Skeda tas-Sommarju Eżekuttiv

Inizjattiva leġiżlattiva dwar id-diġitalizzazzjoni tal-proċeduri tal-viża (punt CWP 2021)

A. Ħtieġa li tittieħed azzjoni

Għaliex? X’inhi l-problema li qed tiġi indirizzata?

L-awtoritajiet tal-Istati Membri li jittrattaw l-applikazzjonijiet għal viża u l-ħruġ tal-viżi huma mgħobbija bi proċessi twal u akkumulazzjoni ta’ kostijiet biex jimmaniġġaw, jipproċessaw, jarkivjaw u eventwalment jeqirdu dokumenti stampati skont il-proċedura attwali tal-viża. L-Istati Membri huma wkoll dejjem aktar dipendenti fuq fornituri esterni tas-servizzi. Hemm ukoll riskju għas-sigurtà relatat mal-possibbiltà ta’ falsifikazzjoni u falsifikazzjoni tal-istiker tal-viża, kif ukoll riskju akbar ta’ visa shopping minħabba proċeduri frammentati tal-viża madwar l-Istati Membri. Fl-aħħar nett, il-pandemija tal-COVID-19 uriet li l-prattika attwali mhijiex adatta biex tirrispondi għall-kriżijiet u tirreaġixxi għalihom.

Il-proċedura attwali hija wkoll kumplessa u ta’ piż għall-applikanti għal viża. L-applikanti għall-viża jridu jivvjaġġaw lejn l-eqreb konsulat jew ċentru tal-applikazzjoni għall-viża għal kull applikazzjoni u jħallu d-dokument tal-ivvjaġġar hemmhekk, li jwaqqafhom minn vjaġġar ieħor matul il-proċess tal-applikazzjoni. Il-vjaġġaturi frekwenti jridu jirrepetu l-istess proċedura twila għal kull applikazzjoni, li tista’ tvarja skont id-destinazzjoni. L-applikanti jħallsu wkoll tariffi addizzjonali meta japplikaw permezz ta’ fornitur estern tas-servizzi.

Il-kawżi fundamentali ta’ dawn il-problemi huma r-rekwiżit legali għall-Istati Membri biex joħorġu stiker tal-viża tal-karti, id-dipendenza tal-Istati Membri fuq prattiki ta’ kuntatt personali/ibbażati fuq il-karta, u l-livell eteroġenju ta’ diġitalizzazzjoni u proċeduri frammentati tal-viża madwar l-Istati Membri.

X’mistennija tikseb din l-inizjattiva?

L-objettiv ġenerali tal-inizjattiva huwa li tissimplifika, tarmonizza u tnaqqas il-piż amministrattiv għall-applikazzjoni għal viża ta’ Schengen biex l-UE ssir destinazzjoni aktar attraenti għall-vjaġġaturi li jeħtieġu viża u biex jittejbu s-sigurtà u s-sikurezza taż-żona Schengen. Sabiex jinkiseb dan, hija għandha l-għan li tissimplifika u tagħmel aktar effiċjenti l-proċedura ta’ applikazzjoni għal viża għall-applikanti u l-Istati Membri permezz ta’ mezzi diġitali u li żżid is-sigurtà taż-żona Schengen permezz tad-diġitalizzazzjoni tal-istiker tal-viża u l-proċeduri ta’ applikazzjoni diġitalizzati.

Proċedura tal-viża fil-biċċa l-kbira mingħajr karti u mingħajr kuntatt se tkun aktar kosteffikaċi u tiffranka l-ħin għall-vjaġġaturi u l-konsulati, filwaqt li tiżgura wkoll l-ogħla livell ta’ sigurtà fil-fruntieri tal-UE u tissalvagwardja l-protezzjoni tad-data personali tal-applikanti.

X’inhu l-valur miżjud tal-azzjoni fil-livell tal-UE?

L-objettiv li l-proċeduri tal-viża jsiru aktar siguri u adatti għall-era diġitali ma jistax jinkiseb mill-Istati Membri waħedhom. It-titjib ulterjuri ta’ dawn il-proċeduri komuni jeħtieġ azzjoni mill-UE. Il-problemi identifikati hawn fuq x’aktarx li ma jgħibux fil-futur qrib u huma direttament relatati mad-dispożizzjonijiet legali attwali. L-emendi tal-leġiżlazzjoni relatata (l-aktar il-Kodiċi dwar il-Viżi u r-Regolament VIS) huma possibbli biss fil-livell tal-UE peress li l-objettivi ta’ dan ir-Regolament jibnu fuq inizjattivi oħra li għandhom l-għan li jissimplifikaw u jarmonizzaw il-proċeduri fil-kuntest tal-politika komuni dwar il-viżi, kif ukoll minħabba li l-viżi għal soġġorn qasir huma parti mill-acquis ta’ Schengen. Fid-dawl tal-iskala, tal-effetti u tal-impatt tal-azzjonijiet previsti, l-għanijiet jistgħu jinkisbu b’mod effiċjenti u sistematiku fil-livell tal-UE biss.

