SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)
15 ta’ Jannar 2009 ( *1 )
“Direttiva 2001/83/KE — Punt 2 tal-Artikolu 1 u Artikolu 2(2) — Kunċett ta’ “prodott mediċinali minħabba użu” — Prodott li l-klassifikazzjoni tiegħu bħala prodott mediċinali minħabba użu mhijiex stabbilita — Teħid inkunsiderazzjoni tad-dożaġġ ta’ sustanzi attivi”
Fil-Kawża C-140/07,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-Bundesverwaltungsgericht (il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tal-14 ta’ Diċembru 2006, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-, fil-proċedura
Hecht-Pharma GmbH
vs
Staatliches Gewerbeaufsichtsamt Lüneburg,
fil-preżenza ta’:
Vertreterin des Bundesinteresses beim Bundesverwaltungsgericht,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),
komposta minn P. Jann, President tal-Awla, M. Ilešič, A. Tizzano, A. Borg Barthet (Relatur) u J.-J. Kasel, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: V. Trstenjak,
Reġistratur: M.-A. Gaudissart, Kap ta’ Diviżjoni,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-24 ta’ April 2008,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
— |
għal Hecht-Pharma GmbH, minn C. Sachs, Rechtsanwältin, |
— |
għal Staatliches Gewerbeaufsichtsamt Lüneburg, minn H. Laackmann, bħala aġent, |
— |
għall-Gvern Grieg, minn N. Dafniou u O. Patsopoulou kif ukoll minn M. Apessos, bħala aġenti, |
— |
għall-Gvern Pollakk, minn E. Ośniecka-Tamecka kif ukoll minn T. Krawczyk u P. Dąbrowski, bħala aġenti, |
— |
għall-Gvern tar-Renju Unit, minn Z. Bryanston-Cross, bħala aġent, assistita minn A. Henshaw, barrister, |
— |
għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn B. Stromsky, B. Schima u G. Wilms, bħala aġenti, |
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tad-19 ta’ Ġunju 2008,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2001/83/KEE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tas-6 ta’ Novembru 2001, dwar il-kodiċi tal-Komunità li għandu x’jaqsam ma’ prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem (ĠU L 311, p. 67), kif emendata bid-Direttiva 2004/27/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal- (ĠU L 136, p. 34, iktar ’il quddiem id-“Direttiva 2001/83”), u b’mod partikolari l-punt 2 tal-Artikoli 1 u l-Artikolu 2(2) tagħha. |
2 |
Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Hecht-Pharma GmbH (iktar ’il quddiem “Hecht-Pharma”) u Staatliches Gewerbeaufsichtsamt Lüneburg dwar il-klassfika ta’ prodott imsejjaħ “Red Rice” bħala suppliment tal-ikel jew bħala prodott mediċinali għall-finijiet tal-kummerċjalizzazzjoni tiegħu fis-suq Ġermaniż. |
Il-kuntest ġuridiku
Il-leġiżlazzjoni Komunitarja
3 |
Il-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2001/83, fil-verżjoni oriġinali tagħha, jipprovdi li “prodott mediċinali” għandu jfisser: “Kull sustanza jew taħlita ta’ sustanzi għat-trattatament jew prevenzjoni ta’ mard fil-bnedmin. Kull sustanza jew taħlita ta’ sustanzi li tista’ tkun amministrata lill-bniedem bil-ħsieb li ssir dijanjosi medika jew li terġa tagħti, tikkoreġi jew tibdel il-funzjonijiet fisjoloġiċi fil-bniedem hija meqjusa wkoll bħala prodott mediċinali […]” |
4 |
Skont l-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2001/83, għandhom issa jitqiesu bħala “prodotti mediċinali”:
|
5 |
L-Artikolu 2(1) u (2) tad-Direttiva 2001/83 jipprovdu: “1. Din id-Direttiva għandha tgħodd għall-prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem maħsuba li jitqiegħdu fis-suq fl-Istati Membri [u li] jkunu [jew] preparati industrijalment jew manifatturati b’metodu li jinvolvi proċess industrijali. 2. F’każi ta’ dubju, fejn, waqt li jittieħed kont tal-karatteristiċi kollha tiegħu, prodott jista’ jaqa’ taħt id-definizzjoni ta’ “prodott mediċinali” […] u taħt id-definizzjoni ta’ prodott kopert b’leġislazzjoni oħra tal-Komunità id-disposizzjonijiet ta’ din id-Direttiva għandhom jgħoddu.” |
6 |
Il-Premessi 2 sa 4 u 7 tad-Direttiva 2004/27 jipprovdu:
[…]
|
Il-leġiżlazzjoni nazzjonali
7 |
Skont l-Artikolu 69(1) tal-liġi dwar il-prodotti mediċinali (Arzneimittelgesetz), l-awtoritajiet kompetenti Ġermaniżi għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex itemmu kull ksur ikkonstatat jew biex jipprevjenu ksur fil-futur. Huma jistgħu b’mod partikolari jipprojbixxu t-tqegħid fis-suq ta’ prodotti mediċinali meta ma jkunx hemm l-awtorizzazzjoni jew ir-reġistrazzjoni meħtieġa għalihom. |
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
8 |
Matul ix-xahar ta’ Settembru 2002, Hecht-Pharma, li topera negozju farmaċewtiku bl-ingrossa, qiegħdet fis-suq Ġermaniż prodott kompost minn ross aħmar iffermentat taħt l-isem “Red Rice 330 mg GPH Kapseln”. |
9 |
Il-kapsuli inkwistjoni jinbiegħu fi fliexken tal-plastik, li t-tikketti tagħhom jagħtu, b’mod partikolari, dawn l-ispeċifikazzjonijiet: “Red Rice, 330 mg, suppliment tal-ikel li jikkonsisti f’ross iffermentat, kapsula tikkorrispondi għal 1,33 mg ta’ monakolina K”. Il-parir dwar l-użu jgħid hekk: “bħala suppliment tal-ikel, kapsula waħda, minn darba sa tliet darbiet kuljum”. |
10 |
B’deċiżjoni tad-19 ta’ Diċembru 2002, il-Bezirksregierung Lüneburg pprojbixxiet lil Hecht-Pharma milli tqiegħed il-prodott inkwistjoni fil-kawża prinċipali fis-suq Ġermaniż għar-raġuni li dan kien jikkonsisti fi prodott mediċinali suġġett għal awtorizzazzjoni ta’ tqegħid fis-suq u dan ma kellux din l-awtorizzazzjoni. |
11 |
Hecht-Pharma ppreżentat rikors kontra din id-deċiżjoni quddiem il-Bezirksregierung Lüneburg. Peress li r-rikors tagħha ġie miċħud b’deċiżjoni tal-11 ta’ Ġunju 2003, Hecht-Pharma ppreżentat rikors kontra din l-aħħar deċiżjoni quddiem il-Verwaltungsgericht, li ċaħditu b’sentenza tat-. |
12 |
Skont in-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht, li permezz tas-sentenza tat-23 ta’ Marzu 2006, ċaħdet l-appell ta’ Hecht-Pharma li hija ppreżentat kontra s-sentenza tal-Verwaltungsgericht, il-projbizzjoni ta’ bejgħ ikkontestata hija ġġustifikata mill-fatt li l-prodott inkwistjoni fil-kawża prinċipali huwa prodott mediċinali. |
13 |
In-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht iddeċidiet li l-leġiżlazzjoni fuq il-prodotti mediċinali kienet applikabbli minħabba li dan il-prodott jista’ jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-definizzjoni ta’ prodott mediċinali minħabba użu. Fil-fatt, huwa fih proporzjonijiet sinjifikattivi ta’ monakolina K. Din is-sustanza attiva hija identika għal-lovastina, inibitriċi tas-sinteżi tal-kolesterol li, bħala sustanza attiva, tinsab fil-kompożizzjoni ta’ diversi prodotti mediċinali suġġetti għal preskrizzjoni. |
14 |
Minn dan in-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht iddeduċiet li l-prodott inkwistjoni fil-kawża prinċipali huwa ta’ natura li jnaqqas livell eċċessiv ta’ kolesterol u b’hekk jista’ jikkontribwixxi biex jintlaħaq objettiv terapewtiku. Hija żżid li l-inibituri tas-sinteżi tal-kolesterol, barra minn hekk, jista’ jkollhom effetti ħżiena u serji fuq il-muskoli u fuq il-kliewi. |
15 |
Skont in-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht, Hecht-Pharma ma tistax tibbaża ruħha fuq il-fatt li, meta titqies id-doża rakkomandata, huwa eskluż li l-prodott inkwistjoni għandu azzjoni farmakoloġika. Hija fil-fatt iddeċidiet li ma jistax jiġi dedott mill-fatt li d-doża rakkomandata hija ekwivalenti għal doża fil-ġurnata ta’ 1.33 sa 4 mg ta’ monakolina K, li tidher dgħajfa meta pparagunata mad-doża ta’ kuljum ta’ 10 sa 80 mg rakkomandata għal-lovastina, li l-imsemmi prodott m’għandux azzjoni farmakoloġika. |
16 |
In-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht iżżid li, għalkemm id-doża rakkomandata fil-ġurnata tikkorrispondi għal doża dgħajfa ta’ monakolina K meta pparagunata ma’ dik li tinsab fil-prodotti mediċinali suġġetti għal preskrizzjoni, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni li l-preparazzjonijiet ikkumerċjalizzati bħala supplimenti tal-ikel huma ġeneralment imwettqa mingħajr kontroll u f’dożi ikbar mid-doża rakkomandata. |
17 |
Barra minn hekk, in-Niedersächsisches Oberverwaltungsgericht indikat li jekk il-prova ta’ azzjoni farmakoloġika ma tiġix stabbilita b’ċertezza, għandha tiġi applikata r-regola f’każ ta’ dubju prevista mill-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83. L-implementazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni mhijiex suġġetta għall-kundizzjoni li jiġi stabbilit li l-kriterji tal-kunċett ta’ prodott mediċinali huma sodisfatti. Huwa biżżejjed li l-prodott jista’ jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-definizzjoni ta’ prodott mediċinali. |
18 |
Hecht-Pharma ppreżentat rikors ta’ “Reviżjoni”, mis-sentenza tan-Niedersächsische Oberverwaltungsgericht. |
19 |
Peress li qieset li l-eżitu tal-kawża kien jeħtieġ interpretazzjoni tad-dritt Komunitarju, il-Bundesverwaltungsgerich iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tressaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ewwel domanda
20 |
Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment issaqsi jekk l-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83 għandux jiġi interpretat fis-sens li din id-direttiva tapplika għal prodott li l-klassifikazzjoni tiegħu bħala prodott mediċinali minħabba użu ma ġietx stabilita, mingħajr ma tista’ tiġi eskluża. Hija tixtieq tkun taf ukoll, jekk huwa l-każ, liema grad ta’ probabbiltà, u għaldaqstant liema grad ta’ verifika tal-fatti, huwa meħtieġ sabiex tiġi ġġustifikata l-applikazzjoni tad-Direttiva 2001/83. |
21 |
L-ewwel nett, għandu jiġi kkonstatat li kemm l-Artikolu 2 tad-Direttiva 2001/83, fil-verżjoni inizjali tagħha, kif ukoll l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2001/83, jipprovdu essenzjalment, li din id-direttiva tapplika għall-prodotti mediċinali għall-użu mill-bniedem intiżi għat-tqiegħid fis-suq fl-Istati Membri u li huma manifatturati industrijalment. |
22 |
Il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2001/83 huwa b’hekk limitat għall-prodotti li huma prodotti mediċinali manifatturati industrijalment, bl-esklużjoni ta’ prodotti li ma jaqgħu taħt ebda waħda jew l-oħra mid-definizzjonijiet ta’ prodott mediċinali li jinsabu fl-Artikolu 1(2)(a) u(b) tal-istess direttiva. |
23 |
Din il-konstatazzjoni mhijiex invalidata mill-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83. |
24 |
Fil-fatt, mill-Premessa 7 tad-Direttiva 2004/27 jirriżulta li l-imsemmija dispożizzjoni ġiet introdotta fid-Direttiva 2001/83 sabiex jiġi ppreċiżat li, meta prodott jaqa’ kemm taħt id-definizzjoni ta’ prodott mediċinali u dik ta’ prodotti oħra rregolati, dan għandu jkun suġġett għad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2001/83. B’hekk, l-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83 jibda mill-premessa li l-prodott ikkonċernat jissodisfa l-kundizzjonijiet sabiex ikun prodott mediċinali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza HLH Warenvertrieb u Orthica, iċċitata iktar ’il fuq, punti 43 u 44). |
25 |
F’dan ir-rigward għandu jiġi mfakkar li, kuntrarjament għall-kunċett ta’ prodott mediċinali minħabba l-preżentazzjoni, li l-interpretazzjoni wiesgħa tiegħu hija intiża sabiex tħares lill-konsumaturi mill-prodotti li m’għandhomx l-effettività li huma għandhom dritt jistennew, il-kunċett ta’ prodott mediċinali minħabba użu jfittex li jkopri l-prodotti li l-proprjetajiet farmakoloġiċi tagħhom ġew xjentifikament stabbiliti u li huma ġenwinament maħsuba sabiex issir dijanjosi medika jew sabiex jirrestawraw, jikkoreġu jew jimmodifikaw l-funzjonijiet fiżjoloġiċi (sentenza tal-15 ta’ Novembru 2007, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, C-319/05, Ġabra p. I-9811, punt 61). |
26 |
Għaldaqstant, id-Direttiva 2001/83 ma tapplikax għal prodott li l-klassifikazzjoni tiegħu bħala prodott mediċinali fis-sens tal-inċiż (b) tal-punt 2 tal-Artikolu 1 ta’ din id-direttiva mhijiex stabbilita, jiġifieri prodott li l-kapaċità tiegħu li jirrestawra, jikkoreġi jew jimmodifika l-funzjonijiet fiżjoloġiċi billi jeżerċita azzjoni farmaloġika, immunoloġika jew metabolika, jew l-kapaċità tiegħu li jwettaq dijanjosi medika ma ġewx xjentifikament ikkonstatati. |
27 |
Din l-interpretazzjoni hija sostnuta mill-ġurisprudenza li tipprovdi li l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2001/83 — li hija intiża sabiex tiggarantixxi, minbarra l-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, il-moviment liberu tal-merkanzija fi ħdan il-Komunità — m’għandhiex toħloq ostakoli għall-moviment liberu tal-merkanzija li jkunu sproporzjonati għall-għan imfittex ta’ protezzjoni tas-saħħa (ara f’dan is-sens, is-sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanija, iċċitata iktar ’il fuq, punti 62 u 71). |
28 |
Barra minn hekk, għandu jingħad ukoll li din l-interpretazzjoni ma tqiegħedx inkwistjoni l-ġurisprudenza li skontha għadu possibbli li jibqgħu, fl-istat attwali tad-dritt Komunitarju, differenzi bejn l-Istati Membri, fil-klassifikazzjoni tal-prodotti bħala prodotti mediċinali jew bħala prodotti tal-ikel. B’hekk, mhuwiex eskluż li Stat Membru jikklassifika prodott bħala prodott mediċinali minħabba użu waqt li Stat Membru ieħor iqis li l-prova li prodott huwa prodott mediċinali minħabba użu mhijiex aġġornata mal-istat attwali ta’ għarfien xjentifiku (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi HLH Warenvertrieb u Orthica, iċċitata iktar ’il fuq, punt 56). |
29 |
Għaldaqstant, ir-risposta għall-ewwel parti tal-ewwel domanda tagħha hija li l-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83 għandu jiġi interpretat fis-sens li din id-direttiva ma tapplikax għal prodott li l-klassifikazzjoni tiegħu bħala prodott mediċinali minħabba użu mhijiex xjentifikament stabbilita, mingħajr ma jkun jista’ jiġi eskluż dan. |
30 |
Fir-rigward ta’ din ir-risposta, mhemmx lok li tingħata risposta għat-tieni parti tal-ewwel domanda. |
Fuq it-tielet domanda
31 |
Permezz tat-tielet domanda tagħha, li għandha tiġi ttrattata qabel it-tieni, il-qorti tar-rinviju ssaqsi jekk, wara l-emenda tad-definizzjoni ta’ prodott mediċinali bid-Direttiva 2004/27, l-inċiż (b) tal-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2001/83 għandux jiġi interpretat fis-sens li l-kriterji tal-modalitajiet ta’ użu ta’ prodott, il-firxa tad-distribuzzjoni tiegħu, l-għarfien li l-konsumaturi għandhom tiegħu u l-perikli li jistgħu jirriżultaw mill-użu tiegħu, mogħtija mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, jibqgħu rilevanti sabiex jiġi deċiż jekk dan il-prodott jaqax taħt id-definizzjoni ta’ prodott mediċinali minħabba użu. |
32 |
Fil-ġurisprudenza preċedenti għall-emenda tad-Direttiva 2001/83 bid-Direttiva 2004/27, il-Qorti tal-Ġustizzja indikat li, sabiex jiġi deċiż jekk prodott jaqax fid-definizzjoni ta’ prodott mediċinali minħabba użu, l-awtoritajiet nazzjonali, li jaġixxu taħt is-superviżjoni tal-qrati, għandhom jiddeċiedu każ b’każ, fid-dawl tal-karatteristiċi kollha tal-prodott, fosthom, b’mod partikolari, il-kompożizzjoni tiegħu, il-proprjetajiet farmakoloġiċi tiegħu, sa fejn jistgħu jiġu stabbiliti fl-istat attwali tal-għarfien xjentifiku, il-mod kif jintuża, il-firxa tad-distribuzzjoni tiegħu, l-għarfien tiegħu fost il-konsumaturi u r-riskji li jistgħu jirriżultaw mill-użu tiegħu (sentenzi ċċitati iktar ’il fuq HLH Warenvertrieb u Orthica, punt 51, kif ukoll Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, punt 55). |
33 |
B’hekk kif jirriżulta mill-Premessa 7 tagħha, l-emendi li saru bid-Direttiva 2004/27 għad-definizzjoni ta’ prodott mediċinali għandhom bħala għan li jieħdu inkunsiderazzjoni l-bidu ta’ terapiji ġodda u n-numru dejjem jikber ta’ prodotti msejħa “borderline”. B’hekk sabiex jiġu evitati s-sitwazzjonijiet ta’ dubju fir-rigward tal-leġiżlazzjoni applikabbli, id-definizzjoni ġiet ippreċiżata u tispeċifika llum it-tip ta’ azzjoni — farmakoloġika, immunoloġiku jew metabolika — għandu jeżerċita prodott mediċinali bil-ħsieb li jiġu restawrati, korretti jew modifikati l-funzjonijiet fiżjoloġiċi tal-bniedem. |
34 |
Tali preċiżjoni setgħet dehret neċessarja għal-leġiżlatur Komunitarju sa fejn l-effet fiżjoloġiku mhuwiex speċifiku għall-prodotti mediċinali, iżda jagħmel ukoll parti mill-kriterji użati mid-definizzjoni ta’ suppliment ta’ ikel (sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 63). |
35 |
Min-naħa l-oħra, m’hemm xejn li jindika fl-emendi li saru fid-definizzjoni ta’ prodott mediċinali bid-Direttiva 2004/27, intenzjoni li jiġu emendati l-kriterji msemmija mill-ġurisprudenza, barra n-neċessità li issa jittieħdu inkusiderazzjoni, minbarra l-proprjetajiet farmaloġiċi ta’ prodott, il-proprjetajiet immunoloġiċi u metaboliċi tiegħu. |
36 |
L-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2001/83, introdott bid-Direttiva 2004/27, jafferma mill-ġdid l-approċċ li ħadet il-ġurisprudenza billi jfakkar li, sabiex jiġi determinat jekk prodott jaqax taħt id-definizzjoni ta’ prodott mediċinali, għandu “jittieħed kont tal-karatteristiċi kollha tiegħu”. |
37 |
Għaldaqstant, ir-risposta li għandha tingħata għat-tielet domanda hija li l-inċiż (b) tal-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2001/83 għandu jiġi interpretatat fis-sens li l-kriterji tal-modalitajiet ta’ użu ta’ prodott, il-firxa tad-distribuzzjoni tiegħu, l-għarfien tiegħu li l-konsumaturi għandhom u r-riskji li jistgħu jirriżultaw mill-użu tiegħu jibqgħu rilevanti sabiex jiġi deċiż jekk dan il-prodott jaqax taħt id-definizzjoni ta’ prodott mediċinali minħabba użu. |
Fuq it-tieni domanda
38 |
Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju ssaqsi essenzjalment jekk l-inċiż (b) tal-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2001/83 għandux jiġi interpretat fis-sens li prodott jista’ jiġi kklassifikat bħala prodott mediċinali minħabba użu meta, fid-dawl tal-kompożizzjoni tiegħu — inkluż id-dożaġġ f’sustanzi attivi — u taħt kundizzjonijiet normali ta’ użu, mhuwiex kapaċi li jirrestawra, jikkorreġi jew jimmodika l-funzjonijiet fiżjoloġiċi. Hija ssaqsi l-Qorti tal-Ġustizzja ukoll fuq il-kwistjoni dwar jekk id-dożaġġ f’sustanzi attivi ta’ prodott għandux jittieħed inkunsiderazzjoni sabiex tiġi evalwata l-kapaċità ta’ dan il-prodott li jeżerċita “azzjoni farmakoloġika” jew il-kapaċità tiegħu li “[j]ibdel il-funzjonijiet fisjoloġiċi fil-bniedem”. |
39 |
L-ewwel nett, għandu jiġi mfakkar li, hekk kif jirriżulta mill-punti 32 u 33 ta’ din is-sentenza, sabiex jiġi deċiż jekk prodott jaqax taħt id-definizzjoni ta’ prodott mediċinali minħabba użu fis-sens tad-Direttiva 2001/83, l-awtoritajiet nazzjonali, li jaġixxu taħt is-superviżjoni tal-qrati, għandhomx jiddeċiedu każ b’każ, fid-dawl tal-karatteristiċi kollha tal-prodott, fosthom, b’mod partikolari, il-kompożizzjoni tiegħu, il-proprjetajiet farmakoloġiċi, immunoloġiċi jew metaboliċi tiegħu, sa fejn jistgħu jiġu stabbiliti fl-istat attwali tal-għarfien xjentifiku, il-mod kif jintuża, il-firxa tad-distribuzzjoni tiegħu, kemm huwa magħruf fost il-konsumaturi u r-riskji li jistgħu jirriżultaw mill-użu tiegħu. |
40 |
Isegwi li ma jistax jiġi sistematikament ikklassifikat bħala prodott mediċinali minħabba użu kull prodott li fil-kompożizzjoni tiegħu hemm sustanza li għandha effett fiżjoloġiku, mingħajr ma l-awtorità kompetenti tipproċedi, bil-diliġenza meħtieġa, għal evalwazzjoni każ b’każ ta’ kull prodott, filwaqt li tieħu kont tal-proprjetajiet farmaloġiċi, immunoloġiċi u metaboliċi tiegħu sa fejn jistgħu jiġu stabbiliti fl-istat attwali tal-għarfien xjentifiku. |
41 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li l-kriterju tal-kapaċità li jiġu restawrati, ikkorreġuti jew immodifikati l-funzjonijiet fiżjoloġiċi m’għandux iwassal biex prodotti li, filwaqt li jkollhom effett fuq il-ġisem tal-bniedem, ma jkollhomx effett fiżjoloġiku sinjifikattiv fuq il-ġisem tal-bniedem u b’hekk ma jimmodifikawx fil-veru sens tal-kelma l-kundizzjonijiet tal-funzjonament tiegħu, jiġu kklassifikati bħala prodott mediċinali minħabba użu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 60). |
42 |
Minn dan isegwi li, barra mill-każ ta’ sustanzi jew kompożizzjonijiet intiżi sabiex isir dijanjosi medika, prodott ma jistax jiġi kkunsidrat bħala prodott mediċinali minħabba l-użu meta, fid-dawl tal-kompożizzjoni tiegħu — inkluż id-dożaġġ f’sustanzi attivi — u taħt il-kundizzjonijiet normali ta’ użu, mhuwiex kapaċi li jirrestawra, jikkorreġi jew jimmodika b’mod sinjifikattiv il-funzjonijiet fiżjoloġiċi fil-bniedem. |
43 |
Fir-rigward tat-tieni parti tad-domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju, għandu jiġi mfakkar li jikkostitwixxi prodott mediċinali minħabba użu, fis-sens tal-Artikolu 1(2)(b) tad-Direttiva 2001/83, prodott użat mill-bniedem jew li jiġi amministrat lilu sabiex, b’mod partikolari, “li jiġu restawrati, korretti jew modifikati funzjonijiet fiżjoloġiċi bl-eżerċitar ta’ azzjoni farmakoloġika, immunoloġika jew metabolika”. |
44 |
Għaldaqstant, id-distinzjoni li tagħmel il-qorti tr-rinviju bejn il-kapaċità li tiġi eżerċitata azzjoni farmaloġika u l-kapaċità li jiġu mmodifikati l-funzjonijiet fiżjoloġiċi hija rrilevanti għall-klassifikazzjoni ta’ prodott bħala prodott mediċinali minħabba użu. |
45 |
Konsegwentement, ir-risposta li għandha tingħata għat-tieni domanda hija li l-inċiż (b) tal-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 2001/83 għandu jiġi interpretat fis-sens li, barra mill-każ ta’ sustanzi jew kompożizzjonijiet intiżi sabiex issir dijanjosi medika, prodott ma jistax jiġi kkunsidrat li huwa prodott mediċinali fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, meta, fid-dawl tal-kompożizzjoni tiegħu — inkluż id-dożaġġ tiegħu f’sustanzi attivi — u taħt il-kundizzjonijiet normali ta’ użu, mhuwiex kapaċi jirrestawra, jikkorreġi jew jimmodika b’mod sinjifikattiv il-funzjonijiet fiżjoloġiċi billi jeżerċita azzjoni farmakoloġika, immunoloġika jew metabolika. |
Fuq l-ispejjeż
46 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja, (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.