—

għal SAG ELV Slovensko a.s., FELA Management AG, ASCOM (Schweiz) AG, Asseco Central Europe a.s. u TESLA Stropkov a.s., minn R. Gorej, L. Vojčík u O. Gajdošech, avukati,

—

għal Autostrade per l’Italia SpA, EFKON AG u Stalexport Autostrady SA, minn L. Poloma u G. M. Roberti, avukati,

—

għall-Úrad pre verejné obstarávanie, minn B. Šimorová, bħala aġent,

—

għal Národná diaľničná spoločnosť a.s., minn D. Nemčíková u J. Čorba, advokát,

—

għall-Gvern Slovakk, minn B. Ricziová, bħala aġent,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn C. Zadra u A. Tokár, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 2, 51 u 55 tad-Direttiva 2004/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-31 ta’ Marzu 2004, fuq kordinazzjoni ta’ proċeduri għall-għoti ta’ kuntratti għal xogħlijiet pubbliċi, kuntratti għal provvisti pubbliċi u kuntratti għal servizzi pubbliċi [kuntratti pubbliċi għal xogħlijiet, għal provvisti u għal servizzi] (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 6, Vol. 7, p. 132).

2

Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawżi bejn l-Úrad pre verejné obstarávanie (Uffiċċju tal-kuntratti pubbliċi, iktar ’il quddiem l-“Úrad”) u impriżi esklużi minn sejħa għal offerti mnedija matul l-2007 minn Národná diaľničná spoločnosť a.s. (iktar ’il quddiem “NDS”), kumpannija kummerċjali kkontrollata 100 % mill-Istat Slovakk, għall-provvista ta’ servizzi ta’ ġbir ta’ taxxi fuq l-awtostradi u ċerti rotot.

3

L-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 jipprovdi:

“L-awtoritajiet kuntrattwali se jistmaw l-operaturi ekonomiċi ugwali u bla diskriminazzjoni u se jaġixxu b’mod trasparenti.”

4

L-Artikolu 51 ta’ din id-direttiva, li, fi ħdan it-Titilu II, Kapitolu VII, jaqa’ taħt it-Taqsima 2, intitlolat “Kriterji għal għażla kwalitattiva”, jipprovdi:

“L-awtorità kontrattwanti tista’ tistieden lil operaturi ekonomiċi li jissupplimentaw jew jiċċaraw iċ-ċertifikati u dokumenti sottomessi fis-segwitu ta’ l-Artikoli 45 sa 50”.

5

L-Artikolu 55 tal-imsemmija direttiva, li jaqa’ taħt it-Taqsima 3, intitolat “Għotja tal-kuntratt”, jipprovdi:

“1.   Jekk, għal kuntratt mogħti, offerti jidhru abnormalment baxxi relatati ma’ merkanzija, xogħlijiet jew servizzi, l-awtorità kontrattwanti għandha, qabel ma tkun tista’ tirrifjuta dawk l-offerti, titlob bil-miktub dettalji ta’ l-elementi kostitwenti ta’ l-offerta li hija tqis rilevanti.

Dawk id-dettalji jistgħu jirrelataw partikolarment ma’:

2.   L-awtorità kontrattwanti għandha tivverifika dawk l-elementi kostitwenti billi tikkonsulta lil min ikun xeħet l-offerta, tieħu akkont ta’ l-evidenza fornuta.

[...]”

6

Skont l-Artikolu 42, intitolat “Proċess ta’ evalwazzjoni ta’ offerti”, tal-Liġi Nru 25/2006 dwar il-kuntratti pubbliċi, fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali, skont il-qorti tart-rinviju:

“1)   Il-proċess ta’ evalwazzjoni ta’ offerti mill-kummissjoni ma huwiex pubbliku. Il-kummissjoni tevalwa l-offerti billi tieħu inkunsiderazzjoni l-osservanza tal-kundizzjonijiet imposti mill-awtorità kontraenti jew l-entità kontraenti dwar is-suġġett tal-kuntratt, u teskludi l-offerti li ma jissodisfawx l-imsemmija kundizzjonijiet, indikati fl-avviż ta’ aġġudikazzjoni pubbliku jew fl-avviż użat bħala motiv ta’ sejħa għal offerti u fl-ispeċifikazzjonijiet. [...]

Għall-evalwazzjoni ta’ offerti li għandhom varjanti, il-kummissjoni tipproċedi skont l-Artikolu 37(3).

2)   Il-kummissjoni tista’ tagħmel talba bil-miktub lill-offerenti sabiex jiċċaraw l-offerti tagħhom. Hija madankollu ma tistax titlob jew taċċetta offerta tal-offerent għal emenda li tiffavorixxi l-offerta.

3)   Jekk l-offerta tipproponi prezz anormalment baxx, il-kummissjoni titlob bil-miktub lill-offerenti sabiex jiċċaraw il-proposta ta’ prezz tagħhom. It-talba għandha tkun intiża sabiex jinkisbu d-dettalji tal-kompożizzjoni tal-offerta li l-kummissjoni tqis opportuni, u b’mod partikolari:

4)   Il-kummissjoni tieħu inkunsiderazzjoni l-kjarifika tal-offerta jew tal-prezzijiet anormalment baxxi, u l-ġustifikazzjonijiet mogħtija mill-offerent. Il-kummissjoni teskludi l-offerta:

[...]

7)   Il-kummissjoni tevalwa l-offerti li ma kinux esklużi abbażi tal-kriterji stabbiliti fl-avviż ta’ aġġudikazzjoni pubbliku, fl-avviż użat bħala mezz ta’ sejħa għal offerti jew fl-ispeċifikazzjonijiet, u abbażi tar-regoli ta’ applikazzjoni tagħhom, mhux diskriminatorji u li huma favur kompetizzjoni ekonomika ġusta, kif jinsabu fl-ispeċifikazzjonijiet.

[...]”

7

NDS nediet proċedura ta’ sejħa għal offerti ristretta, permezz ta’ avviż ippubblikat fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea tas-27 ta’ Settembru 2007, sabiex tikkonkludi kuntratt pubbliku, ta’ valur stmat ta’ iktar minn EUR 600 miljun, għall-provvista ta’ servizzi sabiex jinġabru taxxi fuq l-awtostradi u ċerti toroq.

8

Matul din il-proċedura, NDS bagħtet lil żewġ gruppi ta’ impriżi, applikanti fost oħrajn, talbiet għal kjarifika tal-offerta tagħhom. Dawn b’hekk kienu, minn naħa, SAG ELV Slovensko a.s., FELA Management AG, ASCOM (Schweiz) AG, Asseco Central Europe a.s. u TESLA Stropkov a.s. (iktar ’il quddiem “SAG ELV et”), kif ukoll, min-naħa l-oħra, Autostrade per l’Italia SpA, EFKON AG u Stalexport Autostrady SA (iktar ’il quddiem “Slovakpass”). Minbarra domandi speċifiċi dwar kull waħda mill-offerti fuq l-aspetti tekniċi tagħhom, dawn iż-żewġ gruppi ntalbu jagħtu spjegazzjonijiet dwar il-prezzijiet anormalment baxxi proposti. Ingħataw risposti għal dawn id-domandi.

9

Sussegwentement, SAG ELV et u Slovakpass ġew esklużi mill-proċedura permezz ta’ deċiżjonijiet tad-29 ta’ April 2008.

10

Dawn id-deċiżjonijiet kienu kkontestati quddiem NDS, li kkonfermahom, sussegwentement quddiem il-korp amministrattiv ta’ appell kompetenti, l-Úrad, li min-naħa tiegħu ċaħad, fit-2 ta’ Lulju 2008, ir-rikorsi li ġie adit bihom.

11

L-Úrad ikkunsidra li, għalkemm waħda mir-raġunijiet invokati minn NDS sabiex tiġġustifika l-esklużjoni taż-żewġ gruppi involuti fil-proċedura ta’ sejħa għal offerti, jiġifieri n-nuqqas ta’ produzzjoni ta’ ċertifikati għal faċilitajiet li għadhom ma ġewx approvati, ma hijiex fondata, għall-kuntrarju, iż-żewġ raġunijiet l-oħra aċċettati ma jiġġustifikawx din l-esklużjoni. Minn naħa, dawn iż-żewġ gruppi ma pprovdewx risposta suffiċjenti għat-talba għal spjegazzjoni dwar il-prezzijiet anormalment baxxi tal-prezz tal-offerti tagħhom. Min-naħa l-oħra, dawn il-gruppi ma osservawx ċerti kundizzjonijiet stabbiliti mill-ispeċifikazzjonijiet, jiġifieri dawk li jinsabu fl-Artikolu 11. 1. P 1. 20 għal SAG ELV et, li imponew, essenzjalment, sabiex jiġu ddeterminati l-parametri għall-kalkolu tat-taxxi skont l-istaġuni, il-jiem tal-ġimgħa, is-sigħat tal-ġurnata, u dawk stabbiliti fl-Artikolu 12.T 1. 5 għal Slovakpass, li jimponu li jkun previst ġeneratur għall-provvista ta’ li jaħdem bid-diżil ta’ riżerva.

12

SAG ELV et u Slovakpass ikkontestaw dawn id-deċiżjonijiet quddiem il-Krajský súd Bratislava (Qorti Reġjonali ta’ Bratislava). Din tal-aħħar, b’sentenza tas-6 ta’ Mejju 2009, ċaħdet ir-rikors ta’ SAG ELV et. Din, ukoll, ċaħdet b’sentenza tat-13 ta’ Ottubru 2009, ir-rikors ippreżentati minn Slovakpass, li kienet għaqdithom, u li saru, minn naħa, għall-annullament tad-deċiżjoni tal-Úrad tat-2 ta’ Lulju 2008 u min-naħa l-oħra, l-annullament tad-deċiżjoni li biha NDS kienet ikkonfermat il-fondatezza tal-miżura tagħha tal-ħolqien ta’ kummissjoni ta’ evalwazzjoni ta’ offerti, ikkontestata barra minn hekk minn Slovakpass.

13

Minn dawn iż-żewġ sentenzi sar appell quddiem in-Najvyšší súd Slovenskej republiky (Qorti Suprema tar-Repubblika Slovakka). Fid-dawl tal-argumenti mqajma minn SAG ELV et u minn Slovakpass kif ukoll fid-dawl tar-raġunijiet invokati mill-Kummissjoni Ewropea fil-proċedura għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu kontra r-Repubblika Slovakka minħabba irregolaritajiet li jivvizzjaw il-proċedura ta’ sejħa għal offerti inkwistjoni, il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar jekk id-deċiżjonijiet ta’ NDS ikkonċernati josservawx il-prinċipji tad-dritt tal-Unjoni relatati man-nondiskriminazzjoni u mat-trasparenza fl-għoti ta’ kuntratti pubbliċi. B’mod partikolari, hija tistaqsi jekk dawn il-prinċipji jipprekludux lil din l-awtorità kontraenti milli tiċħad offerta għal raġuni bbażata fuq nuqqas ta’ osservanza tal-ispeċifikazzjonijiet, mingħajr ma talbet minn qabel lill-applikant sabiex jispjega dan in-nuqqas, jew għal raġuni bbażata fuq in-natura anormalment baxxa tal-prezz tal-offerta, mingħajr ma staqsiet lill-applikant b’mod suffiċjentement ċar fuq dan il-punt.

14

Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li n-Najvyšší súd Slovenskej republiky iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiema u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

15

Skont ġurisprudenza stabbilita, id-domandi dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni magħmula mill-qorti nazzjonali fil-kuntest legali u fattwali li tiddefinixxi taħt ir-responsabbiltà tagħha, u li fir-rigward tagħhom ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tivverifika l-eżattezza, dawn jibbenefikaw minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Ir-rifjut tal-Qorti tal-Ġustizzja li tagħti risposta għal domanda magħmula minn qorti nazzjonali huwa possibbli biss jekk ikun jidher b’mod evidenti li l-interpretazzjoni mitluba tad-dritt tal-Unjoni ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà u mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-22 ta’ Ġunju 2010, Melki u Abdeli, C-188/10 u C-189/10, Ġabra p. I-5667, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata).

16

Fid-dawl ta’ dawn il-prinċipji, il-gvern Slovakk eċċepixxa, fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu, l-inammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari peress li, fl-ewwel lok, fil-kawża mressqa quddiem il-qorti tar-rinviju minn SAG ELV et, ma kien invokat ebda lment relatat mal-kjarifika tal-offerta tal-applikanti tas-sejħa għal offerti.

17

Madankollu, huwa paċifiku li l-Qorti tal-Ġustizzja ġiet adita b’talba waħda għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-qorti tar-rinviju b’konnessjoni ma’ żewġ kawżi li tressqu quddiemha fl-istess ħin u li kienu ngħaqdu. Għaldaqstant, il-fatt allegat mill-gvern Slovakk dwar ir-rikors ippreżentat minn SAG ELV et jista’, fi kwalunkwe każ, ikollu effett fuq l-ammissibbiltà ta’ din it-talba biss jekk huwa stabbilit li ebda lment relatat mal-kjarifika tal-offerta tal-applikanti għal sejħa għal offerti ma tqajjem lanqas fil-kawża prinċipali l-oħra. Peress li tali sitwazzjoni ma ġietx stabbilita u lanqas allegata, l-ewwel eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà għandha tiġi miċħuda.

18

Fit-tieni lok, il-gvern Slovakk isostni li l-parti tat-tielet domanda tal-qorti tar-rinviju li hija dwar it-talba għal kjarifika tal-offerta anormalment baxxa, kif ifformulata mill-awtorità kontraenti, hija mingħajr relazzjoni mal-kawża mressqa minn Slovakpass, li fiha ġiet ikkontestata quddiem il-qorti tal-appell l-evalwazzjoni li saret ta’ din it-talba li kienet saret mill-qorti ta’ prim’istanza.

19

Għalkemm il-gvern Slovakk isostni f’dan ir-rigward li, skont id-dritt proċedurali nazzjonali, il-qorti tar-rinviju ma tistax teżamina motiv ieħor barra minn dak li tqajjem quddiemha, tali lment, li huwa bbażat b’hekk fuq regola nazzjonali, ma jfissirx b’daqshekk li d-domanda magħmula hija manifestament mingħajr relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawżi inkwistjoni.

20

Fl-aħħar nett, huwa paċifiku li, fil-kawżi prinċipali, l-esklużjoni tal-applikanti saret wara l-evalwazzjoni mill-awtorità kontraenti tar-risposti għat-talbiet għal klarifika tal-offerti li huma ppreżentaw. F’dawn iċ-ċirkustanzi, id-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju, li jirrelataw mal-kundizzjonijiet li taħthom għandhom jew jistgħu jsiru tali domandi fid-dawl tar-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni ma jidhrux b’mod manifest li huma ma humiex relatati mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawżi inkwisjoni.

21

Għaldaqstant, hemm lok li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi fuq il-kawża.

22

Kif irrileva l-Gvern Slovakk u l-Kummissjoni, għandu jiġi osservat, fl-ewwel lok, li l-Artikolu 51 tad-Direttiva 2004/18 huwa wieħed mid-dispożizzjonijiet li jinsabu fit-Taqsima 2 tiegħu relatat mal-kriterji għal għażla kwalitattiva ta’ applikanti jew ta’ offerenti. Id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu huma għaldaqstant irrilevanti għall-evalwazzjoni li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha tagħmel sabiex tirrispondi għad-domandi magħmula u li huma relatati, fid-dawl taċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali, biss mal-istadju tal-proċedura relatata ma’ sejħa għal offerti ristretta fejn, wara l-għażla tal-applikanti awtorizzati li jippreżentaw offerta, hija l-awtorità kontraenti li għandha tevalwa dawn l-offerti. Għaldaqstant ma hemmx lok li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi dwar l-interpretazzjoni tal-Artikolu 51 tad-Direttiva 2004/18.

23

Fit-tieni lok, il-fatt li l-awtorità kontraenti, f’din il-kawża, waqqfet kummissjoni sabiex jevalwa f’isimha l-offerti tal-applikanti ma jneħħix ir-responsabbiltà tagħha li tosserva r-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam ta’ kuntratti pubbliċi. B’hekk, għalkemm il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk dispożizzjoni tad-dritt intern li tipprovdi li l-kummissjoni mwaqqfa sabiex tevalwa l-offerti tistax titlob bil-miktub lill-parteċipanti sabiex jikkjarifikaw jekk l-offerta hijiex kompatibbli mad-dritt tal-Unjoni, din il-kwistjoni għandha tinftiehem bħala li qed issir b’mod ġenerali bħallikieku l-awtorità kontraenti stess tinsab f’din is-sitwazzjoni.

24

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tifhem id-domandi li sarulha, meħuda kollha kemm huma, bħala intiżi sabiex isir magħruf sa fejn l-awtoritajiet kontraenti, meta huma jqisu, fil-kuntest tal-proċedura għal sejħa għal offerti ristretta, li l-offerta ta’ applikant hija anormalment baxxa jew impreċiża jew ma hijiex skont l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt, jistgħu jew għandhom jitolbu kjarifiki mill-applikant ikkonċernat, fid-dawl tad-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 2 u 55 tad-Direttiva 2004/18.

25

Rigward l-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18, għandu jitfakkar li, fost l-għanijiet prinċipali tar-regoli tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam tal-kuntratti pubbliċi, hemm dak li jiġi żgurat il-moviment liberu ta’ servizzi u l-ftuħ għall-kompetizzjoni mhux distorta fl-Istati Membri kollha. Sabiex jintlaħaq dan l-għan doppju, id-dritt Komunitarju japplika b’mod partikolari l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament tal-offerenti jew tal-applikanti u l-obbligu ta’ trasparenza li jirriżulta minnhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2008, Pressetext Nachrichtenagentur, C-454/06, Ġabra p. I-4401, punti 31 u 32 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). Fir-rigward tal-obbligu ta’ trasparenza, dan essenzjalment għandu l-iskop li jiggarantixxi n-nuqqas ta’ riskju ta’ favoritiżmi u ta’ arbitrarjetà min-naħa tal-awtorità kontraenti (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tad-29 ta’ April 2004, Il-Kummissjoni vs CAS Succhi di Frutta, C-496/99 P, Ġabra p. I-3801, punt 111). Dwar l-għoti ta’ kuntratti, l-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 jirrikjedi li l-awtoritajiet kontraenti josservaw l-istess prinċipji u obbligi.

26

Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li d-domandi magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja għandhom jingħataw risposta, billi tiġi eżaminata l-ewwel nett is-sitwazzjoni li fiha l-awtorità kontraenti tqis l-offerta anormalment baxxa u wara dik li fiha hija tqis li l-offerta hija vaga jew ma hijiex skont l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt.

27

Għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 55 tad-Direttiva 2004/18, jekk, għal kuntratt speċifiku, offerti jidhru abnormalment baxxi relatati mqabbla mal-provvista, l-awtorità kontraenti għandha, qabel ma tkun tista’ tiċħad dawn l-offerti, “titlob bil-miktub dettalji ta’ l-elementi kostitwenti ta’ l-offerta li hija tqis rilevanti”.

28

Minn dawn id-dispożizzjonijiet, redatti f’termini obbligatorji, jirriżulta ċar li l-leġiżlatur tal-Unjoni ried li jirrikjedi mingħand l-awtorità kontraenti li hija tivverifika l-kompożizzjoni tal-offerti li huma anormalment baxxi billi jiġi impost fuqha għal dan il-għan l-obbligu li jistaqsi lill-applikanti sabiex jipprovdu l-ġustifikazzjoni neċessarji sabiex juru li dawn l-offerti huma serji (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-27 ta’ Novembru 2001, Lombardini u Mantovani, C-285/99 u C-286/99, Ġabra p. I-9233, punti 46 sa 49).

29

Għaldaqstant, l-eżistenza ta’ dibattitu kontradittorju effettiv, li jsir fi żmien utli f’xi punt fil-proċedura ta’ reviżjoni ta’ offerti, bejn l-awtorità kontraenti u l-applikant, sabiex dan tal-aħħar ikun jista’ juri li l-offerta tiegħu hija serja, tikkostitwixxi rekwiżit tad-Direttiva 2004/18, sabiex tiġi evitata l-arbitrarjetà tal-awtorità kontraenti u sabiex tiġi żgurata kompetizzjoni b’saħħitha bejn l-impriżi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Lombardini u Mantovani, iċċitata iktar ’il fuq, punt 57).

30

F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar, minn naħa, li għalkemm il-lista li tinsab fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 55(1) tad-Direttiva 2004/18 ma hijiex eżawrjenti, madankollu ma hijiex purament indikattiva, u għaldaqstant ma tħallix lill-awtoritajiet kuntrattwali liberi li jiddeterminaw liema huma l-fatturi rilevanti li għandhom jieħdu inkunsiderazzjoni qabel ma offerta li tidher anormalment baxxa tiġi miċħuda (sentenza tat-23 ta’ April 2009, Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, C-292/07, punt 159).

31

Min-naħa l-oħra, l-effettività tal-Artikolu 55(1) tad-Direttiva 2004/18 jimplika li l-awtorità kontraenti għandha l-obbligu li tifformula t-talba indirizzata lill-applikanti kkonċernati sabiex tkun tista’ tiġġustifika b’mod sħiħ u effettiv in-natura serja tal-offerti tagħhom.

32

Madankollu, hija l-qorti nazzjonali li għandha tistħarreġ, fid-dawl tal-provi kollha fil-proċess li ġew ippreżentati lilha, jekk it-talba għal kjarifika ppermettietx lill-applikanti kkonċernati sabiex jispjegaw b’mod suffiċjenti l-kompożizzjoni tal-offerta tagħhom.

33

Barra minn hekk, l-Artikolu 55 tad-Direttiva 2004/18, iktar milli jipprekludi dispożizzjoni nazzjonali bħall-Artikolu 42(3) tal-Liġi Nru 25/2006, li tipprovdi essenzjalment li, jekk l-applikant jipproponi prezz anormalment baxx, l-awtorità kontraenti titlob mingħandu bil-miktub li jiċċara l-proposta ta’ prezz tiegħu, timponi li jkun hemm tali dispożizzjoni fil-leġiżlazzjoni nazzjonali dwar il-kuntratti pubbliċi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, iċċitata iktar ’il fuq, punt 161).

34

L-Artikolu 55 tad-Direttiva 2004/18 jipprekudi għaldaqstant, b’mod partikolari, il-pożizzjoni ta’ awtorità kontraenti li tallega, kif tevoka l-qorti tar-rinviju fit-tielet domanda tagħha, li ma għandhiex l-obbligu li titlob lill-applikant sabiex jispjega prezz anormalment baxx.

35

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li d-Direttiva 2004/18, b’differenza minn dak li jikkonċerna l-offerti anormalment baxxi, ma għandha l-ebda dispożizzjoni li tipprovdi b’mod espliċitu dak li għandu jsir wara li jiġi kkonstatat, mill-awtorità kontraenti, fil-kuntest tal-proċedura għal sejħa għal offerti ristretta, li l-offerta ta’ applikant hija impreċiża jew ma hijiex skont l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt.

36

Min-natura tagħha stess, il-proċedura għal sejħa għal offerti ristretta timplika li, ġaladarba ssir l-għażla tal-applikanti, u ġaladarba l-offerta tagħhom hija ppreżentata, din tal-aħħar ma tistax, bħala prinċipju, tiġi emendata la fuq l-inizjattiva tal-awtorità kontraenti u lanqas fuq dik tal-applikant. Fil-fatt, il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament tal-applikanti u l-obbligu ta’ trasparenza li jirriżulta minnu jipprekludu, fil-kuntest ta’ din il-proċedura, kwalunkwe negozjati bejn l-awtorità kontraenti u applikant jew ieħor.

37

Li jiġi permess li l-awtorità kontraenti titlob lil applikant li hija tqis li l-offerta tiegħu hija impreċiża jew li ma hijiex skont l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt għal kjarifiki f’dan ir-rigward għandu r-riskju fil-fatt li juri li din l-awtorità kontraenti, fil-każ fejn l-offerta ta’ din l-applikazzjoni finalment ser tintgħażel, li nnegozjat dwar din l-offerta b’mod kunfidenzjali, għad-detriment tal-applikanti l-oħra, u bi ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament.

38

Barra minn hekk, la mill-Artikolu 2, la minn kwalunkwe dispożizzjoni oħra tad-Direttiva 2004/18, la mill-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, u lanqas mill-obbligu ta’ trasparenza ma jirriżulta li, f’tali sitwazzjoni, l-awtorità kontraenti hija obbligata li tikkuntattja lill-applikanti kkonċernati. Huma ma jistgħux, madankollu, jilmentaw li l-awtorità kontraenti ma għandha l-ebda obbligu, meta n-nuqqas ta’ ċarezza tal-offerta tirriżulta biss minn ksur tad-dmir tagħhom ta’ diliġenza fir-redazzjoni tal-offerta, li għaliha huma suġġetti bħall-applikanti l-oħra.

39

L-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 għaldaqstant ma jipprekludix l-assenza, f’leġiżlazzjoni nazzjonali, ta’ dispożizzjoni li tobbliga lill-awtorità kontraenti li titlob lill-applikanti, fi proċedura ta’ sejħa għal offerti, sabiex jiċċaraw l-offerti tagħhom fid-dawl tal-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt qabel ma tiċħadhom minnħabba li huma impreċiżi jew ma humiex skont dawn l-ispeċifikazzjonijiet.

40

Madankollu, dan l-Artikolu 2 ma jipprekludix, b’mod partikolari, li, b’mod eċċezzjonali, id-data dwar l-offerta tista’ tiġi kkoreġuta jew ikkompletata minn żmien għal żmien, b’mod partikolari peress li hija teħtieġ manifestament kjarifika sempliċi jew, sabiex ma jkunx hemm żbalji materjali manifesti, sakemm din l-emenda ma twassalx sabiex fir-realtà jkun hemm offerta ġdida. L-imsemmi artikolu għaldaqstant ma jipprekludix lanqas li f’leġiżlazzjoni nazzjonali jkun hemm dispożizzjoni bħall-Artikolu 42(2) tal-Liġi Nru 25/2006, li, essenzjalment, l-awtorità kontraenti tista’ titlob bil-miktub lill-applikanti sabiex jiċċaraw l-offerti tagħhom mingħajr madankollu ma titlob jew taċċetta ebda emenda tal-offerta.

41

Fl-eżerċizzju tas-setgħa diskrezzjonali li għandha b’hekk l-awtorità kontraenti, hija din tal-aħħar li għandha titratta l-applikanti differenti b’mod ugwali u leali, hekk li t-talba għal kjarifika ma tistax tidher fi tmiem il-proċedura tal-għażla tal-offerti jew fid-dawl tar-riżultat ta’ din l-għażla bħala li indebitament ivvantaġġjat jew żvantaġġjat l-applikant jew l-applikanti li kien jew li kienu s-suġġett ta’ din it-talba.

42

Sabiex tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju, għandu jingħad ukoll li t-talba għal kjarifika tal-offerta tista sseħħ biss wara li l-awtorità kontraenti tkun mgħarrfa dwar l-offerti kollha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Lombardini u Mantovani, iċċitata iktar ’il fuq, punti 51 u 53).

43

Barra minn hekk, din it-talba għandha ssir b’mod ugwali lill-impriżi kollha li jinsabu fl-istess sitwazzjoni, fin-nuqqas ta’ raġuni oġġettivament verifikabbli sabiex tiġġustifika trattament differenti ta’ applikanti f’dan ir-rigward, b’mod partikolari meta l-offerta għandha, fi kwalunkwe każ, fid-dawl ta’ fatturi oħra, tiġi miċħuda.

44

Barra minn hekk, l-imsemmija talba għandha tirrigwarda l-punti kollha tal-offerta li huma impreċiżi jew ma humiex skont l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-kuntratt mingħajr mal-awtorità kontraenti tista’ tiċħad l-offerta għal nuqqas ta’ ċarezza ta’ aspett minnha li ma huwiex is-suġġett ta’ din it-talba.

45

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju għandha tkun li:

46

Il-gvern Slovakk talab lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex jillimita ratione temporis l-effetti ta’ din is-sentenza jekk hija kellha tinterpreta l-prinċipji ġenerali msemmija fl-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 billi tiddeduċi minnhom obbligu fuq l-awtorità kontraenti sabiex titlob lill-applikant, fil-kuntest tal-evalwazzjoni tal-konformità ta’ offerta mar-rekwiżiti relatati mas-suġġett tal-kuntratt kif iddefiniti fl-ispeċifikazzjonijiet tal-kuntratt, li jiċċara l-offerta tiegħu.

47

Madankollu, l-interpretazzjoni tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 li kkonkludiet din is-sentenza ma twassalx għal tali deduzzjoni. It-talba tal-gvern Slovakk hija, għaldaqstant, u fi kwalunkwe każ, mingħajr ebda skop.

48

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 55 tad-Direttiva 2004/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-31ta’ Marzu 2004, fuq kordinazzjoni ta’ proċeduri għall-għoti ta’ kuntratti għal xogħlijiet pubbliċi, kuntratti għal provvisti pubbliċi u kuntratti għal servizzi pubbliċi [kuntratti pubbliċi għal xogħlijiet, għal provvisti u għal servizzi] għandu jiġi interpretat fis-sens li jirrikjedi li fil-leġiżlazzjoni nazzjonali jkun hemm dispożizzjoni bħall-Artikolu 42(3) tal-Liġi Nru 25/2006 dwar il-kuntratti pubbliċi, fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali, li tipprovdi essenzjalment li, jekk l-applikant jipproponi prezz anormalment baxx, l-awtorità kontraenti titlob mingħandu bil-miktub li jiċċara l-proposta ta’ prezz tiegħu. Hija l-qorti nazzjonali li għandha tistħarreġ, fid-dawl tal-provi kollha fil-proċess li ġew ippreżentati lilha, jekk it-talba għal kjarifika ppermettietx lill-applikant ikkonċernat sabiex jispjega b’mod suffiċjenti l-kompożizzjoni tal-offerta tiegħu.

L-Artikolu 55 tad-Direttiva 2004/18 jipprekudi l-pożizzjoni ta’ awtorità kontraenti li tikkunsidra li ma għandhiex l-obbligu li titlob lill-applikant sabiex jispjega prezz anormalment baxx.

L-Artikolu 2 tad-Direttiva 2004/18 ma jipprekludix dispożizzjoni tad-dritt nazzjonali, bħall-Artikolu 42(2) tal-imsemmija Liġi Nru 25/2006, li biha, essenzjalment, l-awtorità kontraenti tista’ titlob bil-miktub lill-applikanti sabiex jiċċaraw l-offerti tagħhom mingħajr madankollu ma titlob jew taċċetta ebda emenda tal-offerta. Fl-eżerċizzju tas-setgħa diskrezzjonali li għandha b’hekk l-awtorità kontraenti, hija din tal-aħħar li għandha titratta l-applikanti differenti b’mod ugwali u leali, hekk li t-talba għal kjarifika ma tistax tidher, fi tmiem il-proċedura tal-għażla tal-offerti jew fid-dawl tar-riżultat ta’ din l-għażla, bħala li indebitament ivvantaġġjat jew żvantaġġjat lill-applikant jew lill-applikanti li kien jew li kienu s-suġġett ta’ din it-talba.