IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 30.11.2016
COM(2016) 860 final
KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI
Enerġija Nadifa Għall-Ewropej Kollha
1.Introduzzjoni
L-Unjoni tal-Enerġija hija waħda mill-għaxar prijoritajiet tal-Kummissjoni Juncker. Bl-għan li timmodernizza l-ekonomija tal-UE, din taħdem id f’id ma’ inizjattivi ewlenin oħra bħalma huma s-Suq Uniku Diġitali, l-Unjoni tas-Swieq Kapitali u l-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa sabiex jinkisbu riżultati fl-impjiegi, fit-tkabbir u fl-investiment għall-Ewropa.
Dan il-“pakkett” jippreżenta opportunità biex jitħaffu kemm it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa kif ukoll it-tkabbir u l-ħolqien tal-impjiegi. Billi jimmobilizza sa EUR 177 biljun addizzjonali f'investiment pubbliku u privat kull sena mill-2021, dan il-pakkett jista' jiġġenera żieda sa 1 % fil-PDG tul id-deċennju li ġej u joħloq 900 000 impjieg ġdid. Dan se jfisser ukoll li fuq medja, l-intensità tal-karbonju tal-ekonomija tal-UE se tkun 43 % inqas fl-2030 milli bħalissa, bl-elettriku rinnovabbli jirrappreżenta madwar nofs it-taħlita ta’ ġenerazzjoni tal-elettriku tal-UE.
Figura 1: Il-modernizzazzjoni tal-ekonomija — Ir-rwol tal-Unjoni tal-Enerġija u l-Azzjoni Klimatika
Il-Ftehim ta' Pariġi huwa l-ewwel tat-tip tiegħu u ma kienx ikun possibbli li kieku ma kienx għall-Unjoni Ewropea. Illum issuktajna nuru t-tmexxija tagħna u nagħtu prova li, flimkien, l-Unjoni Ewropea tista' tikseb ir-riżultati. – Jean-Claude Juncker, fuq ir-ratifika mill-UE tal-Ftehim ta’ Pariġi, l-4 ta’ Ottubru 2016
Is-settur tal-enerġija huwa settur importanti għall-ekonomija Ewropea: il-prezzijiet tal-enerġija jaffettwaw il-kompetittività tal-ekonomija kollha u jirrappreżentaw medja ta’ 6 % tal-infiq annwali tal-familji. Dan is-settur jimpjega kważi 2,2 miljun ruħ, mifruxa fuq 90 000 impriża madwar l-Ewropa, li jirrappreżentaw 2 % tal-valur miżjud globali. Warajh hemm industrija tal-manifattura ta’ suċċess li twassal it-tagħmir u s-servizzi meħtieġa, mhux biss fl-Ewropa, iżda wkoll madwar id-dinja. L-iżvilupp ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli u prodotti u servizzi tal-effiċjenza enerġetika wassal għall-ħolqien ta’ negozji ġodda fl-Ewropa kollha li jipprovdu għejun ġodda ta’ impjiegi u tkabbir għall-Ewropej. L-impatti tal-impjiegi tal-Unjoni tal-Enerġija jmorru lil hinn sew mill-industrija tal-provvista tal-enerġija: Pereżempju, aktar minn miljun ħaddiem huma impjegati, direttament jew indirettament, f’setturi relatati mal-enerġija rinnovabbli u madwar miljun f’setturi relatati mal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija.
L-Unjoni tal-Enerġija hija l-mutur ewlieni tal-UE u l-akbar kontribut tagħha għal tranżizzjoni globali u komprensiva lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju. L-UE nnegozjat il-Ftehim ta’ Pariġi f’Diċembru li għadda u grazzi għar-ratifika rapida tal-UE, dan l-ewwel ftehim globali dwar il-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima daħal fis-seħħ lanqas biss sena wara fl-4 ta’ Novembru 2016. Il-Ftehim ta’ Pariġi jagħti direzzjoni ċara u ambizzjuża għall-investiment fl-innovazzjoni b’livell baxx ta' emissjonijiet tal-karbonju. L-implimentazzjoni tal-impenji ambizzjużi ta’ Pariġi tal-UE dwar it-tibdil fil-klima hija prijorità u tiddependi ħafna fuq it-tranżizzjoni b’suċċess għal sistema enerġetika nadifa billi żewġ terzi tal-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra jirriżultaw mill-produzzjoni u l-użu tal-enerġija.
Huwa daqstant importanti li jiġi żgurat li t-tranżizzjoni għal sistema tal-enerġija nadifa tkun ta’ benefiċċju għall-Ewropej kollha. Il-konsumaturi kollha anke dawk vulnerabbli u dawk li jinsabu f’faqar enerġetiku għandhom iħossuhom involuti u jaħsdu l-benefiċċji tanġibbli għal aċċess għal enerġija aktar sigura, nadifa u kompetittiva, li huma l-objettivi ewlenin tal-Unjoni tal-Enerġija. Il-Kummissjoni diġà ppreżentat l-Istrateġija Qafas tal-Unjoni tal-Enerġija, proposti dwar is-sigurtà tal-provvista tal-gass, is-sistema tal-iskambju tal-emissjonijiet tal-UE u r-regoli relatati dwar il-qsim tal-isforzi u l-użu tal-art u l-forestrija kif ukoll strateġija dwar il-mobilità b'emissjonijiet baxxi.
Kif imħabbar fil-Programm ta’ Ħidma tal-Kummissjoni għall-2017, il-Kummissjoni llum qed tippreżenta proposti regolatorji u miżuri ta’ faċilitazzjoni bl-għan li jimmodernizzaw l-ekonomija u jagħtu spinta lill-investimenti fis-setturi relatati mal-enerġija nadifa.
Il-proposti regolatorji u l-miżuri ta’ faċilitazzjoni mressqa fil-pakkett jimmiraw li jħaffu, jittrasformaw u jikkonsolidaw it-tranżizzjoni tal-ekonomija tal-UE lejn enerġija nadifa u b’hekk jinħolqu impjiegi u tkabbir f’setturi ekonomiċi u mudelli ta’ negozju ġodda.
Il-proposti leġiżlattivi jkopru l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija, l-enerġija rinnovabbli, id-disinn tas-suq tal-elettriku, is-sigurtà tal-provvista u r-regoli ta’ governanza tal-Unjoni tal-Enerġija.
Il-pakkett imressaq għandu tliet għanijiet prinċipali:
Tingħata prijorità ewlenija lill-effiċjenza tal-enerġija
Il-kisba tat-tmexxija globali fl-enerġiji rinnovabbli
Jingħata trattament ġust għall-konsumaturi
L-azzjonijiet ta’ faċilitazzjoni jinkludu inizjattivi biex jaċċelleraw l-innovazzjoni tal-enerġija nadifa u biex jirrinnovaw il-bini fl-Ewropa, kif ukoll miżuri biex: jinkoraġġixxu l-investiment pubbliku u privat u jagħmlu l-aħjar użu mill-baġit disponibbli tal-UE; jippromwovu inizjattivi mmexxija mill-industrija għat-trawwim tal-kompetittività; itaffu l-impatt soċjali tat-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa; jinvolvu bosta atturi, fosthom fuq naħa waħda l-awtoritajiet tal-Istati Membri, l-awtoritajiet lokali u muniċipali u min-naħa l-oħra n-negozji, l-imsieħba soċjali u l-investituri, u jkabbru t-tmexxija tal-Ewropa fit-teknoloġija u s-servizzi tal-enerġija nadifa biex jgħinu lill-pajjiżi terzi sabiex jilħqu l-għanijiet ta’ politika tagħhom.
Dan il-pakkett għandu jitqies fil-kuntest tat-tmexxija tal-UE lejn sistema tal-enerġija aktar intelliġenti u aktar nadifa għal kulħadd, biex jiġi implimentat il-Ftehim ta’ Pariġi, jiġi stimulat it-tkabbir ekonomiku, jiġu xprunati l-investiment u t-tmexxija teknoloġika, jinħolqu opportunitajiet ġodda ta’ impjieg u jitjieb il-benesseri taċ-ċittadini.
Sabiex jintlaħqu l-miri tal-UE dwar il-klima u l-enerġija tal-2030, madwar EUR 379 biljun ta’ investimenti huma meħtieġa kull sena matul il-perjodu 2020–2030: l-aktar fl-effiċjenza enerġetika, is-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli u l-infrastruttura. Il-kumpaniji tal-UE għandhom ikunu fuq quddiem nett ta’ dawn l-investimenti. F’dan il-kuntest, kollox jiddependi mill-kapaċità tal-kumpaniji tal-UE li jinnovaw. B’EUR 27 biljun fis-sena ddedikati għar-riċerka pubblika u privata, l-iżvilupp u l-innovazzjoni f’oqsma relatati mal-Unjoni tal-Enerġija, l-UE tinsab f’pożizzjoni tajba biex tibdel din it-transizzjoni f’opportunità ekonomika u industrijali konkreta.
Grazzi għall-politiki li qegħdin jiġu proposti llum mill-Kummissjoni, il-produzzjoni industrijali tista’ tiżdied fis-settur tal-kostruzzjoni b’sa 5 %, fis-setturi tal-inġinerija, il-ħadid u l-azzar b’massimu ta’ 3,8 % u 3.5 % rispettivament, li huma ekwivalenti għal 700 000 impjieg addizzjonali fil-kostruzzjoni, 230 000 fl-inġinerija u 27 000 fis-setturi tal-azzar u tal-ħadid.
2.Tingħata prijorità ewlenija lill-effiċjenza tal-enerġija
L-effiċjenza enerġetika hija l-aktar sors ta’ enerġija disponibbli b’mod universali. L-effiċjenza enerġetika minn naħa tirrifletti l-fatt li s-sors l-aktar irħis u nadif ta’ enerġija huwa l-enerġija li ma teħtieġx li tiġi prodotta jew użata. Dan ifisser li jiġi żgurat li l-effiċjenza enerġetika titqies fis-sistema kollha tal-enerġija, jiġifieri l-ġestjoni attiva tad-domanda sabiex jiġi ottimizzat il-konsum tal-enerġija, jitnaqqsu l-ispejjeż għall-konsumaturi u d-dipendenza fuq l-importazzjonijiet, filwaqt li jiġi trattat l-investiment fl-infrastruttura tal-effiċjenza enerġetika bħala triq kosteffikaċi lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju u ċirkolari. Dan se jippermetti li l-kapaċità żejda ta’ ġenerazzjoni tiġi rtirata mis-suq, speċjalment il-ġenerazzjoni tal-enerġija mill-fjuwils fossili.
Il-Kummissjoni rrevediet il-mira tal-UE għall-effiċjenza fl-użu tal-enerġija, f’konformità mat-talba mill-Kunsill Ewropew ta’ Ottubru 2014, u tqis li l-UE għandha tistabbilixxi mira vinkolanti fil-livell tal-UE ta’ 30 % sal-2030. Meta mqabbel mal-mira ta’ mill-inqas 27 % miftiehma fl-2014, din iż-żieda hija mistennija li tissarraf f’massimu ta’ EUR 70 biljun ta’ prodott domestiku gross addizzjonali u 400 000 impjieg ieħor kif ukoll tnaqqis addizzjonali tal-kont tal-UE fuq l-importazzjoni tal-fjuwils fossili. Il-mira miżjuda se tgħin biex jintlaħqu l-miri tal-UE għall-2030 għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra u għall-enerġiji rinnovabbli.
Il-Kummissjoni tipproponi li testendi lil hinn mill-2020, l-obbligi tal-iffrankar tal-enerġija stabbiliti fid-Direttiva dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija li jirrikjedu lill-fornituri u d-distributuri tal-enerġija li jiffrankaw 1,5 % tal-enerġija fis-sena. Din il-miżura wriet l-ewwel effetti tagħha billi attirat investiment privat u appoġġat atturi ġodda li tfaċċaw fis-suq, bħall-fornituri tas-servizz tal-enerġija, inklużi l-aggregaturi, u għandha għalhekk tkun qed tixpruna dawn l-iżviluppi anke wara l-2020. Id-disinn ġdid tas-suq tal-elettriku se jkompli joħloq kondizzjonijiet ugwali għall-parteċipazzjoni fis-suq min-naħa tad-domanda.
Il-bini jirrappreżenta 40 % tal-konsum totali tal-enerġija u madwar 75 % minnu huwa ineffiċjenti fl-enerġija. L-effiċjenza enerġetika fil-bini ssofri minn nuqqas ta’ investiment u għadd kbir ta’ ostakli. Billi l-binjiet huma miżmuma jew imtejba fuq bażi regolari, l-investimenti fl-iffrankar tal-enerġija jiġu ta’ sikwit injorati għaliex jiffaċċjaw kompetizzjoni minħabba kapital skars, nuqqas ta’ informazzjoni affidabbli, nuqqas ta’ ħaddiema tas-sengħa jew dubji dwar il-benefiċċji possibbli. Bir-rata ta’ llum ta’ rinnovazzjoni ta’ madwar 1 % tal-bini kull sena, kieku ndumu seklu biex intejbu l-istokk tal-bini għal livelli moderni ta’ użu ta’ enerġija qrib iż-żero. Il-bini b’użu nadif tal-enerġija jfisser iktar minn sempliċi ffrankar tal-enerġija: dan iżid il-kumdità u l-kwalità tal-ħajja, għandu l-potenzjal li jintegra s-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli, il-ħżin, it-teknoloġiji diġitali u li jikkollega l-bini mas-sistema tat-trasport. L-investiment fi stokk tal-bini b’enerġija nadifa jista’ jixpruna t-tranżizzjoni lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju.
It-tkabbir tal-investiment f’bini pubbliku, bħal sptarijiet, skejjel u uffiċċji, jiddependi wkoll fuq id-disponibbiltà tal-finanzjament privat u l-kumpaniji privati tas-servizzi tal-enerġija li joffru mekkaniżmi innovattivi, bħalma huma l-ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija. L-iffrankar tal-enerġija jista’ jkollu wkoll impatt pożittiv fuq il-baġits pubbliċi, billi kull sena jintefqu madwar biljun euro fuq l-enerġija f’bini pubbliku bħal dan. Madankollu, ir-regoli għall-investimenti fis-settur pubbliku u għat-trattament statistiku tar-rinnovazzjoni tal-assi għandhom ikunu trasparenti u ċari sabiex jiġi ffaċilitat l-investiment fl-effiċjenza enerġetika fl-assi pubbliċi. Il-Kummissjoni qiegħda tanalizza, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, l-impatt tar-regoli tal-kontabbiltà pubblika fuq is-suq għall-ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija u se taġġorna l-gwida tagħha dwar it-trattament statistiku ta’ dawn l-isħubiji qabel tard fir-rebbiegħa 2017.
L-emenda tad-Direttiva dwar il-Prestazzjoni Enerġetika tal-Bini se taċċellera r-rati ta’ rinnovazzjoni tal-bini billi ssaħħaħ id-dispożizzjonijiet dwar strateġiji għar-rinnovazzjoni tal-bini fuq terminu twil, bil-ħsieb li jiġi dekarbonizzat l-istokk tal-bini sa nofs is-seklu. Il-proposta se ttejjeb ukoll l-informazzjoni għall-investituri u l-promoturi tal-proġetti billi ssaħħaħ iċ-ċertifikati tal-prestazzjoni tal-enerġija, tagħmel disponibbli informazzjoni dwar il-konsum tal-enerġija operattiva ta’ bini pubbliku u torbot l-intensità tal-appoġġ pubbliku mal-livell miksub tal-iffrankar tal-enerġija. Il-proposta titlob lill-Istati Membri biex jiffukaw ukoll l-investimenti fuq dawk li jinsabu f’faqar enerġetiku, peress li l-effiċjenza enerġetika hija waħda mill-aħjar mezzi biex jiġu indirizzati l-kawżi ewlenin tal-faqar enerġetiku.
Biex tappoġġa t-twettiq tal-istrateġija tal-UE tal-mobilità b’emissjonijiet baxxi u l-użu dejjem jiżdied tal-elettriku fit-trasport, id-Direttiva dwar il-Prestazzjoni tal-Enerġija tal-Bini se teħtieġ l-installazzjoni ta’ punti tal-iċċarġjar tal-elettriku. Għal bini eżistenti, din id-dispożizzjoni se tapplika biss għall-bini kummerċjali b’aktar minn 10 spazji għall-parkeġġ mill-2025. Għal bini ġdid jew bini li qed isirulu rinnovazzjonijiet kbar, id-dispożizzjoni se tapplika għall-bini residenzjali b’aktar minn 10 spazji ta’ parkeġġ f’forma ta’ obbligu li jiġu inklużi spazji minn fejn jingħaddu l-wajers u għall-bini kummerċjali b’aktar minn 10 spazji ta’ parkeġġ f’forma ta’ obbligu li jiġu installati punti tal-iċċarġjar. L-SMEs u l-awtoritajiet pubbliċi jistgħu jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni, dawn tal-aħħar minħabba l-fatt li huma diġà koperti mid-Direttiva dwar il-Fjuwils Alternattivi, sa fejn il-punti ta’ ċċarġjar tagħhom ikunu pubblikament aċċessibbli. Sabiex tiżdied l-effiċjenza tat-trasport u jiġu promossi soluzzjonijiet ta’ mobilità, dan il-pakkett fih ukoll strateġija tal-UE għall-użu ta’ Sistemi tat-Trasport Intelliġenti u Kooperattivi.
Sabiex ikompli jitħaffef ir-ritmu tar-rinnovazzjoni tal-bini u tiġi appoġġata t-tranżizzjoni għal stokk ta’ bini b’enerġija nadifa, il-Kummissjoni qed tniedi Inizjattiva Ewropea dwar il-Bini (Anness I) b’komponent ta’ “finanzjament intelliġenti għal bini intelliġenti”. Din l-inizjattiva ġdida, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) u l-Istati Membri, tista’ tillibera EUR 10 biljun addizzjonali ta’ fondi pubbliċi u privati sal-2020 għall-effiċjenza tal-enerġija u l-enerġija rinnovabbli fil-bini, sabiex jiġi megħjun l-iżvilupp ta’ sensiela ta’ proġetti bankabbli fuq skala kbira u l-istabbiliment ta’ pjattaforma ta’ effiċjenza fl-enerġija f’kull Stat Membru. L-inizjattiva timmira wkoll li tinbena l-fiduċja fis-suq għal bini b’użu ta’ enerġija nadifa, billi jkun magħmul disponibbli għall-investituri u għal partijiet interessati oħra data tal-prestazzjoni finanzjarja dwar ’il fuq minn 7 000 proġett Ewropew industrijali u tal-effiċjenza enerġetika tal-bini, kif ukoll li taħdem mas-settur finanzjarju dwar qafas kunsenswali għas-sottoskrizzjoni ta’ investimenti f’bini b’enerġija nadifa sabiex jippermetti ffinanzjar aktar immirat u standardizzat tas-suq għal dawn il-proġetti. Dan se jġib titjib fil-kundizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol, il-klima u benefiċċji tal-iffrankar tal-enerġija kif ukoll fl-impjiegi u fl-investiment. L-inizjattiva tal-bini Ewropew toffri spinta lill-industrija Ewropea tal-bini, li tħabbat wiċċha ma’ għadd ta’ sfidi ekonomiċi u soċjali. L-effiċjenza enerġetika tal-bini tista’ tkun wieħed mill-ixpruni għall-modernizzazzjoni tas-settur u l-forza tax-xogħol tiegħu.
