SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)

16 ta' Settembru 2004 (*)

"Is-Sitt Direttiva tal-VAT – Artikolu 15(6), (7) u (9) – Eżenzjoni ta' tranżazzjonijiet ta' esportazzjoni barra l-Komunità – Kunċett ta' ajruplani użati minn linji ta' l-ajru li joperaw prinċipalment fuq rotot internazzjonali – Eżenzjoni ta' l-għoti tal-karburant għal titjira domestika"

Fil-kawża C-382/02,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 234 KE,

imressqa mill-Vestre Landsret (Id-Danimarka), permezz ta' deċiżjoni tad-9 ta' Ottubru 2002, li waslet il-Qorti tal-Ġustizzja fit-23 ta' Ottubru 2002, fil-proċedura

Cimber Air A/S

vs

Skatteministeriet,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),

komposta minn C.W.A. Timmermans, President ta' l-Awla, C. Gulmann, J.-P. Puissochet (Relatur), J.N. Cunha Rodrigues u N. Colneric, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: D. Ruiz-Jarabo Colomer,

Reġistratur: H. von Holstein, Assistent Reġistratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta ta' l-4 ta' Marzu 2004,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–       għal Cimber Air A/S, minn R. Mikelsons, advokat,

–       għall-Gvern Daniż u għas-Skatteministeriet, minn J. Molde, bħala aġent, assistit minn P. Biering, advokat,

–       għall-Gvern Ġermaniż, minn M. Lumma, bħala aġent,

–       għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn E. Traversa u N. B. Rasmussen, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet ta' l-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal-25 ta' Marzu 2004,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1       It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni ta' l-Artikolu 15(6), (7) u (9) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta' Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta' l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta' stima (ĠU L 145, p. 1, aktar 'il quddiem is-"Sitt Direttiva".

2       Din it-talba oriġinat fil-kuntest ta' kawża bejn il-kumpannija Cimber Air A/S u s-Skatteministeriet (Ministeru Daniż tat-Taxxa u s-Sisa) fir-rigward ta' talba għal ħlas lura tat-taxxa fuq il-valur miżjud (aktar 'il quddiem il-"VAT") imħallsa għall-provvisti ta' ajruplani li, fir-rigward tagħhom, il-liġi Daniża dwar il-VAT ma tipprovdix dritt għal ħlas lura.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt Komunitarju

3       L-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva, li jirregola l-eżenzjoni ta' tranżazzjonijiet ta' l-esportazzjoni barra l-Komunità, ta' tranżazzjonijiet simili u tat-trasport internazzjonali jipprovdi li:

"Mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħra tal-Komunità l-Istati Membri għandhom jeżentaw li ġejjin taħt il-kondizzjonijet li huma għandhom ifasslu għall-iskop biex jassiguraw l-applikazzjoni korretta u ċara tat-tali eżenzjonijet u jipprevenu kwalunkwe evażjoni, evitar jew abbuż:

1.      il-provvista ta' oġġetti mibgħuta jew transportati għal destinazzjoni barra t-territorju tal-[Komunità] kif definit fl-Artikolu 3 minn jew għan-nom tal-bejjiegħ;

2.      il-provvista ta' l-oġġetti mibgħuta jew trasportati għal destinazzjoni barra t-territorju tal-[Komunità] kif definita fl-Artikolu 3 minn jew għan-nom ta' xerrej li mhux stabbilit fit-territorju tal-pajjiż, bl-eċċezzjoni ta' oġġetti trasportati mix-xerrej innifsu għall-armar, l-għoti tal-karburant u l-provviżjoni tad-dgħajjes tad-divertiment u ta' ajruplani privati jew kwalunkwe mezz tat-trasport ieħor għall-użu privat;

[…]

6.      il-provvista, modifikazzjoni, tiswija, [manutenzjoni], nolleġġjar u kiri ta' ajruplani użati mil-linji ta' l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali, u l-provvista, kiri, tiswija u [manutenzjoni] ta' tagħmir inkorporat u użat hemmhekk;

7.      il-provvista ta' oġġetti għall-għoti tal-karburant u l-provviżjoni ta' ajruplan riferut fil-paragrafu 6;

[…]

9.      il-provvista ta' servizzi barra dawk msemmija fil-paragrafu 6, biex jilħqu l-bżonnijet diretti ta' l-ajruplani msemmija f'dak il-paragrafu jew tal-merkanziji tagħhom;

[…]"

 Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

4       Ir-regoli ta' eżenzjoni mill-VAT jinsabu fil-"lov om mervaerdiafgift" (Liġi dwar il-VAT), tas-16 ta' Awwissu 2000 (aktar 'il quddiem il-"liġi tas-16 ta' Awwissu 2000"). Id-dispożizzjonijiet tagħha jirregolaw il-ġbir tal-VAT fuq il-provvisti lill-linji ta' l-ajru.

5       L-Artikolu 34(1) tal-liġi tas-16 ta' Awwissu 2000, li jirrigwarda l-eżenzjonijiet tal-VAT għall-provvisti għal ċerti ajruplani, jipprovdi li:

"Il-provvisti ta' oġġetti u servizzi segwenti huma eżentati mit-taxxa:

[...]

7.      [...] it-tagħmir neċessarju pprovdut għall-użu fuq l-ajruplani u l-vapuri li joperaw fuq rotot internazzjonali, esklużi l-ajruplani privati […], u l-provvista ta' servizzi għal ajruplani bħal dawn […];

8.      il-bejgħ u l-kiri ta' ajruplani […], esklużi l-ajruplani privati u d-dgħajjes tad-divertiment;

9.      it-tiswijiet, il-manutenzjoni u l-modifikazzjonijiet ta' l-ajruplani msemmija fil-punt 8 […], u l-provvisti, il-kiri, it-tiswijiet u l-[manutenzjoni] tat-tagħmir fiss tagħhom;

[...]

16.      l-oġġetti pprovduti għall-għoti tal-karburant u provvisti oħra lil dawk li jipprovdu l-karburant u għall-vapuri jew għall-ajruplani għal konsum fuqhom jew għal bejgħ lill-passiġġieri, skond il-liġi tad-dwana."

6       B'hekk, bis-saħħa tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 34(1)(7) u (16) tal-liġi tas-16 ta' Awwissu 2000:

–       it-taxxi għat-tluq u l-inżul ta' l-ajruplan,

–       il-karburant,

–       il-provvista ta' ikel u xorb,

–       il-maniġġ ta' bagalji

jirrappreżentaw il-"provvisti ta' l-oġġetti" u l-"provvisti tas-servizzi" imsemmija fl-Artikolu 15(7) u (9) tad-direttiva u huma biss eżentati mill-VAT jekk ikunu intiżi għal titjira li sejra barra mill-pajjiż.

7       Fir-rigward tax-xiri għal titjiriet internazzjonali, inklużi t-titjiriet ta' tranżitu, il-VAT imħallsa tista' tiġi mħallsa lura bis-saħħa ta' l-Artikolu 45(3) tal-liġi tas-16 ta' Awwissu 2000, li mhuwiex il-każ għax-xiri li jsir għal titjiriet domestiċi.

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

8       Cimber Air A/S hija linja ta' l-ajru li l-attività prinċipali tagħha hija li topera titjiriet reġjonali regolari fl-Ewropa, b'kooperazzjoni ma' żewġt imsieħba, SAS u Lufthansa. Hija topera titjiriet domestiċi fid-Danimarka, kif ukoll titjiriet internazzjonali bejn id-Danimarka u pajjiżi oħra. Hija topera wkoll fuq rotot li joriġinaw minn u jintemmu f'pajjiżi barranin.

9       Fil-kawża prinċipali, is-Skatteministeriet jikkunsidra li m'għandux ikun hemm eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta' ċerti provvisti għal ajruplani ta' Cimber Air A/S li joperaw titjiriet domestiċi, jiġifieri bejn ajruporti li jinsabu fid-Danimarka, peress li dawk li joperaw titjiriet internazzjonali biss jistgħu jibbenefikaw mill-eżenzjoni. Min-naħa tagħha, Cimber Air A/S tikkunsidra li l-provvisti kollha għall-ajruplani li jagħmlu titjiriet domestiċi għandhom jibbenefikaw mill-eżenzjoni peress li hija topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali.

10     Konsegwentement, Cimber Air A/S ressqet rikors quddiem il-Vestre Landsret sabiex s-Skatteministeriet jiġi ordnat jirrikonoxxi li l-oġġetti u s-servizzi li ġew ipprovduti lil Cimber Air A/S wara t-30 ta' April 2001 huma eżenti mill-VAT, peress li t-trasport internazzjonali jirrappreżenta l-attività prinċipali tagħha.

11     Barra minn hekk, Cimber Air A/S talbet li s-Skatteministeriet jiġi ordnat iħallasha lura l-VAT żejda li hija tqis li ħallset bi żball. Dan l-ammont huwa dak tal-VAT li Cimber Air A/S ħallset lill-fornituri tagħha għal diversi provvisti li saru għal titjiriet esklużivament domestiċi jew li kienu relatati ma' dawn it-titjiriet.

12     Il-partijiet ma jaqblux dwar jekk id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15(7) u (9) tas-Sitt Direttiva meħuda flimkien mal-punt 6 ta' l-istess artikolu jipprekludux il-ġbir tal-VAT fuq provvisti intiżi għall-ajruplani ta' Cimber Air A/S meta dawn jagħmlu titjira domestika, ladarba t-titjiriet tal-kumpannija huma prinċipalment internazzjonali.

13     F'dawn iċ-ċirkustanzi, il-Vestre Landsret iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti:

"1)      Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15(7) u (9) u tal-punt 6 ta' l-istess artikolu tas-Sitt Direttiva (Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE) għandhom jiġu interpretati fis-sens li Stat Membru jista' ma jeżentax mill-VAT il-provvisti intiżi għal ajruplan użat għal titjira domestika, irrispettivament mill-fatt li l-linja ta' l-ajru li tuża dan l-ajruplan topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali, jew dan l-Istat Membru għandu l-obbligu li jeżenta provvisti bħal dawn mill-VAT?

2)      F'dan l-aħħar każ, liema kriterji, per eżempju, ta' fatturat, ta' postijiet-kilometri, ta' passiġġieri-kilometri jew ta' numru ta' passiġġieri jew ta' titjiriet, huma rilevanti sabiex jiġi ddeterminat jekk linja ta' l-ajru toperax prinċipalment fuq rotot internazzjonali fis-sens ta' l-Artikolu 15(6)?"

 Fuq l-ewwel domanda

14     Permezz ta' l-ewwel domanda tagħha, il-qorti ta' rinviju qiegħda essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 15(6), (7) u (9) tas-Sitt Direttiva għandux jiġi interpretat fis-sens li l-provvisti ta' l-oġġetti u tas-servizzi, imsemmija f'dawn id-dispożizzjonijiet, lil ajruplani li joperaw titjiriet domestiċi iżda li huma użati minn linji ta' l-ajru li prinċipalment jaħdmu fuq rotot internazzjonali bi ħlas, humiex eżenti mill-VAT.

 Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

15     Il-Gvern Daniż isostni li, safejn l-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva jikkonċerna l-eżenzjoni ta' l-esportazzjonijiet barra l-Komunità, il-punti 7 u 9 ta' dan l-artikolu jistgħu jirrigwardaw biss il-provvisti ta' prodotti jew servizzi intiżi għal titjiriet internazzjonali u din il-kundizzjoni għandha tiġi evalwata għal kull moviment ta' l-ajruplan. L-Artikolu 15(6) li, bis-saħħa tiegħu, il-provvisti ta' oġġetti jew ta' servizzi msemmija f'dan l-artikolu għandhom jiġu evalwati fid-dawl ta' l-attivitajiet li l-linja ta' l-ajru prinċipalment twettaq, jikkostitwixxi biss eċċezzjoni għall-Artikolu 15 interpretat b'mod globali.

16     In sostenn ta' l-interpretazzjoni tiegħu, il-Gvern Daniż ifakkar li d-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-eżenzjonijiet ġewwa l-pajjiż jinsabu fl-Artikolu 13 tas-Sitt Direttiva. Il-provvisti għat-titjiriet domestiċi mhumiex eżentati minn l-artikolu, fatt li jikkonferma l-argument li l-Artikolu 15(7) u (9) ta' din id-direttiva ma jikkonċernax il-provvisti ta' oġġetti jew servizzi intiżi għall-ajruplani użati għal titjiriet domestiċi, minkejja li l-kumpannija li lilha jappartjenu topera prinċipalment titjiriet internazzjonali.

17     Il-Kummissjoni taqbel ma' din l-opinjoni u, barra minn hekk, tirrileva li d-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva li jirrigwardaw l-eżenzjonijiet fiskali għandhom jiġu interpretati b'mod strett sabiex jiġi mħares il-prinċipju ta' newtralità fiskali. Dan il-prinċipju jirrikjedi ugwaljanza fiskali għat-trasport nazzjonali kollu.

18     Il-Kummissjoni tammetti li l-Artikolu 15(6) tas-Sitt Direttiva jidderoga espressament mill-prinċipju ta' newtralità fiskali iżda tosserva li m'hemm xejn fix-xogħlijiet preparatorji li wasslu għal dan l-artikolu li jindika li l-punti 7 u 9 ta' l-istess artikolu jippermettu deroga bħal din b'mod illi l-eżenzjoni fiskali, li ssir referenza għaliha f'dawn il-punti, tista' tkopri biss il-provvisti ta' oġġetti u servizzi intiżi għall-ajruplani użati għal rotot internazzjonali biss.

19     Cimber Air A/S, li fis-seduta kienet sostnuta mill-Gvern Ġermaniż, tinterpreta d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15(7) u (9) tas-Sitt Direttiva b'mod differenti. Il-kumpannija tqis li l-eżenzjoni mill-VAT għall-provvisti koperti minn dawn id-dispożizzjonijiet tikkonċerna l-ajruplani li li jagħmlu titjira domestika meta l-linja ta' l-ajru li lilha jappartjenu topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali bi ħlas.

20     Cimber Air A/S u l-Gvern Ġermaniż jiġġustifikaw il-ksur tal-prinċipju ta' newtralità fiskali bid-diffikultajiet li jqumu sabiex jiġi ddeterminat liema parti tal-provvisti għandha tiġi eżentata u liema għandha tkun suġġetta għall-VAT meta ajruplan jopera titjiriet domestiċi u internazzjonali.

21     Għalhekk, huma jikkunsidraw li sabiex il-provvisti ta' oġġetti u servizzi msemmija fl-Artikolu 15(7) u (9) tas-Sitt Direttiva jiġu eżentati, il-kriterju determinanti, li jwassal sabiex il-kliem tad-dispożizzjonijiet jipprevali fuq il-prinċipju ta' newtralità fiskali, huwa l-fatt li l-ajruplan li jibbenefika mill-eżenzjoni jappartjeni lil linja ta' l-ajru li topera prinċipalment fuq rotot internazzjonali. Dan il-kriterju jippermetti applikazzjoni sempliċi u koerenti tar-regoli stabbiliti fl-Artikolu 15(6), (7) u (9) tas-Sitt Direttiva.

22     Minn din l-interpretazzjoni, Cimber Air A/S tikkonkludi li, fil-kawża prinċipali, ir-regoli Daniżi u l-applikazzjoni tagħhom, li jillimitaw il-benefiċċju ta' l-eżenzjoni għal dawk l-ajruplani biss li jagħmlu titjiriet internazzjonali, huma inkompatibbli mad-dritt Komunitarju.

 Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

23     L-eżenzjonijiet jikkostitwixxu kunċetti awtonomi tad-dritt Komunitarju li għandhom jiġu jitpoġġew fil-kuntest ġenerali tas-sistema komuni tal-VAT imwaqqfa mis-Sitt Direttiva (ara, b'mod partikolari, is-sentenzi tas-26 ta' Marzu 1987, Il-Kummissjoni vs L-Olanda, 235/85, Ġabra p. 1471, punt 18; tal-5 ta' Ġunju 1997, SDC, C-2/95, Ġabra p. I-3017, punt 21, u ta' l-10 ta' Settembru 2002, Kügler, C-141/00, Ġabra p. I-6833, punt 25).

24     Din is-sistema hija bbażata, b'mod partikolari, fuq żewġ prinċipji. Min-naħa, il-VAT hija miġbura fuq kull provvista ta' servizzi u fuq kull provvista ta' oġġetti li ssir bi ħlas minn persuna taxxabbli. U, min-naħa l-oħra, il-priċipju ta' newtralità fiskali jipprekludi li l-operaturi ekonomiċi li jagħmlu l-istess tranżazzjonijiet jiġu ttrattati b'mod differenti fir-rigward tal-ġbir tal-VAT.

25     Għal dawn ir-raġunijiet, filwaqt li hemm qbil li s-Sitt Direttiva tista' tipprovdi għal eżenzjonijiet li jiksru l-prinċipji msemmija fil-punt preċedenti, il-Qorti tal-Ġustizzja tikkunsidra li l-imsemmija eżenzjonijiet għandhom jiġu interpretati b'mod strett (ara, f'dan is-sens, is-sentenzi SDC, iċċitata aktar 'il fuq, punt 20, tas-7 ta' Settembru 1999, Gregg, C-216/97, Ġabra p. I-4947, punt 12, u Kügler, iċċitata aktar 'il fuq, punt 28).

26     F'dan il-każ, skond l-Artikolu 15(7) u (9) tas-Sitt Direttiva, il-provvisti ta' oġġetti intiżi għall-għoti tal-karburant lill-ajruplani msemmija fil-punt 6 ta' l-istess artikolu u l-provvisti ta' servizzi apparti dawk imsemmija f'dan il-punt 6, li jsiru għall-bżonnijiet diretti ta' l-imsemmija ajruplani u għat-tagħbija tagħhom, huma eżenti mill-VAT.

27     L-Artikolu 15(6) jikkonċerna l-"ajruplani użati mil-linji ta' l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali".

28     B'hekk, kuntrarjament għal dak li jsostnu l-Kummissjoni u l-Gvern Daniż, l-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 15 tas-Sitt Direttiva tirrigwarda formalment, kemm fil-punti 7 u 9 u fil-punt 6 ta' dan l-istess artikolu, it-titjiriet domestiċi ta' l-ajruplani użati minn kumpanniji li l-attività tagħhom hija prinċipalment internazzjonali.

29     Il-fatt, invokat mill-Kummissjoni, li l-eżenzjonijiet ġewwa Stat Membru huma previsti fl-Artikolu 13 tas-Sitt Direttiva u li l-kundizzjonijiet ta' eżenzjoni ta' l-Artikolu 15 ta' l-istess direttiva huma kompletament armonizzati ma jistax ikollu l-effett li jagħti lill-Artikolu 15 tifsira differenti minn dik li hija ċara mill-kliem tiegħu.

30     Għalhekk ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li d-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15(6), (7) u (9) tas-Sitt Direttiva għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-provvisti ta' oġġetti u ta' servizzi, imsemmija f'dawn id-dispożizzjonijiet, lil ajruplani li jagħmlu titjiriet domestiċi iżda li huma użati minn linji ta' l-ajru li prinċipalment jaħdmu fuq rotot internazzjonali bi ħlas, huma eżenti mill-VAT.

 Fuq it-tieni domanda

31     Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju qiegħda essenzjalment tistaqsi liema huma l-kriterji li għandhom jiġu kkunsidrati sabiex jiġi ddeterminat jekk linja ta' l-ajru toperax prinċipalment fuq rotot internazzjonali.

 Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

32     Il-Kummissjoni u l-Gvern Daniż iqisu li m'hemmx bżonn li tingħata risposta għal din id-domanda, fid-dawl tar-risposta li huma jissuġġerixxu għall-ewwel domanda.

33     Cimber Air A/S issostni li l-kelma "prinċipalment" użata fl-Artikolu 15(6) tas-Sitt Direttiva għandha tiġi evalwata fid-dawl tal-vjaġġi kollha operati minn linja ta' l-ajru billi, minn naħa, issir evalwazzjoni fiż-żmien u, min-naħa l-oħra, issir analiżi tal-kriterji ta' produzzjoni u ta' bejgħ.

34     Hija tqis li l-parti internazzjonali ta' l-operazzjonijiet ta' linja ta' l-ajru għandha tiġi ddeterminata fuq perijodu twil b'tali mod illi, jekk linja ta' l-ajru, għal matul diversi snin, operat prinċipalment fuq rotot internazzjonali u, matul sena, din l-attività naqset, dan ma jkunx jista', minħabba din l-aħħar sena, iwassal għal trattament fiskali differenti fir-rigward tal-VAT għall-ajruplani ta' din il-kumpannija.

35     Fir-rigward tal-kriterji ta' natura li jiddeterminaw il-kobor tas-sehem tat-titjiriet internazzjonali ta' linja ta' l-ajru, Cimber Air A/S tipproponi li l-produzzjoni tiġi mkejla skond il-postijiet-kilometri, u b'hekk ikun jista' jiġi ddeterminat il-fatturat li jkun sar mit-titjiriet internazzjonali.

36     Il-kumpannija ssostni li l-indikaturi bħan-numru ta' passiġġieri li jħallsu u n-numru ta' titjiriet ma jipprovdux l-istess kejl eżatta' l-importanza ta' l-attività ta' linja ta' l-ajru.

 Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

37     Għar-raġunijiet invokati fil-punti 23 sa 25 ta' din is-sentenza, il-kunċett ta' "linji ta' l-ajru li joperaw għall-ħlas prinċipalment fuq rotot internazzjonali" għandu tifsira Komunitarja u għandu jiġi interpretat b'mod strett safejn iservi bħala bażi għall-eżenzjonijiet mill-VAT.

38     Din l-interpretazzjoni għandha tieħu in kunsiderazzjoni d-differenza li teżisti bejn uħud mill-verżjonijiet lingwistiċi tad-dispożizzjoni in kwistjoni. Fil-fatt, il-verżjonijiet Franċiża, Taljana, Spanjola u Portugiża ta' l-Artikolu 15(6) tas-Sitt Direttiva jużaw il-kelma "prinċipalment" jew l-ekwivalenti tagħha, filwaqt li l-verżjonijiet Daniża, Ġermaniża, Ingliża u Olandiża jużaw il-kliem "hovedsageligt", "hauptsächlich", "chiefly" u "hoofdzakelijk", rispettivament. Skond dawn l-espressjonijiet ta' l-aħħar, id-dispożizzjoni ċċitata tirreferi għal-linji ta' l-ajru li għandhom sempliċement aktar operazzjonijiet fuq rotot internazzjonali minn operazzjonijiet fuq rotot li mhumiex internazzjonali filwaqt li, skond ta' l-ewwel, l-operazzjonijiet fuq rotot internazzjonali għandhom jirrappreżentaw kważi l-attività kollha ta' dawn il-kumpanniji.

39     Minn din l-analiżi, wieħed jista' jikkonkludi li, f'kull każ, il-kumpanniji li għandhom jiġu meqjusa bħala kumpanniji li joperaw prinċipalment fuq rotot internazzjonali huma dawk li l-attivitajiet tagħhom li mhumiex internazzjonali huma ħafna anqas mill-attivitajiet internazzjonali tagħhom.

40     Ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li huma l-qrati nazzjonali li għandhom jevalwaw il-kobor tas-sehem ta' l-attivitajiet internazzjonali u l-attivitajiet li mhumiex internazzjonali ta' dawn il-kumpanniji. Sabiex ikunu jistgħu jagħmlu din l-evalwazzjoni, jistgħu jittieħdu in kunsiderazzjoni l-elementi kollha li jagħtu indikazzjoni ta' l-importanza relattiva tat-tip ta' operazzjonijiet ikkonċernati, b'mod partikolari, id-dħul.

 Fuq l-ispejjeż

41     Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta' kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni ta' l-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk ta' l-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla), taqta' u tiddeċiedi li:

1)      Id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 15(6), (7) u (9) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta' Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta' l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta' taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta' stima, għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-provvisti ta' oġġetti u ta' servizzi, imsemmija f'dawn id-dispożizzjonijiet, lil ajruplani li jagħmlu titjiriet domestiċi iżda li huma użati minn linji ta' l-ajru li prinċipalment jaħdmu fuq rotot internazzjonali bi ħlas, huma eżenti mill-VAT.

2)      Huma l-qrati nazzjonali li għandhom jevalwaw il-kobor tas-sehem ta' l-attivitajiet internazzjonali u l-attivitajiet li mhumiex internazzjonali ta' dawn il-kumpanniji. Sabiex ikunu jistgħu jagħmlu din l-evalwazzjoni, jistgħu jittieħdu in kunsiderazzjoni l-elementi kollha li jagħtu indikazzjoni ta' l-importanza relattiva tat-tip ta' operazzjonijiet ikkonċernati, b'mod partikolari, id-dħul.

Firem.


* Lingwa tal-kawża: id-Daniż.