1.

F’din il-kawża, il-Korkein hallinto-oikeus (Qorti Suprema amministrattiva tal-Finlandja) tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja tliet domandi preliminari dwar l-interpretazzjoni tas-Sitt Direttiva ( 2 ) fir-rigward tal-eżenzjoni mill-VAT applikabbli għall-kunsinni ta’ inġenji tal-ajru intiżi sabiex jintużaw “minn linji ta’ l-ajru li joperaw għall-ħlas [għal remunerazzjoni] prinċipalment fuq rotot internazzjonali”.

2.

Id-dubji ta’ interpretazzjoni tal-qorti tar-rinviju joriġinaw, prinċipalment, minn tliet ċirkustanzi fattwali: qabel kollox, il-kumpannija li akkwistat l-ajruplani ma hijiex kumpannija tal-ajru bħal dawk deskritti fid-dispożizzjoni kontenzjuża, anki jekk hija ttrasferiet l-użu tagħhom b’kiri lil impriża oħra li tissodisfa dik il-kundizzjoni; sussegwentement, il-kumpannija tal-ajru inkwistjoni hija kumpannija ta’ titjiriet charter; u, finalment, hemm rabtiet ta’ natura pjuttost kumplessa bejn il-persuna fiżika li hija d-detentriċi tal-ishma fil-kumpannija li hija l-proprjetarja tal-ajrupan, din tal-aħħar u l-kumpannija tal-ajru nnifisha.

3.

L-applikabbiltà tal-eżenzjoni prevista fil-punt 6 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva f’ċirkustanzi bħal dawk imsemmija hija kwistjoni li għadha ma ġietx deċiża fil-ġurisprudenza, u ta’ importanza ekonomika notevoli peress li jidher li l-preżenza ta’ flotot ta’ ajruplani mikrija hija pjuttost kbira fis-settur tal-ivvjaġġar bl-ajru fl-Ewropa. Skont l-informazzjoni pprovduta mir-rikorrenti, numru kbir ta’ Stati Membri jirrikonoxxu d-dritt ta’ eżenzjoni f’każijiet bħal dan preżenti, iżda l-kwistjoni għad fadallha ħafna sabiex tkun solvuta. B’hekk, il-Kummissjoni intervjeniet kontra tali interpretazzjoni wiesgħa tal-kamp ta’ applikazzjoni tal-eżenzjoni.

4.

Barra minn hekk, jidhirli li huwa neċessarju li niġbed l-attenzjoni għall-fatt li ċ-ċirkustanzi ta’ din il-kawża huma partikolarment kumplessi. Ir-relazzjonijiet kuntrattwali u r-rabtiet bejn il-kumpanniji involuti fix-xiri u l-użu tal-ajruplani jistgħu possibbilment jagħtu lok għal suspetti ta’ frodi, iżda għandu jiġi ppreċiżat qabel kollox li hija l-qorti nazzjonali biss li għandha tevalwa ċ-ċirkustanzi fattwali.

5.

F’din il-kawża huma applikabbli d-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva, b’mod partikolari fil-punt 1 tal-Artikolu 2 tagħha li jipprovdi li huma suġġetti għall-VAT il-provvisti bi ħlas ta’ oġġetti u ta’ servizzi fit-territorju tal-pajjiż minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali.

6.

L-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva jipprovdi, inter alia:

“Mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħra tal-Komunità, l-Istati Membri għandhom jeżentaw li ġejjin taħt il-kondizzjonijiet li huma għandhom ifasslu għall-iskop biex jassiguraw l-applikazzjoni korretta u ċara tat-tali eżenzjonijet u jipprevenu kwalunkwe evażjoni, evitar jew abbuż:

[…]

7.

Is-Sitt Direttiva ġiet trasposta fil-Finlandja permezz tal-Arvonlisäverolaki (Liġi dwar il-VAT, tal-20 ta’ Diċembru 1993, iktar ’il quddiem l-“AVL”), li d-dispożizzjonijiet pertinenti tagħha, fil-verżjoni applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali, huma dawn li ġejjin.

8.

Skont il-punt 3 tal-Artikolu 1(1) tal-AVL, għandha titħallas lill-Istat il-VAT fuq l-akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġetti fil-Finlandja fis-sens tal-Artikolu 26a. Skont l-Artikolu 2b tal-AVL, il-persuna obbligata sabiex tħallas il-VAT fuq l-akkwist intra-Komunitarju fis-sens tal-punt 3 tal-Artikolu 1(1) hija l-akkwirenti.

9.

Is-sitt kapitolu tal-AVL (Artikoli 70 sa 72n) jittratta dwar l-eżenzjonijiet fuq il-kummerċ internazzjonali. Skont il-punt 6 tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 70 tal-AVL, it-taxxa ma hijiex dovuta fuq il-bejgħ ta’ inġenji tal-ajru, l-ispare parts tagħhom u/jew it-tagħmir intiż sabiex jintuża minn kummerċjant li jopera prinċipalment fuq rotot tal-ajru internazzjonali għal remunerazzjoni.

10.

