Kawża C-103/09

The Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs

vs

Weald Leasing Ltd

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa

mill-Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division))

“Sitt Direttiva tal-VAT — Kunċett ta’ prattika abbużiva — Tranżazzjonijiet ta’ kiri mwettqa minn grupp ta’ impriżi bil-għan li jifirxu l-ħlas tal-VAT li ma titnaqqasx”

Sommarju tas-sentenza

1.        Dispożizzjonijiet fiskali — Armonizzazzjoni tal-liġijiet — Taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Sitt Direttiva — Tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu prattika abbużiva — Kunċett

(Direttiva tal-Kunsill 77/388)

2.        Dispożizzjonijiet fiskali — Armonizzazzjoni tal-liġijiet — Taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Sitt Direttiva — Tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu prattika abbużiva

(Direttiva tal-Kunsill 77/388)

1.        Il-vantaġġ fiskali li jirriżulta mill-fatt li impriża tirrikorri għal tranżazzjonijiet ta’ kiri ta’ assi, minflok ix-xiri dirett ta’ dawn l-assi, ma jikkostitwixxix vantaġġ fiskali li l-għoti tiegħu jmur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva 77/388, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ, kif emendata bid-Direttiva 95/7, u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, sakemm il-kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta ma’ dawn it-tranżazzjonijiet, partikolarment dawk li jirrigwardaw l-iffissar tal-ammont ta’ kera, jirriflettu kundizzjonijiet normali tas-suq u sakemm l-involviment ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet ma jkunx ta’ natura li jostakola l-applikazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, li huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tivverifika.

Il-fatt li din l-impriża ma teżerċitax, fl-ambitu tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tagħha, tranżazzjonijiet ta’ kiri huwa irrilevanti f’dan ir-rigward. Fil-fatt, il-konstatazzjoni tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva ma tirriżultax min-natura tat-tranżazzjonijiet kummerċjali li l-awtur tat-tranżazzjonijiet normalment jeżerċita, iżda mill-għan, mill-iskop u mill-effetti ta’ dawn it-tranżazzjonijiet.

(ara l-punti 44, 45 u d-dispożittiv 1)

2.        Jekk ċerti kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta ma’ tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni li għalihom impriża rrikorriet u/jew l-intervent ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet jikkostitwixxu prattika abbużiva, l-imsemmija tranżazzjonijiet għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tal-elementi abbużivi ta’ dawn il-kundizzjonijiet u/jew tal-intervent ta’ din il-kumpannija. F’dan il-kuntest, id-definizzjoni mill-ġdid użata ma għandhiex tmur lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex tiġi żgurata l-impożizzjoni eżatta tat-taxxa fuq il-valur miżjud u tiġi evitata l-frodi.

(ara l-punti 52, 53 u d-dispożittiv 2)







SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla)

22 ta’ Diċembru 2010 (*)

“Sitt Direttiva tal-VAT – Kunċett ta’ prattika abbużiva – Tranżazzjonijiet ta’ kiri mwettqa minn grupp ta’ impriżi bil-għan li jifirxu l-ħlas tal-VAT li ma titnaqqasx”

Fil-Kawża C‑103/09,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) (ir-Renju Unit), permezz ta’ deċiżjoni tal-24 ta’ Frar 2009, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-13 ta’ Marzu 2009, fil-proċedura

The Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs

vs

Weald Leasing Ltd,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla),

komposta minn K. Lenaerts, President tal-Awla, D. Šváby, R. Silva de Lapuerta (Relatur), E. Juhász u T. von Danwitz, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: J. Mazák,

Reġistratur: L. Hewlett, Amministratur Prinċipali,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-3 ta’ Ġunju 2010,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Weald Leasing Ltd, minn M. Conlon, QC, u N. Shaw, barrister, f’isem S. Walsh, solicitor,

–        għall-Gvern tar-Renju Unit, minn S. Ossowski, bħala aġent, assistit minn M. Hall, barrister,

–        għall-Irlanda, minn D. O’Hagan, bħala aġent, assistit minn A. Aston, SC,

–        għall-Gvern Grieg, minn G. Kanellopoulos kif ukoll minn S. Trekli u M. Tassopoulou, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn F. Arena, avvocato dello Stato,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn R. Lyal u M. Afonso, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali fis-seduta tas-26 ta’ Ottubru 2010,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “prattika abbużiva” fis-sens tas-sentenzi tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C‑255/02, Ġabra p. I‑1609), tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C‑425/06, Ġabra p. I‑897), kif ukoll tat-22 ta’ Mejju 2008, Ampliscientifica u Amplifin (C‑162/07, Ġabra p. I‑4019).

