—

għal Football Dataco Ltd, Football Association Premier League Ltd, Football League Ltd, Scottish Premier League Ltd, Scottish Football League u PA Sport UK Ltd, minn J. Mellor, QC, S. Levine u L. Lane u R. Hoy, barristers,

—

għal Yahoo! UK Ltd, Stan James (Abingdon) Ltd, Stan James plc u Enetpulse ApS, minn D. Alexander u R. Meade, QC, P. Roberts u P. Nagpal, barristers,

—

għall-Gvern tar-Renju Unit, minn L. Seeboruth, bħala aġent, assistit minn S. Malynicz, barrister,

—

għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn S. Fiorentino, avvocato dello Stato,

—

għall-Gvern Malti, minn A. Buhagiar u G. Kimberley, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Portugiż, minn A. P. Barros kif ukoll minn L. Inez Fernandes u P. Mateus Calado, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Finlandiż, minn J. Heliskoski, bħala aġent,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn J. Samnadda u T. van Rijn, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-Direttiva 96/9/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-11 ta’ Marzu 1996, dwar il-protezzjoni legali ta’ databases (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 13, Vol. 15, p. 459).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Football Dataco Ltd, Football Association Premier League Ltd, Football League Ltd, Scottish Premier League Ltd, Scottish Football League u PA Sport UK Ltd (iktar ’il quddiem, flimkien, “Football Dataco et”) u Yahoo! UK Ltd, Stan James (Abingdon) Ltd, Stan James plc u Enetpulse ApS (iktar ’il quddiem, flimkien, “Yahoo et”), dwar id-drittijiet ta’ proprjetà intelletwali allegati minn tal-ewwel fuq il-kalendarji tal-logħbiet tal-kampjonati tal-futbol Ingliż u Skoċċiż.

3

Taħt taqsima li tirrigwarda d-drittijiet tal-awtur u d-drittijiet relatati, l-Artikolu 10(2) tal-Ftehim dwar l-aspetti tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali relatati mal-kummerċ, li jikkostitwixxi l-Anness 1 C tal-Ftehim li jistabbilixxi l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO), iffirmat f’Marrakesh fil-15 ta’ April 1994, u li ġie approvat bid-Deċiżjoni tal-Kunsill 94/800/KE, tat-22 ta’ Diċembru 1994, dwar il konklużjoni f’isem il-Komunità Ewropea, fejn għandhom x’jaqsmu affarijiet fil-kompetenza tagħha, fuq il-ftehim milħuq fil-Laqgħa ta’ Negozjati Multilaterali fl-Urugwaj (1986-1994) (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 11, Vol. 21, p. 80), jistabbilixxi:

“Il-kompilazzjoni ta’ data jew materjal ieħor, jekk jista’ jinqara minn magna jew xi forma oħra, li permezz ta’ l-għażla jew arranġament tal-kontenut tagħhom jistgħu jkunu kreazzjonijiet intelletwali għandhom ikunu protetti bħal li kieku kienu dawk stess. Protezzjoni bħal din, li ma tistax tkopri d-data jew il-materjal stess, għandu jkun mingħajr preġudizzju għal kwalunkwe drittijiet ta’ l-awtur li jkunu dwar data jew materjal stess”.

4

L-Artikolu 5 tat-Trattat tal-Organizzazzjoni Dinjija dwar il-Proprjetà Intellettwali (WIPO) dwar id-drittijiet tal-awtur, adottat f’Genève fl-20 ta’ Diċembru 1996 li jirrigwarda l-“[k]ompilazzjonijiet ta’ data (databases)”, jistabbilixxi:

“Kumpilazzjonijiet ta’ data jew materjal ieħor, f’kull għamla, li minħabba l-għażla jew l-arranġament tal-kontenut tagħhom, ikunu jikkostitwixxu kreazzjonijiet intelletwali, huma protetti bħala tali. Din il-protezzjoni ma tkoprix id-data jew il-materjal innifsu u hija mingħajr preġudizzju għal kull dritt ta’ l-awtur li jibqa’ jeżisti fil-kontenut innfisu tal-kumpilazzjoni.”

