—

għal Česká spořitelna, a.s., minn M. Vojáček, advokát,

—

għall-Gvern Ċek, minn M. Smolek u J. Vláčil, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Svizzeru, minn D. Klingele, bħala aġent,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn M. Šimerdová u A.-M. Rouchaud-Joët, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 5(1)(a) u 15(1) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 44/2001, tat-22 ta’ Diċembru 2000, dwar ġurisdizzjoni u rikonoxximent u eżekuzzjoni ta’ sentenzi f’materji ċivili u kummerċjali (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 4, p. 42).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Česká spořitelna, a.s. (iktar ’il quddiem “Česká spořitelna”) li s-sede tagħha jinsab fir-Repubblika Ċeka, u G. Feichter, iddomiċiljat fl-Awstrija.

3

L-Artikolu 2(1) tar-Regolament Nru 44/2001 jipprovdi li:

“Bla preġudizzju għal dan ir-Regolament, persuni b’domiċilju fi Stat Membru għandhom, independentament min-nazzjonalità tagħhom, jiġu mfittxija fil-qrati ta’ dak l-Istat Membru.”

4

L-Artikolu 3(1) ta’ dan ir-regolament jipprovdi li “[p]ersuni domiċiljati fi Stat Membru jistgħu jiġi mfittxija fil-qrati ta’ Stat Membru ieħor biss bis-saħħa tar-regoli mniżżla f’Sezzjonijiet 2 sa 7 ta’ dan il-Kapitolu”.

5

Skont l-Artikolu 5(1)(a) tal-imsemmi regolament, li jinsab taħt is-Sezzjoni 2 tiegħu intitolata “Ġurisdizzjoni speċjali”:

“Persuna domiċiljata fi Stat Membru tista’, fi Stat Membru ieħor, tkun imfittxijja:

6

L-Artikolu 15(1) ta’ dan l-istess regolament, li jaqa’ taħt is-Sezzjoni 4 tiegħu intitolata “Ġurisdizzjoni fuq kuntratti tal-konsumatur”, jipprovdi li:

“F’materji li għandhom x’jaqsmu ma’ kuntratt konkluż minn xi persuna, il-konsumatur, għal skop li jista’ jkun meqjus ’l hinn minn negozju jew professjoni tiegħu, il-ġurisdizzjoni għandha tiġi determinata b’din is-Sezzjoni [...]:

7

Skont l-Artikolu 16(2) tar-Regolament Nru 44/2001:

“Jistgħu jitressqu proċeduri kontra konsumatur mill-parti l-oħra tal-kuntratt biss fil-qrati ta’ l-Istat Membru li fih ikun domiċiljat il-konsumatur.”

8

Skont l-Artikolu 75 tal-Liġi Nru 191/1950 dwar il-kambjali, il-promissory notes u ċ-ċekkijiet, dokument li jinkludi l-informazzjoni kollha meħtieġa minn dan l-Artikolu huwa promissory note valida.

9

Skont l-Artikolu 76(1) tal-Liġi Nru 191/1950, dokument fejn parti mill-informazzjoni msemmija fl-Artikolu 75 ta’ din il-liġi tkun nieqsa ma huwiex promissory note valida ħlief fil-każijiet speċifikati fil-paragrafi li ġejjin. Skont l-Artikolu 76(3) tal-imsemmija liġi, fil-każ li ma jkunx hemm indikazzjoni speċifika, il-post tal-ħruġ tal-promissory note huwa meqjus bħala l-post tal-ħlas u, fl-istess waqt, il-post tad-domiċilju ta’ min ikun ħareġ il-promissory note.

10

Skont l-Artikolu 77(2) tal-Liġi Nru 191/1950, l-Artikolu 10 tal-imsemmija liġi japplika wkoll għall-promissory note. Dan l-Artikolu 10 jipprovdi li meta promissory note, li ma kinitx kompluta meta nħarġet, ma tkunx ġiet kompluta kif miftiehem, il-fatt li l-ftehim ma ġiex irrispettat ma jistax jiġi invokat kontra d-detentur tal-promissory note ħlief jekk dan id-detentur ikun akkwista l-promissory note in mala fide jew jekk ikun wettaq negliġenza gravi meta akkwistaha.