2        Din it-talba ġiet imressqa fil-kuntest ta’ kawża bejn il-Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs (iktar ’il quddiem il-“Kummissarji”) u Weald Leasing Ltd (iktar ’il quddiem “Weald Leasing”) dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) li għaliha din il‑kumpannija kienet suġġetta minħabba ċerti tranżazzjonijiet ta’ kiri li hija għamlet.

 Il-kuntest ġuridiku

 Il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni

3        L-Artikolu 2(1) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kaitolu 9, Vol. 1, p.23), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 95/7/KE, tal-10 ta’ April 1995 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 274, iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”), jipprovdi:

“Dawn li ġejjin għandhom ikunu soġġetti [għall-VAT]:

1.      il-provvista ta’ oġġetti u servizzi magħmula bi ħlas fit-territorju tal-pajjiż minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali”.

4        L-Artikolu 17(2)(a) tas-Sitt Direttiva, fil-verżjoni li tirriżulta mill-Artikolu 28f tagħha, jipprovdi:

“Sakemm il-merkanzija u s-servizzi jintużaw għall-iskop tat-transazzjonijiet taxxabbli tagħha, il-persuna taxxabbli tkun intitolata li tnaqqas mit-taxxa li għandu jħallas:

(a)      [VAT] dovuta jew mħallsa ġewwa t-territorju tal-pajjiz rigward l-oġġetti jew is-servizzi pprovduti jew li għad għandhom jiġu forniti lilu minn persuna taxxabli oħra”.

5        L-Artikolu 27 tas-Sitt Direttiva huwa redatt kif ġej:

“1.      Il-Kunsill, jaġixxi b’mod unanimu fuq proposta mill-Kummissjoni, jista’ jawtorizza kwalunwe Stat Membru biex jintroduċi miżuri speċjali għal deroga mid-disposizzjonijiet ta’ din id-Direttiva, biex tissimplifika l-proċedura għall-ġbir tat-taxxa jew biex iżommu ċertu tipi ta’ evażjoni tat-taxxa jew evitar. Miżuri intiżi biex jissimplifikaw il-proċedura għall-ġbir tat-taxxa, ħlief għal ħaġa negliġibbli, tista’ ma taffettwax l-ammont ta’ taxxa dovuta fl-istadju finali tat-taxxa.

2.      Stat Membru li jixtieq jintroduċi l-miżuri msemmija fil-paragrafu 1 għandu jinforma l-Kummissjoni bihom u għandu jipprovdi l-Kummissjoni bl-informazzjoni relevanti kollha.

3.      Il-Kummissjoni għandha tinforma l-Istati Membri oħrajn bil-miżuri proposti fi żmien xahar.

4.      Id-deċiżjoni tal-Kunsill għandha titqies li tkun addottata jekk, wara xahrejn li l-Istati Membri l-oħra jkunu nformati kif stabbiliti fil-paragrafu ta’ qabel, la l-Kummissjoni u lanqas kwalunkwe Stat Membru ma jkun talab li l-affari titqajjem mill-Kunsill.

5.      Dawk l-Istati Membri li applikaw fl-1 ta’ Jannar 1977 miżuri speċjali tat-tip msemmija fil-paragrafu 1 fuq jistgħu iżommuhom dejjem jekk jinnotifikaw lill-Kummissjoni bihom qabel l-1 ta’ Jannar 1978 u jipprovdu li fejn it-tali derogi huma maħsuba biex jissimplifikaw il-proċedura għall-ġbir tat-taxxa huma jikkonformaw mal-ħtieġa stabbilita fil-paragrafu 1 fuq.”

 Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

6        Il-paragrafu 1 tal-Anness 6 tal-Liġi tal-1994 dwar il-VAT (Value Added Tax Act 1994, iktar ’il quddiem il-“VAT Act 1994”) jipprovdi:

      “1(1) Fejn

(a)      il-valur tal-provvista ta’ prodott jew servizz magħmula minn persuna taxxabbli għal ħlas fi flus huwa (apparti dan il-paragrafu) inqas mill-valur fis-suq miftuħ tagħha, u

(b)      il-persuna li tagħmel il-provvista u l-persuna lil lilha issir ikunu konnessi, u

(c)      jekk il-provvista hi provvista taxxabbli, il-persuna li lilha ssir il-provvista ma tkunx intitolata taħt l-Artikoli 25 u 26 għal kreditu għall-VAT kollu fuq din il-provvista,

il-Kummissarji jistgħu jiddeċiedu li l-valur ta’ din il-provvista għandu jiġi kkunsidrat li huwa l-valur tagħha fis-suq miftuħ.”

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

7        Churchill Group of Companies (iktar ’il quddiem il-“Grupp Churchill”) jipprovdi prinċipalment servizzi tal-assigurazzjoni li huma eżentati mill-VAT.

8        Churchill Management Ltd (iktar ’il quddiem “CML”) u s-sussidjarji tagħha Churchill Accident Repair Centre (iktar ’il quddiem “CARC”) u Weald Leasing jagħmlu parti mill-Grupp Churchill.

9        CML u CARC għandhom rata ta’ rkupru tal-VAT tal-input ta’ madwar 1 %, b’tali mod li meta huma jakkwistaw tagħmir huma jistgħu jnaqqsu biss 1 % tal-VAT marbuta max-xiri ta’ dan it-tagħmir.

10      L-attività kummerċjali ta’ Weald Leasing tikkonsisti fl-akkwist tal-assi inkwistjoni u l-kiri tagħhom sussegwenti.

11      Suas Ltd (iktar ’il quddiem “Suas”) hija kumpannija miżmuma mill-konsulent fuq il-VAT tal-Grupp Churchill u l-mara tiegħu, li madankollu ma tagħmilx parti minn dan il-grupp. L-unika attività kummerċjali sinjifikattiva tagħha tikkonsisti fil-kiri ta’ assi mingħand Weald Leasing u s-sullokazzjoni sussegwenti tagħhom lil CML u lil CARC.

12      Meta CML jew CARC kellhom bżonn tagħmir ġdid, dan ġie akkwistat minn Weald Leasing, li tatu b’kiri lil Suas, li, min-naħa tagħha, issullokatu lil CML u lil CARC.

13      Bl-użu ta’ din is-serje ta’ tranżazzjonijiet, CML u CARC evitaw milli jkollhom jakkwistaw direttament it-tagħmir li huma kellhom bżonn u milli jagħmlu ħlas wieħed tat-totalità tal-ammont ta’ VAT li ma titnaqqasx fir-rigward ta’ dawn l-akkwisti.

14      L-għan ta’ dawn it-tranżazzjonijiet kien dak li jaqsmu u jifirxu l-ħlas ta’ dan l-ammont sabiex l-obbligu tal-ħlas tat-taxxa tal-Grupp Churchill jiġi ddifferit.

15      Fil-fatt, CML u CARC ma sostnewx b’mod immedjat l-impożizzjoni tal-VAT li ma titnaqqasx fuq l-ispiża totali tat-tagħmir mixtri, iżda fuq l-ammont ta’ kera marbuta ma’ dan it-tagħmir, mifrux matul it-tul ta’ żmien tal-kuntratti ta’ kiri.

16      Il-Kummissarji stabbilixxew stimi ta’ ħlas ta’ taxxa li permezz tagħhom huma ċaħdu t-talba ta’ Weald Leasing intiża sabiex tnaqqas il-VAT input fuq l-assi mikrija bejn ix-xhur ta’ Ottubru 2000 u Ottubru 2004, minħabba li t-tranżazzjonijiet inkwistjoni ma kinux jikkostitwixxu attivitajiet ekonomiċi u minħabba li dawn kienu ta’ natura abbużiva.