Il-punt 1 tal-Artikolu 72f(1) tal-AVL jipprovdi li ma hijiex dovuta VAT fuq l-akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġett jekk ma kinitx dovuta VAT fuq l-importazzjoni ta’ dak l-oġġett. Skont il-punt 9 tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 94 tal-AVL, hija eżentata mill-VAT l-importazzjoni ta’ bastimenti fis-sens tal-Artikolu 58(1) u ta’ inġenji tal-ajru, spare parts u tagħmir fis-sens tal-punt 6 tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 70 tal-AVL.

11.

Fl-2002 u l-2004, rispettivament, il-kumpannija Finlandiża A Oy akkwistat żewġ inġenji tal-ajru ġettijiet mingħand l-istess manifattur Franċiż. A Oy kienet irreġistrata bħala l-proprjetarja tal-ajruplani, u nnominat lill-kumpannija B Oy, li tmexxi linja internazzjonali ta’ titjiriet charter, bħala l-utenti. Il-kapital tal-kumpannija A Oy jinsab kollu taħt il-kontroll ta’ persuna fiżika, X. Min-naħa tagħha, A Oy għandha 25 % tal-kumpannija C Oy, waqt li din tal-aħħar għandha 78% tal-ishma ta’ B Oy.

12.

Il-bejjiegħ Franċiż iddikjara ż-żewġ tranżazzjonijiet bħala bejgħ intra-Komunitarju. Fil-Finlandja, A Oy ma ddikjaratx l-akkwist tal-inġenji tal-ajru bħala akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġetti. Fl-2003 u fl-2005, rispettivament, A Oy biegħet l-ajruplani lil impriża rreġistrata f’Ċipru, bi prezz inqas minn dak tax-xiri.

13.

Skont il-kuntratt iffirmat bejn iż-żewġ kumpanniji, B Oy kellha d-dritt li tieħu lura b’kiri mingħand A Oy l-inġenji tal-ajru għall-finijiet kummerċjali tagħha, waqt li tibgħat kontijiet lil din il-kumpannija tal-aħħar għax-xogħol ta’ manutenzjoni tal-inġenji tal-ajru u tat-titjiriet ( 3 ).

14.

Id-dħul mill-bejgħ totali miksub minn A Oy fil-perijodi tal-kontabbiltà bejn l-1 ta’ Jannar u l-31 ta’ Diċembru 2002, minn naħa, u bejn l-1 ta’ Jannar 2003 u t-30 ta’ Ġunju 2004, min-naħa l-oħra, irriżulta totalment minn reġistrazzjonijiet tal-kontijiet li saru skont fatturi ta’ bejgħ maħruġa lil X, ħlief għall-fatturi maħruġa lill-impriża Ċiprijotta li xtrat l-ajruplani. Dawk il-fatturi maħruġa lil X, il-proprjetarju ta’ A Oy, kienu bbażati fuq il-fatturi mibgħuta minn B Oy li A Oy għall-użu tal-inġenji tal-ajru. Bl-istess mod, ir-reġistrazzjonijiet tal-ispejjeż għall-inġenji tal-ajru kienu relatati primarjament mal-fatturi maħruġa minn B Oy għall-manutenzjoni tal-inġenji tal-ajru u għat-titjiriet. Mill-kontroll fiskali rriżulta b’mod ċar li prinċipalment l-fatturi ġew approvati minn X prattikament mingħajr ebda modifika.

15.

Fl-4 ta’ Novembru 2005, l-awtorità fiskali kompetenti ħarġet żewġ stimi addizzjonali għall-VAT dovuta fuq l-akkwist intra-Komunitarju tal-inġenji tal-ajru inkwistjoni. Fl-istess ħin, ġie kkonstatat li A Oy ma kellha ebda dritt għal tnaqqis jew għal rimbors ta’ dan il-VAT.

16.

Permezz ta’ deċiżjoni tas-26 ta’ Mejju 2008, il-Halsingin hallinto-oikeus (qorti amministrattiva ta’ Ħelsinki) ċaħdet ir-rikors ippreżentat minn A Oy. Din l-imsemmija qorti affermat li l-akkwist tal-inġenji tal-ajru kien jikkostitwixxi akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġetti suġġett għat-taxxa, li A Oy ma ddikjaratx, u li A Oy ma kinitx topera fis-settur tat-trasport internazzjonali bl-ajru fis-sens tal-tal-punt 6 tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 70 tal-AVL, iżda fil-prattika kienet taġixxi bħala l-proprjetarja ta’ C Oy, li kienet topera fis-settur tal-kummerċ internazzjonali tal-prodotti ġejjin miż-żejt. Skont dikjarazzjoni dwar l-attivitajiet ta’ B Oy, l-inġenji tal-ajru msemmija ma ntużawx minn dik il-kumpannija għat-trasport internazzjonali bl-ajru fis-sens tal-punt 6 tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 70 tal-AVL. Il-ftehim bejn iż-żewġ kumpanniji kien orjentat esklużivament sabiex jiggarantixxi t-trasport ta’ X, għall-bżonnijiet privati tiegħu. Għaldaqstant, il-qorti amministrattiva kkonkludiet li A Oy ma għandha ebda dritt għal rimbors tal-VAT li għandha titħallas għall-akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġetti.

17.