11

Fit-28 ta’ April 2004, il-kumpannija Feichter – CZ s.r.o. (iktar ’il quddiem il-“kumpannija Feichter”, li s-sede tagħha jinsab f’Brno (ir-Repubblika Ċeka), ħarġet fl-istess Brno, promissory note inbjank favur Česká spořitelna, li s-sede tagħha jinsab fi Praga (ir-Repubblika Ċeka). Il-promissory note, iffirmata f’isem il-kumpannija Feichter mill-amministratur tagħha G. Feichter, inħarġet sabiex tiggaranixxi l-obbligi ta’ din il-kumpannija li jirriżultaw minn kuntratt li jirrigwarda ftehim ta’ overdraft, konkluż bejn l-imsemmija kumpannija u Česká spořitelna fl-istess data. G. Feichter, li huwa ddomiċiljat l-Awstija, ffirma wkoll, bħala persuna fiżika, fuq quddiem tal-promissory note billi niżżel “per aval”.

12

L-informazzjoni dwar is-somma li kellha titħallas, l-iskadenza u l-post tal-ħlas ġew miżjuda fuq il-promissory note minn Česká spořitelna skont ftehim dwar it-tkomplija tal-informazzjoni n-nieqsa, konkluż fl-istess data. Il-promissory note kompluta b’dan il-mod, kienet tinkludi wiegħda, mingħajr ebda kundizzjoni, tal-kumpannija Feichter li tħallas, fis-27 ta’ Mejju 2008, fi Praga, is-somma ta’ CZK 5 000 000 għall-ordni ta’ Česká spořitelna.

13

Fid-data tal-iskadenza, il-promissory note, li ġiet ippreżentata fil-post tal-ħlas, jiġifieri fi Praga, ma tħallsitx. Konsegwentement, Česká spořitelna fetħet kawża sabiex tingħata ordni għal ħlas quddiem il-Městský soud v Praze (il-Qorti Muniċipali ta’ Praga) sabiex tikseb, mingħand G. Feichter, il-ħlas tas-somma li għaliha nħarġet il-promissory note fl-ammont ta’ CZK 5 000 000, flimkien tal-interessi ta’ 6 % fis-sena mħallsa fuq din is-somma, mit-28 ta’ Mejju 2008 sal-ġurnata tal-ħlas, kif ukoll kummissjoni fuq il-promissory note, fl-ammont ta’ CZK16 666. Matul din il-proċedura, G. Feichter qajjem l-eċċezzjoni tan-nuqqas ta’ ġurisdizzjoni tal-Městský soud v Praze, peress li huwa jirrisjedi fl-Awstrija.

14

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-ġurisdizzjoni tagħha għandhiex tiġi ddeterminata skont ir-regoli dwar il-kuntratti konklużi bejn il-konsumaturi. F’dan ir-rigward hija tistaqsi dwar il-kwistjoni jekk il-kundizzjonijiet tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 humiex sodisfatti u, b’mod partikolari, jekk id-dritt li jirriżulta mill-promissory note inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li l-benefiċjarju jinvoka kontra min jagħti l-aval, jistax jiġi kklassifikat bħala wieħed kuntrattwali, fis-sens ta’ dan l-Artikolu. Fil-każ ta’ risposta pożittiva, il-qrati Awstijaċi għandhom ġurisdizzjoni sabiex jieħdu konjizzjoni tal-kawża prinċipali, fid-dawl tal-fatt li skont l-Artikolu 16(2) ta’ dan ir-regolament, il-proċedura mibdija kontra konsumatur tista’ titressaq biss quddiem il-qrati tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jkun iddomiċiljat il-konsumatur.

15

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi wkoll dwar il-kwistjoni jekk f’dan il-każ huwiex possibbli li l-ġurisdizzjoni tiġi ddeterminata skont l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001.

16

F’dan ir-rigward, hija tqajjem, minn naħa, il-kwistjoni dwar jekk id-drittijiet li jirriżultaw mill-promissory note inkwistjoni fil-kawża prinċipali jistgħux jiġu kklassifikati bħala drittijiet kuntrattwali fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001, minkejja l-fatt li skont id-dritt Ċek, il-promissory note hija sigurtà astratta li ma hijiex ta’ natura kuntrattwali, anki jekk hija tikkonkretizza l-kontenut ta’ kuntratt.