17      Weald Leasing ippreżentat appell minn dawn l-istimi ta’ ħlas ta’ taxxa, filwaqt li sostniet li dawn it-tranżazzjonijiet ma twettqux biss bil-għan li jinkiseb vantaġġ fiskali u li l-fatt li tipprovdi tagħmir permezz ta’ kuntratt ta’ kiri ma kienx imur kontra l-għanijiet tas-Sitt Direttiva.

18      Wara li ngħatat is-sentenza Halifax et, iċċitata iktar ’il fuq, il-Kummissarji rrinunzjaw għall-argument li t-tranżazzjonijiet inkwistjoni ma kinux attivitajiet ekonomiċi u sostnew biss li dawn it-tranżazzjonijiet kienu jikkostitwixxu prattika abbużiva.

19      B’deċiżjoni tas-7 ta’ Frar 2007, il-VAT and Duties Tribunal iddeċieda li l-għan essenzjali ta’ dawn it-tranżazzjonijiet kien dak li jinkiseb vantaġġ fiskali, billi l-ħlas tal-VAT sostnut mill-Grupp Churchill jiġi ddifferit permezz tal-konklużjoni ta’ kuntratti ta’ kiri, iżda dan il-vantaġġ ma kienx imur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva.

20      Il-VAT and Duties Tribunal iddeċieda wkoll li abbuż seta’ jirriżulta, mhux mill-kuntratti ta’ kiri nfushom, iżda mill-ammont ta’ ħlasijiet ta’ kera previst minn dawn il-kuntratti u kif ukoll minn kuntratti li jippermettu li l-Kummissarji jiġu preklużi milli jagħtu deċiżjoni taħt l-Anness 6 tal-VAT Act 1994.

21      Il-Kummissarji appellaw minn din id-deċiżjoni quddiem il-High Court of Justice (England & Wales), Chancery Division, filwaqt li sostnew li l-vantaġġ fiskali miksub mill-Grupp Churchill kien imur kontra l-għanijiet tas-Sitt Direttiva.

22      B’sentenza tas-16 ta’ Jannar 2008, il-High Court of Justice (England & Wales), Chancery Division, ċaħdet l-appell ippreżentat minn din id-deċiżjoni, peress li l-fatt li t-tranżazzjonijiet inkwistjoni ma sarux fl-ambitu ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali ma kienx suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li kien hemm prattika abbużiva, ladarba l-vantaġġ fiskali miksub mill-Grupp Churchill meta rrikorra għal dawn it-tranżazzjonijiet ma kienx imur kontra l-prinċipju ta’ newtralità fiskali jew kwalunkwe dispożizzjoni oħra tas-Sitt Direttiva.

23      Il-Kummissarji appellaw minn din is-sentenza quddiem il-qorti tar-rinviju fuq il-bażi li l-High Court of Justice (England & Wales), Chancery Division, naqset milli teżamina l-kwistjoni ta’ jekk il-kuntratti ta’ kiri inkwistjoni kinux jaqgħu fl-ambitu ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali tal-partijiet. Skont il-Kummissarji, ikun kuntrarju għall-għanijiet tas-Sitt Direttiva li persuna taxxabbli titħalla tnaqqas il-VAT input permezz ta’ tranżazzjonijiet mingħajr skop kummerċjali reali, li ma jsirux f’kundizzjonijiet normali tas-suq, li ma jinvolvux il-piżijiet u r-riskji normalment marbuta ma’ tali kuntratti u li ma jkunux ġew konklużi fl-ambitu ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali tal-partijiet kontraenti.

24      Huwa f’dan il-kuntest li l-Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)      F’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża preżenti, fejn kummerċjant fil-parti l-kbira eżenti jadotta struttura ta’ kiri ta’ attivi li tinvolvi parti terza intermedjarja, minflok ma jixtri direttament l-attivi, l-istruttura ta’ kiri ta’ attivi jew kwalunkwe parti minnha tagħti lok għal vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan tas-Sitt Direttiva fis-sens tal-punt 74 tas-sentenza [Halifax et, iċċitata iktar ’il fuq]?