A Oy ikkontestat dik id-deċiżjoni quddiem il-Korkein hallinto-oikeus, fejn allegat li ma kellhiex tiġi imposta VAT fuq l-akkwist tal-inġenji tal-ajru peress li dawn kienu jintużaw minn linja tal-ajru li topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali għal remunerazzjoni, jiġifieri B Oy. L-awtoritajiet fiskali Finlandiżi allegaw, min-naħa l-oħra, li din iċ-ċirkustanza kienet totalment irrelevanti, peress li l-inġenji tal-ajru kienu akkwistati minn A Oy.

18.

Peress li dehrilha li jeżistu dubji dwar l-interpretazzjoni tal-kunċett ta “linji ta’ l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali” li tinsab fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva, kif ukoll dwar jekk din id-dispożizzjoni tipprekludix li jkun eżenti mill-VAT xerrej ta’ ajruplani li ma jużahomx huwa stess għall-imsemmija rotot internazzjonali, il-Korkein hallinto-oikeus issospendiet il-proċeduri fil-kawża prinċipali, u għamlet id-domandi preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

19.

It-talba għal deċiżjoni preliminari tressqet fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-21 ta’ Jannar 2011.

20.

Ippreżentaw noti ta’ osservazzjonijiet A Oy, ir-Repubblika tal-Finlandja u l-Kummissjoni.

21.

Waqt is-seduta, li saret fit-8 ta’ Frar 2012, instemgħu t-trattazzjonijiet tar-rappreżentanti tal-impriża A Oy, tal-Kummissjoni u tar-Repubblika tal-Finlandja.

22.

Għal raġunijiet sistematiċi, jidhirli li huwa preferibbli li nħalli għall-aħħar ir-risposta għall-ewwel domanda preliminari.

23.

Permezz tat-tieni domanda preliminari, il-qorti tar-rinviju trid tistabbilixxi jekk l-eżenzjoni prevista fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva tapplikax biss għall-kunsinni ta’ inġenji tal-ajru li jsiru direttament lil linji tal-ajru li joperaw prinċipalment fuq rotot internazzjonali għal remunerazzjoni, jew jekk tistax tapplika wkoll meta l-akkwist isir minn operatur ekonomiku ieħor li ma joperax huwa stess dawk ir-rotot, iżda li jittrasferixxi l-użu tal-inġenju tal-ajru lil linja tal-ajru li twettaq dik l-attività.

24.

L-ewwel analiżi tal-kontenut litterali tad-dispożizzjoni inkwistjoni ma tirriżolvix kompletament din id-domanda, għalkemm il-biċċa l-kbira tal-verżjonijiet lingwistiċi tas-Sitt Direttiva jibbażaw espressament l-eżenzjoni fuq il-kriterju tal-“użu” tal-inġenju tal-ajru minn linja tal-ajru li topera fuq rotot internazzjonali ( 4 ), il-verżjoni Finlandiża tirreferi għall-kunsinni lil linji tal-ajru mingħajr ma tirreferi għal dak il-kriterju, sabiex b’hekk tagħti x’tifhem li l-eżenzjoni hija ta’ natura suġġettiva u tapplika esklużivament meta kumpannija tal-ajru li topera fuq rotot internazzjonali tixtri l-ajruplan direttament . ( 5 )

25.

Fid-dawl ta’ din id-diverġenza, u skont dak li jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita, l-eżenzjoni għandha tiġi interpretata skont l-istruttura ġenerali u l-għan tar-regolament li tagħmel parti minnu ( 6 ).

26.

B’hekk, għandu jiġi enfasizzat li, fil-fehma tiegħi, interpretazzjoni teleoloġika tad-dispożizzjoni tagħti f’tifhem li l-eżenzjoni għandha tiġi applikata kull meta l-inġenju tal-ajru jkun ser jintuża minn linja tal-ajru li topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali għal remunerazzjoni, kemm jekk hija takkwistah direttament jew jekk tagħmel dan permezz ta’ operatur ekonomiku ieħor bil-għan li tittrasferixxi l-użu tiegħu (1). Il-prinċipji bażiċi li fuqhom hija bbażata s-sistema komuni tal-VAT u, b’mod partikolari, il-prinċipju ta’ “kompetizzjoni newtrali” isaħħu din il-konklużjoni (2), mingħajr ma dan hu ostakolat mill-ġurisprudenza, kemxejn iktar restrittiva, li tinsab fis-sentenzi tas-26 ta’ Ġunju 1990, Velker Internatioan Oil Company ( 7 ), u tal-14 ta’ Settembru 2006, Elmeka (3). ( 8 )

27.

Għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja tikkunsidra li l-eżenzjonijiet previsti fis-Sitt Direttiva bħala kunċetti awtonomi tad-dritt tal-Unjoni li għandhom jitqgħiedu fil-kuntest ġenerali tas-sistema komuni tal-VAT. Peress li dawn jikkostitwixxu eċċezzjonijiet mill-prinċipju ġenerali li l-VAT hija miġbura fuq kull provvista ta’ servizz mogħti bi ħlas minn persuna taxxabbli, l-eżenzjonijiet imsemmija għandhom jiġu interpretati b’mod restrittiv. Madankollu, dak ir-rekwiżit ma jfissirx li t-termini użati biex jiġu ddefiniti l-eżenzjonijiet għandhom jiġu interpretati b’tali manjiera li jneħħu l-effett tagħhom. L-interpretazzjoni tagħhom għandha tkun konformi, fl-ewwel lok, mal-objettivi segwiti minn dawk l-eżenzjonijiet, u għandha tosserva wkoll ir-rekwiżiti tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali ( 9 ).