Industriji b’użu intensiv tal-enerġija (pereż. l-industriji tal-karozzi u l-azzar) se jeħtieġu li jkomplu l-isforzi tagħhom lejn it-titjib fl-effiċjenza enerġetika. Investimenti bħal dawn ġeneralment irendu f'termini ta’ spejjeż imnaqqsa tal-enerġija. Setturi ġodda, bħal dak tad-difiża għandhom potenzjal ulterjuri — li s’issa għadu ma ġiex sfruttat — tal-effiċjenza tal-enerġija, u għalhekk l-iffrankar tal-ispejjeż se jwassal għal impatt pożittiv dirett fuq il-baġits pubbliċi.
L-ekodisinn u t-tikkettar tal-enerġija se jkomplu jkollhom rwol importanti fit-twassil tal-iffrankar tal-enerġija u tar-riżorsi għall-konsumaturi u fil-ħolqien ta’ opportunitajiet kummerċjali għall-industrija Ewropea. Wara kunsiderazzjoni bir-reqqa, il-Kummissjoni ddeċidiet li ssaħħaħ il-fokus tal-politika dwar il-prodotti bl-ogħla potenzjal għall-iffrankar f’termini ta’ enerġija u ekonomija ċirkolari.
Il-Kummissjoni qed tadotta pakkett li jikkonsisti minn Pjan ta’ Ħidma tal-Ekodisinn 2016–2019 u numru ta’ miżuri speċifiċi għall-prodott. Il-Pjan ta’ Ħidma tal-Ekodisinn jistabbilixxi l-prijoritajiet tal-Kummissjoni għat-tliet snin li ġejjin, inklużi reviżjonijiet ta’ miżuri eżistenti speċifiċi għall-prodott biex jinżammu aġġornati ma’ żviluppi teknoloġiċi ġodda, kif ukoll prodotti ġodda li għandhom jiġu studjati bit-tir ta’ regolamentazzjoni possibbli biex jinkiseb potenzjal mhux sfruttat. Meħuda flimkien, il-miżuri kollha identifikati fil-Pjan ta’ Ħidma tal-Ekodisinn għandhom il-potenzjal li jagħtu total ta’ aktar minn 600 TWh ta’ ffrankar annwali ta’ enerġija primarja fl-2030, li huwa komparabbli mal-konsum annwali ta’ enerġija primarja ta’ Stat Membru ta’ daqs medju. Dan se jiżgura li l-Ewropa żżomm it-tmexxija globali tagħha fir-rigward tal-istandards ta’ effiċjenza tal-prodott u tkompli twassal benefiċċji ekonomiċi u ambjentali kemm għall-konsumaturi kif ukoll għan-negozji.
3.Niksbu tmexxija globali fl-enerġiji rinnovabbli
Is-settur tal-enerġija rinnovabbli fl-Ewropa jimpjega iktar minn 1 100 000 persuna, u l-Ewropa għadha l-mexxej ewlieni fid-dinja fil-qasam tal-enerġija mir-riħ. Mat-43 % tat-total ta’ turbini tar-riħ installati fid-dinja huma prodotti minn ftit manifatturi kbar Ewropej. It-tnaqqis fl-ispejjeż fit-teknoloġiji solari u tar-riħ kienu mmexxija mill-politiki ambizzjużi tal-UE. Dan wassal biex l-enerġija rinnovabbli saret irħas u aktar faċilment disponibbli għal kulħadd. Għalkemm l-Ewropa tilfet ir-rwol tagħha ta’ mexxej fil-produzzjoni ta’ moduli ta’ pannelli solari għall-importazzjonijiet, il-biċċa l-kbira tal-valur miżjud tal-installazzjoni ta’ pannell solari (> 85 %) hija ġġenerata fl-Ewropa.
Fl-Ewropa, l-akbar impjegaturi fis-settur tas-sorsi rinnovabbli huma l-industriji tar-riħ, l-enerġija solari fotovoltajka (PV) u l-bijomassa solida. Madankollu, l-industrija fotovoltajka esperjenzat telf ta’ impjiegi: l-impjieg fis-settur fotovoltajku fl-2014 kien ftit ’il fuq minn terz tal-livell tal-2011 minħabba t-telf tal-kapaċitajiet ta’ manifattura fis-settur. Is-settur tal-enerġija mir-riħ kien responsabbli għall-biċċa l-kbira tal-impjiegi fl-enerġija rinnovabbli fl-UE. Fil-perjodu bejn l-2005 u l-2013, il-valur tal-bejgħ fis-settur tal-enerġija mir-riħ fl-Ewropa żdied bi tmien darbiet, bid-dħul tiegħu fl-UE stmat għal madwar EUR 48 biljun. Fl-istess perjodu, l-impjieg fl-enerġija mir-riħ fl-UE żdied b’ħames darbiet mill-2005 sal-2013, b’total ta’ madwar 320 000 impjieg assoċjat fl-2014. Il-Kummissjoni se tibda wkoll inizjattivi mmexxija mill-industrija li jimmiraw li jappoġġaw ir-rwol tal-UE ta’ mexxejja globali fl-enerġija rinnovabbli u fit-teknoloġiji nodfa b’mod ġenerali.
Il-Kunsill Ewropew stabbilixxa mira ta’ mill-inqas 27 % għas-sehem tal-enerġija rinnovabbli kkunsmata fl-UE fl-2030. Din il-mira minima hija vinkolanti fil-livell tal-UE, iżda mhux se tinbidel f’miri nazzjonali vinkolanti. Minflok, l-Istati Membri se jimpenjaw ruħhom li jagħtu kontribuzzjonijiet permezz ta’ pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija li jiffurmaw parti mill-proposta ta’ governanza biex kollettivament tintlaħaq il-mira tal-UE. Il-pressjoni mill-pari pprovduta mill-konsultazzjonijiet reġjonali dwar il-pjanijiet u l-possibbiltà li l-Kummissjoni tagħmel rakkomandazzjonijiet, flimkien mal-qafas globali tal-politika stabbilit minn biċċiet oħra ta’ leġiżlazzjoni f’dan il-pakkett, għandhom jinkoraġġixxu lill-Istati Membri jwiegħdu ħafna, mingħajr ebda lok għall-parassitiżmu. Fil-każ li l-Kummissjoni tiskopri li jista’ jkun hemm xi lakuna, kemm fuq il-livelli ta’ ambizzjoni kif ukoll fuq dawk ta’ implimentazzjoni, b’mod partikolari fir-rigward tas-sorsi rinnovabbli u l-effiċjenza enerġetika, din tista’ tieħu l-miżuri meħtieġa biex tiġi evitata u tingħeleb kull lakuna simili li titfaċċa. Il-livell mira se jiġi rivedut fil-futur, f’konformità mal-impenji internazzjonali tal-UE.
L-iżvilupp fl-enerġija rinnovabbli għandu jkun ibbażat fuq l-aktar teknoloġiji innovattivi li jwasslu għal tnaqqis sostanzjali fil-gassijiet serra. Il-previżjonijiet tas-suq globali għal soluzzjonijiet ta’ enerġija rinnovabbli skont l-objettivi tad-dekarbonizzazzjoni fit-tul ġew stmati għal madwar EUR 6 800 biljun għall-perjodu 2014–2035, b’potenzjal għoli ta’ tkabbir, speċjalment barra mill-Ewropa. F’dawn l-aħħar snin, l-investimenti f’assi ta’ ġenerazzjoni rinnovabbli rrappreżentaw aktar minn 85 % tal-investimenti ta’ ġenerazzjoni, il-biċċa l-kbira tagħhom f’livelli iktar baxxi ta’ vultaġġ, b’mod partikolari fil-livell ta’ grids ta’ distribuzzjoni. Il-proposti l-ġodda għandhom l-għan li jikkonsolidaw aktar din it-tendenza, pereżempju billi jneħħu l-ostakli għall-awtoġenerazzjoni.
Id-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli, flimkien ma’ proposti dwar id-Disinn tas-Suq tal-elettriku ġdid, se tistabbilixxi qafas regolatorju li jippermetti kundizzjonijiet ekwi għat-teknoloġiji kollha mingħajr ma jipperikola l-miri tagħna dwar il-klima u l-enerġija. L-elettriku se jkollu rwol ewlieni fit-tranżizzjoni lejn sistema tal-enerġija nadifa. Is-sehem tal-elettriku rinnovabbli żdied għal 29 % tal-ġenerazzjoni tal-elettriku u se jilħaq madwar nofs it-taħlita ta’ ġenerazzjoni tal-elettriku tal-UE, prinċipalment minn sorsi varjabbli bħar-riħ u x-xemx. Ħafna minn dan se jkun konness b’mod deċentralizzat fil-livell tad-distribuzzjoni. Ir-regoli tas-suq iridu jiġu adattati biex jiġi ffaċilitat dan l-iżvilupp, tiġi ġestita l-varjabbilità u tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista tal-elettriku. Il-qafas regolatorju l-ġdid, għalhekk, se jiżgura li s-sorsi rinnovabbli jkunu jistgħu jipparteċipaw b’mod sħiħ fis-suq tal-elettriku, iżda wkoll li d-dispożizzjonijiet relatati mas-suq ma jiddiskriminawx kontra l-enerġija rinnovabbli.
Sabiex jiġi akkomodat aħjar is-sehem dejjem jikber ta’ enerġija rinnovabbli — fil-biċċa l-kbira varjabbli, is-swieq bl-ingrossa għandhom jiġu żviluppati aktar u b’mod partikolari jipprovdu regoli adegwati li jippermettu kummerċ fuq medda qasira ta’ żmien biex jirriflettu l-ħtiġijiet tal-ġenerazzjoni varjabbli. Billi jippermettu kummerċ eqreb lejn il-ħin tal-kunsinna, is-swieq tal-elettriku għal żmien qasir integrati sew se jippremjaw il-flessibbiltà fis-suq kemm għall-ġenerazzjoni kif ukoll għad-domanda u l-ħżin. Barra minn hekk, ir-regoli tas-suq għandhom jiġu adattati biex jippermettu lill-produtturi tal-enerġija rinnovabbli jipparteċipaw bis-sħiħ u jaqilgħu dħul fis-segmenti kollha tas-suq, inklużi s-swieq tas-servizzi tas-sistema.
Ir-rilaxx prijoritarju se jibqa’ fis-seħħ għal installazzjonijiet eżistenti u installazzjonijiet rinnovabbli fuq skala żgħira u proġetti ta’ dimostrazzjoni. Installazzjonijiet oħra, indipendenti mit-teknoloġija applikata, se jkunu soġġetti għal regoli ta’ aċċess mhux diskriminatorji għal partijiet terzi. Barra minn hekk, it-tnaqqis tal-enerġija rinnovabbli għandu jinżamm għal minimu strett.
Dawn ir-regoli l-ġodda se jippermettu li l-ġeneraturi tal-elettriku rinnovabbli jiksbu sehem dejjem akbar mid-dħul tagħhom mis-suq. Madankollu, id-dħul mis-suq ma jistax ikopri kompletament in-nefqa kapitali għolja tas-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli, b’mod partikolari tat-teknoloġiji ġodda li qed jitfaċċaw. L-investituri jeħtieġu l-prevedibbiltà tal-politika. Id-Direttiva dwar l-enerġija rinnovabbli tinkludi, għaldaqstant, prinċipji li se japplikaw għall-appoġġ għall-enerġija rinnovabbli wara l-2020 biex jiġi żgurat li fejn is-sussidji huma meħtieġa dawn ikunu finanzjarjament effikaċi u jimminimizzaw id-distorsjonijiet tas-suq.
L-integrazzjoni tas-sorsi rinnovabbli b’suċċess se tkompli teħtieġ infrastrutturi robusti ta’ trażmissjoni u distribuzzjoni u netwerk Ewropew interkonness sew. L-Ewropa għandha l-iktar grilja tal-elettriku sigura fid-dinja, iżda se jkunu meħtieġa investimenti sinifikanti sal-2030. Il-Kummissjoni qed taħdem mill-qrib mal-Istati Membri fil-kuntest reġjonali (il-Pjan ta’ Interkonnessjoni tas-Suq tal-Enerġija tal-Baltiku, il-Grupp dwar il-Konnettività tal-Gass fl-Ewropa Ċentrali u tax-Xlokk, l-Ewropa tal-Lbiċ u l-Ibħra tat-Tramuntana) biex tiffaċilita l-iżvilupp ta’ infrastrutturi ewlenin. Waqqfet ukoll grupp ta’ esperti biex jagħtu parir dwar it-tfassil u t-twettiq tal-miri tal-interkonnessjoni għall-2030.
Il-potenzjal ta’ tisħin u tkessiħ bħala kontribut għall-mira kumplessiva tas-sorsi rinnovabbli ma ntużax biżżejjed. L-Istrateġija għat-Tisħin u t-Tkessiħ stipulat l-approċċ ġenerali. Il-proposti attwali se jinkoraġġixxu lill-Istati Membri biex iżidu s-sehem tagħhom ta’ karburanti rinnovabbli fit-tisħin u t-tkessiħ, lill-operaturi tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali sabiex jiftħu n-netwerk tagħhom għall-kompetizzjoni u jinkoraġġixxu l-użu ta’ pereżempju pompi tas-sħana.
Il-bijoenerġija tirrappreżenta proporzjon kbir tat-taħlita tal-enerġija rinnovabbli tagħna, u se tkompli tagħmel dan fil-futur. Din iġġib magħha impjiegi u żvilupp ekonomiku fiż-żoni rurali, tieħu post il-fjuwils fossili u tikkontribwixxi għas-sigurtà tal-enerġija.
L-iżvilupp ta’ fjuwils alternattivi avvanzati għat-trasport se jiġi mħeġġeġ permezz ta’ mandat ta’ taħlit lid-distributuri tal-karburanti, filwaqt li l-bijokarburanti bbażati fuq l-ikel se jnaqqsu progressivament il-kontribuzzjoni tagħhom għall-mira tal-enerġija rinnovabbli tal-UE. L-appoġġ tal-elettrifikazzjoni tat-trasport huwa objettiv ewlieni ieħor ġdid tal-qafas tas-suq tal-elettriku u se jissaħħaħ permezz tad-dispożizzjonijiet relatati mas-swieq tal-elettriku fil-livell tal-konsumatur.
Il-bijomassa solida attwalment użata għas-sħana u l-enerġija fl-UE hija prinċipalment lokali u reġjonali u bbażata fuq prodotti sekondarji mill-industrija tal-foresti, u fil-livelli attwali, hija b’mod ġenerali favur il-klima. Madankollu hemm tħassib li jekk il-livell tal-użu jkompli jiżdied, l-effetti fuq il-klima jistgħu jmorru għall-agħar. L-iżgurar ta’ benefiċċji fit-tul għall-klima se jeħtieġ b’mod partikolari li jitpoġġa limitu fuq il-pressjoni addizzjonali fuq il-foresti.
Hemm bżonn ta’ sinerġiji ikbar bejn l-ekonomija ċirkolari u diversi użi tal-bijomassa, b’kont meħud b’mod partikolari tal-fatt li l-injam jista’ jintuża għal firxa ta’ prodotti b’valur miżjud ogħla milli sempliċement għall-enerġija biss. Biex jiġu promossi dawn is-sinerġiji kemm jista’ jkun, il-konverżjoni effiċjenti biss tal-bijomassa f’enerġija għandha tirċievi l-appoġġ pubbliku, kemm jekk fil-forma ta’ appoġġ finanzjarju kif ukoll fil-forma ta’ aċċess preferenzjali għall-grilja, ħlief f’raġunijiet debitament ġustifikati ta’ sigurtà tal-provvista tal-elettriku.
S’issa, il-biċċa l-kbira tal-bijomassa użata għas-sħana u l-enerġija tiġi mill-foresti. Madwar l-UE u lil hinn minnha, il-foresti u l-prattiki ta’ ġestjoni tagħhom ivarjaw ħafna. L-Istati Membri tal-UE żviluppaw leġiżlazzjoni nazzjonali dwar il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti u jikkooperaw pereżempju taħt il-proċess tal-Forest Europe. Għadd ta’ Stati Membri li jimportaw kwantitajiet kbar ta’ bijomassa għall-enerġija stabbilixxew ukoll skemi ta’ sostenibbiltà għall-bijomassa dedikati u se jkunu jistgħu jibqgħu jagħmlu dan taħt il-proposta tal-Kummissjoni. Il-Kummissjoni Ewropea se tkompli wkoll tappoġġa l-mobilizzazzjoni tal-injam sostenibbli permezz tal-Politika tal-Iżvilupp Rurali tal-UE. Dawn il-livelli ta’ azzjoni huma kumplimentari fl-appoġġ ta’ prattiki ta’ ġestjoni sostenibbli tal-foresti.
Il-Kummissjoni għalhekk tipproponi li testendi l-kriterji ta’ sostenibbiltà tal-UE eżistenti biex tkopri t-tipi kollha ta’ bijoenerġija. Approċċ ġdid għall-bijomassa tal-foresti huwa propost, li jibni fuq il-leġiżlazzjoni eżistenti dwar il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti u l-kontabilità xierqa tal-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra relatati mal-użu tal-art u s-settur tal-foresti fil-pajjiż tal-oriġini tal-bijomassa. L-iżviluppi fil-produzzjoni u l-użu tal-bijomassa għall-enerġija se jiġu mmonitorjati u riveduti permezz tal-Governanza tal-Unjoni tal-Enerġija.
4.Nipprovdu trattament ġust għall-konsumaturi
Il-konsumaturi huma fil-qalba tal-Unjoni tal-Enerġija. L-enerġija hija ġid kritiku, assolutament essenzjali għall-parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà moderna.
It-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa jeħtieġ li tkun ukoll ġusta għal dawk is-setturi, ir-reġjuni jew partijiet vulnerabbli tas-soċjetà affettwati mit-tranżizzjoni tal-enerġija.
Il-Kummissjoni tipproponi riforma tas-suq tal-enerġija biex il-konsumaturi jingħataw is-setgħa u jkollhom aktar kontroll fuq l-għażliet tagħhom fir-rigward tal-enerġija. Għan-negozji, dan ifisser kompetittività akbar. Għaċ-ċittadini, dan ifisser informazzjoni aħjar, possibilitajiet biex isiru aktar attivi fis-suq tal-enerġija u li jkollhom aktar kontroll fuq l-ispejjeż tal-enerġija tagħhom.
L-ewwel pass fid-direzzjoni tat-tqegħid tal-konsumaturi fil-qalba tal-Unjoni tal-Enerġija huwa li jiġu pprovduti b’tagħrif aħjar dwar il-konsum tal-enerġija tagħhom u l-ispejjeż tagħhom. Il-proposti se jagħtu lill-konsumaturi meters intelliġenti, kontijiet ċari u kundizzjonijiet iffaċilitati biex jibdlu l-fornituri. Bis-saħħa tal-proposti se jkun jiswa anqas biex wieħed jibdel il-fornitur, permezz tal-eliminazzjoni tat-tariffi ta’ terminazzjoni. Għodod ta’ tqabbil iċċertifikati se jipprovdu lill-konsumaturi b’informazzjoni affidabbli dwar l-offerti disponibbli għalihom. Il-proposti se jipprovdu ċertifikati ta’ prestazzjoni tal-enerġija aktar affidabbli u b’indikatur ta’ “intelliġenza”.
