Pagamenti mhux bi flus kontanti — il-ġlieda kontra l-frodi u l-falsifikazzjoni
SOMMARJU TA’:
Id-Direttiva (UE) 2019/713 dwar il-ġlieda kontra l-frodi u l-falsifikazzjoni ta’ mezzi ta’ pagament mhux bi flus kontanti
X’INHU L-GĦAN TAD-DIRETTIVA?
Id-Direttiva għandha l-għan li:
- Tiżgura li t-tranżazzjonijiet mhux bi flus kontanti mwettqa minn kwalunkwe tip ta’ strument ta’ pagament — kemm jekk fiżiku bħal kard tal-bank, jew virtwali bħal pagamenti mobbli — jiġu inklużi fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reati.
- Tikkriminalizza s-serq u l-miżapproprjazzjoni ta’ kredenzjali ta’ pagament, kif ukoll il-bejgħ u d-distribuzzjoni ulterjuri tagħhom.
- Tapprossimizza l-livell tal-pieni għar-reati definiti fid-Direttiva bejn l-Istati Membri kollha.
- Tiffaċilita l-iskambju ta’ informazzjoni u l-kooperazzjoni transfruntiera.
- Ittejjeb ir-rapportar ta’ frodi minn istituzzjonijiet finanzjarji u minn entitajiet privati oħra.
- Tipprevjeni attivitajiet illegali u tiżgura li l-vittmi jkollhom aċċess għal assistenza u appoġġ.
Taġġorna u tissostitwixxi d-Deċiżjoni Qafas 2001/413/ĠAI.
PUNTI EWLENIN
Id-direttiva tistabbilixxi s-segwenti reati kriminali meta jitwettqu intenzjonalment:
- l-użu frodulenti ta’ strument ta’ pagament mhux bi flus kontanti* li jkun misruq jew iffalsifikat;
- is-serq, il-falsifikazzjoni, u l-pussess jew l-akkwist illegali (inkluż il-bejgħ) ta’ forom fiżiċi ta’ pagament, bħal kards tal-ħlas (“strumenti korporali ta’ pagament mhux bi flus kontanti”);
- ir-riċezzjoni illegali, il-falsifikazzjoni u l-pussess jew l-akkwist illegali (inkluż il-bejgħ) ta’ forom diġitali ta’ pagament, bħal pagamenti mobbli, kartieri elettroniċi u muniti virtwali (“strumenti mhux korporali ta’ pagament mhux bi flus kontanti”);
- id-dħul mhux awtorizzat f’sistemi ta’ informazzjoni jew il-manipulazzjoni ta’ data tal-kompjuter għat-trasferiment illegali tal-flus ta’ persuna;
- l-istigazzjoni jew l-għajnuna u l-kompliċità f’xi wieħed mir-reati msemmija hawn fuq.
Id-Direttiva tistabbilixxi wkoll il-kundizzjonijiet biex persuni ġuridiċi (entità b’personalità ġuridika) ikunu responsabbli għal reati u tapprossimizza l-pieni kemm għall-individwi kif ukoll għall-persuni ġuridiċi.
Il-pajjiżi tal-UE għandhom:
- jiżguraw li l-investigaturi u l-prosekuturi ta’ reati serji u tal-kriminalità organizzata jkollhom biżżejjed riżorsi;
- iwaqqfu punt ta’ kuntatt nazzjonali li jopera 24 siegħa kuljum biex jiskambjaw informazzjoni dwar reati u jinfurmaw lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Europol u lill-Eurojust dwar l-eżistenza tiegħu;
- ikollhom proċeduri fis-seħħ biex jirrispondu għal talbiet urġenti għall-għajnuna fi żmien tmien sigħat;
- jippermettu li r-reati jiġu rrapportati malajr lill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi u lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti oħra;
- iħeġġu lill-istituzzjonijiet finanzjarji u lil persuni ġuridiċi oħra biex jirrapportaw suspetti ta’ frodi;
- jirreġistraw, jipproduċu u jipprovdu data statistika anonimizzata dwar il-fażijiet ta’ rapportar, investigattivi u ġudizzjarji tad-diversi reati u jibagħtu din id-data lill-Kummissjoni fuq bażi annwali.
Id-Direttiva tintroduċi għajnuna u appoġġ għall-vittmi — kemm individwi kif ukoll persuni ġuridiċi — ta’ frodi ta’ data personali. Tħeġġeġ lill-pajjiżi tal-UE jwaqqfu ċentri uniċi nazzjonali ta’ informazzjoni online għall-vittmi ta’ frodi. B’mod partikolari titlobhom:
- jipprovdu informazzjoni u pariri dwar kif wieħed jista’ jipproteġi lilu nnifsu kontra impatti negattivi u ħsara għar-reputazzjoni;
- jipprovdu dettalji tal-organizzazzjonijiet li jittrattaw reati relatati mal-identità u appoġġ għall-vittmi;
- joffru mingħajr dewmien żejjed wara l-ewwel kuntatt mal-awtorità rilevanti informazzjoni dwar kif:
- iressqu lment dwar ir-reat;
- jirċievu informazzjoni dwar il-każ;
- jilmentaw jekk id-drittijiet tagħhom ma jiġux rispettati fil-proċedimenti kriminali;
- jaċċessaw, bid-dettalji ta’ kuntatt, komunikazzjonijiet dwar il-fajl tagħhom;
- jorganizzaw kampanji ta’ informazzjoni u ta’ sensibilizzazzjoni u programmi ta’ riċerka u edukazzjoni għat-tnaqqis tal-frodi.
Il-Kummissjoni sa:
- il-31 ta’ Awwissu 2019, tipproduċi programm dettaljat għall-monitoraġġ tal-impatt tad-Direttiva;
- il-31 ta’ Mejju 2023, tirrapporta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-miżuri nazzjonali meħuda għall-konformità mal-leġiżlazzjoni;
- il-31 ta’ Mejju 2026, tevalwa l-impatt tal-leġiżlazzjoni dwar il-ġlieda kontra l-frodi u d-drittijiet tal-bniedem f’rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.
MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?
Din ilha tapplika mit-30 ta’ Mejju 2019 u għandha ssir liġi fil-pajjiżi tal-UE sal-31 ta’ Mejju 2021.
SFOND
TERMINI EWLENIN
Strument ta’ pagament mhux bi flus kontanti: apparat u proċeduri protetti, fiżiċi jew virtwali, li jippermettu lill-utent jittrasferixxi flus jew valur monetarju mingħajr l-użu ta’ muniti jew karti tal-flus.
DOKUMENT EWLIENI
Id-Direttiva (UE) 2019/713 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ April 2019 dwar il-ġlieda kontra l-frodi u l-falsifikazzjoni ta’ mezzi ta’ pagament mhux bi flus kontanti u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2001/413/ĠAI (ĠU L 123, 10.5.2019, pp. 18-29)
DOKUMENTI RELATATI
Id-Deċiżjoni qafas tal-Kunsill 2001/413/ĠAI tat-28 ta’ Mejju 2001 li tiġġieled frodi u ffalsifikar ta’ mezzi ta’ ħlas bi flus mhux kontanti (2001/413/ĠAI) (ĠU L 149, 2.6.2001, pp. 1-4)
l-aħħar aġġornament 06.04.2020