5

Il-premessi 1 sa 4, 9, 10, 12, 15, 16, 18, 26, 27, 39 u 60 tad-Direttiva 96/9 jistabbixxu:

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

6

Skont l-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 96/9:

“Għall-finiijiet ta’ din id-Direttiva, ‘database’ tfisser kollezzjoni ta’ xogħlijiet indipendenti, data jew materjali oħra irranġati b’mod sistematiku jew metodiku u aċċessibbli individwalment b’mezzi elettroniċi jew b’mezzi oħra.”

7

Taħt il-Kapitolu II, intitolat “Dritt ta’ l-awtur”, l-Artikolu 3 tad-Direttiva 96/9, li jiddefinixxi l-“mira ta’ protezzjoni”, jistabbilixxi:

“1.   B’konformità ma’ din id-Direttiva, databases li, minħabba l-għażla jew l-arranġament tal-kontenut tagħhom, jikkostitwixxu kreazzjoni intellettwali ta’ l-awtur innifsu għandhom ikunu protetti bid-dritt ta’ l-awtur. L-ebda kriterji oħra m’għandhom ikunu applikati biex tkun stabbilita l-eliġibilità tagħhom għal dik il-protezzjoni.

2.   Il-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur ta’ databases kif provduta f’din id-Direttiva m’għandhiex testendi għall-kontenut tagħhom u għandha tkun bla ħsara għad-drittijiet kollha li jkollhom x’jaqsmu mal-kontenut innifsu.”

8

Taħt il-Kapitolu III, intitolat “Dritt sui generis”, l-Artikolu 7 tad-Direttiva 96/9, dwar l-“għan ta’ protezzjoni”, jistabbilixxi, fil-paragrafi 1 u 4 tiegħu:

“1.   Stati Membri għandhom jipprovdu għal dritt għal min jagħmel database li juri li jkun sar investiment sostanzjali kwalitattiv u/jew kwantitattiv fil-kisba, verifika jew preżentazzjoni tal-kontenut biex ma titħalliex li ssir estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid tiegħu kollu jew parti sostanzjali minn, valutat b’mod kwalitattiv u/jew kwantitattiv, tal-kontenut ta’ dik id-database.

[…]

4.   Id-dritt imsemmi fil-paragrafu 1 għandu japplika wkoll jekk dik id-database ma tkunx eliġibbli għal protezzjoni bid-dritt ta’ l-awtur jew bi drittijiet oħra. […]”

9

Taħt il-Kapitolu IV, intitolat “Dispożizzjonijiet komuni”, l-Artikolu 14 tad-Direttiva 96/9 jistabbilixxi:

“1.   Il-protezzjoni skond din id-Direttiva dwar dritt ta’ l-awtur għandha tkun tapplika wkoll għal databases magħmula qabel id-data msemmija fl-Artikolu 16(1), li jissodisfaw f’dik id-data il-kondizzjonijiet imsemmija f’din id-Direttiva dwar protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur ta’ databases.

2.   Minkejja l-paragrafu 1, fejn database protetta bl-arranġamenti tad-dritt ta’ l-awtur fi Stat Membru fid-data tal-pubblikazzjoni ta’ din id-Direttiva ma tissodisfax il-kriterji ta’ eliġibilità għall-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur stabbilita fl-Artikolu 3(1), din id-Direttiva ma jkollhiex l-effett li tnaqqas f’dak l-Istat Membru il-perjodu li jkun fadal ta’ protezzjoni mogħti permezz ta’ dawk l-arranġamenti.

[...]”

10

Id-data ta’ pubblikazzjoni tad-Direttiva 96/9 fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Komunitajiet Ewropej hija s-27 ta’ Marzu 1996 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 13, Vol. 15, p. 459).

11

L-imsemmija direttiva ġiet trasposta fir-Renju Unit permezz tal-adozzjoni tar-Regolament tal-1997 dwar id-drittijiet tal-awtur u d-drittijiet relatati għad-databases (Copyright and Rights in Databases Regulations 1997, S.I. 1997, Nru 3032), li daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar 1998. Il-kliem tad-dispożizzjonijiet rilevanti ta’ dan ir-regolament għall-kawża preżenti huwa identiku għal dak tad-dispożizzjonijiet rilevanti ta’ din id-direttiva.

