Ftehim ekonomiku u kummerċjali bejn il-Kanada u l-Unjoni Ewropea

 

SOMMARJU TA’:

Deċiżjoni (UE) 2017/37 dwar l-iffirmar f’isem l-Unjoni Ewropea tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea (UE) u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra

Id-Deċiżjoni (UE) 2017/38 - l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra

Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada u l-Unjoni Ewropea

X’INHU L-GĦAN TAD-DEĊIŻJONIJIET U TAL-FTEHIM?

PUNTI EWLENIN

Il-ftehim jibda bi preambolu li jistabbilixxi r-raġunijiet għal u l-għanijiet tal-ftehim u l-impenji tal-partijiet lejn dawn l-għanijiet. Dan huwa segwit bi 30 kapitolu, 3 protokolli u aktar minn 1 000 paġna ta’ annessi.

Kapitolu 1: Definizzjonijiet u kamp ta’ applikazzjoni

Dan il-kapitolu jispjega t-termini użati fil-ftehim sabiex is-sħab Kanadiżi u Ewropej ikun jista’ jkollhom fehim komuni tal-lingwa użata fil-ftehim.

Kapitolu 2: Trattament nazzjonali u aċċess għas-suq għall-oġġetti

Kapitolu 3: Rimedji għall-kummerċ

Kapitolu 4: Ostakli tekniċi għall-kummerċ

Kapitolu 5: Azzjoni miftiehma fuq kwistjonijiet sanitarji u tas-saħħa tal-pjanti (SPS)

Kapitolu 6: Faċilitazzjoni tad-dwana u l-kummerċ

Dan il-kapitolu huwa mfassal sabiex jiġu ssimplifikati l-proċeduri tad-dwana u jsiru aktar effiċjenti. Dan jiżgura:

Kapitolu 7: Sussidji

Kapitolu 8: Investiment

Kapitolu 9: Kummerċ transkonfinali fis-servizzi

Kapitolu 10: Dħul temporanju u permanenza ta’ ħaddiema fi ħdan il-fruntieri tal-pajjiż l-ieħor jew il-blokk tal-kummerċ

Dan il-kapitolu jipprovdi ċertezza legali għall-ħaddiema mħarrġa li temporanjament jidħlu fl-UE jew fil-Kanada biex jagħmlu n-negozju. Huwa jiddikjara:

Kapitolu 11: Rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali

Dan il-kapitolu joħloq arranġamenti li jippermettu lill-Kanada tirrikonoxxi kwalifiki professjonali miksuba fl-UE, u viċi versa. Il-ftehim:

Kapitolu 12: Regolament domestiku

Kapitolu 13: Servizzi finanzjarji

Kapitolu 14: Servizzi tat-trasport marittimu internazzjonali

Dan il-kapitolu:

Kapitolu 15: Telekomunikazzjonijiet

Il-partijiet jimpenjaw ruħhom li jagħtu lin-negozji ta’ xulxin aċċess ġust u ugwali għan-netwerks u s-servizzi tat-telekomunikazzjonijiet pubbliċi. Ir-regoli jikkonfermaw id-dritt tal-konsumaturi sabiex:

Kapitolu 16: Kummerċ elettroniku

Kapitolu 17: Il-politika tal-kompetizzjoni

Il-partijiet jaqblu li

Kapitolu 18: Kumpaniji tal-Istat, monopolji u intrapriżi mogħtija drittijiet speċjali jew privileġġi

Kapitolu 19: Akkwist mill-Gvern

Dan il-kapitolu jispeċifika l-oqsma fejn in-negozji tal-UE u Kanadiżi jistgħu jipprovdu oġġetti u servizzi għall-gvernijiet ta’ xulxin, f’kull livell ta’ gvern — nazzjonali, reġjonali u provinċjali, u lokali. Sabiex dan iseħħ, in-negozji għandhom jissodisfaw regoli speċifiċi dwar:

Kapitolu 20: Proprjetà intellettwali

Dan il-kapitolu:

Kapitolu 21: Kooperazzjoni regolatorja

Kapitolu 22: Kummerċ u żvilupp sostenibbli

F’dan il-kapitolu, il-partijiet:

Kapitolu 23: Kummerċ u xogħol

Kapitolu 24: Kummerċ u ambjent

Kapitolu 25: Djalogi bilaterali u kooperazzjoni

Kapitolu 26: Miżuri amministrattivi u istituzzjonali

Dan il-kapitolu jkopri kif il-partijiet jorganizzaw il-kumitati differenti li l-ftehim jistabbilixxi sabiex jiġġestixxi u japplika CETA, u n-natura legali tad-deċiżjonijiet tagħhom.

Kapitolu 27: Trasparenza

Il-partijiet jaqblu li:

Kapitolu 28: Eċċezzjonijiet

Il-partijiet għandhom id-dritt li jeskludu ċerti oqsma, jew minn kapitoli speċifiċi ta’ CETA, jew mill-ftehim kollu, għal varjetà ta’ raġunijiet (eż. li tiġi żgurata s-sigurtà pubblika, li tiġi impeduta l-evażjoni tat-taxxa jew li tiġi promossa l-identità kulturali).

Kapitolu 29: Solvien għat-tilwim

Kapitolu 30: Miżuri finali

Dan il-kapitolu jistabbilixxi regoli dwar id-dħul fis-seħħ tal-ftehim, l-inkorporazzjoni ta’ Stati Membri ġodda tal-UE fil-ftehim ladarba jiġi ffirmat, u l-emendar jew it-tmien tal-ftehim.

META JAPPLIKAW ID-DEĊIŻJONIJIET U L-FTEHIM?

Id-Deċiżjoni (UE) 2017/37 u (UE) 2017/38 ilhom japplikaw mis-28 ta’ Ottubru 2016.

Is-CETA se jkun jista’ jidħol fis-seħħ b’mod sħiħ u definittiv meta l-Istati Membri kollha tal-UE jkunu rratifikaw il-ftehim skont ir-rekwiżiti kostituzzjonali domestiċi rispettivi tagħhom.

SFOND

DOKUMENTI EWLENIN

Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/37 tat-28 ta’ Ottubru 2016 dwar l-iffirmar f’isem l-Unjoni Ewropea tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 11, 14.1.2017, pp. 1-2)

Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/38 tat-28 ta’ Ottubru 2016 dwar l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 11, 14.1.2017, pp. 1080-1081)

Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 11, 14.1.2017, pp. 23-1079)

DOKUMENTI RELATATI

Avviż dwar l-applikazzjoni proviżorja tal-Ftehim Ekonomiku u Kummerċjali Komprensiv (CETA) bejn il-Kanada, minn naħa waħda, u l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, min-naħa l-oħra (ĠU L 238, 16.9.2017, pp. 9-1081)

Avviż dwar l-applikazzjoni provviżorja tal-Ftehim ta’ Sħubija Strateġika (SPA) bejn l-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha, minn naħa, u l-Kanada, min-naħa l-oħra (ĠU L 89, 1.4.2017, p. 1)

l-aħħar aġġornament 09.09.2021