Brussell, 11.4.2018

COM(2018) 183 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL U LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW

Patt Ġdid għall-Konsumaturi


1. Introduzzjoni

1.1.    Il-bini ta’ Suq Uniku ġust għall-konsumaturi u n-negozji

Mill-1987, l-UE kellha l-iktar regoli stretti dwar il-protezzjoni tal-konsumatur fid-dinja, b’sett komprensiv ta’ drittijiet tal-konsumatur fis-seħħ illum. L-infiq tal-konsumaturi jammonta għal 56 % tal-PDG tal-UE 1 . Ambjent tal-konsumatur b’saħħtu huwa fattur ewlieni għat-tkabbir ekonomiku 2 .

Id-drittijiet li l-UE stabbilixxiet għall-konsumaturi jagħtu prevedibbiltà u fiduċja kemm liċ-ċittadini kif ukoll lin-negozji, u jinkludu d-dritt għal prodotti sikuri, id-dritt li jiġi ritornat prodott mixtri online fi żmien 14-il jum u d-dritt li prodott jissewwa jew jinbidel fi żmien ta’ perjodu ta’ garanzija. Dawn huma biss ftit mid-drittijiet tanġibbli li jagħmlu differenza fil-ħajja ta’ kuljum tan-nies.

Il-politika Ewropea tal-konsumatur tat benefiċċji reali permezz ta’ partijiet ewlenin ta’ leġiżlazzjoni li jirregolaw id-drittijiet tal-passiġġieri, id-drittijiet tal-konsumatur, il-prattiċi kummerċjali inġusti u l-klawżoli kuntrattwali inġusti. Dan wassal biex iċ-ċittadini u n-negozji Ewropej ingħataw protezzjoni u ċertezza ta’ livell għoli, iżda s-suq qiegħed jinbidel b’rata mgħaġġla.

Biex nibnu fuq dan is-suċċess, u biex jiġu indirizzati l-isfidi ġodda u li qed jevolvu fis-suq, il-President Juncker organizza mill-ġdid il-Kummissjoni biex jingħata post aktar prominenti lill-politika tal-konsumatur 3 . Sa mill-bidu tal-mandat tagħha fl-2014, il-Kummissjoni wettqet aktar minn 80 % tal-proposti meħtieġa biex jiġu indirizzati 10 oqsma ta’ prijorità stabbiliti fil-linji gwida politiċi tal-President Juncker 4 . L-interessi tal-konsumaturi kienu tema ċentrali f’diversi inizjattivi tal-Kummissjoni, bħalma huma l-istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali li wasslet għal leġiżlazzjoni biex jintemmu t-tariffi tal-mowbajls u tad-data roaming sa mill-15 ta’ Ġunju 2017 5 u projbizzjoni fuq l-imblukkar ġeografiku mhux ġustifikat, sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jaċċessaw jew jixtru prodotti jew servizzi minn sit web ibbażat fi Stat Membru ieħor sa mit-3 ta’ Diċembru 2018 6 ; u tiżgura l-portabbiltà transfruntiera tas-servizzi tal-kontenut online mill-1 ta’ April 2018 7 . Bħala parti mill-unjoni tal-enerġija u l-politika dwar it-tibdil fil-klima, intlaħaq qbil dwar il-proposti tal-Kummissjoni biex issaħħaħ id-drittijiet tal-konsumaturi fis-suq tal-enerġija 8 u fuq test ġdid tal-emissjonijiet u l-konsum tal-fjuwil għall-karozzi 9 . Barra minn hekk, fl-1 ta’ Lulju 2018, se jidħlu fis-seħħ regoli modernizzati dwar il-vaganzi b’kollox inkluż 10 .

Barra minn hekk, in-negozjati bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni jinsabu għaddejjin dwar proposti għal kuntratti diġitali, element ċentrali tal-istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali bil-għan li jiġu modernizzati r-regoli kuntrattwali tal-konsumatur għall-provvista tal-kontenut diġitali 11 u għall-bejgħ ta’ prodotti 12 . Meta titqies l-importanza ta’ dawn il-proposti sabiex jipprovdu lill-konsumaturi drittijiet ċari u effettivi meta jaċċessaw kontenut diġitali u biex jiġi żgurat li kemm il-konsumaturi kif ukoll in-negozji jkunu jistgħu jiddependu fuq ir-regoli uniformi u effettiva madwar l-Ewropa, il-Kummissjoni tistieden lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex jiżguraw l-adozzjoni rapida ta’ dawn il-proposti li huma enfasizzati fid-Dikjarazzjoni Konġunta dwar il-prijoritajiet leġiżlattivi maqbula mill-Presidenti tat-tliet istituzzjonijiet.

Proposti oħra tal-Kummissjoni se jikkontribwixxu wkoll għal livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur. B’mod partikolari, il-proposta tal-2008 għal Direttiva dwar it-Trattament Ugwali, li fost affarijiet oħra għandha l-għan li tiżgura aċċess ugwali għal oġġetti u servizzi irrispettivament mir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabilità, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali, jista’ jkollha impatt sinifikanti 13 . Barra minn hekk, l-Att Ewropew dwar l-Aċċessibbiltà, propost mill-Kummissjoni fl-2015, se jagħmel firxa wiesgħa ta’ prodotti u servizzi aktar aċċessibbli għall-konsumaturi b’diżabbiltà 14 . Il-Kummissjoni tistieden lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex malajr jintlaħaq ftehim dwar din il-proposta importanti u li, ladarba tiġi adottata, għandha l-ħsieb li tippreżenta proposta biex tinkludi l-Att dwar l-Aċċessibbiltà fl-ambitu tad-Direttiva proposta dwar azzjonijiet rappreżentattivi 15 .

Bħala riżultat tal-ħidma tal-Kummissjoni, il-kundizzjonijiet għall-konsumaturi ttejbu madwar l-UE 16 u n-negozji bbenefikaw minn attivitajiet ta’ infurzar ta’ "one-stop-shop" dwar ċerti kwistjonijiet (pereż. xiri waqt l-użu tal-apps ta’ logħob online, il-kiri tal-karozzi, jew kontenut illegali fuq il-pjattaformi tal-midja soċjali 17 ).

Iżda għad fadal sfidi għall-politika tal-konsumatur. Prattiċi abbużivi reċenti fuq skala kbira li jaffettwaw lill-konsumaturi madwar l-UE mminaw il-fiduċja tal-konsumatur fis-Suq Uniku. Dawn l-avvenimenti fuq skala kbira jinkludu “Dieselgate” (fejn ċerti manifatturi tal-karozzi installaw teknoloġija fil-karozzi li timmanipula t-testijiet tal-emissjoni) u l-użu mifrux mill-banek ta’ klawżoli kuntrattwali inġusti f’kuntratti ta’ self ipotekarju 18 . Dawn l-avvenimenti għandhom ukoll iqajmu dibattitu dwar jekk l-UE għandhiex fis-seħħ mekkaniżmi b’saħħithom biżżejjed biex jittrattaw dawn il-kwistjonijiet, jiġifieri li jinfurzaw b’mod effettiv ir-regoli tal-protezzjoni tal-konsumatur u jipprovdu rimedju lil konsumaturi inġurjati. Barra minn hekk, il-kwistjoni ta’ kompożizzjoni jew karatteristiċi differenti tal-istess prodotti mibjugħa f’partijiet differenti tas-suq uniku qed tidher ukoll bħala sors ta’ tħassib f’diversi Stati Membri.

Il-ħtieġa li jiġu modernizzati xi regoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur u li jissaħħaħ il-livell ta’ konformità ġew konfermati minn evalwazzjoni fuq skala kbira tar-regoli dwar il-protezzjoni tal-konsumatur finalizzati mill-Kummissjoni fl-2017 (“Kontroll tal-Idoneità” REFIT 19 evalwazzjoni tad-Direttiva dwar id-Drittijiet tal-Konsumatur 20 ). L-evalwazzjoni kkonkludiet li r-regoli tal-protezzjoni tal-konsumaturi tal-UE għenu l-operazzjoni tas-Suq uniku u provdew livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur. Huma tajbin għall-iskop tagħhom b’mod ġenerali, iżda jridu jiġu applikati u infurzati aħjar. L-evalwazzjoni identifikat ukoll oqsma fejn il-liġi tal-konsumatur tal-UE tista’ tiġi aġġornata u mtejba.

Ir-rapport dwar ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-rimedju kollettiv, li ġie adottat f’Jannar 2018 21 , jappoġġa s-sejbiet tal-evalwazzjoni tal-2017. Huwa kkonkluda li mekkaniżmi ta’ rimedju individwali ma humiex biżżejjed f’“sitwazzjonijiet ta’ dannu tal-massa” li jolqtu għadd kbir ta’ konsumaturi fl-UE.

Dawn il-konklużjonijiet ma jistgħux jiġu injorati. L-UE trid issib tweġibiet għal sfidi ta’ politika ġodda għall-konsumaturi filwaqt li jiġi żgurat Suq uniku ġust kemm għall-konsumaturi kif ukoll għan-negozji.

1.2    It-twettiq ta’ “Patt ġdid għall-Konsumaturi”

Il-pakkett ta’ miżuri ppreżentati u ma’ din il-Komunikazzjoni jfittex li jindirizza dawn l-isfidi u b’hekk iwassal għall-konklużjoni tal-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” kif imwiegħed mill-Kummissjoni ta’ Juncker, biex jiżgura suq uniku ġust kemm għall-konsumaturi kif ukoll għan-negozji għas-snin li ġejjin.

Infurzar aħjar tar-regoli, għodod effettivi biex jinstab rimedju, u għarfien aħjar għall-konsumaturi dwar id-drittijiet tagħhom se ttejjeb il-fiduċja u l-fiduċja tal-konsumatur. Dan se jkun ta’ benefiċċju għall-ekonomija Ewropea minħabba l-importanza tan-nefqa tal-konsumatur fiż-żamma ta’ mudell ekonomiku sostenibbli.

Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jibni fuq il-qafas eżistenti ta’ politika tal-konsumatur u jagħmel pass ulterjuri billi jipproponi regoli aktar moderni adattati għas-swieq u prattiki ta’ negozju tal-lum, li qegħdin dejjem jinbidlu, għodod tal-infurzar pubbliku u privat aktar b’saħħithom u opportunitajiet aħjar ta’ rimedju.

Fil-prattika, il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” għandu l-għan li:

·jimmodernizza r-regoli eżistenti u jimla l-lakuni attwali tal-acquis tal-konsumatur;

·jipprovdi opportunitajiet ta’ rimedju aħjar għall-konsumaturi, jappoġġa t-tisħiħ effettiv u kooperazzjoni akbar tal-awtoritajiet pubbliċi f’Suq uniku aktar ġust u aktar sikur;

·iżid il-kooperazzjoni ma’ pajjiżi sħab barra l-UE;

·jiżgura t-trattament ugwali tal-konsumaturi fis-Suq uniku u jiggarantixxi li l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti għandhom is-setgħa li jittrattaw kwalunkwe problemi b’ “kwalità doppja” ta’ prodotti tal-konsumatur;

·itejjeb il-komunikazzjoni u l-bini tal-kapaċità biex il-konsumaturi jagħrfu aktar id-drittijiet tagħhom u jgħin lin-negozjanti, b’mod partikolari l-SMEs, biex jikkonformaw aktar faċilment mal-obbligi tagħhom;

·iħares lejn l-isfidi futuri għall-politika tal-konsumatur f’ambjent li qed tevolvi malajr tal-ekonomija u tat-teknoloġija.

Biex jintlaħqu l-għanijiet ta’ hawn fuq, il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jipproponi t-tibdil fil-qafas leġiżlattiv, ikkomplementat b’sett ta’ azzjonijiet mhux leġiżlattivi, kif stabbilit f’din il-Komunikazzjoni. Il-pakkett leġiżlattiv huwa magħmul miż-żewġ strumenti segwenti:

·proposta għal Direttiva li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 93/13/KEE, id-Direttiva 98/6/KE, id-Direttiva 2005/29/KE u d-Direttiva 2011/83 fir-rigward ta’ infurzar aħjar u mmodernizzar tar-regoli tal-UE dwar il-protezzjoni tal-konsumatur 22 ;

·proposta għal Direttiva dwar azzjonijiet rappreżentattivi għall-protezzjoni tal-interessi kollettivi tal-konsumaturi u li tħassar id-Direttiva 2009/22/KE. Din il-proposta għandha l-għan li tiffaċilita r-rimedju għall-konsumaturi fejn ħafna konsumaturi huma vittmi tal-istess ksur, fl-hekk imsejħa sitwazzjoni ta’ dannu tal-massa 23 .

2. L-immodernizzar tal-acquis tal-konsumatur

L-evidenza miġbura mill-Kummissjoni turi li hemm regoli tal-konsumatur li jinħtieġ li jkunu modernizzati biex jirrispondu għall-isfidi attwali. L-għan tal-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” huwa li dan jintlaħaq permezz tal-miżuri li ġejjin:

·Għodod ġodda għall-konsumaturi — rimedji individwali. Jinħtieġ li l-konsumaturi jkollhom dritt għal rimedji individwali (pereż. kumpens finanzjarju) meta jiġu milquta minn prattiki kummerċjali inġusti. Illum, il-liġi tal-UE ma tipprovdix għal mezzi ċari u suffiċjenti biex jeliminaw l-effetti negattivi ta’ tali prattika. Pereżempju, jekk Stat ġdid tat-tip ta’ Dieselgate iseħħ mill-ġdid, il-konsumaturi jkollhom rimedji fil-każ ta’ reklamar qarrieqi.

·Aktar trasparenza għall-konsumaturi fi swieq online. Illum, meta l-konsumaturi jżuru suq online 24 , mhux dejjem ikunu jafu mingħand min ikunu qed jixtru (jekk hux mingħand negozjant professjonali jew mingħand konsumatur ieħor). Ħafna konsumaturi għandhom l-impressjoni li qed jixtru minn fuq suq online u li għalhekk qed jidħlu f’kuntratt ma’ dik il-pjattaforma. Fir-realtà, huma jistgħu spiss ikunu qed jixtru mingħand fornitur terz elenkat fis-suq online. Bħala riżultat, il-konsumaturi jistgħu jaħsbu b’mod żbaljat li qed jittrattaw ma’ kummerċjant professjonali (u b’hekk jibbenefikaw mid-drittijiet tal-konsumatur 25 ). Din il-konfużjoni tista’ toħloq problemi jekk xi ħaġa tmur ħażin b’ xiri online, minħabba li mhuwiex dejjem faċli li jiġi stabbilit min huwa responsabbli għal xi difetti. Dan inaqqas il-possibbiltà li jiksbu rimedju.

Ir-regoli l-ġodda proposti se jeħtieġu swieq online biex jinfurmaw b’mod ċar lill-konsumaturi dwar l-identità tal-parti li jkunu qed jikkonkludu kuntratt magħha (jekk huwiex negozjant professjonali jew individwu). Il-Kummissjoni tipproponi wkoll li jiġi ċċarat li l-pjattaformi online kollha jridu jiddistingwu b’mod ċar bejn riżultati ta’ riċerka bbażati fuq ħlasijiet riċevuti mingħand negozjanti oħra u riżultat tat-tiftix “naturali”, u jinħtieġ li s-swieq online jinfurmaw dwar il-parametri ewlenin li jiddeterminaw il-klassifikazzjoni tal-offerti 26 . Dan iżid it-trasparenza tas-swieq online.

·L-estensjoni tal-protezzjoni tal-konsumaturi għal “servizzi b’xejn”. Lakuna oħra fil-ħarsien tal-konsumatur tinsab fis-servizzi diġitali “b’xejn” li għalihom il-konsumaturi jipprovdu d-dejta personali tagħhom, minflok ma jħallsu bil-flus. Dawn tas-servizzi msejħa “b’xejn” jinkludi “cloud storage”, il-mezzi ta’ komunikazzjoni soċjali u kontijiet tal-posta elettronika. Minħabba ż-żieda fil-valur ekonomiku tad-dejta personali, dawn is-servizzi ma jistax jitqiesu sempliċement bħala “b’xejn”. Għaldaqstant, jinħtieġ li l-konsumaturi jkollhom l-istess dritt ta’ informazzjoni prekuntrattwali u d-dritt li jħassru l-kuntratt fi żmien 14-il jum bħala perjodu ta’ “riflessjoni”, irrispettivament minn jekk iħallsux għas-servizz bi flus jew billi jipprovdu d-dejta personali.

·It-tneħħija tal-piżijiet fuq in-negozji. L-evidenza turi li l-liġi tal-UE dwar il-konsumatur għandha medja ta’ livell baxx ta’ spejjeż ta’ konformità għal negozju. Madankollu, f’xi oqsma, ċerti dispożizzjonijiet ma għadhomx jgħoddu minħabba l-bidla teknoloġika jew jimplikaw spejjeż żejda għall-kumpaniji. Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jipproponi li jneħħi piżijiet sproporzjonati għan-negozji, pereżempju fl-oqsma tal-komunikazzjoni mal-konsumaturi. Jinħtieġ li n-negozjanti jkollhom aktar flessibbiltà fl-għażla ta’ l-aktar mezz adegwat ta’ komunikazzjoni mal-konsumaturi. Jinħtieġ li huma jkunu jistgħu jużaw mezzi ġodda ta’ komunikazzjoni online, bħall-formoli tal-web jew iċ-chats, minflok l-indirizz tal-posta elettronika, sakemm il-konsumatur jista’ jżomm rekord tal-komunikazzjoni mal-kummerċjant.

Filwaqt li d-dritt ta’ rtirar huwa ta’ importanza ewlenija għall-konsumaturi u għall-fiduċja tal-kummerċ online, il-Kummissjoni qed tipproponi wkoll li tneħħi xi piżijiet għall-kummerċjanti relatati mad-dritt ta’ rtirar minn “kuntratti mill-bogħod” u kuntratti “barra mill-post tan-negozju”. F’każijiet fejn konsumatur ikun uża oġġett ordnat minflok pruvah biss bl-istess mod bħalma kieku kien jagħmel f’ħanut proprja, jinħtieġ li l-konsumatur ma jibqax ikollu d-dritt li jikkanċella l-kuntratt. Dan inaqqas il-piż fuq negozjanti relatati li jittrattaw ir-ritorn ta’ oġġetti użati.

