Kawża C-47/08

Il-Kummissjoni Ewropea

Ir-Renju tal-Belġju

“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu — Artikolu 43 KE — Libertà ta’ stabbiliment — Nutara — Kundizzjoni ta’ ċittadinanza — Artikolu 45 KE — Parteċipazzjoni fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika — Direttivi 89/48/KEE”

Sommarju tas-sentenza

1. Moviment liberu tal-persuni — Libertà ta’ stabbiliment — Libertà li jiġu pprovduti servizzi — Derogi — Attivitajiet li jaqgħu fl-ambitu tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika — Attivitajiet ta’ nutar — Esklużjoni — Kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar — Inammissibbiltà

(Artikolu 43 KE u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE)

2. Rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu — Eżami tal-mertu mill-Qorti tal-Ġustizzja — Sitwazzjoni li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni — Sitwazzjoni fl-iskadenza tat-terminu stabbilit mill-opinjoni motivata — Sitwazzjoni ta’ inċertezza li tirriżulta minn ċirkustanzi partikolari li jkunu ħarġu waqt il-proċess leġiżlattiv — Assenza ta’ nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu

(Artikolu 43 KE, l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE u Artikolu 226 KE; Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2005/36)

1. Stat Membru li l-leġiżlazzjoni tiegħu timponi kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar, jonqos milli jwettaq l-obbligi tiegħu skont l-Artikolu 43 KE, peress li l-attivitajiet fdati lin-nutara fl-ordinament ġuridiku ta’ dan l-Istat Membru ma jagħmlux parti mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. F’dan ir-rigward, l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE jikkostitwixxi deroga mir-regola fundamentali tal-libertà ta’ stabbiliment, li għandha tingħata interpretazzjoni li tillimita l-portata tagħha għal dak li huwa strettament neċessarju sabiex jitħarsu l-interessi li l-Istati Membri jistgħu jipproteġu abbażi ta’ din id-dispożizzjoni. Barra minn hekk, din id-deroga għandha tkun ristretta biss għall-attivitajiet li, fihom infushom, jikkostitwixxu parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

Sabiex jiġi evalwat jekk l-attivitajiet fdati lin-nutara jinkludux parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, għandha tittieħed inkunsiderazzjoni n-natura tal-attivitajiet eżerċitati min-nutara. F’dan ir-rigward, parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel papragrafu tal-Artikolu 45 KE ma taqax taħt d-diversi attivitajiet eżerċitati min-nutara, minkejja l-effetti ġuridiċi sinjifikattivi mogħtija lill-atti tagħhom, sa fejn kemm il-volontà tal-partijiet, kif ukoll is-sorveljanza jew id-deċiżjoni tal-qorti jkollhom importanza partikolari.

Fil-fatt, minn naħa, f’dak li jikkonċerna l-atti awtentiċi, huma suġġetti għal awtentifikazzjoni biss l-atti jew il-ftehim li l-partijiet ikunu liberament ikkonkludew filwaqt li n-nutar ma jistax jemenda unilateralment il-ftehim li huwa mitlub jawtentika mingħajr ma jikseb minn qabel il-kunsens tal-partijiet. Barra minn hekk, għalkemm l-obbligu ta’ verifika li għandhom in-nutura għandu, ċertament, għan ta’ interess ġenerali, madankollu, is-sempliċi fatt li jintlaħaq dan l-għan ma jistax jiġġustifika li l-prerogattivi neċessarji għal dan l-għan ikunu rriżervati biss għan-nutara li huma ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat u lanqas ma jkun biżżejjed sabiex attività tiġi kkunsidrata bħala li tagħmel parti direttament u speċifikament mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

Min-naħa l-oħra, f’dak li jikkonċerna s-saħħa eżekuttiva, għalkemm iż-żieda, min-nutar, tal-formula tal-eżekuzzjoni fuq l-att awtentiku tagħtih is-saħħa eżekuttiva, din hija bbażata fuq il-volontà tal-partijiet li jagħmlu att jew ftehim, wara verifika tal-konformità tagħhom mal-liġi min-nutar, u li jagħtuhom din is-saħħa eżekuttiva. Bl-istess mod, is-saħħa probatorja li jgawdi minnha att nutarili taqa’ taħt ir-regoli tal-provi u għalhekk ma għandhiex effett dirett fuq il-kwistjoni jekk l-attività li tinkludi r-redazzjoni ta’ dan l-att, fiha nnifisha, tikkostitwixxix parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, u dan huwa iktar il-każ jekk l-iskrittura privata għandha, skont il-liġi tal-Istat Membru kkonċernat, l-istess saħħa legali bħall-att awtentiku.

Dan japplika wkoll għal attivitajiet oħra fdati lin-nutar, bħas-sekwestru ta’ proprjetà immobbli, ċertu bejgħ ta’ proprjetà immobbli, l-attivitajiet fil-qasam ta’ inventarju tas-suċċessjonijiet, ta’ komunitajiet jew ta’ komunjoni, fil-qasam ta’ twaħħil u tneħħija tas-siġilli, kif ukoll fil-qasam ta’ tqassim ġudizzjarju, il-proċedura ta’ ordni ta’ kredituri li ssegwi bejgħ pubbliku, l-atti bħal donazzjonijiet inter vivos, it-testamenti u l-kuntratti ta’ żwieġ jew ta’ koabitazzjoni legali, kif ukoll l-atti ta’ kostituzzjoni tal-kumpanniji, tal-assoċjazzjonijiet u tal-fondazzjonijiet u fl-aħħar nett, il-ħidmiet ta’ ġbir tat-taxxa.

Fl-aħħar nett, f’dak li jikkonċerna l-istatus speċifiku tan-nutara, l-ewwel nett, mill-fatt li l-kwalità tas-servizzi pprovduti tista’ tvarja minn nutar għal ieħor skont, b’mod partikolari, il-kapaċitajiet professjonali tal-persuni kkonċernati, jirriżulta li, fil-limiti tal-kompetenzi territorjali rispettivi tagħhom, in-nutara jeżerċitaw il-professjoni tagħhom, taħt kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni, ħaġa li ma hijiex karatteristika tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. It-tieni nett, in-nutara huma direttament u personalment responsabbli, fir-rigward tal-klijenti tagħhom, għad-danni li jirriżultaw minn kull nuqqas imwettaq fl-eżerċizzju tal-attivitajiet tagħhom.

(ara l-punti 80, 82, 84, 85, 87-92, 94-96, 99-105, 107-110, 113-118, 123)

2. Meta, matul il-proċess leġiżlattiv, ċirkustanzi partikolari, bħalma huwa n-nuqqas ta’ teħid ta’ pożizzjoni ċara tal-leġiżlatur jew in-nuqqas ta’ preċiżjoni fir-rigward tad-determinazzjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni, jagħtu lok għal sitwazzjoni ta’ inċertezza, ma huwiex possibbli li jiġi kkonstatat li kien hemm, fit-tmiem it-terminu mogħti fl-opinjoni motivata, obbligu suffiċjentement ċar għall-Istati Membri li jittrasponi direttiva.

(ara l-punti 139-141)

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)

24 ta’ Mejju 2011 (*)

“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu – Artikolu 43 KE – Libertà ta’ stabbiliment – Nutara – Kundizzjoni ta’ ċittadinanza – Artikolu 45 KE – Parteċipazzjoni fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika – Direttiva 89/48/KEE”

Fil-Kawża C‑47/08,

li għandha bħala suġġett rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu taħt l-Artikolu 226KE, ippreżentat fil-11 ta’ Frar 2008,

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn J.-P. Keppenne, H. Støvlbæk u G. Zavvos, bħala aġenti, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,

rikorrenti,

sostnuta minn:

Ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq, irrappreżentat minn S. Ossowski, bħala aġent,

intervenjent,

Ir-Renju tal-Belġju, irrappreżentat minn C. Pochet u L. Van den Broeck, bħala aġenti, assistiti minn H. Gilliams u L. Goossens, avukati,

konvenut,

sostnut minn:

Ir-Repubblika Ċeka, irrappreżentata minn M. Smolek, bħala aġent,

Ir-Repubblika Franċiża, irrappreżentata minn G. de Bergues u B. Messmer, bħala aġenti,

Ir-Repubblika tal-Latvja, irrappreżentata minn L. Ostrovska, K. Drēviņa u J. Barbale, bħala aġenti,

Ir-Repubblika tal-Litwanja, irrappreżentata minn D. Kriaučiūnas, bħala aġent,

Ir-Repubblika tal-Ungerija, irrappreżentata minn J. Fazekas, R. Somssich u K. Veres kif ukoll minn M. Fehér, bħala aġenti,

Ir-Repubblika Slovakka, irrappreżentata minn J Čorba u B. Ricziová, bħala aġenti,

intervenjenti,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),

komposta minn V. Skouris, President, A. Tizzano, J. N. Cunha Rodrigues, K. Lenaerts, J.-C. Bonichot, A. Arabadjiev (Relatur) u J.-J. Kasel, Presidenti ta’ Awla, R. Silva de Lapuerta, E. Juhász, G. Arestis, M. Ilešič, C. Toader u M. Safjan, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: P. Cruz Villalón,

Reġistratur: M.-A. Gaudissart, Kap ta’ Diviżjoni,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tas-27 ta’ April 2010,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal-14 ta’ Settembru 2010,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1 Permezz tar-rikors tagħha, il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li, meta impona kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar u billi ma ttrasponiex, għal din il-professjoni, id-Direttiva tal-Kunsill 89/48/KEE, tal-21 ta’ Diċembru 1988, dwar sistema ġenerali għar-rikonoxximent ta’ diplomi ta’ edukazzjoni ogħla mogħtija mal-kompletar tal-edukazzjoni u t-taħriġ professjonali ta’ mill-inqas tliet snin (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 1, p. 337), kif emendata bid-Direttiva 2001/19/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-14 ta’ Mejju 2001 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 4, p. 138), iktar ’il quddiem id-“Direttiva 89/48”), ir-Renju tal-Belġju naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikoli 43 KE u 45 KE kif ukoll taħt id-Direttiva 89/48.

Il-kuntest ġuridiku

Id-dritt tal-Unjoni

2 It-tnax-il premessa tad-Direttiva 89/48 tistabbilixxi li “s-sistema ġenerali għar-rikonxximent ta’ diplomi ta’ edukazzjoni ogħla hija kompletament mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni ta’ l-Artikolu [45].”

3 L-Artikolu 2 tad-Direttiva 89/48 kien għalhekk miktub kif ġej:

“Din id-Direttiva għandha tapplika għal kull ċittadin ta’ Stat Membru li jixtieq iwettaq professjoni regolata fi Stat Membru ospitanti bħala persuna li taħdem għal rasha jew bħala persuna impjegata.

Din id-Direttiva m’għandhiex tapplika għal professjonijiet li huma s-suġġett ta’ Direttiva separata li tistabbilixxi arranġamenti għar-rikonoxximent reċiproku ta’ diplomi mill-Istati Membri.”

4 Il-professjoni ta’ nutar ma kienet suġġetta għal ebda leġiżlazzjoni ta’ tip bħal dik imsemmija fit-tieni paragrafu tal-Artikolu 2.

5 Id-Direttiva 89/48 kienet tipprovdi terminu ta’ traspożizzjoni li kien jiskadi, skont l-Artikolu 12 tagħha, fl-4 ta’ Jannar 1991.

6 Id-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tas-7 ta’ Settembru 2005, dwar ir-Rikonoxximent ta’ Kwalifiki Professjonali (ĠU L 255, p. 22), ħassar, skont l-Artikolu 62 tagħha, id-Direttiva 89/48 b’effett mill-20 ta’ Ottubru 2007.

7 Il-premessa 41 tad-Direttiva 2005/36 tipprovdi li hija “bla ħsara għall-applikazzjoni ta' l-Artikoli 39(4) [KE] u 45 [KE] li jikkonċernaw b’mod partikolari in-nutara”.

Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

L-organizzazzjoni ġenerali tal-professjoni ta’ nutar

8 In-nutara jeżerċitaw l-attivitajiet tagħhom, fl-ordinament ġuridiku Belġjan, fil-kuntest ta’ professjoni libera. L-organizzazzjoni tal-professjoni nutarili hija rregolata bil-Liġi tal-25 ventosa tas-sena XI dwar l-organizzazzjoni tan-notarjat, kif emendata bil-Liġi tal-4 ta’ Mejju 1999 (iktar ’il quddiem il-“liġi ta’ ventosa”).

9 Skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 1 ta’ din il-liġi, in-nutara huma “l-uffiċjali pubbliċi maħtura sabiex jirċievu l-atti u l-kuntratti kollha li l-partijiet għandhom jew jixtiequ jagħtu l-kwalità ta’ awtentiċità marbuta mal-atti tal-awtorità pubblika, u biex jiżguraw id-data tagħhom, il-kustodja tagħhom, li jagħtu kopji eżekuttivi u awtentikati”.

10 L-Artikolu 5(1) ta’ din il-liġi jipprovdi li “[i]n-nutara jeżerċitaw il-funzjonijiet tagħhom fit-territorju tad-distrett ġudizzjarju tar-residenza tagħhom”. Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 9(1) tal-liġi ta’ ventosa, barra l-każijiet fejn il-ħatra ta’ nutar hija prevista permezz ta’ proċeduri ġudizzjarji, kull parti għandha l-għażla libera ta’ nutar. In-numru tan-nutara, iż-żona u r-residenza tagħhom huma stabbiliti mir-Re tal-Belġju b’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 31 tal-istess liġi.

11 Skont l-Artikolu 50 tal-liġi ta’ ventosa, in-nutar jista’ jeżerċita l-professjoni tiegħu, waħdu jew flimkien ma’ wieħed jew diversi nutara kkwalifikati, fejn ir-residenza tagħhom tinsab fl-istress distrett ġudizzjarju, jew fi ħdan soċjetà professjonali ta’ nutara.

12 Id-drittijiet tan-nutara huma ffissati mil-liġi f’konformità mad-dispożizzjonijiet tad-Digriet Irjali tas-16 ta’ Diċembru 1950 dwar it-tariffa tad-drittijiet tan-nutara.

13 Skont l-Artikolu 35(3) tal-liġi ta’ ventosa, sabiex tkun tista’ tinħatar bħala kandidat-nutar fil-Belġju, il-persuna inkwistjoni għandha, b’mod partikolari, tkun Belġjana.

L-attivitajiet nutarili

14 Fir-rigward tal-attivitajiet differenti tan-nutar fl-ordinament ġuridiku Belġjan, huwa paċifiku li l-missjoni prinċipali tiegħu tikkonsisti li jistabbilixxi atti awtentikati. L-intervent tan-nutar jistà għalhekk ikun obbligatorju jew fakultattiv, skont l-att li huwa mitlub jawtentifika. B’dan l-intervent, in-nutar jikkonstata l-preżenza tal-kundizzjonijiet kollha li huma imposti legalment għat-twettiq tal-att, kif ukoll il-kapaċità ġuridika u ta’ azzjoni tal-partijiet ikkonċernati.

15 L-att awtentiku huwa ddefinit fl-Artikolu 1317 tal-Kodiċi Ċivili, fil-Kapitolu VI, intitolat “Dwar il-prova tal-obbligi u dik tal-ħlas”, tat-Titolu III tal-Ktieb III ta’ dan il-kodiċi. Tali att huwa, skont dan l-artikolu, “dak li jirċievu l-uffiċjali pubbliċi li għandhom id-dritt li jipprattikaw fil-post fejn l-att ġie redatt, u bil-formalitajiet meħtieġa”.

16 Skont l-Artikolu 19 tal-liġi ta’ ventosa, l-att nutarili huwa legalment awtentiku quddiem il-qrati u huwa eżekuttiv fit-territorju kollu tar-Renju tal-Belġju.

17 Huwa ppreċiżat, fl-Artikolu 1319 tal-Kodiċi Ċivili, li “[l]-att awtentiku jagħti saħħa ġuridika lill-ftehim bejn il-partijiet kontraenti u l-werrieta tagħhom jew l-aventi kawża.”

18 L-Artikolu 1322 tal-istess kodiċi jipprovdi li “[l]-iskrittura privata, rikonoxxuta fir-rigward ta’ persuna, jew legalment meqjusa bħala rikonoxxuta, għandha, fost il-firmatarji u fost il-werrieta tagħhom u l-aventi kawża, l-istess saħħa legali bħall-att awtentiku.”

19 Kuntrarjament għall-Artikolu 516 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, huma biss l-uffiċjali eżekuttivi tal-qorti li jistgħu, ħlief f’każ ta’ dispożizzjonijiet legali kuntrarji, jimplementaw id-deċiżjonijiet ġudizzjarji kif ukoll l-atti jew it-titoli eżekuttivi. L-Artikoli 1395 u 1396 ta’ dan il-kodiċi jipprovdu li t-talbiet kollha li jirrigwardaw miżuri ta’ eżekuzzjoni jitressqu quddiem il-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru. Din tal-aħħar tħares l-osservanza tad-dispożizzjonijiet fir-rigward ta’ miżuri ta’ eżekuzzjoni. Din tista’, anki ex officio, titlob rapport dwar il-progress fil-proċeduri lill-uffiċjali pubbliċi jew Ministerjali intervenjenti jew responsabbli.

20 Barra l-funzjonijiet ta’ awtentikazzjoni, l-ordinament ġuridiku Belġjan jagħti lin-nutara, b’mod partikolari, id-dmirijiet li ġejjin.

21 Skont l-Artikoli 1148 sa 1173 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, in-nutar jeżerċita ċerti attivitajiet fil-qasam ta’ twaħħil u tneħħija tas-siġilli. It-twaħħil u t-tneħħija ta’ siġilli huma awtorizzati mill-qorti distrettwali. F’każ ta’ neċessità assoluta, il-qorti distrettwali tista’ tordna t-tneħħija temporanja tas-siġilli u taħtar nutar sabiex jirrappreżenta l-persuni mhux preżenti u nutar sabiex jagħmel l-inventarju u jiżgura l-konservazzjoni tal-oġġetti.

22 Skont l-Artikoli 1175 sa 1184 ta’ dan il-kodiċi, in-nutar għandu l-obbligu li jistabbilixxi inventarju ta’ suċċessjoni, ta’ komunità jew komunjoni. It-tfassil ta’ tali inventarju huwa normalment suġġett għall-awtorizzazzjoni tal-qorti distrettwali, fejn l-inventarju huwa sussegwentement ifformalizzat permezz ta’ att nutarili. F’każ ta’ diffikultajiet, in-nutar jitlob l-intervent ta’ din il-qorti.

23 Ir-rwol tan-nutar fil-kuntest ta’ ċertu bejgħ ta’ proprjetà immobbli huwa rregolat bl-Artikoli 1186 sa 1190 tal-Kodiċi Ġudizzjarju. Sabiex jipproċedu għal dan il-bejgħ, il-partijiet ikkonċernati għandhom l-ewwel nett, fil-każijiet previsti mil-liġi, iressqu talba għal awtorizzazzjoni quddiem il-qorti distrettwali. Jekk din tal-aħħar tilqa’ din it-talba, hija taħtar nutar sabiex jipproċedi għall-bejgħ.

24 Ċerti attivitajiet fil-qasam ta’ diviżjoni ġudizzjarja huma wkoll fdati lin-nutara skont l-Artikoli 1207 sa 1224 ta’ dan il-kodiċi. L-ewwel nett, hija l-qorti kompetenti li għandha tordna t-tqassim ġudizzjarju u li tibgħat lill-partijiet, skont il-każ u skont il-proċeduri li hija tistabbilixxi, quddiem nutar jew żewġ nutari maħtura ex officio, jekk il-partijiet ma jaqblux dwar l-għażla ta’ nutar. Wara li l-proprjetà mobbli jew immobbli tkun ġiet stmata jew mibjugħa, in-nutar iħejji dokument ta’ stralċ fid-dawl ta’ eventwali tqassim. Il-qorti tagħti deċiżjoni dwar eventwali kwistjonijiet, wara tapprova dan l-istralċ jew tordna r-riferment tiegħu quddiem in-nutar responsabbli sabiex iwettaq stralċ addizzjonali jew stalċ skont il-linji gwida tal-qorti.

25 In-nutar jeżerċita wkoll, b’konformità mal-Artikoli 1560 et seq tal-Kodiċi Ġudizzjarju, ċerti attivitajiet fil-qasam ta’ sekwestru ta’ proprjetà immobbli. Skont dawn id-dispożizzjonijiet, it-titolu eżekuttiv huwa l-ewwel eżegwit minn uffiċjal eżekuttiv tal-qorti, li jagħmel kunsinna ta’ ordni ta’ eżekuzzjoni għall-ħlas lid-debitur. Dan tal-aħħar jibbenefika sussegwentement minn terminu sabiex jimplementaha. Fl-aħħar nett, fi tmiem dan it-terminu u jekk id-debitur fil-frattemp ma jkunx implementaha, il-proprjetà immobbli kkonċernata għandha tiġi ssekwestrata permezz ta’ mandat minn uffiċjal eżekuttiv tal-qorti, fejn sussegwentement dan il-mandat jiġi rreġistrat fir-reġistru tal-ipoteki. Fuq rikors ippreżentat mill-kreditur, il-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru taħtar nutar sabiex iwettaq bejgħ fl-irkant jew bejgħ fis-suq tal-beni kkonċernati, jekk dan jiġi awtorizzat mill-qorti, u operazzjonijiet tal-ordni ta’ tqassim lil kredituri. F’każ ta’ bejgħ fl-irkant, in-nutar responsabbli jniżżel id-dettalji li jinkludu l-jum tal-bejgħ u li jinkludu fihom trasferiment tal-prezz favur il-kredituri. Jekk dawn id-dettalji jiġu kkontestati, in-nutar iħejji proċess verbal, jissospendi l-operazzjonijiet kollha u jirreferi l-kwistjoni lill-qorti. L-Artikoli 1395 u 1396 ta’ dan il-kodiċi, imsemmija fil-punt 19 ta’ din is-sentenza, japplikaw għas-sekwestru ta’ proprjetà immobbli.

26 In-nutar huwa wkoll ikkonċernat, skont ir-regoli previsti fl-Artikoli 1639 sa 1654 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, mill-proċedura ta’ ordni ta’ tqassim lil kredituri li ssir wara bejgħ pubbliku. Għalhekk, in-nutar responsabbli jħejji proċess verbal ta’ distribuzzjoni tar-riżultati tal-bejgħ, jew, jekk ikun hemm lok, ta’ ordni ta’ privileggi u ipoteki. Jekk ma ssir ebda kontradizzjoni, in-nutar jagħlaq l-imsemmi proċess verbal u jagħti lill-kredituri ċertifikati tal-klassifikazzjoni tal-kredituri magħmula mill-qorti skont l-ordni li biha ser jitħallsu. Il-kontestazzjonijiet eventwali jitressqu quddiem il-qorti.

27 Minbarra dan, ċerti tranżazzjonijiet għandhom jiġu konklużi permezz ta’ att nutarili, taħt piena ta’ nullità. Dawn huma b’mod partikolari donazzjonijiet inter vivos, testamenti kif ukoll kuntratti ta’ żwieġ u ta’ koabitazzjoni legali.

28 In-nutar jintervjeni wkoll fil-qasam tad-dritt tal-kumpanniji u tad-dritt tal-assoċjazzjonijiet. Għalhekk, bħala eżempju, id-deċiżjonijiet ta’ xoljiment ta’ ċerti kumpanniji meħuda waqt il-laqgħat ġenerali tagħhom għandhom isiru permezz ta’ att awtentiku skont l-Artikolu 181(4) tal-Kodiċi tal-Kumpanniji. L-istess japplika, skont l-Artikoli 27 u 46 tal-liġi dwar l-assoċjazzjonijiet mingħajr skop ta’ lukru, assoċjazzjonijiet internazzjonali mingħajr skop ta’ lukru u fondazzjonijiet, f’dak li jirrigwarda l-atti ta’ kostituzzjoni ta’ dawn l-assoċjazzjonijiet u fondazzjonijiet. L-assoċjazzjonijiet u l-fondazzjonijiet, bħal fil-każ tal-kumpanniji, jiksbu l-personalità ġuridika tagħhom wara l-preżentata tal-att ta’ formazzjoni fir-reġistru tal-qorti kummerċjali (Artikoli 2(4) u 68 tal-Kodiċi tal-Kumpanniji, kif ukoll l-Artikolu 3, 26h(1), 29(1) u 31(1) ta’ din il-liġi). Minbarra dan, skont l-Artikoli 882 sa 884 tal-Kodiċi tal-Kumpanniji, il-verifika tal-legalità ta’ amalgamazzjoni jew ta’ diviżjoni ta’ kumpanniji jew ta’ trasferiment ta’ sede sseħħ permezz ta’ nutar.

Il-proċedura prekontenzjuża

29 Tressaq ilment quddiem il-Kummissjoni rigward il-kundizzjoni ta’ ċittadinanza meħtieġa għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar fil-Belġju. Wara li eżaminat dan l-ilment, il-Kummissjoni, permezz ta’ ittra tat-8 ta’ Novembru 2000, intimat lir-Renju tal-Belġju sabiex jippreżentalha, f’terminu ta’ xahrejn, l-osservazzjonijiet tiegħu rigward, minn naħa, il-konformità ta’ din il-kundizzjoni ta’ ċittadinanza mal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE kif ukoll, min-naħa l-oħra, rigward l-assenza ta’ traspożizzjoni tad-Direttiva 89/48 f’dak li jikkonċerna l-professjoni ta’ nutar.

30 Permezz ta’ ittra tal-1 ta’ Frar 2001, ir-Renju tal-Belġju rrisponda għal din l-ittra ta’ intimazzjoni.

31 Fil-15 ta’ Lulju 2002, il-Kummissjoni indirizzat ittra ta’ intimazzjoni addizzjonali lil dan l-Istat Membru, fejn akkużatu li naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 43 KE u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 kif ukoll tad-Direttiva 89/48.

32 Dan l-Istat Membru rrisponda għal din l-ittra ta’ intimazzjoni addizzjonali b’ittra tal-10 ta’ Ottubru 2002.

33 Peress li ma kinitx konvinta mill-argumenti invokati mir-Renju tal-Belġju, fit-18 ta’ Ottubru 2006 il-Kummissjoni indirizzat lil dan l-Istat Membru opinjoni motivata li fiha kkonkludiet li dan kien naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 43 KE u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE kif ukoll tad-Direttiva 89/48. Din l-istituzzjoni stiednet lil dan l‑Istat Membru sabiex jieħu l‑miżuri meħtieġa sabiex jikkonforma ruħu ma’ din l‑opinjoni motivata f’terminu ta’ xahrejn min‑notifika tagħha.

34 B’ittra tat-13 ta’ Diċembru 2006, ir-Renju tal-Belġju espona r-raġunijiet li għalihom huwa qies li l-pożizzjoni sostnuta mill-Kummissjoni kienet infondata.

35 Huwa f’dawn iċ‑ċirkustanzi li l‑Kummissjoni ddeċidiet li tippreżenta dan ir‑rikors.

Fuq ir-rikors

Fuq l-ewwel ilment

L-argumenti tal-partijiet

36 Permezz tal-ewwel ilment tagħha, il-Kummissjoni titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li, billi rriżerva l-aċċess għall-professjoni ta’ nutar unikament għaċ-ċittadini proprji tiegħu, ir-Renju tal-Belġju naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 43 KE u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

37 Din l-istituzzjoni ssostni, b’mod preliminari, li l-aċċess għall-professjoni ta’ nutar ma huwa suġġett għal ebda kundizzjoni ta’ ċittadinanza f’ċerti Stati Membri u li din il-kundizzjoni kienet tneħħiet minn Stati Membri oħra, bħar-Renju ta’ Spanja, ir-Repubblika Taljana u r-Repubblika Portugiża.

38 Il-Kummissjoni tfakkar, fl-ewwel lok, li l-Artikolu 43 KE jikkostitwixxi waħda mid-dispożizzjonijiet fundamentali tad-dritt tal-Unjoni li hija intiża sabiex tiżgura l-benefiċċju tat-trattament nazzjonali lil kull ċittadin ta’ Stat Membru li jistabbilixxi ruħu, anki bħala post sekondarju, fi Stat Membru ieħor sabiex hemmhekk jeżerċita attività bħala persuna li taħdem għal rasha, u jipprojbixxi kull diskriminazzjoni bbażata fuq iċ-ċittadinanza.

39 Din l-istituzzjoni kif ukoll ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq isostnu li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għandu jiġi interpretat b’mod awtonomu u uniformi (sentenza tal-15 ta’ Marzu 1988, Il‑Kummissjoni vs Il‑Greċja, 147/86, Ġabra p. 1637, punt 8). Fir-rigward tal-eċċezzjoni għal libertà ta’ stabbiliment għall-attivitajiet li jaqgħu fl-ambitu tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, dan l-artikolu għandu minbarra dan jiġi interpretat b’mod strett (sentenza tal-21 ta’ Ġunju 1974, Reyners, 2/74, Ġabra p. 631, punt 43).

40 L-eċċezzjoni prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għalhekk għandha tiġi ristretta għall-attivitajiet li, fihom infushom, jinkludu parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika (sentenza Reyners, iċċitata iktar ’il fuq, punti 44 u 45). Skont il-Kummissjoni, il-kunċett ta’ awtorità pubblika jimplika l-eżerċizzju ta’ setgħa deċiżjonali li teċċedi d-dritt komuni li tissarraf fil-kapaċità li tittieħed azzjoni indipendentement mir-rieda ta’ suġġetti oħra jew anki tmur kontra din l-istess rieda. B’mod partikolari, l-awtorità pubblika timmanifesta ruħha, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, bl-eżerċizzju tas-setgħat vinkolanti (sentenza tad-29 ta’ Ottubru 1998, Il‑Kummissjoni vs Spanja, C‑114/97, Ġabra p. I‑6717, punt 37).

41 Fil-fehma tal-Kummissjoni u tar-Renju Unit, għandha ssir distinzjoni bejn l-attivitajiet li huma parti mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika u dawk eżerċitati fl-interess ġenerali. Fil-fatt, diversi professjonijiet jiġu attribwiti kompetenzi partikolari fl-interess ġenerali, mingħajr madankollu ma jkunu parti mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

42 Huma wkoll esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE l-attivitajiet li jikkostitwixxu assistenza jew kollaborazzjoni għall-funzjonament tal-awtorità pubblika (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-13 ta’ Lulju 1993, Thijssen, C‑42/92, Ġabra p. I‑4047, punt 22).

43 Minbarra dan, il-Kummissjoni u r-Renju Unit ifakkru li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE huwa intiż prinċipalment għal attivitajiet partikolari u mhux għal professjoni sħiħa, sakemm l-attivitajiet ikkonċernati ma jiġux isseparati minn dawk kollha eżerċitati minn din il-professjoni.

44 Fit-tieni lok, il-Kummissjoni tagħmel eżami tal-attivitajiet differenti eżerċitati min-nutar fl-ordinament ġuridiku Belġjan.

45 Fir-rigward, l-ewwel nett, tal-awtentikazzjoni tal-atti u tal-ftehim, il-Kummissjoni ssostni li n-nutar jillimita ruħu sabiex ikun xhud tal-volontà tal-partijiet, wara li jkun tahom parir, u sabiex jagħti effetti legali lil din il-volontà. Fl-eżerċizzju ta’ din il-attività, in-natur ma għandu ebda setgħa deċiżjonali fir-rigward tal-partijiet. Għalhekk, l-awtentikazzjoni hija biss il-konferma ta’ ftehim minn qabel bejn dawn il-partijiet. Il-fatt li ċerti atti għandhom ikunu b’mod obbligatorju awtentikati huwa irrilevanti, peress li diversi proċeduri għandhom natura obbligatorja mingħajr madankollu ma huma l-manifestazzjoni tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

46 L-istess japplika f’dak li jikkonċerna l-aspetti partikolari tar-regoli tal-provi marbuta mal-atti nutarili, peress li saħħa probatorja paragunabbli hija mogħtija wkoll lil atti oħra li ma jaqgħux taħt l-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, bħall-proċessi verbali magħmula mill-gwardjani forestali taħt ġurament. Il-fatt li n-nutar jidħol responsabbli fir-redazzjoni tal-atti nutarili lanqas ma huwa rilevanti. Fil-fatt, dan huwa l-każ f’dak li jikkonċerna l-parti l-kbira tal-professjonisti indipendenti, bħall-avukati, il-periti jew it-tobba.

47 Fir-rigward tas-saħħa eżekuttiva tal-atti awtentiċi, il-Kummissjoni tikkunsidra li ż-żieda tal-formula tal-eżekuzzjoni tippreċedi l-eżekuzzjoni hekk imsejħa mingħajr ma tagħmel parti minnha. Għalhekk, din is-saħħa eżekuttiva ma tagħti ebda setgħa vinkolanti lin-nutara. Barra minn hekk, kull kontestazzjoni eventwali hija deċiża mhux min-nutar iżda mill-qorti.

48 Fir-rigward, it-tieni nett, tad-dmirijiet tan-nutar fil-kuntest ta’ sekwestru ta’ proprjetà immobbli, dan jista’ biss jeżegwixxi d-deċiżjonijiet meħuda mill-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru. L-istess japplika f’dak li jikkonċerna l-bejgħ pubbliku ta’ proprjetà immobbli barra mill-każ ta’ sekwestru.

49 It-tielet nett, ir-rwol tan-nutar waqt li jiġi stabbilit l-inventarju ta’ suċċessjoni, ta’ komunità jew ta’ komunjoni huwa limitat sabiex jistabbilixxi dan l-inventarju taħt il-kontroll tal-qorti. Fir-rigward tar-rwol tiegħu fil-likwidazzjoni u tqassim ġudizzjarju, dan huwa marbut ukoll bid-deċiżjonijiet tal-qorti.

50 F’dak li jikkonċerna, ir-raba’ nett, id-dmirijiet tan-nutar dwar it-twettiq ta’ ċerti atti, bħal, b’mod partikolari, id-donazzjonijiet, il-kuntratti ta’ żwieġ jew ta’ koabitazzjoni legali u t-testamenti, il-Kummissjoni tikkunsidra li n-nutar jista’ biss jillimita r-rwol tiegħu li jara l-volontà tal-partijiet fl-osservanza tal-liġi.

51 L-istess japplika fir-rigward, il-ħames nett, tad-dmirijiet nutarili fil-qasam ta’ dritt tal-kumpanniji u tal-assoċjazzjonijiet.

52 Barra minn hekk, l-istatus speċifiku tan-nutar fid-dritt Belġjan, il-ħatra tiegħu mir-Re u l-kontroll eżerċitat fuq l-attivitajiet tiegħu mis-servizzi tal-Istat ma humiex direttament rilevanti għall-finijiet tal-evalwazzjoni tan-natura tal-attivitajiet inkwistjoni.

53 Il-Kummissjoni tikkunsidra, fit-tielet lok, bħal fil-każ tar-Renju Unit, li r-regoli tad-dritt tal-Unjoni li fihom riferimenti għall-attività nutarili ma jippreġudikawx l-applikazzjoni tal-Artikolu 43 KE u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għal din l-attività.

54 Fil-fatt, kemm l-Artikolu 1(5)(d) tad-Direttiva 2000/31 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-8 ta’ Ġunju 2000, dwar ċerti aspetti legali tas-servizzi minn soċjetà tal-informazzjoni, partikolarment il-kummerċ elettroniku, fis-Suq Intern (Direttiva dwar il-kummerċ elettroniku) (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 13, Vol. 25, p. 399) kif ukoll il-premessa 41 tad-Direttiva 2005/36 ma jeskludux mill-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom l-attivitajiet nutarili ħlief sa fejn dawn jinkludu parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. Għalhekk din hija sempliċi riżerva li ma għandha ebda effett fuq l-interpretazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Fir-rigward tal-Artikolu 2(2)(l) tad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-12 ta’ Diċembru 2006, dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU L 376, p. 36), li jeskludi l-attivitajiet nutarili mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-direttiva, il-Kummissjoni ssostni li l-fatt li l-leġiżlatur kien għażel li jeskludi attività partikolari mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-direttiva ma jfissirx li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE huwa applikabbli għal din l-attività.

55 Fir-rigward tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 44/2001, tat-22 ta’ Diċembru 2000, dwar ġurisdizzjoni u rikonoxximent u eżekuzzjoni ta’ sentenzi f’materji ċivili u kummerċjali (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 4, p. 42), tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 2201/2003, tas-27 ta’ Novembru 2003, dwar il-ġurisdizzjoni u r-rikonoxximent u l-infurzar ta’ sentenzi fi kwistjonijiet matrimonjali u kwistjonijiet ta’ responsabbiltà tal-ġenituri, u li jirrevoka r-Regolament (KE) Nru 1347/2000 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 6, p. 243), kif ukoll tar-Regolament (KE) Nru 805/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-21 ta’ April 2004, li joħloq Ordni Ewropew ta’ Infurzar għal talbiet mhux kontestati (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 7, p. 38), il-Kummissjoni tqis li dawn ir-regolamenti jistgħu biss jipprovdu l-obbligu għall-Istati Membri li jirrikonoxxu u li jagħmlu eżegwibbli atti li ġew formalment imħejjija u rreġistrati fi Stat Membru ieħor.

56 Fir-rigward tar-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-23 ta’ Marzu 2006 dwar il-professjonijiet legali u l-interess ġenerali dwar il-funzjonament tas-sistemi legali (ĠU C 292E, p. 105, iktar ’il quddiem ir-“riżoluzzjoni tal-2006”), din hija att purament politiku, fejn il-kontenut tagħha huwa ambigwu, peress li, minn naħa, fil-punt 17 ta’ din ir-riżoluzzjoni, il-Parlament Ewropew kien sostna li l-Artikolu 45 KE għandu japplika għall-professjoni ta’ nutar, filwaqt li, min-naħa l-oħra, fil-punt 2 tagħha, huwa kkonferma l-pożizzjoni fformulata fir-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta’ Jannar 1994 dwar is-sitwazzjoni u l-organizzazzjoni tan-notarjat fit-tnax-il membru tal-Komunità (ĠU C 44, p. 36, iktar ’il quddiem ir-“riżoluzzjoni tal-1994”), li fiha huwa esprima x-xewqa tiegħu li titneħħa l-kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar prevista fil-leġiżlazzjoni ta’ diversi Stati Membri.

57 Il-Kummissjoni u r-Renju Unit iżidu li l-kawża li tat lok għas-sentenza tat-30 ta’ Settembru 2003, Colegio de Oficiales de la Marina Mercante Española (C‑405/01, Ġabra p. I‑10391), li għaliha jagħmlu riferiment diversi Stati Membri fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħhom, kienet tikkonċerna l-eżerċizzju mill-kapitani u l-uffiċjali sekondi tiegħu ta’ bastimenti tal-merkanzija ta’ sensiela wiesgħa ta’ funzjonijiet ta’ żamma tas-sigurtà, ta’ dmirijiet marbuta mal-ordni pubbliku kif ukoll kompetenzi fil-qasam nutarili u ta’ status ċivili. Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ma kellhiex l-okkażjoni li teżamina fid-dettall l-attivitajiet differenti eżerċitati min-nutara, fid-dawl tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Konsegwentement, din is-sentenza ma hijiex biżżejjed sabiex jiġi konkluż li din id-dispożizzjoni tapplika għan-nutara.

58 Ir-Renju tal-Belġju, sostnut mir-Repubblika Ċeka, ir-Repubblika Franċiża, ir-Repubblika tal-Litwanja, ir-Repubblika tal-Ungerija u r-Repubblika Slovakka, isostni, l-ewwel nett, li l-interpretazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE invokata mill-Kummissjoni hija wisq stretta. Skont l-ewwel minn dawn l-Istati Membri, in-nutara jipparteċipaw, fl-ordinament ġuridiku Belġjan, direttament u b’mod speċifiku, fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika minħabba, minn naħa, effetti legali sinjifikattivi tad-dritt komuni marbuta mal-atti nutarili u, min-naħa l-oħra, man-natura tal-attivitajiet tan-nutara marbuta fil-qrib mal-eżerċizzju tas-setgħa ġudizzjarja, kif ukoll ma’ dawk eżerċitati minn dawn tal-aħħar f’qasam mhux kontenzjuż.

59 Ir-Renju tal-Belġju jżid li l-istatus tan-nutara fl-ordinament ġuridiku Belġjan huwa ekwivalenti għal dak tal-uffiċjali li jeżerċitaw is-setgħa pubblika, peress li l-proċedura ta’ ħatra u s-sistema ta’ sigurtà ta’ pożizzjoni li huma applikabbli għalihom huma ekwivalenti għal dawk tal-maġistrati.

60 Fir-rigward tad-diversi attivitajiet eżerċitati min-nutara, dan l-Istat Membru jsostni, fit-tieni lok, li dawn jinkludu li jippreparaw atti awtentiċi, ħaġa li tikkostitwixxi manifestazzjoni konkreta tal-awtorità pubblika. Kuntarjament għal dak li ssostni l-Kummissjoni, il-ftehim bejn il-partijiet ma huwiex biżżejjed sabiex jiġi stabbilit att nutarili. Fil-fatt, in-nutar għandu jirrifjuta li jifformalizza l-att awtentiku jekk il-kundizzjonijiet legalment meħtieġa ma jkunux sodisfatti.

61 Minbarra dan, waqt l-awtentikazzjoni, in-nutar għandu rwol li jiġbor it-taxxi, li jirċievi l-ħlas ta’ eventwali dazji ta’ reġistrazzjoni u tad-dazju ta’ ipoteka kif ukoll li joħroġ irċevuti.

62 L-atti awtentiċi magħmula min-nutar igawdu, barra minn hekk, minn saħħa probatorja perfetta u minn saħħa eżekuttiva.

63 Għalhekk, fl-ordinament ġuridiku Belġjan, ir-riferimenti awtentiċi tal-att nutarili, jiġifieri l-fatti li n-nutar stess ikun ikkonstata, li huwa jiddikjara li ra, fehem u effettwa, għandhom saħħa probatorja perfetta bejn il-partijiet, sakemm huma ma jkunux ikkontestati b’suċċess permezz tal-proċedura ta’ kontestazzjoni ta’ awtentiċità fir-rigward ta’ frodi. Min-naħa l-oħra, l-iskritturi privati huma mingħajr saħħa probatorja, sakemm ma jkunx irrikonoxxuti mill-partijiet.

64 L-atti nutarili għandhom ukoll saħħa eżekuttiva mingħajr ma huwa neċessarju li tinkiseb deċiżjoni minn qabel. Fil-fatt, l-istabbiliment tal-att nutarili jagħti lok għal titolu eżekuttiv, li jippermetti lill-uffiċjal eżekuttiv tal-qorti li jipproċedi direttament għall-eżekuzzjoni fuq il-bażi tal-imesmmi att nutarili. F’każ ta’ oppożizzjoni għall-eżekuzzjoni, id-debitur għandu jindirizza ruħu quddiem il-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru.

65 Ir-Renju tal-Belġju jsostni, fit-tielet lok, li l-ordinament ġuridiku Belġjan jagħti lin-nutara ċerti missjonijiet fil-kuntest tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja kontenzjuża kif ukoll mhux kontenzjuża.

66 Fir-rigward, l-ewwel nett, tal-missjonijiet differenti mogħtija lin-nutara fil-kuntest tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja kontenzjuża, li fosthom hemm il-mandat ta’ sekwestru ta’ proprjetà immobbli, ċertu bejgħ pubbliku, l-istabbiliment tal-inventarju ta’ suċċessjoni, ta’ komunità jew ta’ komunjoni, it-tqassim ġudizzjarju, il-proċedura ta’ twaħħil u ta’ tneħħija tas-siġilli, dawn huma, skont ir-Renju tal-Belġju, marbuta fil-qrib mal-eżerċizzju tas-setgħa ġudizzjarja.

67 In-nutar jeżerċita għalhekk dmirijiet awtonomi u distinti minn dawk tal-qorti. F’ċerti każijiet, in-nutar huwa kompetenti sabiex jieħu miżuri unilaterali, mingħajr ma l-kunsens tal-partijiet ikun neċessarju. Dan ikun il-każ meta jwettaq il-bejgħ ta’ proprjetà immobbli fil-kuntest ta’ mandat ta’ sekwestru jew ukoll meta jwettaq l-istralċ fil-kuntest ta’ tqassim ġudizzjarju. Fir-rigward b’mod partikolari tas-sekwestru, wara l-ħatra tiegħu mill-qorti kompetenti, in-nutar huwa l-uniku inkarigat mill-proċedura, fejn il-bejgħ fl-irkant huwa definittiv u ma jistax jiġi kkontestat. Għalhekk, il-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru ma hijiex kompetenti ħlief fil-każ ta’ kontestazzjoni dwar il-legalità tas-sekwestru jew talba għall-annullament tal-bejgħ fl-irkant.

68 Fir-rigward, it-tieni nett, tad-dmirijiet fdati lin-nutar fil-kuntest tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja mhux kontenzjuża, b’mod partikolari fil-qasam tat-testamenti, tal-kuntratti ta’ żwieġ jew tal-koabitazzjoni legali, dawn huma intiżi, skont ir-Renju tal-Belġju, sabiex jipprevjenu l-kontestazzjonijiet ġuridiċi ulterjuri. Għalhekk, in-nutar u l-qrati jiġu fdati żewġ partijiet distinti tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja, l-ewwel fir-rigward tal-kuntest tal-ġustizzja mhux kontenzjuża, u t-tieni li jaġixxu fil-kuntest tal-ġustizzja kontenzjuża. L-attivitajiet nutarili għalhekk ma jikkostitwixxux attivitajiet anċillari jew preparatorji meta pparagunati ma’ dawk eżerċitati mill-qorti.

69 Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet ikkonfermat, fis-sentenza tagħha Colegio de Oficiales de la Marina Mercante Española, iċċitata iktar ’il fuq, li l-attivitajiet tan-nutar dwar it-twettiq ta’ testamenti jikkostitwixxu parteċipazzjoni għall-eżerċizzju ta’ prerogattivi ta’ saħħa pubblika.

70 It-tielet nett, fir-rigward tad-drittijiet tal-kumpanniji, in-nutar jaġixxi bħala rappreżentant tal-awtorità pubblika li jiżgura, fl-interess ġenerali, il-konformità mal-liġi tat-tranżazzjonijiet.

71 Ir-Renju tal-Belġju u r-Repubblika tal-Litwanja jsostnu, fir-raba’ lok, li l-leġiżlatur tal-Unjoni kkonferma li n-nutara jipparteċipaw fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. F’dan ir-rigward, huma jirreferu għall-atti tal-Unjoni msemmija fil-punt 54 ta’ din is-sentenza, li kemm jeskludu l-attivitajiet eżerċitati min-nutara mill-kamp ta’ applikazzjoni rispettiv tagħhom minħabba l-parteċipazzjoni ta’ dawn tal-aħħar fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, kif ukoll jirrikonoxxu li l-atti awtentiċi huma stabbiliti minn awtorità pubblika jew minn kull awtorità oħra awtorizzata għal dan il-għan mill-Istat. Dan jirriżulta, barra minn hekk, mill-atti msemmija fil-punt 55 ta’ din is-sentenza li l-atti nutarili huma kkunsidrati bħala deċiżjonijiet ġudizzjarji f’dak li jikkonċerna s-saħħa eżekuttiva tagħhom.

72 Dawn l-Istati Membri jżidu, fl-aħħar nett, li l-Parlament afferma, fir-riżoluzzjonijiet tiegħu tal-1994 u tal-2006, li l-professjoni ta’ nutar tagħmel parti mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

– Il-kunsiderazzjonijiet preliminari

73 Permezz tal-ewwel ilment tagħha, il-Kummissjoni takkuża lir-Renju tal-Belġju li jostakola l-istabbiliment, fid-dawl tal-eżerċizzju tal-professjoni ta’ nutar, taċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra fit-territorju tiegħu, billi jirriżerva l-aċċess għal din il-professjoni, bi ksur tal-Artikolu 45 KE, għaċ-ċittadini tiegħu stess.

74 Għalhekk dan l-ilment jikkonċerna biss il-kundizzjoni ta’ ċittadinanza meħtieġa mil-leġiżlazzjoni Belġjana inkwistjoni għall-aċċess għal din il-professjoni fid-dawl tal-Artikolu 43 KE.

75 Konsegwentement, għandu jiġi ppreċiżat li dan l-ilment ma jirrigwardax la l-istatus u l-organizzazzjoni tan-notarjat fl-ordinament ġuridiku Belġjan u lanqas il-kundizzjonijiet ta’ aċċess, barra dik relatata maċ-ċittadinanza, għall-professjoni ta’ nutar f’dan l-Istat Membru.

76 Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat, hekk kif indikat il-Kummissjoni waqt is-seduta, li l-ewwel ilment lanqas ma jikkonċerna l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat KE dwar il-libertà li jiġu pprovduti servizzi. Bl-istess mod, dan l-ilment ma jikkonċernax l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat li jikkonċernaw il-moviment liberu tal-ħaddiema.

– Fuq il-mertu

77 Għandu jitfakkar l-ewwel nett li l-Artikolu 43 KE jikkostitwixxi waħda mid-dispożizzjonijiet fundamentali tad-dritt tal-Unjoni (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenza Reyners, iċċitata iktar ’il fuq, punt 43).

78 Il-kunċett ta’ stabbiliment fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni huwa kunċett wiesa’ ħafna, li jimplika l-possibbiltà għal ċittadin tal-Unjoni li jipparteċipa, b’mod stabbli u kontinwu, fil-ħajja ekonomika ta’ Stat Membru li mhux l-Istat Membru ta’ oriġini tiegħu, u li jikseb profitt minn dan, u jiffavorixxi għaldaqstant l-interpretazzjoni ekonomika u soċjali fi ħdan l-Unjoni Ewropea fil-qasam tal-attivitajiet imwettqa minn persuna li taħdem għal rasha (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-22 ta’ Diċembru 2008, Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, C‑161/07, Ġabra p. I‑10671, punt 24).

79 Il-libertà ta’ stabbiliment rikonoxxuta liċ-ċittadini ta’ Stat Membru fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor tinkludi b’mod partikolari l-aċċess għall-attivitajiet ta’ persuni li jaħdmu għal rashom u l-eżerċizzju tagħhom taħt il-kundizzjonijiet iddefiniti mil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ stabbiliment għaċ-ċittadini tiegħu stess (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-28 ta’ Jannar 1986, Il‑Kummissjoni vs Franza, 270/836, Ġabra p. 273, punt 13, u, f’dan is-sens, is-sentenza Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, iċċitata iktar ’il fuq, punt 27). Fi kliem ieħor, l-Artikolu 43 KE jipprojbixxi lil kull Stat Membru milli jipprovdi, fil-leġiżlazzjoni tiegħu, għall-persuni kollha li jagħmlu użu mil-libertà li jistabbilixxu ruħhom hemm, kundizzjonijiet għall-eżerċizzju tal-attivitajiet tagħhom li huma differenti minn dawk iddefiniti għaċ-ċittadini tiegħu stess (sentenza Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, iċċitata iktar ’il fuq, punt 28).

80 L-Artikolu 43 KE huwa intiż għalhekk sabiex jiżgura l-benefiċċju tat-trattament nazzjonali lil kull ċittadin ta’ Stat Membru li jistabbilixxi ruħu fi Stat Membru ieħor sabiex jeżerċita hemmhekk attività bħala persuna li taħdem għal rasha u jipprojbixxi kull diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza li tirriżulta mil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali inkwantu restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment (sentenza Il‑Kummissjoni vs Franza, iċċitata iktar ’il fuq, punt 14).

81 Issa, f’dan il-każ, il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni tirriżerva l-aċċess għall-professjoni ta’ nutar liċ-ċittadini Belġjani, u għalhekk toħloq differenza fit-trattament minħabba ċittadinanza li hija pprojbita, bħala prinċipju, mill-Artikolu 43 KE.

82 Ir-Renju tal-Belġju madankollu jsostni li l-attivitajiet nutarili ma jaqgħux taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 43 KE peress li huma jagħmlu jaqgħu fl-ambitu tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Għalhekk, fl-ewwel lok, għandha tiġi eżaminata l-portata tal-kunċett ta’ eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens ta’ din l-aħħar dispożizzjoni u, fit-tieni lok, li jiġi vverifikat jekk l-attivitajiet fdati lin-nutara fl-ordinament ġuridiku Belġjan jaqgħux taħt dan il-kunċett.

83 Fir-rigward tal-kunċett ta’ “eżerċizzju ta’ l-awtorità pubblika” fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE, għandu jiġi enfasizzat li l-evalwazzjoni tiegħu għandha tieħu inkunsiderazzjoni, skont ġurisprudenza stabbilita, in-natura stess fid-dritt tal-Unjoni tal-limiti imposti minn din id-dispożizzjoni għall-eċċezzjonijiet permessi għall-prinċipju tal-libertà ta’ stabbiliment, sabiex jiġi evitat li l-effettività tat-Trattat fil-qasam ta’ libertà ta’ stabbiliment tiġi ostakolata minn dispożizzjonijiet unilaterali tal-Istati Membri (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi Reyners, iċċitata iktar ’il fuq, punt 50; Il‑Kummissjoni vs Il‑Greċja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 8, u tat-22 ta’ Ottubru 2009, Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, Ġabra p. I‑10219, punt 35).

84 Hija wkoll ġurisprudena stabbilita li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE jikkostitwixxi deroga mir-regola fundamentali tal‑libertà ta’ stabbiliment. Bħala tali, din id-deroga għandha tingħata interpretazzjoni li tillimita l-portata tagħha għal dak li huwa strettament neċessarju sabiex jiġu mħarsa l-interessi li l-Istati Membri jistgħu jipproteġu abbażi ta’ din id‑dispożizzjoni (sentenzi Il‑Kummissjoni vs Il‑Greċja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 7, Il‑Kummissjoni vs Spanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 34, tat-30 ta’ Marzu 2006, Servizi Ausiliari Dottori Commercialisti, C‑451/03, Ġabra p. I‑2941, punt 45, tad-29 ta’ Novembru 2007, Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, C‑393/05, Ġabra p. I‑10195, punt 35 u Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, C‑404/05, Ġabra p. I‑10239, punti 37 u 46, kif ukoll Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, iċċitata iktar ’il fuq, punt 34).

85 Minbarra dan, il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet ripetutament li d-deroga prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għandha tkun ristretta għall-uniċi attivitajiet li, fihom infushom, jikkostitwixxu parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal‑awtorità pubblika (sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Reyners, punt 45, Thijssen, punt 8, Il‑Kummissjoni vs Spanja, punt 35, Servizi Ausiliari Dottori Commercialisti, punt 46, Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, punt 38, u Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, punt 36).

86 F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja kellha l-okkażjoni tikkunsidra li huma esklużi mid-deroga prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE ċerti attivitajiet anċillari jew preparatorji meta pparagunati mal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Thijssen, punt 22; Il‑Kummissjoni vs Spanja, punt 38, Servizi Ausiliari Dottori Commercialisti, punt 47; Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, punt 38, u Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, punt 36), jew ċerti attivitajiet li l-eżerċizzju tagħhom, minkejja li jinkludi kuntatti, anki regolari u organiċi, ma’ awtoritajiet amministrattivi jew ġudizzjarji, jew għajnuna, anki obbligatorja, għall-funzjonament tagħhom, iħalli intatt is-setgħat diskrezzjonali u deċiżjonali tal-imsemmija awtoritajiet (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Reyners, iċċitata iktar ’il fuq, punti 51 u 53), jew ukoll ċerti attivitajiet li ma jinkludux l-eżerċizzju ta’ setgħat deċiżjonali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Thijssen, punti 21 u 22; tad-29 ta’ Novembru 2007, Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, punti 36 u 42, Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, punti 38 u 44, kif ukoll Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, punti 36 u 41), ta’ setgħat vinkolanti (ara, f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenza Il‑Kummissjoni vs Spanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 37), jew setgħat ta’ impożizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-30 ta’ Settembru 2003, Anker et, C‑47/02, Ġabra p. I‑10447, punt 61, kif ukoll Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, iċċitata iktar ’il fuq, punt 44).

87 Għandu jiġi vverifikat, fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jekk l-attivitajiet fdati lin-nutara fl-ordinament ġuridiku Belġjan jinkludux parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

88 Għal dan il-għan, hemm lok li tittieħed inkunsiderazzjoni n-natura tal-attivitajiet eżerċitati mill-membri tal-professjoni inkwistjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Thijssen, iċċitata iktar ’il fuq, punt 9).

89 Ir-Renju tal-Belġju u l-Kummissjoni jaqblu fuq il-fatt li l-attività prinċipali tan-nutara fl-ordinament ġuridiku Belġjan tikkonsisti fir-redazzjoni, bil-formalitajiet meħtieġa, ta’ atti awtentiċi. Sabiex jagħmel dan, in-nutar għandu jivverifika, b’mod partikolari, li l-kundizzjonijiet kollha legalment meħtieġa għat-twettiq tal-att ikunu issodisfatti. L-att awtentiku jgawdi, minbarra dan, minn saħħa probatorja u minn saħħa eżekuttiva.

90 Għandu jiġi enfasizzat, f’dan ir-rigward, li huma suġġetti għal awtentikazzjoni, skont il-leġiżlazzjoni Belġjana, l-atti jew il-ftehim li l-partijiet kienu liberament ikkonkludew. Fil-fatt, dawn jiddeċiedu huma stess, fil-limiti mogħtija mil-liġi, dwar il-portata tad-drittijiet u l-obbligi tagħhom u jagħżlu liberament l-istipulazzjonijiet li huma jridu jdaħħlu fid-dokument meta huma jippreżentaw att jew ftehim għal awtentikazzjoni lin-nutar. L-intervent ta’ dan tal-aħħar jippreżupponi, għalhekk, l-eżistenza minn qabel ta’ kunsens jew ta’ qbil tal-volontà tal-partijiet.

91 Minbarra dan, in-nutar ma jistax jemenda b’mod unilaterali l-ftehim li huwa mitlub jawtentika mingħajr ma jikseb minn qabel il-kunsens tal-partijiet.

92 L-att ta’ awtentikazzjoni fdat lin-nutara għalhekk ma jinkludix, bħala tali, parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

93 Il-fatt li ċerti atti jew ċerti ftehim għandhom bilfors jiġu suġġetti għal awtentikazzjoni taħt piena ta’ nullità ma jistax iqiegħed f’dubju din il-konklużjoni. Fil-fatt, hija prassi li l-validità ta’ atti diversi tkun suġġetta, fl-ordinamenti ġuridiċi nazzjonali u skont ir-regoli previsti, għal rekwiżiti ta’ forma jew ukoll għal-proċeduri obbligatorji ta’ validazzjoni. Din iċ-ċirkustanza ma tistax, għalhekk, tkun biżżejjed sabiex issostni l-argument difiż mir-Renju tal-Belġju.

94 Lanqas l-obbligu tan-nutara li jivverifikaw, qabel ma jipproċedu bl-awtentikazzjoni ta’ att jew ta’ ftehim, li l-kundizzjonijiet kollha legalment meħtieġa għat-twettiq ta’ dan l-att jew ta’ dan il-ftehim ikunu issodisfatti u, jekk dan ma jkunx il-każ, li jirrifjutaw li jwettqu din l-awtentikazzjoni, ma jista’ jikkontesta l-konklużjoni preċedenti.

95 Għalhekk, hekk kif isostni r-Renju tal-Belġju, in-nutar jeżerċita din il-verifika b’għan ta’ interess ġenerali, jiġifieri jiggarantixxi l-legalità u ċ-ċertezza legali tal-atti konklużi bejn individwi. Madankollu, is-sempliċi tfittxija ta’ dan l-għan ma jistax jiġġustifika li l-prerogattivi neċessarji għal dan l-għan ikunu rriżervati biss għan-nutara li huma ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat.

96 Il-fatt li jaġixxi billi jsegwi għan ta’ interess ġenerali ma huwiex biżżejjed, minnu nnifsu, sabiex attività partikolari tiġi kkunsidrata bħala li tagħmel parti direttament u speċifikament mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. Fil-fatt, huwa paċifiku li l-attivitajiet eżerċitati fil-kuntest ta’ diversi professjonijiet regolamentati jimplika ta’ spiss, fl-ordinamenti ġuridiċi nazzjonali, l-obbligu għall-persuni li jeżerċitawhom li jsegwu tali għan, mingħajr ma dawn l-attivitajiet jaqgħu għaldaqstant taħt l-eżerċizzju ta’ din l-awtorità.

97 Madankollu, il-fatt li l-attivitajiet nutarili jsegwu għanijiet ta’ interess ġenerali, li huma intiżi b’mod partikolari sabiex jiggarantixxu l-legalità u ċ-ċertezza legali tal-atti konklużi bejn individwi, jikkostitwixxi raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tippermetti li jiġu ġġustifikati eventwali restrizzjonijiet għall-Artikolu 43 KE li jirriżultaw aspetti speċifiċi tal-attività nutarili, bħall-kontroll li huma suġġetti għalih in-nutara permezz tal-proċeduri ta’ reklutaġġ applikati għalihom, il-limitazzjoni tan-numru tagħhom u l-kompetenzi territorjali tagħhom jew ukoll is-sistema ta’ remunerazzjoni tagħhom, ta’ indipendenza, ta’ inkompatibbiltà u ta’ sigurtà ta’ pożizzjoni, dejjem jekk dawn ir-restrizzjonijiet jippermettu li jintlaħqu dawn l-għanijiet u huma neċessarji għal dan il-għan.

98 Huwa wkoll veru li n-nutar għandu jirrifjuta li jawtentika att jew ftehim li ma jissodisfax il-kundizzjonijiet legalment meħtieġa, u dan indipendentement mill-volontà tal-partijiet. Madankollu, sussegwentement għal tali rifjut, dawn tal-aħħar jibqgħu liberi kemm li jirrimedjaw l-illegalità kkonstatata, kemm li jemendaw l-istipulazzjonijiet tal-att jew tal-ftehim inkwistjoni, kif ukoll li jirrinunzjaw għal dan l-att jew għal dan il-ftehim.

99 Fir-rigward tas-saħħa probatorja u tas-saħħa eżekuttiva li minnhom jibbenefika l-att nutarili, ma jistax jiġi kkontestat li dawn jagħtu lil dawn l-atti effetti legali sinjifikattivi. Madankollu, il-fatt li attività partikolari tinkludi r-redazzjoni ta’ atti li għandhom tali effetti ma jistax ikun biżżejjed sabiex din l-attività tiġi kkunsidrata bħala parteċipanti direttament u speċifikament fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

100 Fil-fatt, f’dak li jikkonċerna, b’mod partikolari, is-saħħa probatorja li jgawdi minnha att nutarili, għandu jiġi ppreċiżat li din taqa’ taħt ir-regoli ta’ provi sabbiliti mil-liġi fl-ordinament ġuridiku inkwistjoni. Għalhekk, l-Artikolu 1319 tal-Kodiċi Ċivili, li jiddetermina s-saħħa probatorja tal-att awtentiku, jagħmel parti mill-Kapitolu VI ta’ dan il-kodiċi, intitolat “Dwar il-prova tal-obbligi u dik tal-ħlas”. Is-saħħa probatorja mogħtija mil-liġi għal att partikolari għalhekk ma għandhiex effett dirett fuq il-kwistjoni jekk l-attività li tinkludi r-redazzjoni ta’ dan l-att, meħuda waħedha, tikkostitwixxix parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika, hekk kif teħtieġ il-ġurisprudenza (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Thijssen, punt 8, u Il‑Kummissjoni vs Spanja, punt 35).

101 Fil-fatt, hekk kif ammetta r-Renju tal-Belġju, l-iskrittura privata, irrikonoxxuta fir-rigward ta’ persuna, jew legalment meqjusa bħala rrikonoxxuta, għandha, skont l-Artikolu 1322 tal-Kodiċi Ċivili, fost dawk li jkunu ssottoskrivewha u fost il-werrieta tagħhom u l-aventi kawża, “l-istess saħħa legali bħall-att awtentiku”.

102 Fir-rigward tas-saħħa eżekuttiva tal-att awtentiku, għandu jiġi indikat, hekk kif isostni r-Renju tal-Belġju, li din tippermetti l-eżekuzzjoni tal-obbligu li dan l-att jinkludi, mingħajr l-intervent preċedenti tal-qorti.

103 Is-saħħa ekeżuttiva tal-att awtentiku ma tfissirx madankollu, fil-każ tan-nutar, setgħat li jinkludu parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. Fil-fatt, minkejja li ż-żieda min-nutar tal-formula tal-eżekuzzjoni fuq l-att awtentiku tagħtih is-saħħa eżekuttiva, din hija bbażata fuq il-volontà tal-partijiet li jagħmlu att jew ftehim, wara verifika tal-konformità tagħhom mal-liġi min-nutar, u li jagħtuhom din is-saħħa eżekuttiva.

104 Għandu wkoll jiġi vverifikat jekk l-attivitajiet l-oħra fdati lin-nutar fl-ordinament ġuridiku Belġjan li għalihom ir-Renju tal-Belġju jagħmel riferiment jinkludux parteċipazzjoni diretta u speċifika fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

105 Fir-rigward, l-ewwel nett, tad-dmirijiet fdati lin-nutar fil-kuntest tas-sekwestru ta’ proprjetà immobbli, għandu jiġi rrilevat li dan huwa prinċipalment inkarigat milli jorganizza l-bejgħ bl-irkant jew il-bejgħ fis-suq, fil-każ fejn dan tal-aħħar kien ġie awtorizzat mill-qorti u taħt il-kundizzjonijiet iffissati minnha. In-nutar għandu wkoll jorganizza ż-żjara tal-postijiet, iniżżel l-ispeċifikazzjonijiet tal-kuntratt li jinkludu l-jum tal-bejgħ u li jinkludu fihom trasferiment tal-prezz favur il-kredituri.

106 Għandu għalhekk jiġi kkonstatat, minn naħa, li n-nutar ma huwiex kompetenti li jipproċedi huwa stess għas-sekwestru. Min-naħa l-oħra, hija l-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru li taħtar in-nutar u tinkarigah li jipproċedi għall-bejgħ fl-irkant jew il-bejgħ fis-suq u għall-operazzjonijiet tal-ordni ta’ tqassim lil kredituri. Hija din il-qorti li għandha tħares li jiġu osservati dispożizzjonijiet għal miżuri ta’ eżekuzzjoni. Din tista’ wkoll ex officio, hekk kif jirriżulta mill-Artikolu 1396 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, titlob li jintbagħtilha rapport dwar il-progress fil-proċeduri mill-uffiċjali pubbliċi jew Ministerjali intervenjenti jew responsabbli. F’każ ta’ kontestazzjonijiet, id-deċiżjoni hija tal-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru, fejn in-nutar huwa obbligat li jagħmel proċess verbal ta’ dawn il-kontestazzjonijiet, li jissospendi l-operazzjonijiet kollha u li jirreferi l-kwistjoni lill-qorti.

107 Il-missjonijiet fdati lin-nutara fil-kuntest tas-sekwestri ta’ proprjetà immobbli jidhru għalhekk li huma eżerċitati taħt is-sorveljanza tal-qorti kompetenti fuq kwistjonijiet marbuta ma’ sekwestru, li lilha n-nutar għandu jirreferi l-kontestazzjonijiet eventwali u li, barra minn hekk, tiddeċiedi fl-aħħar lok. Dawn id-dmirijiet ma jistgħux, konsegwentement, jiġu kkunisdrati bħala li jagħmlu parti, inkwantu tali, direttament u speċifikament taħt l-eżerċizzju tal-awtorità pubblika (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Thijssen, punt 21; tad-29 ta’ Novembru 2007, Il‑Kummissjoni vs L‑Awstrija, punti 41 u 42; Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, punti 43 u 44, kif ukoll Il‑Kummissjoni vs Il‑Portugall, punti 37 u 41).

108 L-istess konklużjoni tapplika, it-tieni nett, f’dak li jikkonċerna d-dmirijiet fdati lin-nutara, skont l-Artikoli 1186 sa 1190 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, fil-kuntest ta’ ċertu bejgħ ta’ proprjetà immobbli. Fil-fatt, minn dawn id-dispożizzjonijiet jirriżulta li d-deċiżjoni li jiġi awtorizzat jew le tali bejgħ taqa’ fuq il-qorti.

109 Fir-rigward, it-tielet nett, tal-attivitajiet tan-nutara fil-qasam ta’ inventarju tas-suċċessjonijiet, ta’ komunitajiet jew ta’ komunjoni, kif ukoll fil-qasam ta’ twaħħil u tneħħija tas-siġilli, għandu jiġi enfasizzat li dawn huma suġġetti għall-awtorizzazzjoni tal-qorti distrettwali. F’każ ta’ diffikultajiet, in-nutar jirreferi l-kwistjoni, skont l-Artikolu 1184 tal-Kodiċi Ġudizzjarju, lil din il-qorti.

110 F’dak li jikkonċerna, fir-raba’ lok, l-attivitajiet tan-nutara fil-qasam ta’ tqassim ġudizzjarju, għandu jiġi enfasizzat, minn naħa, li hija l-qorti li għandha tordna t-tqassim u tirreferi l-partijiet, skont il-każ skont ir-regoli li hija tistabbilixxi, quddiem nutar li għandu bħala ħidma, b’mod partikolari, li jistabbilixxi l-inventarju, għall-formazzjoni tal-massa ġenerali u tal-komponiment tal-lottijiet. Min-naħa l-oħra, hija l-qorti li għandha tiddeċiedi kull kawża li tista’ ssir, li tapprova l-istralċ magħmul min-nutar jew li tirreferih sabiex huwa jistabbilixxi stralċ addizzjonali jew stalċ skont il-linji gwida mogħtija mill-qorti. Konsegwentement, dawn l-attivitajiet ma jagħtux lin-nutar l-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

111 Dan huwa wkoll il-każ, fil-ħames lok, tal-proċedura ta’ ordni ta’ kredituri li ssegwi bejgħ pubbliku. Fil-kuntest ta’ din il-proċedura, in-nutar huwa inkarigat li jagħmel il-proċess verbal ta’ distribuzzjoni tar-riżultat tal-bejgħ jew, jekk ikun hemm lok, tal-ordni ta’ privileġġi u ta’ ipoteki. Il-kontestazzjonijiet eventwali għandhom isiru quddiem il-qorti.

112 Minbarra dan għandu jiġi ppreċiżat, f’dak li jikkonċerna l-attivitajiet nutarili msemmija fil-punti 105 sa 111 ta’ din is-sentenza, li, hekk kif tfakkar fil-punt 86 ta’ din is-sentenza, prestazzjonijiet professjonali li jinkludu għajnuna, anki obbligatorja, għall-funzjonament tal-qrati ma jikkostitwixxux, madankollu, parteċipazzjoni għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika (sentenza Reyners, iċċitata iktar ’il fuq, punt 51).

113 Fir-rigward, fis-sitt lok, tal-atti, bħad-donazzjonijiet inter vivos, it-testamenti u l-kuntratti ta’ żwieġ jew ta’ koabitazzjoni legali, li għandhom jiġu konklużi permezz ta’ att nutarili taħt piena ta’ nullità, isir riferiment għall-kunsiderazzjonijiet li jinsabu fil-punti 90 sa 103 ta’ din is-sentenza.

114 L-istess kunsiderazzjonijiet japplikaw f’dak li jikkonċerna, fis-seba’ lok, l-atti ta’ kostituzzjoni tal-kumpanniji, tal-assoċjazzjonijiet u tal-fondazzjonijiet, u dawn għandhom isiru, taħt piena ta’ nullità, permezz ta’ att awtentiku. Għandu barra minn hekk jingħad ukoll li l-persuni ġuridiċi msemmija iktar ’il fuq ma jiksbux il-personalità ġuridika tagħhom ħlief wara l-preżentata tal-att ta’ kostituzzjoni fir-reġistru tal-qorti kummerċjali.

115 Fir-rigward, fit-tmien lok, tal-ħidmiet ta’ ġbir tat-taxxa, li tagħhom huwa inkarigat in-nutar meta jirċievi l-ħlas ta’ dazji ta’ reġistrazzjoni jew ta’ ipoteka, dawn ma jistgħux jiġu kkunsidrati minnhom infushom bħala li jikkostitwixxu parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-eżerċizzju tal-awtorità pubblika. Għandu jiġi ppreċiżat, f’dan ir-rigward, li dan il-ġbir iseħħ min-nutar f’isem id-debitur, segwit minn remissjoni tas-somom korrispondenti lis-servizz kompetenti tal-Istat u li, għalhekk, dan ma huwiex fundamentalment differenti minn dak relatat mat-taxxa fuq il-valur miżjud.

116 F’dak li jikkonċerna l-istatus speċifiku tan-nutara fl-ordinament ġuridiku Belġjan, huwa biżżejjed li jitfakkar, hekk kif jirriżulta mill-punti 85 u 88 ta’ din is-sentenza, li huwa fid-dawl tan-natura tal-attivitajiet inkwistjoni, meħuda waħedhom, u mhux fid-dawl ta’ dan l-istatus bħala tali, li għandu jiġi vverifikat jekk dawn l-attivitajiet jaqgħux taħt id-deroga prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

117 Madankollu, f’dan ir-rigward, huma meħtieġa żewġ preċiżazzjonijiet. L-ewwel nett, huwa paċifiku li, barra mill-każijiet fejn il-ħatra ta’ nutar hija prevista permezz ta’ proċeduri ġudizzjarji, kull parti għandha l-għażla libera ta’ nutar, skont l-Artikolu 9 tal-liġi ta’ ventosa. Minkejja li huwa veru li l-drittijiet tan-nutara huma ffissati mil-liġi, xorta jibqa’ l-fatt li l-kwalità tas-servizzi pprovduti tista’ tvarja minn nutar għal ieħor skont, b’mod partikolari, il-kapaċitajiet professjonali tal-persuni kkonċernati. Minn dan isegwi li, fil-limiti tal-kompetenzi territorjali rispettivi tagħhom, in-nutara jeżerċitaw il-professjoni tagħhom, hekk kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punt 18 tal-konklużjonijiet tiegħu, taħt kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni, ħaġa li ma hijiex karatteristika tal-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

118 Hemm lok li jiġi rrilevat, it-tieni nett, hekk kif issostni l-Kummissjoni mingħajr ma ġiet ikkontestata fuq dan il-punt mir-Renju tal-Belġju, li n-nutara huma direttament u personalment responsabbli, fir-rigward tal-klijenti tagħhom, għad-danni li jirriżultaw minn kull nuqqas imwettaq fl-eżerċizzju tal-attivitajiet tagħhom.

119 Barra minn hekk, l-argument li fuqu jibbaża r-Renju tal-Belġju dwar ċerti atti tal-Unjoni lanqas ma huwa konvinċenti. Fir-rigward tal-atti msemmija fil-punt 54 ta’ din is-sentenza, għandu jiġi ppreċiżat li l-att li l-leġiżlatur kien għażel li jeskludi l-attivitajiet nutarili mill-kamp ta’ applikazzjon ta’ att partikolari ma jfissirx li dawn tal-aħħar neċessarjament jaqgħu taħt id-deroga prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Fir-rigward, b’mod partikolari, tad-Direttiva 2005/36, jirriżulta mill-kliem stess tal-premessa 41 ta’ din id-direttiva, skont liema din “hija bla ħsara għall-applikazzjoni ta’ l-Artikol[u] [...] 45 tat-Trattat li jikkonċernaw b’mod partikolari in-nutara”, li l-leġiżlatur tal-Unjoni mhux eżattament ħa pożizzjoni fuq l-applikabbiltà tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għall-professjoni ta’ nutar.

120 L-argument ibbażat fuq ir-regolamenti msemmija fil-punt 55 ta’ din is-sentenza lanqas ma huwa rilevanti. Fil-fatt, dawn ir-regolamenti jirrigwardaw ir-rikonoxximent u l-eżekuzzjoni ta’ atti awtentiċi formalment imħejjija u rreġistrati fi Stat Membru u konsegwentement ma jaffettwawx l-interpretazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Minbarra dan, mill-ġurisprudenza jirriżulta, applikabbli b’analoġija għar-Regolament Nru 44/2001, li, sabiex att ikun ikkwalifikat bħala awtentiku fis-sens ta’ dan ir-regolament, huwa neċessarju l-intervent kemm ta’ awtorità pubblika, kif ukoll ta’ kull awtorità oħra awtorizzata mill-Istat (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-17 ta’ Ġunju 1999, Unibank, C‑260/97, Ġabra p. I‑3715, punti 15 u 21).

121 Fir-rigward tar-riżoluzzjonijiet tal-1994 u tal-2006, imsemmija fil-punt 56 ta’ din is-sentenza, għandu jiġi enfasizzat li dawn huma mingħajr effetti ġuridiċi, peress li tali riżoluzzjonijiet ma jikkostitwixxux, min-natura tagħhom, atti vinkolanti. Min-naħa l-oħra, minkejja li huma jindikaw li l-professjoni ta’ nutar taqa’ taħt l-Artikolu 45 KE, il-Parlament espliċitament esprima x-xewqa tiegħu, fl-ewwel minn dawn ir-riżoluzzjonijiet, li miżuri jittieħdu sabiex il-kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar titneħħa, u din il-pożizzjoni kienet mill-ġdid impliċitament ikkonfermata fir-riżoluzzjoni tal-2006.

122 Fir-rigward tal-argument li jibbaża fuqu r-Renju tal-Belġju tas-sentenza Oficiales de la Marina Mercante Española, iċċitata iktar ’il fuq, għandu jiġi ppreċiżat li l-kawża li wasslet għal din is-sentenza kienet tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 39(4) KE, u mhux dik tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE. Minbarra dan, mill-punt 42 ta’ din is-sentenza jirriżulta li, meta hija ddeċidiet li l-funzjonijiet fdati lill-kaptani u lill-uffiċjali sekondi jikkostitwixxu parteċipazzjoni fl-eżerċizzju ta’ prerogattivi ta’ setgħa pubblika, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet tirreferi għall-funzjonijiet kollha eżerċitati minnhom. Għalhekk il-Qorti tal-Ġustizzja ma eżaminatx biss l-attribuzzjoni fil-qasam nutarili fdata lill-kapitani u lill-uffiċjali sekondi, jiġifieri li jirċievu, iħarsu u jgħaddu testamenti, separatament mill-kompetenzi l-oħra tagħhom, bħal, b’mod partikolari, is-setgħat ta’ impożizzjoni jew ta’ sanzjoni li huma għandhom.

123 F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi konkluż li l-attivitajiet nutarili, hekk kif huma ddefiniti fl-istat attwali tal-ordinament ġuridiku Belġjan, ma humiex parti mill-eżerċizzju tal-awtorità pubblika fis-sens tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

124 Konsegwentement għandu jiġi kkonstatat li l-kundizzjoni ta’ ċittadinanza meħtieġa mil-leġiżlazzjoni Belġjana għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar tikkostitwixxi diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza pprojbita mill-Artikolu 43 KE.

125 Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal qabel, hemm lok li jiġi kkonstatat li l-ewwel ilment huwa fondat.

Fuq it-tieni lment

L-argumenti tal-partijiet

126 Il-Kummissjoni takkuża lir-Renju tal-Belġju li ma ttrasponiex id-Direttiva 89/48 f’dak li jikkonċerna l-professjoni ta’ nutar. Fil-fehma tagħha, din il-professjoni ma tistax ma taqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-direttiva, peress li n-nutar ma jipparteċipax, b’mod dirett u speċifiku, fl-eżerċizzju tal-awtorità pubblika.

127 Din l-istituzzjoni tfakkar li d-Direttiva 89/48 tippermetti lill-Istati Membri li jipprovdu test ta’ kapaċità jew perijodu ta’ adattament, li huma ta’ natura li jiżguraw il-livell għoli ta’ kwalifikazzjoni meħtieġ min-nutara. Minbarra dan, l-applikazzjoni ta’ din id-direttiva ma għandhiex l-effett li tipprekludi r-reklutaġġ ta’ nutara permezz ta’ kompetizzjoni, iżda għandha biss l-effett li tagħti aċċess għal din il-kompetizzjoni liċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra. Tali applikazzjoni lanqas ma għandha effett fuq il-proċedura ta’ ħatra tan-nutara.

128 Minbarra dan, ir-Renju Unit iqis li r-riferiment għall-professjoni ta’ nutar fil-premessa 41 tad-Direttiva 2005/36 ma jeskludix lil din il-professjoni kollha kemm hi mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-direttiva.

129 Mingħajr ma jqajjem formalment eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà, ir-Renju tal-Belġju josserva li t-tieni lment huwa bbażat fuq allegat nuqqas ta’ traspożizzjoni mhux tad-Drettiva 2005/36 iżda tad-Direttiva 89/48. Issa, id-Direttiva 2005/36 kienet ħassret din l-aħħar direttiva b’effett mill-20 ta’ Ottubru 2007.

130 Fuq il-mertu, dan l-Istat Membru kif ukoll ir-Repubblika tal-Litwanja, ir-Repubblika tal-Ungerija u r-Repubblika Slovakka jsostnu li d-Direttiva 2005/36, fil-premessa 41 tagħha, tipprovdi speċifikament li hija “bla ħsara għall-applikazzjoni ta’ l-Artikoli 39(4) [KE] u 45 [KE] [...] li jikkonċernaw b’mod partikolari in-nutara”. Din ir-riżerva tikkonferma l-fatt li l-professjoni ta’ nutar hija koperta mill-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE b’mod li d-Direttiva 2005/36 ma tapplikax għal din il-professjoni. Minbarra dan, il-Repubblika tal-Litwanja tfakkar li riżerva inqas speċifika, iżda li tixxiebah, tidher fit-tnax-il premessa tad-Direttiva 89/48.

Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

– Fuq l-ammissibbiltà

131 Hija ġurisprudenza stabbilita li l-eżistenza ta’ nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu, fil-kuntest ta’ rikors ibbażat fuq l-Artikolu 226 KE, għandha tiġi evalwata fir-rigward tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni fis-seħħ meta jiskadi t-terminu li l-Kummissjoni tkun tat lill-Istat Membru kkonċernat sabiex jikkonforma ruħu mal-opinjoni motivata tagħha (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tad-9 ta’ Novembru 1999, Il‑Kummissjoni vs L‑Italja, C‑365/97, Ġabra p. I‑7773, punt 32, tal-5 ta’ Ottubru 2006, Il‑Kummissjoni vs Il‑Belġju, C‑275/04, Ġabra p. I‑9883, punt 34, u tad-19 ta’ Marzu 2009, Il‑Kummissjoni vs Il‑Ġermanja, C‑270/07, Ġabra p. I‑1983, punt 49).

132 F’dan il-każ, dan it-terminu skada fit-18 ta’ Diċembru 2006. Issa, f’din id-data, id-Direttiva 89/48 kienet għadha fis-seħħ, peress li d-Direttiva 2005/36 ma kinitx ħassret lil din tal-aħħar ħlief mill-20 ta’ Diċembru 2007. Għaldaqstant, rikors ibbażat fuq in-nuqqas ta’ traspożizzjoni tad-Direttiva 89/48 ma huwiex mingħajr suġġett (ara, b’analoġija, is-sentenza tal-11 ta’ Ġunju 2009, Il‑Kummissjoni vs Franza, C‑327/08, punt 23).

133 L-oġġezzjoni magħmula mir-Renju tal-Belġju għandha, konsegwentement, tiġi miċħuda.

– Fuq il-mertu

134 Il-Kummissjoni takkuża lir-Renju tal-Belġju li ma ttrasponiex id-Direttiva 89/48 f’dak li jikkonċerna l-professjoni ta’ nutar. Konsegwentement, għandu jiġi eżaminat jekk din id-direttiva għandhiex tiġi applikata għal din il-professjoni.

135 F’dan ir-rigward, hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni l-kuntest leġiżlattiv li tagħmel parti minnu.

136 Għandu għalhekk jġi rrilevat li l-leġiżlatur espressament ippreveda, fit-tnax-il premessa tad-Direttiva 89/48, li s-sistema ġenerali għar-rikonxximent ta’ diplomi ta’ edukazzjoni ogħla, stabbilita minnha “hija kompletament mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni ta’ l-Artikolu [45 KE]”. Ir-riżerva hekk mogħtija tbiddel il-volontà tal-leġiżlatur li jħalli l-attivitajiet li jaqgħu taħt l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 barra mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-direttiva.

137 Issa, fil-mument tal-adozzjoni tad-Direttiva 89/48, il-Qorti tal-Ġustizzja ma kienx għad kellha l-okkażjoni li tagħti deċiżjoni dwar il-kwistjoni jekk l-attivitajiet nutarili jaqgħux jew le taħt l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE.

138 Barra minn hekk, matul is-snin li kienu segwew l-adozzjoni tad-Direttiva 89/48, il-Parlament, fir-riżoluzzjonijiet tiegħu tal-1994 u tal-2006, imsemmija fil-punti 56 u 21 ta’ din is-sentenza, afferma, minn naħa, li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE għandu jiġi applikat kollu kemm hu għall-professjoni ta’ nutar bħala tali, filwaqt li, min-naħa l-oħra, huwa rrefera għax-xewqa tiegħu li titneħħa l-kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għal din il-professjoni.

139 Minbarra dan, waqt l-adozzjoni tad-Direttiva 2005/36, li ssostitwiet id-Direttiva 89/48, il-leġiżlatur tal-Unjoni ħa l-impenn li jippreċiża, fil-premessa 41 tal-ewwel waħda minn dawn id-direttivi, li din hija bla ħsara għall-applikazzjoni tal-Artikolu 45 KE f’dak “li jikkonċerna[...] b’mod partikolari in-nutara”. Għalhekk, hekk kif intqal fil-punt 119 ta’ din is-sentenza, meta għamel din ir-riżerva, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma ħax pożizzjoni dwar l-applikabbiltà tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 45 KE u, għaldaqstant, tad-Direttiva 2005/36 għall-attivitajiet nutarili.

140 Dan huwa kkonfermat, b’mod partikolari, mix-xogħlijiet preparatorji ta’ din l-aħħar direttiva. Fil-fatt, il-Parlament kien ippropona, fir-riżoluzzjoni leġiżlattiva tiegħu dwar il-proposta ta’ direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali (ĠU 2004, C 97 E, p. 230), stabbilita fl-ewwel lettura fil-11 ta’ Frar 2004, li jkun espliċitament indikat fit-test tad-Direttiva 2005/36 li din ma tapplikax għan-nutara. Minkejja li din il-proposta ma nżammitx fil-proposta emendata tad-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali [COM(2004) 317 finali], u lanqas fil-Pożizzjoni Komuni (KE) Nru 10/2005, tal-21 ta’ Diċembru 2004, stabbilita mill-Kunsill, li tiddeċiedi skont il-proċedura msemmija fl-Artikolu 251 tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, fid-dawl tal-adozzjoni ta’ direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali (ĠU 2005, C 58E, p. 1), dan ma huwiex għar-raġuni li d-direttiva msemmija kellha tapplika għall-professjoni ta’ nutar, iżda għar-raġuni b’mod partikolari li “deroga għall-prinċipji tal-libertà ta’ stabbiliment u ta’ libertà li jiġu pprovduti servizzi għall-attivitajiet li jimplikaw parteċipazzjoni diretta u speċifika għall-awtorità pubblika [kienet] prevista mill-[ewwel paragrafu] tal-Artikolu 45 KE”. [traduzzjoni mhux uffiċjali]

141 F’dan ir-rigward, fid-dawl taċ-ċirkustranzi partikolari li akkumpanjaw il-proċess leġiżlattiv kif ukoll tas-sitwazzjoni ta’ inċertezza li rriżultat minn dan, kif jirriżulta mill-kuntest leġiżlattiv imfakkar iktar ’il fuq, ma jidhirx possibbli li jiġi kkonstatat li kien jeżisti, fl-iskadenza tat-terminu mogħti fl-opinjoni motivata, obbligu suffiċjentement ċar għall-Istati Membri li jittrasponu d-Direttiva 89/48 f’dak li jikkonċerna l-professjoni ta’ nutar.

142 Konsegwentement, hemm lok li t-tieni lment jiġi miċħud.

143 Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal iktar ’il fuq, għandu jiġi kkonstatat li, meta impona kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar, ir-Renju tal-Belġju naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 43 KE , u li jiġi miċħud il-kumplament tar-rikors.

Fuq l-ispejjeż

144 Skont l-Artikolu 69(3) tar-Regoli tal-Proċedura, jekk il-partijiet ikunu telliefa rispettivament fuq kap jew aktar tat-talbiet tagħhom, il-Qorti tista’ tiddeċiedi li taqsam l-ispejjeż jew tiddeċiedi li kull parti tbati l-ispejjeż tagħha. Peress li r-rikors tal-Kummissjoni ntlaqa’ biss parzjalment, hemm lok li kull parti għandha tbati l-ispejjeż tagħha.

145 Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 69(4) ta’ dawn l-istess regoli, l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet intervenjenti fil-kawża, għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom. Ir-Repubblika Ċeka, ir-Repubblika Franċiża, ir-Repubblika tal-Latvja, ir-Repubblika tal-Litwanja, ir-Repubblika tal-Ungerija, ir-Repubblika Slovakka u r-Renju Unit għandhom konsegwentement ibatu l-ispejjeż tagħhom.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi:

1) Billi impona kundizzjoni ta’ ċittadinanza għall-aċċess għall-professjoni ta’ nutar, ir-Renju tal-Belġju naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 43 KE.

2) Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud.

3) Il-Kummissjoni Ewropea, ir-Renju tal-Belġju, ir-Repubblika Ċeka, ir-Repubblika Franċiża, ir-Repubblika tal-Latvja, ir-Repubblika tal-Litwanja, ir-Repubblika tal-Ungerija, ir-Repubblika Slovakka u r-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom.

Firem

* Lingwa tal-kawża: il-Franċiż.