28.

Il-Qorti tal-Ġustizzja affermat li l-objettiv tal-eżenzjonijiet ta’ “tranżazzjonijiet ta’ esportazzjoni, it-tranżazzjonijiet ta’ din ix-xorta u trasport internazzjonali” previsti fl-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva “jikkonsisti fl-osservanza tal-prinċipju ta’ tassazzjoni ta’ prodotti jew servizzi kkonċernati fil-post tad-destinazzjoni tagħhom”. ( 10 )

29.

B’mod konformi ma’ dan l-objettiv, il-ġurisprudenza hija, b’mod partikolari, fis-sens li l-eżenzjoni prevista fil-punt 5 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva għandha tapplika għal nolleġġ parzjali tal-bastimenti li jbaħħru fl-ibħra internazzjonali u li jintużaw għat-tbaħħir internazzjonali (sentenza Navicon, iċċitata iktar ’il fuq, punt 30), iżda mhux għal tranżazzjoni ta’ kiri ta’ bastiment lil nolleġġjaturi li jkollhom l-intenzjoni li jużawh għal finijiet strettament privati, bħala konsumaturi finali (sentenza Feltgen u Bacino Charter Company, iċċitata iktar ’il fuq, punt 17).

30.

Fil-każ konkret tal-eżenzjonijiet li jaffettwaw it-trasport internazzjonali, dawn għandhom jitqiesu bħala tranżazzjonijiet assimilati ma’ esportazzjonijiet u għandhom jingħataw l-istess trattament fiskali għar-raġuni li l-konsum għandu jsir f’pajjiż barrani ( 11 ).

31.

Dan kollu jikkonferma, fil-fehma tiegħi, li l-eżenzjonijiet tal-Artikolu 15 isegwu objettiv ta’ natura funzjonali, intiżi sabiex jeżenta l-katina kollha ta’ tranżazzjonijiet relatati mal-mezzi tat-trasport inernazzjonali sal-konsumatur finali. Din in-natura funzjonali hija diffiċilment konċiljabbli mal-element suġġettiv li l-Kummissjoni u l-Gvern tal-Finlandja jridu jintroduċu fl-interpretazzjoni tal-eżenzjoni.

32.

F’din il-kawża, ma hemmx dubju li l-eżenzjoni fil-punt 16 tal-Artikolu 5, tapplika għat-tranżazzjoni ta’ kiri tal-ajruplan minn A Oy lil B Oy, peress li n-nolleġġjata hija linja tal-ajru li ser tuża l-ajruplan għall-użu msemmi f’din id-dispożizzjoni. B’hekk, l-istess loġika għandha tapplika fir-rigward tat-tranżazzjoni ta’ xiri tal-ajruplan minn intermedjarju, li l-eżenzjoni tiegħu hija perfettament kumpatibbli ma’ dik applikabbli għall-kiri.

33.

L-interpretazzjoni li nipproponi fir-rigward tal-portata tal-eżenzjoni hija kkonfermata mir-rekwiżiti tal-prinċipju tan-newtralità fiskali inerenti fis-sistema komuni tal-VAT.

34.

Skont ġurisprudenza kostanti, is-sistema komuni tal-VAT hija rregolata minn żewġ prinċipji: “min-naħa, il-VAT hija miġbura fuq kull provvista ta’ servizzi u fuq kull provvista ta’ oġġetti li ssir bi ħlas minn persuna taxxabbli. Min-naħa l-oħra, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali jipprekludi li l-operaturi ekonomiċi li jagħmlu l-istess tranżazzjonijiet jiġu ttrattati b’mod differenti fir-rigward tal-ġbir tal-VAT” ( 12 ). Fir-realtà, kif irrimarkat id-duttrina, dawn iż-żewġ ideat jaqblu maż-żewġ aspetti jew applikazzjonijiet prinċipali tal-istess prinċipju tan-newtralità fiskali ( 13 ).

35.

F’din il-kawża, huwa importanti t-tieni aspett jew applikazzjoni tal-prinċipju, li fil-qasam tal-VAT huwa sempliċement rifless tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament ( 14 ). B’hekk, għalkemm il-prinċipju ta’ ugwaljanza jirrikjedi li, b’mod ġenerali, is-sitwazzjonijiet kumparabbli ma jiġux ittrattati b’mod differenti, ħlief jekk id-differenza tkun iġġustifikata oġġettivament ( 15 ), il-manifestazzjoni tiegħu fl-ambitu tal-VAT “jipprekludi li operaturi ekonomiċi li jeffettwaw l-istess tranżazzjonijiet jiġu ttrattati b’mod differenti fil-qasam ta’ ntaxxar tal-VAT” ( 16 ). Din hija, b’mod definittiv, “kompetizzjoni newtrali” li l-ksur tagħha “jista’ jseħħ biss bejn operaturi ekonomiċi kompetituri”, waqt li l-ksur tal-prinċipju ġenerali ta’ ugwaljanza fit-trattament “jista’ jseħħ, fil-qasam fiskali, permezz ta’ tipi oħra ta’ diskriminazzjoni li jaffettwaw lill-operaturi ekonomiċi li għalkemm mhux bilfors huma kompetituri xorta waħda jinsabu f’sitwazzjoni paragunabbli taħt aspetti oħra” ( 17 ).