Bħala parti minn dan il-pakkett, il-Kummissjoni qed iżżid it-trasparenza bit-tieni rapport biennali tagħha dwar l-ispejjeż u l-prezzijiet tal-enerġija. L-ispiża tal-enerġija għandha impatt fuq l-għażla ta’ taħlita ta’ enerġija tagħna, l-infiq tagħna bħala familja, u fuq il-kompetittività tal-Ewropa. B’dipendenza fuq l-importazzjoni ta’ 74 %, l-UE tibqa’ esposta għal prezzijiet tal-fjuwils fossili volatili stabbiliti globalment. F’dawn l-aħħar snin, l-iżviluppi globali naqsu l-“kont tal-importazzjoni tal-enerġija” tal-UE b’35 % u taw spinta lit-tkabbir ekonomiku. Il-prezzijiet bl-ingrossa tal-elettriku huma l-aktar baxxi li qatt kienu fi 12-il sena u l-prezzijiet tal-gass naqsu b’50 % mill-2013 u l-prezzijiet taż-żejt bi kważi 60 % mill-2014 ’l hawn. Id-differenzi fil-prezzijiet naqsu meta mqabbla ma’ ekonomiji dinjin oħra.
F’dak li jirrigwarda l-prezzijiet għall-unitajiet domestiċi bħala utenti aħħarin, it-tendenzi huma differenti. It-traħħis fil-prezzijiet tal-enerġija ġie segwit b’żieda fl-ispejjeż tan-netwerks u fit-taxxi u fl-imposti tal-gvernijiet peress li l-enerġija hija bażi tat-taxxa użata ta’ spiss għal dħul statali ferm bżonjuż. Il-prezzijiet tal-elettriku fil-livell tal-konsumatur żdiedu b’madwar 3 % fis-sena mill-2008 u l-prezzijiet tal-gass fil-livell tal-konsumatur bi 2 %. B’konsegwenza ta’ dan, l-ispejjeż tal-enerġija żdiedu bi ftit, sa kważi 6 % tan-nefqa ta’ kull familja.
Il-bidliet regolatorji introdotti mill-pakkett attwali u l-bidla minn ġestjoni ċentralizzata konvenzjonali għal swieq deċentralizzati, intelliġenti u interkonnessi jagħmluha aktar faċli għall-konsumaturi biex jiġġeneraw l-enerġija tagħhom stess, jaħżnuha, jaqsmuha, jikkonsmawha jew ibigħuha fuq is-suq direttament jew bħala kooperattivi tal-enerġija. Il-konsumaturi se jkunu jistgħu joffru rispons għad-domanda, direttament jew permezz ta’ aggregaturi tal-enerġija. Teknoloġiji intelliġenti ġodda se jagħmluha possibbli għall-konsumaturi jekk dawn ikunu jixtiequ li jikkontrollaw u jimmaniġġjaw attivament il-konsum tal-enerġija tagħhom filwaqt li jtejbu l-kumdità tagħhom. Dawn it-tibdiliet jagħmluha aktar faċli għall-unitajiet domestiċi u n-negozji li jsiru aktar involuti fis-sistema tal-enerġija u biex jirreaġixxu għas-sinjali tal-prezzijiet. Dan jeħtieġ ukoll it-tneħħija tal-limiti tal-prezzijiet bl-ingrossa u fil-livell tal-konsumatur, filwaqt li tiġi żgurata l-protezzjoni sħiħa u adegwata lill-konsumaturi domestiċi vulnerabbli. Il-proposti regolatorji l-ġodda se joħolqu wkoll opportunitajiet għal kumpaniji ġodda u innovattivi li joffru lill-konsumaturi għażla akbar ta’ servizzi aħjar. Dan se jiffaċilita l-innovazzjoni u d-diġitalizzazzjoni, u jgħin lill-kumpaniji Ewropej biex jiksbu aktar effiċjenza fl-użu tal-enerġija u teknoloġiji b’livell baxx ta’ karbonju.
Il-faqar enerġetiku huwa sfida kbira madwar l-UE, u għandu l-bażi tiegħu fi djar b’introjtu baxx u b’użu ineffiċjenti tal-enerġija. Fl-2014, il-familji li għandhom l-iktar dħul baxx fl-UE nefqu kważi 9 % tan-nefqa totali tagħhom fuq l-enerġija. Din hija żieda ta’ 50 % meta mqabbla mal-10 snin ta’ qabel, ħafna iktar milli għal familja medja. Dan il-pakkett jistabbilixxi approċċ ġdid biex jiġu protetti l-konsumaturi vulnerabbli, li jinkludi wkoll l-għajnuna lill-Istati Membri biex inaqqsu l-ispejjeż tal-enerġija għall-konsumaturi billi jiġu appoġġati investimenti fl-effiċjenza enerġetika. Il-proposti tal-Kummissjoni għall-effiċjenza tal-enerġija jitolbu lill-Istati Membri biex jieħdu kont tal-faqar enerġetiku, billi jeżiġu li proporzjon tal-miżuri tal-effiċjenza fl-enerġija jiġu implimentati bħala prijorità fi djar affettwati mill-faqar enerġetiku jew fl-akkomodazzjoni soċjali. L-istrateġiji fit-tul ta’ rinnovazzjoni tal-bini tagħhom għandhom ukoll jagħtu kontribut sabiex jittaffa l-faqar enerġetiku. Barra minn hekk, bħala parti mill-proċess ta’ Governanza tal-Unjoni tal-Enerġija, l-Istati Membri għandhom jimmonitorjaw u jirrappurtaw dwar il-faqar enerġetiku, filwaqt li l-Kummissjoni se tiffaċilita l-iskambju tal-aħjar prattiki. Barra minn hekk, f’konformità mal-isforzi tagħha biex tagħti s-setgħa u tipproteġi lill-konsumaturi, il-Kummissjoni tipproponi ċerti salvagwardji proċedurali qabel ma konsumatur jista’ jiġi skonnettjat. Il-Kummissjoni qiegħda twaqqaf Osservatorju tal-Faqar Enerġetiku biex tkun provduta data aħjar dwar il-problema u s-soluzzjonijiet tagħha kif ukoll biex tgħin lill-Istati Membri fl-isforzi tagħhom biex jiġġieldu l-faqar enerġetiku.
5.Miżuri ta’ faċilitazzjoni
L-UE diġà qed taħdem ħafna biex tappoġġa t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u t-twettiq tat-tliet prijoritajiet ewlenin: l-ewwel l-effiċjenza enerġetika, it-tmexxija globali fl-enerġiji rinnovabbli min-naħa tal-UE u t-trattament ġust għall-konsumaturi. Iżda jeħtieġ li ssir aktar ħidma.
Parzjalment, dan ifisser li l-qafas regolatorju tal-UE għandu jiġi stabbilit għal wara l-2020 — għalhekk il-proposti dwar it-tfassil tas-suq, l-effiċjenza fl-enerġija, is-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli u l-governanza, li jikkomplementaw l-inizjattivi li l-Kummissjoni diġà ppreżentat dwar l-azzjoni klimatika u l-mobilità b’emissjonijiet baxxi.
Jeħtieġ ukoll li l-UE tiffaċilita t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa permezz ta’ strumenti oħra tagħha. Dawn jinkludu l-użu ta’ firxa wiesgħa ta’ politiki tal-UE: l-infurzar effettiv tar-regolamentazzjoni tal-UE, l-applikazzjoni tal-finanzjament tal-UE b’mod effettiv, koerenti u l-inkoraġġiment ta’ sħubiji mal-partijiet interessati.
It-transizzjoni lejn enerġija nadifa mhux se sseħħ mingħajr azzjoni mill-bosta partijiet ikkonċernati mis-soċjetà ċivili u fil-livell reġjonali u lokali. Il-bliet, ir-reġjuni, l-intrapriżi, l-imsieħba soċjali u l-partijiet ikkonċernati oħra għandhom jiġu involuti b’mod attiv fid-diskussjonijiet dwar it-tranżizzjoni tal-enerġija, b’mod partikolari fil-kuntest tal-Pjanijiet Integrati dwar l-Enerġija u l-Klima sabiex dawn iwieġbu b’mod adegwat għall-ħtiġijiet tat-territorji differenti.
L-azzjonijiet meħtieġa se jevolvu maż-żmien. Fil-qafas tal-Istat tal-Unjoni tal-Enerġija annwali, il-Kummissjoni se tirrapporta dwar l-implimentazzjoni tal-azzjonijiet biex tissaħħaħ it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa ppreżentata flimkien ma’ dan il-pakkett u żżid azzjonijiet ġodda kif meħtieġ.
Biex tagħti spinta lill-kompetittività tal-Ewropa u lill-użu ta’ teknoloġiji tal-enerġija nadifa, il-Kummissjoni qed tippreżenta, bħala parti minn dan il-pakkett, inizjattiva biex taċċellera l-innovazzjoni fl-enerġija nadifa. Din l-inizjattiva tistabbilixxi għadd ta’ miżuri speċifiċi biex jitjieb l-ambjent regolatorju, ekonomiku u ta’ investiment għall-innovazzjoni f’teknoloġiji u sistemi ta’ enerġija nadifa. Filwaqt li tibni fuq il-Pjan Strateġiku Ewropew għat-Teknoloġija tal-Enerġija (SET) u l-ħidma li għaddejja dwar l-Aġenda Strateġika għar-Riċerka u l-Innovazzjoni fit-Trasport (STRIA), din tinkludi wkoll għadd limitat ta’ prijoritajiet integrati ggwidati mir-riċerka, l-innovazzjoni u l-kompetittività b’appoġġ għall-objettivi strateġiċi ta’ dan il-pakkett. Din il-prijoritizzazzjoni msaħħa se tikkontribwixxi għall-iffukar mill-ġdid ta’ sehem sinifikanti tar-riżorsi mill-Orizzont 2020 (mill-inqas EUR 2 biljun) u tiggwida l-appoġġ pubbliku u l-investimenti privati fl-UE kollha. Barra minn hekk, il-Kummissjoni se tittestja approċċ ġdid ta’ finanzjament biex tappoġġa l-innovazzjoni b’riskju għoli u b’impatt qawwi fil-qasam tal-enerġija nadifa u ssaħħaħ l-attivitajiet tal-Istitut Ewropew tal-Innovazzjoni u t-Teknoloġija, u b’mod partikolari, tal-Komunitajiet ta’ Għarfien u Innovazzjoni (KICs) rilevanti sabiex tiġi promossa l-intraprenditorija u l-adozzjoni mis-suq ta’ soluzzjonijiet innovattivi, b’emissjonijiet baxxi tal-karbonju u effiċjenti fl-użu tal-enerġija.
Biex jinħolqu t-tkabbir u l-impjiegi, l-industrija tal-UE trid tkun fuq quddiem fit-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa. Il-Kummissjoni se tappoġġja inizjattivi mmexxija mill-industrija biex tippromwovi tmexxija globali min-naħa tal-UE fl-enerġija nadifa u f’soluzzjonijiet teknoloġiċi b’livell baxx ta’ emissjonijiet tal-karbonju. Dawn l-inizjattivi għandu jkollhom l-għan li jsaħħu r-rabtiet industrijali fil-katina tal-valur kollha kemm hi u jintegraw lill-atturi mhux ekonomiċi bħall-imsieħba soċjali u l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi. Il-Kummissjoni se tiddiskuti wkoll mal-partijiet ikkonċernati rilevanti dwar il-ħtieġa li jitwaqqaf “forum industrijali dwar l-enerġija nadifa” li jista’ jlaqqa’ flimkien diversi fergħat (enerġija-trasport-manifattura-diġitali, eċċ.) u ssir diskussjoni kollettiva dwar kif jistgħu jiġu ottimizzati l-benefiċċji ta’ tranżizzjoni tal-enerġija nadifa għall-industrija tal-UE, u kif għandha tiġi promossa l-kompetittività globali tagħna u l-kollaborazzjoni internazzjonali.
L-Istati Membri għandhom jindirizzaw ukoll l-impatt soċjali, fuq il-ħiliet u industrijali tat-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa u jirriflettu dan l-impatt fil-Pjanijiet Nazzjonali tal-Enerġija u tal-Klima tagħhom. Il-Kummissjoni se teżamina kif l-aħjar tappoġġa t-tranżizzjoni f’reġjuni b’livell għoli ta’ faħam u karbonju. Għal dan l-għan, se taħdem bi sħubija mal-atturi kollha ta’ dawn ir-reġjuni, tipprovdi gwida, b’mod partikolari għall-aċċess għall-fondi u l-programmi disponibbli u għall-użu tagħhom, u tħeġġeġ l-iskambju ta’ prattiki tajbin, inklużi diskussjonijiet dwar pjanijiet direzzjonali u l-iżviluppar mill-ġdid tal-ħiliet meħtieġa, permezz ta’ pjattaformi mmirati.
B’mod aktar ġenerali, il-Kummissjoni se tipprovdi pjattaformi għas-setturi u l-ħaddiema biex jadattaw il-ħiliet għall-ħtiġijiet ta’ tranżizzjoni tal-enerġija nadifa. Abbażi tal-esperjenza bl-ewwel proġetti pilota skont l-Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għas-setturi tal-karozzi u tat-teknoloġija marittima, fl-2017 il-Kummissjoni se tintroduċi Skemi Ġodda ta’ Kooperazzjoni Settorjali dwar il-Ħiliet fil-qasam tal-enerġija rinnovabbli u għas-settur tal-kostruzzjoni b’enfasi fuq teknoloġiji b’użu baxx ta’ karbonju.
Dan il-pakkett qed iżid ukoll l-azzjoni tal-UE biex jitneħħew is-sussidji fuq il-fjuwils fossili ineffiċjenti f’konformità mal-impenji internazzjonali taħt il-G7 u l-G20 u fil-Ftehim ta’ Pariġi. L-appoġġ pubbliku li għad fadal iżda li huwa xorta waħda sinifikanti għaż-żejt, il-faħam u l-fjuwils b’livell għoli ta’ karbonju jkompli jgħawweġ is-suq tal-enerġija, joħloq ineffiċjenza ekonomika u jtellef l-investiment fit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u l-innovazzjoni. Ir-riforma fuq it-tfassil tas-suq qed tneħħi d-dispaċċ prijoritarju għall-faħam, il-gass u l-pit u se tillimita l-ħtieġa għal mekkaniżmi ta’ kapaċità li ta’ spiss kienu jiddependu fuq il-faħam. Il-Kummissjoni se tistabbilixxi wkoll monitoraġġ regolari ta’ sussidji għall-fjuwils fossili fl-UE u tistenna li l-Istati Membri jagħmlu użu mill-pjanijiet dwar l-enerġija u l-klima biex jissorveljaw it-tneħħija gradwali tas-sussidji għall-fjuwils fossili. Il-Kummissjoni se twettaq evalwazzjoni REFIT tal-qafas tal-UE dwar it-tassazzjoni fuq l-enerġija sabiex tiddefinixxi l-passi possibbli li jmiss tagħha anke fil-kuntest ta’ sforzi biex jitneħħew is-sussidji għall-fjuwils fossili.
Il-politiki ta’ kooperazzjoni esterna u għall-iżvilupp tal-UE huma għodod importanti biex jappoġġaw it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa globalment u jgħinu lis-sħab tagħna f’pajjiżi ġirien u f’pajjiżi li qed jiżviluppaw f’dan il-proċess.
L-UE qed issaħħaħ il-kooperazzjoni mal-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent, it-Turkija u l-ġirien tan-Nofsinhar u dawk tal-Lvant dwar l-effiċjenza fl-enerġija. Tnedew l-ewwel erba’ proġetti pilota biex jiżdiedu l-investimenti fl-effiċjenza tal-enerġija fis-settur tal-bini u possibbilment fl-2017 se jiġu estiżi għal firxa usa’ ta’ pajjiżi sħab. L-UE se ssaħħaħ ukoll il-finanzjament għall-effiċjenza enerġetika fil-bini fl-istrumenti ta’ finanzjament rilevanti ta’ Qabel l-Adeżjoni u tal-Viċinat.
L-Afrika hija sieħeb privileġġat tal-UE u s-Sħubija għall-Enerġija bejn l-Afrika u l-UE tipprovdi l-qafas ta’ kooperazzjoni konġunta tal-enerġija. L-UE qiegħda wkoll tappoġġa l-Inizjattiva għall-Enerġija Rinnovabbli fl-Afrika.
In-negozji Ewropej jistgħu jużaw dawn l-opportunitajiet biex joffru l-eċċellenza tagħhom fl-esportar jew fl-investiment fl-effiċjenza enerġetika u l-enerġija rinnovabbli fi swieq kompetittivi globali. L-UE għandha l-għan li tilħaq ftehim ambizzjuż dwar il-prodotti ambjentali fl-ambitu tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ u tfittex li jiġu liberalizzati l-prodotti u s-servizzi ambjentali u l-iffaċilitar tal-kummerċ u l-investiment fil-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli fil-ftehimiet kummerċjali bilaterali tagħha.
L-Anness II “Tissaħħaħ it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa” jenfasizza ċerti oqsma li fihom azzjoni konkreta tista’ tissaħħaħ f’qasir żmien, tiġi ffokata mill-ġdid jew is-sinerġiji jiġu mtejba biex jiġu appoġġati l-impjiegi, it-tkabbir u l-investiment fl-Ewropa. Dan għandu jgħin ukoll lill-Istati Membri biex jissodisfaw l-impenji tagħhom dwar l-enerġija u l-klima għall-2020 u jippermettilhom li jkunu ambizzjużi fil-wegħdiet tagħhom meta jistabbilixxu l-miri tagħhom għall-2030 b’mod kost-effettiv, u fl-istess waqt jinkoraġġixxu l-partijiet ikkonċernati oħra tas-settur pubbliku u dak privat sabiex jinvolvu ruħhom aktar bis-sħiħ f’din it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa.
6.Konklużjonijiet
Il-proposti leġiżlattivi kollha relatati mal-Unjoni tal-Enerġija ppreżentati mill-Kummissjoni fl-2015 u l-2016 jinħtieġu jiġu indirizzati bħala prijorità mill-Parlament u l-Kunsill. Dan kien ukoll enfasizzat mill-Kunsill Ewropew f’Marzu 2016 u appoġġat mill-Parlament Ewropew. Il-progress se jiġi eżaminat fil-Kunsill Ewropew tar-Rebbiegħa 2017.
Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill għandhom iżommu l-koerenza ġenerali ta’ dan il-pakkett u l-proposti preċedenti tal-Kummissjoni dwar, pereżempju, is-sistema tal-iskambju tal-kwoti tal-emissjonijiet, il-kondiviżjoni tal-isforzi, l-użu tal-art u l-mobilità b’emissjonijiet baxxi.
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 30.11.2016
COM(2016) 860 final
ANNESS
L-aċċelerazzjoni tal-enerġija nadifa fil-bini
għall-
KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW, LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI U LILL-BANK EWROPEW TAL-INVESTIMENT
Enerġija Nadifa Għall-Ewropej Kollha
L-inizjattiva mnedija llum mill-Kummissjoni tittratta l-bini bħala parti essenzjali mit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa fl-Ewropa.
