30.6.2012   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 172/10

(1)

Ir-Regolament (KE) Nru 717/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2007 dwar roaming fuq netwerks pubbliċi ta’ komunikazzjoni mobbli fi ħdan il-Komunità (3) ġie emendat b'mod sostanzjali (4). Peress li għandhom isiru iktar emendi, dan għandu jiġi rriformulat fl-interessi taċ-ċarezza.

(2)

L-objettiv tat-tnaqqis tad-differenza bejn it-tariffi nazzjonali u dawk tar-roaming, li kien inkluż fil-Qafas tal-Valutazzjoni Komparattiva tal-Kummissjoni 2011-2015, endorsjat mill-Grupp ta’ Livell Għoli tal-i2010 f'Novembru 2009, u inkluż fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu “Aġenda Diġitali għall-Ewropa”, għandu jibqa' wkoll l-għan ta’ dan ir-Regolament. Il-bejgħ separat previst tas-servizzi tar-roaming u dawk domestiċi previst għandu jżid il-kompetizzjoni u għalhekk ibaxxi l-prezzijiet għall-konsumaturi u joħloq suq intern għas-servizzi tar-roaming fl-Unjoni mingħajr diversifikazzjoni sinifikanti bejn it-tariffi nazzjonali u dawk tar-roaming. Servizzi tar-roaming fl-Unjoni kollha jistgħu jistimulaw l-iżvilupp ta’ suq intern tat-telekomunikazzjoni fl-Unjoni.

(3)

Suq intern tat-telekomunikazzjoni ma jistax jingħad li jeżisti sakemm jibqgħu d-differenzi bejn il-prezzijiet domestiċi u dawk tar-roaming. Għalhekk l-għan aħħari għandu jkun l-eliminazzjoni tad-differenza bejn it-tariffi domestiċi u dawk tar-roaming, u b'hekk jiġi stabbilit suq intern għas-servizzi tal-komunikazzjoni mobbli.

(4)

Il-livell għoli tal-prezzijiet tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data li jitħallsu mill-utenti tan-netwerks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli, bħal studenti, vjaġġaturi fuq negozju u turisti, jaġixxi bħala ostakolu biex huma jużaw l-apparat mobbli tagħhom meta jkunu msiefra fl-Unjoni u huwa kwistjoni ta’ tħassib għall-konsumaturi, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, u l-istituzzjonijiet tal-Unjoni, filwaqt li jikkostitwixxi ostakolu sinifikanti għas-suq intern. It-tariffi bl-imnut eċċessivi qed jirriżultaw minn tariffi bl-ingrossa għoljin imposti mill-operatur tan-netwerk ospitanti barrani kif ukoll, f'bosta każijiet, minn qligħ għoli fuq il-bejgħ bl-imnut li jiġu imposti mill-operatur tan-netwerk tal-klijent stess. Minħabba nuqqas ta’ kompetizzjoni, it-tnaqqis fit-tariffi bl-ingrossa spiss ma jiġix mgħoddi lill-klijent li jixtri bl-imnut. Għalkemm xi operaturi dan l-aħħar daħlu skemi ta’ tariffi li joffru lill-klijent kondizzjonijiet aktar favorevoli u prezzijiet kemxejn aktar baxxi, għad hemm l-evidenza li r-relazzjoni bejn l-ispejjeż u l-prezzijiet għadha 'l bogħod minn dik li soltu jkun hemm fi swieq kompetittivi.

(5)

Tariffi tar-roaming għoljin huma impediment għall-isforzi tal-Unjoni biex tiżviluppa f'ekonomija bbażata fuq l-għarfien u għar-realizzazzjoni ta’ suq intern ta’ 500 miljun konsumatur. It-traffiku ta’ data mobbli huwa ffaċilitat bl-allokazzjoni ta’ spettru tar-radju suffiċjenti sabiex il-konsumaturi u n-negozji jużaw is-servizzi ta’ telefonati bil-vuċi, tal-SMS u tad-data kullimkien fl-Unjoni. Filwaqt li jipprevedi l-allokazzjoni ta’ spettru suffiċjenti u adegwat f'waqtu biex jiġu appoġġati l-objettivi tal-politika tal-Unjoni u biex jintlaħqu bl-aħjar mod id-domandi li qed jiżdiedu għat-traffiku ta’ data bla fili, il-Programm tal-Politika tal-Ispettru tar-Radju pluriennali stabbilit bid-Deċiżjoni Nru 243/2012/UE (5) ser iwitti t-triq għal żvilupp li jippermetti lill-Unjoni tkun fuq quddiem fil-veloċità tal-broadband, il-mobbiltà, il-kopertura u l-kapaċità, filwaqt li jiffaċilita l-bidu ta’ mudelli ta’ negozju u teknoloġiji ġodda, u b'hekk jikkontribwixxi għat-tnaqqis ta’ problemi strutturali fil-livell ta’ roaming bl-ingrossa.

(6)

L-użu mifrux ta’ apparat mobbli li kapaċi jirċievi l-Internet ifisser li data roaming għandu importanza ekonomika kbira. Dan hu kriterju deċiżiv kemm għall-utenti kif ukoll għall-fornituri tal-applikazzjonijiet u tal-kontenut. Sabiex jiġi stimulat l-iżvilupp ta’ dan is-suq, it-tariffi għat-trasferiment ta’ data m'għandhomx ifixklu t-tkabbir.

(7)

Il-Kummissjoni, fil-Komunikazzjoni tagħha bit-titolu “Dwar ir-rapport interim dwar il-qagħda tal-iżvilupp tas-servizzi tar-roaming fl-Unjoni Ewropea”, tinnota li żviluppi teknoloġiċi u/jew l-alternattivi għas-servizzi tar-roaming, bħad-disponibbiltà tal-“Voice over Internet Protocol” (VoIP) jew tal-Wi-Fi, jistgħu jrendu s-suq intern tas-servizzi tar-roaming tal-Unjoni aktar kompetittiv. Filwaqt li dawn l-alternattivi, partikolarment is-servizzi VoIP, qed jintużaw dejjem aktar fil-livell domestiku, ma kienx hemm żviluppi sinifikanti fl-użu tagħhom waqt ir-roaming.

(8)

Minħabba l-iżvilupp mgħaġġel tat-traffiku tad-data mobbli u ż-żieda fin-numru ta’ konsumaturi li qed jużaw is-servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data barra minn pajjiżhom, jeħtieġ li tiżdied il-pressjoni tal-kompetizzjoni, sabiex jiġu żviluppati mudelli tan-negozju u teknoloġiji ġodda. Ir-regolazzjoni tat-tariffi tar-roaming għandha tkun imfassla b'mod li ma jiskuraġġixxix il-kompetizzjoni lejn livelli ta’ prezzijiet aktar baxxi.

(9)

Il-ħolqien ta’ żona soċjali, edukattiva, kulturali u intraprenditorjali Ewropea bbażata fuq il-mobbiltà tal-individwi u tad-data diġitali għandha tiffaċilita l-komunikazzjoni bejn in-nies sabiex tinħoloq “Ewropa għaċ-Ċittadini” reali.

(10)

Id-Direttiva 2002/19/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Marzu 2002 dwar l-aċċess għal, u l-interkonnessjoni ta', netwerks ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi u faċilitajiet assoċjati (id-Direttiva dwar l-Aċċess) (6), id-Direttiva 2002/20/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Marzu 2002 dwar l-awtorizzazzjoni ta’ netwerks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi (id-Direttiva dwar l-Awtorizzazzjoni) (7), id-Direttiva 2002/21/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Marzu 2002 dwar kwadru regolatorju komuni għan-netwerks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi (id-Direttiva Kwadru) (8), id-Direttiva 2002/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Marzu 2002 dwar servizz universali u d-drittijiet tal-utenti rigward netwerks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi (id-Direttiva Servizz Universali) (9) u d-Direttiva 2002/58/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Lulju 2002 dwar l-ipproċessar ta’ data personali u l-protezzjoni tal-privatezza fis-settur tal-komunikazzjoni elettronika (id-Direttiva dwar il-privatezza u l-komunikazzjoni elettronika) (10) (minn hawn 'il quddiem kollettivament imsejħa l-“qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi”) għandhom l-għan li joħolqu suq intern għall-komunikazzjonijiet elettroniċi fi ħdan l-Unjoni filwaqt li jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur permezz ta’ kompetizzjoni msaħħa.

(11)

Ir-Regolament (KE) Nru 717/2007 mhuwiex miżura iżolata, iżda għandu jikkomplementa u jappoġġa, sa fejn hu konċernat ir-roaming madwar l-Unjoni, ir-regoli previsti mill-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi. Dak il-qafas ma pprovdiex lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali b'għodda suffiċjenti sabiex jieħdu azzjoni effettiva u deċiżiva rigward il-prezzijiet tas-servizzi roaming fl-Unjoni u għalhekk ma jiżgurax il-funzjonament mingħajr xkiel tas-suq intern għas-servizzi roaming. Ir-Regolament (KE) Nru 717/2007 kien mezz adatt biex din is-sitwazzjoni tiġi korretta din is-sitwazzjoni.

(12)

Il-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi huwa bbażat fuq il-prinċipju li għandhom jiġu imposti obbligi regolatorji ex ante biss fejn ma jkunx hemm kompetizzjoni effettiva, u jipprevedi proċess ta’ analiżi perjodika tas-suq u ta’ reviżjoni tal-obbligi mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, li jwassal għal obbligi ex ante imposti fuq operaturi indikati bħala detenturi ta’ setgħa sinifikanti fis-suq. L-elementi li jikkostitwixxu dan il-proċess jinkludu d-definizzjoni ta’ swieq rilevanti skont ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar is-swieq rilevanti tal-prodotti u s-servizzi fi ħdan is-settur tal-komunikazzjoni elettronika li huma suxxettibbli għal regolazzjoni ex ante skont id-Direttiva 2002/21/KE (11) (minn hawn 'il quddiem imsejħa “r-Rakkomandazzjoni”), l-analiżi tas-swieq iddefiniti skont il-linji gwida tal-Kummissjoni dwar l-analiżi tas-suq u l-istima tas-setgħa sinifikanti fis-suq fil-qafas regolatorju tal-Unjoni għan-netwerks u servizzi ta’ komunikazzjoniji elettronika (12), l-indikazzjoni tal-operaturi b'setgħa sinifikanti fis-suq, u l-impożizzjoni ta’ obbligi ex ante fuq l-operaturi hekk indikati.

(13)

Ir-Rakkomandazzjoni identifikat bħala suq rilevanti suxxettibbli għar-regolaazzjoni ex ante s-suq nazzjonali bl-ingrossa għar-roaming internazzjonali fuq netwerks pubbliċi tat-telefonija mobbli. Madankollu, il-ħidma li saret mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, kemm individwalment kif ukoll fi ħdan il-Grupp tar-Regolaturi Ewropej (ERG), u s-suċċessur tiegħu l-Korp ta’ Regolaturi Ewropej tal-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (BEREC) stabbilit bir-Regolament (KE) Nru 1211/2009 (13), fl-analiżi tas-swieq nazzjonali bl-ingrossa għar-roaming internazzjonali wriet li għadu ma kienx possibbli għal awtorità regolatorja nazzjonali li tindirizza b'mod effettiv il-livell għoli tat-tariffi bl-ingrossa għar-roaming madwar l-Unjoni minħabba d-diffikultà fl-identifikazzjoni ta’ impriżi b'setgħa sinifikanti fis-suq fid-dawl taċ-ċirkostanzi speċifiċi tar-roaming internazzjonali, inkluża n-natura transkonfinali tiegħu. Wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament (KE) Nru 717/2007, is-suq tar-roaming tneħħa mir-Rakkomandazzjoni riveduta (14).

(14)

Barra minn hekk, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali inkarigati mill-protezzjoni u l-promozzjoni tal-interessi tal-konsumaturi ta’ telefonija mobbli normalment residenti fit-territorju tagħhom ma jistgħux jikkontrollaw l-imġiba tal-operaturi tan-netwerk miżjur, li jinsab fi Stati Membri oħra, u li fuqu jiddipendu dawk il-konsumaturi meta jużaw is-servizzi roaming internazzjonali. Dan l-ostakolu jista' jkollu l-effett li jnaqqas l-effikaċja tal-miżuri meħuda mill-Istati Membri bbażati fuq il-kompetenza residwa tagħhom sabiex jadottaw ir-regoli tal-protezzjoni tal-konsumatur.

(15)

Hemm għalhekk pressjoni biex l-Istati Membri jieħdu miżuri sabiex jindirizzaw il-livell tat-tariffi tar-roaming internazzjonali, iżda l-mekkaniżmu għall-intervent regolatorju ex ante mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali previst mill-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi deher li ma kienx biżżejjed sabiex l-awtoritajiet ikunu jistgħu jaġixxu b'mod deċiżiv fl-interess tal-konsumatur f'dan il-qasam speċifiku.

(16)

Barra minn hekk, ir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew dwar ir-regolazzjoni u s-swieq Ewropej tal-komunikazzjoni elettronika (15) talbet lill-Kummissjoni sabiex tiżviluppa inizjattivi ġodda li jnaqqsu l-ispejjeż għoljin tat-traffiku tal-telefonija mobbli transkonfinali, filwaqt li l-Kunsill Ewropew tat-23 u l-24 ta’ Marzu 2006 kkonkluda li teżisti l-ħtieġa għal politiki bbażati fuq teknoloġija tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni (ICT) iffukata, effettiva u integrata, sew fil-livell tal-Unjoni kif ukoll fil-livell nazzjonali, għall-kisba tal-għanijiet tat-tkabbir ekonomiku u l-produttività, u nnota f'dan il-kuntest l-importanza, għall-kompetittività, tat-tnaqqis fit-tariffi tar-roaming.

(17)

Il-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi, fuq il-bażi tal-kunsiderazzjonijiet apparenti dak iż-żmien, kien immirat lejn it-tneħħija tal-ostakoli kollha għall-kummerċ bejn l-Istati Membri fil-qasam li dan il-qafas armonizza, inter alia, fir-rigward ta’ miżuri li jolqtu t-tariffi tar-roaming. Madankollu, dan ma għandux iżomm milli jiġu adattati regoli armonizzati pari passu ma’ kunsiderazzjonijiet oħra sabiex jinstabu l-mezzi l-aktar effettiv biex tissaħħaħ il-kompetizzjoni fis -suq intern għas-servizzi tar-roaming u biex jinkiseb livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur.

(18)

Dan ir-Regolament għandu għalhekk jippermetti distakk mir-regoli li normalment jkunu applikabbli taħt il-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi, b'mod partikolari d-Direttiva Kwadru, jiġifieri li l-prezzijiet għal offerti ta’ servizz għandhom jiġu ddeterminati permezz ta’ ftehim kummerċjali fin-nuqqas ta’ setgħa sinifikanti fis-suq, u sabiex b'hekk tiġi akkomodata l-introduzzjoni ta’ obbligi regolatorji komplementari li jirriflettu l-karatteristiċi speċifiċi tas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni.

(19)

Is-swieq tar-roaming bl-imnut u bl-ingrossa juru karatteristiċi uniċi li jiġġustifikaw miżuri eċċezzjonali li jmorru lil hinn mill-mekkaniżmi li jkunu diversament disponibbli taħt il-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi.

(20)

Għandu jiġi applikat approċċ armonizzat sabiex jiġi żgurat li l-utenti tan-netwerks pubbliċi ta’ komunikazzjoni mobbli terrestri li jivvjaġġaw fi ħdan l-Unjoni ma jħallsux prezzijiet eċċessivi għas-servizzi roaming disponibbli madwar l-Unjoni, sabiex b'hekk tissaħħaħ il-kompetizzjoni fir-rigward tas-servizzi tar-roaming bejn il-fornituri tar-roaming, jinkiseb livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur u jitħarsu kemm l-inċentivi għall-innovazzjoni kif ukoll l-għażla tal-konsumatur. Fid-dawl tan-natura transkonfinali tas-servizzi kkonċernati, dan l-approċċ komuni huwa meħtieġ sabiex il-fornituri tar-roaming jkunu jistgħu joperaw taħt qafas regolatorju koerenti msejjes fuq kriterji stabbiliti oġġettivament.

(21)

Ir-Regolament (KE) Nru 717/2007 ser jiskadi fit-30 ta’ Ġunju 2012. Qabel l-iskadenza tiegħu, il-Kummissjoni għamlet analiżi skont l-Artikolu 11 tiegħu, fejn kien meħtieġ li tevalwa jekk l-għanijiet ta’ dak ir-Regolament kinux intlaħqu u tanalizza l-iżviluppi fit-tariffi bl-ingrossa u bl-imnut għall-forniment lil konsumaturi tar-roaming ta’ servizzi ta’ komunikazzjoni ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data. Fir-rapport tagħha lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill tas-6 ta’ Lulju 2011 dwar ir-riżultat tar-reviżjoni dwar it-tħaddim tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 l-Kummissjoni kkonkludiet li kien xieraq li l-applikabbiltà tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 tiġi estiża lil hinn mit-30 ta’ Ġunju 2012.

(22)

Data dwar l-iżvilupp tal-prezzijiet għal servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data madwar l-Unjoni minn meta daħal fis-seħħ ir-Regolament (KE) Nru 717/2007, inklużi b'mod partikolari dawk miġbura fuq bażi trimestrali mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u rrappurtati permezz tal-BEREC, ma jipprovdux provi li jissuġġerixxu li l-kompetizzjoni fil-livelli bl-ingrossa jew bl-imnut żviluppat b'mod raġonevoli u aktarx se tkun sostenibbli minn Ġunju 2012 'il quddiem fin-nuqqas ta’ miżuri regolatorji. Din id-data tindika li prezzijiet tar-roaming bl-imnut u bl-ingrossa għadhom ħafna ogħla mill-prezzijiet domestiċi u qed jibqgħu fil-limiti stipulati bir-Regolament (KE) Nru 717/2007, jew qribhom, b'kompetizzjoni limitata biss taħt dawk il-limiti.

(23)

L-iskadenza fit-30 ta’ Ġunju 2012 tas-salvagwardji regolatorji li japplikaw għal servizzi roaming madwar l-Unjoni fil-livelli tal-ingrossa u tal-imnut permezz tar-Regolament (KE) Nru 717/2007, għandha għalhekk twassal għal riskju sinifikanti li n-nuqqas ta’ pressjoni kompetittiva involuta fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming u l-inċentiv għall-fornituri tar-roaming biex jiksbu l-massimu tad-dħul tar-roaming tagħhom jistgħu jwasslu biex il-prezzijiet bl-imnut u bl-ingrossa għal roaming madwar l-Unjoni ma jikkostitwixxux riflessjoni raġonevoli tal-ispejjeż involuti fil-forniment tas-servizz, u b'hekk jheddu l-kisba tal-għanijiet ta’ dak ir-Regolament. Intervent regolatorju fis-suq għas-servizzi tar-roaming mobbli għandu għalhekk jiġi estiż għal wara t-30 ta’ Ġunju 2012 sabiex il-funzjonament tajjeb tas-suq intern ikun żgurat billi jħalli l-kompetizzjoni tiżviluppa, filwaqt li fl-istess ħin jiggarantixxi li l-konsumaturi jibqgħu jibbenefikaw mill-assigurazzjoni li mhux se jħallsu prezz eċċessiv meta mqabbel ma’ prezzijiet nazzjonali kompetittivi.

(24)

L-objettiv tal-politika stabbilit fl-Artikolu 8 tad-Direttiva Kwadru rigward l-abbiltà tal-utenti finali biex jaċċessaw u jxerrdu l-informazzjoni jew iħaddmu applikazzjonijiet u servizzi tal-għażla tagħhom għandu jiġi promoss mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali.

(25)

Sabiex nippermettu l-iżvilupp ta’ suq aktar effiċjenti, integrat u kompetittiv għas-servizzi roaming, ma għandu jkun hemm l-ebda restrizzjoni li tipprevjeni lill-impriżi milli jinnegozjaw b'mod effettiv aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming. L-ostakoli għall-aċċess għal servizzi tar-roaming bl-ingrossa bħal dawn, minħabba differenzi fis-saħħa tan-negozjar u fil-livell ta’ sjieda tal-infrastruttura għall-impriżi għandhom jitneħħew. Operaturi ta’ netwerk mobbli virtwali (MVNOs) u bejjiegħa mill-ġdid ta’ servizzi ta’ komunikazzjoni mobbli mingħajr infrastruttura tan-netwerk tagħhom tipikament jipprovdu servizzi tar-roaming ibbażati fuq ftehim kummerċjali għar-roaming bl-ingrossa mal-operaturi ospitanti tan-netwerk mobbli tagħhom fl-istess Stat Membru. Madankollu, in-negozjati kummerċjali jistgħu ma jipprovdux marġini biżżejjed lill-MVNOs u l-bejjiegħa mill-ġdid biex jistimulaw il-kompetizzjoni permezz ta’ prezzijiet irħas. It-tneħħija ta’ dawk l-ostakoli u l-ibbilanċjar tas-saħħa tan-negozjar bejn l-MVNOs/bejjiegħa mill-ġdid u l-operaturi ta’ netwerk mobbli b'obbligu ta’ aċċess u limiti fuq il-bejgħ bl-ingrossa għandu jiffaċilita l-iżvilupp ta’ servizzi u offerti tar-roaming alternattivi, innovattivi u mifruxa madwar l-Unjoni għall-konsumaturi. Ir-regoli tal-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi, b'mod partikolari tad-Direttiva Kwadru u d-Direttiva dwar l-Aċċess, ma jippermettux li tkun indirizzata din il-problema billi jiġu imposti l-obbligi fuq l-operaturi li għandhom setgħa sinifikanti fis-suq.

(26)

Għalhekk għandhom jiġu introdotti regoli sabiex jistabilixxu l-obbligu li jintlaqgħu talbiet raġonevoli għal aċċess bl-ingrossa għal netwerks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli, bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming. Aċċess bħal dan għandu jkun f'konformità mal-ħtiġijiet ta’ dawk li jfittxu aċċess. L-aċċess għandu jiġi rifjutat biss fuq il-bażi ta’ kriterji oġġettivi, bħall-fattibbiltà teknika u l-ħtieġa li tinżamm l-integrità tan-network. Meta l-aċċess ikun irrifjutat, il-parti offiża għandha tkun tista' tressaq il-każ għar-riżoluzzjoni ta’ tilwim skont il-proċedura stipulata f'dan ir-Regolament. Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet ugwali għal kulħadd, aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming għandu jingħata skont l-obbligi regolatorji stipulati f'dan ir-Regolament applikabbli fil-livell bl-ingrossa, u għandu jqis l-elementi differenti tal-ispejjeż meħtieġa għall-forniment ta’ tali aċċess. Approċċ regolatorju konsistenti għall-aċċess bl-ingrossa għall-forniment tas-servizzi tar-roaming għandu jikkontribwixxi biex jevita tgħawwiġ bejn l-Istati Membri. Il-BEREC għandu, f'koordinazzjoni mal-Kummissjoni u f'kollaborazzjoni mal-partijiet interessati rilevanti, joħroġ linji gwida għal aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming.

(27)

Obbligu ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa għandu jinkludi l-forniment ta’ servizzi tar-roaming diretti bl-ingrossa kif ukoll il-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa għal bejgħ mill-ġdid minn partijiet terzi. L-obbligu ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa jkopri wkoll l-obbligu tal-operatur tan-netwerk mobbli li jippermetti lill-MVNOs u l-bejjiegħa mill-ġdid li jixtru servizzi tar-roaming regolati bl-ingrossa minn aggregaturi ta’ bejgħ bl-ingrossa li jipprovdu punt ta’ aċċess uniku u pjattaforma standardizzata għal ftehimiet ta’ roaming fl-Unjoni kollha. Sabiex jiġi żgurat li l-operaturi kollha jipprovdu aċċess lill-faċilitajiet kollha meħtieġa għar-roaming bl-ingrossa dirett u aċċess għal bejgħ mill-ġdid ta’ roaming bl-ingrossa lill-fornituri tar-roaming f'perijodu raġonevoli ta’ żmien, għandha tiġi ppubblikata offerta ta’ referenza li jkun fiha l-kondizzjonijiet standard għal aċċess dirett għal roaming bl-ingrossa u aċċess għal bejgħ mill-ġdid ta’ roaming bl-ingrossa. Il-pubblikazzjoni tal-offerta ta’ referenza m'għandhiex timpedixxi negozjati kummerċjali, bejn min jitlob u min jipprovdi l-aċċess, dwar il-livell tal-prezz tal-ftehim aħħari għall-bejgħ bl-ingrossa jew dwar servizzi ta’ aċċess addizzjonali bl-ingrossa li jmorru lil hinn minn dawk meħtieġa għall-aċċess għar-roaming dirett bl-ingrossa u l-aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa.

(28)

Obbligu ta’ aċċess bl-ingrossa għar-roaming għandu jkopri aċċess għall-komponenti kollha meħtieġa li jippermetti l-forniment tas-servizzi tar-roaming, bħal pereżempju: elementi tan-netwerk u faċilitajiet assoċjati; sistemi ta’ software rilevanti, inklużi sistemi ta’ appoġġ operazzjonali; sistemi ta’ informazzjoni jew bażijiet tad-data għall-ordnijiet minn qabel, forniment, ordnijiet, talbiet ta’ manutenzjoni u tiswija, u fatturar; traduzzjoni ta’ numri jew għal sistemi li joffru funzjonalità ekwivalenti; netwerks mobbli u servizzi tan-netwerk virtwali.

(29)

Jekk min jitlob l-aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa jitlob aċċess għal faċilitajiet jew servizzi addizzjonali għal dak li hu meħtieġ għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut, l-operaturi ta’ netwerk mobbli jistgħu jitolbu ħlas ġust u raġonevoli għal dawk il-faċilitajiet jew servizzi. Dawk il-faċilitajiet jew servizzi addizzjonali jistgħu jkunu fost oħrajn servizzi ta’ valur miżjud, software u sistemi ta’ informazzjoni addizzjonali jew arranġamenti għall-ħruġ ta’ kontijiet.

(30)

Is-servizzi ta’ komunikazzjoni mobbli jinbiegħu f'qatet (bundles) inklużi kemm is-servizzi domestiċi kif ukoll dawk tar-roaming, u dan jillimita l-għażla tal-konsumaturi għas-servizzi tar-roaming. Tali qatet inaqqsu t-trasparenza f'dak li għandu x'jaqsam ma’ servizzi tar-roaming, peress li diffiċli li komponenti individwali fi ħdan il-qatet jitqabblu. Konsegwentement, il-kompetizzjoni fost l-operaturi abbażi tal-element tar-roaming fil-qatet mobbli għadha mhijiex evidenti. Jekk tiġi ffaċilitata d-disponibbiltà tar-roaming bħala servizz separat, jiġu indirizzati problemi strutturali billi jitqajjem għarfien fost il-konsumaturi dwar il-prezzijiet tar-roaming, u b'hekk f'dak li għandu x'jaqsam mas-servizzi tar-roaming ikun hemm għażla distinta tal-klijent u tiżdied il-pressjoni kompetittiva fuq in-naħa tad-domanda. Dan għalhekk jikkontribwixxi għal funzjonament mingħajr xkiel tas-suq intern għas-servizzi tar-roaming.

(31)

It-talba tal-konsumaturi u tan-negozju għal servizzi tad-data mobbli żdiedet b'mod sinifikanti fis-snin reċenti. Madankollu, minħabba tariffi għolja tar-roaming tad-data, l-użu ta’ dawk is-servizzi hu mxekkel sew għall-konsumaturi u n-negozji li joperaw b'mod transkonfinali fl-Unjoni. Minħabba li s-suq għadu fil-bidu tiegħu u minħabba d-domanda li qed tikber sew tal-konsumaturi għar-roaming tad-data, it-tariffi bl-imnut regolati għandhom mnejniżommu biss l-prezzijiet madwar il–limiti tal-tariffi massimi proposti, kif ġara fir-rigward tair-Regolament (KE) Nru 717/2007, minflok jinbuttawhom aktar l-isfel. Dan jikkonforma l-ħtieġa għal aktar miżuri strutturali.

(32)

Il-konsumaturi għandhom ikunu jistgħu jbiddlu faċilment, fl-aktar żmien qasir possibbli li jiddependi mis-soluzzjoni teknika, bla pieni u mingħajr ħlas, għal operaturi alternattivi tar-roaming jew bejn operaturi alternattivi tar-roaming. Il-konsumaturi għandhom ikunu mgħarrfa b'mod ċar, li jinftiehem u faċilment aċċessibbli dwar din il-possibbiltà.

(33)

Il-konsumaturi għandu jkollhom id-dritt li, b'mod faċli għall-konsumaturi, jagħżlu bejgħ separat tas-servizzi tar-roaming mill-bejgħ tal-pakkett mobbli domestiku tagħhom. Bħalissa hemm diversi modi kif il-bejgħ separat tas-servizzi tar-roaming bl-ingrossa regolati jista' jiġi teknikament implimentat, inkluż Identità Internazzjonali tal-Abbonat Mobbli (IMSI) doppja (żewġ IMSI separati fuq l-istess SIM card), IMSI unika (il-kondiviżjoni ta’ IMSI unika bejn il-fornitur domestiku u dak tar-roaming) u l-għaqda ta’ IMSI doppja jew unika flimkien mal-modalitajiet tekniċi li ma jċaħħdux lill-klijient milli jaċċessa servizzi regolati tar-roaming tad-data pprovduti direttament fuq netwerk miżjur, permezz ta’ arranġamenti bejn l-operatur ta’ netwerk domestiku u l-operatur tan-netwerk miżjur.

(34)

Prezzijiet għolja tar-roaming tad-data qed jiskoraġġixxu lill-ikonsumaturi milli jużaw is-servizzi tad-data mobbli meta jivvjaġġaw fl-Unjoni. Minħabba d-domanda li qed tiżdied u l-importanza tas-servizzi tar-roaming tad-data, m'għandux ikun hemm ostakli għall-użu ta’ servizzi tar-roaming tad-data alternattivi, ipprovduti direttament fuq netwerk miżjur, temporanjament jew permanentement, irrispettivament mill-kuntratti jew l-arranġamenti eżistenti tar-roaming mal-fornituri domestiċi u bla ebda tariffa addizzjonali imposta minnhom. Meta meħtieġa, sabiex joffru s-servizzi tar-roaming tad-data, ipprovduti direttament f'netwerk miżjur, fornituri domestiċi u fornituri tas-servizzi tar-roaming tad-data għandhom jikkollaboraw sabiex il-klijienti ma jiġux imċaħħda milli jaċċessaw u jużaw dawk is-servizzi u biex jiżguraw il-kontinwità tas-servizzi tar-roaming l-oħrajn.

(35)

Waqt li dan ir-Regolament m'għandu jistipula ebda modalitajiet tekniċi partikolari għall-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming, iżda minflok iwitti t-triq għas-soluzzjoni l-aktar effettiva u effiċjenti, inkluż soluzzjoni ikkombinata, li għandha tiġi żviluppata mill-Kummissjoni abbażi tal-kontribut mill-BEREC, għandhom jiġu stipulati kriterji fir-rigward tal-karatteristiċi tekniċi li għandhom jiġu ssodisfati mis-soluzzjoni teknika għall-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming. Dawk il-kriterji għandhom jinkludu fost l-oħrajn l-introduzzjoni tas-soluzzjoni b'mod ikkoordinat u armonizzat fl-Unjoni kollha u għandhom jiżguraw li l-ikonsumaturi jkunu jistgħu jagħżlu malajr u faċilment fornitur differenti għas-servizzi tar-roaming mingħajr ma jibdlu n-numru. Barra minn hekk, roaming barra mill-Unjoni jew minn ikonsumaturi ta’ pajjiżi terzi fl-Unjoni m'għandux jitwaqqaf.

(36)

Għandha tiġi stabbilita żieda fil-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni fost l-operaturi tan-netwerks mobbli sabiex tkun possibbli mil-lat tekniku evoluzzjoni teknika kkoordinata u mingħajr xkiel tal-forniment tas-servizzi tar-roaming separati, u mingħajr ma jiġi mċaħħad l-aċċess għal servizzi tar-roaming tad-data ipprovduti direttament f'netwerk miżjur. Għalhekk, għandhom jiġu elaborati l-prinċipji bażiċi u l-metodoloġiji rilevanti, sabiex ikun possibbli adattament rapidu għal ċirkostanzi mibdula u avvanzi teknoloġiċi. Il-BEREC għandu, b'kollaborazzjoni mal-partijiet interessati rilevanti, jassisti lill-Kummissjoni tiżviluppa l-elementi tekniċi sabiex ikun possibbli l-bejgħ separat tas-servizzi tar-roaming u sabiex ma jiġiex prevenut l-aċċess għal servizzi tar-roaming tad-data ipprovduti direttament fuq netwerk miżjur. Jekk ikun meħtieġ, il-Kummissjoni għandha tagħti mandat lil korp Ewropew ta’ standardizzazzjoni għall-emendar tal-istandards rilevanti li huma meħtieġa għall-implimentazzjoni armonizzata tal-bejgħ separat tas-servizzi regolati tar-roaming bl-imnut.

(37)

Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implementazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament fir-rigward tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming separati, is-setgħat ta’ implementazzjoni għandhom jingħataw lill-Kummissjoni fir-rigward ta’ regoli dettaljati dwar l-obbligi ta’ informazzjoni tal-fornituri domestiċi u dwar soluzzjoni teknika għall-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming. Dawk is-setgħat għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (16).

(38)

Il-BEREC għandu jkun jista', b'kont meħud ta’ dan ir-Regolament u tal-atti ta’ implimentazzjoni adottati f' konformita' miegħu, jipprovdi fuq l-inizjattiva tiegħu gwida teknika speċifika dwar il-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut regolati jew dwar kwistjonijiet oħra koperti minn dan ir-Regolament.

(39)

Biex il-bejgħ separat tas-servizzi regolati tar-roaming bl-imnut ikun effettiv b'mod sħiħ, jitqies li bejgħ bħal dan jeħtieġ li jiġi kkombinat mal-obbligu għal aċċess bl-ingrossa għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming biex jiġi ffaċilitat id-dħul fis-suq minn partijiet ġodda jew eżistenti, inklużi fornituri tas-servizzi tar-roaming transkonfinali. Dik is-soluzzjoni tevita tgħawwiġ bejn l-Istati Membri billi tiżgura approċċ regolatorju konsistenti, u b'hekk tikkontribwixxi għall-iżvilupp tas-suq intern. Madankollu, l-implimentazzjoni tal-bejgħ separat tas-servizzi regolati tar-roaming bl-imnut se jeħtieġ perijodu raġonevoli għall-operaturi biex jadattaw fil-livell tekniku, u għalhekk il-miżuri strutturali se jirriżultaw f'suq intern ġenwin b'kompetizzjoni suffiċjenti biss wara ċertu perijodu ta’ żmien. Għal din ir-raġuni, it-tariffi bl-ingrossa massimi għal servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data, kif ukoll limiti ta’ salvagwardja fil-livell bl-imnut, għandhom jinżammu fuq bażi temporanja f'livell xieraq biex jiġi żgurat li l-benefiċċji eżistenti għall-klijent jinżammu matul perijodu transizzjonali ta’ implimentazzjoni ta’ tali miżuri strutturali.

(40)

Fir-rigward tal-kontinwazzjoni ta’ regolazzjoni temporanja tal-prezzijiet, l-obbligi regolatorji għandhom jiġu imposti kemm fil-livell ta’ bejgħ bl-imnut, kif ukoll fil-livell ta’ bejgħ bl-ingrossa sabiex ikunu protetti l-interessi tal-ikonsumaturi tar-roaming, billi l-esperjenza wriet li t-tnaqqis tal-prezzijiet bl-ingrossa għas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni jistgħu ma jkunux riflessi fi prezzijiet bl-imnut aktar baxxi għar-roaming, minħabba li ma jkunx hemm inċentivi sabiex dan iseħħ. Min-naħa l-oħra, l-azzjoni sabiex jitnaqqas il-livell tal-prezzijiet bl-imnut mingħajr ma jiġi indirizzat il-livell tal-ispejjeż bl-ingrossa marbuta mal-forniment ta’ dawn is-servizzi jista' jissogra li jfixkel il-funzjonament xieraq tas-suq intern għas-servizzi tar-roaming u ma jippermettix grad ta’ kompetizzjoni ogħla.

(41)

Sakemm il-miżuri strutturali majġibu kompetizzjoni suffiċjenti fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming li tista' twassal għal tnaqqis fl-ispejjeż bl-ingrossa li mbagħad tgħaddi fuq il-konsumaturi, l-approċċ l-aktar effettiv u proporzjonat għar-regolazzjoni tal-livell tal-prezzijiet sabiex isiru u jiġu riċevuti telefonati roaming fl-Unjoni huwa l-istabbiliment fil-livell tal-Unjoni ta’ tariffa medja massima kull minuta fil-livell bl-ingrossa u l-limitazzjoni ta’ tariffi fil-livell bl-imnut, permezz tal-Ewrotariffa li ddaħħlet bir-Regolament (KE) Nru 717/2007, li kienet estiża permezz tat-tariffa Ewro-SMS prevista fir-Regolament (KE) Nru 544/2009 (17) u għandha tiġi estiża permezz tat-tariffa Ewro-data prevista f'dan ir-Regolament. It-tariffa medja bl-ingrossa għandha tapplika bejn kwalunkwe żewġ operaturi mobbli fi ħdan l-Unjoni matul perijodu speċifikat.

(42)

It-tariffi transitorji Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data għandhom jiġu ffissati f'livell ta’ salvagwardja li, filwaqt li jiżgura li l-benefiċċji għall-klijent mhux biss jinżammu iżda anke jiżdiedu matul perijodu transizzjonali ta’ implimentazzjoni ta’ miżuri strutturali, jiggarantixxi marġni suffiċjenti għall-fornituri tar-roaming u jinkoraġġixxi offerti tar-roaming kompetittivi b'rati aktar baxxi. Matul il-perijodu kkonċernat il-fornituri tar-roaming għandhom b'mod attiv jiġbdu l-attenzjoni tal-konsumaturi bl-informazzjoni dwar l-Ewrotariffi u joffruhom lill-ikonsumaturi tar-roaming tagħhom kollha, b'xejn u b'mod ċar u trasparenti.

(43)

It-tariffi transitorji tal-Euro-vuċi, Euro-SMS u Euro-data li għandhom jiġu offruti lill-konsumaturi tar-roaming għandhom jirriflettu marġni raġonevoli fuq l-ispiża bl-ingrossa sabiex jingħata servizz tar-roaming, filwaqt li l-fornituri tar-roaming jkollhom il-libertà li jikkompetu billi jiddifferenzjaw l-offerti tagħhom u jadattaw l-istrutturi tal-ipprezzar tagħhom għall-kondizzjonijiet tas-suq u għall-preferenzi tal-konsumaturi. Tali limitu ta’ salvagwardja għandu jiġi ffissat f'livelli li ma jgħawġux il-benefiċċji kompetittivi ta'miżuri strutturali u jkunu jistgħu jitneħħew ladarba l-miżuri strutturali jkun kellhom opportunità jipproduċu gwadanji konkreti u dejjiema għall-konsumaturi. Dan l-approċċ regolatorju m'għandux japplika għall-parti tat-tariffa li tiġi imposta għall-forniment ta’ servizzi ta’ valur miżjud iżda biss għat-tariffi għall-kollegament ma’ dawk is-servizzi.

(44)

Dan l-approċċ regolatorju għandu jkun sempliċi sabiex wieħed jimplimentah u jimmonitorjah b'mod li jitnaqqas il-piż amministrattiv kemm għall-operaturi u l-fornituri tar-roaming li fuqhom huma imposti r-rekwiżiti tiegħu, kif ukoll għall-awtoritajiet regolatorji nazzjonali inkarigati mis-superviżjoni u l-infurzar tiegħu. Għandu jkun ukoll trasparenti u li jinftiehem mill-ewwel mill-konsumaturi mobbli kollha fi ħdan l-Unjoni. Barra minn hekk għandu jipprovdi ċertezza u prevedibbiltà għall-operaturi li jipprovdu servizzi tar-roaming bl-ingrossa u bl-imnut. Għalhekk huwa xieraq li f'dan ir-Regolament ikun hemm speċifikat il-livell f'termini monetarji tat-tariffi massimi kull minuta fil-livelli tal-bejgħ bl-ingrossa u bl-imnut.

(45)

L-ogħla tariffa medja ghal kull minuta fil-livell tal-bejgħ bl-ingrossa kif speċifikata għandha tqis l-elementi differenti involuti meta ssir telefonata roaming madwar l-Unjoni, b'mod partikolari l-ispiża sabiex telefonati joriġinaw u jintemmu fuq netwerks mobbli, u inklużi l-ispejjeż indiretti (overheads), is-sinjalar u t-transitu. L-aktar valutazzjoni komparattiva (benchmark) adatta għall-oriġini ta’ telefonata u għat-tmiem ta’ telefonata għandha tkun ir-rata medja ta’ tmiem fuq netwerk mobbli għall-operaturi ta’ netwerks mobbli fl-Unjoni, ibbażata fuq informazzjoni pprovduta mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u ppubblikata mill-Kummissjoni. It-tariffa medja massima għal kull minuta stabbilita b'dan ir-Regolament għandha għalhekk tiġi ddeterminata filwaqt li titqies ir-rata medja ta’ tmiem ta’ telefonati mobbli, li toffri valutazzjoni komparattiva għall-ispejjeż involuti. It-tariffa medja massima għal kull minuta fil-livell tal-bejgħ bl-ingrossa għandha tonqos kull sena sabiex tqis it-tnaqqis fir-rati ta’ tmiem ta’ telefonati mobbli imposti minn awtoritajiet regolatorji nazzjonali minn żmien għal żmien.

(46)

It-tariffa transitorja Ewro-vuċi applikabbli fil-livell tal-bejgħ bl-imnut għandha tipprovdi lill-konsumaturi tar-roaming l-assigurazzjoni li ma jiġix impost fuqhom prezz eċċessiv meta jagħmlu jew jirċievu telefonata roaming regolata, filwaqt li tħalli lill-fornitur tar-roaming marġni biżżejjed sabiex jiddifferenzja l-prodotti li joffri lill-konsumaturi.

(47)

Matul il-perijodu transizzjonali tal-limiti ta’ salvagwardja, il-konsumaturi kollha għandhom ikunu informati u jkollhom l-għażla, mingħajr tariffi u prekondizzjonijiet addizzjonali, ta’ tariffa sempliċi tar-roaming li ma taqbisx it-tariffi massimi. Marġni raġonevoli bejn l-ispejjeż bl-ingrossa u prezzijiet bl-imnut għandu jiżgura li l-fornituri tar-roaming jkunu jistgħu jkopru l-ispejjeż tar-roaming speċifiċi tagħhom fil-livell bl-imnut inklużi ishma adegwati ta’ spejjeż ta’ kummerċjalizzazzjoni u sussidji tal-apparat tal-idejn (handset) u li jibqgħalhom residwu adegwat li jrendi profitt raġonevoli. Tariffi transitorji ta’ Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data huma mezz adatt li jipprovdi kemm protezzjoni lill-konsumatur kif ukoll flessibbiltà lill-fornitur tar-roaming. F'konformità mal-livell ta’ bejgħ bl-ingrossa, l-livelli massimi tat-tariffi Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data għandhom jonqsu kull sena.

(48)

Matul il-perijodu transizzjonali tal-limiti ta’ salvagwardja, il-konsumaturi tar-roaming ġodda għandhom jiġu infurmati bis-sħiħ b'mod ċar u li jinftiehem dwar il-firxa ta’ tariffi li jeżistu għar-roaming fi ħdan l-Unjoni, inklużi t-tariffi li huma konformi mat-tariffi transitorji Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data. Il-konsumaturi tar-roaming eżistenti għandhom jingħataw l-opportunità li jagħżlu tariffa ġdida konformi mat-tariffi transitorji Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data jew kwalunkwe tariffa tar-roaming oħra fi żmien speċifiku. Għall-konsumaturi tar-roaming li għadhom ma għamlux l-għażla tagħhom f'dan iż-żmien, huwa xieraq li jkun hemm distinzjoni bejn dawk li diġà għażlu tariffa speċifika jew pakkett speċifiku tar-roaming qabel id-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament u dawk li għadhom ma għażlux. Dawn tal-aħħar għandhom jingħataw awtomatikament tariffa li tikkonforma ma’ dan ir-Regolament. Il-konsumaturi tar-roaming li diġà jibbenefikaw minn tariffi jew pakketti speċifiċi tar-roaming li jissodisfaw ir-rekwiżiti individwali tagħhom u li huma għażlu fuq dik il-bażi, għandhom jibqgħu fuq it-tariffa jew pakkett li kienu għażlu qabel jekk, wara li jkunu ġew imfakkra dwar il-kondizzjonijiet attwali tat-tariffi u tal-Ewrotariffi applikabbli, huma jesprimu għażla lill-fornitur tar-roaming tagħhom li jibqgħu bl-istess tariffa. Dawn it-tariffi jew pakketti speċifiċi tar-roaming jistgħu jinkludu, pereżempju, rati fissi tar-roaming, tariffi mhux pubbliċi, tariffi bi ħlasijiet fissi ta’ roaming miżjuda, tariffi bi ħlasijiet għal kull minuta aktar baxxi mit-tariffi massimi tal-Euro-vuċi, Euro-SMS u Euro-data jew tariffi bi ħlasijiet ta’ installazzjoni.

(49)

Ladarba dan ir-Regolament għandu jikkostitwixxi miżura skont it-tifsira tal-Artikolu 1(5) tad-Direttiva Kwadru, u ladarba l-fornituri ta’ servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni kollha jistgħu jkunu meħtieġa minn dan ir-Regolament sabiex jagħmlu tibdiliet fit-tariffi tar-roaming bl-imnut tagħhom sabiex jikkonformaw mar-rekwiżiti ta’ dan ir-Regolament, dawn il-bidliet ma għandhom jagħtu lill-konsumaturi tat-telefonija mobbli ebda dritt, taħt il-liġijiet nazzjonali li jittrasponu l-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċi, li jirtiraw mill-kuntratti tagħhom.

(50)

Dan ir-Regolament ma għandux jippreġudika offerti innovattivi lill-konsumaturi li jkunu aktar favorevoli mit-tariffi transitorji Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data definiti f'dan ir-Regolament, iżda minflok għandu jinkoraġġixxi li jsiru offerti innovattivi lill-konsumaturi tar-roaming b'rati aktar baxxi b'mod partikolari b'reazzjoni għall-pressjoni kompetittiva addizzjonali maħluqa mid-dispożizzjonijiet strutturali ta’ dan ir-Regolament. Dan ir-Regolament ma jirrikjedix li jiġu introdotti mill-ġdid tariffi tar-roaming f'każijiet fejn dawn tneħħew kompletament, u lanqas ma jirrikjedi li jiġu miżjuda tariffi eżistenti tar-roaming għal-livell tal-limiti ta’ salvagwardja tranżitorji stabbiliti f'dan ir-Regolament.

(51)

Fejn it-tariffi massimi ma jkunux denominati f'euro, it-tariffi massimi applikabbli għal-limiti inizjali u l-valuri riveduti ta’ dawk il-limiti għandhom jiġu stabbiliti skont il-munita rilevanti billi jiġu applikati r-rati ta’ skambju ta’ referenza ppubblikati f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea fid-data speċifikata f'dan ir-Regolament. Meta ma jkun hemm l-ebda pubblikazzjoni fid-data speċifikata, ir-rati tal-kambju ta’ referenza applikabbli għandhom ikunu dawk ippubblikati fl-ewwel Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea wara dik id-data u li jkun jinkludi dan it-tip ta’ rati tal-kambju ta’ referenza. Bħala protezzjoni għall-konsumaturi minn żidiet fil-prezzijiet bl-imnut għal servizzi regolati tar-roaming (servizzi regolati tat-telefonati bil-vuċi, tal-SMS, jew tad-data) minħabba ċaqliq fir-rata tal-kambju ta’ referenza tal-muniti li mhumiex l-euro, Stat Membru li l-munita tiegħu mhijiex l-euro għandu jitħalla juża medja ta’ diversi rati tal-kambju ta’ referenza tul perijodu ta’ żmien biex jiddetermina t-tariffi bl-imnut massimi bil-munita tiegħu.

(52)

Il-prattika minn xi operaturi tan-netwerk mobbli li jiffatturaw għall-forniment ta’ telefonati roaming bl-ingrossa abbażi ta’ perijodi minimi ta’ kalkolu ta’ tariffi sa 60 sekonda, minflok il-bażi ta’ kull sekonda li normalment tapplika għal tariffi bl-ingrossa ta’ interkonnessjoni oħrajn, toħloq tgħawwiġ tal-kompetizzjoni bejn dawk l-operaturi u dawk li japplikaw metodi ta’ ħlas differenti, u tnaqqas mill-applikazzjoni konsistenti tat-tariffi bl-ingrossa massimi ntrodotti b'dan ir-Regolament. Barra minn hekk tirrappreżenta tariffa addizzjonali li, billi żżid l-ispejjeż bl-ingrossa, għandha konsegwenzi negattivi fuq l-ipprezzar tas-servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi fil-livell tal-imnut. L-operaturi ta’ network mobbli għandhom għalhekk jintalbu jitħallsu għall-forniment bl-ingrossa ta’ telefonati roaming regolati abbażi ta’ kull sekonda.

(53)

L-ERG, il-predeċessur tal-BEREC, stima li l-prattika ta’ operaturi mobbli li jużaw intervalli ta’ kalkolu ta’ tariffi ta’ aktar minn sekonda waħda, meta jiffatturaw għal servizzi tar-roaming fil-livell tal-imnut, żied 24 % ma’ kont tipiku bit-tariffa Ewro-vuċi għal telefonati magħmulin u 19 % għal telefonati riċevuti. Stqarrew ukoll li dawn iż-żidiet jirrappreżentaw forma ta’ tariffa moħbija billi mhumiex trasparenti għal bosta konsumaturi. Għal din ir-raġuni, l-ERG irrakkomanda azzjoni urġenti li tindirizza l-prattiki ta’ ħlas differenti fil-livell tal-imnut li japplikaw għat-tariffa Ewro-vuċi.

(54)

Filwaqt li r-Regolament (KE) Nru 717/2007 stabbilixxa approċċ komuni biex jiżgura li konsumaturi tar-roaming ma jintalbux iħallsu prezzijiet eċċessivi għal telefonati roaming regolati, billi introduċa Ewrotariffa fl-Unjoni, il-prattiki differenti ta’ ħlas skont l-unità li l-operaturi mobbli jużaw inaqqsu serjament l-applikazzjoni konsistenti tiegħu. Dan ifisser ukoll li minkejja n-natura transkonfinali ta’ servizzi tar-roaming ta’ madwar l-Unjoni, hemm approċċi differenti applikabbli għat-tariffi ta’ telefonati roaming regolati li jgħawġu l-kondizzjonijiet kompetittivi fis-suq intern.

(55)

Għalhekk għandu jiġi introdott sett ta’ regoli komuni dwar il-ħlasijiet ta’ tariffi Ewro-vuċi għal kull unità fil-livell tal-imnut sabiex ikompli jsaħħaħ is-suq intern u jipprovdi l-istess livell għoli ta’ protezzjoni mal-Unjoni kollha lill-konsumaturi tas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni.

(56)

Il-fornituri ta’ telefonati roaming regolati fil-livell tal-imnut għandhom għalhekk jiġu mitluba jitolbu ħlas abbażi ta’ kull sekonda lill-konsumaturi tagħhom għat-telefonati kollha, suġġett għal tariffa Ewro-vuċi, suġġett biss għall-possibbiltà li japplika perijodu minimu inizjali ta’ kalkolu ta’ tariffi ta’ mhux aktar minn 30 sekonda għal telefonati magħmulin. Dan għandu jippermetti lill-fornituri tar-roaming li jkopru kwalunkwe spiża raġonevoli ta’ installazzjoni u jipprovdi flessibbiltà għal kompetizzjoni billi joffri perjodi minimi ta’ ħlas iqsar. Ebda perijodu minimu ta’ tariffi inizjali mhu ġustifikat fil-każ ta’ telefonati riċevuti bit-tariffa Ewro-vuċi, billi l-ispiża bl-ingrossa involuta titħallas abbażi ta’ kull sekonda u kwalunkwe spiża speċifika tal-installazzjoni tkun diġà koperta mir-rati ta’ tmiem tas-sejħiet mobbli.

(57)

Il-konsumaturi ma għandhomx ikollhom iħallsu biex jirċievu messaġġi ta’ voice mail fuq netwerk li jkunu qed iżuru, peress li ma jistgħux jikkontrollaw it-tul ta’ messaġġi ta’ dan it-tip. Dan għandu jkun mingħajr preġudizzju għat-tariffi l-oħra applikabbli għall-voice mail, pereżempju, tariffi għas-smigħ ta’ messaġġi ta’ dan it-tip.

(58)

Il-konsumaturi li jgħixu f'reġjuni tal-konfini m'għandhomx jirċievu kontijiet għolja bla bżonn minħabba tariffi tar-roaming involontarji. Għalhekk il-fornituri tar-roaming għandhom jieħdu passi raġonevoli biex jipproteġu l-konsumaturi minn tariffi tar-roaming imġarrba waqt li jkunu jinsabu fl-Istat Membru tagħhom. Dan għandu jinkludi miżuri adegwati ta’ informazzjoni sabiex jagħtu s-setgħa lill-konsumaturi biex jimpedixxu attivament każijiet bħal dawn ta’ roaming magħmul biż-żball. L-awtoritajiet regolatorji nazzjonali għandhom ikunu attenti għal sitwazzjonijiet fejn il-konsumaturi jiffaċċjaw problemi fil-ħlas tat- tariffi tar-roaming waqt li jkunu għadhom fl-Istat Membru tagħhom u għandhom jieħdu passi xierqa biex itaffu l-problema.

(59)

Fir-rigward tas-servizzi tar-roaming ta’ SMS, kif inhu l-każ għar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, hemm riskju sinifikanti li obbligi imposti fuq prezzijiet bl-ingrossa biss ma jwasslux awtomatikament għal rati aktar baxxi għal konsumaturi bl-imnut. Min-naħa l-oħra, l-azzjoni sabiex jitnaqqas il-livell tal-prezzijiet bl-imnut mingħajr ma jiġi indirizzat il-livell tal-ispejjeż bl-ingrossa marbuta mal-forniment ta’ dawn is-servizzi tista' tippreġudika l-pożizzjoni ta’ xi fornituri tar-roaming, b'mod partikolari fornituri tar-roaming iżgħar, billi jiżdied ir-riskju ta’ għafsa fil-prezzijiet.

(60)

Barra minn hekk, minħabba l-istruttura partikolari tas-suq għas-servizz tar-roaming u n-natura transkonfinali tiegħu, il-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjonijiet elettroniċima pprovdiex l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali b'għodod adatti biex jindirizzaw effettivament il-problemi kompetittivi involuti fil-livell għoli ta’ prezzijiet bl-ingrossa u bl-imnut ta’ servizzi tar-roaming ta’ SMS regolati. Dan jonqos milli jiżgura li s-suq intern jiffunzjona tajjeb, u għandu jitranġa.

(61)

Għalhekk għandhom jiġu imposti obbligi regolatorji rigward servizzi tar-roaming ta’ SMS regolati fil-livell tal-ingrossa, sabiex tiġi stabbilita relazzjoni aktar raġonevoli bejn it-tariffi bl-ingrossa u l-ispejjeż tal-forniment involuti, u fil-livell tal-imnut għal perijodu transizzjonali biex jitħarsu l-interessi tal-konsumaturi roaming sa ma l-miżura strutturali ssir effettiva.

(62)

Sa ma l-miżura strutturali tkun ġabet kompetizzjoni suffiċjenti fis-suq għas-servizzi tar- roaming, l-approċċ l-aktar effettiv u proporzjonat biex jiġi rregolat il-livell ta’ prezzijiet għar-roaming ta’ messaġġi SMS regolati fil-livell bl-ingrossa huwa l-istabbiliment ta’ tariffa medja massima fil-livell tal-Unjoni għal kull SMS mibgħut minn netwerk miżjur. It-tariffa medja bl-ingrossa għandha tapplika bejn kwalunkwe żewġ operaturi fi ħdan l-Unjoni matul perijodu speċifikat.

(63)

Il-limitu tal-prezz bl-ingrossa għar-roaming ta’ SMS regolat għandu jinkludi l-ispejjeż kollha mġarrba mill-fornitur tas-servizz bl-ingrossa, inkluż inter alia l-oriġini, it-transitu u l-ispiża mhux irkuprata ta’ tmiem ta’ roaming ta’ messaġġi SMS fuq in-netwerk miżjur. Fornituri bl-ingrossa ta’ servizzi tar-roaming ta’ SMS regolati għandhom għalhekk jiġu projbiti milli jintroduċu ħlas separat għat-tmiem ta’ roaming ta’ messaġġi SMS fuq in-netwerk tagħhom, sabiex jiżguraw l-applikazzjoni konsistenti tar-regoli stabbiliti minn dan ir-Regolament.

(64)

Sabiex jiġi żgurat li l-limiti regolati għas-servizzi tar-roaming bl-ingrossa ta’ SMS ikunu eqreb tal-livelli li jirriflettu l-ispejjeż involuti fil-forniment, kif ukoll li l-kompetizzjoni tista' tiżviluppa fil-livell bl-imnut, il-limiti tal-prezzijiet bl-ingrossa għal SMS regolati għandhom isegwu tnaqqis sussegwenti.

(65)

Ir-Regolament (KE) Nru 544/2009 qies li, fin-nuqqas ta’ elementi strutturali li jintroduċu l-kompetizzjoni fis-suq għas-servizzi tar-roaming, l-approċċ l-aktar effettiv u proporzjonat biex jiġi rregolat il-livell tal-prezzijiet tar-roaming ta’ messaġġi SMS madwar l-Unjoni fil-livell tal-imnut kien l-introduzzjoni ta’ rekwiżit għal operaturi mobbli li joffru lill-konsumaturi tar-roaming tagħhom tariffa Ewro-SMS li ma taqbiżx tariffa massima speċifikata.

(66)

Sa ma l-miżuri strutturali jsiru effettivi, it-tariffa transitorja Ewro-SMS għandha tinżamm f'livell ta’ salvagwardja li filwaqt li jiżgura li l-benefiċċji eżistenti tal-konsumatur jinżammu, jiggarantixxi marġni suffiċjenti lill-fornituri tar-roaming filwaqt li tirrifletti b'mod aktar raġonevoli l-ispejjeż involuti tal-forniment.

(67)

It-tariffa transitorja Ewro-SMS li tista' tiġi offruta lill-konsumaturi tar-roaming għandha għalhekk tirrifletti marġni raġonevoli fuq l-ispejjeż tal-għoti tas-servizz tar-roaming ta’ SMS regolat, filwaqt li l-fornituri tar-roaming jkollhom il-libertà li jikkompetu billi jiddifferenzjaw l-offerti tagħhom u jadattaw l-istrutturi tal-prezzijiet tagħhom għall-kondizzjonijiet tas-suq u għall-preferenzi tal-konsumaturi. Tali limitu ta’ salvagwardja għandu jiġu ffissat f'livell li ma jgħawwiġx il-benefiċċji kompetittivi ta’ miżuri strutturali u jkun jista' jitneħħa ladarba l-miżura strutturali ssir effettiva. Dan l-approċċ regolatorju ma għandux japplika għal servizzi ta’ SMS b'valur miżjud.

(68)

Il-konsumaturi tar-roaming ma għandhomx jintalbu jħallsu kwalunkwe tariffa addizzjonali meta jirċievu messaġġ SMS jew voicemail roaming regolat waqt li jkunu roaming fuq netwerk miżjur, billi dawn l-ispejjeż ta’ tmiem huma diġà inklużi fit-tariffa bl-imnut li titħallas biex jintbagħat messaġġ SMS jew voicemail roaming.

(69)

Tariffa Ewro-SMS għandha tapplika awtomatikament għal kwalunkwe klijent tar-roaming, ġdid jew eżistenti, li ma jkunx għażel deliberatament, jew ma jagħżilx deliberatament, tariffa speċjali ta’ SMS roaming jew pakkett għal servizzi tar-roaming, inklużi servizzi tar-roaming ta’ SMS regolati.

(70)

Messaġġ SMS huwa messaġġ b'test ta’ Servizz ta’ Messaġġ Qasir u huwa distintament differenti minn messaġġi oħra bħal messaggi MMS jew e-mails. Sabiex ikun żgurat li l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament jintlaħqu u li l-effettività tiegħu ma tinqeridx, għandu jkun projbit kwalunkwe tibdil fil-parametri tekniċi ta’ messaġġ SMS roaming li jiddifferenzjah minn messaġġ SMS domestiku.

(71)

Data miġbura minn awtoritajiet regolatorji nazzjonali tindika li prezzijiet għoljin għal tariffi medji bl-ingrossa għal servizzi tar-roaming tad-data li jintalbu minn operaturi ta’ netwerks miżjura minn fornituri tar-roaming tal-konsumaturi tar-roaming qed jippersistu. Anki jekk jidher li dawn it-tariffi bl-ingrossa qed jonqsu, xorta għadhom għoljin ħafna b'relazzjoni mal-ispejjeż sottostanti..

(72)

Il-persistenza ta’ tariffi bl-ingrossa għoljin għas-servizz tar-roaming tad-data hija prinċipalment ikkawżata minn prezzijiet bl-ingrossa għoljin mitluba mill-operaturi ta’ netwerks mhux preferuti. Dawn it-tariffi jirriżultaw minn limitazzjonijiet tat-tmexxija tat-traffiku li ma jħallu ebda inċentiv min-naħa tal-operaturi biex inaqqsu l-prezzijiet standard bl-ingrossa tagħhom, billi t-traffiku jasal irrispettivament mill-prezz li jitħallas. Dan jirriżulta f'varjazzjoni estrema fl-ispejjeż bl-ingrossa. F'xi każijiet it-tariffi bl-ingrossa ta'r-roaming tad-data applikabbli għal netwerks mhux preferuti huma sitt darbiet akbar minn dawk li japplikaw għan-netwerk preferut. Dawn it-tariffi bl-ingrossa eċċessivament għoljin għas-servizzi ta’ data roaming iwasslu għal tgħawwiġ konsiderevoli tal-kondizzjonijiet kompetittivi bejn fornituri tar-roaming fi ħdan l-Unjoni li jtellfu milli s-suq intern jiffunzjona tajjeb. Ixekklu wkoll il-ħila tal-fornituri tar-roaming li jbassru l-ispejjeż bl-ingrossa tagħhom, kif ukoll li jipprovdu lill-konsumaturi tagħhom b'pakketti ta’ prezzijiet bl-imnut trasparenti u kompetittivi. Minħabba n-nuqqasijiet fuq is-setgħa tal-awtoritajiet regolatorji nazzjonali biex isolvu dawn il-problemi b'mod effettiv fuq livell nazzjonali, għandha tapplika tariffa bl-ingrossa fuq servizzi tar-roaming tad-data. Għalhekk għandhom jiġu imposti obbligi regolatorji rigward servizzi regolati tar-roaming tad-data fil-livell tal-ingrossa, sabiex tiġi stabbilita relazzjoni aktar raġonevoli bejn it-tariffi bl-ingrossa u l-ispejjeż tal-forniment involuti, u fil-livell tal-imnut biex jitħarsu l-interessi tal-konsumaturi tar-roaming.

(73)

Il-fornituri tar-roaming m'għandhomx jitolbu ħlas mill-klijent tar-roaming għal kwalunkwe servizz tar-roaming tad-data regolat, sakemm u sa meta l-klijent roaming ma jaċċettax il-forniment tas-servizz.

(74)

Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament għandu jkopri l-forniment tas-servizzi tar-roaming tad-data bl-imnut madwar l-Unjoni kollha. Il-karatteristiċi speċjali esibiti mis-swieq għas-servizzi tar-roaming, li ġġustifikaw l-adozzjoni tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 u l-impożizzjoni ta’ obbligi fuq operaturi mobbli fir-rigward tal-forniment madwar l-Unjoni tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi u messaġġi SMS, japplikaw ugwalment għall-forniment tas-servizzi tar-roaming tad-data bl-imnut madwar l-Unjoni. Bħas-servizzi tar-roaming tat-telefonati bil-vuċi u tal-SMS, is-servizzi tar-roaming tad-data ma jinxtrawx indipendentement fil-livell nazzjonali iżda jikkostitwixxu parti biss minn pakkett usa' li jixtru l-konsumaturi bl-imnut mill-fornitur tar-roaming tagħhom, u b'hekk jillimitaw il-forzi kompetittivi involuti. Hekk ukoll, minħabba n-natura transkonfinali tas-servizzi kkonċernati, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali li huma responsabbli għas-salvagwardja u l-promozzjoni tal-interessi tal-konsumaturi mobbli residenti fit-territorju tagħhom ma jistgħux jikkontrollaw l-imġiba tal-operaturi tan-netwerk miżjur, li jinsab fi Stati Membri oħra.

(75)

Bħal fir-rigward ta'l-miżuri regulatorji li diġà jeżistu għas-servizzi tat-telefonati bil-vuċi u tal-SMS, sakemmil-miżura strutturali ma ġġib kompetizzjoni suffiċjenti, l-approċċ l-aktar effettiv u proporzjonat biex il-livell tal-prezzijiet tas-servizzi tar-roaming tad-data bl-imnut madwar l-Unjoni jiġi rregolat għal perijodu transizzjonali huwa l-introduzzjoni ta’ rekwiżit għall-fornituri tar-roaming li joffru lill-konsumaturi tar-roaming tagħhom tariffa transitorja Ewro-data li ma taqbiżx limitu massimu ta’ prezz speċifikat. It-tariffa Ewro-data għandha tiġi ffissata f'livell ta’ salvagwardja, li filwaqt li jiżgura l-protezzjoni tal-konsumatur sakemml-miżura strutturali ma ssir effettiva, jiggarantixxi marġni suffiċjenti lill-fornituri tar-roaming filwaqt li jirrifletti b'mod aktar raġonevoli l-ispejjeż involuti tal-forniment.

(76)

It-tariffa transitorja Ewro-data li tista' tiġi offruta lill-konsumaturi tar-roaming għandha għalhekk tirrifletti marġni raġonevoli fuq l-ispejjeż tal-forniment ta’ servizz regolat tar-roaming tad-data, filwaqt li jħalli l-fornituri tar-roaming l-libertà li jikkompetu billi jiddifferenzjaw l-offerti tagħhom u jadattaw l-istrutturi tal-prezzijiet tagħhom għall-kondizzjonijiet tas-suq u għall-preferenzi tal-konsumaturi. Tali limitu ta’ salvagwardja għandu jiġi ffissat f'livell li ma jgħawwiġx il-benefiċċji kompetittivi ta’ miżuri strutturali u jkunu jistgħu jitneħħew ladarba l-miżuri strutturali jkun kellhom opportunità jipproduċu gwadanji konkreti u dejjiema għall-konsumaturi. Bl-istess mod l-approċċ li ġie segwit għal servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi u SMS, meta jitqies it-tnaqqis fl-ispejjeż involuti għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming tad-data bl-imnut, it-tariffi massimi regolati għat-tariffa transitorja Ewro-data għandhom isegwu t-triq għan-niżla.

(77)

Tariffa Ewro-data transitorja għandha tapplika awtomatikament għal kwalunkwe klijent roaming, ġdid jew eżistenti, li ma għażilx jew ma jagħżilx deliberatament tariffa speċjali tar-roaming tad-data jew pakkett għal servizzi tar-roaming inkluż servizzi regolati tar-roaming tad-data.

(78)

Sabiex jiġi żgurat li l-konsumaturi jħallsu għas-servizzi tad-data li verament jużaw u biex jiġu evitati l-problemi osservati bis-servizzi ta’ telefonati bil-vuċi wara l-introduzzjoni tar-Regolament (KE) Nru 717/2007 ta’ tariffi moħbija għall-konsumatur minħabba mekkaniżmi ta’ kalkolu tat-tariffi applikati mill-operaturi, it-tariffa Ewro-data transitorja għandha tiġi ffatturata abbażi ta’ kull kilobyte. Dan il-kalkolu tat-tariffi huwa konsistenti mal-mekkaniżmu ta’ kalkolu tat-tariffi diġà applikabbli fil-livell ta’ bejgħ bl-ingrossa.

(79)

Il-fornituri tar-roaming jistgħu joffru rata fissa kull xahar li tkun ekwa u tinkludi kollox, li għaliha ma jkunu japplikaw l-ebda tariffi massimi u li tista' tkopri s-servizzi tar-roaming kollha fl-Unjoni kollha.

(80)

Sabiex jiġi żgurat li l-utenti kollha tat-telefonija mobbli bil-vuċi jkunu jistgħu jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament, ir-rekwiżiti transitorji tal-iffissar tal-prezzijiet bl-imnut għandhom japplikaw irrispettivament minn jekk il-konsumaturi tar-roaming ikollhomx kuntratt imħallas minn qabel (pre-paid) jew wara (post-paid) mal-fornitur tar-roaming tagħhom, u irrispettivament minn jekk il-fornitur tar-roaming ikollux in-netwerk tiegħu, ikunx operatur ta’ netwerk virtwali mobbli jew ikunx rivenditur ta’ servizzi ta’ telefonija mobbli bil-vuċi.

(81)

Fejn il-fornituri tal-Unjoni ta’ servizzi ta’ telefonija mobbli jsibu li l-benefiċċji ta’ interoperabbiltà u ta’ konnettività “end-to-end” għall-konsumaturi tagħhom huma pperikolati mit-tmiem, jew mit-theddida ta’ tmiem, tal-arranġamenti tar-roaming tagħhom ma’ operaturi tan-netwerk tat-telefonija mobbli fi Stati Membri oħra, jew ma jkunux kapaċi jipprovdu lill-konsumaturi tagħhom b'servizz fi Stat Membru ieħor bħala riżultat ta’ nuqqas ta’ ftehim ma’ mill-inqas fornitur ta’ netwerk bl-ingrossa wieħed, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali għandhom, fejn meħtieġ, jagħmlu użu, mis-setgħat taħt l-Artikolu 5 tad-Direttiva dwar l-Aċċess sabiex jiżguraw aċċess u interkonnettività adegwati sabiex jiggarantixxu din il-konnettività end-to-end u l-interoperabbiltà tas-servizzi, b'kont meħud tal-objettivi tal-Artikolu 8 tad-Direttiva Kwadru, b'mod partikolari l-ħolqien ta’ suq intern li jiffunzjona b'mod sħiħ għas-servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika.

(82)

Sabiex titjieb it-trasparenza tal-prezzijiet bl-imnut għas-servizzi tar-roaming u sabiex il-konsumaturi tar-roaming ikunu megħjuna jieħdu deċiżjonijiet dwar l-użu tal-apparat mobbli tagħhom waqt li jkunu msiefra, il-fornituri tas-servizzi ta’ komunikazzjoni mobbli għandhom jagħtu informazzjoni bla ħlas lill-konsumaturi tar-roaming tagħhom dwar it-tariffi tar-roaming applikabbli għalihom meta jużaw servizzi tar-roaming fi Stat Membru li żaru. Peress li ċerti gruppi ta’ konsumaturi jistgħu jkunu informati tajjeb dwar it-tariffi tar-roaming, il-fornituri tar-roaming għandhom jipprovdu l-possibbiltà li dawn faċilment jiddeċiedu li ma jibqgħux jirċievu dan is-servizz ta’ messaġġi awtomatiċi. Barra minn hekk, il-fornituri għandhom attivament jagħtu lill-konsumaturi tagħhom, sakemm dawn tal-aħħar ikunu jinsabu fl-Unjoni, fuq talba u bla ħlas, informazzjoni addizzjonali dwar it-tariffi għal kull minuta, kull SMS jew kull megabyte ta’ data (inkluża l-VAT) meta jiġu magħmulin jew riċevuti telefonati bil-vuċi, kif ukoll sabiex jintbagħtu u jiġu riċevuti SMS, MMS u servizzi oħra ta’ komunikazzjoni ta’ data fl-Istat Membru li żaru.

(83)

It-trasparenza teħtieġ ukoll li l-fornituri jipprovdu informazzjoni dwar tariffi tar-roaming, b'mod partikolari dwar it-tariffi Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data u r-rata fissa li tinkludi kollox, jekk dawn joffru tali tariffa, meta jsiru abbonamenti u kull meta jkun hemm bidla fit-tariffi tar-roaming. Il-fornituri tar-roaming għandhom jipprovdu informazzjoni dwar tariffi tar-roaming permezz ta’ mezzi adegwati bħal fatturi, l-Internet, riklami televiżivi jew posta diretta. L-informazzjoni u l-offerti kollha għandhom ikunu ċari, jinftiehmu, jippermettu t-tqabbil u jkunu trasparenti fir-rigward ta’ prezzijiet u karatteristiċi tas-servizzi. Ir-reklamar tal-offerti roaming u l-kummerċjalizzazzjoni għall-konsumaturi għandhom jikkonformaw b'mod sħiħ mal-leġislazzjoni tal-protezzjoni tal-konsumaturi, b'mod partikolari mad-Direttiva 2005/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Mejju 2005 dwar prattiki kummerċjali żleali fin-negozju mal-konsumatur fis-suq intern (“Direttiva dwar Prattiki Kummerċjali Żleali”) (18). Fornituri tar-roaming għandhom jiżguraw li l-konsumaturi tar-roaming kollha tagħhom ikunu konxji mid-disponibbiltà ta’ tariffi regolati għall-perjodu kkonċernat u għandhom jibagħtu komunikazzjoni ċara u mingħajr preferenza lil dawn il-konsumaturi bil-miktub fejn jiddeskrivu l-kondizzjonijiet tat-tariffi Ewro-vuċi, Ewro-SMS u Ewro-data u d-dritt li jaqilbu minnhom jew għalihom.

(84)

Barra minn hekk, għandhom jiġu introdotti miżuri biex itejbu t-trasparenza ta’ tariffi bl-imnut għas-servizzi kollha tar-roaming tad-data, b'mod partikolari biex jeliminaw il-fenomenu ta’ “kont li jaħsdek” li huwa ostaklu għall-funzjonament tajjeb tas-suq intern u biex jipprovdu lill-konsumaturi tar-roaming bl-għodod li jeħtieġu għal monitoraġġ u kontroll tal-infiq tagħhom fuq servizzi tar-roaming tad-data. Bl-istess mod, ma għandu jkun hemm l-ebda xkiel biex jinħarġu applikazzjonijiet jew teknoloġiji li jistgħu jkunu sostitut jew alternattiva għas-servizzi tar-roaming, bħall-WiFi.

(85)

B'mod partikolari, il-fornituri tar-roaming għandhom jipprovdu lill-konsumaturi tar-roaming tagħhom informazzjoni personalizzata mingħajr ħlas dwar it-tariffi applikabbli għal dawk il-konsumaturi għal servizzi tar-roaming tad-data kull darba li jibdew servizz tar-roaming tad-data hekk kif jaslu f'pajjiż ieħor. Din l-informazzjoni għandha tintbagħat lill-apparat mobbli tagħhom b'mod l-aktar adattat biex jirċevuh u jifhmuh malajr, u b'tali mod li jkun permess l-aċċess faċli għaliha f'data aktar tard.

(86)

Sabiex jiġi ffaċilitat il-fehim tal-konsumaturi fir-rigward tal-konsegwenzi finanzjarji għall-użu ta’ servizzi tar-roaming tad-data u sabiex ikunu jistgħu jimmonitorjaw u jikkontrollaw l-infiq tagħhom, il-fornituri tar-roaming, kemm qabel kif ukoll wara l-konklużjoni ta’ kuntratt, għandhom iżommu lill-konsumaturi tagħhom infurmati kif xieraq dwar it-tariffi għal servizzi regolati tar-roaming tad-data. Tali informazzjoni għandha tinkludi eżempji tal-ammont approssimattiv tad-data wżata minn per eżempju, meta tibgħat e-mail, meta tibgħat stampa, fl-ibbrawżjar fuq l-Internet u fl-użu ta’ applikazzjonijiet mobbli.

(87)

Barra minn hekk, biex jiġu evitati kontijiet li jaħsdu, il-fornituri tar-roaming għandhom jiddefinixxu limitu finanzjarju u/jew tal-volum massimu jew aktar għat-tariffi pendenti tagħhom għas-servizzi tar-roaming tad-data, espressi fil-munita li biha jintbagħtu l-kontijiet lill-klijent roaming u li għandhom joffru lill-konsumaturi tar-roaming tagħhom kollha notifika xierqa mingħajr ħlas, f'format ta’ media li tista' terġa' tiġi kkonsultata sussegwentement, meta dan il-limitu jkun ser jintlaħaq. Meta jintlaħaq dan il-limitu massimu, il-konsumaturi ma għandhomx ikomplu jirċievu u jintalbu jħallsu għal dawk is-servizzi sakemm ma jitolbux speċifikament li dawk is-servizzi jkomplu jiġu pprovduti konformement mat-termini u l-kondizzjonijiet stipulati fin-notifika. F' tali każ, għandhom jirċievu konferma b’ xejn, f' format ta’ media li tista' terġa' tiġi kkonsultata sussegwentement. Il-konsumaturi tar-roaming għandhom jingħataw l-opportunità biex jagħżlu kwalunkwe waħda minn dawn il-limiti massimi finanzjarji jew tal-volum fi żmien perjodu raġonevoli jew biex jagħżlu li ma jkollhomx limitu ta’ dan it-tip. Sakemm il-konsumaturi ma jiddikjarawx mod ieħor, għandhom jitpoġġew f'sistema ta’ limitazzjoni awtomatika (default).

(88)

Dawn il-miżuri ta’ trasparenza għandhom jitqiesu bħala salvagwardji minimi għal konsumaturi tar-roaming, u ma għandhomx iwaqqfu lill-fornituri tar-roaming milli joffru lill-konsumaturi tagħhom firxa ta’ faċilitajiet oħra li jgħinuhom biex ikunu jafu minn qabel u jikkontrollaw l-infiq tagħhom f'servizzi tar-roaming tad-data. Pereżempju, bosta fornituri tar-roaming qed jiżviluppaw offerti ġodda ta’ rata fissa bl-imnut li jippermettu data roaming għal prezz speċifiku matul perjodu speċifiku sa limitu ta’ volum ta’ “użu ġust”. Bl-istess mod il-fornituri tar-roaming qed jiżviluppaw sistemi biex jippermettu li l-konsumaturi tar-roaming tagħhom ikunu aġġornati fuq bażi ta’ ħin reali dwar it-tariffi pendenti akkumulati tagħhom tar-roaming tad-data. Biex ikun żgurat li s-suq intern jiffunzjona tajjeb, dawn l-iżviluppi fis-swieq domestiċi għandhom ikunu riflessi fir-regoli armonizzati.

(89)

Il-konsumaturi b'tariffi mħallsin minn qabel jistgħu jirċievu wkoll “kontijiet li jaħsdu” għall-użu ta’ servizzi tar-roaming tad-data. Għal din ir-raġuni, id-dispożizzjonijiet dwar il-limitu tal-interruzzjoni tas-servizz għandhom japplikaw ukoll għal dawk il-konsumaturi.

(90)

Hemm diskrepanzi konsiderevoli bejn tariffi regolati tar-roaming fl-Unjoni u tariffi tar-roaming imħallsa mill-konsumaturi meta jivvjaġġaw barra mill-Unjoni, li huma ferm ogħla mill-prezzijiet fl-Unjoni. Minħabba n-nuqqas ta’ approċċ konsistenti dwar il-miżuri ta’ trasparenza u salvagwardja rigward ir-roaming barra l-Unjoni, il-konsumaturi mhumiex kunfidenti dwar id-drittijiet tagħhom u għalhekk ħafna drabi jaqtgħu qalbhom milli jużaw servizzi mobbli waqt li jkunu qegħdin barra. Informazzjoni trasparenti pprovduta lill-konsumaturi tista' mhux biss tgħinhom fid-deċiżjoni dwar kif jużaw l-apparat mobbli tagħhom meta jivvjaġġaw barra minn pajjiżhom (kemm fl-Unjoni kif ukoll barra minnha), iżda tista' tgħinhom ukoll fl-għażla bejn il-fornituri tar-roaming.. Huwa għalhekk neċessarju li l-problema tan-nuqqas ta’ trasparenza u protezzjoni tal-konsumatur tiġi indirizzata wkoll billi jiġu applikati ċerti miżuri ta’ trasparenza u salvagwardja lis-servizzi tar-roaming ipprovduti barra l-Unjoni. Dawk il-miżuri jiffaċilitaw il-kompetizzjoni u jtejbu l-funzjonament tas-suq intern.

(91)

Jekk l-operatur tan-netwerk miżjur fil-pajjiż miżjur barra l-Unjoni ma jippermettix lill-fornitur tar-roaming jimmoniterja l-użu tal-konsumaturi fuq bażi ta’ ħin reali, il-fornitur tar-roaming ma għandux ikun obbligat li jipprovdi l-limiti finanzjarji jew tal-volum massimi biex jiġu salvagwardjati l-konsumaturi.

(92)

L-awtoritajiet regolatorji nazzjonali li jkunu responsabbli għat-twettiq tal-kompiti skont il-qafas regolatorju għall-komunikazzjoni elettronika tal-2002 għandu jkollhom is-setgħat meħtieġa sabiex jissorveljaw u jinfurzaw l-obbligi taħt dan ir-Regolament fit-territorju tagħhom. Għandhom ukoll jimmonitorjaw żviluppi fl-ipprezzar tas-servizzi bil-vuċi u ta’ data għall-konsumaturi tar-roaming fi ħdan l-Unjoni, inklużi, fejn xieraq, l-ispejjeż speċifiċi marbuta mat-telefonati roaming li saru u li ġew riċevuti fir-reġjuni l-aktar periferiċi tal-Unjoni u l-ħtieġa li jiġi żgurat li dawn l-ispejjeż jistgħu jiġu rkuprati b'mod adegwat fis-suq bl-ingrossa, u li ma jsirx użu ta’ tekniki tad-direzzjoni tat-traffiku b'mod li jillimita l-għażla bi ħsara għall-konsumaturi. Għandhom jiżguraw ukoll li informazzjoni aġġornata dwar l-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament tkun disponibbli għall-partijiet interessati u jippubblikaw ir-riżultati ta’ monitoraġġ bħal dan kull sitt xhur. Għandha tiġi pprovduta informazzjoni separata dwar il-konsumaturi korporattivi, dawk li jħallsu wara u dawk li jħallsu minn qabel.

(93)

Ir-roaming fil-pajjiż fir-reġjuni l-aktar periferiċi tal-Unjoni fejn liċenzji għat-telefonija mobbli jkunu distinti minn dawk maħruġa fir-rigward tal-bqija tat-territorju nazzjonali jistgħu jibbenefikaw minn tnaqqis fir-rati ekwivalenti għal dak prattikat fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming. L-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament ma għandhiex twassal għal prezzijiet inqas favorevoli għal konsumaturi li jużaw servizzi ta’ roaming fil-pajjiż meta mqabbla ma’ konsumaturi li jużaw servizzi ta’ roaming fl-Unjoni kollha. Għal dan il-għan, l-awtoritajiet nazzjonali jistgħu jieħdu miżuri addizzjonali konsistenti mal-liġi tal-Unjoni.

(94)

Meta jiġu stabbiliti r-regoli dwar il-penali applikabbli għal ksur ta’ dan ir-Regolament, l-Istati Membri għandhom, fost l-oħrajn, jieħdu kont tal-possibbiltà li l-fornituri tar-roaming jikkumpensaw lill-konsumaturi għal kull dewmien jew ostaklu għall-bidla għal fornitur tar-roaming alternattiv, f'konformità mal-liġi nazzjonali tagħhom.

(95)

Ladarba l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li jiġi stabbilit approċċ komuni li jiżgura li l-utenti tan-netwerks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli meta jivvjaġġaw fl-Unjoni ma jħallsux prezzijiet eċċessivi għas-servizzi tar-roaming fl-Unjoni kollha, sabiex b'hekk jintlaħaq livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur billi tissaħħaħ il-kompetizzjoni bejn il-fornituri tar-roaming, ma jistgħux jinkisbu suffiċjentement mill-Istati Membri b'mod sikur, armonizzat u f'waqtu u jistgħu għalhekk jintlaħqu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri, skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li hu meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(96)

L-obbligi regolatorji dwar it-tariffi bl-ingrossa għal servizzi tar-roaming ta’ telefonati bil-vuċi, ta’ SMS u data għandhom jinżammu sa mal-miżuri strutturali jkunu saru effettivi u l-kompetizzjoni fis-swieq bl-ingrossa tkun żviluppat biżżejjed. Barra minn hekk, ix-xejriet tas-suq attwalment juru li s-servizzi tad-data progressivament ser isiru s-segment l-aktar rilevanti tas-servizzi mobbli, u s-servizzi tar-roaming tad-data bl-ingrossa attwalment juru l-ogħla livell ta’ dinamiżmu, fejn il-prezzijiet huma b'mod raġonevoli taħt ir-rati regolati attwali.

(97)

Limiti ta’ salvagwardja bl-imnut għandhom jiġu ffissati f'livelli għoljin b'mod suffiċjenti li ma jgħawġux il-benefiċċji kompetittivi potenzjali ta’ miżuri strutturali u jistgħu jitneħħew kompletament ladarba dawk il-miżuri strutturali jsiru effettivi u jkunu ppermettew l-iżvilupp ta’ suq intern ġenwin. Għalhekk, il-limiti ta’ salvagwardja bl-imnut għandhom jonqsu u sussegwentement jiskadu.

(98)

Il-Kummissjoni għandha tirrevedi l-effettività ta’ dan ir-Regolament fid-dawl tal-objettivi tiegħu u l-kontribut għall-implimentazzjoni tal-qafas regolatorju tal-2002 għall-komunikazzjoni elettronika u l-iffunzjonar tajjeb tas-suq intern. F'dan il-kuntest, il-Kummissjoni għandha tikkunsidra l-impatt fuq il-pożizzjoni kompetittiva tal-fornituri tal-komunikazzjoni mobbli ta’ daqsijiet differenti u minn inħawi differenti tal-Unjoni, l-iżviluppi, ix-xejriet u t-trasparenza fit-tariffi bl-imnut u bl-ingrossa, ir-relazzjoni tagħhom mal-ispejjeż innifishom, il-punt sa fejn il-preżunzjonijiet li saru fil-valutazzjoni tal-impatt li akkumpanjat dan ir-Regolament ikunu ġew ikkonfermati, l-ispejjeż għall-konformità u l-impatt fuq l-investimenti. Fid-dawl tal-iżviluppi teknoloġiċi, il-Kummissjoni għandha tikkunsidra wkoll id-disponibbiltà u l-kwalità tas-servizzi li huma alternattiva għar-roaming (bħall-aċċess permezz tal-Wi-Fi).

(99)

L-obbligi regolatorji dwar tariffi bl-ingrossa u bl-imnut għal servizzi ta’ roaming ta’ telefonati bil-vuċi, SMS u data għandhom jinżammu biex jissalvagwardjaw il-konsumaturi sakemm ma tkunx żviluppat għalkollox il-kompetizzjoni fil-livelli tal-imnut jew tal-ingrossa. Għal dan il-għan, il-Kummissjoni għandha, sat-30 ta’ Ġunju 2016, tivvaluta jekk l-objettivi ta’ dan ir-Regolament ikunux inkisbu, inkluż jekk ikunux ġew implimentati kompletament il-miżuri strutturali u jekk tkunx żviluppat biżżejjed il-kompetizzjoni fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming. Jekk il-Kummissjoni tikkonkludi li l-kompetizzjoni ma tkunx żviluppat biżżejjed, il-Kummissjoni għandha tagħmel proposti xierqa lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex tiżgura li l-konsumaturi jkollhom salvagwardji adegwati mill-2017.

(100)

Wara r-reviżjoni msemmija hawn fuq, u sabiex jiġi żgurat il-monitoraġġ kontinwu tas-servizzi tar-roaming fl-Unjoni, il-Kummissjoni għandha kull sentejn tħejji rapport għall-Parlament Ewropew u l-Kunsill, li jkun jinkludi sommarju ġenerali tal-aktar xejriet reċenti fis-servizzi tar-roaming u valutazzjoni intermedja tal-progress lejn il-ksib tal-objettivi ta’ dan ir-Regolament u tal-għażliet alternattivi possibbli biex jinkisbu dawn l-objettivi,

(a)

“fornitur tar-roaming” tfisser impriża li tipprovdi lil klijent tar-roaming b'servizzi tar-roaming bl-imnut regolati;

(b)

“fornitur domestiku” tfisser impriża li tipprovdi lil klijent tar-roaming b'servizzi domestiċi ta’ komunikazzjoni mobbli;

(c)

“fornitur alternattiv tar-roaming”' tfisser fornitur tar-roaming differenti mill-fornitur domestiku;

(d)

“netwerk domestiku” tfisser netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni mobbli li jinsab fi Stat Membru u li jintuża minn fornitur tar-roaming għall-provvista ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut regolati lil klijent roaming;

(e)

“netwerk miżjur” tfisser netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni mobbli terrestri li jinsab fi Stat Membru li mhuwiex dak tal-fornitur domestiku tal-kliejnt roaming u li jippermetti klijent roaming li jagħmel jew jirċievi telefonati, li jibgħat jew jirċievi messaġġi SMS, jew li juża pakkett ta’ komunikazzjoni ta’ data trażmessa, permezz ta’ arranġamenti mal-operatur tan-netwerk domestiku;

(f)

“roaming madwar l-Unjoni” tfisser l-użu ta'apparat ċellulari minn klijent tar-roaming sabiex jagħmel jew jirċievi telefonati fl-Unjoni, sabiex jibgħat jew jirċievi messaġġi SMS fl-Unjoni, jew juża komunikazzjoni ta’ pakkett ta’ data trażmessa, meta jkun fi Stat Membru li mhuwiex dak li fih jinsab in-netwerk tal-fornitur domestiku, permezz ta’ arranġamenti bejn l-operatur tan-netwerk domestiku u l-operatur tan-netwerk miżjur;

(g)

“klijent roaming” tfisser klijent ta’ fornitur tar-roaming ta’ servizzi ta’ roaming regolati, permezz ta’ netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni mobbli terrestri li jinsab fl-Unjoni, li l-kuntratt jew l-arranġament tiegħu ma’ dak il-fornitur tar-roaming tiegħu jippermetti roaming fl-Unjoni kollha;

(h)

“telefonata roaming regolata” tfisser telefonata bil-vuċi permezz tat-telefonija mobbli magħmula minn klijent roaming, li toriġina fuq netwerk miżjur u li tispiċċa fuq netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni fi ħdan l-Unjoni jew riċevuta minn klijent roaming, li toriġina f'netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni fi ħdan l-Unjoni u tispiċċa f'netwerk miżjur;

(i)

“Tariffa Ewro-vuċi” tfisser kwalunkwe tariffa li ma teċċedix it-tariffa massima prevista fl-Artikolu 8, li fornitur tar-roaming jista' jimponi għall-provvista ta’ telefonati roaming regolati skont dak l-Artikolu;

(j)

“messaġġ SMS” huwa messaġġ b'test ta’ Servizz ta’ Messaġġ Qasir (Short Message Service), prinċipalment magħmul minn karattri alfabetiċi u/jew numeriċi, li jista' jintbagħat bejn numri ta’ mobile u/jew fissi assenjati skont pjan nazzjonali ta’ numerar;

(k)

“messaġġ SMS roaming regolat” tfisser messaġġ SMS mibgħut minn klijent roaming, li joriġina fuq netwerk miżjur u li jispiċċa fuq netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni fi ħdan l-Unjoni jew riċevut minn klijent roaming, li joriġina fuq netwerk pubbliku ta’ komunikazzjoni fi ħdan l-Unjoni u jispiċċa fuq netwerk miżjur;

(l)

“tariffa Ewro-SMS” tfisser kwalunkwe tariffa li ma taqbiżx it-tariffa massima, prevista fl-Artikolu 10, li fornitur tar-roaming jista' jimponi għall-forniment ta’ messaġġi SMS roaming regolati skont dak l-Artikolu;

(m)

“servizz regolat ta’ roaming ta’ data” tfisser servizz roaming li jippermetti l-użu ta’ pakkett ta’ komunikazzjoni ta’ data trażmessa minn klijenti roaming permezz tal-apparat mobbli tagħhom waqt li jkunu ikkonnettjati ma’ netwerk miżjur. Servizz regolat ta’ roaming ta’ data ma jinkludix it-trażmissjoni jew ir-riċeviment ta’ telefonati roaming jew messaġġi SMS regolati, iżda jinkludi t-trażmissjoni u r-riċeviment ta’ messaġġi MMS;

(n)

“Tariffa Ewro-data” tfisser kwalunkwe tariffa li ma taqbiżx it-tariffa massima, prevista fl-Artikolu 13, li fornitur tar-roaming jista' jitlob għall-forniment ta’ servizzi regolati tar-roaming tad-data skont dak l-Artikolu;

(o)

“aċċess għal roaming bl-ingrossa” tfisser ta’ aċċess dirett għal roaming bl-ingrossa jew aċċess għal bejgħ mill-ġdid ta’ roaming bl-ingrossa;

(p)

“aċċess dirett għal roaming bl-ingrossa” tfisser li tiġi pprovduta d-disponibbiltà ta’ faċilitajiet u/jew servizzi minn operatur ta’ netwerk mobbli lil impriża oħra, taħt kondizzjonijiet iddefiniti, sabiex dik l-impriża l-oħra tipprovdi servizzi tar-roaming regolati lil konsumaturi tar-roaming;

(q)

“aċċess għal bejgħ mill-ġdid ta’ roaming bl-ingrossa” tfisser il-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa minn operatur ta’ netwerk mobbli differenti mill-operatur tan-netwerk miżjura lil impriża oħra, sabiex dik l-impriża l-oħra tipprovdi servizzi tar-roaming regolati lil konsumaturi tar-roaming.

(a)

faċilità ta’ użu għall-konsumatur, partikolarment li l-konsumaturi jkunu jistgħu jbiddlu għal fornitur alternattiv ta’ roaming faċilment u malajr filwaqt li jżommu n-numru eżistenti tat-telefown ċellulari tagħhom u filwaqt li jużaw l-istess apparat ċellulari;

(b)

kapaċità li sservi il-kategoriji kollha ta’ domanda tal-konsumatur fuq termini kompetittivi, inkluż użu intensiv tas-servizzi tad-data;

(c)

kapaċità li titrawwem il-kompetizzjoni b'mod effettiv, filwaqt li tiġi kkunsidrata wkoll il-possibbiltà li l-operaturi jisfruttaw l-assi infrastrutturali jew l-arranġamenti kummerċjali tagħhom;

(d)

kosteffettività, filwaqt li jittieħed kont tal-kondiviżjoni tal-ispejjeż bejn il-fornituri domestiċi u l-fornituri alternattivi tar-roaming;

(e)

kapaċità li jitwettqu l-obbligi msemmija fl-Artikolu 4(1) b'mod effiċjenti;

(f)

ikun possibbli livell massimu ta’ interoperabbiltà;

(g)

faċilità ta’ użu, b'mod partikolari fir-rigward tat-trattament tekniku tal-konsumaturi tat-terminal ċellulari meta jibdlu n-netwerks;

(h)

jiġi żgurat li r-roaming minn konsumaturi tal-Unjoni f'pajjiżi terzi jew minnkonsumaturi ta’ pajjiżterz fl-Unjoni ma jiġix imxekkel;

(i)

jiġi żgurat li r-regoli dwar il-protezzjoni tal-privatezza, id-data personali, is-sigurtà u l-integrità tan-netwerks u t-trasparenza meħtieġa mid-Direttiva Kwadru u d-Direttivi Speċifiċi huma rispettati;

(j)

titqies il-promozzjoni mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali tal-abbiltà tal-utenti finali li jaċċessaw u jiddistribwixxu informazzjoni jew iħaddmu applikazzjonijiet u servizzi tal-għażla tagħhom, skont il-punt (g) tal-Artikolu 8(4) tad-Direttiva Kwadru;

(k)

jiġi żgurat li l-fornituri japplikaw kondizzjonijiet ekwivalenti f'ċirkostanzi ekwivalenti.

(a)

telefonati tar-roaming regolati li jagħmel fl-Istat Membru miżjur u lura lejn l-Istat Membru tal-fornitur domestiku tiegħu, kif ukoll għal telefonati tar-roaming regolati li jirċievi; u

(b)

messaġġi SMS roaming regolati li jibgħat waqt li jkun fl-Istat Membru miżjur.

(a)

jekk il-kompetizzjoni tkunx żviluppata biżżejjed sabiex tiġġustifika l-iskadenza tat-tariffi massimi bl-imnut;

(b)

jekk il-kompetizzjoni hux se tkun biżżejjed biex jitneħħew tat-tariffi massimi bl-ingrossa;

(c)

l-iżviluppi u t-tendenzi mistennija tal-futur fit-tariffi bl-ingrossa u bl-imnut għall-forniment lil konsumaturi tar-roaming b'servizzi ta’ vuċi, SMS u komunikazzjoni tad-data, meta mqabbla mat-tariffi għal servizzi ta’ komunikazzjoni mobbli fil-livell domestiku fl-Istati Membri, kemm għall-konsumaturi li jħallsu minn qabel kif ukoll dawk li jħallsu wara separatament, u fil-kwalità u l-ħeffa ta’ dawn is-servizzi;

(d)

id-disponibbiltà u l-kwalità tas-servizzi, inklużi dawk li huma alternattiva għas-servizzi tar-roaming tat-telefonati bil-vuċi, tal-SMS, u tad-data, b'mod partikolari meta wieħed iqis l-iżviluppi teknoloġiċi;

(e)

il-livell sa fejn il-konsumatur ikun ibbenfika permezz tat-tnaqqis reali fil-prezz għas-servizzi tar-roamingu l-varjetà ta’ tariffi u prodotti li huma disponibbli lill-konsumaturi b'tendenzi ta’ telefonati differenti, u d-differenza bejn tariffi tar-roaming u dawk nazzjonali, inkluż id-disponibbiltà ta’ offerti li jipprovdu tariffa waħda għal servizzi nazzjonali u tar-roaming;

(f)

il-grad ta’ kompetizzjoni kemm fis-suq bl-imnut u kemm f'dak bl-ingrossa, b'mod partikolari, is-sitwazzjoni kompetittiva ta’ operaturi iżgħar, indipendenti jew li għadhom kemm bdew, inklużi l-effetti fuq il-kompetizzjoni ta’ ftehimiet kummerċjali u l-grad ta’ interkonnessjoni bejn l-operaturi;

(g)

kemm l-implimentazzjoni tal-miżuri strutturali previsti fl-Artikoli 3 u 4 pproduċiet riżultati fl-iżvilupp tal-kompetizzjoni fis-suq intern għal servizzi tar-roaming sa tali punt li d-differenza bejn it-tariffi tar-roaming u dawk nazzjonali qed toqrob lejn iż-żero;

(h)

kemm il-livell ta’ tariffi massimi bl-ingrossa u bl-imnut pprovda salvagwardji adegwati kontra prezzijiet eċċessivi għall-konsumaturi waqt li ppermetta l-iżvilupp tal-kompetizzjoni fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming.

(a)

li jiġu stabbiliti miżuri tekniċi u strutturali addizzjonali;

(b)

li tiġi modifikata l-miżura strutturali;

(c)

li jiġi estiż it-tul ta’ żmien u possibbilment jiġi rivedut il-livell tat-tariffi bl-imnut massimi previsti fl-Artikoli 8, 10 u 13;

(d)

li jinbidel it-tul ta’ żmien jew possibbilment jiġi rivedut il-livell tat-tariffi bl-ingrossa massimi previsti fl-Artikoli 7, 9 u 12;

(e)

li jiġi introdott kwalunkwe rekwiżit ieħor meħtieġ, inkluż in-nuqqas ta’ differenzi bejn it-tariffi tar-roaming u dawk nazzjonali.