36.

Il-“kompetizzjoni newtrali” għandha tiġi salvagwardjata u għandha tittieħed f’kunsiderazzjoni fl-interpretazzjoni tal-eżenzjonijiet mill-VAT. B’mod partikolari, għandu jiġi evitat li bl-applikazzjoni ta’ dawn l-eżenzjonijiet jirċievu trattament differenti, fir-rigward tal-VAT, il-kunsinni ta’ oġġetti jew il-provvista ta’ servizzi simili, li b’hekk ikunu f’kompetizzjoni bejniethom.

37.

Jidher evidenti r-riskju li jkun hemm tali trattament inugwali bejn attivitajiet li jikkompetu bejniethom f’każ bħal dak f’din il-kawża. Linja tal-ajru li tixtri direttament inġenju tal-ajru tibbenefika mill-interpretazzjoni “suġġettiva” tal-eżenzjoni, għall-kuntrarju ta’ linja li ma tkunx hija stess linja tal-ajru li topera fuq rotot internazzjonali u li tixtri ajruplan biex tikrih lil linja li tipprovdi dawk is-servizzi.

38.

Qabel kollox, u fir-rigward tal-konstatazzjoni ta’ ugwaljanza fit-trattament, xerrej li ma jkunx linja tal-ajru ċertament ma jistax jibbenefika mill-eżenzjoni u jrid iħallas il-VAT, iżda xejn ma jżommu milli jikseb rimbors iktar tard, abbażi tal-Artikolu 28f(1)(2)(d) tas-Sitt Direttiva. Mingħajr preġudizzju għal dak ir-rimbors li jista’ jingħata, is-sempliċi fatt li titħallas il-VAT jimplika madankollu ħlas bil-quddiem li jista’ jkollu konsegwenzi finanzjarji sostanzjali, meta jitqiesu l-ammonti kbar li jistgħu jkunu involuti. Għaldaqstant, l-għażla bejn, minn naħa waħda, l-eżenzjoni jew, min-naħa l-oħra, it-tassazzjoni tat-tranżazzjoni segwita ta’ rikonoxximent tad-dritt għal rimbors ma hijiex ekonomikament newtrali; hija l-ispiża li tista’ tiġi mġarrba għall-finanzjament ta’ dak il-ħlas bil-quddiem li tikkostitwixxi l-inugwaljanza fit-trattament imsemmi.

39.

Barra minn hekk, u fir-rigward tal-eżistenza ta’ “sitwazzjoni ta kompetizzjoni” bejn it-termini mqabbla, jista’ jiġi sostnut li l-prinċipju ta’ kompetizzjoni newtrali ma tapplikax f’dan il-każ peress li din id-differenza fit-trattament taffettwa lil żewġ kumpanniji (il-proprjetarja tal-ajruplan u l-linja tal-ajru) li ma jeżerċitawx l-istess attività u li b’hekk ma humiex f’kompetizzjoni kontra xulxin. Madankollu, huwa possibbli li l-proprjetarju tal-ajruplan jgħaddi l-ispejjeż finanzjarji tal-ħlas bil-quddiem tal-VAT fuq il-prezz tal-kiri tal-ajruplan. B’dan il-mod, il-kumpanniji tal-ajru li jiddeċiedu li jikkostitwixxu l-flotta tagħhom kollha, jew part minnha, permezz ta’ kiri jiġu żvantaġġati ekonomikament meta mqabbla ma’ dawk li jkunu proprjetarji tal-ajruplani u dan għal raġunijiet purament fiskali, mingħajr rabta ma’ differenza fis-sitwazzjoni jew mal-konsegwenzi finanzjarji li jista’ jkollha l-għażla leġittima u volontarja bejn tranżazzjoni ta’ xiri u tranżazzjoni ta’ kiri.

40.

Barra minn hekk, jekk b’mod konkret l-“użu” tal-ajruplan huwa irrelevanti u jħodd biss, għall-finijiet tal-għoti tal-eżenzjoni, l-attività eżerċitata mill-impriża akkwirenti, jiġifieri jekk, sabiex tingħata l-eżenzjoni, huwa biżżejjed li l-ajruplan jinxtara minn linja tal-ajru li topera prinċipalment fuq rotot tal-ajru internazzjonali għal remunerazzjoni, jista’ jiġi immaġinat każ fejn dik id-differenza fit-trattament tikkonċerna żewġ kumpanniji li, b’mod definittiv, joperaw bħala “intermedjarji” fix-xiri ta’ ajruplan. B’hekk, pereżempju, entità finanzjarja li tixtri ajruplan sabiex tikrih lil linja tal-ajru ma tibbenefikax mill-eżenzjoni, waqt li l-eżenzjoni tingħata lil-linja tal-ajru A li topera fuq rotot internazzjonali u li tixtri inġenju tal-ajru mhux għall-użu tagħha stess, iżda biex tittrasferixxih bi ħlas lil-linja tal-ajru B. L-entità finanzjarja u l-linja tal-ajru A jwettqu tranżazzjonijiet simili f’kull aspett, ( 18 ) iżda huma suġġetti għal reġim fiskali differenti u aktar żvantaġġuż għal din tal-ewwel minħabba interpretazzjoni “suġġettiva” tal-eżenzjoni.