B’enfasi fuq l-inħawi fejn ngħixu u naħdmu, l-għan huwa li jiġi żviluppat approċċ komprensiv u integrat li jpoġġi l-effiċjenza fl-enerġija fl-ewwel post, jikkontribwixxi għat-tmexxija globali tal-UE fl-enerġiji rinnovabbli u jagħti trattament ġust lill-konsumaturi b’mod li jgħin lill-Istati Membri jagħmlu sforz biex jilħqu l-miri tagħhom dwar l-enerġija u l-klima għall-2020 u l-2030.
Il-benefiċċji ta’ approċċ integrat bħal dan huma ċari:
-il-mobilizzazzjoni tal-investimenti, fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali, u l-ixprunar tat-tkabbir u l-impjiegi, filwaqt li jiġu promossi l-innovazzjoni u l-ħiliet;
-l-iffrankar tal-enerġija, li jwassal għal kostijiet orħos ta’ ġestjoni, ambjent tal-għajxien u tax-xogħol aħjar għaċ-ċittadini;
-jittaffa l-faqar enerġetiku, b’attenzjoni speċjali għall-indirizzar tal-akkomodazzjoni soċjali u l-bini pubbliku li mhumiex effiċjenti fl-enerġija;
-id-deċentralizzazzjoni progressiva tas-sistema tal-enerġija tal-Ewropa permezz tal-użu ta’ enerġija sostenibbli fil-bini;
-il-konnessjoni tal-bini ma’ sistema tal-enerġija, tal-ħżin, tat-trasport u diġitali li se tikkontribwixxi għall-istrateġija ta’ mobilità b’livell baxx ta’ emissjonijiet fl-Ewropa;
-l-għoti tas-setgħa lill-familji, in-negozji u l-komunitajiet tal-enerġija; kif ukoll
-il-kontribuzzjoni għall-ekonomija ċirkolari.
L-industrija tal-bini waħedha tipprovdi 18-il miljun impjieg dirett fl-Ewropa u toħloq 9 % tal-PDG.
L-industrija Ewropea tal-bini għandha l-potenzjal li tirreaġixxi għal numru ta’ sfidi ekonomiċi u soċjali bħalma huma l-impjiegi u t-tkabbir, aktar urbanizzazzjoni, komunikazzjoni diġitali u tan-netwerks soċjali, tibdil demografiku u ktajjen ta’ valur globalizzati, pressjonijiet ambjentali u, fl-istess ħin, sfidi tal-enerġija u tal-bidla fil-klima. Il-bini jista’ jkun wieħed mill-ixpruni għall-modernizzazzjoni tas-settur u l-forza tax-xogħol tiegħu.
L-UE diġà hija minn ta’ quddiem fid-dinja fis-sistemi ta’ innovazzjoni għall-bini. L-integrazzjoni tal-effiċjenza tal-enerġija, tal-enerġija rinnovabbli, tal-ħżin u tal-konnessjoni ma’ sistemi diġitali u tat-trasport permezz tal-bini tippermetti l-espansjoni ulterjuri ta’ din it-tmexxija u l-isfruttar ta’ qafas regolatorju favorevoli.
Fil-preżent, il-bini hu responsabbli għal 40 % tal-konsum tal-enerġija totali fl-Ewropa. Madwar 75 % tal-istokk tal-bini huwa ineffiċjenti fl-enerġija. Bir-rata attwali ta’ rinnovazzjoni annwali ta’ 1 %, ikun jeħtieġ madwar seklu biex jiġi dekarbonizzat l-istokk tal-bini għal livelli moderni baxxi ta’ karbonju.
Sabiex jintlaħaq il-potenzjal għall-enerġija sostenibbli fil-bini, għadd ta’ ostakli soċjali, finanzjarji, tekniċi jew amministrattivi jeħtieġ li jingħelbu. Pereżempju, filwaqt li l-binjiet isirulhom manutenzjoni jew titjib fuq bażi regolari, l-investimenti fl-enerġija sostenibbli huma ta’ spiss injorati għaliex jiffaċċjaw kompetizzjoni minħabba kapital skars, nuqqas ta’ informazzjoni affidabbli, nuqqas ta’ ħaddiema tas-sengħa jew dubji dwar il-benefiċċji possibbli.
Barra minn hekk, bosta żviluppaturi ta’ proġetti għadhom iħabbtu wiċċhom ma’ ostakli biex jiġbru l-ispejjeż bil-quddiem meħtieġa għall-proġetti tagħhom u m’għandhomx aċċess għal prodotti ta’ finanzjament attraenti u adegwati mis-suq. Dan in-nuqqas tas-suq huwa prinċipalment minħabba n-nuqqas ta’ konoxxenza tar-riskji, tal-benefiċċji multipli u tal-argumenti tan-negozju rigward investimenti f’enerġija sostenibbli, speċjalment l-effiċjenza tal-enerġija, mill-finanziera u l-investituri. Barra minn hekk, id-daqs żgħir tal-investimenti u n-nuqqas ta’ soluzzjonijiet turnkey iżidu l-ispejjeż tal-implimentazzjoni; u n-nuqqas ta’ kapaċità u ħiliet li jistrutturaw proġetti bankabbli jżommu d-domanda għall-finanzi baxxa.
Huwa r-rwol tal-politika dwar l-enerġija sostenibbli li tgħin lill-konsumaturi jagħmlu dawn l-investimenti aktar faċilment u toħloq kundizzjonijiet aktar favorevoli għall-investiment. Meta jkunu qed jirrinnovaw id-djar tagħhom, il-konsumaturi għandhom ikunu jistgħu jagħżlu l-aktar soluzzjonijiet effiċjenti billi jiddependu fuq regoli trasparenti, ċari u f’waqthom dwar il-konsum u l-ispejjeż relatati. Meta ssir rinnovazzjoni ta’ binjiet pubbliċi bħal sptarijiet, skejjel, akkomodazzjoni soċjali jew uffiċċji, l-awtoritajiet pubbliċi għandu jkollhom il-possibilità ta’ aċċess għal soluzzjonijiet ta’ finanzjament attraenti u jibbenefikaw minn servizzi innovattivi tal-enerġija fil-forma ta’ pereżempju kkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija.
Flimkien mal-istabbiliment ta’ qafas regolatorju tajjeb, b’mod partikolari mar-reviżjoni proposta tad-Direttiva dwar l-Effiċjenza fl-Enerġija u d-Direttiva dwar il-Prestazzjoni tal-Bini Ewropew, hemm bżonn li l-azzjonijiet kumplimentari jappoġġaw il-bidliet mgħaġġla fl-ekonomija reali u li l-kwistjoni tal-iffinanzjar tiġi indirizzata issa.
1.
Finanzjament intelliġenti għal bini intelliġenti
Ir-rinnovazzjoni tal-enerġija sostenibbli fil-binjiet hija qasam fejn il-ġabra ta’ proġetti u garanziji pubbliċi tista’ tagħmel differenza kbira. Bħala parti mill-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa, il-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi (FEIS) 2.0 huwa importanti ħafna biex jiżblokka l-finanzjament privat għall-effiċjenza enerġetika u l-enerġija rinnovabbli fil-bini fuq skala ikbar.
Diġà bħalissa, l-effiċjenza fl-enerġija u l-enerġija rinnovabbli huma prominenti fil-proġetti tal-FEIS. Pereżempju, il-biċċa l-kbira tal-proġetti tal-enerġija approvati għall-finanzjament s’issa (li jammontaw għal 22 % ta’ EUR 154 biljun f’investiment globali) jikkonċernaw l-effiċjenza fl-enerġija u s-settur tal-enerġija rinnovabbli. Filwaqt li tibni fuq is-suċċess tal-FEIS, il-Kummissjoni pproponiet li testendi t-tul ta’ żmien tiegħu sal-aħħar tal-2020 u li titlob li tal-anqas 40 % tal-proġetti fil-FEIS fl-infrastruttura u l-innovazzjoni għandhom jikkontribwixxu għall-azzjoni dwar il-klima, l-enerġija u l-ambjent skont l-għanijiet tal-COP21. Din hija opportunità importanti u kontribut konkret biex jinġabru flus pubbliċi u privati sabiex tiġi appoġġjata t-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari b’livell baxx ta’ emissjonijiet ta’ karbonju. L-appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi jista’ jikkomplementa, jew jiġi kkombinat mal-appoġġ, fil-forma ta’ għotjiet jew ta’ prodotti finanzjarji, minn fondi oħra tal-UE, inklużi l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej.
Matul il-perjodu 2014–2020, il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u l-Fond ta’ Koeżjoni se jinvestu EUR 17-il biljun fl-effiċjenza enerġetika f’bini residenzjali u pubbliku u f’intrapriżi, b’enfasi partikolari fuq l-SMEs. Dan huwa tliet darbiet aktar milli fil-perjodu preċedenti, u jikkonferma l-impenn u l-importanza li l-Istati Membri u r-reġjuni jagħtu lill-effiċjenza tal-enerġija. Dan għandu l-potenzjal li jimmobilizza ammont ħafna akbar ta’ kofinanzjament pubbliku u privat, li jlaħħaq it-total stmat ta’ madwar EUR 27 biljun. Wieħed mill-għanijiet tal-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa huwa li mill-inqas jirdoppja l-użu tal-istrumenti finanzjarji taħt il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej biex jimmobilizza aktar finanzjament privat u jgħin biex jiġu stabbiliti swieq vijabbli. L-Istati Membri u r-reġjuni diġà qed jippjanaw li jinvestu kważi EUR 6.4 biljun permezz ta’ strumenti finanzjarji għal objettivi b’livell baxx ta’ karbonju, prinċipalment għall-effiċjenza tal-enerġija; Din hija żieda ta’ aktar minn tmien darbiet meta mqabbel mal-perjodu 2007-2013.
Filwaqt li tibni fuq il-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa u l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, il-Kummissjoni se tniedi inizjattiva biex tkompli tagħti spinta lill-investimenti minn entitajiet tas-settur pubbliku, kumpaniji tas-servizzi tal-enerġija, SMEs/kumpaniji żgħar b’kapital medju u unitajiet domestiċi fl-effiċjenza tal-enerġija u l-bini intelliġenti. Din l-inizjattiva l-ġdida, b’kooperazzjoni mill-qrib mal-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) u l-Istati Membri, tista’ tirriżulta f’żieda ta’ EUR 10 biljun ta’ fondi pubbliċi u privati sal-2020 għall-effiċjenza enerġetika u l-enerġija rinnovabbli. Dan għandu jsir permezz ta’ intermedjarji finanzjarji jew pjattaformi ta’ investiment nazzjonali fl-effiċjenza enerġetika biex jiġu aggregati l-proġetti, jitnaqqas ir-riskju tal-investimenti fl-effiċjenza enerġetika u jiġi ottimizzat l-użu tal-fondi pubbliċi, inkluż, b’mod partikolari, il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej flimkien ma’ finanzjament permezz tal-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi. Kombinazzjonijiet bħal dawn, li diġà huma possibbli llum, se jkomplu jiġu ffaċilitati permezz tal-emendi proposti għar-Regolament Finanzjarju u r-Regolament dwar id-Dispożizzjonijiet Komuni. L-Istati Membri, speċjalment dawk b’intensità tal-enerġija u dipendenza fuq l-enerġija esterna ogħla, huma mħeġġa biex jipparteċipaw u jikkontribwixxu għal din l-inizjattiva. Il-kondiviżjoni tar-riskji bejn l-UE u l-fondi pubbliċi nazzjonali u privati se jagħmlu disponibbli għażliet ta’ finanzjament aktar attraenti għall-benefiċjarji finali. Barra minn hekk, diversi vantaġġi regolatorji u amministrattivi se jkunu konnessi mal-użu ta’ soluzzjoni tal-UE, pereżempju rigward l-għajnuna mill-Istat, l-akkwist pubbliku, l-obbligi ta’ kofinanzjament, kif ukoll ir-rappurtar u l-valutazzjonijiet ex ante. B’mod importanti, fil-kuntest tal-valutazzjoni tal-finanzi pubbliċi skont il-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir, il-Kummissjoni se tieħu pożizzjoni favorevoli dwar il-kontribuzzjonijiet tal-Istati Membri għal kontribuzzjonijiet ta’ darba fi pjattaformi ta’ investiment tematiċi jew multinazzjonali fil-qafas tal-FEIS.
Parti sinifikanti minn dawn il-fondi se jkunu implimentati fil-bliet u r-reġjuni: l-atturi lokali u reġjonali għandhom rwol kruċjali fl-appoġġ ta’ bini b’użu ta’ enerġija nadifa, permezz ta’ deċiżjonijiet f’oqsma bħall-kodiċi tal-bini u l-ippjanar urban. Permezz ta’ inizjattivi bħall-Patt tas-Sindki għall-Klima u l-Enerġija, il-bliet u r-reġjuni huma mħeġġa jimplimentaw azzjonijiet favur it-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra, iż-żieda fir-reżiljenza, u l-iżgurar ta’ aċċess għal enerġija nadifa u affordabbli għal kulħadd.
Pilastru I: Użu aktar effettiv tal-fondi pubbliċi
L-għan huwa li jiġi massimizzat l-użu tal-fondi pubbliċi disponibbli permezz ta’ strumenti finanzjarji li jindirizzaw nuqqasijiet tas-suq identifikati u billi jiġu mmirati aħjar l-għotjiet lejn il-konsumaturi vulnerabbli. Għal dan l-għan, il-Kummissjoni se:
a.Tiżviluppa mudelli ta’ finanzjament għall-enerġija sostenibbli bbażati fuq pjattaformi ta’ investiment nazzjonali (b’possibbiltà ta’ dimensjoni reġjonali) biex tattira finanzjament privat addizzjonali għar-rinnovazzjoni tal-bini, imfassla kif previst fir-Regolament dwar il-FEIS u f’konformità mar-regoli tal-UE dwar l-għajnuna mill-Istat.
Fl-UE, aktar milli f’ekonomiji żviluppati oħra, il-banek għandhom rwol ċentrali fil-finanzjament tal-investimenti tal-konsumaturi u tal-intrapriżi. Filwaqt li qed isiru dejjem aktar attivi fis-swieq tal-enerġija ġodda, b’mod speċjali s-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli fuq skala kbira, il-banek kważi qatt ma jqisu l-effiċjenza tal-enerġija bħala segment distint tas-suq. Dan jirriżulta f’nuqqas ta’ prodotti ta’ finanzjament kummerċjali adegwati u affordabbli għall-investimenti fl-effiċjenza fl-użu tal-enerġija jew fl-enerġiji rinnovabbli fil-binjiet. Sabiex jiġi indirizzat dan in-nuqqas, il-Kummissjoni żviluppat sistema ta’ finanzjament innovattiv, il-faċilità ta’ Finanzjament Privat għall-Effiċjenza Enerġetika (PF4EE), iffinanzjata mill-programm LIFE u ġestita mill-BEI. Is-suċċess ta’ dan il-proġett pilota, kif muri permezz ta’ ingranaġġ ikbar minn dak li kien ippjanat oriġinarjament, juri l-potenzjal tal-ixprunar ta’ investimenti fl-effiċjenza permezz tal-kondiviżjoni tar-riskji, assistenza teknika u linji ta’ kreditu mill-BEI għall-istituzzjonijiet finanzjarji parteċipanti. It-tagħlimiet miksuba mill-Finanzjament Privat għall-Effiċjenza Enerġetika (PF4EE) se jgħinu biex iqawwu dejjem aktar il-kombinazzjoni tal-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi u sorsi oħra ta’ finanzjament pubbliku, inklużi l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, fejn xieraq, permezz ta’ pjattaformi ta’ investiment.
Filwaqt li tkompli tibni fuq din l-esperjenza, il-Kummissjoni se tappoġġja l-iżvilupp ta’ pjattaformi flessibbli ta’ effiċjenza tal-enerġija u ta’ finanzjament rinnovabbli fil-livell nazzjonali jew reġjonali. Dawn il-pjattaformi jistgħu joffru soluzzjoni sħiħa tas-servizz u jippermettu lill-banek, l-intermedjarji finanzjarji, il-kumpaniji tas-servizzi tal-enerġija jew entitajiet oħra lokali li jikkondividu l-investimenti biex jintużaw prodotti ta’ finanzjament tal-enerġija sostenibbli attraenti għal għadd kbir ta’ riċevituri finali fil-qasam kopert mill-pjattaforma. B’mod partikolari, tliet elementi reċiprokament rinfurzanti jistgħu jitwasslu għand l-entitajiet li jkunu lesti li jiffinanzjaw portafolli ta’ investimenti fl-enerġija sostenibbli:
-Il-finanzjament tad-dejn miżjud tal-BEI permezz tal-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi biex tiżdied il-kapaċità ta’ finanzjament tiegħu (u b’hekk isir kontribut għal enfasi aktar qawwija fuq il-bini b’enerġija sostenibbli taħt il-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi 2.0);
-Mekkaniżmu għall-kondiviżjoni tar-riskji biex jittaffa r-riskju tal-portafolli ta’ investimenti f’bini b’enerġija sostenibbli u sabiex il-kundizzjonijiet ta’ self lir-riċevituri finali jkunu aktar attraenti. Din il-karatteristika tista’ tintuża flimkien ma’ fondi disponibbli lokalment, inklużi l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej;
-Il-kompetenza teknika u l-assistenza għall-implimentazzjoni gradwali ta’ programmi ta’ self żviluppati f’kooperazzjoni maċ-Ċentru ta’ Konsulenza Ewropew għall-Investiment — inkluż permezz tal-faċilitajiet bħal ELENA, JASPERS, fi-compass — u sorsi oħra ta’ finanzjament nazzjonali jew reġjonali.
Biex jiġi appoġġjat l-użu ta’ dan il-mudell u strumenti assoċjati oħra ta’ enerġija sostenibbli, il-Kummissjoni se tinvestiga opportunitajiet li jiġu riallokati fondi eżistenti tal-UE, pereżempju għall-għajnuna teknika.
b.Kuntrattar dwar il-Prestazzjoni fl-Użu tal-Enerġija: Ir-rwol tal-kuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija biex jixpruna l-effiċjenza tal-binjiet pubbliċi jrid jiżdied billi joffri approċċ olistiku lejn ir-rinnovazzjonijiet, inkluż il-finanzjament, it-twettiq tax-xogħlijiet u l-ġestjoni tal-enerġija. Dan jista’ wkoll, taħt ċerti kundizzjonijiet, jippermetti l-investiment fl-effiċjenza mingħajr ma jiżdied id-dejn pubbliku, li huwa ta’ importanza fundamentali għall-gvernijiet kif ukoll għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li jiffaċċjaw restrizzjonijiet baġitarji, speċjalment f’dak li għandu x’jaqsam mal-akkomodazzjoni soċjali, sptarijiet u skejjel. Ir-regoli dwar l-investimenti fis-settur pubbliku u għat-trattament statistiku tar-rinnovazzjoni tal-assi għandhom ikunu trasparenti u ċari sabiex jiġi ffaċilitat l-investiment fl-effiċjenza enerġetika fl-assi pubbliċi. Barra minn hekk, il-Eurostat se tesplora kif għandu jiġi indirizzat l-impatt tal-investimenti relatati mal-effiċjenza fl-enerġija fuq id-dejn u d-defiċit tal-gvernijiet. Il-Kummissjoni qiegħda tanalizza, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, l-impatt tar-regoli tal-kontabbiltà pubblika fuq is-suq għall-ikkuntrattar għall-prestazzjoni tal-enerġija u se taġġorna, kif xieraq, il-gwida tagħha dwar it-trattament statistiku ta’ dawn l-isħubiji qabel tard fir-rebbiegħa 2017.
c.Tingħata assistenza lill-maniġers tal-fondi pubbliċi bl-istrutturar u l-iskjerar ta’ strumenti finanzjarji: minbarra l-appoġġ mogħti miċ-Ċentru ta’ Konsulenza Ewropew għall-Investiment, fi-compass jew in-netwerk tal-Enerġija u l-Awtoritajiet ta’ Ġestjoni, il-Kummissjoni se torganizza sensiela ta’ avvenimenti ta’ bini ta’ kapaċità reġjonali li jinvolvu lil min jieħu d-deċiżjonijiet u lill-partijiet ikkonċernati prinċipali. L-ewwel workshop sar f’Novembru ta’ din is-sena f’Riga u kopra r-reġjun tal-Baltiku.
d.Barra minn hekk, il-Kummissjoni żviluppat mudell biex jiżdied is-sehem tal-istrumenti finanzjarji taħt il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, liema mudell huwa faċilment disponibbli: l-istrument kummerċjalment disponibbli għall-effiċjenza tal-enerġija. L-Istati Membri kienu attivi fl-istabbiliment ta’ strumenti finanzjarji għall-effiċjenza fl-użu tal-enerġija, b’mod speċjali sabiex tintlaħaq il-mira li 20 % tal-FSIE jkunu ddirezzjonati lejn investimenti għall-ekonomija b’karbonju baxx permezz ta’ strumenti finanzjarji. Madanakollu, xi Stati Membri qed jiffaċċjaw dewmien f’dan ir-rigward u aktar użu ta’ strumenti mhux kummerċjali jista’ jgħin biex jiġi indirizzat dan in-nuqqas.
B’mod parallel, il-proposta leġiżlattiva dwar id-Direttiva dwar il-Prestazzjoni tal-Enerġija fil-Bini tinkludi miżuri li jorbtu l-inċentivi finanzjarji pprovduti mill-fondi pubbliċi mal-iffrankar tal-enerġija li jkun sar.
Pilastru II: L-aggregazzjoni u l-għajnuna għall-iżvilupp tal-proġetti
Id-disponibilità ta’ sensiela fuq skala kbira ta’ proġetti profittabbli biex jalimentaw il-pjattaformi ta’ investiment u l-istrumenti finanzjarji hija essenzjali għas-suċċess ta’ din l-inizjattiva. Madankollu, ħafna promoturi ta’ proġetti — l-awtoritajiet pubbliċi, individwi jew negozji — għandhom nuqqas ta’ kompetenzi u kapaċità li jistabbilixxu, jimplimentaw u jiffinanzjaw proġetti ambizzjużi għal bini b’enerġija nadifa. Għalhekk il-Kummissjoni se:
a.Issaħħaħ il-faċilitajiet ta’ Assistenza għall-Iżvilupp ta’ Proġetti
fil-livell tal-UE bħal ELENA bil-kooperazzjoni taċ-Ċentru Ewropew ta’ Konsulenza għall-Investiment. L-għan huwa li tiżdied is-sensiela ta’ investimenti, jingħata appoġġ għall-użu ta’ strumenti finanzjarji, ikun hemm tqarrib lejn il-promoturi tal-proġetti, speċjalment fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, ikunu involuti aktar il-bliet u l-atturi lokali u tkun stimulata l-aggregazzjoni u l-adozzjoni mis-suq ta’ soluzzjonijiet promettenti, inklużi teknoloġiji innovattivi, strateġiji ta’ finanzjament u ta’ organizzazzjoni. Il-Kummissjoni se żżid il-baġit tal-Proġett tal-UE ta’ Għajnuna għall-Iżvilupp minn EUR 23 miljun fl-2015 għal EUR 38 miljun kull sena mill-2017. Il-baġit tal-Proġett tal-UE ta’ Għajnuna għall-Iżvilupp għall-2016–2017 huwa mistenni li jwassal għal EUR 3 biljun ta’ investimenti fl-enerġija sostenibbli fil-bini.
b.Tinkoraġġixxi lill-Istati Membri jiżviluppaw punti uniċi ta’ servizz lokali jew reġjonali ddedikati għall-iżviluppaturi tal-proġetti, li jkopru l-vjaġġ kollu tal-klijenti mill-informazzjoni, l-assistenza teknika, l-istrutturar u l-għoti ta’ appoġġ finanzjarju, għall-monitoraġġ tal-iffrankar. Dawn il-faċilitajiet għandhom iwasslu għal sensieli ta’ proġetti aktar żviluppati lokalment u sħubiji b’saħħithom u affidabbli mal-atturi lokali (pereżempju l-SMEs, l-istituzzjonijiet finanzjarji, u l-aġenziji tal-enerġija), li huma kruċjali biex il-forniment tal-finanzi jkun konness mad-domanda għalih. L-iżvilupp u r-replikazzjoni ta’ dawn il-punti uniċi ta’ servizz għandhom ikunu appoġġati fil-livell tal-UE minn skambju ta’ prattiki tajbin permezz ta’ Manag'Energy, finanzjament permezz tal-Orizzont 2020, mill-faċilitajiet tal-Proġett tal-UE ta’ Assistenza għall-Iżvilupp, jew mill-finanzjament mill-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej meta rilevanti.
B’mod parallel, il-kontinwazzjoni proposta tal-obbligi tal-iffrankar tal-enerġija għall-Istati Membri fl-Artikolu 7 tad-Direttiva dwar l-Effiċjenza Enerġetika se tagħti spinta ulterjuri għar-raggruppament ta’ proġetti fuq skala żgħira.
Pilastru III: Tnaqqis ta’ riskju
Kif mitlub mill-istituzzjonijiet finanzjarji
, l-investituri u l-finanzjaturi jridu jifhmu aħjar ir-riskji u l-benefiċċji reali tal-investimenti għall-enerġija sostenibbli fil-bini abbażi ta’ evidenza fis-suq u l-prestazzjoni fl-imgħoddi. Il-prinċipji fundamentali bħalma huma inqas probabbiltà ta’ inadempjenza fil-każ ta’ self għall-iffrankar tal-enerġija jew żieda fil-valur tal-assi minħabba prestazzjoni tal-enerġija ogħla jeħtieġ li jiġu rikonoxxuti b’mod progressiv minn banek u riflessi fil-prezzijiet tal-prodotti ta’ finanzjament tagħhom. L-iżvilupp ta’ prodotti finanzjarji ddedikati għall-enerġija sostenibbli fil-bini huwa importanti wkoll biex jiġi appoġġat il-ħolqien ta’ suq sekondarju (finanzjament mill-ġdid) u tiżdied il-parteċipazzjoni ta’ kapital privat. Biex tissaħħaħ din it-trasformazzjoni tas-suq, il-Kummissjoni:
a.Tniedi l-Pjattaforma ta’ Tneħħija ta’ Riskju għall-Effiċjenza Enerġetika li tiżvela l-prestazzjoni teknika u finanzjarja ta’ aktar minn 5 000 proġett għall-effiċjenza fl-użu tal-enerġija industrijali u tal-bini Ewropej. L-iżviluppaturi tal-proġetti, il-finanzjaturi u l-investituri huma mistiedna biex ifornu aktar informazzjoni f’din il-bażi tad-dejta b’sors miftuħ u jibbenefikaw mill-valutazzjoni komparattiva u t-tagħlim bejn il-pari tagħha.
b.Se taħdem mill-qrib mal-istituzzjonijiet finanzjarji pubbliċi u privati, ir-rappreżentanti tal-industrija u l-esperti tas-settur fuq qafas konsenswali għas-sottoskrizzjoni ta’ investimenti tal-enerġija sostenibbli fil-bini. Koprodotta mill-Grupp ta’ Istituzzjonijiet Finanzjarji għall-Effiċjenza Enerġetika11 skedata għall-2017, din l-inizjattiva se tgħin lill-istituzzjonijiet finanzjarji jinkorporaw il-benefiċċji ewlenin tal-enerġija fil-prattika kummerċjali tagħhom filwaqt li jnaqqsu l-ispejjeż tat-tranżazzjonijiet u jżidu l-fiduċja tal-investituri. Din l-azzjoni se tgħin ukoll biex jiġi sfruttat il-potenzjal tas-suq ipotekarju ekoloġiku.
B’mod parallel, il-proposta leġiżlattiva dwar id-Direttiva dwar il-Prestazzjoni tal-Enerġija fil-Bini tinkludi miżuri li jipprovdu lill-investituri fis-settur privat b’aċċess għal aktar informazzjoni u ta’ kwalità aħjar, inklużi Ċertifikati tal-Prestazzjoni tal-Enerġija tal-bini aktar affidabbli, il-ġbir ta’ data dwar il-konsum reali tal-enerġija ta’ bini pubbliku u l-iżvilupp addizzjonali ta’ pjanijiet direzzjonali tar-rinnovazzjoni fuq terminu twil biex jiggwidaw id-deċiżjonijiet ta’ investiment.
Il-Kummissjoni se tniedi wkoll l-Osservatorju dwar l-Istokk tal-Bini tal-UE biex tiġbor ċentralment l-informazzjoni rilevanti kollha dwar il-bini tal-UE u r-rinnovazzjoni tal-enerġija. Dan se jippermetti appoġġ għat-tfassil, l-implimentazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni ta’ politiki u strumenti finanzjarji relatati.
2.
Settur tal-kostruzzjoni
Il-Kummissjoni se tistieden lill-partijiet ikkonċernati fis-settur tal-kostruzzjoni sabiex jiddiskutu l-isfidi u l-opportunitajiet li l-investimenti fl-enerġija sostenibbli fil-bini jirrappreżentaw għas-settur, u kif din tista’ tiġi promossa aktar. Dan jikkumplimenta l-ħidma tal-Forum Tripartitiku ta’ Livell Għoli għall-Bini Sostenibbli tal-Istrateġija tal-Kostruzzjoni 2020.
Skont l-Aġenda dwar il-Ħiliet tagħha għall-Ewropa, il-Kummissjoni nediet sforz biex tgħin fl-indirizzar tal-isfidi tal-ħiliet. Abbażi tal-esperjenza tal-proġetti pilota mnedija din is-sena, fl-2017 il-Kummissjoni se tniedi settijiet ġodda tal-hekk imsejħa “Skemi ta’ Kooperazzjoni Settorjali dwar il-Ħiliet” u waħda minnhom se tikkonċerna wkoll is-settur tal-kostruzzjoni b’enfasi fuq l-effiċjenza enerġetika u l-ħiliet diġitali. F’dan il-kuntest, se jkunu żviluppati sinerġiji mal-inizjattiva tal-Kummissjoni “BUILD UP Skills”, li timmira lejn it-titjib fil-ħiliet tal-ħaddiema tas-settur tal-kostruzzjoni fir-rigward tal-effiċjenza tal-enerġija u t-teknoloġiji tal-enerġija rinnovabbli, l-installazzjoni u l-ġestjoni tagħhom.
Il-kostruzzjoni ta’ bini ġdid jew l-immodifikar tal-bini biex isir aktar effiċjenti fl-użu tal-enerġija huma opportunità biex jiġu fformulati mill-ġdid il-prattiki tal-bini u tat-twaqqigħ sabiex iqisu aspetti usa’ dwar l-użu effiċjenti tar-riżorsi. Skont il-pakkett dwar l-ekonomija ċirkolari, il-Kummissjoni Ewropea se tippreżenta s-sena d-dieħla qafas tal-UE biex tevalwa l-prestazzjoni ambjentali ġenerali tal-bini. Dan il-qafas għandu jintuża sabiex tiġi promossa l-ekonomija ċirkolari fl-ambjent mibni, inkluż billi jiġi użat bħala referenza fi proġetti ta’ applikazzjoni fuq skala kbira, fil-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej u fil-politika u l-leġiżlazzjoni nazzjonali. Barra minn hekk, il-Kummissjoni Ewropea qed tesplora għażliet biex tappoġġa inizjattivi biex jitrawmu investimenti ġodda u/jew innovattivi fl-infrastruttura tar-riċiklaġġ tal-iskart tal-kostruzzjoni u d-demolizzjoni fir-reġjuni li għadhom lura fir-rigward tal-mira ta’ 70 % ta’ użu mill-ġdid, irkupru u riċiklaġġ li għandha tintlaħaq sal-2020 skont id-Direttiva Qafas dwar l-Iskart. Investimenti bħal dawn jistgħu jiġu appoġġati mill-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi. Pjattaforma speċifika għall-proġetti tal-ekonomija ċirkolari qiegħda fil-proċess li tiġi stabbilita. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ħejjiet Protokoll ta’ Mmaniġġjar tal-Iskart tal-Kostruzzjoni u d-Demolizzjoni, biex tgħin lill-partijiet ikkonċernati biex jittrattaw l-iskart b’mod ambjentalment korrett u jżidu l-potenzjal tiegħu għar-riċiklaġġ. B’ħarsa ’l quddiem, il-Kummissjoni Ewropea qed taħdem ukoll fuq prinċipji u regoli għad-disinn sostenibbli tal-bini sabiex jiġi ġġenerat anqas skart mill-kostruzzjoni u d-demolizzjoni u jiġi ffaċilitat ir-riċiklaġġ tal-materjali. Dawn l-inizjattivi kollha se jgħinu biex jitnaqqas il-konsum tal-enerġija u l-kostijiet relatati mal-materjali ta’ kostruzzjoni.
Il-potenzjal tal-impjiegi u tat-tkabbir tas-settur tal-kostruzzjoni għandu jiġi sfruttat billi jitjieb il-funzjonament tas-swieq. Ir-riżultati tal-kontroll tal-idoneità fuq il-kostruzzjoni se jintużaw biex tiġi żgurata koerenza akbar tal-leġiżlazzjoni relatata dwar is-suq intern u l-effiċjenza tal-enerġija. Pereżempju, ir-rekwiżiti li ġejjin minn regolamenti dwar l-Ekodisinn għandhom ikunu inkorporati, fejn rilevanti, fi standards armonizzati taħt ir-Regolament tal-Prodotti ta’ Kostruzzjoni applikabbli għall-istess prodotti biex il-manifatturi jkollhom qafas uniku wieħed għall-ittestjar tal-prodotti. Peress li s-suq intern għall-prodotti tal-kostruzzjoni għadu frammentat, għadu għaddej proċess ta’ konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati, li jista’ possibbilment iwassal għal reviżjoni tar-Regolament dwar il-Prodotti tal-Kostruzzjoni matul il-mandat ta’ din il-Kummissjoni.
Il-Kummissjoni Ewropea se tkompli tappoġġja l-innovazzjoni billi tistimula l-iżvilupp ta’ prodotti u proċessi teknoloġiċi avvanzati fil-qafas tal-isħubija pubblika-privata kuntrattwali (cPPP) – Bini b’użu effiċjenti tal-enerġija (EeB). Din is-sħubija pubblika-privata hija mistennija li twassal it-teknoloġiji meħtieġa biex iżżid is-sostenibbiltà u l-kompetittività tal-industrija Ewropea tal-kostruzzjoni.
Din l-inizjattiva tista’ tiġi appoġġjata minn approċċ intelliġenti għall-akkwist pubbliku li jippromwovi soluzzjonijiet innovattivi b’livell baxx ta’ emissjonijiet tal-karbonju permezz ta’ inizjattivi ta’ standardizzazzjoni mmexxija mill-industrija, bħal SustSteel. Meta dawn l-istandards ikunu ġew iffinalizzati, dawn jistgħu jintużaw mis-settur tal-kostruzzjoni biex jissodisfaw l-objettivi ta’ sostenibbiltà tagħhom. Dan l-approċċ jista’ potenzjalment jiġi replikat għal prodotti oħra ta’ kostruzzjoni u jagħti s-setgħa lis-settur biex jivvalorizzaw l-isforzi tagħhom u biex jikkummerċjalizzaw il-prodotti tagħhom b’mod aktar effiċjenti.
Id-direttivi l-ġodda dwar l-akkwist pubbliku (fis-seħħ sa mir-rebbiegħa 2016) jikkonsolidaw u jtejbu l-istrumenti eżistenti kollha ta’ innovazzjoni: il-kriterji funzjonali, il-varjanti, il-kunsiderazzjonijiet tal-kwalità fl-ispeċifikazzjonijiet tekniċi u fil-kriterji tal-għoti. L-UE tikkontribwixxi wkoll għall-akkwist innovattiv permezz tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej u l-programm Orizzont 2020. Dan wassal għal sensiela ta’ proġetti innovattivi. Eżempju interessanti huwa l-proġett transfruntier PAPIRUS (li jkopri l-Ġermanja, Spanja, l-Italja u n-Norveġja) li għandu l-għan li jippromwovi, jimplimenta u jivvalida soluzzjonijiet innovattivi għal bini sostenibbli permezz tal-akkwist pubbliku, filwaqt li jiffoka fuq Bini b’Konsum ta’ Enerġija Kważi Żero. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ppubblikat kriterji ta’ Akkwist Pubbliku Ekoloġiku volontarji għad-Disinn, il-Kostruzzjoni u l-Immaniġġjar tal-Bini ta’ Uffiċċji li jinkludu sensiela ta’ rakkomandazzjonijiet dwar kif jista’ jinkiseb bini għall-uffiċċji ekoloġiku u effiċjenti fl-użu tal-enerġija
.
It-teknoloġiji diġitali għandhom il-potenzjal li jżidu l-effiċjenza tal-proċessi għall-bini u l-operat tal-bini, u b’hekk jagħtu sehem biex jintlaħqu l-objettivi tal-iffrankar tal-enerġija. Il-Kummissjoni għalhekk tappoġġa d-definizzjoni ta’ prinċipji u regoli komuni fl-akkwist pubbliku li jiddiġitalizzaw il-karatteristiċi tal-bini, inkluż il-prestazzjoni tal-enerġija tagħhom (Immudellar tal-Informazzjoni tal-Bini). Flimkien mal-iżvilupp ta’ qafas komuni għal logbook diġitali tal-bini u azzjonijiet speċifiċi mmirati lejn l-SMEs, dan jagħmilha ħafna aktar faċli biex ikun hemm skambju ta’ informazzjoni u appoġġ għat-teħid tad-deċiżjonijiet qabel, matul u wara l-proġetti ta’ kostruzzjoni, biex tkun evitata l-frammentazzjoni ta’ strateġiji nazzjonali f’kompetizzjoni u biex jitnaqqsu l-ispejjeż għall-SMEs. Barra minn hekk, skont il-Ftehim dwar l-Akkwisti Pubbliċi tad-WTO u fil-kuntest ta’ ftehimiet bilaterali, l-UE tiżgura li l-akkwist pubbliku jitwettaq b’mod trasparenti u kompetittiv li ma jiddiskriminax kontra l-prodotti, is-servizzi jew il-fornituri tal-UE.