B. Soluzzjonijiet

X’għażliet ta’ politika leġiżlattivi u mhux leġiżlattivi ġew ikkunsidrati? Hemm għażla ppreferuta jew le? Għaliex?

Il-valutazzjoni tal-Impatt tevalwa ħames għażliet ta’ politika, b’livelli differenti ta’ intervent tal-UE fil-proċess attwali tal-viża:

·L-Għażla 1, meqjusa bħala x-xenarju bażi, ma tipprevedi l-ebda azzjoni leġiżlattiva li għandha tittieħed fil-livell tal-UE. L-Istati Membri jkomplu (jew le) jiżviluppaw l-għodod nazzjonali tagħhom. Il-Kummissjoni toħroġ rakkomandazzjonijiet mhux vinkolanti lill-Istati Membri u tappoġġahom b’miżuri ta’ liġi mhux vinkolanti. L-istiker tal-viża tkompli tintuża biex jinħarġu l-viżi.

·L-Għażla 2 tinkludi bidliet leġiżlattivi minimi fil-livell tal-UE, bil-għan li jitneħħew l-ostakli legali li jillimitaw il-possibbiltà għall-Istati Membri li jkomplu jiddiġitalizzaw il-proċess tal-applikazzjoni għall-viża. Il-viża diġitali tissostitwixxi l-istiker tal-viża stampata (obbligatorja) u jiġi introdott servizz web komuni għad-detenturi tal-viża biex tiġi vverifikata l-validità tagħha.

·L-Għażla 3 tipprevedi s-sostituzzjoni (obbligatorja) tal-istiker tal-viża fuq karta bil-viża diġitali u l-iżvilupp ta’ pjattaforma fakultattiva għall-applikazzjoni għall-viża tal-UE. B’din l-għażla, l-Istati Membri jistgħu jagħżlu li jipparteċipaw fil-pjattaforma tal-UE għall-applikazzjoni għall-viża, jiżviluppaw/ikomplu jużaw il-portali nazzjonali tagħhom stess jew ma jiżviluppaw l-ebda soluzzjoni diġitali.

·L-Għażla 4 tipprevedi viża diġitali obbligatorja u pjattaforma obbligatorja għall-applikazzjoni għall-viża tal-UE, li fiha l-Istati Membri kollha jkollhom jipparteċipaw wara perjodu ta’ tranżizzjoni.

·L-Għażla 5 tipprevedi pjattaforma obbligatorja għall-applikazzjoni għall-viża tal-UE għall-Istati Membri kollha mingħajr perjodu ta’ tranżizzjoni, proċedura kompletament diġitali (inkluża r-reġistrazzjoni ta’ data bijometrika mill-applikanti permezz ta’ mezzi diġitali) u l-viża diġitali (obbligatorja).

L-għażla ppreferuta hija l-għażla 4, peress li tikkontribwixxi biex jiġu indirizzati l-kawżi fundamentali tal-problemi attwali u tneħħi l-proċess ta’ applikazzjoni għall-viża frammentat u bbażat fuq il-karta u tarmonizza l-livelli eteroġeni attwali tad-diġitalizzazzjoni, filwaqt li tiżgura livell għoli ta’ sigurtà.

Min jappoġġa liema għażla?

L-Istati Membri għandhom preferenza ġenerali għall-għażliet 3 u 4. B’mod partikolari:

·14-il Stat Membru jiffavorixxu l-użu ta’ pjattaforma ta’ applikazzjoni tal-UE fuq bażi volontarja (l-għażla 3) filwaqt li

·10 jkunu favur l-użu obbligatorju tal-pjattaforma b’perjodu ta’ tranżizzjoni (l-għażla 4).

·L-Istati Membri kollha jappoġġaw għażla li tipprevedi viża diġitali.

L-awtoritajiet nazzjonali tal-protezzjoni tad-data esprimew ukoll preferenza għall-għażliet 3 u 4.

L-industrija tal-ivvjaġġar u tat-turiżmu tappoġġa unanimament l-Għażla 4, filwaqt li tenfasizza l-impatt pożittiv fuq l-ivvjaġġar lejn l-UE u l-attrattività akbar tal-UE bħala destinazzjoni tal-ivvjaġġar.

C. Impatti tal-għażla ppreferuta

X’inhuma l-benefiċċji ewlenin tal-għażla ppreferuta?

Il-pjattaforma tal-UE għall-applikazzjoni għall-viża tkun ta’ benefiċċju għall-Istati Membri billi tnaqqas il-ħin użat għall-ipproċessar tal-applikazzjonijiet għall-viża għall-konsulati u l-arkivjar tal-applikazzjonijiet stampati. Il-każijiet ta’ visa shopping jitnaqqsu direttament u l-kontrolli mas-Sistema ta’ Informazzjoni dwar il-Viża jsiru fi stadju aktar bikri.

Il-viża diġitali ttejjeb is-sigurtà interna taż-żona Schengen, peress li l-istiker tal-viża ma tistax aktar tiġi ffalsifikata, u tnaqqas b’mod konsiderevoli l-piż amministrattiv fuq l-awtoritajiet ċentrali u l-konsulati tal-Istati Membri, li ma jkollhomx għalfejn iqattgħu aktar ħin u flus fuq il-manifattura, l-ordni u t-trasport sigur tal-istikers tal-viża lejn il-konsulati. B’mod ġenerali, bl-għażla 4, l-Istati Membri jiffrankaw EUR 510,9 miljun f’kostijiet amministrattivi matul l-2025-2029.

L-applikanti għall-viża jibbenefikaw ukoll mill-għażla 4. L-applikanti ripetuti ma jkollhomx għalfejn iġarrbu aktar il-kostijiet tal-ivvjaġġar biex japplikaw għal viża, u l-applikanti jżommu d-dokumenti tal-ivvjaġġar tagħhom magħhom matul il-proċess tal-applikazzjoni. Skont l-għażla 4, l-applikanti jiffrankaw medja ta’ EUR 31 għal kull applikazzjoni minn total ta’ EUR 74 minfuqa fix-xenarju bażi għal kull applikazzjoni.

L-Għażla 4 hija mistennija wkoll li jkollha impatt pożittiv żgħir fuq il-kontribut ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi li jeħtieġu l-viża għall-PDG tal-UE minħabba żieda possibbli ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi li jeħtieġu viża li jivvjaġġaw lejn l-UE. Madankollu, l-impatt taż-żieda fil-vjaġġaturi fuq il-PDG tal-UE għandu jitqies bir-reqqa peress li jiddependi fuq għadd addizzjonali mistenni ta’ vjaġġaturi fil-perjodu 2025-2029, li huwa diffiċli li jitbassar.

B’mod ġenerali, l-għażla 4 fil-biċċa l-kbira tarmonizza x-xenarju frammentat attwali għall-proċeduri ta’ applikazzjoni fl-Istati Membri, u ttejjeb l-immaġni tal-UE bħala entità unifikata f’konformità mal-politika komuni dwar il-viżi.

X’inhuma l-kostijiet ewlenin tal-għażliet preferuti?

L-istabbiliment tal-pjattaforma tal-UE għall-applikazzjoni għall-viża se jirrappreżenta kost sostanzjali meta mqabbel mal-linja bażi. Il-kost stmat huwa ta’ EUR 41,2 miljun għall-ħolqien tagħha u EUR 12,8 miljun fis-sena biex titħaddem u tinżamm.

Kull Stat Membru se jkollu bżonn jikkonnettja u jaġġorna s-sistema/i nazzjonali tiegħu sabiex ikun jista’ juża s-servizzi mill-pjattaforma ċentralizzata l-ġdida tal-applikazzjonijiet diġitali tal-UE. L-istimi tal-kostijiet huma ta’ EUR 270 000 - 330 000 għal kull Stat Membru. L-investimenti fil-livell tal-Istati Membri għall-implimentazzjoni tal-viża diġitali huma negliġibbli.

Il-kostijiet ambjentali assoċjati mal-proċess ta’ applikazzjoni għal applikanti ripetuti se jkunu kważi nulli, peress li dawn ma għadx għandhom bżonn jivvjaġġaw biex japplikaw jew jiġbru d-dokument tal-ivvjaġġar tagħhom. Il-konsum tal-karti se jonqos ukoll, b’impatti pożittivi fuq l-ambjent. Iż-żieda potenzjali fit-turiżmu lejn l-UE bis-saħħa tad-diġitalizzazzjoni tal-proċeduri tal-viża tista’ twassal għal emissjonijiet addizzjonali ta’ CO2; madankollu, din iż-żieda mistennija tiddependi fuq għadd addizzjonali ta’ vjaġġaturi li huwa diffiċli li jitbassar u li ma hemmx ċertezza dwaru, għall-kuntrarju tal-benefiċċji ambjentali marbuta mat-tnaqqis tal-ivvjaġġar għall-applikanti u l-konsum tal-karti għall-applikazzjonijiet u l-istiker tal-viża.