2)      Fid-dawl tal-fatt li s-Sitt Direttiva tal-VAT tikkunsidra l-kiri tal-attivi minn kummerċjanti eżenti jew parzjalment eżenti, tar-riferiment tal-Qorti tal-Ġustizzja għal “tranżazzjonijiet kummerċjali normali” fil-punti 69 u 80 tas-sentenza Halifax et, [iċċitata iktar ’il fuq], u fil-punt 27 tas-sentenza [Ampliscientifica u Amplifin, iċċitata iktar ’il fuq] u tan-nuqqas ta’ tali riferiment fis-sentenza [Part Service, iċċitata iktar ’il fuq] tkun prattika abbużiva għal kummerċjant eżenti jew parzjalment eżenti li jagħmel dan anki jekk, fil-kuntest tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tiegħu, dan ma jwettaqx tranżazzjonijiet ta’ kiri?

3)      Fil-każ li tingħata risposta pożittiva għad-domanda 2:

(a)      x’inhi r-rilevanza tal-kunċett “tranżazzjonijiet kummerċjali normali” fil-kuntest tal-punti 74 u 75 tas-sentenza Halifax: dan il-kunċett huwa rilevanti għall-punt 74 jew għall-punt 75 jew għat-tnejn;

(b)      ir-riferiment għal ‛tranżazzjonijiet kummerċjali normali’ jirreferi għal:

–        tranżazzjonijiet li l-persuna taxxabbli inkwistjoni ġeneralment twettaq;

–        tranżazzjonijiet li żewġ partijiet jew iktar iwettqu fil-kundizzjonijiet normali tas-suq;

–        tranżazzjonijiet li huma kummerċjalment vijabbli;

–        tranżazzjonijiet li joħolqu piż u riskji kummerċjali ġeneralment assoċjati mal-benefiċċji kummerċjali relatati;

–        tranżazzjonijiet li mhumiex artifiċjali inkwantu għandhom portata kummerċjali;

–        kwalunkwe tip jew kategorija oħra ta’ tranżazzjonijiet?

4)      Jekk jiġi deċiż li l-istruttura ta’ kiri ta’ attivi jew kwalunkwe parti minnha tikkostitwixxi prattika abbużiva, x’inhi d-definizzjoni mill-ġdid adattata? B’mod partikolari, il-qorti nazzjonali jew l-awtorità tat-taxxa għandha:

a)      tinjora l-eżistenza ta’ parti terza intermedjarja u tordna li l-VAT għandha titħallas fuq il-valur ta’ suq miftuħ tal-kiri;

b)      tiddefinixxi mill-ġdid l-istruttura ta’ kiri bħala xiri dirett; jew

c)      tiddefinixxi mill-ġdid it-tranżazzjonijiet fi kwalunkwe mod li l-qorti nazzjonali jew l-awtorità tat-taxxa jikkunsidraw bħala mod adattat sabiex tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kienet tinħoloq fin-nuqqas tat-tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu l-prattika abbużiva?”

 Fuq id-domandi preliminari

 Fuq l-ewwel u t-tieni domanda

25      Permezz tal-ewwel u t-tieni domanda tagħha, li għandhom opportunità jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-fatt li impriża tirrikorri għal tranżazzjonijiet ta’ kiri ta’ assi bħalma huma dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, billi tinvolvi kumpannija terza intermedjarja, minflok ma tixtri direttament dawn l-assi, għandux l-effett ta’ ksib ta’ vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u jekk sa fejn l-imsemmija impriża ma tagħmilx, fl-ambitu tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tagħha, tranżazzjonijiet ta’ kiri, il-fatt li tirrikorri għal tali tranżazzjonijiet jikkostitwixxix prattika abbużiva.

26      Għandu jiġi mfakkar li l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni ma tistax tiġi estiża b’mod li tkopri l-prattiċi abbużivi ta’ operaturi ekonomiċi, jiġifieri t-tranżazzjonijiet li ma jitwettqux fl-ambitu ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali iżda biss bl-għan li jibbenefikaw b’mod abbużiv mill-vantaġġi previsti mid-dritt tal-Unjoni u li dan il-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi japplika wkoll fil-qasam tal-VAT (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Halifax et, punti 69 u 70, kif ukoll Ampliscientifica u Amplifin, punt 27).

