15.5.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 144/169

(1)

Wara korrispondenza informali f'Ottubru 2008, u wara li fis-6 ta' Ottubru l-Parlament Islandiż (l-Althingi) għadda l-Att Nru 125/2008 dwar l-Awtorità għall-Iżborżi tat-Teżor minħabba Ċirkostanzi Mhux tas-Soltu fis-Suq Finanzjarju eċċ. (li minn hawn 'il quddiem ser jissejjaħ l-“Att ta' Emerġenza”), li ta lill-istat Islandiż setgħat li jvarjaw b'mod wiesa' sabiex jintervjenu fis-settur bankarju, fl-10 ta' Ottubru 2008 il-President tal-Awtorità kiteb lill-awtoritajiet tal-Islanda u talab sabiex il-miżuri ta' għajnuna mill-Istat meħuda skont l-Att ta' Emerġenza jiġu notifikati lill-Awtorità. B'mod perjodiku nżammu kuntatt u korrispondenza inkluża b'mod partikolari ittra mibgħuta mill-Awtorità fit-18 ta' Ġunju 2009 li fakkret lill-awtoritajiet tal-Islanda dwar il-ħtieġa li jinnotifikaw kwalunkwe miżura ta' għajnuna mill-Istat, u dwar il-klawżola ta' sospensjoni fl-Artikolu 3 tal-Protokoll 3. Wara iktar korrispondenza u laqgħat, l-għajnuna mill-Istat involuta fir-restawrazzjoni ta' ċerti operazzjonijiet ta' Kaupthing Bank (l-antik) u t-twaqqif u l-kapitalizzazzjoni ta' New Kaupthing Bank (li ngħata l-isem ġdid Arion Bank mill-21 ta' Novembru 2009) ġiet eventwalment notifikata b'mod retrospettiv mill-awtoritajiet tal-Islanda fl-20 ta' Settembru 2010.

(2)

Permezz ta' ittra datata l-15 ta' Diċembru 2010 (2) l-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA (“l-Awtorità”) għarrfet lill-awtoritajiet tal-Islanda li kienet iddeċidiet li tniedi l-proċedura stabbilita fl-Artikolu 1(2) tal-Parti I tal-Protokoll 3 fir-rigward tal-miżuri meħuda mill-Istat tal-Islanda biex jirrestawra ċerti operazzjonijiet ta' Kaupthing Bank hf (l-antik) u jwaqqaf u jikkapitalizza New Kaupthing Bank hf, li issa ngħata l-isem ġdid Arion Bank (id-deċiżjoni ta' ftuħ). (3) L-Awtorità kienet teħtieġ ukoll li fi żmien sitt xhur jiġi ppreżentat pjan dettaljat ta' ristrutturar għal Arion Bank.

(3)

Permezz ta' ittra datata l-24 ta' Marzu 2011 (4), l-Awtorità rċiviet kumment wieħed mill-partijiet interessati, li ngħadda lill-awtoritajiet tal-Islanda fil-25 ta' Mejju 2011. L-awtoritajiet tal-Islanda ma wiġbux għal dan il-kumment.

(4)

Permezz ta' ittra tal-31 ta' Marzu 2011, l-awtoritajiet tal-Islanda ppreżentaw pjan ta' ristrutturar għal Arion Bank. Pjan ta' ristrutturar aġġornat ġie ppreżentat bil-posta elettronika fit-30 ta' April 2012.

(5)

L-Awtorità talbet informazzjoni fir-rigward tal-pjan ta' ristrutturar fil-11 ta' Lulju 2011 u t-13 ta' Frar 2012. It-tweġibiet għat-talbiet ta' informazzjoni ġew riċevuti mill-Awtoritajiet tal-Islanda fis-26 ta' Ottubru 2011, is-16 ta' April 2012, it-30 ta' April 2012, il-21 ta' Mejju 2012 u s-6 ta' Lulju 2012. Il-verżjonijiet finali tal-impenji meħuda mill-awtoritajiet tal-Islanda u Arion Bank ġew ippreżentati fit-3 ta' Lulju 2012. (5)

(6)

Barra minn hekk, ir-rappreżentanti tal-Awtorità ltaqgħu mal-awtoritajiet tal-Islanda u r-rappreżentanti ta' Arion Bank fis-7 ta' Ġunju 2011 u s-27-28 ta' Frar 2012.

(7)

L-Awtorità ser tiddeskrivi f'din it-taqsima dawk l-avvenimenti, il-fatti u l-iżviluppi ekonomiċi, politiċi u regolatorji relatati mal-falliment u r-rikostruzzjoni tas-sistema finanzjarja tal-Islanda minn Ottubru 2008 sal-lum li jidhru neċessarji sabiex jiġi stabbilit il-kuntest li fih titwettaq il-valutazzjoni tal-miżuri ta' għajnuna għad-dispożizzjoni. Qabel tagħmel dan, ser tfakkar b'mod kronoloġiku l-kriżi ta' Kaupthing Bank.

(8)

F'Settembru 2008 għadd ta' istituzzjonijiet finanzjarji ewlenin minn madwar id-dinja bdew jesperjenzaw diffikultajiet serji. Fil-qilla tat-turbolenza fis-swieq finanzjarji ta' madwar id-dinja, l-ikbar tliet banek kummerċjali tal-Islanda, li kienu raw tkabbir straordinarju tul is-snin ta' qabel, iltaqgħu ma' diffikultajiet fir-rifinanzjament tad-dejn b'terminu qasir tagħhom u esperjenzaw assalt bankarju. Id-ditta Lehman Brothers iddikjarat stat ta' protezzjoni għall-falliment fil-15 ta' Settembru, u dakinhar stess ħabbret li Bank of America kellu jakkwista Merrill Lynch. Fl-istess ħin, wieħed mill-ikbar banek tar-Renju Unit, HBOS, kellu jiġi akkwiżit minn Lloyds TSB.

(9)

Il-problemi fis-settur finanzjarju tal-Islanda nkixfu b'mod iktar ċar fid-29 ta' Settembru 2008, meta l-Gvern tal-Islanda ħabbar li laħaq ftehim ma' Glitnir Bank li bih kien ser jinjetta 600 miljun Euro ekwità fil-bank għal 75 % tal-parteċipazzjonijiet azzjonarji tiegħu. Madankollu, l-akkwiżizzjoni ppjanata mill-Gvern ta' Glitnir Bank naqset milli sserraħ ras is-swieq u b'hekk twarrbet. Il-prezzijiet tal-ishma tat-tliet banek kummerċjali ġġarrfu u l-klassifikazzjonijiet tal-kreditu ġew deklassati.

(10)

Il-prelevamenti ta' depożiti minn fergħat mhux domestiċi ta' Landsbanki u Kaupthing żdiedu b'mod drammatiku u anki l-fergħat domestiċi raw prelevamenti enormi ta' flus. Fl-ewwel tmiem il-ġimgħa ta' Ottubru deher biċ-ċar li bank ieħor fost it-tliet banek il-kbar, Landsbanki, kien f'diffikultà qawwija. Glitnir Bank u Landsbanki ġew akkwiżiti mill-FME fis-7 ta' Ottubru 2008. Għal ċertu żmien kien hemm it-tama li Kaupthing Bank seta' jevita l-istess destin u fis-6 ta' Ottubru 2008, is-CBI ta b'self 500 miljun Euro lil Kaupthing b'kollateral f'sussidjarja Daniża ta' Kaupthing, FIH Erhvervsbanken. Madankollu, normalment il-ftehimiet ta' self u t-titoli ta' dejn ta' Kaupthing Bank kien fihom klawżola li tiddikjara li f'każ ta' inadempjenza ta' waħda mis-sussidjarji l-kbar tal-bank, dan ikun jikkostitwixxi inadempjenza minn Kaupthing Bank li tista' twassal sabiex ikollu jitħallas is-self mogħti lill-bank. Fit-8 ta' Ottubru 2008, l-awtoritajiet tar-Renju Unit qiegħdu lis-sussidjarja ta' Kaupthing fl-Ingilterra, Kaupthing Singer & Friedlander (KSF), taħt ċessazzjoni tal-ħlasijiet. L-għada, FME ħadet kontroll tal-bank billi użat is-setgħat mogħtija lilha mill-Att ta' Emerġenza.

(11)

Fin-notifika tagħhom tal-għajnuna mogħtija lil Arion Bank, l-awtoritajiet tal-Islanda spjegaw li r-raġunijiet għall-falliment tas-settur bankarju tal-Islanda u l-ħtieġa li jintervjenu kienu stabbiliti f'dettall notevoli f'rapport imħejji minn Kummissjoni Speċjali ta' Investigazzjoni (“SIC”) imwaqqfa mill-Parlament tal-Islanda (6), li l-mandat tagħha kienet li tinvestiga u tanalizza l-proċessi li wasslu għall-falliment tat-tliet banek ewlenin. Hawn taħt, l-Awtorità tiġbor fil-qosor il-konklużjonijiet tal-Kummissjoni dwar il-kawżi tal-falliment li huma l-iktar relevanti għall-għajbien ta' Kaupthing Bank. L-informazzjoni hija meħuda mill-Kapitoli 2 (Sommarju Eżekuttiv) u 21 (Kawżi tal-Falliment tal-Banek tal-Islanda — Responsabilità, Żbalji u Negliġenza) tar-rapport tal-SIC.

(12)

Eventwalment, it-tnaqqis globali fil-likwidità fis-swieq finanzjarji li beda fl-2007 wassal għall-falliment tat-tliet banek ewlenin tal-Islanda, li l-operazzjonijiet kummerċjali tagħhom kienu saru dejjem iktar dipendenti fuq il-ġbir ta' fondi permezz tas-swieq internazzjonali. Madankollu, ir-raġunijiet għall-falliment tal-banek tal-Islanda kienu kumplessi u bil-bosta. L-SIC investigat ir-raġunijiet li wasslu għall-falliment tal-banek ewlenin, u ta' min jinnota li l-maġġornaza tal-konklużjonijiet kienu japplikaw għat-tliet banek kollha kemm huma u ħafna minnhom għandhom x'jaqsmu ma' xulxin. Ir-raġunijiet għall-falliment relatat mal-attivitajiet tal-banek huma miġbura fil-qasir hawn taħt.

(13)

L-SIC ikkonkludiet li fis-snin ta' qabel il-falliment, il-banek kienu espandew il-karti bilanċjali u l-portafolli tas-self tagħhom lil hinn mill-kapaċità operazzjonali u maniġerjali tagħhom. L-assi totali tat-tliet banek kienu żdiedu ferm minn 1,4 triljun ISK (7) fl-2003 għal 14,4 triljun ISK fi tmiem it-tieni trimestru tal-2008. B'mod partikolari, sehem kbir tat-tkabbir tat-tliet banek kien fis-self lill-partijiet terzi, li żdied b'mod sostanzjali tul l-2007 (8), l-iktar wara li bdiet il-kriżi internazzjonali tal-likwidità. Dan wassal sabiex l-SIC tikkonkludi li ħafna minn din iż-żieda fis-self kienet ġejja minn self lill-impriżi li ċċaħħdu minn kreditu minn banek oħrajn. Ir-rapport ikkonkluda wkoll li bbankjar tal-investimenti li b'mod inerenti huwa iktar riskjuż kien sar karatteristika dejjem iktar popolari fost l-attivitajiet tal-banek u t-tkabbir tas-sehem tiegħu għall-problemi.

(14)

Ħafna mit-tkabbir tal-banek tħaffef bl-aċċess għal swieq finanzjarji internazzjonali, li jikkapitalizzaw fuq klassifikazzjonijiet tal-kreditu tajbin u aċċess għas-swieq Ewropej permezz tal-Ftehim ŻEE. Fl-2005, il-banek tal-Islanda ħadu b'self 14-il biljun ewro fi swieq barranin tat-titoli ta' dejn b'termini relattivament favorevoli. Meta l-aċċess għas-swieq Ewropej tat-titoli ta' dejn sar iktar limitat, il-banek iffinanzjaw l-attivitajiet tagħhom mis-swieq tal-Istati Uniti, bit-titoli ta' dejn Islandiżi aggregati f'obbligi ta' dejn kollateralizzat. Fil-perjodu ta' qabel il-falliment, il-banek saru dejjem iktar dipendenti fuq it-teħid b'self b'terminu qasir, li wassal għal riskji ta' rifinanzjament kbar u, skont l-SIC, prevedibbli.

(15)

Fil-każ ta' kull bank Islandiż kbir, is-sidien ewlenin kienu fost l-ikbar debituri (9). L-SIC kienet tal-fehma li ċerti azzjonisti kellhom aċċess anormalment faċli biex jieħdu self mill-banek fil-kapaċità tagħhom bħala sidien. L-ikbar azzjonist f'Kaupthing Bank kien Exista hf., bi ftit iktar minn 20 % sehem fil-bank. Exista kien ukoll wieħed mill-ikbar debituri tal-bank. Matul il-perjodu bejn l-2005 u l-2008, l-għoti b'self totali ta' Kaupthing lil Exista u partijiet relatati (10) żdied b'mod konsistenti minn 400-500 miljun ewro għal 1 400-1 700 miljun ewro u matul l-2007 u l-2008 dan l-għoti b'self kien kważi jilħaq il-bażi kapitali tal-bank. Din iż-żieda fl-għoti b'self lill-azzjonisti ewlenin seħħet minkejja l-fatt li Kaupthing kien beda jaffaċċja problemi fil-likwidità u r-rifinanzjament. Is-self lill-partijiet relatati spiss ingħata wkoll lill-partijiet terzi mingħajr ebda kollateral speċifiku (11). Il-Fond tas-Suq Monetarju ta' Kaupthing kien l-ikbar fond tal-Kaupthing Bank Asset Management Company u fl-2007 il-fond investa bis-saħħa f'bonds maħruġin minn Exista. Fi tmiem is-sena, kien proprjetarju ta' titoli li jammontaw għal madwar 14-il biljun ISK. Dan kien jirrappreżenta madwar 20 % tal-assi totali tal-fond f'dak iż-żmien. Robert Tchenguiz kien proprjetarju ta' ishma f'Kaupthing Bank u Exista u kien parteċipi wkoll fil-bord ta' Exista. Irċieva wkoll faċilitajiet ta' self kbar minn Kaupthing Bank fl-Islanda, Kaupthing Bank Lussemburgu u Kaupthing Singer & Friedlander (KSF). B'kollox, il-faċilitajiet ta' self li Robert Tchenguiz u l-partijiet relatati kienu rċivew mill-kumpanija azzjonarja ta' Kaupthing Bank sal-falliment tal-bank ammontaw għal madwar 2 biljun ewro (12).

(16)

Relatata mal-kwistjoni tal-iskopertura mhux tas-soltu għal azzjonisti kbar kienet il-konklużjoni tal-SIC li l-portafolli tal-assi tal-banek ma kinux mifruxin biżżejjed. L-SIC kienet tal-fehma li r-regoli Ewropej fuq skopertura kbira kienu interpretati b'mod limitat, b'mod partikolari fil-każ tal-azzjonisti, u li l-banek ippruvaw jaħarbu r-regoli.

(17)

Għad li l-proporzjon tal-kapital ta' Kaupthing u taż-żewġ banek il-kbar l-oħrajn tal-Islanda dejjem kien rapportat bħala ftit ogħla mill-minimu statutorju, l-SIC ikkonkludiet li l-proporzjonijiet tal-kapital ma kinux jirriflettu bi preċiżjoni s-saħħa finanzjarja tal-banek. Dan kien dovut għall-iskopertura tar-riskju tal-ishma tal-banek stess permezz ta' kollaterali primarji u kuntratti bil-quddiem fuq l-ishma. Il-kapital tal-ishma ffinanzjat mill-kumpanija nfushom, imsejjaħ mill-SIC bħala “ekwità dgħajfa” (13), kien jirrappreżenta iktar minn 25 % tal-bażijiet kapitali tal-banek (jew iktar minn 50 % meta vvalutat fl-isfond tal-komponent ċentrali tal-kapital, jiġifieri l-ekwità tal-azzjonisti nieqes l-assi intanġibbli). Minbarra dan, kien hemm problemi kkaġunati mir-riskju li l-banek kienu skoperti għalihom bil-parteċipazzjoni fl-ishma ta' xulxin. Sa nofs l-2008, il-finanzjament dirett mill-banek tal-ishma tagħhom stess, kif ukoll il-kontrofinanzjament tal-ishma taż-żewġ banek l-oħrajn, ammonta għal bejn wieħed u ieħor 400 biljun ISK, madwar 70 % tal-komponent ċentrali tal-kapital. L-SIC kienet tal-fehma li l-finanzjament tal-ekwità tal-azzjonisti bit-teħid b'self mis-sistema nfisha tant kien għoli li kienet mhedda l-istabbiltà tas-sistema. Il-banek kellhom ammont sostanzjali ta' ishma tagħhom stess bħala kollateral għall-għoti b'self tagħhom u għaldaqstant, hekk kif tqaċċtu l-prezzijiet tal-ishma naqset il-kwalità tal-portafolli tas-self tagħhom. Dan affettwa l-prestazzjoni tal-banek u kompla jixħet iktar pressjoni fuq il-prezzijiet tal-ishma tagħhom; bħala tweġiba għal dan (l-SIC assumiet mill-informazzjoni fil-pussess tagħha), il-banek ippruvaw joħolqu domanda anormali b'mod artifiċjali għall-ishma tagħhom stess.

(18)

Fl-2001, il-karti bilanċjali tat-tliet banek ewlenin (flimkien) ammontaw għal ftit iktar minn sena tal-prodott domestiku gross (PDG) tal-Islanda. Sa tmiem l-2007, il-banek kienu saru internazzjonali u kellhom assi li jiswew daqs disa' darbiet il-PDG tal-Islanda. Ir-rapport tal-SIC josserva li sal-2006, l-osservaturi kkumentaw li s-sistema bankarja kienet qatgħat sew il-kapaċità tas-CBI u kellhom dubji dwar jekk dan setax jissodisfa r-rwol ta' mutwanti tal-aħħar istanza. Sa tmiem l-2007, id-djun b'terminu qasir tal-Islanda (imġarrba l-iktar minħabba l-finanzjament tal-banek) kienu 15-il darba ikbar mir-riżervi tal-kambju, u d-depożiti barranin fit-tliet banek kienu wkoll 8 darbiet ikbar mir-riżervi tal-kambju. Il-Fond ta' Garanzija għad-Depożituri u l-Investituri kellu riżorsi minimi meta mqabbel mad-depożiti tal-bank li kellu jiggarantixxi. Dawn il-fatturi, ikkonkludiet l-SIC, rendew l-Islanda suxxettibbli għal assalt bankarju.

(19)

L-SIC ikkonkludiet li l-korpi ta' sorveljanza fl-Islanda ma kellhomx il-kredibilità meħtieġa fin-nuqqas ta' mutwanti tal-aħħar istanza b'riżorsi biżżejjed. Ir-rapport jikkonkludi li l-FME u s-CBI kienu neqsin mill-kompetenza u l-esperjenza biex jirregolaw il-banek fi żminijiet ekonomiċi ibsin, iżda li setgħu ħadu azzjoni biex inaqqsu l-livell ta' riskju li l-banek kienu qed iġarrbu. Pereżempju, l-FME ma kibritx bl-istess proporzjon bħall-banek u l-prattiki tar-regolatur ma żammewx il-pass mal-iżviluppi mgħaġġla fl-operazzjonijiet tal-banek. Ir-rapport jikkritika wkoll lill-Gvern, b'konklużjoni li l-awtoritajiet misshom ħadu azzjoni biex inaqqsu l-impatt potenzjali tal-banek fuq l-ekonomija billi naqqsulhom id-daqs jew jeħtieġu li wieħed mill-banek jew iktar jieħdu l-kwartieri ġenerali tagħhom barra l-pajjiż (14).

(20)

Ir-rapport tal-SIC jirreferi għall-avvenimenti li jikkonċernaw l-ekonomija sħiħa li wkoll ħallew impatt fuq it-tkabbir mgħaġġel tal-banek u taw is-sehem tagħhom għall-iżbilanċ fid-daqs u l-influwenza bejn is-settur tas-servizzi finanzjarji u l-bqija tal-ekonomija. Ir-rapport ikkonkluda li l-politiki tal-gvern (b'mod partikolari l-politika fiskali) wisq probabbli taw is-sehem tagħhom għall-espansjoni eċċessiva u l-iżbilanċ u li l-politika monetarja tas-CBI ma kinitx restrittiva biżżejjed. Ir-rapport jirreferi wkoll għat-tnaqqis tar-regoli stretti għall-għoti b'self tal-Fond ta' Finanzjament tal-Islanda għad-Djar bħala “wieħed mill-ikbar żbalji fit-tmexxija monetarja u fiskali li saru fil-perjodu li wassal għall-falliment tal-banek” (15). Ir-rapport ikkritika wkoll il-faċilità li biha l-banek setgħu jieħdu b'self mis-CIB, bl-istokk tas-self kollaterali b'terminu qasir tas-CBI li żdied minn 30 biljun ISK fil-ħarifa tal-2005 għal 500 biljiun ISK sal-bidu ta' Ottubru tal-2008.

(21)

Ir-rapport josserva li fl-2006, il-valur tal-króna tal-Islanda tant kien għoli li ma kienx sostenibbli, id-defiċit tal-kont kurrenti tal-Islanda kien jaqbeż is-16 % tal-PDG, u l-obbligazzjonijiet f'muniti barranin nieqes l-assi kienu jammontaw għal kważi l-PDG annwali totali. Il-prerekwiżiti għall-kriżi finanzjarji kienu fis-seħħ. Sa tmiem l-2007, il-valur tal-króna beda jiġi deprezzat u l-firxiet ta' swap ta' inadempjenza ta' kreditu (CDS) fl-Islanda u l-banek żdiedu b'mod esponenzjali.

(22)

Wara li f'Ottubru tal-2008 fallew l-ikbar tliet banek kummerċjali (inkluż Kaupthing) l-awtoritajiet tal-Islanda ħabbtu wiċċhom ma' sfida li qatt ma raw qabel, dik li jissalvagwardjaw l-operazzjonijiet bankarji ssoktati fl-Islanda (16). Il-politika segwita mill-Gvern Islandiż hija stabbilita primarjament fl-Att ta' Emerġenza (17) adottat mill-Parlament tal-Islanda fis-6 ta' Ottubru 2008. Il-liġi tagħti setgħat straordinarji lill-FME sabiex tieħu kontroll fuq impriżi finanzjarji u ċċedi l-assi u l-obbligazzjonijiet tagħhom kif ikun il-bżonn. Il-Ministru tal-Finanzi ġie awtorizzat sabiex joħroġ fondi f'isem it-Teżor bil-għan li jitwaqqfu impriżi finanzjarji ġodda. Barra minn hekk, fil-proċedimenti ta' falliment tal-impriżi finanzjarji, id-depożiti jingħataw prijorità fuq talbiet oħrajn. Il-Gvern iddikjara li d-depożiti fil-banek kummerċjali u tat-tfaddil lokali u l-fergħat tagħhom fl-Islanda kienu protetti bis-sħiħ.

(23)

Għall-ewwel, il-prijoritajiet tal-politiki ffokaw fuq li jiggarantixxu t-tħaddim bażiku tas-sistemi ta' pagament, saldu u bankarji lokali. Fl-ewwel ġimgħat wara t-tiġrif tal-banek, il-Gvern tal-Islanda ħejja wkoll programm ekonomiku f'kollaborazzjoni mal-Fond Monetarju Internazzjonali (“FMI”), u dan wassal sabiex fl-20 ta' Novembru 2008 tiġi approvata t-talba tal-Islanda għall-arranġament ta' riżerva ta' sentejn mill-Fond, li inkluda self ta' 2,1 biljun dollaru Amerikan mill-FMI bil-għan li jsaħħaħ ir-riżervi tal-muniti tal-Islanda. Self ieħor li jasal sa 3 biljun dollaru Amerikan ġie ggarantit minn pajjiżi Nordiċi oħrajn kif ukoll ċerti msieħba kummerċjali oħrajn. Mis-self tal-FMI, 827 miljun dollaru Amerikan tqiegħdu għad-dispożizzjoni minnufih, filwaqt li l-ammont li kien fadal inħareġ fi tmien ħlasijiet parzjali ndaqs, soġġetti għal analiżi trimestrali tal-programm.

(24)

Il-Programm tal-FMI kien programm ta' stabbilizzazzjoni fuq bażi wiesgħa li ffoka fuq tliet għanijiet ewlenin. L-ewwel nett, li jistabbilixxi u jġib lura l-kunfidenza fil-króna sabiex jiġi limitat l-impatt negattiv tal-kriżi fuq l-ekonomija. Il-miżuri inkludew l-introduzzjoni ta' kontrolli fuq il-kapital bil-għan li titwaqqaf il-ħarba tal-kapital. It-tieni, il-programm inkluda strateġija komprensiva ta' ristrutturar tal-banek, bil-għan aħħari li terġa' tinbena sistema finanzjarja vijabbli fl-Islanda kif ukoll li jiġu salvagwardjati r-relazzjonijiet finanzjarji internazzjonali tal-pajjiż. Fost l-għanijiet sussidjarji kien hemm l-iżgurar ta' valutazzjoni ġusta tal-assi tal-banek, il-massimizzazzjoni tal-irkupru tal-assi u t-tisħiħ tal-prattiki ta' sorveljanza. It-tielet, il-programm kellu l-għan li jiżgura finanzi pubbliċi sostenibbli, billi jillimita s-soċjalizzazzjoni tat-telf fil-banek falluti u l-implimentazzjoni ta' programm ta' konsolidazzjoni fiskali b'terminu medju.