12

Skont id-deċiżjoni tar-rinviju, l-iffissar tal-kalendarji annwali tal-logħbiet tal-kampjonati tal-futbol jissodisfaw, fl-Ingilterra u fl-Iskozja, regoli u proċedura globalment paragunabbli.

13

Dan jimplika t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ ċerti regoli, imsejħa “regoli fundamentali”, li l-prinċipali fosthom huma s-segwenti:

14

Il-proċedura ta’ tfassil ta’ kalendarju bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali tinqasam fi stadji differenti. L-ewwel stadju, li jibda matul l-istaġun preċedenti, jirrigwarda l-iffissar, mill-impjegati tal-federazzjonijiet professjonali kkonċernati, tal-programm tal-logħbiet tal-kampjonati tal-ewwel diviżjoni u l-ħolqien tal-kalendarju tal-logħbiet tad-diviżjonijiet l-oħra. Dan jikkonsisti fl-iffissar, skont sensiela ta’ parametri bażiċi (dati tal-bidu u tat-tmien l-istaġun, numru ta’ logħbiet li għandhom jintlagħbu, dati merfugħa għall-kompetizzjonijiet oħra, nazzjonali, Ewropej jew internazzjonali), ta’ lista ta’ dati possibbli tal-logħbiet.

15

It-tieni stadju jikkonsisti fl-għoti lill-klabbs ikkonċernati ta’ kwestjonarji qabel l-iffissar tal-kalendarju u fl-analiżi tar-risposti għal dawn il-kwestjonarji, b’mod partikolari tat-talbiet għal “dati speċifiċi” (talba minn klabb biex jilgħab il-logħba pprogrammata tiegħu kontra klabb ieħor f’data speċifika, f’daru, jew, bil-kontra, barra minn daru), tat-talbiet għal “data mhux speċifika” [talba lil klabb biex jilgħab it-tali logħba fit-tali jum tal-ġimgħa mit-tali siegħa (pereżempju, is-Sibt mis-siegħa u nofs ta’ waranofsinhar ’il quddiem)], u tat-talbiet ta’ “akkoppjament” (talba lil żewġ klabbs jew iktar biex ma jilagħbux fl-istess jum f’darhom). Kull staġun, madwar 200 talba hija redatta.

16

It-tielet stadju, li fil-kuntest tal-kampjonati tal-futbol Ingliż, huwa mogħti lis-Sinjur Thompson, tal-kumpannija Atos Origin IT Services UK Ltd, jikkonsisti f’żewġ kompiti, dak ta’ “sekwenza” u ta’ “akkoppjament”.

17

Il-kompitu ta’ sekwenza huwa intiż li jikseb sekwenza perfetta ta’ logħbiet f’darhom u logħbiet barra minn darhom għal kull klabb, filwaqt li jittieħdu inkunsiderazzjoni r-regoli fundamentali, is-sensiela ta’ restrizzjonijiet organizzattivi u, sa fejn huwa possibbli, it-talbiet redatti mill-klabbs. Sussegwentement, is-Sinjur Thompson ifassal skeda ta’ akkoppjament skont it-talbiet espressi mit-timijiet. Huwa progressivament idaħħal l-ismijiet tat-timijiet f’din l-iskeda u jipprova jsolvi l-ikbar numru ta’ każijiet problematiċi sakemm jasal għal abbozz ta’ kalendarju sodisfaċenti. Għal dan il-għan, huwa juża software, li jittrasferixxi fih l-elementi tat-tabella ta’ sekwenza u tal-iskeda ta’ akkoppjament sabiex jipproduċi verżjoni tal-kalendarju li tista’ tinqara.