27      Barra minn hekk, l-għażla, għal imprenditur, bejn tranżazzjonijiet eżentati u tranżazzjonijiet taxxabbli tista’ tiġi bbażata fuq bosta elementi, u b’mod partikolari, kunsiderazzjonijiet ta’ natura fiskali marbuta mas-sistema oġġettiva tal-VAT. Meta l-persuna taxxabbli għandha l-għażla bejn żewġ tranżazzjonijiet, is-Sitt Direttiva ma teżiġix li hija tagħżel dik li timplika l-ħlas tal-ikbar ammont ta’ VAT. Għall-kuntrarju, il-persuna taxxabbli għandha d-dritt li tagħżel l-istruttura tal-attività tagħha b’mod li tillimita d-dejn fiskali tagħha (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Halifax et, punt 73, kif ukoll Part Service, punt 47).

28      F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fil-qasam tal-VAT, il-konstatazzjoni tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva tirrikjedi li jkunu sodisfatti żewġ kundizzjonijiet.

29      Minn naħa, it-tranżazzjonijiet inkwistjoni, minkejja l-applikazzjoni formali tal-kundizzjonijiet previsti mid-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, għandu jkollhom bħala riżultat il-ksib ta’ vantaġġ fiskali li l-għoti tiegħu jmur kontra l-għan ta’ dawn id-dispożizzjonijiet (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Halifax et, punt 74, kif ukoll Part Service, punt 42).

30      Min-naħa l-oħra, għandu jirriżulta wkoll minn bosta elementi oġġettivi li l-iskop essenzjali tat-tranżazzjonijiet inkwistjoni huwa li jinkiseb vantaġġ fiskali. Fil-fatt, il-projbizzjoni ta’ prattiċi abbużivi ma hijiex rilevanti meta t-tranżazzjonijiet inkwistjoni jista’ jkollhom ġustifikazzjoni oħra apparti s-sempliċi ksib ta’ vantaġġi fiskali (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Halifax et, punt 75, kif ukoll Part Service, punt 42).

31      Fir-rigward tal-kawża prinċipali, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-iskop essenzjali tat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali kien dak li jinkiseb vantaġġ fiskali, jiġifieri li l-ħlas tal-ammont tal-VAT marbut mal-akkwisti inkwistjoni jinfirex b’mod li l-ħlas ta’ taxxa dovuta mill-Grupp Churchill jiġi ddifferit.

32      Madankollu, sabiex jiġi konkluż li kien hemm prattika abbużiva, jeħtieġ ukoll li, minkejja l-applikazzjoni formali tal-kundizzjonijiet previsti mid-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, dan il-vantaġġ fiskali jkun kuntrarju għall-għan ta’ dawn id-dispożizzjonijiet.

33      F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li t-tranżazzjonijiet ta’ kiri jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tas-Sitt Direttiva u li l-vantaġġ fiskali li jista’ possibbilment jirriżulta mill-użu ta’ dawn it-tranżazzjonijiet ma jikkostitwixxix, fih innifsu, vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet rilevanti ta’ din id-direttiva u tal-leġiżlazzjoni li tittrasponi lil din tal-aħħar.

34      Fil-fatt, persuna taxxabbli ma tistax tiġi kkritikata li tagħżel tranżazzjoni ta’ kiri li jagħtiha vantaġġ li jikkonsisti, skont id-deċiżjoni tar-rinviju, fil-fatt li l-ħlas tad-dejn fiskali tagħha jinfirex, minflok tranżazzjoni ta’ xiri, li ma jagħtihiex dan il-vantaġġ, ladarba l-VAT marbuta ma’ din it-tranżazzjoni ta’ kiri tiġi debitament u integralment imħallsa.

35      Issa, ma huwiex ikkontestat li dan huwa l-każ fir-rigward tal-VAT marbuta mat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fit-tilwima fil-kawża prinċipali u li, għal kull waħda minn dawn it-tranżazzjonijiet, il-kumpanniji kkonċernati ħallsu l-ammont korrett ta’ VAT output u naqqsu, meta setgħu, l-ammont korrett ta’ VAT input.