IL-KUMMISSJONI EWROPEA
Brussell, 30.11.2016
COM(2016) 860 final
ANNESS
Azzjoni biex tixpruna t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa
għall-
KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW, LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI U LILL-BANK EWROPEW TAL-INVESTIMENT
Enerġija Nadifa Għall-Ewropej Kollha
Il-biċċa l-kbira tal-azzjonijiet ta’ dan id-dokument huma dawk li se jkollhom impatt fuq medda ta’ żmien qasir u medju. Fil-qafas tal-Istat annwali tal-Unjoni tal-Enerġija, il-Kummissjoni se tirrapporta dwar l-implimentazzjoni ta’ dawn l-azzjonijiet u twitti t-triq għal azzjonijiet ġodda kif meħtieġ.
1. Tranżizzjoni soċjalment ġusta u ħiliet ġodda
L-enerġija hija bene u servizz kritiku, assolutament essenzjali għall-parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà moderna. Diġà jeżistu għadd ta’ strumenti u jeħtieġ li jintużaw biex jiġi żgurat li t-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa tkun ġusta u tqis l-impatt trasformattiv tagħha fuq is-setturi, ir-reġjuni jew il-persuni vulnerabbli affettwati b’mod negattiv mit-tranżizzjoni.
L-għodod ewlenin f’dan ir-rigward huma l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, inkluż il-Fond Soċjali Ewropew, li jappoġġaw lill-aġġustament f’setturi u reġjuni milquta u t-tranżizzjoni għal mudelli kummerċjali u profili tal-impjiegi ġodda. Mill-inqas EUR 1,1 biljun mill-Fond Soċjali Ewropew se jkunu ddedikati fil-perjodu 2014–2020, għat-titjib tal-edukazzjoni u s-sistemi tat-taħriġ meħtieġa għall-adattament tal-ħiliet u l-kwalifiki, u għall-ħolqien ta’ impjiegi ġodda f’setturi relatati mal-enerġija u l-ambjent. Il-Fond Soċjali Ewropew jintuża wkoll minn xi Stati Membri biex itaffu l-faqar fl-enerġija, bħala żieda mal-EUR 5,2 biljun allokati mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u l-Fond ta’ Koeżjoni għal investimenti fl-effiċjenza tal-enerġija fid-djar. F’dawn l-allokazzjonijiet, għadd ta’ Stati Membri għażlu li jimmiraw l-akkomodazzjoni soċjali u l-familji fil-bżonn, u b’hekk jikkontribwixxu għal soluzzjonijiet fit-tul li jindirizzaw il-faqar fl-aċċess għall-enerġija għal kważi miljun familja. It-titjib fl-effiċjenza fl-użu tal-enerġija tal-bini huwa wieħed mill-għodod importanti biex l-enerġija ssir aktar affordabbli u għall-ġlieda kontra l-faqar enerġetiku. Flimkien mal-miżuri proposti fil-leġiżlazzjoni, il-Kummissjoni se twaqqaf ukoll Osservatorju tal-Faqar tal-Enerġija biex tipproduċi statistika affidabbli dwar l-għadd ta’ familji foqra fl-enerġija f’kull Stat Membru, u tikkontribwixxi għat-tixrid ta’ prattiki tajbin.
Azzjonijiet speċifiċi f’termini ta’ trasferiment tal-għarfien, akkwist ta’ ħiliet u promozzjoni ta’ soluzzjonijiet innovattivi rigward l-użu u l-produzzjoni effiċjenti tal-enerġija huma ffinanzjati taħt il-politika ta’ Żvilupp Rurali. Pereżempju, 99 000 benefiċjarju (l-aktar il-bdiewa u detenturi forestali) huma mistennija li se jkunu mħarrġa fir-rigward ta’ kwistjonijiet relatati mal-enerġija fil-perjodu 2014–2020.
Speċifikament biex tappoġġa s-solidarjetà fit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa, il-Kummissjoni pproponiet, bħala parti mir-reviżjoni tas-Sistema tal-UE għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet li talloka riżorsi biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet addizzjonali ta’ investiment partikolarment għoljin fi Stati Membri bi dħul aktar baxx. Il-Fond ta’ Modernizzazzjoni l-ġdid għandu l-għan li jiffaċilita l-investimenti fl-immodernizzar tas-sistemi tal-enerġija u jtejjeb l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija. Barra minn hekk, huwa propost ukoll li l-10 % tal-kwoti li jridu jiġu rkantati mill-Istati Membri se jkomplu jkunu distribwiti għall-benefiċċju ta’ ċerti Stati Membri bi dħul aktar baxx. Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni tipproponi li l-Istati Membri jużaw ukoll id-dħul mill-iskambju ta’ emissjonijiet għall-promozzjoni tal-formazzjoni tal-ħiliet u r-riallokazzjoni tal-ħaddiema affettwati mit-tranżizzjoni tal-impjiegi f’ekonomija ta’ dekarbonizzazzjoni, f’koordinazzjoni mill-qrib mal-imsieħba soċjali.
Dan għandu jiġi kkumplimentat b’inizjattiva dedikata li se tipprovdi aktar appoġġ imfassal apposta għat-tranżizzjoni fir-reġjuni industrijali b’livell għoli ta’ faħam u ta’ karbonju. L-għan huwa li tingħata spinta u/jew ikompli jitjieb il-proċess ta’ ppjanar tar-reġjun għall-bidliet strutturali marbuta mat-tranżizzjoni tal-enerġija u l-iskambju ma’ reġjuni oħra li jippreżentaw sitwazzjonijiet simili. Bħala l-ewwel pass, il-Kummissjoni se tqarreb lil dawn ir-reġjuni biex flimkien jiddiskutu l-proċessi possibbli tal-ippjanar, jiffaċilitaw l-iskambju tal-aħjar prattiki, u jeżaminaw liema strumenti ta’ appoġġ huma disponibbli.
L-approċċ ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti fil-qafas tal-Politika ta’ Koeżjoni tal-UE, b’mod partikolari l-pjattaformi dedikati, jista’ jipprovdi għajnuna rilevanti lir-reġjuni. Bħala proċess minn isfel għal fuq li jinvolvi b’mod partikolari l-industrija, il-komunità tar-riċerka, tal-iżvilupp u tal-innovazzjoni u l-awtoritajiet pubbliċi, dan jista’ jippermetti lir-reġjuni jiżviluppaw u jimplimentaw l-istrateġija tagħhom ta’ tranżizzjoni tal-enerġija.
It-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa toffri opportunitajiet ta’ ħolqien ta’ impjiegi sostenibbli. Madankollu, it-tranżizzjoni b’suċċess teħtieġ taħriġ mill-ġdid tal-ħaddiema, ippjanar aħjar u antiċipazzjoni tat-tibdil u l-ħiliet u tqabbil aħjar tal-ħiliet. Il-Fond Soċjali Ewropew jista’ jappoġġa dawn l-isforzi fl-istadji kollha tal-ħajja mis-sensibilizzazzjoni tat-tfal fl-iskejjel għall-appoġġ tat-taħriġ tal-ħiliet rilevanti u l-intraprenditorija relatata mal-enerġija nadifa kif ukoll l-inklużjonijiet soċjali permezz tal-karrieri rilevanti. Taħt l-Aġenda dwar il-Ħiliet għall-Ewropa tagħha, il-Kummissjoni nediet sforz biex tgħin tindirizza dawn l-isfidi tal-ħiliet u tindirizza n-nuqqasijiet ta’ ħiliet f’setturi ekonomiċi speċifiċi (l-hekk imsejħa “Skemi ta’ Kooperazzjoni Settorjali dwar il-Ħiliet”). Abbażi tal-esperjenza tal-Iskemi pilota mnedija din is-sena (b’mod partikolari fis-setturi tal-karozzi u tat-teknoloġija marittima), skemi bħal dawn jirrappreżentaw opportunità biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet ta’ ħiliet għal tranżizzjoni tal-enerġija nadifa. L-Iskema kontinwa għal kooperazzjoni fil-ħiliet settorjali fis-settur marittimu diġà tinvolvi l-enerġija mir-riħ barra mill-kosta u l-enerġija mill-oċeani u tista’ tkun test rilevanti b’mod partikolari għat-tieni fażi f’setturi bħall-enerġija li tiġġedded jew il-kostruzzjoni.
L-imsieħba soċjali għandhom rwol kruċjali biex jidentifikaw il-ħtiġijiet tal-ħiliet u jantiċipaw u jimmaniġġjaw il-bidliet. Dawn diġà huma marbuta mal-ħidma dwar l-Unjoni tal-Enerġija fil-livell tal-UE u jeħtieġ li jkunu involuti mill-qrib fil-proċess iżda wkoll fid-diskussjonijiet dwar il-pjanijiet nazzjonali integrati tal-enerġija u tal-klima.
|
Sabiex ikun hemm tranżizzjoni soċjalment ġusta ta’ enerġija nadifa u ħiliet ġodda:
Il-Kummissjoni se teżamina kif l-aħjar li tappoġġa r-reġjuni b’livell għoli ta’ karbonju u faħam li għaddejjin mit-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa. Għal dan l-għan, hija se taħdem bi sħubija mal-atturi kollha ta’ dawn ir-reġjuni, tipprovdi gwida, b’mod partikolari għall-aċċess għall-fondi u l-programmi disponibbli u għall-użu tagħhom, u tħeġġeġ l-iskambju ta’ prattiki tajbin, inklużi diskussjonijiet dwar pjanijiet direzzjonali industrijali u l-ħtiġijiet ta’ żviluppar mill-ġdid tal-ħiliet, permezz ta’ pjattaformi mmirati.
L-Istati Membri għandhom jużaw il-pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija tagħhom biex jirriflettu dwar l-impatt soċjali, tal-ħiliet u industrijali fit-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa.
Abbażi tal-esperjenza tal-iskemi pilota, fl-2017 il-Kummissjoni se tintroduċi żewġ Skemi ġodda għall-Kooperazzjoni Settorjali fil-Ħiliet għal teknoloġiji ġodda — fil-qasam tal-enerġija rinnovabbli inġenerali u s-settur tal-kostruzzjoni b’enfasi fuq it-teknoloġiji b’użu baxx ta’ karbonju.
Il-Kummissjoni tistieden lill-Istati Membri biex jinvolvu mill-qrib l-imsieħba soċjali fid-diskussjonijiet dwar it-tranżizzjoni tal-enerġija, b’mod partikolari fil-kuntest tal-pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija.
|
2. Il-finanzjament tal-UE għal riżultati għall-ekonomija reali
Il-finanzjament tat-tranżizzjoni tal-enerġija se jkollu jgħaqqad investimenti privati mal-finanzjament pubbliku li jixpruna investimenti privati u jindirizza n-nuqqasijiet tas-suq. L-investimenti privati se jkunu ffaċilitati mill-proposti leġiżlattivi f’dan il-pakkett u l-proposta għal riforma tas-Sistema tal-UE għall-Iskambju tal-Emissjonijiet. Is-swieq tal-enerġija u tal-karbonju li jaħdmu sew se jkunu kruċjali biex jiffaċilitaw l-indirizzar tal-isfida ta’ investiment, flimkien mal-istabbiltà regolatorja u l-politika ta’ trasparenza.
Barra minn hekk, l-istrumenti finanzjarji tal-UE qed jagħtu kontribut sinifikanti għall-appoġġ tat-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa, kif intwera mill-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi. Il-Fond huwa fit-triq it-tajba biex jimmobilizza mill-inqas EUR 315-il biljun f’investiment addizzjonali fl-ekonomija reali sa nofs l-2018. L-aħħar ċifri kienu ta’ EUR 154 biljun. Bit-tnedija tat-tieni fażi tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi, il-Kummissjoni pproponiet li ssaħħaħ u testendi l-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi. Huwa propost li mill-anqas 40 % tal-investimenti fl-opportunità ta’ infrastruttura u innovazzjoni għandhom ikunu rilevanti għall-klima, l-enerġija u l-ambjent u jikkontribwixxu għall-kisba tal-objettivi tal-Ftehim ta’ Pariġi.
F’konformità mal-għan tal-UE li jintefqu tal-anqas 20 % fuq l-azzjoni klimatika fil-baġit tal-UE fil-perjodu 2014–2020, il-politika ta’ Koeżjoni riformata għandha wkoll rwol kruċjali fit-twettiq tal-objettivi tal-Unjoni tal-Enerġija, b’allokazzjonijiet finanzjarji rilevanti ta’ EUR 68,8 biljun. Dan se jkun kumplimentat b’kofinanzjar nazzjonali pubbliku u privat, li jammonta għal total ta’ madwar EUR 92 biljun. Barra minn hekk, il-programmi ta’ żvilupp rurali jipprovdu appoġġ għal investimenti mmirati fl-enerġija rinnovabbli u l-effiċjenza enerġetika (kważi EUR 6 biljun). Filwaqt li indikazzjonijiet bikrija għall-fondi tal-Politika ta’ Koeżjoni juru progress fl-implimentazzjoni fl-2016, hija meħtieġa azzjoni urġenti biex titħaffef l-implimentazzjoni ta’ dawn il-fondi f’għadd ta’ Stati Membri. Il-Kummissjoni se tkompli toffri appoġġ tekniku lill-Istati Membri bi kwistjonijiet ta’ implimentazzjoni.
Regoli aktar sempliċi u flessibbli, kif propost mill-Kummissjoni fir-rieżami ta’ nofs it-terminu tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali 2014–2020, se jikkontribwixxu wkoll biex jaċċelleraw l-implimentazzjoni ta’ dan il-finanzjament. Bħala parti mir-rieżami, il-Kummissjoni nediet aġenda usa’ ta’ simplifikazzjoni dwar ir-regoli li jirregolaw il-fondi tal-UE. Dan jinkludi l-iffaċilitar tar-rabta tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi ma’ sorsi oħrajn ta’ finanzjament tal-Unjoni, inklużi l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej. Objettiv wieħed huwa li jissaħħaħ l-użu tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi f’reġjuni inqas żviluppati u ta’ tranżizzjoni. Taħt il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, l-Istati Membri u r-reġjuni diġà qed jippjanaw li jinvestu kważi EUR 6,4 biljun permezz ta’ strumenti finanzjarji fil-qasam tal-karbonju baxx, l-aktar għall-effiċjenza fl-użu tal-enerġija. Din hija żieda ta’ aktar minn tmien darbiet fl-allokazzjonijiet meta mqabbla mal-perjodu 2007–2013, u l-ewwel indikazzjonijiet juru li l-progress huwa diġà fi stadju avvanzat. Biex tinkoraġġixxi użu akbar ta’ strumenti finanzjarji, il-Kummissjoni qed tipprovdi wkoll appoġġ lill-Istati Membri permezz tal-pjattaforma fi-compass għal servizzi ta’ konsulenza, u strumenti mhux kummerċjali li jipprovdu termini u kundizzjonijiet standard li huma kompatibbli mar-regolamenti tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej u r-regoli tal-għajnuna mill-Istat u jfittxu li jgħaqqdu r-riżorsi pubbliċi u privati.
Eżempju ta’ proġett ta’ suċċess taħt il-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi flimkien mal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej huwa l-pjattaforma ta’ investiment fir-reġjun Franċiż ta’ Hauts-de-France, li juri kif firxa wiesgħa ta’ atturi pubbliċi u privati jistgħu jiġbru flimkien l-għarfien espert tagħhom u kif jistgħu jiġu kkombinati l-fondi differenti sabiex jagħtu lok għal investiment sinifikanti tas-settur privat fi proġetti tal-enerġija b’livell baxx ta’ karbonju. Eżempju ieħor huwa l-Finanzjament Privat għall-Effiċjenza Enerġetika (PF4EE) li jipprovdi finanzjament tad-dejn protett mir-riskji permezz ta’ banek kummerċjali lokali, li jippermetti lill-banek biex jipprovdu kundizzjonijiet ta’ finanzjament aħjar għal proġetti ta’ effiċjenza enerġetika fil-bini u l-SMEs. Dan jipprovdi wkoll appoġġ espert speċifiku li jippermetti lill-banek lokali li jiżviluppaw u jikkummerċjalizzaw prodotti finanzjarji ġodda tal-effiċjenza enerġetika mfassla skont il-ħtiġijiet tal-klijenti.
Il-Faċilità ta’ Trasport Aktar Nadif se tagħmel użu minn strumenti finanzjarji u taħlit biex tuża teknoloġiji innovattivi b’emissjonijiet baxxi tal-karbonju biex tħaffef il-bidla għall-mobbiltà b’livell baxx ta’ emissjonijiet. Il-potenzjal tas-suq possibbli għat-tiġdid ta’ xarabanks u kowċis huwa ta’ madwar 3 500 vettura jew EUR 875 miljun f’investiment miżjud kull sena.
|
Sabiex tkompli żżid u tixpruna l-investiment b’appoġġ għat-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa:
Il-Kummissjoni llum qed tniedi inizjattiva ta’ finanzjament intelliġenti għal bini intelliġenti (ara l-Anness I) biex tappoġġa l-investiment fil-bini b’enerġija nadifa. Din l-inizjattiva se tappoġġa l-iżvilupp ta’ pjattaformi ta’ investiment filwaqt li tippermetti t-taħlita ta’ fondi pubbliċi u l-użu ta’ prodotti ta’ finanzjament attraenti għall-atturi tas-suq fl-Istati Membri kollha fl-2017. Hija se ssaħħaħ ukoll l-assistenza teknika biex tkompli tiżviluppa u taggrega l-proġetti fuq skala żgħira u se tniedi attivitajiet ta’ tnaqqis tar-riskji għall-investimenti fl-effiċjenza enerġetika.
Fil-kuntest tal-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa, il-Kummissjoni reċentement nediet proġetti pilota biex tfittex, fil-livell tal-UE, konverġenza aktar b’saħħitha tal-iskedi tal-proċeduri differenti dwar il-proġetti ta’ investiment fl-infrastruttura strateġika. Il-proġett pilota jkopri, fl-ewwel stadju, il-Belġju u s-Slovakkja. Abbażi ta’ valutazzjoni ta’ dawn il-proġetti, il-Kummissjoni se testendi din l-esperjenza għal Stati Membri oħra, matul l-2017, bl-ambizzjoni li toħloq “one-stop-shop” effettiv għall-Istati Membri kollha, u ġġib flimkien is-servizzi responsabbli tal-Kummissjoni kollha — inklużi l-uffiċċji ta’ Rappreżentanza tagħha fl-Istati Membri — f’tim uniku ta’ politika ta’ investiment.
Il-Kummissjoni ssejjaħ lill-Istati Membri biex iħaffu l-implimentazzjoni tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej biex jappoġġaw it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa.
Il-Kummissjoni qed tniedi fl-1 ta’ Diċembru 2016 Faċilità ta’ Trasport Aktar Nadif flimkien mal-Bank Ewropew tal-Investiment biex tappoġġa l-investiment fit-trasport b’enerġija nadifa, effiċjenti u infrastrutturi tat-trasport u tal-enerġija integrati.
|
3. L-istabbiliment tal-inċentivi ġusti għall-investiment fit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa
L-użu ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli jew ta’ miżuri dwar l-effiċjenza enerġetika jirrikjedi ammont intensiv ta’ kapital. Dan jirrikjedi investimenti bil-quddiem fil-forma ta’ tfaddil minn unitajiet domestiċi, ekwità min-negozji, jew finanzjament tad-dejn minn istituzzjonijiet ta’ self, sabiex fil-futur jibbenefikaw minn tnaqqis fil-kontijiet tal-enerġija jew minn dħul.
Il-kuntest ekonomiku attwali bi spiża baxxa ta’ kapital huwa favorevoli biex jiġi sfruttat l-investiment privat fuq skala akbar u biex l-infiq kapitali jiġi ddiriġut f’enerġija nadifa, soluzzjonijiet effiċjenti fl-użu tal-enerġija u assi sostenibbli. Din hija opportunità għaċ-ċittadini, il-kumpaniji, l-awtoritajiet pubbliċi u l-investituri biex ikunu jistgħu jiksbu redditu ogħla fuq il-kapital milli mit-tfaddil.
Biex jappoġġaw din il-bidla kbira fl-investiment lejn it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa, il-pjanijiet nazzjonali integrati tal-klima u l-enerġija tal-Istati Membri — parti mill-Governanza tal-Unjoni tal-Enerġija li fuqha l-Kummissjoni qed tippreżenta proposta llum — se jservu wkoll bħala “pjanijiet direzzjonali ta’ investiment”, li jidentifikaw l-investimenti pubbliċi u privati meħtieġa għat-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa.
Struttura favorevoli u koerenti ta’ inċentivi ekonomiċi hija wkoll kruċjali biex jiġu xprunati l-investimenti privati fit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa. Prezzar tal-karbonju effettiv u t-tneħħija gradwali tas-sussidji tal-fjuwils fossili huma importanti ħafna biex jitneħħew distorsjonijiet tas-suq li jagħmlu l-ħsara, jiġu internalizzati l-kostijiet ambjentali u soċjetali ta’ xenarju “ħidma bħas-soltu” u jgħinu fl-ipprezzar tar-riskji assoċjati għal opportunitajiet ta’ investiment differenti.
Il-Kummissjoni diġà pproponiet riforma tal-Iskema tal-UE għall-Iskambju tal-Emissjonijiet għall-perjodu wara l-2020. L-UE qed tappoġġa wkoll l-istabbiliment ta’ sistemi għall-iskambju ta’ kwoti tal-emissjonijiet permezz ta’ kooperazzjoni bilaterali u l-parteċipazzjoni u l-finanzjament ta’ inizjattivi multilaterali mal-imsieħba internazzjonali tagħna.
B’mod konformi mal-impenji meħuda taħt il-Ftehim ta’ Pariġi dwar it-tibdil fil-klima u fil-G7 u l-G20, l-UE diġà ħadet għadd ta’ passi konkreti biex jitneħħew is-sussidji għall-fjuwils fossili, madankollu l-appoġġ pubbliku li jifdal li huwa pjuttost sinifikanti għaż-żejt, il-faħam u fjuwils b’livell għoli ta’ karbonju oħra jkompli jgħawweġ is-suq tal-enerġija, joħloq ineffiċjenza ekonomika u jtellef l-investiment fit-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u l-innovazzjoni fir-rigward tagħha.
Skont l-aktar rapport reċenti tal-Kummissjoni dwar il-prezzijiet u l-ispejjeż tal-enerġija, li nħareġ illum bħala parti minn dan il-pakkett, is-sussidji għall-fjuwils fossili diretti tal-UE għall-elettriku u t-tisħin kienu ta’ EUR 17,2-il biljun fl-2012, filwaqt li s-sussidji għall-fjuwils fossili fit-trasport kienu separatament stmati għal EUR 24,7 biljun. Skont l-istimi tal-2015 tal-Fond Monetarju Internazzjonali, is-sussidji għall-fjuwils fossili tal-UE laħqu EUR 300 biljun meta jiġu inklużi l-ispejjeż esterni. Filwaqt li dan huwa proporzjon relattivament żgħir tal-ammont globali ta’ aktar minn EUR 4,8 triljun, huwa xorta waħda ta’ piż ekonomiku sinifikanti għall-UE. Il-prezzijiet baxxi attwali taż-żejt u tal-gass jipprovdu tieqa ta’ opportunità għat-tneħħija gradwali tas-sussidji għall-fjuwils fossili, inklużi l-eżenzjonijiet mit-taxxa, mingħajr effetti negattivi fuq il-benefiċċji soċjali.
|
Sabiex tgħin biex tidderiġi mill-ġdid il-flussi finanzjarji lejn it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa:
Sabiex jiġi żgurat li s-sistema finanzjarja tista’ tiffinanzja t-tkabbir b’mod sostenibbli fit-tul u jiġi evitat irbit ma’ infrastruttura u assi b’emissjonijiet għoljin, il-Kummissjoni stabbilixxiet grupp ta’ esperti ta’ livell għoli li se jipprovdi pariri sal-aħħar tal-2017 biex jiġu żviluppati finanzi sostenibbli.
Filwaqt li tibni fuq ir-rapport dwar il-prezzijiet u l-kostijiet tal-enerġija li ġie ppubblikat illum, il-Kummissjoni se ssaħħaħ it-trasparenza. Hija se tkompli tissorvelja mill-qrib il-prezzijiet u l-kostijiet tal-enerġija kull sentejn u se ssaħħaħ il-monitoraġġ tagħha tas-sussidji għall-fjuwils fossili b’mod konformi mal-impenn tal-UE fil-G7 u l-G20 biex jiġu eliminati s-sussidji ineffiċjenti fuq il-fjuwils fossili.
Fl-2017, il-Kummissjoni se twettaq evalwazzjoni REFIT tal-qafas ġuridiku tal-UE dwar it-tassazzjoni fuq l-enerġija sabiex jiġu definiti l-passi possibbli li jmiss anke fil-kuntest ta’ sforzi biex jitneħħew is-sussidji għall-fjuwils fossili.
Il-pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija tal-Istati Membri se jippermettulhom jidentifikaw l-investimenti meħtieġa għat-tranżizzjoni tal-enerġija nadifa. L-Istati Membri għandhom ukoll jużaw dawn il-pjanijiet biex jissorveljaw it-tneħħija gradwali tas-sussidji għall-fjuwils fossili.
Il-Kummissjoni se teżamina wkoll, meta tkun qed tirrevedi l-linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għall-protezzjoni ambjentali u l-enerġija 2014–2020, kif dawk ir-regoli, flimkien mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat għall-investimenti fir-Riċerka u l-Innovazzjoni, jippermettu lill-Istati Membri biex jistimulaw l-innovazzjoni f’teknoloġiji u soluzzjonijiet tal-enerġija rinnovabbli.
|
4. Ir-riċerka, l-innovazzjoni u l-kompetittività
Ir-riċerka u l-innovazzjoni huma ta’ importanza ewlenija sabiex tiġi appoġġata l-kompetittività u t-tmexxija globali tal-Ewropa fit-teknoloġiji tal-enerġija rinnovabbli avvanzati u soluzzjonijiet ta’ effiċjenza enerġetika u tkun permessa l-integrazzjoni b’suċċess tagħhom fl-ekonomija. L-Unjoni Ewropea tieħu sehem fl-inizjattiva tal-Missjoni tal-Innovazzjoni mnedija waqt il-Konferenza ta’ Pariġi dwar il-Klima tal-2015, li tlaqqa’ flimkien il-pajjiżi impenjati li jirdoppjaw l-investiment tagħhom fir-riċerka dwar l-enerġija nadifa matul ħames snin.
Flimkien ma’ dan il-pakkett, il-Kummissjoni qiegħda tressaq strateġija ddedikata dwar l-aċċellerazzjoni tal-innovazzjoni fl-enerġija nadifa. Din l-Istrateġija twassal prijoritizzazzjoni aktar b’saħħitha u azzjonijiet konkreti biex jiġi żgurat li l-innovazzjoni b’livell baxx ta’ karbonju tintuża b’mod aktar wiesa’ u titqiegħed fis-suq aktar malajr. B’hekk, l-inizjattiva se sservi bħala test għal approċċi orizzontali ġodda fil-futur fuq l-innovazzjoni u l-kompetittività.
Bl-aċċellerazzjoni tal-innovazzjoni fl-enerġija nadifa, l-Ewropa tista’ tagħmel l-aħjar użu mit-tranżizzjoni lejn ekonomija b’ karbonju baxx: tista’ toħloq opportunitajiet għat-tkabbir u l-ħolqien tal-impjiegi permezz ta’ żieda fl-esportazzjonijiet u l-ħolqien ta’ negozju u tagħti s-setgħa liċ-ċittadini permezz tal-integrazzjoni ta’ soluzzjonijiet diġitali.
L-inizjattivi industrijali wkoll għandhom rwol importanti biex iġibu ’l quddiem l-innovazzjoni u l-kompetittività globali tal-UE. Dawn diġà huma element importanti stabbiliti fil-Pjan Strateġiku għat-Teknoloġiji tal-Enerġija (SET). Xi eżempji tajbin ta’ dawn l-inizjattivi mmexxija mill-industrija jistgħu jinsabu għall-enerġija solari u fil-grilji intelliġenti u fis-setturi tal-ħażna. Eżempju tajjeb ieħor huwa l-Pjan Direzzjonali Strateġiku għall-Enerġija mill-Oċeani li jimmira li jimmassimizza l-investiment privat u pubbliku għall-iżvilupp tal-enerġija mill-oċeani billi kemm jista’ jkun jitnaqqsu r-riskji tat-teknoloġija.
Fl-Istrateġija tal-Unjoni tal-Enerġija, il-Kummissjoni Ewropea ħabbret inizjattiva dwar il-ġbir flimkien u l-aċċessibbiltà tad-data, l-analiżi u l-informazzjoni rilevanti. Dan, l-ewwel u qabel kollox, għandu jippermetti lill-Kummissjoni tagħmel valutazzjoni robusta tal-prestazzjoni globali tat-teknoloġiji tal-enerġija nadifa tal-UE, mhux biss f’termini ta’ riċerka u innovazzjoni, iżda wkoll is-sehem fis-suq, l-importazzjoni/l-esportazzjoni, l-impjiegi, it-tkabbir u l-investiment. Din il-valutazzjoni kompetittiva għandha tiġi aġġornata perjodikament fiż-żmien tal-adozzjoni tal-Istat tal-Unjoni tal-Enerġija u l-azzjonijiet u l-prijoritajiet ewlenin għandhom jiġu riveduti kif xieraq.
|
Biex tingħata spinta lill-kompetittività tal-Ewropa u l-użu ta’ teknoloġiji tal-enerġija nadifa:
Il-Kummissjoni llum qed tippreżenta inizjattiva dwar l-aċċellerazzjoni tal-innovazzjoni fl-enerġija nadifa, b’firxa ta’ miżuri speċifiċi għat-titjib tal-ambjent regolatorju, ekonomiku u ta’ investiment għall-innovazzjoni f’teknoloġiji u sistemi ta’ enerġija nadifa, u li tiddefinixxi l-prijoritajiet ewlenin għall-użu tal-istrumenti finanzjarji u l-programmi tal-UE, bħal Orizzont 2020.
Il-Kummissjoni se tappoġġja inizjattivi mmexxija mill-industrija biex tippromwovi t-tmexxija globali tal-UE f’teknoloġiji ta’ enerġija nadifa, biex issaħħaħ ir-rabtiet industrijali fil-katina tal-valur kollha kemm hi u tintegra lill-atturi mhux ekonomiċi, bħalma huma l-imsieħba soċjali u l-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi. Il-Kummissjoni se tiddiskuti mal-partijiet ikkonċernati rilevanti dwar il-ħtieġa li jitwaqqaf “forum industrijali tal-enerġija nadifa”, li jlaqqa’ flimkien diversi setturi (enerġija-trasport-manifattura-diġitali) u jottimizza l-benefiċċji tat-tranżizzjoni għall-enerġija nadifa għall-industrija tal-UE.
Il-Kummissjoni se taħdem mal-industrija, il-komunità tar-riċerka u partijiet ikkonċernati ewlenin oħra biex tipprovdi informazzjoni strateġika b’saħħitha fuq il-prestazzjoni globali tal-UE u l-pożizzjoni kompetittiva tagħha fl-enerġija b’livell baxx ta’ karbonju u soluzzjonijiet effiċjenti fl-użu tal-enerġija. Din il-valutazzjoni kompetittiva se tiġi aġġornata perjodikament.
|
5. Il-bini tal-infrastruttura fiżika meħtieġa biex issostni l-fluss ħieles tal-enerġija u t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa
Illum is-sistema tal-enerġija Ewropea għaddejja minn tranżizzjoni. In-netwerks tal-enerġija jridu jkunu aġġornati u mmodernizzati biex ilaħħqu maż-żieda fid-domanda għall-elettriku minħabba bidla maġġuri fil-katina u t-taħlita tal-valur tal-enerġija globali b’aktar integrazzjoni ta’ diversi sorsi ta’ enerġija rinnovabbli. Hija meħtieġa wkoll infrastruttura ddedikata għall-appoġġ tal-mobbiltà b’emissjonijiet baxxi.
Filwaqt li l-prijorità fuq terminu ta’ żmien qasir hija li jiġi żgurat it-tħaddim xieraq tas-suq intern tal-enerġija permezz tal-iżvilupp tal-interkonnetturi neqsin biex tintlaħaq il-mira ta’ 10 % tal-interkonnessjonijiet għall-2020 li diġà teżisti, billi tintemm l-iżolazzjoni ta’ għadd ta’ Stati Membri, u billi jitneħħew l-ostakoli interni, jeħtieġ li l-infrastruttura tal-enerġija li qed tiġi ppjanata llum, tkun fl-istess ħin kompatibbli mal-għażliet politiċi fuq terminu ta’ żmien itwal, inkluża t-tranżizzjoni lejn il-mobbiltà b’emissjonijiet baxxi.
Dan ifisser ukoll l-iżgurar li titqies l-effiċjenza enerġetika fl-ippjanar tas-sistema enerġetika globali: il-ġestjoni tad-domanda b’mod attiv sabiex jitnaqqas il-konsum tal-enerġija, l-ispejjeż għall-konsumaturi, id-dipendenza fuq l-importazzjonijiet u l-investiment fl-effiċjenza enerġetika tal-infrastruttura jiġi ttrattat bħala triq kosteffikaċi lejn ekonomija ċirkolari u b’livell baxx ta’ karbonju. L-investiment f’infrastrutturi dejjem aktar intelliġenti u flessibbli ġie identifikat bħala waħda mill-għażliet li ma jistgħux imorru ħażin.
|
Sabiex jiġi appoġġjat l-iżvilupp tal-infrastruttura fiżika meħtieġa biex tiżgura t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u fluss ħieles tal-enerġija:
Fil-qafas tal-Istat tal-Unjoni tal-Enerġija annwali, il-Kummissjoni se tevalwa l-Proġetti ta’ Interess Komuni li jkunu mdewma jew posposti sabiex tiffaċilita l-implimentazzjoni tagħhom. Tista’ wkoll tindirizza dawn il-kwistjonijiet fir-rakkomandazzjonijiet tagħha lill-Istati Membri, b’mod partikolari fir-rigward ta’ Proġetti ta’ Interess Komuni identifikati fil-qafas tal-gruppi ta’ livell għoli dwar l-enerġija.
Il-Kummissjoni, fir-rieżami li jmiss tar-Regolament TEN-E fl-2017, se tħares lejn it-titjib tal-qafas regolatorju biex tinċentiva aktar it-tlestija tal-Proġetti ta’ Interess Komuni.
Il-Kummissjoni waqqfet grupp ta’ esperti sabiex jagħtu pariri tekniċi dwar kif għandha tinqasam b’mod kosteffettiv il-mira ta’ 15 % ta’ interkonnessjoni tal-elettriku f’livelli ta’ interkonnessjoni reġjonali, nazzjonali u/jew konfinali. Il-Kummissjoni se tirrapporta dwar dan fil-ħarifa 2017, flimkien mal-adozzjoni tat-tielet lista tal-Unjoni ta’ Proġetti ta’ Interess Komuni.
|
6. Diġitalizzazzjoni
L-Istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali tal-Kummissjoni ta’ Mejju 2015 għandha l-għan li toħloq l-ambjent u l-kundizzjonijiet tajba għall-użu ta’ netwerks u servizzi diġitali avvanzati, inkluż fis-settur tal-Enerġija.
Sabiex jinkisbu riżultati dwar it-trattament ġust għall-konsumaturi se jkun hemm bżonn li kumpaniji innovattivi jgħaqqdu flimkien it-teknoloġiji l-ġodda tal-enerġija mat-teknoloġija diġitali (big data, cloud computing) u teknoloġija tal-komunikazzjoni mobbli (5G) biex joffru prodotti u servizzi ġodda (il-ġenerazzjoni deċentralizzata tal-elettriku, sistemi ta’ ġestjoni tal-enerġija, l-elettrodomestiċi intelliġenti u l-kontrolli intelliġenti; il-ħżin fuq skala żgħira inklużi karozzi li jaħdmu bl-elettriku) li jappoġġjaw b’mod attiv lill-konsumaturi u jgħinu biex jottimizzaw il-konsum tal-enerġija (tnaqqis u ċaqliq) u b’hekk jiffrankaw il-flus. F’Settembru 2016, il-Kummissjoni pproponiet rieżami tar-regoli tat-telekomunikazzjoni tal-UE biex jintlaħqu l-ħtiġijiet ta’ konnettività dejjem akbar tal-Ewropej billi jitħeġġeġ l-investiment f’netwerks ta’ kapaċità għolja ħafna. Il-Kummissjoni ppreżentat ukoll Pjan ta’ Azzjoni 5G, li jipprevedi kalendarju komuni tal-UE għal tnedija kummerċjali koordinata tal-5G fl-2020.
Fl-istess ħin, il-kwistjoni dwar l-aċċess għad-data, il-privatezza u l-protezzjoni tad-data trid tiġi segwita, kif ukoll iċ-ċibersigurtà u l-kwistjonijiet ta’ standards miftuħa u interoperabilità. Il-ħidma fuq din tal-aħħar ġiet imnedija mal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ta’ April 2016 dwar id-diġitalizzazzjoni tal-industrija Ewropea. Din il-komunikazzjoni nediet ukoll Inizjattiva Ewropea ġdida tal-Cloud li għandha l-potenzjal li ssir is-sinsla għas-sistema tad-data tal-enerġija ġdida.
L-iżgurar tar-reżiljenza tas-sistemi ta’ provvista tal-enerġija kontra t-theddid u r-riskju ċibernetiku qed isir dejjem iktar importanti minħabba l-użu mifrux tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u t-traffiku tad-data qed isir il-bażi għall-funzjonament tal-infrastrutturi li fuqhom huma bbażati s-sistemi tal-enerġija. Pjattaforma taċ-Ċibersigurtà ta’ Esperti fl-Enerġija attwalment qed tanalizza l-ħtiġijiet speċifiċi għas-sigurtà tal-infrastruttura tal-enerġija u se tagħti parir lill-Kummissjoni f’dan ir-rigward.
|
Bħala parti mill-preżentazzjoni dwar l-Istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali:
Il-Kummissjoni qed tħejji inizjattiva biex tmexxi ’l quddiem ekonomija Ewropea tad-data. Din l-inizjattiva, flimkien mal-proposta dwar id-Disinn tas-Suq tal-Enerġija, se tindirizza l-kwistjonijiet ta’ lokalizzazzjoni tad-data kif ukoll kwistjonijiet emerġenti bħalma huma s-sjieda u r-responsabbiltà, l-użu (mill-ġdid), l-aċċess u l-interoperabbiltà, u se tkun partikolarment rilevanti għal data meħtieġa għal proċessi tal-enerġija u servizzi tal-enerġija ġodda.
Il-Kummissjoni qed taħdem fuq rieżami tad-Direttiva dwar il-Privatezza Elettronika sabiex tallinjaha mar-regoli li ġew adottati dan l-aħħar dwar il-protezzjoni tad-data. Dan se jkun rilevanti għat-trattament ta’ data minn konsum ta’ enerġija intelliġenti.
Abbażi tal-iżvilupp b’suċċess tal-istandards tal-grilji intelliġenti, fl-2017 il-Kummissjoni se tniedi proġett ta’ sentejn biex jiġu żviluppati standards ta’ komunikazzjoni siguri u komuni li għandhom jiżguraw il-fluss liberu ta’ data marbuta mal-enerġija għal partijiet ikkonċernati rilevanti. Il-Kummissjoni se tippubblika r-riżultati sa tmiem l-2018.
Fl-2017 il-Kummissjoni se tistabbilixxi gruppi ta’ ħidma tal-partijiet ikkonċernati taħt it-Task Force dwar il-Grilji Intelliġenti sabiex tħejji t-triq għall-kodiċijiet ta’ netwerk dwar ir-rispons għad-domanda, iċ-ċibersigurtà speċifika għall-enerġija u l-format tad-data tal-konsumatur komuni. Il-Kummissjoni se tirrapporta dwar l-istruttura, l-ambitu u l-ippjanar tal-gruppi fir-rebbiegħa tal-2017 u r-riżultati finali sa tmiem l-2018.
Abbażi tal-ħidma tal-Grupp ta’ Esperti għaċ-Ċibersigurtà tal-Enerġija, il-Kummissjoni se tniedi pjattaforma ta’ konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati matul l-2017 u, jekk meħtieġ, tipproponi l-azzjonijiet xierqa sa tmiem l-2017.
Bħala segwitu għall-istrateġija ta’ mobilità b’livell baxx ta’ emissjonijiet, il-Kummissjoni qed tadotta strateġija ta’ mobilizzazzjoni tal-UE għal Sistemi tat-Trasport Intelliġenti u Kooperattivi, biex tippermetti t-tnedija ta’ dawn is-sistemi fl-UE kollha sal-2019 u taċċellera t-transizzjoni lejn trasport bit-triq kooperattiv, konness u awtomatizzat.
|
7. Id-dimensjoni esterna
Il-linji ta’ politika esterni u tal-iżvilupp huma għodod importanti biex jappoġġaw it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa b’mod globali u jgħinu lill-pajjiżi msieħba tagħna, kif ukoll lill-viċinat tal-UE, iwettqu l-impenji tagħhom skont il-Ftehim ta’ Pariġi u l-għanijiet tal-Aġenda 2030 għall-iżvilupp sostenibbli.
Dan ifisser aktar involviment tal-UE f’inizjattivi multilaterali u l-promozzjoni ta’ arkitettura tal-enerġija aktar robusta u inklużiva madwar id-dinja — f’konformità mal-Pjan ta’ Azzjoni dwar id-Diplomazija tal-Enerġija tal-UE. L-UE hija membru attiv tal-Forum Ministerjali dwar l-Enerġija Nadifa multilaterali, li huwa forum globali ta’ livell għoli li jippromwovi politiki u programmi li jġibu ’l quddiem it-teknoloġiji tal-enerġija nadifa, fejn jiġu kondiviżi t-tagħlimiet meħuda u l-aħjar prattiki, u tiġi inkoraġġita t-tranżizzjoni lejn ekonomija globali ta’ enerġija nadifa. Il-Kummissjoni se tiżgura li t-tranżizzjoni lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju tibqa’ parti integrali mid-djalogu dwar l-enerġija u l-kooperazzjoni fir-relazzjonijiet bilaterali u multilaterali tal-UE.
Il-Kummissjoni identifikat l-azzjoni għall-enerġija sostenibbli u għall-klima bħala l-mutur ewlieni fil-proposta tagħha għall-Kunsens Ewropew ġdid dwar l-Iżvilupp. L-enerġija hija fattur importanti ħafna għall-iżvilupp u ċentrali għal soluzzjonijiet għal pjaneta sostenibbli, kif rikonoxxut fl-Aġenda 2030 u b’mod partikolari fl-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs) 7 “Enerġija nadifa u bi prezz raġonevoli” u 13 “Azzjoni klimatika”. L-approċċ strateġiku tal-UE dwar l-enerġija fil-politika ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp huwa ċċentrat fuq tliet prijoritajiet ewlenin: i) l-indirizzar tan-nuqqas ta’ aċċess għall-enerġija, ii) iż-żieda fil-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli, u, iii) il-kontribuzzjoni għall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima. Minħabba l-kobor tal-investiment meħtieġ, l-UE se żżid il-kooperazzjoni mas-sħab mis-settur pubbliku u privat, biex jinkiseb l-aċċess għall-enerġija, l-effiċjenza enerġetika u l-ġenerazzjoni enerġetika rinnovabbli. Dan se jmur id f’id mal-appoġġ tal-UE għal pajjiżi terzi fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u fl-iżvilupp ta’ ekonomiji b’emissjonijiet baxxi tal-karbonju u reżiljenti għall-klima skont it-tmexxija globali tal-UE dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra.
Il-Kummissjoni pproponiet Pjan ta’ Investiment Estern Ewropew biex tipprovdi pakkett finanzjarju integrat li jista’ jiffinanzja l-investimenti barra mill-UE. Il-Pjan ikun jinkludi Fond Ewropew għall-Iżvilupp Sostenibbli; assistenza teknika biex jiġu żviluppati proġetti sostenibbli u jiġu attirati l-investituri; u sett ta’ programmi ta’ assistenza teknika għall-iżvilupp biex itejbu l-ambjenti ta’ investiment u ta’ politika fil-pajjiżi kkonċernati, u b’mod partikolari jiżdiedu l-investimenti privati u pubbliċi f’ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju.
L-enerġija hija punt fokali tal-kooperazzjoni tal-UE mal-ġirien tagħha, b’enfasi fuq ir-riformi regolatorji, il-promozzjoni tal-użu tal-enerġiji rinnovabbli u l-effiċjenza tal-enerġija. Dan huwa l-każ fil-Komunità tal-Enerġija, fejn l-UE qed tgħin biex toħloq suq reġjonali tal-enerġija f’konformità mal-istandards regolatorji tal-UE. Fil-Viċinat tan-Nofsinhar, il-proċess ta’ stabbiliment ta’ suq tal-elettriku u tal-gass Ewro-Mediterran għadu għaddej, u fil-Viċinat tal-Lvant, il-proġett EU4Energy joffri appoġġ għal riformi fis-settur tal-enerġija. Dawn huma mfassla f’kull każ biex joħolqu ambjent favorevoli għall-investimenti fl-enerġiji rinnovabbli u fl-effiċjenza fl-użu tal-enerġija. B’mod partikolari l-appoġġ tal-UE jgħin biex jinħoloq il-qafas regolatorju biex l-enerġija rinnovabbli tkun tista’ tinxtara jew tinbiegħ internazzjonalment.
Eżempju ta’ proġett ta’ suċċess huwa l-akbar impjant solari fid-dinja f’Ouarzazate, li se jipprovdi nofs id-domanda għall-enerġija rinnovabbli tal-Marokk sal-2030, u possibbilment jesporta l-elettriku lejn l-UE u lejn il-Lvant.
L-UE qed issaħħaħ il-kooperazzjoni mal-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent, it-Turkija u l-Ġirien tan-Nofsinhar u dawk tal-Lvant dwar l-effiċjenza fl-enerġija. F’kooperazzjoni mal-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali, il-Kummissjoni se żżid l-investimenti fl-effiċjenza tal-enerġija fis-settur tal-bini, u se tibda b’erba’ pajjiżi pilota, l-Ukrajna, il-Georgia, is-Serbja u t-Tuneżija.
L-Afrika hija sieħeb privileġġat tal-UE u s-Sħubija għall-Enerġija bejn l-Afrika u l-UE tipprovdi l-qafas ta’ kooperazzjoni konġunta tal-enerġija. L-UE qiegħda wkoll tappoġġa l-Inizjattiva għall-Enerġija Rinnovabbli fl-Afrika, inizjattiva mmexxija mill-Afrika bl-għan li żżid il-kapaċità tal-enerġija rinnovabbli tal-Afrika b’10 GW sal-2020 u timmobilizza l-potenzjal ta’ enerġija rinnovabbli tal-Afrika ta’ 300 GW sal-2030. Sabiex jiġi sfruttat il-potenzjal tal-enerġija sostenibbli fl-Afrika, l-enfasi se tkun fuq iż-żieda tal-kapaċità ta’ ġenerazzjoni minn riżorsi rinnovabbli, it-titjib tal-interkonnessjonijiet transfruntiera u l-governanza tas-settur tal-enerġija.
Bħala membru tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, l-UE tippromwovi wkoll attivament il-liberalizzazzjoni tal-prodotti u s-servizzi, li jista’ jkollha bosta benefiċċji ambjentali. Hija qed taħdem mill-qrib flimkien ma’ 16-il membru ieħor tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ li jirrappreżentaw il-biċċa l-kbira tal-kummerċ dinji fi prodotti ambjentali, bl-għan li jiġi konkluż ftehim ambizzjuż dwar il-prodotti ambjentali. Anke fil-ftehimiet kummerċjali bilaterali tagħha, l-UE tfittex il-liberalizzazzjoni bikrija ta’ prodotti u servizzi ambjentali u l-iffaċilitar tal-kummerċ u l-investiment fil-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli.
Iż-żieda fil-flussi kummerċjali hija mistennija li tgħin it-tixrid rapidu ta’ prodotti, servizzi u teknoloġiji ambjentali madwar id-dinja u l-bidla lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju. L-UE tinsab fuq quddiem nett fid-dinja fl-esportazzjonijiet u l-importazzjonijiet ta’ prodotti ambjentali. Fl-2013, l-esportazzjonijiet tal-UE ta’ prodotti elenkati fil-lista ekoloġika ammontaw għal EUR 146 biljun (madwar 8 % tat-total kollu tal-UE) u l-importazzjonijiet għal EUR 70 biljun. Il-kumpaniji Ewropej għandhom jimmiraw biex ikomplu jiżviluppaw u jesportaw l-inġenjożità u l-għarfien espert tagħhom dwar l-innovazzjoni.
Fl-aħħar nett, il-Komunikazzjoni dwar il-governanza tal-oċeani tistabbilixxi azzjonijiet li se jgħinu biex jinħolqu kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni globali għas-settur Ewropew tal-enerġija mill-oċeani.
|
Fil-kuntest tal-impenn biex it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa ssir element essenzjali tal-kontribut tal-UE għall-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 għall-iżvilupp sostenibbli u tal-Ftehim ta’ Pariġi:
Il-Kummissjoni tappella lill-koleġiżlaturi biex jadottaw il-pakkett leġiżlattiv tal-Pjan ta’ Investiment Estern mill-aktar fis possibbli.
Il-Kummissjoni għandha tiffavorixxi l-enerġija bħala wieħed mis-suġġetti ewlenin tal-2017 tas-Summit Afrika-UE f’Abidjan f’Novembru 2017.
Il-Kummissjoni se torganizza Forum ta’ Livell Għoli tan-Negozju dwar l-Investimenti fl-Enerġiji Rinnovabbli fl-Afrika fir-rebbiegħa 2017 biex iżżid il-fehim u l-kuxjenza dwar l-isforzi tal-Kummissjoni u l-bżonnijiet tas-settur privat għall-investimenti fl-enerġiji rinnovabbli fl-Afrika.
Fir-rebbiegħa tal-2017, il-Kummissjoni, f’kooperazzjoni mal-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali se tevalwa l-eżerċizzju pilota biex iżżid l-investimenti fl-effiċjenza tal-enerġija fis-settur tal-bini f’erba’ proġetti pilota bl-għan li testendih għal pajjiżi oħra maż-żmien.
Ir-rieżami ta’ nofs it-terminu fl-2017 tal-ipprogrammar pluriennali tal-Viċinat strateġiku tal-Viċinat Ewropew u l-Istrumenti ta’ Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni sabiex jiġi integrat aktar finanzjament għall-effiċjenza enerġetika fil-bini bħala parti mill-investimenti fl-enerġija, fil-klima u fil-ħolqien tal-impjiegi.
Il-Kummissjoni se tkompli bl-isforzi tagħha lejn il-konklużjoni ta’ ftehim dwar il-prodotti u s-servizzi ambjentali (WTO) sabiex jitnaqqsu l-ispejjeż tal-isforzi għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima.
|
8. Governanza u sħubiji għal twettiq effettiv
It-tranżizzjoni tal-enerġija ma tistax tiġi minn fuq għal isfel. Hemm bżonn ta’ azzjoni politika fil-livelli differenti ta’ gvern (lokali, reġjonali, nazzjonali, tal-UE u internazzjonali) u partijiet ikkonċernati oħra. Il-governanza tal-Unjoni tal-Enerġija se tgħin biex jiġi żgurat l-allinjament tal-politika u biex jiġi żgurat li l-UE kollha kemm hi tilħaq l-għanijiet tagħha tal-enerġija u tal-klima, b’mod partikolari l-miri tal-2030.
It-transizzjoni lejn enerġija nadifa mhux se sseħħ mingħajr l-azzjoni mill-bosta partijiet ikkonċernati mis-soċjetà ċivili u fil-livell reġjonali u lokali. L-UE tinsab f’qagħda unika biex tintegra t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa fis-setturi u fil-livelli kollha ta’ governanza. Għaldaqstant, se jkun importanti li l-bliet, ir-reġjuni, in-negozji, l-imsieħba soċjali u partijiet ikkonċernati oħra jkunu involuti fid-disinn u l-implimentazzjoni tal-pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija.
Il-kooperazzjoni reġjonali bejn l-Istati Membri se tgħinhom jilħqu l-objettivi tal-enerġija u l-klima tal-UE b’mod effettiv u għaqli. Il-proposti leġiżlattivi f’dan il-pakkett se jiffaċilitaw il-kooperazzjoni reġjonali. Il-Kummissjoni se tħejji Gwida lill-Istati Membri dwar il-kooperazzjoni reġjonali billi tibni fuq l-istrutturi ta’ kooperazzjoni li diġà jeżistu u l-inklużjoni tal-integrazzjoni reġjonali fil-ħames dimensjonijiet tal-Unjoni tal-Enerġija.
Peress li l-bliet u l-komunitajiet urbani huma l-post fejn parti kbira mit-trasformazzjoni fil-fatt se sseħħ, l-UE ilha tagħti attenzjoni partikolari lil dawn il-fatturi li jwasslu għall-bidla. Il-ħidma fuq l-iffaċilitar tal-azzjoni fil-livell ta’ belt intensifikat fl-2016, permezz tal-adozzjoni tal-“Patt ta’ Amsterdam li jistabbilixxi l-Aġenda Urbana għall-UE”, il-ħolqien ta’ Patt tas-Sindki Globali u t-tnedija mill-Kummissjoni ta’ “one stop shop” ibbażat fuq l-internet għall-awtoritajiet lokali li jfittxu informazzjoni personalizzata dwar inizjattivi urbani tal-UE, inkluż dwar it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa. Il-Patt tas-Sindki għall-Klima u l-Enerġija, bħala l-inizjattiva ewlenija tal-UE għall-azzjoni fil-livell ta’ belt kontra l-bidla fil-klima, qed jikseb momentum ġdid b’ambitu usa’ li issa jinkludi l-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih u l-aċċess għal enerġija nadifa u affordabbli. Il-Kummissjoni bħalissa qed tirreplika dan il-mudell ta’ suċċess fl-Amerika ta’ Fuq u l-Messiku; l-Amerika Latina u l-Karibew; il-Ġappun; iċ-Ċina; l-Indja; ix-Xlokk tal-Asja; u l-Afrika sub-Saħarjana taħt il-Patt tas-Sindki Globali. Il-proġetti ambizzjużi tat-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa fil-livell belti u reġjonali għandhom isiru aktar viżibbli u jistgħu jiġu replikati madwar l-Unjoni, inkluż permezz taż-Żjarat tal-Unjoni tal-Enerġija fl-2017.
Iż-żoni rurali wkoll għandhom potenzjal importanti li jikkontribwixxu għal din it-tranżizzjoni, pereżempju fir-rigward tal-effiċjenza tal-enerġija u l-enerġija rinnovabbli, inkluża l-bijoenerġija sostenibbli.
Il-gżejjer u r-reġjuni insulari jipprovdu pjattaformi għal inizjattivi pilota dwar it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u jistgħu jservu bħala vetrina fil-livell internazzjonali, bħal, pereżempju, fir-reġjuni ultraperiferiċi tal-UE bil-każ ta’ El Hierro (il-Gżejjer Kanarji), gżira b’100 % ta’ enerġija rinnovabbli. Il-Kummissjoni tixtieq tgħin biex jitħaffu l-iżvilupp u l-adozzjoni tal-aħjar teknoloġiji disponibbli fi gżejjer u reġjuni insulari, inkluż l-iskambju tal-aħjar prattiki fl-iffinanzjar u fir-reġimi legali u regolatorji, u fl-enerġija għat-trasport. L-ewwel pass huwa li jingħaqdu l-gżejjer infushom flimkien, irrispettivament mid-daqs, il-ġeografija jew il-lokazzjoni tagħhom.
|
Biex tiġi appoġġata l-integrazzjoni tat-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa:
Il-Kummissjoni tistieden il-bliet, ir-reġjuni, in-negozji, l-imsieħba soċjali u partijiet ikkonċernati oħra biex ikunu involuti b’mod attiv fid-diskussjonijiet dwar it-tranżizzjoni tal-enerġija, b’mod partikolari fil-kuntest tal-pjanijiet nazzjonali integrati dwar il-klima u l-enerġija għall-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet li jirrispondu b’mod adegwat għall-ħtiġijiet tat-territorji differenti.
Fl-2017 il-Kummissjoni se tippreżenta Gwida lill-Istati Membri dwar il-Kooperazzjoni reġjonali biex tiġi ffaċilitata l-kisba effettiva u effiċjenti tal-objettivi tal-Unjoni tal-Enerġija.
Fl-ewwel nofs tal-2017, il-Kummissjoni se torganizza laqgħa ta’ livell għoli fil-Belt Valletta dwar l-opportunitajiet u l-isfidi tal-enerġija nadifa għall-gżejjer. Dan se jniedi proċess biex jiġu appoġġati l-gżejjer fit-tranżizzjoni tagħhom lejn enerġija nadifa.
|