internazzjonali, inklużi ftehimiet kummerċjali.
Fejn il-kompetenza tagħha hija kondiviża mal-pajjiżi tal-UE, il-ftehim jiġi konkluż kemm mill-UE kif ukoll mill-pajjiżi tal-UE. Għalhekk huwa ftehim imħallat li għalih il-pajjiżi tal-UE għandhom jagħtu l-kunsens tagħhom. Il-ftehimiet imħallta jistgħu wkoll jeħtieġu li jiġi adottat att intern tal-UE biex jiġu kondiviżi l-obbligi bejn il-pajjiżi tal-UE u l-UE. L-Artikolu 4 tat-TFUE jistabbilixxi liema kompetenzi huma kondiviżi.

SFOND

Għal aktar informazzjoni, ara:

Bażi tad-Data tal-Uffiċċju tat-Trattati (Servizz tal-Unjoni Ewropea għall-Azzjoni Esterna).

DOKUMENTI EWLENIN

Verżjoni konsolidata tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea — L-Ewwel Parti — Prinċipji — Titolu I — Kategoriji u oqsma ta’ kompetenza tal-Unjoni — Artikolu 3 (ĠU C 202, 7.6.2016, p. 51)

Verżjoni konsolidata tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea — L-Ewwel Parti — Prinċipji — Titolu I — Kategoriji u oqsma ta’ kompetenza tal-Unjoni — Artikolu 4 (ĠU C 202, 7.6.2016, pp. 51-52)

Verżjoni konsolidata tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea — Parti Ħamsa — L-azzjoni esterna tal-Unjoni — Titolu II — Politika kummerċjali komuni — Artikolu 207 (eks Artikolu 133 Kunsill Ekonomiku Transatlantiku) (ĠU C 202, 7.6.2016, pp. 140-141)

Verżjoni konsolidata tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea — Parti Ħamsa — L-azzjoni esterna tal-Unjoni — Titolu V -— Ftehimiet internazzjonali — Artikolu 216 (ĠU C 202, 7.6.2016, p. 144)

l-aħħar aġġornament 08.04.2020