Moviment liberu tal-kapital — Restrizzjonijiet — Leġiżlazzjoni fiskali — Taxxa fuq il-kumpanniji — Taxxa fuq id-dividendi
(Artikolu 56(1) KE)
Stat Membru li jissuġġetta l-eżenzjoni tad-dividendi mħallsa minn kumpanniji residenti f’dan l-Istat Membru għal livell ta’ ishma tal-kumpanniji benefiċjarji fil-kapital tal-kumpanniji li jħallsu d-dividendi iktar għoli għall-kumpanniji benefiċjari residenti fi Stat Membru ieħor milli għall-kumpanniji residenti f’dan l-Istat jonqos milli jwettaq l-obbligi tegħu taħt l-Artikolu 56(1) KE.
Fil-fatt, tali differenza fit-trattament tista’ tiddisswadi lill-kumpanniji stabbiliti fi Stati Membri oħra milli jinvestu f’dan l-Istat Membru kkonċernat u, għalhekk, tikkostitwixxi restrizzjoni għall‑moviment liberu tal-kapital, li bħala prinċipju hija pprojbita mill‑Artikolu 56(1) KE.
Tali differenza fit-trattament ma tistax tiġi ġġustifikata bid-differenza tas-sitwazzjoni bejn il-kumpanniji residenti u l-kumpanniji residenti fi Stat Membru ieħor. Ċertament, fir-rigward tal-miżuri previsti minn Stat Membru sabiex jimpedixxi jew inaqqas l-impożizzjoni ta’ sensiela ta’ taxxi jew it-taxxa doppja fuq profitti mqassma minn kumpanniji residenti, l-azzjonisti residenti li jirċievu d-dividendi ma jinsabux neċessarjament f’sitwazzjoni li tixbah lil dik ta’ azzjonisti li jirċievu dividendi u li jirrisjedu fi Stat Membru ieħor. Madankollu, mill-mument fejn Stat Membru, unilateralment jew permezz ta’ ftehim, jimponi t-taxxa fuq id-dħul mhux biss fuq l-azzjonisti residenti, iżda wkoll fuq azzjonisti mhux residenti, fir-rigward tad-dividendi li huma jirċievu mingħand kumpannija residenti, is-sitwazzjoni tal-imsemmija azzjonisti mhux residenti tixbah lil dik tal-azzjonisti residenti. Fil-fatt, huwa s-sempliċi eżerċizzju minn dan l-istess Stat tal-kompetenza fiskali tiegħu li, indipendentement minn kull tassazzjoni fi Stat Membru ieħor, jagħti lok għal riskju ta’ impożizzjoni ta’ sensiela ta’ taxxi jew ta’ taxxa doppja ekonomika. F’każ bħal dan, sabiex il-kumpanniji benefiċjarji mhux residenti ma jiġux suġġetti għal restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital ipprojbita, bħala regola, mill‑Artikolu 56 KE, l-Istat ta’ residenza tal-kumpannija li tħallas id-dividendi għandu jiżgura li, meta mqabbla mal-mekkaniżmu previst fid-dritt nazzjonali tiegħu għall-prevenzjoni jew it-tnaqqis tal-impożizzjoni ta’ sensiela ta’ taxxi jew ta’ taxxa doppja ekonomika, il-persuni mhux residenti jiġu suġġetti għal trattament ekwivalenti għal dak li jibbenefikaw minnu r-residenti. Issa, billi japplika l-leġiżlazzjoni ċċitata iktar ’il fuq, Stat Membru jagħżel li jeżerċita l‑kompetenza fiskali tiegħu fuq id-dividendi mħallsa lil kumpanniji residenti fi Stati Membri oħra. Konsegwentement, il-kumpanniji mhux residenti benefiċjarji ta’ dawn id-dividendi jinsabu f’sitwazzjoni paragunabbli għal dik tal-kumpanniji residenti f’dak li jikkonċerna r-riskju ta’ impożizzjoni ta’ sensiela ta’ taxxi jew ta’ taxxa doppja ekonomika tad-dividendi mħallsa mill-kumpanniji residenti, b’mod li l-kumpanniji benefiċjarji mhux residenti ma jistgħux jiġu ttrattati b’mod differenti minn kumpanniji benefiċjarji residenti.
Barra minn hekk, għalkemm l-iżvantaġġi li jistgħu jirriżultaw mill-eżerċizzju parallel tal-kompetenzi fiskali ta’ Stati Membri differenti, sakemm dan l-eżerċizzju ma jkunx diskriminatorju, ma humiex restrizzjonijiet ipprojbiti mit-Trattat, madankollu dan ma huwiex il-każ meta t-trattament żvantaġġuż tad-dividendi mħallsa lill-kumpanniji benefiċjarji residenti fi Stat Membru ieħor jirriżulta sempliċiment mill-eżerċizzju, mill-Istat ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja, tal‑kompetenza fiskali tiegħu, u, għalhekk, huwa responsabbli għalih.
Barra minn hekk, din id-differenza fit-trattament ma hijiex ikkontestata minħabba l-applikazzjoni ta’ ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja. Ċertament, ma jistax jiġi eskluż li Stat Membru jasal sabiex jiggarantixxi l-osservanza tal-obbligi tiegħu li jirriżultaw mit-Trattat billi jikkonkludi ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja ma’ Stat Membru ieħor. Madankollu, għal dan il-għan huwa neċessarju li l-applikazzjoni ta’ tali ftehim tippermetti li jiġu kkumpensati l-effetti tad-differenza fit-trattament li jirriżultaw mil-leġiżlazzjoni nazzjonali. Għalhekk, huwa biss fl-ipoteżi fejn it-taxxa f’ras il-għajn imposta skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tista’ tiġi paċuta mat-taxxa dovuta fl-Istat Membru l-ieħor f’ammont li jkun ekwivalenti għad-differenza fit-trattament li tirriżulta mil-leġiżlazzjoni nazzjonali li d-differenza fit-trattament bejn id-dividendi ddistribwiti lil kumpanniji stabbiliti fi Stati Membri oħra u d-dividendi ddistribwiti lil kumpanniji residenti tisparixxi. Sabiex jintlaħaq tali għan ta’ newtralizzazzjoni, l-applikazzjoni ta’ metodu ta’ tnaqqis, previst fil-ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja għandha tippermetti li t-taxxa fuq id-dividendi miġbura minn Stat Membru titnaqqas kompletament mit‑taxxa dovuta fl-Istat ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja, b’mod li, jekk id-dividendi mħallsa lil din il-kumpannija kellhom fl-aħħar mill-aħħar obbligi ikbar mid-dividendi mħallsa lill-kumpanniji residenti tal-ewwel Stat, dan l-oneru fiskali ikbar lanqas ma jista’ jiġi attribwit lill-dan l-Istat, imma lill-Istat ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja li tkun eżerċitat is-setgħa ta’ tassazzjoni tagħha.
F’dan ir-rigward, meta l-parti l-kbira mill-ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja konklużi minn Stat jipprovdu li l-ammont imnaqqas jew imħallas bħala taxxa f’dan l-Istat ma jistax jaqbeż il-frazzjoni tat-taxxa tal-Istat Membru ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja, ikkalkolat qabel it-tnaqqis, li jikkorrispondi għad-dħul taxxabbli fl-ewwel Stat, id-differenza fit-trattament tista’ tiġi nnewtralizzata biss meta d‑dividendi li joriġinaw mill-Istat Membru kkonċernat huma intaxxati biżżejjed fl-Istat Membru l‑ieħor. Issa, jekk dawn id-dividendi ma humiex intaxxati jew jekk ma humiex intaxxati biżżejjed, is-somma miżmuma fl-Istat Membru kkonċernat jew parti minnha ma tistax titnaqqas. F’dan il-każ, id-differenza fit-trattament li tirriżulta mill-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali ma tistax tiġi kkumpensata bl-applikazzjoni tad‑dispożizzjonijiet tal-ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja. Din il-konstatazzjoni tapplika wkoll meta tali ftehim ma jipprovdux għal-limitazzjoni tat-tnaqqis ta’ parti mit-taxxa fl-Istat Membru ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja, iżda li jipprovdu li t-taxxa mħallsa f’dan l-Istat titnaqqas mit-taxxa relatata ma’ dan id-dħul fl-Istat ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja. Fil-fatt, jekk dawn id-dividendi ma humiex intaxxati jew jekk ma humiex intaxxati biżżejjed, is-somma miżmuma fl-Istat ta’ residenza tal-kumpannija li tqassam jew parti minnha ma tkunx tista’ titnaqqas. Issa, l-għażla li, fl-Istat Membru l-ieħor, jiġi intaxxat id-dħul provenjenti mill-Istat ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja jew il-livell li fih huwa ntaxxat ma tiddependix minn dan l-aħħar Stat, iżda mill-metodi ta’ tassazzjoni ddefiniti mill-Istat Membru l-ieħor. Għaldaqstant, it-tnaqqis tat-taxxa dovuta fl-Istat Membru l-ieħor, skont id-dispożizzjonijiet tal-ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja, ma tippermettix fi kwalunkwe każ li tikkumpensa d-differenza fit-trattament li tirriżulta mill-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali.
(ara l-punti 43, 50-53, 56-64, 67, 69 u d-dispożittiv)