–

għal Repsol Butano SA u DISA Gas SAU, minn F. Castedo Bartolomé, F. Castedo Álvarez, L. Moliner Oliva u A. Rueda García, abogados,

–

għall-Gvern Spanjol, minn A. Rubio González u minn A. Gavela Llopis, bħala aġenti,

–

għall-Kummissjoni Ewropea, minn O. Beynet u S. Pardo Quintillán, bħala aġenti,

1

It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2003/55/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Ġunju 2003 dwar ir-regoli komuni għas-suq intern tal-gass naturali u li tħassar id-Direttiva 2003/55/KE (ĠU 2003, L 176, p. 57), u tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205).

2

Dawn it-talbiet ġew ippreżentati fil-kuntest ta’ żewġ kawżi bejn Repsol Butano S.A. u DISA Gas SAU u l-Administración del Estado (l-Amministrazzjoni tal-Istat, Spanja) dwar il-legalità tal-Orden IET/389/2015 por la que el sistema ta’ determinación actualiza automática de precios de venta máximos, antes de gases de los impuestos, licuados del petróleo envasados y se modifica el sistema ta’ determinación automática de las tarifas de venta, antes de gases de los impuestos, licuados del petróleo por canalización (id-Digriet IET/389/2015 li jaġġorna s-sistema ta’ determinazzjoni awtomatika tal-prezzijiet massimi tal-bejgħ, qabel it-taxxa, il-gass tal-petroleum likwifikat u li jemenda s-sistema ta’ determinazzjoni awtomatika tal-prezzijiet ta’ bejgħ, qabel it-taxxa, tal-gass tal-petroleum likwifikat minn sistema ta’ pajpijiet), tal-5 ta’ Marzu 2015 (BOE Nru 58, tad-9 ta’ Marzu 2015, p. 20850, iktar ’il quddiem id-“Digriet IET/389/2015”).

3

Id-Direttiva 2003/55, li tħassret permezz tad-Direttiva 2009/73 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Lulju 2009 dwar ir-regoli komuni għas-suq intern tal-gass naturali u li tħassar id-Direttiva 2003/55/KE (ĠU 2009, L 211, p. 94), kienet tipprevedi fl-Artikolu 1 tagħha:

“1.   Din id-Direttiva tistabbilixxi regoli komuni għat-trasmissjoni, tqassim, provvista u ħażna ta’ gass naturali. Tistabbilixxi r-regoli li jirrelataw għall-organizzazzjoni u l-iffunzjonar tas-settur tal-gass naturali, aċċess għas-suq, il-kriterji u l-proċeduri li japplikaw għall-għotja ta’ awtorizzazzjoni għat-trasmissjoni u d-distribuzzjoni, fornitura u l-ħażna tal-gass naturali u l-operazzjoni tas-sistemi.”

2.   Ir-regoli stabbiliti f’sin id-Direttiva għall-gass naturali, inkluż il-gass naturali likwifikat (LNG), għandhom japplikaw wkoll għall-bijogass u gass minn biomassi jew tipi oħrajn ta’ gass sa fejn dawn il-gassijiet jistgħu teknikament u b’mod sikur jiġu injettati fi, u trasportatti mis-sistema tal-gass naturali.”

4

L-Artikolu 3(2) ta’ din id-direttiva kienet tipprevedi:

“Tenut kont sħiħ tad-disposizzjonijiet rilevanti tat-Trattat, b’mod partikolari l-Artikolu 86 tiegħu [KE], l-Istati Membri jistgħu jimponu fuq impriżi operaturi fis-settur tal-gass, fl-interess ekonomiku generali, obbligazzjonijiet dwar is-servizz pubbliku, li jistgħu jirrelataw għal sigurtà, inkluża s-sigurtà tal-fornitura, regolarità, kwalità u prezz tal-provvisti, u l-protezzjoni ta’ l-ambjent, li jinkludi l-effiċjenza ta’ l-enerġija u ħarsien tal-klima. Dawn l-obbligazzjonijiet għandhom jigu identifikati b’mod ċar, trasparenti, mhux diskriminatorju, verifikabbli u għandhom jiggarantixxu l-ugwaljanza ta’ l-aċċess għall-kumpaniji tal-gass ta’ l-UE lil konsumaturi ċittadini. Rigward is-sigurtà tal-fornitura, l-amministrazzjoni ta’ l-effiċjenza ta’ l-enerġija/perspettiva tat-talbiet u għall-ksib ta’ l-għanijiet ta’ l-ambjent, imsemmija f’dan il-paragrafu, l-Istati Membri jistgħu jintroduċu l-implimentazzjoni ta’ ppjanar fit-tul, b’qisien għall-possibbiltà li terzi persuni jitolbu aċċess għas-sistema.”

5

L-Artikolu 1 tad-Direttiva 2009/73 jistabbilixxi:

“1.   Din id-Direttiva tistabbilixxi regoli komuni għat-trasmissjoni, id-distribuzzjoni, il-provvista u ħażna ta’ gass naturali. Hija tippreskrivi r-regoli marbuta mal-organizzazzjoni u l-funzjonament tas-settur tal-gass naturali, l-aċċess għas-suq, il-kriterji u l-proċeduri applikabbli għall-għoti ta’ awtorizzazzjonijiet għat-trasmissjoni, id-distribuzzjoni, il-provvista u l-ħżin ta’ gass naturali u l-operazzjoni tas-sistemi.

2.   Ir-regoli stabbiliti f’din id-Direttiva għall-gass naturali, inkluż il-gass naturali likwifikat (LNG), għandhom japplikaw ukoll b’mod mhux diskriminatorju għall-bijogass u gass minn biomassi jew tipi oħrajn ta’ gass sa fejn dawn il-gassijiet jistgħu teknikament u b’mod sikur jiġu injettati fi, u trasportati mis-sistema tal-gass naturali.”

6

L-Artikolu 3(2) ta’ din id-direttiva jipprevedi:

“Tenut kont sħiħ tad-dispożizzjonijiet relevanti tat-Trattat [KE], b’mod partikolari l-Artikolu 86 tiegħu, l-Istati Membri jistgħu jimponu fuq impriżi operaturi fis-settur tal-gass, fl-interess ekonomiku ġenerali, obbligazzjonijiet dwar is-servizz pubbliku, li jistgħu jirrelataw għas-sigurtà, inkluża s-sigurtà tal-fornitura, regolarità, kwalità u prezz tal-provvisti, u l-protezzjoni tal-ambjent, li jinkludi l-effiċjenza tal-enerġija, l-enerġija minn sorsi li jiġġeddu u protezzjoni tal-klima. Obbligi bħal dawn għandhom ikunu definiti b’mod ċar, trasparenti, mhux diskriminatorji, verifikabbli u għandhom jiggarantixxu l-ugwaljanza tal-aċċess lill-kumpaniji tal-gass tal-Kommunita’ għall-konsumaturi nazzjonali. Fir-rigward tas-sigurtà tal-provvista, l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija/il-ġestjoni tad-domanda u għall-ksib tal-għanijiet ambjentali u għanijiet għall-enerġija minn sorsi li jiġġeddu, kif imsemmi f’dan il-paragrafu, l-Istati Membri jistgħu jintroduċu l-implimentazzjoni ta’ ppjanar għall-perijodu fit-tul, b’kont meħud tal-possibbiltà li terzi persuni jitolbu aċċess għas-sistema.”

7

Il-premessi 5, 8, 17, 70 sa 73 tad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU 2006, L 376, p. 36), jistabbilixxu:

8

Skont l-Artikolu 1(1) u (2) tad-Direttiva 2006/123:

“1.   Din id-Direttiva tistabbilixxi dispożizzjonijiet ġenerali li jħaffu l-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment għall-fornituri tas-servizzi u l-moviment liberu tas-servizzi, filwaqt li tinżamm kwalità għolja tas-servizzi.

2.   Din id-Direttiva ma tkoprix il-liberalizzazzjoni ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, riżervata għall-entitajiet pubbliċi jew privati, lanqas mil-privatizzazzjoni ta’ entitajiet pubbliċi li jipprovdu servizzi.”

9

L-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva jipprevedi:

“1.   Din id-Direttiva għandha tapplika għal servizzi pprovduti mill-fornituri stabbiliti fi Stat Membru.

2.   Din id-Direttiva m’għandhiex tapplika għal dawn l-attivitajiet:

[…]”

10

L-Artikolu 15 tal-imsemmija direttiva, intitolat “Rekwiżiti li għandhom jiġu evalwati”, li jinsab fil-Kapitolu III tagħha, dwar il-libertà għall-istabbilment ta’ fornituri, jipprevedi:

“1.   L-Istati Membri għandhom jeżaminaw jekk, taħt is-sistema legali tagħhom, kwalunkwe mir-rekwiżiti elenkati fil-paragafu 2 huma imposti u għandhom jiżguraw li tali rekwiżiti huma kompatibbli mal-kondizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 3. L-Istati Membri għandhom jaddattaw il-liġijiet, ir-regolamenti jew id-dispożizzjonijiet amministrattivi tagħhom sabiex jagħmluhom kompatibbli ma’ dawk il-kondizzjonijiet.

2.   L-Istati Membri għandhom jeżaminaw jekk is-sistema legali tagħhom tagħmilx l-aċċess għal attività ta’ servizz jew l-eżerċizzju tagħha soġġetta għal konformità ma’ kwalunkwe minn dawn ir-rekwiżiti mhux-diskriminatorji:

[…]

3.   L-Istati Membri għandhom jivverifikaw li r-rekwiżiti msemmija fil-paragrafu 2 jissodisfaw il-kondizzjonijiet li ġejjin:

4.   Il-paragrafi 1, 2 u 3 japplikaw biss għal-leġislazzjoni fil-qasam tas-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali biss dment li l-applikazzjoni ta’ dawn il-paragrafi ma xxekkilx il-prestazzjoni, fil-liġi jew fil-fatt, tal-kompitu partikolari allokat lilhom.

[…]

6.   Mit-28 ta’ Diċembru 2006, l-Istati Membri m’għandhom jintroduċu l-ebda rekwiżit ġdid tat-tip elenkat fil-paragrafu 2, sakemm dan ir-rekwiżit ma jissodisfax il-kondizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 3.

[…]”

11

L-Artikolu 1(3) ta’ Ley 34/1998 del Sector de hidrocarburos (il-Liġi 34/1998 dwar is-Settur tal-Idrokarburi), tas-7 ta’ Ottubru 1998 (BOE Nru 241, tat-8 ta’ Ottubru 1998, p. 33517), jipprevedi:

“L-attivitajiet għall-provvista ta’ idrokarburi likwidi u gassużi għandhom jiġu eżerċitati b’konformità mal-prinċipji ta’ oġġettività, trasparenza u kompetizzjoni ħielsa.”

12

L-Artikolu 37(1) ta’ din il-liġi jipprovdi:

“L-attivitajiet ta’ rraffinar taż-żejt mhux irraffinat, it-trasport, il-ħażna, id-distribuzzjoni u l-bejgħ ta’ prodotti taż-żejt mhux maħdum, inkluż gass tal-petroleum likwifikat, jistgħu jsiru liberament skont it-termini previsti minn din il-liġi, mingħajr preġudizzju għall-obbligi li jirriżultaw minn dispożizzjonijiet oħra tal-leġiżlazzjoni settorjali rilevanti u, b’mod partikolari, dwar l-ippjanar tat-territorju u l-ambjent u l-protezzjoni tal-konsumaturi u tal-utenti.”

13

L-Artikolu 38 tal-imsemmija liġi jipprevedi:

“Il-prezzijiet tal-prodotti mill-petroleum għandhom ikunu ffissati b’mod ħieles”

14

Ir-raba’ dispożizzjoni tranżitorja tal-Liġi 34/1998 tipprevedi:

“Permezz ta’ formola speċifika f’termini regolatorji, il-Gvern jista’ jistabbilixxi l-prezz massimu ta’ bejgħ lill-pubbliku tal-gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat sakemm il-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni u l-kompetittività f’dan is-suq ma jitqisux biżżejjed. Il-prezz massimu jinkludi l-ispiża tal-konsenja fid-djar.”

15

L-Artikolu 5 tar-Real Decreto‑ley 15/1999 por el que se aprueban medidas de reforma estructural liberalización, e incremento ta’ competencia en el Sector de hidrocarburos (id-Digriet‑Liġi Rjali 15/1999 li Japprova Miżuri ta’ Liberalizzazzjoni, Riforma Strutturali u Żieda fil-Kompetizzjoni fis-Settur tal-Idrokarburi), mill-1 ta’ Ottubru 1999 (BOE Nru 236, tat-2 ta’ Ottubru 1999, p. 35442), kien jipprevedi:

“1.   Il-prezz massimu ta’ bejgħ lill-pubbliku, qabel it-taxxa, tal-gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat ta’ piż nett ta’ mhux inqas minn 8 kilogrammi [kg] huwa ffissat għal 83.4 Pesetas/kg, inkluża d-distribuzzjoni fid-dar. Dan il-prezz għandu japplika għal perijodu ta’ tnax-il xahar wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan id-Digriet Irjali.

2.   Il-Ministru tal-Industrija u tal-Enerġija jistabbilixxi, permezz ta’ digriet ministerjali, wara ftehim tal-Kummissjoni tal-Gvern għall-Affarijiet Ekonomiċi, fit-terminu ta’ tnax-il xahar stipulat fil-paragrafu preċedenti, sistema tal-ipprezzar tal-gass tal-petroleum likwifikat ikkundizzjonata minħabba n-natura staġjonali tas-suq.

3.   Jekk il-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni u l-kompetittività fis-suq ma humiex ikkunsidrati biżżejjed, il-Ministru tal-Industrija u tal-Enerġija jista’ jistabbilixxi, permezz ta’ digriet ministerjali, wara ftehim tal-Kummissjoni tal-Gvern għall-Affarijiet Ekonomiċi, sistemi oħra ta’ ffissar tal-prezzijiet massimi ta’ bejgħ lill-pubbliku ta’ gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat. Il-prezz massimu jinkludi l-ispiża tad-distribuzzjoni bieb bieb.”

16

Ir-Real Decreto‑ley 8/2014, de aprobación de medidas urgentes para el crecimiento, competitividad y la eficiencia (id-Digriet‑Liġi Rjali 8/2014 dwar l-Adozzjoni ta’ Miżuri Urġenti għat-Tkabbir, Kompetittività u Effiċjenza), tal-4 ta’ Lulju 2014 (BOE Nru 163, tal-5 ta’ Lulju 2014, p. 52544), ħassar ir-raba’ dispożizzjoni tranżitorja tal-Liġi 34/1998 kif ukoll l-Artikolu 5 tad-Digriet‑Liġi Rjali 15/1999.

17

Id-dispożizzjoni addizzjonali tlieta u tletin tal-Liġi 34/1998, kif emendata permezz tad-Digriet‑Liġi Rjali 8/2014, tipprevedi:

“1. L-utenti li jkollhom kuntratt ta’ provvista ta’ gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat ta’ piż nett ta’ mhux inqas minn 8 kg u ta’ inqas minn 20 kg, ħlief apparat tat-taħlit għall-finijiet tal-użu tal-gass tal-petroleum likwifikat bħala fjuwil, għandhom id-dritt għal distribuzzjoni fid-dar.

Fil-livell peninsulari u f’kull territorju insulari u extrapeninsulari, il-bejjiegħ bl-ingrossa tal-gass tal-petroleum likwifikat li għandu l-ikbar sehem mis-suq bħala riżultat tal-bejgħ tiegħu fis-settur tal-gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat ta’ piż nett ta’ mhux inqas minn 8 kg u ta’ inqas minn 20 kg, ħlief apparat tat-taħlit għall-finijiet tal-użu tal-gass tal-petroleum likwifikat bħala fjuwil, huwa obbligat li jqassam il-gass tal-petroleum likwifikat fid-dar ta’ persuna li titlob dan fil-ġurisdizzjoni rilevanti.

2. Il-lista tal-bejjiegħa bl-ingrossa tal-gass tal-petroleum likwifikat li għandhom obbligu ta’ distribuzzjoni hija stabbilita permezz ta’ deċiżjoni tad-Direttur Ġenerali għall-Politika tal-Enerġija u l-Minjieri kull tliet snin. Din id-deċiżjoni għandha tiġi pubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Istat.

Jekk l-evoluzzjoni tas-suq u l-istruttura kummerċjali tas-settur jirrikjedu dan u fi kwalunkwe każ kull ħames snin, il-Gvern jirrevedi l-kundizzjonijiet għall-eżerċizzju tal-obbligu impost minn din id-dispożizzjoni, jew jiddeċiedi t-tneħħija tagħha.

3. Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 38 ta’ din il-liġi, peress li l-kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni u kompetittività fis-suq mhumiex ikkunsidrati biżżejjed, il-Ministru tal-Industrija, tal-Enerġija u tat-Turiżmu, wara ftehim tal-Kummissjoni tal-Gvern għall-Affarijiet Ekonomiċi, jistabbilixxi l-prezzijiet massimi tal-bejgħ lill-pubbliku tal-gass tal-petroleum likwifikat ibbottiljat b’piż nett ta’ 8 kg jew iktar imma inqas minn 20 kg b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg, ħlief apparat tat-taħlit għall-finijiet tal-użu tal-gass tal-petroleum likwifikat bħala fjuwil, billi jistabbilixxi l-valuri konkreti ta’ dawn il-prezzijiet jew sistema ta’ determinazzjoni u ta’ aġġornament awtomatiku ta’ dawn il-prezzijiet. Il-prezz massimu jinkludi l-ispiża tad-distribuzzjoni bieb bieb.

4. Mingħajr preġudizzju għall-paragrafi preċedenti, jekk il-bejjiegħ bl-ingrossa tal-gass tal-petroleum likwifikat obbligat li jiddistribwixxi fid-djar fliexken ta’ piż nett ta’ mhux inqas minn 8 kg iżda inqas minn 20 kg ma għandux fliexken b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg, l-obbligu ta’ distribuzzjoni domestika tal-prezzijiet massimi tal-bejgħ imsemmija fil-paragrafu 3 jestendi għal ċilindri b’piż mingħajr tagħbija ta’ inqas minn 9 kg fil-ġurisdizzjoni rilevanti.

5. Bejjiegħa bl-ingrossa tal-gass tal-petroleum likwifikat għandhom jipprovdu lid-Direttorat Ġenerali għall-Politika tal-Enerġija u l-Minjieri l-informazzjoni mitluba lilhom fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom, b’mod partikolari għall-finijiet tal-applikazzjoni, l-eżami u l-monitoraġġ tal-obbligu ta’ distribuzzjoni, distribuzzjoni tal-gass tal-petroleum likwifikat u l-prezz massimu ta’ bejgħ lill-pubbliku msemmija fil-paragrafi preċedenti.”

18

Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li Repsol Butano u DISA Gas ippreżentaw quddiem it-Tribunal Supremo (il-Qorti Suprema, Spanja), rikorsi kontenzjużi amministrattivi kontra d-Digriet IET/389/2015.

19

Insostenn tar-rikors tagħha, Repsol Butano ssostni li s-sistema ta’ ffissar tal-prezzijiet massimi ta’ gass tal-petroleum likwifikat (“LPG”) ibbottiljat implementata bid-Digriet IET/389/2015 tmur kontra l-liberalizzazzjoni tas-settur ikkonċernat u hija diskriminatorja. Disa Gas issostni li l-obbligu ta’ provvista fid-dar ta’ ċilindri ta’ LPG għal prezz massimu rregolat huwa diskriminatorju inkwantu huwa impost fuq operatur wieħed f’kull żona territorjali ddefinita mil-leġiżlazzjoni Spanjola. Barra minn hekk, din is-sistema tmur kontra l-liberalizzazzjoni tas-settur u l-prinċipju ta’ proporzjonalità. Hija tinkoraġġixxi wkoll distorsjonijiet tal-kompetizzjoni.

20

Skont il-qorti tar-rinviju, id-Digriet IET/389/2015, li, b’mod partikolari, għandu l-għan tal-aġġornament tas-sistema awtomatika ta’ determinazzjoni tal-prezzijiet massimi tal-bejgħ taċ-ċilindri ta’ gass tal-petroleum likwifikat, ġie adottat abbażi tal-leġiżlazzjoni Spanjola dwar is-settur taż-żejt, jiġifieri d-dispożizzjoni addizzjonali tlieta u tletin tal-Liġi 34/1998 imressqa mid-Digriet‑Liġi 8/2014.

21

Din id-dispożizzjoni tipprevedi li, minn naħa, il-Ministro de Industria, Turismo y Energía (il-Ministru tal-Industrija, tal-Enerġija u tat-Turiżmu, Spanja) jistabbilixxi, “sakemm il-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni u l-kompetittività f’dan is-suq ma jitqisux biżżejjed”, il-prezzijiet massimi tal-bejgħ tal-LPG ibbottiljat b’piż nett ta’ bejn 8 kg u 20 kg u b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg. F’każ ta’ indisponibbiltà ta’ dawn iċ-ċilindri, il-prezzijiet massimi tal-bejgħ japplikaw ukoll għal ċilindri oħra.

22

Min-naħa l-oħra, din id-dispożizzjoni leġiżlattiva tipprevedi obbligu ta’ distribuzzjoni domestika taċ-ċilindri tal-gass li għalih japplika l-prezz irregolat. L-ispiża tal-konsenja hija inkluża fil-prezz massimu. Dan l-obbligu huwa impost fuq operaturi li għandhom l-ikbar sehem mis-suq fis-settur tal-LPG ibbottiljat b’piż nett ta’ bejn 8 kg u 20 kg, fid-diversi territorji tar-Renju ta’ Spanja, jiġifieri fil-peniżola, il-Gżejjer Baleariċi, u l-Gżejjer Kanarji, f’Ceuta u f’Melilla. Il-lista tal-operaturi suġġetti għall-obbligu ta’ distribuzzjoni hija stabbilita permezz ta’ deċiżjoni tad-Direttur Ġenerali għall-Politika tal-Enerġija u l-Minjieri kull tliet snin. Skont id-dispożizzjoni addizzjonali tlieta u tletin tal-Liġi 34/1998, il-Gvern jirrevedi l-kundizzjonijiet tal-eżerċizzju ta’ dan l-obbligu “[m]eta l-evoluzzjoni tas-suq u l-istruttura tan-negozju tas-settur ikunu jeħtiġuha u, f’kull każ, kull ħames snin”.

23

Il-qorti tar-rinviju tirrileva, barra minn hekk, li qabel l-adozzjoni tad-Digriet‑Liġi 8/2014, dispożizzjonijiet oħra tal-Liġi 34/1998 diġà kienu jipprevedu l-possibbiltà li jiġi ffissat prezz massimu ta’ bejgħ tal-LPG ibbottiljat u obbligu ta’ distribuzzjoni fid-djar. Skont din il-qorti, dawn il-miżuri kienu kontinwament implimentati u estiżi sa mis-sena 1998, u dan minkejja l-fatt li l-leġiżlazzjoni rilevanti kienet tagħtihom espliċitament natura tranżitorja. L-estensjoni ta’ dawn il-miżuri għal perijodu daqshekk twil jista’ jkun ostakolu għad-dħul ta’ operaturi ġodda fis-suq ikkonċernat. Dawn jinsabu f’sitwazzjoni fejn l-operatur li jkollu l-ikbar proporzjon ta’ traffiku fuq territorju partikolari jipprovdi l-LPG ibbottiljat bi prezz massimu stabbilit b’mod amministrattiv, li jinkludi, barra minn hekk, id-distribuzzjoni fid-dar.

24

Il-Qorti tar-rinviju tikkunsidra li l-fatt li jiġi impost prezz massimu li jinkludi tqassim fid-djar jista’ jikkostitwixxi ostakolu għad-dħul fis-suq ta’ operaturi ġodda. Ċertament, sa fejn huma jużaw fliexken inqas onerużi, li ma humiex suġġetti għal prezz irregolat, huma jistgħu jistabbilixxu l-prezzijiet liberament. Madankollu, fil-prattika, ma jkunux jistgħu jiddevjaw minn dan il-prezz taħt piena li ma jkunx hemm talba li tiġġustifika l-investiment. Għalhekk, hemm raġunijiet biex wieħed jemmen li dawk il-miżuri kienu, fil-verità, effett ta’ ffriżar tas-suq, ħaġa li tmur kontra l-kompetizzjoni ħielsa.

25

Fir-rigward tal-kompatibbiltà tal-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali mad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, fis-sentenza tagħha tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205), li d-Direttiva 2003/55 li tirregola s-suq tal-gass naturali ma tipprekludix leġiżlazzjoni nazzjonali li, fl-interess ekonomiku ġenerali, tipprova żżomm il-prezz tal-provvista tal-gass naturali f’livell raġonevoli permezz tal-istabbiliment ta’ prezz ta’ riferiment, bil-kundizzjoni li din il-leġiżlazzjoni tinkludi l-għanijiet ta’ liberalizzazzjoni u ta’ protezzjoni tal-konsumatur finali, li din tkun neċessarja u jkollha durata limitata.

26

It-Tribunal Supremo (il-Qorti Suprema) ddeċidiet li l-kriterji stabbiliti f’din is-sentenza huma applikabbli wkoll għas-suq tal-gass likwifikat ibbottiljat, bil-kundizzjoni li l-kuntratt ikun ta’ dimensjoni Komunitarja, u dan anki fin-nuqqas ta’ leġiżlazzjoni tal-Unjoni li speċifikament tirregola dan is-suq.

27

Il-qorti tar-rinviju tirrileva li, f’dawn il-kawżi, il-miżura li tikkonsisti f’li jiġi ffissat prezz massimu ta’ bejgħ tal-gass likwifikat ibbottiljat tista’ tiġi kklassifikata bħala miżura ta’ protezzjoni tal-konsumaturi vulnerabbli, billi din tfittex li tiżgura li l-prezz ta’ provvista lill-konsumatur finali jinżamm f’livell raġonevoli. L-istess japplika għall-obbligu ta’ distribuzzjoni fid-djar. Dawn il-miżuri ser ikomplu, għalhekk, l-għanijiet ta’ interess ekonomiku ġenerali, fis-sens tal-Artikolu 106 TFUE.

28

Madankollu, dawn il-miżuri huma ta’ natura ġenerali u mingħajr distinzjoni, peress li huma jibbenefikaw il-konsumaturi kollha. Barra minn hekk, filwaqt li jirriżulta mil-leġiżlazzjoni rilevanti li dawn il-miżuri huma ta’ natura tranżitorja billi jiġġeddu “sakemm il-kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni u ta’ kompetittività f’dan is-suq ma jitqisux suffiċjenti”, huma fis-seħħ għal iktar minn 18 sena.

29

Hemm lok, konsegwentement, ta’ dubju dwar il-kompatibbiltà ta’ dawn il-miżuri mad-dritt tal-Unjoni, fid-dawl tal-kriterji stabbiliti fis-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205), u l-prinċipju ta’ proporzjonalità.

30

F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunal Supremo (il-Qorti Suprema) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u tagħmel id-domandi preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

31

Permezz tad-domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-prinċipju ta’ proporzjonalità għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi miżuri, bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li jistabbilixxu prezz massimu tal-LPG ibbottiljat b’piż nett ta’ bejn 8 kg u 20 kg u b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg, u jobbligaw lill-operaturi li għandhom l-ikbar sehem mis-suq fis-settur ikkonċernat, f’suq ġeografiku partikolari, id-distribuzzjoni fid-djar ta’ dan il-gass. Hija tirreferi, f’dan il-kuntest, għall-kriterji li jirriżultaw mis-sentenza tal‑20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205).

32

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, f’din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fuq l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2003/55, b’mod partikolari l-Artikolu 3(2) tagħha li jirregola l-intervent tal-Istati Membri, fl-interess ekonomiku ġenerali, fis-settur tal-gass naturali, imsemmi f’din id-direttiva. F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet dwar il-kriterji li jippermettu li tiġi evalwata l-proporzjonalità ta’ miżura li tistabbilixxi l-prezzijiet ta’ riferiment tal-provvista ta’ gass naturali lill-klijenti finali.

33

Id-Direttiva 2003/55 tħassret bid-Direttiva 2009/73, li l-Artikolu 3(2) tagħha huwa, essenzjalment, identiku għall-Artikolu 3(2) tad-Direttiva 2003/55, u kien is-suġġett ta’ interpretazzjoni mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2016, ANODE (C‑121/15, EU:C:2016:637).

34

Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dawn iż-żewġ direttivi huwa ddefinit, rispettivament, fl-Artikolu 1 ta’ kull waħda minnhom. Konformement ma’ dawn id-dispożizzjonijiet, dawn id-direttivi japplikaw għall-gass naturali u l-bijogass u l-gass mill-bijomassa jew tipi oħra ta’ gass, sa fejn hu teknikament fattibbli li jiġu injettati u ttrasportati b’mod sikur fis-sistema tal-gass naturali.

35

Kif il-Gvern Spanjol u l-Kummissjoni Ewropea indikaw fl-osservazzjonijiet tagħhom sottomessi lill-Qorti tal-Ġustizzja, ma huwiex teknikament possibbli li jiġi injettat u ttrasportat LPG sikur fis-sistema tal-gass naturali. Għaldaqstant, kif il-qorti tar-rinviju ġustament irrilevat, għandu jiġi konkluż li regoli nazzjonali li jirregolaw biss bejgħ ta’ LPG ma jaqgħux taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2003/55 jew taħt dak tad-Direttiva 2009/73.

36

Minn dan jirriżulta li l-Artikolu 3(2) tad-Direttiva 2003/55 u l-Artikolu 3(2) tad-Direttiva 2009/73, kif interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenzi tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205), u tas-7 ta’ Settembru 2016, ANODE (C‑121/15, EU:C:2016:637), ma humiex rilevanti għall-finijiet tas-soluzzjoni tal-kawżi prinċipali.

37

Madankollu, il-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar kif għandha tapplika, għall-miżuri inkwistjoni fil-kawżi li għandha quddiemha, il-kriterji għall-evalwazzjoni tal-osservanza tal-prinċipju ta’ proporzjonalità stabbiliti fis-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205).

38

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, fil-kuntest tal-proċedura ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, stabbilita fl-Artikolu 267 TFUE, hija din tal-aħħar li għandha tagħti lill-qorti nazzjonali risposta utli li tgħinha tiddeċiedi l-kawża quddiemha. F’dan id-dawl, jekk ikun il-każ, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tifformula mill-ġdid id-domandi li jkunu sarulha. Barra minn hekk, jista’ jkun meħtieġ għall-Qorti tal-Ġustizzja li tieħu inkunsiderazzjoni regoli tad-dritt tal-Unjoni li għalihom il-qorti tar-rinviju ma tkunx għamlet riferiment fil-formulazzjoni tad-domanda tagħha (sentenza tad-29 ta’ Novembru 2018, Baumgarten sports & more, C‑548/17, EU:C:2018:970, punt 22).

39

Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-prinċipju ta’ proporzjonalità jagħmel parti mill-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni li għandhom jiġu rrispettati minn leġiżlazzjoni nazzjonali li taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni jew li timplimenta dan tal-aħħar (sentenza tas-6 ta’ Marzu 2014, Siragusa (C‑206/13, EU:C:2014:126, punt 34).

40

F’dawn il-kawżi, huwa paċifiku li l-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali jistgħu jostakolaw id-dħul ta’ operaturi ġodda f’suq ikkaratterizzat minn livell baxx ta’ kompetizzjoni. Il-qorti tar-rinviju tqis li dawn il-miżuri jistgħu jostakolaw il-libertajiet fundamentali stabbiliti fit-Trattat FUE. Hija tqis, madankollu, li dawn il-miżuri għandhom għan ta’ interess ekonomiku ġenerali, jiġifieri tal-provvista tal-enerġija bi prezzijiet raġonevoli għall-konsumaturi vulnerabbli. Huwa f’dan il-kuntest li din tistaqsi fuq il-punt dwar jekk, fid-dawl tal-effetti restrittivi fuq is-suq intern kif ukoll tal-għan imfittex, il-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali humiex proporzjonati.

41

Għandu jiġi kkonstatat li miżuri bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li jistabbilixxu prezz massimu tal-LPG ibbottiljat f’ċerti ċilindri tal-gass u li jimponu fuq l-operaturi li għandhom l-ikbar sehem mis-suq fis-settur ikkonċernat, f’suq ġeografiku partikolari, id-distribuzzjoni tagħhom fid-djar, jikkostitwixxu restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment tal-fornituri ta’ servizzi, fis-sens tad-Direttiva 2006/123, u jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din tal-aħħar.

42

Fil-fatt, minn naħa, l-Artikolu 15(2)(ġ) tad-Direttiva 2006/123 jikklassifika espressament it-“tariffi fissi […] massimi li magħhom għandu jikkonforma l-fornitur;”“rekwiżiti”, fis-sens tal-punt 7 tal-Artikolu 4 ta’ din id-direttiva, li jikkostitwixxu kundizzjonijiet li jirrigwardaw il-libertà ta’ stabbiliment tal-fornituri ta’ servizzi (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-23 ta’ Diċembru 2015, Hiebler, C‑293/14, EU:C:2015:843, punt 51). Min-naħa l-oħra, l-obbligu ta’ konsenja fid-djar impost fuq xi operaturi skont is-sehem tagħhom tas-suq fis-settur taċ-ċilindri ta’ gass tal-petroleum likwifikat jikkostitwixxi wieħed minn “servizzi speċifiċi oħrajn”, fis-sens tal-Artikolu 15(2)(h) tad-Direttiva 2006/123 li, skont ir-regoli nazzjonali applikabbli, jiġu pprovduti flimkien mas-servizz prinċipali li jikkonsisti fil-bejgħ ta’ dan il-gass.

43

Barra minn hekk, jirriżulta espressament mill-Artikolu 2(2) tad-Direttiva 2006/123, moqri flimkien mal-premessi 17, 70 u 72 tagħha, li r-regoli stabbiliti minn din id-direttiva japplikaw, bħala prinċipju, għas-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, u huma biss is-servizzi ta’ interess ġenerali mhux ekonomiċi li huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Diċembru 2015, Hiebler, C‑293/14, EU:C:2015:843, punti 43 u 44).

44

Ir-rekwiżiti elenkati fil-lista prevista fil-paragrafu 2 tal-Artikolu 15 tad-Direttiva 2006/123 għandhom ikunu suġġetti għal valutazzjoni mill-Istati Membri. Skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu 15, dawn tal-aħħar għandhom, madankollu, ikunu jistgħu jżommu jew, skont il-każ, li jintroduċu fis-sistemi legali rekwiżiti, bil-kundizzjoni li dawn ikunu konformi mal-kundizzjonijiet ta’ nondiskriminazzjoni, ta’ neċessità u ta’ proporzjonalità msemmija fil-paragrafu 3 tal-imsemmi Artikolu 15 (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Diċembru 2015, Hiebler, C‑293/14, EU:C:2015:843, punt 54).

45

B’hekk, l-Artikolu 15(3) tad-Direttiva 2006/123 jipprevedi li restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment, bħal dik li tirriżulta mill-iffissar ta’ prezz massimu ta’ LPG u tal-obbligu ta’ distribuzzjoni d-dar, tista’ tkun iġġustifikata. Jeħtieġ, għal dan il-għan, l-osservanza ta’ kundizzjonijiet intiżi sabiex din ir-restrizzjoni, l-ewwel nett, ma tkunx diskriminatorja abbażi tan-nazzjonalità, sussegwentement, tkun iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali u, fl-aħħar nett, tkun xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan imfittex, ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex dan jintlaħaq u li ma tkunx tista’ tiġi ssostitwita minn miżuri oħra inqas vinkolanti li jippermettu li jintlaħaq l-istess riżultat (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Diċembru 2015, Hiebler, C‑293/14, EU:C:2015:843, punt 55).

46

Fir-rigward tal-intrapriżi inkarigati mill-ġestjoni ta’ servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, jirriżulta, barra minn hekk, mill-paragrafu 4 tal-Artikolu 15 tad-Direttiva 2006/123 li l-paragrafi 1 sa 3 tal-Artikolu 15 japplikaw biss għal-leġiżlazzjoni nazzjonali rilevanti biss sa fejn l-applikazzjoni tagħhom ma xxekkilx il-prestazzjoni, fil-liġi jew fil-fatt, tal-kompitu partikolari li ġie fdat lil dawn l-impriżi.

47

Madankollu, kif jirriżulta mill-kliem stess tal-paragrafu 4 tal-Artikolu 15 tad-Direttiva 2006/123, sakemm il-kundizzjonijiet ta’ nondiskriminazzjoni, ta’ neċessità u ta’ proporzjonalità, previsti fil-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu 15, ma jxekklux il-missjoni partikolari assenjata mill-awtorità kompetenti għal servizz ta’ interess ekonomiku ġenerali, dawn għandhom jiġu osservati.

48

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti u sabiex il-qorti tar-rinviju tingħata risposta utli, għandu jiġi kkunsidrat li din trid tkun taf jekk il-kundizzjoni ta’ proporzjonalità stabbilita fl-Artikolu 15(3)(ċ) tad-Direttiva 2006/123 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li hija tipprekludi miżuri, bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li jistabbilixxu prezz massimu tal-LPG ibbottiljat b’piż nett ta’ bejn 8 kg u 20 kg u b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg u li jimponu fuq l-operaturi li għandhom l-ikbar sehem mis-suq fis-settur ikkonċernat, f’suq ġeografiku partikolari, id-distribuzzjoni fid-djar ta’ dan il-gass.

49

Għalkemm hija l-qorti nazzjonali li għandha tevalwa l-kompatibbiltà ta’ miżuri nazzjonali mad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ madankollu tipprovdilha kull indikazzjoni utli bil-għan li tiġi solvuta t-tilwima li titressaq quddiemha (sentenza tal-14 ta’ Frar 2019, Nestrade, C‑562/17, EU:C:2019:115, punt 36).

50

Mill-punt 31 ta’ din is-sentenza, jirriżulta li l-qorti tar-rinviju tistaqsi, f’dan il-kuntest, b’mod partikolari dwar l-applikabbiltà u l-interpretazzjoni tal-kriterji stabbiliti fis-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et (C‑265/08, EU:C:2010:205), dwar il-proporzjonalità ta’ intervent statali fis-settur tal-gass naturali.

51

Kif ġie rrilevat ukoll f’din is-sentenza, l-industrija tal-gass naturali hija rregolata mid-Direttiva 2009/73. Din għandha l-għan ulterjuri ta’ suq intern tal-gass naturali kompletament u effettivament miftuħ u kompetittiv fejn il-konsumaturi kollha jistgħu jagħżlu liberament il-fornituri tagħhom u fejn il-fornituri kollha jistgħu jipprovdu liberament il-prodotti tagħhom lill-klijenti tagħhom, li jimplika li l-prezz ta’ provvista tal-gass naturali għandu jiġi ffissat esklużivament permezz tal-offerta u tat-talba (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2016, ANODE (C‑121/15, EU:C:2016:637, punt 26).

52

Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li restrizzjoni li tirriżulta minn miżura ta’ intervent pubbliku fuq il-prezzijiet tal-bejgħ tal-gass naturali, sabiex tkun konformi mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, għandu neċessarjament ikollha perijodu limitat li ma jaqbiżx dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħaq l-għan ta’ interess ġenerali mfittex (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et, C‑265/08, EU:C:2010:205, punti 33 u 35).

53

Dawn il-kunsiderazzjonijiet japplikaw ukoll għall-kundizzjoni ta’ proporzjonalità msemmija fl-Artikolu 15(3)(ċ) tad-Direttiva 2006/123.

54

Ċertament, l-Istati Membri huma permessi li jżommu jew, skont il-każ, jintroduċu rekwiżiti tat-tip ta’ dawk imsemmija fil-paragrafu 2 tal-Artikolu 15 tad-Direttiva 2006/123, bil-kundizzjoni li dawn ikunu konformi mal-kundizzjonijiet ta’ nondiskriminazzjoni, ta’ neċessità u ta’ proporzjonalità msemmija fil-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu 15 (sentenza tas-16 ta’ Ġunju 2015, Rina Services et, C‑593/13, EU:C:2015:399, punt 33).

55

Madankollu, l-evalwazzjoni tal-konformità ta’ tali rekwiżit mal-prinċipju tal-proporzjonalità tista’ tvarja maż-żmien skont is-suq ikkonċernat u l-evoluzzjoni tiegħu. Barra minn hekk, għandu jiġi evitat li l-osservanza ta’ wieħed mir-rekwiżiti msemmija fl-Artikolu 15(2) tad-Direttiva 2006/123 toħloq ostakolu permanenti għat-twettiq tas-suq intern.

56

F’dan il-kuntest, hija l-qorti tar-rinviju li għandha teżamina jekk u sa fejn l-awtoritajiet kompetenti huma suġġetti mil-liġi nazzjonali applikabbli għal obbligu ta’ eżami mill-ġdid perjodiku, f’intervalli fil-qrib, tan-neċessità u tal-modalitajiet tal-intervent tiegħu skont l-iżvilupp tas-suq ikkonċernat (sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et, C‑265/08, EU:C:2010:205, punt 35).

57

F’dan ir-rigward, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li d-dispożizzjoni addizzjonali tlieta u tletin tal-Liġi 34/1998, kif emendata permezz tad-Digriet‑Liġi 8/2014, jipprevedi li l-Ministru għall-Industrija, l-Enerġija u t-Turiżmu jistabbilixxi l-prezzijiet massimi tal-bejgħ tal-LPG “sakemm il-kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni u ta’ kompetittività f’dan is-suq ma jitqisux suffiċjenti”. Barra minn hekk, minn din id-dispożizzjoni jirriżulta li l-obbligu ta’ konsenja fid-djar għandu jiġi rrivedut meta “l-evoluzzjoni tas-suq u l-istruttura tan-negozju tas-settur ikunu jeħtiġuha u, f’kull każ, kull ħames snin”.

58

Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk id-dispożizzjoni nazzjonali tissodisfax ir-rekwiżit li jsir eżami mill-ġdid perjodiku msemmi fil-punt 56 ta’ din is-sentenza.

59

Barra minn hekk, jirriżulta mill-proċess għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja li d-dritt nazzjonali applikabbli jipprevedi mekkaniżmu ta’ aġġustament tal-prezz massimu ta’ bejgħ tal-LPG f’intervalli regolari, biex jirrifletti l-evoluzzjoni tal-ispejjeż, fatt li hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika. Kif iddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja, dan il-mekkaniżmu jikkonċerna biss reviżjoni perjodika tal-livell ta’ dawn it-tariffi u ma jikkonċernax in-neċessità u l-modalitajiet tal-intervent pubbliku fuq il-prezzijiet u ma jistax jiġi ekwiparat għal limitazzjoni ta’ żmien tal-miżura inkwistjoni (sentenza tas-7 ta’ Settembru 2016, ANODE (C‑121/15, EU:C:2016:637, punt 62).

60

Sussegwentement, hemm lok li jiġi rrilevat li l-fatt, imsemmi fid-deċiżjonijiet tar-rinviju, li, bħal dawk il-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali, huma fis-seħħ fi Spanja sa mill-1998, u dan minkejja n-natura tranżitorja, ma jippermettix, waħdu, li jiġi konkluż li dawn il-miżuri mhumiex adegwati. Fil-fatt, mill-osservazzjonijiet li l-Gvern Spanjol ippreżenta lill-Qorti tal-Ġustizzja, jirriżulta li s-suq Spanjol tal-LPG ibbottiljat huwa f’reċessjoni minħabba l-espansjoni tas-suq tal-gass naturali. It-tnaqqis tal-bejgħ li jirriżulta minn dan iżid mal-ispejjeż tal-operaturi attivi f’dan is-suq u jagħmilha iktar diffiċli għall-kompetituri ġodda li jistgħu jeżerċitaw pressjoni fuq il-prezzijiet. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika dawn l-elementi u biex jittieħed kont waqt l-evalwazzjoni tal-proporzjonalità tal-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali.

61

Barra minn hekk, il-prezz irregolat u l-obbligu ta’ konsenja kkonċernati japplikaw biss, skont l-informazzjoni li għandha l-Qorti tal-Ġustizzja, għal-LPG ibbottiljat b’piż nett ta’ bejn 8 kg u 20 kg u b’piż mingħajr tagħbija ta’ iktar minn 9 kg. Il-kummerċ ta’ dan il-gass permezz ta’ kontenituri oħrajn ma huwiex suġġett għal dawn l-obbligi. F’dan ir-rigward, huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tivverifika jekk il-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandhomx l-effett li jnaqqsu jew li jreġġgħu lura l-profittabbiltà ta’ LPG mhux irregolat. Dan jista’ jkun il-każ b’mod partikolari jekk il-prezz massimu, kif iddefinit mil-leġiżlazzjoni Spanjola rilevanti, kien sostanzjalment inqas mill-prezz tas-suq, hekk kif jallegaw ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali.

62

Fl-aħħar nett, ir-rekwiżit tal-proporzjonalità għandu wkoll jiġi evalwat fid-dawl tal-kamp ta’ applikazzjoni personali tal-miżura inkwistjoni u, iktar speċifikament, tal-benefiċjarji tagħha (sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et, C‑265/08, EU:C:2010:205, punt 39).

63

F’dan ir-rigward, mill-proċess għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, jirriżulta li l-miżuri inkwistjoni huma intiżi għall-konsumaturi domestiċi u mhux kummerċjali, li jikkorrispondi għall-għan imfittex minn dawn il-miżuri, jiġifieri tal-provvista tal-enerġija bi prezzijiet raġonevoli għall-konsumaturi vulnerabbli.

64

Barra minn hekk, huwa paċifiku li l-konsumaturi domestiċi jibbenefikaw mill-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali, indipendentement mill-kwistjoni ta’ jekk dawn humiex soċjalment vulnerabbli jew jekk jgħixux f’żoni remoti jew b’aċċess diffiċli tal-punti ta’ distribuzzjoni tal-LPG. Minkejja li din iċ-ċirkustanza, bħala prinċipju, tista’ tikkostitwixxi indizju li dawn il-miżuri jmorru lil hinn minn dak li jkun meħtieġ sabiex jintlaħqu l-għanijiet tagħhom, xorta jibqa’ l-fatt li l-prinċipju ta’ proporzjonalità ma jipprekludix neċessarjament li l-miżuri kkontestati jiġu applikati lill-konsumaturi domestiċi kollha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-20 ta’ April 2010, Federutility et, C‑265/08, EU:C:2010:205, punt 40). Il-qorti tar-rinviju għandha teżamina, f’dan il-kuntest, il-possibbiltà u l-opportunità li jiġu adottati miżuri iktar immirati għall-konsumaturi vulnerabbli. F’dan ir-rigward, l-argumenti tar-rikorrenti fil-kawża prinċipali u tal-Gvern Spanjol, dwar il-fattibbiltà ta’ miżuri alternattivi u l-konsegwenzi ekonomiċi possibbli ta’ dawn il-miżuri jikkostitwixxu elementi rilevanti.

65

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, hemm lok li tingħata risposta għad-domandi magħmula li l-kundizzjoni ta’ proporzjonalità stabbilita fl-Artikolu 15(3)(ċ) tad-Direttiva 2006/123 għandha tiġi interpretata fis-sens li hija ma tipprekludix miżuri, bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li jistabbilixxu prezz massimu taċ-ċilindri ta’ gass tal-petroleum likwifikat, u jimponu fuq ċerti operaturi d-distribuzzjoni fid-djar ta’ dan il-gass, bil-kundizzjoni li dawn il-miżuri jinżammu biss għal żmien limitat u li ma jmorrux lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq l-għan ta’ interess ekonomiku ġenerali mfittex.

66

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

Il-kundizzjoni ta’ proporzjonalità stabbilita fl-Artikolu 15(3)(ċ) tad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern, għandha tiġi interpretata fis-sens li hija ma tipprekludix miżuri, bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li jistabbilixxu prezz massimu taċ-ċilindri ta’ gass tal-petroleum likwifikat, u jimponu fuq ċerti operaturi d-distribuzzjoni fid-djar ta’ dan il-gass, bil-kundizzjoni li dawn il-miżuri jinżammu biss għal żmien limitat u li ma jmorrux lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq l-għan ta’ interess ekonomiku ġenerali mfittex.