3. Rimedju aħjar għall-konsumaturi, infurzar effettiv u kooperazzjoni akbar mal-awtoritajiet pubbliċi f’Suq uniku aktar ġust u aktar sikur;

Ir-regoli huma effettivi biss jekk jippermettu lill-konsumaturi li jiksbu rimedju faċilment f’każ ta’ ksur u jekk dawn jiġu infurzati mill-awtoritajiet nazzjonali. Din hija r-raġuni għaliex il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jinkludi proposti għal aktar possibbiltajiet ta’ rimedju għall-konsumaturi u infurzar aktar effettiv tar-regoli eżistenti tal-konsumatur.

3.1 Rimedju aħjar għall-konsumaturi

Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jagħti lill-konsumaturi aċċess aħjar għal rimedju permezz ta’:

·L-użu tal-potenzjal sħiħ ta’ mandat ta’ inibizzjoni biex jiġi żgurat rimedju għall-konsumaturi f’“sitwazzjonijiet ta’ dannu tal-massa”. F’sitwazzjonijiet ta’ dannu tal-massa, jinħtieġ li l-konsumaturi jkollhom il-possibbiltà li jinvokaw id-drittijiet tagħhom mhux biss b’mod individwali, iżda wkoll permezz ta’ rimedju kollettiv. Pereżempju, fil-każ tat-tip ta' Dieselgate, ir-rimedji għall-vittmi ta’ prattiki kummerċjali inġusti seta' jiġi infurzat b’mod kollettiv permezz ta’ azzjoni rappreżentattiva.

Bil-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi”, il-Kummissjoni tipproponi sistema modernizzata ta’ azzjonijiet rappreżentattivi, li jibnu fuq id-Direttiva dwar l-Inġunzjonijiet eżistenti 27 . Din is-sistema tippermetti lil entitajiet kwalifikati li ma jagħmlux profitt, bħall-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi jew korpi pubbliċi indipendenti, biex jiddefendu l-interessi kollettivi tal-konsumatur f’każijiet ta’ ħsara tal-massa. Dan jgħin lill-konsumaturi individwali biex jiżguraw id-drittijiet tagħhom. Hija se tkun partikolarment utli għal konsumaturi li għal diversi raġunijiet ma jkunux iridu jagħmlu kawżi individwali. Is-sistema se tinkludi salvagwardji, bħal pereżempju tillimita l-possibbiltà li jsiru azzjonijiet kontra entitajiet li jissodisfaw ċerti kriterji u tirrikjedi trasparenza rigward is-sorsi ta’ finanzjament tagħhom. Għaldaqstant se jinżamm il-bilanċ meħtieġ bejn l-aċċess għall-ġustizzja u għall-prevenzjoni ta’ abbużi possibbli, b’approċċ distint differenti mill-mudell ta’ litigazzjoni tal-Istati Uniti.

·It-tisħiħ tal-għodod eżistenti għall-konsumaturi — Soluzzjoni Alternattiva tat-Tilwim u Soluzzjoni Online għat-Tilwim. Bis-saħħa tas-Soluzzjoni Alternattiva tat-Tilwim 28 u s-Soluzzjoni Online għat-Tilwim 29 , il-konsumaturi għandhom aċċess għal proċeduri sempliċi, rapidi u ġusti tagħhom għas-soluzzjoni ta’ tilwim domestiku u transfruntiera ma’ negozjanti mingħajr ma jmorru l-qorti. Il-qafas ta’ Soluzzjoni Alternattiva u Online jagħti inċentiv lin-negozjanti biex jiżviluppaw qafas effettiv ta’ sistemi ta’ assistenza lill-klijenti 30 .

Il-Kummissjoni se tkompli tagħmel dan il-qafas aktar effettiv, billi tippromwovi l-użu mill-kummerċjanti u tistabbilixxi djalogi bejn l-atturi rilevanti 31 . Wieħed mill-għanijiet se jkun jiġi żgurat li l-konsumaturi jistgħu faċilment isibu u jużaw dawn l-għodod biex isolvu t-tilwim.

3.2 Infurzar effettiv u kooperazzjoni akbar mal-awtoritajiet pubbliċi f’Suq Uniku aktar ġust u aktar sikur

L-infurzar effettiv huwa prijorità ewlenija fil-mandat ta’ din il-Kummissjoni. Huwa ħa post prominenti fl-Istrateġija għas-Suq Uniku Diġitali, inkluż b’inizjattiva biex taġġorna l-infurzar tar-regoli tal-konsumaturi sabiex dawn ikunu adatti għall-era diġitali: ir-reviżjoni tar-Regolament tal-Kooperazzjoni għall-Protezzjoni tal-Konsumatur (Consumer Protection Cooperation, CPC) 32 .

Ir-Regolament CPC jagħti l-bażi għal netwerk ta’ awtoritajiet nazzjonali tal-infurzar biex jiżgura li l-liġijiet tal-konsumatur tal-UE prinċipali jiġu infurzati b’mod konsistenti bejn il-fruntieri. Ir-regoli riveduti se jkunu applikabbli fl-Istati Membri sal-20 ta’ Jannar 2020 33 . Ladarba ir-Regolament CPC il-ġdid isir applikabbli, se jkun hemm sett minimu ta’ setgħat għall-awtoritajiet nazzjonali, proċedura ġdida biex jiġu indirizzati vjolazzjonijiet u vjolazzjonijiet mifruxa mal-Unjoni kollha fil-qasam tal-liġi tal-konsumatur u sistema ta’ sorveljanza aħjar. Il-Kummissjoni se jkollha rwol ta’ koordinazzjoni aktar b’saħħtu u se tkun tista’ tagħti bidu għal investigazzjonijiet ta’ infurzar koordinati f’każ ta’ ksur mifrux madwar l-Unjoni 34 .

Il-Kummissjoni qed tieħu l-azzjonijiet li ġejjin biex issaħħaħ l-infurzar u l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet pubbliċi: 

a) Aktar sanzjonijiet effettivi speċjalment għal ksur mifrux sew

Illum, meta kumpanija tikser ir-regoli tal-konsumatur, il-penali stabbiliti fil-liġi nazzjonali jvarjaw ħafna madwar l-UE u ħafna drabi jkunu pjuttost żgħar. B’konsegwenza ta’ dan, ftit li xejn għandhom effett biex jiskoraġġixxu negozjanti mingħajr skrupli milli jingannaw lill-konsumaturi.

Fil-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi”, il-Kummissjoni tipproponi li l-awtoritajiet nazzjonali tal-infurzar japplikaw kriterji komuni madwar l-UE meta jiddeċiedu dwar penali finanzjarji għal ksur tad-Direttiva dwar Prattiki Kummerċjali Inġusti fin-Negozju 35 , id-Direttiva dwar it-Termini Kuntrattwali Inġusti 36 , id-Direttiva dwar id-Drittijiet tal-Konsumatur 37 u d-Direttiva dwar l-Indikazzjoni tal-Prezzijiet 38 . F’każijiet fejn kummerċjant jikser dawn id-Direttivi f’diversi Stati Membri fl-istess ħin (l-hekk imsejħa “każijiet ta’ ksur mifruxa” 39 ), l-awtoritajiet se jkollhom is-setgħa li jimponu multa ta’ mill-inqas 4 % tal-fatturat tan-negozjant. Penali ta’ deterrent ta’ dan it-tip se jikkontribwixxu għall-prevenzjoni tal-vjolazzjonijiet u biex tiġi stabbilita mill-ġdid il-ġustizzja.

b) Għajnuna lill-Istati Membri biex iħejju għar-Regolament CPC l-ġdid

Il-Kummissjoni se tappoġġa lill-Istati Membri fl-2018 u l-2019 billi tipprovdi assistenza lill-awtoritajiet nazzjonali u billi tissorvelja l-adattament tas-sistemi legali nazzjonali. B’mod partikolari, il-Kummissjoni qed twettaq il-kompiti li ġejjin:

·Qed taħdem ma’ esperti mill-Istati Membri biex tiddiskuti kwistjonijiet ta’ implimentazzjoni u tipprovdi gwida jekk ikun meħtieġ. Il-Kummissjoni diġà ġabret lista ta’ ħtiġijiet tal-Istati Membri, u se tagħmel sessjonijiet ta’ ħidma u żjarat ta’ studju fl-Istati Membri.

·Hija qed tiżviluppa għodod ġodda tal-IT meħtieġa mill-awtoritajiet u l-partijiet interessati esterni biex jikkooperaw b’mod effettiv u biex jiskambjaw informazzjoni u twissijiet. Din l-għodda tal-informatika l-ġdida se tippermetti lill-awtoritajiet tal-infurzar nazzjonali biex jikkooperaw biex jiskopru, jinvestigaw u jwaqqfu l-prattiki kummerċjali li jiksru l-acquis tal-konsumatur f’kummerċ transfruntiera. Permezz tal-għodda tal-IT, se jkun possibbli li jintbagħtu lin-netwerk CPC twissijiet esterni minn partijiet bħall-assoċjazzjonijiet tal-konsumaturi u tal-kummerċ.

·Hija qed tiżviluppa intelliġence tas-suq biex jiġi identifikat u indirizzat malajr ksur mifrux tal-liġi tal-konsumatur b’dimensjoni tal-Unjoni. F’terminu ta’ żmien itwal, il-Kummissjoni se tesplora modi kif ittejjeb il-monitoraġġ ta’ prattiki ta’ bejgħ-kummerċjalizzazzjoni fil-livell tal-UE li jagħmlu ħsara lill-konsumaturi u lill-kompetizzjoni ġusta. Dan jista’ jinkludi modi biex jiffaċilitaw il-ġbir ta’ evidenza elettronika u tgħin lill-awtoritajiet nazzjonali biex jiżviluppaw metodoloġiji għas-sejba, l-identifikazzjoni u l-kondiviżjoni ta’ evidenza, u tniedi azzjonijiet koordinati sabiex jiġu rimedjati prattiki dannużi.

c) Bini tal-kapaċitajiet

Il-Kummissjoni se tkompli timpenja ruħha f’attivitajiet ta’ bini tal-kapaċità għall-awtoritajiet nazzjonali. Dan se jiffoka fuq iż-żieda fid-“diġitizzazzjoni” tas-swieq tal-konsumatur. Dan il-bini ta’ kapaċitajiet se jinkludi l-attivitajiet ewlenin li ġejjin:

·Finanzjament u l-koordinazzjoni tax-xogħol għall- “Akkademja ta’ infurzar elettroniku”. Dan il-proġett jimmobilizza EUR 1.75 miljun għall-bini ta’ kapaċitajiet nazzjonali tal-protezzjoni tal-konsumatur u l-awtoritajiet nazzjonali ta’ sikurezza tal-prodotti għall-konsumatur.

·L-għoti ta’ appoġġ għall-Istati Membri biex jiżguraw li tinġabar evidenza affidabbli dwar ksur possibbli tal-leġiżlazzjoni tal-UE. Dan se jgħin lill-Istati Membri biex jiġu identifikati aktar malajr problemi mifruxa li jħabbtu wiċċhom magħhom il-konsumaturi fl-UE.

d) Infurzar koordinat

Il-Kummissjoni se tkompli taħdem mal-awtoritajiet tas-CPC nazzjonali dwar l-infurzar strateġiku u mmirat biex tippromwovi l-ekwità fis-Suq Uniku Diġitali 40 . Din tieħu l-forma ta’ skrining ikkoordinat ta’ websajts (“sweeps”) 41 , jew azzjoni koordinata biex jissolvew kwistjonijiet li jolqtu għadd kbir ta’ konsumaturi fl-UE 42 . L-esperjenza tal-Kummissjoni rigward l-infurzar mill-2014 turi li huwa possibbli li jinkisbu riżultati pożittivi kemm għall-konsumaturi kif ukoll għan-negozji (pereżempju soluzzjonijiet ta’ “punt uniku ta’ servizz” għal ksur madwar l-UE tal-leġiżlazzjoni tal-UE).

Se jibqa’ jkun hemm iffokar importanti fuq il-ġlieda kontra l-prattiki inġusti (pereż. kontra dikjarazzjonijiet ambjentali qarrieqa u bla bażi) u kontenut illegali online 43 .

3.3 Implimentazzjoni ta’ leġiżlazzjoni dwar is-sigurtà ta’ prodotti mhux tal-ikel

Il-Kummissjoni se tgħin ukoll lill-Istati Membri jikkooperaw aktar fuq is-sigurtà tal-prodott 44 . Huwa essenzjali li jiġi żgurat li s-saħħa u s-sigurtà tal-konsumaturi jiġu protetti minn prodotti perikolużi, kemm jekk ikunu nxtraw online kif ukoll offline. Dan sejjer jinkiseb bil-miżuri li ġejjin:

a) L-immodernizzar tas-Sistema ta’ Twissija Rapida

Is-Sistema ta’ Twissija Rapida tal-UE hija ġestita mill-Kummissjoni. Din tiżgura li l-informazzjoni dwar il-prodotti perikolużi li mhumiex tal-ikel li tneħħew mis-suq u / jew issejħu lura mingħand il-konsumaturi f'xi post fl-Ewropa, tiġi ċċirkolata malajr fost l-Istati Membri u l-Kummissjoni Ewropea.

Biex l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq ikunu jistgħu jkunu aktar effettivi, il-Kummissjoni, fost affarijiet oħra, se tirrevedi l-linji gwida għas-Sistema ta’ Twissija Rapida sabiex timmassimizza l-benefiċċji tagħha għall-konsumaturi.

b) Li jsir l-aħjar użu mis-sorveljanza tas-suq koordinata

Biex jitjieb il-funzjonament tas-Suq uniku għall-konsumaturi, il-Kummissjoni qed tiffinanzja attivitajiet ta’ sorveljanza tas-suq koordinati dwar is-sikurezza tal-prodotti. Dan irriżulta f’aktar minn 25 azzjonijiet ta’ sorveljanza kkoordinati f’varjetà ta’ setturi ta’ prodotti (pereż. ġugarelli, prodotti għall-kura tat-tfal). Il-Kummissjoni se tkompli tappoġġja l-azzjonijiet konġunti tal-awtoritajiet tal-UE sabiex tiġi ffaċilitata l-kondiviżjoni tal-għarfien u ssaħħaħ in-netwerk tal-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq anki fid-dawl tal-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament dwar l-infurzar u l-konformità tal-leġiżlazzjoni dwar l-armonizzazzjoni tal-Unjoni għall-prodotti 45 . Dan l-appoġġ se jgħin fir-rintraċċar u t-tneħħija tal-prodotti perikolużi madwar l-UE.

Il-proposta tal-Kummissjoni msemmija qabel għal Regolament dwar l-infurzar u l-konformità tal-leġiżlazzjoni ta’ armonizzazzjoni tal-Unjoni dwar il-prodotti timmira biex issaħħaħ il-qafas għas-sorveljanza tas-suq fuq prodotti kemm fis-Suq uniku kif ukoll fil-fruntieri esterni, inkluża l-kooperazzjoni tas-sorveljanza tas-suq strutturali ta’ skambji ma’ sħab internazzjonali.

4. Kooperazzjoni internazzjonali

a) Ftehim ta’ kooperazzjoni biex tiżdied il-koordinazzjoni ma’ sħab barra l-UE

Il-korpi li jinfurzaw il-leġiżlazzjoni tal-konsumatur qed jiffaċċjaw prattiki ta’ negozju u strateġiji ta’ kummerċjalizzazzjoni madwar id-dinja, prattikament simili (jekk mhux identiċi). L-indirizzar ta’ dawn il-kwistjonijiet b’mod ikkoordinat jista’ biss iwassal għal konformità aħjar min-negozji.

Il-Kummissjoni beħsiebha taħdem fuq ftehimiet bilaterali jew multilaterali għall-kooperazzjoni fl-infurzar tal-protezzjoni tal-konsumatur bejn l-UE u ġurisdizzjonijiet ewlenin bħall-Istati Uniti, il-Kanada u fil-futur iċ-Ċina.

Din il-kooperazzjoni internazzjonali se tiġi ffaċilitata permezz ta’ qafas aktar b’saħħtu għall-koordinazzjoni tal-awtoritajiet pubbliċi tal-infurzar fl-UE stabbilita permezz tar-Regolament CPC, li jista’ jintuża bħala bażi għal ftehim ta’ kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi. Ftehimiet bħal dawn jistgħu jistabbilixxu: mekkaniżmi għal għajnuna reċiproka bejn l-awtoritajiet; għodod ta’ kooperazzjoni adatti għall-ekonomija diġitali li jindirizzaw websajts li jwettqu frodi madwar id-dinja; proċedura ġdida ta’ punt uniku ta’ kuntatt biex jindirizza ksur fuq skala kbira tad-drittijiet tal-konsumatur imwettaq minn negozjanti fuq livell globali; u sistema ta’ sorveljanza aktar effettiva.

b) Sigurtà tal-prodott: sfida globali

Il-ktajjen tal-provvista tal-prodotti huma globali, u l-konsumaturi jistgħu faċilment jixtru prodotti online minn pajjiżi barra l-UE. Dan jagħmel il-kooperazzjoni internazzjonali kritika biex nipproteġu l-konsumatur fl-UE. Il-kooperazzjoni dwar is-sigurtà tal-prodotti hija meħtieġa kemm ma’ pajjiżi produtturi kif ukoll pajjiżi bi prodotti simili fis-suq tagħhom, b’tali mod li s-sorveljanza tas-suq mill-Istati Membri tal-UE jista’ jkollhom impatt massimu.