18

L-aħħar stadju, li huwa bbażat fuq kollaborazzjoni bejn is-Sinjur Thompson u l-impjegati tal-federazzjonijiet professjonali kkonċernati, jikkonsisti fil-verifika tal-kontenut tal-kalendarju tal-logħbiet. Din il-verifika hija magħmula manwalment, bl-għajnuna ta’ software sabiex jiġu riżolti l-problemi li jkun għad fadal. Żewġ laqgħat, wieħed tal-grupp ta’ ħidma fuq il-kalendarju u l-ieħor mar-rappreżentanti tal-pulizija, għandhom sussegwentement l-għan li jiffinalizzaw il-kontenut tal-kalendarju. Fir-rigward, tal-istaġun 2008/2009, 56 modifika ġew introdotti matul dan l-aħħar stadju.

19

Skont il-konstatazzjonijiet fattwali tal-qorti tal-ewwel istanza riprodotti fid-deċiżjoni tar-rinviju, il-proċedura ta’ tfassil tal-kalendarji tal-futbol inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma hijiex purament mekkanika jew determinista, iżda teħtieġ, bil-kontra, xogħol u ħila sinjifikattiva ħafna, sabiex jiġu sodisfatti r-rekwiżiti kollha preżenti filwaqt li jiġu osservati sew ir-regoli applikabbli. Ix-xogħol meħtieġ għal dan il-għan ma jistax jiġi ddefinit abbażi ta’ kriterji fissi u huwa differenti minn, pereżempju, it-tfassil ta’ direttorju telefoniku, fis-sens li huwa jeħtieġ, f’kull stadju, għerf u ħila, b’mod partikolari meta l-programm informattiv ma jsib l-ebda soluzzjoni għar-restrizzjonijiet preżenti. Skont id-dikjarazzjonijiet tas-Sinjur Thompson, l-użu parzjali tal-kompjuter bl-ebda mod ma jeskludi l-ħtieġa kemm ta’ għerf kif ukoll ta’ ċertu marġni ta’ diskrezzjoni.

20

Football Dataco et isostnu li huma għandhom, fuq il-kalendarji tal-logħbiet tal-kampjonati tal-futbol Ingliż u Skoċċiż, dritt “sui generis” taħt l-Artikolu 7 tad-Direttiva 96/9, drittijiet tal-awtur taħt l-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva, kif ukoll drittijiet tal-awtur taħt il-leġiżlazzjoni Brittanika dwar il-proprjetà intelletwali.

21

Peress li jikkontestaw l-eżistenza legali ta’ dawn id-drittijiet, Yahoo et isostnu li huma legalment jistgħu jużaw dawn il-kalendarji fil-kuntest tal-attivitajiet tagħhom, mingħajr il-ħtieġa li jħallsu kontropartita finanzjarja.

22

Il-qorti tal-ewwel istanza qieset li l-imsemmija kalendarji huma eliġibbli għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur taħt l-Artikolu 3 tad-Direttiva 96/9, għaliex il-preparament tagħhom jeħtieġ parti sostanzjali ta’ xogħol kreattiv. Min-naħa l-oħra, hija ċaħdet il-benefiċċju taż-żewġ drittijiet l-oħra invokati.

23

Il-qorti tar-rinviju kkonfermat is-sentenza tal-ewwel istanza f’dak li jirrigwarda l-ineliġibbiltà tal-kalendarji inkwistjoni fil-kawża prinċipali għall-protezzjoni mogħtija bid-dritt “sui generis” taħt l-Artikolu 7 tad-Direttiva 96/9. Min-naħa l-oħra, hija tistaqsi dwar l-eliġibbiltà tagħhom għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur taħt l-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva. Hija tesprimi wkoll id-dubji tagħha dwar il-possibbiltà għal dawn il-kalendarji li jiġu protetti mid-drittijiet tal-awtur, taħt il-leġiżlazzjoni Brittanika preċedenti għal din id-direttiva, b’kundizzjonijiet differenti minn dawk stabbiliti fl-imsemmi Artikolu 3.

24

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti:

25

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment titlob interpretazzjoni tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/9. B’mod partikolari, hija titlob:

26

Preliminarjament, minn naħa, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li kalendarju tal-logħbiet tal-futbol jikkostitwixxi “database” fis-sens tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 96/9. Hija essenzjalment qieset li t-teħid flimkien tad-data, tal-ħin u tal-identità taż-żewġ timijiet, kemm tat-tim li jkun ħa jilgħab f’daru u kemm tat-tim li jkun ħa jilgħab barra minn daru, li jikkonċernaw logħba futbol jaqgħu taħt il-kunċett ta’ “materjal indipendenti” fis-sens tal-imsemmi Artikolu 1(2), u li l-arranġament, fil-forma ta’ kalendarju, tad-dati, tal-ħinijiet u tal-ismijiet ta’ timijiet fir-rigward tal-logħbiet differenti tal-ġranet ta’ kampjonat tal-futbol jissodisfa l-kundizzjonijiet ta’ arranġament sistematiku jew metodiku u ta’ aċċessibbiltà individwali tad-data li tinsab fid-database (ara s-sentenza tad-9 ta’ Novembru 2004, Fixtures Marketing, C-444/02, Ġabra p. I-10549, punti 33 sa 36).

27

Min-naħa l-oħra, kemm minn paragun tal-kliem rispettiv tal-Artikoli 3(1) u 7(1) tad-Direttiva 96/9 kif ukoll mid-dispożizzjonijiet jew premessi tagħha, b’mod partikolari mill-Artikolu 7(4) tagħha u mill-premessa 39 tagħha, jirriżulta li d-drittijiet tal-awtur u d-dritt “sui generis” jikkostitwixxu żewġ drittijiet indipendenti li l-għan u l-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni tagħhom huma differenti.

28

Għaldaqstant, il-fatt li “database”, fis-sens tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 96/9, ma tissodisfax il-kundizzjonijiet ta’ eliġibbiltà għall-protezzjoni mogħtija bid-dritt “sui generis”, taħt l-Artikolu 7 tal-imsemmija direttiva, kif il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fir-rigward tal-kalendarji tal-logħbiet tal-futbol (sentenzi tad-9 ta’ Novembru 2004, Fixtures Marketing, C-46/02, Ġabra p. I-10365, punti 43 sa 47; Fixtures Marketing C-338/02, Ġabra p. I-10497, punti 32 sa 36, u Fixtures Marketing C-444/02, iċċitata iktar ’il fuq, punti 48 sa 52), ma jfissirx awtomatikament li din l-istess database ma hijiex eliġibbli għall-protezzjoni mogħija bid-drittijiet tal-awtur, taħt l-Artikolu 3 tal-istess direttiva.

29

Skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu 3, “database”, fis-sens tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 96/9, hija protetta bid-drittijiet tal-awtur jekk, b’għażla jew b’arranġament tal-kontenut, hija tikkostitwixxi kreazzjoni intelletwali tal-awtur innifsu.

30

Fl-ewwel lok, minn qari flimkien tal-Artikolu 3(2) u tal-premessa 15 tad-Direttiva 96/9 jirriżulta li l-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur prevista b’din id-direttiva tikkonċerna l-“istruttura” tad-database, u mhux il-“kontenut” u, għalhekk, lanqas l-elementi kostituttivi tagħha.

31

Bl-istess mod, kif jirriżulta mill-Artikolu 10(2) tal-Ftehim dwar l-aspetti tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali relatati mal-kummerċ u mill-Artikolu 5 tat-Trattat WIPO dwar id-drittijiet tal-awtur, il-kumpilazzjoni ta’ data li, b’għażla jew b’arranġament tal-kontenut, tikkostitwixxi kreazzjoni intelletwali hija protetta bħala tali bid-drittijiet tal-awtur. Min-naħa l-oħra, din il-protezzjoni ma tinkludix id-data stess u hija bla ħsara għad-drittijiet kollha tal-awtur li jibqgħu jeżistu għal din id-data.

32

F’dan il-kuntest, il-kunċetti ta’ “għażla” u ta’ “arranġament”, fis-sens tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/9 jirrigwardaw, rispettivament, l-għażla u l-format tad-data, li permezz tagħhom l-awtur tad-database jagħtiha l-istruttura tagħha. Min-naħa l-oħra, dawn il-kunċetti ma jkoprux il-ħolqien tad-data li tinsab f’din id-database.

33

Għaldaqstant, kif sostnew Yahoo et, il-Gvern Taljan, Portugiż u Finlandiż, kif ukoll il-Kummissjoni Ewropea, l-elementi msemmija mill-qorti tar-rinviju, fl-ewwel domanda (a), u marbuta mal-isforzi intelletwali kif ukoll mal-ħila għall-ħolqien tad-data, ma jistgħux jittieħdu inkunsiderazzjoni sabiex tiġi evalwata l-eliġibbiltà tad-database, li tinkludi l-imsemmija elementi, għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur prevista bid-Direttiva 96/9.

34

Din l-analiżi hija kkonfermata mill-għan tal-imsemmija direttiva. Kif jirriżulta mill-premessa 9, 10 u 12 ta’ din tal-aħħar, dan l-għan huwa li jistimula l-ħolqien ta’ sistemi ta’ ħażna u ta’ pproċessar tad-data sabiex jikkontribwixxu għall-iżvilupp tas-suq tal-informazzjoni f’kuntest ikkaratterizzat minn tkabbir esponenzjali fl-ammont ta’ data maħluqa u pproċessata kull sena fl-oqsma kollha ta’ attività (ara s-sentenzi tad-9 ta’ Novembru 2004, Fixtures Marketing C-46/02, iċċitata iktar ’il fuq, punt 33, The British Horseracing Board et, C-203/02, Ġabra p. I-10415, punt 30, Fixtures Marketing C-338/02, iċċitata iktar ’il fuq, punt 23, kif ukoll Fixtures Marketing C-444/02, iċċitata iktar ’il fuq, punt 39), u mhux li jipproteġi l-ħolqien ta’ elementi li jistgħu jinġabru f’database.

35

Fil-kawża prinċipali, għandu jiġi osservat li l-metodi, b’mod partikolari intellettwali, deskritti mill-qorti tar-rinviju, u kif riprodotti fil-punti 14 sa 18 ta’ din is-sentenza, huma intiżi, fil-kuntest tal-organizzazzjoni ta’ kampjonati tal-futbol ikkonċernati, li jiddeterminaw id-data, il-ħin u l-identità tat-timijiet li jikkorrispondu għal kull logħba ta’ dawn il-kampjonati, skont ir-regoli kollha, il-parametri u r-restrizzjonijiet organizzattivi, kif ukoll skont it-talbiet speċifiċi tal-klabbs ikkonċernati (ara s-sentenzi ċċitata iktar ’il fuq tad-9 ta’ Novembru 2004, Fixtures Marketing, C-46/02, punt 41; Fixtures Marketing C-338/02, punt 31, u Fixtures Marketing C-444/02, punt 47).

36

Kif enfasizzaw Yahoo et u l-Gvern Portugiż, dawn il-metodi jirrigwardaw, kif tfakkar fil-punt 26 ta’ din is-sentenza, il-ħolqien tad-data nnifisha li tinsab fid-database inkwistjoni (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq tad-9 ta’ Novembru 2004, Fixtures Marketing, C-46/02, punt 42; Fixtures Marketing C-338/02, punt 31, u Fixtures Marketing C-444/02, punt 47). Għaldaqstant, u fid-dawl ta’ dak espost fil-punt 32 ta’ din is-sentenza, dawn ma huma, fi kwalunkwe każ, ta’ ebda rilevanza għall-evalwazjoni tal-eliġibbiltà tal-kalendarji tal-logħbiet tal-futbol inkwistjoni fil-kawża prinċipali għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur prevista bid-Direttiva 96/9.

37

Fit-tieni lok, kif jirriżulta mill-premessa 16 tad-Direttiva 96/9, il-kunċett ta’ kreazzjoni intelletwali tal-awtur innifsu tirreferi għall-kriterju tal-oriġinalità (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-16 ta’ Lulju 2009, Infopaq International, C-5/08, Ġabra p. I-6569, punti 35, 37 u 38; u tat-22 ta’ Diċembru 2010, Bezpečnostní softwarová asociace, C-393/09, Ġabra p. I-13971, punt 45; tal-4 ta’ Ottubru 2011, Football Association Premier League et, C-403/08 u C-429/08, Ġabra p. I-9083, punt 97, kif ukoll tal-1 ta’ Diċembru 2011, Painer, C-145/10, Ġabra p. I-12533, punt 87).