36      Fil-fatt, jekk Weald Leasing setgħet tnaqqas il-VAT marbuta mal-oġġetti li hija akkwistat, dan ma huwiex minħabba l-fatt li din il-kumpannija teżerċita attivitajiet ta’ assigurazzjoni iżda minħabba l-fatt li hija teżerċita attivitajiet ta’ kiri suġġetti għall-VAT u mhux eżentati.

37      Bl-istess mod, CML u CARC ma naqqsux il-VAT marbuta mal-kera mħallsa lil Suas, peress li, sal-ammont ta’ 99 % minnha, din kienet irrekuperabbli.

38      Barra minn hekk, l-użu ta’ tranżazzjoni ta’ kiri ta’ oġġett ma jimplikax, fih innifisu, li l-ammont tal-VAT marbut ma’ din it-tranżazzjoni huwa inqas minn dak li kien jitħallas li kieku l-oġġett inxtara.

39      Minħabba f’hekk, il-qorti tar-rinviju għandha tiddetermina, minn naħa, jekk il-kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta mal-operazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali humiex kuntrarji għad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva. Dan ikun partikolarment il-każ meta l-ammont tal-kera jiġi stabbilit f’livell baxx li ma huwiex normali u li ma jirrifletti ebda realtà ekonomika.

40      Min-naħa l-oħra, din il-qorti għandha wkoll tiddetermina jekk l-involviment f’dawn it-tranżazzjonijiet ta’ kumpannija terza intermedjarja, fil-każ ineżami Suas, huwiex ta’ natura li jostakola l-applikazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet.

41      F’dan ir-rigward, l-imsemmija qorti għandha tivverifika b’mod partikolari jekk, kif jirriżulta minn ċerti dokumenti fil-proċess u kif ġie osservat fis-seduta, l-involviment ta’ Suas fl-imsemmija tranżazzjonijiet żammx lill-Kummissarji milli japplikaw il-paragrafu 1 tal-Anness 6 tal-VAT Act 1994 fir-rigward ta’ dawn it-tranżazzjonijiet.

42      F’dan il-kuntest, l-argument ta’ Weald Leasing li l-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi ma japplikax għall-ksur ta’ din id-dispożizzjoni minħabba li din tal-aħħar taqa’ biss taħt id-dritt nazzjonali, ma jistax jintlaqa’, peress li din id-dispożizzjoni ġiet adottata fuq il-bażi tal-Artikolu 27 tas-Sitt Direttiva u tagħmel parti mil-leġiżlazzjoni nazzjonali li timplementa lil din id-direttiva.

43      Barra minn hekk, il-fatt li impriża li rrikorriet għal tranżazzjonijiet ta’ kiri bħalma huma dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma teżerċitax, fl-ambitu tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tagħha, tranżazzjonijiet ta’ kiri ma jaffettwax il-kunsiderazzjonijiet preċedenti.

44      Fil-fatt, il-konstatazzjoni tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva ma tirriżultax min-natura tat-tranżazzjonijiet kummerċjali li l-awtur tat-tranżazzjonijiet inkwistjoni normalment jeżerċita, iżda mill-għan, mill-iskop u mill-effetti ta’ dawn it-tranżazzjonijiet.

45      F’dawn iċ-ċirkustanzi, għall-ewwel u t-tieni domanda għandha tingħata r-risposta li l-vantaġġ fiskali li jirriżulta mill-fatt li impriża tirrikorri għal tranżazzjonijiet ta’ kiri ta’ assi bħalma huma dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, minflok ix-xiri dirett ta’ dawn l-assi, ma jikkostitwixxix vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, sakemm il-kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta ma’ dawn it-tranżazzjonijiet, partikolarment dawk li jirrigwardaw l-iffissar tal-ammont ta’ kera, jirriflettu kundizzjonijiet normali tas-suq u sakemm l-involviment ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet ma jkunx ta’ natura li jostakola l-applikazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, li huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tivverifika. Il-fatt li din l-impriża ma teżerċitax, fl-ambitu tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tagħha, tranżazzjonijiet ta’ kiri huwa irrilevanti f’dan ir-rigward.