41.

Fl-aħħar nett, għandi nirreferi għall-ġurisprudenza Velker u Elmeka, għalkemm din ma tistax, fil-fehma tiegħi, tinvalida l-konklużjoni li għaliha jwasslu l-interpretazzjoni teleoloġika tal-eżenzjoni u l-prinċipju ta’ kompetizzjoni newtrali.

42.

Id-domanda li saret mill-Korkein hallinto-oikeus tippreżenta, prima facie, rabta indiskutibbli ma’ dawk ittrattati fiż-żewġ sentenzi msemmija hawn fuq. Iż-żewġ kawżi kellhom bħala suġġett tranżazzjonijiet ta’ provvista ta’ fjuwil lil bastimenti. Fil-kawża Velker, fl-ewwel lok, il-Qorti tal-Ġustizzja ġiet mistoqsija jekk il-kunsinni ta’ oġġetti lil impriża li ma tużax hija stess l-oġġetti għall-provvista ta’ fjuwil u għall-provvista ta’ bastimenti, iżda tipprovdihom lil impriża oħra li ma tużahomx għal dan il-għan jistgħux jitqiesu bħala “kunsinni ta’ oġġetti intiżi għall-għoti ta’ karburant” tal-bastimenti msemmija fil-punt 4 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva (u, għaldaqstant, bħala eżenti abbażi ta’ dik id-dispożizzjoni). Fil-kawża Elmeka, fit-tieni lok, saret l-istess domanda, iżda din id-darba f’relazzjoni mal-eżenzjoni prevista fil-punt 8 tal-Artikolu 15, li teżenta l-provvista ta’ servizzi “biex jilħqu l-bżonnijiet diretti tal-vapuri tal-baħar” imsemmija fil-paragrafu 5. ( 19 ) Fiż-żewġ każijiet, il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat li l-eżenzjonijiet setgħu japplikaw biss għall-kunsinni ta’ oġġetti u għall-provvista ta’ servizzi direttament lill-operatur tal-bastiment jew lis-sid għall-bżonnijiet diretti tal-bastimenti, u b’hekk ma setgħux jiġu estiżi għal dawk li jkunu saru “fi stadju sussegwenti tal-kummerċjalizzazzjoni” ( 20 ).

43.

Il-Kummissjoni u l-Gvern tal-Finlandja sostnew f’din il-kawża l-applikazzjoni b’analoġija ta’ dik il-ġurisprudenza. Madankollu, jiena tal-fehma li dik l-applikazzjoni b’analoġija ma tistax tiġi aċċettata, peress li ebda wieħed miż-żewġ argumenti prinċipali li fuqhom dawk is-sentenzi jibbażaw l-interpretazzjoni stretta tal-eżenzjonijiet inkwistjoni f’dawk il-każijiet ma jistgħu jiġu estiżi, a priori, għall-kuntest tal-punt 6 tal-Artikolu 15.

44.

L-ewwel wieħed minn dawn iż-żewġ argumenti jirreferi għad-diffikultajiet prattiċi inerenti fl-applikazzjoni tas-soluzzjoni kuntrarja: “l-estensjoni ta’ l-eżenzjoni għall-istadji preċedenti għall-provvista finali ta’ l-oġġetti tirrikjedi li l-Istati joħolqu mekkaniżmi ta’ kontroll u ta’ sorveljanza sabiex jiżguraw id-destinazzjoni finali tal-merkanzija kkunsinnata b’eżenzjoni mit-taxxa”, mekkaniżmi li “jfissru, għall-Istati u l-operaturi kkonċernati, xkiel li huwa inkompattibli ma’ l-applikazzjoni korretta u ċara ta’ tali eżenzjonijet preskritta mill-ewwel frażi ta’ l-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva” ( 21 ).

45.

Dawn l-oġġezzjonijiet jitilfu ħafna mis-saħħa tagħhom meta, bħal f’din il-kawża, il-kunsinni ta’ oġġetti jew il-provvisti ta’ servizzi ma jkunux iddestinati għall-provvista ta’ provvisti jew għall-bżonnijiet diretti ta’ bastiment jew ta’ ajruplan, iżda għat-tranżazzjoni ta’ bejgħ ta’ dak il-bastiment jew ta’ dak l-inġenju tal-ajru nnifsu. Barra minn hekk, ma għandux jintesa li, sabiex inġenju tal-ajru jkun intiż għat-trasport kummerċjali ta’ merkanzija jew ta’ vjaġġaturi, trid tinkiseb serje ta’ permessi speċifiċi li jiffaċilitaw il-kontroll dwar jekk dak l-inġenju tal-ajru huwiex ser jintuża effettivament minn linja tal-ajru ( 22 ). Minn din il-perspettiva, kunsinna ta’ fjuwil (bħal fil-kawżi Velker u Elmeka) jew ta’ oġġetti oħrajn intiżi għall-provvista ta’ provvisti lill-bastiment, li d-destinazzjoni tiegħu diffiċilment tista’ tiġi kkontrollata b’mod sempliċi u effikaċi, ma tistax titqabbel faċilment mal-kunsinna ta’ ajruplan jew ta’ bastiment.

