IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 18.5.2022

COM(2022) 230 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Il-Pjan REPowerEU

{SWD(2022) 230 final}

Introduzzjoni

L-aggressjoni militari mhux provokata u mhux ġustifikata tar-Russja kontra l-Ukrajna, fixklet bil-kbir is-sistema tal-enerġija tad-dinja. Din ikkawżat tbatija bħala riżultat ta’ prezzijiet għoljin tal-enerġija u żiedet it-tħassib dwar is-sigurtà tal-enerġija, u tat prominenza lid-dipendenza żejda tal-UE fuq l-importazzjonijiet tal-gass, iż-żejt u l-faħam mir-Russja. Ammonti għoljin imħallsa għall-fjuwils fossili tar-Russja qed jgħinu lir-Russja ssostni l-gwerra tagħha kontra l-Ukrajna.

F’Marzu 2022, il-mexxejja tal-UE qablu fil-Kunsill Ewropew 1 li gradwalment jeliminaw id-dipendenza tal-Ewropa fuq l-importazzjonijiet tal-enerġija mir-Russja malajr kemm jista’ jkun. Abbażi tal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni 2 , huma stiednu lill-Kummissjoni biex tressaq malajr pjan dettaljat REPowerEU. L-importazzjonijiet tal-faħam u ż-żejt issa għandhom jiġu koperti mir-reġim tas-sanzjonijiet. L-interruzzjonijiet riċenti fil-provvista tal-gass lill-Bulgarija u lill-Polonja juru l-urġenza li jiġi indirizzat in-nuqqas ta’ affidabbiltà tal-provvisti tal-enerġija Russi.

REPowerEU huwa dwar it-tnaqqis rapidu tad-dipendenza tagħna fuq il-fjuwils fossili Russi billi nħaffu t-tranżizzjoni għal enerġija nadifa u ningħaqdu flimkien biex niksbu sistema tal-enerġija aktar reżiljenti u Unjoni tal-Enerġija reali.

Din is-sena diġà nistgħu nnaqqsu b’mod sinifikanti d-dipendenza tagħna fuq il-fjuwils fossili Russi, u naċċelleraw it-tranżizzjoni tal-enerġija. Filwaqt li nibnu fuq il-pakkett ta’ proposti Fit for 55 u t-tlestija tal-azzjonijiet dwar is-sigurtà tal-provvista u l-ħżin tal-enerġija, dan il-pjan REPowerEU jippreżenta sett addizzjonali ta’ azzjonijiet biex 3 :

·niffrankaw l-enerġija;

·niddiversifikaw il-provvisti;

·nissostitwixxu malajr il-fjuwils fossili billi naċċelleraw it-tranżizzjoni tal-Ewropa lejn enerġija nadifa;

·ngħaqqdu b’mod intelliġenti l-investimenti u r-riformi.

Meħuda flimkien, dawn l-azzjonijiet se jittrasformaw strutturalment is-sistema tal-enerġija tal-UE. Dawn jeħtieġu koordinazzjoni effettiva bejn il-miżuri regolatorji u infrastrutturali Ewropej, kif ukoll l-investiment u r-riformi nazzjonali u d-diplomazija konġunta dwar l-enerġija. Dawn jirrikjedu wkoll koordinazzjoni bejn l-azzjoni min-naħa tad-domanda, biex jitnaqqas il-konsum tal-enerġija u biex il-proċessi industrijali jiġu ttrasformati biex il-gass, iż-żejt u l-faħam jiġu sostitwiti b’elettriku rinnovabbli u b’idroġenu mingħajr fjuwils fossili, b’azzjoni min-naħa tal-provvista biex jinħolqu l-kapaċità u l-qafas għall-introduzzjoni u l-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli.

Il-pubbliku jistenna li l-UE u l-Istati Membri tagħha jsegwu l-impenji li saru biex titnaqqas id-dipendenza tagħna fuq il-fjuwils fossili Russi. 85 % tal-persuni mistħarrġa jemmnu li l-UE għandha tnaqqas id-dipendenza tagħha fuq il-gass u ż-żejt Russi malajr kemm jista’ jkun. 84 % jaqblu li l-aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna tagħmilha aktar urġenti għall-Istati Membri tal-UE li jinvestu fl-enerġija rinnovabbli 4 .

Filwaqt li xi Stati Membri diġà ħabbru l-intenzjoni tagħhom li jtemmu l-importazzjonijiet tal-fjuwils fossili mir-Russja, l-ebda Stat Membru ma jista’ jindirizza din l-isfida waħdu. Bit-twettiq ta’ valutazzjonijiet konġunti tal-ħtiġijiet u ppjanar, xiri konġunt u koordinazzjoni akbar, se niżguraw li t-tneħħija gradwali tad-dipendenza tagħna fuq il-fjuwils fossili Russi tkun tista’ tinkiseb u tkun affordabbli għall-Istati Membri kollha. Il-leġiżlazzjoni dwar l-enerġija rinnovabbli u l-effiċjenza enerġetika se tgħin biex jintlaħqu miri ambizzjużi. Netwerk tal-enerġija tal-UE verament interkonness u reżiljenti se jipprovdi sigurtà tal-enerġija għal kulħadd. Dawn l-azzjonijiet jikkostitwixxu l-pjan tagħna li nagħtu nifs ġdid lill-UE.

1.Iffrankar tal-enerġija

L-iffrankar huwa l-aktar mod rapidu u rħis biex tiġi indirizzata l-kriżi attwali tal-enerġija. It-tnaqqis fil-konsum tal-enerġija jnaqqas il-kontijiet għoljin tal-enerġija tal-unitajiet domestiċi u tal-kumpaniji fuq terminu qasir u twil, u jnaqqas l-importazzjonijiet tal-fjuwils fossili Russi. It-tnaqqis tal-konsum tal-enerġija permezz ta’ effiċjenza ogħla huwa komponent vitali tat-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa li jżid ir-reżiljenza tal-ekonomija tal-UE u jipproteġi l-kompetittività tagħha kontra l-prezzijiet għoljin tal-fjuwils fossili.

L-iffrankar tal-enerġija se jgħin biex il-provvisti tagħna jservu aktar fix-xhur kritiċi li ġejjin, waqt li l-investimenti jkunu qed jiġu introdotti. Il-Komunikazzjoni tal-UE dwar is-Salvagwardja tal-Enerġija li takkumpanjaha tippreżenta approċċ fuq żewġ binarji: it-tisħiħ tal-bidla strutturali b’miżuri ta’ effiċjenza fl-enerġija fuq terminu medju sa twil u l-kisba ta’ ffrankar immedjat tal-enerġija permezz ta’ bidliet fl-imġiba.

Fit for 55 inaqqas il-konsum tal-gass tagħna bi 30 % sal-2030, u aktar minn terz ta’ dan l-iffrankar se jiġi mill-kisba tal-mira tal-effiċjenza enerġetika tal-UE. L-immudellar aġġornat jivvaluta l-impatt tat-tneħħija gradwali tad-dipendenza fuq il-fjuwils fossili Russi 5 f’termini ta’ prezzijiet ogħla tal-enerġija u użu aktar baxx tal-gass naturali. Tnaqqis ulterjuri fil-konsum tal-enerġija meta mqabbel mal-proposta preċedenti tad-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika 6 u miri ogħla għall-enerġija rinnovabbli jippermettu lill-UE tilħaq bis-sħiħ l-objettivi tar-REPowerEU, filwaqt li partijiet oħra tal-pakkett Fit for 55 ma jinbidlux.

·Il-Kummissjoni għalhekk tipproponi li l-mira vinkolanti fid-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika tiżdied għal 13 %.

Barra minn hekk, il-Kummissjoni tistieden lill-Parlament u lill-Kunsill biex jippermettu ffrankar addizzjonali u titjib fl-effiċjenza enerġetika fil-bini permezz tad-Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija, u biex iżommu l-ambizzjoni tal-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament dwar l-Ekodisinn għal Prodotti Sostenibbli 7 , li l-użu rapidu tiegħu se jwassal għal aktar iffrankar tal-enerġija permezz ta’ effiċjenza mtejba fl-użu tal-enerġija u tar-riżorsi ta’ firxa wiesgħa ta’ prodotti.

Sakemm jintlaħaq qbil dwar il-miżuri leġiżlattivi, l-iffrankar immedjat tal-enerġija jista’ jsir billi tinbidel l-imġiba tagħna. Il-Kummissjoni Ewropea nediet, f’kooperazzjoni mal-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija (AIE), pjan ta’ disa’ punti “Nagħmel il-parti tiegħi” għat-tnaqqis tal-użu tal-enerġija fl-UE. Abbażi tal-kontribut mill-partijiet ikkonċernati, l-AIE tistma li dawn it-tipi ta’ miżuri ta’ ffrankar tal-enerġija fuq perjodu qasir jistgħu jiksbu tnaqqis ta’ 5 % fid-domanda għall-gass (madwar 13 bcm) u f’dak għaż-żejt (madwar 16 mtoe).

L-Istati Membri għandhom ukoll jagħmlu użu sħiħ mill-miżuri ta’ appoġġ bħar-rati mnaqqsa tal-VAT għal sistemi tat-tisħin b’effiċjenza għolja u għall-iżolament fil-bini u miżuri oħra tal-ipprezzar tal-enerġija, li jinkoraġġixxu l-qlib għall-pompi tas-sħana u x-xiri ta’ apparat aktar effiċjenti. Tali miżuri għandhom itaffu l-impatti soċjali u distribuzzjonali, eż. billi jiffokaw fuq unitajiet domestiċi vulnerabbli li qed ibatu biex iħallsu l-kontijiet tal-enerġija tagħhom u biex jimmaniġġjaw l-impatt potenzjali tat-tranżizzjoni aċċellerata tal-enerġija fuq is-suq tax-xogħol, bi ħtiġijiet immedjati ta’ titjib tal-ħiliet u taħriġ mill-ġdid.

L-implimentazzjoni intensifikata u l-aġġornament ambizzjuż tal-Pjanijiet Nazzjonali għall-Enerġija u l-Klima (NECPs) huma kruċjali biex jintlaħqu l-objettivi tar-REPowerEU. L-NECPs għandhom rwol kruċjali fit-tisħiħ tal-fiduċja tal-investituri u l-prevedibbiltà tal-investiment. Dawn jipprovdu qafas tajjeb għall-ippjanar u l-inkoraġġiment tat-tnaqqis fl-użu tal-fjuwils fossili.

·Il-Kummissjoni beħsiebha tippubblika gwida aktar tard din is-sena għall-aġġornament mill-Istati Membri tal-NECPs tagħhom fl-2024 u se tirrapporta l-progress dwar ir-REPowerEU, fost l-oħrajn, permezz tar-rapporti dwar l-Istat tal-Unjoni tal-Enerġija u l-Azzjoni Klimatika.

Ir-reġjuni u l-bliet qed jaqdu rwol ewlieni fl-iżvilupp ta’ miżuri għall-iffrankar tal-enerġija mfassla għall-kuntest lokali tagħhom. Huma għandhom iniedu skemi ta’ sensibilizzazzjoni u informazzjoni u appoġġ, awditi tal-enerġija u pjanijiet ta’ ġestjoni tal-enerġija, wiegħda ta’ miri ta’ ffrankar, u jiżguraw l-involviment taċ-ċittadini bħal permezz tal-Missjoni Ewropea dwar bliet newtrali għall-klima u intelliġenti jew l-Inizjattiva Urbana Ewropea taħt il-politika ta’ koeżjoni.

2.Diversifikazzjoni tal-importazzjonijiet tal-enerġija

L-UE ilha taħdem b’mod intensiv mas-sħab internazzjonali għal diversi xhur biex tiddiversifika l-provvisti 8 u ttaffi ż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija. 

Wara l-mandat mill-Kunsill Ewropew f’Marzu, il-Kummissjoni u l-Istati Membri waqqfu Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE għax-xiri volontarju komuni ta’ gass, LNG u idroġenu. Fil-5 ta’ Mejju, il-Kummissjoni u l-Bulgarija waqqfu l-ewwel taskforce reġjonali, bħala parti mill-Pjattaforma tax-Xiri tal-Enerġija tal-UE, f’koordinazzjoni mal-ġirien fix-Xlokk tal-Ewropa.

Il-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE se twettaq tliet funzjonijiet li jappoġġaw ix-xiri komuni tal-gass:

·Aggregazzjoni u strutturar tad-domanda: Il-grupp tad-domanda se jidentifika u jaggrega volumi kontestabbli bbażati fuq kuntratti fit-tul li jiskadu kif ukoll volumi flessibbli taħt kuntratti tal-gass eżistenti fit-tul li jistgħu jwasslu għal madwar 30-70 bcm ta’ domanda fuq terminu qasir. Barra minn hekk, il-Kummissjoni se tinkoraġġixxi d-diversifikazzjoni tal-provvista u se tikkunsidra miżuri leġiżlattivi li jirrikjedu diversifikazzjoni bħal din maż-żmien. L-akkomunament tad-domanda se jkun appoġġat minn għodod elettroniċi, li se jagħmlu l-proċess sigur, awtomatizzat u faċli għall-utent. 

·Użu ottimizzat u trasparenti tal-infrastruttura tal-importazzjoni, tal-ħażna u tat-trażmissjoni tal-gass li timmassimizza s-sigurtà tal-provvista u r-riforniment tal-ħażna.

Se jiġu stabbiliti mekkaniżmu u għodda tal-IT biex titjieb it-trasparenza fil-prenotazzjonijiet tal-infrastruttura, jiġifieri d-disponibbiltà li jifdal, is-swieq sekondarji, ir-riprogrammar tar-rotot u l-konġestjonijiet eżistenti. L-iskambju ta’ informazzjoni se jkun konformi mar-regoli tal-antitrust.

·Il-komunikazzjoni internazzjonali: Is-sensibilizzazzjoni internazzjonali konġunta ser tiffoka fuq il-konklużjoni ta’ oqfsa ta’ kooperazzjoni fit-tul ma’ sħab fdati permezz ta’ ftehimiet vinkolanti jew mhux vinkolanti li jappoġġaw ix-xiri tal-gass u l-idroġenu u l-iżvilupp ta’ proġetti ta’ enerġija nadifa, filwaqt li tintuża bis-sħiħ is-saħħa kollettiva tal-Unjoni.

Bħala l-pass li jmiss, il-Kummissjoni se tikkunsidra l-iżvilupp ta’ “mekkaniżmu ta’ xiri konġunt” operattiv volontarju responsabbli għan-negozjar u l-ikkuntrattar f’isem l-Istati Membri parteċipanti fid-domanda aggregata għall-gass u r-rilaxx kompetittiv fis-suq. Tali mekkaniżmu jista’ jieħu l-forma ta’ Impriża Konġunta jew entità kummerċjali, li tingrana s-setgħa tas-suq Ewropew. Tali kostruzzjoni se tkun soġġetta għal reviżjoni tal-impatt tagħha fuq il-kompetizzjoni.

Il-Pjattaforma se taħdem ukoll permezz tat-Task Forces Reġjonali, li se jidentifika l-ħtiġijiet u d-diversifikazzjoni tal-għażliet tal-provvista u jikkoordina dwar kwistjonijiet kuntrattwali 9 . Il-pjattaforma se tistabbilixxi fluss ta’ ħidma ddedikat mal-Istati Membri dwar ix-xiri konġunt tal-idroġenu 10 .

L-għarfien espert tal-industrija dwar is-suq globali tal-enerġija se jkun importanti għas-suċċess tal-Pjattaforma. Grupp Konsultattiv se jinforma lill-Pjattaforma dwar kwistjonijiet bħall-kummerċ tal-LNG, il-finanzjament, l-iħħeġġjar u elementi oħra tul il-katina tal-valur. L-iskambju ta’ informazzjoni se jkollu jkun konformi mar-regoli tal-antitrust.

F’konformità mal-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew, il-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE hija miftuħa għall-Partijiet Kontraenti tal-Komunità tal-Enerġija (il-Balkani tal-Punent, l-Ukrajna, il-Moldova, il-Georgia). Il-pjattaforma għandha tkun ta’ benefiċċju wkoll għas-sħab tal-UE fil-viċinat qrib tagħha, sħab li huma impenjati għar-regoli tas-suq intern tal-UE u s-sigurtà konġunta tal-provvista. Il-pjattaforma se taħdem mill-qrib mas-Segretarjat tal-Komunità tal-Enerġija biex tgħin lill-Partijiet Kontraenti jagħmlu l-aħjar użu mill-Pjattaforma.

Is-sinkronizzazzjoni ta’ emerġenza tal-grilji tal-elettriku tal-Ukrajna u tal-Moldova mal-grilja tal-Ewropa f’nofs Marzu turi l-impenn li tiġi żgurata l-interkonnessjoni tal-Ukrajna u tal-Moldova mal-grilja tal-elettriku tal-UE. Hekk kif jitlesta t-titjib tekniku meħtieġ, dan se jippermetti lill-Istati Membri fir-reġjun jixtru l-elettriku żejjed mill-Ukrajna, u b’hekk jikkumpensa għal xi wħud mill-importazzjonijiet tal-gass imnaqqsa.

B’implimentazzjoni sħiħa tal-pjan REPowerEU, prezzijiet għoljin, alternattivi tal-gass (bijometan sostenibbli, idroġenu rinnovabbli), użu ulterjuri ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli, u miżuri ta’ domanda strutturali bħall-effiċjenza enerġetika, id-domanda tal-UE għall-gass hija mistennija li tonqos b’rata aktar mgħaġġla minn dik prevista taħt Fit for 55. L-UE ser tipprovdi lis-sħab internazzjonali tagħha b’perspettivi fit-tul għal kooperazzjoni ta’ benefiċċju reċiproku billi tintegra l-iżvilupp u l-kummerċ tal-idroġenu u tal-enerġija rinnovabbli, kif ukoll kooperazzjoni dwar strateġiji għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-metan fl-isforzi għad-diversifikazzjoni tal-gass, kif deskritt fl-Istrateġija ta’ Impenn Estern għall-Enerġija 11 .

L-għażliet ta’ diversifikazzjoni huma importanti wkoll għall-Istati Membri li bħalissa jiddependu fuq ir-Russja għall-fjuwil nukleari għar-reatturi tagħhom li jservu kemm għall-ġenerazzjoni tal-enerġija 12 kif ukoll għall-użu mhux tal-enerġija 13 . Dan jeħtieġ ħidma fi ħdan l-UE u ma’ sħab internazzjonali biex jiġu żgurati sorsi alternattivi ta’ uranju u tingħata spinta lill-kapaċitajiet ta’ konverżjoni, arrikkiment u fabbrikazzjoni tal-fjuwil disponibbli fl-Ewropa jew fis-sħab globali tal-UE. Minbarra d-diversifikazzjoni tal-fornituri esterni, it-tkomplija tal-produzzjoni domestika tal-gass naturali għall-Istati Membri fejn dan huwa possibbli tista’ tikkontribwixxi għat-tisħiħ tas-sigurtà tal-provvista.

3. Nissostitwixxu malajr il-fjuwils fossili billi naċċelleraw it-tranżizzjoni tal-Ewropa lejn enerġija nadifa

Aċċellerazzjoni u espansjoni massiva fl-enerġija rinnovabbli għall-ġenerazzjoni tal-enerġija, l-industrija, il-bini u t-trasport se taċċellera t-tneħħija gradwali tal-fjuwils fossili Russi. Maż-żmien, se tnaqqas ukoll il-prezzijiet tal-elettriku u tnaqqas l-importazzjonijiet tal-fjuwils fossili.

Spinta lill-enerġija rinnovabbli

·Abbażi tal-immudellar tagħha tal-impatti u tal-fattibbiltà 14 , il-Kummissjoni qed tipproponi li żżid il-mira fid-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli għal 45 % sal-2030, minflok l-40 % fil-proposta tas-sena li għaddiet. Dan se jwassal biex il-kapaċitajiet totali tal-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli jkunu 1236 GW sal-2030, meta mqabbel ma’ 1067 GW sal-2030 kif previst f’Fit for 55 għall-2030.

·Il-fotovoltajċi solari (PV) hija waħda mill-aktar teknoloġiji veloċi għall-introduzzjoni. Huwa għalhekk li l-Kummissjoni tistabbilixxi l-mira ta’ REPowerEU ta’ aktar minn 320 GW ta’ enerġija fotovoltajka solari biex tiġi installata sal-2025, iktar minn darbtejn tal-livell tal-lum, u kważi 600 GW sal-2030. Bħala parti miż-żieda fl-ambizzjoni solari, il-Kummissjoni:

·tippreżenta l-istrateġija solari tal-UE 15 ;

·tintroduċi l-Inizjattiva Ewropea ta’ Bjut Solari ankrata madwar obbligu legalment vinkolanti tal-UE fuq bjut solari għal ċerti kategoriji ta’ bini.

L-enerġija mir-riħ, b’mod partikolari r-riħ lil hinn mill-kosta jirrappreżenta opportunità futura sinifikanti: ir-riżorsi huma stabbli, abbundanti u l-aċċettazzjoni pubblika hija ogħla. L-Ewropa hija l-mexxejja globali fl-enerġija mir-riħ lil hinn mill-kosta. Biex tissaħħaħ aktar il-kompetittività globali tas-settur eoliku tal-UE, u tinkiseb l-ambizzjoni ta’ REPowerEU bi skjerament mgħaġġel tal-enerġija mir-riħ, il-ktajjen tal-provvista jeħtieġ li jissaħħu u jippermettu aċċellerazzjoni drastika.

L-Unjoni Ewropea għandha timmira li tirdoppja r-rata attwali tal-użu tal-pompi tas-sħana individwali, li tirriżulta f’10 miljun unità kumulattiva matul il-5 snin li ġejjin. L-Istati Membri jistgħu jaċċelleraw l-użu u l-integrazzjoni ta’ pompi tas-sħana fuq skala kbira, l-enerġija ġeotermali u l-enerġija termali solari b’mod kosteffettiv billi:

·jiżviluppaw u jimmodernizzaw is-sistemi ta’ tisħin distrettwali li jistgħu jissostitwixxu l-fjuwils fossili fit-tisħin individwali;

·tisħin komunali nadif, speċjalment f’żoni u bliet b’densità għolja ta’ popolazzjoni;

·jisfruttaw is-sħana industrijali kull meta tkun disponibbli.

Biex issaħħaħ il-ktajjen tal-provvista għat-teknoloġiji tal-pompi tas-sħana, dawk solari u tar-riħ u tagħmilhom aktar sostenibbli, il-Kummissjoni se:

·ttejjeb il-qafas regolatorju u tiżgura s-sostenibbiltà taċ-ċiklu tal-ħajja, billi tressaq, fl-ewwel kwart tal-2023, rekwiżiti tal-ekodisinn u tat-tikkettar tal-enerġija għall-PVs solari, u billi tirrevedi r-rekwiżiti eżistenti għall-pompi tas-sħana.

·tappoġġa l-isforzi mill-Istati Membri biex jiġbru flimkien ir-riżorsi pubbliċi tagħhom permezz ta’ Proġetti Importanti ta’ Interess Ewropew Komuni (IPCEI) potenzjali ffukati fuq teknoloġiji rivoluzzjonarji u l-innovazzjoni tul il-ktajjen tal-valur tal-enerġija solari u tar-riħ u tal-pompi tas-sħana.

Biex tippromwovi l-iżvilupp tal-kapaċitajiet tal-ħżin tal-elettriku, il-Kummissjoni tipproponi li tqis l-assi tal-ħżin bħala li huma fl-interess pubbliku prevalenti u tiffaċilita l-permessi għall-użu tagħhom.

L-aċċellerazzjoni tal-idroġenu

L-idroġenu rinnovabbli se jkun kruċjali biex jissostitwixxi l-gass naturali, il-faħam u ż-żejt fl-industriji u t-trasport li diffiċli jiġu dekarbonizzati. REPowerEU tistabbilixxi mira ta’ 10 miljun tunnellata ta’ produzzjoni domestika tal-idroġenu rinnovabbli u 10 miljun tunnellata ta’ importazzjonijiet tal-idroġenu rinnovabbli sal-2030. Il-Kummissjoni:

·tistieden lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jallinjaw is-sottomiri għall-fjuwils rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika skont id-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli għall-industrija u t-trasport mal-ambizzjoni REPowerEU (75 % għall-industrija u 5 % għat-trasport) 16 u jikkonkludu malajr ir-reviżjoni tal-pakkett tas-Suq tal-Idroġenu u tal-Gass;

·se żżid l-investimenti ta’ Orizzont Ewropa fl-Impriża Konġunta dwar l-Idroġenu (EUR 200 miljun) biex tirdoppja l-għadd ta’ Widien tal-Idroġenu;

·tippubblika għal feedback pubbliku żewġ Atti Delegati dwar id-definizzjoni u l-produzzjoni tal-idroġenu rinnovabbli; 

·biħsiebha tlesti l-valutazzjoni tal-ewwel Proġetti Importanti ta’ Interess Ewropew Komuni dwar l-idroġenu sas-sajf;

·tistieden lill-industrija taċċellera l-ħidma fuq standards tal-idroġenu neqsin, b’mod partikolari għall-produzzjoni tal-idroġenu, l-infrastruttura u t-tagħmir għall-użu finali;

·se tirrapporta regolarment, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, mill-2025, dwar l-użu tal-idroġenu, u l-użu tal-idroġenu rinnovabbli f’apparati li diffiċli jitnaqqsu fl-industrija u t-trasport.

Huma meħtieġa sforzi aċċellerati biex tiġi implimentata infrastruttura tal-idroġenu għall-produzzjoni, l-importazzjoni u t-trasport ta’ 20 miljun tunnellata ta’ idroġenu sal-2030. L-infrastruttura transfruntiera tal-idroġenu għadha fil-bidu tagħha, iżda l-bażi għall-ippjanar u l-iżvilupp diġà ġiet stabbilita bl-inklużjoni tal-infrastruttura tal-idroġenu fin-networks trans-Ewropej riveduti għall-enerġija. Il-ħtiġijiet ta’ investiment totali għall-kategoriji ewlenin tal-infrastruttura tal-idroġenu huma stmati li huma fil-medda ta’ EUR 28–38 biljun għall-pipelines interni tal-UE u 6–11 biljun għall-ħżin.

Sabiex tiġi ffaċilitata l-importazzjoni ta’ mhux aktar minn 10 miljun tunnellata ta’ idroġenu rinnovabbli, il-Kummissjoni se tappoġġa l-iżvilupp ta’ tliet kurituri ewlenin għall-importazzjoni tal-idroġenu permezz tal-Mediterran, iż-żona tal-Baħar tat-Tramuntana u, malli l-kundizzjonijiet jippermettu, mal-Ukrajna. Is-Sħubijiet għall-Idroġenu Ekoloġiku se jiffaċilitaw l-importazzjonijiet tal-idroġenu ekoloġiku filwaqt li jappoġġaw id-dekarbonizzazzjoni fil-pajjiżi sħab. Suriet oħra ta’ idroġenu mingħajr fossili, notevolment ibbażat fuq l-enerġija nukleari, ukoll għandhom rwol fis-sostituzzjoni tal-gass naturali (ara l-mappa).

Biex tgħin biex jintlaħqu dawn il-miri, il-Kummissjoni se:

·timmappja l-ħtiġijiet preliminari tal-infrastruttura tal-idroġenu sa Marzu 2023, abbażi tar-Regolament TEN-E, fi proċess li jinvolvi lill-Istati Membri, lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, lill-ACER, lill-ENTSOG, lill-promoturi tal-proġetti u lil partijiet ikkonċernati oħra;

·timmobilizza l-finanzjament tal-UE taħt is-CEF, il-Politika ta’ Koeżjoni u l-RRF;

·tistabbilixxi fluss ta’ ħidma ddedikat għax-xiri konġunt tal-idroġenu rinnovabbli taħt il-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE.

Żieda fil-bijometan

It-tisħiħ tal-produzzjoni sostenibbli tal-bijometan għal 35 bcm sal-2030 hija triq kosteffiċjenti biex niksbu l-ambizzjoni tagħna li nnaqqsu l-importazzjonijiet tal-gass naturali mir-Russja. Biex tiżdied il-kapaċità tal-produzzjoni tal-bijogass fl-UE u tiġi promossa l-konverżjoni tiegħu f’bijometan, il-ħtiġijiet stmati ta’ investiment jammontaw għal EUR 37 biljun matul il-perjodu.

Kif deskritt fil-Pjan ta’ Azzjoni dwar il-Bijometan fid-dokument ta’ ħidma tal-persunal li jakkumpanjah, il-Kummissjoni tipproponi li tindirizza l-ostakli ewlenin għaż-żieda fil-produzzjoni u l-użu sostenibbli tal-bijometan u l-iffaċilitar tal-integrazzjoni tiegħu fis-suq intern tal-gass tal-UE billi:

·tistabbilixxi sħubija industrijali għall-bijogass u l-bijometan biex tiġi stimulata l-katina tal-valur tal-gassijiet rinnovabbli;

·tieħu miżuri addizzjonali biex il-produtturi tal-bijogass jitħeġġu joħolqu komunitajiet tal-enerġija;

·tipprovdi inċentivi għat-titjib tal-bijogass f’bijometanu;

·tippromwovi l-adattament u l-aġġustament ta’ infrastruttura eżistenti u l-użu ta’ infrastruttura ġdida għat-trasport ta’ aktar bijometan permezz tal-grilja tal-gass tal-UE;

·l-indirizzar tal-lakuni fir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni;

·tiffaċilita l-aċċess għall-finanzjament, u timmobilizza l-finanzjament tal-UE taħt is-CEF, il-Politika ta’ Koeżjoni, l-RRF u  l-Politika Agrikola Komuni.

L-enfasi għandha tkun fuq il-produzzjoni sostenibbli, filwaqt li jiġi żgurat li l-bijometan jiġi prodott minn skart organiku u residwi forestali u agrikoli, biex jiġu evitati impatti fuq l-użu tal-art u s-sigurtà tal-ikel.

Il-bijoenerġija tirrappreżenta 60 % tal-enerġija rinnovabbli fl-UE. Hija sors ta’ enerġija disponibbli domestikament u stabbli iżda l-akkwist sostenibbli huwa essenzjali. L-istimi attwali juru żieda moderata iżda kostanti fl-użu tal-bijomassa sal-2030. Il-prijoritizzazzjoni tal-użu ta’ skart tal-bijomassa mhux riċiklabbli u ta’ residwi agrikoli u tal-foresti se tiżgura produzzjoni tal-enerġija sostenibbli li tista’ tikkontribwixxi għall-objettivi tar-REPowerEU.

It-tnaqqis tal-konsum tal-fossili fis-setturi industrijali u tat-trasport li diffiċli jitnaqqsu

Is-sostituzzjoni tal-faħam, iż-żejt u l-gass naturali fil-proċessi industrijali mhux biss se tnaqqas l-emissjonijiet tal-karbonju, iżda se ssaħħaħ ukoll il-kompetittività industrijali billi tipproteġi l-produzzjoni industrijali minn swieq volatili tal-fjuwils fossili u tappoġġa t-tmexxija internazzjonali fit-teknoloġija.

L-effiċjenza enerġetika, is-sostituzzjoni tal-fjuwil, l-elettrifikazzjoni, u użu msaħħaħ tal-idroġenu rinnovabbli, il-bijogass u l-bijometan mill-industrija jistgħu jiffrankaw sa 35 bcm ta’ gass naturali sal-2030 minbarra dak li huwa previst skont il-proposti Fit for 55. Il-produzzjoni ta’ minerali mhux metalliċi, siment, ħġieġ u ċeramika, il-produzzjoni ta’ sustanzi kimiċi u raffineriji tipprovdi l-akbar opportunitajiet għat-tnaqqis tad-domanda għall-gass fossili — kważi 22 bcm. 

Hemm ukoll potenzjal kbir għall-elettrifikazzjoni tal-industrija. It-teknoloġiji attwali diġà jippermettu lill-kumpaniji industrijali jnaqqsu d-dipendenza tagħhom fuq il-fjuwils fossili. L-opportunitajiet biex tiġi adottata t-teknoloġija elettrika se jkomplu jespandu hekk kif it-teknoloġiji jitjiebu u jiġu introdotti sorsi ta’ enerġija rinnovabbli.

Biex tappoġġa l-adozzjoni tal-idroġenu u l-elettrifikazzjoni fis-setturi industrijali, il-Kummissjoni:

·se tintroduċi kuntratti tal-karbonju għal twieqi ta’ REPowerEU ddedikati u differenti taħt il-Fond għall-Innovazzjoni biex tappoġġa bidla sħiħa tal-produzzjoni eżistenti tal-idroġenu fil-proċessi industrijali mill-gass naturali għal sorsi rinnovabbli u t-tranżizzjoni għal proċessi ta’ produzzjoni bbażati fuq l-idroġenu f’setturi industrijali ġodda, bħall-produzzjoni tal-azzar 17 ;

·tippubblika gwida lill-Istati Membri dwar il-ftehimiet dwar l-enerġija rinnovabbli u x-xiri tal-enerġija 18 (PPAs);

·f’kooperazzjoni mal-BEI, se tiżviluppa faċilità ta’ konsulenza teknika taħt iċ-Ċentru ta’ Konsulenza InvestEU biex tappoġġa proġetti tal-enerġija rinnovabbli ffinanzjati mill-PPA. Biex jiġi sfruttat l-investiment industrijali, din il-ħarifa l-Kummissjoni se tirdoppja l-finanzjament disponibbli għas-Sejħa fuq Skala Kbira tal-Fond għall-Innovazzjoni tal-2022 għal madwar EUR 3 biljun. Tieqa REPowerEU speċifika se tappoġġa (1) applikazzjonijiet innovattivi tal-elettrifikazzjoni u tal-idroġenu fl-industrija, (2) manifattura innovattiva ta’ teknoloġija nadifa (bħal elettrolizzaturi u ċelloli tal-fjuwil, tagħmir rinnovabbli innovattiv, ħżin tal-enerġija jew pompi tas-sħana għal użi industrijali), u (3) proġetti pilota ta’ daqs medju għall-validazzjoni, l-ittestjar u l-ottimizzazzjoni ta’ soluzzjonijiet innovattivi ħafna. 

Fit-trasport, l-elettrifikazzjoni tista’ tiġi kkombinata mal-użu tal-idroġenu ħieles mill-fjuwils fossili biex jissostitwixxi l-fjuwils fossili. Biex ittejjeb l-iffrankar u l-effiċjenzi tal-enerġija fis-settur tat-trasport u taċċellera t-tranżizzjoni lejn vetturi b’emissjonijiet żero, il-Kummissjoni:

·se tikkunsidra inizjattiva leġiżlattiva biex iżżid is-sehem ta’ vetturi b’emissjonijiet żero fil-flotot tal-karozzi pubbliċi u korporattivi li jaqbżu ċertu daqs;

·tistieden lill-koleġiżlaturi jadottaw malajr il-proposti pendenti dwar il-fjuwils alternattivi u fajls oħra relatati mat-trasport li jappoġġaw il-mobilità ekoloġika;

·fl-2023 se tadotta pakkett leġiżlattiv dwar l-ekoloġizzazzjoni tat-trasport tal-merkanzija;

Inwasslu REPowerEU — b’nies tas-sengħa, materja prima u qafas regolatorju komplut

Il-kisba tal-għanijiet tar-REPowerEU se tirrikjedi d-diversifikazzjoni tal-provvista ta’ tagħmir tal-enerġija rinnovabbli u ta’ materja prima kritika, it-tnaqqis tad-dipendenzi settorjali, it-tegħlib tal-konġestjonijiet fil-katina tal-provvista u l-espansjoni tal-kapaċità tal-manifattura tat-teknoloġija tal-enerġija nadifa tal-UE. Filwaqt li l-UE hija mexxejja globali fit-teknoloġiji tal-elettrolizzaturi, tar-riħ u tal-pompi tas-sħana, is-suq tal-pannelli solari u tal-pompi tas-sħana tal-UE ra żieda fl-importazzjonijiet mill-Asja matul dawn l-aħħar snin.

Għall-pompi tas-sħana, l-irduppjar tar-rata tal-użu għandu jkun akkumpanjat minn żieda rapida fil-produzzjoni tat-tagħmir meħtieġ, inkluż, fejn meħtieġ, permezz ta’ aċċess iffaċilitat għall-finanzi.

Lil hinn mill-iżgurar tad-diversifikazzjoni tal-fornituri, it-tisħiħ tal-mudelli tal-ekonomija ċirkolari għandu jkun prijorità. Se jingħata appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni, inkluż permezz ta’ Orizzont Ewropa, biex jitnaqqas il-konsum tal-materjali, tittejjeb ir-riċiklabbiltà tat-tagħmir tal-enerġija rinnovabbli u tiġi sostitwita l-materja prima kritika.

Biex issaħħaħ il-kontribut tal-industrija għar-REPowerEU u ssaħħaħ il-kompetittività tagħha, il-Kummissjoni:

·se tistabbilixxi Alleanza tal-Industrija Solari tal-UE; 

·se taħdem mal-industrija biex iżżid il-kapaċitajiet tal-manifattura tal-elettrolizzaturi, kif stabbilit fid-Dikjarazzjoni tal-Elettrolizzatur 19 ;

·se tintensifika l-ħidma fuq il-provvista ta’ materja prima kritika u tħejji proposta leġiżlattiva. Il-Kummissjoni se tintensifika l-politiki u l-azzjonijiet tal-UE li għaddejjin bħalissa (eż. l-implimentazzjoni u n-negozjar ta’ Ftehimiet ta’ Kummerċ Ħieles, il-kooperazzjoni ma’ sħab tal-istess fehma, eċċ.) u ssaħħaħ il-kapaċità ta’ monitoraġġ tal-UE u tgħin biex tiżgura l-provvista ta’ materja prima kritika diversa. Din l-inizjattiva se jkollha l-għan li ssaħħaħ il-katina tal-valur Ewropea permezz tal-identifikazzjoni tar-riżorsi minerali u ta’ proġetti ta’ materja prima kritika fl-interess strateġiku Ewropew, filwaqt li tiżgura livell għoli ta’ protezzjoni ambjentali, inklużi proġetti li jippromwovu ekonomija ċirkolari u effiċjenza fir-riżorsi.

L-aċċellerazzjoni u l-amplifikazzjoni tal-użu ta’ sorsi rinnovabbli u ż-żieda fl-effiċjenza enerġetika jiddependu fuq forza tax-xogħol b’ħiliet speċjalizzati u ktajjen ta’ provvista b’saħħithom biex tiġi ssodisfata d-domanda akbar għal teknoloġija nadifa u l-introduzzjoni fis-settur tal-kostruzzjoni. It-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa toffri ħafna opportunitajiet fis-suq tax-xogħol u tgħin biex jiġu żgurati impjiegi b’ħiliet ġodda għas-setturi ta’ tranżizzjoni.

Biex tindirizza n-nuqqas ta’ ħiliet, il-Kummissjoni:

·tħeġġeġ lill-partijiet interessati fil-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli (solari, eolika, ġeotermali, bijomassa, pompi tas-sħana, eċċ.) u li jippermetti lill-awtoritajiet jistabbilixxu sħubija tal-ħiliet fuq skala kbira skont il-Patt għall-Ħiliet 20 ;

·se tappoġġa l-ħiliet permezz ta’ ERASMUS + u l-Impriża Konġunta dwar l-Idroġenu Nadif, bit-tnedija ta’ proġett kbir biex jiġu żviluppati ħiliet għall-ekonomija tal-idroġenu.

It-tħaffif tal-permessi u l-innovazzjoni

Proċessi tal-għoti ta’ permessi bil-mod u kumplessi huma ostaklu ewlieni biex issir ir-rivoluzzjoni tal-enerġija rinnovabbli u għall-kompetittività tal-industrija tal-enerġija rinnovabbli. Il-kisba ta’ permess tista’ tieħu sa 9 snin għal proġetti eoliċi, u sa 4.5 snin għal proġetti solari mmuntati fuq l-art. Iż-żminijiet għall-għoti ta’ permessi li jvarjaw bejn l-Istati Membri juru li r-regoli nazzjonali u l-kapaċitajiet amministrattivi jikkumplikaw u jnaqqsu r-ritmu tal-permessi.

·Biex tgħin lill-Istati Membri jisfruttaw il-possibbiltajiet kollha għall-aċċellerazzjoni li jeżistu fi ħdan il-qafas leġiżlattiv, il-Kummissjoni tippreżenta Rakkomandazzjoni dwar l-għoti ta’ permessi 21 .

Hija tipproponi miżuri biex jiġu ssimplifikati l-proċeduri fil-livell nazzjonali, jiġu indirizzati l-ambigwitajiet fl-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE u jiġu stabbiliti prattiki tajba fl-Istati Membri. Hija tirrakkomanda approċċi parteċipattivi li jinvolvu lill-awtoritajiet lokali u reġjonali u jipprovdu lill-awtoritajiet bir-riżorsi meħtieġa sabiex jiffaċilitaw it-twettiq f’waqtu ta’ investimenti adattati lokalment.

·Biex tagħti bidu għall-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni, il-Kummissjoni se tlaqqa’ esperti dwar l-enerġija rinnovabbli ma’ esperti tal-valutazzjoni ambjentali mill-Istati Membri fit-13 ta’ Ġunju.

Is-summits ta’ Livell Għoli ospitati mill-Istati Membri, bħas-Summit tal-Baħar tat-Tramuntana fid-Danimarka, se jsaħħu l-każ għall-investiment f’parks eoliċi u proġetti rinnovabbli transfruntiera.

L-Istati Membri għandhom, bħala kwistjoni ta’ prijorità, jimplimentaw ir-Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiż relatati mal-permessi fis-Semestru Ewropew u l-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza li diġà ġew adottati. Bl-istess mod, it-traspożizzjoni sħiħa u rapida mill-Istati Membri kollha tad-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli 22 hija kwistjoni ta’ urġenza biex jiġu ssimplifikati l-proċeduri għall-għoti ta’ permessi.

·Sabiex tappoġġa aċċellerazzjoni tal-proċeduri għall-għoti ta’ permessi għal proġetti tal-enerġija rinnovabbli u infrastruttura relatata, il-Kummissjoni qed temenda l-proposta tagħha dwar id-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli 23 u titlob lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jiżguraw ftehim rapidu bħala parti mill-pakkett Fit for 55.

Il-proposta riveduta tħaddem il-prinċipju tal-enerġija rinnovabbli bħala interess pubbliku prevalenti, tintroduċi d-deżinjazzjoni ta’ żoni ta’ enerġija rinnovabbli 24 u modi oħra biex tqassar u tissimplifika l-permessi filwaqt li timminimizza wkoll ir-riskji potenzjali u l-impatti negattivi fuq l-ambjent. Tipprevedi wkoll il-possibbiltà li jinħolqu ambjenti ta’ esperimentazzjoni regolatorja biex titrawwem l-innovazzjoni fis-settur.

Il-Kummissjoni tistieden ukoll lill-Istati Membri jħaffu t-traspożizzjoni tad-Direttiva dwar l-Elettriku biex b’mod effettiv jippermettu lill-konsumaturi jipparteċipaw fis-swieq tal-enerġija (individwalment jew permezz ta’ komunitajiet tal-enerġija jew skemi kollettivi ta’ awtokonsum) biex jipproduċu, jikkunsmaw huma stess, ibigħu jew jikkondividu l-enerġija rinnovabbli.

4. Investiment intelliġenti

L-analiżi tal-Kummissjoni tindika li r-REPowerEU tinvolvi investiment addizzjonali ta’ EUR 210 biljun bejn issa u l-2027, minbarra dak li huwa meħtieġ biex jintlaħqu l-objettivi tal-proposti Fit for 55. Investiment bħal dan se jagħti l-frott. L-implimentazzjoni tal-qafas Fit for 55 u l-pjan REPowerEU se jiffrankaw lill-UE EUR 80 biljun f’nefqiet fuq l-importazzjoni tal-gass, EUR 12-il biljun f’nefqiet fuq l-importazzjoni taż-żejt u EUR 1.7 biljun f’nefqiet fuq l-importazzjoni tal-faħam fis-sena sal-2030.

Matul it-tranżizzjoni, id-diżakkoppjament rapidu mill-importazzjonijiet tal-enerġija Russi jista’ jwassal għal prezzijiet tal-enerġija ogħla u aktar volatili. Huma meħtieġa miżuri mmirati biex tiġi minimizzata l-volatilità, il-prezzijiet jinżammu taħt kontroll u jiġu protetti l-individwi fil-faqar (enerġetiku) jew fir-riskju tiegħu sabiex tiġi żgurata tranżizzjoni ġusta għal kulħadd 25 . Il-Kummissjoni tappella lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex jadottaw il-proposta tagħha għal Fond Soċjali għall-Klima biex jiġu appoġġati l-familji vulnerabbli u n-negozji ż-żgħar fit-tranżizzjoni.

4.1 Ħtiġijiet Ewropej ta’ interkonnessjoni u infrastruttura

Il-pjan REPowerEU jġib bidla sinifikanti fis-sistema tal-enerġija f’termini ta’ kwantitajiet u direzzjonijiet tal-flussi tal-enerġija. Dan huwa ż-żmien biex jiġu implimentati ħafna proġetti li ilhom pendenti, b’enfasi partikolari fuq il-konnessjonijiet transfruntiera biex jinbena suq tal-enerġija integrat li jiżgura l-provvista fi spirtu ta’ solidarjetà.

Il-qafas tan-netwerks trans-Ewropej tal-enerġija (TEN-E) għen biex tiġi stabbilita infrastruttura Ewropea tal-gass aktar reżiljenti li tippermetti provvisti aktar diversifikati. Ladarba jiġu implimentati l-Proġetti ta’ interess komuni u l-Proġetti ta’ interessi reċiproċi li għaddejjin bħalissa, l-Istati Membri u l-pajjiżi ġirien kollha se jkollhom aċċess għal mill-inqas tliet sorsi ta’ gass jew għas-suq globali tal-gass naturali likwifikat (LNG). Fl-2022 biss, ġew ikkummissjonati jew se jiġu kkummissjonati PCIs tal-gass b’kapaċità addizzjonali totali ta’ trażmissjoni tal-gass ta’ 20 bcm/sena 26 . Dan l-aħħar, tlestew jew tnedew għadd ta’ proġetti ewlenin kofinanzjati mill-UE, bħall-Interkonnettur tal-Gass Polonja-Litwanja (GIPL) 27 ta’ importanza ewlenija għar-reġjun Baltiku u terminal ġdid tal-gass naturali likwifikat fit-Tramuntana tal-Greċja li se jgħin lill-Ewropa u lill-Balkani jsiru inqas dipendenti fuq il-provvisti Russi 28 .
 

Il-mapep u l-listi ta’ proġetti murija hawnhekk huma r-riżultat ta’ analiżi mill-gruppi reġjonali tal-ħtiġijiet addizzjonali strettament marbuta mar-REPowerEU. Dawn jikkomplementaw il-lista eżistenti ta’ proġetti ta’ interess komuni, li wħud minnhom, bħall-interkonnetturi Iberiċi u l-konnessjonijiet għall-Istati Membri gżejjer, ilhom jitħejjew għal ħafna snin. Dawn il-proġetti issa għandhom jiġu aċċellerati wkoll biex titlesta l-infrastruttura Ewropea. Il-proġetti tal-gass li għandhom jiġu inklużi fil-kapitoli tar-REPowerEU tal-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza għandhom jibnu fuq l-analiżi tal-ħtiġijiet li bħalissa huma rappreżentati fuq il-mapep ta’ hawn taħt.

Il-valutazzjoni reġjonali tal-ħtiġijiet addizzjonali tal-infrastruttura tal-gass għar-REPowerEU turi li se jkun possibbli li jiġi kkumpensat bis-sħiħ l-ekwivalenti tal-importazzjonijiet tal-gass Russi permezz ta’ taħlita ta’ tnaqqis fid-domanda, żieda fil-produzzjoni domestika tal-bijogass/bijometan u l-idroġenu, u żidiet limitati fl-infrastruttura tal-gass. L-aktar ħtiġijiet importanti huma marbuta mat-twettiq tad-domanda fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant 29 , u fil-parti tat-Tramuntana tal-Ġermanja 30 , kif ukoll it-tisħiħ tal-kuritur tal-gass tan-Nofsinhar. Din l-infrastruttura addizzjonali limitata, kif deskritta fl-Anness 3, jenħtieġ li ssolvi l-ħtiġijiet għad-deċennju li ġej, mingħajr ma twassal għal intrappolament ta’ fjuwils fossili u assi mitlufa li jxekklu t-tranżizzjoni fit-tul lejn ekonomija newtrali għall-klima.

Il-ħżin huwa essenzjali għat-tisħiħ tas-sigurtà tal-provvista. Jenħtieġ li jingħata appoġġ xieraq, inkluż dak finanzjarju, lil dawk il-proġetti li għandhom l-għan li jżidu l-kapaċitajiet ta’ ħżin u ta’ rtirar sabiex jiġi żgurat livell ogħla ta’ tħejjija u rispons għar-riskji fis-sigurtà tal-provvista tal-gass. Biex jiġu importati biżżejjed LNG u gass mill-pipeline minn fornituri oħra, se jkunu meħtieġa investimenti stmati għal EUR 10 biljun sal-2030 għal livell suffiċjenti ta’ infrastruttura tal-gass, inklużi terminals għall-importazzjoni tal-LNG, pipelines, biex jikkonnettjaw terminals tal-importazzjoni tal-LNG mhux utilizzati biżżejjed man-netwerk tal-UE, u kapaċitajiet ta’ fluss fid-direzzjoni opposta. Investimenti addizzjonali biex jiġu konnessi t-terminals tal-importazzjoni tal-LNG fil-Peniżola Iberika u n-network tal-UE permezz ta’ infrastruttura lesta għall-idroġenu jistgħu jkomplu jikkontribwixxu għad-diversifikazzjoni tal-provvista tal-gass fis-suq intern u jgħinu biex jiġi sfruttat il-potenzjal fit-tul għall-idroġenu rinnovabbli. Barra minn hekk, se jkun meħtieġ investiment limitat ħafna biex tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista fl-Istati Membri kważi kompletament dipendenti fuq iż-żejt tal-pipeline mir-Russja.

Id-dipendenza fuq il-fjuwils fossili Russi testendi wkoll għaż-żejt mhux raffinat u għall-prodotti petroliferi. Filwaqt li għall-maġġoranza tal-każijiet is-suq dinji jippermetti sostituzzjoni effettiva malajr, xi Stati Membri huma aktar dipendenti fuq iż-żejt tal-pajpijiet Russu. Il-waqfien tal-provvista mill-pipeline ta’ Druzhba, li jwassal żejt mhux raffinat lejn l-Ewropa direttament mir-Russja ċentrali, se jżid il-pressjoni fuq rotot alternattivi ta’ provvista, jiġifieri portijiet (bħal Gdansk, Rostock, Trieste jew Omisalj) u infrastruttura ta’ pajpijiet alternattivi, li bħalissa mhumiex lesti li jittrattaw pressjoni addizzjonali bħal din, li sservi l-istess reġjuni.

F’dan il-kuntest, huma meħtieġa investimenti limitati ħafna u mmirati biex jiżguraw is-sigurtà taż-żejt. Proġetti li jibnu fuq u jespandu l-kapaċità tal-infrastruttura eżistenti u jindirizzaw il-konġestjonijiet eżistenti (jiġifieri fil-pipelines taż-żejt Transalpine (TAL), Adria jew SPSE) huma kruċjali biex jiġu żgurati alternattivi vijabbli għall-Istati Membri l-aktar affettwati. L-istabbiliment ta’ rotot alternattivi ta’ provvista jrid ikun akkumpanjat ukoll minn investimenti mmirati fil-konfigurazzjoni mill-ġdid u t-titjib tar-raffineriji tal-prodotti taż-żejt, peress li s-sostituzzjoni taż-żejt mhux raffinat Urali bi gradi ta’ żejt alternattivi tinvolvi bidliet teknoloġiċi. L-investiment totali meħtieġ biex jiżgura s-sigurtà tal-provvista taż-żejt huwa mistenni li jammonta sa EUR 1.5-2bn.

Huma meħtieġa EUR 29 biljun addizzjonali ta’ investimenti addizzjonali fil-grilja tal-elettriku sal-2030, biex din tkun adattata għal użu u produzzjoni akbar tal-elettriku. Il-proġetti rilevanti kollha diġà huma inklużi fil-5 lista ta’ PCI 31 . L-implimentazzjoni aċċellerata tal-PCIs tal-elettriku hija kruċjali għal sistema interkonnessa b’sehem akbar ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli. Il-prezzijiet għolja attwali tal-elettriku fil-Peniżola Iberika jenfasizzaw l-importanza li jittejbu l-interkonnessjonijiet transkonfinali tal-elettriku bħala mod kosteffettiv biex jiġu żgurati provvisti tal-elettriku siguri u affordabbli. Il-Kummissjoni se tkompli tappoġġa u tħeġġeġ lill-awtoritajiet Spanjoli u Franċiżi biex jaċċelleraw l-implimentazzjoni tat-tliet proġetti eżistenti ta’ interess komuni permezz tal-Grupp ta’ Livell Għoli tal-Lbiċ tal-Ewropa bil-għan li tiżdied il-kapaċità ta’ interkonnessjoni bejn il-Peniżola Iberika u Franza. L-UE diġà ħadet azzjoni għas-sinkronizzazzjoni tan-netwerks tal-elettriku tal-Istati Baltiċi man-netwerk kontinentali Ewropew. Ladarba jitlesta, mhux aktar tard mill-2025, la l-kummerċ tal-elettriku u lanqas it-tħaddim tas-sistema ma jistgħu jintużaw biex jheddu s-sigurtà tal-enerġija tar-reġjun. 

Il-ħżin tal-enerġija għandu rwol sinifikanti fl-iżgurar tal-flessibbiltà u s-sigurtà tal-provvista fis-sistema tal-enerġija billi jiffaċilita l-integrazzjoni tal-ġenerazzjoni rinnovabbli, jappoġġa l-grilja, u jibdel l-enerġija għaż-żmien meta tkun l-aktar meħtieġa. Fl-aħħar mill-aħħar, il-ħżin tal-enerġija jnaqqas l-użu tal-impjanti tal-enerġija bil-gass fis-sistema tal-enerġija.

Il-Kummissjoni se tħeġġeġ ukoll l-iżvilupp rapidu ta’ grilji kruċjali lil hinn mill-kosta u infrastruttura tal-idroġenu transfruntiera.

Mappa Ewropea tal-infrastruttura għall-gass — PCIs u proġetti addizzjonali identifikati permezz ta’ REPowerEU, inklużi l-kurituri tal-idroġenu

Mappa tal-infrastruttura Ewropea għall-elettriku

4.2 Riformi u investimenti nazzjonali

Filwaqt li l-biċċa l-kbira tal-miri u l-objettivi huma Ewropej u jeħtieġu koordinazzjoni b’saħħitha, l-implimentazzjoni ta’ ħafna mill-miżuri tibqa’ f’idejn l-Istati Membri u tirrikjedi riformi u investimenti mmirati. 

Il-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza (RRPs) urew li huma xierqa ħafna biex jimplimentaw prijoritajiet urġenti f’qafas konġunt tal-UE, abbażi tal-ħtiġijiet mill-Istati Membri u b’orjentazzjoni qawwija lejn ir-riżultati. Dawn diġà qed jipprovdu sett ta’ riformi u investimenti ambizzjużi biex iwettqu t-tranżizzjoni doppja. L-istadji importanti u l-miri tagħhom huma aktar validi minn qatt qabel.

Il-Kummissjoni tistieden lill-Istati Membri biex iżidu kapitolu ddedikat mal-RRPs eżistenti tagħhom b’azzjonijiet ġodda biex jintlaħqu l-objettivi tar-REPowerEU li jiddiversifikaw il-provvisti tal-enerġija u jnaqqsu d-dipendenza fuq il-fjuwils fossili. L-appoġġ tekniku lill-Istati Membri huwa disponibbli taħt l-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku 32 għal dak il-għan. L-investimenti transfruntiera huma essenzjali biex tissaħħaħ l-interkonnessjoni u tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista tal-enerġija għas-Suq Uniku. Meta tivvaluta l-kapitoli dedikati ta’ RepowerEU, il-Kummissjoni se tqis il-kontribut tagħha lejn is-sigurtà tal-provvista għall-Unjoni kollha kemm hi. Ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi tal-2022 se jiggwidaw il-kapitoli l-ġodda tal-RRP. Flimkien ma’ din il-komunikazzjoni, il-Kummissjoni ħarġet rakkomandazzjonijiet imfassla apposta għall-Istati Membri kollha dwar il-politika tal-enerġija f’konformità mal-objettivi tar-REPowerEU.

L-RRPs għandhom jiżguraw il-komplementarjetà bejn il-miżuri ffinanzjati taħt l-RRF u l-azzjonijiet appoġġati permezz ta’ fondi nazzjonali jew tal-UE oħra. B’mod partikolari, iridu jiżdiedu s-sinerġiji bejn il-politika ta’ koeżjoni, b’mod partikolari l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR), il-Fond Soċjali Ewropew+ (FSE+), it-tieni pilastru tal-Politika Agrikola Komuni (PAK), il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (CEF) u l-kapitoli REPowerEU fl-RRPs. Pereżempju għall-gass, proġetti maturi għall-grilji, il-ħżin jew l-LNG li jinsabu fi Stat Membru wieħed iżda li għandhom importanza Ewropea jistgħu jiġu inklużi fil-kapitolu RRF REPowerEU. L-RRPs jistgħu wkoll pereżempju jappoġġaw proġetti ta’ infrastruttura tal-enerġija magħżula fi gruppi reġjonali tat-TEN-E għall-interess komuni tagħhom minħabba li jgħaqqdu n-networks tal-enerġija tal-Istati Membri, jgħaqqdu reġjuni li bħalissa huma iżolati mis-swieq tal-enerġija Ewropej, isaħħu l-interkonnessjonijiet transfruntiera eżistenti, jgħinu fl-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli, u jirrispondu għall-objettivi tal-integrazzjoni tas-suq, tal-kompetittività u tas-sigurtà tal-provvista. Dan jippermetti l-liberazzjoni tal-fondi tal-enerġija tas-CEF għall-interkonnetturi tal-elettriku, off-shore, l-idroġenu u proġetti infrastrutturali oħra ta’ interess komuni li jeħtieġu ppjanar transfruntier u kooperazzjoni reġjonali għall-implimentazzjoni tagħhom kif previst skont il-politika tat-TEN-E.

L-RRPs jipprevedu mod rapidu u effettiv biex jiġu antiċipati l-investimenti ffukati fuq il-ħtiġijiet ta’ REPowerEU, flimkien ma’ riformi ta’ akkumpanjament biex jiġi massimizzat l-impatt tagħhom. Peress li kemm il-kapitolu REPowerEU kif ukoll il-fondi tal-politika ta’ koeżjoni jappoġġaw it-tranżizzjoni lejn enerġija ekoloġika, l-investimenti fl-effiċjenza enerġetika u fl-enerġija rinnovabbli jistgħu jiġu appoġġati taħt it-tnejn li huma. Fid-dawl tat-tisħiħ tas-sinerġiji bejn dawn il-politiki, l-Istati Membri għandhom il-possibbiltà li jippjanaw l-investimenti tagħhom matul il-ħajja tal-perjodu ta’ programmazzjoni b’mod koordinat, filwaqt li jqisu l-finanzjament disponibbli u l-iskedi ta’ żmien għall-implimentazzjoni.

4.3 Finanzjament

Biex timmobilizza l-finanzjament biex tkopri l-ħtiġijiet ta’ investiment REPowerEU fuq terminu qasir, il-Kummissjoni tipproponi emenda mmirata u rapida tar-Regolament dwar l-Irkupru u l-Faċilità. L-emenda tipprevedi l-allokazzjoni ta’ finanzjament addizzjonali mill-irkant tal-kwoti tas-Sistema għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet (“ETS”), f’ammont limitat. Tipproponi wkoll li l-Istati Membri jibbenefikaw minn flessibbiltà akbar biex jittrasferixxu r-riżorsi allokati lilhom kemm skont ir-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni (UE) 2021/1060 kif ukoll skont ir-Regolament dwar il-pjanijiet strateġiċi tal-PAK (UE) 2021/2115). Dawn l-għotjiet se jikkomplementaw il-EUR 225 biljun li jifdal ta’ self taħt l-RRF, li jirriżultaw f’ammont totali qrib l-EUR 300 biljun. Huwa propost li jekk parti mill-EUR 225 biljun li jifdal ta’ self taħt l-RRF ma tintalabx mill-Istati Membri li bħalissa huma intitolati għalihom fi żmien 30 jum wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament RRF emendat, dawn ir-riżorsi se jkunu disponibbli għal Stati Membri oħra.

L-Istati Membri se jkollhom il-possibbiltà li jittrasferixxu sa 12.5 % tal-allokazzjoni tagħhom taħt il-politika ta’ koeżjoni lill-RRF billi jżidu possibbiltà ta’ trasferiment ta’ 7.5 % għall-objettivi REPowerEU bbażati fuq ħtiġijiet dimostrabbli u dment li l-Istati Membri jkunu użaw il-possibbiltà ta’ trasferiment ta’ 5 % diġà disponibbli. Din il-possibbiltà ġdida ta’ trasferiment se tippermetti lill-Istati Membri jinkludu fl-RRPs tagħhom investimenti u riformi ġodda għal dawk li jikkontribwixxu għal tnaqqis rapidu tal-importazzjonijiet tal-fjuwils fossili mir-Russja. Tali possibbiltà ta’ trasferiment hija ġġustifikata mill-iskeda ta’ żmien u n-natura urġenti ta’ xi investimenti meħtieġa.

Barra minn hekk, l-Istati Membri se jkollhom il-possibbiltà li jittrasferixxu sa 12.5 % tal-allokazzjoni tagħhom taħt il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali għall-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza. L-għoti ta’ parti mill-finanzjament tal-Politika Agrikola Komuni taħt il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza jħaffef l-implimentazzjoni tal-proġetti rilevanti, li jippermetti lill-bdiewa jirċievu l-appoġġ finanzjarju meħtieġ biex jitnaqqas l-użu ta’ fertilizzanti sintetiċi u tiżdied il-produzzjoni ta’ bijometan sostenibbli jew enerġija rinnovabbli.

Il-proċess għat-twettiq ta’ trasferimenti volontarji mill-Istati Membri ta’ fondi tal-politika ta’ koeżjoni u fondi tal-PAK lejn il-kapitoli REPowerEU tal-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza tfassal biex jiżgura proċess ta’ adozzjoni rapidu, u jenħtieġ li ma jdewwimx l-adozzjoni u l-implimentazzjoni tal-pjanijiet u l-programmi strateġiċi.

Fuq kollox, huwa importanti li l-Istati Membri jinvolvu ruħhom fi proċess ta’ konsultazzjoni wiesa’ matul it-tħejjija tal-kapitoli REPowerEU tagħhom, b’mod partikolari mal-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-imsieħba soċjali kif ukoll il-partijiet ikkonċernati mis-settur agrikolu, biex tiġi żgurata sjieda wiesgħa li ser tkun kruċjali għall-implimentazzjoni b’suċċess tal-miżuri.

Il-fondi tal-politika ta’ koeżjoni bir-rekord b’saħħtu tagħhom ta’ appoġġ għal investimenti relatati mal-enerġija se jkomplu jikkomplementaw u jsaħħu l-objettivi tar-REPowerEU u tal-Patt Ekoloġiku Ewropew. Taħt il-QFP attwali, il-politika ta’ koeżjoni se tappoġġa proġetti ta’ dekarbonizzazzjoni u ta’ tranżizzjoni ekoloġika sa EUR 100 biljun. Biex tiżgura żborż rapidu, il-Kummissjoni se tressaq strument flessibbli biex tgħin lill-Istati Membri jimmobilizzaw riżorsi privati u biħsiebha tadotta sa tmiem l-2022 att delegat biex tħaffef it-tfassil u r-rimborżi ta’ proġetti tal-effiċjenza enerġetika u proġetti tal-enerġija rinnovabbli permezz ta’ skemi standard ta’ rimborż fil-politika ta’ koeżjoni. Il-Kummissjoni se taħdem ukoll mal-Istati Membri fil-promozzjoni tal-iżvilupp ta’ aġenziji tal-enerġija reġjonali u lokali bħala punt ta’ dħul uniku għall-proġetti tal-enerġija.

Ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat japplikaw bis-sħiħ għar-riformi u l-investimenti inklużi fil-kapitoli REPowerEU. Hija r-responsabbiltà ta’ kull Stat Membru li jiżgura li tali miżuri jikkonformaw mar-regoli tal-UE dwar l-għajnuna mill-Istat u li jsegwi l-proċeduri applikabbli dwar l-għajnuna mill-Istat. Fid-dawl tal-urġenza bla preċedent biex titnaqqas id-dipendenza fuq il-fjuwils fossili Russi, il-Kummissjoni se tfittex modi kif tiffaċilita l-kontroll tal-għajnuna mill-Istat għall-miżuri REPowerEU filwaqt li tillimita d-distorsjonijiet għall-kompetizzjoni. B’mod partikolari, il-Kummissjoni se tipprovdi gwida dwar kif il-miżuri jistgħu jitfasslu f’konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat u d-deċiżjonijiet rapidi ladarba jkollha informazzjoni kompluta. Il-Kummissjoni se tassisti wkoll lill-Istati Membri fit-tfassil ta’ miżuri li jistgħu jiġu eżentati min-notifika skont ir-Regolament għal Eżenzjoni Ġenerali Sħiħa. Fl-aħħar nett, se żżomm il-Qafas Temporanju tal-Kriżijiet għall-għajnuna mill-Istat taħt rieżami kostanti biex tiżgura li jkun adatt biex jippermetti lill-Istati Membri jindirizzaw l-effetti tas-sitwazzjoni ġeopolitika attwali, inkluż fil-qasam tal-enerġija, u se tkompli tiżgura li l-qafas tal-għajnuna mill-Istat ikun ġeneralment adatt għall-iskop tiegħu.

Il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa — Enerġija (CEF-E) se tappoġġa proġetti ta’ interess komuni (PCIs) mhux implimentati mis-suq jew mhux implimentati b’xi mod ieħor fil-perjodu ta’ żmien meħtieġ biex jintlaħqu l-objettivi tar-REPowerEU. Flimkien ma’ din il-komunikazzjoni, il-Kummissjoni qed tniedi sejħa ġdida dwar l-Enerġija tal-FNE għal Proġetti ta’ Interess Komuni (PCIs) b’baġit totali stmat ta’ madwar EUR 800 miljun Proġetti li jirnexxu se jintgħażlu fit-tieni nofs tal-2022 biex jappoġġaw il-proġetti ta’ infrastruttura l-aktar urġenti meħtieġa għat-twettiq tal-prijoritajiet REPowerEU. Fil-bidu tal-2023, il-Kummissjoni se tniedi sejħa oħra għal proposti dwar l-Enerġija tal-FNE biex il-PCIs japplikaw għal proġetti li jistgħu ma jkunux lesti għas-sejħa ta’ din is-sena.

L-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw miżuri ta’ tassazzjoni biex jappoġġaw l-objettivi tar-REPowerEU sabiex jinċentivaw l-iffrankar tal-enerġija u jnaqqsu l-konsum tal-fjuwils fossili. L-Istati Membri huma mħeġġa jikkunsidraw miżuri tat-taxxa addizzjonali bħat-tnaqqis u l-eżenzjonijiet mit-tassazzjoni tal-vetturi kemm għax-xiri kif ukoll għall-użu ta’ vetturi elettriċi u tal-idroġenu, tnaqqis tat-taxxa marbut mal-iffrankar tal-enerġija u l-eliminazzjoni gradwali ta’ sussidji li jagħmlu ħsara lill-ambjent. Il-proposta pendenti tal-Kummissjoni għal reviżjoni tad-Direttiva dwar it-Tassazzjoni fuq l-Enerġija (ETD), tikkontribwixxi għall-objettivi tar-REPowerEU billi tistabbilixxi sinjali tal-prezzijiet biex jitnaqqas il-konsum tal-fjuwils fossili u tiġi ffrankata l-enerġija u l-Kummissjoni tappella lill-Istati Membri biex jilħqu ftehim malajr.

Il-Programm InvestEU se jimmobilizza finanzjament privat biex jappoġġa firxa wiesgħa ta’ investimenti li jikkontribwixxu għall-kisba tal-għanijiet ta’ politika tar-REPowerEU, billi jikkondividi r-riskji mas-sħab inkarigati mill-implimentazzjoni. Il-Kummissjoni se taħdem mill-qrib u f’approċċ ta’ Tim Ewropa mal-Grupp tal-BEI, sħab oħra inkarigati mill-implimentazzjoni tal-Programm InvestEU u mal-Istati Membri tal-UE biex tħaffef is-self, it-taħlit u l-prodotti konsultattivi għall-enerġija rinnovabbli, l-effiċjenza enerġetika u n-networks tal-elettriku.

Biex il-Fond għall-Innovazzjoni jkun jista’ jkopri 100 % tal-kostijiet rilevanti fil-każ ta’ offerti kompetittivi, jenħtieġ li l-Parlament Ewropew u l-Kunsill jeżaminaw malajr l-emenda proposta għad-Direttiva dwar l-ETS għall-Fond għall-Innovazzjoni, u wara dan il-Kummissjoni tadotta malajr l-emenda meħtieġa għall-Att Delegat li jistabbilixxi l-Fond għall-Innovazzjoni.

5. It-tisħiħ tal-istat ta’ tħejjija

 

L-Ewropa għandha tkun lesta u ppreparata għal interruzzjoni serja fil-provvista. Filwaqt li r-riskju għal domanda għall-gass mhux moqdija għal dan is-sajf se jkun limitat, jista’ jkun hemm riskju li, mingħajr azzjoni ulterjuri fix-xhur li ġejjin, il-ħażniet mhux se jimtlew biżżejjed għax-xitwa li ġejja.

Flimkien mal-adozzjoni rapida tar-regolament dwar il-ħżin bil-ħsieb li tibda l-implimentazzjoni tal-mili mill-ġdid tal-livelli tal-ħżin dan is-sajf, il-Kummissjoni tistieden lill-Istati Membri biex:

· jimplimentaw b’mod preventiv il-Komunikazzjoni tal-UE dwar l-Iffrankar tal-Enerġija. Il-gass iffrankat fi żmien qasir jista’ jintuża b’mod partikolari biex terġa’ timtela l-ħażna taħt l-art qabel ix-xitwa li ġejja;

· jaġġornaw il-pjanijiet ta’ kontinġenza tagħhom, filwaqt li jqisu r-rakkomandazzjonijiet li jinsabu fir-rieżami ta’ tħejjija tal-Kummissjoni. Il-pjanijiet ta’ kontinġenza aġġornati jenħtieġ li jidentifikaw il-klijenti essenzjali li għandhom rwol ewlieni għall-ktajjen tal-provvista kritiċi fl-Unjoni;

·jitolbu lill-operaturi tas-sistema ta’ trażmissjoni jaċċelleraw il-miżuri tekniċi, li jistgħu jżidu l-kapaċitajiet ta’ fluss fid-direzzjoni opposta mix-xitwa li ġejja mill-punent għal-lvant, inkluż fir-rigward tar-rekwiżit tekniku dwar il-kompożizzjoni tal-gass;

·jiġu konklużi l-arranġamenti ta’ solidarjetà bilaterali pendenti bejn il-pajjiżi ġirien.

Il-qafas legali eżistenti tal-UE diġà jipprevedi li f’każ ta’ kriżi estrema l-Istati Membri jistgħu jitolbu l-miżuri ta’ solidarjetà tal-Istati Membri ġirien tagħhom. Il-miżuri ta’ solidarjetà huma maħsuba bħala l-aħħar rimedju fil-każ ta’ nuqqas estrem ta’ gass biex tiġi żgurata l-provvista lill-unitajiet domestiċi, lis-sistemi tat-tisħin distrettwali u lill-faċilitajiet soċjali bażiċi fil-pajjiż affettwat.

Il-Kummissjoni se toħroġ gwida dwar il-kriterji ta’ prijoritizzazzjoni ta’ klijenti mhux protetti, b’mod partikolari tal-industrija. Il-gwida se tiffoka, minn naħa waħda, fuq l-identifikazzjoni ta’ ktajjen tal-valur nazzjonali u transfruntiera ta’ importanza ewlenija u kritika li, jekk jiġu interrotti, jista’ jkollhom impatt negattiv fuq is-sigurtà, l-ikel, is-saħħa u s-sikurezza fil-livell Ewropew u globali. Għandha tivvaluta wkoll l-impatt fuq il-kompetittività tat-territorji differenti. Il-Kummissjoni se tiffaċilita wkoll l-istabbiliment ta’ pjan koordinat tal-UE għat-tnaqqis tad-domanda b’miżuri preventivi volontarji ta’ tnaqqis li għandhom ikunu lesti għall-attivazzjoni qabel ma tinqala’ emerġenza reali. Dan il-pjan ikun jinkludi miżuri volontarji bbażati fuq is-suq biex jitnaqqas il-konsum tal-impriżi u b’hekk jiġi ggarantit li l-provvisti lill-klijenti protetti jingħataw prijorità. Barra minn hekk, il-Kummissjoni qed tirrevedi l-Pjanijiet ta’ Tħejjija għar-Riskji tal-Istati Membri fis-settur tal-elettriku biex timminimizza l-impatt ta’ tfixkil potenzjali fil-gass fuq il-ġenerazzjoni tal-elettriku.

Konklużjonijiet

Issa wasal iż-żmien li nnaqqsu d-dipendenza strateġika tal-Ewropa fuq l-enerġija. REPowerEU jaċċellera d-diversifikazzjoni u aktar gassijiet rinnovabbli, jantiċipa l-iffrankar tal-enerġija u l-elettrifikazzjoni bil-potenzjal li jwassal malajr kemm jista’ jkun l-ekwivalenti tal-fjuwils fossili li l-Ewropa bħalissa timporta mir-Russja kull sena. Huwa jagħmel dan bi ppjanar koordinat, fl-interess konġunt u b’solidarjetà Ewropea b’saħħitha.

Hemm urġenza doppja biex titnaqqas id-dipendenza tal-Ewropa fuq l-enerġija: il-kriżi klimatika, aggravata ħafna mill-aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, u d-dipendenza tal-UE fuq il-fjuwils fossili, li r-Russja tuża bħala arma ekonomika u politika.

It-trasformazzjoni ekoloġika tas-sistema tal-enerġija tal-Ewropa se ssaħħaħ it-tkabbir ekonomiku, issaħħaħ it-tmexxija industrijali tagħha, u tpoġġi lill-Ewropa fit-triq lejn in-newtralità klimatika sal-2050.

Il-Kummissjoni Ewropea tappella lill-mexxejja, lill-Istati Membri, lill-awtoritajiet reġjonali u lokali, u tabilħaqq lil kull ċittadin u negozju, biex inaqqsu d-dipendenza tal-Ewropa fuq l-enerġija mir-Russja permezz tal-implimentazzjoni ta’ dan il-pjan REPowerEU.

(1)    Il-Konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew (24 u 25 ta' Marzu 2022)

(2)    Il-Komunikazzjoni dwar REPowerEU: Azzjoni Ewropea Konġunta għal enerġija aktar affordabbli, sikura u sostenibbli, COM(2022) 108 finali, (8.3.2022)

(3)    Ara l-lista sħiħa ta’ azzjonijiet fl-Anness 1

(4)    Ewrobarometru Flash 506: Ir-rispons tal-UE għall-gwerra fl-Ukrajna, 5 ta’ Mejju 2022.

(5)      Xenarju REPowerEU fid-dokument ta’ ħidma tal-persunal li Jimplimenta l-Pjan ta’ Azzjoni REPowerEU: Ħtiġijiet ta’ Investiment, Aċċelleratur tal-Idroġenu u Kisba tal-Miri tal-Bijometan, li jakkumpanjaw din il-komunikazzjoni.

(6)      COM(2021) 558 finali, 14.7.2021

(7)      COM(2022) 142 finali, 30.03.2022

(8)       EU-US_LNG_2022_2.pdf (europa.eu)

(9)    Fil-5 ta’ Mejju, il-Kummissjoni u l-Bulgarija waqqfu l-ewwel taskforce reġjonali, bħala parti mill-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE, f’koordinazzjoni mal-ġirien fix-Xlokk tal-Ewropa. Dalwaqt se jiġu proposti aktar Task Forces Reġjonali, li jkopru l-Ewropa tal-Lvant Ċentrali, il-Majjistral u l-Baltiċi. F’dan il-kuntest, huwa importanti li l-akbar swieq tal-enerġija tal-UE, b’aċċess għal infrastruttura ta’ diversifikazzjoni bħat-terminals tal-LNG, ikunu parteċipanti attivi fid-diversifikazzjoni u s-sigurtà tal-isforzi tal-provvista tal-Pjattaforma.

(10)      Dan il-fluss ta’ ħidma ddedikat għax-xiri tal-idroġenu se joperazzjonalizza l-Faċilità Globali Ewropea għall-Idroġenu, abbażi tal-esperjenza ta’ H2Global u tal-Aġenzija Fornitriċi tal-Euratom, li għandha tiġi stabbilita taħt il-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE.

(11)      L-impenn tal-UE fil-qasam tal-enerġija esterna f’dinja li qed tinbidel, JOIN(2022) 23, (18.05.2022)

(12)      Ħames Stati Membri (il-Bulgarija, iċ-Ċekja, il-Finlandja, l-Ungerija, is-Slovakkja) bħalissa għandhom reatturi VVER operati fit-territorju tagħhom, u fil-preżent kollha jiddependu kompletament fuq il-fjuwil fornut minn fornitur Russu.

(13)      Ir-Reatturi ta’ Riċerka tal-Enerġija Medja (MPRRs), li jinkludu reatturi fiċ-Ċekja, l-Ungerija, il-Polonja, huma kkaratterizzati mid-disinn Sovjetiku oriġinali tagħhom u għadhom dipendenti għall-fjuwil fuq il-manifattur Russu li għandu monopolju.

(14) Dokument ta’ ħidma tal-persunal li Jimplimenta l-Pjan ta’ Azzjoni REPowerEU: Ħtiġijiet ta’ Investiment, Aċċelleratur tal-Idroġenu u Miri tal-Bijometan, li jakkumpanjaw din il-komunikazzjoni.

(15)    Strateġija tal-UE għall-enerġija solari, COM(2022) 221, (18.05.2022)

(16) Dokument ta’ ħidma tal-persunal li Jimplimenta l-Pjan ta’ Azzjoni REPowerEU: Ħtiġijiet ta’ Investiment, Aċċelleratur tal-Idroġenu u Kisba tal-Miri tal-Bijometan, li jakkumpanjaw din il-komunikazzjoni.

(17)      Abbażi ta’ REPowerEU, il-Kummissjoni tistenna li madwar 30% tal-produzzjoni tal-azzar primarju tal-UE se tiġi dekarbonizzata bl-idroġenu rinnovabbli sal-2030, [li jirrikjedu 1.4 miljun tunnellata ta’ idroġenu rinnovabbli u investimenti ta’ EUR [18–20] biljun biex jissostitwixxu l-fran tal-funderiji bi proċessi tal-ħadid imnaqqas direttament (DRI) li jaħdmu bl-idroġenu rinnovabbli.] 

(18)    Ir-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tħaffif tal-proċeduri tal-għoti tal-permessi għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli u l-iffaċilitar tal-Ftehimiet dwar ix-Xiri tal-Enerġija, C (2022) 3219, SWD (2022) 149, (18.05.2022).

(19)       Dikjarazzjoni Konġunta tas-Summit dwar l-Elettrolizzaturi . Il-manifatturi tal-elettrolizzaturi fl-Ewropa impenjaw ruħhom li jżidu b’għaxar darbiet il-kapaċità tagħhom li jimmanifatturaw elettrolizzaturi għal 17.5 GW sal-2025.

(20)      Il-Patt għall-Ħiliet jappoġġa sħubijiet ta’ ħiliet fuq skala kbira f’ekosistemi industrijali differenti, inklużi l-Industriji Intensivi fl-Enerġija, il-Kostruzzjoni u l-Enerġija Rinnovabbli. Il-Patt jiġbor u jispira impenji minn kumpaniji individwali, fornituri tat-taħriġ u sħab soċjali biex itejbu l-ħiliet jew jitħarrġu mill-ġdid persuni fl-età tax-xogħol, bħall-iżvilupp ta’ professjonisti tas-sengħa u t-taħriġ mill-ġdid tal-installaturi tal-bojlers tal-gass f’teknoloġiji ġodda bħal pompi tas-sħana, pannelli solari, eċċ. 

(21)      Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tħaffif tal-proċeduri tal-għoti tal-permessi għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli u l-iffaċilitar tal-Ftehimiet dwar ix-Xiri tal-Enerġija, C (2022) 3219, SWD (2022) 149, (18.05.2022).

(22)    Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 dwar il-promozzjoni tal-użu tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli (riformulazzjoni).

(23)      Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-promozzjoni tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli, COM (2022)222, (18.5.2022)

(24)    “Żona ta’ enerġija rinnovabbli” tfisser post speċifiku, kemm jekk fuq l-art kif ukoll fuq il-baħar, li jkun ġie ddeżinjat minn Stat Membru bħala partikolarment adatt għall-installazzjoni ta’ impjanti għall-produzzjoni tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli, għajr impjanti tal-kombustjoni tal-bijomassa.

(25)      Ara pereżempju l-proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar l-iżgurar ta’ tranżizzjoni ġusta lejn in-newtralità klimatika (COM(2021) 801 finali). 

(26)      Fl-2022 biss, ġew ikkummissjonati jew se jiġu kkummissjonati PCIs b’kapaċità totali addizzjonali ta’ trażmissjoni tal-gass ta’ 20 bcm/sena, eż. l-interkonnettur tal-gass bejn il-Polonja u l-Litwanja (il-pipeline GIPL), l-interkonnettur Polonja-Slovakkja, il-Pajp Baltiku bejn il-Polonja u d-Danimarka, il-pipeline Greċja-Bulgarija (IGB). It-terminals tal-LNG f’Ċipru (2 bcm/sena) u f’Alexandroupolis il-Greċja (5 bcm/sena) għandhom ikunu operattivi fl-2023. Barra minn hekk, diversi PCIs tal-gass huma mistennija li jitlestew fis-snin li ġejjin li jinkludu diversi proġetti ta’ ħżin fix-Xlokk tal-Ewropa (il-Greċja, ir-Rumanija, il-Bulgarija) kif ukoll l-LNG Gdansk fil-Polonja (mill-inqas 6 bcm/sena). Barra minn hekk, l-appoġġ għall-espansjoni tal-Kuritur tal-Gass tan-Nofsinhar għal 20 bcm fis-sena se jkollu rwol ewlieni biex jiżgura l-provvista tal-gass għax-Xlokk tal-Ewropa (il-Greċja u l-Italja fil-bidu) u l-Balkani tal-Punent.

(27)      Il-GIPL, li fetaħ fil-5 ta’ Mejju, huwa proġett ewlieni tal-UE żviluppat taħt il-Pjan ta’ Interkonnessjoni tas-Suq tal-Enerġija tal-Baltiku (BEMIP). Il-pipeline twil 508 km ikkollega l-Estonja, il-Finlandja, il-Latvja u l-Litwanja mas-suq tal-gass tal-UE. Minn madwar EUR 500 miljun minfuqa fuq il-proġett, l-UE kkontribwiet madwar EUR 300 miljun.

(28)      Il-Faċilità tal-LNG f’Alexandropoulis (unità ta’ ħżin u rigassifikazzjoni li żżomm f’wiċċ l-ilma) hija mistennija li titlesta fl-aħħar tal-2023 u se jkollha kapaċità ta’ 153,500 metru kubu, bi fluss potenzjali annwali ta’ 5.5 biljun; il-baġit huwa ta’ madwar EUR 364 miljun b’EUR 167 miljun mill-politika ta’ koeżjoni 2014–2020.

(29)    Ta’ importanza kbira għas-sigurtà tal-provvista fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant huma żewġ kurituri tal-gass: il-kuritur Trans-Balkani (Turkija-Bulgarja-Rumanija) u l-Kuritur Vertikali (interkonnettur Greċja-Bulgarija, interkonnettur bejn ir-Rumanija u l-Bulgarija u BRUA) li se jiffaċilitaw il-provvista tal-gass minn pajjiżi terzi fir-reġjun.

(30)      Ara l-proġetti indikattivi fl-Anness 3.

(31)       https://ec.europa.eu/energy/sites/default/files/fifth_pci_list_19_november_2021_annex.pdf  

(32)       Strument ta’ Appoġġ Tekniku: skedi informattivi dwar il-pajjiżi tal-2022 Il-Kummissjoni Ewropea (europa.eu)  

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 18.5.2022

COM(2022) 230 final

ANNESSI

għal

KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Il-Pjan REPowerEU

{SWD(2022) 230 final}

ANNESS 1

PUNT TAT-TLUQ: IL-MIŻURI KOLLHA FIT FOR 55 SE JNAQQSU D-DOMANDA TAL-GASS TAL-UE B’ 116 BCM, JEW TNAQQIS TA’ 30 %
Il-PJAN RePOWER	Ekwivalenti ta’ GASS IFFRANKAT	AZZJONIJIET KONĠUNTI BEJN L-UE U L-ISTATI MEMBRI DWAR RePOWER EU	ĦTIĠIJIET TA’ INVESTIMENT (EUR)
Tfaddil
Ċittadini: Bidla fl-imġiba	10 bcm	Il-Komunikazzjoni tal-UE dwar it-Tfaddil tal-Enerġija Nagħmel il-parti tiegħi fil-kampanja	-
Is-settur residenzjali: effiċjenza enerġetika u pompi tas-sħana	37 bcm	Il-Komunikazzjoni tal-UE dwar it-Tfaddil tal-Enerġija Mira ogħla ta’ 13 % tal-EED permezz tal-EED emendata Rekwiżiti tal-ekodisinn u t-tikkettar tal-enerġija għall-pompi tas-sħana u PVs solari  Proġetti Importanti Potenzjali ta’ Interess Ewropew Komuni (IPCEI) iffokati fuq teknoloġiji rivoluzzjonarji u innovazzjoni	56
Industrija: l-effiċjenza enerġetika u l-elettrifikazzjoni	12 bcm	Mira ogħla ta’ 13 % tal-EED permezz tal-EED emendata Mira ogħla ta’ 45 % tal-RES permezz tal-proposta emendata Fond għall-Innovazzjoni: Kapitolu tal-RRF	41
Tnaqqis		Pjan koordinat tal-UE għat-tnaqqis tad-domanda	-
DIVERSIFIKAZZJONI TAL-FJUWIL
LNG u pipeline tal-gass	50 (LNG) + 10 bcm (pipeline)	Obbligi ta’ diversifikazzjoni Xiri Konġunt ta’ Gass u Idroġenu Għodda tal-IT tal-UE għall-aggregazzjoni tad-domanda u t-trasparenza tal-infrastruttura MtQ ma’ pajjiżi sħab Adozzjoni tal-proposta għall-ħżin Kapitolu tal-RRF
Bijometan	17 bcm	Pjan ta’ azzjoni għall-bijometan  Kapitolu tal-RRF	37
Idroġenu Rinnovabbli	+ 14 Mt ta’ H2/ammonja addizzjonali li minnhom 8 Mt jissostitwixxu gass naturali ekwivalenti għal = 27 bcm 10 Mt huma importati u madwar 4 Mt ta’ produzzjoni domestika addizzjonali	Sottomiri ta’ RFNBO f’konformità ma’ miri ogħla tal-RED Passaġġi tal-idroġenu Qafas regolatorju: Atti delegati dwar id-definizzjoni u l-istandards Importazzjonijiet: Sħubiji Konġunti ta’ Vetturi tax-Xiri ta’ Gass u Idroġenu u Sħubijiet Internazzjonali għall-Idroġenu Kapaċità Industrijali: Dikjarazzjoni tal-Elettrolizzatur Fond għall-Innovazzjoni: Kapitolu tal-RRF	27 biljun huwa investiment dirett f’elettrolizzaturi domestiċi u d-distribuzzjoni tal-idroġenu fl-UE. (teskludi l-investiment tal-elettriku mix-xemx u mir-riħ meħtieġ għall-produzzjoni tal-idroġenu rinnovabbli, u teskludi l-investimenti għall-idroġenu importat)
ELETTRIKU RINNOVABBLI
Solari u bir-Riħ	21 bcm 1	Mira ogħla ta’ 45 % tar-RES permezz tal-EED emendata Gwida tal-PPA Strateġija solari Inizjattiva tal-bjut solari bl-RED emendata Kapitolu tal-RRF Alleanza solari Proġetti Importanti Potenzjali ta’ Interess Ewropew Komuni (IPCEI) iffokati fuq teknoloġiji rivoluzzjonarji u innovazzjoni	EUR 86 biljun
Il-fażi tal-permessi		Proposta leġiżlattiva li tippermetti l-emendar tad-Direttiva RED Rakkomandazzjoni tal-KE	-
INVESTIMENTI U RIFORMI INTELLIĠENTI
Infrastruttura		Lakuni integrati fl-infrastruttura fl-UE kollha u valutazzjoni tal-ħtiġijiet għall-gass, l-elettriku u l-idroġenu	29 biljun (grilji tal-enerġija) + 10 biljun (ħżin tal-enerġija) + 10 biljun (gass) Żejt għas-sigurtà tal-provvista 1,5 biljun [l-infrastruttura tal-idroġenu ara d-dokument ta’ ħidma tal-persunal]
RRF		Proposta riveduta tal-RRF qrib EUR 300 biljun (225 biljun self + sa 72 biljun għotjiet) Gwida tar-RRP
Fond għall-Innovazzjoni		Proposta riveduta tal-Fond għall-Innovazzjoni li timplimenta kuntratti tal-karbonju għad-differenza Sejħa ddedikata RePowerEU fil-Ħarifa 2023 Perjodi ta’ finanzjament dedikati għal RepowerEU
FNE		Sejħiet dedikati RePowerEU li jibdew f’Mejju 2022
Riforma		Semestru Ewropew Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi Il-fażi tal-permessi Gwida tal-PPA Kapitoli tal-RRF

ANNESS 2 – mapep     ANNESS 3

Ħtiġijiet ta’ infrastruttura għall-gass

Kisbiet tal-qafas tat-TEN-E biex jiġu stabbiliti networks Ewropej reżiljenti tal-elettriku u tal-gass

Ir-Regolament TEN-E stabbilixxa approċċ ġdid għall-ippjanar tal-infrastruttura fl-UE kollha bbażat fuq kooperazzjoni reġjonali mal-Istati Membri u l-partijiet ikkonċernati rilevanti biex jiġu identifikati proġetti ta’ interess komuni (PCIs) li jikkontribwixxu għall-iżvilupp ta’ kurituri u oqsma tematiċi prijoritarji tal-infrastruttura tal-enerġija. Dan jirrikjedi wkoll li l-Istati Membri jissimplifikaw il-proċeduri tal-għoti tal-permessi għall-PCIs u jipprovdu aċċess għall-finanzjament mill-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (CEF) biex jippermettu l-implimentazzjoni f’waqtha tagħhom.

Minn meta r-Regolament TEN-E ġie stabbilit fl-2013, il-PCIs tal-gass għenu biex tiġi stabbilita infrastruttura Ewropea tal-gass aktar reżiljenti bbażata fuq provvisti aktar diversifikati. Il-PCIs tal-gass ikkontribwew biex inaqqsu l-konġestjonijiet fl-infrastruttura tal-gass Ewropea, jiddiversifikaw is-sorsi tal-provvista kif ukoll il-kontropartijiet u r-rotot. Ladarba l-proġetti tal-PCIs li għaddejjin bħalissa jiġu implimentati l-Istati Membri kollha se jkollhom aċċess għal mill-inqas tliet sorsi tal-gass jew is-suq globali tal-gass naturali likwifikat (LNG).

Fl-2022 biss, ġew ikkummissjonati jew se jiġu kkummissjonati PCIs b’kapaċità totali addizzjonali ta’ trażmissjoni tal-gass ta’ 20 bcm/sena, eż. l-interkonnettur tal-gass bejn il-Polonja u l-Litwanja (il-pipeline GIPL), l-interkonnettur Polonja-Slovakkja, il-Pajp Baltiku bejn il-Polonja u d-Danimarka, il-pipeline Greċja-Bulgarija (IGB). It-terminals tal-LNG f’Ċipru (2 bcm/sena) u f’Alexandroupolis il-Greċja (5 bcm/sena) għandhom ikunu operattivi fl-2023. Barra minn hekk, diversi PCIs tal-gass huma mistennija li jitlestew fis-snin li ġejjin li jinkludu diversi proġetti ta’ ħżin fix-Xlokk tal-Ewropa (il-Greċja, ir-Rumanija, il-Bulgarija) kif ukoll it-terminal tal-LNG fi Gdansk fil-Polonja (mill-inqas 6 bcm fis-sena).

Huwa bis-saħħa ta’ dawn il-proġetti, li ħafna minnhom ibbenefikaw minn appoġġ finanzjarju permezz tal-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, li l-Istati Membri jistgħu jirreaġixxu għal tnaqqis reċenti fil-provvista fi spirtu ta’ solidarjetà.

Minbarra titjib sinifikanti fl-infrastruttura tal-gass Ewropea, inbdew ukoll interkonnetturi ewlenin tal-elettriku permezz ta’ għotja tas-CEF għal xogħlijiet, eż. l-interkonnettur tal-elettriku tal-Bajja ta’ Biscay bejn Franza u Spanja biex tiżdied il-kapaċità ta’ interkonnessjoni mal-Peniżola Iberika, l-interkonnettur Ċeltiku bejn Franza u l-Irlanda u l-interkonnettur EuroAsia bejn il-Greċja u Ċipru li t-tnejn li huma se jtemmu l-iżolament mill-grilja tal-elettriku tal-Unjoni tal-Irlanda u Ċipru rispettivament biex jappoġġaw l-integrazzjoni ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli u jtejbu s-sigurtà tal-provvista. Barra minn hekk, is-sinkronizzazzjoni tal-grilji tal-elettriku tal-Istati Baltiċi, l-aħħar Stati Membri li għandhom sistemi tal-elettriku li għadhom jiddependu fuq pajjiżi terzi, tinsab fi stadju avvanzat biex titlesta sa mhux aktar tard mill-2025. L-appoġġ taħt il-politika tat-TEN-E kif ukoll finanzjarjament, taħt is-CEF għal aktar minn EUR 1.2 biljun, kienu essenzjali biex il-proġett jitqiegħed fit-triq it-tajba.

L-implimentazzjoni aċċellerata tal-PCIs tal-elettriku 2 se tkun kruċjali għal sistema interkonnessa aħjar li tippermetti li jiżdied is-sehem tas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli u tiżdied l-enerġija rinnovabbli b’mod ferm aktar mgħaġġel f’konformità mal-objettivi tar-REPowerEU.

Valutazzjoni tal-ENTSOG tal-ħtiġijiet addizzjonali tal-infrastruttura tal-gass

Il-Komunikazzjoni REPowerEU ħabbret li l-Kummissjoni se tivvaluta bħala kwistjoni ta’ prijorità jekk humiex meħtieġa miżuri u investimenti f’infrastruttura tal-gass lesta għall-idroġenu u interkonnessjonijiet biex jingħelbu l-ostakli għall-użu sħiħ tal-kapaċità tal-LNG tal-UE. Il-Kummissjoni talbet lill-ENTSOG biex jappoġġa din il-valutazzjoni bil-għan li jidentifika kwalunkwe lakuna li jifdal fl-infrastruttura tal-gass li teħtieġ tnaqqis immedjat skont il-pjan REPowerEU.

Il-valutazzjoni tal-ENTSOG 3 analizzat sa liema punt jeżistu konġestjonijiet fl-infrastruttura fin-netwerk Ewropew tal-gass f’każ li jintemmu l-flussi tal-gass Russi lejn l-Ewropa bl-użu ta’ żewġ xenarji ta’ domanda differenti (id-domanda attwali u d-domanda tal-2030 jekk wieħed jassumi implimentazzjoni sħiħa ta’ proposti adatti għal 55 proposta b’domanda għall-gass 27% aktar baxxa meta mqabbla mal-lum li hija mistennija li tkun saħansitra aktar baxxa bl-implimentazzjoni ta’ REPowerEU) u bis-suppożizzjoni ta’ livelli differenti ta’ żvilupp tal-infrastruttura 4 .

Il-valutazzjoni turi li se jkun possibbli li jiġi kkumpensat bis-sħiħ it-tmiem tal-importazzjonijiet tal-gass Russi permezz ta’ kombinazzjoni ta’ tnaqqis fid-domanda kif previst mill-pakkett “fit for 55” tal-Kummissjoni 5 , żieda fil-produzzjoni domestika tal-bijogass u tal-idroġenu ħieles mill-fjuwils fossili b’mod partikolari, u żidiet pjuttost limitati tal-infrastruttura tal-gass lil hinn minn dak li diġà huwa inkluż fil-5 lista attwali tal-PCIs. Il-mitigazzjoni tal-ftit ostakli li fadal se żżid ukoll ir-reżiljenza u l-flessibbiltà tas-sistema Ewropea tal-gass.

Fir-rigward tad-distribuzzjoni ġeografika tal-ħtiġijiet, huwa ċar li l-akbar sfida tkun li tintlaħaq id-domanda fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, kif ukoll fil-parti tat-Tramuntana tal-Ġermanja, jekk l-importazzjonijiet tal-gass tar-RU jieqfu. Il-valutazzjoni, li sussegwentement ġiet diskussa mal-Istati Membri f’kuntest reġjonali, uriet li jeżistu soluzzjonijiet possibbli differenti biex tiġi indirizzata d-dipendenza fuq il-provvista Russa, l-aktar fi prossimità ġeografika għall-ħtiġijiet u li jeħtieġu kooperazzjoni bejn żewġ Stati Membri jew aktar.

Ħtiġijiet addizzjonali tal-infrastruttura tal-gass għal kull reġjun

Ir-reġjun tal-Baħar Baltiku

It-tliet Stati Baltiċi u l-Finlandja huma dipendenti b’mod sinifikanti fuq il-gass Russu, filwaqt li l-Polonja turi livell aktar baxx ta’ dipendenza fuq importazzjonijiet bħal dawn.

Proġetti bħall-Balticconnector bejn l-Estonja u l-Finlandja, it-titjib tal-interkonnessjoni bejn il-Latvja u l-Estonja, it-Terminal tal-LNG ta’ Klaipeda, u t-Terminal tal-LNG Świnoujście diġà żguraw l-integrazzjoni tas-suq u naqqsu d-dipendenza fuq il-gass Russu f’reġjun storikament dipendenti fuq fornitur wieħed. Is-sitwazzjoni hija mistennija li tkompli titjieb b’mod sinifikanti bit-tnedija reċenti tal-interkonnettur bejn il-Polonja u l-Litwanja (GIPL), u t-tlestija imminenti tal-espansjoni tat-Terminal LNG ta’ Świnoujście, il-Pajp Baltiku, li jwassal għall-ewwel darba gass mill-Ibħra tat-Tramuntana għar-reġjun permezz tal-Polonja, it-titjib tal-interkonnessjoni bejn il-Litwanja u l-Latvja u t-titjib tal-UGS Inčukalns. Ir-rabta bejn ir-reġjun tal-Baħar Baltiku u l-Ewropa tal-Lvant Ċentrali se titlesta fit-2 nofs tal-2022 bl-interkonnessjoni bejn il-Polonja u s-Slovakkja. Ir-reġjun ibbenefika wkoll l-aktar minn għotjiet mill-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa għall-Enerġija.

Fuq medda qasira ta’ żmien, il-valutazzjoni wriet li l-unità temporanja tar-rigassifikazzjoni tal-ħażna li żżomm f’wiċċ l-ilma (FSRU) li għandha tiġi installata fl-Estonja jew fil-Finlandja aktar tard fl-2022 tista’ tnaqqas b’mod sinifikanti d-dipendenza fuq il-gass Russu. Il-Latvja ġiet mistiedna wkoll biex tissieħeb fl-iżvilupp tal-proġett.

Fuq perjodu ta’ żmien medju sa twil, il-valutazzjoni stabbiliet b’mod ċar li r-reġjun madwar il-Baħar Baltiku jibbenefika mill-iżvilupp tat-tieni terminal tal-LNG fil-Polonja, fi Gdansk (tlestija fl-2026 li tista’ tiġi aċċellerata għall-2025) li huwa proġett fil-5 lista ta’ PCI. Il-proġett jista’ jtaffi wkoll kwalunkwe ħtieġa addizzjonali tal-Istati Baltiċi, billi jillibera l-kapaċità fit-terminal tal-LNG ta’ Klaipeda fil-Litwanja biex jaqdi kwalunkwe ħtieġa addizzjonali li jifdal fl-Istati Baltiċi u fil-Finlandja.

Il-Punent tal-Ewropa

Il-biċċa l-kbira tal-pajjiżi tal-Ewropa tal-Punent diġà qed juru dipendenza minima jew l-ebda dipendenza fuq il-gass Russu. Madankollu, il-Ġermanja hija esposta ħafna għad-dipendenza fuq il-gass Russu, speċjalment iż-żona tas-suq tat-Tramuntana fejn id-domanda hija kkonċentrata. Fin-nuqqas ta’ importazzjonijiet tal-gass mir-Russja, il-konġestjonijiet fl-infrastruttura huma relatati ma’ kapaċità insuffiċjenti tal-pipelines mill-Punent għal-Lvant kif ukoll kapaċità insuffiċjenti ta’ importazzjoni, inkluża l-infrastruttura tal-LNG.

Għall-kuntrarju tal-biċċa l-kbira tal-pajjiżi Ewropej, Spanja u Franza jodorizzaw il-gass fis-sistema ta’ trażmissjoni. Għalhekk, il-limitazzjonijiet infrastrutturali u regolatorji jipprevjenu lill-pajjiżi tal-Lbiċ milli jikkooperaw ma’ pajjiżi fil-Majjistral kif ukoll fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant; ma hemm l-ebda kapaċità sinifikanti ta’ gass disponibbli minn Franza għall-Ġermanja.

Fuq medda qasira ta’ żmien, il-valutazzjoni wriet b’mod ċar li l-FSRU addizzjonali f’Eemshaven (NL) u FSRU Wilhelmshaven (DE) u terminal addizzjonali tal-LNG fil-Ġermanja (Brunsbüttel) se jtaffu l-limitazzjonijiet tal-infrastruttura fil-Majjistral tal-Ewropa. B’mod ġenerali, se jkun importanti li tiġi evitata kapaċità żejda fl-infrastruttura tal-importazzjoni tal-LNG li tista’ ssir assi mhux rekuperabbli fil-futur.

F’nofs it-terminu, il-valutazzjoni u d-diskussjonijiet ikkonkludew li l-iżvilupp ta’ unità ta’ deodorizzazzjoni li tippermetti l-flussi tal-gass mill-Punent għal-Lvant bejn Franza u l-Ġermanja telimina ostaklu ewlieni biex titnaqqas id-dipendenza għall-gass tar-Russja fl-Ewropa Ċentrali. Flimkien mar-rinforzi tal-infrastruttura tal-gass biex tiżdied il-kapaċità tal-esportazzjoni mill-Belġju għall-Ġermanja, dan jippermetti l-użu sħiħ tal-kapaċitajiet tal-LNG fl-Ewropa tal-Punent biex tiġi indirizzata d-dipendenza fuq il-gass Russu anke fir-reġjuni tal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant.

Proġett ta’ infrastruttura transfruntiera addizzjonali fil-Peniżola Iberika jenħtieġ li jiġi vvalutat aktar fid-dawl tal-potenzjal fit-tul tiegħu li jisfrutta l-potenzjal importanti tal-idroġenu rinnovabbli tal-Peniżola Iberika, kif ukoll tal-Afrika ta’ Fuq, u jekk jistax isir l-ewwel element tas-sinsla tal-idroġenu meta jitqies l-Aċċelleratur tal-Idroġenu.

Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk

Fl-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk, inkluża l-Komunità tal-Enerġija, il-biċċa l-kbira tal-pajjiżi juru dipendenza sinifikanti fuq il-gass Russu filwaqt li titqies id-domanda għall-gass tal-lum.

Fix-Xlokk tal-Ewropa, il-proġetti ta’ infrastruttura prijoritarji ewlenin għall-gass bdew joperaw matul l-2020–2021, inkluż b’mod partikolari l-Pipeline Trans-Adrijatiku, l-ewwel fażi tal-kuritur tal-pipeline BRUA u t-terminal tal-LNG ta’ Krk. L-investimenti infrastrutturali prijoritarji li fadal fir-reġjun li huma mistennija li jiġu finalizzati fl-2022 huma r-riabilitazzjoni, il-modernizzazzjoni u l-espansjoni tas-sistema ta’ trażmissjoni Bulgara, l-interkonnettur il-ġdid bejn il-Greċja u l-Bulgarija (IGB) li fl-ewwel fażi operattiva tiegħu se joffri kapaċità bidirezzjonali ta’ 3 bcm/sena. L-interkonnettur Serbja-Bulgarija (IBS) li għandu l-għan li joħloq interkonnessjoni bidirezzjonali ta’ 1,8 bcm/sena, kif ukoll il-kostruzzjoni tal-FSRU f’Alexandroupolis, li se jipprovdi kapaċità ta’ importazzjoni fil-livell ta’ 5.5 bcm/sena, bħalissa huma mistennija li jitlestew fit-tieni nofs tal-2023. Barra minn hekk, l-espansjoni tal-faċilità tal-ħżin tal-gass taħt l-art f’Chiren, il-Bulgarija, hija ppjanata għall-2025.

Il-valutazzjoni wriet li, fit-terminu medju, l-Ewropa tax-Xlokk tibbenefika sa ċertu punt mit-terminal tal-FSRU fil-Polonja (il-proġett PCI fuq il-ħames lista tal-PCI) filwaqt li l-benefiċċji ewlenin se jseħħu fir-reġjun tal-Baħar Baltiku. It-trasport tal-gass naturali minn Gdansk lejn ir-reġjun tas-SEE u l-Ukrajna jkun jeħtieġ il-kostruzzjoni aċċellerata tal-Kuritur tal-Gass Tramuntana-Nofsinhar fil-Lvant tal-Polonja. Il-valutazzjoni tal-ENTSOG uriet ukoll li, fit-terminu medju, espansjoni tal-kapaċità tat-terminal tal-LNG fi Krk se tkompli tgħin biex ittaffi d-dipendenza fuq il-provvista Russa, iżda biex jinkisbu dawn il-benefiċċji, ikun meħtieġ li tissaħħaħ il-grilja tat-trażmissjoni Kroata lejn is-Slovenja u l-Ungerija. . Aktar provvisti għar-reġjun jistgħu jintbaghtu permezz ta’ espansjoni tat-TAP fuq skala sħiħa, iżda l-aġġornament tat-TAP ikun jeħtieġ investimenti addizzjonali aċċellerati fl-infrastruttura fil-grilja tat-trażmissjoni Taljana (il-pipeline Adriatica Line u Mattagiola - Massafra li huma proġetti PCI fuq il-ħames lista tal-PCI). Jekk in-netwerk ta’ trażmissjoni Taljan jissaħħaħ, dan jippermetti aktar flussi min-Nofsinhar għat-Tramuntana tal-Italja li jkunu rilevanti għal flussi addizzjonali minn TAP, EastMed, u l-Afrika ta’ Fuq. Barra minn hekk, l-espansjoni tal-Interkonnettur bejn il-Greċja u l-Bulgarija (fażi II tal-IGB), tista’ tkompli ttaffi d-dipendenza b’mod partikolari fil-Bulgarija u fir-reġjun kollu tas-SEE billi tippermetti li jiżdiedu l-flussi mit-terminals tat-TAP u tal-LNG fil-Greċja.

Barra minn hekk, il-valutazzjoni tal-ENTSOG uriet li proġetti ta’ interess komuni u proġetti addizzjonali rikonoxxuti mill-pjan REPowerEU, jekk jiġu implimentati, jipprovdu benefiċċji addizzjonali wkoll lill-Partijiet Kontraenti tal-Komunità tal-Enerġija, li l-ħtiġijiet tagħhom jiġu ssodisfati bis-sħiħ. Bit-tlestija tal-Proġetti rikonoxxuti mill-inizjattiva ewlenija 5 tal-Pjan ta’ Investiment Ekonomiku għall-Balkani tal-Punent (proġetti EIP), il-Partijiet Kontraenti tal-Komunità tal-Enerġija se jkollhom aċċess għal diversi sorsi u rotot alternattivi. L-implimentazzjoni tal-proġetti tal-EIP tkun teħtieġ li tiġi vvalutata fuq bażi ta’ każ b’każ sabiex jiġi evitat ir-riskju ta’ assi mhux rekuperabbli.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-proġetti identifikati jiġu implimentati malajr kemm jista’ jkun f’konformità mal-ħtiġijiet u l-iskeda ta’ żmien tal-Pjan REPowerEU. B’mod partikolari, il-proġetti identifikati, flimkien mal-PCIs, għandhom jiġu allokati l-istatus ta’ proġetti tal-ogħla sinifikat nazzjonali u prijorità li jiżguraw implimentazzjoni rapida. Il-Kummissjoni se tkun lesta biex tiffaċilita dan.

(1)    Fix-xenarju madwar 12 bcm jinkisbu permezz ta’ 4 Mt ta’ produzzjoni domestika addizzjonali tal-idroġenu u 9 bcm permezz ta’ sostituzzjoni addizzjonali tal-gass fis-sistema tal-enerġija. Dan l-iffrankar bcm jitqassam fit-tabella f’setturi oħra.

(2)    Il-5 lista ta’ PCI kurrenti tinkludi 67 PCIs tal-elettriku.

(3)    Li tkopri l-Istati Membri kollha tal-UE u diversi pajjiżi terzi, jiġifieri l-Maċedonja ta’ Fuq, il-Bożnija-Ħerzegovina, is-Serbja, ir-Renju Unit.

(4)    Livell 0 = infrastruttura attwali, livell 1 = proġetti avvanzati (FIDs + PCIs avvanzati), livell 2 = livell 1 + LNGs addizzjonali u espansjoni tat-TAP.

(5)    Anke bil-livelli attwali tad-domanda u tal-provvista domestika, il-proġetti identifikati jimmitigaw id-dipendenza Russa kważi kompletament, b’dipendenza ta’ 5 % li jifdal f’CZ, SK, HU, RO u BG.