 Fuq it-tielet domanda

46      Fid-dawl tar-risposta mogħtija għall-ewwel u t-tieni domanda, ma hemmx lok li tingħata risposta għat-tielet domanda.

 Fuq ir-raba’ domanda

47      Permezz tar-raba’ domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, dwar kif għandha tiddefinixxi mill-ġdid it-tranżazzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali jekk dawn it-tranżazzjonijiet jew parti minnhom kienu jikkostitwixxu prattika abbużiva.

48      F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li meta l-eżistenza ta’ prattika abbużiva tkun ġiet ikkonstatata, it-tranżazzjonijiet involuti fiha għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tat-tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu din il-prattika abbużiva (ara s-sentenza Halifax et, iċċitata iktar ’il fuq, punti 94 u 98).

49      Għalhekk, fl-ewwel lok, huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tiddetermina, fuq il-bażi tal-indikazzjonijiet ipprovduti fir-risposta għall-ewwel u t-tieni domanda, jekk ċerti elementi tat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali kinux jikkostitwixxu prattika abbużiva.

50      Jekk dan kien il-każ, huwa l-kompitu ta’ din il-qorti, fit-tieni lok, li tiddefinixxi mill-ġdid dawn it-tranżazzjonijiet b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tal-elementi kostituttivi ta’ din il-prattika abbużiva.

51      Għalhekk, fil-każ li l-qorti tar-rinviju tasal għall-konklużjoni li ċerti kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta mat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali u/jew l-intervent ta’ Suas f’dawn it-tranżazzjonijiet jikkostitwixxu prattika abbużiva, din il-qorti għandha tiddefinixxi mill-ġdid l-imsemmija tranżazzjonijiet mingħajr ma tieħu inkunsiderazzjoni l-eżistenza ta’ Suas u/jew billi tvarja jew tħalli inapplikabbli dawn il-kundizzjonijiet kuntrattwali.

52      F’dan il-kuntest, id-definizzjoni mill-ġdid min-naħa ta’ din l-imsemmija qorti ma għandhiex tmur lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex tiġi żgurata l-impożizzjoni eżatta tal-VAT u tiġi evitata l-frodi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Halifax et, iċċitata iktar ’il fuq, point 92).

53      F’dawn iċ-ċirkustanzi, għar-raba’ domanda għandha tingħata r-risposta li jekk ċerti kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta mat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali u/jew l-intervent ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet jikkostitwixxu prattika abbużiva, l-imsemmija tranżazzjonijiet għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tal-elementi abbużivi ta’ dawn il-kundizzjonijiet u/jew tal-intervent ta’ din il-kumpannija.

 Fuq l-ispejjeż

54      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

1)      Il-vantaġġ fiskali li jirriżulta mill-fatt li impriża tirrikorri għal tranżazzjonijiet ta’ kiri ta’ assi bħalma huma dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, minflok ix-xiri dirett ta’ dawn l-assi, ma jikkostitwixxix vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan tad-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 95/7/KE, tal-10 ta’ April 1995, u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, sakemm il-kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta ma’ dawn it-tranżazzjonijiet, partikolarment dawk li jirrigwardaw l-iffissar tal-ammont ta’ kera, jirriflettu kundizzjonijiet normali tas-suq u sakemm l-involviment ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet ma jkunx ta’ natura li jostakola l-applikazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, li huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tivverifika. Il-fatt li din l-impriża ma teżerċitax, fl-ambitu tat-tranżazzjonijiet kummerċjali normali tagħha, tranżazzjonijiet ta’ kiri huwa irrilevanti f’dan ir-rigward.

2)      Jekk ċerti kundizzjonijiet kuntrattwali marbuta mat-tranżazzjonijiet ta’ kiri inkwistjoni fil-kawża prinċipali u/jew l-intervent ta’ kumpannija terza intermedjarja f’dawn it-tranżazzjonijiet jikkostitwixxu prattika abbużiva, l-imsemmija tranżazzjonijiet għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tal-elementi abbużivi ta’ dawn il-kundizzjonijiet u/jew tal-intervent ta’ din il-kumpannija.

Firem


* Lingwa tal-kawża: l-Ingliż.