Kif se jintlaqtu n-negozji, l-SMEs u l-mikrointrapriżi?

In-negozji ewlenin li jibbenefikaw mill-inizjattiva jkunu dawk fis-setturi tal-ivvjaġġar u tat-turiżmu. Ir-rappreżentanti tal-industrija Ewropea tat-turiżmu esprimew appoġġ qawwi għad-diġitalizzazzjoni tal-proċess tal-viża u enfasizzaw il-ħtieġa li l-UE toffri esperjenza tal-ivvjaġġar bla xkiel sabiex tikkompeti ma’ destinazzjonijiet globali oħra.

Se jkun hemm impatti sinifikanti fuq il-baġits u l-amministrazzjonijiet nazzjonali?

L-għażla ppreferuta tipprevedi impatt fuq l-amministrazzjoni nazzjonali b’mod partikolari fir-rigward tal-kostijiet għall-konnessjoni u l-aġġornament tas-sistema/i nazzjonali tagħhom u għall-ħżin tad-data tal-applikazzjoni. L-iffrankar mistenni fil-kostijiet amministrattivi (EUR 510,9 miljun fil-perjodu 2025-2029 għall-Istati Membri kollha) fil-biċċa l-kbira jagħmel tajjeb għal dawn il-kostijiet (EUR 140 miljun għall-Istati Membri kollha fil-perjodu 2025-2029).

Se jkun hemm impatti sinifikanti oħra?

Fir-rigward tal-protezzjoni tad-data, fl-għażla 4 il-pjattaforma tal-UE tintroduċi prattiki uniformi tal-ipproċessar tad-data, li jkunu japplikaw għall-Istati Membri kollha. Dan inaqqas l-esponiment tad-data personali għall-fornituri esterni tas-servizzi, peress li vjaġġaturi ripetuti jkunu jistgħu japplikaw direttament permezz tal-portal tal-applikazzjoni tal-UE. Madankollu, skont l-EDPS, ċerti riskji għall-protezzjoni tad-data huma inerenti għad-diġitalizzazzjoni. Din hija r-raġuni għaliex il-prinċipji ta’ “limitazzjoni tal-iskop” u “minimizzazzjoni tad-data” se jkollhom jiġu rispettati b’mod strett.

Id-dritt għan-nondiskriminazzjoni għal ċittadini ta’ pajjiżi terzi b’aċċess u litteriżmu baxx tal-IT ma jinkisirx peress li l-fornituri esterni tas-servizzi u l-operaturi tal-ivvjaġġar jipprovdu assistenza.

Fir-rigward tad-drittijiet tal-persuni b’diżabilità, il-persuni li ma jistgħux jisimgħu u/jew jaraw jibbenefikaw minn inqas assistenza personalment iżda jistgħu jiġu megħjuna billi tittejjeb l-aċċessibbiltà tal-għodod ta’ applikazzjoni online, f’konformità mal-linji gwida rikonoxxuti dwar l-aċċessibbiltà għall-internet. Il-Fornituri Esterni tas-Servizzi jistgħu jipprovdu wkoll gwida lill-persuni b’diżabilità jew b’livell baxx ta’ litteriżmu fl-IT. Is-sitwazzjoni tal-persuni b’mobbiltà mnaqqsa titjieb peress li f’ċerti ċirkostanzi n-nies ma jibqgħux meħtieġa jżuru ċentru tal-applikazzjoni għall-viża jew konsulat.

D. Segwitu

Meta se tiġi rieżaminata l-politika?

L-Artikolu 57 tal-Kodiċi dwar il-Viżi u l-Artikolu 50 tar-Regolament VIS rivedut dwar il-Monitoraġġ u l-Evalwazzjoni diġà jipprevedu obbligi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni, eż. biex tiġi prodotta evalwazzjoni tal-applikazzjoni tiegħu sentejn wara li d-dispożizzjonijiet kollha tal-Kodiċi dwar il-Viżi jkunu saru applikabbli. Dan il-prinċipju ġenerali ta’ dawn l-artikoli se japplika wkoll għall-bidliet li jirriżultaw mill-adozzjoni tal-proposta dwar id-diġitalizzazzjoni tal-proċeduri tal-viża.