1.

Din il-proċedura ( 2 ) tirrigwarda l-punt dwar jekk abbażi tal-Artikolu 49 flimkien mal-Artikolu 54 TFUE, kumpannija omm Svediża tistax tnaqqas mill-qligħ tagħha t-telf ta’ kumpannija sussidjarja proprjetà tagħha 100 % b’sede fil-Ġermanja, fejn din tal-aħħar ġiet stralċjata fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni (permezz ta’ inkorporazzjoni) mal-kumpannija omm u ma setgħatx, fil-Ġermanja, “tuża” t-telf tagħha kollu ġġenerat hemmhekk.

2.

Bħala prinċipju, il-libertajiet fundamentali ma jimponu ebda użu transkonfinali tat-telf fi ħdan il-grupp, bil-konsegwenza li t-telf imġarrab barra mill-pajjiż ma jinkwadrax. Huwa biss fil-każ tat-telf imsejjaħ telf definittiv, fid-dawl tas-sentenza mogħtija mill-2005 mill-Awla Manja tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Qorti tal-Ġustizzja”) fil-kawża Marks & Spencer ( 3 ), li jista’ jiġi impost l-użu transkonfinali tat-telf minħabba raġunijiet ta’ proporzjonalità.

3.

Fir-rigward ta’ dan it-“telf definittiv” diġà qamu diversi punti li diġà wasslu għal diversi deċiżjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 4 ), li madankollu, sal-lum, ma ppermettewx li jiġi ċċarat b’mod definittiv liema huma r-rekwiżiti relattivi, kif juri wkoll dan ir-rinviju. F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja – jekk tixtieq tibqa’ fidila għall-eċċezzjonalità tal-imsemmi telf definittiv ( 5 ) – xorta waħda jkollha dejjem okkażjoni, ġustament, li tippreċiża l-limiti ta’ din il-kategorija.

4.

Il-kuntest tad-dritt tal-Unjoni li fih jaqa’ dan il-każ huwa magħmul mil-libertà ta’ stabbiliment tal-kumpanniji skont l-Artikolu 49 flimkien mal-Artikolu 54 TFUE u skont id-Direttiva 2009/133/KE ( 6 ) (iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet”).

5.

Fir-rigward tat-telf tal-kumpannija li tittrasferixxi, id-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet tirregolah biss fl-Artikolu 6 tagħha:

“Sakemm, jekk l-operazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 1(a) twettqu bejn kumpanniji mill-Istat Membru tal-kumpannija li tittrasferixxi, l-Istat Membru kien japplika dispożizzjonijiet li jippermettu lill-kumpannija li tirċievi biex tassumi għaliha t-telf tal-kumpannija li tittrasferixxi li kien għadu ma ġiex eżawrit għal finijiet ta’ taxxa, huwa għandu jestendi dawk id-dispożizzjonijiet biex ikopru l-assunzjoni ta’ tali telf mill-istabbilimenti permanenti tal-kumpannija li tirċievi li jinsabu fit-territorju tiegħu”.

6.

Id-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet ġiet trasposta fid-dritt Svediż fil-kapitolu 37 tal-Inkomstskattelag (1999:1229) ( 7 ).

7.

Fl-Artikolu 3 l-amalgamazzjoni hija ddefinita bħala konverżjoni li trid tissodisfa, fl-istess ħin, żewġ rekwiżiti. Min-naħa, il-patrimonju attiv u passiv u l-obbligazzjonijiet l-oħra kollha ta’ kumpannija (il-kumpannija li tittrasferixxi) jridu jiġu aċċettati minn kumpannija oħra (il-kumpannija benefiċjarja). Min-naħa l-oħra, il-kumpannija li tittrasferixxi tiġi xolta mingħajr stralċ. Għall-fini tal-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet fiskali speċjali dwar l-amalgamazzjonijiet li jinsabu fl-Artikoli 16 sa 29, jeħtieġ, barra minn hekk, li din tkun amalgamazzjoni kkwalifikata.

8.

Biex ikun hemm amalgamazzjoni kkwalifikata, skont l-Artikolu 11 jeħtieġ li, immedjatament qabel l-amalgamazzjoni, il-kumpannija li tittrasferixxi tkun taxxabbli fl-Isvezja fir-rigward tad-dħul li joriġina, tal-inqas, minn parti mill-attività imprenditorjali tagħha stess. Barra minn hekk, skont l-Artikolu 12, immedjatament wara l-amalgamazzjoni, il-kumpannija benefiċjarja trid tiġi suġġetta għat-taxxa fl-Isvezja fuq id-dħul li joriġina minn attività imprenditorjali ntaxxata f’idejn il-kumpannija li tittrasferixxi. Id-dħul ma jistax ikun, totalment jew parzjalment, eżentat mit-taxxa fl-Isvezja skont ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja.

9.

Skont l-Artikolu 17(1), l-amalgamazzjoni kkwalifikata tinvolvi li l-kumpannija li tittrasferixxi ma tkunx tista’ tiġġenera dħul u lanqas tnaqqas telf li jkun ġej mill-amalgamazzjoni stess li joriġina mill-attività imprenditorjali msemmija fl-Artikolu 11. Skont l-Artikolu 18(1) sussegwenti, b’riferiment għall-imsemmija attività imprenditorjali, il-kumpannija benefiċjarja tidħol, min-naħa l-oħra, fil-pożizzjoni fiskali tal-kumpannija li tittrasferixxi. Dan ifisser, fost l-oħrajn, li l-kumpannija benefiċjarja tista’ tnaqqas id-dħul negattiv tal-kumpannija li tittrasferixxi, li joriġina minn snin fiskali preċedenti, sa ċerti limiti, kif jinsabu stabbiliti fl-Artikoli 21 sa 26.

10.

Fid-dritt Svediż, normalment, it-tpaċija tad-dħul intern transkonfinali ta’ grupp ta’ impriżi, li jsir permezz tat-trasferiment ta’ qligħ, iseħħ billi jintuża l-group relief irregolat fil-Kapitolu 35a tal-Inkomstskattelag (1999:1229). Skont l-Artikoli 2 u 5, kumpannija omm Svediża tista’ tibbenefika mill-group relief għal telf definittiv imġarrab minn kumpannija barranija sussidjarja li hija proprjetà kompletament tagħha u li għandha s-sede tagħha ġewwa ż-ŻEE bil-kundizzjoni, inter alia, li l-kumpannija sussidjarja tkun tpoġġiet fi stralċ u l-istralċ ikun ġie konkluż. Madankollu, skont il-qorti tar-rinviju, dawn ir-regoli ma japplikawx għall-amalgamazzjonijiet.

11.

Il-kawża tirrigwarda deċiżjoni preliminari mogħtija mill-iSkatterättsnämnd (il-kummissjoni fiskali, l-Isvezja) li tikkonċerna l-fatti mogħtija hawn taħt.

12.

Memira Holding AB (iktar ’il quddiem “Memira”) hija l-kumpannija omm ta’ grupp b’sussidjarji f’diversi pajjiżi, fosthom il-Ġermanja. Il-kumpannija sussidjarja Ġermaniża kienet tirreġistra riżultati negattivi. L-attività ekonomika tal-imsemmija kumpannija sussidjarja ġiet fil-frattemp illikwidata u minnha baqa’ biss il-passiv u ċerti attivitajiet likwidi. Il-grupp issa qiegħed jikkunsidra l-possibbiltà li jinkorpora l-kumpannija sussidjarja Ġermaniża fil-kumpannija omm Svediża permezz ta’ amalgamazzjoni transkonfinali. Għall-finijiet tal-imsemmija tranżazzjoni, il-kumpannija sussidjarja għandha tiġi xolta mingħajr stralċ. Malli titlesta l-amalgamazzjoni, il-grupp ma jibqa’ jkollu ebda kumpannija fil-Ġermanja u ma jibqa’ jwettaq ebda attività hemmhekk, la permezz tal-kumpannija parent u lanqas permezz ta’ kumpannija oħra tal-grupp.

13.

Fis-snin preċedenti, il-kumpannija sussidjarja Ġermaniża akkumulat telf għal total ta’ ċirka EUR 7.6 miljun, ikkaġunati minn attivitajiet li ma jrendux imwettqa fil-Ġermanja. Tali telf jista’ jitnaqqas għall-fini tat-taxxa tal-kumpannija sussidjarja f’dak il-pajjiż, mingħajr ħsara għall-fatt li t-telf li ma jitnaqqasx jista’ jinġarr għas-snin sussegwenti mingħajr limitazzjoni fiż-żmien u jitnaqqas mill-qligħ futur tal-istess kumpannija. Min-naħa l-oħra, il-leġiżlazzjoni Ġermaniża ma tippermettix li jiġi ttrasferit it-telf, permezz tal-amalgamazzjoni, għal fuq impriża oħra taxxabbli fil-Ġermanja.

14.

Skont il-kummissjoni fiskali, f’każ ta’ amalgamazzjoni mal-kumpannija sussidjarja Ġermaniża, ma jkunux sodisfatti l-kundizzjonijiet previsti mid-dritt tal-Unjoni biex jippermettu lill-kumpannija li tnaqqas tali dħul negattiv. Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, biex tiġi evalwata n-natura definittiva tat-telf, jeħtieġ li jsir riferiment għar-regoli skont il-leġiżlazzjoni tal-Istat ta’ residenza tal-kumpannija sussidjarja. Peress li d-dritt Ġermaniż ma jippermettix li t-telf jintuża fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni ma’ kumpannija oħra ntaxxata fil-Ġermanja, it-telf ma jistax jitqies definittiv fis-sens tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Għaldaqstant, f’dan ir-rigward, ma jeżisti ebda ksur tad-dritt tal-Unjoni.

15.

L-imsemmija deċiżjoni preliminari ġiet appellata quddiem il-Högsta förvaltningsdomstol (il-Qorti Amministrattiva Superjuri, l-Isvezja) kemm mill-iSkatteverk (l-Awtorità Finanzjarja, l-Isvezja) kif ukoll mir-rikorrenti Memira.

16.

Il-Högsta förvaltningsdomstol (il-Qorti Amministrattiva Superjuri), li hija adita bil-kawża, għamlet lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi segwenti:

17.

Fil-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja Memira, ir-Renju tal-Isvezja, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Renju Unit, ir-Repubblika tal-Finlandja, ir-Repubblika Taljana u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub fir-rigward tal-imsemmija domandi. Għas-seduta tal-24 ta’ Ottubru 2018 attendew l-Awtorità Finanzjarja Svediża, ir-Renju tal-Isvezja, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika tal-Finlandja u l-Kummissjoni Ewropea.

18.

Iż-żewġ domandi preliminari jirrigwardaw it-telf definittiv ta’ kumpannija sussidjarja li ġiet estinta minħabba amalgamazzjoni.

19.

Permezz tal-ewwel domanda preliminari l-qorti tar-rinviju tistaqsi espressament jekk, fir-rigward tal-punt dwar “jekk telf f’kumpannija sussidjarja fi Stat Membru ieħor huwiex definittiv skont it-tifsira mogħtija, inter alia, fil-każ ta’ A” hijiex rilevanti l-eżistenza, fl-Istat ta’ residenza tagħha, ta’ restrizzjoni fuq l-utilizzabbiltà tat-telf min-naħa ta’ terzi persuni.

20.

B’mod konkret, f’dan il-kuntest tqum il-kwistjoni dwar jekk il-libertà ta’ stabbiliment (Artikolu 49 flimkien mal-Artikolu 54 TFUE) timponix fuq l-Isvezja li tieħu inkunsiderazzjoni t-telf akkumulat (b’mod iktar preċiż: li jinġarr) fis-snin minn kumpannija sussidjarja b’sede fil-Ġermanja fejn din tal-aħħar tiġi inkorporata permezz ta’ amalgamazzjoni mill-kumpannija omm u, b’dan il-mod, stralċjata. Skont ma tipprovdi l-liġi fiskali Ġermaniża, it-telf ma jistax jintuża fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni u jibqa’ għaldaqstant inutilizzabbli fil-Ġermanja minħabba l-istralċ.

21.

F’każ ta’ risposta fl-affermattiv għall-ewwel domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-konklużjoni tkunx differenti jekk, fil-każ ineżami, ma kien hemm ebda persuna ġuridika oħra li tista’ tipproċedi biex it-telf jinġarr minn sena għal oħra. Dan ifisser, evidentement, li fl-Istat ta’ residenza tal-kumpannija sussidjarja ma hemm ebda kumpannija oħra tal-grupp li hija preżenti. Dan l-aspett jista’ jiġi ttrattat flimkien mal-ewwel domanda.

22.

Filwaqt li jagħmlu riferiment għall-interpretazzjoni tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (il-qorti tirreferi fl-ewwel lok għall-każ A ( 8 ), li ttrasponiet il-prinċipji affermati fil-kawża Marks and Spencer ( 9 ) għall-amalgamazzjonijiet transkonfinali), iż-żewġ domandi preliminari jippreżumu li teżisti restrizzjoni fuq il-libertà ta’ stabbiliment.

23.

Madankollu, peress li d-dritt tal-Unjoni, minħabba d-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet, fih effettivament dispożizzjoni fir-rigward tal-konsegwenzi fiskali tal-amalgamazzjonijiet transkonfinali tal-kumpanniji, jeħtieġ li jiġi eżaminat, qabel xejn, l-imsemmija dispożizzjoni iktar speċifika (ara, f’dan ir-rigward, il-punti 25 et seq. ta’ dawn il-konklużjonijiet). Fil-fatt, il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat f’diversi okkażjonijiet li “kull miżura nazzjonali f’qasam li kien is-suġġett ta’ armonizzazzjoni eżawrjenti fil-livell tal-Unjoni Ewropea għand[ha t]iġi evalwat[a] fid-dawl tad-dispożizzjonijiet ta’ dik il-miżura ta’ armonizzazzjoni, u mhux fid-dawl ta’ dawk tad-dritt primarju” ( 10 ).

24.

