|
18.2.2022 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 78/3 |
AVVIŻ TAL-KUMMISSJONI
Linji gwida għall-implimentazzjoni ta’ ċerti dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar tar-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ April 2019 dwar id-definizzjoni, id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ xorb spirituż, l-użu tal-ismijiet ta’ xorb spirituż fil-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel oħra, il-protezzjoni ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi ta’ xorb spirituż, l-użu ta’ alkoħol etiliku u distillati ta’ oriġini agrikola f’xorb alkoħoliku, u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 110/2008
(2022/C 78/03)
|
Daħla u ċaħda ta’ responsabbiltà Ir-Regolament dwar ix-Xorb Spirituż (UE) 2019/787 il-ġdid ġie ppubblikat fis-17 ta’ Mejju 2019 u daħal fis-seħħ sebat ijiem wara. Madankollu, il-biċċa l-kbira tad-dispożizzjonijiet tiegħu dwar il-produzzjoni u t-tikkettar bdew japplikaw biss mill-25 ta’ Mejju 2021. F’konformità mal-Artikolu 43(2) tar-Regolament (UE) 2019/787, l-għan ta’ dan id-dokument ta’ gwida – li wkoll beda japplika mill-25 ta’ Mejju 2021 – huwa li jiżgura l-applikazzjoni uniformi tiegħu għall-benefiċċju kemm tal-amministrazzjonijiet nazzjonali kif ukoll tal-operaturi tan-negozji tal-ikel (bħal pereżempju l-produtturi u l-importaturi tal-ispirti) f’dak li għandu x’jaqsam ma’ ċerti dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar stabbiliti fih. Huwa limitat għall-ispjegazzjoni prattika tad-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar applikabbli għax-xorb spirituż, b’mod partikolari dwar l-użu ta’ “ismijiet ġuridiċi”, “termini komposti”, “allużjonijiet”, “taħlitiet” u “blends”. Għal dan il-għan, jagħti diversi eżempji mhux eżawrjenti li qed jingħataw biss għal skopijiet ta’ illustrazzjoni. Dan id-dokument ta’ gwida huwa biss għall-finijiet ta’ informazzjoni u l-kontenut tiegħu mhuwiex maħsub biex jissostitwixxi l-konsultazzjoni ta’ xi sors legali applikabbli jew il-parir meħtieġ ta’ espert legali, fejn jistħoqq. La l-Kummissjoni u lanqas kwalunkwe persuna li taġixxi f’isimha ma jistgħu jinżammu responsabbli għall-użu li jsir minn dawn in-noti ta’ gwida u lanqas ma jistgħu jitqiesu bħala interpretazzjoni vinkolanti tal-leġiżlazzjoni. Dan id-dokument huwa maħsub biex jgħin lin-negozji u lill-awtoritajiet nazzjonali fl-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni dwar ix-Xorb Spirituż. Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea biss hija kompetenti sabiex tinterpreta b’awtorità d-dritt tal-Unjoni. Ir-referenzi għad-dispożizzjonijiet legali indikati minn hawn ’il quddiem huma intiżi li jirreferu għar-Regolament (UE) 2019/787 (ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż), ħlief jekk espliċitament indikat mod ieħor. |
Werrej
|
1. |
REGOLI ĠENERALI DWAR IT-TIKKETTAR GĦAX-XORB SPIRITUŻ | 7 |
|
1.1. |
Dispożizzjonijiet orizzontali (Ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi) | 7 |
|
1.2. |
Prinċipji li jirregolaw ir-Regolament dwar ix-Xorb Spirituż | 7 |
|
1.3. |
Ismijiet ġuridiċi | 8 |
|
1.4. |
Termini li jistgħu jissupplimentaw l-ismijiet ġuridiċi | 10 |
|
1.5. |
Informazzjoni volontarja dwar l-ikel (ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi) | 12 |
|
1.5.1. |
Isem ta’ oġġett tal-ikel użat fil-produzzjoni | 15 |
|
1.6. |
Materja prima tal-alkoħol etiliku jew tad-distillati | 15 |
|
1.7. |
Materja prima tal-pjanti użata bħala ismijiet ġuridiċi | 17 |
|
2. |
TERMINI KOMPOSTI | 18 |
|
2.1. |
X’inhu terminu kompost | 18 |
|
2.2. |
Kundizzjonijiet tal-użu | 20 |
|
2.3. |
Dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar | 21 |
|
2.4. |
Kontrolli | 23 |
|
3. |
ALLUŻJONIJIET | 24 |
|
3.1. |
X’inhi allużjoni | 24 |
|
3.2. |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar | 25 |
|
3.2.1. |
Allużjonijiet fuq oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku | 26 |
|
3.2.2. |
Allużjonijiet fuq xorb alkoħoliku li mhuwiex xorb spirituż | 27 |
|
3.2.3. |
Allużjonijiet fuq likuri | 28 |
|
3.2.4. |
Allużjonijiet fuq xorb spirituż għajr likuri | 30 |
|
3.2.5. |
Regoli oħra dwar it-tikkettar għall-allużjonijiet | 34 |
|
3.3. |
Allużjoni għall-aromatizzanti li “jimitaw” xorb spirituż | 36 |
|
3.4. |
Xorb mhux alkoħoliku/b’kontenut baxx ta’ alkoħol li jirreferi għall-ismijiet ta’ xorb spirituż | 37 |
|
3.5. |
Kontrolli | 39 |
|
3.5.1. |
Fuq oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku | 39 |
|
3.5.2. |
Fuq xorb alkoħoliku għajr xorb spirituż | 39 |
|
3.5.3. |
Fuq il-likuri | 40 |
|
3.5.4. |
Fuq xorb spirituż għajr likuri | 40 |
|
3.5.5. |
Dwar aromatizzanti “imitazzjoni” | 42 |
|
3.5.6. |
Allużjonijiet għall-IĠs | 42 |
|
4. |
TAĦLITIET | 43 |
|
4.1. |
X’inhuma taħlitiet | 43 |
|
4.2. |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar | 44 |
|
4.2.1. |
Regoli ġenerali | 44 |
|
4.2.2. |
Taħlitiet li jikkorrispondu għal kategorija ta’ xorb spirituż | 45 |
|
4.3. |
Kontrolli | 45 |
|
5. |
BLENDS | 46 |
|
5.1. |
X’inhuma blends | 46 |
|
5.2. |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar | 47 |
|
5.3. |
Kontrolli | 48 |
|
6. |
TABELLI PANORAMIĊI | 48 |
|
6.1. |
Termini Komposti (TC) | 48 |
|
6.2. |
Allużjonijiet | 49 |
|
6.3. |
Taħlitiet | 49 |
|
6.4. |
Blends | 50 |
Tabella ta’ Simboli u Abbrevjazzjonijiet
|
ABV |
Alkoħol bil-volum |
|
CT |
Terminu kompost |
|
EAAO |
Alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola |
|
Ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi |
Ir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi |
|
IĠ |
Indikazzjoni Ġeografika |
|
QUID |
Dikjarazzjoni kwantitattiva tal-ingredjenti |
|
SDR |
Ir-Regolament (UE) 2019/787 (Ir-Regolament dwar ix-Xorb Spirituż) |
|
§ |
Paragrafu f’dawn il-Linji Gwida |
|
# |
Numru tal-kaxxa eżemplifikattiva ta’ dawn il-Linji Gwida |
1. REGOLI ĠENERALI DWAR IT-TIKKETTAR GĦAX-XORB SPIRITUŻ
|
Il-punti (1), (4) u (8) tal-Artikolu 3 |
Definizzjonijiet |
|
Il-punti (1), (2), (3) u (4) tal-Artikolu 4 |
Definizzjonijiet tekniċi u rekwiżiti |
|
L-Artikoli 9, 10 u 13 |
Ismijiet ġuridiċi u dispożizzjonijiet oħra dwar it-tikkettar |
1.1. Dispożizzjonijiet orizzontali (Ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi)
Skont l-Artikolu 9 tar-Regolament (UE) 2019/787 (1) (ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż), “ix-xorb spirituż li jitqiegħed fis-suq tal-Unjoni għandu jikkonforma mar-rekwiżiti tal-preżentazzjoni u t-tikkettar stipulati fir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 (2) , sakemm ma jkunx previst mod ieħor f’dan ir-Regolament” (3).
Ħlief għad-dispożizzjoni espliċita tal-lex specialis kif stabbilit fir-Regolament dwar ix-xorb spirituż, ir-regoli dwar il-preżentazzjoni u dwar it-tikkettar stabbiliti għal kwalunkwe oġġett tal-ikel bir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 (“ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi”) għalhekk japplikaw ukoll għal xorb spirituż bħala tali u meta jkunu preżenti fl-oġġetti tal-ikel.
Fost il-prinċipji ewlenin stabbiliti fil-leġiżlazzjoni orizzontali tal-UE dwar it-tikkettar tal-ikel (ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi) li huma wkoll ta’ importanza kbira għax-xorb spirituż, hemm li l-informazzjoni dwar l-ikel ma għandhiex tkun qarrieqa iżda għandha tkun akkurata, ċara u faċli biex tinftiehem għall-konsumaturi (4).
|
L-informazzjoni għall-konsumaturi trid tkun akkurata , mhux qarrieqa u faċli biex tinftiehem. |
F’dan il-kuntest, ta’ min ifakkar li l-indikazzjoni kwantitattiva obbligatorja ta’ ċerti (kategoriji ta’) ingredjenti skont il-punt (d) tal-Artikolu 9(1) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi – moqri flimkien mal-Artikolu 22 u mal-Anness VIII ta’ dak ir-Regolament – hija wkoll fost ir-regoli orizzontali applikabbli għax-xorb spirituż.
|
Ir-regoli dwar id-Dikjarazzjoni Kwantitattiva tal-Ingredjenti japplikaw għax-xorb spirituż kif previst fir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi peress li r-Regolament dwar ix-xorb spiritużma jidderogax espliċitament minnhom. |
1.2. Prinċipji li jirregolaw ir-Regolament dwar ix-Xorb Spirituż
Skont it-tradizzjoni stabbilita bir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1576/89 (5) u li tkompliet bir-Regolament (KE) Nru 110/2008 (6), ir-Regolament (UE) 2019/787 ikompli jibbaża fuq l-istess prinċipju liberali:
|
Kull xarba spirituża tista’ titqiegħed fis-suq tal-UE sakemm din tkun ġiet prodotta f’konformità mal-liġi ġenerali dwar l-ikel u tkun ittikkettata korrettament. |
Fi kliem ieħor, l-ebda xarba spirituża – bħal kwalunkwe oġġett tal-ikel ieħor – ma hija pprojbita mis-suq tal-UE dment li tikkonforma mar-rekwiżiti previsti għall-produzzjoni tagħha, hija tajba għall-konsum u jkun fiha fuqha informazzjoni adegwata għall-konsumatur.
Madankollu, fir-rigward tax-xorb spirituż, dan il-prinċipju liberali jrid jikkoeżisti mal-protezzjoni msaħħa li d-dritt tal-UE jikkonferixxi fuq l-ismijiet ġuridiċi tagħhom, li jew huma ismijiet riżervati għal kategoriji definiti jew għal indikazzjonijiet ġeografiċi.
|
L-ismijiet ġuridiċi tax-xorb spirituż (kategoriji u IĠs) igawdu minn protezzjoni speċjali. |
Fil-fatt, sabiex tiġi ssalvagwardjata r-reputazzjoni tal-kategoriji u tal-IĠs ta’ xorb spirituż u sabiex jiġi evitat li l-konsumaturi jiġu mqarrqa, ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż jipproteġi prodotti kjarament definiti kontra l-użu illeġittimu fil-preżentazzjoni ta’ prodotti derivati li ma jissodisfawx il-kriterji stretti ta’ produzzjoni applikabbli.
Għaldaqstant, l-operaturi tan-negozji tal-ikel (eż. il-produtturi, l-importaturi) se jkollhom iqisu bir-reqqa d-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar stabbiliti fir-Regolament dwar ix-xorb spirituż qabel ma jqiegħdu xi xorb spirituż jew xi ikel li jirreferi għal xorb spirituż fis-suq tal-UE.
Jeħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lir-regoli dwar l-ismijiet ġuridiċi (l-Artikolu 10), dwar it-termini komposti (l-Artikolu 11), l-allużjonijiet (l-Artikolu 12) u dispożizzjonijiet oħra dwar it-tikkettar, inkluż dwar it-taħlitiet u l-blends (l-Artikolu 13).
1.3. Ismijiet ġuridiċi
Il-liġi tal-UE dwar l-ikel ma tipprevedix definizzjonijiet obbligatorji tal-prodotti ħlief f’każijiet ta’ leġiżlazzjoni vertikali tal-UE bħar-Regolament dwar ix-xorb spirituż.
Kemm ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1576/89 kif ukoll ir-Regolament (KE) Nru 110/2008 jipprevedu protezzjoni msaħħa kemm tad-denominazzjonijiet tal-bejgħ kif ukoll tal-indikazzjonijiet ġeografiċi, u jeżiġu li kull xarba spirituża kummerċjalizzata fl-UE jkollha isem kjarament definit.
Ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż attwali jżomm l-istess approċċ.
Barra minn hekk, sabiex jiġi allinjat mal-formulazzjoni tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, il-leġiżlatur iddeċieda li jissostitwixxi t-terminu “denominazzjoni tal-bejgħ” bit-terminu “isem ġuridiku”, definit fi:
|
— |
Il-punt (n) tal-Artikolu 2(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi bħala “l-isem ta’ xi ikel preskritt fid-dispożizzjonijiet tal-Unjoni applikabbli għalih” […]; u |
|
— |
Il-punt (1) tal-Artikolu 3 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż bħala “l-isem li bih xarba spirituża titqiegħed fis-suq”. |
Barra minn hekk, skont l-Artikolu 17(1) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi “l-isem tal-ikel għandu jkun l-isem ġuridiku tiegħu. Jekk ma jkunx hemm dak l-isem, l-isem tal-ikel għandu jkun l-isem tradizzjonali tiegħu, jew, jekk ma jkollux isem tradizzjonali jew l-isem tradizzjonali ma jintużax, għandu jingħata l-isem deskrittiv tal-ikel.” Il-paragrafu 4 tal-istess dispożizzjoni jispeċifika li “l-isem tal-ikel m’għandux jiġi sostitwit b’isem li jkun protett bħala proprjetà intellettwali (7) , isem tad-ditta jew isem ornamentali”.
Fl-aħħar nett, f’konformità mal-Artikolu 13(1) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, l-isem ġuridiku ta’ xorb spirituż, bħal kwalunkwe informazzjoni obbligatorja oħra dwar l-ikel, “għandha tiġi mmarkata f’post li jidher b’tali mod li tkun tidher faċilment, tinqara sew u, fejn adegwat, ma titħassarx . Ma għandha tkun bl-ebda mod moħbija, mgħottija, imnaqqsa jew imfixkla b’xi kitba oħra jew stampi jew xi materjal ieħor li jintervjeni.
Jekk immorru lura għad-dispożizzjonijiet speċifiċi tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, l-Artikolu 10 jipprevedi l-użu tas-segwenti ismijiet ġuridiċi fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba spirituża:
a) OBBLIGATORI:
L-Artikolu 10(2): l-isem tal-kategorija ta’ xorb spirituż li jkun konformi mar-rekwiżiti tagħha (jew xi isem ġuridiku ieħor permess minn dik il-kategorija);
|
Jekk xarba tikkonforma mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għal kategorija ta’ xorb spirituż , irid ikollha l-isem ġuridiku korrispondenti. |
L-Artikolu 10(3): l-isem ġuridiku “xarba spirituża”, jekk ma tikkonformax mar-rekwiżiti għal kwalunkwe waħda mill-kategoriji ta’ xorb spirituż stabbiliti fl-Anness I, iżda xorta tikkonforma mad-definizzjoni u mar-rekwiżiti ta’ xorb spirituż stabbiliti fl-Artikolu 2;
|
Jekk xarba ma tikkonformax mar-rekwiżiti ta’ xi kategorija ta’ xorb spirituż, iżda tikkorrispondi għad-definizzjoni ġenerali ta’ xarba spirituża, għandha tuża l- isem ġeneriku “xarba spirituża”. |
b) FAKULTATTIVI:
L-Artikolu 10(4): l-ismijiet ġuridiċi permessi taħt kategorija waħda jew aktar ta’ xorb spirituż, jekk ikunu konformi mar-rekwiżiti ta’ aktar minn kategorija waħda ta’ xorb spirituż stabbiliti fl-Anness I;
|
Il-punt (a) tal-Artikolu 10(5): indikazzjoni ġeografika msemmija fil-Kapitolu III, li tista’ tissupplimenta jew tissostitwixxi l-isem ġuridiku tagħha;
|
Il-punt (b) tal-Artikolu 10(5): terminu kompost li jinkludi t-terminu “likur” jew “krema”, li jista’ jissostitwixxi l-isem ġuridiku tagħha b’deroga mill-punt (c) tal-Artikolu 10(6), skont liema terminu kompost jista’ jissupplimenta biss isem ġuridiku (ara § 2.1 hawn taħt), dment li dan ikun konformi mar-rekwiżiti rispettivi stabbiliti għall-kategorija 33 tal-Anness I (jiġifieri likur);
c) IPPROJBITI:
L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7): l-użu tal-ismijiet ġuridiċi permessi taħt kategorija ta’ xorb spirituż jew tal-indikazzjonijiet ġeografiċi ta’ xorb spirituż fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ kwalunkwe xarba (jiġifieri kemm jekk alkoħolika jew le) li ma tkunx konformi mar-rekwiżiti stabbiliti għal dik il-kategorija jew indikazzjoni ġeografika huwa pprojbit (ara wkoll § 3.3 hawn taħt).
Din il-projbizzjoni tapplika anki meta jkun hemm termini bħalma huma “tip”, “stil”, “magħmul”, “togħma”, użati bil-għan li jindikaw lill-konsumatur li tali xarba ma għandhiex tiġi mfixkla max-xarba spirituża msemmija.
L-uniċi eċċezzjonijiet għal din il-projbizzjoni huma permessi għal “termini komposti”, għal “allużjonijiet” u għal “listi ta’ ingredjenti” kif stabbilit fl-Artikoli 11, 12 u 13(2) sa (4).
|
NB: |
Permezz tar-Regolament (UE) 2019/787, l-Artikoli 9(4) u 9(7) tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 ġew amalgamati fl-Artikolu 10(7) il-ġdid tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. Konsegwentement, id-dispożizzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7) saret aktar stretta fir-rigward tal-Artikolu 9(7) tar-Regolament (KE) Nru 110/2008, li kien jipprojbixxi l-użu tal-isem ta’ xarba spirituża biss fuq ix- xorb alkoħoliku (u mhux fuq “kwalunkwe xarba” bħalma hu l-każ fir-Regolament dwar ix-xorb spirituż il-ġdid ) li ma jkunx konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għal dik ix-xarba spirituża. Din il-bidla fil-formulazzjoni kienet meħtieġa biex tiġi żgurata l-konsistenza mal-Artikolu 9(4) tar-Regolament (KE) Nru 110/2008, li jipprojbixxi l-użu ta’ denominazzjonijiet tal-bejgħ ta’ kategoriji ta’ xorb spirituż biex jiddeskrivu jew jippreżentaw bi kwalunkwe mod xorb għajr xorb spirituż li ismijiethom huma elenkati fl-Anness II jew reġistrati fl-Anness III. |
|
|
NB: |
Ir-Regolament (UE) 2019/787 introduċa novità fir-rigward tar-referenza għall-ismijiet ta’ xorb spirituż fl-oġġetti tal-ikel għajr xorb. Fil-fatt, skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 10(7), aromatizzanti li jimitaw xarba spirituża jew oġġetti tal-ikel għajr xarba li jkunu użaw dawn l-aromatizzanti fil-produzzjoni tagħhom, jista’ jkollhom fil-preżentazzjoni u fit-tikketti tagħhom referenzi għall-ismijiet ġuridiċi permessi taħt kategorija ta’ xorb spirituż . L-unika kundizzjoni hija li l-konsumatur ikun adegwatament infurmat billi dawk l-ismijiet ġuridiċi jkunu akkumpanjati bit-terminu “togħma” jew termini simili oħra. Madankollu, l-ismijiet ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi ma jistgħux jintużaw għal dak l-iskop. |
|
||||||||||
|
1.4. Termini li jistgħu jissupplimentaw l-ismijiet ġuridiċi
L-Artikolu 10(6) jipprovdi lista indikattiva ta’ termini li jistgħu jissupplimentaw l-ismijiet ġuridiċi ta’ xorb spirituż.
F’dan il-kuntest, jenħtieġ li l-verb “jissupplimenta” ma jinftiehemx bħala rekwiżit li t-terminu kkonċernat irid ikun parti integrali mill-isem ġuridiku. Minflok jindika li jista’ jiżdied mat-tikketta bħala element addizzjonali biex tingħata informazzjoni deskrittiva addizzjonali fir-rigward tal-prodott.
Għalhekk, it-“terminu ta’ supplimentazzjoni” mhux bilfors irid ikun fuq l-istess linja tal-isem ġuridiku, iżda jista’ jkun fi kwalunkwe post ieħor fuq it-tikketta.
Għaldaqstant, flimkien mal-isem ġuridiku, fuq it-tikketta jista’ jkun hemm is-segwenti:
|
(a) |
“ isem jew referenza ġeografika (8) prevista fil-liġijiet, fir-regolamenti u fid-dispożizzjonijiet amministrattivi applikabbli fl-Istat Membru li fih ix-xarba spirituża titqiegħed fis-suq, sakemm din ma tqarraqx bil-konsumatur”: din il-possibbiltà hija riżervata għat-termini li huma rregolati fuq livell nazzjonali, fejn jeżistu. F’dak il-każ, dawk it-termini jistgħu jissupplimentaw l-isem ġuridiku tax-xorb spirituż imqiegħed fis-suq domestiku. Dak ix-xorb spirituż jista’ jitqiegħed ukoll fis-suq ta’ Stat Membru ieħor sakemm dan ma jitqiesx qarrieqi għall-konsumaturi ta’ dak l-Istat Membru;
|
|
(b) |
“ isem tradizzjonali kif definit fil-punt (o) tal-Artikolu 2(2) tar-Regolament (UE) Nru 1169/2011 (9) , sakemm dan ma jqarraqx bil-konsumatur”: din il-possibbiltà hija riżervata għall-ismijiet li tradizzjonalment jintużaw fl-Istati Membri anki jekk ma jkunux formalment regolati. Dawn l-ismijiet jistgħu jissupplimentaw l-isem ġuridiku tax-xorb spirituż imqiegħed fis-swieq nazzjonali fejn jiġi aċċettat mill-konsumaturi mingħajr il-ħtieġa ta’ spjegazzjoni ulterjuri dwar dak l-isem;
|
|
(c) |
“ terminu kompost jew allużjoni (dwar il-likuri) f’konformità mal-Artikoli 11 u 12” tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (bl-eċċezzjoni ta’ termini komposti li jirriżultaw mill-kombinazzjoni tal-isem ta’ xarba spirituża mat-terminu “likur” jew “krema”), li tista’ tissostitwixxi l-ismijiet ġuridiċi f’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-punt (b) tal-Artikolu 10(5). Għandu jiġi nnotat li, f’konformità mal-Artikolu 11(2), it-termini “alkoħol”, “spirtu”, “xarba”, “xarba spirituża” u “ilma” ma jistgħux ikunu parti minn terminu kompost li jiddeskrivi xarba alkoħolika, ħlief jekk dawk it-termini jkunu parti integrali mill-isem ġuridiku tal-kategorija tax-xarba spirituża li tissemma fit-terminu kompost. Konsegwentement, terminu kompost qatt ma jista’ jinkiteb b’tali mod li jkun parti mill-isem ġuridiku ġeneriku “xarba spirituża”;
|
|
(d) |
“it-terminu “blend”, “blending” jew “blended” , sakemm ix-xarba spirituża tkun għaddiet minn blending f’konformità mal-punt (11) tal-Artikolu 3”;
|
|
(e) |
“it-terminu “taħlita”, “imħallat” jew “xarba spirituża mħallta” , sakemm ix-xarba spirituża tkun għaddiet minn taħlit f’konformità mal-punt (9) tal-Artikolu 3”;
|
|
(f) |
“it-terminu “ xott ” jew “ dry ” [jiġifieri bl-Ingliż jew b’xi lingwa uffiċjali oħra tal-UE] , bil-kundizzjoni li x-xarba spirituża ma tkunx ġiet dolċifikata, lanqas biex tiġi mirquma t-togħma”. Is-segwenti eċċezzjonijiet japplikaw fil-każ ta’:
|
1.5. Informazzjoni volontarja dwar l-ikel (ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi)
B’żieda ma’ dan ta’ hawn fuq, f’konformità mar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba spirituża tista’ tiġi pprovduta informazzjoni volontarja dwar l-ikel (11).
L-Artikolu 36(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi jeħtieġ li “l-informazzjoni dwar l-ikel ipprovduta fuq bażi volontarja għandha tissodisfa r-rekwiżiti li ġejjin:
|
(a) |
hija m’għandhiex tqarraq lill-konsumatur kif imsemmi fl-Artikolu 7; |
|
(b) |
hija m’għandhiex tkun ambigwa jew li toħloq konfużjoni għall-konsumaturi; u |
|
(c) |
hija għandha, fejn ikun il-każ, tkun ibbażata fuq id-data xjentifika rilevanti”. |
L-Informazzjoni volontarja tista’ tinkludi termini bħal “fin”, “extra”, “premium”, “deluxe”, “100 % pure grain”, “superior”, iżda anke “immaturat f’bettija tal-inbid”, “immaturat f’bettija qadima”, “immaturat f’bettija tax-Sherry” (12), “finish f’bettija tal-iStout/Birra”, eċċ.
Termini li jirreferu għall-ħżin ta’ xarba spirituża għall-perjodu sħiħ ta’ maturazzjoni jew għal parti minnu fi btieti tal-injam li qabel ikunu ntużaw għall-maturazzjoni ta’ xarba spirituża oħra ma jistgħux jitqiesu bħala sempliċi informazzjoni volontarja fis-sens tal-Artikolu 36 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, għall-kuntrarju ta’ referenzi għal, pereżempju, btieti tal-inbid u tal-birra. Dan huwa minħabba l-projbizzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż dwar l-użu ta’ ismijiet ta’ xorb spirituż fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ kwalunkwe xarba li ma tkunx konformi mar-rekwiżiti stabbiliti fr-Regolament dwar ix-xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott tal-IĠ rilevanti. L-uniċi eċċezzjonijiet permessi għal din il-projbizzjoni huma relatati mat-tikkettar ta’ termini komposti, allużjonijiet u listi ta’ ingredjenti, kif regolat mill-Artikoli 11, 12 u 13(2) sa (4) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. Għalhekk, ir-referenza għal xarba spirituża li fil-bettija tal-injam tagħha tkun ġiet sussegwentement imqaddma xarba spirituża oħra hija allużjoni regolata mill-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (13) (ara § 3.2.4.2 hawn taħt).
|
NB: |
Din it-taqsima ma tkoprix it-termini permessi mill-fajl tekniku/mill-Ispeċifikazzjoni tal-prodott ta’ IĠ ta’ xarba spirituża, li fi kwalunkwe każ jistgħu jissupplimentaw l-IĠ, sakemm dan ma jqarraqx bil-konsumatur, b’applikazzjoni tal-punt (a) tal-Artikolu 10(5). |
|
NB: |
Ta’ min ifakkar li ċerti kategoriji ta’ xorb spirituż (b’mod partikolari l-kategoriji 1 sa 14 tal-Anness I) ma jistgħux jiġu aromatizzati, jingħataw xi kulur, jiġu dolċifikati jew ikunu soġġetti għaż-żieda tal-alkoħol: dan ir-rekwiżit ma jistax jiġi ċirkomventat permezz ta’ maturazzjoni fi btieti tal-injam li ma jkunux ġew żvjutjati kompletament mill-kontenut preċedenti tagħhom. Madankollu, il-ħżin fi btieti vojta tal-injam li qabel kienu jżommu xarba alkoħolika oħra ma jitqiesx bħala aromatizzant u l-uniku objettiv tar-referenza għal din il-prattika fuq it-tikketta ta’ xarba spirituża jenħtieġ li jkun li tinforma lill-konsumatur dwar it-tip ta’ kontenitur użat għall-ħżin tax-xarba u trid tkun konformi mal-Artikolu 7 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi u mal-Artikolu 21 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. Barra minn hekk, fir-rigward tal-IĠs ta’ xorb spirituż, it-tikkettar ta’ tali prattika jrid ikun konsistenti mar-rekwiżiti stabbiliti fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott għall-użu ta’ tali deskritturi għal IĠ partikolari. |
Peress li r-Regolament dwar ix-xorb spirituż ma jirregolax l-użu ta’ informazzjoni volontarja fil-preżentazzjoni, fid-deskrizzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb spirituż, japplikaw id-dispożizzjonijiet ġenerali tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
Skont l-Artikolu 7(1) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi:
“L-informazzjoni dwar l-ikel m’għandhiex tiżgwida, b’mod partikolari:
|
a) |
fir-rigward tal-karatteristiċi tal-ikel u, b’mod partikolari, fir-rigward tan-natura tiegħu, l-identità, il-proprjetajiet, il-kompożizzjoni, il-kwantità, id-durabbiltà, il-pajjiż ta’ oriġini jew il-post ta’ provenjenza, il-metodu ta’ fabbrikazzjoni jew produzzjoni; |
|
b) |
billi tattribwixxi għall-ikel l-effetti jew il-karatteristiċi li ma fihx; |
|
c) |
billi tissuġġerixxi li l-ikel fih karatteristiċi speċjali meta fil-fatt l-ikel kollu simili fih dawk il-karatteristiċi, b’mod partikolari billi tenfasizza speċifikament il-preżenza jew in-nuqqas ta’ ċerti ingredjenti u/jew nutrijenti; |
|
d) |
billi permezz tal-apparenza, id-deskrizzjoni jew ir-rappreżentazzjonijiet bl-istampi, tiġi ssuġġerita l-preżenza ta’ ikel jew ta’ ingredjent partikolari, filwaqt li fir-realtà xi komponent preżenti b’komponent differenti jew ingredjent differenti.” |
L-awtoritajiet nazzjonali kompetenti huma responsabbli għall-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-UE u għalhekk jistgħu jagħżlu li jivvalutaw fuq bażi ta’ każ b’każ jekk l-użu ta’ tali informazzjoni volontarja fuq it-tikketta ta’ xorb spirituż huwiex konformi jew le mal-leġiżlazzjoni rilevanti tal-UE.
Għalhekk, jenħtieġ li din il-valutazzjoni tqis, fost l-oħrajn, li t-termini użati:
|
— |
jiddeskrivu n-natura vera u l-karatteristiċi speċifiċi tal-prodott (pereżempju jsemmu karatteristika speċifika tal-produzzjoni); |
|
— |
jiddeskrivu l-karatteristiċi tal-produzzjoni permessi mir-rekwiżiti għall-produzzjoni ta’ kategorija jew ta’ IĠ ta’ xarba spirituża (stabbiliti rispettivament fl-Anness I tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott rilevanti); |
|
— |
jiddeskrivu l-karatteristiċi tal-produzzjoni permessi mir-rekwiżiti għall-produzzjoni tal-kategorija jew tal-IĠ tal-oġġetti tal-ikel li għaliha qed issir referenza (eż. prodotti tal-inbid jew IĠs tal-birer); |
|
— |
jirreferu korrettament għal IĠ (eż. fil-każ ta’ btieti tax-Sherry, li l-korp ta’ kontroll u ċertifikazzjoni rilevanti ddikjarahom konformi); |
|
— |
jiddistingwu l-karatteristiċi speċjali tal-prodott li fuqhom jintużaw, minn prodotti (simili) oħrajn li magħhom jista’ jiġi mfixkel; |
|
— |
mhumiex qarrieqa għall-konsumaturi indirizzati. |
Għalhekk, jekk ċerti termini jintużaw bħala informazzjoni volontarja b’referenza għal xarba spirituża, l-operatur tan-negozju tal-ikel irid ikun jista’ juri li x-xarba spirituża għandha karatteristiċi speċifiċi f’termini ta’ kwalità, valur materjali, metodu ta’ produzzjoni jew perjodu tal-maturazzjoni, li jiddistingwuha minn xorb spirituż li jikkonforma mar-rekwiżiti minimi tal-istess kategorija.
|
||||||||||||
|
|
NB: |
Ir-referenza għal isem protett fit-tip ta’ bettija li tintuża għall-maturazzjoni ta’ xarba spirituża trid tkun biss biex tinforma lill-konsumatur dwar it-tip ta’ bettija użata u trid tikkonforma mar-rekwiżiti tal-Artikolu 21 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż u mal-Artikoli 7 u 36 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. |
1.5.1. Isem ta’ oġġett tal-ikel użat fil-produzzjoni
Anke l-isem ta’ oġġett tal-ikel li jkun intuża fil-produzzjoni ta’ xarba spirituża f’konformità mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Anness I għal kategorija ta’ xorb spirituż jew, fil-każ ta’ IĠ, fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tagħha, jista’ jiġi indikat fil-preżentazzjoni, fid-deskrizzjoni u fit-tikkettar tagħha bħala informazzjoni volontarja (15).
Fil-fatt, kif se naraw aktar ’il quddiem (ara § 2.1 hawn taħt), il-kombinazzjoni tal-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża mal-isem ta’ oġġett tal-ikel previst/permess fil-produzzjoni tagħha ma titqiesx bħala terminu kompost skont il-punt (2) tal-Artikolu 3, li jiddefinixxih bħala l-kombinazzjoni tal-isem ta’ xarba spirituża ma’ (fost l-oħrajn) “l-isem ta’ prodott tal-ikel wieħed jew aktar ħlief xarba alkoħolika u ħlief oġġetti tal-ikel użati għall-produzzjoni ta’ dik ix-xarba spirituża skont l-Anness I […]”.
L-isem ta’ oġġett jew ta’ oġġetti tal-ikel li jintużaw fil-produzzjoni ta’ xarba spirituża jista’ jiġi indikat biex jinforma lill-konsumatur dwar il-materja prima li tagħti lill-prodott il-karatteristiċi organolettiċi speċifiċi tiegħu, dment li din l-indikazzjoni tkun vera, akkurata u mhux qarrieqa għall-konsumatur.
F’dak il-każ, l-isem ġuridiku jibqa’ l-isem permess tal-kategorija tax-xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/l-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott ta’ IĠ.
|
|||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
|||||||||||||
1.6. Materja prima tal-alkoħol etiliku jew tad-distillati
L-Artikolu 13(1) jipprevedi regoli aktar stretti fir-rigward tal-materja prima agrikola li tintuża għad-distillazzjoni:
“Id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni jew it-tikkettar ta’ xarba spirituża jistgħu jirreferu għall-materja prima użata fil-produzzjoni tal-alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola jew ta’ distillati ta’ oriġini agrikola użati fil-produzzjoni ta’ dik ix-xarba spirituża biss fejn dak l-alkoħol etiliku jew dawk id-distillati jkunu inkisbu esklussivament minn dik il-materja prima. F’dan il-każ, kull tip ta’ alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola jew distillat ta’ oriġini agrikola għandu jissemma f’ordni dixxendenti tal-kwantità bil-volum ta’ alkoħol pur.”
|
Xarba spirituża tista’ tirreferi biss għall-ismijiet tal- materja prima distillata użata biex jinkiseb l-alkoħol użat fil-produzzjoni tagħha bil-kundizzjoni li dawn ikunu l-unika materja prima użata għad-distillazzjoni. Kull materja prima użata għandha tissemma f’ordni dekrexxenti fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar tagħha. |
Sakemm din il-kundizzjoni tkun issodisfata, kull tip ta’ alkoħol etiliku jew distillat (b’indikazzjoni tal-prodott agrikolu użat għall-produzzjoni tiegħu) għandu jissemma f’ordni dekrexxenti tal-kwantità skont il-volum ta’ alkoħol pur preżenti fix-xarba spirituża.
|
|
NB: |
Hawnhekk qed issir referenza għal prodotti agrikoli distillati wara l-fermentazzjoni alkoħolika biex jiġi prodott l-alkoħol etiliku jew id-distillati ta’ oriġini agrikola. Materja prima li tiġi mmaċerata fl-alkoħol jew li tiżdied b’xi mod ieħor max-xarba spirituża skont ir-rekwiżit tal-produzzjoni tagħha minflok taqa’ taħt il-kategorija ta’ “oġġetti tal-ikel użati fil-produzzjoni”, li ġiet trattata qabel fi § 1.5.1, filwaqt li oġġetti tal-ikel li jiġu kkombinati ma’ xarba spirituża minkejja l-fatt li ma jkunux meħtieġa/permessi fil-produzzjoni tagħha, għandhom jiġu indikati f’konformità mar-regoli dwar it-termini komposti jew l-allużjonijiet. |
1.7. Materja prima tal-pjanti użata bħala ismijiet ġuridiċi
Skont l-Artikolu 13(5), “l-użu tal-ismijiet ta’ materja prima tal-pjanti li jintużaw bħala l-ismijiet ġuridiċi ta’ ċertu xorb alkoħoliku għandu jkun mingħajr preġudizzju għall-użu tal-ismijiet ta’ dik il-materja prima tal-pjanti fil-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel oħra. L-ismijiet ta’ tali materja prima jistgħu jintużaw fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ xorb spirituż ieħor, sakemm tali użu ma jqarraqx bil-konsumatur".
Din id-dispożizzjoni tqieset neċessarja biex tippermetti li l-ismijiet ta’ frott jew ta’ pjanti li r-Regolament dwar ix-xorb spirituż jirriserva bħala ismijiet ġuridiċi għal ċertu xorb spirituż jintużaw ukoll fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar bħala ingredjenti (bħala frott jew pjanti u mhux bħala xorb spirituż) ta’ oġġetti tal-ikel oħra.
L-istess possibbiltà tapplika għal xorb spirituż ieħor, sakemm fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ikun ċar li din ir-referenza mhijiex għax-xorb spirituż (bħala ingredjent) iżda għall-materja prima tal-pjanti nnifisha.
|
2. TERMINI KOMPOSTI
|
Il-punt (2) ta-Artikolu 3 |
Definizzjoni |
|
L-Artikolu 11 |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar |
2.1. X’inhu terminu kompost
L-użu ta’ terminu kompost huwa mod possibbli kif wieħed jiddeskrivi xarba spirituża (kategorija jew IĠ), li minnha joriġina l-alkoħol kollu fil-prodott, li magħha jiġu miżjuda oġġetti tal-ikel oħra u li, bħala konsegwenza ta’ dan, jitlef id-dritt li juża l-isem ġuridiku ta’ dik il-kategorija jew IĠ fid-deskrizzjoni fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar tagħha. Minflok, trid tuża l-isem ġuridiku “xarba spirituża” (16), ħlief meta tkun konformi mar-rekwiżiti li jippermettu li terminu kompost li jinkludi t-termini “likur” jew “krema” (17) jintuża bħala isem ġuridiku.
Jekk il-prodott riżultanti ma jkunx konformi mad-definizzjoni ta’ xarba spirituża u mar-rekwiżiti tagħha (pereżempju minħabba qawwa alkoħolika taħt il-15 % vol (18)), dan għandu juża l-isem tax-xarba alkoħolika rilevanti f’konformità mal-Artikolu 17 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi (NB : li qatt ma huwa l-isem tad-ditta tal-prodott (19)).
Skont il-punt (2) tal-Artikolu 3, “terminu kompost” tfisser, fir-rigward tad-deskrizzjoni, l-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ xarba alkoħolika, il-kombinazzjoni ta’ jew l-isem ġuridiku previst fil-kategoriji ta’ xorb spirituż stabbiliti fl-Anness I jew l-indikazzjoni ġeografika għal xarba spirituża, li minnha joriġina l-alkoħol kollu tal-prodott finali, b’wieħed jew aktar minn dawn li ġejjin:
|
(a) |
l-isem ta’ oġġett tal-ikel wieħed jew aktar għajr xarba alkoħolika u għajr oġġetti tal-ikel użati għall-produzzjoni ta’ dik ix-xarba spirituża f’konformità mal-Anness I, jew aġġettivi li joħorġu minn dawk l-ismijiet; |
|
(b) |
it-terminu “likur” jew “krema”. |
Għalhekk, fi kwalunkwe każ:
|
— |
l-ingredjent alkoħoliku huwa xarba spirituża ta’ kategorija jew IĠ (waħda biss) li magħha jiżdied oġġett tal-ikel wieħed jew aktar (eż. meraq jew xorb mhux alkoħoliku ieħor, ħxejjex aromatiċi, ħwawar, zokkor, prodotti tal-ħalib) biex jagħtu lill-prodott finali karatteristiċi organolettiċi speċifiċi addizzjonali; |
|
— |
l-oġġett jew l-oġġetti tal-ikel ikkombinati mal-isem tax-xarba spirituża la huma xarba li fiha l-alkoħol u lanqas wieħed mill-oġġetti tal-ikel meħtieġa/permessi għall-produzzjoni tagħha skont ir-regoli rilevanti; |
|
— |
il-kombinazzjoni inevitabbilment twassal għal xarba alkoħolika, jiġifieri jew xarba spirituża oħra bil-qawwa alkoħolika minima meħtieġa ta’ 15 % skont il-volum jew xarba alkoħolika b’inqas minn 15 % ABV; |
|
— |
l-alkoħol kollu tal-prodott finali jrid joriġina mix-xarba spirituża msemmija fit-terminu kompost (jiġifieri l-prodott finali ma jista’ jkun fih l-ebda komponent alkoħoliku ieħor, ħlief għall-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra użati għall-produzzjoni tax-xarba alkoħolika finali – ara wkoll § 2.2 hawn taħt).
|
L-Artikolu 11(2) jeskludi kategorikament it-termini li ġejjin milli jkunu parti minn terminu kompost li jiddeskrivi xarba alkoħolika (ħlief jekk xi wieħed minn dawk it-termini jkun parti minn isem ġuridiku, pereżempju “spirtu” eż. f’“spirtu tal-inbid” jew “spirtu tal-frott”, jew it-terminu Ġermaniż “Wasser”, pereżempju f’Kirschwasser):
|
— |
alkoħol |
|
— |
spirtu |
|
— |
xarba |
|
— |
xarba spirituża |
|
— |
ilma |
Tali esklużjoni tenfasizza l-interdizzjoni tal-użu ta’ ismijiet relatati ma’ oġġetti tal-ikel li huma parti naturali minnu u l-għan tagħha huwa wkoll li tipprevjeni prattiki li jqarrqu bil-konsumatur.
|
NB: |
Pereżempju, rum li fih prodotti dolċifikanti f’livell li jaqbeż il-limitu permess ta’ 20 gramma kull litru, u li b’hekk ma għadux rum iżda jrid juża l-isem ġuridiku “xarba spirituża”, ma jistax iġorr fuqu t-terminu kompost “rum biz-zokkor” jew “rum biz-zokkor tal-kannamiela”. Jekk jiżdiedu oġġetti tal-ikel oħra li mhumiex permessi taħt il-kategorija 1 tal-Anness I, it-terminu rum jista’ jidher f’terminu kompost bħal “rum u ħwawar”. Jekk le, il-prodott li jirriżulta jkollu jiġi ttikkettat bħala pereżempju “xarba spirituża biz-zokkor tal-kannamiela” (biex jiġi indikat li miegħu żdied iz-zokkor) jew “xarba spirituża biz-zokkor tal-kannamiela” (biex jiġi indikat li z-zokkor ġie distillat biex tiġi prodotta x-xarba spirituża li, madankollu, mhijiex konformi mar-rekwiżiti l-oħra għall-produzzjoni tar-rum). |
|
||||
|
jew |
Cognac u Alkoħol |
||
|
jew |
Spirtu tal-iScotch Whisky |
||
|
jew |
Xarba Ron de Guatemala |
||
|
jew |
Rum ta’ Kuba u zokkor |
||
|
jew |
Xarba Spirituża Irish Cream |
||
|
jew |
Ilma bil-Genever |
||
Skont il-punt (c) tal-Artikolu 10(6), terminu kompost jista’ jissupplimenta biss l-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża. Għalhekk, terminu kompost ma jistax jintuża bħala isem ġuridiku għal xarba spirituża.
L-unika eċċezzjoni għal din ir-regola hija rappreżentata minn termini komposti li jinkludu t-terminu “likur” jew “krema”, li, skont il-punt (b) tal-Artikolu 10(5), jistgħu jissostitwixxu l-isem ġuridiku dment li x-xarba riżultanti hija konformi mar-rekwiżiti rilevanti stabbiliti fil-kategorija 33 ta’ xorb spirituż “likur” tal-Anness I.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
Fil-każijiet kollha elenkati hawn fuq, is-segwenti għandhom jiġu rispettati:
|
|||||||||||||||||||||||||
2.2. Kundizzjonijiet tal-użu
L-Artikolu 11(1) jipprevedi s-segwenti kundizzjonijiet tal-użu għal isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) f’terminu kompost:
|
“(a) |
l-alkoħol użat fil-produzzjoni ta’ xarba alkoħolika joriġina esklussivament mix-xarba spirituża msemmija fit-terminu kompost, għajr għall-alkoħol etiliku li jista’ jkun preżenti f’aromatizzanti, koloranti jew ingredjenti awtorizzati oħra użati għall-produzzjoni ta’ dik ix-xarba alkoħolika; u |
|
(b) |
ix-xarba spirituża użata ma tkunx ġiet dilwita biż-żieda tal-ilma biss, sabiex il-qawwa alkoħolika tagħha tkun anqas mill-qawwa minima prevista fil-kategorija rilevanti ta’ xorb spirituż stabbilita fl-Anness I (20) .” |
Għalhekk, l-użu ta’ isem ta’ xarba spirituża f’terminu kompost huwa permess biss bil-kundizzjoni li:
|
a) |
tkun intużat biss ix-xarba spirituża awtentika, peress li l-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) ma jistax jintuża jekk il-prodott li għaliha jirreferi mhuwiex konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-produzzjoni tiegħu;
|
|
b) |
l-ebda alkoħol ieħor ma jista’ jiżdied mal-prodott finali għajr l-alkoħol li joriġina mix-xarba spirituża, bl-eċċezzjoni tal-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra użati fil-produzzjoni tagħha;
|
|
c) |
iż-żieda tal-ilma hija permessa biss sakemm ix-xarba spirituża tibqa’ żżomm il-qawwa alkoħolika minima preskritta.
|
2.3. Dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar
Meta operatur tan-negozju tal-ikel jiddeċiedi li juża terminu kompost, mhuwiex neċessarju biss li jiġi stabbilit li x-xarba alkoħolika riżultanti hija konformi mal-kundizzjonijiet għall-użu tagħha (ara § 2.1 u 2.2 hawn fuq), iżda l-prodott għandu jiġi adegwatament ittikkettat.
L-Artikolu 11(3) jistabbilixxi dispożizzjonijiet li ġejjin dwar it-tikkettar għal termini komposti li jiddeskrivu xarba alkoħolika, li għandhom:
|
“(a) |
jidhru b’karattri uniformi tal-istess tipa, daqs u kulur; |
|
(b) |
ma għandhomx jiġu interrotti b’xi element testwali jew ta’ stampi li ma jifformawx parti minnhom; |
|
(c) |
ma għandhomx jidhru f’daqs ta’ tipa akbar mid-daqs tat-tipa użata għall-isem tax-xarba alkoħolika; u |
|
(d) |
f’każijiet fejn ix-xarba alkoħolika tkun xarba spirituża, dejjem ikunu akkumpanjati mill-isem ġuridiku tax-xarba spirituża, li għandu jidher fl-istess kamp viżiv bħat-terminu kompost, sakemm l-isem ġuridiku ma jiġix sostitwit b’terminu kompost f’konformità mal-Artikolu 10(5), il-punt (b).” (21) |
L-għan ta’ dawk id-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar huwa li jiġi żgurat li:
|
(a) u (b): |
l-isem tax-xarba spirituża użata fit-terminu kompost ma jkunx aktar prominenti mill-isem tal-oġġett tal-ikel li miegħu huwa kkombinat, |
|
(c): |
id-daqs tat-tipa tal-isem (ġuridiku) tax-xarba alkoħolika ma jkunx iżgħar mid-daqs tat-tipa użata għat-terminu kompost sabiex jiġi evitat li dan jiżgwida lill-konsumatur dwar in-natura vera tal-prodott; u |
|
(d): |
meta l-prodott finali jkun xarba spirituża, l-isem ġuridiku tagħha dejjem tkun fl-istess kamp viżiv tat-terminu kompost – sakemm it-terminu kompost ma jissostitwixxix leġittimament l-isem ġuridiku – biex jiġi evitat li l-konsumatur jiġi żgwidat dwar in-natura vera tal-prodott.
|
2.4. Kontrolli
Il-kontrolli fuq (id-deskrizzjoni), il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ prodott li jkun fih terminu kompost li jirreferi għall-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) jindirizzaw il-konformità mal-kundizzjonijiet li ġejjin:
Produzzjoni:
|
1) |
l-ingredjent alkoħoliku huwa xarba spirituża ta’ kategorija jew IĠ (mhux aktar minn xarba spirituża waħda) li magħha jiżdiedu oġġett tal-ikel wieħed jew aktar li mhumiex permessi fil-produzzjoni tagħha u li mhumiex xorb alkoħoliku biex jagħtu lill-prodott finali karatteristiċi organolettiċi speċifiċi addizzjonali; |
|
2) |
il-prodott finali huwa xarba alkoħolika; |
|
3) |
intużat ix-xarba spirituża awtentika, jiġifieri jkun konformi mar-rekwiżiti kollha tal-produzzjoni stabbiliti fil-kategorija rilevanti tax-xorb spirituż tal-Anness I jew fil-fajl tekniku /fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tal-IĠ, inkluża l-qawwa alkoħolika minima tiegħu; |
|
4) |
l-alkoħol kollu joriġina mix-xarba spirituża msemmija, ħlief għall-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra; |
Tikkettar:
|
5) |
l-isem (ġuridiku) huwa:
|
|
6) |
fit-terminu kompost, l-isem tax-xarba spirituża jiġi kkombinat mat-terminu “likur” jew inkella mat-terminu “krema” (jekk ikun konformi mar-rekwiżiti rilevanti kif indikat fil-punt 5.b. hawn fuq) jew mal-isem jew l-aġġettiv tal-oġġetti tal-ikel li mhumiex permessi fil-produzzjoni tagħhom; |
|
7) |
l-isem (ġuridiku) tax-xarba alkoħolika jrid ikun f’post prominenti li jidher sabiex ikun faċli li wieħed jarah, ikun jista’ jinqara b’mod ċar u, fejn xieraq, ma jkunx jista’ jitħassar. Ma għandu bl-ebda mod ikun moħbi, oskurat, mitfi jew interrott minn xi materjal testwali jew stampi oħra jew minn xi materjal ieħor li jinterferixxi; |
|
8) |
l-isem ġuridiku tax-xarba spirituża li tirriżulta mill-kombinazzjoni ta’ xarba spirituża ma’ oġġett tal-ikel wieħed jew aktar dejjem ikun fl-istess kamp viżiv tat-terminu kompost (sakemm it-terminu kompost ma jkunx ukoll l-isem ġuridiku tax-xarba spirituża skont l-applikazzjoni tal-punt (b) tal-Artikolu 10(5) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż) (23); |
|
9) |
mingħajr preġudizzju għall-ismijiet ġuridiċi previsti fl-Artikolu 10, it-termini “alkoħol”, “spirtu”, “xarba”, “xarba spirituża” u “ilma” ma għandhomx ikunu parti mit-terminu kompost; |
|
10) |
it-terminu kompost jinkiteb b’karattri uniformi tal-istess tipa, daqs u kulur; |
|
11) |
il-kliem li jifforma t-terminu kompost ma jkunx interrott b’xi element testwali jew stampi li mhumiex parti minnhom; |
|
12) |
id-daqs tat-tipa tat-terminu kompost huwa l-istess bħal dak użat għall-isem (ġuridiku) tax-xarba alkoħolika jew iżgħar. |
3. ALLUŻJONIJIET
|
Il-punt (3) tal-Artikolu 3 |
Definizzjoni |
|
L-Artikolu 12 |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar |
3.1. X’inhi allużjoni
L-użu ta’ allużjoni huwa mod possibbli kif, f’ċerti ċirkostanzi, issir referenza għall-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) fil-preżentazzjoni (deskrizzjoni) jew fit-tikkettar ta’ oġġett tal-ikel ieħor.
Skont il-punt (3) tal-Artikolu 3, “‘allużjoni’ tfisser ir-referenza diretta jew indiretta għal isem ġuridiku wieħed jew iktar previsti fil-kategoriji ta’ xorb spirituż stabbiliti fl-Anness I jew għal Indikazzjoni Ġeografika waħda jew iktar ta’ xorb spirituż, għajr għal referenza f’terminu kompost jew f’lista ta’ ingredjenti kif imsemmija fl-Artikolu 13(2) sa (4), fid-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’:
|
(a) |
oġġett tal-ikel għajr xarba spirituża, |
|
(b) |
xarba spirituża li tikkonforma mar-rekwiżiti tal-kategoriji 33 sa 40 tal-Anness I; jew |
|
(c) |
xarba spirituża li tikkonforma mal-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 12(3a).” |
Fi kliem ieħor, allużjoni għal ismijiet ta’ xorb spirituż tista’ ssir:
|
— |
fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku; |
|
— |
fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb alkoħoliku li mhuwiex xorb spirituż; |
|
— |
fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ likuri; |
|
— |
fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb spirituż li mhuwiex likuri [ammess biss f’każijiet speċifiċi li ma jistgħux jiġu kkwalifikati bħala termini komposti jew taħlitiet, li għalihom japplikaw dispożizzjonijiet speċifiċi dwar it-tikkettar (ara l-Kapitolu 2 hawn fuq u l-Kapitolu 4 hawn taħt)]. |
Skont il-punt (c) tal-Artikolu 10(6), allużjoni tista’ tissupplimenta biss l-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża. Konsegwentement, allużjoni fuq xarba spirituża qatt ma tista’ tissostitwixxi l-isem ġuridiku tagħha iżda jenħtieġ li tiżdied miegħu f’konformità mar-regoli dwar it-tikkettar previsti fl-Artikolu 12(4) (ara § 3.2.3 u 3.2.4 hawn taħt).
|
Allużjoni hija r- referenza għal isem wieħed jew aktar ta’ xorb spirituż (kategoriji jew IĠs) fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ oġġett tal-ikel ieħor. Meta l-allużjoni ssir fuq xarba spirituża , din qatt ma tista’ tintuża bħala l-isem ġuridiku tagħha . |
|
NB: |
Tqajmet il-kwistjoni dwar kif id-dispożizzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż – li tipprojbixxi l-użu ta’ isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ kwalunkwe xarba li ma tkunx konformi mar-rekwiżiti stabbiliti għal dik il-kategorija jew l-IĠ tax-xarba spirituża ħlief fil-każ ta’ allużjonijiet, termini komposti u listi tal-ingredjenti – għandha tinftiehem f’dak li għandu x’jaqsam mal-obbligu orizzontali li jiġu indikati d- dettalji tal-operatur tan-negozju tal-ikel f’konformità mal-Artikoli 8(1) u 9(1)(h) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. Fil-fatt, jista’ jiġri li l-isem jew l-indirizz ta’ operatur tan-negozju tal-ikel (iżda anke l-logos jew l-ismijiet tal-marka kummerċjali rreġistrati) jinkludi l-isem ta’ kategorija ta’ xorb spirituż (eż. “Distilleriji tar- Rum Guadeloupe” jew “Kumpanija tal- Vodka tal-Marka X”) jew IĠ (eż. Bassano del Grappa ). Din il-mistoqsija hija saħansitra aktar rilevanti jekk ix-xarba spirituża li fuqha jintwera l-isem jew l-indirizz ta’ tali operatur kummerċjali tal-ikel ma tkunx tappartjeni għall-istess kategorija ta’ xorb spirituż (pereżempju jekk il-“ Kumpanija tal-Vodka tal-Marka X” tipproduċi l- Gin ). It-tweġiba hija li ż-żewġ obbligi legali (wieħed skont ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż u l-ieħor skont ir-regoli tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi) mhumiex neċessarjament inkompatibbli: jekk l-isem jew l-indirizz ta’ kumpanija (legalment) jinkludi l- isem ta’ kategorija jew ta’ IĠ ta’ xorb spirituż iżda tali isem ma jkunx qed jintuża bħala l-isem ġuridiku tax-xarba spirituża , dak l-isem jew l-indirizz jenħtieġ li jiġi indikat peress li ż-żewġ dispożizzjonijiet japplikaw b’mod parallel u d-dispożizzjoni tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż ma timpedixxix l-indikazzjoni tal-isem kummerċjali fl-applikazzjoni tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. L-istess japplika għall- ismijiet deskrittivi (fis-sens tal-punt (p) tal-Artikolu 2(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi) ta’ xorb alkoħoliku li mhuwiex xorb spirituż, li jenħtieġ li ma jkunux inkompatibbli mal-projbizzjoni dwar l-użu tal-ismijiet ta’ xorb spirituż fl-applikazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. |
3.2. Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar
Skont l-Artikolu 12, japplikaw regoli differenti f’każ li l-allużjoni għall-isem ta’ xarba spirituża ssir fuq:
|
a) |
oġġett tal-ikel li mhuwiex xarba alkoħolika; |
|
b) |
xarba alkoħolika li mhijiex xarba spirituża; |
|
c) |
xarba spirituża li taqa’ taħt xi waħda mill-kategoriji 33-40 tal-Anness I (likuri); jew |
|
d) |
xarba spirituża li mhijiex likur (f’każijiet speċifiċi u limitati).
|
|
NB: |
Qed jiġi mfakkar li, skont it-tieni paragrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, l-ismijiet tal-IĠs ta’ xorb spirituż ma jistgħux jintużaw biex jiddeskrivu aromatizzanti li jimitaw dawk l-IĠs jew l-użu tagħhom fi kwalunkwe oġġett tal-ikel. |
3.2.1. Allużjonijiet fuq oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku
L-Artikolu 12(1) jippermetti l-allużjoni għall-isem ta’ xorb spirituż wieħed jew aktar (kategoriji jew IĠ) fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ oġġett tal-ikel għajr xarba alkoħolika, bil-kundizzjoni li “l-alkoħol użat fil-produzzjoni tal-oġġetti tal-ikel joriġina esklussivament mix-xarba spirituża jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni.”
L-unika eċċezzjoni permessa għal dik il-kundizzjoni hija “l-alkoħol li jista’ jkun preżenti l-aromatizzanti, il-kuluri jew ingredjenti awtorizzati oħrajn użati għall-produzzjoni ta’ dak l-oġġett tal-ikel”, jiġifieri l-alkoħol li jkun intuża biex jiġu ppreparati dawk l-ingredjenti.
Apparti dan, l-alkoħol kollu preżenti fil-prodott finali għandu għalhekk ikun ġej mix-xarba spirituża awtentika, (jiġifieri li tkun konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-kategorija jew għall-IĠ rispettiva – inkluża l-qawwa alkoħolika minima fil-ħin meta jintuża), mingħajr ebda żieda ta’ alkoħol etiliku jew distillati jew xorb spirituż ieħor.
B’mod partikolari, hemm żewġ sitwazzjonijiet possibbli:
|
a) |
oġġett tal-ikel likwidu għajr xarba alkoħolika u li mhuwiex ilma, li miegħu tkun żdiedet aktar minn xarba spirituża waħda (25), li se jirriżulta f’xarba alkoħolika (jiġifieri xarba b’ċerta qawwa alkoħolika, skont il-kwantità ta’ alkoħol li bilfors jiżdied minħabba dak ix-xorb spirituż);
|
|
b) |
oġġett tal-ikel li mhuwiex likwidu li miegħu tkun żdiedet xarba spirituża waħda jew aktar waqt il-preparazzjoni tiegħu, li bħala riżultat ta’ dan jirriżulta f’oġġett tal-ikel b’ċertu kontenut residwu ta’ alkoħol, skont il-kwantità ta’ xorb spirituż użat. Madankollu, xi ftit minn dak l-alkoħol jista’ jevapora waqt il-proċessi ta’ preparazzjoni bħal waqt il-ħami. |
It-tikkettar ta’ tali oġġett tal-ikel mhuwiex irregolat mir-Regolament dwar ix-xorb spirituż, għalhekk japplika r-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, b’mod partikolari l-Artikolu 36 dwar l-informazzjoni volontarja u l-Artikolu 7 dwar prassi ġusta dwar l-informazzjoni.
|
||||||
|
jew |
|
||||
|
jew |
|
||||
|
jew |
|
||||
|
jew |
|
||||
|
||||||
3.2.2. Allużjonijiet fuq xorb alkoħoliku li mhuwiex xorb spirituż
L-Artikolu 12(2) jippermetti l-allużjoni għall-isem ta’ xarba spirituża waħda jew aktar (kategoriji jew IĠs) fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba alkoħolika li mhijiex xarba spirituża, bil-kundizzjoni li:
|
“(a) |
l- alkoħol miżjud joriġina esklussivament mix-xarba spirituża jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni; u |
|
(b) |
il- proporzjon ta’ kull ingredjent alkoħoliku jkun indikat mill-inqas darba fl-istess kamp viżiv bħall-allużjoni, f’ordni dekrexxenti tal-kwantitajiet użati. Dak il-proporzjon għandu jkun ugwali għall- perċentwali bil-volum ta’ alkoħol pur li huwa jirrappreżenta fil-kontenut ta’ alkoħol pur totali bil-volum tal-prodott finali.” |
Din id-dispożizzjoni tindirizza x-xorb kollu li fih l-alkoħol li mhuwiex xorb spirituż, inkluż fost l-oħrajn:
|
1) |
Inbid (mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (UE) Nru 1308/2013 (26)); |
|
2) |
Prodotti tal-inbid aromatizzati (mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet tar-Regolament (UE) Nru 251/2014 (27)); |
|
3) |
Birra; |
|
4) |
Sidru, perry u xorb iffermentat ieħor. |
Il-leġiżlatur introduċa din id-dispożizzjoni l-ġdida, li ma tinsabx fir-Regolament (KE) Nru 110/2008, sabiex jiċċara l-kundizzjonijiet applikabbli għall-allużjonijiet għal xorb spirituż fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb alkoħoliku ieħor.
Fil-fatt, dan jimplika ż-żieda ta’ alkoħol addizzjonali mal-alkoħol naturalment preżenti fix-xarba alkoħolika, li b’hekk apparentement jikkontradixxi l-prinċipju li l-alkoħol irid joriġina esklussivament mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi.
|
||||||||||||||
|
||||||||||||||
|
jew |
Birra aromatizzata b’aromi komposti tal-Genever* |
||||||||||||
|
jew |
Sangria raffinata bil-Madeira Rum** |
||||||||||||
|
||||||||||||||
Il-kjarifika dwar il-fatt li, fil-każ ta’ allużjonijiet fuq xorb alkoħoliku l-alkoħol miżjud irid joriġina mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi, ippermettiet lil-leġiżlatur jipprevedi li l-istess regola dwar it-tikkettar li qabel kienet prevista mill-Artikolu 11(5) tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 għal taħlitiet biss, issa tapplika wkoll għax-xorb alkoħoliku li jagħmel allużjoni għal xarba spirituża waħda jew aktar. L-għan ta’ dan huwa li l-konsumatur jiġi mgħarraf dwar il-proporzjon ta’ alkoħol fil-prodott finali li ġej mix-xarba alkoħolika inizjali u mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni rispettivament.
Għaldaqstant, fil-każ ta’ allużjoni għal xarba spirituża waħda jew aktar, lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi għandha tidher mill-inqas darba fl-istess qasam viżiv tal-allużjoni u tindika f’ordni dekrexxenti l-proporzjon (f’perċentwal) ta’ alkoħol pur rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku fil-prodott finali (il-punt (b) tal-Artikolu 12(2)).
|
3.2.3. Allużjonijiet fuq likuri
L-Artikolu 12(3) jippermetti l-allużjoni għall-ismijiet ta’ xarba spirituża waħda jew aktar (kategoriji jew IĠs) fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba spirituża li tikkonforma mar-rekwiżiti tal-kategoriji 33 sa 40 tal-Anness I (jiġifieri likuri), bil-kundizzjoni li:
|
“(a) |
l-alkoħol miżjud joriġina esklussivament mix-xarba spirituża jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni; |
|
(b) |
il-proporzjon ta’ kull ingredjent alkoħoliku jkun indikat mill-inqas darba fl-istess kamp viżiv bħall-allużjoni, f’ordni dekrexxenti tal-kwantitajiet użati. Dak il-proporzjon għandu jkun ugwali għall-perċentwali bil-volum ta’ alkoħol pur li huwa jirrappreżenta fil-kontenut ta’ alkoħol pur totali bil-volum tal-prodott finali; u |
|
(c) |
it-terminu “krema” [NB: it-terminu Ingliż “cream” biss] ma jidhirx fl-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża li tikkonforma mar-rekwiżiti tal-kategoriji 33 sa 40 tal-Anness I jew fl-isem ġuridiku tax-xarba spirituża jew tax-xorb spirituż imsemmija fl-allużjoni.” |
Din id-dispożizzjoni tindirizza kwalunkwe kategorija mill-kategoriji 33-40 (likuri) b’deroga mid-dispożizzjonijiet dwar it-taħlitiet stabbiliti fl-Artikolu 13(4).
Fil-fatt, iż-żieda ta’ xarba spirituża waħda jew aktar ma’ likur titqies bħala taħlita skont id-definizzjoni prevista fl-Artikoli 3(9) u (10) u jkollha tiġi ttikkettata kif xieraq.
Madankollu, il-leġiżlatur introduċa eċċezzjoni għall-kamp ta’ applikazzjoni tal-applikabbiltà tar-regoli dwar l-allużjoni, li inizjalment kienet intiża li tkun limitata għall-oġġetti tal-ikel għajr ix-xorb spirituż. Dan sar biex jiġi żgurat li l-konsumatur ikun infurmat sew dwar il-kontenut ta’ likur li miegħu tkun żdiedet xarba spirituża differenti biex jingħata karatteristika organolettika partikolari. Din hija prattika komuni, minħabba li – fost l-oħrajn – il-likuri jistgħu jiġu prodotti bil-kombinazzjoni ta’ xarba spirituża waħda jew aktar (ara l-punt 33(a)(ii) tal-Anness I).
Fil-fatt, id-dispożizzjonijiet dwar it-taħlitiet stabbiliti fl-Artikoli 13(3) u (4) jirrikjedu li l-isem ta’ xorb spirituż (u komponenti alkoħoliċi oħra tat-taħlita) għandu jiġi indikat esklussivament f’lista tal-ingredjenti alkoħoliċi. Minflok, skont id-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-allużjonijiet fuq il-likuri, l-isem tax-xarba spirituża jew tax-xorb spirituż miżjud jista’ jkun fi kwalunkwe post, sakemm ikun fl-istess kamp viżiv tal-isem ġuridiku (kif meħtieġ mill-punt (c) tal-Artikolu 12(4), ara § 3.2.5 hawn taħt). Sabiex jittaffa r-riskju ta’ użu ħażin u ta’ prattiki qarrieqa, fil-każ ta’ allużjonijiet fuq il-likuri (bħal fil-każ ta’ taħlitiet) il-leġiżlatur introduċa wkoll ir-rekwiżit li l-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi tidher tal-anqas darba fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni u li jiġi indikat ukoll il-proporzjon (f’perċentwal) tal-alkoħol rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku fil-prodott finali f’ordni dekrexxenti (il-punt (b) tal-Artikolu 12(3)).
Barra minn hekk, id-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar previsti fil-punt (a) u (b) tal-Artikolu 12(4), jirrikjedu li l-allużjoni ma tkunx fuq l-istess linja tal-isem ġuridiku tal-likur u għandha tkun b’tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku jew għal xi termini komposti possibbli.
Madankollu, għall-kuntrarju tal-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi fil-każ ta’ taħlitiet (li għandha tkun b’tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku: ara t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3), u l-punt (a) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(4), kif ukoll § 4.2.1 u 4.2.2 hawn taħt), l-allużjonijiet fuq il-likuri jistgħu jkunu f’karattri ta’ tipa u kulur differenti minn dawk użati għall-isem ġuridiku.
Fl-aħħar nett, il-punt (c) tal-Artikolu 12(4) jipprevedi li l-allużjonijiet fuq il-likuri għandhom “jiġu akkumpanjati dejjem bl-isem ġuridiku tax-xarba spirituża, li għandu jidher fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni.” (ara § 3.2.5 hawn taħt).
|
NB: |
Il-leġiżlatur introduċa limitazzjoni fuq id-dispożizzjoni ta’ hawn fuq, jiġifieri l-ismijiet ġuridiċi inkluż it- terminu “krema” mhumiex permessi meta l-likuri jagħmlu allużjoni għal xorb spirituż. Din l-eċċezzjoni tapplika biss għat-terminu bl-Ingliż (u mhux f’lingwi oħra) u l-għan tagħha huwa li tiġi salvagwardjata r-reputazzjoni tal-IĠ tal-Krema Irlandiża. |
|
||||||||
|
jew |
|
||||||
|
jew |
|
||||||
|
||||||||
|
IŻDA MHUX: Krema tal-Brandy avec/bir-Rhum |
|||||||
|
IŻDA MHUX: Krema tal-Orujo con/bil-Whisky |
|||||||
|
||||||||
|
NB: |
Hemm minn jargumenta li l-possibbiltà li l-likuri jkollhom fuqhom allużjoni għal xorb spirituż iddgħajjef ir-rekwiżit li, f’termini komposti, l-alkoħol kollu jrid joriġina mix-xorb spirituż imsemmi. Fil-fatt, filwaqt li f’“Likur tal-Whisky” l-alkoħol kollu jrid ikun ġej mill-whisky, “Likur b’(grokk) Whisky” jista’ jiġi prodott ukoll b’tipi oħra ta’ alkoħol. |
Għal din ir-raġuni, huwa rrakkomandat li, fejn isiru allużjonijiet fuq likuri, jenħtieġ li l-isem ġuridiku “likur” ikun dejjem supplimentat bl-isem tal-materja prima ewlenija użata biex dan jingħata t-togħma predominanti tiegħu (eż. Likur tal-Ġewż tal-Indi bi grokk Rum; Likur taċ-Ċikkulata bi ftit Brandy). Inkella, meta jkun hemm allużjonijiet, l-użu tal-isem ġuridiku “likur”, mingħajr ma jkun supplimentat bl-isem tal-aromatizzant ewlieni użat, jista’ jissuġġerixxi intenzjoni sottostanti li dan iqarraq bil-konsumaturi.
3.2.4. Allużjonijiet fuq xorb spirituż għajr likuri
L-Artikolu 12(3a) jippermetti l-allużjoni għall-isem ta’ xarba spirituża waħda (kategorija jew IĠ) fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba spirituża għajr likur (jiġifieri li tkun konformi mar-rekwiżiti ta’ waħda mill-kategoriji minn 33 sa 40 tal-Anness I), “bil-kundizzjoni li:
|
(a) |
ix-xarba spirituża msemmija fl-allużjoni:
|
|
(b) |
ix-xarba spirituża tkun inħażnet għall-perjodu sħiħ ta’ maturazzjoni jew għal parti minnu f’bettija tal-injam li qabel tkun intużat għall-maturazzjoni ta’ xarba spirituża msemmija fl-allużjoni, bil-kundizzjoni li:
|
Skont il-punt (c) tal-Artikolu 12(4), anke f’dawn il-każijiet, l-allużjonijiet għandhom “jiġu akkumpanjati dejjem bl-isem ġuridiku tax-xarba spirituża, li għandu jidher fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni.” (ara § 3.2.5 hawn taħt).
3.2.4.1.
Jista’ jkun il-każ li l-produtturi jkunu jridu joħolqu prodotti innovattivi billi jesperimentaw b’kategoriji jew b’IĠs stabbiliti ta’ xorb spirituż u jbiddluhom f’kategorija differenti ta’ xorb spirituż.
F’każijiet speċifiċi, il-leġiżlatur jippermetti lil dawk il-produtturi jagħmlu allużjoni għall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża inizjali fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar tax-xarba spirituża finali skont il-kundizzjonijiet elenkati fil-paragrafu preċedenti.
Min-naħa l-oħra, ċerti kategoriji ta’ xorb spirituż – eż. vodka aromatizzata – tista’ tiġi prodotta bl-użu ta’ kategoriji oħra ta’ xorb spirituż – fil-każ tal-eżempju: vodka – bħala l-unika bażi alkoħolika u l-produttur jista’ jkollu interess li jagħmel allużjoni għal dak l-ingredjent alkoħoliku fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar tal-prodott finali.
Id-dispożizzjonijiet tal-punt (a) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż ikopru preċiżament il-każijiet imsemmija hawn fuq.
Sabiex jiġi evitat l-użu ħażin tar-reputazzjoni ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ), il-leġiżlatur ippreveda li kull referenza għall-isem ġuridiku tagħha fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ xarba spirituża oħra prodotta permezz tax-xarba spirituża li għaliha qed issir l-allużjoni li hija l-unika bażi alkoħolika tagħha, hija permessa biss jekk ix-xarba spirituża finali tkun konformi mar-rekwiżiti ta’ kategorija ta’ xorb spirituż u għalhekk trid tuża l-isem ġuridiku previst minn dik il-kategorija ta’ xorb spirituż.
Dan jimplika li qatt ma huwa possibbli li ssir allużjoni għal kategorija jew għall-IĠ ta’ xarba spirituża li tintuża bħala l-unika bażi alkoħolika fuq prodott b’tikketta ġenerika ta’ “xarba spirituża”.
Barra minn hekk, il-projbizzjoni taż-żieda ta’ oġġetti tal-ikel li mhumiex permessi fil-produzzjoni tax-xarba spirituża li għaliha qed issir l-allużjoni jew tax-xarba spirituża finali skont ir-regoli rilevanti stabbiliti fl-Anness I għall-kategoriji ta’ xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott għall-IĠs ta’ xorb spirituż, teskludi kwalunkwe sovrapożizzjoni bejn l-allużjonijiet fuq xorb spirituż u termini komposti li preċiżament jeħtieġu l-kombinazzjoni ma’ oġġett tal-ikel wieħed jew aktar (ara § 2.1 hawn fuq).
Fl-aħħar nett, biex issir allużjoni għall-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża fil-preżentazzjoni, fid-deskrizzjoni u fit-tikkettar ta’ xarba spirituża oħra, il-qawwa alkoħolika tax-xarba spirituża finali ma tistax tkun inqas mill-qawwa alkoħolika minima meħtieġa għax-xarba spirituża li għaliha qed issir l-allużjoni f’konformità mar-regoli stabbiliti fl-Anness I tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż għall-kategoriji ta’ xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott rilevanti għall-IĠs ta’ xorb spirituż (ara l-eżempji f’ #31).
|
NB: |
Tqajmet il-kwistjoni dwar jekk ir-ripetizzjoni tal-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) diġà indikat f’terminu kompost – pereżempju tiddeskrivi karatteristiċi speċifiċi ta’ dik ix-xarba spirituża – għandhiex titqies bħala allużjoni. Id-dispożizzjonijiet tal-punt (a) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż imsemmija hawn fuq kjarament jeskludu tali possibbiltà. F’dak il-każ, ir-referenza ripetuta għall-isem tax-xarba spirituża użata f’kombinazzjoni ma’ oġġett tal-ikel ieħor jenħtieġ li tinftiehem bħala “estensjoni” tal-użu ta’ dak l-isem fit-terminu kompost u jenħtieġ li tosserva r-regoli dwar it-tikkettar stabbiliti fl-Artikolu 11(3) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. |
|
||||||||
|
3.2.4.2.
Kif spjegat hawn fuq (ara § 1.5), it-termini li jirreferu għall-ħżin ta’ xarba spirituża għall-perjodu sħiħ jew għal parti mill-perjodu tal-maturazzjoni fi btieti tal-injam li qabel kienu ntużaw għall-maturazzjoni ta’ xarba spirituża oħra ma jistgħux jitqiesu bħala informazzjoni volontarja fis-sens tal-Artikolu 36 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi minħabba d-dispożizzjoni stabbilita fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż li tipprojbixxi l-użu ta’ ismijiet ta’ xorb spirituż fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ xi xarba li ma tikkonformax mar-rekwiżiti stabbiliti fir-Regolament dwar ix-xorb spirituż jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-IĠ tal-prodott rilevanti.
L-uniċi eċċezzjonijiet permessi għal dik il-projbizzjoni huma relatati mat-tikkettar ta’ termini komposti, ta’ allużjonijiet u ta’ listi ta’ ingredjenti, kif regolat mill-Artikoli 11, 12 u 13(2) sa (4) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. Għalhekk, ir-referenza għal xarba spirituża li fil-bettija tal-injam tagħha tkun ġiet sussegwentement imqaddma xarba spirituża oħra mhijiex biss informazzjoni volontarja skont ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, iżda anke allużjoni rregolata mill-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż.
|
NB: |
Fil-każ ta’ xorb spirituż (kategoriji jew IĠs) li fil-każ tiegħu ż-żieda tal-alkoħol, dilwit jew le, hija pprojbita, l-ittra (i), il-punt (b) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, tirrikjedi li l-bettija tal-injam tiegħu tkun tbattlet mill-kontenut preċedenti tagħha. Dan ir-rekwiżit japplika pereżempju għall-kategoriji 1-14 ta’ xorb spirituż. Għalhekk fil-każ tal-kategoriji jew tal-IĠs ta’ xorb spirituż li fil-każ tagħhom dan ir-rekwiżit ta’ hawn fuq ma japplikax, mhuwiex ipprojbit li fil-bettija tal-injam ikun għad fadal xi ftit mix-xarba spirituża li qabel kienet ġiet imqaddma fih. Madankollu, tali prattika, meta tintuża, teħtieġ li tiġi ttikkettata kif xieraq f’konformità mal-Artikolu 13(3) jew (4) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (jiġifieri d-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar għat- taħlitiet ) b’żieda mad-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar stipulati fl-ittri (ii) sa (iv) tal-punt (b) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, għall-allużjonijiet għall-btieti tax-xorb spirituż (ara l-eżempju 3 f’#33). |
|
NB: |
Skont l-ittri (ii) sa (iv) tal-punt (b) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, u b’deroga għar-regola ġenerali dwar it-tikkettar applikabbli għall-allużjonijiet fuq ix-xorb alkoħoliku (jiġifieri li l-allużjoni għandha tidher f’tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem tax-xarba alkoħolika jew tat-termini komposti possibbilment użati), l-allużjoni għall-btieti tax-xorb spirituż tista’ tidher f’ tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar mid-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża jew għal xi terminu kompost użat, sakemm din tirreferi b’mod ċar għall-bettija li ntużat għall-maturazzjoni tax-xarba spirituża u li din tkun inqas prominenti mill-isem ġuridiku tax-xarba spirituża jew ta’ xi terminu kompost użat. Madankollu, ix-xorb spirituż imsemmi f’dik id-dispożizzjoni li kien ittikkettat qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 f’applikazzjoni tal-Artikolu 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 716/2013 (jiġifieri li jirrikjedi biss li l-allużjoni tidher f’tipa ta’ daqs iżgħar minn dawk użati għad-denominazzjoni tal-bejgħ u għat-terminu kompost) jista’ jibqa’ jitqiegħed fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet. Fi kwalunkwe każ, anki matul dan il-perjodu tranżitorju, huwa rrakkomandat li l-allużjoni għal btieti ta’ xorb spirituż ma tiġix ittikkettata b’mod aktar prominenti mill-isem ġuridiku tax-xarba spirituża (eż. billi jintuża sfond, kuluri jew tipa differenti). |
Minbarra l-aspetti li jridu jiġu vvalutati mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti dwar l-użu korrett ta’ referenzi għall-maturazzjoni fi btieti tal-injam li qabel kienu ntużaw għall-maturazzjoni ta’ xorb alkoħoliku ieħor (b’mod partikolari nbid jew birra) elenkati taħt § 1.5 hawn fuq, inkluża l-konformità mal-Artikolu 7(1) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, fil-każ ta’ allużjonijiet għal btieti ta’ xorb spirituż huwa rrakkomandat li:
|
1) |
ix-xarba spirituża tkun verament ġiet imqaddma f’bettija tal-injam li qabel kienet intużat għall-maturazzjoni tax-xarba spirituża li għaliha qed issir l-allużjoni: fil-fatt, il-maturazzjoni kif definita mill-punt (11) tal-Artikolu 4 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, jinvolvi “il-ħżin ta’ xarba spirituża f’reċipjenti xierqa għal perjodu ta’ żmien sabiex dan ix-xorb spirituż ikun jista’ jgħaddi minn reazzjonijiet naturali li jagħtu karatteristiċi speċifiċi lil dik ix-xarba spirituża”. Dan ifisser, pereżempju, li l-użu ta’ kontenituri inerti bħal tankijiet tal-plastik jew l-użu ta’ laqx tal-injam bħala sostitut għall-maturazzjoni f’bettija tal-injam, mhuwiex permess; |
|
2) |
għal dawk il-kategoriji ta’ xorb spirituż fejn iż-żieda tal-alkoħol hija pprojbita (eż. il-kategoriji ta’ xorb spirituż 1 sa 14 tal-Anness I, kif previst fil-punt (b) tal-Artikolu 7(2), tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż), il-btieti li jintużaw għall-maturazzjoni jitbattlu mill-kontenut preċedenti tagħhom; |
|
3) |
peress li l-bettija użata għall-maturazzjoni ta’ xarba spirituża għandha effett sinifikanti fuq il-karattru tagħha, huwa leġittimu li l-konsumaturi jiġu pprovduti b’informazzjoni dwar il-kontenut preċedenti tal-bettija użata. Madankollu, din l-informazzjoni trid tkun ċara u ma għandhiex tkun ambigwa, għandha tirreferi għall-bettija użata u mhux sempliċiment għax-xarba spirituża li qabel kienet ġiet imqaddma fiha u ma għandhiex tinganna lill-konsumatur kif previst fl-Artikoli 7(1a), 7(2) u 36 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. Pereżempju:
|
3.2.5. Regoli oħra dwar it-tikkettar għall-allużjonijiet
L-Artikolu 12(4) jipprevedi li “l-allużjonijiet imsemmija fil-paragrafi 2, 3 u 3a:
|
(a) |
ma għandhomx ikunu fuq l-istess linja bħall-isem tax-xarba alkoħolika; |
|
(b) |
għandhom jidhru b’tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għall-isem tax-xarba alkoħolika u, fejn jintużaw termini komposti, b’tipa ta’ daqs li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għal tali termini komposti, f’konformità mal-punt (c) tal-Artikolu 11(3); u |
|
(c) |
fil-każ ta’ allużjonijiet fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb spirituż, dawn jiġu akkumpanjati dejjem bl-isem ġuridiku tax-xarba spirituża, li għandu jidher fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni.” (28) |
Għalhekk id-dispożizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 12(4) huma obbligatorji meta jsiru allużjonijiet fuq xorb alkoħoliku iżda mhux meta jsiru allużjonijiet fuq oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku (il-paragrafu 1 tal-Artikolu 12). Għalihom (pereżempju ġelat tar-rum, Kirschpralinen, Kejk bil-likur tal-bajd), għandhom jiġu applikati r-regoli ġenerali dwar it-tikkettar tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi u b’mod partikolari l-Artikolu 7 dwar prassi ġusta dwar l-informazzjoni.
Barra minn hekk, meta l-allużjonijiet għal xorb spirituż jsiru fuq xorb alkoħoliku għajr xorb spirituż u fuq il-likuri, il-proporzjon tal-alkoħol rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku għandu jiġi indikat mill-inqas darba: fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni u f’ordni dekrexxenti tal-kwantitajiet użati.
Fl-eżempji ta’ hawn fuq, l-isem tal-oġġett tal-ikel (birra, sidru tat-tuffieħ, inbejjed aromatizzati, likur taċ-ċikkulata, crème de brandy, likur, spirtu tal-inbid) u t-termini komposti (crème de brandy – li jista’ jkun kemm terminu kompost kif ukoll l-isem ġuridiku –, likur taċ-ċikkulata u likur tal-bajd u kannella) mhumiex fuq l-istess linja bħall-allużjoni (bettija tal-Genever, Punch au Rhum, Cognac, Maraschino, Gin, Brandy, Whisky Irlandiż, Rum, Bourbon).
Fi kwalunkwe każ, meta x-xarba riżultanti tkun xarba spirituża, l-isem ġuridiku tagħha għandu dejjem ikun fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni, li għandu jinkiteb b’tipa ta’ daqs li huwa nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża u tat-terminu kompost possibbli, jew iżgħar (ħlief fil-każ ta’ allużjonijiet għall-btieti ta’ xorb spirituż, li jistgħu jkunu f’tipa ta’ daqs mhux akbar mid-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża u għat-termini komposti possibbli).
Madankollu l-allużjoni tista’ tkun f’karattri ta’ tipa u kulur differenti jew fuq sfond differenti mill-isem tax-xarba alkoħolika/tat-terminu kompost. Madankollu, huwa rrakkomandat li l-allużjoni tkun inqas prominenti mill-isem tax-xarba alkoħolika. Din ir-rakkomandazzjoni ssir obbligu legali fil-każ ta’ allużjonijiet għall-btieti ta’ xorb spirituż, biex b’hekk jiġi bbilanċjat ir-rekwiżit inqas restrittiv relatat mad-daqs tat-tipa previst għal dawk l-allużjonijiet.
3.3. Allużjoni għall-aromatizzanti li “jimitaw” xorb spirituż
Kif diġà ssemma (ara § 1.3. aktar ’il fuq), skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7), l-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) ma jista’ jintuża bl-ebda mod fuq (id-deskrizzjoni), il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ xi xarba li ma tikkonformax mar-rekwiżiti tal-produzzjoni stabbiliti fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tal-kategorija jew tal-IĠ rispettivi tax-xarba spirituża.
Din il-projbizzjoni stretta tinkludi espressament anke l-każijiet fejn fuq (id-deskrizzjoni), il-preżentazzjoni u t-tikkettar ikun iddikjarat b’mod ċar li hija imitazzjoni permezz ta’ termini bħal “simili”, “tip”, “stil”, “magħmula”, “togħma”, eċċ.
|
L-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) ma jistax jintuża biex (jiddeskrivi), jippreżenta jew jittikketta xarba differenti minn dik ix-xarba spirituża. |
Din il-projbizzjoni hija ovvjament mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet stabbiliti għat-termini komposti (l-Artikolu 11), għall-allużjonijiet (l-Artikolu 12) u għal-lista ta’ ingredjenti (alkoħoliċi) (l-Artikoli 13(2) sa (4)), li ovvjament japplikaw dment li jiġu osservati r-regoli rilevanti kollha.
|
Madankollu, permezz tal-introduzzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 10(7), il-leġiżlatur iddeċieda li – filwaqt li huwa ċar li, sabiex ma jkunx hemm riskju li l-konsumatur jiġi mqarraq, l-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) ma jistax jintuża biex jiddeskrivi xarba li ma tikkonformax mar-rekwiżiti tagħha – l-ismijiet tal-kategoriji ta’ xorb spirituż jistgħu jintużaw bħala:
|
1) |
parti mir-referenza għal aromatizzant, jew |
|
2) |
fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel għajr xarbiet prodotti bl-użu ta’ dawk l-aromatizzanti, |
anke jekk dawk il-prodotti ma jikkonformawx mar-rekwiżiti stabbiliti għall-kategorija tax-xarba spirituża li għalihom jirreferu fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar tagħhom.
Għalhekk, il-leġiżlatur irrikonoxxa prattika komuni fis-suq, fejn ċerti aromatizzanti jingħataw l-isem ta’ kategoriji ta’ xorb spirituż (eż. togħma ta’ rum jew aromatizzant tal-brandy) għalkemm ma jkunux konformi mar-rekwiżiti ta’ dawk il-kategoriji, li madankollu mhumiex probabbli li jqarrqu bil-konsumatur.
Madankollu, sabiex tingħata protezzjoni aktar stretta lill-IĠs, fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 10(7), il-leġiżlatur jipprojbixxi espressament li l-ismijiet ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi ta’ xorb spirituż jintużaw biex jiddeskrivu xi aromatizzant jew ikel aromatizzat b’tali aromatizzanti.
|
3.4. Xorb mhux alkoħoliku/b’kontenut baxx ta’ alkoħol li jirreferi għall-ismijiet ta’ xorb spirituż
Kif diġà ssemma (ara § 1.3 u 3.3 hawn fuq), l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 10(7) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż jipprojbixxi l-użu ta’ ismijiet ġuridiċi ta’ kategoriji jew ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi ta’ xorb spirituż għal xorb spirituż fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ kwalunkwe xarba li ma tikkonformax mar-rekwiżiti tal-kategorija jew tal-IĠ tax-xarba spirituża rilevanti. Dik il-projbizzjoni tapplika wkoll fejn tali ismijiet ġuridiċi jew indikazzjonijiet ġeografiċi jintużaw flimkien ma’ kliem jew frażijiet bħal pereżempju “bħal”, “tat-tip”, “bi stil”, “magħmul”, “togħma” jew kwalunkwe terminu simili ieħor.
|
NB: |
Tali projbizzjoni testendi wkoll għal tismijiet jew referenzi ta’ fantasija bħal pereżempju “no Gin”, “għal Gin lovers”, “VirGin”, “Ginfection” biex jiddeskrivu xarbiet li ma jikkonformawx mar-rekwiżiti stabbiliti fil-kategorija 20 tal-Anness I tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. |
|
||||
|
– jew – |
Xarba Spirituża mingħajr alkoħol |
||
|
– jew – |
Gin-Tonic mingħajr alkoħol |
||
|
– jew – |
Whisky u Coke mhux alkoħoliku |
||
Id-dispożizzjonijiet li jirregolaw it-termini komposti u l-allużjonijiet huma elenkati fost l-eċċezzjonijiet għall-projbizzjoni msemmija hawn fuq. Madankollu, ir-referenza għall-isem ta’ xarba spirituża f’xarba li ma fiha l-ebda alkoħol ma tkunx possibbli skont ir-regoli dwar it-termini komposti jew l-allużjonijiet minħabba l-kundizzjoni li l-alkoħol kollu fil-prodott finali jrid joriġina mix-xarba spirituża msemmija.
Fil-fatt, jekk ix-xarba finali ma jkun fiha l-ebda alkoħol, jista’ jiġi raġonevolment mistenni li x-xarba spirituża msemmija ma tikkonformax mar-rekwiżiti kollha (b’mod partikolari l-qawwa alkoħolika minima meħtieġa) tal-kategorija jew tal-indikazzjoni ġeografika tax-xarba spirituża li l-isem tagħha jkun intuża fuq it-tikketta.
|
Kwalunkwe xarba li tirreferi għall-isem ta’ xarba spirituża (kemm jekk f’terminu kompost kif ukoll jekk f’allużjoni) hija dejjem xarba alkoħolika. |
F’dan il-kuntest, ta’ min jissottolinja li t-terminu “xarba alkoħolika” mhuwiex definit fil-leġiżlazzjoni tal-UE, għalkemm, għall-finijiet proprji, il-Kodiċi Doganali tal-Unjoni jikklassifika xorb b’qawwa alkoħolika skont il-volum ta’ mhux aktar minn 0,5 % bħala xorb “mhux alkoħoliku”, filwaqt li x-xorb li jaqbeż il-0,5 % ta’ alkoħol skont il-volum huwa kklassifikat bħala xorb alkoħoliku (30).
F’dak li għandu x’jaqsam mar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, l-Artikoli 16(4) u 28(2) tiegħu jirreferu għal xorb alkoħoliku li fih aktar minn 1,2 % ta’ alkoħol skont il-volum mhux bil-għan li jiġi definit x’inhi xarba alkoħolika iżda sempliċiment biex jiġi ddeterminat ix-xorb alkoħoliku (jiġifieri dak li fih aktar minn 1,2 % ta’ alkoħol skont il-volum) li huwa rispettivament eżentat mill-indikazzjoni obbligatorja tad-dikjarazzjoni dwar in-nutrizzjoni u l-lista ta’ ingredjenti jew mill-ħtieġa li l-qawwa alkoħolika proprja tkun indikata fuq it-tikketta.
Madankollu, fin-nuqqas ta’ definizzjoni ta’ “xarba alkoħolika” fil-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-ikel, u speċifikament għall-finijiet ta’ termini komposti jew ta’ allużjonijiet għall-isem ta’ xorb spirituż fuq it-tikketta ta’ oġġetti tal-ikel oħra, ix-xorb li fih livell ta’ 1,2 % ta’ alkoħol skont il-volum jew inqas xorta jrid jitqies bħala xorb alkoħoliku fil-kuntest tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż.
Madankollu, kif imsemmi fl-Artikolu 38(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, l-Istati Membri jistgħu jadottaw miżuri nazzjonali dwar kwistjonijiet li mhumiex speċifikament armonizzati minn dan ir-Regolament dment li ma jipprojbixxux, jimpedixxu jew jirrestrinġu l-moviment liberu tal-prodotti li huma konformi ma’ dan ir-Regolament. Naturalment, tali miżuri nazzjonali ma għandhomx jawtorizzaw prattiki li jistgħu jqarrqu bil-konsumatur.
Jenħtieġ li jiġi nnotat ukoll li f’dawn l-aħħar snin osservajna tendenza ta’ żieda fil-kummerċjalizzazzjoni ta’ xorb parzjalment jew totalment dealkoħolizzat. Dan huwa b’mod partikolari l-każ tal-birra, li hija prodott li mhuwiex regolat fil-livell tal-UE.
Leġittimament, fin-nuqqas ta’ regoli tal-UE f’dan ir-rigward, u bil-għan li l-konsumaturi jingħataw informazzjoni adegwata, l-Istati Membri jistgħu jadottaw dispożizzjonijiet biex jiddeterminaw il-limiti tal-kontenut alkoħoliku li jistgħu jwasslu għal definizzjonijiet bħalma huma “mhux alkoħoliku”, “b’livell baxx ta’ alkoħol”, “dealkoħolizzat” fuq xorb li mhuwiex regolat fil-livell tal-UE.
Dan ovvjament jeskludi l-użu ta’ tali terminoloġija fuq xorb spirituż, inbid (31) u prodotti tal-inbid aromatizzat, li huma soġġetti għal dispożizzjonijiet speċifiċi fil-livell tal-UE.
Madankollu, xorb ieħor, bħall-birra jew l-alcopops, jiġifieri xorb li jirriżulta mill-kombinazzjoni ta’ xi xarba ma’ xarba spirituża (bħalma huwa l-każ f’ċerti allużjonijiet, kif definit mill-punt (3)(a) tal-Artikolu 3, u rregolati mill-Artikolu 12(1) u (2) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż) jistgħu jibbenefikaw minn tali definizzjonijiet nazzjonali (fejn jeżistu).
Konsegwentement, it-tikkettar ta’ xorb bħal pereżempju:
|
— |
“vodka u larinġ (terminu kompost) |
xarba mhux alkoħolika’ - b’0,05 % ta’ alkoħol skont il-volum,
mhuwiex permess skont id-dritt tal-UE (32).
Min-naħa l-oħra, minħabba li l-birra mhijiex regolata fil-livell tal-UE, it-tikkettar li ġej jista’ jkun permess mil-leġiżlazzjoni nazzjonali (fejn teżisti):
|
— |
“birra mingħajr alkoħol bi ħjiel ta’ gin (allużjoni) - b’0,4 % ta’ alkoħol skont il-volum, jew bħala |
|
— |
“birra b’livell baxx ta’ alkoħol raffinata bir- rum’ (allużjoni) - b’1 % ta’ alkoħol skont il-volum. |
Fl-2021, il-Kummissjoni se tniedi sejħa għall-offerti biex isir studju biex jiġu eżaminati aktar il-kwistjonijiet ta’ hawn fuq bil-għan li jiġi ddeterminat jekk hemmx bżonn ta’ leġiżlazzjoni speċifika.
3.5. Kontrolli
Il-kontrolli fuq (id-deskrizzjoni), il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ prodott li jkun fih allużjoni għall-isem ta’ xarba spirituża (kategorija jew IĠ) jindirizzaw il-konformità mal-kundizzjonijiet li ġejjin:
3.5.1. Fuq oġġetti tal-ikel għajr xorb alkoħoliku
Produzzjoni:
|
1. |
l-oġġett tal-ikel li jagħmel l-allużjoni għax-xarba jew għax-xorb spirituż huwa oġġett tal-ikel (likwidu jew le) għajr xarba alkoħolika (jiġifieri ma fih l-ebda alkoħol); |
|
2. |
il-prodott riżultanti huwa xarba alkoħolika jew oġġett tal-ikel mhux likwidu li fih l-alkoħol, anki jekk sempliċiment traċċi; |
|
3. |
ix-xarba jew ix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni jkunu konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-produzzjoni tiegħu fil-kategorija ta’ xorb spirituż rilevanti tal-Anness I jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott tal-IĠ, inkluża l-qawwa alkoħolika minima tiegħu, jiġifieri f’allużjoni jista’ jissemma biss xorb spirituż awtentiku; u |
|
4. |
l-alkoħol kollu fil-prodott riżultanti joriġina esklussivament mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni (għajr l-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra użati għall-produzzjoni tal-oġġett tal-ikel inizjali). |
Tikkettar:
|
5. |
fil-każ ta’ oġġetti tal-ikel likwidi, l-allużjonijiet huma possibbli biss għal aktar minn xarba spirituża waħda (il-kombinazzjoni ta’ xarba spirituża waħda ma’ oġġetti oħra tal-ikel oħra hija soġġetta għar-regoli dwar it-termini komposti); |
|
6. |
il-prodott finali jiġi ttikkettat f’konformità mad-dispożizzjonijiet tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. |
3.5.2. Fuq xorb alkoħoliku għajr xorb spirituż
Produzzjoni:
|
1. |
l-oġġett tal-ikel li qed jagħmel l-allużjoni għax-xarba jew għax-xorb spirituż huwa xarba alkoħolika għajr xarba spirituża (eż. inbid, prodott tal-inbid aromatizzat, birra, sidru, perry, xarbiet oħra ffermentati); |
|
2. |
il-prodott li jirriżulta xorta huwa xarba alkoħolika; |
|
3. |
ix-xarba jew ix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni jkunu konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-produzzjoni tiegħu fil-kategorija ta’ xorb spirituż rilevanti tal-Anness I jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tal-IĠ, inkluża l-qawwa alkoħolika minima tiegħu, jiġifieri f’allużjoni jista’ jissemma biss xorb spirituż awtentiku; |
|
4. |
l-alkoħol miżjud kollu joriġina mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni (jiġifieri b’żieda mal-alkoħol preżenti b’mod naturali fix-xarba alkoħolika inizjali), bl-eċċezzjoni tal-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra possibbli. |
Tikkettar:
|
5. |
l-allużjonijiet possibbli fuq l-inbid u fuq il-prodotti tal-inbid aromatizzat għandhom ikunu konformi mal-leġiżlazzjoni speċifika tal-UE għal dawk il-prodotti; |
|
6. |
l-isem tax-xarba alkoħolika jrid jintwera b’mod li jidher sabiex ikun faċilment viżibbli, ikun jista’ jinqara b’mod ċar u, fejn xieraq, ma jkunx jista’ jitħassar. Ma għandu bl-ebda mod ikun moħbi, oskurat, mitfi jew interrott minn xi materjal testwali jew stampi oħra jew minn xi materjal ieħor li jinterferixxi; |
|
7. |
l-allużjoni mhijiex fuq l-istess linja tal-isem tax-xarba alkoħolika; |
|
8. |
l-allużjoni hija f’tipa ta’ daqs li mhuwiex akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem tax-xarba alkoħolika u tat-termini komposti, meta jintużaw termini komposti; u |
|
9. |
il-proporzjon ta’ kull ingredjent alkoħoliku huwa indikat mill-inqas darba: fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni u f’ordni dekrexxenti tal-kwantitajiet użati. Dak il-proporzjon huwa ugwali għall-volum skont il-volum ta’ alkoħol pur li jirrappreżenta fil-kontenut totali ta’ alkoħol pur skont il-volum tal-prodott finali. |
3.5.3. Fuq il-likuri
Produzzjoni:
|
1. |
l-oġġett tal-ikel li jagħmel l-allużjoni għax-xarba jew għax-xorb spirituż huwa likur, jiġifieri xarba spirituża li tikkonforma mar-rekwiżiti ta’ waħda mill-kategoriji minn 33 sa 40 tal-Anness I tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (likuri); |
|
2. |
il-prodott riżultanti xorta għadu likur, jiġifieri xarba spirituża li tikkonforma mar-rekwiżiti tal-kategorija 33 tal-Anness I (likur); |
|
3. |
ix-xarba jew ix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni jkunu konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-produzzjoni tiegħu fil-kategorija ta’ xorb spirituż rilevanti tal-Anness I jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tal-IĠ, inkluża l-qawwa alkoħolika minima tiegħu, jiġifieri f’allużjoni jista’ jissemma biss xorb spirituż awtentiku; |
|
4. |
l-alkoħol miżjud kollu joriġina mix-xarba jew mix-xorb spirituż imsemmi fl-allużjoni (jiġifieri b’żieda mal-alkoħol preżenti b’mod naturali fil-likur inizjali), bl-eċċezzjoni tal-alkoħol li jista’ jkun preżenti fl-aromatizzanti, fil-koloranti jew f’ingredjenti awtorizzati oħra possibbli. |
Tikkettar:
|
5. |
l-isem ġuridiku huwa “likur” peress li x-xarba spirituża riżultanti għadha konformi mar-rekwiżiti rilevanti tal-kategorija 33 tal-Anness I jew wieħed mill-ismijiet ġuridiċi previsti mill-kategorija l-oħra ta’ likuri li r-rekwiżiti tagħha tissodisfa; |
|
6. |
l-isem ġuridiku tal-likur irid jintwera b’mod li jidher sabiex ikun faċilment viżibbli, ikun jista’ jinqara b’mod ċar u, fejn xieraq, ma jkunx jista’ jitħassar. Ma għandu bl-ebda mod ikun moħbi, oskurat, mgħotti jew interrott minn xi materjal testwali jew stampi oħra jew minn xi materjal ieħor li jinterferixxi; |
|
7. |
l-allużjoni hija dejjem akkumpanjata mill-isem ġuridiku tal-likur, li għandu jkun fl-istess kamp viżiv (33); |
|
8. |
l-allużjoni mhijiex fuq l-istess linja tal-isem ġuridiku tal-likur; |
|
9. |
l-allużjoni hija f’tipa ta’ daqs li mhuwiex akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għall-isem ġuridiku tal-likur u tat-termini komposti, meta jintużaw termini komposti; |
|
10. |
it-terminu “krema” (bl-Ingliż biss) la jidher fl-isem ġuridiku tal-likur u lanqas fl-isem ġuridiku tax-xarba spirituża jew tax-xorb spirituż li għalih tirreferi l-allużjoni; u |
|
11. |
il-proporzjon ta’ kull ingredjent alkoħoliku huwa indikat mill-inqas darba: fl-istess kamp viżiv tal-allużjoni u f’ordni dekrexxenti tal-kwantitajiet użati. Dak il-proporzjon huwa ugwali għall-volum skont il-volum ta’ alkoħol pur li jirrappreżenta fil-kontenut totali ta’ alkoħol pur skont il-volum tal-prodott finali. |
3.5.4. Fuq xorb spirituż għajr likuri
Produzzjoni:
|
1. |
l-oġġettt tal-ikel li jagħmel l-allużjoni għax-xarba spirituża (waħda) huwa xarba spirituża għajr likur, |
|
2. |
f’dak il-każ l-allużjoni tista’ sseħħ f’dawn iż-żewġ każijiet:
|
Tikkettar:
|
3. |
l-isem ġuridiku tax-xarba spirituża jrid jintwera b’mod li jidher sabiex ikun faċilment viżibbli, ikun jista’ jinqara b’mod ċar u, fejn xieraq, ma jkunx jista’ jitħassar. Ma għandu bl-ebda mod ikun moħbi, oskurat, mitfi jew interrott minn xi materjal testwali jew stampi oħra jew minn xi materjal ieħor li jinterferixxi; |
|
4. |
l-allużjoni hija dejjem akkumpanjata mill-isem ġuridiku tax-xarba spirituża, li għandu jkun fl-istess kamp viżiv (34); |
|
5. |
l-allużjoni mhijiex fuq l-istess linja tal-isem ġuridiku tax-xarba spirituża; |
|
6. |
fil-każ ta’ allużjonijiet għal xorb spirituż użat bħala l-unika bażi alkoħolika: id-daqs tat-tipa użat għall-allużjoni mhuwiex akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża u tat-termini komposti, meta jintużaw termini komposti (35); |
|
7. |
fil-każ ta’ allużjonijiet għall-bettija ta’ xarba spirituża:
|
3.5.5. Dwar aromatizzanti “imitazzjoni”
|
1. |
L-ismijiet ta’ xorb spirituż (kemm kategoriji kif ukoll IĠs) jintużaw esklussivament:
|
|
2. |
Eċċezzjoni: l-isem ġuridiku ta’ kategorija ta’ xarba spirituża (mhux l-isem tal-IĠ) intuża biex jiddefinixxi:
|
3.5.6. Allużjonijiet għall-IĠs
Minbarra r-rakkomandazzjoni kontra l-użu ta’ ingredjenti “komparabbli” (ħlief għal xorb spirituż ieħor, f’konformità mad-dispożizzjonijiet dwar l-allużjonijiet), kwalunkwe allużjoni għal xarba spirituża b’indikazzjoni ġeografika jenħtieġ li tirrispetta wkoll il-kundizzjoni li t-togħma tkun rikonoxxibbli u primarjament attribwibbli għal dik l-IĠ.
Dan l-aħħar rekwiżit jirrendi l-kontrolli partikolarment onerużi peress li diġà huwa pjuttost diffiċli li wieħed jikkontrolla l-preżenza tal-whisky jew tal-ispirtu tal-berquq awtentiċi f’oġġetti tal-ikel bħalma huma kejkijiet, ċikkulata jew jogurt, iżda huwa saħansitra aktar diffiċli li wieħed jivverifika analitikament u organolettikament jekk, pereżempju, il-whisky huwiex Scotch Whisky jew jekk l-ispirtu tal-berquq huwiex Kecskeméti barackpálinka.
Huwa rrakkomandat li l-kontrolli jikkonċentraw fuq id-dokumentazzjoni li tista’ tinstab fl-istabbilimenti tal-produzzjoni matul il-kontrolli fuq il-post: il-produttur ta’ oġġetti tal-ikel bħalma huma kejkijiet, ċikkulata, eċċ. (fl-eżempji ta’ hawn fuq) jista’ jintalab jidentifika l-fornitur tax-xarba spirituża tal-IĠ u jipprovdi riċevuti u dokumentazzjoni.
Jista’ jkun hemm ukoll ftehim speċifiku mal-fornitur li jirrigwarda l-awtentiċità tal-prodott. Il-preżenza ta’ tali dokumentazzjoni tista’ tikkontribwixxi biex tingħata prova tal-awtentiċità. Madankollu, in-nuqqas ta’ dokumentazzjoni min-naħa tal-fornitur mhux neċessarjament jindika frodi iżda jista’ jkun raġuni biex isiru aktar indaġni.
Jekk l-eżerċizzju ta’ traċċabbiltà tad-dokumenti ma jagħtix biżżejjed garanzija u jkun għad hemm id-dubji, jistgħu jintużaw testijiet analitiċi.
Skont il-każ, jista’ jkun xieraq li tiġi applikata l-analiżi tal-ispettrometrija tal-massa isotopika u li jintużaw bażijiet ta’ data isotopika bħala referenza.
|
Naturalment, dawn l-analiżijiet jistgħu jidhru kumplessi iżda dan huwa biss wieħed mill-metodi possibbli biex jiġi identifikat il-prodott u mhumiex rekwiżit sistematiku. Sta għall-awtorità kompetenti li tidentifika l-aħjar strument li tuża.
4. TAĦLITIET
|
Il-punti (9) u (10) tal-Artikolu 3 |
Definizzjonijiet |
|
L-Artikoli 13(3) u (4) |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar |
4.1. X’inhuma taħlitiet
F’ċerti kundizzjonijiet, l-ismijiet tax-xarba spirituża (kategoriji jew IĠs) jistgħu jiġu indikati fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb spirituż li jkun ġie prodott permezz tal-kombinazzjoni ta’ ingredjenti alkoħoliċi differenti.
Skont il-punt (10) tal-Artikolu 3, ““taħlita” tfisser xarba spirituża li tkun ġiet suġġetta għal taħlit”, filwaqt li skont il-punt (9) tal-Artikolu 3 ““li tħallat”tfisser li tikkombina xarba spirituża li jew tappartjeni għal kategorija ta’ xorb spirituż stabbilita fl-Anness I jew għal indikazzjoni ġeografika ma’ waħda jew aktar minn dawn li ġejjin:
|
(a) |
xorb spirituż ieħor li ma jappartjenix għall-istess kategorija ta’ xorb spirituż stabbilita fl-Anness I; |
|
(b) |
distillati ta’ oriġini agrikola; |
|
(c) |
alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola.”
|
Jistgħu jiżdied oġġetti tal-ikel oħra esklussivament minħabba l-użu tagħhom bħala ingredjenti fil-produzzjoni tax-xarba spirituża waħda jew aktar li minnhom hija magħmula t-taħlita.
Il-likuri jirrappreżentaw eżempju tipiku ta’ tali xorb spirituż li miegħu jiżdiedu oġġetti tal-ikel oħra, li, skont ir-rekwiżiti tal-kategorija 33 ta’ xorb spirituż, jistgħu jiġu prodotti biż-żieda ta’ prodotti ta’ taħlil, aromatizzanti, prodotti ta’ oriġini agrikola jew oġġetti tal-ikel mal-alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola, ma’ distillati ta’ oriġini agrikola, ma’ xarba spirituża waħda jew aktar jew kombinazzjoni tagħhom.
Permezz taż-żieda ta’ likur ma’ taħlita, l-ingredjenti kollha użati fil-produzzjoni ta’ dak il-likur jiġu introdotti wkoll fit-taħlita nnifisha.
|
|
NB: |
Taħlitiet ta’ żewġ kategoriji ta’ xorb spirituż speċifikament definiti għajr likuri – eż. ta’ brandy taċ-ċereali (il-kategorija 3 tal-Anness I, li teħtieġ qawwa alkoħolika minima skont il-volum ta’ 35 %) u Williams (il-kategorija 9 tal-Anness I, li jeħtieġ qawwa alkoħolika minima skont il-volum ta’ 37,5 %) – jenħtieġ li jkollhom kontenut effettiv ta’ alkoħol li jikkorrispondi għall-kalkolu tal-kontenut alkoħoliku minimu kkombinat tat-tnejn, pereżempju 36,5 % vol. Fil-fatt, meta jiżdied l-ilma jew xi likwidi oħra sabiex il-qawwa alkoħolika ta’ xi xarba spirituża tkun taħt il-qawwa minima prevista tal-kategorija rilevanti tax-xarba spirituża stabbilita fl-Anness I, dik ix-xarba spirituża ma tistax tibqa’ tuża wieħed mill-ismijiet previsti fil-kategorija rispettiva bħala isem ġuridiku, jekk kategorija waħda jew aktar ta’ xorb spirituż ikunu indikati fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar tal-prodott finali. L-istess japplika jekk jiżdiedu aromatizzanti, koloranti jew prodotti dolċifikanti bi ksur tar-rekwiżiti stabbiliti għall-kategorija rispettiva tax-xarba spirituża. F’dak il-każ, ix-xarba finali ma tirrappreżentax taħlita fis-sens tal-punti (9) u (10) tal-Artikolu 3, u ma tistax tiġi ttikkettata bħala tali f’konformità mar-regoli tat-tikkettar għat-taħlitiet, u l-ismijiet tax-xorb spirituż użat jistgħu jiġu inklużi biss f’lista ta’ ingredjenti kif previst mill-Artikoli 18 sa 22 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi. |
|
NB: |
Għall-finijiet tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, cocktails biss li jirriżultaw esklussivament mill-kombinazzjoni ta’ kategoriji differenti ta’ xorb spirituż, ta’ distillati ta’ oriġini agrikola u/jew tal-alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola jistgħu jitqiesu bħala taħlitiet u ttikkettati bħala tali. Barra minn hekk, il-kundizzjonijiet tal-użu u d-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar dwar it-taħlitiet huma rilevanti biss għax-xorb ippakkjat minn qabel. Madankollu, jenħtieġ li jiġi nnotat li, f’ċerti riċetti tal-cocktails lesti biex jinxtarbu, il-likuri jistgħu jinkorporaw pereżempju z-zokkor u l-oġġetti tal-ikel (eż. meraq tal-frott/prodotti tal-ħalib) meħtieġa biex isir il-cocktail. F’dak il-każ, il-cocktail xorta jista’ jitqies u jiġi ttikkettat bħala taħlita, bil-kundizzjoni li l-likur(i) użat(i) jikkonforma(w) mar-rekwiżiti stabbiliti fil-kategorija 33 ta’ xorb spirituż (b’mod partikolari l-qawwa alkoħolika minima u l-kontenut minimu ta’ zokkor) u li x-xarba riżultanti tkun għadha xarba spirituża, pereżempju għandha qawwa alkoħolika minima ta’ 15 % skont il-volum. |
4.2. Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar
4.2.1. Regoli ġenerali
L-Artikolu 13(3) jipprevedi l-kundizzjoni ġenerali tal-użu u t-tikkettar għat-taħlitiet.
Sabiex jipproteġi l-ismijiet tax-xorb spirituż (kategoriji jew IĠs) minn miżapproprjazzjoni indebita, l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 13(3) jipprevedi li, fil-każ ta’ taħlitiet, dawk l-ismijiet “jistgħu jiġu indikati biss f’lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi li jidhru fl-istess kamp viżiv bħall-isem ġuridiku tax-xarba spirituża”.
F’każ li t-taħlita ma tikkorrispondi għall-ebda kategorija ta’ xorb spirituż l-isem ġuridiku ikun “xarba spirituża”.
F’dak il-każ, skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3), il-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi ta’ taħlita għandha tkun akkumpanjata minn tal-anqas wieħed mit-termini li ġejjin: “taħlita”, “imħallta” jew “xarba spirituża mħallta”.
It-terminu magħżul jista’ jitpoġġa qabel jew wara l-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi jew f’linja oħra, sakemm ikun fl-istess kamp viżiv bħal-lista nnifisha u l-isem ġuridiku tat-taħlita.
Barra minn hekk, kemm il-lista tal-ingredjenti alkoħoliċi kif ukoll it-terminu ta’ akkumpanjament għandhom jidhru b’karattri uniformi tal-istess tipa u kulur u b’tipa ta’ daqs li ma tkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għall-isem ġuridiku jew inqas (it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3)).
Fl-aħħar nett, il-proporzjon perċentwali tal-volum ta’ alkoħol pur rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku għandu jidher tal-anqas darba fuq it-tikketta, f’ordni dekrexxenti tal-kwantità użata fit-taħlita (it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 13(3)).
|
NB: |
Għall-finijiet tad-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar fuq taħlitiet skont ir-Regolament dwar ix-xorb spirituż, l- ingredjenti alkoħoliċi huma jew xorb spirituż (bħala tali), alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola jew distillati ta’ oriġini agrikola, kif indikat fil-punt 9 tal-Artikolu 3 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż. Min-naħa l-oħra, f’lista ta’ ingredjenti kif regolata mill-Artikoli 18 sa 22 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, l-ingredjenti uniċi ta’ xarba spirituża jridu jiġu elenkati wieħed wieħed (jiġifieri skont ir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi l-ingredjenti ta’ Likur tal-Larinġ, li bħala tali huwa xarba spirituża, għandhom jiġu identifikati f’lista ta’ ingredjenti bħal pereżempju alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola, zokkor u aromatizzant tal-larinġ). |
4.2.2. Taħlitiet li jikkorrispondu għal kategorija ta’ xorb spirituż
L-Artikolu 13(4) jipprevedi l-kundizzjonijiet speċifiċi tal-użu u t-tikkettar għal taħlitiet li jikkorrispondu għal kategorija waħda jew aktar ta’ xorb spirituż.
Dan huwa tipikament il-każ tal-likuri li jappartjenu għall-kategorija 33 ta’ xorb spirituż. F’dak il-każ, l-isem ġuridiku tat-taħlita jkun wieħed mill-ismijiet ġuridiċi previsti fil-kategorija rilevanti (eż. “likur”, “krema”).
Barra minn hekk, fil-każ ta’ taħlitiet li jikkorrispondu għal kategorija waħda jew aktar, jista’ jkun hemm l-ismijiet tax-xorb spirituż (kategoriji jew IĠs) li ntużaw fil-produzzjoni tat-taħlita:
|
“a) |
esklussivament f’lista tal-ingredjenti alkoħoliċi kollha fit-taħlita li għandhom jidhru b’karattri uniformi tal-istess tipa u kulur u b’tipa ta’ daqs li ma tkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għall-isem ġuridiku; u |
|
b) |
fl-istess kamp viżiv tal-isem ġuridiku tat-taħlita tal-inqas darba.” |
Barra minn hekk, il-proporzjon perċentwali tal-volum ta’ alkoħol pur rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku għandu jidher tal-anqas darba fuq it-tikketta, f’ordni dekrexxenti tal-kwantità użata fit-taħlita (it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 13(4)).
Bħala konklużjoni, id-differenzi bejn taħlitiet li ma jappartjenux għal kategorija ta’ xorb spirituż (a) u taħlitiet li jappartjenu għal kategorija ta’ xorb spirituż (b) huma limitati għal dawn li ġejjin:
|
1) |
l-isem ġuridiku ta’ (a) huwa ġenerikament “xarba spirituża” filwaqt li għal (b) huwa wieħed mill-ismijiet ġuridiċi permessi mill-kategorija jew mill-kategoriji ta’ xorb spirituż li għalihom tappartjeni t-taħlita; |
|
2) |
f’(b) ma hemmx bżonn li l-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi tkun akkumpanjata mit-terminu li jiddefinixxi taħlita (“taħlita”, “mħallta” jew “xarba spirituża mħallta”). |
Il-bqija tal-kundizzjonijiet dwar it-tikkettar huma l-istess fiż-żewġ każijiet.
4.3. Kontrolli
Il-kontrolli fuq id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar tat-taħlitiet jindirizzaw ir-rispett tal-kundizzjonijiet li ġejjin:
Produzzjoni:
|
1) |
il-prodott finali huwa xarba spirituża li hija konformi ma’ tal-anqas id-definizzjoni tal-Artikolu 2 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (jew mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Anness I għall-kategorija ta’ xorb spirituż li għaliha jappartjeni); |
|
2) |
intużaw biss komponenti alkoħoliċi distillati (xorb spirituż, distillati ta’ oriġini agrikola u alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola jew kombinazzjoni tagħhom), filwaqt li oġġetti tal-ikel oħra jistgħu jiżdiedu biss bħala ingredjenti mal-likuri li jikkorrispondu għall-kategorija 33 ta’ xorb spirituż tal-Anness I; |
|
3) |
ix-xarba jew ix-xorb spirituż imsemmi fil-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi jkunu konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti għall-produzzjoni tiegħu fil-kategorija rilevanti tax-xarba spirituża tal-Anness I jew fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tal-IĠ, inkluża l-qawwa alkoħolika minima tiegħu. |
Tikkettar:
|
4) |
l-isem ġuridiku għal taħlitiet li ma jikkorrispondux għal kategorija ta’ xorb spirituż stabbilita fl-Anness I jew għal xi wieħed mill-ismijiet ġuridiċi previsti fil-kategorija ta’ xorb spirituż li għaliha tappartjenti t-taħlita huwa “xarba spirituża”; |
|
5) |
l-ismijiet l-oħra ta’ xorb spirituż (kategoriji jew IĠs) jidhru esklussivament f’lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi, akkumpanjati minn terminu li jindika li huwa taħlita (jekk it-taħlita ma tappartjenix għal kategorija ta’ xorb spirituż); |
|
6) |
il-lista tal-ingredjenti alkoħoliċi u t-terminu ta’ akkumpanjament għandhom ikunu fl-istess kamp viżiv tal-isem ġuridiku tat-taħlit, b’karattri uniformi tal-istess tipa u kulur u b’tipa ta’ daqs li ma tkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użata għall-isem ġuridiku; |
|
7) |
it-tikketta turi għallinqas darba proporzjon perċentwali tal-volum ta’ alkoħol pur rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku, f’ordni dekrexxenti tal-kwantità użata fit-taħlita. |
5. BLENDS
|
Il-punti (11) u (12) tal-Artikolu 3 |
Definizzjonijiet |
|
L-Artikolu 13(3a) |
Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar |
5.1. X’inhuma blends
Skont il-punt (12) tal-Artikolu 3, ““blend” tfisser xarba spirituża li tkun ġiet suġġetta għal blending” filwaqt li skont il-punt (11) tal-Artikolu 3, “blending” tfisser il-kombinazzjoni ta’ żewġ xarbiet spiritużi jew aktar tal-istess kategorija li huma distinti minn xulxin biss permezz ta’ differenzi żgħar fil-kompożizzjoni minħabba wieħed jew aktar mill-fatturi li ġejjin:
|
(a) |
il-metodu tal-produzzjoni; |
|
(b) |
l-imqatar li jintużaw; |
|
(c) |
il-perjodu tal-maturazzjoni jew invekkjament; |
|
(d) |
iż-żona ġeografika tal-produzzjoni; |
ix-xarba spirituża prodotta b’dan il-mod tappartjeni għall-istess kategorija tax-xorb spirituż bħax-xarbiet spiritużi oriġinali qabel il-blending.”
|
Blends huma xorb spirituż li jirriżulta mill-kombinazzjoni ta’ xorb spirituż differenti li jappartjeni għall-istess kategorija ta’ xorb spirituż. Għalhekk, fihom infushom il-blends jappartjenu għal dik l-istess kategorija ta’ xorb spirituż. |
Fil-biċċa l-kbira tal-każijiet, xorb spirituż differenti tal-istess kategorija jiġi kkombinat biex jinkisbu ċerti proprjetajiet organolettiċi mixtieqa jew biex jiġu ggarantiti karatteristiċi uniformi ta’ xarba spirituża tul is-snin tal-produzzjoni.
Pereżempju fl-Industrija tal-iScotch Whisky, il-master blenders jagħżlu malts uniċi speċifiċi u whiskies ta’ ċereali uniċi biex jagħmlu prodotti partikolari tal-iScotch Whisky.
Din hija prattika ta’ produzzjoni komuni, li ma tqajjem l-ebda tħassib dwar il-possibbiltà li l-konsumaturi jiġu mqarrqa.
Madankollu, id-definizzjoni ta’ blends tkopri wkoll il-kombinazzjoni ta’ xorb spirituż li jappartjeni għall-istess kategorija iżda fl-istess ħin għal indikazzjonijiet ġeografiċi differenti (eż. Cognac u Armagnac) jew ta’ xorb spirituż li jappartjeni għall-istess kategorija, li waħda minnhom hija indikazzjoni ġeografika iżda l-oħra le (eż. Kirsch u Kirsch d’Alsace).
Sabiex tiġi protetta r-reputazzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi, il-leġiżlatur estenda kundizzjonijiet analogi tal-użu u r-regoli dwar it-tikkettar diġà previsti għat-taħlitiet (l-Artikolu 13(3a) (37)) għal blends magħmula minn xorb spirituż li jappartjeni għal indikazzjonijiet ġeografiċi differenti jew li jappartjeni biss parzjalment għal indikazzjonijiet ġeografiċi.
5.2. Kundizzjonijiet tal-użu u dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar
L-Artikolu 13(3a) jipprevedi l-kundizzjoni ġenerali tal-użu u t-tikkettar għall-blends.
L-isem ġuridiku jkun wieħed mill-ismijiet ġuridiċi previsti għall-kategorija ta’ xorb spirituż li għaliha jappartjeni l-blend.
Ovvjament, fl-applikazzjoni tal-punt (a) tal-Artikolu 10(5), l-isem ġuridiku jista’ jiġi ssupplimentat jew sostitwit minn indikazzjoni ġeografika ta’ xarba spirituża, fil-każijiet fejn ikunu konformi mar-rekwiżiti kollha stabbiliti fil-fajl tekniku/fl-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tagħha.
Fil-każ ta’ blends ta’ xorb spirituż li jappartjeni għal indikazzjonijiet ġeografiċi differenti jew li jappartjenu biss parzjalment għal indikazzjonijiet ġeografiċi, japplikaw is-segwenti regoli dwar it-tikkettar:
|
a) |
skont l-Artikolu 13(3a), it-tieni subparagrafu, il-punt (a), l-ittra (i), l-ismijiet li jikkorrispondu għax-xorb tal-ispirti mħallta jistgħu jidhru “esklussivament f’lista tal-ingredjenti alkoħoliċi kollha li jinsabu fit-taħlita li għandhom jidhru f’karattri uniformi tal-istess tipa u kulur u b’daqs tat-tipa li ma jkunx akbar minn nofs id-daqs tat-tipa użat għall-isem ġuridiku”; |
|
b) |
skont l-ittra (ii) tal-punt (a) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3a), dawk l-ismijiet għandhom jidhru “fl-istess kamp viżiv bħall-isem ġuridiku tal-blend tal-inqas darba”; |
|
c) |
skont l-punt (b) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3a), il-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi għandha tkun akkumpanjata b’tal-anqas wieħed mit-termini li ġejjin: “blend”, “blending” jew “blended”; It-terminu magħżul jista’ jitpoġġa qabel jew wara l-lista ta’ ingredjenti alkoħoliċi jew jitpoġġa f’linja differenti minnu, sakemm ikun fl-istess kamp viżiv bħal-lista nnifisha u l-isem ġuridiku tal-blend; |
|
d) |
skont il-punt (c) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(3a), fuq it-tikketta, il-proporzjon perċentwali tal-volum ta’ alkoħol pur rappreżentat minn kull ingredjent alkoħoliku għandu jidher tal-anqas darba f’ordni dekrexxenti tal-kwantità użata fil-blend.
|
5.3. Kontrolli
Il-kontrolli fuq id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar tal-blends jindirizzaw ir-rispett tal-kundizzjonijiet li ġejjin:
Produzzjoni:
|
1) |
Xorb spirituż tal-istess kategorija biss jista’ jiġi kkombinat fi blend: huma distingwibbli biss minn differenzi żgħar fil-kompożizzjoni minħabba l-fatturi elenkati fil-punt (11) tal-Artikolu 3 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż (ara § 5.1 hawn fuq); |
|
2) |
il-prodott finali jappartjeni għall-istess kategorija ta’ xorb spirituż bħax-xorb spirituż li jiġi kkombinat fil-blend; |
Tikkettar ta’ blends:
|
3) |
l-isem ġuridiku huwa wieħed mill-ismijiet ġuridiċi previsti għall-kategorija ta’ xorb spirituż li għaliha jappartjeni l-blend; |
|
4) |
l-isem ġuridiku jista’ jiġi supplimentat jew sostitwit b’indikazzjoni ġeografika tax-xorb spirituż meta jkunu ssodisfati l-kundizzjonijiet rilevanti kollha; |
|
5) |
fil-każ ta’ blends ta’ xorb spirituż li jappartjeni għal indikazzjonijiet ġeografiċi differenti jew li jappartjeni biss parzjalment għal indikazzjonijiet ġeografiċi:
|
6. TABELLI PANORAMIĊI
6.1. Termini Komposti (TC)
|
DEFINIZZJONI: Il-punt (2) ta-Artikolu 3 |
Kombinazzjoni (li tirriżulta f’xarba alkoħolika) ta’ isem ta’ xarba spirituża waħda (kategorija jew IĠ) ma’:
|
||||||||||||||||||
|
KUNDIZZJONIJIET TAL-UŻU: L-Artikolu 11 |
|
||||||||||||||||||
|
REKWIŻITI DWAR IT-TIKKETTAR: L-Artikolu 11 |
|
6.2. Allużjonijiet
|
DEFINIZZJONI: Il-punt (3) tal-Artikolu 3 |
Referenza diretta jew indiretta għal xarba spirituża waħda jew aktar (kategoriji jew IĠs) fid-(deskrizzjoni), fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’:
|
||||||||||||||
|
KUNDIZZJONIJIET TAL-UŻU: L-Artikolu 12 |
|
||||||||||||||
|
REKWIŻITI DWAR IT-TIKKETTAR: L-Artikolu 12 |
|
6.3. Taħlitiet
|
DEFINIZZJONI: Il-punti (9) u (10) tal-Artikolu 3 |
Kombinazzjonijiet ta’ diversi ingredjenti alkoħoliċi distillati, jiġifieri xorb spirituż (kategoriji jew IĠs), alkoħol etiliku ta’ oriġini agrikola u/jew distillati ta’ oriġini agrikola li jirriżultaw f’dawn li ġejjin:
|
||||||||||
|
REKWIŻITI DWAR IT-TIKKETTAR: L-Artikolu 13(3) u (4) |
|
6.4. Blends
|
DEFINIZZJONI: Il-punti (11) u (12) tal-Artikolu 3 |
Kombinazzjonijiet ta’ xorb spirituż differenti li jappartjeni għall-istess kategorija b’differenzi żgħar f’dawn li ġejjin:
|
||||||||
|
REKWIŻITI DWAR IT-TIKKETTAR: L-Artikolu 13(3a) |
|
(1) Ir-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ April 2019 dwar id-definizzjoni, id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ xorb spirituż, l-użu tal-ismijiet ta’ xorb spirituż fil-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ oġġetti tal-ikel oħra, il-protezzjoni ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi ta’ xorb spirituż, l-użu ta’ alkoħol etiliku u distillati ta’ oriġini agrikola f’xorb alkoħoliku, u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 110/2008 (ĠU L 130, 17.5.2019, p. 1).
(2) Ir-Regolament (UE) Nru 1169/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta’ Ottubru 2011 l-għoti ta’ informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 1924/2006 u (KE) Nru 1925/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li jħassar id-Direttiva tal-Kummissjoni 87/250/KEE, id-Direttiva tal-Kunsill 90/496/KEE, id-Direttiva tal-Kummissjoni 1999/10/KE, id-Direttiva 2000/13/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, id-Direttivi tal-Kummissjoni 2002/67/KE u 2008/5/KE u r-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 608/2004 (ĠU L 304, 22.11.2011, p. 18).
(3) Dan kien diġà l-każ bir-Regolament (KE) Nru 110/2008, li f’għadd ta’ dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar, jirreferi għar-regoli orizzontali tad-Direttiva 2000/13/KE li mit-13 ta’ Diċembru 2014 ġiet imħassra u sostitwita bir-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
(4) Ara l-Artikolu 7 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
(5) Ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1576/89 tad-29 ta’ Mejju 1989 li jistabbilixxi regoli ġenerali dwar id-definizzjoni, id-deskrizzjoni u l-preżentazzjoni ta’ xorb spirituż (ĠU L 160, 12.6.1989, p. 1).
(6) Ir-Regolament (KE) Nru 110/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Jannar 2008 dwar id-definizzjoni, id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni, l-ittikkettar, u l-protezzjoni ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi, ta’ xorb spirituż u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1576/89 (ĠU L 39, 13.2.2008, p. 16).
(7) Skont il-punt (a) tal-Artikolu 10(5) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż l-isem ġuridiku ta’ xarba spirituża jista’ jiġi supplimentat jew sostitwit b’indikazzjoni ġeografika ta’ xarba spirituża.
(8) Din id-dispożizzjoni ma tirreferix għall-indikazzjonijiet ġeografiċi rregolati bil-Kapitolu III tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż.
(9) Il-punt (o) tal-Artikolu 2(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi: “isem tradizzjonali” tfisser xi isem li hu aċċettat bħala l-isem tal-ikel mill-konsumaturi fl-Istat Membru li fih jinbiegħ, mingħajr il-ħtieġa ta’ aktar spjegazzjoni dwaru.
(10) L-istess eċċezzjoni tapplika b’analoġija għall-IĠs ta’ xorb spirituż li l-fajl tekniku/l-Ispeċifikazzjoni tal-prodott tagħhom jipprojbixxi kwalunkwe taħlil, anki biex tiġi mirquma t-togħma (eż. Pálinka): peress li x-xorb spirituż kollu li jappartjeni għall-IĠ ikkonċernata ma jiġi affattu dolċifikat, ikun qarrieqi li xi wieħed minnhom jiġi ttikkettat bħala “xott”.
(11) Ara l-Kapitolu V tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
(12) Meta fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni jew fit-tikkettar ta’ xarba spirituża ssir referenza għall-IĠ (ta’ xarba spirituża jew ta’ nbid), li l-bettija tal-injam tagħha tkun intużat għall-ħżin ta’ dik ix-xarba spirituża, huwa essenzjali li l-operatur tan-negozju tal-ikel ikun jista’ jipprovdi evidenza, abbażi ta’ elementi oġġettivi, li verament dik il-bettija kienet intużat qabel għall-maturazzjoni tal-IĠ imsemmija.
(13) Introdotta bir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2021/1465 tas-6 ta’ Lulju 2021 li jemenda r-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tad-definizzjoni ta’ allużjonijiet għall-ismijiet ġuridiċi ta’ xorb spirituż jew Indikazzjonijiet Ġeografiċi ta’ xorb spirituż u l-użu tagħhom fid-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni u t-tikkettar ta’ xorb spirituż għajr ix-xorb spirituż li għalih issir l-allużjoni (ĠU L 321, 13.09.2021, p. 12).
(14) Ir-Regolament (UE) 2018/848 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta’ Mejju 2018 dwar il-produzzjoni organika u t-tikkettar ta’ prodotti organiċi u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 834/2007 (ĠU L 150, 14.6.2018, p. 1).
(15) Iżda mhux l-isem tal-materja prima li tiġi distillata biex jinkiseb l-alkoħol użat fil-produzzjoni ta’ xarba spirituża, li minflok huwa soġġett għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 13(1) (ara § 1.6 hawn taħt).
(16) Fil-każ tal-“vodka” (xarba spirituża tal-kategorija 15), meta magħha jiżdiedu ingredjenti biex jagħtuha togħma predominanti differenti minn dik tal-materja prima li tintuża għall-produzzjoni tagħha, f’konformità mal-punt 31(e) tal-Anness I tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż, l-isem ġuridiku tagħha irid ikun “vodka aromatizzata ” jew “vodka” issupplimentat bl-isem ta’ kwalunkwe aromatizzant predominanti (xarba spirituża tal-kategorija 31).
(17) Skont ir-raba’ inċiż tal-punt (d) tal-kategorija 33. Likur, “mingħajr preġudizzju għall-punt (2) tal-Artikolu 3, il-punt (b) tal-Artikolu 10(5) u l-Artikolu 11, għal likuri li fihom il-ħalib jew prodotti tal-ħalib, l-isem ġuridiku jista’ jkun “krema” issupplimentat bl-isem tal-materja prima użata li tagħti t-togħma predominanti lil-likur, bit-terminu “likur” jew mingħajru”.
(18) “ħlief fil-każ ta’ xorb spirituż li jikkonforma mar-rekwiżiti tal-kategorija 39 tal-Anness I” kif previst fil-punt (c) tal-Artikolu 2 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż.
(19) Skont l-Artikolu 17(4) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi, “l-isem tal-ikel m’għandux jiġi sostitwit b’[…] isem tad-ditta”.
(20) Fil-kawża C-136/96, relatata mal-bejgħ ta’ whisky b’qawwa alkoħolika taħt il-minimu previst (jiġifieri whisky dilwit bl-ilma taħt l-40 %), il-QĠUE ċaħdet l-argument tal-konvenut li kien intitolat jibbenefika mid-dispożizzjonijiet tat-terminu kompost biex ikun jista’ jiddeskrivi l-whisky tiegħu li kellu qawwa alkoħolika taħt il-minimu previst bħala “Blended Whisky Spirit” jew “Spiritueux au Whisky”. Waħda mir-raġunijiet mogħtija għaċ-ċaħda ta’ dak l-argument kienet li dak iż-żmien id-dispożizzjonijiet dwar it-termini komposti kienu jirrigwardaw biss il-likuri. Peress li kien hemm l-intenzjoni li d-dispożizzjonijiet dwar it-termini komposti fl-Artikolu 10(1) tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 jiġu estiżi għax-xorb spirituż kollu (jiġifieri mhux għal-likuri biss), u għall-IĠs, kien hemm għalhekk il-periklu li jiġi argumentat li deskrizzjonijiet bħalma hija “Scotch Whisky u ilma tan-nixxiegħa” jistgħu jintużaw bħala terminu kompost fi “Scotch Whiskies” b’qawwa alkoħolika taħt il-minimu previst minħabba li l-alkoħol kollu fil-prodott kien Scotch Whisky. Dan kien imur kontra l-iskop kollu tal-iffissar ta’ qawwa alkoħolika minima għall-iScotch Whisky/whisky (u għal spirti definiti oħra). Dik kienet ir-raġuni għall-introduzzjoni tal-Artikolu 10(2) fir-Regolament (KE) Nru 110/2008 (u kkonfermat fil-punt (b) tal-Artikolu 11(1) tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż il-ġdid) biex jiġi żgurat li t-termini komposti ma jistgħux jintużaw meta x-xorb spirituż definit ikun sempliċiment dilwit taħt il-qawwa alkoħolika minima tiegħu; Is-Sentenza tas-16 ta’ Lulju 1998, C-136/96, The Scotch Whisky Association, ECLI: EU:C:1998:366.
(21) Introdott bir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2021/1335 tas-27 ta’ Mejju 2021 li jemenda r-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tat-tikkettar ta’ xorb spirituż li jirriżulta mill-kombinazzjoni ta’ xarba spirituża ma’ prodott tal-ikel wieħed jew aktar (ĠU L 289, 12.8.2021, p. 4).
(22) F’dak li għandu x’jaqsam mal-isem ta’ xorb alkoħoliku li mhuwiex xorb spirituż, japplika l-Artikolu 17 tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi “L-isem tal-ikel għandu jkun l-isem ġuridiku tiegħu. Jekk ma jkunx hemm dak l-isem, l-isem tal-ikel għandu jkun l-isem tradizzjonali tiegħu, jew, jekk ma jkollux isem tradizzjonali jew l-isem tradizzjonali ma jintużax, għandu jingħata l-isem deskrittiv tal-ikel.” Ara d-definizzjonijiet rispettivi taħt il-punti (n), (o) u (p) tal-Artikolu 2(2) tar-Regolament dwar l-informazzjoni dwar l-ikel lill-konsumaturi.
(23) Xorb spirituż li ma jissodisfax dan ir-rekwiżiti iżda li jissodisfa r-rekwiżiti tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 u li ġie prodott u ttikkettat qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 jista’ jkompli jitqiegħed fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet.
(24) Dawn ir-rakkomandazzjonijiet jirriflettu dawk inklużi fid-dokument “Komunikazzjoni tal-Kummissjoni — Linji Gwida dwar it-tikkettar tal-oġġetti tal-ikel li jużaw denominazzjonijiet protetti ta’ oriġini (DPO) u indikazzjonijiet ġeografiċi protetti (IĠPs) bħala ingredjenti (2010/C 341/03)”.
(25) Skont id-definizzjoni pprovduta mill-punt (2) tal-Artikolu 3 tar-Regolament dwar ix-xorb spirituż , il-kombinazzjoni ta’ xarba spirituża ma’ oġġett tal-ikel wieħed jew aktar li tirriżulta f’xarba alkoħolika hija terminu kompost u hija soġġetta għad-dispożizzjonijiet speċifiċi stabbiliti fl-Artikolu 11. Madankollu, iż-żieda ta’ aktar minn xarba spirituża waħda ma’ xarba mhux alkoħolika għandha tiġi ttrattata bħala allużjoni u hija soġġetta għad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 12(1).
(26) Ir-Regolament (UE) Nru 1308/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 li jistabbilixxi organizzazzjoni komuni tas-swieq fi prodotti agrikoli u li jħassar ir-Regolamenti tal-Kunsill (KEE) Nru 922/72, (KEE) Nru 234/79, (KE) Nru 1037/2001 u (KE) Nru 1234/2007 (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 671).
(27) Ir-Regolament (UE) Nru 251/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar id-definizzjoni, id-deskrizzjoni, il-preżentazzjoni, it-tikkettar u l-protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi tal-prodotti tal-inbid aromatizzati u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1601/91 (ĠU L 84, 20.3.2014, p. 14).
(28) Introdott bir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2021/1334 tas-27 ta’ Mejju 2021 li jemenda r-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-allużjonijiet għall-ismijiet ġuridiċi ta’ xorb spirituż jew Indikazzjonijiet Ġeografiċi għal xorb spirituż fid-deskrizzjoni, fil-preżentazzjoni u fit-tikkettar ta’ xorb spirituż ieħor (ĠU L 289, 12.8.2021, p. 1).
(29) L-ittra (iv) tal-punt (b) tal-Artikolu 12(3a) tar-Regolament (UE) 2019/787 tapplika biss mill-31 ta’ Diċembru 2022. Sadanittant, l-Artikolu 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 716/2013 (li jirrikjedi li allużjoni tidher f’tipa ta’ daqs iżgħar minn dawk użati għad-denominazzjoni tal-bejgħ u t-terminu kompost) jibqa’ japplika.
(30) L-Anness I tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 2658/87 dwar in-nomenklatura tat-tariffa u l-istatistika u dwar it-Tariffa Doganali Komuni ta’ Dwana: It-Test tan-Nota 3 tal-Kapitolu 22: “3. Għall-finijiet tal-intestatura 22.02, it-terminu “xarbiet mhux alkoħoliċi” ifisser xarbiet ta’ qawwa alkoħolika skont il-volum li ma taqbiżx iż-0,5 % vol. Ix-xarbiet alkoħoliċi huma kklassifikati fl-intestaturi 22.03 sa 22.06 jew fl-intestatura 22.08 kif xieraq.”
(31) Id-dispożizzjonijiet dwar inbejjed “dealkoħolizzati” jew “parzjalment dealkoħolizzati” huma stipulati fir-Regolament dwar l-OKS (UE) Nru 1308/2013 kif emendat bir-Regolament (UE) 2021/2117.
(32) Fil-fatt, xorb bħal dan ikun fih ċertu ammont ta’ alkoħol, għalkemm perċentwal żgħir ħafna. Għalhekk, skont id-dritt tal-UE, dawn għandhom jitqiesu bħala xorb alkoħoliku.
(33) Likuri li jaqgħu fl-ambitu ta’ din id-dispożizzjoni li ma jissodisfawx dan ir-rekwiżiti iżda li jissodisfaw ir-rekwiżiti tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 u li ġew prodotti u ttikkettati qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 jistgħu jibqgħu jitqiegħdu fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet.
(34) Xorb spirituż li ma jissodisfax dan ir-rekwiżit iżda li jissodisfa r-rekwiżiti tar-Regolament (KE) Nru 110/2008 u li ġie prodott u ttikkettat qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 jista’ jibqa’ jitqiegħed fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet.
(35) Xorb spirituż li jaqa’ taħt din id-dispożizzjoni u li kien ġie ttikkettat f’konformità mal-Artikolu 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 716/2013 qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 jista’ jkompli jitqiegħed fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet.
(36) Xorb spirituż li jaqa’ taħt din id-dispożizzjoni u li kien ġie ttikkettat f’konformità mal-Artikolu 4 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 716/2013 qabel il-31 ta’ Diċembru 2022 jista’ jkompli jitqiegħed fis-suq sakemm jispiċċaw l-istokkijiet.
(37) Introdott bir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2021/1096 tal-21 ta’ April 2021 li jemenda r-Regolament (UE) 2019/787 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill f’dak li jikkonċerna d-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar applikabbli għall-blends (ĠU L 238, 6.7.2021, p. 1).