–

għal Stollwitzer, minn M. Orgler u J. Pfurtscheller, Rechtsanwälte,

–

għal ÖBB Personenverkehr AG, minn C. Wolf, Rechtsanwalt,

–

għall-Gvern Awstrijak, minn J. Schmoll u G. Hesse, bħala aġenti,

–

għall-Kummissjoni Ewropea, minn D. Martin u B.‑R. Killmann, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 45 TFUE, tal-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u tal-Artikoli 2, 6 u 16 tad-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE tas-27 ta’ Novembru 2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 4, p. 79).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn Georg Stollwitzer u ÖBB-Personenverkehr AG (iktar ’il quddiem “ÖBB”) dwar il-legalità tal-iskema professjonali ta’ remunerazzjoni stabbilita mil-leġiżlatur Awstrijak sabiex jelimina diskriminazzjoni bbażata fuq l-età.

3

Skont l-Artikolu 1 tagħha, id-Direttiva 2000/78 għandha “[l]-iskop […] li tniżżel parametru ġenerali biex tikkumbatti diskriminazzjoni fuq bażi ta’ reliġjon jew twemmin, diżabilità, età jew orjentazzjoni sesswali f’dak li għandu x’jaqsam ma’ l-impjieg u x-xogħol, bi skop li timplimenta fl-Istati Membri il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament”.

4

L-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva jipprevedi:

“1.   Għall-iskop ta’ din id-Direttiva, ‘il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament’ għandu jfisser li m’għandux ikun hemm diskriminazzjoni diretta jew indiretta għall-ebda raġuni msemmija fl-Artikolu 1.

2.   Għall-iskopijiet tal-paragrafu 1:

5

Skont l-Artikolu 3(1)(ċ) tal-imsemmija direttiva, din għandha tapplika, fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lill-Unjoni Ewropea, għall-persuni kollha, kemm fis-settur pubbliku kif ukoll fis-settur privat, inklużi l-korpi pubbliċi f’dak li jirrigwarda, b’mod partikolari, il-kundizzjonijiet ta’ impjieg u ta’ xogħol, inklużi l-kundizzjonijiet ta’ remunerazzjoni.

6

L-Artikolu 6(1) tal-istess direttiva huwa redatt kif ġej:

“Minkejja l-Artikolu 2(2), l-Istati Membri jistgħu jipprovdu li trattament differenti fuq bażi ta’ età m’għandux jikkostitwixxi diskriminazzjoni, jekk, fil-kuntest tal-liġi nazzjonali, hu objettivament u raġonevolment iġġustifikat b’għan leġittimu, inkluża politika leġittima ta’ l-impjieg, tas-suq tax-xogħol u ta’ objettivi ta’ taħriġ professjonali, u jekk il-mezzi biex jintlaħqu dawk l-għanjiet ikunu approprjati u neċessarji.

Dan it-trattament differenti jista’ b’mod partikolari jinkludi:

[…]”

7

L-Artikolu 16(1)(a) tad-Direttiva 2000/78 jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex jitneħħew il-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi kuntrarji għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament.

8

Wara s-sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), il-Bundesgesetz zur Neuordnung der Rechtsverhältnisse der Österreichischen Bundesbahnen (Bundesbahngesetz 1992) (il-Liġi Federali li Torganizza mill-Ġdid ir-Relazzjonijiet Ġuridiċi tal-Ferroviji Federali Awstrijaċi (il-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑1992), BGBl. I, 825/1992)) ġiet emendata matul is-sena 2011 (BGBl. I, 129/2011, iktar ’il quddiem il-“Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2011”). Din l-emenda introduċiet, fl-Artikolu 53a ta’ din il-liġi u mill-1 ta’ Jannar 2004, metodu ġdid ta’ determinazzjoni tad-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera.

9

Fis-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-iskema stabbilita fl-Artikolu 53 tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2011 kienet tmur kontra d-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-Artikoli 2 u 6(1) tad-Direttiva 2000/78, sa fejn, sabiex ittemm diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, l-emenda leġiżlattiva magħmula kienet ċertament tieħu inkunsiderazzjoni l-perijodi ta’ servizz ta’ qabel l-għeluq tal-età ta’ 18-il sena, iżda fl-istess ħin kienet tipprevedi, biss għall-ħaddiema vittmi ta’ din id-diskriminazzjoni, dispożizzjoni li kienet testendi b’sena l-perijodu meħtieġ għall-avvanz fil-karriera f’kull waħda mill-ewwel tliet skali ta’ remunerazzjoni, u b’hekk kienet definittivament tinvolvi differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età. Wara din is-sentenza, il-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2011 kienet ġiet emendata mill-ġdid matul is-sena 2015 (BGBl. I, 64/2015,’il quddiem il-“Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015”).

10

L-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 huwa fformulat kif ġej:

“(1)   Id-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera għandha tkun id-data li fiha t-terminu li jippermetti l-aċċess għall-iskala ta’ remunerazzjoni ogħla jibda jiddekorri għall-ewwel darba.

(2)   Sabiex tiġi ddeterminata d-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni biss il-perijodi mwettqa fil-kuntest ta’ relazzjoni ta’ xogħol jew ta’ relazzjoni ta’ taħriġ bħala apprendist ma’:

(3)   L-avvanz fil-karriera għandu jseħħ fl-1 ta’ Jannar sussegwenti għall-iskadenza tat-terminu għall-avvanz fil-karriera.

[…]

(5)   Wara li jkunu ġew debitament ikkomunikati u pprovati l-perijodi ta’ servizz preċedenti, sa mhux iktar tard mill-iskadenza tat-terminu indikat fil-paragrafu (4), il-klassifikazzjoni għandha ssir fl-iskali ta’ remunerazzjoni tal-iskali tas-salarju li jinsabu fl-Annessi 2 u 2a tal-[Allgemeine Vertragsbedingungen für Dienstverträge bei den Österreichischen Bundesbahnen (AVB) (il-Kundizzjonijiet Ġenerali Applikabbli għall-Kuntratti ta’ Xogħol mas-Servizz tal-Ferroviji Awstrijaċi)], fuq il-bażi tad-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera ddeterminata skont il-paragrafu (2).

(6)   Il-klassifikazzjoni prevista fil-paragrafu (5) ma għandha twassal għal ebda tnaqqis fis-salarji rċevuti qabel il-pubblikazzjoni tal-[Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015]. Jekk il-klassifikazzjoni b’applikazzjoni tal-paragrafu (5) twassal għal tnaqqis fis-salarju rċevut fir-rigward tal-aħħar xhar preċedenti għall-pubblikazzjoni tal-[Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015], dan is-salarju tal-aħħar irċevut għandu jinżamm sakemm is-salarju li jirriżulta mill-klassifikazzjoni b’applikazzjoni tal-paragrafu (5) jilħaq il-livell tas-salarju miżmum, skont l-Annessi 2 u 2a tal-[Kundizzjonijiet Ġenerali Applikabbli għall-Kuntratti ta’ Xogħol mas-Servizz tal-Ferroviji Awstrijaċi].

[…]”

11

G. Stollwitzer beda jaħdem ma’ waħda mill-predeċessuri fid-dritt ta’ ÖBB fis-17 ta’ Jannar 1983. B’teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ servizz imwettqa minn G. Stollwitzer qabel id-dħul tiegħu fis-servizz, id-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz tiegħu fil-karriera kienet ġiet stabbilita għat-2 ta’ Lulju 1980.

12

Din id-data tiddetermina, fost oħrajn, il-grupp ta’ rimunerazzjoni fl-iskala tas-salarji, li fi ħdanha ħaddiem jikseb f’intervalli regolari tlugħ fl-iskala. F’dak iż-żmien, din kienet iddeterminata billi jiġu kkalkolati l-perijodi mwettqa qabel id-dħul fis-servizz, bl-esklużjoni madankollu tal-perijodu preċedenti għall-età ta’ 18-il sena magħluqa. Il-perijodu meħtieġ għall-avvanz fil-karriera kien iffissat għal sentejn għall-iskali kollha.

13

F’dak li jikkonċerna lil ÖBB, permezz tal-adozzjoni tal-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015, il-leġiżlatur Awstrijak għażel riforma kompleta u retroattiva tat-teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti sabiex ineħħi d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, bħal dik li kienet ġiet ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tagħha tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38).

14

Filwaqt li bbaża ruħu fuq is-sentenzi tat-18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381) u tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), G. Stollwitzer ippreżenta rikors quddiem il-Landesgericht Innsbruck (il-Qorti Reġjonali ta’ Innsbruck, l-Awstrija) kontra ÖBB, sabiex din tal-aħħar tiġi kkundannata tħallsu somma li tikkorrispondi għad-differenza bejn is-salarju li rċieva bejn is-snin 2008 u 2015 u dak li kien ikun dovut lilu, fil-fehma tiegħu, jekk il-perijodi meħtieġa għall-avvanz fil-karriera kienu ġew ikkalkolati skont is-sitwazzjoni legali eżistenti qabel id-dħul fis-seħħ tal-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015, iżda bl-inklużjoni tal-perijodi ta’ servizz preċedenti għall-għeluq tiegħu tal-età ta’ 18-il sena.

15

Il-Landesgericht Innsbruck (il-Qorti Reġjonali ta’ Innsbruck) ċaħdet ir-rikors, billi qieset li l-applikazzjoni retroattiva tal-Artikolu 53 tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 kienet temmet kull diskriminazzjoni bbażata fuq l-età. Peress li G. Stollwitzer ma kienx f’pożizzjoni li jipproduċi l-prova tal-perijodi ta’ servizz meħtieġa taħt l-Artikolu 53a(2) ta’ din il-liġi, il-kalkolu tad-data ta’ riferiment għall-finijiet tar-remunerazzjoni bl-ebda mod ma kien tbiddel fil-każ tiegħu.

16

G. Stollwitzer appella minn dik id-deċiżjoni quddiem il-qorti tar-rinviju, l-Oberlandesgericht Innsbruck (il-Qorti Reġjonali Superjuri ta’ Innsbruck, l-Awstrija). Fl-istess ħin, huwa ressaq proċeduri quddiem il-Verfassungsgerichtshof (il-Qorti Kostituzzjonali, l-Awstrija), li fi tmiemhom din tal-aħħar iddikjarat l-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 kompatibbli mas-sistema kostituzzjonali Awstrijaka. Il-Verfassungsgerichtshof (il-Qorti Kostituzzjonali) indikat f’dan ir-rigward li, b’riżultat tas-sentenza tat-28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38), id-dati ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera tal-ħaddiema kollha tal-impriża kienu ġew ikkalkolati mill-ġdid bir-reqqa. F’każ fejn bidla fid-dati ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera jkollha l-effett li tqiegħed fi żvantaġġ lil xi wħud minnhom, is-salarji eżistenti jinżammu, skont l-Artikolu 53a(6) ta’ din il-liġi (iktar ’il quddiem il- “klawżola ta’ salvagwardja”), sabiex jiġi osservat il-prinċipju ta’ aspettattivi leġittimi.

17

Skont il-qorti tar-rinviju, għandu jiġi eżaminat jekk l-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 effettivament eliminax kull diskriminazzjoni bbażata fuq l-età. F’dan ir-rigward, hemm lok li jiġi eżaminat jekk din id-dispożizzjoni tintroduċix forma oħra ta’ diskriminazzjoni minn dik eżistenti taħt ir-regoli preċedentement applikabbli.

18

F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Oberlandesgericht Innsbruck (il-Qorti Reġjonali Superjuri ta’ Innsbruck) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti:

19

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 45 TFUE u l-Artikoli 2, 6 u 16 tad-Direttiva 2000/78 għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li, sabiex ittemm diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, li tirriżulta mill-applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li tieħu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tal-klassifikazzjoni tal-ħaddiema ta’ impriża fit-tabelli tas-salarji, biss il-perijodi ta’ attività mwettqa wara l-età ta’ 18-il sena, tneħħi, b’mod retroattiv u fir-rigward ta’ dawn il-ħaddiema kollha, dan il-limitu ta’ età iżda tawtorizza biss it-teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza miksuba ma’ impriżi li joperaw fl-istess settur ekonomiku.

20

Qabelxejn, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, kemm mit-titolu u mill-preambolu kif ukoll mill-kontenut u mill-għan tad-Direttiva 2000/78 jirriżulta li din hija intiża li tistabbilixxi qafas ġenerali sabiex tiżgura lil kull persuna ugwaljanza fit-trattament fil-qasam tal-impjieg u tax-xogħol, billi toffrilha protezzjoni effettiva kontra d-diskriminazzjonijiet ibbażati fuq waħda mir-raġunijiet imsemmija fl-Artikolu 1 tagħha, li fosthom hemm l-età (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tal-10 ta’ Novembru 2016, de Lange, C‑548/15, EU:C:2016:850, punt 16 u l-ġurisprudenza ċċitata).

21

Għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2000/78, għall-finijiet ta’ din tal-aħħar, “prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament” ifisser li ma għandux ikun hemm diskriminazzjoni diretta jew indiretta bbażata fuq waħda mir-raġunijiet imsemmija fl-Artikolu 1 ta’ din id-direttiva.

22

Skont l-Artikolu 2(2)(a) ta’ din id-direttiva, ikun hemm diskriminazzjoni diretta meta persuna, minħabba l-età tagħha, tiġi ttrattata b’mod inqas favorevoli minn kif tiġi ttrattata, ġiet ittrattata jew kieku tiġi ttrattata persuna oħra f’sitwazzjoni komparabbli. Skont l-Artikolu 2(2)(b) tad-Direttiva 2000/78, ikun hemm diskriminazzjoni indiretta meta dispożizzjoni, kriterju jew prattika apparentament newtrali tista’ tinvolvi żvantaġġ partikolari għal persuni ta’ età partikolari meta mqabbla ma’ persuni oħra sakemm din id-dispożizzjoni, dan il-kriterju jew din il-prattika ma tkunx oġġettivament iġġustifikata b’għan leġittimu u sakemm il-mezzi għat-twettiq ta’ dan l-għan ma jkunux xierqa u meħtieġa.

23

Hekk kif jirriżulta mill-fajl li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha, l-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 jipprevedi tliet stadji. L-ewwel wieħed minnhom jikkonsisti fl-ikkalkolar mill-ġdid retroattivament tad-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz tal-ħaddiem ikkonċernat fl-iskala tas-salarji marbuta mal-impjieg tiegħu. B’hekk, għall-kalkolu ta’ din id-data l-ġdida, din il-leġiżlazzjoni tieħu biss inkunsiderazzjoni, b’mod integrali u irrispettivament mill-età li fiha dan il-ħaddiem wettaqhom, il-perijodi ta’ attività mwettqa preċedentement ma’ impriżi ferrovjarji nazzjonali, ta’ Stati Membri oħra u tar-Repubblika tat-Turkija kif ukoll tal-Konfederazzjoni Svizzera. Min-naħa l-oħra, din il-leġiżlazzjoni l-ġdida ma tipprevedi iktar ebda teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi l-oħra ta’ attività mwettqa preċedentement mill-imsemmi ħaddiem.

24

It-tieni stadju jikkonsisti fil-klassifikazzjoni mill-ġdid tal-ħaddiem ikkonċernat abbażi tad-data ta’ riferiment il-ġdida għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera tiegħu, jiġifieri l-applikazzjoni fil-konfront tiegħu tal-iskema stabbilita mill-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015. Id-data ta’ riferiment il-ġdida meħuda inkunsiderazzjoni għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera tista’ għalhekk twassal għal żieda fis-salarju rċevut u għalhekk twassal għall-ħlas ta’ arretrati tas-salarju. Skont il-klawżola ta’ salvagwardja, jekk id-data ta’ riferiment il-ġdida għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera twassal għal klassifikazzjoni tal-ħaddiem ikkonċernat fi skala inqas, is-salarju effettivament irċevut fil-mument tad-determinazzjoni ta’ din id-data l-ġdida għandu jinżamm għal raġunijiet marbuta mal-protezzjoni tad-drittijiet miksuba. Dan is-salarju huwa ggarantit lilu sakemm huwa jkun wettaq il-perijodu ta’ servizz meħtieġ sabiex tintlaħaq skala għola fuq il-bażi tad-data ta’ riferiment il-ġdida għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera.

25

It-tielet stadju previst mil-leġiżlatur Awstrijak jikkonsisti fl-introduzzjoni, għall-ħaddiema kollha ta’ ÖBB, ta’ skala ta’ salarju addizzjonali qabel l-aħħar skala, intiża sabiex tikkumpensa għall-effetti pekunjarji negattivi li fin-nuqqas ta’ dan twassal għalihom il-bidla tad-data ta’ riferiment għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera tagħhom.

26

Għandu jiġi eżaminat jekk din il-leġiżlazzjoni tipperpetwax id-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età tal-iskemi preċedenti u tistabbilixxix diskriminazzjoni ġdida minħabba l-età fost il-ħaddiema ta’ ÖBB.

27

Skont il-qorti tar-rinviju, iż-żieda fis-salarju li tirriżulta mit-teħid inkunsiderazzjoni, skont is-sentenzi tat‑18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), u tat‑28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, ECLI:EU:C:2015:38), tal-perijodi ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena tiġi ridotta fix-xejn mill-iskema stabbilita mill-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 minħabba, l-ewwel nett, l-assenza kważi totali ta’ teħid inkunsiderazzjoni ta’ perijodi ta’ servizz imwettqa bejn l-età ta’ 18-il sena u d-dħul fis-servizz, perijodi li, madankollu, jippermettu lill-ħaddiem ikkonċernat jaqdi d-dmirijiet tiegħu aħjar, it-tieni nett, l-introduzzjoni ta’ skala ta’ qabel tal-aħħar ġdida ta’ remunerazzjoni u, it-tielet nett, il-klawżola ta’ salvagwardja. Dawn il-miżuri f’kull każ iwasslu għal tnaqqis fid-dħul irċevut matul il-ħajja professjonali kollha tal-ħaddiema li sa dak iż-żmien ma kinux iddiskriminati.

28

Fl-ewwel lok, għandu jiġi rrilevat li l-qorti tar-rinviju tibbaża ruħha fuq qari żbaljat ta’ dawn is-sentenzi. Fil-fatt, tqeghid f’konformità tal-leġiżlazzjoni nazzjonali mas-sentenza tat‑28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38) ma jagħtix neċessarjament id-dritt, għall-ħaddiema li kienu suġġetti għad-diskriminazzjoni kkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja, għal tali żieda fis-salarju. Hekk kif il-Qorti tal-Ġustizzja indikat fil-punti 43 sa 45 ta’ dik is-sentenza, għalkemm l-Istati Membri, skont l-Artikolu 16 tad-Direttiva 2000/78, għandhom l-obbligu li jneħħu l-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi kuntrarji għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, dan l-artikolu madankollu ma jimponilhomx jadottaw miżuri speċifiċi fil-każ ta’ ksur tal-projbizzjoni ta’ diskriminazzjoni, iżda jħallilhom il-libertà jagħżlu minn fost is-soluzzjonijiet differenti adattati sabiex jintlaħaq l-għan intiż, dik li huma jqisu bħala l-iktar adatta għal dan il-għan, skont is-sitwazzjonijiet li jistgħu jinqalgħu.

29

Tali tqegħid f’konformità, bil-għan li titneħħa diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, skont l-Artikolu 16 ta’ din id-direttiva, ma jkollux għaldaqstant neċessarjament il-konsegwenza li jippermetti lil ħaddiem, li l-perijodi ta’ attività tiegħu mwettqa qabel ma għalaq 18-il sena ma ttiħdux inkunsiderazzjoni fil-kalkolu tal-avvanz fil-karriera tiegħu minħabba l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali diskriminatorja, jikseb kumpens finanzjarju li jikkorrispondi għad-differenza bejn is-salarju li huwa kien jirċievi fl-assenza ta’ diskriminazzjoni u dak li huwa effettivament irċieva.

30

Fi kliem ieħor, it-tneħħija ta’ diskriminazzjoni ma tfissirx madankollu li l-persuna ddiskriminata taħt l-iskema legali preċedenti tibbenefika awtomatikament mid-dritt li tirċievi retroattivament tali differenza fis-salarju jew żieda fis-salarji futuri. Dan ikun il-każ biss jekk, u sakemm, miżuri li jistabbilixxu mill-ġdid l-ugwaljanza fit-trattament ma jkunux ġew adottati mil-leġiżlatur nazzjonali. Fil-fatt, f’dak il-każ, l-osservanza tal-prinċipju ta’ ugwaljanza tista’ tiġi żgurata biss permezz tal-għoti lill-persuni tal-kategorija żvantaġġata tal-istess vantaġġi li jibbenefikaw minnhom il-persuni tal-kategorija pprivileġġata, sistema li, fin-nuqqas tal-applikazzjoni korretta tad-dritt tal-Unjoni, tibqa’ l-unika sistema ta’ riferiment valida (sentenza tat‑28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr, C‑417/13, EU:C:2015:38, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata).

31

Hekk kif irreleva l-Avukat Ġenerali fil-punt 36 tal-konklużjonijiet tiegħu, sabiex jelimina d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età li ġiet ikkonstatata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2009, Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), il-leġiżlatur Awstrijak kien għaldaqstant liberu li jiddeċiedi, kif għamel, li jemenda retroattivament is-sistema kollha tat-teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti. It-tneħħija pura u sempliċi tal-projbizzjoni tat-teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza professjonali miksuba qabel l-għeluq tal-età ta’ 18-il sena kienet biss waħda mill-possibbiltajiet li kienu possibbli għal dak il-leġiżlatur sabiex jikkonforma ruħu mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2000/78.

32

Għandu jiġi kkonstatat ukoll li, minħabba d-dħul fis-seħħ retroattiv tiegħu, il-kriterju tal-età huwa formalment imneħħi, u b’hekk huwa possibbli li tittieħed inkunsiderazzjoni l-esperjenza mwetttqa, irrispettivament mill-età li fiha din inkisbet.

33

Barra minn hekk, l-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 japplika mingħajr distinzjoni għall-ħaddiema kollha ta’ ÖBB, jiġifieri kemm għal dawk li kienu ddiskriminati taħt is-sistema preċedenti kif ukoll għal dawk li din tal-aħħar kienet iffavorixxiet, u jittrasferixxi dawn il-ħaddiema kollha fis-sistema l-ġdida ta’ remunerazzjoni li huwa jistabbilixxi.

34

L-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 huwa distint f’dan ir-rigward mil-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi li taw lok għas-sentenzi tal‑11 ta’ Novembru 2014, Schmitzer (C‑530/13, EU:C:2014:2359), u tat‑28 ta’ Jannar 2015, ÖBB Personenverkehr (C‑417/13, EU:C:2015:38) li fihom l-effetti tal-leġiżlazzjoni l-ġdida kienu japplikaw biss fir-rigward tal-ħaddiema ddiskriminati taħt is-sistema preċedenti u għaldaqstant żammet id-differenza fit-trattament bejn dawn iż-żewġ gruppi ta’ ħaddiema f’dak li jirrigwarda l-klassifikazzjoni tagħhom fl-iskala ta’ remunerazzjoni.

35

Fit-tieni lok, il-qorti tar-rinviju tirrileva li l-ħaddiema li wettqu qabel l-età ta’ 18-il sena perijodi ta’ attività jew ta’ taħriġ li ma jaqgħux taħt dawk meħuda inkunsiderazzjoni abbażi tal-iskema tal-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 (iktar ’il quddiem l-“esperjenza mhux rilevanti”) huma, bħal qabel id-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi, miċħuda mill-possibbiltà li dawn il-perijodi jittieħdu inkunsiderazzjoni, u dan, kemm għall-finijiet tad-determinazzjoni tar-remunerazzjoni rċevuta qabel il-pubblikazzjoni tal-imsemmija liġi, li ż-żamma tagħha hija ggarantita bis-saħħa tagħha skont il-klawżola ta’ salvagwardja, kif ukoll għall-finijiet tal-ħlas tal-arretrati tas-salarju li għadhom ma ġewx preskritti.

36

Madankollu, din il-kategorija hija komposta esklużivament mill-ħaddiema li għandhom biss esperjenza mhux rilevanti.

37

Għaldaqstant, il-kunsiderazzjoni magħmula mill-qorti tar-rinviju, li skontha diskriminazzjoni minħabba l-età tista’ tirriżulta mill-assenza ta’ teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi mwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena ma’ impriżi oħra, twassal sabiex tqiegħed f’dubju l-modalitajiet il-ġodda ta’ teħid in kunsiderazzjoni tal-esperjenza deċiżi mil-leġiżlatur nazzjonali.

38

Il-Gvern Awstrijak isostni, f’dan ir-rigward, li t-teħid inkunsiderazzjoni, mil-leġiżlazzjoni l-antika, mingħajr restrizzjoni u bin-nofs, tal-esperjenza mhux rilevanti kien imur lil hinn mill-kumpensament tal-esperjenza miksuba fil-qasam ikkonċernat u, essenzjalment, kellu l-istess żvantaġġi bħall-kriterju tal-età, sa fejn dan ma kienx ibbażat fuq l-esperjenza li tippermetti lill-ħaddiem ikkonċernat jaqdi d-dmirijiet tiegħu aħjar bħala impjegat ta’ ÖBB.

39

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, minn naħa, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-fatt li tiġi kkumpensata l-esperjenza miksuba fil-qasam ikkonċernat, li tippermetti lill-ħaddiem jaqdi d-dmirijiet tiegħu aħjar, jikkostitwixxi għan leġittimu ta’ politika salarjali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat‑3 ta’ Ottubru 2006, Cadman, C‑17/05, EU:C:2006:633, punti 34 et seq, u tat‑18 ta’ Ġunju 2009, Hütter, C‑88/08, EU:C:2009:381, punt 47 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). Min jimpjega huwa għalhekk, bħala prinċipju, ħieles li jieħu inkunsiderazzjoni biss, fir-remunerazzjoni, tali perijodi ta’ attività mwettqa qabel.

40

Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li, għalkemm dispożizzjoni tad-dritt nazzjonali li tieħu inkunsiderazzjoni biss ċerti perijodi ta’ attività preċedenti u tinjora oħrajn ċertament tista’ twassal għal differenza fit-trattament bejn il-ħaddiema skont id-data tar-reklutaġġ tagħhom mill-impriża kkonċernata, din id-differenza ma hijiex, direttament jew indirettament, ibbażata fuq l-età u lanqas fuq avveniment marbut mal-età. Fil-fatt, hija l-esperjenza miksuba ma’ impriżi oħra li ma hijiex meħuda inkunsiderazzjoni, indipendentement mill-età li fiha din ġiet akkwistata jew mill-età li fiha l-ħaddiem ikkonċernat ġie rreklutat (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑7 ta’ Ġunju 2012, Tyrolean Airways Tiroler Luftfahrt Gesellschaft, C‑132/11, EU:C:2012:329, punt 29).

41

Fit-tielet lok, fir-rigward tal-klawżola ta’ salvagwardja, li tipprovdi li jekk id-data ta’ riferiment il-ġdida għall-finijiet tal-avvanz fil-karriera twassal għal klassifikazzjoni tal-ħaddiem ikkonċernat fi skala inqas, is-salarju effettivament irċevut fil-mument tad-determinazzjoni ta’ din id-data l-ġdida għandu jinżamm, mill-fajl li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha għad-dispożizzjoni tagħha jirriżulta li din il-klawżola toffri lill-ħaddiem il-garanzija ta’ trasferiment fis-sistema l-ġdida mingħajr telf finanzjarju, b’osservanza tad-drittijiet kweżiti u tal-protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi, fatt li jikkostitwixxi għan leġittimu ta’ politika tal-impjieg u tas-suq tax-xogħol.

42

Fi kwalunkwe każ, hemm lok li jiġi rrilevat li tali klawżola hija intiża li tirrigwarda biss lill-ħaddiema li ma jistgħux iktar jinvokaw l-esperjenza mhux rilevanti tagħhom. Għaldaqstant, allegata diskriminazzjoni marbuta mal-konsegwenzi tal-applikazzjoni tal-klawżola ta’ salvagwardja ma hijiex fi kwalunkwe każ ibbażata fuq il-kriterju tal-età, iżda fuq il-modalitajiet ta’ teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza preċedenti. Issa, mill-punti 39 u 40 ta’ din is-sentenza jirriżulta li tali bażi ma tistax f’dan il-każ tiġi kkontestata.

43

L-istess japplika fir-rigward tal-introduzzjoni ta’ skala ta’ qabel tal-aħħar ta’ remunerazzjoni, li, hekk kif jirriżulta, b’mod partikolari, mit-tweġibiet għal mistoqsija magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja, hija intiża li tikkumpensa l-effetti relatati ma’ klassifikazzjoni mill-ġdid fi skala iktar baxxa.

44

Għaldaqstant, fid-dawl tal-obbligi imposti fuq l-Istati Membri skont id-dritt tal-Unjoni fir-rigward tat-tneħħija ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età fil-mument tat-teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti u tal-libertà li għandu l-leġiżlatur nazzjonali sabiex jorganizza l-iskema salarjali tal-ħaddiema ta’ ÖBB, hemm lok li jiġi kkonstatat li l-bidla neċessarja tad-dritt fis-seħħ ma titlifx in-natura mhux diskriminatorja tagħha minħabba li din ma twassalx, fil-kuntest ta’ trasferiment globali tal-ħaddiema f’sistema ġdida ta’ teħid in kunsiderazzjoni tal-esperjenza preċedenti li ma tinvolvix differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età, sabiex tavvantaġġa lill-ħaddiema kollha. Għaldaqstant, f’dan il-kuntest, jidher li l-leġiżlatur Awstrijak ma eċċediex il-limiti tas-setgħa li huwa għandu f’dan il-qasam.

45

F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li jitqies, fid-dawl tal-marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ rrikonoxxuta lill-Istati Membri fl-għażla mhux biss tat-tfittxija ta’ għan speċifiku fil-qasam ta’ politika soċjali u tal-impjieg, iżda wkoll fid-determinazzjoni tal-miżuri li jistgħu jilħqu tali għan, li l-leġiżlatur Awstrijak, fil-kuntest tal-proċess ta’ adozzjoni tal-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015, osserva bilanċ bejn, minn naħa, it-tneħħija tad-diskriminazzjoni minħabba l-età u, min-naħa l-oħra, iż-żamma tad-drittijiet miksuba taħt is-sistema legali preċedenti.

46

Fir-rigward, fl-aħħar nett, tal-Artikolu 45 TFUE, sa fejn l-Artikolu 53a tal-Liġi Federali dwar il-Ferroviji tal‑2015 jipprevedi b’mod espliċitu t-teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ attività preċedenti fis-settur ferrovjarju li twettqu fi Stati Membri oħra, hemm lok li jiġi kkonstatat li l-Qorti tal-Ġustizzja ma għandha ebda element li jippermetti li jiġi kkonstatat eventwali ksur tal-libertà ta’ moviment tal-ħaddiema prevista f’dan l-artikolu.

47

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li r-risposta għall-ewwel domanda tkun li l-Artikolu 45 TFUE u l-Artikoli 2, 6 u 16 tad-Direttiva 2000/78 għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li, sabiex ittemm diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, li tirriżulta mill-applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li tieħu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tal-klassifikazzjoni tal-ħaddiema ta’ impriża fit-tabelli tas-salarji, biss il-perijodi ta’ attività mwettqa wara l-età ta’ 18-il sena, tneħħi, b’mod retroattiv u fir-rigward ta’ dawn il-ħaddiema kollha, dan il-limitu ta’ età iżda tawtorizza biss it-teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza miksuba ma’ impriżi li joperaw fl-istess settur ekonomiku.

48

Fid-dawl tar-risposta għall-ewwel domanda, ma hemmx lok li tingħata risposta għat-tieni domanda.

49

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 45 TFUE u l-Artikoli 2, 6 u 16 tad-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE tas-27 ta’ Novembru 2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li, sabiex ittemm diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, li tirriżulta mill-applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li tieħu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tal-klassifikazzjoni tal-ħaddiema ta’ impriża fit-tabelli tas-salarji, biss il-perijodi ta’ attività mwettqa wara l-età ta’ 18-il sena, tneħħi, b’mod retroattiv u fir-rigward ta’ dawn il-ħaddiema kollha, dan il-limitu ta’ età iżda tawtorizza biss it-teħid inkunsiderazzjoni tal-esperjenza miksuba ma’ impriżi li joperaw fl-istess settur ekonomiku.