SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla)
15 ta’ Ġunju 2023 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Unjoni doganali – Tariffa doganali komuni – Klassifikazzjoni tal-merkanzija – Nomenklatura Magħquda – Intestaturi 1511 u 1517 – Żejt tal-palm raffinat, ibbliċjat u deodorizzat – Assenza ta’ metodu previst għall-analiżi tal-konsistenza ta’ prodott”
Fil-Kawża C‑292/22,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l‑Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Administrativen sad – Varna (il-Qorti Amministrattiva ta’ Varna, il-Bulgarija), permezz ta’ deċiżjoni tad‑19 ta’ April 2022, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fl‑4 ta’ Mejju 2022, fil-proċedura
Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna
vs
“NOVA TARGOVSKA KOMPANIA 2004” AD,
fil-preżenza ta’:
Okrazhna prokuratura ‑ Varna,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla),
komposta minn D. Gratsias (Relatur), President tal-Awla, M. Ilešič u I. Jarukaitis, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Campos Sánchez-Bordona,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għat-Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna, minn Y. Kulev, |
– |
għall-Gvern Bulgaru, minn T. Mitova u L. Zaharieva, bħala aġenti, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn D. Drambozova u M. Salyková, bħala aġenti, |
wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li taqta’ l-kawża mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-intestaturi tariffarja 1511 u 1517 tan-Nomenklatura Magħquda (iktar ’il quddiem in-“NM”) li jinsabu fl-Anness I tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 2658/87 tat‑23 ta’ Lulju 1987 dwar in-nomenklatura tat-tariffa u l-istatistika u dwar it-Tariffa Doganali Komuni ta’ Dwana (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 2, Vol. 2, p. 382), fil-verżjonijiet tiegħu li jirriżultaw mir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2018/1602 tal‑11 ta’ Ottubru 2018 (ĠU 2018, L 273, p. 1), u tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2019/1776 tad‑9 ta’ Ottubru 2019 (ĠU 2019, L 280, p. 1, rettifiki fil‑ĠU 2019, L 296, p. 63, ĠU 2020, L 13, p. 59, ĠU 2020, L 13, p. 60, u ĠU 2020, L 31, p. 10). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn it-Teritorialna direktsia Mitnitsa Varna (id-Direttorat Territorjali tad-Dwana ta’ Varna, il-Bulgarija) (iktar ’il quddiem id-“Direttorat Doganali”) u “NOVA TARGOVSKA KOMPANIA 2004” AD (iktar ’il quddiem “NTK 2004”) dwar deċiżjoni li timponi fuq din tal-aħħar sanzjoni pekunjarja għal frodi doganali minħabba li l-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija importata u ddikjarata minn din il-kumpannija fix-xahar ta’ April 2019 u fix-xahar ta’ Settembru 2020 kienet żbaljata. |
Il‑kuntest ġuridiku
Is‑SA
3 |
Is-Sistema Armonizzata għad-Deskrizzjoni u l-Kodifikazzjoni tal-Merkanzija (iktar ’il quddiem is-“SA”) twaqqfet mill-Konvenzjoni Internazzjonali dwar is-sistema armonizzata għad-deskrizzjoni u kodifikazzjoni ta’ merkanzija, konkluża fi Brussell fl‑14 ta’ Ġunju 1983, fil-kuntest tal-Organizzazzjoni Dinjija tad-Dwana (WCO), u approvata, flimkien mal-Protokoll ta’ Emenda tagħha tal‑24 ta’ Ġunju 1986, f’isem il-Komunità Ekonomika Ewropea, bid-Deċiżjoni tal-Kunsill 87/369/KEE tas‑7 ta’ April 1987 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 2, Vol. 2, p. 288). |
4 |
In-Noti ta’ Spjega tas-SA ġew elaborati fi ħdan il-WCO, skont id-dispożizzjonijiet ta’ din il-konvenzjoni. |
5 |
Skont l-Artikolu 3(1)(a) tal-imsemmija konvenzjoni, kull parti kontraenti tintrabat li n-nomenklaturi tariffarji u l-istatistika tagħha jkunu konformi mas-SA, l-ewwel, billi tuża l-intestaturi u s-subintestaturi kollha tas-SA, mingħajr żieda jew modifika, kif ukoll il-kodiċijiet numeriċi konnessi magħhom, it-tieni, billi tapplika kemm ir-“Regoli Ġenerali għall-interpretazzjoni tas-SA”, kif ukoll in-noti kollha tat-taqsimiet, tal-kapitoli u tas-subintestaturi mingħajr ma tibdel il-portata tagħhom, u, it-tielet, billi ssegwi l-ordni numeriku tas-SA. |
6 |
It-Taqsima III tas-SA, intitolata “Xaħmijiet u żjut ta’ annimali jew ħxejjex u prodotti mill-qsim tagħhom; xaħmijiet ippreparati tajbin għall-ikel; xamgħat ta’ annimali jew ħxejjex” tinkludi l-Kapitolu 15 tagħha, bl-istess titolu. |
7 |
L-intestatura 1511 tas-SA, intitolata “Żejt tal-palm u l-frazzjonijiet tiegħu, kemm raffinat u kemm jekk le, iżda mhux modifikat kimikament”, tinkludi s-subintestaturi li ġejjin: “1511.10 – Żejt grezz 1511.90 – Oħrajn” [traduzzjoni mhux uffiċjali] |
8 |
Skont kliem in-nota ta’ spjega dwar din l-intestatura: “Iż-żejt tal-palm huwa xaħam veġetali miksub mill-polpa tal-frott tal-palm taż-żejt differenti. […] Iż-żejt inkwistjoni jinkiseb permezz ta’ estrazzjoni jew ta’ pressar, u l-kulur tiegħu jvarja skont il-kundizzjoni tiegħu u jekk ikunx ġie raffinat. Huwa jiddistingwi ruħu miż-żejt tal-qalba tal-ġewż tal-palm (Nru 1513) li jinkiseb mill-istess palm taż-żejt, minħabba l-kontenut għoli ħafna ta’ aċidu palmitiku u l-aċidu olejku. Iż-żejt tal-palm jintuża għall-manifattura tas-sapun, tax-xemgħat, tal-kożmetiċi jew tal-preparazzjonijiet tat-twaletta, bħala lubrikant, għall-kisi tal-landa bis-sħana, għall-manifattura tal-aċidu palmitiku, eċċ. Iż-żejt tal-palm raffinat jintuża fl-ikel, b’mod partikolari bħala xaħam tat-tisjir u fil-manifattura tal-marġerina. […]” [traduzzjoni mhux uffiċjali] |
9 |
L-intestatura 1516 tas-SA intitolat “Xaħmijiet u żjut ta’ annimali jew veġetali u l-frazzjonijiet tagħhom, parzjalment jew kompletament idroġenati, inter-esterifikati, riesterifikati jew elajdinizzati, kemm raffinati u kemm jekk le, iżda mhux ippreparati mod ieħor”, tinkludi s-subintestaturi li ġejjin. “1516.10 – Xaħmijiet u żjut ta’ annimali u l-frazzjonijiet tagħhom 1516.20 – Xaħmijiet u żjut veġetali u l-frazzjonijiet tagħhom” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. |
10 |
L-intestatura 1517 tas-SA intitolata “Marġerina; taħlitiet jew preparazzjonijiet tajbin għall-ikel ta’ xaħmijiet jew żjut ta’ annimali jew veġetali jew ta’ frazzjonijiet ta’ xaħmijiet u żjut differenti ta’ dan il-kapitolu, għajr xaħmijiet jew żjut tajbin għall-ikel jew il-frazzjonijiet tagħhom tal-intestatura 1516”, tinkludi s-subintestaturi li ġejjin: “1517.10 – Marġerina, ħlief marġerina likwida: 1517.90 – Oħrajn” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. |
11 |
In-nota ta’ spjega li tirrigwarda l-intestatura 1517 tas-SA tipprovdi dan li ġej: “Din l-intestatura tkopri l-marġerina u taħlitiet u preparazzjonijiet oħra tajbin għall-ikel ta’ xaħmijiet jew żjut ta’ annimali, veġetali jew ta’ frazzjonijiet ta’ xaħmijiet jew żjut differenti ta’ dan il-Kapitolu minbarra dawk tal-intestatura 1516. Dawn huma ġeneralment taħlitiet jew preparazzjonijiet likwidi jew solidi:
[…] Ix-xaħmijiet u ż-żjut sempliċi li jkunu ġew sempliċement raffinati jibqgħu kklassifikati fl-intestaturi rispettivi tagħhom, anki jekk ikunu ġew ippakkjati għall-bejgħ bl-imnut. […]” [traduzzjoni mhux uffiċjali] |
Id‑dritt tal‑Unjoni
Ir-Regolament (KE) Nru 952/2013
12 |
Skont l-Artikolu 57 tar-Regolament (UE) Nru 952/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad‑9 ta’ Ottubru 2013 li jistabbilixxi l-Kodiċi Doganali tal-Unjoni (ĠU 2013, L 269, p. 1, u rettifiki fil-ĠU 2013, L 287, p. 90 u fil-ĠU 2016, L 267, p. 2), intitolat “Il-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija”: “1. Għall-applikazzjoni tat-Tariffa Doganali Komuni, il-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija għandha tikkonsisti fid-determinazzjoni ta’ waħda mis-subintestaturi jew sottodiviżjonijiet ulterjuri tan-[NM] li taħtha ser tiġi kklassifikata dik il-merkanzija. 2. Għall-applikazzjoni ta’ miżuri mhux tariffarji, il-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija għandha tikkonsisti fid-determinazzjoni ta’ waħda mis-subintestaturi jew sottodiviżjonijiet ulterjuri tan-[NM], jew ta’ kwalunkwe nomenklatura oħra li hi stabbilita mill-provvedimenti tal-Unjoni u li hi għalkollox jew parzjalment ibbażata fuq in-[NM] jew li tipprovdi sottodiviżjonijiet ulterjuri fiha, li taħtha ser tiġi kklassifikata dik il-merkanzija. 3. Is-subintestatura jew is-sottodiviżjoni ulterjuri determinata skont il-paragrafi 1 u 2 għandha tintuża għall-għan tal-applikazzjoni tal-miżuri marbuta ma’ dik is-subintestatura. 4. Il-Kummissjoni tista’ tadotta miżuri biex tiddetermina l-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija skont il-paragrafi 1 u 2.” |
In‑NM
13 |
Hekk kif jirriżulta mill-Artikolu 1(1) tar-Regolament Nru 2658/87, kif emendat bir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 254/2000 tal‑31 ta’ Jannar 2000 li jemenda r-Regolament (KEE) Nru 2658/87 dwar n-nomenklatura tat-tariffa u l-statistika u t-Tariffa Doganali Komuni (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 2, Vol. 9, p. 357), in-NM, stabbilita mill-Kummissjoni, tirregola l-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija importata fl-Unjoni Ewropea. Skont l-Artikolu 3(1) tar-Regolament Nru 2658/87, in-NM tirriproduċi l-intestaturi u s-subintestaturi b’sitt ċifri tas-SA, u huma biss is-seba’ u t-tmien ċifra li joħolqu subdiviżjonijiet li huma speċifiċi għaliha. |
14 |
Skont l-Artikolu 12(1) tar-Regolament Nru 2658/87, il-Kummissjoni għandha tadotta, kull sena, regolament li jirriproduċi l-verżjoni kompleta tan-NM, u tar-rati tad-dazji doganali skont l-Artikolu 1, kif jirriżulta minn miżuri adottati mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea jew mill-Kummissjoni. Dan l-aħħar regolament għandu jiġi ppubblikat f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea mhux iktar tard mill‑31 ta’ Ottubru u għandu japplika mill‑1 ta’ Jannar tas-sena ta’ wara. |
15 |
Ir-Regolamenti ta’ Implimentazzjoni Nri 2018/1602 u 2019/1776 ġew adottati abbażi ta’ din id-dispożizzjoni. Kull wieħed minn dawn ir-regolamenti ta’ implimentazzjoni emenda n-NM mill‑1 ta’ Jannar 2019, u mill‑1 ta’ Jannar 2020 rispettivament. Il-formulazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ din in-nomenklatura rilevanti għall-kawża prinċipali madankollu baqgħet l-istess. |
16 |
Skont ir-regoli ġenerali għall-interpretazzjoni tan-NM, li jinsabu fis-sezzjoni A tat-Taqsima I tal-Ewwel Parti tal-Anness I, fil-verżjonijiet tagħha li jirriżultaw minn kull wieħed mill-imsemmija regolamenti ta’ implimentazzjoni: “Il-klassifikazzjoni ta’ oġġetti fin-[NM] għandha tkun irregolata mill-prinċipji li ġejjin: 1. It-titoli tat-taqsimiet, tal-kapitoli u tas-subkapitoli huma maħsubin għall-ħeffa ta’ referenza biss; għal finijiet legali, il-klassifikazzjoni għandha tkun deċiża skont it-termini tal-intestaturi u n-noti ta’ kwalunkwe taqsima jew kapitolu relattiv u, sakemm dawn l-intestaturi jew in-noti ma jkunux jeħtieġu mod ieħor, skont id-dispożizzjonijiet li ġejjin.. 2. […]
3. Meta permezz tal-applikazzjoni tar-regola 2(b) jew kwalunkwe raġuni oħra, l-oġġetti jkunu kklassifikati prima facie f’intestatura waħda jew iżjed, il-klassifikazzjoni għandha ssir kif ġej:
|
17 |
It-tieni parti ta’ dan l-Anness I, intitolat “Skeda ta’ Dazji tad-Dwana” tinkludi t-Taqsima III intitolata “Xaħmijiet u żjut ta’ annimali jew veġetali u prodotti mill-qsim tagħhom; xaħmijiet ippreparati tajbin għall-ikel; xamgħat tal-annimali jew ħxejjex”. Din it-taqsima tinkludi l-Kapitolu 15 intitolat “Xaħmijiet u żjut ta’ annimali jew veġetali u prodotti mill-qsim tagħhom; xaħmijiet ippreparati tajbin għall-ikel; xemgħat ta’ anninali jew ħxejjex”. Skont in-nota addizzjonali 1 ta’ dan il-kapitolu: “Għall-finijiet tas-subintestaturi […] 151110, […]:
[…]” |
18 |
L-imsemmi Kapitolu 15 jinkludi l-intestatura segwenti:
|
Id‑dritt Bulgaru
19 |
L-Artikolu 234 taż-zakon za mitnitsite (il-Liġi dwar id-Dwana) (DV Nru 15 tas‑6 ta’ Frar 1998), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali, jipprovdi: “1) Kull min jevita jew jipprova jevita:
2) Il-frodi doganali hija ssanzjonata permezz ta’ multa, għall-persuni fiżiċi, jew permezz ta’ sanzjoni pekunjarja, għall-persuni ġuridiċi u għall-imprendituri indipendenti, minn 100 sa 200 %:
|
Il‑kawża prinċipali u d‑domandi preliminari
20 |
Fit‑8 ta’ April 2019, tmien kontejners esportati minn Louis Dreyfus Company Asia Pte. Ltd., u li kellhom bħala destinatarju NTK 2004, waslu fit-terminal tal-port ta’ Varna tal-Punent (il-Bulgarija) mit-Turkija. Skont id-dikjarazzjoni doganali, il-merkanzija li kienet tinsab kienet taż-“żejt tal-palm MP 36–39 f’CA 20– 20 kg nett f’kaxxi”, taħt il-kodiċi TARIC 1511909900, li għalih ir-rata applikabbli ta’ dazji doganali fuq l-importazzjoni hija ta’ 9 %. |
21 |
Fit‑28 ta’ Settembru 2020, ħames kontejners bl-istess oriġini, l-istess esportatur u l-istess destinatarju, waslu fl-istess terminal tal-port u kienu s-suġġett ta’ dikjarazzjoni doganali li ssemmi l-istess subintestatura tariffarja bħal dik imsemmija fil-punt preċedenti. L-awtoritajiet doganali kompetenti wettqu kontroll u ħadu kampjun tal-merkanzija inkwistjoni, li ġie eżaminat mit-Tsentralna mitnicheska laboratoria (il-Laboratorju Ċentrali tad-Dwana, il-Bulgarija) (iktar ’il quddiem il-“LCD”). |
22 |
Fis‑7 ta’ Jannar 2021, il-LCD ippreżenta rapport li jindika li, skont il-metodoloġija użata, dan il-kampjun kien jikkostitwixxi “shortening taż-żejt tal-palm”, jiġifieri preparazzjoni magħmula esklużivament minn żejt tal-palm jew minn frazzjonijiet tiegħu mhux immodifikata kimikament iżda miksuba permezz ta’ testuriżazzjoni, intiża għall-użu fi prodotti tal-ikel, bħall-għaġina. |
23 |
Abbażi ta’ dawn il-karatteristiċi, id-Direttorat Doganali Ċentrali ddeċieda li l-merkanzija inkwistjoni kellha tiġi kklassifikata fis-subintestatura 15179099 u, konsegwentement, kellha tiġi suġġetta għal rata ta’ dazju doganali ta’ 16 %, peress li hija kienet ġarrbet, minbarra r-raffinar, trasformazzjoni addizzjonali irriversibbli intiża sabiex tbiddel l-istruttura kristallina, permezz ta’ proċess ta’ testuriżazzjoni msemmi speċifikament fin-noti ta’ spjega tas-SA fir-rigward tal-intestatura 1517. |
24 |
Barra minn hekk, din l-awtorità qieset li r-riżultati tar-rapporti ta’ espert tal-LCD kienu validi wkoll għall-merkanzija ddikjarata fit‑8 ta’ April 2019, peress li din il-merkanzija kienet identika għal dik iddikjarata fit‑28 ta’ Settembru 2020. Permezz ta’ deċiżjoni tal‑20 ta’ Mejju 2021, meħuda abbażi tal-Artikolu 234 tal-Liġi dwar id-Dwana, fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali, id-Direttorat Doganali impona fuq NTK 2004 sanzjoni pekunjarja li tammonta għal 17 895.95 lev Bulgaru (BGN) (madwar EUR 9153), li jirrappreżentaw 100 % tad-dazji mhux imħallsa. |
25 |
Permezz ta’ sentenza tat‑3 ta’ Diċembru 2021, ir-Rayonen sad Devnia (il-Qorti Distrettwali ta’ Devnia, il-Bulgarija), adita b’rikors minn NTK 2004, annullat id-deċiżjoni tal‑20 ta’ Mejju 2021, minħabba li l-frodi doganali ma kinitx ġiet stabbilita. Din il-qorti qieset, b’mod partikolari, li ma kienx ġie stabbilit li l-metodoloġija użata mil-LCD kienet ġiet ivvalidata uffiċjalment u li kien b’mod żbaljat li din id-deċiżjoni kienet ibbażata fuq in-noti ta’ spjega tas-SA, li jagħmlu riferiment għall-proċess ta’ testuriżazzjoni, peress li dawn in-noti ma kellhomx saħħa vinkolanti. |
26 |
Id-Direttorat tad-Dwana appella minn din is-sentenza quddiem il-qorti tar-rinviju, li ntalbet tiddeċiedi fl-aħħar istanza. |
27 |
Din il-qorti tindika li l-qrati Bulgari waslu għal soluzzjonijiet diverġenti fir-rigward tal-klassifikazzjoni tariffarja tax-“shortening taż-żejt tal-palm”. Uħud minnhom ivvalidaw deċiżjonijiet li permezz tagħhom l-awtoritajiet doganali kklassifikaw mill-ġdid dawn l-oġġetti taħt l-intestatura 1517, filwaqt li oħrajn annullaw deċiżjonijiet ta’ klassifikazzjoni mill-ġdid simili, b’mod partikolari minħabba li l-proċess ta’ “testuriżazzjoni”, jissemma biss fin-noti ta’ spjega tas-SA, li ma jistgħux ibiddlu l-portata tan-NM. |
28 |
Skont NTK 2004, il-merkanzija inkwistjoni li ġiet ipproċessata permezz ta’ proċessi fiżiċi li ma biddlux il-kompożizzjoni kimika tagħha taqa’, għaldaqstant, taħt l-intestatura 1511. Skont l-awtoritajiet doganali, din il-merkanzija hija “msawra”, jiġifieri għaddiet minn ipproċessar addizzjonali li jbiddel l-istruttura kristallina tagħha u għandha, konsegwentement, tiġi kklassifikata taħt l-intestatura 1517. |
29 |
Il-qorti tar-rinviju tirrileva li l-produttur tal-merkanzija inkwistjoni ddeskriviha fiċ-ċertifikati li huwa ħareġ fix-xahar ta’ Frar 2019 bħala li hija x-“xaħam tal-palm msawwar”. Madankollu, NTK 2004 ssostni li t-terminu “msawwar” jintuża biss sabiex jiddistingwi mingħajr ambigwità ż-żejt tal-palm raffinat u ppakkjat, bħall-merkanzija inkwistjoni, miż-żejt raffinat tal-istess speċifikazzjoni, li ma huwiex ippakkjat, iżda li jikkostitwixxi materja prima għall-manifattura ta’ xaħmijiet idroġenati speċjali u marġerini, u ż-żejt tal-palm mhux raffinat. Iż-żjut raffinati kollha jgħaddu minn ċerti stadji tal-proċess ta’ testuriżazzjoni, li jagħmel parti integrali mir-raffinar u mill-ippakkjar, mingħajr ma dan jirrendi l-prodott “msawwar”, fis-sens tal-intestatura 1517. Fil-fatt, din l-intestatura tagħmel riferiment ċar għal trasformazzjoni kimika ulterjuri sabiex jinkisbu ċerti karatteristiċi strutturali addizzjonali. Għalhekk, NTK 2004 ssostni li, minkejja li l-merkanzija inkwistjoni kienet suġġetta għal trasformazzjoni addizzjonali sabiex tinbidel l-istruttura kristallina tagħha, tali “testuriżazzjoni” ma jikkostitwixxix trattament kimiku. |
30 |
Il-qorti tar-rinviju tindika, madankollu, li mir-rapport tal-LCD jirriżulta li ż-żejt tal-palm raffinat, ibbliċjat u deodorizzat huwa suġġett għal trattamenti teknoloġiċi oħra, li jistgħu jinkludu l-frazzjonar, jiġifieri s-separazzjoni tal-frazzjonijiet solidi u likwidi ta’ dan iż-żejt, it-taħlita sussegwenti tagħhom fi proporzjonijiet differenti u “trattament finali ta’ plastifikazzjoni (testuriżazzjoni) permezz ta’ kristallizzazzjoni sabiex tinbidel l-istruttura kristallina”. Skont dan ir-rapport, kien hemm “bidla sinjifikattiva fil-konsistenza” tal-kampjun meħud mill-merkanzija inkwistjoni, li jipprova li din il-merkanzija għaddiet minn “trasformazzjoni finali ta’ bidla fl-istruttura kristallina tagħha, imsejħa ‘testuriżazzjoni’”. |
31 |
NTK 2004 ssostni li l-LCD ma kienx awtorizzat sabiex iwettaq analiżi skont il-metodoloġija li huwa uża, metodoloġija li l-valur xjentifiku tagħha kien ġie kkontestat quddiem il-qrati Bulgari f’kawżi oħra. Il-qorti tar-rinviju tikkonstata li la n-NM, la n-noti ta’ spjega tan-NM, u lanqas in-noti ta’ spjega tas-SA ma jipprevedu regoli, metodi, kriterji jew indikaturi għall-analiżi tal-konsistenza taż-żejt tal-palm, u dan jagħmel oġġettivament impossibbli li ssir evalwazzjoni korretta tal-oġġettività u tal-validità tal-konklużjonijiet tal-LCD. |
32 |
Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Administrativen sad – Varna (il-Qorti Amministrattiva ta’ Varna, il-Bulgarija) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq id‑domandi preliminari
33 |
Preliminarjament, għandu jitfakkar li, meta l-Qorti tal-Ġustizzja tiġi adita b’rinviju għal deċiżjoni preliminari dwar il-klassifikazzjoni tariffarja, ir-rwol tagħha huwa li tagħti kjarifika lill-qorti tar-rinviju dwar il-kriterji li permezz tagħhom il-qorti tar-rinviju tkun tista’ tikklassifika b’mod korrett il-prodotti kkonċernati fin-NM iktar milli li tikklassifikahom hija stess. Din il-klassifikazzjoni tirriżulta minn evalwazzjoni purament fattwali li ma huwiex kompitu tal-Qorti tal-Ġustizzja li twettaq fil-kuntest ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari (sentenza tad‑9 ta’ Marzu 2023, SOMEO, C‑725/21, EU:C:2023:194, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
34 |
Hija konsegwentement il-qorti tar-rinviju li għandha twettaq il-klassifikazzjoni tal-merkanzija inkwistjoni fid-dawl tar-risposti mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja għad-domandi magħmula. |
35 |
Barra minn hekk, hemm lok li jiġi rrilevat li, skont ġurisprudenza stabbilita, fil-kuntest tal-proċedura ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, stabbilita fl-Artikolu 267 TFUE, hija din tal-aħħar li għandha tagħti lil qorti nazzjonali risposta utli li tippermettilha taqta’ t-tilwima li jkollha quddiemha. Minn din il-perspettiva, hija l-Qorti tal-Ġustizzja li għandha, jekk ikun il-każ, tifformula mill-ġdid id-domandi mressqa quddiemha (sentenza tat‑3 ta’ Ġunju 2021, BalevBio, C‑76/20, EU:C:2021:441, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
36 |
Fil-każ ineżami, mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li l-qorti tar-rinviju tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja, fl-ewwel lok, permezz tal-ewwel sat-tielet u l-ħames domanda tagħha, dwar l-interpretazzjoni li għandha tingħata lill-intestaturi 1511 u 1517 tan-NM għall-finijiet tal-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija inkwistjoni u, fit-tieni lok, permezz tar-raba’ domanda tagħha, titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tippreċiża jekk, fin-nuqqas ta’ metodi u ta’ kriterji leġiżlattivi dwar l-analiżi tal-konsistenza ta’ prodott bħal dak inkwistjoni sabiex jiġi pprovat it-trattament tiegħu permezz ta’ testuriżazzjoni, l-awtoritajiet doganali humiex awtorizzati jiżviluppaw u japplikaw il-proċeduri ta’ analiżi tagħhom stess. |
Fuq l‑ewwel sat‑tielet u l‑ħames domanda
37 |
Permezz tal-ewwel sat-tielet u l-ħames domanda tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk in-NM għandhiex tiġi interpretata fis-sens li merkanzija deskritta mill-produttur tagħha bħala li hija “żejt tal-palm msawwar”, taqax taħt l-intestatura 1511 jew taħt l-intestatura 1517 ta’ din in-nomenklatura. |
38 |
Skont ir-Regoli ġenerali għall-interpretazzjoni tan-NM, il-klassifikazzjoni tariffarja tal-merkanzija għandha tiġi ddeterminata skont it-termini tal-intestaturi u tan-noti tat-taqsimiet jew tal-kapitoli ta’ din in-nomenklatura. Fl-interess taċ-ċertezza legali u tal-faċilità tal-kontrolli, il-kriterju deċiżiv għall-klassifikazzjoni tariffarja ta’ din il-merkanzija għandu jinstab, b’mod ġenerali, fil-karatteristiċi u fil-kwalitajiet oġġettivi tagħha, hekk kif dawn huma ddefiniti mill-formulazzjoni tal-intestatura inkwistjoni tal-imsemmija nomenklatura u tan-noti tat-taqsimiet jew tal-kapitoli korrispondenti (sentenza tad‑9 ta’ Marzu 2023, SOMEO, C‑725/21, EU:C:2023:194, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
39 |
Fir-rigward tan-noti ta’ spjega tas-SA u tan-NM, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet repetutament li, għalkemm dawn ma għandhomx saħħa vinkolanti, huma jikkostitwixxu strumenti importanti sabiex tiġi żgurata applikazzjoni uniformi tat-tariffa doganali komuni u jipprovdu, bħala tali, elementi validi għall-interpretazzjoni tagħha (sentenza tad‑9 ta’ Marzu 2023, SOMEO,C‑725/21, EU:C:2023:194, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
40 |
L-intestatura 1511 tan-NM tkopri, skont il-kliem tagħha, iż-“żejt tal-palm u l-frazzjonijiet tiegħu, kemm raffinat u kemm jekk le, iżda mhux modifikat kimikament”. |
41 |
F’dan ir-rigward, hemm lok li jiġi rrilevat li min-nota ta’ spjega tas-SA, dwar l-intestatura 1511 tas-SA, li l-formulazzjoni tagħha hija identika għal dik tal-intestatura 1511 tan-NM, jirriżulta li ż-żejt tal-palm huwa intiż għal diversi użi u li, meta jiġi rraffinat, jintuża fl-ikel, b’mod partikolari bħala xaħam tat-tisjir u fil-manifattura tal-marġerina. |
42 |
Fir-rigward tal-intestatura 1517 tan-NM, din tinkludi, minbarra l-“marġerina”, “taħlitiet jew preparazzjonijiet tajbin għall-ikel ta’ xaħmijiet jew żjut ta’ annimali jew veġetali jew ta’ frazzjonijiet ta’ xaħmijiet u żjut differenti ta’ dan il-kapitolu, għajr xaħmijiet jew żjut tajbin għall-ikel jew il-frazzjonijiet tagħhom tal-intestatura 1516”, jiġifieri minbarra x-“xaħmijiet u żjut ta’ annimali jew veġetali u l-frazzjonijiet tagħhom, parzjalment jew kompletament idroġenati, inter-esterifikati, riesterifikati jew elajdinizzati, kemm raffinati u kemm jekk le, iżda mhux ippreparati mod ieħor”. |
43 |
Minn naħa, min-nota ta’ spjega tas-SA dwar l-intestatura 1517 tas-SA, li l-formulazzjoni tagħha hija identika għal dik tal-intestatura 1517 tan-NM, jirriżulta li din l-intestatura tkopri, b’mod partikolari, prodotti “li ż-żjut jew ix-xaħmijiet tagħhom jistgħu jkunu ġew idroġenati minn qabel, jistgħu jiġu emulsjonati […] jew jiġu mħallta jew ikunu ġew ittrattati b’testuriżazzjoni […] jew [b’xi mod ieħor]”. Fir-rigward b’mod iktar speċifiku tal-kunċett ta’ “testuriżazzjoni”, dan huwa ddefinit fl-imsemmija nota ta’ spjega tas-SA bħala “modifika tas-sawra jew tal-istruttura kristallina” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. Barra minn hekk, fiha hemm ippreċiżat li l-imsemmija intestatura tkopri wkoll il-preparazzjonijiet miksuba minn xaħam jew żejt wieħed, anki idroġenati, li jkunu ġew ipproċessati skont wieħed mill-proċessi ċċitati, b’mod mhux eżawrjenti, minn din in-nota ta’ spjega u li fosthom hemm it-testuriżazzjoni. L-imsemmija nota ta’ spjega tiċċita espressament, fost il-“prodotti prinċipali” li jaqgħu taħt l-intestatura 1517, il-prodotti msejħa “shortenings” li, skont din l-istess nota, huma “miksuba biż-żjut jew bix-xaħmijiet ipproċessati b’testuriżazzjoni”. Fl-aħħar nett, fiha hemm ippreċiżat li “[i]x-xaħmijiet u ż-żjut sempliċi li jkunu ġew sempliċement raffinati jibqgħu kklassifikati fl-intestaturi rispettivi tagħhom, anki jekk ikunu ġew ippakkjati għall-bejgħ bl-imnut”. |
44 |
Minn dan għandu jiġi dedott li l-karatteristika essenzjali tal-oġġetti li jistgħu jaqgħu taħt l-intestatura 1517 hija li dawn jikkostitwixxu “taħlitiet”, jiġifieri prodotti miksuba minn taħlitiet ta’ xaħmijiet u/jew ta’ żjut, jew minn “preparazzjonijiet”, jiġifieri prodotti miksuba minn xaħam jew żejt wieħed li jkun għadda minn ipproċessar, permezz ta’ proċessi li huma, b’mod indikattiv, iċċitati min-Noti ta’ Spjega tas-SA relatati magħhom. Għandu jiġi kkonstatat li xejn fin-NM, u lanqas fin-noti ta’ spjega tan-NM jew tas-SA ma jindika li, sabiex taqa’ taħt l-intestatura 1517, taħlita jew preparazzjoni għandha tkun għaddiet minn ipproċessar li jwassal għal bidla kimika tal-prodotti li jikkostitwixxuha. |
45 |
Min-naħa l-oħra, l-intestatura 1511 tkopri kemm iż-żejt tal-palm mhux raffinat u l-frazzjonijiet tiegħu kif ukoll iż-żejt tal-palm raffinat u l-frazzjonijiet raffinati tiegħu iżda mhux immodifikati kimikament. Għaldaqstant, ma jistgħux jaqgħu taħt din l-intestatura ż-żjut tal-palm li jkunu għaddew minn ipproċessar differenti minn raffinar. F’dan ir-rigward, il-kwistjoni dwar jekk dawn il-prodotti ġewx immodifikati kimikament minħabba dan l-ipproċessar hija irrilevanti. |
46 |
Għaldaqstant, sabiex tiġi eskluża l-klassifikazzjoni tal-prodotti inkwistjoni fl-intestatura 1511, huwa biżżejjed li jiġi ddeterminat jekk dawn il-prodotti kinux suġġetti għal xi pproċessar ieħor differenti mir-raffinar, bħat-testuriżazzjoni, li tikkonsisti, skont in-nota ta’ spjega tas-SA relatata magħha, fil-modifika tas-sawra jew tal-istruttura kristallina tal-prodott ikkonċernat. |
47 |
Bla ħsara għall-evalwazzjoni tal-fatti kollha li għandha l-qorti tar-rinviju u li għandha twettaq f’dan ir-rigward, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-prodott inkwistjoni huwa żejt tal-palm raffinat, ibbliċjat u deodorizzat. Hekk kif tindika l-qorti tar-rinviju, miċ-ċertifikati pprovduti mill-produttur ta’ dan iż-żejt, jirriżulta, barra minn hekk, li dan huwa “msawwar”. Barra minn hekk, għandu jiġi dedott mit-talba għal deċiżjoni preliminari li NTK 2004 ma tikkontestax, fil-kuntest tal-kawża prinċipali, li dan il-prodott seta’ kien suġġett għal ipproċessar differenti mir-raffinar. Hija tinsisti, f’dan ir-rigward, minn naħa, fuq il-fatt li ż-żjut raffinati kollha jkunu suġġetti għal ċerti stadji tal-proċess ta’ testuriżazzjoni li jifforma parti integrali mir-raffinar u mill-ippakkjar u, min-naħa l-oħra, fuq il-fatt li l-imsemmi prodott ma ġie suġġett għal ebda bidla kimika, li huwa biżżejjed sabiex jiġġustifika l-klassifikazzjoni tiegħu taħt l-intestatura 1511 u jeskludi l-klassifikazzjoni tiegħu taħt l-intestatura 1517. |
48 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, għandu jitqies li prodott li għandu karatteristiċi u proprjetajiet oġġettivi bħal dawk tal-prodott inkwistjoni jista’ jaqa’ taħt l-intestatura 1517, bla ħsara għall-verifiki li għandha twettaq il-qorti tar-rinviju fir-rigward tal-karatteristiċi fiżiċi ta’ dan il-prodott, fid-dawl, b’mod partikolari, tal-allegazzjonijiet tal-partijiet fil-kawża prinċipali dwar dan il-prodott (ara, b’analoġija, is-sentenza tad‑19 ta’ Ottubru 2017, Lutz, C‑556/16, EU:C:2017:777, punt 53). B’mod iktar speċifiku, sabiex jiġi ddeterminat jekk l-imsemmi prodott jaqax taħt l-intestatura 1511 jew taħt l-intestatura 1517, din il-qorti għandha tfittex, mill-elementi għad-dispożizzjoni tagħha u mir-riżultati tal-analiżi mwettqa mill-awtoritajiet doganali, jekk l-istess prodott kienx suġġett għal ipproċessar differenti mir-raffinar. |
49 |
Għaldaqstant, ir-risposta għall-ewwel sat-tielet u l-ħames domanda għandha tkun li n-NM għandha tiġi interpretata fis-sens li preparazzjoni tal-ikel ta’ żejt tal-palm li ma taqax taħt l-intestatura 1516 ta’ din in-nomenklatura u li tkun ġiet suġġetta għal ipproċessar differenti mir-raffinar taqa’ taħt l-intestatura 1517, filwaqt li l-kwistjoni dwar jekk din il-preparazzjoni ġietx immodifikata kimikament minħabba dan l-ipproċessar hija irrilevanti f’dan ir-rigward. |
Fuq ir‑raba’ domanda
50 |
Permezz tar-raba’ domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tippreċiża jekk, fin-nuqqas ta’ metodi u ta’ kriterji leġiżlattivi dwar l-analiżi tal-konsistenza ta’ prodott bħal dak inkwistjoni sabiex jiġi pprovat l-ipproċessar tiegħu permezz ta’ testuriżazzjoni, l-awtoritajiet doganali humiex awtorizzati jiżviluppaw u japplikaw il-proċeduri ta’ analiżi tagħhom stess. |
51 |
Għandu jiġi kkonstatat li la n-NM u lanqas in-noti ta’ spjega ta’ din tal-aħħar ma jindikaw metodu speċifiku li bih għandha, jekk ikun il-każ, tiġi analizzata l-konsistenza ta’ prodott bħal dak inkwistjoni. |
52 |
Madankollu, anki meta metodu huwa speċifikament previst fin-noti ta’ spjega tan-NM, dan ma għandux jitqies bħala l-uniku metodu applikabbli għall-finijiet tal-analiżi tal-karatteristiċi essenzjali tal-prodotti kkonċernati, bħall-konsistenza tagħhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑12 ta’ Ġunju 2014, Lukoyl Neftohim Burgas, C‑330/13, EU:C:2014:1757, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
53 |
Minn dan jirriżulta li, hekk kif il-Kummissjoni tirrimarka, jekk l-awtoritajiet doganali ta’ Stat Membru jew operatur ekonomiku jqisu li metodu previst min-noti ta’ spjega tan-NM ma jwassalx għal riżultat konformi man-NM, huma jistgħu jressqu azzjoni quddiem l-awtorità kompetenti. F’każ bħal dan, tkun il-qorti adita li jkollha tiddeċiedi liema huwa l-metodu l-iktar xieraq sabiex jiġu ddeterminati l-karatteristiċi tal-prodotti kkonċernati li huma essenzjali għall-klassifikazzjoni tagħhom. (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑12 ta’ Ġunju 2014, Lukoyl Neftohim Burgas, C‑330/13, EU:C:2014:1757, punti 54 u 55). A fortiori, għandu jitqies li, meta ebda metodu ma jkun previst mil-leġiżlazzjoni applikabbli, l-awtoritajiet doganali huma liberi japplikaw il-metodu tal-għażla tagħhom, bil-kundizzjoni li dan il-metodu jkun jista’ jwassal għal riżultati konformi man-NM, aspett li għandu, fil-każ ta’ kontestazzjoni, jiġi vverifikat mill-qorti nazzjonali. |
54 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, in-NM għandha tiġi interpretata fis-sens li, fl-assenza ta’ metodi u ta’ kriterji ddefiniti f’din in-nomenklatura sabiex jiġi ddeterminat jekk preparazzjoni tal-ikel ta’ żejt tal-palm li ma taqax taħt l-intestatura 1516 ta’ din in-nomenklatura kinitx suġġetta għal ipproċessar differenti mir-raffinar, l-awtoritajiet doganali jistgħu jagħżlu l-metodu xieraq għal dan l-għan, bil-kundizzjoni li dan ikun jista’ jwassal għal riżultati konformi mal-imsemmija nomenklatura, aspett li għandu jiġi vverifikat mill-qorti nazzjonali. |
Fuq l‑ispejjeż
55 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Għaxar Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Bulgaru.