46.

Għaldaqstant, xejn ma jipprekludi l-applikazzjoni tal-eżenzjoni f’dawk il-każijiet, peress li l-fatt li l-ajruplan jintuża minn linja tal-ajru bħal dawk imsemmija fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva jkun magħruf fil-mument tax-xiri tal-ajruplan, u tingħata prova ta’ din iċ-ċirkustanza lill-awtoritajiet fiskali ( 23 ). Prekawzjoni ta’ dan it-tip ma tipprekludix, fil-fehma tiegħi, “l-applikazzjoni korretta u ċara tat-tali eżenzjonijiet” kif meħtieġ mill-ewwel sentenza tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva, u tkun, fi kwalunkwe każ, soluzzjoni iktar xierqa sabiex jiġu evitati frodi mir-rifjut tal-eżenzjoni.

47.

Is-sentenzi Velker u Elmeka jibbażaw ukoll fuq argument ieħor li jirrigwarda n-natura ġenerali tal-VAT u tal-interpretazzjoni stretta tal-eżenzjonijiet tat-taxxa riżultanti ( 24 ). Evidentement, dawk l-imperattivi huma wkoll applikabbli, ta’ mill-inqas fil-prinċipju, għall-eżenzjoni tal-punt 6 tal-Artikolu 15. Madankollu, kif ġie ppreċiżat iktar ’il fuq, il-ġurisprudenza teħtieġ ukoll li l-interpretazzjoni tal-eżenzjonijiet tal-VAT tkun konformi għall-objettivi segwiti minnhom u tosserva l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, liema żewġ elementi jwasslu, fil-kuntest tal-eżenzjoni inkwistjoni, għal konklużjoni kuntrarja minn dik fis-sentenzi Velker u Elmeka.

48.

Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal hawn fuq, jidhirli li s-sens letterali tad-dispożizzjoni (li fil-biċċa l-kbira tal-verżjonijiet lingwistiċi tirreferi espressament għall-“użu” tal-inġenju tal-ajru), l-objettivi tal-eżenzjoni u l-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT jeżieġu f’dan il-każ interpretazzjoni tal-fini tal-eżenzjoni. Il-punt 6 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva għandu, għaldaqstant, jiġi interpretat fis-sens li l-eżenzjoni prevista fih għandha tiġi applikata għall-kunsinni ta’ inġenji tal-ajru lil operaturi ekonomiċi li ma joperawx prinċipalment huma stess fuq rotot tal-ajru internazzjonali għal remunerazzjoni, iżda jittrasferixxu l-użu tal-inġenju tal-ajru lil linja tal-ajru li twettaq dik l-attività.

49.

B’xi mod sabiex tikkompleta d-domanda preċedenti, fit-tielet domanda preliminari tagħha l-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar ir-rilevanza li jista’ jkollhom, għar-risposta għat-tieni domanda preliminari, uħud miċ-ċirkustanzi fattwali ta’ din il-kawża; b’mod partikolari, il-fatt li l-linja li hija l-proprjetarja tal-inġenji tal-ajru (A Oy) tgħaddi l-prezz għall-użu tal-inġenji tal-ajru tagħha fuq individwu (X) li huwa s-sid tal-ishma fil-kumpannija proprjetarja u li juża l-inġenji tal-ajru mixtrija prinċipalment għall-bżonnijiet kummerċjali u/jew privati tiegħu, meta jitqies li l-linja tal-ajru tista’ tuża l-inġenji tal-ajru għal titjiriet oħrajn.

50.

Ir-rikorrenti kkontestat l-eżattezza ta’ din id-dikjarazzjoni tal-fatti. Indipendentement minn dan, jidhirli li ċ-ċirkustanzi fattwali invokati fid-deċiżjoni tar-rinviju huma irrilevanti għar-risposta tat-tieni domanda u ma jipprekludix, fil-prinċipju, l-applikazzjoni tal-eżenzjoni eżaminata f’din il-kawża lil operatur ekonomiku li jittrasferixxi l-użu ta’ ajruplan mixtri lil linja tal-ajru li topera fuq rotot internazzjonali.

51.

Kif ġie enfasizzat iktar ’il fuq, fir-rigward tal-punt 6 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva, l-uniku kriterju li jippermetti li jiġi ddeterminat jekk dik l-eżenzjoni hijiex applikabbli huwa l-użu tal-inġenju tal-ajru minn linja tal-ajru li prinċipalment topera fuq rotot internazzjonali bl-ajru għal remunerazzjoni. Sa fejn l-akkwirent tal-ajruplan jista’ jipproduċi prova li l-inġenju tal-ajru huwa effettivament użat ekonomikament minn linja tal-ajru li għandha dawk il-karatteristiċi, ir-relazzjonijiet kummerċjali jew ta’ tip ieħor li jistgħu jeżistu bejn il-kumpannija li hija l-proprjetarja tal-ajruplan, l-azzjonista maġġoritarja tagħha u l-linja tal-ajru nnifisha ma għandu jkollhom ebda konsegwenza fuq l-impożizzjoni tal-VAT. B’hekk, għalkemm l-ajruplan jintuża parzjalment mill-proprjetarju, għalkemm dan iħallas ċerti spejjeż hu stess u għalkemm it-tranżazzjoni kollha hija eventwalment vantaġġuża mill-perspettiva fiskali apparti minn dik tal-VAT, dan ma għandu ebda rilevanza għall-finijiet tal-eżenzjoni meta l-linja tal-ajru tuża ekonomikament l-ajruplan fl-attività ordinarja tagħha.

52.

Min-naħa l-oħra, jekk jiġi pprovat li l-inġenju tal-ajru ma huwiex realment intiż sabiex jintuża ekonomikament mil-linja tal-ajru, u li huwa intiż unikament għal użu privat — b’mod definittiv, il-konsumatur privat — minn persuna fiżika jew ġuridika, l-eżenzjoni tista’ tiġi rrifjutata inkwantu l-kundizzjonijiet previsti fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva ma humiex issodisfatti. Fi kwalunkwe każ, hija l-qorti nazzjonali li quddiemha tinsab il-kawża prinċipali li għandha tevalwa dawn iċ-ċirkustanzi.

53.

Fl-ewwel domanda preliminari tagħha, il-Korkein hallinto-oikeus tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk il-kunċett ta’ “linji ta’ l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali”, li jintuża fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva, jinkludix ukoll il-kumpanniji tal-ajru li prinċipalment jipprovdu servizzi ta’ traffiku internazzjonali ta’ titjiriet charter.

54.

Mill-ġdid, id-dubji dwar l-interpretazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni jidhru li joriġinaw mid-differenzi bejn id-diversi verżjonijiet lingwistiċi tas-Sitt Direttiva.

55.

Uħud minn dawn il-verżjonijiet jużaw termini li jistgħu jissuġġerixxu li l-linji tal-ajru għandhom ikunu regolari. Dan huwa l-każ tal-verżjoni Ingliża li titkellem dwar “international routes”, terminoloġija li tista’ tissuġġerixxi l-eżistenza ta’ rotot u ta’ titjiriet regolari. Madankollu, il-biċċa l-kbira tal-verżjonijiet lingwistiċi jenfasizzaw fuq il-punt li l-linja tal-ajru li tuża l-ajruplan topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali, mingħajr ebda riferiment, dirett jew indiretta, għal jekk dik l-attività ssirx permezz ta’ titjiriet charter jew ta’ linja regolari.

56.

Il-ġurisprudenza ssostni b’mod ċar din l-interpretazzjoni wiesgħa. Is-sentenza Cimber Air ( 25 ), li sa issa hija l-unika waħda li tittratta dwar l-eżenzjoni fil-punt 16 tal-Artikolu 5 tas-Sitt Direttiva, indirizzat il-problema tal-applikabbiltà ta’ din l-eżenzjoni fir-rigward ta’ tranżazzjonijiet ta’ xiri ta’ inġenji tal-ajru użati għal linji tal-ajru li joperaw prinċipalment fuq rotot internazzjonali għal remunerazzjoni, iżda li jagħmlu wkoll titjiriet interni preċiżament b’dawn l-ajruplani. Fis-sentenza ċċitata, il-Qorti tal-Ġustizzja insistiet li l-fattur determinanti sabiex tiġi applikata l-eżenzjoni hija n-natura tal-attivitajiet li “prinċipalment” twettaq il-linja tal-ajru li tuża l-ajruplan, u mhux l-użu konkret li jsir minn dak l-ajruplan partikolari.

57.

Jekk napplikaw l-istess loġika, in-natura tar-rotot għandha tkun ukoll irrelevanti għall-applikazzjoni tal-eżenzjoni.

58.

Din is-soluzzjoni, fl-aħħar nett, tossserva iktar il-prinċipju ta’ newtralità fiskali, peress li ma jidher li ma hemm ebda raġuni oġġettiva sabiex jiġu ttrattati b’mod differenti, għall-finijiet tal-VAT, żewġ kumpanniji tal-ajru li joperaw fuq rotot internazzjonali, għas-sempliċi fatt li waħda minnhom topera fundamentalment permezz tal-organizzazzjoni ta’ titjiriet charter waqt li l-oħra permezz ta’ titjiriet regolari, jew għaliex l-ajruplan inkwistjoni huwa intiż għal tip partikolari ta’ titjiriet.

59.

Bħala konklużjoni, il-punt 6 tal-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva 77/388/KEE dwar il-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li l-kunċett ta’ “linji ta’ l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali” jinkludi wkoll il-kumpanniji tal-ajru kummerċjali li joperaw prinċipalment fuq rotot internazzjonali għal remunerazzjoni fis-settur tat-titjiriet charter, sabiex jaqdu l-bżonnijiet ta’ impriżi u ta’ individwi.

60.

Għaldaqstant, nissuġġerixxi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tirrispondi għad-domandi preliminari magħmula mill-Korkein hallinto-oikeus (il-Finlandja) kif ġej: