24.12.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 378/1

(1)

Skont l-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), l-ugwaljanza hija waħda mill-valuri li fuqhom hija msejsa l-Unjoni. Skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 3(3) TUE, l-Unjoni għandha tiġġieled l-esklużjoni soċjali u d-diskriminazzjoni u tippromwovi l-protezzjoni tad-drittijiet tat-tfal.

(2)

Skont l-Artikolu 10 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), fid-definizzjoni u fl-implimentazzjoni tal-politiki u l-azzjonijiet tagħha l-Unjoni għandha tfittex li tiġġieled kull diskriminazzjoni bbażata fuq ir-razza jew l-oriġini etnika.

(3)

L-Artikolu 19(1) tat-TFUE jippermetti lill-Kunsill jieħu azzjoni adatta biex tiġi miġġielda d-diskriminazzjoni bbażata fuq is-sess, l-oriġini razzjali jew etnika, ir-reliġjon jew twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali.

(4)

L-Artikolu 21(1) tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea jiddikjara li kull diskriminazzjoni bbażata fuq kwalunkwe raġuni bħas-sess, ir-razza, il-kulur, l-oriġini etnika jew soċjali, il-karatteristiċi ġenetiċi, il-lingwa jew l-appartenenza għal minoranza nazzjonali, għandha tkun projbita.

(5)

Id-Direttiva tal-Kunsill 2000/43/KE (1) tistipula qafas għall-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni għal raġunijiet ta' oriġini razzjali jew etnika fl-UE kollha b'rabta mal-impjiegi u t-taħriġ, l-edukazzjoni, il-protezzjoni soċjali (inklużi s-sigurtà soċjali u l-kura tas-saħħa), il-vantaġġi soċjali u l-aċċess għal prodotti u servizzi u l-provvista tagħhom, inkluża l-akkomodazzjoni.

(6)

Għall-finijiet ta' din ir-Rakkomandazzjoni, it-terminu “Rom” jintuża, bl-istess mod ta’ dokumenti politiċi oħrajn tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill Ewropew, bħala terminu umbrella li jinkludi gruppi ta' persuni li għandhom karatteristiċi kulturali pjuttost simili, bħas-Sinti, it-Travellers, il-Kalé, il-Gens du voyage, eċċ., kemm jekk huma sedentarji kif ukoll jekk le.

(7)

Ħafna Rom fl-Unjoni għadhom qed jiffaċċjaw faqar kbir, esklużjoni soċjali, diskriminazzjoni u ostakoli fl-eżerċizzju tad-drittijiet fundamentali tagħhom, li jħallihom vulnerabbli għall-esplojtazzjoni, pereżempju permezz tat-traffikar tal-bnedmin. Għalhekk, għandhom jiġu kkunsidrati miżuri ta' inklużjoni soċjali aktar effettivi adattati għas-sitwazzjoni u l-ħtiġijiet tagħhom.

(8)

Is-sitwazzjoni tat-tfal Rom fl-Unjoni hija partikolarment ta' tħassib, minħabba firxa ta' fatturi li jistgħu jagħmluhom speċjalment vulnerabbli u esposti, fost l-oħrajn, għal problemi ta' saħħa, problemi ta' akkomodazzjoni, alimentazzjoni ħażina, esklużjoni, diskriminazzjoni, razziżmu u vjolenza. L-esklużjoni soċjali tat-tfal Rom spiss tiġi marbuta man-nuqqas ta' reġistrazzjoni tat-twelid u dokumenti tal-identità, mal-parteċipazzjoni baxxa fl-edukazzjoni u fil-kura fil-bidu tat-tfulija kif ukoll fl-edukazzjoni għolja, u mar-rati għoljin ta' tfal li jitilqu mill-iskola. Is-segregazzjoni hija xkiel serju li jwaqqaf l-aċċess għal edukazzjoni ta' kwalità. Xi tfal Rom jisfaw ukoll vittmi ta' traffikar u sfruttament tax-xogħol.

(9)

Ir-Rom li huma ċittadini ta’ pajjiżi terzi residenti legalment fl-Istati Membri jistgħu jitpoġġew ukoll f'pożizzjoni vulnerabbli, partikolarment meta jkollhom l-istess kondizzjonijiet ħżiena ta’ għajxien bħal ħafna Rom li huma ċittadini tal-Unjoni, filwaqt li jħabbtu wiċċhom ukoll mal-isfidi ta' bosta migranti li jkunu ġejjin minn barra l-Unjoni.

(10)

Fil-kuntest tal-mobbiltà fl-UE, huwa meħtieġ li jiġi rispettat id-dritt tal-moviment ħieles taċ-ċittadini tal-Unjoni u l-kundizzjonijiet għat-tħaddim tiegħu, fost l-oħrajn il-pussess ta' biżżejjed riżorsi u ta' assigurazzjoni komprensiva għall-mard, f'konformità mad-Direttiva 2004/38/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (2), filwaqt li jsiru sforzi wkoll biex jittejbu l-kondizzjonijiet tal-għixien tar-Rom u jittieħdu miżuri li jippromwovu l-integrazzjoni ekonomika u soċjali tagħhom fl-Istati Membri ta' oriġini tagħhom kif ukoll fl-Istati Membri ta' residenza tagħhom.

(11)

Ir-riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew tad-9 ta' Settembru 2010 dwar is-sitwazzjoni tar-Rom u dwar il-libertà ta' moviment fl-Unjoni Ewropea u tad-9 ta' Marzu 2011 dwar l-istrateġija tal-UE dwar l-inklużjoni tar-Rom appellaw lill-Kummissjoni u l-Istati Membri biex jimmobilizzaw strateġiji u strumenti eżistenti tal-Unjoni bil-ħsieb li tiġi żgurata l-inklużjoni soċjoekonomika tar-Rom.

(12)

Fil-Komunikazzjoni tagħha tal-5 ta' April 2011 bit-titlu “Qafas tal-UE għal Strateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Rom sal-2020”, il-Kummissjoni ħeġġet lill-Istati Membri jadottaw jew jiżviluppaw aktar approċċ komprensiv u japprovaw għadd ta' għanijiet fl-edukazzjoni, l-impjiegi, il-kura tas-saħħa u d-djar sabiex titħaffef l-integrazzjoni tar-Rom.

(13)

Fid-19 ta' Mejju 2011, il-Kunsill adotta Konklużjonijiet intitolati “Qafas tal-UE għal Strateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-ROM sal-2020”, li jesprimu l-impenn tal-Istati Membri li javvanzaw l-inklużjoni soċjali u ekonomika tar-Rom.

(14)

Il-Kunsill Ewropew tat-23 u l-24 ta’ Ġunju 2011 appella għall-implimentazzjoni rapida tal-Konklużjonijiet tal-Kunsill tad-19 ta’ Mejju 2011, b’mod partikolari fir-rigward tat-tħejjija, l-aġġornament jew l-iżvilupp tal-istrateġiji nazzjonali tal-Istati Membri għall-integrazzjoni tar-Rom jew settijiet integrati ta’ miżuri ta’ politika fi ħdan il-politika usa' tagħhom ta' inklużjoni soċjali biex tittejjeb is-sitwazzjoni tar-Rom.

(15)

Fil-Komunikazzjoni tagħha tal-21 ta' Mejju 2012 bit-titlu “Strateġiji Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Rom: wieħed mill-ewwel passi fl-implimentazzjoni tal-Qafas tal-UE”, il-Kummissjoni ppreżentat ir-riżultati tal-ewwel valutazzjoni tal-istrateġiji nazzjonali kollha għall-integrazzjoni tar-Rom u settijiet integrati ta’ miżuri ta’ politika u stiednet lill-Istati Membri jqisu għadd ta’ adattamenti bħala t-triq ’il quddiem.

(16)

Il-Kummissjoni tejbet id-djalogu tagħha mal-Istati Membri dwar l-integrazzjoni tar-Rom, b'mod partikolari billi f’Ottubru 2012 stabbiliet in-netwerk ta’ Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-Integrazzjoni tar-Rom, sabiex jiġu diskussi soluzzjonijiet għall-isfidi identifikati. F’Novembru u Diċembru 2012, grupp ta’ Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom komplew jiddiskutu kif jistgħu jtejbu l-effettività ta’ miżuri biex tinkiseb l-integrazzjoni tar-Rom fl-Istati Membri. Dak il-grupp sussegwentement irrapporta lura lin-netwerk ta’ Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom.

(17)

Fil-Komunikazzjoni tagħha tas-26 ta' Ġunju 2013 bit-titlu “Passi 'l quddiem fl-implimentazzjoni ta’ strateġiji nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom”, il-Kummissjoni enfasizzat il-ħtieġa għal aktar azzjoni sabiex jiġu żgurati l-prekundizzjonijiet meħtieġa għall-implimentazzjoni b’suċċess ta’ miżuri li għandhom l-għan li jitħaffef il-progress fuq l-integrazzjoni tar-Rom kemm jista’ jkun malajr.

(18)

Il-Komunikazzjoni tal-Kumissjoni tat-3 ta' Marzu 2010 bit-titolu “Ewropa 2020: strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv” (l-“Istrateġija Ewropa 2020”) tat impetu ġdid lill-ġlieda kontra l-faqar u l-esklużjoni soċjali billi ffissat miri Ewropej komuni biex tnaqqas l-għadd ta’ persuni li qegħdin fir-riskju ta' faqar u esklużjoni soċjali, tnaqqas ir-rata ta’ tluq bikri mill-iskola, u żżid il-livelli edukattivi milħuqa u l-impjiegi. L-integrazzjoni tar-Rom hija parti essenzjali mill-isforzi konverġenti tal-Unjoni u l-Istati Membri f'dan il-kuntest. Il-governanza attwali tas-Semestru Ewropew tippromwovi l-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi rilevanti, u l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-20 ta' Ġunju 2013 bl-isem “Lejn Investiment Soċjali għat-Tkabbir u l-Koeżjoni” jipprovdu aktar gwida għall-isforzi biex jiġi żgurat it-tkabbir inklużiv.

(19)

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet ta' hawn fuq u tan-nuqqasijiet identifikati, l-effettività tal-miżuri għall-integrazzjoni tar-Rom għadha trid tittejjeb u tiġi sorveljata. Dan għandu jsir filwaqt li jiġi rispettat b'mod sħiħ il-prinċipju tas-sussidjarjetà u r-responsabbiltà primarja tal-Istati Membri f'dan il-qasam, b'kont meħud tal-fatt li l-ġbir ta' data għal raġunijiet etniċi jista' jkun kwistjoni sensittiva u filwaqt li jingħaraf il-fatt li l-Istati Membri għandhom jagħżlu l-metodi ta' sorveljanza tagħhom stess, fosthom metodi xierqa għal kull ġbir ta' data, u indikaturi possibbli.

(20)

Din ir-Rakkomandazzjoni għandha l-għan li tibni fuq id-diversi rakkomandazzjonijiet stipulati qabel fir-riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew, il-konklużjonijiet tal-Kunsill u l-komunikazzjonijiet tal-Kummissjoni dwar l-integrazzjoni tar-Rom. Għandha l-għan li tikkumplementa l-leġislazzjoni eżistenti tal-Unjoni kontra d-diskriminazzjoni sabiex tgħin biex tagħmel l-implimentazzjoni u l-infurzar tagħha aktar effettivi.

(21)

Din ir-Rakkomandazzjoni ma tkoprix differenzi ta’ trattament abbażi ta' nazzjonalità u hija mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet u l-kondizzjonijiet relatati mal-istatus legali ta' ċittadini ta' pajjiżi terzi u persuni bla stat fit-territorju tal-Istati Membri taħt il-liġi nazzjonali u dik tal-Unjoni jew tal-effetti legali ta’ dan l-istatus.

(22)

Ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3) jappella lill-Istati Membri, fejn adatt, biex jistabbilixxu approċċ integrat biex jindirizzaw il-ħtiġijiet speċifiċi ta’ żoni ġeografiċi l-aktar milquta mill-faqar, jew ta’ gruppi fil-mira bl-ogħla riskju ta’ diskriminazzjoni jew esklużjoni soċjali, b’kunsiderazzjoni speċjali għall-komunitajiet emarġinati. Ir-Regolament (UE) Nru 1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) għall-perijodu ta' programmazzjoni 2014-2020 jinkludi prijorità ta’ investiment taħt il-Fond Soċjali Ewropew (FSE) iffokata fuq l-integrazzjoni soċjoekonomika ta’ komunitajiet emarġinati bħar-Rom, li tikkomplementa l-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej l-oħrajn (FSIE) (5),

1.1.

Bil-ħsieb li tiġi promossa l-ugwaljanza sħiħa tar-Rom fil-prattika, jittieħdu miżuri ta' politika effettivi biex jiġi żgurat it-trattament ugwali tagħhom u r-rispett tad-drittijiet fundamentali tagħhom, inkluż aċċess ugwali għall-edukazzjoni, l-impjiegi, il-kura tas-saħħa u l-akkomodazzjoni. Dan il-għan jista' jintlaħaq jew permezz ta' miżuri prinċipali jew permezz ta' miżuri mmirati, inklużi miżuri speċifiċi biex jevitaw jew jikkumpensaw għal żvantaġġi, jew b'kombinazzjoni tat-tnejn, b'attenzjoni speċjali għad-dimensjoni tas-sessi.

1.2.

Jiġu adottati miżuri li jistgħu jkunu bbażati fuq indikaturi soċjoekonomiċi, bħall-qgħad kbir fuq medda twila ta’ żmien, il-livell ta’ kisba edukattiva u l-parametri tas-saħħa, jew jistgħu jiffokaw fuq oqsma ġeografiċi li huma emarġinati u/jew segregati.

1.3.

Jieħdu miżuri effettivi biex jiżguraw it-trattament ugwali u l-aċċess sħiħ għal bniet u subien Rom għal edukazzjoni ta' kwalità tajba u prinċipali u biex jiġi żgurat li l-istudenti Rom kollha jlestu tal-anqas l-edukazzjoni obbligatorja (6). Dan il-għan jista' jintlaħaq permezz ta' miżuri bħal miżuri li:

1.4.

Jieħdu miżuri effettivi biex jiżguraw it-trattament ugwali tar-Rom fl-aċċess għas-suq tax-xogħol u għall-opportunitajiet ta' impjieg. Dan il-għan jista' jintlaħaq permezz ta' miżuri bħal miżuri li:

1.5.

Jieħdu miżuri effettivi biex jiġi żgurat it-trattament ugwali tar-Rom fl-aċċess għal servizzi tal-kura tas-saħħa (8) universalment disponibbli fuq il-bażi ta' kriterji ta' eliġibbiltà ġenerali. Dan il-għan jista' jintlaħaq permezz ta' miżuri bħal miżuri li:

1.6.

Jieħdu miżuri effettivi biex jiżguraw it-trattament ugwali tar-Rom fl-aċċess għall-akkomodazzjoni. Dan il-għan jista' jintlaħaq permezz ta' miżuri bħal miżuri li:

1.7.

Kull fejn rilevanti, jiżguraw li l-applikazzjonijiet mill-awtoritajiet lokali għal proġetti ta’ riġenerazzjoni urbana jinkludu interventi għall-akkomodazzjoni integrati favur il-komunitajiet emarġinati.

1.8.

Jippromwovu żvilupp lokali mmexxi mill-komunità u/jew l-investimenti territorjali integrati appoġġati mill-FSIE.

1.9.

Jallokaw fondi adegwati għall-implimentazzjoni u s-sorveljanza tal-istrateġiji u l-pjanijiet ta’ azzjoni nazzjonali u lokali tagħhom minn kwalunkwe sors ta’ finanzjament disponibbli (lokali, nazzjonali, tal-Unjoni u internazzjonali) fid-dawl tal-kisba tal-objettivi tal-inklużjoni tar-Rom permezz ta' miżuri prinċipali jew immirati.

1.10.

Il-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali u l-ġlieda kontra l-faqar u kull diskriminazzjoni, inkluż, fost l-oħrajn, l-integrazzjoni soċjoekonomika ta' komunitajiet emarġinati bħar-Rom, għandha tiġi ffaċilitata mill-allokazzjoni ta' mill-inqas 20 % tar-riżorsi totali tal-FSE f'kull Stat Membru għall-investiment fin-nies kif jinsab fl-Artikoli 3 u 4 tar-Regolament (UE) Nru 1304/2013.

1.11.

Skont id-daqs u s-sitwazzjoni soċjali u ekonomika tal-komunitajiet tar-Rom tagħhom u d-distakk bejn il-popolazzjonijiet tar-Rom u dawk mhux tar-Rom, kif ukoll l-isfidi identifikati fil-kuntest tas-Semestru Ewropew għal għadd ta' Stati Membri, jittieħdu miżuri adatti biex l-integrazzjoni tar-Rom tiġi inkluża fost il-prijoritajiet fil-Ftehimiet ta’ Sħubija dwar l-użu tal-FSIE (9) għall-perijodu 2014-2020.

1.12.

Itejbu l-kapaċitajiet tal-ġestjoni, is-sorveljanza u l-evalwazzjoni tagħhom bl-appoġġ tal-assistenza teknika mill-FSIE u jiffaċilitaw l-użu ta' fondi nazzjonali u tal-Unjoni biex jappoġġaw il-bini tal-kapaċitajiet tal-awtoritajiet lokali u tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili sabiex ikunu jistgħu jimplimentaw il-proġetti b’mod effettiv.

1.13.

L-allokazzjoni tal-finanzjament pubbliku tiġi mmirata lejn l-implimentazzjoni tal-istrateġiji nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom jew settijiet integrati ta’ miżuri ta’ politika għall-ħtiġijiet speċifiċi tar-Rom, jew għaż-żoni ġeografiċi l-aktar milquta mill-faqar u l-esklużjoni soċjali, u jqisu d-dimensjoni tas-sessi.

2.1.

Ikomplu l-isforzi tagħhom biex jiżguraw l-infurzar effettiv u prattiku tad-Direttiva 2000/43/KE, b'mod partikolari billi jiżguraw li r-regolamenti amministrattivi nazzjonali, reġjonali u lokali tagħhom mhumiex diskriminatorji u ma jirriżultawx fi prattiki ta' segregazzjoni. Il-ġurisprudenza rilevanti tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem għandha sservi ta' punt ta' referenza għall-kompatibbiltà tad-dispożizzjonijiet u l-prattiki mad-drittijiet tal-bniedem f'dan il-kuntest.

2.2.

Jimplimentaw, fejn rilevanti, miżuri ta' desegregazzjoni fir-rigward tar-Rom kemm reġjonalment kif ukoll lokalment. Il-politiki u l-miżuri kontra s-segregazzjoni għandhom ikunu akkumpanjati minn taħriġ xieraq u programmi ta’ informazzjoni, inklużi taħriġ u informazzjoni dwar il-ħarsien tad-drittijiet tal-bniedem, indirizzati għall-ħaddiema taċ-ċivil lokali u r-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u r-Rom infushom.

2.3.

Jiżguraw li evizzjonijiet sfurzati jkunu f'konformità sħiħa mal-liġi tal-Unjoni kif ukoll ma' obbligi internazzjonali oħra tad-drittijiet tal-bniedem, bħal dawk tal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem.

2.4.

Jimplimentaw miżuri biex jiġġieldu d-diskriminazzjoni u l-preġudizzju kontra r-Rom, xi drabi msejjaħ antiżingariżmu, fl-oqsma kollha tas-soċjetà. Dawn il-miżuri jistgħu jinkludu:

2.5.

Jiġġieldu l-forom kollha ta' diskriminazzjoni, inkluża d-diskriminazzjoni multipla, li jħabbtu wiċċhom magħhom t-tfal u n-nisa Rom, u jiġġieldu kontra l-vjolenza, inkluża l-vjolenza domestika fuq in-nisa u l-bniet, it-traffikar tal-bnedmin, żwiġijiet taħt l-età u sfurzati, u tallaba li jinvolvu t-tfal, b'mod partikolari permezz tal-infurzar tal-leġislazzjoni. Għal dan il-għan, l-Istati Membri għandhom jiżguraw l-involviment f'dan l-eżerċizzju tal-atturi rilevanti kollha inklużi l-awtoritajiet pubbliċi, is-soċjetà ċivili u l-komunitajiet tar-Rom. F'dan il-kuntest, il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri hija mħeġġa f'sitwazzjonijiet b'dimensjoni transkonfinali.

2.6.

Jiġġieldu l-faqar u l-esklużjoni soċjali li jaffettwaw lil persuni żvantaġġati, inklużi r-Rom, permezz ta’ investiment fil-kapital uman u l-politiki ta’ koeżjoni soċjali. Dan il-għan jista' jintlaħaq permezz ta' miżuri bħal miżuri li:

2.7.

Skont id-daqs u s-sitwazzjoni soċjali u ekonomika tal-popolazzjonijiet Rom tagħhom, jikkunsidraw li jagħmlu l-integrazzjoni tar-Rom kwistjoni importanti fil-programmi nazzjonali ta' riforma tagħhom jew ir-rapporti soċjali nazzjonali tagħhom fil-kuntest tal-Istrateġija Ewropa 2020.

2.8.

Jappoġġaw iċ-ċittadinanza attiva tar-Rom billi jippromwovu l-parteċipazzjoni soċjali, ekonomika, politika u kulturali tagħhom fis-soċjetà, inkluż fil-livell lokali, billi l-involviment attiv u l-parteċipazzjoni tar-Rom infushom, fost l-oħrajn permezz tar-rappreżentanti u l-organizzazzjonijiet tagħhom, hija kruċjali għat-titjib tal-kondizzjonijiet tal-għixien tagħhom, kif ukoll għall-avvanz tal-inklużjoni soċjali tagħhom.

2.9.

Fejn adatt għal approċċi lokali għall-integrazzjoni, jippromwovu t-taħriġ u l-impjiegi ta' medjaturi kwalifikati dedikati għar-Rom u jużaw l-medjazzjoni bħala waħda mill-miżuri biex jiġu trattati l-inugwaljanzi li jiffaċċjaw ir-Rom fir-rigward tal-aċċess għal edukazzjoni ta' kwalità, impjiegi, kura tas-saħħa u akkomodazzjoni.

2.10.

Iwettqu attivitajiet ta’ informazzjoni biex tkompli titqajjem kuxjenza fost ir-Rom dwar id-drittijiet tagħhom (speċjalment fir-rigward tad-diskriminazzjoni u l-possibbiltajiet li jfittxu rimedju) u tad-drittijiet ċivili tagħhom.

3.1.

Filwaqt li jirrispettaw il-kompetenzi tal-awtoritajiet reġjonali u lokali, iħeġġu lil dawk l-awtoritajiet biex jiżviluppaw pjanijiet jew strateġiji ta' azzjoni lokali, jew settijiet ta' miżuri ta' politika lokali fi ħdan politiki ta' inklużjoni soċjali usa', li jistgħu jinkludu linji ta' referenza, punti ta’ riferiment u objettivi li jistgħu jitkejlu għall-integrazzjoni tar-Rom kif ukoll finanzjament xieraq.

3.2.

Jinvolvu r-reġjuni u l-awtoritajiet lokali u s-soċjetà ċivili lokali fl-iżvilupp, l-implimentazzjoni u s-sorveljanza tal-istrateġiji nazzjonali jew settijiet integrati ta' miżuri ta' politika tagħhom fi ħdan politiki ta' inklużjoni soċjali usa'. Ir-rappreżentanti u l-partijiet interessati rilevanti għandhom ikunu involuti fir-rigward tal-ftehimiet ta’ sħubija u l-programmi operattivi kkofinanzjati mill-FSIE. L-awtoritajiet ċentrali u lokali għandhom jikkooperaw fl-implimentazzjoni ta' dawk l-istrateġiji.

Għal dan il-għan, jappoġġaw l-awtoritajiet pubbliċi lokali biex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni ta’ settijiet ta’ miżuri ta' politika fil-livell lokali.

3.3.

Iħabirku fil-livell lokali għal approċċ integrat li jikkonċerna familji bi sfond ta' Rom li qed jiffaċċjaw diversi problemi bħal li ma jkomplux l-iskola, id-dejn, il-faqar u problemi ta' saħħa. Għal dan il-għan, il-kapaċità tal-awtoritajiet lokali tista' tissaħħaħ, filwaqt li tiġi rispettata d-diviżjoni tar-responsabbiltajiet f'kull Stat Membru, sabiex tippermettilhom jaħdmu b'mod effettiv f'kooperazzjoni mal-familji kkonċernati u wkoll, pereżempju, ma' skejjel, organizzazzjonijiet tal-kura taż-żgħażagħ, il-pulizija, organizzazzjonijiet tas-saħħa pubblika, organizzazzjonijiet tas-servizzi soċjali u korporazzjonijiet tad-djar.

3.4.

Jagħmlu sorveljanza u evalwazzjoni kif xieraq tal-effettività tal-istrateġiji nazzjonali jew is-settijiet integrati ta’ miżuri ta’ politika tagħhom fi ħdan il-politiki usa' tagħhom għall-inklużjoni soċjali. Dan jista' jsir permezz ta' miżuri bħall-ħolqien ta' linji ta' referenza u miri li jistgħu jitkejlu jew bil-ġbir ta’ data kwalitattiva jew kwantitattiva dwar l-effetti soċjali u ekonomiċi tali strateġiji jew miżuri, f'konformità mal-liġi applikabbli nazzjonali u tal-Unjoni, partikolarment fir-rigward tal-protezzjoni tad-data personali.

3.5.

Jagħmlu użu minn kwalunkwe indikatur ewlieni rilevanti jew metodu ta' riċerka empirika soċjali jew ġbir ta' data għas-sorveljanza u l-evalwazzjoni tal-progress fuq bażi regolari, partikolarment fil-livell lokali, li jippermetti rappurtar effiċjenti dwar is-sitwazzjoni tar-Rom fl-Istati Membri bl-appoġġ fakultattiv tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali.

3.6.

Jappoġġaw ix-xogħol u l-kapaċità istituzzjonali tal-korpi għall-promozzjoni tat-trattament ugwali billi jingħatawlhom riżorsi xierqa sabiex ir-Rom li jkunu vittmi ta' diskriminazzjoni jkunu jistgħu jibbenefikaw b'mod effettiv mill-assistenza ġuridika u ġudizzjarja li jipprovdu.

3.7.

Jippromwovu djalogu regolari bejn il-Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom u l-korpi nazzjonali għall-promozzjoni tat-trattament ugwali tagħhom.

3.8.

Jipprovdu l-Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom tagħhom b’mandat xieraq u riżorsi adatti għar-rwol tagħhom sabiex ikunu jistgħu jikkoordinaw b’mod effettiv s-sorveljanza transsettorjali ta’ politika għall-integrazzjoni tar-Rom bi ħsieb li tiġi implimentata, filwaqt li jirrispettaw il-qsim tar-responsabbiltajiet f'kull Stat Membru.

3.9.

Jinvolvu l-Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom tagħhom fil-proċessi ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet rigward l-iżvilupp, il-finanzjament u l-implimentazzjoni ta’ linji ta’ politika rilevanti. Il-Punti ta’ Kuntatt Nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom għandhom jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni u l-involviment tas-soċjetà ċivili tar-Rom fl-implimentazzjoni ta’ strateġiji nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom u l-pjanijiet ta’ azzjoni lokali.

3.10.

Iħeġġu l-iżvilupp ta' forom transnazzjonali ta’ kooperazzjoni u l-parteċipazzjoni attiva fihom fil-livell nazzjonali, reġjonali jew lokali, permezz ta’ inizjattivi ta’ politika, b’mod partikulari proġetti u ftehimiet bilaterali jew multilaterali, sabiex:

3.11.

Il-kooperazzjoni transnazzjonali msemmija f'punt 3.10 għandha tissupplimenta l-miżuri meħudin fi ħdan strateġiji nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom u settijiet integrati ta' miżuri ta' politika fi ħdan il-politiki usa' tagħhom għall-inklużjoni soċjali u fil-qafas ta' kwalunkwe ftehim ta' kooperazzjoni eżistenti bejn l-Istati Membri għall-Istrateġija tad-Danubju, u ta' organizzazzjonijiet internazzjonali oħra bħall-Kunsill tal-Ewropa u l-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSKE).

4.1.

Jikkomunikaw lill-Kummissjoni kwalunkwe miżura li tittieħed skont din ir-Rakkomandazzjoni mhux aktar tard minn 1 ta’ Jannar 2016.

4.2.

Minn hemm 'il quddiem, jikkomunikaw lill-Kummissjoni kwalunkwe miżura ġdida meħuda fuq bażi annwali, fl-aħħar ta' kull sena, flimkien ma' informazzjoni dwar il-progress miksub fl-implimentazzjoni tal-istrateġiji nazzjonali tagħhom għall-integrazzjoni tar-Rom jew settijiet integrati ta’ miżuri ta’ politika fi ħdan politika usa' għall-inklużjoni soċjali.

5.1.

Tiżgura li l-informazzjoni provduta mill-Istati Membri ser isservi ta' bażi għat-tħejjija tar-rapporti annwali tagħha lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-istrateġiji nazzjonali għall-integrazzjoni tar-Rom u ser tikkontribwixxi għas-Semestru Ewropew tal-Istrateġija Ewropa 2020 permezz tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi.

5.2.

Fuq din il-bażi, tissorvelja s-sitwazzjoni mill-qrib u, mhux aktar tard minn 1 ta’ Jannar 2019, tivvaluta l-ħtieġa għar-reviżjoni u l-aġġornament ta' din ir-Rakkomandazzjoni.