38

Fir-rigward tal-ħolqien ta’ database, dan il-kriterju ta’ oriġinalità huwa sodisfatt meta, permezz tal-għażla jew tal-arranġament tad-data li hija tinkludi, l-awtur tagħha jesprimi l-kapaċità kreattiva tiegħu b’mod oriġinali billi jwettaq għażliet liberi u kreattivi (ara, b’analoġija, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Infopaq International, punt 45; Bezpečnostní softwarová asociace, punt 50, u Painer, punt 89) u b’hekk idaħħal l-“irtokk personali” tiegħu (sentenza Painer, iċċitata iktar ’il fuq, punt 92).

39

Min-naħa l-oħra, l-imsemmi kriterju ma huwiex sodisfatt meta l-ħolqien tad-database huwa impost minn kunsiderazzjonijiet tekniċi, regolatorji jew minn restrizzjonijiet li ma jħallux post għal libertà kreattiva (ara, b’analoġija, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Bezpečnostní softwarová asociace, punti 48 u 49, kif ukoll Football Association Premier League et, punt 98).

40

Kif jirriżulta kemm mill-Artikolu 3(1) kif ukoll mill-premessa 16 tad-Direttiva 96/9, l-ebda kriterju ieħor għajr dak tal-oriġinalità ma huwa applikabbli għall-finijiet biex tiġi evalwata l-eliġibbiltà ta’ database għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur prevista b’din id-direttiva.

41

Minn dan isegwi li, minn naħa, sakemm l-għażla jew l-arranġament tad-data — jiġifieri, f’kawża bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, dik marbuta mad-data, mal-ħin u mal-identità tat-timijiet relatati mal-logħbiet differenti tal-kampjonat ikkonċernat (ara punt 26 ta’ din is-sentenza) — tkun l-espressjoni oriġinali tal-ħsieb kreattiv tal-awtur tad-database, huwa indifferenti, għall-finijiet tal-evalwazzjoni tal-eliġibbiltà tagħha għall-protezzjoni mogħtija mid-drittijiet tal-awtur prevista bid-Direttiva 96/9, jekk din l-għażla jew dan l-arranġament tinkludix, jew le, “żieda sinjifikattiva” għal din id-data, kif imsemmi fl-ewwel domanda (b) magħmula mill-qorti tar-rinviju.

42

Min-naħa l-oħra, il-fatt li l-ħolqien ta’ database jkun jeħtieġ, irrispettivament mill-ħolqien tad-data li hija tinkludi, xogħol u ħila sinjifikattiva tal-awtur tagħha, kif imsemmi b’din l-istess domanda (ċ), ma jistax bħala tali, fil-każ li dan ix-xogħol u din il-ħila ma jkun jesprimi l-ebda oriġinalità fl-għażla jew fl-arranġament tal-imsemmija data, jiġġustifika l-protezzjoni tagħha permezz tad-drittijiet tal-awtur prevista bid-Direttiva 96/9.

43

F’din il-kawża, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa, fid-dawl tal-elementi ta’ analiżi preċedenti, jekk il-kalendarji tal-logħbiet tal-futbol inkwistjoni fil-kawża prinċipali humiex databases li jissodisfaw il-kundizzjonijiet ta’ eliġibbiltà għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur, stabbiliti fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/9.

44

F’dan ir-rigward, jekk il-modalitajiet tal-iffissar tal-imsemmija kalendarji, kif deskritti mill-qorti tar-rinviju, ma jkunux sostnuti minn elementi li jwasslu għal oriġinalità fl-għażla jew fl-arranġament tad-data inkwadrata f’dawn il-kalendarji, dawn ma jkunux biżżejjed biex id-database inkwistjoni tkun tista’ tiġi protetta mid-drittijiet tal-awtur previsti fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/9.

45

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għall-ewwel domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/9 għandu jiġi interpretat fis-sens li “database”, skont l-Artikolu 1(2) ta’ din id-direttiva, hija protetta permezz tad-drittijiet tal-awtur previsti f’din tal-aħħar bil-kundizzjoni li l-għażla jew l-arranġament tad-data li hija tinkludi tikkostitwixxi espressjoni oriġinali tal-libertà kreattiva tal-awtur tagħha, fatt li għandu jiġi vverifikat mill-qorti nazzjonali.

46

Għaldaqstant:

47

Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk id-Direttiva 96/9 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li hija tipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li tagħti lil databases li jaqgħu taħt id-definizzjoni li tinsab l-Artikolu 1(2) tagħha, protezzjoni permezz tad-drittijiet tal-awtur b’kundizzjonijiet differenti minn dawk previsti fl-Artikolu 3(1).

48

F’dan ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat li d-Direttiva 96/9 hija intiża, skont il-premessi 1 sa 4 tagħha, li telimina d-differenzi li jeżistu bejn id-drittijiet nazzjonali fil-qasam tal-protezzjoni legali tad-databases, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-portata u l-kundizzjonijiet għall-protezzjoni mogħtija bid-drittijiet tal-awtur, u li jippreġudikaw il-funzjonament tas-suq intern, il-moviment liberu tal-beni u tas-servizzi fl-Unjoni Ewropea kif ukoll l-iżvilupp ta’ suq informattiv fi ħdan l-Unjoni.

49

F’dan il-kuntest, l-Artikolu 3 tad-Direttiva 96/9 jipproċedi, kif jirriżulta wkoll mill-premessa 60 ta’ din id-direttiva, b’“armonizzazzjoni tal-kriterji biex ikun stabbilit jekk database għandhiex tkun protetta bid-dritt ta’ l-awtur”.

50

Ċertament, fir-rigward ta’ databases li kienu protetti, fis-27 ta’ Marzu 1996, minn sistema nazzjonali ta’ drittijiet tal-awtur ibbażata fuq kriterji oħra ta’ eliġibbiltà li huma differenti minn dawk stabbiliti fl-Artikolu 3(1) ta’ din id-direttiva, l-Artikolu 14(2) tad-Direttiva 96/9 iżomm, fl-Istat Membru kkonċernat, iż-żmien ta’ protezzjoni mogħti lit-tali sistema. Madankollu, taħt l-unika kundizzjoni ta’ din id-dispożizzjoni tranżitorja, l-imsemmi Artikolu 3(1) jipprekludi li leġiżlazzjoni nazzjonali tagħti lid-databases li jaqgħu taħt id-definizzjoni li tinsab l-Artikolu 1(2) tal-imsemmija direttiva, il-protezzjoni tad-drittijiet tal-awtur għal kundizzjonijiet li jinjoraw il-kundizzjoni ta’ oriġinalità prevista fl-imsemmi Artikolu 3(1).

51

Fir-rigward tal-premessi 18, 26 u 27 tad-Direttiva 96/9, sottolineati minn Footbal Dataco et, dawn jenfasizzaw il-libertà li jgawdu minnha l-awturi ta’ xogħlijiet biex jiddeċiedu l-inklużjoni tagħhom f’database, kif ukoll l-assenza ta’ effett tal-inkorporazzjoni ta’ xogħol protett f’database eventwalment protetta fuq id-drittijiet li jipproteġu x-xogħol inkorporat. Min-naħa l-oħra, huma ma joffru l-ebda għajnuna għal interpretazzjoni kuntrarja għal dik esposta fil-punt preċedenti ta’ din is-sentenza.

52

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għat-tieni domanda magħmula għandha tkun li d-Direttvia 96/9 għandha tiġi interpretata fis-sens li, bla ħsara għad-dispożizzjoni tranżitorja li tinsab fl-Artikolu 14(2) tagħha, hija tipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li tagħti lil databases li jaqgħu taħt id-definizzjoni li tinsab fl-Artikolu 1(2) tagħha protezzjoni permezz tad-drittijiet tal-awtur b’kundizzjonijiet differenti mill-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 3(1) tagħha.

53

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi: