1. 

L-iskart perikoluż, li prinċipalment ġej mill-industrija kimika, ma jikkostitwixxix volum kbir mill-iskart kollu ġġenerat fl-Unjoni Ewropea, iżda l-impatt tiegħu fuq l-ambjent jista’ jkun tassew qawwi jekk il-ġestjoni u l-kontroll tiegħu ma jitwettqux b’mod xieraq. B’mod partikolari, jistgħu jinstabu sustanzi perikolużi fl-iskart li ġej mit-trattament mekkaniku ta’ skart muniċipali, kif jiġri fil-kawżi li wasslu għal dawn ir-rinviji għal deċiżjoni preliminari.

2. 

F’dan il-każ, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tiddeċiedi għall-ewwel darba, jekk mhux sejjer żball, dwar il-klassifikazzjoni ta’ skart f’dawk li jissejħu kodiċijiet mera ( 2 ) tal-Lista Ewropea tal-Iskart (iktar ’il quddiem il-“LEI”) li tinsab fid-Deċiżjoni 2000/532/KE ( 3 ). Għandhom jiġu ppreċiżati l-Linji gwida li għandhom jiġu segwiti għal dan il-għan, sabiex il-qorti tar-rinviju tkun tista’ tiċċara jekk l-akkużati f’diversi proċeduri kriminali wettqux, fl-Italja, ir-reat ta’ traffikar illegali ta’ skart, billi ttrattaw skart bħala mhux perikoluż meta fil-fatt kien.

3.

Skont l-Artikolu 3:

“Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

[…]

[…]”

4.

L-Artikolu 7 tagħha, bl-isem “Lista ta’ skart”, jipprevedi li:

“1.   Il-miżuri mfassla biex jemendaw elementi mhux essenzjali ta’ din id-Direttiva relatati ma’ l-aġġornar tal-lista ta’ skart stabbilita bid-Deċiżjoni 2000/532/KE għandhom jiġu adottati skond il-proċedura regolatorja bi skrutinju msemmija fl-Artikolu 39(2). Il-lista ta’ skart għandha tinkludi skart perikoluż u għandha tieħu kont ta’ l-oriġini u l-kompożizzjoni ta’ l-iskart u, fejn jeħtieġ, tal-valuri tal-limiti ta’ konċentrazzjoni tas-sustanzi perikolużi. Il-lista ta’ skart għandha tkun vinkolanti fir-rigward tad-determinazzjoni ta’ l-iskart li għandu jkun ikkunsidrat bħala skart perikoluż. L-inklużjoni ta’ sustanza jew oġġett fil-lista ma għandhiex tfisser li huma skart fiċ-ċirkustanzi kollha. Sustanza jew oġġett għandu jkun ikkunsidrat skart biss meta tiġi sodisfatta d-definizzjoni tal-punt (a[1]) ta’ l-Artikolu 3.

2.   Stat Membru jista’ jqis skart bħala skart perikoluż fejn, anki jekk ma jkunx imniżżel hekk fil-lista ta’ skart, ikollu waħda jew aktar mill-karatteristiċi elenkati fl-Anness III. L-Istat Membru għandu jinnotifika tali każijiet lill-Kummissjoni mingħajr dewmien. Huwa għandu jiddokumentahom fir-rapport previst fl-Artikolu 37(1), u għandu jipprovdi lill-Kummissjoni bl-informazzjoni rilevanti kollha. Fid-dawl tan-notifikazzjonijiet rċevuti, il-lista għandha tiġi riveduta sabiex tittieħed deċiżjoni dwar l-adattament tagħha.

3.   Fejn Stat Membru jkollu provi li juru li skart speċifiku li jidher fil-lista bħala skart perikoluż ma juri l-ebda waħda mill-karatteristiċi elenkati fl-Anness III, jista’ jqis dak l-iskart bħala skart mhux perikoluż. L-Istat Membru għandu jinnotifika tali każijiet lill-Kummissjoni mingħajr dewmien u għandu jipprovdi lill-Kummissjoni bil-provi meħtieġa. Fid-dawl tan-notifikazzjonijiet rċevuti, il-lista għandha tiġi riveduta sabiex tittieħed deċiżjoni dwar l-adattament tagħha.

4.   Ir-riklassifikazzjoni ta’ skart perikoluż bħala skart mhux perikoluż m’għandhiex issir permezz ta’ dilwizzjoni jew taħlit ta’ l-iskart bil-għan li jitnaqqsu l-konċentrazzjonijiet inizjali tas-sustanzi perikolużi għal livell taħt il-livelli minimi li jiddefinixxu skart bħala wieħed perikoluż.

[…]

6.   L-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw l-iskart bħala skart mhux perikoluż skond il-lista ta’ l-iskart imsemmija fil-paragrafu 1.

[…]”.

5.

L-Anness III tad-Direttiva 2008/98, emendat bir-Regolament (UE) Nru 1357/2014 ( 5 ), jinkludi l-lista tal-karatteristiċi differenti li jagħmlu l-iskart perikoluż. Fir-rigward tal-metodi tal-ittestjar jindika li:

“Il-metodi li għandhom jintużaw huma dawk deskritti fir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 440/2008 u f’noti [Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni (iktar ’il quddiem iċ-“CEN”)] oħra rilevanti, jew metodi tal-ittestjar u linji gwida oħra rikonoxxuti internazzjonalment.”

6.

Taħt l-intestatura “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tagħha jinsab il-punt 2 (“Klassifikazzjoni ta’ skart bħala perikoluż”), li skontu:

“Kwalunkwe skart immarkat b’asterisk (*) fil-lista ta’ skart għandu jitqies bħala skart perikoluż skont id-Direttiva 2008/98/KE, sakemm ma jkunx japplika l-Artikolu 20 ta’ dik id-Direttiva.

Għal dak l-iskart li għalih jistgħu jiġu assenjati kodiċi ta’ skart perikoluż u mhux perikoluż, għandu japplika dan li ġej:

7.

L-Artikolu 184 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 152/2006 ( 6 ) kien jirregola l-klassifikazzjoni tal-iskart, billi jagħmel distinzjoni, skont l-oriġini tiegħu, bejn skart muniċipali u skart partikolari. Dan tal-aħħar jiġi kklassifikat, skont il-perikolożità tiegħu, bħala skart perikoluż u mhux perikoluż. Għandu jitqies perikoluż l-iskart mhux domestiku kklassifikat espressament bħala tali permezz tal-asterisk fil-lista tal-Anness D.

8.

L-Anness D tiegħu, li jinsab fir-raba’ parti, kien jinkludi wkoll il-ħolqien ta’ lista ta’ skart konformement mal-leġiżlazzjoni Ewropea.

9.

Fl-ewwel verżjoni tiegħu, l-Artikolu 184 kien jipprevedi, fil-paragrafu 4, it-tħejjija permezz ta’ digriet interministerjali ta’ lista ta’ skart konformement mad-Direttiva 75/442/KEE ( 7 ), mad-Direttiva 91/689/KEE ( 8 ) u mad-Deċiżjoni 2000/532. Barra minn hekk, kien jippreċiża li, sal-adozzjoni tad-digriet futur, kienu ser jibqgħu japplikaw id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-Ministru għall-Ambjent u għall-Protezzjoni tat-Territorju tad‑9 ta’ April 2002, li kienu jinsabu fl-imsemmi Anness D.

10.

L-Anness D ġie emendat f’diversi okkażjonijiet ulterjuri:

11.

Din il-liġi tal-aħħar emendat il-preambolu tal-Anness D, billi introduċiet id-dispożizzjonijiet li ser nanalizza iktar ’il quddiem ( 12 ).

12.

L-Artikolu 9 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 91/2017 tal‑20 ta’ Ġunju 2017 (Miżuri urġenti għall-iżvilupp tal-Mezzogiorno) ( 13 ), fis-seħħ mill‑21 ta’ Ġunju 2017, iżda mhux irrikonoxxut fid-data tar-rinviju għal deċiżjoni preliminari, elimina n-numri 1 sa 7 tal-Anness D tar-raba’ parti tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 152/2006 u ssostitwixxihom permezz tat-test li ġej:

“Il-klassifikazzjoni tal-iskart ser titwettaq mill-produttur, li jattribwixxilu l-kodiċi KEI xierqa, billi japplika d-dispożizzjonijiet li jinsabu fid-Deċiżjoni 2014/955/UE u fir-Regolament (UE) Nru 1357/2014 tal-Kummissjoni tat‑18 ta’ Diċembru 2014.”

13.

Id-domandi preliminari ġew magħmula fil-qafas ta’ tliet proċeduri kriminali li nfetħu kontra madwar tletin persuna li huma akkużati bir-reat ta’ assoċjazzjoni illegali għat-traffikar illegali ta’ skart, ikklassifikat fl-Artikolu 260 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 152/2006.

14.

Fost dawn l-akkużati hemm operaturi ta’ landfills, kumpanniji li jiddepożitaw l-iskart, professjonisti u laboratorji ta’ analiżi. L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku jakkużahom bil-klassifikazzjoni, għal finijiet illegali, ta’ skart b’kodiċi mera bħala mhux perikoluż, billi rrikorrew għal analiżijiet parzjali, permissivi u mhux eżawrjenti. Dan l-iskart ġie ttrattat f’landfills għall-iskart mhux perikoluż.

15.

Fit‑22 ta’ Novembru 2016 u fis‑16 ta’ Jannar 2017, l-imħallef responsabbli għall-investigazzjonijiet preliminari ta’ Ruma, fuq talba tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku, ordna li, sabiex jinġabru l-provi, jiġu ssekwestrati (għalkemm bil-fakultà tal-użu) diversi landfills fejn l-iskart ġie ttrattat. Ordna wkoll il-mandat ta’ qbid kawtelatorju tal-assi tal-proprjetarji tagħhom u ħatar, għal perijodu ta’ sitt xhur, kummissarju ġudizzjarju għall-ġestjoni tal-landfills u tas-siti ta’ produzzjoni u ġbir tal-iskart.

16.

Fit‑28 ta’ Frar 2017, it-Tribunale di Roma — Sezione per il riesame dei provvedimenti di sequestro (il-Qorti ta’ Ruma — Bord tar-reviżjoni tal-mandati ta’ qbid, l-Italja) iddeċidiet dwar it-talbiet għal reviżjoni mressqa minn xi akkużati. Din annullat, fi tliet deċiżjonijiet, il-miżuri ordnati mill-imħallef, minħabba li dawn ma jaqblux mal-interpretazzjoni mwettqa mill-prosekutur pubbliku, ibbażata fuq il-preżunzjoni ta’ perikolożità tal-iskart.

17.

Il-Procuratore della Repubblica presso il Tribunale di Roma — Direzione distrettuale antimafia (il-Prosekutur tar-Repubblika quddiem il-Qorti ta’ Ruma — Direttorat Distrettwali kontra l-Mafja) ikkontesta tali deċiżjonijiet quddiem il-Corte suprema di Cassazione (il-Qorti Suprema tal-Kassazzjoni, l-Italja), fejn allega li l-qorti tal-appell, meta laqgħet l-allegazzjonijiet magħmula mid-difiża, kienet interpretat b’mod żbaljat id-dispożizzjonijiet nazzjonali u tad-dritt tal-Unjoni dwar il-klassifikazzjoni tal-iskart b’kodiċi mera.

18.

Il-qorti tar-rinviju tosserva li, sabiex ikun twettaq ir-reat u, għaldaqstant, jiġi ddeterminat jekk l-iskart b’kodiċijiet mera inkwistjoni ġiex ikklassifikat b’mod korrett, għandu jiġi ċċarat il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Deċiżjoni 2014/955 u tar-Regolament Nru 1357/2014. B’dan il-mod biss jista’ jiġi ċċarat liema analiżijiet (kimiċi, mikrobijoloġiċi, eċċ.) huma meħtieġa għad-detezzjoni tal-preżenza ta’ sustanzi perikolużi f’dan l-iskart, għall-klassifikazzjoni u l-klassifikazzjoni ulterjuri tiegħu permezz tal-attribuzzjoni ta’ kodiċi ta’ perikolożità jew ta’ assenza ta’ perikolożità.

19.

Il-qorti tar-rinviju żżid li l-klassifikazzjoni tal-iskart b’kodiċijiet mera ġġenerat dibattitu wiesa’ fl-Italja:

20.

Il-Corte suprema di Cassazione (il-Qorti Suprema tal-Kassazzjoni) tagħmel riferiment għall-ġurisprudenza tagħha stess fir-rigward tal-emendi mwettqa bil-Liġi Nru 116/2014. Fiha ġie stabbilit il-prinċipju li skontu, fir-rigward tal-iskart b’kodiċi mera, għall-klassifikazzjoni tiegħu u għall-attribuzzjoni ta’ kodiċi ta’ perikolożità jew mhux ta’ perikolożità, il-produttur jew id-detentur huwa obbligat iwettaq l-analiżijiet meħtieġa bil-għan li jkun hemm detezzjoni tal-preżenza ta’ sustanzi perikolużi u tal-qbiż tal-livelli massimi ta’ konċentrazzjoni. L-iskart jista’ jiġi kklassifikat bħala mhux perikoluż biss jekk jiġi konkluż, f’dan il-każ partikolari, li ma humiex preżenti jew li ma jinqabżux il-livelli massimi korrispondenti ( 16 ).

21.

Sabiex telimina d-dubji dwar ir-regoli tal-Unjoni f’dan il-qasam, il-qorti tar-rinviju qablet li tressaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja tliet talbiet għal deċiżjoni preliminari, fejn isiru d-domandi li ġejjin, identiċi fit-tliet kawżi:

22.

Ippreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub il-Procuratore generale della Republica presso la Corte Suprema di Cassazione (il-Prosekutur Ġenerali quddiem il-Qorti Suprema tal-Kassazzjoni), Vetreco srl., Francesco Rando, MAD srl., Alfonso Verlezza, Antonio u Enrico Giuliano, il-Gvern tar-Repubblika Taljana u l-Kummissjoni Ewropea.

23.

Fis-seduta li saret fis‑6 ta’ Settembru 2018 ippreżentaw osservazzjonijiet ir-rappreżentanti ta’ Francesco Rando, ta’ E. Giovi Srl, ta’ Vetreco Srl, ta’ MAD Srl, tal-Gvern tar-Repubblika Taljana, tal-Kummissjoni u l-Procuratore della Repubblica presso il Tribunale di Roma (il-Prosekutur tar-Repubblika quddiem il-Qorti ta’ Ruma).

24.

Il-Prosekutur quddiem il-Qorti Suprema, F. Rando u Vetreco srl. ressqu diversi argumenti favur l-inammissibbiltà tad-domandi preliminari.

25.

Skont F. Rando, tali domandi huma inammissibbli minħabba li huma bbażati fuq l-applikazzjoni tal-Liġi Nru 116/2014 u din hija regolament tekniku, fis-sens tal-Artikolu 8 tad-Direttiva 98/34/KE ( 17 ) li, ladarba ma ġiex innotifikat lill-Kummissjoni, ma huwiex applikabbli għall-individwi.

26.

Jiena ma naqbilx ma’ din l-oġġezzjoni. Id-dispożizzjoni Taljana dwar il-klassifikazzjoni tal-iskart b’kodiċijiet mera, li tinsab fil-Liġi Nru 116/2014, ġiet adottata għall-implimentazzjoni u l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar il-klassifikazzjoni tal-iskart. Kemm jekk din il-liġi hija regolament tekniku fis-sens tad-Direttiva 98/34 jew le, l-Artikoli 8(1) u 10(1) tagħha jeżentaw mill-obbligu ta’ notifikazzjoni lill-Kummissjoni r-regolamenti tekniċi nazzjonali, adottati matul l-implimentazzjoni tal-istandards ta’ armonizzazzjoni tal-Unjoni. Fi kwalunkwe każ, li jiġi stabbilit jekk il-liġi Taljana hijiex regolament tekniku jimplika risposta fil-mertu, li ma hijiex applikabbli fil-fażi ta’ ammissibbiltà tad-domandi preliminari.

27.

Il-bqija tal-oġġezzjonijiet huma dwar (skont id-difensuri tagħhom, insuffiċjenti) id-deskrizzjoni tal-kuntest fattwali u ġuridiku tal-kawżi:

28.

L-ebda waħda minn dawn l-oġġezzjonijiet ma jidhirli li hija suffiċjenti sabiex tiġi rrifjutata l-ammissjoni tat-tliet rinviji għal deċiżjoni preliminari. Il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet repetutament fil-ġurisprudenza tagħha li tista’ biss tirrifjuta li tagħti deċiżjoni dwar domanda preliminari jekk ikun jidher b’mod ċar li l-interpretazzjoni jew l-evalwazzjoni tal-validità ta’ regola tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tat-tilwima fil-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi meħtieġa sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha ( 19 ).

29.

Hija r-responsabbiltà tal-qorti nazzjonali, u mhux tal-partijiet li jidhru quddiemha, sabiex tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi li dwarhom għandha dubji ta’ interpretazzjoni. Għalhekk, tista’ ma tistaqsix dwar id-Direttiva 1999/31 u d-Deċiżjoni 2003/33 fil-kawża ta’ F. Rando, jekk tqis li dan ma huwiex indispensabbli. Barra minn hekk, tista’ tagħmel domandi oħrajn jekk taħseb li l-ġurisprudenza preċedenti tagħha tista’ taġġusta jew tikkuntrasta ma’ dik li tirriżulta mir-risposta għad-domanda preliminari. Fi kwalunkwe każ, il-Qorti tal-Ġustizzja tgawdi l-libertà li tirreferi għar-regoli tal-Unjoni differenti minn dawk imsemmija fid-digriet tar-rinviju, meta tqis li huwa xieraq sabiex tirrispondi d-domandi preliminari magħmula.

30.

F’din il-kawża, id-domandi juru relazzjoni ċara mas-suġġett tat-tilwima u l-ħtieġa ta’ interpretazzjoni tar-regoli tal-Unjoni tirriżulta mill-ispjegazzjonijiet mogħtija mill-qorti nazzjonali. Barra minn hekk, essenzjalment, id-digrieti jesponu l-kuntest fattwali u leġiżlattiv tal-proċedura kriminali pendenti, inkluża deskrizzjoni tar-regoli Taljani applikabbli pjuttost iddettaljata. Huwa minnu li fir-rapport tal-fatti setgħet ġiet inkluża informazzjoni addizzjonali dwar it-tipi ta’ skart u l-analiżijiet li twettqu. Madankollu, xejn ma waqqaf lill-partijiet milli jippreżentaw osservazzjonijiet u naħseb li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha biżżejjed punti sabiex tagħti risposta utli lill-qorti tar-rinviju.

31.

Finalment, ir-rekwiżiti tal-Artikolu 94 tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja huma ssodisfatti.

32.

Il-klassifikazzjoni tal-iskart hija kruċjali fil-fażijiet kollha tal-eżistenza tiegħu, mill-produzzjoni sat-trattament finali. Din tiddetermina kemm id-deċiżjonijiet dwar il-ġestjoni tiegħu, kif ukoll il-prattiċità u s-sostenibbiltà ekonomika tal-ġbir tiegħu, l-għażla bejn ir-riċiklaġġ jew ir-rimi u, jekk ikun il-każ, il-metodu ta’ riċiklaġġ.

33.

Li tikklassifika skart bħala perikoluż iwassal għal konsegwenzi ġuridiċi sinjifikattivi ( 20 ), minħabba li d-Direttiva 2008/98 timponi kundizzjonijiet stretti fuq il-ġestjoni tiegħu. Din teżiġi, inter alia, li jiġu prodotti provi għall-monitoraġġ tiegħu, skont l-iskema maħluqa mill-Istat Membru (Artikolu 17); tipprojbixxi taħlit (Artikolu 18); tintroduċi obbligi speċifiċi fil-qasam tal-ittikkettjar u l-imballaġġ (Artikolu 19); u tistabbilixxi li l-iskart perikoluż jista’ jiġi ttrattat biss f’impjanti speċjalizzati li jkunu kisbu permess speċjali (mogħti skont l-Artikoli 23 sa 25 tagħha) ( 21 ).

34.

Fl-ewwel tliet domandi tagħha, li jistgħu jitwieġbu b’mod konġunt, il-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar il-mod kif id-Direttiva 2008/98 (emendata bir-Regolament Nru 1357/2014) u d-Deċiżjoni 2000/532 (emendata bid-Deċiżjoni 2014/955) jirregolaw il-proċedura għall-klassifikazzjoni tal-iskart li jista’ jiġi attribwit kodiċijiet mera. Permezz tar-raba’ domanda tagħha, tistaqsi jekk il-prinċipju ta’ prekawzjoni jitlobx li, f’każ ta’ dubju jew ta’ impossibbiltà li tiġi żgurata b’ċertezza l-preżenza ta’ sustanzi perikolużi fl-iskart, dan għandu jiġi kklassifikat b’kodiċi mera ta’ skart perikoluż (iktar ’il quddiem “MSP”).

35.

Id-domandi jagħmlu sens fid-dawl ta’ dak li ġie allegat fil-proċeduri quddiem il-qorti tal-appell:

36.

Skont l-informazzjoni li tirriżulta mid-digrieti u l-osservazzjonijiet tal-partijiet ippreżentati bil-miktub u fis-seduta, il-kawżi huma biss dwar l-iskart li ġej mit-trattament bijomekkaniku ta’ skart muniċipali ( 23 ), li fir-rigward tal-perikolożità tiegħu jkun hemm dubju u li, għalhekk, jista’ jiġi kklassifikat b’kodiċijiet mera. Jekk ikun fih sustanzi perikolużi jew indizji ta’ perikolożità, jiġi kklassifikat bil-kodiċi MSP 19 12 11*, filwaqt li jekk ma jinstabux dawn l-indizji perikolużi, jiġi kklassifikat bil-kodiċi MSMP 19 12 12 ( 24 ).

37.

Huwa importanti jiġi ċċarat li l-qorti tar-rinviju ma tagħmilx id-domandi tagħha dwar il-klassifikazzjoni tal-iskart muniċipali mħallat, li jibbenefika minn preżunzjoni ta’ nuqqas ta’ perikolożità skont l-Artikolu 20 tad-Direttiva 2008/98, u għalhekk huwa eżenti mill-applikazzjoni tar-restrizzjonijiet prinċipali li jaqgħu fuq l-iskart perikoluż ( 25 ).

38.

Għalhekk, id-dubji tal-qorti tar-rinviju huma sempliċement dwar il-klassifikazzjoni tal-iskart li jiġi mit-trattament mekkaniku ta’ skart muniċipali, li ma għandux jiġi mfixkel mal-iskart muniċipali mħallat li jmur fil-landfills. Fl-opinjoni tiegħi, din id-differenza timplika żewġ konsegwenzi:

39.

Għalhekk, ser niffoka l-analiżi tiegħi fuq l-iskart li hemm dubji dwaru fir-rigward tal-perikolożità tiegħu u li, għaldaqstant, jista’ jiġi kklassifikat f’kodiċijiet mera; b’mod speċjali, fuq l-iskart li ġej mit-trattament bijomekkaniku ta’ skart muniċipali, li huwa dak inkwistjoni fil-kawżi prinċipali.

40.

L-Artikolu 3 tad-Direttiva 2008/98 jiddefinixxi bħala “skart”“kwalunkwe sustanza jew oġġett li d-detentur jarmi jew bi ħsiebu jew huwa meħtieġ li jarmi”, u bħala “skart perikoluż” dak li juri waħda jew iktar mill-karatteristiċi mniżżla fl-Anness III tad-Direttiva 2008/98, li ġew adattati għall-progress xjentifiku permezz tar-Regolament Nru 1357/2014, applikabbli mill‑1 ta’ Ġunju 2015 ( 27 ).

41.

Id-diffikultà sabiex jiġi kklassifikat l-iskart u jiġi stabbilit meta dan ikun perikoluż tispjega għalfejn il-leġiżlatur tal-Unjoni jħejji lista ta’ skart, bil-għan li jiffaċilita d-deċiżjonijiet tal-produtturi u tad-detenturi ta’ dan it-tip ta’ merkanzija.

42.

L-Artikolu 7(1) tad-Direttiva 2008/98 jipprevedi li tali lista għandha tinkludi l-iskart perikoluż u għandha tieħu kont tal-oriġini u tal-kompożizzjoni tal-iskart u, fejn meħtieġ, tal-valuri tal-limiti ta’ konċentrazzjoni tas-sustanzi perikolużi. Dan jindika wkoll li, bħala prinċipju ( 28 ), il-lista ta’ skart għandha tkun vinkolanti fir-rigward tad-determinazzjoni tal-iskart li għandu jitqies bħala skart perikoluż. Għalhekk, il-lista hija obbligatorja għall-Istati Membri, iżda la hija definittiva u lanqas assoluta, minħabba li l-armonizzazzjoni li twettaq id-Direttiva 2008/98 ma hijiex eżawrjenti ( 29 ).

43.

Il-LEI ġiet stabbilita bid-Deċiżjoni 2000/532 ( 30 ), irriveduta, konformement mal-Artikolu 7(1) tad-Direttiva 2008/98, permezz tad-Deċiżjoni 2014/955 ( 31 ) sabiex tiġi adattata għall-progress xjentifiku u tiġi allinjata mal-iżviluppi fil-leġiżlazzjoni fir-rigward tal-prodotti kimiċi ( 32 ).

44.

Il-klassifikazzjoni skont il-LEI timplika l-attribuzzjoni ta’ numru b’sitt figuri, imsejjaħ “Kodiċi Ewropea tal-Iskart” (iktar ’il quddiem il-“KEI”), lill-iskart kollu ( 33 ), li permezz tiegħu wieħed jagħraf jekk huwiex perikoluż jew le. F’dan ir-rigward, il-LEI tirrikonoxxi tliet tipi ta’ kodiċijiet:

45.

Meta l-kompożizzjoni tal-iskart hija magħrufa, il-produttur jikklassifikah, konformement mal-LEI, b’kodiċi SP jew b’kodiċi SMP. Iżda t-twettiq ta’ klassifikazzjoni huwa iktar ikkumplikat meta jinvolvi skart li jista’ jaqa’ f’kodiċijiet mera, minħabba li l-produttur jew id-detentur tiegħu għandhom jimplimentaw miżuri addizzjonali ta’ evalwazzjoni sabiex finalment jagħtuh kodiċi MSP jew kodiċi MSMP. Il-qorti tar-rinviju qed taffaċċja din is-sitwazzjoni tal-aħħar.

46.

Infatti, il-Corte Suprema de Cassazione (il-Qorti Suprema tal-Kassazzjoni) għandha tapplika, kif tiddikjara, il-paragrafi 4, 5 u 6 tal-Anness D tar-raba’ parti tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 152/2006, kif emendat bil-Liġi Nru 116/2014, li stabbilixxew il-proċedura sabiex fl-Italja tiġi ddeterminata l-perikolożità ta’ skart klassifikabbli b’kodiċijiet mera. Tali perikolu għandu jiġi identifikat permezz ta’ dawn it-tliet stadji (f’ordni kronoloġiku):

47.

Barra minn hekk, din il-leġiżlazzjoni tgħid li, f’każ li l-analiżijiet kimiċi ma jippermettux id-detezzjoni tal-komponenti kollha partikolari tal-iskart, skont il-prinċipju ta’ prekawzjoni, il-komponenti li huma iktar ta’ ħsara għandhom iservu bħala riferiment sabiex tiġi kkalkolata l-perikolożità tiegħu. Jekk il-proċedura ma tkunx ġiet segwita jew ma tkunx ippermettiet li jiġu identifikati l-komponenti tal-iskart jew il-perikolożità tagħhom, l-iskart għandu jiġi kklassifikat bħala perikoluż, jiġifieri, b’kodiċi MSP (b’asterisk (*)).

48.

Fil-qosor, il-qorti tar-rinviju trid tkun taf jekk leġiżlazzjoni nazzjonali b’dan il-kontenut hijiex kompatibbli mad-Direttiva 2008/98 u mad-Deċiżjoni 2000/532, kif ġew emendati bir-Regolament Nru 1357/2014 u bid-Deċiżjoni 2014/955, rispettivament.

49.

Jidhirli li bażikament il-leġiżlazzjoni Taljana hija kompatibbli mad-dritt tal-Unjoni, għall-motivi li ser jiġu esposti.

50.

Skont l-Artikolu 3(2) tad-Direttiva 2008/98, l-evalwazzjoni tal-perikolu teżiġi, l-ewwel nett, li tiġi magħrufa l-kompożizzjoni tal-iskart, sabiex issir detezzjoni tas-sustanzi perikolużi li jinkludi u li jistgħu jagħtuh waħda jew iktar mill-karatteristiċi ta’ perikolożità (HP 1 sa HP 15) tal-Anness III. Huwa l-produttur jew id-detentur tal-iskart li għandu jwettaq l-investigazzjonijiet meħtieġa, meta ma tkunx magħrufa l-kompożizzjoni tal-iskart.

51.

Sabiex tiġi analizzata l-kompożizzjoni tal-iskart, wieħed għandu jżomm f’moħħu li l-LEI twettaq klassifikazzjoni abbażi tas-sors li jiġġenera l-iskart (il-proċess speċifiku jew l-attività fejn jiġi ġġenerat) u t-“tip ta’ skart” (jew tipi, f’każ ta’ taħlit). L-investigazzjonijiet sabiex tiġi analizzata l-kompożizzjoni għandhom jippermettu li jiġu identifikati s-sors u/jew it-tip tal-iskart, b’tali mod li tiġi ffaċilitata l-klassifikazzjoni tiegħu f’wieħed mill-kodiċijiet tal-LEI.

52.

Jeżistu diversi metodi li permezz tagħhom il-produttur jew id-detentur tal-iskart jista’ jiġbor informazzjoni dwar il-kompożizzjoni tiegħu, dwar is-sustanzi perikolużi li jinkludi u l-karatteristiċi perikolużi potenzjali tiegħu. Fosthom hemm ( 34 ):

53.

Ladarba l-produttur ikun ġabar l-informazzjoni dwar il-kompożizzjoni tal-iskart, għandu jiċċara jekk sustanza identifikata hijiex ikklassifikata bħala perikoluża (li ma hijiex sitwazzjoni komuni) jew jekk jinkludix sustanzi b’karatteristiċi perikolużi (li hija sitwazzjoni komuni u dik li tiġri f’dawn il-kawżi). Il-klassifikazzjoni tas-sustanzi titwettaq skont ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008 ( 36 ), filwaqt li l-preżenza tas-sustanzi perikolużi fl-iskart tiġi evalwata skont l-Anness III tad-Direttiva 2008/98 ( 37 ).

54.

Ir-Regolament Nru 1272/2008, li jadatta għas-sistema internazzjonali tan-NU ta’ klassifikazzjoni tal-prodotti kimiċi [Sistema Globalment Armonizzata (SGA)] għall-Unjoni, joffri kriterji ddettaljati sabiex jiġu evalwati s-sustanzi u tiġi ddeterminata l-klassifikazzjoni ta’ perikolu tagħhom.

55.

Skont l-Artikolu 1(3) tal-imsemmi regolament, l-iskart ma huwiex sustanza, taħlita jew oġġett; konsegwentement, l-obbligi li jimponi ma japplikawx għall-produtturi jew detenturi ta’ skart. Madankollu, l-Anness VI jipprevedi sensiela ta’ klassifikazzjonijiet armonizzati ta’ sustanzi perikolużi, li għandhom jintużaw għall-klassifikazzjoni tal-iskart, minħabba li ħafna mill-kodiċijiet mera jirreferu, speċifikament, għal “sustanzi perikolużi” ( 38 ).

56.

Il-preżenza ta’ sustanzi perikolużi għandha tiġi evalwata mill-produttur jew mid-detentur tal-iskart konformement mal-Anness III tad-Direttiva 2008/98 li, kif diġà għedt, jiddeskrivi ħmistax-il karatteristika tal-iskart li jagħmluh perikoluż ( 39 ). Tali evalwazzjoni tista’ titwettaq: a) permezz ta’ kalkolu, jiġifieri, billi jiġi kkalkolat jekk il-valuri limiti bbażati fuq kodiċijiet ta’ dikjarazzjoni ta’ perikolu (li jiddependu individwalment fuq il-karatteristiċi HP 4 sa HP 14) humiex milħuqa jew maqbuża mis-sustanzi li huma preżenti fl-iskart li qiegħed jiġi kkunsidrat; u b) permezz ta’ test dirett sabiex jiġi stabbilit jekk l-iskart jurix karatteristiċi perikolużi (tassew xieraq għall-karatteristiċi HP 1 sa HP 4) ( 40 ).

57.

Fid-dawl tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532, taħt l-intestatura li tikkorrispondi għall-valutazzjoni ta’ proprjetajiet perikolużi tal-iskart (punt 1 in fine), “[f]ejn proprjetà perikoluża ta’ skart tkun ġiet evalwata permezz ta’ test u permezz tal-użu ta’ konċentrazzjonijiet ta’ sustanzi perikolużi kif indikat fl-Anness II tad-Direttiva 2008/98/KE, ir-riżultati tat-test għandhom jipprevalu”.

58.

Jekk l-iskart jesibixxi waħda mill-ħmistax-il karatteristika perikoluża jew iktar, il-produttur jew id-detentur għandu jikklassifikah b’kodiċi MSP. Jekk dan ma jesibixxihomx, xorta waħda jista’ jiġi kklassifikat bħala tali, ladarba jkun jinkludi wieħed mill-pollutanti organiċi persistenti ( 41 ) msemmija fl-anness tal-LEI (it-tielet inċiż tal-punt 2), lil hinn mill-valuri limiti previsti fl-Anness IV tar-Regolament (KE) Nru 850/2004 ( 42 ).

59.

Il-kunsiderazzjonijiet preċedenti jippermettuli niċħad dik li l-qorti tar-rinviju ssejjaħ it-teorija tal-probabbiltà, li skontha l-produttur tal-iskart għandu setgħa diskrezzjonali sabiex jikklassifika l-iskart li jista’ jiġi inkluż fil-kodiċijiet mera bħala perikoluż jew mhux perikoluż, minħabba li jkun impossibbli li jitwettqu testijiet sabiex jiġu investigati s-sustanzi kollha li jinsabu f’ċertu skart u kollha jispiċċaw ikklassifikati b’kodiċijiet MSP.

60.

Kif diġà spjegajt, il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni teżiġi li l-produttur jew id-detentur iwettaq identifikazzjoni raġonevoli tal-kompożizzjoni tal-iskart u li, sussegwentement, jivverifika l-perikolożità possibbli tas-sustanzi identifikati, sabiex jiddetermina fejn għandu jiġi kklassifikat, skont il-valuri ta’ konċentrazzjoni tiegħu, fl-Anness III tad-Direttiva 2008/98 jew fl-Anness IV tar-Regolament Nru 850/2004. B’dan il-mod, tiġi miċħuda wkoll it-“teorija taċ-ċertezza jew tal-perikolożità preżunta”, imsemmija mill-qorti tar-rinviju, li tobbliga tiftix eżawrjenti tal-kompożizzjoni tal-iskart u tas-sustanzi perikolużi possibbli kollha, kif ukoll tal-grad ta’ konċentrazzjoni tagħhom, bħala l-uniku mod sabiex l-iskart ma jiġix ikklassifikat bħala perikoluż.

61.

Il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar l-interpretazzjoni ta’ żewġ termini tal-punt 2 tat-titolu “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532, kif ġew emendati bid-Deċiżjoni 2014/955. Skont it-test Taljan ta’ din id-dispożizzjoni, “[…] l’iscrizione di una voce nell’elenco armonizzato di rifiuti contrassegnata come pericolosa, con un riferimento specifico o generico a ‘sostanze pericolose’, è opportuna solo quando questo rifiuto contiene sostanze pericolose pertinenti che determinano nel rifiuto una o più delle caratteristiche di pericolo […]”. Il-qorti tar-rinviju tgħid li, skont ċerti interpretazzjonijiet, l-użu tat-termini “opportuna” u “pertinenti”, fir-rigward tal-kodiċijiet mera, tikkonferma l-possibbiltà ta’ setgħa diskrezzjonali fl-evalwazzjoni u li t-tiftix tal-perikolożità jirrigwarda biss il-komponenti tal-iskart rilevanti fid-dawl tal-perikolożità tagħhom.

62.

Konformement mal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 43 ), huwa meħtieġ li jsir riferiment għal verżjonijiet lingwistiċi oħrajn ta’ din id-dispożizzjoni sabiex jinstab jekk hemmx differenzi u, jekk dan ikun il-każ, tiġi interpretata skont l-istruttura ġenerali u l-għan tal-leġiżlazzjoni li tifforma parti minnha.

63.

Barra minn hekk, il-verżjonijiet bl-Ispanjol ( 44 ), bil-Portugiż ( 45 ), bil-Franċiż ( 46 ) u bl-Ingliż ( 47 ) tad-dispożizzjoni jaqblu li, fir-rigward ta’ skart b’kodiċijiet mera, l-inklużjoni tiegħu fil-lista armonizzata ta’ skart mmarkat bħala perikoluż hija f’lokha biss jew hija xierqa“[…] meta dak l-iskart ikun fih sustanzi perikolużi relevanti li jikkawżaw l-iskart li juri waħda jew aktar mill-proprjetajiet perikolużi […]”. Skart li għalih huwa applikabbli kodiċi mera jiġi kklassifikat biss b’kodiċi MSP jekk ikun fih sustanzi li jagħtuh waħda mill-ħmistax-il karatteristika perikoluża jew iktar previsti fl-Anness III tad-Direttiva 2008/98. Għalhekk, ma hemmx marġni ta’ setgħa diskrezzjonali jew ta’ opportunità f’dan ir-rigward. Naħseb li dawn il-verżjonijiet lingwistiċi kollha jirrispondu b’mod fidil għall-għan u għall-istruttura ġenerali tad-dispożizzjoni.

64.

Fir-rigward tal-metodi ta’ analiżi u ttestjar użati mill-produtturi jew mid-detentur sabiex jevalwa t-tossiċità jew il-perikolożità tal-iskart u jikklassifikah b’kodiċi mera (it-tieni domanda preliminari), la d-Direttiva 2008/98 u lanqas id-Deċiżjoni 2000/532 ma jinkludu indikazzjonijiet speċifiċi u diretti, għaliex il-metodi ma ġewx armonizzati permezz tad-dritt tal-Unjoni. Madankollu, l-Anness III in fine tad-Direttiva 2008/98, emendat bir-Regolament Nru 1357/2014, jippreċiża, fir-rigward tal-metodi tal-ittestjar, li għandhom jiġu applikati dawk li huma “[…] deskritti fir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 440/2008 u f’noti CEN oħra rilevanti, jew metodi tal-ittestjar u linji gwida oħra rikonoxxuti internazzjonalment.”

65.

Il-punt 2 tat-Titolu “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532 ukoll għandu xi spjegazzjonijiet addizzjonali fir-rigward tal-analiżijiet u tal-metodi tal-ittestjar:

66.

Iż-żewġ riferimenti jipprovdu indikazzjoni dwar it-tipi ta’ testijiet u analiżijiet kimiċi ( 49 ) li l-produtturi jew id-detenturi tal-iskart jistgħu jirreferu għalihom sabiex janalizzaw il-perikolu tas-sustanzi li jkun fih. Naturalment, huma validi l-metodi tal-ittestjar applikabbli għas-sustanzi u l-preparazzjonijiet kimiċi fil-qafas tar-Regolament REACH, previsti mir-Regolament Nru 440/2008. Bl-istess mod, jirriżultaw validi l-metodi tal-ittestjar u l-metodi ta’ kalkolu tal-karatteristiċi perikolużi tal-iskart stipulati mill-Kummissjoni fl-Anness III tal-Avviż tal‑2018 tagħha ( 50 ).

67.

Min-naħa tiegħu, l-Anness 4 ta’ tal-imsemmi avviż jinkludi lista tal-metodi u tal-istandards taċ-CEN għall-karatterizzazzjoni tal-iskart permezz ta’ tipi ta’ analiżijiet kimiċi differenti ( 51 ).

68.

Madankollu, naħseb li kwalunkwe tip ta’ test ieħor aċċettat mil-leġiżlazzjonijiet internazzjonali, tal-Unjoni jew nazzjonali ( 52 ), ikun ugwalment validu sabiex juri l-perikolożità, jew in-nuqqas ta’ perikolożità, tas-sustanzi li jinsabu f’ċertu skart. Kemm l-Anness III in fine tad-Direttiva 2008/98, emendata bir-Regolament Nru 1357/2014, kif ukoll it-tieni inċiż tal-punt 2 tat-Titolu “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532, jistabbilixxu li wieħed jista’ jirrikorri għal “metodi ta’ ttestjar u linji gwida oħra rikonoxxuti internazzjonalment”. Nerġa’ nfakkar li r-riżultati ta’ test jieħdu preċedenza fuq il-metodu ta’ kalkolu ta’ dawn is-sustanzi perikolużi, skont il-punt 1 in fine tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/523, “Valutazzjoni u klassifikazzjoni”.

69.

Nifhem li, fir-rigward tal-portata tat-testijiet u tal-analiżijiet kimiċi, konformement mal-kunsiderazzjonijiet magħmula iktar ’il fuq, dawn l-analiżijiet jistgħu jitwettqu permezz ta’ teħid ta’ kampjuni, iżda b’garanzija totali ta’ effettività u rappreżentattività. Dawn il-garanziji jintlaħqu, pereżempju, billi jiġu applikati l-istandards u l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi, imfassla miċ-CEN, dwar il-“karatterizzazzjoni tal-iskart – Kampjunar tal-materjali ta’ skart” ( 53 ).

70.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, l-Artikolu 7 u l-Anness III tad-Direttiva 2008/98 u l-punt 2 “Klassifikazzjoni ta’ skart bħala perikoluż” taħt l-intestatura “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532 għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-produttur jew id-detentur ta’ skart b’kodiċi mera huwa obbligat jinvestiga l-kompożizzjoni tiegħu u sussegwentement jivverifika, permezz ta’ kalkolu jew test, jekk fihx xi sustanza perikoluża jew b’indizju ta’ perikolożità minn dawk imniżżla fl-Anness III tad-Direttiva 2008/98 jew fl-Anness IV tar-Regolament Nru 850/2004. F’dan is-sens, huwa rilevanti l-użu tat-teħid ta’ kampjuni, l-analiżijiet kimiċi u t-testijiet previsti fir-Regolament Nru 440/2008, jew kwalunkwe minn dawn irrikonoxxuti internazzjonalment jew aċċettati mid-dritt intern tal-Istat Membru.

71.

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-prinċipju ta’ prekawzjoni jeżiġix li, f’każ ta’ dubju jew impossibbiltà li tiġi vverifikata b’ċertezza l-preżenza ta’ sustanzi perikolużi fi skart, dan għandux jiġi kklassifikat b’kodiċi MSP.

72.

Skont l-Artikolu 191(2) TFUE, il-prinċipju ta’ prekawzjoni huwa wieħed fost dawk li jispira l-politika ambjentali tal-Unjoni, flimkien mal-prinċipju ta’ prevenzjoni, il-prinċipju li l-ħsara lill-ambjent għandha tissewwa f’ras il-għajn u l-prinċipju li “min iniġġeż għandu jħallas”. Il-prinċipju ta’ prekawzjoni huwa għodda ta’ ġestjoni tar-riskju li wieħed jista’ jirrikorri għaliha f’każ ta’ inċertezza xjentifika dwar suspett ta’ riskju għas-saħħa tal-bniedem jew għall-ambjent u li tippermetti l-adozzjoni ta’ miżuri preventivi, qabel ma tali inċertezza tissolva ( 54 ).

73.

Il-prinċipju ta’ prekawzjoni jissemma, flimkien ma’ oħrajn, fl-aħħar subparagrafu tal-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2008/98 ( 55 ), filwaqt li l-Artikoli 1 u 13 ta’ din id-direttiva jagħmlu riferiment għall-obbligu tal-Istati Membri li jadottaw il-miżuri meħtieġa sabiex il-ġestjoni tal-iskart titwettaq mingħajr ma titqiegħed f’perikolu s-saħħa tal-bniedem u mingħajr ma ssir ħsara lill-ambjent.

74.

Kif diġà indikajt, il-klassifikazzjoni ta’ skart b’kodiċi mera MSP timplika konsegwenzi sinjifikattivi dwar il-ġestjoni sussegwenti tiegħu (riutilizzazzjoni, riċiklaġġ, eventwali valorizzazzjoni u rimi). Kif tafferma l-Kummissjoni, il-prinċipju ta’ prekawzjoni ma jimponix awtomatikament tali klassifikazzjoni meta jkun hemm sempliċi dubju dwar l-eżistenza ta’ sustanzi b’elementi perikolużi minn dawk previsti fl-Anness III tad-Direttiva 2008/98 jew fl-Anness IV tar-Regolament Nru 850/2004.

75.

Sabiex jiġi ċċarat jekk huwiex xieraq li jiġi assenjat kodiċi MSP jew kodiċi MSMP, il-proprjetarju jew id-detentur tal-iskart għandu japplika l-proċedura ta’ klassifikazzjoni tal-iskart b’kodiċijiet mera, billi jiddetermina minn qabel il-kompożizzjoni tiegħu u, f’każ ta’ detezzjoni ta’ sustanzi b’indizji ta’ perikolożità, billi jikkalkola l-valuri tagħhom jew billi jwettaq it-testijiet korrispondenti.

76.

Madankollu, il-produttur jew id-detentur tal-iskart ma jistax jinvoka l-prinċipju ta’ prekawzjoni sabiex jiġġustifika n-nuqqas ta’ applikazzjoni tal-proċedura ta’ klassifikazzjoni tal-iskart b’kodiċi mera stabbilita mid-Direttiva 2008/98 u mid-Deċiżjoni 2000/532. L-Istati Membri huma awtorizzati sabiex jerġgħu jikklassifikaw jew jiddeklassifikaw skart bħala perikoluż, iżda għandhom jinformaw lill-Kummissjoni sabiex din temenda, min-naħa tagħha, il-LEI skont l-Artikolu 7(2) u(3) tad-Direttiva 2008/98. Jekk din ir-restrizzjoni tgħodd għall-Istati Membri, l-imsemmi prinċipju ma jippermettix lill-individwi jikklassifikaw l-iskart mingħajr osservanza tal-proċedura li tinsab fl-imsemmija regoli tal-Unjoni.

77.

Naħseb li dan huwa sostnut mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 56 ). Infatti, “applikazzjoni korretta tal-prinċipju ta’ prekawzjoni tippreżumi, fl-ewwel lok, l-identifikazzjoni tal-konsegwenzi potenzjalment negattivi għas-saħħa tas-sustanzi jew tal-prodotti tal-ikel ikkonċernati u, fit-tieni lok, stima komprensiva tar-riskju għas-saħħa bbażata fuq l-iktar data xjentifika affidabbli disponibbli u fuq l-iktar riżultati reċenti tar-riċerka internazzjonali” ( 57 ). Għaldaqstant, “miżuri ta’ protezzjoni […] ma jistgħux jiġu motivati b’mod validu permezz ta’ approċċ purament ipotetiku tar-riskju, ibbażat fuq sempliċi suppożizzjonijiet li xjentifikament għadhom ma ġewx ivverifikati. Għall-kuntrarju, tali miżuri ta’ protezzjoni, minkejja n-natura provviżorja tagħhom u anke jekk dawn ikunu ta’ natura preventiva, jistgħu jiġu adottati biss jekk dawn ikunu bbażati fuq evalwazzjoni tar-riskji kemm jista’ jkun kompleta b’teħid inkunsiderazzjoni taċ-ċirkostanzi partikolari tal-każ inkwistjoni, li jindikaw li dawn il-miżuri huma neċessarji” ( 58 ).

78.

Sempliċi dubju dwar il-perikolożità tal-iskart ma huwiex biżżejjed sabiex jiġi kklassifikat b’kodiċi MSP, billi jiġi invokat il-prinċipju ta’ prekawzjoni. Jekk dan ikun il-każ, il-kodiċijiet mera kollha jwasslu għall-klassifikazzjoni tal-iskart bħala perikoluż. Madankollu, nenfasizza li tali klassifikazzjoni teżiġi analiżi separata tal-kompożizzjoni tal-iskart u l-verifika sussegwenti tal-perikolożità possibbli tas-sustanzi li jifformawh. Il-proċedura tad-Direttiva 2008/98 u tad-Deċiżjoni 2000/532 timponi eżiġenzi simili għal dawk li l-Qorti tal-Ġustizzja stabbiliet għall-invokazzjoni tal-prinċipju ta’ prekawzjoni.

79.

Naqbel mal-Gvern Taljan li l-produttur jew id-detentur tal-iskart ma huwiex obbligat janalizzah fid-dettall sabiex jidentifika s-sustanzi perikolużi kollha, skont ir-Regolament Nru 1272/2008, li jistgħu jkunu preżenti fih u l-indizji ta’ perikolożità possibbli kollha li jista’ jippreżenta fl-applikazzjoni tal-Anness III tad-Direttiva 2008/98. Il-qorti tar-rinviju għandha din l-istess opinjoni, li skontha ma huwiex indispensabbli t-tiftix indiskriminat tas-sustanzi kollha li l-iskart jista’ jkun fih teoretikament, iżda hija l-identifikazzjoni xierqa ta’ dawn ibbażata fuq l-evalwazzjoni tal-kompożizzjoni preċiża tal-iskart u, sussegwentement, il-verifika tal-perikolu tas-sustanzi identifikati.

80.

Barra minn hekk, il-prinċipju ta’ sostenibbiltà teknika u ekonomika, li jinsab fl-aħħar paragrafu tal-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2008/98, jipprekludi l-fatt li l-produttur għandu jwettaq analiżi assolutament eżawrjenti tal-kompożizzjoni tal-iskart u tal-indizji perikolużi kollha tas-sustanzi li jifformawh. Obbligu ta’ dan it-tip ukoll ikun sproporzjonat.

81.

Fl-opinjoni tiegħi, il-prinċipju ta’ prekawzjoni jiġġustifika l-klassifikazzjoni ta’ skart b’kodiċi mera MSP meta l-analiżi tal-kompożizzjoni tiegħu u/jew tal-indizji ta’ perikolożità tal-komponenti tiegħu jirriżultaw impossibbli, għal raġunijiet mhux imputabbli lill-produttur jew lid-detentur tal-iskart. F’dan il-każ, ikun hemm riskju reali għas-saħħa pubblika jew għall-ambjent, li jiġġustifika l-klassifikazzjoni tal-iskart f’kodiċi mera MSP, bħala miżura restrittiva sabiex l-perikolu tiegħu “jiġi nnewtralizzat” ( 59 ).

82.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet magħmula iktar ’il fuq, nissuġġerixxi li d-domandi preliminari magħmula mill-Corte suprema di Cassazione (il-Qorti Suprema tal-Kassazzjoni, l-Italja) għandhom jiġu risposti kif ġej:

“L-Artikolu 7 u l-Anness III tad-Direttiva 2008/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad‑19 ta’ Novembru 2008 dwar l-iskart u li tħassar ċerti Direttivi, emendati bir-Regolament (UE) Nru 1357/2014, u l-punt 2 “Klassifikazzjoni ta’ skart bħala perikoluż” taħt l-intestatura “Valutazzjoni u klassifikazzjoni” tal-anness tad-Deċiżjoni 2000/532/KE tal-Kummissjoni tat‑3 ta’ Mejju 2000 li tissostitwixxi d-Deċiżjoni 94/3/KE li tistabbilixxi lista ta’ skart skont l-Artikolu 1(a) tad-Direttiva tal-Kunsill 75/442/KEE dwar l-iskart u d-Deċiżjoni tal-Kunsill 94/904/KE li tistabilixxi lista ta’ skart perikoluż skont l-Artikolu 1(4) tad-Direttiva tal-Kunsill 91/689/KEE dwar skart perikoluż, wara li ġiet emendata bid-Deċiżjoni 2014/955/UE, għandhom jiġu interpretati fis-sens li: