Il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar
SOMMARJU TA’:
Il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar
Id-Deċiżjoni 98/392/KE dwar il-konklużjoni mill-Komunità Ewropea tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar u l-Ftehim li għandu x’jaqsam mal-implimentazzjoni tagħha tal-Parti XI
X’INHU L-GĦAN TAL-KONVENZJONI U TAD-DEĊIŻJONI?
Id-Deċiżjoni tapprova formalment il-Konvenzjoni tan-NU dwar il-Liġi tal-Baħar u l-Parti XI ta’ akkumpanjament tagħha tal-Ftehim li tippermetti lill-UE ssir parti għat-tnejn li huma.
Il-konvenzjoni tistabbilixxi sistema legali għall-oċeani u l-ibħra tad-dinja billi tistabbilixxi regoli li jirregolaw l-użu kollu tal-oċeani u tar-riżorsi tagħhom.
PUNTI EWLENIN
Il-konvenzjoni tistabbilixxi:
- is-sistemi legali korrispondenti fil-partijiet differenti tal-oċeani inkluż:
- il-baħar territorjali*;
- iż-żona kontigwa*;
- iż-żona ekonomika esklussiva*;
- il-blata kontintentali*;
- l-ibħra internazzjonali*; u
- iż-żona ta’ qiegħ il-baħar internazzjonali (iż-“Żona”) lil hinn mil-limiti tal-ġurisdizzjoni nazzjonali;
- flimkien mad-drittijiet u l-obbligi rispettivi għall-pajjiżi kollha;
- id-drittijiet u l-obbligi ta’ pajjiżi mal-kosta fir-rigward tal-istabbiliment u l-ġestjoni tal-ilmijiet taħt is-sovranità jew il-ġurisdizzjoni tagħhom:
- il-baħar territorjali (sa 12-il mil nawtwiku mil-linji bażi stabbiliti);
- iż-żona kontwigwa (sa 24 mil nawtiku mil-linji bażi stabbiliti);
- iż-żoni ekonomiċi esklussivi (sa 200 mil nawtiku mil-linji bażi stabbiliti u l-blata kontinentali);
- id-drittijiet u l-obbligi ta’ pajjiżi oħra (inkluż pajjiżi mdawrin bl-art u pajjiżi ġeografikament żvantaġġjati) f’żoni bħal dawn;
- il-libertajiet tal-ibħra internazzjonali għall-pajjiżi kollha (inkluż pajjiżi mdawrin bl-art), inkluż:
- navigazzjoni u titjira li tgħaddi minn fuq;
- it-tqegħid ta’ kejbils u pipelines taħt il-baħar;
- il-bini ta’ gżejjer artifiċjali u installazzjonijiet;
- is-sajd u ta’ riċerka xjentifika;
- id-doveri ta’ pajjiżi tal-bandiera;
- regoli għall-konservazzjoni u l-ġestjoni tar-riżorsi tal-għajxien tal-ibħra inkluż fir-rigward tal-kooperazzjoni għall-ġestjoni u l-isfruttament ta’ stokkijiet ta’ ħut kondiviżi;
- regoli għall-isfruttament tar-riżorsi minerali ta’ qiegħ il-baħar taż-Żona inkluż l-istabbiliment tal-Awtorità Internazzjonali ta’ Qiegħ il-Baħar li tirregola u tawtorizza esplorazzjoni u estrazzjoni ta’ qiegħ il-baħar u tiġbor u tagħti drittijiet dovuti;
- ir-responsabbiltajiet ta’ pajjiżi li jdawru ibħra magħluqa jew nofshom magħluqa*;
- regoli għall-protezzjoni u l-preservazzjoni tal-ambjent tal-baħar inkluż rekwiżiti biex issir valutazzjoni tal-impatt u rekwiżiti għall-pajjiżi biex jipprevjenu u jikkontrollaw it-tniġġis tal-baħar u r-responsabbiltà tagħhom jekk ma jagħmlux dan;
- regoli biex issir riċerka tal-baħar xjentifika;
- regoli għall-bini ta’ kapaċità u t-trasferiment ta’ teknoloġija tal-baħar;
- mekkaniżmu għas-soluzzjoni tat-tilwim obbligatorju: it-tilwim jista’ jitressaq quddiem it-Tribunal Internazzjonali għal-Liġi tal-Baħar, il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja, jew għal arbitraġġ. It-Tribunal għandu ġurisdizzjoni esklussiva fuq tilwim dwar estrazzjoni minn qiegħ il-baħar.
MINN META JAPPLIKAW IL-KONVENZJONI U D-DEĊIŻJONI?
Id-Deċiżjoni ilha tapplika mit-13 ta’ Lulju 1998.
Il-konvenzjoni daħlet fis-seħħ fl-1994. Il-pajjiżi kollha tal-UE ffirmaw il-konvenzjoni. L-UE ffirmat il-konvenzjoni fl-2003. Hemm dikjarazzjoni li tispeċifika l-kwistjonijiet regolati mill-konvenzjoni u l-ftehim, fir-rigward ta’ liema kompetenza ġiet ittrasferita lilha mill-pajjiżi tal-UE.
SFOND
TERMINI EWLENIN
Baħar territorjali: baħar territorjali ta’ stat jestendi sa 12-il mil nawtiku (22.2 km; 13.8 mi) mil-linja bażi tiegħu.
Żona kontigwa: medda ta’ ilma li testendi aktar lil hinn mit-tarf ta’ barra tal-baħar territorjali, li fiha stat jista’ jeżerċita kontroll limitat għall-iskop tal-prevenzjoni jew tal-kastigar ta’ ksur tal-liġijiet u tar-regoli doganali, fiskali, ta’ immigrazzjoni jew sanitarji tiegħu fi ħdan it-territorju jew il-baħar territorjali tiegħu.
Żona ekonomika esklussiva: żona ekonomika esklussiva testendi mil-linja bażi sa massimu ta’ 200 mil nawtiku (370.4 km; 230.2 mi). Pajjiż mal-kosta għandu kontroll tar-riżorsi ekonomiċi kollha (eż. sajd, estrazzjoni u esplorazzjoni taż-żejt) fiż-żona ekonomika esklussiva tiegħu, kif ukoll ta’ kwalunkwe tniġġis ta’ dawn ir-riżorsi.
Blata kontinentali: din testendi ’l barra lejn it-tarf ta’ barra tal-marġini kontinentali iżda tal-inqas 200 mil nawtiku (370 km; 230 mi) mil-linji bażi tal-baħar territorjali ta’ pajjiż mal-kosta.
Ibħra internazzjonali: l-oċean miftuħ, speċjalment dak li mhuwiex fil-ġurisdizzjoni ta’ xi pajjiż.
Ibħra magħluqa jew nofshom magħluqa: golf, baċir jew baħar imdawwar b’żewġ pajjiżi jew iktar u magħqud ma’ baħar ieħor jew l-oċean permezz ta’ żbokk dejjaq — jew li jikkonsisti kollu kemm hu jew primarjament mill-ibħra territorjali u żoni ekonomiċi esklussivi ta’ 2 pajjiżi mal-kosta jew aktar.
DOKUMENTI EWLENIN
Il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar u l-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni tal-Parti XI tagħha — Il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar (ĠU L 179, 23.6.1998, pp. 3-134)
Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 98/392/KE tat-23 ta’ Marzu 1998 li tirrigwarda l-konklużjoni mill-Komunità Ewropea tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti tal-10 ta’ Diċembru 1982 dwar il-Liġi tal-Baħar u l-Ftehim tat-28 ta’ Lulju 1994 li għandu x’jaqsam ma’ l-implimentazzjoni tal-Parti XI tiegħu (ĠU L 179, 23.6.1998, pp. 1-2)
Emendi suċċessivi għad-Deċiżjoni 98/392/KE ġew inkorporati fid-dokument oriġinali. Din il-verżjoni kkonsolidata hija ta’ valur dokumentarju biss.
DOKUMENTI RELATATI
Ftehim relatat ma’ l-implimentazzjoni tal-Parti XI għall-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti fuq il-Liġi tal-Baħar tal-10 ta’ Diċembru 1982 (ĠU L 215, 20.8.1994, pp. 10-20)
l-aħħar aġġornament 28.08.2018