1. 

Din it-talba għal deċiżjoni preliminari tikkostitwixxi l-ewwel kawża li fiha l-Qorti tal-Ġustizzja tintalab tinterpreta d-Direttiva 2002/92/KE dwar il-medjazzjoni fl-assigurazzjoni, li tistabbilixxi regoli li jikkonċernaw l-aċċess għall-attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni u t-twettiq tagħhom minn persuni fiżiċi u ġuridiċi fl-Unjoni Ewropea ( 2 ).

2. 

Id-domanda magħmula hija essenzjalment intiża sabiex jinkisbu kjarifikazzjonijiet dwar il-kunċett ta’ “medjazzjoni fl-assigurazzjoni” fis-sens tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 2(3) tal-imsemmija direttiva ( 3 ). Skont din id-dispożizzjoni, l-attivitajiet ta’ medjazzjoni ma għandhomx jitqiesu bħala medjazzjoni fl-assigurazzjoni meta jitwettqu minn impriża ta’ assigurazzjoni jew impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li jaġixxi taħt ir-responsabbiltà ta’ impriża ta’ assigurazzjoni.

3. 

Il-kawża oriġinat minn kwistjoni bejn, minn naħa, l-Enosi Epangelmation Asfaliston Ellados (EEAE) (l-Unjoni tal-professjonisti tal-assigurazzjoni tal-Greċja) u assoċjazzjonijiet professjonali oħra fil-qasam tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni, jiġifieri Syllogos Asfalistikon Praktoron N. Attikis (SPATE), Panellilnios Syllogos Asfalistikon Symyoulon (PSAS), Syndesmos Ellinon Mesiton Asfaliseon (SEMA) u Panellinios Syndesmos Syntoniston Asfalistikon Symyoulon (PSSAS) (iktar ’il quddiem, flimkien, l-“EEAE et”) u l-Ypourgos Anaptyxis, Antagonistikotitas kai Naftilias (Ministru tal-Iżvilupp) u l-Omospondia Asfalistikon Syllogou Ellados (il-Federazzjoni tal-Assoċjazzjonijiet tal-Assiguraturi tal-Greċja, iktar ’il quddiem l-“OASE”).

4. 

Fil-kuntest ta’ din il-kawża, l-EEAE et ikkontestaw il-konformità mad-Direttiva 2002/92 tal-miżuri nazzjonali ta’ traspożizzjoni, inkwantu l-imsemmija miżuri jiksru l-eżerċizzju tal-professjoni tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni indipendenti fil-Greċja. Kif jirriżulta mill-proċess, skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni, kull impjegat ta’ impriża tal-assigurazzjoni huwa awtorizzat jeżerċita okkażżjonalment u bla ħsara għall-osservanza tal-limitu tad-dħul, attività ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni mingħajr ma jkun suġġett għar-rekwiżiti applikabbli skont l-imsemmija direttiva.

5.

Skont il-premessi 9, 13 u 14 tad-Direttiva 2002/92:

[…]

6.

L-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2002/92 jipprovdi li:

“Din id-Direttiva tippreskrivi r-regoli għall-bidu u l-insegwiment ta’ l-attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni u riassigurazzjoni minn persuni naturali jew ġuridiċi li huma stabbiliti fi Stat Membru jew li jixtiequ li jkunu stabbiliti hemmhekk.”

7.

Skont l-Artikolu 2(3) tad-Direttiva 2002/92:

“Għall-iskopijiet ta’ din id-Direttiva, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

[...]

Dawn l-attivitajiet meta mw[e]ttqa minn impriża ta’ assigurazzjoni jew impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjonili jaġixxi taħt ir-responsabbiltà ta’ impriża ta’ assigurazzjoni m’għandhomx jitqiesu bħala medjazzjoni fl-assigurazzjoni.

Il-provvista ta’ informazzjoni fuq bażi inċidentali fil-kuntest ta’ attività professjonali oħra sakemm l-għan ta’ dik l-attività ma jkunx li l-klijent jiġi assistit fil-konklużjoni jew twettieq ta’ kuntratt ta’ assigurazzjoni, l-immaniġġar ta’ talbiet ta’ impriża ta’ assigurazzjoni fuq bażi professjonali, l-aġġustament ta’ telf u l-istima esperta ta’ talbiet m’għandhomx jitqiesu bħala medjazzjoni fl-assigurazzjoni”.

8.

L-Artikolu 3(6) tal-imsemmija direttiva, intitolat “Il-kamp ta’ applikazzjoni”, jipprovdi:

“L-Istati Membri għandhom jassiguraw li impriżi ta’ assigurazzjoni jużaw is-servizzi ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni jew riassigurazzjoni biss ta’ intermedjarji ta’ assigurazzjoni u riassigurazzjoni u tal-persuni msemmija fl-Artikolu 1(2)”.

9.

L-Artikolu 4(1) tal-istess direttiva jipprovdi:

“L-intermedjarji ta’ assigurazzjoni u riassigurazzjoni għandhom ikunu jippossjedu l-għerf u l-abbiltà adattati kif stabbilit mill-pajjiz ta’ l-Istat Membru ta’ l-intermedjarju.

[...]

L-Istati Membri mhux meħtieġa li japplikaw il-ħtiġiet imsemmija fl-ewwel subparagrafu ta’ dan il-paragrafu għall-persuni naturali kollha li jaħdmu f’impriża li ssegwi l-attività ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni u riassigurazzjoni. L-Istati Membri għandhom jassiguraw li proporzjon raġonevoli ta’ persuni fi ħdan l-istruttura ta’ amministrazzjoni ta’ dawn l-impriżi li huma responsabbli għall-medjazzjoni fir-rigward ta’ prosotti ta’ assigurazzjoni u l-persuni l-oħra kollha direttament involuti f’medjazzjoni fl-assigurazzjoni jew riassigurazzjoni juri l-għerf u l-abbiltà meħtieġa għat-twettieq tad-dmirijiet tagħhom.”

10.

Id-Direttiva 2002/92 ġiet trasposta fid-dritt Grieg permezz tad-Digriet Presidenzjali Nru 190/2006 ( 4 ) li jipprovdi, fit-tieni inċiż tal-Artikolu 2(3):

“‘Medjazzjoni fl-assigurazzjoni’ tfisser kull attività li tippreżenta, tipproponi jew tipprovdi xogħlijiet preparatorji għall-konklużjoni ta’ kuntratti ta’ assigurazzjoni, jew li tikkonkludi tali kuntratti, jew li tipprovdi għajnuna fl-amministrazzjoni jew fit-twettiq ta’ dawk il-kuntratti, b’mod partikolari fil-każ ta’ dannu. Dawn l-attivitajiet ma jitqiesux bħala medjazzjoni fl-assigurazzjoni meta jitwettqu minn impriża ta’ assigurazzjoni jew minn impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li huwa marbut magħha permezz ta’ kuntratt ta’ impjieg u li jaġixxi taħt ir-responsabbiltà tagħha [...]”

11.

Id-Digriet Presidenzjali Nru 190/2006 ġie emendat permezz tal-Liġi Nru 3557/2007 ( 5 ) li l-Artikolu 15(2) tagħha żied inċiż ġdid mal-Artikolu 2(3) tal-imsemmi digriet, li jipprovdi kif ġej:

“Bħala deroga, kull impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni, imsemmi fl-inċiż preċedenti, jista’ jwettaq atti ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni mingħajr ma jkun suġġett għad-dispożizzjonijiet ta’ dan id-digriet, sakemm id-dħul annwali gross tiegħu li joriġina minn dawn l-atti ma jkunx jeċċedi s-somma totali ta’ EUR ħamest elef (5000)”.

12.

Skont l-Artikolu 11(3)(b) tal-Liġi Nru 3557/2007, digriet tal-Ministru tal-Iżvilupp, adottat fi 30 jum mill-pubblikazzjoni tal-imsemmija liġi, kellu jistabbilixxi d-dokumenti li jattestaw l-konoxxenzi ġenerali, kummerċjali jew professjonali tal-persuni li japplikaw sabiex ikunu intermedjarji fl-assigurazzjoni jew fir-riassigurazzjoni, intermedjarji marbuta fl-assigurazzjoni jew riassigurazzjoni, impjegati ta’ impriża ta’ assigurazzjoni, ta’ impriża ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni jew fir-riassigurazzjoni, kif ukoll il-każijiet li fihom dawn il-persuni huma obbligati jkollhom taħriġ addizzjonali.

13.

Id-Digriet tas-Segretarju tal-Istat għall-Iżvilupp K3‑8010, tat-8 ta’ Awwissu 2007 ( 6 ) ta ġie adottat abbażi tal-Artikolu 11(3)(b) tal-Liġi Nru 3357/2007. Il-paragrafu XX tal-imsemmi digriet jipprovdi li:

“Kull impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni jista’ jwettaq atti ta’ mejdazzjoni fl-assigurazzjoni mingħajr ma jkun obbligat jirreġistra ruħu mal-kamra professjonali kompetenti, sakemm id-dħul annwali gross tiegħu, li joriġina minn dawn l-atti, bħala kummissjonijiet, ma jeċċedix is-somma totali ta’ EUR ħamest elef (5000). Jekk id-dħul annwali tiegħu li joriġina minn dawn l-atti jaqbeż l-ammont imsemmi, huwa obbligat jirreġistra ruħu mal-kamra professjonali kompetenti, skont il-kundizzjonijiet applikabbli għall-kategorija ta’ intermedjarji fl-assigurazzjoni li fiha huwa jagħżel li jirreġistra ruħu. Il-kwalità [ta’ impjegat] fil-qasam tal-assigurazzjoni hija inkompatibbli ma’ dik ta’ konsulent tal-assigurazzjoni”.

14.

L-EEAE et jirrappreżentaw assoċjazzjonijiet professjonali li għandhom bħala għan li jiddefendu l-interessi professjonali u finanzjarji tal-membri tagħhom, li huma attivi fil-medjazzjoni fl-assigurazzjoni bħala professjonisti. Fid-29 ta’ Ottubru 2007, l-EEAE et ippreżentaw quddiem il-qorti tar-rinviju rikors għal annullament kontra, b’mod partikolari, il-paragrafu XX tad-Digriet Nru K3-8010. Permezz ta’ dan ir-rikors, huma kkontestaw il-konformità ta’ dan il-paragrafu mad-Direttiva 2002/92, sa fejn jeskludi, taħt ċerti kundizzjonijiet, l-applikazzjoni ta’ din tal-aħħar għall-impjegati kollha ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li jwettqu atti ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni mingħajr ma jkollhom il-kwalifiki meħtieġa mill-Artikolu 4(1) ta’ din id-direttiva.

15.

Kif jirriżulta mid-digriet tar-rinviju, il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar il-fondatezza tar-rikors għall-annullament tal-paragrafu XX tad-Digriet Nru K3-8010. Fil-fatt, skont l-imsemmija qorti, peress li l-qafas leġiżlattiv Grieg, interpretat skont id-Direttiva 2002/92, jippermetti li jiġi żgurat li l-impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni, li jeżerċita okkażżjonalment attivitajiet ta’ medjazzjoni, jaġixxi dejjem, għall-finijiet ta’ dawn l-attivitajiet, taħt ir-responsabbiltà u s-sorveljanza tal-impriża li tagħtih ukoll it-taħriġ neċessarju, ir-rekwiżiti li jinsabu fl-imsemmija direttiva għandhom jitqiesu bħala sodisfatti, indipendentement mir-rabta li teżisti bejn l-impjegat inkwistjoni u l-impriża tiegħu meta huwa jeżerċita l-imsemmija attivitajiet.

16.

Madankollu, peress li awla oħra tal-imsemmija qorti tidher li ma taqbilx ma’ din il-pożizzjoni, is-Symvoulio tis Epikrateias (il-Greċja) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel is-segwenti domanda preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“Id-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 2(3) tad-Direttiva 2002/92/KE [...] li skont dawn ‘[d]awn l-attivitajiet (dawk elenkati fl-ewwel subparagrafu ta’ din id-dispożizzjoni) meta imwettqa minn impriża ta’ riassigurazzjoni jew minn impjegat ta’ impriża ta’ riassigurazzjoni li jaġixxi taħt ir-responsabbiltà ta’ impriża ta’ riassigurazzjoni mhumiex mequjusa bħala medjazzjoni ta’ riassigurazzjoni’ għandhom jiġu interpretati fis-sens li persuna impjegata ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li ma għandhiex il-kwalifiki previsti fl-Artikolu 4(1) [ta’ din id-] Direttiva tista’ teżerċita attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni, okkażjonalment u mhux fil-kuntest tal-attività professjonali prinċipali tagħha, anki jekk ma taġixxix fil-kuntest tar-rabta ta’ subordinazzjoni li torbotha ma’ din l-impriża, filwaqt li huwa ppreċiżat li, f’kull ipoteżi, din l-impriża teżerċita sorveljanza fuq l-attivitajiet tagħha, jew għandu jiġi kkunsidrat li [l-imsemmija] direttiva tawtorizza tali attività biss meta hija tiġi effettwata fil-kuntest tar-rabta ta’ subordinazzjoni?”

17.

Din id-domanda preliminari ġiet irreġistrata fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit-3 ta’ Novembru 2011. Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub mill-EEAE et, l-OASE, mill-Gvernijiet tal-Greċja, ta’ Ċipru u tal-Awstrija, kif ukoll mill-Kummissjoni Ewropea. Waqt is-seduta li nżammet fl-20 ta’ Ġunju 2013, l-OASE, il-Gvern Elleniku kif ukoll il-Kummissjoni pparteċipaw fis-seduta li nżammet fl-20 ta’ Ġunju 2013.

18.

Bħala introduzzjoni, ninnota li mill-proċess jidher li jirriżulta li l-interpretazzjoni litterali tad-dispożizzjonijiet rilevanti tad-Direttiva 2002/92 ma twassalx għal riżultat univoku li jippermetti lill-qorti tar-rinviju tiddeċiedi l-kwistjoni li għandha quddiemha. Konsegwentement, għandu jsir riferiment għal ġurisprudenza stabbilita ferm, li tipprovdi li sabiex tiġi stabbilita l-portata ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni, simultanjament, l-għanijiet, il-kuntest u l-formulazzjoni tagħha ( 7 ).

19.

F’dan ir-rigward, huwa magħruf li l-intermedjarji tal-assigurazzjoni huma atturi fundamentali għad-distribuzzjoni ta’ prodotti ta’ assigurazzjoni fl-Unjoni Ewropea. Kif jirriżulta mill-premessi 6 u 7, id-Direttiva 2002/92 għandha l-għan li telimina l-ostakoli li jistgħu jiffaċċjaw l-imsemmija intermedjarji fl-eżerċizzju tal-libertà ta’ stabbiliment u tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi. L-intermedjarji tal-assigurazzjoni għandhom ukoll rwol importanti fil-protezzjoni tal-interessi tal-persuni assigurati, mhux biss permezz tad-distribuzzjoni ta’ prodotti ta’ assigurazzjoni kkummerċjalizzati minn impriżi tal-assigurazzjoni differenti, iżda fuq kollox billi jagħtu parir u jassistu lill-persuni assigurati permezz tal-analiżi tal-bżonnijiet speċifiċi tagħhom ( 8 ).

20.

Imfassla bħala dispożizzjoni ta’ armonizzazzjoni li tirrifletti approċċ ġdid sabiex tiġi adottata leġiżlazzjoni fir-rigward tal-attività u mhux fir-rigward tas-suġġett ikkonċernat ( 9 ), id-direttiva għaldaqstant stabbilixxiet regoli li jikkonċernaw l-aċċess għall-attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni u t-twettiq tagħhom, billi ssuġġettat lill-intermedjarji tal-assigurazzjoni b’mod partikolari għal obbligi bħalma huma r-reġistrazzjoni u l-osservanza ta’ rekwiżiti professjonali minimi ( 10 ). Din id-direttiva tikkostitwixxi wkoll strument għall-protezzjoni tal-persuni assigurati u għandha bħala għan li tiffaċilita l-provvista ta’ prodotti ta’ assigurazzjoni lill-konsumaturi.

21.

Għal dan il-għan, id-Direttiva 2002/92 tintroduċi sistema ta’ rikonoxximent reċiproku ( 11 ) li huwa bbażat fuq kwalifiki armonizzati u limitazzjoni fuq l-użu tal-intermedjarji, li hija riflessa fl-obbligu impost fuq l-impriżi tal-assigurazzjoni sabiex jużaw biss is-servizzi ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni pprovduti minn intermedjarji rreġistrati ( 12 ).

22.

L-approċċ il-ġdid ta’ natura funzjonali adottat fid-Direttiva 2002/92 għandu bħala konsegwenza li l-kamp ta’ applikazzjoni tagħha huwa identifikat bid-delimitazzjoni tal-kunċett ta’ attività ta’ medjazzjoni ( 13 ), jew bl-esklużjoni mill-imsemmi kamp ta’ applikazzjoni tal-persuni li jipprovdu ċerti tipi ta’ servizzi ta’ medjazzjoni ( 14 ).

23.

Fir-rigward tad-definizzjoni tal-attivitajiet ta’ “medjazzjoni fl-assigurazzjoni” stabbilita fl-Artikolu 2(3) tad-Direttiva 2002/92, il-kunċett inkwistjoni jkopri l-attivitajiet li jippreżentaw jew li jipproponu kuntratti ta’ assigurazzjoni jew li jwettqu xogħlijiet preparatorji oħra għall-konklużjoni tal-istess kuntratti, jew li jikkonkludu, jew jikkontribwixxi għall-amministrazzjoni tagħhom u għat-twettiq tagħhom, b’mod partikolari fil-każ ta’ dannu.

24.

Madankollu, skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 2(3) ta’ din id-direttiva, meta dawn l-attivitajiet jitwettqu minn impriża ta’ assigurazzjoni jew minn impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li jaġixxi taħt ir-responsabbiltà tal-istess impriża, dawn ma għandhomx jitqiesu bħala medjazzjoni fl-assigurazzjoni. Minn dan isegwi li dawn il-kategoriji ta’ persuni ma humiex suġġetti għar-rekwiżiti imposti mill-imsemmija direttiva, filwaqt li huma awtorizzati jeżerċitaw l-attivitajiet li jipproponu kuntratti ta’ assigurazzjoni, jikkonkluduhom jew jikkontribwixxu għall-amministrazzjoni tagħhom. Barra minn hekk, jidhirli li d-distinzjoni magħmula mill-istess direttiva bejn l-atti ta’ impriża u l-atti tal-impjegati tagħha ma hijiex neċessarja, ħlief fil-każ ta’ konklużjoni ta’ kuntratti mingħajr relazzjoni personali mar-rappreżentant ta’ impriża ( 15 ).

25.

Min-naħa l-oħra, fit-tielet subparagrafu ta’ dan l-istess Artikolu 2(3), id-Direttiva 2002/92 teskludi mill-kunċett ta’ medjazzjoni l-attivitajiet eżerċitati okkażżjonalment u li jikkonsistu fil-provvista ta’ informazzjoni fil-kuntest ta’ attività professjonali oħra ( 16 ).

26.

Barra minn hekk, ċerti attivitajiet, anki jekk jaqgħu taħt il-kunċett ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni, huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2002/92 skont l-Artikolu 1(2) tad-direttiva. Dan huwa l-każ tal-kategorija ta’ persuni li jipprovdu kuntratti ta’ assigurazzjoni li jissodisfaw kumulattivament il-kundizzjonijiet kollha msemmija, inkluż dik dwar ir-regola de minimis li tikkonċerna l-limitu tal-primjum annwali li ma jistax jeċċedi EUR 500 kif ukoll dik dwar it-tul tal-kuntratt li ma għandux jeċċedi l-ħames snin.

27.

Għaldaqstant, id-Direttiva 2002/92 tinkludi definizzjoni funzjonali tal-kunċett ta’ medjazzjoni sabiex jinftiehmu d-diversi kategoriji ta’ intermedjarji (sensar, aġent, subaġent) filwaqt li tinkludi kanali ta’ distribuzzjoni oħra bħalma huwa l-bancassurance ( 17 ). Fil-fatt, kif jirriżulta mill-premessa 9 tad-direttiva, hemm firxa wiesgħa ta’ persuni u ta’ istituzzjonijiet li jistgħu jipprovdu prodotti ta’ assigurazzjoni ( 18 ).

28.

Għal dak li jirrigwarda l-kunċett ta’ intermedjarju ta’ assigurazzjoni li jinsab fl-Artikolu 2(5) tad-Direttiva 2002/92, dan jinkludi kull persuna fiżika jew ġuridika li, bi ħlas, tkun eliġibbli li teżerċita jew teżerċita l-attività ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni. Dan jimplika, minn naħa, li dan jirrigwarda għaldaqstant attività eżerċitata b’mod professjonali u, min-naħa l-oħra, li l-persuni li jeżerċitaw attività ta’ medjazzjoni mingħajr korrispettiv ta’ natura pekunjarja u ekonomika ma jitqiesux bħala intermedjarji fis-sens tad-direttiva.

29.

F’dan ir-rigward, nenfasizza li l-professjoni ta’ intermedjarju ta’ assigurazzjoni tista’ tiġi eżerċitata wkoll skont il-mudell tal-intermedjarju marbut. Skont l-Artikolu 2(7) tad-direttiva, il-persuna li teżerċita tali attività taġixxi għal u għan-nom ta’ impriża ta’ assigurazzjoni waħda jew iktar.

30.

Barra minn hekk, nosserva li skont approċċ ġdid, id-Direttiva 2002/92 ma tirripproduċix id-distinzjonijiet magħmula fuq livell nazzjonali bejn id-diversi tipi ta’ medjazzjoni. Fil-fatt, sa mill-istadju tax-xogħlijiet preparatorji, id-distinzjoni bejn aġenti u sensara ( 19 ) ma setgħetx tiġi stabbilita fl-Istati Membri kollha. Konsegwentement, il-mestier tal-intermedjarju ta’ assigurazzjoni fis-sens tad-direttiva jikkorrispondi, fl-Istati Membri, għal diversi subkategoriji professjonali ( 20 ). Madankollu, peress li d-direttiva tipprevedi rekwiżiti minimi li jikkonċernaw it-termini u l-kontenut tal-informazzjoni li l-intermedjarji ta’ assigurazzjoni għandhom jagħtu lill-klijenti potenzjali tagħhom, dawn tal-aħħar għandhom ikunu f’pożizzjoni li jidentifikaw liema tip ta’ intermedjarju jkunu marbuta miegħu ( 21 ).

31.

Fl-aħħar nett, huwa utli li jiġi nnotat li, fir-rigward tal-karatteristiċi li jirrigwardaw il-kamp ta’ applikazzjoni u d-definizzjonijiet li jinsabu fid-Direttiva 2002/92, l-Istati Membri adottaw soluzzjonijiet differenti għall-finijiet tat-traspożizzjoni tad-direttiva. Għaldaqstant, skont il-leġiżlazzjoni Franċiża, għandha ssir distinzjoni bejn, minn naħa, l-attivitajiet li jaqgħu barra mill-ambitu tal-medjazzjoni, u l-attivitajiet li jaqgħu taħt id-definizzjoni ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni iżda li huma eżentati mill-obbligi relatati ( 22 ). Il-leġiżlazzjoni Finlandiża tipprevedi, min-naħa tagħha, definizzjoni ġenerali tal-medjazzjoni billi tippreċiża b’mod parallel l-attivitajiet ikklassifikati bħala “mhux ta’ medjazzjoni”, liema attivitajiet jirreferu għal atti tal-impriżi ta’ assigurazzjoni u tal-impjegati tagħhom ( 23 ).

32.

L-Istati Membri pprovdew ukoll eċċezzjonijiet li jirrigwardaw l-obbligu tal-iskrizzjoni fir-reġistru nazzjonali tal-intermedjarji ta’ assigurazzjoni, bħal, pereżempju, fid-dritt Belġjan, fir-rigward tal-assigurazzjoni tar-riskji tal-impriża tal-intermedjarju stess jew fil-każ ta’ medjazzjoni li tirrigwarda l-kuntratti ta’ assigurazzjoni li jissodisfaw il-kundizzjonijiet kollha stabbiliti fl-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2002/92 ( 24 ). Dan japplika wkoll għal-leġiżlazzjoni tar-Renju Unit fir-rigward tal-provvista, b’mod okkażżjonali, ta’ informazzjoni fil-qasam tal-assigurazzjoni jew meta jkun hemm provvista ta’ kuntratti ta’ assigurazzjoni ta’ natura komplementari għall-attività prinċipali, b’riżerva għall-kundizzjoni tat-tul tal-kuntratti u ta’ limitu għad-dħul ( 25 ).

33.

Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li għandha tingħata risposta għad-domanda magħmula.

34.

Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf, essenzjalment, jekk id-delimitazzjoni tal-kunċett ta’ medjazzjoni li jinsab fil-punt 3 tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2002/92 tkoprix is-sitwazzjoni li fiha impjegat ( 26 ) ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li ma jissodisfax il-kundizzjonijiet dwar il-kwalifiki applikabbli għall-intermedjarji ta’ assigurazzjoni skont id-direttiva u li ma jaġixxix fil-kuntest tar-rabta ta’ subordinazzjoni iżda li huwa suġġett għal sorveljanza mill-impriża fuq l-attivitajiet tiegħu, huwa awtorizzat jeżerċita okkażżjonalment attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni.

35.

L-ewwel nett, għandu jiġi ppreċiżat li l-attività ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni hija rregolata fid-dritt Grieg b’diversi atti ta’ livelli differenti, li l-formulazzjoni tagħhom jagħtu lok għal ċerti mistoqsijiet. Fil-fatt, id-definizzjoni tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni tinsab fid-Digriet Presidenzjali 190/2006, sussegwentement emendat bil-Liġi Nru 3557/2007. Din il-liġi introduċiet deroga fir-rigward tad-definizzjoni msemmija, li hija bbażata fuq il-limitazzjoni tad-dħul applikabbli għal kull impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni. Id-dispożizzjoni msemmija tidher għaldaqstant li teżenta lil dawn tal-aħħar mill-formalitajiet li jirrigwardaw it-twettiq tal-attivitajiet ta’ medjazzjoni, mingħajr madankollu ma tippreċiża r-responsabbiltà tal-obbligi li jirrigwardaw l-attivitajiet hekk esklużi. Fl-aħħar nett, skont l-awtorizzazzjoni fil-Liġi Nru 3557/2007, id-Digriet K3-8010 ġie adottat u jistabbilixxi l-kundizzjonijiet relattivament impreċiżi tal-implementazzjoni tal-imsemmija deroga.

36.

Madankollu, peress li r-rikors ippreżentat quddiem il-qorti tar-rinviju kien biss intiż għall-annullament tad-dispożizzjonijiet tad-Digriet K3-8010/8 ta’ Awwissu 2007, din l-analiżi hija llimitata għad-digriet biss, u b’mod partikolari għall-paragrafu XX tiegħu.

37.

Fil-fatt, mill-proċess jirriżulta li l-leġiżlazzjoni nazzjonali kkontestata quddiem il-qorti tar-rinviju tintroduċi eċċezzjoni li l-portata tagħha titbiegħed mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-esklużjoni li tinsab fl-Artikolu 2(3) tad-Direttiva 2002/92 inkwantu tagħmilha possibbli għal kull impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li jwettaq okkażżjonalment attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni bi ħlas, suġġett għal-limitu ta’ EUR 5 000, mingħajr ma jkollu jissodisfa l-kundizzjonijiet speċifiċi applikabbli skont l-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva. Barra minn hekk, mill-proċess jirriżulta li impjegat fis-settur tal-assigurazzjoni ma jistax iwettaq attivitajiet ta’ konsulent tal-assigurazzjoni, peress li huwa awtorizzat jeżerċita attivitajiet ta’ medjazzjoni.

38.

F’dan ir-rigward, nosserva li l-partijiet li ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub f’din il-kawża jiddefendu fehmiet diverġenti. Għaldaqstant, skont EEAE et, peress li hija xxebbah lill-impjegat ta’ impriża tal-assigurazzjoni ma’ intermedjarju tal-assigurazzjoni, il-paragrafu XX tad-Digriet Nru K3-8010 ma huwiex konformi mad-Direttiva 2002/92. Skont il-Gvern tal-Belġju u tal-Awstrija, it-tieni inċiż tal-Artikolu 2(3) tad-direttiva għandu jiġi interpretat fis-sens li impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li ma għandux il-kwalifiki previsti fl-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva, ma jistax jeżerċita attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni b’mod okkażżjonali.

39.

L-OASE, kif ukoll il-Gvernijiet tal-Greċja u ta’ Ċipru, jipproponu li jiġi kkunsidrat li fid-dawl tat-tieni inċiż tal-Artikolu 2(3) tad-direttiva, impjegat ta’ impriża tal-assigurazzjoni li ma għandux il-kwalifiki previsti fl-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2002/92 jista’ jeżerċita attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni, okkażżjonalment u mhux fil-kuntest tal-attività professjonali prinċipali tiegħu.

40.

Fl-aħħar nett, min-naħa tagħha, il-Kummissjoni ssostni li d-deroga prevista fl-Artikolu 2(3) tal-imsemmija direttiva tapplika għal attivitajiet imwettqa minn impjegati tal-impriża ta’ assigurazzjoni taħt ir-responsabbiltà tal-prinċipal tagħhom, anki jekk dawn ma jidħlux esklużivament fil-qafas tal-“kuntratt ta’ impjieg” tagħhom.

41.

Jidhirli li għandha ssir distinzjoni bejn tliet xenarji prinċipali li jirrigwardaw it-twettiq tal-attività ta’ medjazzjoni fir-rigward tal-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2002/92.

42.

Fl-ewwel lok, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-każ inkwistjoni f’din il-kawża jiġifieri dak ta’ impjegat ta’ kumpannija ta’ assigurazzjoni. F’dan il-każ, għalkemm l-attivitajiet ta’ impjegat jistgħu jaqgħu taħt id-definizzjoni ġenerika tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni, mid-direttiva jirriżulta li dawn ma jitqiesux bħala tali.

43.

Kif jirrileva l-Gvern Awstrijak, waħda mir-raġunijiet għall-esklużjoni ta’ dawn l-attivitajiet mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2002/92, u konsegwentement għall-eżenzjoni tal-persuni li jwettquhom mir-rekwiżiti tad-direttiva, hija marbuta mal-fatt li l-impriżi ta’ assigurazzjoni jew l-impjegati tagħhom huma meqjusa li jissodisfaw ir-rekwiżiti professjonali li jiggarantixxu l-protezzjoni tal-persuni assigurati, peress li, b’mod partikolari, skont id-direttiva, l-impriżi tal-assigurazzjoni jitqiesu bħala tali wara li jkunu kisbu l-awtorizzazzjoni amministrattiva minn qabel, kif stabbilit fl-Artikolu 6 tad-Direttiva tal-Kunsill 79/267/KEE, tal-5 ta’ Marzu 1979, dwar il-koordinazzjoni tal-liġijiet, tar-regolamenti u tad-dispożizzjonijiet amministrattivi dwar l-aċċes għall-attività tal-assigurazzjoni diretta fuq il-ħajja, u l-eżerċizzju tagħha (ĠU L 63, p. 1).

44.

Fil-fehma tiegħi, l-għan prinċipali mfittex b’din id-delimitazzjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2002/92 huwa li tippermetti lill-impriżi ta’ assigurazzjoni jikkummerċjalizzaw il-prodotti ta’ assigurazzjoni tagħhom stess, min-naħa waħda, u li jkunu jistgħu jaġixxu fil-kapaċità ta’ intermedjarji għall-finijiet tal-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti ta’ kumpanniji oħra tal-assigurazzjoni, pereżempju membri tal-istess grupp jew marbuta magħhom permezz ta’ ftehim kummerċjali jew ftehim ieħor, min-naħa l-oħra. Dawn il-kunsiderazzjonijiet japplikaw sewwasew għall-impjegati tal-imsemmija impriżi.

45.

Fil-fatt, peress li l-impriża tista’ taġixxi biss permezz tal-impjegati tagħha, għandu jitqies li, meta dawn tal-aħħar jaġixxu għal u għan-nom tal-prinċipal tagħhom, huma għandhom jixxebbhu mal-impriża u, konsegwentement, l-attivitajiet tagħhom huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-direttiva. F’dan il-każ, ir-relazzjoni kuntrattwali stabbilita waqt il-bejgħ b’medjazzjoni fl-assigurazzjoni torbot, għaldaqstant, lill-impriża ta’ assigurazzjoni kkonċernata mal-persuna assigurata, fejn l-impjegat jaġixxi biss bħala mandatarju tal-imsemmija impriża.

46.

Barra minn hekk, fir-rigward tar-rabta ġuridika bejn l-impriża ta’ assigurazzjoni u l-impjegat, il-Kummissjoni tosserva ġustament li l-punt 3 tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2002/92 għandu jiġi interpretat bħala li jkopri l-attivitajiet imwettqa minn impjegati tal-impriża ta’ assigurazzjoni taħt ir-responsabbiltà tal-prinċipal tagħhom anki jekk dawn ma jaqgħux esklużivament taħt il-“kuntratt ta’ impjieg” tagħhom fis-sens tad-dritt tax-xogħol nazzjonali. Fil-fatt, it-teħid inkunsiderazzjoni tad-diversità tar-relazzjonijiet kuntrattwali li jistgħu jorbtu lil impjegat mal-prinċipal tiegħu fid-diversi Stati Membri jeskludi li jkun hemm interpretazzjoni uniformi tad-deroga inkwistjoni ( 27 ). Barra minn hekk, jidhirli li l-kundizzjonijiet ta’ ħlas lill-impjegat huma rrilevanti fir-rigward tad-definizzjonijiet mogħtija minn din id-direttiva.

47.

Min-naħa l-oħra, l-effett utli tad-Direttiva 2002/92 jeskludi, fil-fehma tiegħi, li l-impjegati ta’ impriża ta’ assigurazzjoni jistgħu jwettqu attivitajiet ta’ medjazzjoni f’isimhom stess mingħajr ma jissodisfaw il-kundizzjonijiet stabbiliti fid-direttiva. Kif jirrileva l-Gvern Belġjan, billi tirreferi għall-attività ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni eżerċitata b’mod okkażżjonali u komplementari barra mill-kuntest tal-kuntratt ta’ impjieg li jorbot lill-impjegat ma’ impriża ta’ assigurazzjoni, il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma taqax fil-kamp ta’ applikazzjoni tat-tieni inċiż tal-Artikolu 2(3) tad-direttiva. Fil-fatt, ma jibqax bejgħ dirett ta’ prodotti tal-assigurazzjoni, iżda medjazzjoni fl-assigurazzjoni fis-sens proprju tagħha.

48.

Issa, mill-proċess jirriżulta li l-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tagħti lil impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni “żewġt ikpiepel”, peress li huwa jista’ jaġixxi b’mod parallel, min-naħa waħda, fil-kapaċità ta’ impjegat imqabbad mal-persuna li timpjegah, u min-naħa l-oħra, fil-kapaċità ta’ aġent indipendenti mhux ikkwalifikat, sakemm ma jaqbiżx ċertu limitu ta’ dħul ( 28 ). Nosserva li l-imsemmija leġiżlazzjoni għandha bħala riżultat li tippermetti konfigurazzjoni kuntrattwali trijangulari li l-istruttura tagħha tinkludi, fl-ewwel lok, lill-impjegat u l-persuna assigurata, fit-tieni lok, l-imsemmija persuna u l-impriża ta’ assigurazzjoni u fit-tielet lok, lill-impjegat u l-impriża ta’ assigurazzjoni. Barra minn hekk, din il-leġiżlazzjoni tagħti lok għal konfużjoni li taffettwa r-regoli ta’ tqassim tar-responsabbiltà għall-obbligi karatteristiċi tal-intermedjarju fir-rigward tal-persuna assigurata.

49.

Fil-fehma tiegħi, l-ammissibbiltà ta’ din il-possibbiltà tkun ifisser li jiġi żnaturat l-għan tad-Direttiva 2002/92, speċjalment, fir-rigward tal-kamp ta’ applikazzjoni tagħha flimkien mal-kunċett ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni, tar-rekwiżiti marbutin mal-kwalifiki professjonali tal-intermedjarji, kif ukoll tal-obbligu tal-protezzjoni tal-persuni assigurati.

50.

F’dan il-kuntest, għandu jiġi enfasizzat li d-differenza bejn impjegat ta’ impriża li huwa suġġett għar-rekwiżit tal-lealtà lejn il-prinċipal tiegħu u intermedjarju ta’ assigurazzjoni tinsab, b’mod partikolari, fil-grad ta’ indipendenza u imparzjalità, peress li l-intermedjarju suppost li jipprovdi pariri abbażi tal-obbligu tiegħu ta’ analiżi imparzjali, ħaġa li ma tapplikax fil-każ ta’ impjegat li jaġixxi f’isem u fl-interess tal-impriża. L-interpretazzjoni proposta hija kkorroborata bl-għan imfittex mid-Direttiva 2002/92, jiġifieri li tippermetti lill-intermedjarji jibbenefikaw iktar faċilment mil-libertà ta’ stabbiliment u mil-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi. Issa, l-istat ta’ impjegat ta’ impriża jeskludi bħala fih innifsu benefiċċju bħal dan.

51.

Ċertament, huwa b’mod ġust li l-Gvern Grieg isostni li d-direttiva ma twassalx għal armonizzazzjoni eżawrjenti. Madankollu, dan bl-ebda mod ma jaffettwa l-għan tagħha li jikkonsisti fil-fatt li hija tistabbilixxi rekwiżiti minimi dwar l-għerf u l-abbiltà professjonali tal-intermedjarji, sabiex timplementa suq veru Ewropew tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni. Għaldaqstant, id-direttiva tħalli marġni ta’ diskrezzjoni fir-rigward tal-metodi, u mhux fir-rigward tal-prinċjpju stess ta’ livell minimu ta’ rekwiżiti, fil-każ fejn l-attivitajiet eżerċitati huma dawk tal-medjazzjoni fl-assigurazzjoni.

52.

Fi kwalunkwe każ, id-dispożizzjonijiet tar-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2002/92, li jipprovdu li l-Istati Membri ma humiex obbligati japplikaw ir-rekwiżiti dwar l-għerf u l-abbiltà adattati għal kull persuna li taħdem għal impriża, jikkostitwixxu b’mod ċar aġġustament tar-rekwiżiti simili għal dik li tiġri fil-każ tal-professjonijiet regolati. Għaldaqstant, huwa ċar li, bl-istess mod bħalma ditta ta’ avukati timpjega avukati mhux irreġistrati mal-kamra tal-avukati u persunal li ma jkunx ħa taħriġ ġuridiku sħiħ, huwa ċar li l-impjegati kollha ta’ impriża ta’ assigurazzjoni ma għandhomx bżonn jissodisfaw ir-rekwiżiti tal-kwalifiki professjonali.

53.

Fit-tieni lok, għandu jissemma l-każ ta’ intermedjarju marbut fl-assigurazzjoni fis-sens tal-Artikolu 2(7) tad-Direttiva 2002/92, li jaġixxi kompletament taħt ir-responsabbiltà kemm ta’ kumpannija ta’ assigurazzjoni kif ukoll ta’ intermedjarju ieħor ( 29 ).

54.

Mill-aspett legali, dan huwa aġent ta’ tali kumpannija jew ta’ intermedjarju ieħor li ma huwiex marbut ma’ dawn tal-aħħar peress li għandu status indipendenti ( 30 ). Skont l-Artikolu 12(1) tad-Direttiva 2002/92, l-intermedjarji ta’ assigurazzjoni huma madankollu obbligati jinformaw lill-klijent dwar il-fatturi li jistgħu jinfluwenzaw l-imparzjalità tagħhom u, b’mod partikolari, jekk jibbażaw il-pariri tagħhom fuq l-obbligu ta’ analiżi imparzjali. L-intermedjarji marbutin huma obbligati jiżvelaw in-nuqqas ta’ imparzjalità tagħhom, ħaġa li ma tapplikax għall-kumpanniji ta’ assigurazzjoni jew għall-impjegati tagħhom.

55.

Madankollu, nenfasizza li l-intermedjarju marbut huwa obbligat jaġixxi bħala intermedjarju għal u għan-nom tal-impriża ta’ assigurazzjoni. Jidhirli li dan jeskludi li impjegat ikun jista’ jaġixxi fl-istess ħin kemm bħala tali u kif ukoll bħala intermedjarju marbut tal-persuna li timpjegah.

56.

Fil-fatt, il-funzjoni ta’ intermedjarju marbut timplika neċessarjament li l-medjazzjoni tkun ta’ natura kumplimentari meta mqabbla ma’ attività oħra. Fil-każ li jiġi aċċettat li din l-“attività oħra” tista’ tikkonsisti f’relazzjoni ta’ xogħol ma’ kumpannija ta’ assigurazzjoni, il-kwistjoni li tqum tkun allura dik dwar liema konsegwenzi għandhom jinsiltu sabiex tiġi ppreservata l-protezzjoni tal-persuni assigurati u sabiex tiġi evitata l-konfużjoni bejn dawn ir-rwoli differenti.

57.

Il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tippermetti lil kull impjegat ta’ kumpannija ta’ assigurazzjoni, jiġifieri skont interpretazzjoni litterali, kif ukoll lil persunal tekniku, lil persunal tas-sorveljanza jew tat-tindif, li jitħallas bħala wieħed li jġib ix-xogħol, bħal sensar fis-sens tad-dritt kuntrattwali ( 31 ). Barra minn hekk, ninnota li waqt is-seduta, l-aġent tal-Gvern Grieg jidher li kkontesta din l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali, mingħajr madankollu ma wera l-eżistenza fid-dritt nazzjonali ta’ dispożizzjonijiet li jillimitaw l-imsemmija possibbiltà għall-impjegati speċjalizzati tal-impriżi ta’ assigurazzjoni biss.

58.

Fit-tielet lok, għandu jissemma fl-aħħar nett il-każ ta’ intermedjarju ta’ assigurazzjoni indipendenti li jaġixxi bħala rappreżentant ta’ klijent fil-konfront ta’ kumpannija tal-assigurazzjoni. Id-Direttiva 2002/92 tapplika b’mod sħiħ għal tali każ u l-Istati Membri huma obbligati jistabbilixxu r-rekwiżiti li jirrigwardaw il-għerf u l-abbiltajiet li għandu jkollhom l-intermedjarji.

59.

F’dan ir-rigward, nosserva li, fil-kuntest tar-reviżjoni tad-Direttiva 2002/92, kien ġie previst li jiġi estiż il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha b’mod li jinkludi l-bejgħ ta’ kuntratti ta’ assigurazzjoni magħmula minn impriżi ta’ assigurazzjoni u ta’ riassigurazzjoni mingħajr l-intervent ta’ intermedjarju ta’ assigurazzjoni. Il-proposta tad-direttiva riveduta hija intiża wkoll li tapplika għall-kanali ta’ distribuzzjoni kollha (applikanti diretti, kerrejja ta’ vetturi eċċ) ( 32 ). Għandu jiġi enfasizzat li r-reviżjoni tad-direttiva tipprevedi li l-poloz ta’ assigurazzjoni mibjugħa b’mod kumplimentari mal-bejgħ ta’ servizzi jaqgħu taħt id-direttiva riveduta ( 33 ).

60.

Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal, nipproponi li tingħata risposta għad-domanda magħmula mis-Symvoulio tis Epikrateias fis-sens li’:

It-tieni inċiż tal-Artikolu 2(3) tad-Direttiva 2002/92, għandu jiġi interpretat fis-sens li impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li ma għandux il-kwalifiki previsti fl-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva ma jistax jeżerċita attivitajiet ta’ medjazzjoni fl-assigurazzjoni okkażżjonalment barra mill-kuntest tar-rabta ta’ subordinazzjoni li tirriżulta minn relazzjoni kuntrattwali li torbtu ma’ din l-impriża u b’osservanza ta’ limitu ta’ dħul annwali. Min-naħa l-oħra, l-attivitajiet ta’ impjegat ta’ impriża ta’ assigurazzjoni li jaġixxi għal u għan-nom tal-persuna li timpjegah huma esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-direttiva.