(25)

L-awtoritajiet tal-Islanda saħqu li minħabba ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali marbutin mad-daqs kbir tas-sistema bankarja fir-rigward tal-kapaċità finanzjaraj tat-Teżor, l-għażliet tal-politiki għad-dispożizzjoni tal-awtoritajiet kienu limitati. Għalhekk, is-soluzzjonijiet li ntużaw kienu f'ħafna aspetti differenti mill-miżuri meħuda mill-gvernijiet ta' pajjiżi oħrajn li affaċċjaw theddidiet għall-istabbiltà finanzjarja.

(26)

Fuq il-bażi tal-Att ta' Emerġenza, it-tliet banek kummerċjali l-kbar, Glitnir Bank, Landsbanki Íslands u Kaupthing Bank, inqasmu f'banek “qodma” u “ġodda”. Il-Ministru tal-Finanzi waqqaf tliet kumpaniji b'responsabbiltà limitata biex jieħdu f'idejhom l-operazzjonijiet domestiċi tal-banek il-qodma u ħatarhom bħala bords tad-diretturi. L-FME ħadet f'idejha l-kontroll tal-banek il-qodma, allokat essenzjalment l-assi u l-obbligazzjonijiet (depożiti) domestiċi tagħhom lill-banek il-ġodda li komplew bl-operazzjonijiet bankarji fl-Islanda, filwaqt li l-banek il-qodma tqiegħdu taħt superviżjoni tal-kumitati ta' riżoluzzjoni rispettivi tagħhom. (18) L-assi u l-obbligazzjonijiet barranin kienu mqiegħda l-iktar fil-banek il-qodma, li iktar tard ġew sottomessi għal proċeduri ta' stralċ u l-għeluq eventwali tal-operazzjonijiet barranin kollha. (19)

(27)

Fil-karti bilanċjali proviżorji tal-ftuħ tat-tliet banek il-ġodda tal-14 ta' Novembru 2008, ġie stmat li l-assi totali kombinati tal-banek jammontaw għal 2886 biljun ISK, b'ekwità li trid tiġi pprovduta mill-Istat ta' 385 biljun ISK. L-ammont totali ta' bonds li għandhom jinħarġu mill-banek il-ġodda favur il-banek il-qodma bħala ħlas għall-valur tal-assi ttrasferiti li jaqbeż l-obbligazzjonijiet ġie stmat għal 1153 biljun ISK. L-FME ħatret lil Deloitte LLP biex twettaq valutazzjonijiet tal-valur tal-assi u l-obbligazzjonijiet ittrasferiti. F'dan il-proċess, deher li l-valutazzjoni indipendenti ma tirriżultax f'valuri fissi tal-assi netti trasferiti iżda valutazzjonijiet fi ħdan ċerti meded. Instab ukoll li l-kredituri tal-banek żiedu n-nuqqas ta' qbil dwar il-proċess ta' valutazzjoni, li huma qiesu bħala nieqes mill-imparzjalità, u lmentaw li ma setgħux iħarsu l-interessi tagħhom. Dawn il-kumplikazzjonijiet wasslu għal bidla ta' politika għas-saldu tal-kontijiet bejn il-banek il-qodma u dawk ġodda, xi ħaġa li timplika li minflok ma jiddependu fuq il-valutazzjonijiet li jsiru minn espert indipendenti, il-partijiet jippruvaw jilħqu ftehimiet permezz ta' negozjati dwar il-valur tal-assi netti trasferiti.

(28)

Deher biċ-ċar li jkun diffiċli għall-partijiet sabiex jaslu għal ftehimiet fuq il-valutazzjonijiet peress li kienu evidentement soġġetti għal bosta suppożizzjonijiet li fuqhom aktarx li l-partijiet ma kinux ser jaqblu. L-istat kellu l-għan li jilħaq ftehimiet fuq evalwazzjonijiet bażi billi jipprovdi pedament sod għall-kapitalizzazzjoni inizjali tal-banek il-ġodda. Il-prestazzjoni tal-prezzijiet tal-assi li jaqbżu l-evalwazzjoni bażi tista' tiġi attribwita għall-kredituri fil-forma ta' bonds kontinġenti jew żidiet fil-valur tal-kapital tal-ishma tal-banek, peress li fin-negozjati deher li l-kumitati ta' riżoluzzjoni ta' Glitnir u Kaupthing u parti l-kbira tal-kredituri tagħhom setgħu jkunu interessati fl-akkwiżizzjoni ta' parteċipazzjonijiet fil-banek il-ġodda, u dan jippermettilhom jibbenefikaw minn żidiet potenzjali fil-valuri tal-assi trasferiti.

(29)

Il-kapitalizzazzjoni sħiħa tat-tliet banek il-ġodda u l-bażi tal-ftehimiet mal-kredituri tal-banek il-qodma tħabbret fl-20 ta' Lulju 2009. Il-Gvern, bħala l-uniku proprjetarju tat-tliet banek il-ġodda, laħaq protokolli ta' ftehim mal-kumitati ta' riżoluzzjoni tal-banek il-qodma fir-rigward ta' kif jinkiseb u jitħallas il-kumpens għat-trasferiment tal-assi netti fil-banek il-ġodda. Fir-rigward ta' tnejn mill-banek il-ġodda, Íslandsbanki u Arion Bank, dan inkluda ftehimiet kundizzjonali sabiex il-banek il-qodma jissottoskrivu għal interessi tal-ekwità tal-maġġoranza fil-banek il-ġodda.

(30)

Fuq il-bażi tal-ftehimiet tentattivi msemmija hawn fuq, il-kumitati ta' riżoluzzjoni tal-banek il-qodma ddeċidew f'Ottubru tal-2009 (Glitnir) u Diċembru tal-2009 (Kaupthing Bank u Landsbanki Islands) sabiex jeżerċitaw l-għażliet innegozjati u jissottoskrivu għall-parteċipazzjoni azzjonarja fil-banek il-ġodda. Fit-18 ta' Diċembru 2009 il-Gvern ħabbar li ġiet konkluża r-rikostruzzjoni tal-banek u li kienu ntlaħqu l-ftehimiet bejn l-awtoritajiet tal-Islanda u l-banek il-ġodda, min-naħa, u l-kumitati ta' riżoluzzjoni ta' Glitnir Bank, Landsbanki Íslands u Kaupthing Bank f'isem il-kredituri, min-naħa l-oħra, fuq saldi dwar l-assi li ġew trasferiti mill-banek il-qodma għall-ġodda, u li l-banek il-ġodda kienu ffinanzjati bis-sħiħ.

(31)

Fil-verità, maż-żmien, il-kontribuzzjoni tat-Teżor għall-ekwità tal-banek il-ġodda tnaqqset b'mod sostanzjali, minn 385 biljun ISK kif oriġinarjament previst għal 135 biljun ISK fil-forma ta' kapital azzjonarju u, fil-każ ta' tnejn mit-tliet banek, Íslandsbanki u Arion Bank, madwar 55 biljun ISK ta' kapital tal-Grad II fil-forma ta' self subordinat jew total ta' 190 biljun ISK. Barra minn hekk, it-Teżor ipprovda lil Íslandsbanki u Arion Bank b'ċerti faċilitajiet tal-likwidità. Il-kapital azzjonarju pprovdut mill-banek il-qodma lill-ġodda ammonta għal total ta' madwar 156 biljun ISK. Għalhekk, il-kapitalizzazzjoni totali tal-banek il-ġodda ammontat għal madwar 346 biljun ISK. B'hekk, minflok ma nżammet sjieda sħiħa tat-tliet banek, il-ftehimiet implikaw li l-parteċipazzjonijiet tal-istat jitnaqqsu għal madwar 5 % fil-każ ta' Íslandsbanki, 13 % fil-każ ta' Arion Bank u 81 % fil-każ ta' Landsbankinn.

(32)

Filwaqt li din l-akkwiżizzjoni ta' tnejn mit-tliet banek mill-kredituri tal-banek il-qodma solviet problemi kbar fil-bini mill-ġdid tas-settur finanzjarju u stabbilixxiet fondazzjoni kapitali iktar soda għall-banek il-ġodda, kien għad hemm bosta dgħjufijiet li kienu jeħtieġu li jiġu indirizzati. Mill-ħarifa tal-2009, il-banek ikkonċentraw ħafna mill-isforzi tagħhom fuq kwistjonijiet interni, id-determinazzjoni tal-istrateġija ġenerali għall-operazzjonijiet tagħhom u b'mod partikolari r-ristrutturazzjoni tal-portafolli tas-self tagħhom, li jirrappreżentaw l-ikbar fattur ta' riskju għall-operazzjonijiet u l-vijabilità fit-tul tagħhom. Il-proċess ta' ristrutturar kien kumpless minħabba bosta fatturi li kkumplikaw, inklużi deċiżjonijiet tal-Qorti Suprema dwar l-illegalità tas-self mogħti fl-ISK iżda indiċizzat ma' muniti barranin. Dwar Arion Bank, f'dak li huwa relevanti għar-ristrutturazzjoni tiegħu, dawn il-kwistjonijiet huma diskussi iktar 'il quddiem.

(33)

Wara l-falliment tas-sistema bankarja f'Ottubru tal-2008 kien hemm taqlib ekonomiku qawwi. Mad-diffikultajiet fis-sistema finanzjarja tal-Islanda żdied in-nuqqas ta' kunfidenza fil-munita tagħha. Il-króna ġarrbet deprezzament qawwi fl-ewwel trimestru tal-2008 u mill-ġdid fil-ħarifa, qabel u wara li fallew it-tliet banek kummerċjali. Minkejja l-kontrolli fuq il-kapital imposti fil-ħarifa tal-2008, il-volatilità tal-muniti kienet prevalenti matul l-2009. (20) Dan l-għawġ irriżulta f'riċessjoni ħarxa fl-ekonomija tal-Islanda, bi tnaqqis ta' 6,8 % fil-PDG fl-2009 u ta' 4 % fl-2010.

(34)

Fost l-implikazzjonijiet tal-kriżi ekonomika kien hemm żieda f'daqqa fil-qgħad minn 1,6 % fl-2008 għal 8 % fl-2009, tlugħ fl-inflazzjoni u tnaqqis fil-pagi reali. Barra minn hekk, kien hemm żieda qawwija fid-dejn korporattiv u tad-djar u fis-sehem ta' self improduttiv fil-portafolli tas-self tal-banek kif ukoll akkwiżizzjoni fuq skala kbira mill-banek il-ġodda ta' negozji f'diffikultà finanzjarja. Fl-istess ħin, il-kost fiskali għoli tar-ristrutturazzjoni tas-sistema bankarja wassal għal żieda qawwija fid-defiċit fiskali u żieda kbira fid-dejn tas-settur pubbliku.

(35)

Id-dejta proviżorja dwar ir-riċessjoni profonda minn Statistics Iceland tindika li fit-tieni nofs tal-2011 ser tinqaleb il-paġna u li għas-sena sħiħa ser ikun hemm tkabbir ta' 3,1 % tal-PDG meta mqabbel mas-sena ta' qabel.

(36)

It-tkabbir ekonomiku fl-2011 kien dovut l-iktar għal żieda fid-domanda domestika, b'mod partikolari żieda ta' 4 % fil-konsum minn djar privati. Dan ġie sostnut minn żidiet fil-pagi u l-benefiċċji soċjali kif ukoll ċerti inizjattivi politiċi meħuda biex jitħaffef il-piż tal-ħlas tad-dejn domestiku, inkluż sussidju temporanju fuq ir-rata tal-imgħax, l-iffriżar tal-ħlasijiet fuq self u r-rimborż bikri ta' tfaddil tal-pensjoni privata. Id-dejta proviżorja għall-2011 tindika wkoll żieda kajmana fl-investimenti, madankollu minn livell partikolarment baxx (21). Il-konsum pubbliku baqa' f'livell baxx tul l-aħħar tliet snin.

(37)

Id-dejta makroekonomika ġenerali taħbi differenzi settorjali iktar importanti. Minbarra l-falliment fis-settur finanzjarju, seħħ tiċkin qawwi fil-kostruzzjoni u ħafna attivitajiet domestiċi oħrajn ta' produzzjoni u servizz. Min-naħa l-oħra, seħħ tkabbir f'ċerti setturi tal-esportazzjoni. Minħabba r-rata tal-kambju baxxa tal-króna u l-prezzijiet relattivament stabbli fil-muniti barranin għall-prodotti marittimi kif ukoll tal-aluminju, id-dħul mill-esportazzjonijiet żdied mal-bidu tal-kriżi ekonomika, anki fir-rigward tat-turiżmu u esportazzjonijiet ta' servizzi oħrajn. Fl-istess ħin, l-importazzjonijiet naqsu sew, u b'hekk bidlu l-bilanċ kummerċjali (22) b'mod temporanju għal aċċess ta' kważi 10 % tal-PDG fl-2010. Madankollu, meta fl-2011 żdiedet id-domanda domestika, l-importazzjonijiet reġgħu żdiedu, u dan wassal għal eċċess kummerċjali ġenerali iżgħar ta' 8,2 % tal-PDG.

(38)

It-tbassir ta' Statistics Iceland għall-2012-2017 jassumi li l-irkupru ekonomiku gradwali ser ikompli bi tkabbir ta' 2,6 % fl-2012. Hija mistennija rata ta' tkabbir simili tul il-perjodu tat-tbassir. Madankollu, dan it-tbassir huwa soġġett għal bosta inċertezzi. L-investimenti industrijali ppjanati fuq skala kbira jistgħu jkomplu jiġu ttardjati. It-termini kummerċjali tal-Islanda jiġu affettwati b'mod negattiv minn riċessjoni mtawla fil-pajjiżi li l-iktar li tinnegozja magħhom, u dan jimplika rata ta' tkabbir iżgħar fl-Islanda. Progress iktar kajman minn dak antiċipat fl-indirizzar tal-piż tad-dejn fuq il-familji u l-korporazzjonijiet ikompli jillimita d-domanda domestika u l-prospettivi tat-tkabbir tal-ekonomija. It-tkabbir jista' jkun imxekkel ukoll minn instabilità ssoktata fil-prezzijiet marbuta ma' volatilità fil-munita fil-kuntest tat-tneħħija tal-kontrolli fuq il-kapital.

(39)

Wara l-ħidma inizjali tal-FME marbuta mat-twaqqif tal-banek il-ġodda u l-valutazzjoni tal-valur tal-assi netti trasferiti mill-banek il-qodma, fil-ħarifa tal-2009 l-FME wettqet awditjar tal-banek il-ġodda u l-pjan ta' direzzjoni tan-negozji, is-saħħa finanzjarja u r-rekwiżiti kapitali tagħhom f'hekk imsejjaħ “sign-off project”. Dan sar bl-assistenza tad-ditta internazzjonali ta' konsulenza fil-ġestjoni Oliver Wyman.

(40)

Wara li temmet il-proċess spjegat hawn fuq, l-FME tat lill-banek liċenzji operattivi soġġetti għal bosta kundizzjonijiet. Fid-dawl tal-kwalità tal-portafolli tal-assi u l-inċertezza ekonomika antiċipata, tqies li hemm bżonn li jiġu stabbiliti rekwiżiti kapitali ogħla fuq it-tliet banek mill-minimu statutorju. Għalhekk, l-FME stabbilixxiet il-proporzjon tal-adegwatezza kapitali minima (CAD) ta' 16 % għat-tliet banek, inkluż minimu ta' 12 % għall-proporzjon tal-kapital tal-Grad I. Ir-rekwiżiti kienu applikabbli għal tal-inqas 3 snin sakemm ma jinbidlux mill-FME. Ġew speċifikati wkoll kundizzjonijiet dwar il-likwidità li jeħtieġu li l-fondi likwidi disponibbli għandhom il-ħin kollu jammontaw għal tal-inqas 20 % tad-depożiti u li l-flus kontanti jew l-ekwivalenti ta' flus kontanti għandhom jammontaw għal tal-inqas 5 % tad-depożiti. Barra minn hekk, saru rekwiżiti fuq kwistjonijiet oħrajn bħar-ristrutturazzjoni tal-portafolli tas-self, il-valutazzjoni tar-riskju, il-governanza u s-sjieda korporattiva. Iddaħħlu rekwiżiti kapitali paragunabbli mill-FME rigward impriżi finanzjarji oħrajn.

(41)

Il-programm ta' stabbilizzazzjoni ekonomika mwaqqaf f'konsulenza mal-FMI pprovda għal reviżjoni tal-qafas regolatorju sħiħ tas-servizzi finanzjarji u s-sorveljanza biex titjieb id-difiża kontra kriżijiet finanzjarji fil-ġejjieni. Il-Gvern stieden lil dak li kien id-Direttur Ġenerali tal-Awtorità ta' Sorveljanza Finanzjarja tal-Finlandja, is-Sur Kaarlo Jännäri, biex iwettaq valutazzjoni tal-qafas regolatorju u l-prattiki ta' sorveljanza eżisteneti. Fost it-titjib propost mis-Sur Jännäri kien hemm il-ħolqien ta' Reġistru ta' Kreditu Nazzjonali fl-FME biex jonqsu r-riskji tal-kreditu fis-sistema. Ir-rapport tiegħu ssuġġerixxa wkoll li jiġu stabbiliti regoli aħrax u prattika iktar stretta fuq skoperturi kbar u għoti ta' self konness kif ukoll li jsiru iktar spezzjonijiet fuq il-post sabiex jiġu verifikati superviżjoni u rapporti mhux fuq il-post, b'mod partikolari r-riskju tal-kreditu, ir-riskju tal-likwidità u r-riskju tal-kambju. Ġie rakkomandat ukoll li jsiru reviżjoni u titjib fis-sistema ta' garanzija tad-depożiti, billi jiġu segwiti mill-qrib l-iżviluppi fi ħdan l-UE.

(42)

Wara l-Gvern ippropona liġi lill-Althingi, fuq il-bażi, inter alia, tal-proposti li saru minn Jännäri kif ukoll emendi li saru fil-liġi taż-ŻEE dwar l-attivitajiet finanzjarji mill-2009 'il quddiem, li ġiet adottata u daħlet fis-seħħ fl-1 ta' Lulju 2010, bħala l-Att Nru 75/2010. Bil-liġi l-ġdida, saru emendi estensivi fl-Att dwar l-Impriżi Finanzjarji. Iktar tard iddaħħlu bosta emendi oħrajn fil-liġi dwar l-impriżi finanzjarji kif ukoll tar-regolamentazzjoni u s-superviżjoni tas-servizzi finanzjarji. Dawn l-emendi regolatorji huma ttrattati f'iktar dettall fl-Anness.

(43)

Minkejja kisbiet kbar fil-bini mill-ġdid tas-settur finanzjarju, l-Islanda għadha tissielet mar-riperkussjonijiet tal-kriżi finanzjarja u monetarja tal-ħarifa tal-2008. Il-kriżi finanzjarja kixfet bosta żbalji u nuqqasijiet fis-sistema finanzjarja, li jridu jiġu indirizzati, sabiex tinġieb lura l-kunfidenza tal-pubbliku. Jidher biċ-ċar li l-Islanda — bħal ħafna pajjiżi oħrajn milqutin sew mill-kriżi finanzjarja — qed taffaċċja għadd ta' sfidi fl-adattament tal-ambjent legali u operattiv tas-servizzi finanzjarji bil-għan li tiġi appoġġjata sistema finanzjarja vijabbli u effiċjenti fil-ġejjieni u jonqos kemm jista' jkun ir-riskju li jerġgħu jseħħu xokkijiet sistemiċi oħrajn.

(44)

L-iktar sfidi immedjati li bħalissa huma affaċċjati mill-impriżi finanzjarji tal-Islanda huma marbutin mal-fatt li l-banek qed joperaw f'ambjent protett b'kontrolli fuq il-kapital u garanzija kategorika tad-depożiti. Issal-banek iridu jħejju ruħhom biex jaħdmu f'ambjent iktar skopert, meta jitneħħew il-kontrolli fuq il-kapital u l-garanziji tad-depożiti jerġgħu lura għall-arranġament stabbilit fid-direttivi relevanti tal-UE/ŻEE (24). L-awtoritajiet tal-Islanda saħqu li jrid ikun hemm kawtela estrema meta jiddaħħlu regoli ġodda f'dan ir-rigward.

(45)

Sfida kbira oħra hija l-bżonn li jiġi adattat iktar il-qafas legali u regolatorju biex tiġi appoġġjata sistema finanzjarja solida u effiċjenti li hija konsistenti wkoll mal-iżviluppi fil-liġi internazzjonali u taż-ŻEE. (25)

(46)

Skont informazzjoni riċenti mill-awtoritajiet tal-Islanda (26), il-kompetizzjoni fis-suq finanzjarju nbidlet b'mod radikali wara l-falliment tal-banek. In-numru ta' impriżi finanzjarji naqas, hekk kif bosta banek tat-tfaddil, banek kummerċjali u mutwanti speċjalizzati jew qed jiġu stralċati jew ġew fużi ma' impriżi oħrajn (27). In-numru ta' impriżi finanzjarji għadu qed jonqos, dan l-aħħar bil-fużjonijiet ta' Landsbankinn u SpKef f'Marzu tal-2011, ta' Íslandsbanki u Byr f'Diċembru tal-2011 u l-fużjoni ta' Landsbankinn u Svarfdaelir Savings Bank, approvata mill-Awtorità fl-20 ta' Ġunju 2012. Bit-tnaqqis fin-numru ta' impriżi finanzjarji u l-banek il-kbar li qed jieħdu f'idejhom id-depożiti mill-banek li qed jagħlqu, il-konċentrazzjoni fis-suq domestiku żdiedet. Min-naħa l-oħra, il-preżenza ġenerali tal-banek il-ġodda fis-swieq finanzjarji taż-ŻEE hija ferm iżgħar minn dik ta' qabilhom, peress li l-operazzjonijiet bankarji internazzjonali ngħalqu.

(47)

Barra minn hekk, is-suq domestiku ċkien b'mod konsiderevoli peress li ċerti swieq sekondarji għebu jew naqsu ħafna. Il-kważi għajbien tas-suq tal-ekwità u l-introduzzjoni ta' kontrolli fuq il-kapital naqqsu l-operazzjonijiet fis-suq tal-ekwità u dak monetarju u rriżultaw f'għażliet tal-investimenti limitati. Bil-livell ta' investimenti fl-ekonomija fl-inqas livell fl-istorja u djar u kumpaniji b'ingranaġġ ġeneralment għoli, id-domanda għall-kreditu hija baxxa. Mill-falliment 'l hawn, il-banek ikkonċentraw l-isforzi tagħhom fuq kwistjonijiet interni u r-ristrutturazzjoni tal-portafolli tas-self tagħhom kif ukoll ir-ristrutturazzjoni ta' wħud mill-klijenti korporattivi ewlenin tagħhom.

(48)

Qabel il-kriżi finanzjarja, il-banek tat-tfaddil kellhom bejniethom sehem mis-suq ta' madwar 20 — 25 % f'depożiti. Dan issa waqa' għal madwar 2 — 4 %. Is-sehem tas-suq mitluf mill-banek tat-tfaddil u l-banek kummerċjali li ħarġu mis-suq inkisbu mit-tliet banek kummerċjali ewlenin, Arion Bank, Íslandsbanki u Landsbanki. Flimkien, it-tliet banek il-kbar issa għandhom madwar 90-95 % mis-suq flok 60-75 % li kellhom qabel, hekk kif is-sehem tas-suq ta' Landsbankinn huma marġinalment l-ogħla. Minbarra l-10 banek reġjonali tat-tfaddil, li bħalissa jammontaw għal madwar 2-4 % tas-suq, l-uniku attur tas-suq l-ieħor huwa l-MP Bank ristrutturat (28), b'sehem tas-suq ta' madwar 1-5 %.

(49)

B'hekk, is-suq finanzjarju tal-Islanda huwa oligopolistiku biċ-ċar u l-ikbar tliet kumpaniji jistgħu bejniethom jieħdu pożizzjoni dominanti fis-suq. Skont l-Awtorità tal-Kompetizzjoni tal-Islanda (ICA), li l-Awtorità talbitha l-fehmiet tagħha dwar il-qagħda tal-kompetizzjoni fl-Islanda u r-rimedji potenzjali, hemm ostakli notevoli għad-dħul fis-suq bankarju tal-Islanda. Dan għandu effetti negattivi fuq il-kompetizzjoni. Hemm ukoll ċertu xkiel għall-konsumaturi biex jibdlu l-banek. Barra minn hekk, l-awtoritajiet tal-Islanda rrikonoxxew li r-riskji tal-kambju assoċjati mal-munita żgħira u mhux negozjata tal-Islanda, il-króna tal-Islanda, komplew jillimitaw il-kompetizzjoni u żammew lill-banek u lill-kumpaniji barranin milli jidħlu fis-suq tal-Islanda.

(50)

Dan l-aħħar, l-ICA ffokat fuq kwistjoni partikolari dwar l-infrastruttura informatika għall-operazzjonijiet tal-banek u l-kooperazzjoni bejniethom f'dan ir-rigward. Din hija relatata mal-fornitur tas-servizzi informatiċi bi sjieda konġunta tal-istituzzjonijiet finanzjarji, Reiknistofa bankanna (iċ-Ċentru tad-Dejta tal-banek tal-Islanda; RB). Din il-kwistjoni hija relevanti għall-valutazzjoni ta' dan il-każ u kienet fost il-kwistjonijiet diskussi mill-Awtorità mal-awtoritajiet tal-Islanda u l-banek.

(51)

RB huwa fornitur bi sjieda konġunta mit-tliet banek ewlenin tal-Islanda, żewġ banek tat-tfaddil, l-Assoċjazzjoni tal-Banek tat-Tfaddil tal-Islanda u t-tliet proċessuri ewlenin tal-karti tal-ħlas fl-Islanda. Landsbankinn għandu 36,84 % tal-ishma f'RB, Íslandsbanki għandu 29,48 % u Arion Bank 18,7 %. Għalhekk, flimkien it-tliet banek kummerċjali huma sidien ta' 85,02 % tal-ishma f'RB. Il-klijenti ta' RB huma s-sidien, il-Bank Ċentrali tal-Islanda u istituzzjonijiet finanzjarji oħrajn kif ukoll entitajiet pubbliċi oħrajn. Il-kooperazzjoni tal-banek f'dan il-qasam huwa estensiv, peress li l-RD żviluppa s-sistema tal-ikklerjar u s-saldu fl-Islanda. Jipprovdi wkoll għadd ta' soluzzjonijiet bankarji ċentrali li huma soluzzjonijiet 'multi-tenant', użati minn ħafna mill-banek tal-Islanda. Barra minn hekk, RB jopera sistema ta' fatturi elettroniċi u ħlas elettroniku għal korporazzjonijiet u konsumaturi.

(52)

Skont l-ICA, il-falliment fl-2008 renda l-banek iżgħar u l-banek tat-tfaddil partikolarment vulnerabbli. Għall-impriżi finanzjarji iżgħar, is-servizzi informatiċi meħtieġa kienu ta' importanza kruċjali, peress li jistgħu jitqiesu bħala wieħed mill-ostakli għall-parteċipanti l-ġodda fis-suq. Il-pjattaforma għas-servizzi informatiċi ġiet ipprovduta f'ħafna minnha minn RB fir-rigward tal-impriżi finanzjarji l-kbar u, fir-rigward tal-banek tat-tfaddil u l-atturi iżgħar fis-suq, minn Teris. Wara li għalqu ħafna impriżi finanzjarji żgħar fl-aħħar snin, Teris tilef sehem notevoli mid-dħul tiegħu, u f'Jannar 2012 kellu jbigħ uħud mis-soluzzjonijiet informatiċi tiegħu lil RB. Skont RB u Teris, din it-tranżazzjoni kellha l-għan, inter alia, li tiggarantixxi l-forniment issoktat tas-servizzi informatiċi lill-impriżi finanzjarji ż-żgħar.

(53)

L-ICA kienet qed tinvestiga żewġ każijiet dwar RB. L-ewwel nett, jekk is-sjieda konġunta u l-kooperazzjoni tal-banek u impriżi finanzjarji oħrajn fil-forum ta' RB għandhomx jitqiesu li qed jiksru l-projbizzjoni fuq prattiki ristrettivi skont l-Artikolu 10 tal-Att dwar il-Kompetizzjoni tal-Islanda. It-tieni, il-kompatibilità tal-akkwist minn RB ta' assi kbar ta' Teris qiegħda tiġi valutata skont id-dispożizzjonijiet dwar il-fużjoni tal-istess att. Madankollu, f'Mejju tal-2012 ġew konklużi żewġ każijiet b'saldu bejn RB u s-sidien tiegħu, min-naħa, u l-ICA min-naħa l-oħra. (29)

(54)

Minbarra t-tħassib ta' hawn fuq li huwa direttament relatat mas-suq finanzjarju tal-Islanda, l-ICA indikat b'mod partikolari l-bżonn li l-bejgħ u r-ristrutturazzjoni tal-kumpaniji operattivi (30) jitlestew bla dewmien żejjed. Ħafna kumpaniji operattivi ġew akkwistati mill-banek (li huma kredituri ta' dawk il-kumpaniji) minħabba li ddejnu wisq wara t-tiġrif ekonomiku fl-2008. Skont l-ICA, jista' jinħoloq kunflitt ta' interess meta l-banek ifornu servizzi finanzjarji lill-kumpaniji u jkunu sidien tal-kumpaniji fl-istess ħin. L-ICA hija tal-fehma li s-sjieda diretta u indiretta tal-banek (31) hija l-iktar problema mifruxa u perikoluża għall-kompetizzjoni fis-sitwazzjoni ta' wara l-kriżi finanzjarji, peress li din għandha effett fuq kważi kull kumpanija u industrija fl-Islanda. Fil-fehma tal-ICA, ir-ristrutturar mgħaġġel tal-kumpaniji jtejjeb il-kompetizzjoni fis-suq finanzjarju. Meta l-involviment tal-banek fir-ristrutturar tal-klijenti korporattivi tagħhom ikun ġie soġġett għar-rekwiżiti ta' notifika skont il-kontroll nazzjonali tal-fużjonijiet, f'dan ir-rigward l-ICA spiss stabbilixxiet dwar is-sjieda tal-banek. Madankollu, soluzzjoni komprensiva għall-problema tidher waħda diffiċli, peress li hija essenzjalment relatata mal-ingranaġġ għoli tas-settur kummerċjali tal-Islanda.

(55)

Fis-sottomissjoni tagħhom għall-Awtorità, it-tliet banek kummerċjali, Arion Bank, Íslandsbanki u Landsbankinn, kollha esprimew il-fehma tagħhom li ma seħħet ebda bidla kbira fil-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq finanzjarju tal-Islanda mill-ħarifa tal-2008, xi ħaġa li għandha tkun ta' tħassib. Il-kompetizzjoni effettiva kienet prevalenti fis-suq, bla ebda evidenza ta' mġiba kollużiva tal-ikbar tliet atturi. Meta eżaminat il-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq, l-ICA kienet injorat ċerti fatturi ewlenin. Banek barranin, għad li bla preżenza fl-Islanda, kien ilhom u għadhom jikkompetu b'mod attiv mal-banek tal-Islanda għall-forniment ta' self korporattiv u servizzi finanzjarji oħrajn lill-ikbar klijenti, bħal impriżi f'attività bbażata fuq l-esportazzjonijiet (sajd, industrija b'użu intensiv ta' enerġija, eċċ.) kif ukoll attività statali u muniċipali.

(56)

Madankollu, din il-fehma tmur kontra l-fehma espressa fis-sottomissjoni tal-awtoritajiet tal-Islanda, kif stipulat fir-rapport imsemmi iktar 'il fuq mill-Ministru tal-Ekonomija lill-Althingi u kontra l-fehmiet tal-ICA. Barra minn hekk, kif ser jiġi spjegat iktar 'il quddiem, minkejja ċerti riżervazzjonijiet dwar l-analiżi tal-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni, Arion Bank iddeċieda li jipprovdi ċerti impenji bil-għan li jillimita t-tfixkil tal-kompetizzjoni marbut mal-miżuri tal-għajnuna kkonċernati. Dawk l-impenji huma rrapportati fl-Anness.

(57)

Kif spjegat iktar 'il fuq, Kaupthing Bank falla fl-2008, hekk ukoll żewġ banek kummerċjali kbar oħrajn tal-Islanda. Biex jiġi żgurat it-tħaddim issoktat tas-settur bankarju domestiku, l-awtoritajiet tal-Islanda ħadu l-impenn li jwettqu ċerti miżuri biex jerġgħu jinbdew ċerti operazzjonijiet ta' Kaupthing Bank hf (il-qadim), inklużi t-twaqqif u l-kapitalizzazzjoni ta' New Kaupthing Bank hf (li issa ngħata l-isem ġdid Arion Bank).

(58)

Qabel il-kriżi finanzjarja tal-2008, Kaupthing Bank kien l-ikbar bank fl-Islanda. Fi tmiem l-2007, il-karta bilanċjali tiegħu ammontat għal 5 347 biljun ISK (58,3 biljun ewro). Kaupthing kien primarjament bank fit-Tramuntana tal-Ewropa li jopera fi tlettax-il pajjiż. Kaupthing offra servizzi finanzjarji integrati lill-kumpaniji, investituri istituzzjonali u individwi, maqsumin f'ħames segmenti tan-negozju: Korporattivi u Operazzjonijiet Bankarji għall-Konsumatur, Swieq Kapitali, Teżor, Ibbankjar tal-Investimenti u Ġestjoni tal-Assi u Bbankjar Privat. Barra minn hekk, il-bank opera netwerk ta' fergħat għall-konsumaturi fl-Islanda, fejn kellu l-kwartieri ġenerali, u sa ċertu punt b'inqas prominenza fin-Norveġja u fl-Isvezja. Kaupthing kellu liċenzji bankarji permezz ta' sussidjarji fid-Danimarka, l-Isvezja, il-Lussemburgu u r-Renju Unit u fergħat fil-Finlandja, in-Norvejġa u Isle of Man. Is-sussidjarji prinċipali ta' Kaupthing kienu Kaupthing Singer & Friedlander (ir-Renju Unit) u FIH Erhvervsbank (id-Danimarka), iżda l-bank opera sittax-il sussidjarja u fergħa oħra f'bosta pajjiżi fl-Ewropa, l-Amerika ta' Fuq, l-Asja u l-Lvant Nofsani. Fi tmiem l-2007, il-bank ħaddem 3 334 persuna. L-ishma fil-bank kienu elenkati fuq OMX Nordic Exchange f'Reykjavík u fi Stokkolma.

(59)

Is-suċċessur ta' Kaupthing, Arion Bank, huwa bank Islandiż li joffri servizzi finanzjarji universali lill-kumpaniji, investituri istituzzjonali u individwi. Il-bank għandu l-għan li jkun bank ta' relazzjoni b'enfasi fuq korporazzjonijiet ikbar u individwi li jixtiequ firxa wiesgħa ta' soluzzjonijiet finanzjarji.

(60)

Arion Bank Group jikkonsisti fil-kumpanija azzjonarja u tmien sussidjarji ċentrali li huma parti integrali mill-operazzjonijiet tal-Bank (32).

(61)

Fir-rigward tar-ristrutturar riċenti u kontinwu tal-ktieb tas-self tiegħu, il-Bank akkwiżixxa assi li huma kategorizzati bħala miżmuma għall-bejgħ jew jekk ix-xogħol ta' rkupru ma jitlestiex, operazzjonijiet temporanji. Skont il-Bank, xorta waħda ħa l-impenn li jbigħ it-tali assi mingħajr dewmien żejjed. (33)

(62)

Parteċipazzjonijiet azzjonarji importanti oħrajn huma f'Auðkenni (kumpanija azzjonarja li tamministra l-kodiċijiet tas-sigurtà għall-ibbankjar online; 20 %) u Reiknistofa bankanna (iċ-Ċentru tad-Dejta tal-banek tal-Islanda, RB; 18,05 %). Arion Bank għalaq jew huwa fil-proċess li jagħlaq 15-il kumpanija b'kollox, fejn il-Bank kellu interessi tal-ekwità. Dawn il-kumpaniji huma jew f'likwidazzjoni jew ma għandhom l-ebda assi jew operazzjonijiet.

(63)

Il-prodotti bankarji ewlenin jaqgħu fi ħdan erba' kategoriji: Immaniġġjar tal-Assi, Ibbankjar tal-Investimenti, Ibbankjar Korporattiv u Operazzjonijiet Bankarji għall-Konsumatur, kif spjegat iktar hawn taħt.

(64)

Din it-taqsima tikkonsisti fil-Bejgħ u s-Servizzi, l-Ibbankjar Privat, u l-Immaniġġjar tal-Assi Istituzzjonali. Is-sussidjarja tal-Bank, Stefnir Asset Management Company, topera n-negozju ta' mmaniġġjar ta' fondi u Arion Bank Asset Management huwa d-distributur ewlieni tal-fondi. Asset Management hija parteċipant importanti fis-suq tal-Islanda b'assi mmaniġġjati minn Arion Bank u sussidjarji li kienu jaqbżu s-659 biljun ISK fi tmiem l-2011.

(65)

It-taqsima Immaniġġjar tal-Assi hija responsabbli għall-immaniġġjar tal-assi f'isem il-klijenti tagħha, inklużi investituri istituzzjonali, korporattivi, klijenti b'valur nett għoli u investituri fil-livell tal-konsum. Taqdi klijenti b'għanijiet ta' investimenti differenti, toffri firxa wiesgħa ta' servizzi. Minbarra firxa ta' fondi mutwi, mezzi ta' investiment alternattivi u skemi tal-pjan ta' pensjoni, it-taqsima toffri strateġiji personalizzati ta' allokazzjoni tal-assi u kontijiet immaniġġjati. It-taqsima toffri wkoll fondi minn kumpaniji importanti oħrajn minn madwar id-dinja li joperaw fl-immaniġġjar ta' fondi.

(66)

L-Ibbankjar tal-Investimenti jipprovdi bosta servizzi lill-klijenti korporattivi permezz tal-erba' oqsma ewlenin tal-prodotti tiegħu:

(67)

It-taqsima għandha l-għan li tgħaqqad il-konsulenza mal-kapaċitajiet ta' finanzjament tal-Bank, toħloq soluzzjoni integrata għall-klijenti, f'kooperazzjoni mill-qrib ma' taqsimiet oħrajn tal-Bank, b'mod partikolari s-Swieq Kapitali u l-Ibbankjar Korporattiv.

(68)

L-Ibbankjar Korporattiv huwa organizzat f'7 dipartimenti: Self Korporattiv; Self Speċjalizzat; Legali u Dokumentazzjoni; Immaniġġjar tal-Portafolli; Servizzi Korporattivi; Irkupru; u Fatturament. L-Ibbankjar Korporattiv joffri medda ta' servizzi u prodotti ta' finanzjament għall-klijenti korporattivi tiegħu, minn negozji ta' daqs medju sa korporazzjonijiet kbar. L-ewwel enfasi tat-taqsima huwa li żżomm relazzjonijiet fit-tul mal-klijenti tagħha kif ukoll li tipprovdi soluzzjonijiet imfassla għal dak li jkun u servizzi personalizzati.

(69)

Arion Bank iqis li għandu rwol minn ta' quddiem fis-soluzzjoni tal-problemi tad-dejn korporattiv u għamel progress notevoli fir-ristrutturar tal-kumpaniji. L-unità ta' Rkupru fi ħdan l-Ibbankjar Korporattiv hija responsabbli mill-irkupru tad-dejn tal-Bank, jiġifieri r-ristrutturar tal-kumpaniji li għaddejjin minn diffikultajiet ta' ħlas. Ix-xogħol mexa sew u daqt jitlesta.

(70)

It-taqsima Operazzjonijiet Bankarji għall-Konsumatur għandha sehem ta' 30 % mis-suq fl-Islanda. Hemm 24 fergħa madwar l-Islanda u iktar minn 100 000 klijent. Il-fergħat jipprovdu firxa komprensiva ta' servizzi, inklużi pariri fuq depożiti u self, karti tal-ħlas, tfaddil tal-pensjonijiet, assigurazzjoni, fondi u titoli.

(71)

In-netwerk ta' fergħat huwa maqsum f'seba' raggruppamenti, kull wieħed bil-maniġer tan-negozju tiegħu. Il-fergħat iż-żgħar jikkapitalizzaw fuq is-saħħa ta' unitajiet ikbar fi ħdan kull raggruppament. Awtorità u responsabilità iktar eżekuttivi huma ttrasferiti lill-fergħat u b'hekk huma eqreb il-klijenti. Skont il-Bank, dan l-arranġament jgħin sabiex jiġu koordinati l-proċeduri u tiġi sfruttata bis-sħiħ il-kompetenza fi ħdan il-fergħat. Erbgħa fost dawn il-maniġers tan-negozji jaħdmu fiż-żona l-kbira ta' Reykjavík u tlieta f'żoni urbani ikbar. Din l-istruttura hija mfassla sabiex issaħħaħ ir-rabtiet bejn il-fergħat fl-istess parti tal-pajjiż.

(72)

Skont il-kalkoli ta' Arion Bank, is-sehem mis-suq tiegħu fid-depożiti, fuq il-bażi tar-rapporti annwali tal-banek tal-Islanda u l-banek tat-tfaddil, huwa ta' [> 30] % jew marġinalment inqas mis-sehem mis-suq ta' Landsbankinn ([> 30 %]) u Íslandsbanki ([> 30 %]). Atturi oħrajn fis-suq b'sinifikanza minuri biss huma MP Bank ([< 5 %]) u banek tat-tfaddil (kollettivament [< 5 %]).

(73)

Is-sehem ta' Arion Bank fis-self lill-klijenti huwa ta' madwar [15-25] % jew simili għal dak ta' Íslandsbanki u ftit inqas minn Landsbankinn. Il-Fond ta' Finanzjament għad-Djar għandu l-ikbar sehem f'dan is-suq, [> 25] %. Meta jingħaddu b'mod kollettiv, anki l-fondi tal-pensjonijiet għandhom sehem notevoli f'dan is-suq jew sinifikanti [5-10] %, filwaqt li l-ishma tal-atturi tas-suq l-oħrajn huma insinifikanti.

(74)

Is-sehem mis-suq ta' Arion Bank fil-kummerċ fil-Borża tal-Islanda mkejjel skont il-fatturat fl-ewwel 14-il ġimgħa tal-2012 kien ta' [10-20] %, iżda l-ishma ta' kull wieħed mill-banek kummerċjali l-oħrajn, Íslandsbanki, Landsbankinn u MP Bank, kienu ta' [20-25] %.

(75)

Paragun indikattiv tal-finanzi ewlenin fil-karti bilanċjali tal-bank il-qadim u dak ġdid ippreżentati fit-Tabella 1 juri differenza vasta fid-daqs u l-ambitu taż-żewġ operazzjonijiet. (34) L-assi totali ta' Arion Bank fi tmiem l-2009 kienu biss 11,5 % ta' dawk ta' Kaupthing Bank f'nofs l-2008. Il-portafoll tas-self huwa l-ikbar kategorija tal-assi individwali. Il-valur skont il-kotba tal-portafoll tas-self ta' Kaupthing Bank fi tmiem Ġunju tal-2008 kien ta' 4 169 biljun ISK meta mqabbel mal-portafoll ta' self ta' Arion Bank ta' 358 biljun ISK fi tmiem l-2009, 8,6 % dak ta' Kaupthing. Hemm ukoll bidla notevoli fil-parteċipazzjonijiet tat-titoli ta' Arion Bank meta mqabbel ma' Kaupthing Bank. L-ishma u d-derivattivi naqsu b'96 — 100 %. It-tnaqqis huwa iżgħar fir-rigward tal-bonds, hekk kif il-bonds miżmuma minn Arion Bank ammontaw għal 25,7 % tal-parteċipazzjonijiet ta' Kaupthing Bank.

Tabella 1

Paragun bejn il-karti bilanċjali ta' Arion Bank u Kaupthing Bank, ammonti f'biljun ISK

(76)

Id-dikjarazzjonijiet tad-dħul taż-żewġ entitajiet juru differenza simili fid-daqs u l-ambitu. Meta jitqabblu Arion Bank fl-2009 u Kaupthing Bank fl-2007, l-introjtu mill-imgħax nett ta' Arion Bank jammonta għal 15,2 % ta' Kaupthing u l-introjtu mit-tariffi u l-kummissjoni netti ta' Arion kien ta' 10,7 % ta' dak ta' Kaupthing. Arion Bank ħaddem 1 057 persuna fi tmiem l-2009 (inklużi impjegati ta' sussidjarji) meta mqabbel ma' 3 334 ħaddiem ta' Kaupthing Bank fi tmiem l-2007. Għaldaqstant, in-numru totali ta' ħaddiema f'Arion kien ta' 32 % tat-total korrispondenti għal Kaupthing (35). Jekk jitqabblu l-operazzjonijiet Islandiżi taż-żewġ banek, Kaupthing ħaddem 1 133 persuna għall-operazzjonijiet Islandiżi (barra impjegati tas-sussidjarji) fi tmiem Ġunju tal-2008, filwaqt li f'Arion Bank kien hemm 952 ħaddiem (barra s-sussidjarji) fi tmiem l-2009.

Tabella 2

Paragun bejn id-dikjarazzjonijiet tad-dħul ta' Arion Bank u Kaupthing Bank, ammonti f'biljun ISK

(77)

Il-bażi legali nazzjonali għall-miżuri ta' għajnuna hija kif ġej:

(78)

L-intervent tal-awtoritajiet tal-Islanda wara li falla Kaupthing Bank ġie spjegat iktar 'il fuq, u dan ġie spjegat f'iktar dettall fid-deċiżjoni ta' ftuħ. L-essenza tal-interventi tista' tinġabar fil-qosor kif ġej: L-FME ħadet kontroll fuq Kaupthing fid-9 ta' Ottubru 2008, u obbligazzjonijiet domestiċi u (ħafna mill-) assi domestiċi ġew trasferiti lil New Kaupthing. Il-beni tal-bank il-qadim kellhom jiġu kkumpensati għal dan it-trasferiment billi jirċievi s-somma tad-differenza bejn l-assi u l-obbligazzjonijiet. Peress li d-determinazzjoni ta' din id-differenza kienet diffiċli u tieħu ħafna żmien, l-Istat ipprovda xi kapital inizjali u impenn li jikkontribwixxi iktar kapital jekk ikun hemm bżonn. Imbagħad ikkapitalizza l-bank, qabel ma finalment intlaħaq ftehim bejn l-Istat u l-bank il-qadim fl-1 ta' Diċembru 2009, li wassal sabiex is-sehem tal-Istat fil-bank naqas minn 100 % għal 13 %.( (36)) L-Awtorità tqis li din id-data — l-1 ta' Diċembru 2009 — timmarka l-bidu tal-perjodu ta' ristrutturar ta' 5 snin, li konsegwentement ser jitlesta fl-1 ta' Diċembru 2014.

(79)

It-taqsima li ġejja hija limitata għad-deskrizzjoni ta' dawk l-aspetti tal-intervent tal-Istat li jikkostitwixxu miżuri relevanti għall-valutazzjoni skont l-Artikolu 61 tal-Ftehim ŻEE.

(80)

L-Istat ipprovda kapital tal-Grad I darbtejn — darba, meta nħoloq New Kaupthing, u mbagħad mill-ġdid meta kkapitalizza l-bank bis-sħiħ (u b'mod retroattiv); segwit minn ftehim mal-bank il-qadim f'isem il-kredituri tiegħu li skont dan l-Istat żamm sehem ta' 13 % mill-bank.

(81)

Wara t-twaqqif ta' New Kaupthing Bank f'Ottubru 2008, l-Istat ipprovda 775 miljun ISK (37) (5 miljun ewro) fi flus kontanti bħala kapital inizjali għall-bank il-ġdid u barra minn hekk ta impenn li jikkontribwixxi sa 75 biljun ISK b'kollox bħala kapital ta' riskju tal-Grad I għall-bank il-ġdid għall-ekwità sħiħa tiegħu. Il-figura ta' qabel tikkorrispondi għall-kapital minimu meħtieġ skont il-liġi tal-Islanda għat-twaqqif ta' bank. Il-figura tal-aħħar ġiet ikkalkolata bħala 10 % ta' valutazzjoni inizjali tad-daqs probabbli tal-assi peżati totali tar-riskju tal-bank. L-approprjazzjoni għal dan l-ammont ġiet inkluża b'mod formali fil-baġit tal-istat għas-sena 2009 bħala allokazzjoni ta' fondi tal-gvern biex jiġu indirizzati ċ-ċirkostanzi straordinarji fis-swieq finanzjarji. Din l-allokazzjoni ta' kapital kienet maħsuba sabiex tipprovdi garanzija adegwata għall-operabilità tal-bank sakemm setgħu jiġu solvuti l-kwistjonijiet relatati mar-rikapitalizzazzjoni definita tiegħu, inkluż id-daqs tal-bilanċi tal-ftuħ u valutazzjoni tal-kumpens pagabbli lill-bank il-qadim għall-assi ttrasferiti.

(82)

Fl-20 ta' Lulju 2009 il-Gvern tal-Islanda ħabbar li laħaq protokolli ta' ftehim mal-Kumitat ta' Riżoluzzjoni ta' Kaupthing fir-rigward tal-kapitalizzazzjoni inizjali ta' New Kaupthing Bank (li ngħata l-isem ġdid Arion Bank mill-21 ta' Novembru 2009) u l-bażi għall-kumpens pagabbli bejn iż-żewġ partijiet. Il-Gvern qabel b'mod kundizzjonali mal-Kumitat ta' Riżoluzzjoni ta' Kaupthing li l-kredituri, permezz tal-Kumitat, għandhom jingħataw l-għażla li jakkwiżixxu parteċipazzjoni azzjonarja ta' maġġoranza f'Arion Bank biex iħaffu l-iżvilupp indipendenti tal-bank. Fil-fatt, dan ikun jinvolvi l-forniment mill-bank il-qadim tal-maġġoranza tal-kapital f'Arion Bank, bħala parti mill-ftehim ta' kumpens. F'każ li Kaupthing Bank ma jlestix is-sottoskrizzjoni għall-ishma f'Arion Bank, il-Gvern iżomm is-sjieda sħiħa.

(83)

Fl-14 ta' Awwissu 2009 il-Gvern ħabbar li kien ħa l-impenn li jikkapitalizza lil Arion Bank b'72 biljun ISK f'kapital tal-Grad I fil-forma ta' bonds tal-gvern, biex b'hekk jagħti lill-bank proporzjon ta' Grad I Ċentrali ta' bejn wieħed u ieħor 12 %. Il-kapitalizzazzjoni mill-Gvern ta' Arion Bank saret fid-9 ta' Ottubru 2009, li involviet injezzjoni ta' 71 225 miljun ISK fil-bank, datata b'lura għat-22 ta' Ottubru 2008, flimkien mas-775 miljun ISK inizjali fi flus kontanti. Għaldaqstant, il-kapital azzjonarju totali tal-Gvern kien ta' 72 biljun ISK. Barra minn hekk, l-imgħax dovut fuq il-bond tal-gvern ammonta għal 9,2 biljun ISK.

(84)

Fl-4 ta' Settembru 2009 il-Gvern ħabbar li kienu ntlaħqu ftehimiet definittivi dwar il-kapitalizzazzjoni ta' Arion Bank u l-bażi għall-kumpens. B'konformità mal-protokolli tal-ftehim tal-20 ta' Lulju 2009, il-ftehim kien fih l-iktar dispożizzjonijiet għal żewġ ftehimiet alternattivi: kapitalizzazzjoni taħt is-sjieda tal-bank il-qadim (kreditur) (Ftehim ta' Kapitalizzazzjoni Konġunta) jew kapitalizzazzjoni taħt is-sjieda tal-Gvern (Ftehim ta' Kapitalizzazzjoni Alternattiva) (38). Bil-ftehim ta' qabel, il-kredituri ta' Kaupthing kellhom l-opportunità li jixtru (permezz tal-Kumitata ta' Riżoluzzjoni) il-kontroll ta' Arion Bank billi jissottoskrivu għal kapital azzjonarju ġdid. Peress li l-valur tal-obbligazzjonijiet trasferiti lil Arion Bank qabeż il-valur tal-assi trasferiti, Kaupthing kellu jħallas għall-kapital azzjonarju l-ġdid mill-assi tal-bank il-qadim stess. L-ammont ta' dak il-kumpens ġie kkalkolat għal 38 biljun ISK, iżda kellu jerġa' jiġi evalwat fuq bażi regolari, fuq il-bażi tal-prestazzjoni fil-ġejjieni ta' ċertu portafoll tas-self. Il-Gvern kellu jżomm kapital azzjonarju ordinarju ta' minoranza, li ammonta għal 13 % ta' Arion Bank. Biex jikkonforma mar-rekwiżit ta' sorveljanza “sign-off” tal-FME għal 4 % addizzjonali ta' kapital tal-Grad II, il-Gvern kellu jikkontribwixxi wkoll għall-kapital ta' Arion Bank fil-forma ta' self subordinat li ammonta għal 24 biljun ISK.

(85)

Fl-1 ta' Diċembru 2009, intlaħaq ftehim bejn il-Gvern u Arion Bank, min-naħa, u l-Kumitat ta' Riżoluzzjoni ta' Kaupthing, min-naħa l-oħra, fuq saldi dwar assi u obbligazzjonijiet trasferiti minn Kaupthing lill-bank il-ġdid. Dakinhar stess, il-Kumitat ta' Riżoluzzjoni ta' Kaupthing iddeċieda li jeżerċita l-opzjoni stipulata fil-Ftehim ta' Kapitalizzazzjoni Konġunta li jakkwista 87 % tal-kapital azzjonarju f'Arion Bank. Il-Gvern kellu jibqa' jżomm it-13 % li jifdal tal-kapital tal-Grad I.

(86)

Kaupthing ħallas għall-akkwiżizzjoni billi ttrasferixxa assi mill-beni tiegħu b'valur ta' 66 biljun ISK lil Arion Bank. Għal dan il-għan, Kaupthing uża taħlita ta' flus kontanti, self korporattiv relatat mal-Islanda u portafoll ta' ipoteki u self lill-entitajiet relatati mal-Gvern Islandiż. Wara, il-kapitalizzazzjoni tal-Gvern mid-9 ta' Ottubru 2009 treġġgħet lura u Arion Bank radd lura 32,6 biljun ISK f'bonds tal-gvern lill-Gvern u ħareġ bond subordinat favur il-Gvern għas-somma ta' 29,5 biljun ISK.

(87)

Feġġew kumplessitajiet fir-rigward tar-rekwiżit ta' adegwatezza tal-kapital ta' 12 % tal-Grad I u 4 % addizzjonali tal-Grad II peress li t-trasferiment ta' assi mhux ħielsa mir-riskju lil Arion Bank kien jimplika żieda fil-bażi tal-assi peżati għar-riskji tal-Bank. Peress li Arion Bank ġie rikapitalizzat bi tranżazzjoni li involviet żieda notevoli fl-assi peżati għar-riskji, kien hemm bżonn ta' iktar kapital bil-Ftehim ta' Kapitalizzazzjoni Konġunta milli bil-kapitalizzazzjoni tal-Gvern, li ġie ffinanzjat b'mod esklussiv minn bonds tal-gvern. Meta mqabbel mal-possibilità l-oħra, sehem ikbar tal-fondi mroddija lura lill-Gvern kellhom jieħdu l-forma ta' obbligu tal-Grad II. Għall-istess raġuni, Kaupthing ħallas 66 biljun ISK għal 87 % tal-ishma flok it-62,6 biljun ISK li kienu oriġinarjament previsti (jiġifieri 87 % tat-72 biljun ISK). Il-Gvern ħallas 12,2 biljun ISK għas-sehem tiegħu ta' 13 % f'Arion.

(88)

L-istat ipprova wkoll lill-bank il-ġdid b'żewġ għotjiet b'self subordinat biex isaħħaħ il-pożizzjoni tal-ekwità u l-likwidità tiegħu. L-istrument A, denominat f'munita barranija, dak iż-żmien kien jikkorrispondi għall-ammont ta' 29,5 biljun ISK. Is-self ingħata fil-forma ta' strument kapitali li pprovda sabiex Arion Bank joħroġ noti subordinati skoperti. L-istrument B kien fl-ammont ta' 6,5 biljun ISK, u ntuża minn Arion Bank għall-ħlas tal-qligħ miżmum (dividendi) lill-Istat tul il-perjodu sakemm daħal fis-seħħ il-Ftehim ta' Kapitalizzazzjoni Konġunta. L-istrumenti tal-Grad II ipprovduti mill-Gvern kienu bbażati fuq bżonn li tiġi żgurata struttura kapitali b'saħħitha u kienu konformi mar-rekwiżiti tal-FME.

(89)

It-terminu tal-istrument A huwa għaxar snin mit-30 ta' Diċembru 2009. Fih inċentivi inkorporati għall-ħruġ fil-forma ta' intensifikazzjoni tal-imgħax f'ħames snin. Ir-rata tal-imgħax fis-sena għall-ewwel ħames snin hija ta' 400 punt bażi ogħla minn EURIBOR, iżda fil-perjodu minn ħames sa għaxar snin, ir-rata tal-imgħax hija ta' 500 punt bażi ogħla minn EURIBOR. It-termini tal-istrument B huma l-istess, ħlief li għall-ewwel tliet snin, ir-rata tal-imgħax hija ta' 300 punt bażi ogħla minn EURIBOR.

(90)

Biex tibqa' konformi mad-Direttiva 97/9/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta' Marzu 1997 dwar skemi ta' kumpens għall-investitur (39) u 94/19/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 1994 dwar skemi ta' garanzija għal depożiti (40), l-Islanda adottat l-Att Nru 98/1999 dwar skemi ta' garanziji tad-depożiti u kumpens għall-investitur u b'hekk waqqfet l-hekk imsejjaħ Fond ta' Garanzija tad-Depożituri u l-Investituri (“TIF”), li ġie ffinanzjat minn kontribuzzjonijiet annwali mill-banek, ikkalkolati fir-rigward tad-depożiti totali ta' dak il-bank.

(91)

Skont l-awtoritajiet tal-Islanda, u biex tiġi pprovduta iktar garanzija u serħan il-moħħ lill-pubbliku ġenerali dwar is-sikurezza tad-depożiti tagħhom meta faqqgħet il-kriżi, il-miżuri ta' salvataġġ tal-bank tal-Gvern tal-Islanda tal-ħarifa tal-2008 involvew ukoll appoġġ addizzjonali mill-istat tad-depożiti fil-banek domestiċi kummerċjali u tat-tfaddil, barra l-kamp ta' applikazzjoni tal-Att Nru 98/1999 li jimplimenta d-Direttiva 94/19/KE dwar skemi ta' garanzija għal depożiti u d-Direttiva 97/9/KE dwar skemi ta' kumpens għall-investitur.

(92)

Fis-6 ta' Ottubru 2008 l-Uffiċċju tal-Prim Ministru ħabbar li l-“Gvern tal-Islanda jisħaq li d-depożiti fil-banek domestiċi kummerċjali u tat-tfaddil u l-fergħat tagħhom fl-Islanda ser ikunu koperti bis-sħiħ”. Din id-dikjarazzjoni ttenniet mill-Uffiċċju tal-Prim Ministru attwali fi Frar u f'Diċembru 2009. Barra minn hekk, saret referenza għaliha f'ittra ta' intenzjoni mibgħuta mill-Gvern tal-Islanda lill-Fond Monetarju Internazzjonali (u ppubblikata fuq il-websajt tal-Ministeru tal-Ekonomija u tal-FMI) fis-7 ta' April 2010 (u mtennija f'ittra ta' intenzjoni oħra datata t-13 ta' Settembru 2010). L-ittra (li ġiet iffirmata mill-Prim Ministru tal-Islanda, il-Ministeru tal-Finanzi, il-Ministeru tal-Ekonomija u l-Gvernatur tas-CBI) iddikjarat li “Bħalissa, għadna impenjati li nħarsu d-depożituri bis-sħiħ, iżda malli tiġi garantita l-istabilità finanzjarja ser nippjanaw it-tneħħija gradwali ta' din il-garanzija kategorika.” Barra minn hekk, fit-taqsima tal-liġi għall-Att tal-Baġit tal-2011 dwar il-garanziji tal-istat, f'nota f'qiegħ il-paġna ssir referenza għad-dikjarazzjoni tal-Gvern tal-Islanda li d-depożiti fil-banek tal-Islanda jgawdu minn garanzija tal-istat. (41)

(93)

Dikjarazzjoni riċenti tal-Ministru tal-Ekonomija u l-eks-Ministru tal-Finanzi (2009-2011), Steingrímur Sigfússon f'dibattitu fil-Parlament tal-Islanda dwar il-kost tal-Gvern relatat mal-akkwiżizzjoni minn Landsbankinn tal-bank tat-tfaddil SpKef, tikkonferma dan li ntqal hawn fuq. Skont il-Ministru, dwar din il-kwistjoni wieħed irid jiftakar id-dikjarazzjoni tal-Istat fil-ħarifa tal-2008 li d-depożiti kollha fil-banek tat-tfaddil u l-banek kummerċjali huma sikuri u protetti. “Il-ħidma kollha li saret s'issa ġiet ibbażata fuqha (jiġifieri d-dikjarazzjoni) u sfortunatament huwa minnu li dawn (jiġifieri l-ħlasijiet dovuti lil SpKef) ser ikunu fost l-ikbar nefqiet iffinanzjati direttament mill-istat bħala spejjeż għall-garanzija tad-depożiti tal-abitanti kollha ta' Suðurnes … u l-klijenti kollha ta' SpKef fil-Fjords tal-Punent u ż-żoni tal-Punent u l-Majjistral … Ma nimmaġinax li hemm xi ħadd li stenna li d-detenturi ta' depożiti f'dawk iż-żoni jiġu ttrattati b'xi mod differenti mill-abitanti l-oħrajn, u allura l-istat ma tantx seta' jagħmel mod ieħor f'dan ir-rigward”. (42)

(94)

Skont il-Gvern tal-Islanda, il-garanzija addizzjonali tad-depożiti ser titneħħa qabel ma jitneħħew bis-sħiħ il-kontrolli fuq il-kapital, li skont l-awtoritajiet tal-Islanda bħalissa hija ppjanata li sseħħ fi tmiem l-2013.

(95)

Il-finanzjament mill-gvern ta' Arion Bank sar permezz ta' infużjoni ta' 72 biljun ISK f'bonds tal-gvern riakkwiżibbli għall-ekwità sħiħa tal-bank. Madankollu, id-deċiżjoni ta' Kaupthing Bank li jeżerċita l-opzjoni tiegħu li jakkwista 87 % tal-ishma fil-Bank kienet tfisser li l-maġġoranza ta' dawn il-bonds ser jitreġġgħu lura lill-Gvern. Kaupthing Bank ittrasferixxa assi mill-beni tiegħu lil Arion Bank għall-ekwità, b'hekk naqset b'mod notevoli l-parteċipazzjoni tal-bank f'assi riakkwiżibbli u ġiet mhedda l-kapaċità tiegħu li jikkonforma mar-rekwiżiti ta' sorveljanza dwar ir-riżervi ta' likwidità. Fid-dawl ta' dan u fil-kuntest tal-eżerċitazzjoni tal-opzjoni msemmija hawn fuq minn Kaupthin, il-Gvern qabel li jipprovdi faċilità ta' likwidità addizzjonali lil Arion Bank. Il-faċilità ta' likwidità ssawret bħala estensjoni għall-ftehim ta' swap ta' SPRON deskritt hawn taħt.

(96)

Fil-21 ta' Marzu 2009, bl-użu tas-setgħat tagħha skont l-Att ta' Emerġenza, l-FME ħadet kontroll ta' Reykjavík Savings Bank (SPRON) u ttrasferixxiet ħafna mid-depożiti tagħha lil Arion Bank. Twaqqfet kumpanija b'responsabbiltà limitata li għandha tkun proprjetà ta' SPRON biex takkwiżixxi l-assi ta' SPRON u anki d-drittijiet kollaterali kollha, inklużi l-ipoteki, il-garanziji u d-drittijiet simili kollha l-oħrajn marbutin mal-pretensjonijiet ta' SPRON. Is-sussidjarja, imsemmija Drómi hf, akkwiżixxiet l-obbligi ta' SPRON għal Arion Bank għad-depożiti trasferiti u fit-22 ta' Ġunju 2009 ħarġet bond għal Arion Bank għall-ammont ta' 96,7 biljun ISK. L-assi kollha ta' SPRON ġew impenjati bħala kollateral għall-bond, inklużi l-ishma tiegħu fi Drómi. Madankollu, s'issal-partijiet ma rnexxilhomx jilħqu ftehim fuq l-imgħax li għandu jitħallas fuq il-bond. (43)

(97)

Fil-protokolli ta' ftehim iffirmati fis-17 ta' Lulju 2009, il-Gvern qabel li ma jżommx lil Arion Bank responsabbli fir-rigward tal-valur tal-bond ta' SPRON. Il-partijiet qablu wkoll sabiex jaħdmu ħalli l-bond ta' SPRON isir eliġibbli bħala kollateral għal finanzjament mis-CBI.

(98)

F'ittra lil Arion Bank fit-3 ta' Settembru 2009, il-Gvern estenda t-termini tal-arranġament ta' swap ta' SPRON sabiex ma jkoprix biss il-fluss potenzjali ta' ħruġ tad-depożiti ta' SPRON, biex b'hekk il-bank jiġi indennizzat għall-akkwiżizzjoni tad-depożiti, iżda anki l-likwidità meħtieġa biex tinżamm konformità mal-kundizzjonijiet tal-FME. Fl-ittra, il-Gvern ħa l-impenn li jipprovdi sa 75 biljun ISK f'bonds tal-gvern jekk Kaupthing jiddeċiedi li jeżerċita l-opzjoni tiegħu li jsir is-sid tal-maġġoranza ta' Arion Bank. Il-faċilità emendata tipprevedi li assi oħrajn minbarra l-bond ta' SPRON jistgħu jsevu ta' kollateral b'termini inqas favorevoli. Iktar tard, dan l-impenn mill-Gvern ġie formalizzat fi ftehim datat il-21 ta' Settembru 2010 bis-self ta' bonds tal-gvern lil Arion Bank sabiex jintużaw bħala kollateral. (44) Din il-faċilità tintemm fil-31 ta' Diċembru 2014, li taħbat mal-maturità tal-bond ta' SPRON. L-ammont ta' kull prelevament fuq il-faċilità għandu jkun minimu ta' biljun ISK. Il-bonds tal-gvern għandhom jintużaw biss biex jiġi ggarantit self kontra kollateral mis-CBI għall-fini ta' xiri ta' likwidità għal Arion Bank. (45)

(99)

L-awtoritajiet tal-Islanda ppreżentaw pjan ta' ristrutturar għal Arion Bank fil-31 ta' Marzu 2011 u emenda ta' dak il-pjan fis-26 ta' Ottubru 2011. Pjan ta' ristrutturar aġġornat ġie ppreżentat fit-30 ta' April 2012 flimkien ma' pjan ta' direzzjoni tan-negozju ta' 5 snin u rapport tal-Proċess ta' Valutazzjoni tal-Adegwatezza Kapitali Interna (ICAAP) datat April tal-2012. Ir-rapport ICAAP ġie ppreżentat lill-FME f'April tal-2012.

(100)

Il-pjan ta' ristrutturar jindirizza l-kwistjonijiet sostantivi tal-vijabilità, il-qsim tal-piżijiet u l-limitazzjonijiet tat-tfixkil tal-kompetizzjoni. Skont il-pjan ta' ristrutturar, Arion Bank għandu operazzjonijiet fl-Islanda biss u għandu l-għan li jiffoka fuq servizzi bankarji universali tradizzjonali.

(101)

L-awtoritajiet tal-Islanda u l-Bank iqisu li r-ristrutturar ta' Arion Bank ser jiżgura t-treġġigħ lura lejn bank solidu u ffinanzjat sew bi proporzjonijiet tal-kapital sodi sabiex ikun jista' jżomm ir-rwol tiegħu bħala fornitur ta' kreditu lill-ekonomija reali. Fuq il-bażi tal-informazzjoni fil-pjan ta' ristrutturar u t-tweġibiet għall-mistoqsijiet mill-Awtorità, dan ser jinkiseb permezz tal-passi li ġejjin:

(102)

Qabel jiġi spjegat il-pjan ta' ristrutturar f'iktar dettall, ta' min jistabbilixxi fil-qosor il-fehma tal-Bank fuq kif l-iżbalji li wasslu għall-falliment ta' Kaupthing qegħdin jiġu indirizzati fil-pjan ta' ristrutturar għal Arion Bank. F'dan ir-rigward, ġie enfasizzat li filwaqt li l-operazzjonijiet ta' Arion Bank huma bbażati fuq l-operazzjonijiet domestiċi u l-assi ta' Kaupthing Bank, xorta waħda huwa bank ġdid, b'għanijiet kummerċjali u proprjetarji differenti, bord tad-diretturi u maniġment differenti minn dawk ta' Kaupthing. Fil-fatt, il-maniġment attwali ta' Arion Bank iddikjara li jqis li mhuwiex f'pożizzjoni li jispekula fuq id-dgħjufijiet speċifiċi jew il-falliment ta' Kaupthing. Inkella, Arion Bank jirreferi l-ewwel għar-rapport tal-SIC diskuss qabel dwar il-kawżi għall-falliment ta' Kaupthing Bank. It-tieni, huwa indikat li wara l-falliment ta' Kaupthing, ittieħdu azzjonijiet biex tissaħħaħ l-infrastruttura wara valutazzjoni tal-immaniġġjar u l-governanza tar-riskji li saret mill-FME.

(103)

Skont Arion Bank, żewġ proġetti huma partikolarment relevanti dwar l-azzjonijiet meħuda mill-Bank fir-rigward tal-valutazzjoni ta' hawn fuq. L-ewwel nett, dwar skoperturi kbar u konnessi. Saret allegazzjoni li Kaupthing kellu fehma "legalistika" dwar it-trattament tal-iskoperturi konnessi, u dan ippermettielu jagħti b'self lill-partijiet konessi jew relatati li jaqbeż il-limitu legali ta' 25 % tal-kapital ta' riskju. Premezz ta' dan il-proġett, Arion Bank estenda d-definizzjonijiet tiegħu ta' partijiet konnessi, u japplika proċess iktar strett f'dan ir-rigward, li fih il-Maniġment tar-Riskju ta' Arion Bank għandu l-awtorità finali jekk tqum tilwima. L-iskoperturi kbar huma ssorveljati b'mod rigoruż u rrapportati u bħala parti mill-proċess ta' għoti tal-kreditu, jingħata rapport speċjali meta l-għoti tal-kreditu jirriżutla fi skopertura kbira. Bidliet fil-leġiżlazzjoni tal-Islanda dwar l-istituzzjonijiet finanzjarji li saru wara l-kriżi naqqsu sew l-abilità tal-banek sabiex jisilfu lill-partijiet relatati. L-għoti b'self lil sidien jew impjegati ewlenin ma jistax jaqbeż iktar il-1 % tal-kapital ta' riskju u jista' jsir biss kontra kollateral ta' kwalità.

(104)

It-tieni, huwa applikat iktar skrutinju għall-kontrosjieda u l-iskoperturi indiretti. Allegatament, Kaupthing Bank ta b'self kontra l-ishma tiegħu stess li ċertament huwa riskjuż u possibilment joħroġ mil-limiti stabbiliti mill-att tal-Islanda dwar il-kumpaniji. Il-bidliet fil-leġiżlazzjoni tal-Islanda issa jagħmluha possibbli sabiex jidħol fi kwalunkwe għoti b'self kontra l-ishma proprji jew li jidħol f'kuntratti fejn l-ishma proprji huma r-riskju sottostanti.

(105)

Il-pjan ta' ristrutturar huwa mħejji għall-kumpanija azzjonarja bħala parti mill-proċess tal-ICAAP u jieħu f'kunsiderazzjoni wkoll l-effetti tas-sussidjarji. Huwa bbażat fuq sett ta' suppożizzjonijiet ġenerali u ekonomiċi, li jikkostitwixxu l-pedament ekonomiku tal-każ bażi u x-xenarji tal-każ ta' stress stabbiliti iktar 'l isfel.

(106)

Is-suppożizzjonijiet jinkludu dawn li ġejjin:

(107)

Bi trasformazzjoni mgħaġġla minn bank tal-Ewropa tat-Tramuntana b'operazzjonijiet fi tlettax-il pajjiż għal bank li għandu operazzjonijiet biss fl-Islanda, Arion Bank ħabbat wiċċu ma' bosta sfidi, kemm interni kif ukoll esterni, li kienu jeħtieġu jiġu indirizzati u jingħelbu. Ir-rivalutazzjoni tal-assi trasferiti minn Kaupthing lil Arion Bank kienet waħda minnhom. Barra minn hekk, l-infrastruttura tal-Bank kellha tiċċekken, u l-Bank kellu jaġġusta għar-realtà ekonomika l-ġdida fejn ħafna korporazzjonijiet, individwi u familji sabu lilhom infushom b'ħila ferm imnaqqsa biex ilaħħqu mad-dejn tagħhom.

(108)

B'hekk, ħafna mill-isfidi numerużi affaċċjati mill-bank il-ġdid kienu direttament relatati ma' ċirkostanzi dwar it-twaqqif tiegħu. It-trasferiment ta' assi u obbligazzjonijiet domestiċi mill-beni ta' Kaupthing għal Arion Bank ħoloq xi skoperturi għar-riskju mhux favorevoli għall-Bank. Madankollu, fl-isforzi mifruxin li saru fl-allinjament tal-operazzjonijiet tal-Bank għal realtà ekonomika ġdida, inkiseb suċċess konsiderevoli sabiex l-iskopertura għar-riskju tal-Bank tinġieb f'livell kontrollabbli. Inxteħet enfasi fuq:

(109)

Matul l-2010, ġiet stabbilita d-direzzjoni strateġika fit-tul għall-Bank. Skont Arion Bank, il-portafoll tal-klijenti tiegħu diġà jqarreb lejn l-għan tiegħu li jsir bank ta' relazzjoni u huwa mifhum li dan it-tip ta' mudell bankarju jista' jinkiseb bis-sħiħ.

(110)

L-istruttura organizzazzjonali tal-Bank ġiet simplifikata mit-twaqqif tiegħu (56) u ddaħħlu standards ta' governanza korporattiva sabiex jiġu żgurati divulgazzjoni u trasparenza u żieda fil-kontabilità. Żdiedu r-rwol u l-funzjonijiet tat-taqsimiet ta' appoġġ, b'mod partikolari tat-taqsima ta' Mmaniġġjar tar-Riskju. It-taqsima hija indipendenti u ċentralizzata u tirrapporta direttament lis-CEO. Is-CEO u l-Bord tad-Diretturi huma responsabbli għad-definizzjoni u t-tiswir tat-tendenza lejn ir-riskju għall-operazzjonijiet tal-Bank. It-tendenza lejn ir-riskju hija tradotta f'limiti u miri ta' skopertura li huma ssorveljati mit-taqsima ta' Mmaniġġjar tar-Riskju, li tirrapporta s-sejbiet tagħha b'mod regolari lis-CEO u l-Bord tad-Diretturi.

(111)

L-FME għażlet Arion Bank biex jakkwista l-obbligi tad-depożitu kollha ta' Reykjavík Savings Bank (SPRON). F'April tal-2009, il-Bank akkwiżixxa l-bank reġjonali Mýrasýsla Savings Bank (SPM), inklużi l-assi kollha tiegħu u ċerti obbligi bħal depożiti. (57) Dawn l-azzjonijiet ġabu 22 000 klijent ġdid għall-Bank mingħajr ma ġie estiż in-netwerk tal-fergħat eżistenti tiegħu.

(112)

Fit-22 ta' Diċembru 2011 Arion Bank akkwiżixxa l-eks Fond tal-Investituri Istituzzjonali tal-Ipoteki ta' Kaupthing, KMIIF (issa msemmi l-Fond tal-Investituri Istituzzjonali tal-Ipoteki ta' Arion Bank, AMIIF). (58)

(113)

Fl-2012, id-depożitarju tat-titoli Verdis, sussidjarja posseduta kompletament mill-Bank, ser jiġi fuż mal-Bank. […].

(114)

Kif jista' jinqara fit-Tabella 4, Arion Bank ilu jagħmel profitt mit-twaqqif tiegħu, b'redditu azzjonarju (ROE) li jvarja bejn 10,5 u 16,7 %.

Tabella 4

Ħarsa ġenerali finanzjarja 2009-2011 u previżjoni 2012-2014

Id-dejta hija għall-kumpanija azzjonarja. L-effetti tas-sussidjarji jittieħdu permezz ta' dħul ieħor Ammonti f'miljun ISK

(115)

Matul l-2009-2011, il-partiti irregolari kellhom impatt qawwi fuq il-kont ta' qligħ u telf, b'mod partikolari fir-rigward tal-bidliet fil-valutazzjoni fis-self. L-awtoritajiet tal-Islanda pprovdew informazzjoni fuq is-self totali u l-iskonti miksuba mill-bank il-qadim. (59) Il-valur nominali totali tas-self trasferit kien ta' 1 230 biljun ISK u valur skont il-ktieb ta' 459 biljun ISK. B'hekk, l-iskont totali kien ta' bejn wieħed u ieħor ISK 771 biljun. Meta l-kundizzjonijiet ippermettew, is-self reġa' ġie valutat, u dan wassal għal bidla fil-valutazzjoni fis-self, kif indikat fit-Tabella 4. (60) Madankollu, għall-bqija tal-perjodu ta' ristrutturar, il-bidla fil-valutazzjoni fis-self hija prevista bħala waħda mhux sostanzjali. Għalhekk, il-profitabbiltà tal-Bank mhijiex ser tibqa' tiddependi fuq din il-partita irregolari.

(116)

Ir-rekwiżiti kapitali stabbiliti mill-FME bħala kundizzjoni għall-għoti ta' liċenzja operattiva lil Arion Bank kienu ta' 12 % għall-kapital tal-Grad 1 u 16 % għall-kapital totali (proporzjon tas-CAD). Il-politika tal-kapital tal-Bank hija li jżomm bażi kapitali b'saħħitha biex isostni l-iżvilupp tan-negozji u sabiex jissodisfa r-rekwiżiti kapitali regolatorji, anki fi żminijiet ibsin. Bħalissa, l-ippjanar kapitali fit-tul tal-Bank huwa bbażat fuq minimu referenzjarju ta' […] % għal kapital tal-Grad 1 u proporzjon totali tas-CAD ta' […] %. Il-pożizzjoni kapitali tal-Bank ilha tissaħħaħ b'mod gradwali matul l-2009-2011 u qabżet kemm ir-rekwiżiti kapitali tal-FME kif ukoll il-miri interni tal-Bank. Fi tmiem l-2011, il-proporzjon tas-CAD tal-bank kien ta' 20,5 %, bi proporzjon tal-Grad 1 ta' 15,7 %.

Tabella 5:

Proporzjonijiet tal-kapital fi tmiem is-snin 2009-2011 u previżjoni 2012-2014.

Id-dejta hija għall-kumpanija azzjonarja. L-effetti tas-sussidjarji jittieħdu permezz ta' dħul ieħor. Ammonti f'miljun ISK.

(117)

Il-valutazzjoni tal-Bank, skont ir-rapport ICAAP ta' April 2012, hija li hemm bżonn ta' kapital ta' […] biljun ISK biex tiġi koperta l-iskopertura għar-riskju tiegħu. Il-Bank għandu bażi kapitali ta' […] biljun ISK u b'hekk għandu bafer kapitali ta' […] bijun ISK. Fuq il-bażi tal-Ammont attwali Peżat għar-Riskju dan ifisser proporzjon tal-kapital ta' […] %.

(118)

In-nuqqas ta' ħlas ta' dividendi sal-2013 ilha politika ta' Arion Bank. Din il-politika ser tinbidel biss f'kooperazzjoni mal-FME u biss jekk Arion Bank u l-FME jistabbilixxu flimkien li l-ekonomija Islandiża tkun qalbet verament għall-aħjar.

(119)

Dwar il-likwidità, l-FME teħtieġ li l-bank irid ikollu riżervi ta' likwidità garantiti ta' tal-inqas 20 % tad-depożiti u riżervi ta' flus ta' 5 % tad-depożiti fuq talba. Barra minn hekk, il-Bank Ċentrali tal-Islanda jistabbilixxi r-regoli fuq il-likwidità tal-istituzzjonijiet ta' kreditu (61) li skont dawn jiġu klassifikati l-assi likwidi u l-obbligazzjonijiet tal-istituzzjonijiet ta' kreditu skont it-tip u l-maturità u l-piżijiet assenjati skont ir-riskju. L-istituzzjonijiet ta' kreditu jrid ikollhom assi likwidi li jaqbżu l-obbligazzjonijiet fi żmien xahar u wara xahar u sa tliet xhur. Ir-regoli jinvolvu wkoll test tal-istress li fih skont jiġi applikat fuq bosta partiti tal-ekwità, iżda fejn, min-naħa, jiġi supponut li l-obbligi kollha jridu jitħallsu mal-maturità, u min-naħa l-oħra, li l-porzjonijiet ta' obbligi oħrajn, bħal depożiti, iridu jitħallsu b'avviż li jingħata bi ftit żmien minn qabel jew ebda żmien affattu.

(120)

Il-proporzjonijiet ta' likwidità tal-Bank matul l-2011-2012 huma stabbiliti fil-graff ta' hawn taħt. Jidher li l-Bank żamm pożizzjoni ta' likwidità solida, u qabeż ir-rekwiżiti tal-FME kemm fir-rigward tar-rekwiżit ta' proporzjon ta' flus kif ukol ir-rekwiżit usa' ta' likwidità garantita. Skont il-pjanijiet tal-Bank għall-2012-2014, ser iżomm proprozjon tal-flus bejn […] — […] % u proporzjon tal-likwidità ta' […] — […] %. Il-Bank ikkonforma wkoll mar-regoli dwar il-likwidità tas-CBI u l-proporzjonijiet tal-likwidità tiegħu (iktar minn xahar u sa 3 xhur) fi tmiem is-snin 2009-2011 kienu fil-firxa ta' bejn 1.5 — 2.1.

Grafika 1:

Il-proporzjonijiet ta' likwidità ta' Arion Bank għall-2011-2012

[ Graff fuq il-proporzjonijet ta' likwidità ta' Arion Bank skont ir-regoli tal-FME

Il-valuri mhumiex divulgati għal raġunijiet ta' segretezza professjonali]

(121)

Filwaqt li r-rekwiżiti ta' likwidità ta' Basel III għadhom mhumiex obbligatorji, Arion Bank beda jissorvelja minn jeddu l-Proporzjon tal-Kopertura tal-Likwidità (LCR) (62) skont dawk ir-regoli, u fi tmiem is-sena 2011 l-LCR tiegħu kien ta' […] %.

(122)

Arion Bank huwa fil-parti l-kbira ffinanzjat minn depożiti, iżda ttieħdu passi biex jiġi diversifikat il-finanzjament bil-ħruġ ta' bonds koperti. F'Novembru tal-2011, Arion Bank ingħata liċenzja mill-FME biex joħroġ bonds statutorji koperti. Fi Frar tal-2012, tlesta programm ta' bonds koperti ta' EUR 1 biljun. Il-fondi ser jintużaw biex jiġi ffinanzjat is-self ipotekarju ta' Arion Bank. Huwa mfakkar li fi tmiem l-2011, Arion Bank xtara l-fond ipotekarju KMIIF, akkwiżixxa l-ammont pendenti ta' 127 bijun ISK f'bonds koperti u kompla bħala l-emittent ta' bonds koperti. Il-Bank iqis li l-ħruġ ta' bonds koperti fis-swieq dmoestiċi ser jissodisfa l-ħtiġijiet ta' rifinanzjament tal-Bank u l-finanzjament tas-self fil-perjodu 2012-2016.

(123)

Wieħed mill-iktar kompiti importanti affaċċjati mis-settur finanzjarju tal-Islanda kien ir-ristrutturar tad-dejn tal-familji u tal-korporattiv. Din hija kwistjoni kumplessa u sensittiva b'għadd ta' kunsiderazzjonijiet finanzjarji, ekonomiċi u etiċi.

(124)

Skont is-sottomissjoni ta' Arion Bank, ir-ristrutturar tal-ktieb tas-self ingħata prijorità għolja u l-Bank iqis li kellu rwol prominenti fis-soluzzjoni ta' kwistjonijiet tad-dejn korporattivi u tal-familji u li kiseb progress tajjeb f'dak ir-rigward. Fl-2009 twaqqfet unità ta' rkupru korporattiv fil-Bank u twaqqfu kumpaniji ta' mmaniġġjar tal-assi għall-immaniġġjar tal-assi esklużi. Il-Bank daħħal firxa ta' soluzzjonijiet personalizzati mfassla biex jgħinu lill-familji u lill-mutwatarji individwali jindirizzaw id-djun tagħhom.

(125)

Il-klijenti korporattivi li ma rnexxilhomx jissodisfaw l-obbligi tagħhom daħlu fil-proċess ta' rkupru tad-dejn tal-Bank. L-għan huwa li l-kumpaniji mhux solventi jsiru kumpaniji solventi b'karta bilanċjali pożittiva, u b'hekk ikunu jistgħu jżommu n-negozju tagħhom fil-ġejjieni u jikkontribwixxu għall-iżvilupp tal-ekonomija. Fi tmiem l-2011, 986 kumpanija kienu daħlu fil-programmi ta' rkupru korporattivi tal-Bank, u nstabet konklużjoni fi 871 każ. Fil-fehma tal-Bank, ir-ristrutturar tad-dejn korporattiv huwa mistenni li jitlesta fil-parti l-kbira tiegħu sa tmiem l-2012.

(126)

Dwar ir-ristrutturar tad-dejn tal-familji, iktar minn 14 000 klijent personali sfruttaw il-pakketti ta' soluzzjoni tad-djun tal-Bank, inkluż il-programm speċjali ta' assistenza fid-dejn. Fi tmiem l-2012, il-Bank waqqaf ukoll servizz iddedikat ta' konsultazzjoni dwar id-dejn għall-klijenti personali. Fil-fehma tal-Bank, dan l-arranġament kien importanti, minħabba n-numru għoli ta' każijiet ta' rkupru tad-djun diffiċli li kellhom jiġu indirizzati. Il-Bank għandu l-għan li jlesti r-ristrutturar tiegħu tad-dejn tal-familji fl-2012.

(127)

L-għan tal-programm ta' rkupru tad-djun huwa li jtejjeb il-kwalità tal-assi. Is-sehem tas-self improduttiv niżel minn 32 % fit-tielet trimestru tal-2010 għal 13 % fi tmiem l-2011. Fi tmiem l-2011, 56 % tas-self fil-ktieb tas-self ġie kategorizzat bħala produttiv, 18 % kien 'taħt osservazzjoni', 13 % mhux produttiv biżżejjed u 13 % improduttiv.

(128)

Is-self tal-kambju (FX) fil-portafoll tas-self huwa maqsum f'self tal-FX/FX u self tal-FX/ISK. Is-self tal-FX/FX huwa self li bih il-klijenti jiġġeneraw dħul tal-FX iżda s-self tal-FX/ISK huwa self fl-FX li bih il-klijenti jiġġeneraw dħul tal-ISK. L-iżbilanċ tal-FX tal-Bank huwa dovut l-iktar għall-parti tal-FX/ISK. Matul l-2010 u l-2011, il-Bank għamel progress fit-tnaqqis tal-iżbilanċ tal-FX tiegħu. L-iżbilanċ ser ikompli jonqos matul l-2012 b'ridenominazzjoni tas-self tal-muniti barranin lill-individwi f'ISK kif ukoll azzjonijiet meħuda biex il-kumpaniji bi dħul ta' muniti barranin limitat jitħeġġu jerġgħu jiddenominaw is-self tagħhom fl-ISK. Għad hemm inċertezza legali dwar is-self tal-FX, iżda l-Bank għandu l-għan li jnaqqas l-iżbilanċ tal-FX/ISK sabiex sa tmiem l-2012, l-iżbilanċ ser ikun jaqa' fi ħdan ir-rekwiżiti tas-CBI.

(129)

Fil-fehma tal-Arion Bank, is-suq Islandiż fih “wisq banek” meta mqabbel ma' ekonomiji paragunabbli. Il-banek ser ikunu mġiegħla jnaqqsu l-ispejjeż biex jibqgħu kompetittivi. Arion Bank iffoka fuq il-kontroll tal-livelli tal-ispejjeż tiegħu u jqis li kien minn ta' quddiem fir-razjonalizzazzjoni ferm meħtieġa fi ħdan is-settur finanzjarju.

(130)

Arion Bank issimplifika n-negozju billi naqqas in-numru ta' impjegati u rrazzjonalizza n-netwerk tal-fergħa. F'Marzu 2011, ir-razzjonalizzazzjoni tan-netwerk tal-fergħat tlesta meta tliet fergħat fiż-żona ta' Reykjavík ġew fużi f'waħda. B'kollox ingħalqu 15-il fergħa u, skont il-Bank, in-netwerk li fadal ta' 24 fergħa huwa kosteffiċjenti filwaqt li jżomm livell għoli ta' attenzjoni għall-ħtiġijiet tal-klijenti. Fir-rigward tal-bidliet imsemmija hawn fuq, il-Bank naqqas il-forza tax-xogħol tiegħu b'madwar 10 % tul l-2011. Il-livelli tal-ispejjeż inżammu taħt kontroll strett u l-proporzjon ta' spejjeż mad-dħul diġà niżel għal 45 % fil-livell tal-kumpanija azzjonarja fl-2011 u ser jitjieb ftit iktar fl-2012-2014, meta jinżel għal […] %.

(131)

Fil-pjan ta' ristrutturar, b'referenza għar-rapport ICAAP, għal Arion Bank ġie ppreżentat xenarju ta' stress li jistħarreġ il-ħila tal-Bank fil-kisba ta' vijabbiltà fit-tul f'xenarji u skoperturi tar-riskju differenti.

(132)

Il-pjan ta' ristrutturar kif spjegat hawn fuq inklużi s-suppożizzjonijiet li fuqhom huwa bbażat jikkostitwixxi l-każ bażi.

(133)

Il-pjan ta' ristrutturar jinkludi xenarju ta' każ ta' stress li fih il-każ bażi jkun għaddej mis-suppożizzjonijiet ta' 'Riċessjoni Profonda fit-Tul' (PDR), li huma bbażati fuq linji gwida mill-FME. L-għan tat-test ta' stress huwa li jeżamina kif il-qligħ, it-telf ta' kreditu, ir-rekwiżiti kapitali, il-kapital/bafers kapitali disponibbli u l-pożizzjonijiet tal-likwidità tal-Bank jevolvu f'kundizzjonijiet ekonomiċi diffiċli. Id-differenza hija li s-suppożizzjonijiet fix-xenarju tal-PDR għall-2009 issa huma s-suppożizzjonijiet għas-sena 2012, u l-bqija. Is-suppożizzjonijiet jingħataw fil-qosor fit-Tabella 6 hawn taħt.

Tabella 6

Suppożizzjonijiet ewlenin f'xenarju ta' Riċessjoni Profonda fit-Tul (***)

(134)

Ix-xenarju ta' stress huwa mfassal fl-isfond ta' bidliet improbabbli iżda potenzjalment plawżibbli fl-ambjent ekonomiku li fih jopera l-Bank. Il-profitabbiltà tal-Bank żgur li hija affettwata b'mod negattiv mill-kundizzjonijiet severi tax-xenarju ta' riċessjoni profonda fit-tul, peress li r-redditu azzjonarju ser jonqos b'mod notevoli. (63) Minkejja dan, xorta ser jagħmel profitti żgħar u hekk kif il-ktieb tas-self u l-assi peżati għar-riskju tal-Bank ser jiċkienu fl-istess ħin, il-pożizzjoni kapitali tiegħu mhijiex ser tiġi affettwata ħażin (64). Anki l-pożizzjoni tal-likwidità tal-Bank tibqa' sew ogħla mir-rekwiżiti minimi.

(135)

Ir-rapport ICAAP huwa bbażat fuq figuri finanzjarji mill-31 ta' Diċembru 2011. Ir-riżultat ewlieni tiegħu huwa li skont il-valutazzjoni tal-Bank hemm bżonn ta' kapital ta' […] biljun ISK biex tiġi koperta l-iskopertura ta' riskju tal-Bank, fuq il-bażi tal-Pilastru I u II. 16 % tal-assi peżati għar-riskju (RWA) jammonta għal […] biljun ISK. Il-Bank għandu bażi kapitali ta' […] biljun ISK u għalhekk għandu bafer kapitali ta' […] biljun ISK. Il-valutazzjoni kapitali tieħu f'kunsiderazzjoni fatturi relatati mal-istress, inkluż l-impatt fuq il-ktieb tas-self tal-Bank. Skont ir-rapport ICAAP, l-unità tal-Immaniġġjar tar-Riskji tal-Bank tiffoka fuq l-identifikazzjoni, il-valutazzjoni u l-kejl tar-riskji materjali kollha affaċċjati mill-Bank, fejn ir-riskji jinġabru f'erba' klassijiet: riskju ta' kreditu (inkluż ir-riskju tal-konċentrazzjoni), riskju tas-suq, riskju operazzjonali u riskji oħrajn (inkluż riskju tal-likwidità, riskju tan-negozju u riskju politiku u legali). It-Tabella 7 turi l-bosta fatturi ta' riskju meħuda f'kunsiderazzjoni fil-valutazzjoni tal-kapital.

Tabella 7

Riżultati tal-ICAAP dwar il-valutazzjoni kapitali, ammonti f'biljun ISK

(136)

Ir-rapport ICAAP jiddikjara li għad li sar ħafna progress fit-tnaqqis tal-iżbilanċ kbir bejn is-self denominat f'muniti barranin lil klijenti u depożiti denominati f'munita tal-Islanda, għad baqa' xogħol xi jsir biex jiġi eliminat l-iżbilanċ li fadal fl-2012. Fi tmiem l-2011, l-iżbilanċi kienu għadhom qed jaqbżu l-limitu legali u kien hemm bżonn ta' dispensa mis-CBI. L-istrateġija tal-Bank għat-tnaqqis tal-iżbilanċ tiegħu fil-muniti huwa, min-naħa, id-denominazzjoni mill-ġdid tal-ISK tal-self ta' muniti lill-klijenti li għandhom dħul fl-ISK, u min-naħa l-oħra, l-iħħeġġjar tal-iżbilanċi tal-muniti permezz ta' ftehimiet mas-CBI u permezz ta' swaps tal-muniti ma' klijenti Islandiżi.

(137)

Ir-riskju tal-likwidità huwa wieħed mill-iktar fatturi ta' riskju importanti tal-Bank. Dan ġej mill-fatt li l-maturità tas-self taqbeż il-maturità tad-depożiti. Hija l-istrateġija tal-Bank li jissorvelja mill-qrib il-pożizzjoni tal-likwidità tiegħu u li jtawwal il-maturità fuq in-naħa tal-obbligazzjoni, permezz ta' analiżi bir-reqqa tar-riġidità tad-depożiti (65) u d-diversifikazzjoni tal-finanzjament tiegħu. Skont ir-rekwiżiti interni tal-Bank, il-proprozjon ta' likwidità ggarantita ma għandux ikun inqas minn […] % tad-depożiti u l-proporzjon minimu ta' flus kontanti għandu jkun ta' […] % jew ftit ogħla mir-rekwiżiti tal-FME, li huma ta' 20 % għall-proporzjon ta' likwidità ggarantita u 5 % għall-proporzjon ta' flus kontanti. Kif intqal fil-Karta 1 hawn fuq, il-Bank baqa' f'livell ferm ogħla mill-FME u l-valuri referenzjarji interni. Permezz ta' analiżi tal-bażi ta' depożiti tiegħu, fejn id-depożiti huma kklassifikati f'seba' gruppi skont ir-riġidità, il-Bank ittestja għall-istress il-likwidità tiegħu. Jekk jiġi supponut li l-kontrolli fuq il-kapital jitneħħew minnufih, il-proporzjon ta' likwidità ggarantita tal-Bank ikun ta' […]. Il-proporzjon ta' flus ikun […]. Madankollu, il-Bank sawwar pjanijiet ta' kontinġenza biex jindirizza kriżi potenzjali fil-finanzjament, u fost l-oħrajn […].

(138)

Kif diġà ġie spjegat iktar 'il fuq, il-kontribuzzjoni tal-kapital tal-Grad II għandha durata ta' 10 snin mit-30 ta' Diċembru 2009. Dwar ir-remunerazzjoni, hemm klawżola ta' intensifikazzjoni inkorporata wara 5 snin (jiġifieri fl-2014), minn 400bp għal 500bp fuq EURIBOR. Skont l-awtoritajiet tal-Islanda, din l-intensifikazzjoni għandha taġixxi bħala inċentiv għall-bank sabiex iħallas lura dan il-kapital minn dan iż-żmien.

(139)

Dwar is-sehem tal-ekwità ta' 13 % li l-Istat għandu f'Arion Bank, il-parteċipazzjonijiet tal-Gvern f'impriżi finanzjarji huma mmexxija minn Icelandic State Financial Investments (l-ISFI) (66). Skont il-Baġit tal-Istat għall-2012, il-Gvern ġie awtorizzat ibigħ l-ishma li għandu bħalissa fil-bank tat-tfaddil, iżda għadha ma ttieħdet l-ebda deċiżjoni dwar il-bejgħ ta' parteċipazzjonijiet tal-istat fit-tliet banek kummerċjali ewlenin. Madankollu, twaqqaf grupp ta' ħidma mill-Ministri responsabbli sabiex jistħarrġu modi possibbli ta' ċessjoni tal-parteċipazzjonijiet azzjonarji fil-banek kummerċjali. Il-Gvern indika li filwaqt li ma għandu l-ebda intenzjoni li jnaqqas il-parteċipazzjonijiet tiegħu f'Landsbankinn għall-inqas minn żewġ terzi tal-kapital azzjonarju tal-bank, l-ishma f'Arion Bank u Íslandsbanki daqt jistgħu jiġu offruti għall-bejgħ jew jinbiegħu mal-banek kollha kemm huma jekk is-sidien ta' maġġoranza jiddeċiedu li jbigħu, soġġetti għas-soluzzjoni ta' ċerti prerekwiżiti.

(140)

Il-faċilità speċjali ta' likwidità hija disponibbli biss sal-31 ta' Diċembru 2014, li taħbat mal-maturità tal-bond ta' SPRON.

(141)

Fid-deċiżjoni ta' ftuħ, l-Awtorità kkonkludiet b'mod preliminari li l-miżuri mill-Istat tal-Islanda li jikkapitalizza Arion Bank, kif ukoll il-faċilità ta' likwidità, jinvolvu għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 61 taż-ŻEE. Barra minn hekk, ma tistax teskludi li l-għajnuna mill-Istat kienet preżenti fil-garanzija tad-depożiti. L-Awtorità ser tieħu deċiżjoni finali fuq dawn il-miżuri, li għad għandhom impatt fuq il-valutazzjoni għad-dispożizzjoni, fid-deċiżjoni attwali.

(142)

Dwar il-kompatibilità tal-miżuri valutati fid-deċiżjoni ta' ftuħ, l-Awtorità qieset li deċiżjoni finali setgħet tittieħed biss fuq il-bażi ta' pjan ta' ristrutturar, li ma kienx għadu ġie ppreżentat meta l-Awtorità fetħet il-proċedura ta' investigazzjoni formali fil-15 ta' Diċembru 2010. Kien b'mod partikolari minħabba n-nuqqas ta' pjan ta' ristrutturar iktar minn sena wara t-twaqqif ta' Arion Bank li l-Awtorità esprimiet dubji dwar il-kompatibbiltà tal-għajnuna.

(143)

L-Awtorità rċiviet dikjarazzjoni f'isem il-kredituri tal-bank il-qadim, li fiha enfasizzaw li kellhom jitqiesu bħala partijiet interessati, u indikat sabiex possibilment tippreżenta iktar kummenti iktar tard.

(144)

L-awtoritajiet tal-Islanda jaċċettaw li l-miżuri mwettqa fit-twaqqif ta' New Kaupthing Bank, issa Arion Bank, jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat. Madankollu, fil-fehma tal-awtoritajiet tal-Islanda, il-miżuri huma kompatibbli mal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE fuq il-bażi tal-Artikolu 61(3)(b) tal-Ftehim, peress li huma neċessarji, proporzjonati u xierqa biex jiġi rimedjat taqlib serju fl-ekonomija Islandiża. Fil-fehma tal-awtoritajiet tal-Islanda, il-miżuri meħuda huma konformi f'kull aspett mal-prinċipji stabbiliti fil-linji gwida tal-Awtorità dwar l-għajnuna mill-Istat. Jiddikjaraw ukoll li l-għajnuna hija neċessarja u limitata għall-ammont minimu meħtieġ.

(145)

Barra minn hekk, l-awtoritajiet tal-Islanda jisħqu li l-eksazzjonisti ta' Kaupthing Bank tilfu l-ishma kollha tagħhom u ma rċivew l-ebda kumpens mill-istat, li l-għajnuna hija mfassla sew biex tnaqqas l-effett mifrux fuq il-kompetituri kemm jista' jkun u li t-termini tas-self (il-kapital tal-Grad II) huma paragunabbli mar-rati tas-suq.

(146)

L-awtoritajiet tal-Islanda ma jqisux li l-garanzija tad-depożiti tinvolvi għajnuna mill-istat.

(147)

L-awtoritajiet tal-Islanda ppreżentaw għadd ta' impenji, ħafna minnhom relatati mat-tfixkil tal-kompetizzjoni kkaġunat mill-għajnuna li qed tiġi valutata. L-impenji huma stabbiliti fl-Anness.

(148)

L-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE jistabbilixxi kif ġej:

“Bla ħsara għal kif jista' jkun previst xort'oħra f'dan il-Ftehim, kull għajnuna mogħtija mill-Istati Membri tal-KE, l-Istati tal-EFTA jew permezz ta' riżorsi Statali f'kull għamla tkun xi tkun li tiddistorti jew thedded li tiddistorti l-kompetizzjoni billi tiffavorixxi ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti oġġetti tkun, sa fejn taffettwa l-kummerċ bejn Partijiet Kontraenti, inkompatibbli mat-twettiq ta' dan il-Ftehim.”

(149)

L-Awtorità ser tivvaluta l-miżuri li ġejjin (67) hawn taħt:

Hawn taħt, il-miżuri ta' hawn fuq jissejħu b'mod kollettiv bħala “l-miżuri ta' kapitalizzazzjoni”. Barra minn hekk, l-Awtorità ser tivvaluta:

(150)

Kif l-Awtorità diġà kkonkludiet b'mod preliminari fid-deċiżjoni ta' ftuħ, jidher biċ-ċar li l-miżuri ta' kapitalizzazzjoni huma ffinanzjati permezz ta' riżorsi tal-istat ipprovduti mit-Teżor tal-Islanda. Ir-riżorsi tal-istat huma preżenti biċ-ċar fil-faċilità ta' likwidità wkoll li hija disponibbli għal Arion Bank. Dwar il-ftehim ta' swap ta' SPRON, l-Istat ġarrab ir-riskju li l-assi ta' SPRON/Drómi ma jkunux biżżejjed biex ikopru l-obbligazzjonijiet trasferiti (depożiti) ta' SPRON. Fi ftit kliem, iggarantixxa li jkopri d-diskrepanza, u dan jinvolvi trasferiment (potenzjali) ta' riżorsi tal-istat.

(151)

Dwar il-garanzija tad-depożiti, l-Awtorità tisħaq mill-bidu nett li l-valutazzjoni tagħha hija limitata għall-garanzija tad-depożiti addizzjonali spjegata hawn fuq, li fl-essenza tagħha tikkonsisti fid-dikjarazzjonijiet li saru mill-Gvern tal-Islanda li d-depożiti fil-banek domestiċi kummerċjali u tat-tfaddil u l-fergħat tagħhom fl-Islanda ser jiġu koperti bis-sħiħ.

(152)

Din il-valutazzjoni hija bla ħsara għall-fehma tal-Awtorità dwar il-kompatibilità tal-Att Nru 98/1999 u l-azzjonijiet tal-Gver tal-Islanda u t-TIF matul il-kriżi finanzjarja mal-liġi taż-ŻEE, b'mod partikolari d-Direttiva 94/19/KE. Rigward l-impilmentazzjoni tad-Direttivi 97/9/KE u 94/19/KE, l-Awtorità hija tal-fehma li sa fejn it-tali miżuri jikkostitwixxu għajnuna mill-istat, ġeneralment l-użu tar-riżorsi tal-istat biex tinżamm konformità mal-obbligi skont il-liġi taż-ŻEE ma jqajjimx problemi skont l-Artikolu 61 ŻEE. Għalhekk, din id-deċiżjoni ma tikkonċernax dawk il-miżuri.

(153)

Fid-deċiżjoni ta' ftuħ, l-Awtorità ddikjarat li kienet ser tinvestiga iktar dwar jekk id-dikjarazzjonijiet li saru mill-Istat tal-Islanda deskritti iktar 'il fuq humiex preċiżi, sodi, inkondizzjonali u legalment vinkolanti biżżejjed tant li jinvolvu impenn ta' riżorsi tal-istat. (68) Fil-valutazzjoni ta' jekk ġewx issodisfati dawn il-kriterji, l-Awtorità tosserva li d-dikjarazzjonijiet involvew impenn irrevokabbli ta' riżorsi pubbliċi kif muri mill-fatt li l-istat tal-Islanda għamel minn kollox biex jipproteġi lid-depożituri: Mhux biss bidel il-prijorità tad-detenturi ta' depożiti f'beni insolventi (li ma jkunx jinvolvi l-użu ta' riżorsi tal-istat), iżda għamilha ċara wkoll li ma kienx ser jippermetti li d-depożituri jġarrbu xi telf ieħor. Il-garanzija kategorika tal-Gvern fuq id-depożiti kollha fil-banek domestiċi kummerċjali u tat-tfaddil hija distinta iktar minn kwalunkwe skema ta' garanzija tad-depożiti bbażata fuq l-atti taż-ŻEE minħabba l-fatt li l-protezzjoni hija bla limiti fl-ammont u l-banek li jibbenefikaw mill-miżura ma għamlu ebda kontribuzzjoni finanzjarja.

(154)

Il-fehim tal-Gvern tal-Islanda tad-dikjarazzjoni tiegħu hija murija mill-interventi mill-istat fis-settur finanzjarju li seħħew minn Ottubru tal-2008 li kienu motivati bl-intenzjoni li tiġi onorata din id-dikjarazzjoni. Dawk l-interventi inkludew miżuri sabiex ikopru depożiti ta' impriżi finanzjarji, bħat-twaqqif tat-tliet banek kummerċjali, it-trasferiment tad-depożiti ta' SPRON lil Arion Bank, it-trasferiment tad-depożiti ta' Straumur lil Íslandsbanki, l-akkwiżizzjoni mis-CBI tad-depożiti ta' 5 banek tat-tfaddil f'Sparisjódabanki Íslands, it-trasferiment tad-depożiti f'Byr Savings Bank lil Byr hf, it-trasferiment tad-depożiti minn Keflavík Savings Bank lil SpKef u r-responsabilità tal-Istat għad-depożiti f'SpKef wara l-fużjoni sfurzata ma' Landsbankinn.

(155)

Fil-fatt, l-awtoritajiet tal-Islanda argumentaw f'bosta każijiet ta' għajnuna mill-istat, uħud minnhom issemmew iktar 'il fuq, li bħalissal-Awtorità qiegħda tinvestiga jekk il-miżura magħżula rispettiva kinitx l-alternattiva bl-inqas piż finanzjarju għall-istat tal-Islanda sabiex jibqa' konformi mal-wiegħda tiegħu li jipproteġi lid-depożitur bis-sħiħ.

(156)

Fid-dawl ta' dan ta' hawn fuq, l-Awtorità tqis li hemm miżura legalment vinkolanti, preċiża, inkondizzjonali u soda fis-seħħ. Fuq din il-bażi, l-Awtorità b'hekk tikkonkludi li d-dikjarazzjonijiet mill-istat tal-Islanda li skont dawn id-depożiti huma garantiti bis-sħiħ jinvolvu impenn ta' riżorsi tal-istat fit-tifsira tal-Artikolu 61 ŻEE.

(157)

L-ewwel nett, il-miżuri ta' għajnuna jridu jagħtu lill-bank il-ġdid vantaġġi li jħaffulu l-imposti li normalment jiġġarrbu mill-baġit tiegħu. B'konformità mal-konklużjoni preliminari li waslet għaliha fid-deċiżjoni ta' ftuħ, l-Awtorità għadha tal-fehma li kull waħda mill-miżuri ta' kapitalizzazzjoni tagħti vantaġġ lill-bank il-ġdid peress li l-kapital ipprovdut ma jkunx disponibbli għall-bank mingħajr l-intervent mill-istat.

(158)

Fid-determinazzjoni ta' jekk investiment f'impriża, pereżempju permezz ta' injezzjoni kapitali, jinvolvix vantaġġ, l-Awtorità tapplika l-prinċipju ta' investitur f'ekonomija tas-suq, u tivvaluta jekk investitur privat ta' daqs paragunabbli għal dak tal-korp pubbliku li jopera f'kundizzjonijiet normali tas-suq kienx jagħmel investiment bħal dan. (69) Rigward miżuri ta' kapitalizzazzjoni għall-benefiċċju ta' banek f'diffikultà, mill-bidu tal-kriżi finanzjarja, ġeneralment l-approċċ meħud kemm mill-Kummissjoni Ewropea (f'għadd ta' każijiet mindu bdiet il-kriżi finanzjarja (70) kif ukoll mill-Awtorità (71) kien li r-rikapitalizzazzjonijiet mill-istat tal-banek jammontaw għal għajnuna mill-istat minħabba t-taqlib u l-inċertezza li kkaratterizzaw is-swieq finanzjarji sa mill-ħarifa tal-2008. Din il-kunsiderazzjoni ġenerali tapplika b'mod partikolari għas-swieq finanzjarji tal-Islanda fl-2008 u l-2009, meta falliet is-sistema sħiħa. B'hekk l-Awtorità tqis li l-miżuri ta' kapitalizzazzjoni jagħtu vantaġġ lil Arion Bank minkejja t-trasferiment eventwali ta' 87 % tal-kapital tal-bank il-ġdid lill-kredituri (ħafna minnhom mis-settur privat). L-involviment tas-settur privat fil-kapitalizzazzjoni ta' Arion Bank kien imsawwar kollu kemm hu minn kredituri tal-bank il-qadim li kienu qegħdin ifittxu biss li jimminimizzaw it-telf tagħhom. (72)

(159)

Tapplika kunsiderazzjoni simili f'dak li għandu x'jaqsam mal-faċilità speċjali ta' likwidità, li hija negozjata bħala parti minn pakkett ta' miżuri ta' assistenza mill-istat bil-għan li terġa' tibda l-operazzjonijiet ta' bank fallut f'bank iffurmat ġdid u li tħeġġeġ il-parteċipazzjoni ekwitarja fil-bank il-ġdid mill-kredituri tal-bank fallut. Jidher ċar li l-Istat involva ruħu peress li ma kienx ċar jekk Arion Bank setax jikseb biżżejjed likwidità mis-suq. B'hekk, flok ma aġixxa bħal investitur privat, l-Istat ħa post ir-rwol tal-parteċipanti mis-suq privat li baqgħu lura milli jagħtu flus b'self lill-impriżi finanzjarji. Għaldaqstant l-Awtorità tikkonferma l-konklużjoni preliminari li laħqet fid-deċiżjoni ta' ftuħ u tqis li l-faċilità ta' likwidità speċjali tagħti vantaġġ lil Arion Bank.

(160)

Dwar it-trasferiment ta' depożiti minn SPRON u l-ħlas bil-bond maħruġ minn Drómi — il-ftehim ta' swap ta' SPRON, l-Awtorità tosserva bi pjaċir li t-tranżazzjoni ġenerali għandha l-għan li tipprovdi lil Arion Bank b'kumpens li jilħaq eżatt l-ammont tal-obbligazzjonijiet trasferiti. Madankollu, ir-riskju sħiħ li l-bond ta' Drómi jkun ta' valur inqas mid-depożiti trasferiti, u l-obbligu li tiġi kkumpensata kwalunkwe diskrepanza potenzjali, huwa allokat lill-Istat. B'hekk jidher li Arion Bank, minbarra li jirċievi dħul permezz ta' ħlasijiet tal-imgħax fuq il-bond, jista' jakkwista avvjament u ishma tas-suq addizzjonali, bla ma jieħu ebda riskju. L-Awtorità tikkonkludi li dan jikkostitwixxi vantaġġ. (73)

(161)

Fl-aħħar, l-Awtorità trid tivvaluta wkoll jekk il-garanzija tad-depożiti addizzjonali tagħtix vantaġġ lil Arion Bank u l-banek tal-Islanda inġenerali. F'dan ir-rigward, l-Awtorità tosserva li meta saret għall-ewwel darba d-dikjarazzjoni li d-depożiti jkunu garantiti mill-awtoritajiet tal-Islanda, ma kienx kompletament ċar dwar kif din il-garanzija ser taħdem fil-prattika, b'mod partikolari x'effett ikollu intervent bħal dan fuq il-bank li ma setax jibqa' jlaħħaq mal-obbligi finanzjarji tiegħu vis-à-vis id-depożituri tiegħu. Sadanittant, jidher li bank bħal dan jitħalla jfalli, iżda li l-Istat tal-Islanda jiżgura — pereżempju billi jittrasferixxi depożiti f'bank ieħor u jikkumpensa għad-diskrepanza fl-assi — li d-depożiti jistgħu jitħallsu bis-sħiħ, u li d-depożituri qatt ma jitilfu aċċess għall-ammont sħiħ tad-depożiti tagħhom.

(162)

L-Awtorità tqis li huwa ta' importanza sekondarja dwar kif l-Istat jaġixxi eżattament biex jikkonforma mal-garanzija bla limitu fuq depożiti domestiċi. L-importanti hu li ħa l-obbligu li jinvolvi ruħu mingħajr limiti jekk bank jonqos milli jħallas depożiti.

(163)

Fil-fehma tal-Awtorità, din il-garanzija bla limitu ffavorixxiet lil Arion Bank: L-ewwel nett, peress li tipprovdi vantaġġ kompetittiv ta' valur — garanzija mill-istat bla limitu, u b'hekk xibka tas-sigurtà notevoli — fuq alternattivi u fornituri ta' investimenti alternattivi. Dan intwera, pereżempju minn rapport riċenti tal-Ministru tal-Ekonomija li ddikjara li: “Bħalissa, l-impriżi finanzjarji tal-Islanda qed joperaw f'ambjent protett b'kontrolli fuq il-kapital u garanzija tad-depożiti kategorika. F'kundizzjonijiet bħal dawn, tista' tgħid li d-depożiti fil-banek huma l-unika għażla sigura għall-faddala Islandiżi”. (74)

(164)

It-tieni, jidher ċar li fin-nuqqas tal-garanzija, Arion Bank seta' iktar faċilment jara assalt bankarju bħal ta' qablu (75). B'hekk, il-bank aktarx li kien ikollu jħallas rati tal-imgħax ogħla (biex jikkumpensa għar-riskju) biex jattira jew anki sempliċiment iżomm l-istess ammont ta' depożiti, li kieku ma kienx hemm il-garanzija fuq id-depożiti addizzjonali bla limiti applikata mill-istat tal-Islanda. B'hekk, l-Awtorità tikkonkludi li l-garanzija tad-depożiti tinvolvi vantaġġ għall-bank.

(165)

It-tieni, il-miżura ta' għajnuna trid tkun selettiva peress li tippreferi lil “ċerti impriżi jew il-produzzjoni ta' ċerti prodotti”. Il-miżuri ta' kapitalizzazzjoni, il-faċilità ta' likwidità u l-ftehim ta' swap ta' SPRON huma selettivi peress li huma ta' benefiċċju għal Arion Bank biss.

(166)

Barra minn hekk, peress li l-appoġġ mill-istat jista' jkun selettiv anki f'sitwazzjonijiet fejn settur wieħed jew iktar tal-ekonomija jibbenefikaw u oħrajn le, l-Awtorità tqis ukoll li l-garanzija mill-istat fuq id-depożiti li tibbenefika lis-settur bankarju sħiħ tal-Islanda bħala selettiv. Din il-konklużjoni ssegwi wkoll mill-kunsiderazzjonijiet stabbiliti hawn fuq li skont dawn il-banek huma preferuti fuq impriżi oħrajn li joffru possibilitajiet ta' tfaddil u investiment ta' flus.

(167)

Il-miżuri jsaħħu l-pożizzjoni ta' Arion Bank f'paragun mal-kompetituri (jew kompetituri potenzjali) fl-Islanda u Stati oħrajn taż-ŻEE. Arion Bank hija impriża attiva, kif spjegat iktar 'il fuq, fis-swieq finanzjarji, li huma miftuħin għall-kompetizzjoni internazzjonali fiż-ŻEE. Filwaqt li bħalissa s-swieq finanzjarji tal-Islanda huma kemxejn maqtugħin għalihom, speċjalment minħabba l-kontrolli fuq il-kapital, il-kummerċ transfruntier u l-potenzjal għalih għadu jeżisti, u l-kummerċ aktarx li ser jiżdied malli jitneħħew il-kontrolli fuq il-kapital. Għaldaqstant, il-miżuri kollha li qed jiġu valutati għandhom jitqiesu li qed ifixklu l-kompetizzjoni u jaffettwaw il-kummerċ bejn il-Partijiet Kontraenti għall-Ftehim ŻEE. (76)

(168)

Għalhekk, l-Awtorità tasal għall-konklużjoni li l-miżuri meħuda mll-Istat tal-Islanda sabiex jikkapitalizza l-bank il-ġdid, kif ukoll il-faċilità ta' likwidità, il-garanzija tad-depożiti u l-ftehim ta' swap ta' SPRON jinvolvu għajnuna mill-istat skont it-tifsira tal-Artikolu 61(1) tal-Ftehim ŻEE.

(169)

Skont l-Artikolu 1(3) tal-Parti I tal-Protokoll 3, “l-Awtorità ta' Sorveljanza tal-EFTA għandha tiġi mgħarrfa, minn żmien qabel biżżejjed biex tkun tista' tippreżenta l-kummenti tagħha, dwar kwalunkwe pjan li tagħti jew tibdel għajnuna (…). L-Istat ikkonċernat ma għandux idaħħal fis-seħħ il-miżuri proposti minnu sakemm il-proċedura tkun irriżultat f'deċiżjoni finali”.

(170)

L-awtoritajiet tal-Islanda ma nnotifikawx il-miżuri ta' għajnuna koperti mid-deċiżjoni operattiva għall-Awtorità qabel ma implimentawhom. B'hekk, l-Awtorità tikkonkludi li l-awtoritajiet tal-Islanda ma rrispettawx l-obbligi tagħhom skont l-Artikolu 1(3) tal-Parti I tal-Protokoll 3. Għalhekk, l-għoti ta' dawk il-miżuri ta' għajnuna kien kontra l-liġi. Fir-rigward tal-akkwiżizzjoni tal-Bank ta' tfaddil SPM minn Arion Bank, li l-Awtorità ma sabitx li tinvolvi għajnuna mill-istat, xorta waħda hu osservat li skont il-paragrafi 41 tal-linji gwida tal-Awtorità dwar ir-ristrutturar, biex jiġi evitat użu antikompetittiv tal-għajnuna mill-istat, l-akkwiżizzjonijiet minn bank ta' negozji f'kompetizzjoni tista' ssir biss f'ċirkustanzi eċċezzjonali u wara notifika lill-Awtorità.

(171)

Bħala kumment preliminari, l-Awtorità tosserva li filwaqt li Arion Bank huwa entità legali ġdida li twaqqaf fl-2008 — fir-rigward tal-operazzjonijiet domestiċi — jidher biċ-ċar li dan huwa s-suċċessur ekonomiku ta' Kaupthing Bank, fis-sens li hemm kontinwità ekonomika bejn dawn iż-żewġ entitajiet. Peress li dawk l-operazzjonijiet ekonomiċi li twettqu minn Arion Bank mill-ħarifa tal-2008 'il quddiem ma setgħux jibqgħu għaddejjin mingħajr l-għajnuna, l-Awtorità tqis il-Bank bħala impriża f'diffikultà.

(172)

Barra minn hekk, il-miżuri li qegħdin jiġu valutati huma fl-istess ħin miżuri ta' salvataġġ u ristrutturar. Kif ġie ddikjarat fid-deċiżjoni ta' ftuħ, l-Awtorità aktarx li kienet tapprova l-miżuri bħala għajnuna ta' salvataġġ kompatibbli li kieku ġew notifikati qabel ġew implimentati, qabel ma kienet tieħu l-pożizzjoni finali fuqhom fuq il-bażi ta' pjan ta' ristrutturar. Madankollu, fin-nuqqas ta' notifika puntwali, l-Awtorità fetħet il-proċedura ta' investigazzjoni formali u talbet il-preżentazzjoni ta' pjan ta' ristrutturar. Kif ġie indikat iktar 'il fuq, il-kompatibilità finali ta' dawn il-miżuri tiddependi fuq jekk il-pjan ta' ristrutturar jilħaqx il-kriterji tal-linji gwida applikabbli tal-Awtorità dwar l-għajnuna mill-Istat għall-impriżi f'diffikultà.

(173)

Filwaqt li l-għajnuna mill-istat lill-impriżi f'diffikultà normalment tiġi valutata skont l-Artikolu 61(3)(c) tal-Ftehim ŻEE, l-Awtorità tista', skont l-Artikolu 61(3)(b) tal-Ftehim, tippermetti sabiex l-għajnuna mill-istat isservi “bħala rimedju għal inkwiet serju fl-ekonomija ta' Stat Membru tal-KE jew Stat tal-EFTA”. Kif inhu ddikjarat fil-paragrafu 8 tal-Linji Gwida tal-Banek (77), l-Awtorità terġa' ssostni li, b'konformità mal-każistika u l-prattika ta' teħid ta' deċiżjonijiet tal-Kummissjoni Ewropea, l-Artikolu 61(3)(b) tal-Ftehim ŻEE jeħtieġ interpretazzjoni resrittiva ta' x'jista' jsir f'taqlib serju ta' ekonomija tal-Istat tal-EFTA.

(174)

Kif ġie deskritt fid-dettall iktar 'il fuq, l-awtoritajiet tal-Islanda spjegaw li s-sistema finanzjarja tal-Islanda daħlet fi stat ta' kriżi sistemika f'Ottubru 2008, u din wasslet għall-falliment tal-banek ewlenin tagħha kif ukoll banek kbar tat-tfaddil fi żmien ftit jiem. Is-sehem mis-suq tal-istituzzjonijiet finanzjarji f'daqqa li fallew kien jaqbeż id-90 % f'ħafna mis-segmenti tas-suq finanzjarju tal-Islanda. Mad-diffikultajiet żdied ukoll it-telf ta' kunfidenza fil-munita tal-pajjiż. L-ekonomija reali tal-Islanda ntlaqtet b'mod sever mill-kriżi finanzjarja. Għad li għaddew iktar minn tliet snin sa mill-bidu tal-kriżi, għad hemm vulnerabilità fis-sistema finanzjarja tal-Islanda. Anki jekk is-sitwazzjoni marret ħafna għall-aħjar mill-2008 'l hawn, jidher biċ-ċar li fiż-żmien li fih ittieħdu l-miżuri, dawn kellhom l-għan li jirrimedjaw taqlib serju fl-ekonomija tal-Islanda.

(175)

B'hekk, jitqies li l-Artikolu 61(3)(b) tal-Ftehim ŻEE japplika f'dan il-każ.

(176)

Il-Linji Gwida tal-Awtorità dwar l-Għajnuna mill-Istat dwar it-treġġigħ lura lejn il-vijabbiltà u l-valutazzjoni tal-miżuri ta' ristrutturar fis-settur finanzjarju fil-kriżi attwali skont ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat (78) (“il-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar”) jistabbilixxu r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat applikabbli għar-ristrutturar ta' istituzzjonijiet finanzjarji fil-kriżi attwali. Skont il-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar, biex ikun kompatibbli mal-Artikolu 61(3)(b) ŻEE, ir-ristrutturar ta' istituzzjoni finanzjarja fil-kuntest tal-kriżi finanzjarja jrid:

(177)

B'hekk hawn taħt, fuq il-bażi tal-pjan ta' ristrutturar ippreżentat għal Arion Bank, l-Awtorità ser tivvaluta jekk dawn il-kriterji humiex issodisfati, u jekk għalhekk il-miżuri ta' għajnuna deskritti hawn fuq jikkostitwixxux għajnuna għar-ristrutturar kompatibbli.

(178)

It-treġġigħ lura lejn il-vijabbiltà fit-tul ta' benefiċjarju fir-riċevuta ta' għajnuna għar-ristrutturar huwa l-għan ewlieni ta' din l-għajnuna, u l-valutazzjoni ta' jekk għajnuna għar-ristrutturar hix ser tikseb dan hija aspett importanti fid-determinazzjoni tal-kompatibbiltà tagħha.

(179)

Kif indikat iktar 'il fuq, it-taqlib fl-ekonomija tal-Islanda fil-bidu tal-ħarifa tal-2008, il-preżenza ta' miżuri straordinarji bħall-kontrolli fuq il-kapital, ambjent regolatorju f'evoluzzjoni u ħarsa ġenerali makroekonomika li, minkejja xi stabbiltà riċenti, għadha kemxejn inċerta, speċjalment minħabba l-inkwiet ekonomiku li għaddej fiż-żona tal-ewro, ma jagħmluha xejn faċli biex bank jopera bi profitt u tiġi żgurata l-vijabbiltà tiegħu fit-tul. L-Awtorità tisħaq mill-bidu li din il-kunsiderazzjoni trid tiġi kkunsidrata fil-valutazzjoni ta' hawn taħt.

(180)

It-Taqsima 2 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jistabbilixxu li l-Istat taż-ŻEE għandu jipprovdi pjan ta' ristrutturar komprensiv u dettaljat li jipprovdi tagħrif sħiħ fuq il-mudell kummerċjali u li jreġġa' lura l-vijabbiltà fit-tul tal-bank. Il-paragrafu 10 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jeħtieġ li l-pjan ta' ristrutturar jidentifika l-kawżi tad-diffikultajiet tal-bank u d-dgħjufijiet tal-bank stess, u jispjega kif il-miżuri ta' ristrutturar proposti jirrimedjaw il-problemi sottostanti tal-bank.

(181)

Kif spjegat hawn fuq, il-kawżi tad-diffikultajiet ta' Arion Bank huma spjegati t-tnejn li huma fil-pjan ta' ristrutturar, iżda anki fir-rapport tal-SIC, relatat maċ-ċirkostanzi tat-twaqqif tal-Bank u l-problemi ta' qablu. Fost il-kawżi ewlenin identifikati f'dan tal-aħħar fil-livell tal-bank ta' qabel kien hemm l-espansjoni eċċessiva u insostenibbli, l-ingranaġġ tas-sidien tal-bank, il-konċentrazzjoni tar-riskju, l-ekwità dgħajfa u d-daqs tal-banek meta mqabbla mal-ekonomija tal-Islanda. Kaupthing Bank kellu skoperturi individwali kbar u ħa riskju qawwi meta silef lis-sidien tiegħu. Kien jiddependi ħafna wkoll fuq il-finanzjament tal-operaturi b'terminu qasir.

(182)

Filwaqt li l-pjan ta' ristrutturar ta' Arion Bank jindirizza ħafna mid-dgħjufijiet tal-bank kif identifikat iktar 'il fuq, l-Awtorità tqis li l-falliment ta' Kaupthing, u t-tiġrif tal-industrija finanzjarja tal-Islanda, kienu kkaġunati wkoll minn għadd ta' fatturi speċifiċi għall-Islanda, relatati mad-daqs żgħir tagħha u n-nuqqasijiet regolatorji u superviżorji enfasizzati mill-Kummissjoni Speċjali ta' Investigazzjoni. Għalhekk, il-vijabbiltà fit-tul ta' Arion Bank, bħal dik ta' kwalunkwe bank Islandiż ieħor, ma tiddependix biss fuq il-miżuri meħuda fil-livell tal-bank, iżda anki fuq jekk dawk in-nuqqasijiet superviżorji u regolatorji ġewx rimedjati.

(183)

F'dan ir-rigward, l-Awtorità tosserva b'mod pożittiv l-emendi għall-qafas regolatorju u superviżorju magħmula mill-awtoritajiet tal-Islanda, kif spjegat fl-Anness.

(184)

L-ewwel nett, is-setgħat u l-kompetenzi tal-FME żdiedu, inter alia b'responsabilitajiet ġodda dwar skoperturi individwali kbar u r-riskji relatati magħhom, li fil-fehma tal-Awtorità jindirizzaw wieħed mill-fatturi li wasslu għall-falliment finanzjarju.

185)

It-tieni, ir-rekwiżiti temporanji ta' proporzjon għoli tas-CAD, u għadd ta' dispożizzjonijiet relatati mal-kollateralizzazzjoni, b'mod partikolari l-projbizzjoni tal-estensjoni ta' kreditu fl-isfond ta' wegħdiet ta' ishma proprji, għandhom l-għan li jiżguraw li l-banek tal-Islanda ma jkunux jistgħu jerġgħu jibnu pożizzjoni dgħajfa ta' kapital. L-Awtorità tqis li dawn il-miżuri ser jikkontribwixxu għar-reżiljenza tal-banek tal-Islanda.

(186)

It-tielet, ġiet implimentata firxa ta' miżuri relatati mal-eliġibbiltà tad-diretturi u l-membri tal-bord, kif ukoll ir-remunerazzjoni tagħhom. Barra minn hekk, l-għoti b'self lill-partijiet relatati (bħal sidien) ġie soġġett għal regoli iktar stretti, u issal-FME tista' tipprojbixxi lill-bank milli jwettaq attivitajiet speċifiċi, jekk tara li għandu jsir hekk. Ir-regoli esterni u interni tal-kontabbiltà ġew emendati wkoll, pereżempju tnaqqas iż-żmien kemm kontabilist estern jista' jaħdem għall-istess bank. L-Awtorità tosserva bi pjaċir li dawn il-miżuri għandhom l-għan li jipprevjenu milli jerġgħu jseħħu l-avvenimenti f'dak li għandu x'jaqsam mas-sidien u l-eżekuttivi superjuri, u l-miżuri jżidu wkoll il-monitoraġġ tar-riskji esterni, li t-tnejn li huma jnaqqsu t-theddid għall-vijabbiltà tal-banek.

(187)

Ir-raba', skont l-awtoritajiet tal-Islanda, il-possibbiltà diġà msemmija għall-FME sabiex jiġu limitati l-attivitajiet ta' bank, tnediet ukoll mit-teħid ta' depożiti fuq skala kbira mill-banek kummerċjali tal-Islanda qabel il-kriżi, li jidher li tal-inqas ħaffef il-falliment tagħhom. Barra minn hekk, fil-fehma tal-Awtorità jidher ukoll li r-regoli l-ġodda dwar il-likwidità u l-bilanċ tal-kambju (79) jinvolvu ċerti restrizzjonijiet fir-rigward tal-possibilità li l-banek jattiraw ammonti kbar b'mod sproporzjonat ta' depożiti barranin jekk dan jista' jrendi n-negozji tal-banek iktar fraġli u vulnerabbli għal riskji tal-kambju u tal-likwidità. L-Awtorità tilqa' l-fatt li l-awtoritajiet tal-Islanda wieġbu għal dan l-aspett tal-falliment regolatorju.

(188)

Dwar il-pjan ta' ristrutturar u l-miżuri fil-livell tal-bank, fl-essenza tiegħu Arion Bank mar lura għal mudell kummerċjali iktar tradizzjonali, li bih jiffoka fuq l-ibbankjar tar-relazzjonijiet għas-suq tal-Islanda. Il-Bank ser jiġi ffinanzjat fil-parti l-kbira permezz ta' depożiti tal-klijenti u ekwità, b'żieda gradwali fit-teħid b'self koperti l-iktar permezz ta' bonds garantiti.

(189)

Barra minn hekk, kif indikat iktar 'il fuq, mill-mument li twaqqaf, Arion Bank — jekk jitqabbel ma' Kaupthing — kien sostanzjalment inqas ingranaġġat, u hekk kif ħafna mid-dejn tal-operaturi baqa' fil-beni ta' Kaupthing, skont il-pjan ta' ristrutturar, ser ikollu joqgħod fuq ir-rifinanzjament fis-swieq internazzjonali għal dejn mhux garantit iżda sa ċertu punt ferm limitat. Għall-istess raġuni, il-kwistjoni ta' żgranaġġar tal-karta bilanċjali tal-Bank kienet essenzjalment solvuta diġà f'Ottubru tal-2008. Minkejja dan, l-Awtorità taqbel mal-valutazzjoni ta' Arion Bank u l-awtoritajiet tal-Islanda dwar il-bżonn tal-bosta miżuri spjegati fil-pjan ta' ristrutturar fir-rigward tat-tiċkin tal-operazzjonijiet tal-Bank għal realtà ekonomika ġdida u limitazzjoni tal-iskopertura għar-riskju. In-nuqqasijiet indirizzati minn dawk il-miżuri (bħal konċentrazzjoni ta' skoperturi kbar u konnessi, żbilanċi severi fil-muniti, eċċ.) intirtu fil-parti l-kbira minnhom mill-bank il-qadim. Għall-vijabbiltà ta' Arion Bank fil-ġejjieni, huwa ta' importanza assoluta li dawn in-nuqqasijiet jiġu indirizzati b'mod adegwat fil-pjan ta' ristrutturar.

(190)

Id-dipendenza fuq is-swieq tal-operaturi għar-rifinanzjament kienet waħda mir-raġunijiet ewlenin għall-falliment ta' Kaupthing. S'issal-finanzjament ta' Arion Bank kien ibbażat l-iktar fuq depożiti u ekwità, iżda l-pjan ta' ristrutturar jipprevedi tnaqqis żgħir fl-importanza tad-depożiti minn 68 % għal 61 % tal-obbligazzjonijiet totali, fuq il-bażi inter alia tal-analiżi tal-Bank tal-bażi tad-depożiti tiegħu. Arion Bank beħsiebu jikkumpensa għal dan billi joħroġ bonds koperti fis-suq domestiku. Ta' min ifakkar li Arion Bank ingħata liċenzja li joħroġ bonds koperti u wara lesta programm ta' bonds koperti b'valur ta' EUR 1 biljun. Fi Frar 2012 Arion Bank lesta l-ewwel offerta ta' bonds koperti tiegħu, meta ħareġ 2,5 biljun ISK f'bonds, u f'Mejju tal-2012, il-Bank lesta l-ewwel offerta ta' bonds koperti b'rata fissa mhux indiċizzati, b'valur ta' 1,2 biljun ISK. (80) Għall-bqija tal-perjodu ta' ristrutturar, il-bank beħsiebu joħroġ bonds f'bosta formati, inklużi bonds koperti u bonds superjuri mhux garantiti.

(191)

L-Awtorità tqis li, fuq il-bażi tal-fatti ppreżentati mill-awtoritajiet tal-Islanda, is-sitwazzjoni ta' finanzjament tal-Bank tidher li se tkun soda sa tmiem il-perjodu ta' ristrutturar. Minħabba l-inċertezzi madwar il-garanzija tad-depożiti u l-kontrolli fuq il-kapital, kif ukoll l-iżviluppi ambigwi fil-ġejjieni ta' swieq tad-dejn (sovran), ma tistax tikkonkludi fuq jekk l-istrateġija ta' finanzjament ta' Arion Bank hijiex ser timmaterjalizza kif previst fit-tul. Madankollu, minħabba d-dipendenza qawwija fuq id-depożiti u bonds koperti matul il-perjodu ta' ristrutturar, u s-sehem kbir ta' dawk it-tipi ta' dejn fuq il-karta bilanċjali, l-Awtorità tiddikjara li ċaqliq żħir fl-istrateġija ta' finanzjament li jista' jkun hemm bżonnha fil-ġejjieni ma tkunx ta' periklu għall-vijabbiltà tal-Bank.

(192)

Fir-rigward tan-naħa tal-assi tal-karta bilanċjali, l-assi internazzjonali għadhom mal-beni ta' Kaupthing. Minħabba dan, il-karta bilanċjali ċkienet bi 88 %. B'hekk, dgħjufija ewlenija tal-mudell kummerċjali ta' Kaupthing — id-dipendenza fuq assi internazzjonali riskjużi bla valutazzjoni tar-riskju xierqa — ġiet rimedjata. L-Awtorità tilqa' l-fatt li skont il-pjan ta' ristrutturar, il-Bank mhuwiex ser jidħol għal negozju simili fil-ġejjieni, iżda minflok ser jiffoka fuq in-negozju ċentrali tradizzjonali tiegħu.

(193)

Ir-ristrutturar tas-self li ġie trasferit minn Kaupthing għadu sfida konsiderevoli għall-Bank fir-rigward tal-portafoll tal-assi tiegħu. F'dan ir-rigward l-Awtorità tosserva bi pjaċir li dan il-proċess ta' ristrutturar kien u għadu prijorità importanti għall-Bank, kif muri mill-ħafna proposti ġeneriċi u personalizzati li l-Bank għamel lill-klijenti tiegħu b'ingranaġġ eċċessiv. Filwaqt li għad baqa' xogħol xi jsir biex jiġi finalizzat il-progress ta' ristrutturar, it-tagħrif mill-Bank jidher li jikkonferma li sar progress tajjeb, b'mod partikolari mill-2011, kif muri mill-fatt li mid-986 kumpanija li daħlu fi programmi ta' rkupru mal-Bank, intlaħqet konklużjoni għal 871 każ fi tmiem l-2011, filwaqt li fl-ewwel trimestru tal-2011 kienu ntlaħqu konklużjonijiet għal 416-il kumpanija biss. Dan l-aħħar sar progress tajjeb ukoll fir-rigward tar-ristrutturar tad-dejn tal-familji, u l-Bank għandu l-għan li jlesti l-proġetti tiegħu ta' rkupru tad-dejn korporattiv u individwali sa tmiem l-2012.

(194)

L-Awtorità tqis dan ta' hawn fuq bħala indikatur tas-solidità tal-metodi ta' ristrutturar ta' Arion Bank. Barra minn hekk, fuq il-bażi tad-dejta ppreżentata minn Arion Bank, jidher realistiku li l-bank jista' jilħaq il-mira tiegħu li jlesti r-ristrutturar tal-portafolli tas-self korporattiv u tal-familji tiegħu sa tmiem l-2012. B'mod ġenerali, diment li ma jkunx hemm żviluppi mhux mistennija fl-ambjent makroekonomiku tal-Islanda jew barra l-pajjiż, dan ikun ifisser li fi tmiem il-perjodu ta' ristrutturar, hija l-fehma tal-Awtorità li Arion Bank ser ikollu karta bilanċjali relattivament b'saħħitha u portafolli tas-self ferm produttivi.

(195)

Kif indikat hawn fuq, il-kapitalizzazzjoni dgħajfa ta' Kaupthing kienet wieħed mill-fatturi li wassal għall-falliment tiegħu. Il-pjan ta' ristrutturar ta' Arion Bank ibassar li l-bank ser jibqa' ferm ogħla mill-proporzjon minimu ta' 16 % tas-CAD meħtieġ mill-FME tul il-perjodu ta' ristrutturar. Dan il-proprozjon huwa ferm ogħla mill-minimu ta' 10.5 % tal-Basel III. Anki skont il-każ ta' stress ippreżentat minn Arion Bank, il-proporzjon tas-CAD ser jibqa' ferm ogħla minn dan il-valur referenzjarju għoli, b'[> 20] %. Dwar il-valutazzjoni kapitali tar-rapport tal-ICAAP ta' din is-sena ppreżentat minn Arion Bank flimkien mal-pjan ta' ristrutturar, l-Awtorità tqis li huwa prudenti u ta' serħan il-moħħ li wara li ttieħdu f'kunsiderazzjoni l-bosta fatturi ta' riskju, il-Bank għandu bafer kapitali ta' […] biljun ISK, li, f'ambjent operattiv kif deskritt iktar 'il fuq, jipprovdi lil Arion Bank b'kapaċità notevoli sabiex jilqa' kontra sitwazzjonijiet mhux mistennija.

(196)

Dwar il-pożizzjoni ta' likwidità tal-bank, l-Awtorità tosseva li s-sitwazzjoni attwali, skont il-pjan ta' ristrutturar, tidher robusta biżżejjed, u li ma hemm l-ebda indikazzjoni li s-sitwazzjoni tista' teqleb għall-agħar b'mod sostanzjali tul il-perjodu ta' ristrutturar. Barra minn hekk, l-Awtorità tqis li l-ittestjar tal-istress tal-proporzjon ta' likwidità tal-bank fil-kuntest tar-rapport tal-ICAAP, jissuġġerixxi li filwaqt li l-Bank huwa skopert għar-riskji ta' likwidità li jistgħu jimmaterjalizzaw fil-każ ta' tneħħija f'daqqa tal-kontrolli fuq il-kapital, is-sitwazzjoni ta' likwidità tiegħu hija ssorveljata mill-qrib, u qegħdin jittieħdu miżuri biex jiġi limitat ir-riskju u saru pjanijiet ta' kontinġenza bħala tħejjija tal-Bank għal avvenimenti mhux mistennija u avversi. Dan huwa ta' importanza kbira wkoll, minħabba l-fatt li fl-2010 kien hemm bżonn li l-istat jipprovdi lill-Bank b'faċilità speċjali ta' likwidità biex jikkonforma mar-rekwiżiti ta' likwidità tal-FME u li din il-faċilità ta' likwidità tintemm fi tmiem l-2014.

(197)

L-Awtorità tilqa' wkoll il-bidliet fl-istruttura organizzazzjonali u l-immaniġġjar tar-riskji ta' Arion Bank, kif spjegat iktar 'il fuq, li jindirizzaw dgħjufija fin-negozju ta' Kaupthing u ser jikkontribwixxu għal valutazzjoni tar-riskji iktar oġġettiva u professjonali fit-tħaddim tal-Bank.

(198)

Fir-rigward tal-profitabbiltà, il-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jistabbilixxu wkoll li l-pjan ta' ristrutturar għandu juri kif il-bank ser ireġġa' lura l-vijabbiltà tiegħu fit-tul mingħajr għajnuna mill-istat malajr kemm jista' jkun. B'mod partikolari, il-bank għandu jkun jista' jiġġenera redditu azzjonarju xieraq, filwaqt li jkopri l-ispejjeż kollha tal-operazzjoni normali tiegħu u jikkonforma mar-rekwiżiti regolatorji relevanti. B'mod partikolari, il-punt 13 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jindika li l-vijabbiltà fit-tul tinkiseb meta bank ikun kapaċi jkopri l-ispejjeż kollha tiegħu matul deprezzament u bidliet finanzjarji u jipprovdi redditu azzjonarju xieraq, filwaqt li jittieħed f'kunsiderazzjoni l-profil ta' riskju tal-bank.

(199)

Hawnhekk l-Awtorità tfakkar dak li diġà ntqal iktar 'il fuq, speċjalment li l-ambjent ekonomiku li fih jopera Arion Bank ikun ta' sfida għal kwalunkwe bank. Wara li qieset dan, l-Awtorità hija ssodisfata bil-profitabbiltà mbassra tal-pjan ta' ristrutturar, li, minkejja l-proporzjon tal-kapital għoli, ser tibqa' adegwata tul ħafna mill-perjodu ta' ristrutturar u wara. Ir-redditu azzjonarju, li kien partikolarment għoli fl-2009-2010, ser ivarja bejn [> 10] % u [< 15] %. Il-partiti irregolari fil-kont tal-qligħ u t-telf, b'mod partikolari gwadanni minn valutazzjoni sostanzjali mill-portafolli tas-self trasferiti minn Kaupthing u t-tniżżil fil-valur ikkaġunat mid-deċiżjoni riċenti tal-Qorti Suprema dwar is-self tal-FX, li ħallew impatt qawwi fuq ir-riżultati finanzjarji tal-Bank fl-aħħar tliet snin, huma mistennija jonqsu. Skont il-pjan ta' ristrutturar, huwa mbassar li avvenimenti irregolari bħal dawn ser iħallu biss impatt żgħir fl-2012-2013 u mhumiex previsti li jseħħu wara l-2013.

(200)

Xprunatur importanti tal-profitabbiltà fil-ġejjieni skont il-pjan ta' ristrutturar huwa dħul ikbar mit-tariffi u l-kummissjonijiet, li huwa previst li […] tul il-perjodu tal-ippjanar. In-negozju ta' qligħ minn tariffi tal-kummissjoni bħal tranżazzjonijiet relatati mal-borża u kummerċ f'muniti barranin prattikament staġna wara l-kollass u minħabba l-kontrolli fuq il-kapital. Madankollu, ladarba r-ristrutturar tas-settur korporattiv ikun kważi lest u l-kontrolli kapitali jitneħħew, jidher li huwa realistiku li tkun mistennija żieda sostanzjali fl-attività tal-kambju u l-kummerċ bejn il-muniti. B'hekk, l-Awtorità ma tiddubitax mill-plawżibbiltà ta' dawn il-figuri.

(201)

Il-Bank ħa għadd ta' inizjattivi, kif spjegat iktar 'il fuq, biex jikseb kosteffiċjenza, fost l-oħrajn billi jirrazzjonalizza n-netwerk tal-fergħat tiegħu u għalaq 15-il fergħa b'kollox. Skont l-impenji tal-Bank, […]. Fl-2011 sar tnaqqis tal-persunal ta' madwar 10 %. L-Awtorità tilqa' dawn l-isforzi peress li jimplikaw li l-Bank diġà rnexxielu jillimita l-ispejjeż tiegħu u jżomm il-proporzjon tal-ispejjeż mad-dħul tiegħu għal 45 % fl-2011. Skont il-pjan ta' ristrutturar, il-Bank beħsiebu jiżgura li dan il-proporzjon ser jonqos ftit iktar għal […] % għall-bqija tal-perjodu ta' ristrutturar.

(202)

Minbarra dan li ntqal hawn fuq, jidher ċar li l-pjan ta' ristrutturar huwa bbażat fuq numru kbir ta' suppożizzjonijiet oħrajn. L-Awtorità kellha l-għan li tiskrutinizza dawk li jidhru l-iktar pertinenti u bl-ikbar influwenza fuq il-vijabbiltà ta' Arion Bank fil-ġejjieni. Fir-rigward tas-suppożizzjonijiet makroekonomiċi, dawn jidhru ġeneralment konformi mat-tbassir ta' Statistics Iceland u s-CBI, għad li l-Bank jipprevedi tkabbir ftit ikbar u inflazzjoni ogħla. B'mod ġenerali, is-suppożizzjonijiet li fuqhom il-pjan ta' ristrutturar huwa bbażat jidhru li huma prudenti biżżejjed biex, flimkien mal-kunsiderazzjonijiet stabbiliti mill-Awtorità ta' hawn fuq, tkun tista' tinħareġ il-konklużjoni li l-miżuri ta' ristrutturar meħuda mill-Bank huma biżżejjed biex tiġi żgurata l-vijabbiltà fit-tul tiegħu, diment li ma jfeġġux xi avvenimenti mhux mistennija avversi ta' skala u konsegwenzi mhux previsti.

(203)

Wara li ħadet f'kunsiderazzjoni dawn l-elementi, l-Awtorità tqis li l-pjan ta' ristrutturar jinvolvi biżżejjed elementi li jikkontribwixxu għat-treġġigħ lura lejn il-vijabbiltà fit-tul tal-bank għall-Awtorità biex tikkonkludi li nżammet konformità mad-dispożizzjonijiet tat-taqsima 2 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar.

(204)

Il-paragrafu 22 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jgħid hekk: “Biex jiġu limitati d-distorsjonijiet fil-kompetizzjoni u biex jiġi affaċċjat periklu morali, l-għajnuna trid tkun limitata għall-minimu neċessarju u l-benefiċjarju tal-għajnuna jrid jipprovdi kontribuzzjoni proprja għall-ispejjeż ta' ristrutturar. Il-bank u d-detenturi tal-kapital tagħha jridu jikkontribwixxu kemm jista' jkun għar-ristrutturar bir-riżorsi proprji tagħhom. Dan hu neċessarju biex jiġi żgurat li banek salvati jġorru responsabbiltà adekwata għall-konsegwenzi tal-imgiba tagħhom fil-passat u biex jinħolqu inċentivi xierqa għall-imġiba futura tagħhom”.

(205)

F'dan ir-rigward, l-Awtorità tfakkar aspett deċiżiv tal-każ inkwistjoni. Meta Arion Bank twaqqaf fuq il-bażi tal-operazzjonijiet domestiċi ta' Kaupthing, l-investimenti tal-azzjonisti f'Kaupthing Bank kienu kompletament eliminati u b'hekk ikkontribwixxew għall-massimu possibbli għar-ristrutturar ta' Arion Bank. Barra minn hekk, il-kredituri ta' Kaupthing kellhom iġarrbu telf konsiderevoli (81), jew tal-inqas jieħdu r-riskju tal-investiment tagħhom skont il-profitabbiltà ta' Arion Bank. B'hekk, f'dak li għandu x'jaqsam mas-sidien u l-kredituri ta' Kaupthing, il-kriterju ta' qsim tal-piżijiet huwa ssodisfat b'mod ottimali u hija indirizzata l-kwistjoni ta' periklu morali.

(206)

Minbarra dan ta' hawn fuq, l-Awtorità teħtieġ tivvaluta jekk l-għajnuna mill-istat li rċieva Arion Bank kinitx limitata għall-minimu neċessarju.

(207)

Fir-rigward tal-miżuri ta' kapitalizzazzjoni, il-kapitalizzazzjoni inizjali ta' Arion Bank, sakemm il-ftehim mal-kredituri ta' Kaupthing naqqas is-sehem tal-Istat għal 13 %, kienet biżżejjed bl-eżatt biex tissodisfa r-rekwiżiti ta' kapital tal-FME. Fl-2009, wara li kien konkluż il-ftehim fuq l-akkwiżizzjoni ta' Kaupthing minn Arion Bank, u kien ingħata l-kapital tal-Grad II lil Arion Bank, il-proporzjon tas-CAD tela' għal madwar 18 %, 2 punti perċentwali iktar mill-proporzjon minimu stabbilit mill-FME. F'dan il-kuntest, l-Awtorità tosserva li l-proporzjon tal-kapital kien jiddependi l-iktar fuq jekk il-valutazzjoni tal-assi li kienu ġew trasferiti minn Kaupthing lejn Arion Bank kinitx saret bi preċiżjoni. Barra minn hekk, ta' min ifakkar li f'dak iż-żmien il-qagħda ekonomika għall-Islanda kienet miżgħuda inċertezzi. Fid-dawl ta' dan li ntqal hawn fuq, l-Awtorità tqis li l-ammont ta' kapital ipprovdut mill-istat tal-Islanda lil Arion Bank kien limitat għall-minimu meħtieġ, peress li ma kien jammonta għal xejn iktar mill-minimu regolatorju flimkien ma' bafer raġonevoli.

(208)

Din il-konklużjoni ma ġietx kontrarjata mill-fatt li, wara, il-proprozjon tas-CAD ta' Arion Bank kien kiber mhux ħażin, għal 19 % fl-2010 u 21 % fl-2011. Iż-żieda fil-proporzjon tas-CAD kien dovut sew għat-tlugħ fil-valur tal-valur skont il-kotba tal-assi li kienu ġew trasferiti minn Kaupthing lil Arion Bank. Dan ma seta' jitbassar bl-ebda ċertezza, u, fil-fehma tal-Awtorità, il-fatt li l-proporzjon tas-CAD żviluppa tant tajjeb iktar tard ma huwa l-ebda raġuni li twassal sabiex jitqies li Arion Bank ġie kapitalizzat b'mod eċċessiv mill-Istat fil-bidu. (82)

(209)

Il-paragrafu 26 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jistabbilixxi li l-banek, meta jirċievu l-għajnuna għar-ristrutturar, “iridu jkunu kapaċi jirrimuneraw il-kapital, inkluż fil-forma ta' dividendi u kupuni fuq dejn subordinat li jkun għadu dovut, mill-profitti ġenerati bl-attivitajiet tagħhom”.

(210)

F'dan il-kuntest, ta' min ifakkar li fiż-żmien li fih ġew konklużi dawn il-ftehimiet dwar l-akkwiżizzjoni minn Kaupskil ta' 87 % tal-parteċipazzjonijiet azzjonarji f'Arion Bank, ġie miftiehem li l-Gvern jitħallas sehem xieraq tal-qligħ imroddi lura tal-bank tul il-perjodu sakemm daħal fis-seħħ il-ftehim il-ġdid fuq is-sjieda. L-ammont li sar qbil fuqu kien ta' 6,5 biljun ISK (83), li jikkorrispondi għal redditu għall-Istat ta' kważi 9 % fuq il-kapital li diġà ġie rimborżat fil-ħarifa tal-2009. Jidher ċar li dan l-ammont huwa 2,3 biljun ISK nieqes mill-imgħax dovut fuq il-bond tal-gvern għal dan iż-żmien u huwa wkoll ftit inqas mill-imgħax normattiv ta' 15,3 % tal-BĊE għal dan il-perjodu. Madankollu, rigward is-sehem ta' 13 % li l-Istat żamm f'Arion Bank, il-prospett ta' redditu sodisfaċenti jidher promettenti, minħabba l-prestazzjoni ġenerali tajba ta' Arion Bank sa mit-twaqqif tiegħu.

(211)

Madankollu, ta' min jisħaq ukoll li r-remunerazzjoni għall-kapital tal-Grad II ġej mil-Linji Gwida tal-Awtorità dwar ir-Rikapitalizzazzjoni (84). Kif korrettament ippreżentat mill-awtoritajiet tal-Islanda, ir-remunerazzjoni meħtieġa skont il-Linji Gwida dwar ir-Rikapitalizzazzjoni tikkonsisti fl-ispiża ta' finanzjament tal-gvern ta' 8 %, il-firxa tas-CDS ta' Kaupthing qabel il-kriżi u tariffa supplimentari ta' 2 %. Minħabba l-firxiet tas-CDS għoljin ta' Kaupthing qabel il-kriżi, ir-remunerazzjoni mħallsa minn Arion Bank, EURIBOR flimkien ma' 4 % supplimentazzjoni, tkun tidher li hija nieqsa ferm minn dan il-valur referenzjarju.

(212)

Skont il-paragrafu 25 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar, deroga minn qsim tal-piżijiet adegwat ex-ante (jiġifieri remunerazzjoni xierqa) tista' tiġi ġġustifikata, inter alia, permezz ta' ristrutturar iktar mifrux, inklużi miżuri għal-limitazzjoni tat-tfixkil tal-kompetizzjoni. Kif muri hawn taħt, l-Awtorità tqis li r-ristrutturar ta' Arion Bank huwa mifrux biżżejjed sabiex tintlaħaq din il-kundizzjoni.

(213)

Filwaqt li l-ftehim ta' swap ta' SPRON, kif deskritt hawn fuq, jinvolvi elementi ta' għajnuna mill-istat, l-Awtorità tqis li dan inbena b'mod li jipprova jillimita, jekk ma jeskludix, vantaġġ finanzjarju dirett għal Arion Bank. Fl-essenza tiegħu, il-ftehim jikkostitwixxi kumpens innegozjat għal Arion Bank bħala tpartita għat-teħid tal-obbligazzjonijiet tad-depożiti ta' SPRON, u aktarx li Arion Bank jikseb assi pariġġ għall-obbligazzjonijiet trasferiti. L-Awtorità ma tqisx li din l-għajnuna hija ta' importanza kbira għall-valutazzjoni tagħha tal-qsim tal-piżijiet.

(214)

Fl-aħħar, dwar il-garanzija tad-depożiti, fid-deċiżjoni ta' ftuħ l-Awtorità diġà indikat li — fid-dawl taċ-ċirkostanzi straordinarji f'dak iż-żmien — din tista' tikkostitwixxi mezz proporzjonat ta' salvagwardja tal-istabbiltà finanzjarja fl-Islanda. Madankollu, jidher biċ-ċar li għajnuna bħal din ma tistax tiġi approvata b'mod indefinit.

(215)

B'hekk, sabiex din l-għajnuna mill-istat titqies limitata għall-minimu neċessarju, l-Awtorità hija tal-fehma li din trid tieqaf malajr kemm jista' jkun. Għaldaqstant, l-Awtorità tilqa' l-intenzjoni tal-awtoritajiet tal-Islanda li jintroduċu sistema differenti ta' garanzija tad-depożiti, li bħalissa huwa mbassar li ser titwaqqaf qabel ma jitneħħew il-kontrolli fuq il-kapital, jiġifieri mhux iktar tard minn tmiem l-2013.

(216)

Barra minn hekk, l-Awtorità hija tal-fehma li bank vijabbli għandu jkun kapaċi jikkompeti fis-suq mingħajr il-protezzjoni ta' garanzija kategorika bħal din fuq id-depożiti, u għaldaqstant tawtorizza l-garanzija tad-depożiti biss sa tmiem l-2014. (85) Wara dak iż-żmien, il-protezzjoni tad-depożiti għandha tiġi rregolata biss permezz tal-leġiżlazzjoni applikabbli taż-ŻEE dwar il-garanziji tad-depożiti.

(217)

Fuq il-bażi tal-elementi ta' hawn fuq, l-Awtorità tikkonkludi li l-pjan ta' ristrutturar ta' Arion Bank jiżgura li l-għajnuna hija limitata għall-minimu neċessarju u li l-benefiċjarju, l-azzjonijisti u d-detenturi ta' djun tal-bank ta' qablu ħadu sehem b'mod notevoli fil-qsim tal-piżijiet. B'hekk, l-għajnuna għar-ristrutturar hija konformi mat-taqsima 3 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar.

(218)

Fit-taqsima 4, paragrafu 29-32, il-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar jistabbilixxu li:

“L-istabbiltà finanzjarja tibqa' l-għan primarju tal-għajnuna għas-settur finanzjarju fi kriżi sistemika, iżda s-salvagwardjar tal-istabbiltà sistemika għal perjodu qasir ma jridx jirriżulta fi ħsara għal perjodu itwal għall-kondizzjonijiet ta' kompetizzjoni ugwali jew għas-swieq kompetittivi. F'dan il-kuntest, il-miżuri biex jillimitaw id-distorsjonijiet fil-kompetizzjoni minħabba l-għajnuna mill-Istat għandhom rwol importanti. […]Il-miżuri biex jillimitaw id-distorsjoni fil-kompetizzjoni jridu jitfasslu b'mod speċifiku biex jaffaċċjaw id-distorsjonijiet identifikati fis-swieq fejn il-bank benefiċjarju jopera wara r-ritorn tiegħu għal-vijabbiltà wara r-ristrutturar, filwaqt li fl-istess ħin jaderixxu ma' politika u prinċipji komuni. L-Awtorità tieħu bħala punt ta' tluq għal-valutazzjoni tagħha tal-bżonn ta' miżuri bħal dawn, id-daqs, l-iskala u l-ambitu tal-attivitajiet li l-bank inkwistjoni jkollu wara l-implimentazzjoni ta' pjan ta' ristrutturar kredibbli kif previst fit-taqsima 2 ta' dan il-Kapitolu. […]In-natura u l-forma ta' miżuri bħal dawn se jiddependu fuq żewġ kriterji: l-ewwel, l-ammont tal-għajnuna u l-kondizzjonijiet u ċ-ċirkustanzi li taħthom ingħatat u, it-tieni, il-karatteristiċi tas-suq jew tas-swieq li fuqhom se jopera l-bank benefiċjarju.

Dwar l-ewwel kriterju, il-miżuri li jillimitaw id-distorsjonijiet ser ivarjaw b'mod sinifikanti skont l-ammont tal-għajnuna kif ukoll il-grad tal-qsim tal-piżijiet u l-livell tal-prezzijiet. Ġeneralment, fejn il-qsim tal-piżijiet ikun ikbar u l-kontribuzzjoni proprja tkun ogħla, ikun hemm inqas konsegwenzi negattivi li jirriżultaw mill-periklu morali.

Dwar it-tieni kriterju, l-Awtorità se tanalizza l-effetti probabbli tal-għajnuna fuq is-swieq fejn il-bank benefiċjarju jopera wara r-ristrutturar. L-ewwel nett, se jiġu eżaminati d-daqs u l-importanza relattiva tal-bank fis-suq jew fis-swieq tiegħu, wara li jkun irritorna għal-vijabbiltà. Il-miżuri se jitfasslu skont il-karatteristiċi tas-suq biex jiġi żgurat li tiġi preżervata kompetizzjoni effettiva. […]Il-miżuri li jillimitaw id-distorsjonijiet fil-kompetizzjoni ma jridux jippreġudikaw il-prospetti tar-ritorn tal-bank għall-vijabbiltà.”

(219)

Minn dan li ntqal hawn fuq jirriżulta li d-daqs tal-għajnuna, b'mod partikolari f'termini relattivi, u l-karatteristiċi tas-suq huma deċiżivi fil-valutazzjoni mwettqa mill-Awtorità fuq l-adegwatezza tal-miżuri ta' limitazzjoni tat-tfixkil tal-kompetizzjoni. Fl-istess ħin, jidher ċar li t-tali miżuri ma jridux ixekklu l-vijabbiltà tal-benefiċjarju tal-għajnuna għar-ristrutturar, u t-tħassib dwar il-kompetizzjoni jrid jiġi indirizzat fid-dawl tal-għan ewlieni ta' stabbiltà finanzjarja fil-kriżi attwali.

(220)

Fl-isfond tal-qafas legali ta' hawn fuq, iktar 'il quddiem l-Awtorità ser tistabbilixxi l-kunsiderazzjonijiet li hija tqis essenzjali għall-valutazzjoni tagħha tal-miżuri li jillimitaw it-tfixkil tal-kompetizzjoni.

(221)

L-ewwel u qabel kollox, l-Awtorità tqis li minħabba s-sitwazzjoni partikolari fis-swieq finanzjarji tal-Islanda u l-kundizzjonijiet ekonomiċi, kif deskritti fil-kapitoli ta' qabel, hemm bżonn li ssir valutazzjoni bir-reqqa tal-kundizzjonijiet tas-suq u l-ambjent kompetittiv. Il-miżuri li jillimitaw it-tfixkil tal-kompetizzjoni għandhom jirriflettu ċ-ċirkostanzi li bħalissa huma diffiċli, filwaqt li jiżguraw li t-tfixkil tal-kompetizzjoni huwa limitat għall-minimu kemm fil-perjodu qasir kif ukoll fit-tul.

(222)

It-tieni, kif ġie stabbilit iktar 'il fuq fit-taqsima fuq il-qsim tal-piżijiet, ġiet indirizzata l-ikbar kontribuzzjoni possibbli mill-eks sidien ta' Kaupthing, u sa ċertu punt, il-kredituri ta' Kaupthing. Minħabba dan, il-bżonn ta' miżuri oħrajn tal-kompetizzjoni ġie limitat.

(223)

It-tielet, rigward il-karatteristiċi tas-suq relevanti u kif spjegat iktar 'il fuq, il-falliment tas-sistema finanzjarja fl-Islanda, segwit mill-interventi tal-awtoritajiet tal-Islanda, inkluż it-twaqqif ta' Arion Bank fuq il-bażi tal-operazzjonijiet domestiċi ta' Kaupthing, wasslu għal konċentrazzjoni ikbar fis-suq Islandiż għas-servizzi finanzjarji, u żiedu b'mod sostanzjali is-sehem mis-suq tat-tliet banek il-kbar — Landsbankinn, Íslandsbanki u Arion Bank. Fadal biss ftit atturi oħrajn u żgħar tas-suq, u l-prospettiva immedjata ta' attur li jidħol ġdid hija ferm limitata, mhux biss minħabba l-ostakli li diġà ssemmew għad-dħul u d-daqs żgħir tas-suq, iżda b'mod partikolari anki minħabba l-kontrolli prevalenti fuq il-kapital. Arion Bank igawdi pożizzjoni ferm importanti f'dan is-suq konċentrat, b'sehem mis-suq ta' 30 % jew iktar f'ħafna mill-iktar segmenti relevanti u ekonomikament importanti.

(224)

Ir-raba', il-kriżi wasslet għal numru ta' problemi ferm speċifiċi, bħal-livell estremament għoli ta' sjieda diretta u indiretta tal-banek il-kbar fl-ekonomija reali. Xi jkompli jħasseb dwar il-kompetizzjoni hemm l-eżistenza ta' monopolju de-facto għas-servizzi informatiċi bankarji (RB), bi sjieda ta' maġġoranza mit-tliet banek il-kbar.

(225)

Il-ħames, id-daqs relattiv tal-għajnuna li rċieva Arion Bank huwa notevoli. F'dan ir-rigward, l-Awtorità tosserva li fil-bidu, il-kapital sħiħ tal-bank ġie pprovdut mill-Istat. Barra minn hekk, il-bank ibbenefika minn firxa ta' miżuri ta' għajnuna — il-faċilità speċjali ta' likwidità, il-ftehim ta' swap ta' SPRON u l-garanzija kategorika tad-depożiti. Fl-istess ħin, Arion Bank għadu bank żgħir, tal-inqas meta mqabbel ma' standards internazzjonali.

(226)

F'dan l-isfond, l-Awtorità tosserva li ttieħdu jew ser jittieħdu għadd ta' miżuri li jillimitaw it-tfixkil tal-kompetizzjoni li jirriżulta mill-għajnuna mill-istat mogħtija lil Arion Bank.

(227)

Il-Gvern tal-Islanda ħa speċifikament żewġ impenji (ara l-Anness) li fil-fehma tal-Awtorità jistgħu jikkontribwixxu għall-ħolqien ta' ambjent regolatorju li jiffavorixxi l-kompetizzjoni fis-swieq finanzjarji:

(228)

L-ewwel, bil-ħatra ta' grupp ta' ħidma li ser jirrevedi l-Att Nru 36/1978 dwar it-Taxxa tal-Boll, u bl-eżaminazzjoni ta' b'mod partikolari jekk għandhomx jitneħħew it-taxxi tat-timbru għal bonds maħruġa minn individwi meta trasferiti bejn kredituri (eż. meta individwi jittrasferixxu s-self tagħhom minn istituzzjoni ta' self waħda lill-oħra). L-Awtorità tqis li l-liġi attwali — li inter alia tobbliga lill-klijenti jħallsu t-taxxa tal-boll fuq l-ammont tal-ktieb rispettiv (86) meta jinbidlu l-mutwanti — tista' tkun kapaċi tikkostitwixxi xkiel għall-kompetizzjoni, peress li tista' torbot lill-klijenti ma' kuntratti eżistenti b'self fit-tul. B'hekk, l-Awtorità tilqa l-impenn sabiex tiġi riveduta din il-liġi.

(229)

It-tieni, l-Awtorità tosserva li, skont riżoluzzjoni li fil-21 ta' Marzu 2012 ġiet approvata mill-Parlament tal-Islanda, il-Gvern ser jaħtar kumitat bil-mandat li janalizza l-protezzjoni tal-konsumatur fis-suq finanzjarju. Dan ser jinkludi mandat speċifiku għall-analiżi tal-faċilità fil-bdil u t-tnaqqis tal-ispejjeż tal-bdil, u għall-kumitat sabiex jaħdem mal-Awtorità tal-Islanda għall-Kompetizzjoni (l-ICA) dwar dik il-kwistjoni. Il-Kumitat għandu jirrappreżenta r-rapport tiegħu mhux iktar tard mill-15 ta' Jannar 2013. L-Awtorità hija tal-fehma li valutazzjoni eqreb tista' tkun ta' benefiċċju għall-kompetizzjoni fit-tul. Sadanittant, l-impenn speċifiku għall-bank meħud minn Arion Bank li hu diskuss iktar 'l isfel għandu jikkontribwixxi sabiex il-bdil isir eħfef, u b'hekk tiżdied il-kompetizzjoni.

(230)

Rigward it-tħassib fuq il-kompetizzjoni identifikat mill-Awtorità dwar RB, l-Awtorità tilqa' s-soluzzjoni li l-ICA u s-sidien ta' RB, inklużi t-tliet banek il-kbar, sabu fuq din il-kwistjoni. Din is-soluzzjoni tara li tiżgura l-aċċess għall-infrastruttura informatika essenzjali fuq bażi mhux diskriminatorja u b'kost raġonevoli għall-kompetituri ż-żgħar u dawk b'potenzjal li jidħlu ġodda fis-suq. L-Awtorità hija tal-fehma li t-tħassib tagħha ġie indirizzat b'mod sodisfaċenti b'din is-soluzzjoni, u li m'hemmx bżonn li l-Awtorità tkompli tindirizza din il-kwistjoni f'din id-deċiżjoni.

(231)

Fl-aħħar, l-Awtorità tieħu nota tal-emendi regolatorji li saru mill-2008, kif inhu diskuss fl-Anness. Rigward it-tħassib dwar il-kompetizzjoni, l-introduzzjoni tal-Art. 22 fl-Att dwar l-impriżi finanzjarji Nru 161/2002 hija ta' relevanza partikolari f'dan ir-rigward. Tinkludi dispożizzjonijiet li jillimitaw il-parteċipazzjoni tal-impriżi finanzjarji fl-attivitajiet li jaqgħu fi ħdan il-kamp ta' applikazzjoni tal-liċenzji operattivi tagħhom. Skont din ir-regola l-ġdida, attivitajiet bħal dawn jistgħu jitwettqu biss fuq bażi temporanji u għall-fini ta' konklużjoni tat-tranżazzjonijiet jew ir-riorganizzazzjoni tal-attivitajiet ta' klijenti. Għal dan il-għan trid tintbagħat notifika rraġunata lill-FME, u ddaħħlu limiti ta' żmien għal impriżi finanzjarji sabiex ilestu r-riorganizzazzjoni tal-klijenti tagħhom u jċedu l-assi approprjati.

(232)

L-Awtorità tqis din il-bidla bħala tweġiba regolatorja xierqa għall-kwistjoni ta' sjieda kbira b'mod sproporzjonat mill-istituzzjonijiet finanzjarji fl-ekonomija reali. Din id-dispożizzjoni tidher li tal-inqas timmitiga din is-sitwazzjoni — li hija riżultat dirett ta' swaps ta' dejn ma' ekwità (u tranżazzjonijiet simili) li jinvolvu kumpaniji b'dejn eċċessiv mal-feġġa tal-kriżi — milli ssir waħda permanenti. Peress li tindirizza waħda mill-iktar kwistjonijiet urġenti dwar il-kompetizzjoni li hija marbuta mal-għajnuna mill-istat lit-tliet banek, l-Awtorità teħodha f'kunsiderazzjoni kif xieraq fil-valutazzjoni tagħha.

(233)

L-Awtorità tisħaq li l-preżenza fis-suq u d-daqs ta' Arion Bank huma biss frazzjoni ta' dawk ta' Kaupthing — peress li l-assi totali naqsu bi 88 %, kif spjegat iktar 'il fuq. Għall-kuntrarju ta' Kaupthing, Arion Bank huwa attiv fis-suq Islandiż biss. Filwaqt li ħafna minn dan it-tnaqqis huwa ovvjament riżultat tal-istralċ tal-operazzjonijiet internazzjonali ta' Kaupthing, l-Awtorità hija tal-fehma li dan il-proċess huwa ta' relevanza partikolari fir-rigward tat-tfixkil tal-kompetizzjoni, peress li primarjament kienet l-istrateġija riskjuża ta' Kaupthing barra l-pajjiż li wasslet għall-falliment tiegħu u kkaġunat tfixkil fis-swieq finanzjarji taż-ŻEE fl-imgħoddi. (87)

(234)

L-Awtorità tieħu nota tal-impenji ta' Arion Bank stabbiliti fl-Anness, li skont dawn Arion Bank mhux ser jixtri istituzzjonijiet finanzjarji sal-1 ta' Diċembru 2014, sakemm ma jiksibx l-approvazzjoni tal-Awtorità minn qabel. Dan ifisser li sakemm ma jkunx hemm bżonn ta' fużjonijiet ulterjuri minħabba kunsiderazzjonijiet tal-istabbiltà finanzjarja, tista' tiġi evitata konċentrazzjoni ikbar tas-suq finanzjarju tal-Islanda permezz ta' akkwiżizzjonijiet minn Arion Bank. Dan l-impenn jiżgura wkoll li l-għajnuna li ngħatat lil Arion Bank tintuża għat-treġġigħ lura lejn il-vijabbiltà tiegħu minflok ma tintuża biex tikkonsolida u tkompli tespandi l-preżenza tiegħu fis-suq tal-Islanda. L-impenn ta' Arion Bank li […] għandu jitqies pożittiv ukoll peress li […] u jappoġġja l-politika ta' kisba tat-tnaqqis neċessarju fl-ispejjeż. Dan huwa minnu għall-impenn ta' Arion Bank li skontu, sal-1 ta' Diċembru 2014, hu la ser jinforza klawżoli ta' kuntratti fi ftehimiet ipotekarji tad-djar għall-individwi (88) u lanqas ma hu ser idaħħal klawżoli kuntrattwali ġodda li jagħmlu t-termini speċjali fuq ir-rati tal-imgħax kontinġenti fuq iż-żamma ta' firxa minima ta' negozju mal-bank.

(235)

Kif inhu spjegat hawn fuq, is-suq finanzjarju tal-Islanda bħalissa jirrappreżenta ambjent operattiv diffiċli għal kwalunkwe bank, u dan huwa rifless ukoll mill-assenza kważi assoluta fl-interess minn barra l-pajjiż għad-dħul f'dan is-suq f'dan iż-żmien. B'hekk, l-Awtorità tilqa' l-impenji ta' Arion Bank relatati mat-tħaffif tal-bdil bejn il-banek u l-forniment ta' servizzi bażiċi ta' pproċessar tal-ħlasijiet. L-Awtorità hija tal-fehma li dawk il-miżuri, flimkien mal-ftehim bejn it-tliet banek ewlenin u l-ICA u RB imsemmija iktar 'il fuq jiżguraw li l-parteċipanti iżgħar fis-suq jistgħu jagħmlu aċċess għall-iktar infrastruttura u servizzi essenzjali bi prezzijiet raġonevoli bla ma l-atturi l-kbar ikunu jistgħu jimblokkaw l-aċċess tagħhom. L-Awtorità hija tal-fehma li dan ser inaqqas l-ostakli għad-dħul fil-ġejjieni ta' parteċipanti (potenzjali) fis-suq, u jista' jippermetti sabiex l-atturi ż-żgħar eżistenti jespandu l-ishma tagħhom mis-suq jekk ikunu kapaċi joffru servizzi aħjar mill-kompetituri ikbar minnhom. Barra minn hekk, il-miżuri kollha li għandhom l-għan li jħaffu l-bdil ser jikkontribwixxu għal kompetizzjoni aħrax bejn l-atturi l-kbar eżistenti, u jistgħu jipprevjenu jew jeliminaw sitwazzjoni ta' dominanza kollettiva potenzjali.

(236)

Fl-aħħar, Arion Bank jieħu l-impenn li jbigħ, malajr kemm jista' jkun, parteċipazzjonijiet azzjonarji f'kumpaniji operattivi, li ġew akkwiżiti minħabba r-ristrutturar skont l-Artikolu 22 tal-Att dwar l-impriżi finanzjarji Nru 161/2002, jieħu l-impenn li jsegwi l-proċedura u l-limiti ta' żmien, li huma stabbilti f'din id-dispożizzjoni u kif interpretati mill-FME, u ser iżomm aġġornata l-informazzjoni fuq il-websajt tiegħu jew ta' sussidjarju jew sussidjarji u l-parteċipazzjonijiet azzjonarji li ser jinbiegħu. L-Awtorità tilqa' l-impenn ta' Arion Bank biex jiddivesti malajr kemm jista' jkun il-kumpaniji u l-parteċipazzjonijiet azzjonarji possibbli kollha li mhumiex relatati man-negozju ċentrali tiegħu, mhux l-inqas minħabba tħassib dwar il-vijabbiltà. Filwaqt li l-Awtorità hija tal-fehma li jidher biċ-ċar li l-Bank jeħtieġ li jirrispetta l-obbligi legali domestiċi bħall-Artikolu 22 tal-Att dwar l-impriżi finanjarji, tieħu nota ta' dan l-impenn u tiġbed l-attenzjoni tal-awtoritajiet tal-Islanda u l-benefiċjarju għall-fatt li f'dan ir-rigward, ksur ta' liġi nazzjonali jista' jinvolvi użu ħażin tal-għajnuna. Barra minn hekk, l-Awtorità tqis li billi jkollha tinkludi informazzjoni dwar bejgħ u divestimenti previsti fuq il-websajt tagħha, iddaħħlet iktar trasparenza fuq is-sitwazzjoni attwali tas-sjieda fl-ekonomija tal-Islanda. Din tirrimedja, tal-inqas sa ċertu punt, għal dan it-tħassib partikolari fuq il-kompetizzjoni li bħalissa jikkaratterizza s-swieq tal-Islanda.

(237)

Fuq il-bażi ta' dan kollu li ntqal hawn fuq, minħabba b'mod partikolari s-sitwazzjoni speċifika fl-Islanda u l-fatt li l-Awtorità tqis li l-miżuri ta' hawn fuq jindirizzaw il-kwistjonijiet ewlenin dwar il-kompetizzjoni li l-Awtorità identifikat flimkien mal-ICA, u wara li ħadet f'kunsiderazzjoni l-għan ewlieni ta' stabbiltà finanzjarja, l-Awtorità tikkonkludi li l-impenji jillimitaw it-tfixkil tal-kompetizzjoni sa ċertu punt sodisfaċenti. Għalhekk, l-għajnuna għar-ristrutturar tikkonforma mat-taqsima 4 tal-Linji Gwida dwar ir-Ristrutturar.

(238)

Fuq il-bażi tal-valutazzjoni li saret hawn fuq u fid-dawl tal-pjan ta' ristrutturar ippreżentat mill-awtoritajiet tal-Islanda għal Arion Bank, l-Awtorità m'għadx għandha d-dubji li esprimiet fid-deċiżjoni ta' ftuħ rigward l-għamla u l-kompatibbità tal-miżuri ta' għajnuna għal Arion Bank. Għaldaqstant, l-Awtorità tapprova l-miżuri ta' għajnuna bħala għajnuna għar-ristrutturar kompatibbli mal-funzjonament tal-Ftehim ŻEE skont l-Artikolu 61(3)(b) ŻEE soġġett għall-konformità tal-Islanda u Arion Bank mal-impenji stabbiliti fl-Anness.