Il-Kummissjoni se tkompli ttejjeb il-kooperazzjoni maċ-Ċina 46 u se tqajjem kuxjenza fost il-manifatturi rigward ir-rekwiżiti tas-sikurezza tal-prodotti tal-UE. Il-Kummissjoni se tappoġġa wkoll l-inizjattivi internazzjonali sabiex tittejjeb globalment is-sigurtà tal-prodotti mibjugħin online.

Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni se tkompli tippromwovi ħarsien effettiv tal-konsumatur f’negozjati kummerċjali bilaterali u multilaterali futuri. Se tagħmel dan billi tinkludi regoli ta’ kooperazzjoni speċifiċi dwar is-sikurezza tal-prodotti fi ftehimiet kummerċjali. Dawn se jippermettu l-iskambju ta’ informazzjoni dwar prodotti perikolużi, fejn xieraq, inkluż ma’ pajjiżi produtturi.

5. Żgurar ta trattament ugwali tal-konsumaturi fis-suq uniku: l-indirizzar tal-problema ta’ “kwalità doppja” ta’ oġġetti tal-konsum

Fid-diskors dwar l-Istat tal-Unjoni tal-2017, il-President Juncker qal: “Jien ma nistax naċċetta li f’xi nħawi tal-Ewropa, […] il-persuni jinbigħilhom ikel ta’ kwalità inferjuri minn dik ta’ pajjiżi oħra minkejja li l-imballaġġ u l-marka jkunu identiċi. […]U issa rridu nagħtu setgħat iktar b’saħħithom lill-awtoritajiet nazzjonali biex iwaqqfu dawn il-prattiki illegali kull fejn ikunu jeżistu.

Biex tittratta din il-kwistjoni, il-Kummissjoni diġà ħadet diversi passi importanti.

F’Settembru 2017 47 , il-Kummissjoni adottat sett ta’ linji gwida dwar l-applikazzjoni tal-liġijiet tal-ikel u tal-konsumatur tal-UE biex jindirizzaw il-kwistjoni ta’ “kwalità doppja”. Il-linji gwida għandhom l-għan li jgħinu lill-awtoritajiet nazzjonali jiddeterminaw jekk kumpanija hijiex tikser id-dritt tal-UE meta tikkummerċjalizza prodotti ta’ marka identika b’kompożizzjonijiet differenti f’pajjiżi differenti.

F’diskussjonijiet ma’ rappreżentanti tal-industrija, il-Kummissjoni talbet lill-kumpaniji biex iwaqqfu prattiki qarrieqa ta’ differenzjazzjoni tal-prodott u mhux ġustifikati, li ma jikkorrispondux għal rekwiżiti speċifiċi tas-suq. Xi kumpaniji diġà bdew jadattaw il-kompożizzjoni tal-prodotti tagħhom sabiex jiżguraw l-istess prodotti jinbiegħu madwar l-UE, u huma mistennija aktar bidliet fid-differenzjazzjoni tagħhom u fl-istrateġiji ta’ informazzjoni lill-konsumatur.

Il-Kummissjoni offriet finanzjament biex jappoġġja l-infurzar mill-Istati Membri tal-UE u biex tiżviluppa approċċ komuni tal-ittestjar komparattiv tal-prodotti tal-ikel. Iċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni, bl-appoġġ ta’ 16-il Stat Membru u partijiet interessati, qed jiżviluppa din il-metodoloġija u se jniedi kampanja ta’ ttestjar f’Mejju 2018. It-testijiet se jkopru basket komuni ta’ prodotti li jinbiegħu fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri u se jinkludi ttestjar kimiku u sensorjali. L-ewwel riżultati huma mistennija sal-aħħar tal-2018. Jekk meħtieġ, il-Kummissjoni, flimkien mal-awtoritajiet tal-Istati Membri, se tindirizza kwistjonijiet li jqumu fl-ewwel riżultati tat-testijiet fuq basket ta’ prodotti komuni.

B’mod parallel għal din il-ħidma li għaddejja bħalissa, il-Kummissjoni tistma li bosta mill-miżuri proposti fil-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi”, b’mod partikolari penali aktar stretti għal prattiki illegali, rimedji individwali għal konsumaturi żgwidati u mekkaniżmi ta’ rimedju kollettiv, se jagħmluha aktar diffiċli u għali għall-kummerċjanti li jqarrqu bil-konsumaturi billi jikkummerċjalizzaw prodotti ta’ “kwalità doppja.”

L-operaturi tan-negozju huma liberi li jikkummerċjalizzaw u jbigħu oġġetti b’kompożizzjoni jew karatteristiċi differenti, u li jadattaw il-prodotti tagħhom għall-preferenzi tal-konsumaturi lokali jew b’kont meħud tal-ħtieġa li jwieġbu għal xejriet differenti fid-domanda, kwistjonijiet loġistiċi u teknoloġiji emerġenti, sakemm dawn jirrispettaw bis-sħiħ il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni (kemm jekk dwar is-sikurezza tal-prodotti, it-tikkettar jew leġiżlazzjoni oħra orizzontali u settorjali). Prodotti taħt l-istess marka, b’mod eċċezzjonali, jista’ jkollhom karatteristiċi differenti. Madankollu, kompożizzjoni differenti sostanzjalment ta’ prodotti b’marka identika tista’ tkun sors ta’ tħassib meta dawn il-prodotti jiġu kkummerċjalizzati b’mod li għandu l-potenzjal li jqarraq bil-konsumatur.

Biex ma jkun hemm l-ebda dubju li d-dritt tal-Unjoni jipprekludi differenzjazzjoni tal-prodott qarrieqa u mhux ġustifikati fis-Suq Uniku, il-Kummissjoni biħsiebha tattrezza lill-awtoritajiet nazzjonali b’regoli aktar ċari sabiex jiggarantixxu li dawn jistgħu jiġġieldu kontra prattiki inġusti b’mod aktar faċli. Il-Kummissjoni għalhekk tipproponi biex tagħmilha espliċita fid-Direttiva dwar il-Prassi Kummerċjali Inġusti li kwalunkwe kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti bħala identiċi għall-istess prodotti imqiegħda fis-suq f’diversi Stati Membri oħra, meta dawn il-prodotti jkunu differenti b’mod sinifikanti fil-kompożizzjoni jew il-karatteristiċi, hija azzjoni qarrieqa fis-sens tal-Artikolu 6 ta’ din id-Direttiva.

6. Sensibilizzazzjoni u bini tal-kapaċità

L-evalwazzjoni tal-Kummissjoni tar-regoli dwar il-protezzjoni tal-konsumatur fl-2017 (“Kontroll tal-Idoneità”) sabet li livell baxx ta’ konformità mal-liġijiet tal-UE dwar il-konsumaturi hija aktar ikkumplikata minħabba għarfien limitat mill-konsumaturi u n-negozjanti tad-drittijiet u l-obbligi tagħhom, u dan l-għarfien ivarja ħafna bejn l-Istati Membri tal-UE. Il-problemi rrapportati mill-konsumaturi kienu ta’ 20 % fl-2016, l-istess rata bħal fl-2008, bi ftit jew l-ebda titjib f’għaxar snin. Fl-istess ħin, 41 % biss taċ-ċittadini tal-UE, pereżempju, kienu jafu li huma kellhom drittijiet skont il-liġi tal-UE għal tiswija jew tibdil b’xejn ta’ oġġett difettuż.

Matul l-2018 u wara, il-Kummissjoni se tieħu l-passi stabbiliti hawn taħt biex jitjieb l-għarfien dwar id-drittijiet tal-konsumatur u biex titqanqal kultura ġdida bbażata fuq il-konformità mal-liġi tal-konsumatur tal-UE.

6.1 Djalogi tal-konsumatur u kampanja ta’ komunikazzjoni

F’Novembru 2017, il-Kummissjoni nediet diskussjoni wiesgħa bħala parti mill-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” bl-għan li tiġbor flimkien lill-partijiet interessati li qed jaħdmu fuq it-titjib tad-drittijiet tal-konsumatur fl-UE biex jiddiskutu kif “infasslu mill-ġdid ir-regoli tal-konsumatur tal-UE biex nadattawhom għas-seklu 21”. 48 .

Bħala parti minn din l-inizjattiva, il-Kummissjoni se torganizza matul l-2018 serje ta’ “djalogi tal-konsumatur” fl-Istati Membri li jużaw approċċ ta’ pajjiż b’pajjiż. L-għan tad-djalogi hu li jiġi spjegat lin-nies x’qed tagħmel l-UE għalihom bħala konsumaturi u biex tisma’ l-opinjonijiet tagħhom dwar kif l-UE tista’ tindirizza t-tħassib tagħhom.

Fl-2018, il-Kummissjoni se tagħmel kampanja ta’ komunikazzjoni komprensiva biex l-Ewropej jagħrfu aktar id-drittijiet attwali tagħhom tal-konsumatur fl-UE. Il-kampanja se tiffoka b’mod partikolari, iżda mhux esklużivament, f’dawk l-Istati Membri fejn ċ-ċittadini urew li għandhom l-inqas għarfien tad-drittijiet tal-konsumatur.

6.2 Taħriġ, edukazzjoni, bini tal-kapaċitajiet u għodod oħra tal-informazzjoni

·F’Marzu 2018, il-proġett ConsumerLawReady beda jopera online 49 . Dan il-proġett għandu l-għan li jipprovdi taħriġ lil intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) tal-UE dwar il-liġi tal-konsumatur sabiex ikunu jistgħu jikkonformaw aktar faċilment mar-rekwiżiti legali tagħhom. Il-proġett qed jiġi implimentat minn konsorzju ta’ organizzazzjonijiet tal-konsumaturi u tan-negozju. Dawn l-organizzazzjonijiet iħarrġu persuni lokalment li mbagħad iħarrġu lil ħaddieħor, fl-Istati Membri kollha. Dawn il-ħarrieġa lokali se joffru taħriġ lill-SMEs. Dan l-effett multiplikatur se jiżgura tixrid wiesa’.

·Fit-tielet kwart tal-2018, il-Bażi tad-Dejta dwar il-Liġi tal-Konsumatur ġdida se tkun disponibbli bħala parti fil-Portal tal-Ġustizzja elettronika 50 . Hija tagħti lil kulħadd, speċjalment lill-prattikanti legali u l-awtoritajiet tal-infurzar, aċċess għar-regoli nazzjonali li jittrasponu direttivi tal-konsumatur tal-UE ewlenin. Din se tagħti wkoll aċċess għal ġurisprudenza relevanti tal-Istati Membri u tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, kif ukoll prassi amministrattiva nazzjonali rilevanti.

·Il-Kummissjoni Ewropea qiegħda tiffaċilita inizjattiva awtoregolatorja min-negozji Ewropej fuq prinċipji ewlenin għal preżentazzjoni aħjar tal-informazzjoni lill-konsumaturi, inklużi termini u kondizzjonijiet standard. Ir-riżultati ta’ din l-inizjattiva huma mistennija fis-sajf tal-2018.

·Il-Kummissjoni se tiżviluppa, sa kmieni fl-2019, gwida dwar id-Direttiva 93/13/KEE dwar klawżoli inġusti f’kuntratti tal-konsumatur li tipproteġi lill-konsumaturi Ewropej kontra klawżoli tal-kuntratt standard inġusti użati mill-kummerċjanti. Il-Kontroll tal-Idoneità REFIT sab li l-approċċ ibbażat fuq il-prinċipji tad-Direttiva dwar it-Termini Kuntrattwali Inġusti għadha effettiva u tikkontribwixxi għal livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur. Fuq il-bażi ta’ diversi sentenzi tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, il-gwida se timmira li tikkjarifika kwistjonijiet li qamu fl-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, pereżempju rigward il-konsegwenzi legali min-natura mhux vinkolanti ta’ termini kuntrattwali inġusti u l-obbligu tal-qrati nazzjonali li jevalwaw, b'inizjattiva tagħhom, jekk klawżola kuntrattwali li taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 93/13/KEE hijiex inġusta.

·Il-Kummissjoni impenjat ruħha li tkompli bl-isforzi tagħha fl-edukazzjoni tal-konsumatur, billi huma biss il-konsumaturi infurmati u jistgħu jużaw id-drittijiet tagħhom b’mod effettiv. Il-kamp ta’ applikazzjoni proġetti attwali ta’ edukazzjoni tal-konsumatur li kellhom suċċess, bħal pereżempju Consumer Classroom jista’ jitwessa’ billi jinfluwenza l-imġiba ta’ gruppi fil-mira oħrajn, b’attenzjoni partikolari għall-konsumaturi vulnerabbli.

·Il-Kummissjoni se tkompli bl-isforzi tagħha biex tinbena l-kapaċità ta’ organizzazzjonijiet tal-konsumatur b’mod aktar diversifikat. Pereżempju, hija tfittex li ssaħħaħ ir-rwol tal-organizzazzjonijiet tal-konsumatur bħala għassiesa u pilastri importanti tas-soċjetà ċivili f’pajjiżi fejn dawn għadhom relattivament dgħajfa. Jinħtieġ li ll-kompetenza tagħhom u l-vuċi fit-tfassil tal-politika fil-livell nazzjonali jiġu wkoll imsaħħin.

7. Inħejju l-politika tal-konsumatur għal sfidi futuri

Filwaqt li l-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” se jindirizza l-iktar sfidi importanti għall-protezzjoni tal-konsumatur fl-UE tal-lum, is-swieq naturalment se jkomplu jevolvu u jinbidlu malajr u l-liġi għall-ħarsien tal-konsumatur trid tkun tista’ tkompli tadatta u tevolvi biex tibqa’ rilevanti u kapaċi li tindirizza oqsma ġodda ta’ sfida għall-konsumaturi. Dan jista’ jinvolvi tranżazzjonijiet ġodda kumplessi u mhux trasparenti. Il-Kummissjoni se tkompli tissorvelja s-swieq tal-konsumaturi biex jiġu identifikati kwistjonijiet emerġenti u biex jiġu żviluppati stampi tal-imġiba li jinformaw it-tfassil tal-politika.

Il-Kummissjoni bħalissa qed tipproponil-oqsma li ġejjin:

·L-intelliġenza artifiċjali. It-teknoloġiji tal-intelliġenza artifiċjali jġibu opportunitajiet kbar għall-konsumaturi. Fl-istess ħin, dawn jistgħu joħolqu sfidi relatati (i) il-kumplessità u n-nuqqas potenzjali ta’ trasparenza ta’ dawn it-teknoloġiji, (ii) nuqqas ta’ kontroll mill-utenti fuq id-dejta li jiġġeneraw, jew (iii) mistoqsijiet relatati mad-diskriminazzjoni, il-preġudizzju, is-sikurezza u r-responsabbiltà għad-danni. Il-Kummissjoni se tagħmel iktar riċerka biex jiġu identifikati l-aħjar modi sabiex dawn it-teknoloġiji jsiru aktar trasparenti 51 . Il-Kummissjoni se tappoġġa wkoll lill-organizzazzjonijiet tal-konsumatur fil-livell tal-UE u dak nazzjonali, biex jibnu fehim u jrawmu t-trasparenza f’applikazzjoni li jużaw l-intelliġenza artifiċjali sabiex tinbena l-fiduċja tal-konsumaturi.

·Internet tal-oġġetti. Huwa mbassar li se jkun hemm mill-inqas sitt (6) biljun prodott konnessi mal-internet fl-UE u 25 biljun madwar id-dinja sal-2020 52 . Huwa importanti li jiġi żgurat li dawn il-prodotti u teknoloġiji huma sikuri għall-konsumaturi, filwaqt li tiġi żgurata għażla wiesgħa u li ma toħnoqx l-innovazzjoni. Il-Kummissjoni se tivvaluta jekk il-qafas ġuridiku kurrenti għas-sigurtà tal-prodotti jkunx adatt għall-iskop tiegħu fid-dawl ta’ sfidi ġodda miġjuba minn dawn it-teknoloġiji ġodda, jew jekk hemmx xi nuqqasijiet li jridu jiġu indirizzati. F’dan is-sens, il-Kummissjoni se tesplora aktar ir-rabtiet bejn is-sigurtà ċibernetika 53 u s-sigurtà tal-prodotti, u tidentifika l-għodod li jistgħu jtejbu s-sigurtà u s-sikurezza fid-disinn tal-prodott. Il-Kummissjoni waqqfet ukoll grupp ta’ esperti li se jivvalutaw jekk l-iskemi ta’ responsabbiltà eżistenti humiex adattati għar-realtajiet tas-suq emerġenti wara l-iżvilupp ta’ teknoloġiji ġodda fis-sens wiesa’, inklużi l-intelliġenza artifiċjali, ir-robotika avvanzata, l-internet tal-oġġetti u kwistjonijiet relatati maċ-ċibersigurtà.

·Il-kummerċ elettroniku mobbli. L-importanza li qed tikber tal-kummerċ elettroniku mobbli tista’ tagħmel lill-konsumaturi vulnerabbli b’modi differenti, pereżempju minħabba l-mod kif l-informazzjoni mitluba hija ppreżentata lilhom. Il-Kummissjoni qed tniedi studju komportamentali li se tiffoka fuq l-impatt fuq il-konsumaturi tal-kummerċjalizzazzjoni u l-prattiki tad-divulgazzjoni użati online. L-istudju se jiffoka fuq is-servizzi finanzjarji bl-imnut, b’mod partikolari kif dawn huma kummerċjalizzati u mibjugħa permezz ta’ apparat mobbli.

·Konsum sostenibbli. Il-konsum li qed jiżdied madwar id-dinja qed iżid il-pressjoni fuq l-ambjent. Dan jagħmilha kruċjali biex ikun hemm prodotti u servizzi sostenibbli għall-konsumaturi biex jinkoraġġixxu konsum aktar sostenibbli. Il-konsumaturi qed isiru dejjem aktar interessati fi prodotti sostenibbli; jeħtieġ li dawn jingħataw is-setgħa li jagħmlu għażliet ta’ xiri infurmati u jkollhom aċċess faċli għal prodotti li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent. Hemm bżonn ta’ sforzi addizzjonali ta’ sensibilizzazzjoni biex il-konsumaturi jsiru aktar konxji ta’ strumenti ta’ ttikkettjar differenti tal-UE 54 , bħal pereżempju l-Ekotikketta tal-UE, u biex jiżguraw li dawn jiġu mifhuma sew.

Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” se jkun ta’ benefiċċju għall-ambjent, billi infurzar aktar b’saħħtu u opportunitajiet aħjar għal rimedju individwali kontra prattiki inġusti jista’ jiskoraġġixxi allegazzjonijiet ambjentali foloz jew prattiki tal-obsolexxenza ppjanati, li jikkomplimentaw l-azzjonijiet tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-UE għal Ekonomija Ċirkolari 55 . Dan jinkludi, pereżempju, riċerka dwar l-obsolexxenza prematura 56 u proġetti pilota dwar l-Impronta Ambjentali 57 li għandhom l-għan li jillimitaw dikjarazzjonijiet foloz billi jipprovdu metodu armonizzat biex jikkalkulaw u jivverifikaw it-tagħrif ambjentali provdut.

8. Konklużjoni

Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” huwa prijorità tal-Kummissjoni Juncker. Diġà sar ħafna f’dawn l-aħħar snin biex jitjiebu d-drittijiet tal-konsumaturi u ċ-ċertezza għan-negozji f’oqsma bħalma huma l-portabbiltà transfruntiera tal-kontenut, it-tariffi tar-roaming u l-imblukkar ġeografiku, kif ukoll fis-settur tal-enerġija. Dan issa jridu jiġu implimentati bis-sħiħ u jiġu kkomplementati b’regoli tal-protezzjoni tal-konsumatur modernizzati li jkunu kapaċi jiffaċċjaw l-isfidi tal-lum tas-swieq li qed jevolvu, infurzar pubbliku u privat effikaċi u opportunitajiet aħjar ta’ rimedju. Dan huwa l-għan ta’ din il-Komunikazzjoni u l-proposti li jakkumpanjawha. Dawn se jwasslu għal bidliet tanġibbli fl-interessi tal-konsumaturi u ekonomija li jiddependu fuq il-kunfidenza tal-konsumatur.

B’mod ġenerali, il-proposti u l-inizjattivi mħabbra f’din il-Komunikazzjoni dwar il-"Patt Ġdid għall-Konsumaturi” se jġibu benefiċċji ċari għall-konsumaturi Ewropej li qed ifittxu l-għażla u l-ġustizzja kif ukoll għan-negozji Ewropej li jfittxu ċertezza u fiduċja madwar is-Suq Uniku kollu.

Il-Kummissjoni tappella lill-Parlament Ewropew u l-Istati Membri fil-Kunsill, lill-Istati Membri u lill-Parlament Ewropew biex jaħdmu flimkien tul is-sena d-dieħla biex jaqblu dwar il-bidliet leġiżlattivi proposti fil-ktieb tal-liġijiet qabel l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew f’Mejju 2019. B’mod aktar ġenerali, hemm bżonn ta’ impenn usa’ f’dibattitu pubbliku dwar l-aħjar mod kif jista’ jiġi indirizzat it-tħassib tal-konsumaturi, billi jitqiesu wkoll l-isfidi futuri. Matul is-sena d-dieħla, il-Kummissjoni se taħdem mal-Istati Membri u l-partijiet interessati kollha biex tistimula dawn id-dibattiti pubbliċi.

Bil-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi”, il-konsumaturi Ewropej u n-negozji se jkunu garantiti ċ-ċertezza u l-protezzjoni li jkollhom bżonn. Il-“Patt Ġdid għall-Konsumaturi” jfisser għoti tas-setgħa lill-konsumaturi, li jippromwovi l-ġustizzja u jibni l-fiduċja fi ħdan is-Suq Uniku. Dan se jiżgura li ma jkunx hemm konsumatur tat-tieni klassi fl-Unjoni Ewropea u li l-impriżi Ewropej joperaw f’qafas regolatorju tajjeb għall-isfidi tal-lum u li joffru kundizzjonijiet ekwi fis-Suq Uniku.

(1)

Eurostat, GDP and main components (output, expenditure and income) [nama_10_gdp], P31_S14_S15. Household and NPISH final consumption expenditure.

(2)

     Id-dejta mit-Tabella ta’ Valutazzjoni tal-Konsumatur turi li b’mod konsistenti hemm relazzjoni pożittiva bejn il-kundizzjonijiet tal-konsumatur

   u s-sitwazzjoni ekonomika fi Stati Membri differenti.

(3)

     Stqarrija għall-istampa http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-984_mt.htm  

(4)

     Il-programm ta’ Ħidma tal-Kummissjoni 2018, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/cwp_2018_en.pdf ; https://ec.europa.eu/commission/publications/president-junckers-political-guidelines_en .

(5)

      https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/end-roaming-charges-travellers-european-union .

(6)

      https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/eu-negotiators-agreed-end-unjustified-geoblocking .

(7)

      https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/cross-border-portability-online-content-services .

(8)

     Eżempju: Komunikazzjoni Inwasslu Patt Ġdid għall-Konsumaturi tal-Enerġija, COM(2015) 339 final, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/mt/TXT/?uri=CELEX:52015DC0339 ; proposta għal Direttiva ġdida dwar l-Enerġija, COM(2016) 864 final, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=COM:2016:0864:FIN .

(9)

      https://ec.europa.eu/growth/sectors/automotive/environment-protection/emissions_en ; https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/transport/vehicles/cars/docs/faq_wltp_correlation_en.pdf .

(10)

      https://ec.europa.eu/info/law/law-topic/consumers/travel-and-timeshare-law/package-travel-directive_en .

(11)

      http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?qid=1450431933547&uri=CELEX:52015PC0634 .

(12)

      http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?uri=COM%3A2017%3A637%3AFIN .

(13)

     Proposta għal Direttiva tal-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta’ trattament ugwali bejn il-persuni irrispettivament mir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali COM/2008/0426 final tat-2.7.2008: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/mt/TXT/?uri=CELEX%3A52008PC0426 .

(14)

     Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet, tar-regolamenti u tad-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri fir-rigward tar-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà għall-prodotti u għas-servizzi COM(2015) 615 final tat-2.12.2015, 2015/0278(COD), http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1202 .

(15)

     Ara hawn taħt fl-aħħar tat-Taqsima 1.2.

(16)

      http://ec.europa.eu/newsroom/just/item-detail.cfm?item_id=117250 .

(17)

      https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumers/enforcement-consumer-protection/coordinated-enforcement_en ; http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-761_en.htm . 

(18)

Id-Direttiva 2014/17/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta’ Frar 2014 dwar kuntratti ta’ kreditu għall-konsumaturi marbutin ma’ proprjetà immobbli residenzjali u li temenda d-Direttiva 2008/48/KE u 2013/36/UE u r-Regolament (UE) Nru 1093/2010 hija applikabbli għal kuntratti ta’ self ipotekarju konkluż mill-21 ta’ Marzu 2016. Fost aspetti oħra, hija tirrikjedi lil min isellef li jipprovdi informazzjoni ċara u dettaljata dwar il-kundizzjonijiet ta’ self għall-konsumaturi u tipprovdi lill-konsumaturi bid-dritt li jħallsu lura l-kreditu qabel iż-żmien determinat fil-kuntratt. Għal aktar informazzjoni: https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/banking-and-finance/consumer-finance-and-payments/consumer-financial-services/credit/mortgage-credit_en .  

(19)

     Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni - Rapport dwar il-Kontroll tal-Idoneità tal-liġi tal-UE dwar il-konsumatur u l-kummerċjalizzazzjoni, SWD(2017) 209, tat-23.5.2017, li sar fil-qafas tal-Programm tal-Kummissjoni dwar l-Idoneità Regolatorja u l-Prestazzjoni (REFIT).

(20)

     Rapport mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2011/83/UE dwar id-drittijiet tal-konsumatur, COM(2017) 259 tat-23.5.2017; Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni dwar l-evalwazzjoni tad-Direttiva dwar id-Drittijiet tal-Konsumatur, SWD(2017) 169, tat-23.5.2017.

(21)

     Rapport dwar l-implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjoni tal-2013 dwar ir-rimedju kollettiv, COM(2018) 40 tal-25.1.2018.

(22)

     COM(2018) 185.

(23)

     COM(2018) 184.

(24)

     Suq online huwa tip ta’ website ta’ kummerċ elettroniku fejn l-informazzjoni dwar il-prodott jew servizz hija pprovduta minn terzi persuni multipli.

(25)

     Konsumatur li jixtri mingħand negozjant professjonali jibbenefika minn drittijiet tal-konsumatur, iżda konsumatur li jixtri mingħand individwu privat ieħor ma jibbenefikax mid-drittijiet tal-konsumatur.

(26)

   Ibbażat fuq gwida tal-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni / l-applikazzjoni tad-Direttiva 2005/29/KE dwar prattiki kummerċjali inġusti, SWD(2016) 163 final, tal-25.5.2016 (it-Taqsima 5.2.6), http://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?uri=CELEX%3A52016SC0163.

(27)

     Id-Direttiva 2009/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ April 2009 dwar inġunzjonijiet għall-protezzjoni tal-interessi tal-konsumaturi ĠU L 110, 1.5.2009, p. 30.

(28)

     Id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ Mejju 2013 dwar is-soluzzjoni alternattiva għat-tilwim tal-konsumaturi u li temenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 u d-Direttiva 2009/22/KE

   (Id-Direttiva dwar ADR tal-konsumaturi) (alternative dispute resolution, ADR), ĠU L 165, 18.6.2013, p. 63.

(29)

     Ir-Regolament (UE) Nru 524/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ Mejju 2013 dwar is-soluzzjoni online għal tilwim mal-konsumaturi u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 u d-Direttiva 2009/22/KE (ir-Regolament dwar ODR tal-konsumaturi), (online dispute resolution, ODR) ĠU L 165, 18.6.2013, p. 1.

(30)

     Fit-11 ta’ Novembru 2017, il-Kummissjoni ospitat avveniment ta’ tnedija f’Berlin għal “TRAVEL-NET”, netwerk ta’ 15-il entità ADR minn 11-il Stat Membru, jittrattaw it-tilwim tal-konsumaturi fis-settur tat-trasport tal-passiġġieri / ivvjaġġar. Il-parteċipanti f’dan l-avveniment inkludew rappreżentanti ta’ kumpaniji ewlenin tat-trasport tal-passiġġieri. Fit-13 ta’ Diċembru 2017, il-Kummissjoni ospitat diskussjoni ma’ mexxejja ewlenin tal-industrija tal-bejgħ bl-imnut tal-ħwejjeġ u taż-żraben. Barra minn hekk, f’Diċembru 2017 il-Kummissjoni nediet proċedura ta’ kampanja ta’ komunikazzjoni ADR/ODR mmirata lejn il-konsumaturi.

(31)

     Fl-ewwel semestru tal-2018, il-Kummissjoni se tniedi kampanja ta’ komunikazzjoni dwar l-ADR / ODR li timmira li żżid l-impenn tan-negozjanti fil-proċeduri tal-ADR u fuq il-pjattaforma tal-ODR. Fil-11 u t-12 ta’ Ġunju 2018, il-Kummissjoni se tospita l-Assemblea tal-ADR tal-2018. Dan l-avveniment se jiġbor flimkien ir-rappreżentanti tal-entitajiet tal-ADR kollha ċertifikati mill-UE, l-awtoritajiet kompetenti tal-ADR, il-punti ta’ kuntatt tal-ODR, iċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumatur, l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi, l-assoċjazzjonijiet tan-negozju, bejjiegħa bl-imnut ewlenin u partijiet interessati tal-ADR / ODR oħra.

(32)

      https://ec.europa.eu/info/consumers/consumer-protection-cooperation-regulation/review-consumer-protection-regulation_en .

(33)

     Ir-Regolament (UE) 2017/2394 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2017 dwar il-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali responsabbli għall-infurzar tal-liġijiet tal-protezzjoni tal-konsumaturi u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 2006/2004, ĠU L 345, 27.12.2017, p. 1.

(34)

     Ir-Regolament CPC il-ġdid jipprovdi wkoll qafas għall-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet differenti tal-infurzar nazzjonali responsabbli għal-leġiżlazzjoni speċifika għas-settur li hija koperta mir-Regolament CPC. Fir-rigward ta’ oqsma oħra ta’ leġiżlazzjoni speċifiċi għas-setturi li mhumiex koperti mir-Regolament CPC, b’mod partikolari r-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Dejta, il-Kummissjoni tippromwovi l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet ta’ infurzar nazzjonali rilevanti permezz ta’ workshops konġunti u possibbilment fil-futur azzjonijiet koordinati ta’ infurzar.

(35)

     Id-Direttiva 2005/29 KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Mejju 2005 dwar prattiċi kummerċjali żleali fin-negozju mal-konsumatur fis-suq intern u li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 84/450/KEE, id-Direttivi 97/7, u 2002/65/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, u r-Regolament 200/2004/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ĠU L 149, 11.6.2005, p. 22.

(36)

     Id-Direttiva tal-Kunsill 93/13/KEE tal-5 ta' April 1993 dwar klawżoli inġusti f'kuntratti mal-konsumatur, ĠU L 95, 21.04.93, p. 2attarcl9.

(37)

     Id-Direttiva 2011/83/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta’ Ottubru 2011 dwar drittijiet tal-konsumatur, li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 93/13/KEE u d-Direttiva 199/44/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li tħassar id-Direttiva 97/7/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill ĠU L 304, 22.11.2011, p. 64.

(38)

     Id-Direttiva 98/6/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 1998 dwar il-protezzjoni tal-konsumatur fl-indikazzjoni tal-prezzijiet ta' prodotti offruti lill-konsumaturi, ĠU L 80, 18.3.98, p. 27.

(39)

     Ir-Regolament tac-CPC jiddefinixxi “ksur mifrux” bħala ksur li jaffettwa lill-konsumaturi f’mill-inqas tliet Stati Membri; “ksur mifrux b’dimensjoni tal-Unjoni” huwa definit bħala prattiki li jagħmlu ħsara lill-konsumaturi f’żewġ terzi tal-Istati Membri jew aktar u li jammontaw għal żewġ terzi tal-popolazzjoni tal-UE jew aktar.

(40)

     Ara l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-Rieżami ta’ Nofs it-Terminu dwar l-implimentazzjoni tal-Istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali — Suq Uniku Diġitali Konness għal Kulħadd — COM(2017) 228 final tal-10.5.2017, p. 5-6.

(41)

      https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumers/enforcement-consumer-protection/eu-wide-screening-websites-sweeps_en .

(42)

      https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumers/enforcement-consumer-protection/coordinated-enforcement_en .

(43)

     Komunikazzjoni dwar Nindirizzaw il-kontenut illegali online – Lejn aktar responsabbiltà fir-rigward tal-pjattaformi online, COM(2017) 555 final tat-28.9.2017; Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar miżuri biex jiġi indirizzat kontenut illegali fuq l-internet, C(2018) 1177 tal-1.3.2018.

(44)

     Id-Direttiva 2001/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta' Diċembru 2001 dwar is-sikurezza ġenerali tal-prodotti ĠU L 11, 15.1.2002, p. 4.

(45)

     COM(2017) 795 final tad-19.12.2017.

(46)

     Fl-2017, aktar minn nofs il-prodotti perikolużi notifikati fl-UE fis-Sistema ta’ Twissija Rapida għal prodotti perikolużi mhux tal-ikel kienu ta’ oriġini Ċiniża, ara r-rapport annwali,   https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/rapex/alerts/repository/content/pages/rapex/reports/index_en.htm .

(47)

Avviż tal-Kummissjoni C(2017) 6532 tas-26.9.2017 dwar l-applikazzjoni tal-liġijiet tal-UE dwar l-ikel u l-protezzjoni tal-konsumatur għal kwistjonijiet ta’ kwalità doppja tal-prodotti — fil-każ speċifiku tal-ikel.

(48)

      http://europa.eu/rapid/press-release_MEX-17-5047_en.htm .  

(49)

      www.ConsumerLawReady.eu . ConsumerLawReady huwa proġett pilota organizzat mill-Kummissjoni Ewropea bit-talba tal-Parlament Ewropew.

(50)

    https://e-justice.europa.eu/home.do .

(51)

     Il-Kummissjoni qed tippjana li tadotta Komunikazzjoni dwar l-intelliġenza artifiċjali fil-25 ta’ April 2018.

(52)

     Gartner report (2013) "Predicts 2015: The Internet of Things." L-aħbarijiet jinsabu fis-sit: http://www.gartner.com/newsroom/id/2970017 , STAMFORD, Conn., Diċembru 12, 2013.

(53)

   Ara wkoll il-pakkett dwar iċ-Ċibersigurtà, adottat mill-Kummissjoni f’Settembru 2017, https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/initiatives/com-2017-477_en .

(54)

     Pereżempju, l-Ekotikketta tal-UE (fuq prodotti u servizzi mhux tal-ikel), it-tikketta organika tal-UE (dwar prodotti tal-ikel), it-tikketta tal-Enerġija tal-UE (dwar apparat tad-dar), id-Direttiva dwar it-Tikkettar tal-Karozzi tal-UE (emissjonijiet ta’ CO2 u konsum tal-fjuwil għal karozzi ġodda), ir-Regolament dwar it-Tikkettar tat-Tajers tal-UE (il-qbid fuq l-imxarrab, tal-istorbju u tar-reżistenza tat-tidwir tat-tajers), it-tikketti tad-data fuq il-prodotti tal-ikel biex tiġi evitata l-ħela tal-ikel, rekwiżiti ta’ informazzjoni dwar l-Ekodisinn, eċċ.  

(55)

      http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52015DC0614 .  

(56)

Such as http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/en/opportunities/h2020/topics/ce-sc5-02-2018.html .

(57)

      http://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/ef_pilots.htm .