Anki li kieku d-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet kienet tirrappreżenta tali armonizzazzjoni eżawrjenti, dan il-fatt xorta waħda ma jistax jipprevjeni li d-direttiva tiġi interpretata konformement mad-dritt primarju u li, meta jkun xieraq, tiġi eżaminata inċidentalment fir-rigward tal-kompatibbiltà tagħha mal-libertajiet fundamentali. Fil-fatt, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ilha li ddikjarat li l-projbizzjoni kontra r-restrizzjonijiet għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi ma tapplikax biss għad-dispożizzjonijiet nazzjonali, imma wkoll għal dawk adottati mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni ( 11 ). It-trattati, bħala d-dritt primarju, jibqgħu l-“bażi, qafas u limiti” ( 12 ) [traduzzjoni mhux uffiċjali] tal-atti legali kollha tal-Unjoni. Għaldaqstant, jekk mid-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet ma tirriżultax in-neċessità li wieħed jipproċedi bit-tnaqqis tat-telf, tkun trid tiġi vverifikata mbagħad is-sussistenza ta’ restrizzjoni fuq il-libertà ta’ stabbiliment (fuq dan il-punt ara l-punti 28 et seq. ta’ dawn il-konklużjonijiet).

25.

Fatti bħal dawk li huma inkwistjoni fil-kawża prinċipali jaqgħu b’mod ċar fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet. Din id-direttiva, skont il-premessi 2 u 3 tagħha, għandha l-għan li toħloq sistema komuni sabiex jiġu eliminati, fl-interess tas-suq intern, l-iżvantaġġi fiskali tal-amalgamazzjonijiet transkonfinali meta pparagunati mal-amalgamazzjonijiet nazzjonali. Il-premessa 9 tinkludi espressament f’dan l-għan it-teħid inkunsiderazzjoni fiskali tat-telf.

26.

Konsegwentement, id-Direttiva tinkludi wkoll, fl-Artikolu 6 tagħha, dispożizzjoni dwar l-assunzjoni, mill-kumpannija li assorbiet kumpannija oħra, ta’ telf li għadu ma tteħidx inkunsiderazzjoni mil-lat fiskali, tal-kumpannija li tittrasferixxi. Abbażi ta’ tali dispożizzjoni, il-kumpannija benefiċjarja tista’ tittrasferixxi t-telf ta’ kumpannija li tittrasferixxi b’sede fi Stat Membru ieħor (f’dan il-każ fil-Ġermanja) lil organizzazzjoni stabbli tal-kumpannija benefiċjarja tal-imsemmi Stat Membru (il-Ġermanja), fejn trasferiment simili huwa possibbli anki bejn kumpanniji ta’ dak l-Istat Membru.

27.

L-Artikolu 6 tad-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet jippreżumi għaldaqstant, eventwalment, il-possibbiltà li jinġarr it-telf tal-kumpannija li tittrasferixxi fl-Istat ta’ residenza tagħha (f’dan il-każ, il-Ġermanja). Il-possibbiltà li jinġarr it-telf fl-Istat Membru tal-kumpannija benefiċjarja (f’dan il-każ, l-Isvezja) ma tissemmiex. Konsegwentement, ma huwiex irraġonevoli li jiġi konkluż li tali kontabbilizzazzjoni tat-telf lanqas ma huwa rikjest skont id-dritt tal-Unjoni. Dan japplika, b’mod partikolari, jekk il-problema tat-telf (barrani) tal-kumpannija li tittrasferixxi ġiet affrontata fil-premessa 9 tad-Direttiva dwar l-amalgamazzjonijiet u b’mod partikolari rregolata hemmhekk b’mod kompletament speċifiku fl-Artikolu 6. Mid-direttiva inkwistjoni, fi kwalunkwe każ, ma tirriżultax l-utilizzabbiltà tat-telf li nġarr minn sena għal oħra fil-Ġermanja għall-finijiet tat-taxxa fl-Isvezja.

28.

Madankollu, mil-libertà ta’ stabbiliment li l-Artikoli 49 u 54 TFUE jagħtu lill-kumpannija benefiċjarja jista’ jirriżulta obbligu ta’ kontabbilizzazzjoni tat-telf.

29.

Skont l-Artikolu 54 TFUE, il-libertà ta’ stabbiliment mogħtija liċ-ċittadini tal-Unjoni mill-Artikolu 49 TFUE, timplika li l-kumpanniji kkostitwiti konformement mal-liġijiet ta’ Stat Membru u li jkollhom l-uffiċċju rreġistrat jew l-amministrazzjoni ċentrali jew l-istabbiliment prinċipali tagħhom ġewwa l-Unjoni, għandhom id-dritt li jeżerċitaw l-attività tagħhom fi Stati Membri oħra permezz ta’ sussidjarja, fergħa jew aġenzija.

30.

Skont ġurisprudenza stabbilita, għandhom jitqiesu bħala restrizzjonijiet għal-libertà ta’ stabbiliment dawk il-miżuri kollha li jipprojbixxu, jostakolaw jew jirrendu inqas attraenti l-eżerċizzju ta’ din il-libertà ( 13 ).

31.

Leġiżlazzjoni fiskali ta’ Stat Membru tkun tikser il-libertà ta’ stabbiliment tal-kumpanniji meta minn dik il-leġiżlazzjoni tirriżulta differenza fit-trattament għad-detriment tal-kumpanniji li jeżerċitaw din il-libertà, li d-differenza fit-trattament tikkonċerna sitwazzjonijiet oġġettivament komparabbli u li din id-differenza ma tkunx iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali jew ma tkunx proporzjonata ma’ dan l-għan ( 14 ).

32.

F’dan il-każ, madankollu, jqumu dubji dwar l-eżistenza ta’ disparità fit-trattament. Skont il-qorti tar-rinviju, id-dritt Svediż jippermetti tnaqqis tat-telf fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni biss meta tkun amalgamazzjoni kkwalifikata. Dan jippreżumi li l-kumpannija ddestinata li tispiċċa (u li t-telf tagħha jkun iddestinat li jintuża) jkollha dħul taxxabbli fl-Isvezja.

33.

Għaldaqstant, il-leġiżlazzjoni Svediża ma tittrattax is-sitwazzjoni transkonfinali, imma biss in-natura taxxabbli tad-dħul. L-amalgamazzjoni ma’ kumpannija sussidjarja stabbilita fl-Isvezja fejn hija tiġġenera biss dħul eżentat mit-taxxa ma tippermettix li jiġi ttrasferit it-telf immaturat lanqas fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni (permezz ta’ inkorporazzjoni) mal-kumpannija omm. F’dan ir-rigward, il-leġiżlazzjoni Svediża ma tiddistingwixxix, skont il-kontenut litterali tagħha, bejn xenarju nazzjonali u internazzjonali. Hija ma għandhiex natura direttament diskriminatorja.

34.

Madankollu, il-forom kollha ta’ diskriminazzjoni moħbija li, bl-applikazzjoni ta’ kriterji oħra ta’ distinzjoni, iwasslu fil-fatt għall-istess riżultat huma wkoll ipprojbiti (l-hekk imsejħa diskriminazzjoni moħbija jew indiretta) ( 15 ).

35.

Fil-kawża Hervis Sport, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li jista’ jkun hemm diskriminazzjoni indiretta jekk il-maġġoranza tal-impriżi, li fir-rigward tagħhom it-taxxa kienet l-iktar progressiva minħabba d-dħul mill-bejgħ għoli tagħhom, kienu parti minn grupp b’konnessjoni fi Stat Membru ieħor ( 16 ). Madankollu, kif diġà kelli l-okkażjoni nesponi f’kawżi oħra, ma huwiex biżżejjed li jkun hemm sempliċiment effett prevalenti fuq impriżi barranin ( 17 ).

36.

Min-naħa l-oħra, jeħtieġ li jkunu sodisfatti kundizzjonijiet iktar restrittivi. Għaldaqstant, għandhom ikunu inklużi biss il-każijiet fejn ma jkunx hemm diskriminazzjoni fuq il-livell strettament formali, iżda li twassal għall-istess effetti ( 18 ). Għaldaqstant, dispożizzjoni indirettament diskriminatorja għandha tolqot, min-natura tagħha stess ( 19 ), impriżi barranin.

37.

Fil-każ tal-kollegament mat-taxxabbiltà tad-dħul, tali kundizzjoni tista’ titqies li hija sodisfatta. Huwa minnu, madankollu, li jista’ jeżisti dħul nazzjonali li huwa eżentat mit-taxxa (jiġifieri mhux taxxabbli) li fir-rigward tiegħu, għaldaqstant, l-amalgamazzjoni bl-użu tat-telf għandha titqies li hija eskluża. Barra minn hekk, jista’ jkun hemm impriżi residenti barra mill-pajjiż bi dħul li jiġi rċevut fit-territorju nazzjonali (b’mod partikolari, dħul tal-istabbilimenti stabbli) li għalihom wieħed jista’ jipotizza amalgamazzjoni transkonfinali akkumpanjata b’ċerta użu tat-telf.

38.

Madankollu, il-leġiżlazzjoni dwar it-tassazzjoni tal-kumpanniji hija, min‑natura tagħha, ikkaratterizzata mid-dualiżmu bejn dħul taxxabbli fit-territorju nazzjonali u dħul mhux taxxabbli barra mill-pajjiż. Għaldaqstant, id-dħul taxxabbli huwa intrinsikament ikkaratterizzat minn dimensjoni territorjali. F’dan ir-rigward, il-konnessjoni bejn il-possibbiltà li jiġi ammortizzat it-telf fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni u t-taxxabbiltà tad-dħul tal-kumpannija li tittrasferixxi timplika, strutturalment, żvantaġġ għall-amalgamazzjonijiet b’kumpanniji barranin.

39.

Din id-disparità fit-trattament hija idonea biex tiskoraġġixxi l-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment permezz tat-twaqqif ta’ kumpanniji sussidjarji fi Stati Membri oħra, peress li, f’każ ta’ amalgamazzjoni, ma jkunx jista’ jintuża t-telf favur il-kumpannija omm. Madankollu, din id-differenza tkun inkompatibbli mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat fil-każ biss li tikkonċerna sitwazzjonijiet oġġettivament komparabbli.

40.

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, in-natura komparabbli ta’ sitwazzjoni transkonfinali ma’ sitwazzjoni nazzjonali għandha tiġi eżaminata billi jittieħed inkunsiderazzjoni l-għan segwit mid-dispożizzjonijiet nazzjonali inkwistjoni ( 20 ). Mit-talba għal deċiżjoni preliminari ma jirriżultax espliċitament x’inhu l-għan (suġġettiv) imfittex, fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni, mil-leġiżlatur Svediż permezz tal-leġiżlazzjoni fiskali inkwistjoni.

41.

Madankollu, bħala prinċipju, id-dispożizzjonijiet fiskali kollha huma intiżi li jiġġeneraw dħul lill-Istat. F’dan ir-rigward, jista’ ċertament jiġi affermat li r-restrizzjoni fuq il-possibbiltà li jseħħ tnaqqis tat-telf li għalih ma jitħallasx dħul taxxabbli hija intiża li tiggarantixxi d-dħul fiskali. Il-leġiżlazzjoni Svediża tipprovdi tali relazzjoni espliċitament, fejn, fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni, torbot it-trasferiment tat-telf mal-eżistenza ta’ dħul taxxabbli.

42.

Skont il-Ġermanja, f’dan ir-rigward ma teżistix komparabbiltà. Insostenn ta’ din il-konklużjoni jsir riferiment għas-sentenza mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-Kawża Timac Agro Deutschland ( 21 ) kif ukoll għall-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Il-Kummissjoni vs Ir-Renju Unit ( 22 ).

43.

Sal-lum, hija u tittratta l-kwistjoni tal-komparabbiltà tal-istabbilimenti stabbli nazzjonali u barranin, il-Qorti tal-Ġustizzja għamlet riferiment għall-kwistjoni dwar jekk l-Istat Membru inkwistjoni jeżerċitax ukoll il-ġurisdizzjoni fiskali fuq l-istabbiliment stabbli barrani, fejn affermat espressament għaldaqstant dan li ġej ( 23 ): “[f]’dan il-każ, hemm lok jiġi osservat li, peress li r-Repubblika Federali tal-Ġermanja ma għandha l-ebda ġurisdizzjoni fiskali fuq ir-riżultati ta’ tali stabbiliment permanenti, u t-tnaqqis ta’ dan it-telf ma kienx iktar awtorizzat fil-Ġermanja, is-sitwazzjoni ta’ stabbiliment permanenti fl-Awstrija ma hijiex paragunabbli għal dik ta’ stabbiliment permanenti fil-Ġermanja fir-rigward tal-miżuri previsti mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja sabiex jipprevjenu jew inaqqsu l-intaxxar doppju tal-profitti ta’ kumpannija residenti”. Din il-kunsiderazzjoni tista’ tapplika wkoll għall-kumpanniji sussidjarji fit-tieni livell residenti barra mill-pajjiż u li ma humiex intaxxati fuq livell nazzjonali.

44.

Madankollu, teżisti ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja fir-rigward tal-użu transkonfinali tat-telf bejn kumpanniji omm u kumpanniji sussidjarji li għalihom ġiet aċċettata il-komparabbiltà impliċitament jew espliċitament ( 24 ).

45.

Barra minn hekk, reċentement, b’riferiment għat-telf definittiv ta’ stabbiliment stabbli li ma huwiex residenti, fil-kawża A/S Bevola l-Qorti tal-Ġustizzja aċċettat għal darba oħra b’mod espliċitu l-komparabbiltà bejn stabbilimenti stabbli nazzjonali taxxabbli u stabbilimenti stabbli barranin mhux taxxabbli ( 25 ). Din il-konklużjoni għandha tapplika, a fortiori, għall-kumpanniji sussidjarji nazzjonali taxxabbli u għal dawk barranin li ma humiex taxxabbli.

46.

Fl-aħħar mill-aħħar, il-kriterju tal-komparabbiltà ma tantx jidher ċar. Peress li l-fattispeċi huma, taħt ċertu aspett, komparabbli, jekk mhux identiċi ( 26 ), dan il-kriterju tal-analiżi għandu fi kwalunkwe każ jiġi abbandunat ( 27 ).

47.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, il-komparabbiltà għandha għaldaqstant tiġi aċċettata. L-eventwali differenzi li jeżistu – f’dan il-każ, in-nuqqas ta’ simetrija bejn l-intaxxar tad-dħul u l-użu tat-telf ( 28 ) – bejn kumpannija sussidjarja barranija fit-tieni livell u kumpannija sussidjarja nazzjonali fit-tieni livell għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni biss fuq livell ta’ ġustifikazzjoni. Għaldaqstant, hemm restrizzjoni fuq il-libertà ta’ stabbiliment.

48.

Ir-restrizzjoni fuq il-libertà ta’ stabbiliment tista’ tkun iġġustifikata minħabba raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali. F’dan il-każ, ir-raġunijiet ta’ ġustifikazzjoni jistgħu jkunu rrikonoxxuti sabiex jiġi ssalvagwardjat it-tqassim ibbilanċjat tal-ġurisdizzjoni fiskali bejn id-diversi Stati Membri u li jkun evitat l-użu doppju tat-telf (għalkemm intaxxat darba waħda biss) ( 29 ). Barra minn hekk, il- miżura għandha tkun tali li tiżgura l-kisba tal-għan segwit u ma tmurx lil hinn minn dak li jkun meħtieġ għal dak l-għan ( 30 ).

49.

Permezz tal-ewwel domanda l-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk, għall-finijiet tal-ġustifikazzjoni tar-restrizzjonijiet fuq il-possibbiltà ta’ tnaqqis tat-telf previsti mid-dritt Svediż, huwiex rilevanti l-fatt li, skont id-dispożizzjoni applikabbli għall-kumpannija li tittrasferixxi (f’dan il-każ, skont id-dritt Ġermaniż), ma hemm ebda possibbiltà li t-telf jittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet fiskali fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni ma’ persuna ġuridika oħra li hija taxxabbli fil-Ġermanja.

50.

Il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat ( 31 ) li, fil-prinċipju, il-libertajiet fundamentali ma jimponu ebda użu transkonfinali tat-telf fi ħdan il-grupp. Huwa biss fil-każ tal-imsemmi telf definittiv li jkun sproporzjonat li l-Istat Membru jipprekludi lill-kumpannija omm milli tuża t-telf jekk il-kumpannija sussidjarja tkun eżawriet kull possibbiltà f’dan is-sens u tkun eskluża kull eventwali utilizzabbiltà ulterjuri tat-telf. L-oneru tal-prova inkwistjoni jaqa’ fuq il-persuna taxxabbli ( 32 ). Madankollu, is-sempliċi stralċ wara li tkun seħħet it-tranżazzjoni tal-amalgamazzjoni ma jistax, waħdu, juri l-assenza ta’ kull possibbiltà ta’ teħid inkunsiderazzjoni tat-telf eżistenti fl-Istat ta’ residenza tas-sussidjarja ( 33 ).

51.

Fil-każ ineżami tista’ tapplika l-ġustifikazzjoni dwar il-prevenzjoni tal-użu doppju tat-telf, mill-mument li t-teħid inkunsiderazzjoni doppju ma jidhirx li huwa eskluż f’dan il-każ. Skont l-informazzjoni pprovduta mill-qorti tar-rinviju, Memira għad għandha ċerti attivitajiet likwidi. Fir-rigward tar-raġuni ta’ ġustifikazzjoni inkwistjoni, hija l-qorti nazzjonali li għandha taċċerta jekk l-imsemmija kumpannija ġabitx effettivament il-prova li, f’dan ir-rigward, is-sussidjarja Ġermaniża kienet verament eżawriet il-possibbiltajiet kollha għat-teħid inkunsiderazzjoni tat-telf eżistenti fil-Ġermanja ( 34 ). Jekk dan ma huwiex il-każ, allura ma jkunx telf definittiv.

52.

Għal dak li jirrigwarda t-tqassim ibbilanċjat tal-ġurisdizzjoni fiskali bejn l-Istati Membri, jeħtieġ li jiġi enfasizzat li dan hu għan leġittimu rikonoxxut mill-Qorti tal-Ġustizzja ( 35 ), li jista’ jirrendi neċessarja l-applikazzjoni, għall-attivitajiet ekonomiċi tal-persuni taxxabbli stabbiliti f’wieħed mill-imsemmija Stati Membri, biss tar-regoli fiskali ta’ dan tal-aħħar, fir-rigward kemm tal-qligħ kif ukoll tat-telf ( 36 ).

53.

Madankollu, fil-każ ineżami, fid-dawl tal-ġustifikazzjoni involuta, l-aċċettazzjoni tal-eżistenza ta’ telf definittiv li għandu jittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet tat-taxxa hija eskluża għal żewġ raġunijiet. Min-naħa, it-teħid inkunsiderazzjoni tat-telf tal-kumpannija sussidjarja ġġenerat matul is-snin fil-Ġermanja jkun jilledi l-awtonomija fiskali tal-Istati Membri (ara t-taqsima (i) ta’ dawn il-konklużjonijiet). Min-naħa l-oħra, fil-każ ineżami ma tissussistix il-kundizzjoni tal-eżistenza tat-telf li legalment jista’ jintuża iva, iżda li fattwalment ma jistax jintuża (ara t-taqsima (ii) f’dawn il-konklużjonijiet).

54.

Kif diġà ġie affermat mill-Qorti tal-Ġustizzja, il-libertajiet fundamentali ma jistgħux ikollhom l-effett li jimponu fuq l-Istat Membru fejn għandha s-sede tagħha l-kumpannija omm, li jippermetti eżenzjoni favur din tal-aħħar biex tkun tista’ tuża t-telf f’ammont ogħla li joriġina biss fis-sistema fiskali ta’ Stat Membru ieħor taħt mingħajr ma l-ewwel Stat Membru jġarrab tnaqqis mill-awtonomija fiskali tiegħu minħabba li l-Istat Membru l-ieħor jeżerċita l-ġurisdizzjoni fiskali tiegħu ( 37 ).

55.

F’dan ir-rigward il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat espliċitament li ( 38 )“n-natura definittiva, fis-sens tal-punt 55 tas-sentenza Marks & Spencer [ ( 39 )], tat-telf subit minn sussidjarja mhux residenti ma tistax tirriżulta mill-fatt li l-Istat Membru ta’ residenza tal-imsemmija sussidjarja jeskludi kull possibbiltà ta’ trasferiment tat-telf” ( 40 ). Fil-fatt, kieku dan iseħħ, Stat Membru jkun irid jaġġusta l-leġiżlazzjoni fiskali tiegħu skont dik ta’ Stat ieħor.

56.

Jekk, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 41 ), in-natura definittiva tat-telf ma tistax tirriżulta mill-fatt li l-Istat Membru tar-residenza tas-sussidjarja stess jeskludi kull possibbiltà li t-telf jiġi ttrasferit, allura dan ikollu japplika wkoll għall-esklużjoni ta’ trasferiment tat-telf fuq terza persuna (fil-każ ineżami, fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni). Għal din ir-raġuni biss, il-leġiżlazzjoni Svediża ma tirriżultax li hija sproporzjonata.

57.

Il-Qorti tal-Ġustizzja madankollu diġà kellha l-okkażjoni li tiddikjara li l-libertajiet fundamentali ma jipprekludux li telf li jista’ jiġi paċut fuq livell transkonfinali jrid dejjem jiġi aċċertat bħala telf definittiv fi tmiem is-sena fiskali ( 42 ). B’dan il-mod, kull telf li jista’ jinġarr ma huwiex – tal-inqas għall-bidu ( 43 ) – definittiv. Dan l-aspett isir importanti f’dan il-każ, mill-mument li jintalab it-tnaqqis tat-telf li nġarr għal diversi snin fil-Ġermanja.

58.

Madankollu, tali telf akkumulat (li nġarr minn sena għal oħra) li f’sena partikolari jirrappreżenta telf mhux definittiv (peress li jista’ jinġarr jew peress li l-leġiżlazzjoni nazzjonali pprekludiet it-tpaċija tiegħu), ma jistax jakkwista, sussegwentement, in-natura ta’ telf definittiv minħabba li l-istralċ jeskludi li jinġarr minn sena għal oħra.

59.

Fi kliem ieħor, attivitajiet li, għall-ewwel, jiġġeneraw qligħ fil-Ġermanja jkunu taxxabbli biss f’dak il-pajjiż, mentri l-attivitajiet suċċessivi li jagħmlu telf jkunu ffinanzjati bid-dħul fiskali ta’ Stati oħrajn. Dan ir-riżultat jikkuntrasta mas-salvagwardja ta’ tqassim ibbilanċjat tal-ġurisdizzjoni fiskali tal-Istati Membri.

60.

F’sens analogu, fis-sentenza Il-Kummissjoni vs Ir-Renju Unit, il-Qorti tal-Ġustizzja titlaq mill-premessa li l-assenza ta’ natura definittiva inizjali ma tibqax tinbidel ( 44 ). F’kull każ, l-affermazzjonijiet li jinsabu hemmhekk jindikaw li, jekk xejn, it-telf iġġenerat mis-sussidjarja fl-aħħar sena tal-istralċ irid ikun għad jista’ b’xi mod jiġi paċut (fuq livell transkonfinali), għad-differenza madankollu tat-telf iġġenerat sa dak il-mument u li jinġarr minn sena għal oħra skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali (f’dan il-każ, dik Ġermaniża) ( 45 ). Għaldaqstant, il-libertà ta’ stabbiliment ma timponix tnaqqis transkonfinali tal-imsemmi telf li jinġarr minn sena għal oħra.

61.

Barra minn hekk, il-prinċipju tal-awtonomija tad-dispożizzjonijiet fiskali jipprekludi li lill-persuni passivi jiġi rrikonoxxut lilhom id-dritt tal-għażla. Fil-fatt, kif ġie ppreċiżat espressament mill-Qorti tal-Ġustizzja ( 46 ), il-fatt li tingħata l-possibbiltà li l-kumpanniji jagħżlu li jiġi kkunsidrat it-telf tagħhom fl-Istat Membru ta’ stabbiliment tagħhom jew fi Stat Membru ieħor jikkomprometti b’mod sinjifikattiv l-għan tat-tqassim ibbilanċjat tal-ġurisdizzjoni fiskali bejn l-Istati Membri, peress illi l-bażi taxxabbli tiżdied fl-ewwel Stat u titnaqqas fit-tieni wieħed, skont it-telf ittrasferit.

62.

Madankollu, kif tirrileva l-Kummissjoni, ir-restrizzjonijiet fuq il-possibbiltà li, f’każ ta’ amalgamazzjoni, jintuża t-telf favur kumpanniji bi dħul taxxabbli fl-Isvezja jsiru neċessarji proprju biex jiġi evitat li, jekk ma jkunx hekk, jiġi rrikonoxxut dritt ta’ għażla fi ħdan il-grupp. Dan tal-aħħar ikun jista’ liberament jidentifika l-Istat Membru (l-Istat ta’ residenza ta’ kumpannija benefiċjarja tal-grupp) li fih jisfrutta, f’każ ta’ nuqqas ta’ suċċess, it-telf tal-kumpanniji tiegħu. Dan l-aspett irid jittieħed inkunsiderazzjoni meta jiġi rrikonoxxut jew iddefinit it-“telf definittiv”.

63.

L-amalgamazzjonijiet ma’ kumpanniji sussidjarji li għandhom telf kbir li jinġarr minn sena għal sena jaf jiġu spostati f’pajjiżi fejn, bħall-Isvezja, jippermettu t-trasferiment tat-telf f’każ ta’ amalgamazzjoni kull darba li tranżazzjoni ta’ dan it-tip ma tkunx tista’ ssir fl-Istat tas-sussidjarja biex jiġi ppreżervat it-telf. Il-livell ta’ effikaċja massima tal-operazzjoni ta’ amalgamazzjoni relattiva tkun tiddependi, b’dan il-mod, mill-Istat Membru li fih il-grupp ikollu qligħ korrispondenti u li fih kien ikollu jħallas l-iktar taxxa. Dan japplika a fortiori minħabba l-fatt li d-dispożizzjonijiet Svediżi fil-qasam tal-amalgamazzjonijiet ma jippreżumux li ż-żewġ kumpanniji jappartjenu lill-istess grupp, bħal fil-każ li wassal għas-sentenza Marks & Spencer ( 47 ).

64.

Barra minn hekk, mis-sentenza msemmija wieħed jiddeduċi – skont il-prinċipju tat-territorjalità – il-prijorità tal-użu tat-telf fl-Istat ta’ residenza, f’dan il-każ fil-Ġermanja. Għalkemm ma tippermettix it-trasferiment tat-telf fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni, il-leġiżlazzjoni fiskali Ġermaniża taċċetta li, f’każ ta’ trasferiment ta’ azzjonijiet biex terġa’ tissaħħaħ il-kumpannija li tkun tinsab f’diffikultà, jinżamm it-telf u, finalment, l-użu tiegħu min-naħa tal-azzjonisti l-ġodda ( 48 ). Anki għal din ir-raġuni, Memira ma tistax tagħżel kontabbilizzazzjoni tat-telf fl-Isvezja.

65.

F’dan il-kuntest, għall-finijiet tal-evalwazzjoni tan-natura definittiva tat-telf, kważi l-partijiet kollha fil-proċedura jiddistingwu bejn telf mhux legalment utilizzabbli u telf mhux utilizzabbli fil-fatt (jiġifieri definittiv).

66.

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, ma jistax jikkostitwixxi telf definittiv dak it-telf li ma huwiex utilizzabbli għall-finijiet tat-taxxa minħabba li legalment ma huwiex rikonoxxut fl-Istat Membru li fih jiġi ġġenerat jew li fih ma huwiex utilizzabbli minħabba restrizzjonijiet leġiżlattivi (pereżempju, telf li ma jistax jinġarr minn sena għal oħra jew paċut mas-snin fiskali preċedenti). Ikun jista’ jitqies bħala telf definittiv dak it-telf biss li fiskalment huwa utilizzabbli iżda li – fil-fatt – ma jistax jittieħed inkunsiderazzjoni fil-futur. Din il-konklużjoni tidher konvinċenti minħabba l-prinċipju tal-awtonomija tad-dispożizzjonijiet fiskali (ara l-punti 54 et seq. ta’ dawn il-konklużjonijiet).

67.

Madankollu, jidhirli li huwa ġġustifikat li wieħed jiddubita l-eżistenza stess tat-telf li jista’ jintuża mill-aspett legali, iżda li, fil-fatt, ma jistax, u dan kif jista’ jintwera permezz ta’ eżempju. L-unika ipoteżi fejn, minkejja l-possibbiltà li jinġarr minn sena għal oħra jew li jsir tnaqqis mingħajr limitu, jista’ jibqa’ residwu ta’ telf hija dik ta’ impriża li b’mod globali għandha defiċit u li qatt ma ġġenerat qligħ suffiċjenti, lanqas wara iċ-ċessjoni totali tal-assi ekonomiċi. F’dak il-każ, minkejja l-possibbiltà ta’ tpaċija ma’ snin fiskali preċedenti, anki t-telf iġġenerat fl-aħħar sena fiskali jirriżulta (de facto) mingħajr effett.

68.

Madankollu, anki f’dak il-każ, jekk l-Istat Membru ta’ residenza jkun jippermettiha, tibqa’ dejjem il-possibbiltà li tali telf jiġi ttrasferit finalment fuq xerrej ( 49 ) permezz taċ-ċessjoni tal-impriża. Il-venditur “jiġġenera” f’dak il-każ it-telf eżistenti mill-mument li x-xerrej jieħu inkunsiderazzjoni dak it-telf meta jiġi biex jistabbilixxi l-prezz għall-akkwist tal-impriża.

69.

Meta l-ordinament ġuridiku relattiv jippermetti t-trasferiment tat-telf għal fuq terzi persuni, l-użu tiegħu għall-finijiet tat-taxxa jkun dejjem, fil-fatt, possibbli. Jista’ jagħti l-każ li, f’xi każ partikolari, iċ-ċessjoni tal-impriża ma tirriżultax partikolarment redditizja, peress li x-xerrej ta’ impriża li għandha defiċit diffiċilment ikun dispost li jħallas somom kbir ta’ flus biex jixtriha. Madankollu, dan ma jaffettwax l-utilizzabbiltà, de facto, tat-telf.

70.

Għaldaqstant, anki f’dak il-każ, in-natura definittiva tat-telf hija bbażata jew fuq l-ordinament ġuridiku tal-Istat Membru (minħabba l-esklużjoni ta’ kull possibbiltà li jiġi ttrasferit it-telf) jew fuq id-deċiżjoni tal-persuna taxxabbli biex ma jassenjax il-kumpannija iżda li jxoljiha. Madankollu, fiż-żewġ każijiet, ma tirriżultax ir-raġuni għaliex l-esklużjoni tar-rilevanza fiskali tat-telf fi Stat Membru ieħor għandha mbagħad titqies sproporzjonata. Mhux kumbinazzjoni li anki l-Qorti tal-Ġustizzja teżiġi li jkunu ġew eżawriti l-possibbiltajiet kollha għall-użu tat-telf, mingħajr ħsara għall-fatt li fost il-possibbiltajiet ikun hemm ukoll it-trasferiment tal-imsemmi telf lil terzi persuni permezz taċ-ċessjoni tal-impriża.

71.

Lanqas is-sentenza reċenti Bevola ( 50 ) ma tipprekludi tali konklużjoni. Min-naħa, il-Qorti tal-Ġustizzja ttrasponiet fiha “biss” l-eċċezzjoni prevista fis-sentenza Marks & Spencer dwar it-telf “definittiv” tal-istabbilimenti stabbli, mingħajr ma kkontestat il-limitazzjonijiet identifikati iktar ’il fuq ( 51 ) u, b’mod partikolari, mingħajr ma ppronunzjat ruħha iktar fid-dettall dwar il-kwistjoni tar-rekwiżiti li jirrigwardaw l-eżistenza ta’ tali telf.

72.

Min-naħa l-oħra, fis-sentenza ġdida msemmija, l-element ċentrali ( 52 ) tar-raġunament tal-Qorti tal-Ġustizzja huwa magħmul mill-prinċipju tal-kapaċità tal-impriża li tagħmel il-flus. Tali approċċ jista’ jkun komprensibbli wkoll fil-każ tal-istabbilimenti stabbli, peress li – mill-aspett legali – huma jikkostitwixxu parti mhux awtonoma tal-impriża ta’ persuna taxxabbli. Madankollu, tali raġunament ma jirriżultax li huwa konvinċenti fil-każ ta’ kumpanniji sussidjarji tal-ewwel u tat-tieni livell, persuni ġuridiċi awtonomi li għandhom ukoll il-kapaċità tagħhom stess li jagħmlu l-flus (jiġifieri l-kapaċità tagħhom għall-ħlas tat-taxxa) ( 53 ). Bir-raġun li l-Qorti tal-Ġustizzja ma ddikjaratx li, għall-finijiet li tiġi ntaxxata b’mod korrett il-kapaċità tal-kumpannija omm li tagħmel il-flus, huwa meħtieġ li jittieħed inkunsiderazzjoni t-telf tas-sussidjarja.

73.

Mill-aspett tad-dritt fiskali, il-konsolidazzjoni fil-livell ta’ grupp jirrappreżenta, pjuttost, il-fatt li l-prinċipju tal-kapaċità li jagħmlu l-flus jiġi ssuperat mill-mument li jippermetti li tittieħed inkunsiderazzjoni b’mod unitarju l-kapaċità li jagħmlu l-flus u, għaldaqstant, il-kapaċità għall-ħlas tat-taxxa ta’ diversi persuni ġuridiċi. Għaldaqstant, l-involviment ta’ iktar persuni ġuridiċi ma jista’ fl-ebda każ ikun immotivat fuq il-prinċipju ta’ tassazzjoni bbażata fuq il-kapaċità li kumpannija tagħmel il-flus u l-kapaċità relattiva għall-ħlas tat-taxxa.

74.

Min-naħa l-oħra, ir-rilevanza, għal Stat Membru, ta’ kap wieħed (pereżempju, tad-dħul biss jew tal-ispejjeż biss) toħroġ pjuttost b’kuntrast mal-prinċipju tal-intaxxar fiskali skont il-kapaċità li kumpannija tagħmel il-flus u l-kapaċità relattiva għall-ħlas tat-taxxa. Sa fejn naf jien, barra minn hekk, l-ebda prinċipju ġenerali tad-dritt fiskali jew tad-dritt tal-Unjoni ma jimponi li, fi tmiem iċ-ċiklu ta’ ħajja ta’ persuna ġuridika, it-telf kollu jrid b’xi mod jiġi kkumpensat. B’mod partikolari, fil-każ ineżami, il-prinċipju tal-kapaċità għall-ħlas tat-taxxa ma jeżiġi ebda esportazzjoni tat-telf fi Stati Membri oħra.

75.

Għaldaqstant, lanqas fid-dawl tas-sentenza Bevola ma jeżisti, f’dan il-każ, telf definittiv li jista’ jitnaqqas u li jista’ jkun esportat minn Spanja għall-Isvezja.

76.

Din il-konklużjoni, li ttieħdet mill-ġurisprudenza, tidher li hija konvinċenti anki mill-aspett tas-suq intern “ġust” li, fid-dawl ta’ dik li tissejjaħ diskussjoni fil-qasam tal-BEPS ( 54 ), akkwista mill-ġdid pożizzjoni ċentrali ikbar. Fil-fatt, proprju fil-fattispeċi speċifiċi ineżami, il-possibbiltà li jiġi paċut it-telf definittiv fil-livell transkonfinali tivvantaġġja fuq kollox il-gruppi ta’ dimensjonijiet kbar attivi f’dan il-livell meta mqabbla mal-impriżi ta’ dimensjonijiet iżgħar (li normalment ma joperawx f’dan il-livell). Kieku, pereżempju, Memira kienet taf li, finalment, it-telf kollu ġġenerat mill-mudell kummerċjali Ġermaniż jista’ jitnaqqas mill-qligħ ta’ kumpanniji oħra mill-grupp stabbiliti fi Stati Membri differenti, hija tista’, bil-għan li tippożizzjona ruħha fis-suq Ġermaniż, tippreżenta ruħha, fuq livell kompetittiv, b’mod kompletament differenti minn dak ta’ kompetitur Ġermaniż li jrid jitlaq mill-premessa li – f’każ li jieqaf mill-attività kummerċjali tiegħu fil-Ġermanja – it-telf tiegħu ma jkunx jista’ jiġi wżat. Għal Memira t-“telf Ġermaniż” jirrappreżenta piż ħafna inqas oneruż minn dak li jħoss kompetitur nazzjonali li ma jkollux struttura ta’ grupp simili.

77.

Għaldaqstant, fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet suesposti u bl-applikazzjoni koerenti tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (ara, f’dan ir-rigward, il-punti 51 et seq. u l-ġurisprudenza imsemmija hemmhekk) wieħed jasal għal din il-konklużjoni: ma jeżistix telf definittiv meta l-Istat tar-residenza tal-kumpannija sussidjarja jeskludi, legalment, l-utilizzabbiltà tat-telf. Meta l-Istat ta’ residenza jippermetti l-użu tiegħu, il-persuna taxxabbli irid ikun eżawrixxa l-possibbiltajiet previsti għal dan il-għan. Skont is-sentenza Marks & Spencer ( 55 ), fost l-imsemmija possibbiltajiet hemm ukoll it-telf iġġenerat minħabba trasferiment lil terza persuna, li ma huwiex preżenti f’dan il-każ. F’dan ir-rigward, jista’ jiġi kkonstatat għaldaqstant li, fil-każ ta’ Memira, ma hemmx telf definittiv.

78.

Għaldaqstant, f’dan il-każ, l-esklużjoni min-naħa tal-Isvezja tal-possibbiltà, fil-kuntest ta’ amalgamazzjoni, ta’ tnaqqis tat-telf ta’ kumpannija sussidjarja residenti barra mill-pajjiż u li ma hijiex suġġetta għat-taxxa fuq livell nazzjonali ma hijiex sproporzjonata.

79.

Għaldaqstant, jeħtieġ li tingħata risposta għall-ewwel domanda bil-mod kif ġej: għall-finijiet tat-tnaqqis transkonfinali tat-telf, l-Artikolu 49 flimkien mal-Artikolu 54 TFUE, jippreżumi li, fl-Istat ta’ residenza tal-kumpannija sussidjarja, ikun legalment possibbli li t-telf jintuża għall-finijiet tat-taxxa u li l-persuna taxxabbli tkun nqdiet minn dik il-possibbiltà. Tali utilizzabbiltà tinkludi wkoll it-telf li jiġi ġġenerat minħabba amalgamazzjoni ma’ terz jew permezz ta’ ċessjoni tal-kumpannija lil terzi persuna. L-ewwel possibbiltà ma hijiex prattikabbli fil-Ġermanja; it-tieni waħda iva, għalkemm b’mod limitat, iżda Memira ma pprevalixxietx ruħha minnha. F’kull każ, ma jeżistux ir-rekwiżiti biex jitqies li jeżisti telf definittiv.

80.

Permezz tat-tieni domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk, meta tkun eskluża l-amalgamazzjoni biż-żamma tat-telf fl-Istat ta’ residenza, l-evalwazzjoni tan-natura definittiva tistax tirriżulta differenti meta, fil-każ speċifiku, ma jkunx hemm effettivament “parti oħra fl-Istat li fih tinsab is-sussidjarja li setgħet naqqset it-telf li kieku dan kellu jkun permess hemmhekk”.

81.

Din id-domanda tidher li hija diffiċli li wieħed jifhimha peress li fil-Ġermanja kollha ma teżisti ebda persuna ġuridika oħra li setgħat tnaqqas it-telf mill-qligħ. X’aktarx, (id-domanda għandha tinftiehem fis-sens) li hemm telf definittiv anki meta Memira – kif ġie ppreċiżat mill-Italja fl-osservazzjonijiet tagħha – fil-Ġermanja, għandha, b’mod konkret, kumpannija oħra tal-grupp li magħha setgħat saret l-amalgamazzjoni jew jekk, biex titneħħa n-natura definittiva, huwiex suffiċjenti li l-amalgamazzjoni ma’ kumpannija tal-grupp fil-Ġermanja kienet twassal, b’mod astratt, għall-inutilizzabbiltà tat-telf għall-finijiet tat-taxxa.

82.

Ir-risposta toħroġ diġà mill-fatt li ma jistax ikun hemm telf legalment utilizzabbli li, bħala fatt, ma jintużax (ara l-punti 67 et seq. ta’ dawn il-konklużjonijiet). F’dan ir-rigward, ma tagħmel ebda differenza jekk, fil-każ speċifiku, Memira għad għandha, fil-Ġermanja, kumpannija oħra tal-grupp.

83.

Barra minn hekk, ir-risposta għat-tieni domanda toħroġ diġà wkoll mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, li skontha, ir-rilevanza fiskali transkonfinali ta’ telf “barrani” hija ipotizzabbli biss meta l-kumpannija sussidjarja mhux residenti eżawriet il-possibbiltajiet ta’ teħid inkunsiderazzjoni ta’ dan it-telf eżistenti fl-Istat ta’ residenza tagħha stess eventwalment permezz ta’ trasferiment tat-telf stess lil terzi persuni u li ma jeżistux possibbiltajiet li dan it-telf ikun jista’ jittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet tat-taxxa mit-terza persuna (fl-Istat ta’ residenza tagħha) ( 56 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja titkellem espressament fuq terza persuna u mhux fuq persuna oħra li tappartjeni lill-grupp, kif jenfasizzaw finalment, xi ftit jew wisq, l-Istati Membri involuti kollha.

84.

F’dan ir-rigward, jew huwa possibbli t-trasferiment lil xi terza persuna (ipoteżi fejn ikun hemm ukoll it-trasferiment ekonomiku tat-telf fil-kuntest ta’ ċessjoni tal-kumpannija lil azzjonisti ġodda), bil-konsegwenza li ma jkunx hemm telf definittiv fis-sens tal-ġurisprudenza Marks & Spencer, jew inkella l-Istat Membru inkwistjoni eskluda legalment it-trasferiment tat-telf (bħal fil-Ġermanja, pereżempju, b’riferiment għall-amalgamazzjoni). F’dak il-każ, lanqas ma huwa sproporzjonat li tali esklużjoni tkun prevista wkoll fl-Istat tal-kumpannija omm.

85.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet suesposti, nipproponi li jingħataw ir-risposti li ġejjin għad-domandi preliminari tal-Högsta förvaltningsdomstol (il-Qorti Amministrattiva Superjuri, l-Isvezja):