Partijiet
Motivi tas-sentenza
Parti operattiva

Partijiet

Fil-Kawża C-320/12,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, ippreżentata mill-Højesteret (id-Danimarka), permezz ta’ deċiżjoni tad-29 ta’ Ġunju 2012, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-2 ta’ Lulju 2012, fil-proċedura

Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd

vs

Ankenævnet for Patenter og Varemærker,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla),

komposta minn T. von Danwitz, President tal-Awla, A. Rosas, E. Juhász, D. Šváby u C. Vajda (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Wathelet,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

– għal Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd, minn J. Glæsel, advokat,

– għal Kabushiki Kaisha Yakult Honsha, minn C. L. Bardenfleth, advokat,

– għall-Gvern Daniż, minn V. Pasternak Jørgensen, bħala aġent, assistit minn R. Holdgaard, advokat,

– għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn G. Palatiello, avvocato dello Stato,

– għall-Kummissjoni Ewropea, minn H. Støvlbæk u F. Bulst, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

Motivi tas-sentenza

1. It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Ottubru 2008, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks (Verżjoni kkodifikata) (ĠU L 299, p. 25).

2. Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd (iktar 'il quddiem “Malaysia Dairy”) u l-Ankenævnet for Patenter og Varemærker (Bord tal-Appell għall-privattivi u t-trade marks, iktar 'il quddiem il-“Bord tal-Appell”), rigward il-legalità ta’ deċiżjoni mogħtija minn din tal-aħħar li tiddikjara invalida r-reġistrazzjoni ta’ flixkun tal-plastik bħala trade mark, għar-raġuni li Malaysia Dairy kellha għarfien tat-trade mark ta’ Kabushiki Kaisha Yakult Honsha (iktar 'il quddiem “Yakult”) fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni.

Il-kuntest ġuridiku

Id-dritt tal-Unjoni

3. L-ewwel Direttiva tal-Kunsill, tal-21 ta’ Diċembru 1988, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 92), ġiet abrogata u kkodifikata bid-Direttiva 2008/95, li daħlet fis-seħħ fit-28 ta’ Novembru 2008.

4. Il-premessi 2, 4, 6 u 8 tad-Direttiva 2008/95 jipprovdu:

“(2) Il-liġijiet dwar it-trade marks applikabbli fl-Istati Membri qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva [89/104] kellhom fihom disparitajiet li setgħu fixklu l-moviment liberu tal-merkanzija u l-libertà tal-provvista ta’ servizzi u setgħu wasslu għal distorsjoni tal-kompetizzjoni fis-suq komuni. Kien għalhekk meħtieġ li jiġu approssimati l-liġijiet ta’ l-Istati Membri sabiex jiġi żgurat il-funzjonament tas-suq intern.

[...]

(4) Ma jidhirx li hu meħtieġ li ssir approssimazzjoni kompleta tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar it-trade marks. Ikun biżżejjed jekk l-approssimazzjoni tkun limitata għal dawk id-dispożizzjonijiet nazzjonali tal-liġi li l-aktar direttament jinċidu fuq il-funzjonament tas-suq intern.

[...]

(6) L-Istati Membri għandhom jibqgħu wkoll liberi li jiffissaw id-dispożizzjonijiet ta’ proċedura dwar ir-reġistrazzjoni, ir-revokazzjoni u n-nullità’ [l-invalidità] tat-trade marks miksuba mir-reġistrazzjoni. Jistgħu, per eżempju, jiddeterminaw il-forma tar-reġistrazzjoni tat-trade marks u l-proċeduri ta’ nullità [invalidità], jiddeċiedu jekk għandhomx jiġu invokati drittijiet preċedenti fil-proċedura tar-reġistrazzjoni jew fil-proċedura ta’ nullità jew fit-tnejn u, jekk jippermettu li jiġu invokati drittijiet preċedenti fil-proċedura tar-reġistrazzjoni, li jkollhom proċedura ta’ oppożizzjoni jew proċedura ta’ eżami ex ufficio jew it-tnejn. L-Istati Membri għandhom jibqgħu liberi li jiddeterminaw l-effetti tar-revokazzjoni jew tan-nullità tat-trade marks.

[...]

(8) Il-kisba ta’ l-għanijiet li għalihom taspira din l-approssimazzjoni tal-liġijiet tirrikjedi li l-kondizzjonijiet għall-kisba u ż-żamma ta’ trade mark reġistrata ikunu ġeneralment identiċi fl-Istati Membri kollha. Għal dan l-iskop, huwa meħtieġ li jkunu elenkati eżempji ta’ sinjali li jistgħu jikkostitwixxu trade mark, sakemm dawn is-sinjali jkunu kapaċi jiddistingwu l-merkanzija jew is-servizzi ta’ impriża waħda minn dawk ta’ impriżi oħra. Ir-raġunijiet għal rifjut jew nullità li jikkonċernaw it-trade mark stess, per eżempju, in-nuqqas ta’ kwalunkwe karattru distint, jew li jikkonċernaw konflitti bejn it-trade mark u drittijiet preċedenti, għandhom ikunu elenkati b’mod eżawrjenti, anke jekk ċerti minn dawn ir-raġunijiet huma elenkati bħala għażla għall-Istati Membri li għandhom ikunu jistgħu għalhekk iżommu jew jintroduċu dawk ir-raġunijiet fil-leġislazzjoni tagħhom. L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jżommu jew jintroduċu fil-leġislazzjoni tagħhom raġunijiet għal rifjut jew nullità b’konnessjoni mal-kondizzjonijiet għall-kisba u ż-żamma ta’ trade mark li għalihom ma hemm l-ebda dispożizzjoni ta’ approssimazzjoni, dwar, per eżempju, l-eliġibbiltà għall-għoti ta’ trade mark, it-tiġdid tat-trade mark jew ir-regoli dwar il-miżati, jew relatata man-non osservanza ta’ regoli proċedurali.”

5. Taħt it-titolu “Raġunijiet ulterjuri għar-rifjut jew nullità li jikkonċernaw kunflitti ma’ drittijiet preċedenti”, l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jipprovdi:

“Kwalunkwe Stat Membru jista’, addizzjonalment, jistipula li trade mark m’għandhiex tiġi reġistrata jew li, jekk reġistrata, għandha tkun suxxettibbli għal-dikjarazzjoni ta’ nullità jekk, u sa fejn:

[...]

g) it-trade mark tista’ tiġi konfuża ma’ marka li kienet użata barra l-pajjiż fil-jum ta’ l-applikazzjoni u li għadha użata hemm, sakemm fid-data ta’ l-applikazzjoni l-applikant kien qed jaġixxi in mala fede.”

6. Il-formulazzjoni tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 hija identika għad-dispożizzjoni korrispondenti tad-Direttiva 89/104. Il-premessi 2, 4, 6 u 8 tad-Direttiva 2008/95 jikkorrispondu sostanzjalment għall-premessi 1, 3, 5 u 7 tad-Direttiva 89/104.

Id-dritt Daniż

7. Il-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-Liġi dwar it-trade marks, kif jinsab fil-liġi kkonsolidata Nru 109 tal-24 ta’ Jannar 2012, u introdott fil-formulazzjoni attwali tiegħu bil-punt 3 tal-Artikolu 1 tal-Liġi Nru 120, tas-27 ta’ Diċembru 1996, jipprovdi:

“Trade mark tista’ wkoll tiġi rrifjutata li tiġi rreġistrata:

[...]

3) meta hija identika, jew differenti biss fuq aspetti sekondarji, għal jew minn trade mark li kienet użata barra mill-pajjiż fil-mument tal-applikazzjoni jew, jekk ikun il-każ, fid-data tal-prijorità invokata insostenn tagħha, u tibqa’ tintuża għal prodotti jew għal servizzi identiċi jew simili għal dawk koperti mill-applikazzjoni għal reġistrazzjoni tat-trade mark posterjuri, u li l-applikant kelli għarfien jew messu kellu għarfien tad-trade mark barranija fil-mument tal-applikazzjoni.”

Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

8. Fl-1965, Yakult kisbet, fil-Ġappun, ir-reġistrazzjoni bħala disinn ta’ flixkun tal-plastik għal xarba tal-ħalib, li sussegwentement ġiet irreġistrata bħala trade mark fil-Ġappun u f’diversi pajjiżi oħrajn, fosthom Stati Membri tal-Unjoni Ewropea.

9. Malaysia Dairy ipproduċiet u kkumerċjalizzat, mill-1977, xarba bil-ħalib fi flixkun tal-plastik. Wara applikazzjoni ppreżentata fl-1980, Malaysia Dairy kisbet ir-reġistrazzjoni bħala trade mark tal-flixkun tagħha tal-plastik simili, b’mod partikolari fil-Malasja.

10. Fl-1993, Malaysia Dairy u Yakult ikkonkludew tranżazzjoni fejn stabbilew id-drittijiet u l-obbligi rispettivi tagħhom rigward l-użu u r-reġistrazzjoni tal-fliexken rispettivi tagħhom f’ċertu numru ta’ pajjiżi.

11. Wara applikazzjoni għal reġistrazzjoni ippreżentata fl-1995, Malaysia Dairy kisbet ir-reġistrazzjoni, fid-Danimarka, tal-flixkun tal-plastik tagħha bħala trade mark tridimensjonali.

12. Fis-16 ta’ Ottubru 2000, Yakult opponiet għall-imsemmija reġistrazzjoni, peress li sostniet il-fatt li Malaysia Dairy kellha għarfien jew messha kellha għarfien bl-eżistenza, barra mill-pajjiż, ta’ trade marks preċedenti identiċi li Yakult hija proprjetarja tagħhom meta ppreżentat l-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni fis-sens tal-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-Liġi dwar it-trade marks. B’deċiżjoni tal-14 ta’ Ġunju 2005, il-Patent- og Varemærkestyrelsen (Uffiċċju tal-privattivi u tat-trade marks Daniż) ċaħad l-applikazzjoni magħmula minn Yakult, billi sostna b’mod partikolari li, peress li Malaysia Dairy tippossjedi trade mark irreġistrata fil-Malasja li sussegwentement hija talbet ir-reġistrazzjoni tagħha fid-Danimarka, il- mala fide tagħha ma setatx, f’din il-kawża, tintwera mis-sempliċi fatt li hija kellha, fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni, għarfien tat-trade mark barranija li Yakult hija proprjetarja tagħha.

13. Yakult ikkontestat l-imsemmija deċiżjoni quddiem il-Bord tal-Appell, li, fis-16 ta’ Ottubru 2006, iddeċieda li jiddikjara invalida r-reġistrazzjoni tat-trade mark li Malaysia Dairy hija l-proprjetarja tagħha. Il-Bord tal-Appell ikkunsidra, b’mod partikolari, li l-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-liġi dwar it-trade marks għandu jiġi interpretat fis-sens li l-għarfien reali jew preżunt ta’ trade mark użata barra mill-pajjiż fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni hija suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il- mala fide tal-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark (iktar 'il quddiem l-“applikant”) anki jekk wieħed jista’ jassumi li dan l-applikant kien akkwista preċedentement reġistrazzjoni tat-trade mark li għaliha saret l-applikazzjoni f’pajjiż ieħor.

14. Malaysia Dairy ippreżentat rikors kontra d-deċiżjoni tal-Bord tal-Appell quddiem is-Sø- og Handelsretten (Qorti Marittima u tal-Kummerċ), li, b’sentenza tat-22 ta’ Ottubru 2009, ikkonfermat id-deċiżjoni tal-Bord tal-Appelli, li tgħid, b’mod partikolari, li huwa paċifiku li Malaysia Dairy kellha għarfien tat-trade mark preċedenti ta’ Yakult waqt il-preżentata tal-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni fid-Danimarka.

15. Malaysia Dairy, fl-4 ta’ Novembru 2009, ippreżentat appell minn din is-sentenza quddiem il-Højesteret.

16. Skont il-qorti tar-rinviju, hemm nuqqas ta’ qbil bejn il-partijiet fil-kawża prinċipali dwar il-kwistjoni, minn naħa, jekk il-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandux jiġi interpretat b’mod uniformi fid-dritt tal-Unjoni u, min-naħa l-oħra, jekk huwiex biżżejjed, sabiex jiġi konkluż li hemm il- mala fide tal-applikant fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien tat-trade mark barranija.

17. F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Højesteret iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel id-domandi preliminari li ġejjin lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1) Il-kunċett ta’ mala fede fl-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95[...] huwa espressjoni ta’ standard legali li jista’ jiġi sodisfatt skont il-liġi nazzjonali, jew huwa kunċett li jaqa’ taħt id-dritt tal-Unjoni Ewropea li għandu jingħata interpretazzjoni uniformi fi ħdan l-Unjoni Ewropea?

2) Jekk il-kunċett ta’ mala fede fl-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE huwa kunċett li jaqa’ taħt id-dritt tal-Unjoni Ewropea, dan il-kunċett għandu jiġi interpretat fis-sens li jista’ jkun biżżejjed li l-applikant kellu għarfien jew imissu kellu għarfien tat-trade mark barranija meta ressaq l-applikazzjoni, jew hemm rekwiżit ulterjuri li jirrigwarda l-pożizzjoni soġġettiva tal-applikant sabiex tiġi miċħuda r-reġistrazzjoni?

3) Stat Membru jista’ jagħżel li jintroduċi protezzjoni speċifika ta’ trade marks barranin li, fir-rigward tar-rekwiżit ta’ mala fede, tvarja mill-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE, pereżempju billi tistabbilixxi rekwiżit speċjali li l-applikant kellu għarfien jew imissu kellu għarfien fir-rigward tat-trade mark barranija?”

Fuq id-domandi preliminari

18. It-talba għal deċiżjoni preliminari tirreferi għad-Direttiva 2008/95. Madankollu, jidher li parti mill-fatti inkwistjoni fil-kawża prinċipali seħħew qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 2008/95, jiġifieri fit-28 ta’ Novembru 2008.

19. Madankollu r-risposta li għandha tingħata għad-domandi preliminari tibqa’ l-istess jekk il-kwistjoni fil-kawża prinċipali taqa’ taħt id-Direttiva 89/104, peress li l-Artikolu 4(4)(g) tagħha huwa identiku għad-dispożizzjoni korrispondenti tad-Direttiva 2008/95 u l-kontenut tal-premessi rilevanti ta’ dawn iż-żewġ direttivi huwa essenzjalment l-istess.

Fuq l-ewwel domanda

20. Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk il-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95, huwiex kunċett tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi.

21. Fl-osservazzjonijiet tagħhom, Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni Ewropea jikkunsidraw li dan huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu, fl-istrumenti varji ta’ dan id-dritt li għandhom bħala suġġett it-trade marks, jiġi interpretat b’mod uniformi.

22. Yakult u l-Gvern Daniż jikkunsidraw li, rigward kunċett li ma huwiex iddefinit b’mod preċiż fid-Direttiva 2008/95, l-Istati Membri huma, fil-prinċipju, intitolati sabiex jispeċifikaw il-kontenut, b’osservanza tal-objettivi ta’ din id-d irettiva u skont il-prinċipju ta’ proporzjonalità.

23. Qabel kollox, għandu jitfakkar li d-Direttiva 2008/95, fl-Artikoli 3 u 4 tagħha, telenka r-raġunijiet, assoluti jew relattivi, li abbażi tagħhom trade mark tista’ tiġi rrifjutata r-reġistrazzjoni jew, jekk hija rreġistrata, tista’ tiġi ddikjarata invalida. Fost dawn ir-raġunijiet, xi wħud huma elenkati b’mod fakultattiv għall-Istati Membri li, huwa mfakkar fil-premessa 8 tad-Direttiva 2008/95, “ikunu jistgħu għalhekk iżommu jew jintroduċu dawk ir-raġunijiet fil-leġislazzjoni tagħhom”.

24. L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jinkludi tali raġuni fakultattiva għal rifjut jew għal invalidità.

25. Skont ġurisprudenza stabbilita, mir-rekwiżiti kemm tal-applikazzjoni uniformi tad-dritt tal-Unjoni kif ukoll tal-prinċipju ta’ ugwaljanza jirriżulta li t-termini ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni li ma tinkludi ebda riferiment espress għad-dritt tal-Istati Membri sabiex jiġu ddeterminati t-tifsira u l-portata tagħha, għandhom normalment jingħataw, fl-Unjoni kollha, interpretazzjoni awtonoma u uniformi li għandha tiġi mfittxija billi jitqies il-kuntest tad-dispożizzjoni u l-għan imfittex mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-22 ta’ Settembru 2011, Budějovický Budvar, C-482/09, Ġabra p. I-8701, punt 29).

26. Huwa paċifiku li l-formulazzjoni tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 89/104 ma fiha ebda definizzjoni tal-kunċett ta’ “mala fede”, li lanqas ma huwa ddefinit fl-artikoli l-oħra ta’ din id-direttiva. Barra minn hekk, din id-dispożizzjoni ma fiha ebda riferiment espress għad-dritt tal-Istati Membri għal dak li jirrigwarda dan il-kunċett. Għaldaqstant, is-sens u l-portata tal-imsemmi kunċett għandhom ikunu ddeterminati fir-rigward tal-kuntest li fih tinsab id-dispożizzjoni kkonċernata tad-Direttiva 2008/95 u l-għan segwit minn din tal-aħħar.

27. Rigward l-għan u l-finalità tad-Direttiva 2008/95, għalkemm, skont il- premessa 4 ta’ din id-direttiva, ma jidhirx li huwa neċessarju li ssir approssimazzjoni kompleta tal-liġijiet tat-trade marks tal-Istati Membri dwar trade marks, jibqa’ l-fatt li l-imsemmija direttiva fiha armonizzazzjoni fir-rigward ta’ xi regoli sostantivi ċentrali għal dan is-suġġett, jiġifieri, skont din il-premessa stess, regoli dwar id-dispożizzjonijiet nazzjonali li għandhom l-iktar influwenza diretta fuq il-funzjonament tas-suq intern, u li din il-premessa ma teskludix li l-armonizzazzjoni fir-rigward ta’ dawn ir-regoli tkun kompleta (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-16 ta’ Lulju 2008, Silhouette International Schmied, C-355/96, Ġabra p. I-4799, punt 23, u Budějovický Budvar, iċċitata iktar 'il fuq, punt 30).

28. Għandu jingħad ukoll li n-natura fakultattiva ta’ dispożizzjoni tad-Direttiva 2008/95 hija irrilevanti għall-kwistjoni dwar jekk hemmx lok li tingħata interpretazzjoni uniformi lit-termini ta’ din id-dispożizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Ottubru 2003, Adidas-Salomon u Adidas Benelux, C-408/01, Ġabra p. I-12537, punti 18 sa 21).

29. Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li tingħata risposta għall-ewwel domanda li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretati fis-sens li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi fl-Unjoni.

Fuq it-tieni domanda

30. Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, fil-każ ta’ risposta affermattiva għall-ewwel domanda, jekk l-għarfien jew il-preżunzjoni ta’ għarfien, mill-applikant għal trade mark użata barra l-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu, li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha qed tintalab ir-reġistrazzjoni, huwiex jew hijiex suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il- mala fide ta’ dan l-applikant, jew jekk għandhomx jiġu kkunsidrati fatturi suġġettivi oħra rigward l-imsemmi applikant.

31. Fl-osservazzjonijiet tagħhom, Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni jikkunsidraw, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tinterpreta dan il-kunċett fil-kuntest tar-Regolament (KE) Nru 40/94, tal-20 ta’ Diċembru 1993, dwar it-trade mark Komunitarja (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 146), li għandha ssir evalwazzjoni globali taċ-ċirkustanzi kollha tal-każ, ibbażata mhux biss fuq l-għarfien oġġettiv ta’ trade mark barranija mill-applikant, iżda wkoll fuq l-intenzjoni suġġettiva tiegħu meta tiġi ppreżentata l-applikazzjoni tiegħu.

32. Il-Gvern Daniż u Yakult jsostnu li l-kunċett ta’ mala fide, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kuntest tar-Regolament Nru 40/94, ma jistax jiġi traspost għad-Direttiva 2008/95. Huma jqisu li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95, għandu jinftiehem fis-sens li l-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien tat-trade mark barranija fil-mument tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni tiegħu jista’ jkun suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il- mala fide ta’ dan l-applikant. Huma jqisu li l-ħtieġa ta’ prevedibbiltà tad-dritt u ta’ ġestjoni amministrazzjoni tajba hija argument favur tali interpretazzjoni.

33. Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, is-sistema tat-trade marks Komunitarji hija sistema awtonoma, ikkostitwita minn numru ta’ regoli u li għandha għanijiet li huma speċifiċi għaliha, peress li l-applikazzjoni tagħha hija indipendenti minn kull sistema nazzjonali (ara s-sentenza Budějovický Budvar, iċċitata iktar 'il fuq, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata).

34. Għandu jiġi kkonstatat li l-kunċett ta’ “mala fede” li jinsab fl-Artikolu 51(1)(b) tar-Regolament Nru 40/94, li skont it-termini tiegħu l-invalidità tat-trade mark Komunitarja hija ddikjarata “meta l-applikant jkun aġixxa morożament [b’ mala fide ] meta jkun ippreżenta l-applikazzjoni għat-trade mark”. Din id-dispożizzjoni ġiet riprodotta b’mod identiku fl-Artikolu 52(1)(b) tar-Regolament (KE) tal-Kunsill Nru 207/2009, tas-26 ta’ Frar 2009, dwar it-trade mark Komunitarja (ĠU L 78, p. 1), li ħassar u ssostitwixxa r-Regolament Nru 40/94.

35. Ir-Regolament Nru 207/2009, li jikkomplementa l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar it-trade marks bl-istabbiliment ta’ sistema Komunitarja ta’ trade marks, għandu l-istess għan bħad-Direttiva 2008/95, jiġifieri l-istabbiliment u l-funzjonament tas-suq intern. Fid-dawl tal-ħtieġa għal interazzjoni armonizzata taż-żewġ sistemi ta’ trade marks Komunitarji u nazzjonali, hemm lok li l-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jiġi interpretat bl-istess mod fil-kuntest tar-Regolament Nru 207/2009. Tali approċċ jiżgura applikazzjoni koerenti tar-regoli differenti li, fl-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, għandhom bħala suġġett it-trade marks.

36. Mill-ġurisprudenza li tinterpreta dan il-kunċett fil-kuntest tal-imsemmi regolament jirriżulta li l-eżistenza tal- mala fide għandha tiġi evalwata globalment, billi jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għall-każ u eżistenti fil-mument tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni, bħal, fost oħrajn, il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża sinjal identiku jew simili għal prodott identiku jew simili. Madankollu, il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz kien juża tali sinjal ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi l-eżistenza tal- mala fide ta’ dan l-applikant. Għandha, barra minn hekk, tittieħed inkunsiderazzjoni l-intenzjoni tal-imsemmi applikant fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark, element suġġettiv li għandu jiġi stabbilit b’riferiment għaċ-ċirkustanzi oġġettivi tal-każ partikolari (ara, f’dan is-sens is-sentenza tal-11 ta’ Ġunju 2009, Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli Lindt, C-529/07, Ġabra p. I-4893, punti 37 u 40 sa 42).

37. Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li r-risposta għat-tieni domanda tkun li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza tal- mala fide tal-applikant fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għal din il-kawża u eżistenti fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni. Il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża trade mark barra mill-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha saret applikazzjoni għal reġistrazzjoni ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, il- mala fide tal-applikant.

Fuq it-tielet domanda

38. Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandux jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lill-Istati Membri li jistabbilixxu protezzjoni speċifika għat-trade marks barranin, ibbażata fuq il-fatt li l-applikant għal reġistrazzjoni kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.

39. Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni jikkunsidraw li l-marġni li l-Istati Membri għandhom fil-kuntest tal-implementazzjoni tar-raġunijiet għar-rifjut jew ta’ invalidità elenkati b’mod fakultattiv fl-Artikolu 4(4) tad-Direttiva 2008/95 hija limitata għaż-żamma jew għall-introduzzjoni fil-leġiżlazzjonijiet rispettivi tagħhom tar-raġunijiet inkwistjoni u ma humiex permessi li jżidu raġunijiet addizzjonali.

40. Yakult u l-Gvern Daniż isostnu, għall-kuntrarju li, peress li d-dispożizzjonijiet nazzjonali fil-qasam koperti mill-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 ma għandhomx l-effett l-iktar dirett fis-suq intern, din id-dispożizzjoni ma tistax titqies li hija tagħmel armonizzazzjoni sħiħa.

41. Għandu jiġi rilevat li, għalkemm ir-raġunijiet li jinsabu fl-Artikolu 4(4) tad-Direttiva 2008/95 huma elenkati mill-leġiżlatur tal-Unjoni b’mod fakultattiv, jibqa’ l-fatt li l-marġni li għandu l-Istat Membru huwa limitat sabiex jipprevedi jew le din ir-raġuni, kif speċifikament delimitat mil-leġiżlatur, fid-dritt nazzjonali tiegħu (ara, b’analoġija, rigward l-Artikolu 5(2) tad-Direttiva 89/104, is-sentenza Adidas-Salomon u Adidas Benelux, iċċitata iktar 'il fuq, punti 18 sa 20).

42. Id-Direttiva 2008/95 tipprojbixxi lill-Istati Membri milli jintroduċu raġunijiet għal rifjut jew għal invalidità barra minn dawk li jinsabu f’din id-direttiva, u dan huwa kkonfermat mill-premessa 8 tagħha, li tgħid li r-raġunijiet għal rifjut jew għal invalidità li jirrigwardaw it-trade mark stess, pereżempju li jirrigwardaw il-kunflitti bejn it-trade mark u d-drittijiet preċedenti, għandhom ikunu elenkati b’mod eżawrjenti, anki jekk uħud minn dawn ir-raġunijiet huma elenkati b’mod fakultattiv għall-Istati Membri li għaldaqstant jistgħu jżommu jew idaħħlu fil-leġiżlazzjoni tagħhom ir-raġunijiet inkwistjoni.

43. Għaldaqstant għandha tingħata risposta għat-tielet domanda li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lil Stati Membri li jistabbilixxu sistema ta’ protezzjoni partikolari ta’ trade marks barranin li hija distinta minn dik stabbilita b’din id-dispożizzjoni u li hija bbażata fuq il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.

Fuq l-ispejjeż

44. Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Parti operattiva

Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

1) L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Ottubru 2008, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks, għandu jiġi interpretati fis-sens li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi fl-Unjoni Ewropea.

2) L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza tal- mala fide tal-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għall-każ inkwistjoni u eżistenti fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni. Il-fatt li l-awtur ta’ din l-applikazzjoni kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża trade mark barra mill-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha saret applikazzjoni għal reġistrazzjoni ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, il- mala fide tal-awtur tal-imsemmija applikazzjoni.

3) L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lil Stati Membri li jistabbilixxu sistema ta’ protezzjoni partikolari ta’ trade marks barranin li hija distinta minn dik stabbilita b’din id-dispożizzjoni u li hija bbażata fuq il-fatt li l-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.


SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla)

27 ta’ Ġunju 2013 ( *1 )

“Approssimazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet — Direttiva 2008/95/KE — Artikolu 4(4)(g) — Trade marks — Kundizzjonijiet ta’ kisba u ta’ żamma ta’ trade mark — Rifjut ta’ reġistrazzjoni jew ta’ invalidità — Kunċett ta’ ‘mala fede’ tal-applikant — Għarfien mill-applikant tal-eżistenza ta’ trade mark barranija”

Fil-Kawża C-320/12,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, ippreżentata mill-Højesteret (id-Danimarka), permezz ta’ deċiżjoni tad-29 ta’ Ġunju 2012, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-2 ta’ Lulju 2012, fil-proċedura

Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd

vs

Ankenævnet for Patenter og Varemærker,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla),

komposta minn T. von Danwitz, President tal-Awla, A. Rosas, E. Juhász, D. Šváby u C. Vajda (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Wathelet,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

għal Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd, minn J. Glæsel, advokat,

għal Kabushiki Kaisha Yakult Honsha, minn C. L. Bardenfleth, advokat,

għall-Gvern Daniż, minn V. Pasternak Jørgensen, bħala aġent, assistit minn R. Holdgaard, advokat,

għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn G. Palatiello, avvocato dello Stato,

għall-Kummissjoni Ewropea, minn H. Støvlbæk u F. Bulst, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Ottubru 2008, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks (Verżjoni kkodifikata) (ĠU L 299, p. 25).

2

Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Malaysia Dairy Industries Pte. Ltd (iktar ’il quddiem “Malaysia Dairy”) u l-Ankenævnet for Patenter og Varemærker (Bord tal-Appell għall-privattivi u t-trade marks, iktar ’il quddiem il-“Bord tal-Appell”), rigward il-legalità ta’ deċiżjoni mogħtija minn din tal-aħħar li tiddikjara invalida r-reġistrazzjoni ta’ flixkun tal-plastik bħala trade mark, għar-raġuni li Malaysia Dairy kellha għarfien tat-trade mark ta’ Kabushiki Kaisha Yakult Honsha (iktar ’il quddiem “Yakult”) fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni.

Il-kuntest ġuridiku

Id-dritt tal-Unjoni

3

L-ewwel Direttiva tal-Kunsill, tal-21 ta’ Diċembru 1988, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 92), ġiet abrogata u kkodifikata bid-Direttiva 2008/95, li daħlet fis-seħħ fit-28 ta’ Novembru 2008.

4

Il-premessi 2, 4, 6 u 8 tad-Direttiva 2008/95 jipprovdu:

“(2)

Il-liġijiet dwar it-trade marks applikabbli fl-Istati Membri qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva [89/104] kellhom fihom disparitajiet li setgħu fixklu l-moviment liberu tal-merkanzija u l-libertà tal-provvista ta’ servizzi u setgħu wasslu għal distorsjoni tal-kompetizzjoni fis-suq komuni. Kien għalhekk meħtieġ li jiġu approssimati l-liġijiet ta’ l-Istati Membri sabiex jiġi żgurat il-funzjonament tas-suq intern.

[...]

(4)

Ma jidhirx li hu meħtieġ li ssir approssimazzjoni kompleta tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar it-trade marks. Ikun biżżejjed jekk l-approssimazzjoni tkun limitata għal dawk id-dispożizzjonijiet nazzjonali tal-liġi li l-aktar direttament jinċidu fuq il-funzjonament tas-suq intern.

[...]

(6)

L-Istati Membri għandhom jibqgħu wkoll liberi li jiffissaw id-dispożizzjonijiet ta’ proċedura dwar ir-reġistrazzjoni, ir-revokazzjoni u n-nullità’ [l-invalidità] tat-trade marks miksuba mir-reġistrazzjoni. Jistgħu, per eżempju, jiddeterminaw il-forma tar-reġistrazzjoni tat-trade marks u l-proċeduri ta’ nullità [invalidità], jiddeċiedu jekk għandhomx jiġu invokati drittijiet preċedenti fil-proċedura tar-reġistrazzjoni jew fil-proċedura ta’ nullità jew fit-tnejn u, jekk jippermettu li jiġu invokati drittijiet preċedenti fil-proċedura tar-reġistrazzjoni, li jkollhom proċedura ta’ oppożizzjoni jew proċedura ta’ eżami ex ufficio jew it-tnejn. L-Istati Membri għandhom jibqgħu liberi li jiddeterminaw l-effetti tar-revokazzjoni jew tan-nullità tat-trade marks.

[...]

(8)

Il-kisba ta’ l-għanijiet li għalihom taspira din l-approssimazzjoni tal-liġijiet tirrikjedi li l-kondizzjonijiet għall-kisba u ż-żamma ta’ trade mark reġistrata ikunu ġeneralment identiċi fl-Istati Membri kollha. Għal dan l-iskop, huwa meħtieġ li jkunu elenkati eżempji ta’ sinjali li jistgħu jikkostitwixxu trade mark, sakemm dawn is-sinjali jkunu kapaċi jiddistingwu l-merkanzija jew is-servizzi ta’ impriża waħda minn dawk ta’ impriżi oħra. Ir-raġunijiet għal rifjut jew nullità li jikkonċernaw it-trade mark stess, per eżempju, in-nuqqas ta’ kwalunkwe karattru distint, jew li jikkonċernaw konflitti bejn it-trade mark u drittijiet preċedenti, għandhom ikunu elenkati b’mod eżawrjenti, anke jekk ċerti minn dawn ir-raġunijiet huma elenkati bħala għażla għall-Istati Membri li għandhom ikunu jistgħu għalhekk iżommu jew jintroduċu dawk ir-raġunijiet fil-leġislazzjoni tagħhom. L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jżommu jew jintroduċu fil-leġislazzjoni tagħhom raġunijiet għal rifjut jew nullità b’konnessjoni mal-kondizzjonijiet għall-kisba u ż-żamma ta’ trade mark li għalihom ma hemm l-ebda dispożizzjoni ta’ approssimazzjoni, dwar, per eżempju, l-eliġibbiltà għall-għoti ta’ trade mark, it-tiġdid tat-trade mark jew ir-regoli dwar il-miżati, jew relatata man-non osservanza ta’ regoli proċedurali.”

5

Taħt it-titolu “Raġunijiet ulterjuri għar-rifjut jew nullità li jikkonċernaw kunflitti ma’ drittijiet preċedenti”, l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jipprovdi:

“Kwalunkwe Stat Membru jista’, addizzjonalment, jistipula li trade mark m’għandhiex tiġi reġistrata jew li, jekk reġistrata, għandha tkun suxxettibbli għal-dikjarazzjoni ta’ nullità jekk, u sa fejn:

[...]

g)

it-trade mark tista’ tiġi konfuża ma’ marka li kienet użata barra l-pajjiż fil-jum ta’ l-applikazzjoni u li għadha użata hemm, sakemm fid-data ta’ l-applikazzjoni l-applikant kien qed jaġixxi in mala fede.”

6

Il-formulazzjoni tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 hija identika għad-dispożizzjoni korrispondenti tad-Direttiva 89/104. Il-premessi 2, 4, 6 u 8 tad-Direttiva 2008/95 jikkorrispondu sostanzjalment għall-premessi 1, 3, 5 u 7 tad-Direttiva 89/104.

Id-dritt Daniż

7

Il-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-Liġi dwar it-trade marks, kif jinsab fil-liġi kkonsolidata Nru 109 tal-24 ta’ Jannar 2012, u introdott fil-formulazzjoni attwali tiegħu bil-punt 3 tal-Artikolu 1 tal-Liġi Nru 120, tas-27 ta’ Diċembru 1996, jipprovdi:

“Trade mark tista’ wkoll tiġi rrifjutata li tiġi rreġistrata:

[...]

3)

meta hija identika, jew differenti biss fuq aspetti sekondarji, għal jew minn trade mark li kienet użata barra mill-pajjiż fil-mument tal-applikazzjoni jew, jekk ikun il-każ, fid-data tal-prijorità invokata insostenn tagħha, u tibqa’ tintuża għal prodotti jew għal servizzi identiċi jew simili għal dawk koperti mill-applikazzjoni għal reġistrazzjoni tat-trade mark posterjuri, u li l-applikant kelli għarfien jew messu kellu għarfien tad-trade mark barranija fil-mument tal-applikazzjoni.”

Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

8

Fl-1965, Yakult kisbet, fil-Ġappun, ir-reġistrazzjoni bħala disinn ta’ flixkun tal-plastik għal xarba tal-ħalib, li sussegwentement ġiet irreġistrata bħala trade mark fil-Ġappun u f’diversi pajjiżi oħrajn, fosthom Stati Membri tal-Unjoni Ewropea.

9

Malaysia Dairy ipproduċiet u kkumerċjalizzat, mill-1977, xarba bil-ħalib fi flixkun tal-plastik. Wara applikazzjoni ppreżentata fl-1980, Malaysia Dairy kisbet ir-reġistrazzjoni bħala trade mark tal-flixkun tagħha tal-plastik simili, b’mod partikolari fil-Malasja.

10

Fl-1993, Malaysia Dairy u Yakult ikkonkludew tranżazzjoni fejn stabbilew id-drittijiet u l-obbligi rispettivi tagħhom rigward l-użu u r-reġistrazzjoni tal-fliexken rispettivi tagħhom f’ċertu numru ta’ pajjiżi.

11

Wara applikazzjoni għal reġistrazzjoni ippreżentata fl-1995, Malaysia Dairy kisbet ir-reġistrazzjoni, fid-Danimarka, tal-flixkun tal-plastik tagħha bħala trade mark tridimensjonali.

12

Fis-16 ta’ Ottubru 2000, Yakult opponiet għall-imsemmija reġistrazzjoni, peress li sostniet il-fatt li Malaysia Dairy kellha għarfien jew messha kellha għarfien bl-eżistenza, barra mill-pajjiż, ta’ trade marks preċedenti identiċi li Yakult hija proprjetarja tagħhom meta ppreżentat l-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni fis-sens tal-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-Liġi dwar it-trade marks. B’deċiżjoni tal-14 ta’ Ġunju 2005, il-Patent- og Varemærkestyrelsen (Uffiċċju tal-privattivi u tat-trade marks Daniż) ċaħad l-applikazzjoni magħmula minn Yakult, billi sostna b’mod partikolari li, peress li Malaysia Dairy tippossjedi trade mark irreġistrata fil-Malasja li sussegwentement hija talbet ir-reġistrazzjoni tagħha fid-Danimarka, il-mala fide tagħha ma setatx, f’din il-kawża, tintwera mis-sempliċi fatt li hija kellha, fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni, għarfien tat-trade mark barranija li Yakult hija proprjetarja tagħha.

13

Yakult ikkontestat l-imsemmija deċiżjoni quddiem il-Bord tal-Appell, li, fis-16 ta’ Ottubru 2006, iddeċieda li jiddikjara invalida r-reġistrazzjoni tat-trade mark li Malaysia Dairy hija l-proprjetarja tagħha. Il-Bord tal-Appell ikkunsidra, b’mod partikolari, li l-punt 3 tal-Artikolu 15(3) tal-liġi dwar it-trade marks għandu jiġi interpretat fis-sens li l-għarfien reali jew preżunt ta’ trade mark użata barra mill-pajjiż fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni hija suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il-mala fide tal-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark (iktar ’il quddiem l-“applikant”) anki jekk wieħed jista’ jassumi li dan l-applikant kien akkwista preċedentement reġistrazzjoni tat-trade mark li għaliha saret l-applikazzjoni f’pajjiż ieħor.

14

Malaysia Dairy ippreżentat rikors kontra d-deċiżjoni tal-Bord tal-Appell quddiem is-Sø- og Handelsretten (Qorti Marittima u tal-Kummerċ), li, b’sentenza tat-22 ta’ Ottubru 2009, ikkonfermat id-deċiżjoni tal-Bord tal-Appelli, li tgħid, b’mod partikolari, li huwa paċifiku li Malaysia Dairy kellha għarfien tat-trade mark preċedenti ta’ Yakult waqt il-preżentata tal-applikazzjoni tagħha għal reġistrazzjoni fid-Danimarka.

15

Malaysia Dairy, fl-4 ta’ Novembru 2009, ippreżentat appell minn din is-sentenza quddiem il-Højesteret.

16

Skont il-qorti tar-rinviju, hemm nuqqas ta’ qbil bejn il-partijiet fil-kawża prinċipali dwar il-kwistjoni, minn naħa, jekk il-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandux jiġi interpretat b’mod uniformi fid-dritt tal-Unjoni u, min-naħa l-oħra, jekk huwiex biżżejjed, sabiex jiġi konkluż li hemm il-mala fide tal-applikant fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien tat-trade mark barranija.

17

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Højesteret iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel id-domandi preliminari li ġejjin lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1)

Il-kunċett ta’ mala fede fl-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95[...] huwa espressjoni ta’ standard legali li jista’ jiġi sodisfatt skont il-liġi nazzjonali, jew huwa kunċett li jaqa’ taħt id-dritt tal-Unjoni Ewropea li għandu jingħata interpretazzjoni uniformi fi ħdan l-Unjoni Ewropea?

2)

Jekk il-kunċett ta’ mala fede fl-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE huwa kunċett li jaqa’ taħt id-dritt tal-Unjoni Ewropea, dan il-kunċett għandu jiġi interpretat fis-sens li jista’ jkun biżżejjed li l-applikant kellu għarfien jew imissu kellu għarfien tat-trade mark barranija meta ressaq l-applikazzjoni, jew hemm rekwiżit ulterjuri li jirrigwarda l-pożizzjoni soġġettiva tal-applikant sabiex tiġi miċħuda r-reġistrazzjoni?

3)

Stat Membru jista’ jagħżel li jintroduċi protezzjoni speċifika ta’ trade marks barranin li, fir-rigward tar-rekwiżit ta’ mala fede, tvarja mill-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE, pereżempju billi tistabbilixxi rekwiżit speċjali li l-applikant kellu għarfien jew imissu kellu għarfien fir-rigward tat-trade mark barranija?”

Fuq id-domandi preliminari

18

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirreferi għad-Direttiva 2008/95. Madankollu, jidher li parti mill-fatti inkwistjoni fil-kawża prinċipali seħħew qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 2008/95, jiġifieri fit-28 ta’ Novembru 2008.

19

Madankollu r-risposta li għandha tingħata għad-domandi preliminari tibqa’ l-istess jekk il-kwistjoni fil-kawża prinċipali taqa’ taħt id-Direttiva 89/104, peress li l-Artikolu 4(4)(g) tagħha huwa identiku għad-dispożizzjoni korrispondenti tad-Direttiva 2008/95 u l-kontenut tal-premessi rilevanti ta’ dawn iż-żewġ direttivi huwa essenzjalment l-istess.

Fuq l-ewwel domanda

20

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk il-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95, huwiex kunċett tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi.

21

Fl-osservazzjonijiet tagħhom, Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni Ewropea jikkunsidraw li dan huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu, fl-istrumenti varji ta’ dan id-dritt li għandhom bħala suġġett it-trade marks, jiġi interpretat b’mod uniformi.

22

Yakult u l-Gvern Daniż jikkunsidraw li, rigward kunċett li ma huwiex iddefinit b’mod preċiż fid-Direttiva 2008/95, l-Istati Membri huma, fil-prinċipju, intitolati sabiex jispeċifikaw il-kontenut, b’osservanza tal-objettivi ta’ din id-direttiva u skont il-prinċipju ta’ proporzjonalità.

23

Qabel kollox, għandu jitfakkar li d-Direttiva 2008/95, fl-Artikoli 3 u 4 tagħha, telenka r-raġunijiet, assoluti jew relattivi, li abbażi tagħhom trade mark tista’ tiġi rrifjutata r-reġistrazzjoni jew, jekk hija rreġistrata, tista’ tiġi ddikjarata invalida. Fost dawn ir-raġunijiet, xi wħud huma elenkati b’mod fakultattiv għall-Istati Membri li, huwa mfakkar fil-premessa 8 tad-Direttiva 2008/95, “ikunu jistgħu għalhekk iżommu jew jintroduċu dawk ir-raġunijiet fil-leġislazzjoni tagħhom”.

24

L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jinkludi tali raġuni fakultattiva għal rifjut jew għal invalidità.

25

Skont ġurisprudenza stabbilita, mir-rekwiżiti kemm tal-applikazzjoni uniformi tad-dritt tal-Unjoni kif ukoll tal-prinċipju ta’ ugwaljanza jirriżulta li t-termini ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni li ma tinkludi ebda riferiment espress għad-dritt tal-Istati Membri sabiex jiġu ddeterminati t-tifsira u l-portata tagħha, għandhom normalment jingħataw, fl-Unjoni kollha, interpretazzjoni awtonoma u uniformi li għandha tiġi mfittxija billi jitqies il-kuntest tad-dispożizzjoni u l-għan imfittex mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-22 ta’ Settembru 2011, Budějovický Budvar, C-482/09, Ġabra p. I-8701, punt 29).

26

Huwa paċifiku li l-formulazzjoni tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 89/104 ma fiha ebda definizzjoni tal-kunċett ta’ “mala fede”, li lanqas ma huwa ddefinit fl-artikoli l-oħra ta’ din id-direttiva. Barra minn hekk, din id-dispożizzjoni ma fiha ebda riferiment espress għad-dritt tal-Istati Membri għal dak li jirrigwarda dan il-kunċett. Għaldaqstant, is-sens u l-portata tal-imsemmi kunċett għandhom ikunu ddeterminati fir-rigward tal-kuntest li fih tinsab id-dispożizzjoni kkonċernata tad-Direttiva 2008/95 u l-għan segwit minn din tal-aħħar.

27

Rigward l-għan u l-finalità tad-Direttiva 2008/95, għalkemm, skont il- premessa 4 ta’ din id-direttiva, ma jidhirx li huwa neċessarju li ssir approssimazzjoni kompleta tal-liġijiet tat-trade marks tal-Istati Membri dwar trade marks, jibqa’ l-fatt li l-imsemmija direttiva fiha armonizzazzjoni fir-rigward ta’ xi regoli sostantivi ċentrali għal dan is-suġġett, jiġifieri, skont din il-premessa stess, regoli dwar id-dispożizzjonijiet nazzjonali li għandhom l-iktar influwenza diretta fuq il-funzjonament tas-suq intern, u li din il-premessa ma teskludix li l-armonizzazzjoni fir-rigward ta’ dawn ir-regoli tkun kompleta (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-16 ta’ Lulju 2008, Silhouette International Schmied, C-355/96, Ġabra p. I-4799, punt 23, u Budějovický Budvar, iċċitata iktar ’il fuq, punt 30).

28

Għandu jingħad ukoll li n-natura fakultattiva ta’ dispożizzjoni tad-Direttiva 2008/95 hija irrilevanti għall-kwistjoni dwar jekk hemmx lok li tingħata interpretazzjoni uniformi lit-termini ta’ din id-dispożizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-23 ta’ Ottubru 2003, Adidas-Salomon u Adidas Benelux, C-408/01, Ġabra p. I-12537, punti 18 sa 21).

29

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li tingħata risposta għall-ewwel domanda li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretati fis-sens li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi fl-Unjoni.

Fuq it-tieni domanda

30

Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, fil-każ ta’ risposta affermattiva għall-ewwel domanda, jekk l-għarfien jew il-preżunzjoni ta’ għarfien, mill-applikant għal trade mark użata barra l-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu, li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha qed tintalab ir-reġistrazzjoni, huwiex jew hijiex suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il-mala fide ta’ dan l-applikant, jew jekk għandhomx jiġu kkunsidrati fatturi suġġettivi oħra rigward l-imsemmi applikant.

31

Fl-osservazzjonijiet tagħhom, Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni jikkunsidraw, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tinterpreta dan il-kunċett fil-kuntest tar-Regolament (KE) Nru 40/94, tal-20 ta’ Diċembru 1993, dwar it-trade mark Komunitarja (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 146), li għandha ssir evalwazzjoni globali taċ-ċirkustanzi kollha tal-każ, ibbażata mhux biss fuq l-għarfien oġġettiv ta’ trade mark barranija mill-applikant, iżda wkoll fuq l-intenzjoni suġġettiva tiegħu meta tiġi ppreżentata l-applikazzjoni tiegħu.

32

Il-Gvern Daniż u Yakult jsostnu li l-kunċett ta’ mala fide, kif interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kuntest tar-Regolament Nru 40/94, ma jistax jiġi traspost għad-Direttiva 2008/95. Huma jqisu li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95, għandu jinftiehem fis-sens li l-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien tat-trade mark barranija fil-mument tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni tiegħu jista’ jkun suffiċjenti sabiex jiġi konkluż li hemm il-mala fide ta’ dan l-applikant. Huma jqisu li l-ħtieġa ta’ prevedibbiltà tad-dritt u ta’ ġestjoni amministrazzjoni tajba hija argument favur tali interpretazzjoni.

33

Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, is-sistema tat-trade marks Komunitarji hija sistema awtonoma, ikkostitwita minn numru ta’ regoli u li għandha għanijiet li huma speċifiċi għaliha, peress li l-applikazzjoni tagħha hija indipendenti minn kull sistema nazzjonali (ara s-sentenza Budějovický Budvar, iċċitata iktar ’il fuq, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata).

34

Għandu jiġi kkonstatat li l-kunċett ta’ “mala fede” li jinsab fl-Artikolu 51(1)(b) tar-Regolament Nru 40/94, li skont it-termini tiegħu l-invalidità tat-trade mark Komunitarja hija ddikjarata “meta l-applikant jkun aġixxa morożament [b’mala fide] meta jkun ippreżenta l-applikazzjoni għat-trade mark”. Din id-dispożizzjoni ġiet riprodotta b’mod identiku fl-Artikolu 52(1)(b) tar-Regolament (KE) tal-Kunsill Nru 207/2009, tas-26 ta’ Frar 2009, dwar it-trade mark Komunitarja (ĠU L 78, p. 1), li ħassar u ssostitwixxa r-Regolament Nru 40/94.

35

Ir-Regolament Nru 207/2009, li jikkomplementa l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar it-trade marks bl-istabbiliment ta’ sistema Komunitarja ta’ trade marks, għandu l-istess għan bħad-Direttiva 2008/95, jiġifieri l-istabbiliment u l-funzjonament tas-suq intern. Fid-dawl tal-ħtieġa għal interazzjoni armonizzata taż-żewġ sistemi ta’ trade marks Komunitarji u nazzjonali, hemm lok li l-kunċett ta’ “mala fede” fis-sens tal-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 jiġi interpretat bl-istess mod fil-kuntest tar-Regolament Nru 207/2009. Tali approċċ jiżgura applikazzjoni koerenti tar-regoli differenti li, fl-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, għandhom bħala suġġett it-trade marks.

36

Mill-ġurisprudenza li tinterpreta dan il-kunċett fil-kuntest tal-imsemmi regolament jirriżulta li l-eżistenza tal-mala fide għandha tiġi evalwata globalment, billi jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għall-każ u eżistenti fil-mument tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni, bħal, fost oħrajn, il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża sinjal identiku jew simili għal prodott identiku jew simili. Madankollu, il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz kien juża tali sinjal ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi l-eżistenza tal-mala fide ta’ dan l-applikant. Għandha, barra minn hekk, tittieħed inkunsiderazzjoni l-intenzjoni tal-imsemmi applikant fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark, element suġġettiv li għandu jiġi stabbilit b’riferiment għaċ-ċirkustanzi oġġettivi tal-każ partikolari (ara, f’dan is-sens is-sentenza tal-11 ta’ Ġunju 2009, Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli Lindt, C-529/07, Ġabra p. I-4893, punti 37 u 40 sa 42).

37

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li r-risposta għat-tieni domanda tkun li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza tal-mala fide tal-applikant fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għal din il-kawża u eżistenti fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni. Il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża trade mark barra mill-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha saret applikazzjoni għal reġistrazzjoni ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, il-mala fide tal-applikant.

Fuq it-tielet domanda

38

Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandux jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lill-Istati Membri li jistabbilixxu protezzjoni speċifika għat-trade marks barranin, ibbażata fuq il-fatt li l-applikant għal reġistrazzjoni kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.

39

Malaysia Dairy, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni jikkunsidraw li l-marġni li l-Istati Membri għandhom fil-kuntest tal-implementazzjoni tar-raġunijiet għar-rifjut jew ta’ invalidità elenkati b’mod fakultattiv fl-Artikolu 4(4) tad-Direttiva 2008/95 hija limitata għaż-żamma jew għall-introduzzjoni fil-leġiżlazzjonijiet rispettivi tagħhom tar-raġunijiet inkwistjoni u ma humiex permessi li jżidu raġunijiet addizzjonali.

40

Yakult u l-Gvern Daniż isostnu, għall-kuntrarju li, peress li d-dispożizzjonijiet nazzjonali fil-qasam koperti mill-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 ma għandhomx l-effett l-iktar dirett fis-suq intern, din id-dispożizzjoni ma tistax titqies li hija tagħmel armonizzazzjoni sħiħa.

41

Għandu jiġi rilevat li, għalkemm ir-raġunijiet li jinsabu fl-Artikolu 4(4) tad-Direttiva 2008/95 huma elenkati mill-leġiżlatur tal-Unjoni b’mod fakultattiv, jibqa’ l-fatt li l-marġni li għandu l-Istat Membru huwa limitat sabiex jipprevedi jew le din ir-raġuni, kif speċifikament delimitat mil-leġiżlatur, fid-dritt nazzjonali tiegħu (ara, b’analoġija, rigward l-Artikolu 5(2) tad-Direttiva 89/104, is-sentenza Adidas-Salomon u Adidas Benelux, iċċitata iktar ’il fuq, punti 18 sa 20).

42

Id-Direttiva 2008/95 tipprojbixxi lill-Istati Membri milli jintroduċu raġunijiet għal rifjut jew għal invalidità barra minn dawk li jinsabu f’din id-direttiva, u dan huwa kkonfermat mill-premessa 8 tagħha, li tgħid li r-raġunijiet għal rifjut jew għal invalidità li jirrigwardaw it-trade mark stess, pereżempju li jirrigwardaw il-kunflitti bejn it-trade mark u d-drittijiet preċedenti, għandhom ikunu elenkati b’mod eżawrjenti, anki jekk uħud minn dawn ir-raġunijiet huma elenkati b’mod fakultattiv għall-Istati Membri li għaldaqstant jistgħu jżommu jew idaħħlu fil-leġiżlazzjoni tagħhom ir-raġunijiet inkwistjoni.

43

Għaldaqstant għandha tingħata risposta għat-tielet domanda li l-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lil Stati Membri li jistabbilixxu sistema ta’ protezzjoni partikolari ta’ trade marks barranin li hija distinta minn dik stabbilita b’din id-dispożizzjoni u li hija bbażata fuq il-fatt li l-applikant kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.

Fuq l-ispejjeż

44

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

 

Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

 

1)

L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Ottubru 2008, biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-trade marks, għandu jiġi interpretati fis-sens li l-kunċett ta’ “mala fede”, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni li għandu jiġi interpretat b’mod uniformi fl-Unjoni Ewropea.

 

2)

L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li, sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza tal-mala fide tal-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-fatturi kollha rilevanti għall-każ inkwistjoni u eżistenti fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni. Il-fatt li l-awtur ta’ din l-applikazzjoni kellu għarfien jew messu kellu għarfien li terz juża trade mark barra mill-pajjiż fil-mument tal-preżentata tal-applikazzjoni tiegħu li tista’ tiġi konfuża mat-trade mark li għaliha saret applikazzjoni għal reġistrazzjoni ma huwiex biżżejjed, fih innifsu, sabiex jistabbilixxi, fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, il-mala fide tal-awtur tal-imsemmija applikazzjoni.

 

3)

L-Artikolu 4(4)(g) tad-Direttiva 2008/95 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jippermettix lil Stati Membri li jistabbilixxu sistema ta’ protezzjoni partikolari ta’ trade marks barranin li hija distinta minn dik stabbilita b’din id-dispożizzjoni u li hija bbażata fuq il-fatt li l-awtur tal-applikazzjoni għal reġistrazzjoni ta’ trade mark kellu għarfien jew messu kellu għarfien ta’ trade mark barranija.

 

Firem


( *1 ) Lingwa tal-kawża: id-Daniż.