23.7.2011   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 218/114


Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar il-“Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-iskemi tal-kwalità tal-prodotti agrikoli”

COM(2010) 733 finali – 2010/0353 COD

2011/C 218/22

Relatur: is-Sur ESPUNY MOYANO

Il-Kunsill u l-Parlament Ewropew, nhar it-18 u s-27 ta’ Jannar 2011 rispettivament, iddeċidew, b’konformità mal-Artikolu 43(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jikkonsultaw lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar

il-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-iskemi tal-kwalità tal-prodotti agrikoli

COM(2010) 733 finali – 2010/0353 (COD).

Is-Sezzjoni Speċjalizzata għall-Agrikoltura, l-Iżvilupp Rurali u l-Ambjent inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar is-6 ta’ April 2011.

Matul l-471 sessjoni plenarja tiegħu li saret fl-4 u l-5 ta’ Mejju 2011 (seduta tal-5 ta’ Mejju), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-opinjoni bi 82 vot favur u 3 astensjonijiet.

1.   Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1   Il-KESE jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni Ewropea li tinkludi fil-Pakkett tal-Kwalità l-leġislazzjoni Ewropea kollha relatata mal-kwalità tal-prodotti agrikoli. Dan ser iwassal għal politika aktar koerenti dwar din il-kwistjoni, u ser jikkontribwixxi, l-ewwel nett, għat-twaqqif ta’ settur agroalimentari Ewropew aktar solidu u dinamiku. Il-Kumitat jappoġġja l-importanza li tiżdied il-kwalità tal-prodotti Ewropej u l-valur miżjud tagħhom, kif ukoll l-informazzjoni għall-konsumaturi, filwaqt li jittejbu l-instrumenti u d-dispożizzjonijiet tal-UE f’dan il-qasam.

1.2   Il-Kumitat japprova l-iskemi tal-kwalità applikabbli għall-prodotti agrikoli eżistenti fil-livell tal-UE (denominazzjonijiet protetti tal-oriġini, indikazzjonijiet ġeografiċi protetti u speċjalitajiet tradizzjonali garantiti) u jirrikonoxxi li dawn huma inizjattivi eċċellenti għall-promozzjoni tal-prodotti Ewropej. Il-fatt li ċerti prodotti jibbenefikaw minn dawn iċ-ċertifikazzjonijiet jagħti, fil-fehma tal-KESE, valur miżjud sinifikanti lil żona partikolari, lill-bdiewa, u lill-prodotturi involuti, u ta’ benefiċċju wkoll għall-konsumatur aħħari. Barra minn hekk, il-KESE huwa tal-istess fehma tal-Kummissjoni li temmen li dawn l-iskemi jagħtu kontribut lill-politika tal-iżvilupp rurali. Madankollu, il-Kumitat jenfasizza li huwa importanti li l-kwalità tal-prodotti Ewropej u l-mod ta’ produzzjoni tagħhom għandhom jiġu rikonoxxuti mhux biss fis-suq intern iżda wkoll, u fuq kollox, fis-suq estern, u li din il-kwalità għandha titħeġġeġ. Il-KESE jitlob li r-rikonoxximent u l-kontroll tal-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti agroalimentari jsiru bir-reqqa fil-livelli kollha (1).

1.3   Il-KESE jesprimi s-sodisfazzjon tiegħu fir-rigward taż-żamma tad-differenzazzjoni bejn l-iskemi tal-kwalità tad-denominazzjonijiet protetti tal-oriġini (DPO) u tal-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti (IĠP), minkejja li huwa tal-fehma li d-definizzjonijiet proposti huma anqas ċari minn dawk li jinsabu fir-Regolament 510/2006. Madankollu jiddeplora li t-test il-ġdid ma jagħmilx distinzjoni bejn it-tliet fażijiet tal-produzzjoni (produzzjoni agrikola jew trobbija tal-annimali, l-ipproċessar u l-preparazzjoni), u li jirreferi biss għall-fażijiet ta’ produzzjoni.

1.4   Fir-rigward tar-rekwiżiti għaċ-ċertifikazzjoni ta’ prodott bħala speċjalità tradizzjonali garantita, il-KESE huwa tal-fehma li t-tradizzjoni ta’ prodott partikolari hija assoċjata mhux biss mad-dewmien fiż-żmien hekk kif stipulat fil-proposta, iżda wkoll ma’ parametri oħra bħalma huma l-karatteristiċi speċifiċi tal-materja prima, il-metodu ta’ produzzjoni jew ta’ proċessar, il-kultura taż-żona u kwalitajiet u fatturi oħra. Barra minn hekk, l-ispeċjalitajiet tradizzjonali garantiti huma fi stat kostanti ta’ bidla u b’hekk il-KESE ma jaqbilx li n-numru ta’ snin għandu jkun il-parametru ewlieni għall-inklużjoni ta’ prodott f’din il-kategorija.

1.5   Il-KESE jqis li jekk is-sistema tal-ispeċjalitajiet tradizzjonali garantiti tiġi limitata biss għar-reġistrazzjonijiet b’isem riżervat, dan jista’ mhux biss inaqqas in-numru ta’ reġistrazzjonijiet b’mod sinifikanti iżda wkoll jelimina għodda li tippremja d-diversità u lil dawk li jagħżlu li jipproduċu prodotti tal-ikel partikolari b’konformità mat-tradizzjoni. F’dan ir-rigward, il-KESE jipproponi li, meta jgħaddi l-perjodu ta’ transizzjoni, il-Kummissjoni tippreżenta sistema li tippermetti ż-żamma tal-ispeċjalitajiet tradizzjonali garantiti rreġistrati mingħajr isem riżervat qabel ma jidħol fis-seħħ ir-Regolament li qed jiġi diskuss hawnhekk.

1.6   Fir-rigward tat-termini tal-kwalità mhux obbligatorji, il-KESE jitlob li tkun tista’ tiġi kkunsidrata mill-ġdid l-għażla li jiġu inklużi u rikonoxxuti l-prodotti tal-muntanji (2).

1.7   Fil-futur, il-kunċett tal-kwalità għandu jitwessa’. Il-konsumatur għandu jkun jista’ jiddistingwi aħjar, kif diġà jista’ jagħmel fil-każ tal-bajd, bejn il-forom possibbli ta’ trobbija tal-annimali. Barra minn hekk, ir-riklamar fuq l-imballaġġ (stampi ta’ baqar qed jirgħu fil-miftuħ jew stqarrijiet li t-tali ħalib huwa ħalib tal-Alpi) għandu jikkorrispondi mal-kontenut tal-prodott. Il-KESE qed jistenna proposti konkreti dwar dan mill-Kummissjoni.

1.8   Il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni tipproponi miżuri ta’ segwitu adatti bil-ħsieb li jiġi faċilitat ir-rispett tar-rekwiżiti tekniċi li jirriżultaw mill-parteċipazzjoni fl-iskemi tal- kwalità tal-UE.

1.9   Fir-rigward tar-regoli supplementari li qed tipprevedi l-Kummissjoni biex jissuplementaw l-ispeċifikazzjonijiet għall-adozzjoni ta’ DPO jew ta’ IĠP, kif ukoll fir-rigward ta’ termini ta’ kwalità mhux obbligatorji, il-KESE jaqbel li dawn ir-regoli għandhom jiġu stabbiliti permezz ta’ atti delegati.

1.10   Fir-rigward tal-indikazzjoni tal-post ta’ produzzjoni u/jew tal-oriġini tal-prodotti agrikoli u tat-trobbija tal-annimali prevista fir-regoli ta’ kummerċjalizzazzjoni, il-KESE jitlob biex l-ispejjeż u l-benefiċċji jiġu ppreċiżati fil-valutazzjonijiet tal-impatt previsti għal kull każ. Min-naħa l-oħra, għaddejja l-ħidma dwar in-natura obbligatorja tal-indikazzjonijiet ta’ oriġini għal-ċerti prodotti agroalimentari skont il-proposta għal regolament relatata mal-informazzjoni għall-konsumaturi. L-aktar dokumenti riċenti dwar dan is-suġġett jirreferu għall-ħtieġa ta’ valutazzjonijiet każ b’każ. Il-KESE jitlob biex jitkomplew l-isforzi sabiex jiddefinixxu u jiggarantixxu l-koerenza bejn iż-żewġ pakketti leġislattivi, filwaqt li jiġi evitat l-irduppjar possibbli bejniethom.

1.11   Fir-rigward tal-linji gwida dwar it-tikkettar ta’ prodotti li jużaw DPO u IĠP bħala ingredjenti, u dwar l-aħjar prattika applikabbli għall-iskemi ta’ ċertifikazzjoni volontarja, il-KESE jenfasizza l-importanza ta’ dawn l-inizjattivi u jħeġġeġ li jkun hemm konformità magħhom.

2.   Sommarju tal-komunikazzjoni

2.1   Il-Pakkett tal-Kwalità għandu l-għan li jtejjeb il-leġislazzjoni tal-Unjoni Ewropea fil-qasam tal-kwalità tal-prodotti agrikoli, kif ukoll il-funzjonament tal-iskemi ta’ ċertifikazzjoni nazzjonali u dawk privati sabiex dawn isiru aktar sempliċi, trasparenti, komprensibbli, u aktar adattabbli għall-innovazzjoni, u li jillimitaw inqas lill-produtturi u lill-awtoritajiet amministrattivi.

2.2   Fl-2009, il-Kummissjoni ppubblikat il-Komunikazzjoni COM(2009) 234 rigward il-politika dwar il-kwalità tal-prodotti agrikoli, fejn il-linji strateġiċi kienu dawn li ġejjin:

it-titjib fil-komunikazzjoni bejn il-bdiewa, ix-xerrejja u l-konsumaturi dwar il-kwalitajiet tal-prodotti agrikoli;

iż-żieda fil-koerenza tal-istrumenti tal-politika tal-Unjoni Ewropea dwar il-kwalità tal-prodotti agrikoli, u

it-tnaqqis tal-kumplessità biex ikun aktar faċli għall-bdiewa, għall-produtturi u għall-konsumaturi li jużaw u jifhmu d-diversi skemi u rekwiżiti ta’ ttikkettar.

2.3   Il-Pakkett tal-Kwalità jinkludi:

2.3.1

proposta għal regolament li jissemplifika l-ġestjoni tal-iskemi tal-kwalità billi dawn jingħaqdu bħala strument leġislattiv uniku. Dan ir-regolament jiżgura l-koerenza bejn l-istrumenti differenti u jagħmilha iktar faċli għall-partijiet interessati li jifhmu l-iskemi.

2.3.2

proposta għal regolament rigward l-istandards tal-kummerċjalizzazzjoni, li ser iżid it-trasparenza u jissemplifika l-proċeduri applikabbli;

2.3.3

linji gwida li jistabbilixxu l-aħjar prattiki applikabbli għall-iżvilupp u t-tħaddim ta’ iskemi volontarji taċ-ċertifikazzjoni tal-prodotti agrikoli u tal-oġġetti tal-ikel;

2.3.4

linji gwida dwar it-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel li jużaw Denominazzjoni Protetta tal-Oriġini (DPO) u Indikazzjonijiet Ġeografiċi Protetti (IĠP) bħala ingredjenti;

2.4   Denominazzjonijiet tal-oriġini u indikazzjonijiet ġeografiċi:

Il-proposta żżomm u ssaħħaħ l-iskema tal-kwalità għall-prodotti agrikoli u għall-oġġetti tal-ikel, mingħajr ħsara għall-iskemi tal-indikazzjonijiet ġeografiċi għall-inbejjed, għall-ispirti, jew għall-inbejjed aromatizzati. Barra minn hekk, il-proċedura attwali għar-reġistrazzjoni tqassar il-limitu taż-żmien stabbilit, ġiet stabbilita sensiela ta’ regoli minimi komuni applikabbli għall-kontroll uffiċjali, filwaqt li nżamm il-kamp ta’ applikazzjoni tar-regolament (il-prodotti maħsubin għall-konsum mill-bniedem u oħrajn).

2.5   Speċjalitajiet tradizzjonali garantiti:

L-iskema għar-riżervar tal-ismijiet qed tinżamm, iżda qed tiġi eliminata l-għażla li wieħed jirreġistra ismijiet mingħajr ma jirriżervahom. L-iskema ta’ reġistrazzjoni hija semplifikata, il-kriterju tat-tradizzjoni ġie estiż għal ħamsin sena u l-iskema hija ristretta għall-ikel ippreparat u għal prodotti oħra pproċessati.

2.6   Termini tal-kwalità mhux obbligatorji:

Ġie propost li dawn it-termini jiġu inklużi fir-regolament sabiex jinxteħet dawl fuq il-karatteristiċi li jagħtu valur miżjud lill-prodott u jippromovu standards tal-kummerċjalizzazzjoni speċifiċi (tiġieġ imrobbija barra f’libertà totali, għasel li ġej mill-fjuri, żejt taż-żebbuġa tal-ewwel għasir kiesaħ), billi jiġu adattati għall-qafas leġislattiv tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

2.7   Standards tal-kummerċjalizzazzjoni:

Il-proposta tistipula li bħala regola ġenerali l-Kummissjoni tadotta l-istandards ta’ kummerċjalizzazzjoni permezz ta’ atti delegati. Ġiet introdotta bażi legali għat-tikkettar obbligatorju tal-post tal-biedja għas-setturi kollha, skont l-ispeċifiċitajiet ta’ kull settur. Ser issir analiżi każ b’każ, u l-ewwel waħda ser tkun dwar is-settur tal-ħalib.

2.8   Il-prinċipju tas-sussidjarjetà:

Dan il-prinċipju ġie stabbilit sabiex jiggarantixxi li t-termini u l-ismijiet ta’ valur miżjud igawdu mill-istess livell ta’ protezzjoni f’kull Stat Membru tal-UE, sabiex ma jiżgwidax lill-konsumaturi u ma jfixkilx il-kummerċ fl-Unjoni. Id-determinazzjoni effettiva u effikaċi ta’ dawn id-drittijiet ser titwettaq fil-livell tal-UE. Bil-kontra ta’ dan, l-ipproċessar u l-analiżi tal-applikazzjonijiet ser jiġu effettwati fil-livell nazzjonali peress li huwa f’dan il-livell li dawn jistgħu jitwettqu bl-aktar mod effiċjenti u effettiv.

2.9   Il-prinċipju tal-proporzjonalità:

Sabiex ikunu żgurati l-kredibbiltà tal-iskemi ta’ kwalità u r-rispett effettiv tal-kundizzjonijiet tagħhom, il-produtturi jridu jassumu r-responsabbiltajiet tagħhom u l-impenn tal-kwalità tal-iskemi filwaqt li għandu jkollhom id-dritt li jkollhom aċċess għall-iskema li jagħżlu huma. Il-kundizzjonijiet għall-parteċipazzjoni u l-kontroll huma proporzjonali għall-garanzija tal-kwalità korrispondenti.

3.   Osservazzjonijiet ġenerali

3.1   Il-Pakkett tal-Kwalità stabbilixxa, għall-ewwel darba, politika komprensiva li tikkonċerna l-iskemi Komunitarji u t-termini ta’ kwalità li jiġġeneraw valur miżjud tal-prodotti agrikoli, kif ukoll l-istandards tal-kummerċjalizzazzjoni. Tinkludi wkoll żewġ linji gwida dwar l-iskemi ta’ ċertifikazzjoni volontarja u l-użu ta’ DPO u IĠP bħala ingredjenti. Il-KESE jilqa’ l-isforzi tal-Kummissjoni dawn l-aħħar tliet snin sabiex toħloq din l-iskema unika ambizzjuża magħmula minn għadd ta’ testi leġislattivi li qegħdin fis-seħħ u li tħejjew b’mod frammentat, għal kull settur.

3.2   Il-Kummissjoni tiddefendi l-idea li l-forza tal-produzzjoni agroalimentari Ewropea ġejja mid-diversità tagħha, mill-għarfien tal-produtturi kif ukoll mill-art u mit-territorji fejn issir il-produzzjoni. Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon dan l-argument. Huwa jappoġġja wkoll l-idea li dawn l-iskemi tal-kwalità Komunitarji jippromovu d-diversifikazzjoni tal-produzzjoni, jipproteġu kontra l-użu abbużiv jew l-imitazzjoni tal-prodotti u jgħinu lill-konsumatur ikun infurmat dwar il-karatteristiċi u l-attributi tal-prodotti. Il-KESE jappoġġja l-approċċ fejn diversi skemi tal-kwalità huma inizjattivi eċċellenti għall-promozzjoni tal-prodotti Ewropej. Madankollu, huwa jfakkar fl-importanza tar-rikonoxximent internazzjonali tal-kwalitajiet ta’ dawn il-prodotti. Is-sensibilizzazzjoni dwar il-kwalità Ewropea fi ħdan is-suq intern mhijiex biżżejjed biex l-agrikoltura u l-industrija tal-ipproċessar tal-ikel tal-UE jkunu jistgħu jmantnu u jiżviluppaw lilhom infushom. Jeħtieġ li jitħeġġu wkoll fi swieq oħra. F’dan ir-rigward, il-KESE jenfasizza l-importanza tal-promozzjoni tal-mudell Ewropew ta’ produzzjoni, u l-ħtieġa għall-kundizzjonijiet ugwali għall-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti tal-UE u ta’ pajjiżi terzi f’termini ta’ kwalità, saħħa, l-ambjent, il-benessri tal-annimali, hekk kif rikonoxxut mill-Presidenza tal-Kunsill fil-konklużjonijiet tagħha dwar il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea dwar “Il-PAK fid-dawl tas-sena 2020”.

3.3   L-iskemi tal-kwalità tal-prodotti agrikoli joffru valur miżjud lir-reġjun fejn isseħħ il-produzzjoni, u jikkontribwixxu għall-isfida biex tinżamm id-diversità u tissaħħaħ il-kompetittività tal-attivitajiet agrikoli u tal-ipproċessar. B’hekk dawn jgħinu biex jinkisbu l-objettivi tal-politiki tal-iżvilupp rurali, li jinsabu fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu “Il-PAK fid-dawl tas-sena 2020” (COM(2010) 672). Il-KESE jilqa’ l-konsistenza bejn iż-żewġ politiki u jitlob ukoll biex ikun hemm konsistenza bejn dan ir-regolament dwar l-iskemi tal-kwalità tal-prodotti agrikoli u l-prijoritajiet ta’ politiki oħrajn bħalma hi l-Istrateġija Ewropea 2020 (il-ħolqien tal-valur, il-promozzjoni tal-innovazzjoni, it-titjib tal-kompetittività tal-produzzjoni, ir-rispett għall-ambjent, l-użu effikaċi tar-riżorsi, eċċ.). Barra minn hekk, huwa jitlob biex ir-regolament ikun sensittiv għall-isfidi tas-suq uniku (tkabbir kbir, sostenibbli u ekwu tal-intrapriżi u funzjonament aħjar tas-suq intern), u konformi mal-objettivi tal-politiki li jirrigwardaw il-protezzjoni tal-konsumaturi u l-informazzjoni li tingħatalhom, il-kompetizzjoni u s-suq estern.

3.4   Fir-rigward tal-linji gwida għat-tikkettar tal-prodotti tal-ikel bl-użu ta’ DPO u IĠP bħala ingredjenti (2010/C 341/03), il-KESE jenfasizza l-importanza ta’ din l-inizjattiva u jħeġġeġ li jkun hemm konformità magħhom.

3.5   Il-Kumitat jilqa’ wkoll il-linji gwida tal-aħjar prattiki proposti mill-Kummissjoni għall-iskemi ta’ ċertifikazzjoni volontarja (2010/C 341/04). Dawn l-aħħar snin rajna żieda fil-bejgħ tal-prodotti agrikoli b’tikketti mhux regolatorji, li jissenjalaw il-kunsiderazzjoni ta’ rekwiżiti etiċi, soċjali u ambjentali. Bl-istess mod, hekk kif uriet il-Kummissjoni, jeħtieġ li jkun hemm aktar kredibbiltà, trasparenza u ċarezza fil-ftehimiet tal-katina tal-provvista. Il-Kumitat preċedentement kien talab lill-Kummissjoni biex tfassal dawn il-linji gwida (3) u konsegwentement iħeġġeġ lill-organizzazzjonijiet li attwalment qed jużaw skemi ta’ ċertifikazzjoni għal prodotti agrikoli sabiex jirrevedu l-proċeduri tagħhom sabiex jinkiseb livell għoli ta’ konformità mal-linji gwida tal-aħjar prattiki.

4.   Kummenti partikolari

4.1   Denominazzjoni protetta tal-oriġini (id-DPO) u l-indikazzjoni ġeografika protetta (l-IĠP)

4.1.1   Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon iż-żamma taż-żewġ skemi ta’ kwalità, iżda jiddeplora li d-definizzjoni l-ġdida proposta ma żżommx ir-referenza għat-tliet fażijiet ta’ produzzjoni (produzzjoni agrikola u trobbija tal-annimali, l-ipproċessar, u l-preparazzjoni).

4.1.2   Il-KESE jagħraf il-kontribut ta’ dawn il-prodotti agrikoli għall-preservazzjoni tal-metodi tradizzjonali ta’ produzzjoni, kif ukoll għall-ħarsien tal-ambjent, li huwa ta’ benefiċċju mhux biss għall-produtturi u għal min jipproċessa, iżda wkoll għall-konsumaturi. Ir-rikonoxximent ta’ dawn l-iskemi ta’ kwalità jikkontribwixxi wkoll għall-iżvilupp taż-żoni rurali kkonċernati billi tgħin lill-popolazzjoni lokali tibqa’ tgħix fil-lokalità, ittejjeb il-kundizzjonijiet tal-ħajja u l-kwalità tal-għajxien tagħhom, tikkonsolida u tippromovi l-opportunitajiet ta’ impjieg u negozju, filwaqt li tinkoraġġixxi l-użu bi profitt tar-riżorsi naturali.

4.1.3   Biex jippruvaw jadottaw DPO jew IĠP, il-produtturi għandhom jirrispettaw l-ispeċifiċitajiet. Skont il-proposta u sabiex ikun garantit li dawn l-ispeċifiċitajiet jipprovdu informazzjoni preċiża u adegwata, il-Kummissjoni tista’, permezz ta’ atti delegati, tistabbilixxi regoli supplementari. Fir-rigward tal-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti, il-KESE huwa tal-fehma li jekk il-post ta’ produzzjoni tal-prodott agrikolu użat ikun differenti mill-post ta’ oriġini tal-prodott ipproċessat, dan għandu jiġi indikat fuq it-tikketta.

4.1.4   Il-KESE jappoġġja u japprova l-fatt li jkunu l-Istati Membri li jieħdu l-passi amministrattivi jew ġudizzjarji adatti sabiex jevitaw jew iwaqqfu l-użu illegali tad-DPO jew tal-IĠP, kif ukoll fuq talba ta’ grupp ta’ produtturi.

4.2   Speċjalitajiet tradizzjonali garantiti

4.2.1   Il-KESE jilqa’ b’mod favorevoli ż-żamma tal-ispeċjalitajiet tradizzjonali garantiti bħala waħda mill-iskemi tal-kwalità għal ċerti prodotti, peress li dawn huma l-unika forma ta’ rikonoxximent ta’ prodotti li joriġinaw minn Stat Membru u huma tradizzjonali.

4.2.2   Fir-rigward tar-rekwiżiti għaċ-ċertifikazzjoni ta’ prodott bħala STG, il-KESE huwa tal-fehma li jekk is-sistema tal-STG tiġi limitata biss għar-reġistrazzjonijiet b’isem riżervat, dan jista’ mhux biss inaqqas in-numru ta’ reġistrazzjonijiet b’mod sinifikanti iżda wkoll jelimina għodda li tippremja d-diversità u lil dawk li jagħżlu li jipproduċu prodotti tal-ikel partikolari b’konformità mat-tradizzjoni. F’dan ir-rigward, il-KESE jipproponi li, meta jgħaddi l-perjodu ta’ transizzjoni, il-Kummissjoni tippreżenta sistema li tippermetti ż-żamma tal-ispeċjalitajiet tradizzjonali garantiti rreġistrati mingħajr isem riżervat qabel ma jidħol fis-seħħ ir-Regolament li qed jiġi diskuss hawnhekk. Barra minn hekk, il-KESE huwa tal-fehma li t-tradizzjoni ta’ prodott partikolari hija assoċjata mhux biss mad-dewmien fiż-żmien hekk kif stipulat fil-proposta, iżda wkoll ma’ parametri oħra bħalma huma l-karatteristiċi speċifiċi tal-materja prima, il-metodu ta’ produzzjoni jew ta’ proċessar, il-kultura taż-żona u kwalitajiet u fatturi oħra. Għaldaqstant, il-KESE ma jaqbilx li n-numru ta’ snin għandu jkun il-parametru applikabbli biex prodott jiġi identifikat bħala STG.

4.3   Indikazzjonijiet u simboli tal-iskema tal-kwalità u r-rwol tal-produtturi

4.3.1   Il-proposta għal regolament tipprevedi li l-gruppi tal-produtturi ikunu jistgħu jikkontribwixxu sabiex tiġi garantita l-kwalità tal-prodotti tagħhom fis-suq, iħejju attivitajiet ta’ informazzjoni u promozzjoni, jiggarantixxu l-konformità ta’ prodott mal-ispeċifikazzjonijiet tiegħu u jieħdu miżuri sabiex titjieb il-prestazzjoni tal-iskema. Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon u jappoġġja dan it-titjib tal-iskema li qed issaħħaħ u tikkjarifika r-rwol ta’ dawn il-gruppi, u jitlob li tiġi prevista parteċipazzjoni akbar ta’ dawn il-gruppi kemm fir-rigward tal-ġestjoni tal-provvista fis-suq kif ukoll f’dak li jikkonċerna l-użu tad-DPO u l-IĠP bħala ingredjenti. Madankollu, jitlob biex l-għoti ta’ dan id-dritt ma jkunx għad-detriment tad-dispożizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 1234/2007 għall-organizzazzjonijiet ta’ produtturi u l-organizzazzjonijiet interprofessjonali. Min-naħa l-oħra, il-KESE huwa sodisfatt li l-operaturi li jħejju, jaħżnu u jikkummerċjalizzaw denominazzjoni protetta tal-oriġini, indikazzjoni ġeografika protetta jew speċjalità tradizzjonali se jkunu wkoll soġġetti għal verifiki uffiċjali.

4.4   Iktar indikazzjonijiet għal politika ta’ kwalità iktar komprensiva

4.4.1   Il-KESE huwa tal-fehma li fil-futur fil-qasam tal-kwalità għandhom jiġu fformulati dikjarazzjonijiet iktar konkreti pereżempju fir-rigward tal-kundizzjonijiet li fihom jinżammu l-annimali (trobbija fil-miftuħ, fost it-tiben). Dan it-tip ta’ differenzjar jidher adegwat sabiex il-konsumatur ikun jista’ jiddistingwi aħjar bejn id-diversi forom ta’ produzzjoni u huwa neċessarju wkoll għal distinzjoni bejn il-forom ta’ produzzjoni industrijali u dawk tal-bdiewa. Bħala eżempju pożittiv fil-qasam, nistgħu nsemmu t-tikkettar tal-bajd. Il-Kummissjoni mitluba tressaq proposti li jikkonċernaw tipi oħra ta’ trobbija tal-annimali.

4.4.2   Barra minn hekk, illum-il ġurnata tista’ tingħata informazzjoni fuq l-imballaġġ li tissuġġerixxi forma speċifika ta’ kwalità lill-konsumatur mingħajr ma din tkun speċifikament relatata mal-prodott. Pereżempju fuq kartuna ħalib tista’ ssib stampa ta’ baqra qed tirgħa mingħajr ma jiġi garantit li l-ħalib ġej minn baqar li jirgħu fil-beraħ jew jiġi riklamat ħalib tal-Alpi meta l-ħalib ma jkunx ġej mir-reġjun tal-Alpi iżda pereżempju mill-Ungerija. Dan jgħodd ukoll għal perżut riklamat li ġej minn Schwarzwald meta l-unika parti mill-proċess li ssir fir-reġjun hi l-affumikazzjoni iżda mhux il-produzzjoni tal-laħam. Il-KESE jqis li dan huwa ingann għax jirreferi għal kwalità li fil-fatt ma teżistix u għalhekk din hija prattika li tqarraq bil-konsumatur. Fil-Komunikazzjoni, ma hemm l-ebda stqarrija ċara dwar kif prattiki bħal dawn ser jitwaqqfu.

4.5   Proċedura tal-applikazzjoni u tar-reġistrazzjoni

4.5.1   Il-Kummissjoni tippreżenta proposti sabiex titqassar il-proċedura għar-reġistrazzjoni li, fil-fehma tal-KESE, jistgħu jġibu magħhom titjib. Madankollu, fir-rigward tat-twaqqif tal-pubblikazzjoni tal-applikazzjoni kull xahar, il-KESE jħeġġeġ li titqies iż-żamma ta’ din il-pubblikazzjoni sabiex jiġi ffaċilitat is-segwitu, filwaqt li jitqies ukoll li hemm proposta biex jitnaqqas il-perjodu ta’ żmien għal oppożizzjoni għal xahrejn biss.

4.5.2   Min-naħa l-oħra, f’dak li jirrigwarda l-garanzija li t-termini ġeneriċi ma jkunux jistgħu jiġu reġistrati bħala DPO jew IĠP, il-KESE jemmen li jeħtieġ li l-proposta tiġi sostnuta minn valutazzjoni mwettqa fil-livell kemm nazzjonali kif ukoll tal-UE.

Brussell, 5 ta’ Mejju 2011.

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

Staffan NILSSON


(1)  ĠU C 18, 19.1.2011, p. 1-4, “Insaħħu l-mudell agroalimentari Ewropew”, u ĠU C 18, 19.1.2011, p. 5, “Il-mudell agrikolu Komunitarju: kwalità tal-produzzjoni u komunikazzjoni lill-konsumaturi bħala fatturi ta’ kompetittività”.

(2)  ĠU C 120, 16.5.2008, p. 47-48, “L-agrikoltura f'żoni bi żvantaġġi naturali speċifiċi”.

(3)  ĠU C 28, 3.2.2006, p. 72-81, “Il-kummerċ etiku u skemi tal-assigurazzjoni tal-konsumatur” (mhux disponibbli bil-Malti).