17

Min-naħa l-oħra, hija tistaqsi jekk dan il-każ jirrigwardax obbligu aċċettat liberament, fid-dawl tal-fatt li l-post tal-ħlas preċiż la ġie ddeterminat fil-promissory note u lanqas fil-ftehim dwar it-tkomplija tal-informazzjoni n-nieqsa. Fil-fatt, anki jekk dan il-ftehim tal-aħħar ta lil Česká spořitelna d-dritt li tkompli l-informazzjoni n-nieqsa dwar il-post tal-ħlas fuq il-promissory note, madankollu huwa ma pprevediex kriterji li jippermettu li jiġi ddeterminat li dan il-post huwa preċiżament il-belt ta’ Praga. Il-qorti tar-rinviju tenfasizza li ma jistax jiġi eskluż li t-tkomplija tal-post tal-ħlas fuq il-promissory note twassal għall-ksur ta’ dan il-ftehim jew li dan il-ftehim huwa null minħabba n-natura vaga tiegħu, f’liema każ ikun diffiċli li jiġi kkonstatat li l-obbligu inkwistjoni ġie aċċettat liberament.

18

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Městský soud v Praze ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

19

Česká spořitelna ssostni li l-ewwel domanda preliminari hija inammissibbli, minħabba li hija ta’ natura purament ipotetika u hija irrilevanti għall-finijiet tas-soluzzjoni tal-kawża prinċipali, peress li l-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 ma humiex sodisfatti.

20

Għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, fil-kuntest ta’ proċedura skont l-Artikolu 267 TFUE, ibbażata fuq separazzjoni ċara tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, hija biss il-qorti nazzjonali li għandha ġurisdizzjoni sabiex tikkonstata u tevalwa l-fatti inkwistjoni fil-kawża prinċipali kif ukoll sabiex tinterpreta u tapplika d-dritt nazzjonali. Bl-istess mod, hija biss il-qorti nazzjonali li quddiemha tressqet il-kawża u li għandha tassumi r-responsabbiltà tad-deċiżjoni ġudizzjarja, li għandha tevalwa, fid-dawl taċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża, kemm il-ħtieġa kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li hija tressaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja. Konsegwentement, meta d-domandi mressqa jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta li tiddeċiedi (ara s-sentenza tal-25 ta’ Ottubru 2012, Rintisch, C-553/11, punt 15 u l-ġurisprudenza ċċitata).

21

Għalhekk, iċ-ċaħda mill-Qorti tal-Ġustizzja ta’ talba għal deċiżjoni preliminari mressqa minn qorti nazzjonali hija possibbli biss meta jidher b’mod evidenti li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda konnessjoni mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema hija ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex għad-dispożizzjoni tagħha l-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex twieġeb b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-14 ta’ Ġunju 2012, Banco Español de Crédito, C-618/10, punt 77, u Rintisch, iċċitata iktar ’il fuq, punt 16).

22

Madankollu, dan ma huwiex il-każ hawnhekk. Fil-fatt, mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta ċarament li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 hija neċessarja għas-soluzzjoni tal-kawża prinċipali, peress li l-eċċezzjoni ta’ ġurisdizzjoni, imqajma minn G. Feichter hija bbażata fuq l-argument li jipprovdi li, minħabba li huwa ffirma l-promissory note bħala persuna fiżika, huwa għandu l-kwalità ta’ konsumatur fis-sens tal-imsemmi artikolu u li għaldaqstant il-ġurisprudenza għandha tiġi ddeterminata skont id-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-regolament li jirregola l-ġurisdizzjoni tal-qrati fil-qasam ta’ kuntratti konklużi mill-konsumaturi.

23

F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-ewwel domanda preliminari għandha titqies bħala ammissibbli.

24

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 japplikax għad-determinazzjoni ta’ liema qorti għandha ġurisdizzjoni sabiex tieħu konjizzjoni ta’ azzjoni ġudizzjarja li permezz tagħha l-benefiċjarju ta’ promissory note, stabbilita fi Stat Membru, jinvoka d-drittijiet li jirriżultaw minn din il-promissory note, li ma kinitx kompluta fid-data tal-firma tagħha u li ġiet sussegewentement kompluta mill-benefiċjarju, kontra min ta l-aval, li huwa ddomiċiljat fi Stat Membru ieħor.

25

Preliminarjament, għandu jitfakkar li l-kunċetti użati fir-Regolament Nru 44/2001 u, b’mod partikolari, dawk li jidhru fl-Artikolu 15(1) ta’ dan ir-regolament, għandhom jiġu interpretati b’mod awtonomu, prinċipalment b’riferiment għas-sistema u għall-għanijiet tal-imsemmi regolament, sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni uniformi tiegħu fl-Istati Membri kollha (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-20 ta’ Jannar 2005, Engler, C-27/02, Ġabra p. I-481, punt 33; tas-7 ta’ Diċembru 2010, Pammer u Hotel Alpenhof, C-585/08 u C-144/09, Ġabra p. I-12527, punt 55, kif ukoll tas-6 ta’ Settembru 2012, Mühlleitner, C-190/11, punt 28).

26

Sussegwentement, għandu jitfakkar li l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 jikkostitwixxi deroga kemm għar-regola ġenerali ta’ ġurisdizzjoni stabbilita fl-Artikolu 2(1) ta’ dan ir-regolament, li tagħti ġurisdizzjoni lill-qrati tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jkun iddomiċiljat il-konvenut, kif ukoll għar-regola ta’ ġurisdizzjoni speċjali fil-qasam tal-kuntratti, stabbilita fl-Artikolu 5(1) ta’ dan l-istess regolament, li bih il-qorti li għandha ġurisdizzjoni hija dik tal-post tat-twettiq tal-obbligu li huwa l-bażi tat-talba (sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Pammer u Hotel Alpenhof, punt 53 kif ukoll Mühlleitner, point 26). Għaldaqstant, dan l-artikolu għandu neċessarjament ikun suġġett għal interpretazzjoni stretta (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Mühlleitner, iċċitata iktar ’il fuq, punt 27).

27

Fl-aħħar nett, sa fejn ir-Regolament Nru 44/2001 jissostitwixxi, fir-relazzjonijiet tal-Istati Membri, il-Konvenzjoni tas-27 ta’ Settembru 1968 dwar ġurisdizzjoni u eżekuzzjoni ta’ sentenzi f’materji ċivili u kummerċjali (ĠU 1972, L 299, p. 32), kif emendata b’konvenzjonijiet suċċessivi relatati mal-adeżjoni tal-Istati Membri l-ġodda ma’ din il-konvenzjoni (iktar ’il quddiem il-“Konvenzjoni ta’ Brussell”) l-interpretazzjoni pprovduta mill-Qorti tal-Ġustizzja f’dak li jikkonċerna d-dispożizzjonijeit ta’ din il-konvenzjoni tapplika wkoll għal dawk tal-imsemmi regolament, meta d-dispożizzjonijiet ta’ dawn l-istrumenti jistgħu jiġu deskritti bħala ekwivalenti (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-25 ta’ Ottubru 2012, Folien Fischer u Fofitec, C-133/11, punt 31, u tas-7 ta’ Frar 2013, Refcomp, C-543/10, punt 18).

28

F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li, fis-sistema stabbilita mir-Regolament Nru 44/2001, l-Artikolu 15(1) ta’ dan ir-regolament għandu, kif ukoll jirriżulta mill-premessa 13 tal-imsemmi regolament, l-istess post u jissodisfa l-istess funzjoni ta’ protezzjoni tal-konsumatur bħala l-parti l-iktar dgħajfa, bħall-ewwel paragrafu tal-Artikolu 13 tal-Konvenzjoni ta’ Brussell (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-14 ta’ Mejju 2009, Ilsinger, C-180/06, Ġabra. p. I-3961, punt 41; Pammer u Hotel Alpenhof, iċċitata iktar ’il fuq, punt 57, kif ukoll Mühlleitner, iċċitata iktar ’il fuq, punt 29).

29

Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li għandha tingħata risposta għall-ewwel domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju.

30

Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 japplika fil-każ li tliet kundizzjonijiet ikunu sodisfatti, jiġifieri, l-ewwel nett, parti li tkun ikkonkludiet il-kuntratt ikollha l-kwalità ta’ konsumatur li jaġixxi f’kuntest li jista’ jitqies bħala estranju għall-attivitajiet professjonali tiegħu, it-tieni nett, il-kuntratt bejn tali konsumatur u professjonist ikun effettivament ġiet konkluż u, it-tielet nett, tali kuntratt ikun jaqa’ taħt waħda mill-kategoriji msemmija fl-Artikolu 15(1)(a) sa (ċ). Dawn il-kundizzjonijiet għandhom jiġu sodisfatti b’mod kumulattiv, b’tali mod li jekk waħda minn dawn il-kundizzjonijiet ma tkunx sodisfatta, il-ġurisdizzjoni ma tkunx tista’ tiġi ddeterminata skont ir-regoli dwar il-kuntratti konklużi bejn il-konsumaturi.

31

Fir-rigward tal-ewwel kundizzjoni għall-applikazzjoni tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001, minkejja li l-kliem ta’ din id-dispożizzjoni ma huwiex identiku f’kull rispett għal dak tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 13 tal-Konvenzjoni ta’ Brussell, dawn l-emendi jikkonċernaw il-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni li l-kuntratti tal-konsumaturi għandhom jissodisfaw (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Pammer u Hotel Alpenhof, iċċitata iktar ’il fuq, punt 59) u mhux id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “konsumatur”, b’tali mod li fil-kuntest tar-Regolament Nru 44/2001, dan il-kunċett għandu jkollu l-istess portata bħal fil-kuntest tal-Konvenzjoni ta’ Brussell.

32

Fir-rigward tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 13 tal-Konvenzjoni ta’ Brussell, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li mill-kliem u r-rwol ta’ din id-dispożizzjoni jirriżulta li hija intiża biss għall-konsumatur finali privat, li ma huwiex impenjat f’attivitajiet kummerċjali jew professjonali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tad-19 ta’ Jannar 1993, Shearson Lehman Hutton, C-89/91, Ġabra p. I-139, punti 20 u 22, tat-3 ta’ Lulju 1997, Benincasa, C-269/95, p. I-3767, punt 15; tal-20 ta’ Jannar 2005, Gruber, C-464/01, Ġabra p. I-439, punt 35, kif ukoll Engler, iċċitata iktar ’il fuq, punt 34).

33

Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta wkoll li s-sistema partikolari stabbilita mid-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta’ Brussell dwar ġurisdizzjoni u eżekuzzjoni ta’ sentenzi f’materji ċivili u kummerċjali għandha l-għan li tiżgura protezzjoni adegwata lill-konsumatur bħala parti f’kuntratt meqjusa ekonomikament iktar dgħajfa u legalment b’inqas esperjenza mill-parti kontraenti professjonali l-oħra (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi ċċitata iktar ’il fuq Gruber, punt 34, u Engler, punt 39). Din il-funzjoni timplika li l-applikazzjoni tar-regoli ta’ ġurisdizzjoni speċjali, previsti għal dan l-għan mill-Konvenzjoni ta’ Brussell, ma tiġix estiża biex tinkludi persuni li għalihom din il-protezzjoni ma hijiex iġġustifikata (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Shearson Lehman Hutton, iċċitata iktar ’il fuq, punt 19).

34

Minn dan il-Qorti tal-Ġustizzja waslet għall-konklużjoni li huma biss il-kuntratti konklużi barra u indipendentement minn kull attività jew għan ta’ natura professjonali bl-uniku skop li jiġu sodisfatti l-bżonnijiet proprji ta’ individwu għal dak li jirrigwarda l-konsum privat, li jaqgħu taħt is-sistema partikolari prevista mill-imsemmija Konvenzjoni dwar il-protezzjoni tal-konsumatur, filwaqt li tali protezzjoni ma hijiex iġġustifikata fil-każ ta’ kuntratt li għandu l-għan ta’ attività professjonali (ara s-sentenza Gruber, iċċitata iktar ’il fuq, punt 36, u, f’dan is-sens, is-sentenza Benincasa, iċċitata iktar ’il fuq, punt 17).

35

Issa, għandu jiġi kkonstatat li, fiċ-ċirkustanzi bħal dawk tal-kawża prinċipali, il-kundizzjoni tal-eżistenza ta’ konsumatur fis-sens tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 ma hijiex sodisfatta.

36

Fil-fatt, huwa paċifikau li min ta l-aval fil-kawża prinċipali sar il-garanti għall-obbligi tal-kumpannija li tagħha huwa l-amministratur u li fiha għandu sehem maġġoritarju.

37

Għaldaqstant, għalkemm l-obbligu ta’ min jagħti l-aval għandu natura astratta u għalhekk huwa indipendenti mill-obbligu ta’ min ħareġ il-promissory note li għaliha huwa sar garanti, xorta jibqa’ l-fatt li, bħalma l-Avukat Ġenerali rrilevat fil-punt 33 tal-konklużjonijiet tagħha, li l-aval ta’ persuna fiżika, mogħti fil-kuntest ta’ promissory note maħruġa sabiex tiggarantixxi l-obbligi ta’ kumpannija kummerċjali, ma jistax jitqies bħala li ngħata barra u indipendentement minn kull attività jew għan ta’ natura professjonali jekk din il-persuna fiżika għandha rabtiet professjonali mill-qrib mal-imsemmija kumpannija, bħall-amministrazzjoni ta’ tali kumpannija jew iż-żamma ta’ sehem maġġoritarju fiha.

38

Fi kwalunkwe każ, is-sempliċi fatt li min jagħti l-aval tkun persuna fiżika ma huwiex biżżejjed sabiex tiġi stabbilita l-kwalità tagħha ta’ konsumatur fis-sens tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001.

39

F’dawn iċ-ċirkustanzi ma huwiex neċessarju li jiġi eżaminat jekk iż-żewġ kundizzjonijiet l-oħra sabiex għall-applikazzjoni tal-imsemmi artikolu humiex sodisfatti.

40

Min dak kollu li ntqal jirriżulta li r-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 44/2001 għandu jiġi interpretat fis-sens li persuna fiżika li għandha rabtiet professjonali mill-qrib ma’ kumpannija, bħall-amministrazzjoni ta’ tali kumpannija jew iż-żamma ta’ sehem maġġoritarju fi ħdanha, ma tistax titqies bħala konsumatur fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni meta hija tagħti aval fuq promissory note maħruġa sabiex tiggarantixxi l-obbligi ta’ din il-kumpannija li jirriżultaw minn kuntratt li jirrigwarda l-għoti ta’ kreditu. Għaldaqstant, din id-dispożizzjoni ma tapplikax għad-determinazzjoni ta’ liema qorti għandha ġurisdizzjoni sabiex tieħu konjizzjoni ta’ azzjoni ġudizzjarja li permezz tagħha l-benefiċjarju ta’ promissory note, stabbilita fi Stat Membru, jinvoka d-drittijiet li jirriżultaw minn din il-promissory note, li ma kinitx kompluta fid-data tal-firma tagħha u li ġiet sussegwentement kompluta mill-benefiċjarju, kontra min ta l-aval, li huwa ddomiċiljat fi Stat Membru ieħor.

41

Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 japplikax għad-determinazzjoni ta’ liema qorti għandha ġurisdizzjoni sabiex tieħu konjizzjoni ta’ azzjoni ġudizzjarja li permezz tagħha l-benefiċjarju ta’ promissory note, stabbilita fi Stat Membru, jinvoka d-drittijiet li jirriżultaw minn din il-promissory note, li ma kinitx kompluta fid-data tal-firma tagħha u li ġiet sussegewentement kompluta mill-benefiċjarju, kontra min ta l-aval, li huwa ddomiċiljat fi Stat Membru ieħor.

42

Preliminarjament, għandu jiġi osservat li, fil-kuntest ta’ din id-domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, min-naħa, jekk ir-relazzjoni legali bejn il-benefiċjarju ta’ promissory note u min jagħti l-aval fuq promissory note taqax taħt il-kunċett ta’ “materji li għandhom x’jaqsmu ma’ xi kuntratt”, fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 u, min-naħa l-oħra, l-portata li għandu jingħata l-kunċett, li jinsab f’din id-dispożizzjoni, ta’ “post tat-twettieq ta’ l-obbligi f’dak il-każ” fil-każ ta’ promissory note, stabbilita b’mod mhux komplut iżda kompluta sussegwentement.

43

F’dan ir-rigward għandu jitfakkar, kif sar fil-punt 27 ta’ din is-sentenza, li sa fejn il-kliem tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 huwa identiku għal dak tal-ewwel sentenza tal-Artikolu 5(1) tal-Konvenzjoni ta’ Brussell, l-ewwel dispożizzjoni għandu jkollha portata identika għal dik tad-dispożizzjoni tal-aħħar (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ April 2009, Falco Privatstiftung u Rabitsch, C-533/07, Ġabra p. I-3327, punti 48 u 56).

44

Għaldaqstant, sabiex tiġi ddeterminata, skont l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001, liema qorti għandha ġurisdizzjoni, għandu jibqa’ jsir riferiment għall-prinċipji li jirriżultaw mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-Artikolu 5(1) tal-Konvenzjoni ta’ Brussell (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Falco Privatstiftung u Rabitsch, iċċitata iktar ’il fuq, punt 57).

45

Għal dak li jirrigwarda, l-ewwel nett, l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “materji li għandhom x’jaqsmu ma’ xi kuntratt”, fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001, għandu jiġi rrilevat li dan il-kunċett għandu jiġi interpretat b’mod awtonomu, billi jsir riferiment għas-sistema u għall-għanijiet ta’ dan ir-regolament, sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni uniformi tiegħu fl-Istati Membri kollha. Għaldaqstant, huwa ma jistax jinftiehem bħala li jirreferi għall-klassifikazzjoni li l-liġi nazzjonali applikabbli tagħti lir-relazzjoni legali inkwistjoni quddiem il-qorti nazzjonali (ara, b’analoġija, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-17 ta’ Ġunju 1992, Handte, C-26/91, Ġabra p. I-3967, punt 10, u tal-5 ta’ Frar 2004, Frahuil, C-265/02, Ġabra p. I-1543, punt 22).

46

Għalkemm l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 ma jeħtieġx il-konklużjoni ta’ kuntratt, l-identifikazzjoni ta’ obbligu hija xorta waħda indispensabbli għall-applikazzjoni tiegħu, peress li l-ġurisdizzjoni tal-qorti abbażi ta’ din id-dispożizzjoni hija stabbilita skont il-post tat-twettiq tal-obbligu inkwistjoni. Għaldaqstant, il-kunċett ta’ “materji li għandhom x’jaqsmu ma’ xi kuntratt”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni ma tistax tinftiehem bħala tirrigwarda sitwazzjoni li fiha ma jeżisti ebda obbligu aċċettat liberament minn parti favur oħra (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-17 ta’ Settembru 2002, Tacconi, C-334/00, Ġabra p. I-7357, punti 22 u 23, kif ukoll Engler, iċċitata iktar ’il fuq, punt 50).

47

Konsegwentement, l-applikazzjoni tar-regola ta’ ġurisdizzjoni speċjali prevista fil-qasam tal-kuntratti fl-imsemmi Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 tippreżumi d-determinazzjoni ta’ obbligu legali aċċettat liberament minn persuna fir-rigward ta’ persuna oħra u li fuqu hija bbażata l-azzjoni tar-rikorrenti (ara, b’analoġija, is-sentenza Engler, iċċitata iktar ’il fuq, punt 51).

48

Għal dak li jirrigwarda l-eżistenza ta’ tali obbligu fiċ-ċirkustanzi bħal dawk tal-kawża prinċipali, għandu jiġi kkonstatat, bħalma għamlet l-Avukat Ġeneral fil-punt 45 tal-konklużjonijiet tagħha li, f’dan il-każ, billi ffirma fuq quddiem tal-promissory note taħt il-kelmiet “per aval”, min ta l-aval aċċetta volontarjament li jaġixxi bħala garanti tal-obbligi ta’ min ħareġ il-promissory note. L-obbligu tiegħu li jiggarantixxi l-imsemmija obbligi ġie għaldaqstant, permezz tal-firma tiegħu, aċċettat liberament, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni.

49

Il-fatt li din il-firma saret fuq promissory note inbjank ma hijiex tali li timmina din il-konstatazzjoni. Fil-fatt, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li, billi ffirma wkoll il-ftehim dwar it-tkomplija tal-informazzjoni n-nieqsa, min ta l-aval aċċetta liberament il-kundizzjonijiet li jikkonċernaw il-mod kif din il-promissory note kellha titkompla mill-benefiċjarju billi jżid l-informazzjoni n-nieqsa, minkejja li l-firma tal-imsemmi ftehim ma wasslitx, fiha nnifisha, għall-ħolqien tal-aval.

50

Għandu jiġi enfasizzat f’dan ir-rigward li l-kwistjoni dwar jekk it-tkomplija tal-informazzjoni n-nieqsa fuq il-promissory note saret bi ksur tal-imsemmi ftehim ma taqax taħt l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “materji li għandhom x’jaqsmu ma’ xi kuntratt” fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001, iżda hija pjuttost marbuta mal-verifika li l-post tal-ħlas li jirriżulta mill-promissory note inkwistjoni ġie miftiehem b’mod validu bejn il-partijiet, b’tali mod li din il-kwistjoni mqajma mill-qorti tar-rinviju tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “post tat-twettieq ta’ l-obbligi f’dak il-każ”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, li huwa kunċett li ser jiġi eżaminat fil-punti 52 et seq. ta’ din is-sentenza.

51

Min dan isegwi li r-relazzjoni legali bejn il-benefiċjarj ta’ promissory note u min jagħti l-aval fuq promissory note, stabbilita b’mod mhux komplut iżda kompluta sussegwentement, taqa’ taħt il-kunċett ta’ “materji li għandhom x’jaqsmu ma’ xi kuntratt” fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001.

52

Fit-tieni lok, għandu jiġi ppreċiżat is-sens tal-kunċett ta’ “post tat-twettieq ta’ l-obbligi f’dak il-każ” fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni.

53

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi f’dan ir-rigward, b’mod partikolari, jekk sabiex tiddetermina dan il-post hija għandhiex tieħu inkunsiderazzjoni biss l-informazzjoni li tinsab fuq il-promissory note jew tiħux ukoll id-data inkluża fil-ftehim dwar it-tkomplija tal-informazzjoni n-nieqsa.

54

Għandu jitfakkar, minn naħa, li l-kunċett ta’ “obblig[u]”, imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001, jirreferi għall-obbligu li jirriżulta mill-kuntratt u li n-nuqqas ta’ eżekuzzjoni tiegħu hija invokata sabiex tiġġustifika l-proċedura legali (ara, b’analoġija, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-6 ta’ Ottubru 1976, De Bloos, 14/76, Ġabra p. 1497, punt 13; tal-15 ta’ Jannar 1987, Shenavai, 266/85, Ġabra p. 239, punt 9, u tad-19 ta’ Frar 2002, Besix, C-256/00, Ġabra p. I-1699, punt 44), u min-naħa l-oħra, għandu jitfakkar li l-post tat-twettiq tal-obbligu huwa ddeterminat skont il-liġi li tirregola l-imsemmi obbligu skont ir-regoli ta’ kunflitt tal-liġi tal-qorti li quddiemha tressqet il-kawża (ara, b’analoġija, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-6 ta’ Ottubru 1976, Industrie Tessili Italiana Como, 12/76, Ġabra p. 1473, punt 13; tat-28 ta’ Settembru 1999, GIE Groupe Concorde et, C-440/97, Ġabra p. I-6307, punt 32, kif ukoll Besix, iċċitata iktar ’il fuq, punti 33 u 36).

55

Barra minn hekk, fid-dawl tal-importanza ġeneralment mogħtija lir-rieda tal-partijiet mid-drittijiet nazzjonali fil-qasam tal-kuntratti, meta l-liġi applikabbli tippermetti lill-partijiet, taħt il-kundizzjonijiet li hija tiddetermina, jagħżlu l-post tat-twettiq tal-obbligu, il-ftehim li jirrigwarda l-post tat-twettiq tal-obbligu huwa biżżejjed sabiex jistabbilixxi dan l-istess post għall-ġurisdizzjoni tal-qrati fis-sens tal-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-17 ta’ Jannar 1980, Zelger, 56/79, Ġabra p. 89, punt 5; is-sentenza tal-20 ta’ Frar 1997, MSG, C-106/95, Ġabra p. I-911, punt 30, u GIE Groupe Concorde et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 28).

56

Għandu jiġi rrilevat, madankollu, li għalkemm il-partijiet huma liberi li jiftiehmu dwar il-post tat-twettiq tal-obbligu kuntrattwali, huma ma jistgħux madankollu jistabbilixxu, bl-uniku għan li jispeċifikaw il-qrati li għandhom ġurisdizzjoni, post li ma għandu ebda rabta effettiva mar-realtà tar-relazzjoni kuntrattwali u fejn l-obbligi li jirriżultaw minn din ir-relazzjoni ma jistgħux jiġu mwettqa skont it-termini tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza MSG, iċċitata iktar ’il fuq, punt 31).

57

F’dan il-każ, fid-dawl tal-fatt li l-post tat-twettiq tal-obbligu inkwistjoni fil-kawża prinċipali huwa espressament indikat fuq il-promissory note, il-qorti tar-rinviju għandha tieħu inkunsiderazzjoni, sa fejn id-dritt applikabbli jippermetti din l-għażla ta’ tali post, l-imsemmi post sabiex tiġi ddeterminata liema qorti għandha ġurisdizzjoni skont l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001.

58

F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li l-Artikolu 5(1)(a) tar-Regolament Nru 44/2001 japplika sabiex tiġi ddeterminata liema qorti għandha ġurisdizzjoni sabiex tieħu konjizzjoni ta’ azzjoni ġudizzjarja li permezz tagħha l-benefiċjarju ta’ promissory note, stabbilita fi Stat Membru, jinvoka d-drittijiet li jirriżultaw minn din il-promissory note, li ma kinitx kompluta fid-data tal-firma tagħha u li ġiet sussegwentement kompluta mill-benefiċjarju, kontra min ta l-aval, li huwa ddomiċiljat fi Stat Membru ieħor.

59

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi: