Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Strateġija għall-SMEs għal Ewropa sostenibbli u diġitali”

[COM(2020) 103 final]

(2020/C 429/26)

Relatur:	Milena ANGELOVA
Korelatur:	Panagiotis GKOFAS

Konsultazzjoni	Kummissjoni Ewropea, 22.4.2020
Bażi legali	L-Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea
Sezzjoni kompetenti	Sezzjoni għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum
Adottat fis-sezzjoni	22.7.2020
Adottata fil-plenarja	18.9.2020
Sessjoni tal-plenarja Nru	554
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet)	219/0/0

1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1

Il-KESE jilqa' b’sodisfazzjon l-Istrateġija tant mistennija u neċessarja għall-SMEs. Huwa japprezza l-approċċ komprensiv u sistematiku tal-istrateġija u jfaħħar il-fatt li din tagħmel valutazzjoni ġenerali tal-għodod, l-istrumenti u l-miżuri eżistenti li wrew li huma utli, u li tkompli ttejjeb u tpoġġihom bħala parti minn qafas komuni u kkoordinat tajjeb. Il-KESE jitlob lill-Kummissjoni Ewropea (KE) biex timplimenta l-istrateġija billi tadotta approċċ koerenti, integrat u trasversali, li jqiegħed lill-SMEs fil-qalba tad-deċiżjonijiet politiċi ewlenin kollha, bħall-Patt Ekoloġiku, l-Istrateġija Industrijali u fit-tfassil tal-baġit tal-UE u t-tisħiħ tal-Pjan ta' Rkupru għall-Ewropa.

1.2

Il-KESE huwa impenjat li jikkontribwixxi għat-twettiq tal-istrateġija fil-pront għall-SMEs u jirrakkomanda li tiġi applikata governanza f'diversi livelli; fil-livell tal-UE, Taskforce bejn id-Direttorati Ġenerali għall-SMEs għandu jiżgura li:

—	il-prinċipju “Aħseb l-Ewwel fiż-Żgħir” huwa applikat fl-oqsma kollha ta' politika li għandhom impatt fuq l-SMEs, u speċjalment għall-Pjan ta' Rkupru għall-Ewropa, għall-Programm ta' InvestEU, għall-Istrument ta' Appoġġ għas-Solvenza u għall-Pjan ta' Investiment għall-Patt Ekoloġiku Ewropew;

—	l-implimentazzjoni tal-“Istrateġija għall-SMEs tal-Ġenerazzjoni li Jmiss” u s-Small Business Act imwettqa u evalwata kif xieraq fi ħdan l-eżerċizzju tas-Semestru Ewropew u t-tabella ta' valutazzjoni tal-SMEs li nħolqot;

—

l-Istati Membri jimpenjaw ruħhom bis-sħiħ li jimplimentaw l-Istrateġija għall-SMEs, peress li ħafna politiki tal-UE naqsu minħabba reazzjonijiet negattivi, nuqqas ta' azzjoni jew evażjoni, inkluż ir-regolamentazzjoni żejda, fil-livell nazzjonali; hawnhekk trid tingħata attenzjoni speċjali lill-pożizzjoni tan-nisa fl-ambjent tan-negozju;

—	l-organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw l-SMEs u l-imsieħba soċjali għandhom rwol ċentrali u akbar u jistgħu jagħmlu kontribuzzjonijiet kostruttivi, peress li dan huwa kemxejn nieqes fil-proposta attwali tal-KE;

—

il-kunċett ta' ekosistemi bħala oqsma ta' prijorità għall-finanzjament huwa introdott biss wara konsultazzjonijiet bir-reqqa mal-organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw l-SMEs fil-livell tal-UE, nazzjonali u reġjonali biex jiġi ggarantit li jirrifletti b'mod xieraq is-sitwazzjoni reali tal-SMEs, peress li jidher li huwa pass kuraġġuż wisq.

1.3

Filwaqt li jinnota l-fatt li l-proposta ġiet rilaxxata qabel it-tifqigħa tal-COVID-19, il-KESE jitlob lill-KE tfassal “Strateġija għall-SMEs tal-Ġenerazzjoni li Jmiss”, li għandha tqis il-miżuri ta' appoġġ għall-SMEs fil-Pjan ta' Rkupru għall-Ewropa biex tgħinhom itaffu l-effetti negattivi tal-miżuri ta' konfinament, ta' tbegħid soċjali u ta' sigurtà tas-saħħa fuq in-negozju tagħhom u sabiex jirkupraw malajr. Il-KESE jilqa' l-ħolqien ta' Strument ta' Rkupru u Reżiljenza relatat mal-baġit tal-UE, iżda jixtieq jara garanzija reali li se jilħaq lill-SMEs kollha fil-bżonn billi jipprovdi miżuri ta' appoġġ imfassal. Dan jeħtieġ reviżjoni tal-politika li tkun aktar komprensiva u proposti aktar preċiżi u speċifiċi dwar kif id-diġitalizzazzjoni, l-innovazzjoni u s-sostenibbiltà fl-SMEs jistgħu jingħataw spinta.

1.4

L-“Istrateġija għall-SMEs tal-Ġenerazzjoni li Jmiss” se teħtieġ qafas ta' implimentazzjoni b'saħħtu u koerenza politika. Il-KESE jissuġġerixxi li jintlaħaq ftehim dwar Pjan Direzzjonali Pluriennali għall-Implimentazzjoni bejn il-KE, il-Kunsill, il-PE, il-korpi konsultattivi u l-aġenziji tal-UE, b'indikaturi tal-istadju speċifiċi u bi skeda ta' żmien għall-miri ta' azzjoni fuq perjodu qasir, medju u twil.

1.5

Il-KESE jitlob li l-organizzazzjonijiet tal-SMEs jingħataw aktar sjieda fil-proċess ta’ implimentazzjoni tal-Istrateġija għall-SMEs, inkluż billi jiġi allokat programm tal-UE li jipprovdi organizzazzjonijiet tal-SMEs u l-imsieħba soċjali b’bini ta’ kapaċità u appoġġ għal azzjonijiet konġunti li jaġixxu bħala punt uniku ta’ servizz għal informazzjoni u assistenza teknika, li jinvolvihom mill-qrib fit-tfassil u l-monitoraġġ mill-qrib tar-Rappreżentanti tal-SMEs, u billi tiġi adottata sistema ta’ monitoraġġ li tkejjel l-effettività tagħhom tar-rappreżentanti. Sabiex in-Network Enterprise Europe (EEN) ikollu rwol akbar fl-għoti ta' pariri lill-SMEs, kif previst mill-KE – speċjalment fir-rigward tat-tranżizzjoni sostenibbli – l-EEN għandu jiġi riformat b'mod fundamentali, minħabba li fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, l-EEN la jilħaq lill-SMEs u ċertament ma jilħaqx lill-kumpaniji artiġjanali. Il-KESE jemmen li l-progress tal-implimentazzjoni u l-effikaċja tal-istrateġija għandu jiġi mmonitorjat, evalwat u skrutinizzat regolarment minn Osservatorju Indipendenti tal-UE mfassal b'mod speċjali bil-għan li jiġu żviluppati u proposti minnufih miżuri korrettivi kull meta jkun meħtieġ.

2. Kummenti ġenerali u approċċ li jħares 'il quddiem

2.1

Il-KESE jitlob lill-KE u lill-Istati Membri biex jikkunsidraw bis-sħiħ it-twessigħ tal-kamp ta' applikazzjoni – u l-iżgurar tat-twettiq effettiv – tal-miżuri għall-promozzjoni tal-kompetittività tal-SMEs u l-kapaċità innovattiva, u biex jgħinuhom itejbu l-produttività tagħhom ta' diversi fatturi, kif ukoll biex jappoġġjaw l-operazzjonijiet kummerċjali ta' rutina tagħhom. Filwaqt li jirrikonoxxi l-importanza tal-innovazzjoni u d-diġitalizzazzjoni, il-KESE jinnota li l-maġġoranza l-kbira tal-SMEs fl-UE għandhom bżonn kbir ta' appoġġ biex jimmodernizzaw it-teknoloġija tagħhom, jindirizzaw kwistjonijiet tar-riżorsi umani u jtejbu l-prestazzjoni tan-negozju.

2.2

Il-KESE japprezza ħafna l-intenzjoni tal-KE li timplimenta miżuri mmirati lejn il-ħtiġijiet speċifiċi tas-sottogruppi kollha tal-SMEs, eż., il-mikrointrapriżi, il-kumpaniji li jiġġeneraw valur, il-kumpaniji żgħar, pubbliċi, tal-familja u l-kumpaniji tradizzjonali kif ukoll dawk li joperaw f'żoni remoti, dawk li jaħdmu għal rashom u l-kumpaniji artiġjanali, kif ukoll l-SMEs tal-ekonomija soċjali, peress li t-tqabbil mill-qrib tal-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom huwa fattur ta' suċċess ewlieni.

2.3

Jeħtieġ li l-komponenti kollha ffokati fuq l-SMEs fi ħdan il-Fond Ewropew għall-Irkupru jiġu mmonitorjati b'mod sistematiku biex tiġi ggarantita l-kapaċità tagħhom li jipprovdu lill-SMEs bl-appoġġ meħtieġ, bħall-Istrument il-ġdid ta' Solvenza.

2.4

Il-KESE jappella lill-KE biex tfassal Pjan Direzzjonali għall-Implimentazzjoni Pluriennali realistiku, li jiddeskrivi b'mod ċar ir-riżorsi u l-miżuri adatti, il-konsultazzjonijiet u l-azzjoni konġunta mal-imsieħba soċjali, rapport indipendenti dwar il-progress, il-monitoraġġ u l-mekkaniżmi ta' valutazzjoni tal-impatt. Biex it-tranżizzjoni diġitali tirnexxi, huwa vitali li l-proposti ambizzjużi għall-programmi tal-Ewropa Diġitali u Orizzont Ewropa fil-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss ikunu mmirati aħjar lejn l-SMEs u jipprovdu għal firxa ġeografika aktar ġusta. Il-KESE jenfasizza l-importanza li l-finanzjament tal-SMEs u l-miżuri ta' appoġġ jiġu indirizzati b'mod effiċjenti lill-mikrointrapriżi, inklużi n-negozji tradizzjonali.

3. L-Ewwel Pilastru

3.1

Il-KESE jfaħħar ir-rikonoxximent tal-ħtieġa li l-miżuri ta' appoġġ jitfasslu apposta għall-SMEs sabiex ikunu jistgħu jirnexxu b'mod li jkun newtrali għall-klima, effiċjenti fl-użu tar-riżorsi, profiċjenti diġitalment u aġli. Il-konsulenti dwar is-sostenibbiltà u l-voluntiera diġitali jistgħu jgħinu lill-SMEs isiru aktar intiżi fl-affarijiet diġitali, jaġġornaw it-teknoloġija tagħhom, iħejju għal tranżizzjoni lejn is-sostenibbiltà b'suċċess u jidentifikaw soluzzjonijiet effiċjenti fl-użu tar-riżorsi u newtrali fil-klima. Ir-rwol u r-responsabbiltajiet tagħhom għandhom jiġu ffaċilitati u msaħħa mill-organizzazzjonijiet tal-SMEs tal-UE, nazzjonali u reġjonali.

3.2

Il-KESE japprezza r-rwol speċjali li l-imsieħba soċjali huma mistennija li jaqdu u jittama li l-prinċipju tas-sħubija jkompli jissaħħaħ u l-Istati Membri japplikawh b'mod aktar effettiv. L-organizzazzjonijiet tal-SMEs tal-UE, nazzjonali u lokali għandhom rwol ewlieni fl-għajnuna lill-SMEs biex isiru konxji u jifhmu l-miżuri ta' appoġġ tal-politika tal-SMEs, speċjalment dawk l-SMEs – li jirrappreżentaw il-maġġoranza l-kbira – li huma kumpaniji tradizzjonali u/jew mikrointrapriżi u/jew li qed joperaw f'żoni remoti u rurali, u l-ħtieġa li jlaħħqu mal-pass mgħaġġel tar-rivoluzzjoni diġitali. Il-KESE lest biex jagħti l-appoġġ tiegħu biex dawn l-organizzazzjonijiet u l-imsieħba soċjali jsiru parti minn network għall-ġbir u l-iskambju tal-aħjar prattiki u ideat għal miżuri ta' appoġġ u konċiljazzjoni soċjali speċifika, fi ħdan il-qafas tad-djalogu soċjali.

3.3

Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon il-firxa wiesgħa ta' mekkaniżmi li jiffaċilitaw it-tranżizzjonijiet tal-SMEs lejn is-sostenibbiltà/iċ-ċirkolarità u l-konformità rispettiva tagħhom mal-leġislazzjoni. Il-Kumitat jenfasizza l-importanza tal-implimentazzjoni rapida tal-Pjan ta’ Azzjoni għal Ekonomija Ċirkolari u l-introduzzjoni ta’ prezz minimu ambizzjuż tal-karbonju, kif ukoll il-mekkaniżmu ta' aġġustament tal-karbonju fil-fruntiera. Il-KESE jenfasizza l-kapaċità tal-Mekkaniżmu għal Tranżizzjoni Ġusta li jappoġġja ż-żieda fl-ekonomija l-ġdida u jirrakkomanda li, fejn meħtieġ, jittieħdu miżuri soċjali u ta' appoġġ biex jiġi evitat li l-kriżi u t-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari b'livell baxx ta' emissjonijiet ta' karbonju ma jagħmlux ħsara lill-aktar dgħajfa, inkluż l-appoġġ għas-settur privat, meta jinħassu effetti negattivi, u speċjalment għall-SMEs. Biex l-SMEs jitħeġġu biex isiru aktar ekoloġiċi, il-potenzjal tagħhom għal innovazzjonijiet radikali u ta' tfixkil għandu jiġi stimulat sabiex titmexxa 'l quddiem it-tranżizzjoni ekoloġika. Bl-appoġġ in natura u leġislattiv it-tajjeb, l-SMEs se jkunu jistgħu jikkapitilizzaw mill-prattiki innovattivi u sostenibbli aktar malajr minn kumpaniji akbar.

3.4

Politika effettiva tad-dritt ta' proprjetà intellettwali (IPR) hija kruċjali għas-suċċess ta' negozji innovattivi, b'mod partikolari l-SMEs u n-negozji l-ġodda. L-IPR, inklużi l-privattivi, it-trademarks, id-drittijiet tal-awtur u assi oħra bbażati fuq l-għarfien, jeħtieġ li jsiru parti integrali mill-istrateġiji kummerċjali ta' ħafna SMEs. In-negozji jeħtieġu qafas tal-IPR solidu u affidabbli li huwa adattat għall-era diġitali. Is-sistema unika tal-privattivi tal-UE għandha ssir operattiva malajr, sabiex tipprovdi ċertezza legali u tippermetti lill-SMEs jiżviluppaw u jipproteġu l-invenzjonijiet tagħhom bi spiża raġonevoli u b'piżijiet amministrattivi mnaqqsa. Approċċ kollaborattiv bejn il-KE, l-Istati Membri u l-Uffiċċju Ewropew tal-Privattivi (UEP) biex jespandu s-servizzi ta' applikazzjoni tal-privattivi, inkluż l-appoġġ finanzjarju, biex jittejjeb l-aċċess tal-SMEs għall-ġustizzja f'każ ta' ksur tal-privattivi, b'mod partikolari permezz ta' skema ta' assigurazzjoni “qabel l-avveniment”, u biex il-proċess tal-appelli tal-EPO jiġi mfassal mill-ġdid, ikun essenzjali biex ikompli jissaħħaħ l-iżvilupp u l-protezzjoni tal-għarfien tal-SMEs.

3.5

L-intraprenditorija hija l-forza li tixpruna l-SMEs. Il-KESE jappella lill-KE tikkonċentra aktar fuq il-promozzjoni, it-tisħiħ u t-trawwim ta' inizjattiva intraprenditorjali, mentalità intraprenditorjali u approċċ infurmat għat-teħid tar-riskji, kif ukoll fuq li tipprovdi immaġni aktar pożittiva tal-intraprendituri f'diffikultà finanzjarja. Għalkemm huma importanti ħafna, mhuwiex biżżejjed li wieħed jiffoka biss fuq l-edukazzjoni u t-taħriġ intraprenditorjali, fil-livelli kollha tat-tagħlim, iżda fuq l-aġġornament tal-apprezzament soċjetali tar-rwol tal-intraprendituri, inkluż permezz tal-promozzjoni ta' eżempji tajbin u l-wiri ta' mudelli ta' eżempju. It-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ tal-intraprendituri għandhom jiġu promossi. L-istrateġija tista' tistabbilixxi miżuri għal aktar titjib fil-mobbiltà tax-xogħol fi ħdan l-UE u f'pajjiżi terzi, u tesplora strumenti minbarra l-iskema ssimplifikata tal-viża tal-UE. Il-KE, flimkien mal-Istati Membri, għandha tipprovdi lill-SMEs b'infrastruttura għall-innovazzjoni, jiġifieri laboratorji, faċilitajiet tal-ICT, bini ta' uffiċċji, u appoġġ legali u fuq il-proprjetà intellettwali (IP), li, f'livelli adegwati, inaqqas sostanzjalment il-limitu għan-negozji l-ġodda u jiftaħ il-qasam għall-intraprendituri part-time. Il-KE tista' wkoll tagħti inċentiv lill-aġenziji tal-gvern biex jipprovdu ambjenti fejn l-SMEs jistgħu jittestjaw il-prototipi tagħhom, u b'hekk jiġi ffaċilitat il-finanzjament ta' SMEs innovattivi billi jitnaqqas ir-riskju tekniku għall-investituri. L-iżvilupp ta' informazzjoni effettiva dwar il-ħiliet billi jiġu influwenzati l-kurrikuli tal-iskejjel huwa kruċjali wkoll.

3.6

Ir-riżorsi umani huma fattur determinanti ewlieni tal-kompetittività, speċjalment għall-SMEs, li normalment ikollhom inqas għodod organizzattivi, maniġerjali u finanzjarji biex jattiraw, jimmotivaw u jżommu persunal ikkwalifikat. Għalhekk, il-KESE jenfasizza l-importanza li l-SMEs jiġu megħjuna jirreklutaw persunal b'esperjenza u b'ħiliet, inkluż b'mezzi finanzjarji, u jistenna li dan ikun parti ewlenija mill-komponent iddedikat tal-SMEs tal-Patt futur għall-Ħiliet. Il-KESE jappoġġja r-responsabbiltà kondiviża għat-titjib tal-ħiliet/għoti ta' ħiliet ġodda lill-forza tax-xogħol mal-gvernijiet, l-impjegaturi, ir-reġjuni u l-individwi. L-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali (VET) jeħtieġ li jsiru għażla tal-ewwel klassi, flimkien mal-promozzjoni tal-edukazzjoni terzjarja biex tiġi appoġġjata t-tranżizzjoni tas-suq tax-xogħol. Huwa importanti li l-kurrikuli jkunu orjentati lejn ir-riżultati tat-tagħlim peress li dan jgħin biex jitrawmu tranżizzjonijiet f'waqthom u effettivi.

3.7

It-titjib tal-kapaċità diġitali tal-SMEs huwa vitali. Dan għandu jibda bil-gruppi tal-SMEs l-inqas ippreparati, pereżempju l-mikrointrapriżi u n-negozji tradizzjonali ħafna b'esperjenza limitata jew mingħajr esperjenza fid-diġitalizzazzjoni. Dawn għandhom ikunu l-miri ta' korsijiet qosra intensivi diġitali immirati kemm għall-intraprendituri kif ukoll għall-impjegati tal-SMEs u l-ħtiġijiet tagħhom għandhom jiġu indirizzati aktar meta jitfasslu ċ-Ċentri ta' Innovazzjoni Diġitali (DIH, Digital Innovation Hubs), sabiex ikunu jistgħu jaġġornaw u jtejbu l-ħiliet professjonali tagħhom u jsiru utenti profiċjenti tat-teknoloġija. Id-DIH għandhom ikunu mgħammra sew biex jgħinu lill-SMEs iwettqu valutazzjonijiet tar-riskju u għandhom iħarsu d-data b'mod effiċjenti. Il-KESE jappoġġja l-istrateġija Ewropea mħabbra għad-data, immirata lejn li tagħmel id-data aktar aċċessibbli u tippermetti l-flussi tad-data bejn l-intrapriżi u l-gvernijiet. Il-moviment ħieles tad-data għandu jiġi żgurat. Il-kondiviżjoni tad-data bejn in-negozji għandha tiġi mħeġġa biex ittejjeb il-kooperazzjoni fi ħdan il-ktajjen tal-valur u tipprovdi opportunitajiet biex tiżdied is-setgħa ekonomika tal-ekonomija tagħna billi jittejbu d-disponibbiltà u l-aċċessibbiltà tal-informazzjoni (mill-gvern jew mill-katina tal-valur) dwar il-kondiviżjoni u l-portabbiltà tad-data.

3.8

In-network tal-broadband fl-UE – bħala prerekwiżit essenzjali għad-diġitalizzazzjoni – jeħtieġ li jiġi estiż b'mod komprensiv sabiex il-kumpaniji jkunu jistgħu jsiru aktar diġitalizzati, mingħajr ma ħadd jitħalla jaqa' lura. Peress li l-UE għadha tikseb progress limitat wisq, speċjalment f'żoni rurali fejn jinsabu ħafna SMEs, l-inizjattivi l-oħrajn kollha madwar l-UE għandhom iqisu dan sa mill-affarijiet bażiċi u jieħdu azzjoni hemmhekk.

3.9

Il-KESE jappella għal miżuri ta' appoġġ immirati li jiffukaw fuq id-diġitalizzazzjoni u t-tisħiħ tal-konnettività ta' setturi bħas-saħħa, l-edukazzjoni, l-amministrazzjoni pubblika, l-ikel u l-agrikoltura, il-manifattura u t-trasport. It-trasformazzjoni diġitali għandha tkun ibbażata fuq il-ftuħ (jiġifieri n-nuqqas ta' dipendenza), is-sempliċità, l-intelliġenza, l-awtomatizzazzjoni, il-fiduċja u s-sigurtà hekk kif inħarsu lejn il-bini ta' mudelli ta' negozju, proċessi, software u sistemi ġodda. Hija fil-qalba tat-tmexxija tal-klima u l-irkupru ekonomiku tal-UE. L-UE għandha taċċellera l-investimenti fl-effiċjenza tal-enerġija, fit-trasport, fil-bini b'livell baxx ta' karbonju u fil-proċessi industrijali, fejn id-diġitalizzazzjoni għandha rwol ewlieni x'taqdi.

3.10

Il-KESE jirrakkomanda li jitħaffef l-iżvilupp ta' networks b'kapaċità għolja u siguri kullimkien, li jinċentivaw l-investiment privat u li tingħata spinta lill-finanzjament għal żoni rurali u b'popolazzjoni baxxa. L-allokazzjonijiet ippjanati tal-ispettru li setgħu ġew posposti minħabba l-kriżi tal-COVID-19 għandhom ukoll jiġu aċċellerati ladarba l-operazzjonijiet normali jerġgħu jibdew. Dak iż-żmien, il-gvernijiet għandhom ukoll jagħtu prijorità lil aktar allokazzjonijiet ġodda tal-ispettru – kemm dawk eżentati minn liċenzja kif ukoll dawk liċenzjati – biex il-konnettività bla fili tkun aktar b'saħħitha.

4. It-Tieni Pilastru

4.1

Il-KESE jilqa' b'sodisfazzjon l-attenzjoni speċjali mogħtija lill-SMEs u l-applikazzjoni rigoruża tal-prinċipji ta' “darba biss” u “diġitali b'mod awtomatiku”. Il-KESE jitlob lill-KE timplimenta wkoll l-istrateġija l-ġdida fuq il-bażi tal-prinċipju ta' “atti għall-SMEs”, u jwissi li kwalunkwe dewmien fl-implimentazzjoni tal-miżuri ta' appoġġ għall-SMEs ikun kontroproduttiv. Wara kollox, l-SMEs bħalissa qegħdin jaffaċċjaw aktar sfidi minn qatt qabel: l-effetti negattivi tat-tifqigħa tal-COVID-19, kompetizzjoni ħarxa, nuqqas ta' ħaddiema b'ħiliet speċjalizzati, forom ġodda ta' xogħol u ta' konsum, fluss ta' informazzjoni dejjem aktar kumpless u intens, riżorsi limitati għall-innovazzjoni, tnaqqis kostanti fil-grad tar-rwol tal-intraprenditur, swieq finanzjarji volatili, aċċess ikkomplikat għall-finanzjament, dipendenza għolja fuq ambjent estern u setgħa limitata ta' negozjar. Fir-rigward tal-valutazzjoni tal-impatt tal-“miżuri ta’ regolamentazzjoni żejda” fuq l-SMEs, il-KESE jtenni l-fehma tiegħu li l-miri tat-tnaqqis tal-piż regolatorju għandhom ikunu bbażati fuq test bir-reqqa tal-SMEs, valutazzjonijiet tal-impatt sodi, u evalwazzjoni komprensiva li tinkludi d-djalogu tas-soċjetà ċivili u tal-partijiet interessati. Il-livell eżistenti ta’ protezzjoni taċ-ċittadini, il-konsumaturi, il-ħaddiema, l-investituri u l-ambjent fl-Istat Membru m’għandux ikun iddubitat fl-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE.

4.2

Il-kwistjoni tal-ħlasijiet tard għadha teħtieġ kunsiderazzjoni bir-reqqa, u r-reviżjoni ppjanata tad-Direttiva dwar il-Ħlasijiet Tard hija pass importanti li għandha tinvolvi mill-qrib il-konsultazzjoni tal-partijiet interessati tal-SMEs. Jista' jkun utli li jsir intervent fuq livell kulturali sabiex tiġi promossa mġiba bi standards morali għoljin. F'dan is-sens, miżura speċifika għall-appoġġ ta' dan il-proċess tista' tkun li tinħoloq għodda, pereżempju sit web, li titlob lill-kumpaniji jimpenjaw ruħhom għal ċerti prinċipji relatati ma' pagamenti f'waqthom. Sabiex l-SMEs jiġu protetti mis-setgħa superjuri ta' negozjar ta' kumpaniji akbar, il-KESE jissuġġerixxi li l-KE tespandi u ssaħħaħ id-dispożizzjonijiet tagħha dwar prattiki kummerċjali żleali bejn in-negozji u bejn il-pjattaformi u n-negozji, billi testendihom għas-setturi kollha, possibbilment bħala parti mil-liġi tal-kompetizzjoni tal-UE, bl-għażla li l-SMEs jippreżentaw ilmenti kunfidenzjali lil awtorità ċentrali, li fil-każ tal-UE tista' tkun DĠ COMP.

4.3

B'konformità mal-opinjonijiet preċedenti tiegħu, il-KESE jesprimi dubji dwar l-utilità reali tan-Network tar-Rappreżentanti tal-SMEs, li mhuwiex kompletament operattiv fl-Istati Membri kollha, u l-kapaċità tiegħu li jipprovdi valur miżjud reali. Huwa jirrakkomanda li r-rwol tal-organizzazzjonijiet tal-SMEs jissaħħaħ, aktar milli jinħoloq rwol ġdid fil-forma ta' rappreżentant tal-SMEs tal-UE, li ma jagħti l-ebda garanzija ta' regolamenti favur l-SMEs. Il-KESE jissuġġerixxi li l-mibgħut nazzjonali tal-SMEs jinħatar bi qbil mal-organizzazzjonijiet nazzjonali tal-SMEs, li għandhom ikunu f'kuntatt kontinwu mal-mibgħut u jinżammu responsabbli fuq bażi regolari. L-implimentazzjoni tal-“Istrateġija għall-SMEs tal-Ġenerazzjoni li Jmiss” u s-Small Business Act għandha tiġi inkluża fl-eżerċizzju tas-Semestru Ewropew u t-tabella ta' valutazzjoni tal-SMEs li nħolqot.

4.4

L-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja wrew li huma għodda utli u l-KESE jappella sabiex dawn jintużaw b'mod usa' meta jiġu introdotti regolamenti għall-SMEs, u jiġu promossi aħjar fost il-leġislaturi nazzjonali. Il-KE għandha tiċċara kif, fejn u għaliex se jiġu applikati dawn l-ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja. Għad hemm bżonn ċar li jittejjeb it-test tal-SMEs fil-valutazzjoni tal-impatt biex jiġi żgurat li l-leġislazzjoni proposta kollha tkun favorevoli għall-SMEs. Il-“Pjattaforma Fit for Future” il-ġdida tal-KE għandha tiffoka ħafna fuq il-verifika tal-piżijiet potenzjali li jistgħu joħolqu ostakli għar-riġenerazzjoni soċjoekonomika. L-UE għandha wkoll tistabbilixxi ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja fil-livell tal-UE, sabiex ittejjeb is-suq uniku, tiżgura li trawwem l-armonizzazzjoni u biex tipprovdi fil-pront lill-innovaturi b'sigurtà legali għal soluzzjonijiet innovattivi fl-Ewropa kollha. L-UE għandha aktar negozji ġodda u SMEs innovattivi mill-Istati Uniti jew miċ-Ċina, iżda diversi studji juru li dawn in-negozji jippreferu jużaw is-soluzzjonijiet innovattivi tagħhom barra mill-Ewropa. Hemm ħafna raġunijiet għal dan, inkluż in-nuqqas ta' inċentivi finanzjarji fl-Ewropa u s-suq uniku frammentat. Din hija r-raġuni għala huwa importanti li jiġu introdotti ambjenti ta' esperimentazzjoni regolatorja: dawn iħeġġu lill-kumpaniji biex jibqgħu fl-Ewropa u nittamaw li jgħinu biex jinħolqu promoturi Ewropej fuq medda itwal ta' żmien.

4.5

Li l-akkwist isir aktar aċċessibbli u favorevoli għall-SMEs jipprevjeni l-kriminalità transkonfinali u l-abbużi tas-suq. L-inkoraġġiment tal-SMEs biex ikunu involuti b'mod aktar attiv fis-solidarjetà u fis-setturi strateġiċi u essenzjali, bħall-prodotti/servizzi tas-saħħa u s-sigurtà, l-ispazju tal-ajru u d-difiża, huwa mod effettiv biex jiġu integrati aħjar fi ħdan il-ktajjen tal-valur u ċertament jintlaqgħu f'sistema kummerċjali miftuħa li tiġġieled kontra l-protezzjoniżmu li qed jiżdied. Barra minn hekk, it-tifqigħa tal-COVID-19 uriet kemm huwa importanti li jkun hemm ktajjen tal-provvista diversifikati, iżda wkoll li jkun hemm dawn il-ktajjen fuq l-art/qrib l-art u huwa essenzjali li l-SMEs jiġu megħjuna jsibu posthom f'dan il-proċess. Il-kriżi pprovdiet ukoll ħafna eżempji ta' kemm għadu fraġli s-suq uniku; hemm bżonn ta' pjan ta' azzjoni biex jiġi żgurat li kull settur jaħdem bla xkiel, li huwa kruċjali għall-SMEs, kif ukoll biex l-SMEs jitħeġġu jespandu b'mod attiv fis-swieq esterni.

4.6

Il-KE għandha tkun aktar ambizzjuża fl-isforzi tagħha biex tiftaħ l-akkwist pubbliku lill-SMEs, filwaqt li tagħmel ħilitha, f'kooperazzjoni mal-fornituri tas-servizzi pubbliċi, biex l-akkwist pubbliku jsir aktar trasparenti u biex tissalvagwardja l-konformità tal-kuntratti pubbliċi mar-regoli tas-suq uniku tal-UE. Il-KESE jissuġġerixxi li dan isir b'mod partikolari permezz ta':

—	iż-żieda tal-monitoraġġ u l-monitoraġġ kostanti tar-rata ta' parteċipazzjoni tal-SMEs;

—	is-semplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi u l-għoti ta' servizzi pubbliċi u diġitali aħjar;

—	il-ħatra ta' Punt Uniku ta' Kuntatt f'kull Stat Membru fejn jistgħu jiġu rreġistrati u mmonitorjati ilmenti dwar jew kwistjonijiet relatati mal-akkwist pubbliku;

—	it-titjib tal-aċċess għall-proċessi għall-appell tal-eżitu tal-proċeduri tal-offerti.

4.7

Bl-istess mod, l-UE għandha tkompli bl-isforzi tagħha lejn trasparenza akbar u kooperazzjoni aktar mill-qrib mal-industrija tal-UE kollha kemm hi matul l-investigazzjonijiet tal-istrumenti tad-difiża tal-kummerċ u għandha tkompli tiffaċilita l-aċċess tal-SMEs għal dawn l-istrumenti.

4.8

Il-KESE huwa mħasseb dwar id-diffikultajiet li qed jiltaqa' magħhom is-settur tal-bejgħ bl-imnut, speċjalment matul il-konfiment tal-COVID-19, u jitlob li jkun hemm miżuri speċifiċi ta' appoġġ u promozzjoni.

4.9

Il-Gateway Diġitali Unika, marbuta ma' punti uniċi ta' servizz fl-Istati Membri, se tipprovdi informazzjoni u appoġġ lill-SMEs, bl-organizzazzjonijiet nazzjonali u reġjonali tal-SMEs jgħinuhom jidentifikaw u jirrikonoxxu s-soluzzjonijiet l-aktar adatti għalihom.

4.10

L-iffaċilitar tat-trasferimenti tan-negozji huwa importanti ħafna peress li se jimmotiva ulterjorment lil ġenerazzjoni sħiħa biex iżżomm in-negozji tal-familja operattivi, u se jagħmel it-trasferimenti tas-sjieda aktar faċli f'każijiet fejn is-sid(ien) ma jkollux/jkollhomx il-ħiliet, ir-riżorsi u l-ideat meħtieġa biex ikompli/ikomplu jmexxi/jmexxu n-negozju. F’każijiet bħal dawn, tista’ tiġi esplorata wkoll l-akkwiżizzjoni ta’ negozji mill-ħaddiema permezz tal-ħolqien ta’ kooperattiva u forom oħra ta’ sjieda mill-impjegati. Huwa importanti ħafna wkoll li jiġu identifikati ż-żewġ tipi differenti ta' trasferiment tan-negozju sabiex wieħed jifhem kif il-leġislazzjoni speċifika taffettwa kull tip. Jeħtieġ li ssir distinzjoni bejn “trasferimenti ta' negozju fi ħdan il-familja” u “trasferimenti ta' negozju esterni”, b'kull waħda minnhom tingħata definizzjoni separata. Il-qafas leġislattiv jeħtieġ li jkun aktar flessibbli biex jagħmilha aktar faċli li wieħed jixtri kumpanija eżistenti fejn bħalissa huma involuti riskji kbar, spejjeż sinifikanti u proċeduri kkumplikati. Għandha tingħata attenzjoni speċjali lit-trasferimenti transkonfinali tal-SMEs biex jiġu indirizzati l-ispejjeż għoljin assoċjati ma' dawn it-tranżazzjonijiet u r-regolamenti sostanzjalment differenti tal-Istati Membri. Lil hinn mill-kwistjoni tat-trasferimenti, il-KESE jirrakkomanda li tiġi stabbilita kumpanija Ewropea 2.0 għall-SMEs fil-forma ta' Kumpanija Privata Ewropea ((Societas Privata Europaea (SPE)) mġedda sabiex tiġi ffaċilitata kemm l-espansjoni transkonfinali kif ukoll it-tkabbir tal-SMEs.

4.11

Sabiex l-SMEs ikunu jistgħu jgawdu bis-sħiħ mill-benefiċċji tal-ftehimiet kummerċjali, il-KESE jitlob li l-kapitoli dwar l-SMEs isiru approċċ standard fin-negozjati kummerċjali bilaterali futuri tal-UE ma' pajjiżi terzi, u li jiġu stabbiliti kumitati tal-SMEs biex iniedu inizjattivi għall-kondiviżjoni ta' informazzjoni dwar FTAs u standards tekniċi mal-SMEs u għall-monitoraġġ tal-użu ta' FTAs mill-SMEs kemm fl-UE kif ukoll fil-pajjiż(i) l-ieħor(oħra) li huma parti għall-ftehim. L-EEN, bħala għodda għall-appoġġ tal-internazzjonalizzazzjoni tal-SMEs, għandu jittejjeb, kif ukoll il-kooperazzjoni u s-sinerġiji mal-fornituri nazzjonali tas-servizzi, u l-federazzjonijiet settorjali u nazzjonali tal-SMEs.

4.12

Il-KE għandha tkompli tesplora l-għażla ta' forma ta' liġi Ewropea dwar il-kumpaniji mfassla għall-SMEs, billi tispira ruħha mill-ħidma li saret fuq il-proposta tal-Kumpanija Privata Ewropea. Fl-Istrateġija tagħha għall-SMEs, il-KE qed tippjana li tivvaluta l-ħtieġa għal miżuri addizzjonali tal-liġi tal-kumpaniji biex tiffaċilita l-espansjoni transkonfinali u t-tkabbir mill-SMEs. Proposta speċifika biex jiġu indirizzati dawn l-għanijiet hija l-ħolqien ta' forma ta' liġi Ewropea dwar il-kumpaniji mfassla għall-SMEs, kif imsemmi hawn fuq. Peress li 2 % biss tal-SMEs Ewropej jinvestu barra mill-pajjiż billi jistabbilixxu fergħat hemmhekk, minħabba differenzi lingwistiċi, amministrattivi u legali bejn l-Istati Membri, li jagħmluha diffiċli li jinħolqu sussidjarji barra mill-pajjiż, għandha tiġi kkunsidrata l-ħtieġa għal mekkaniżmu legali li jippermetti lill-kumpaniji li jimmaniġġjaw aħjar l-espansjoni tagħhom fl-UE.

4.13

Minħabba li l-promozzjoni tal-kummerċ hija essenzjalment il-kompetenza tal-gvernijiet nazzjonali, l-implimentazzjoni b'suċċess tal-FTAs fl-aħħar mill-aħħar tiddependi fuq il-kapaċità, l-abbiltà u r-rieda ta' Stati Membri individwali li jippromovu ftehim kummerċjali partikolari tal-UE fi ħdan il-komunità kummerċjali nazzjonali tagħhom. Il-KESE jistieden lis-27 Stat Membru u lill-KE biex jimpenjaw ruħhom volontarjament, u skont il-kompetenzi rispettivi tagħhom, għall-implimentazzjoni ta' miżuri u attivitajiet speċifiċi f'pajjiżhom, permezz tal-Pjani ta' Azzjoni Ewropej għall-Implimentazzjoni, biex fil-livell intra-UE jikkomplementaw il-pjani direzzjonali ta' implimentazzjoni “esterni” stabbiliti flimkien mal-FTAs tal-UE. Dawn il-Pjani ta' Azzjoni għandhom jikkontribwixxu aktar għall-monitoraġġ effettiv tat-traspożizzjoni attwali tal-impenji nnegozjati tal-FTA fil-pajjiż terz rispettiv, filwaqt li jippermettu l-monitoraġġ u l-valutazzjoni komparattiva ta' miżuri speċifiċi meħuda mill-gvernijiet u l-komunità tan-negozju fil-livell nazzjonali u reġjonali.

5. It-Tielet Pilastru

5.1

Il-KESE jtenni l-proposta tiegħu li l-Istati Membri jiġu inċentivati biex joħolqu u jiżviluppaw network ta' “ombudsmen finanzjarji”, ikkoordinat mill-UE. Bl-appoġġ tat-task force proposta dwar il-likwidità tal-SMEs, dan in-network għandu juża metodoloġiji xierqa biex jissorvelja l-implimentazzjoni tal-miżuri l-ġodda tal-KE mmirati lejn il-likwidità fuq perjodu qasir ta' żmien tal-mikro-SMEs, li ġew proposti fil-livell tal-UE u tal-Istati Membri. Minbarra li jgħin lill-SMEs jaċċessaw il-fondi ta' kuljum, in-network jista' wkoll jgħin lill-KE tiġbor u tanalizza data kwalitattiva biex titgħallem kif il-banek intermedjarji jużaw l-istrumenti finanzjarji biex jilħqu lill-SMEs li l-aktar għandhom bżonn riżorsi finanzjarji u għaliex ma jingħatawx kreditu, skont il-prinċipji li jirregolaw ir-reazzjonijiet mill-banek. In-network għandu wkoll isolvi tilwim aktar globali bejn l-SMEs u l-banek, fornituri oħra ta' servizzi finanzjarji u fornituri ta' likwidità.

5.2

Il-KESE huwa sodisfat bl-isforzi ddedikati biex jiġu ddiversifikati s-sorsi ta' finanzjament għall-SMEs billi jiġi promoss il-finanzjament tal-ekwità u l-użu tas-swieq tat-tkabbir tal-SMEs u billi jinstabu għażliet alternattivi għall-elenkar tagħhom. Il-KESE jitlob lill-KE, bl-għajnuna attiva tal-organizzazzjonijiet tal-SMEs, biex tikkunsidra l-introduzzjoni ta' miżuri speċifiċi għall-edukazzjoni tal-maniġers dwar il-benefiċċji u l-opportunitajiet offruti mid-diversi għażliet ta' finanzjament u biex tgħinhom jagħżlu dak li jaqbel l-aħjar mal-ħtiġijiet tagħhom, kif ukoll biex jiġu promossi soluzzjonijiet imfassla apposta oħra pprovduti mill-esperti.

5.3

F’konformità mal-pożizzjonijiet adottati preċedentement biex titħeġġeġ u tiġi stimulata l-intraprenditorija femminili, il-KESE, b’mod partikolari, jilqa’ b’sodisfazzjon u bi pjaċir il-proposta tal-Kummissjoni li tniedi inizjattiva ta’ finanzjament li tirrispetta l-ġeneru biex jiġi stimulat il-finanzjament għal kumpaniji u fondi mmexxija min-nisa u biex tingħata s-setgħa lill-intraprenditorija femminili. Fil-fatt, il-preżenza akbar u aktar b’saħħitha tan-nisa, anke fl-ambjent intraprenditorjali, hija neċessità assoluta biex l-Ewropa tal-futur tirnexxi.

5.4

Il-KESE jilqa' l-iżvilupp ta' fond privat-pubbliku ffukat fuq offerti pubbliċi inizjali (IPOs) u jappoġġja bis-sħiħ il-ħolqien ta' ekwità addizzjonali, kważi-ekwità, kapital ta' riskju u strumenti ta' finanzjament għall-kondiviżjoni tar-riskji għall-SMEs. Il-KESE jemmen li l-promozzjoni tagħhom u l-iżgurar tal-aċċessibbiltà tagħhom huma partikolarment importanti għal kumpaniji innovattivi żgħar u ta' daqs medju.

5.5

Filwaqt li l-KESE jirrikonoxxi li l-elenkar tal-SMEs jipprovdi opportunitajiet għan-negozji, jinnota wkoll li mhuwiex għan-negozji kollha minħabba n-natura tal-piż amministrattiv u l-ispejjeż assoċjati. L-użu ta' stokks mingħajr vot jista' jkun mod tajjeb biex l-SMEs, speċjalment in-negozji tal-familja, jitħeġġu jaċċessaw il-kapital mingħajr ma jitilfu l-kontroll fuq in-negozju tagħhom. It-trattament tal-finanzjament tal-ekwità bl-istess mod bħall-finanzjament tad-dejn huwa sfida oħra.

5.6

Filwaqt li l-baġit tal-UE li jmiss loġikament se jiffoka fuq l-ingranaġġ tal-flus għall-investiment, il-valur tal-finanzjament tal-attivitajiet pan-UE għall-bini tal-kapaċità tal-SMEs u l-azzjonijiet konġunti m'għandux jiġi sottovalutat u huwa ta' rilevanza partikolari fis-sitwazzjoni attwali. Il-baġit tal-UE huwa partikolarment importanti għall-miżuri tal-iżvilupp tal-ħiliet, l-internazzjonalizzazzjoni, il-promozzjoni tal-ekonomija ċirkolari, l-intraprenditorija, l-appoġġ għan-negozji f'diffikultà u l-aċċess għas-servizzi pubbliċi. Inizjattivi bħal dawn jistgħu jwasslu għal redditu tremend fuq l-investiment għall-kontribwenti tat-taxxa tal-UE u għall-SMEs individwali li jibbenefikaw direttament, sabiex dawn ikunu wkoll ikkunsidrati b'mod sod fil-QFP rivedut.

5.7

Fir-rigward tal-użu ta’ kriptoassi u tokens diġitali minn SMEs, il-KESE jistieden lill-KE, f’kooperazzjoni mal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tal-SMEs, biex tissorvelja mill-qrib l-użu tagħhom, peress li l-kriptoassi għandhom karatteristiċi uniċi li huma differenti mill-assi finanzjarji tradizzjonali u bħala tali joħolqu sfidi ġodda għan-negozji (inklużi l-SMEs), speċjalment fir-rigward tas-sigurtà u l-kontrolli interni. Għalhekk l-SMEs għandhom l-ewwel jifhmu r-riskji u l-benefiċċji assoċjati mal-kriptoassi u jfasslu ambjent ta’ kontroll effettiv li jista’ jiżgura s-sigurtà. Barra minn hekk, peress li l-kriptoassi m’humiex regolati, l-SMEs jistgħu jiffaċċjaw investigazzjonijiet ta’ frodi jekk l-investituri tagħhom iressqu lmenti kontrihom.

6. L-implimentazzjoni u l-impenn mill-Istati Membri

6.1

L-appoġġ u l-impenn sħiħ tal-Istati Membri huwa fattur ewlieni ta' suċċess għall-implimentazzjoni rapida tal-miżuri tal-istrateġija. Il-KESE jemmen li l-applikazzjoni sħiħa tal-prinċipju tas-sħubija, permezz ta' ħidma mill-qrib mal-Ambaxxaturi tal-Intraprenditorija Strateġika – li l-ħidma tagħhom għandha ġġib valur miżjud – għall-implimentazzjoni ta' dawn il-miżuri ser tipproduċi riżultati tanġibbli. Il-KESE jerġa' jenfasizza l-importanza li jiġu involuti mill-qrib ukoll f'dan il-proċess organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw lill-SMEs fil-livell tal-UE, nazzjonali u reġjonali, peress li huma l-kollegament dirett mal-komunità tan-negozju.

6.2

Il-KESE jifhem ir-raġunijiet tal-KE li ma tiġix emendata d-definizzjoni ta' SME, għalkemm hemm fehmiet differenti dwar sa liema punt hija adattata għall-iskop tagħha, u jilqa' l-impenn li jiġu vvalutati u rrapportati l-kwistjonijiet speċifiċi li tqajmu fil-proċess ta' konsultazzjoni. Sadanittant, b'konformità mal-Opinjonijiet preċedenti tiegħu, il-KESE jitlob lill-KE biex tgħin lill-Istati Membri jkunu flessibbli meta jagħżlu l-metodu ta' implimentazzjoni.

7. L-SMEs iħabirku u jiffjorixxu fiż-żmien tal-COVID-19

7.1

L-impatt traġiku u li qed imur għall-agħar tal-COVID-19 fuq is-sistemi ekonomiċi laqat l-aktar lill-SMEs, speċjalment lill-mikrointrapriżi. Dan l-impatt negattiv enormi jhedded fundamentalment ir-rwol sistemiku tal-SMEs fl-ekonomija u wera l-importanza li l-imsieħba soċjali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili rilevanti jiġu inklużi b'mod sħiħ u sistematiku fl-istadji kollha tat-teħid tad-deċiżjonijiet u fl-istabbiliment tan-network ta' għarfien u taħriġ mill-ġdid tal-UE, skont il-Mekkaniżmu attwali tal-UE għall-Protezzjoni Ċivili, kif diġà ġie propost mill-KESE.

7.2

Il-KESE huwa miftuħ għal aktar diskussjoni dwar l-approċċ il-ġdid propost mill-KE biex jiffavorixxi l-appoġġ ipprovdut lill-ekosistemi aktar milli lill-kumpaniji skont id-daqsijiet tagħhom. Il-Kumitat jinnota li, attwalment, il-KE tirrikonoxxi 14-il ekosistema u tixtieq tenfasizza l-ħtieġa li jiġu previsti komunikazzjoni u governanza effettivi, sabiex jinstemgħu l-ilħna tal-partijiet interessati kollha fi ħdan dawn l-ekosistemi u jiġi żgurat l-involviment attiv tal-organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw lill-SMEs fl-UE, il-livell nazzjonali u reġjonali.

7.3

Il-miżuri prijoritarji ta' emerġenza għal żmien qasir, li huma essenzjali għall-SMEs, speċjalment il-mikrointrapriżi, għandhom ikunu mmirati biex jipprovdu l-likwidità b'mod trasparenti u f'waqtu, b'rata ta' interess ġusta, bl-użu ta' intermedjarji finanzjarji, u mingħajr ostakli mhux ġustifikati u piżijiet bankarji amministrattivi mhux raġonevoli. Fl-istess ħin, l-SMEs li jikkonkludu li l-mudell tan-negozju tagħhom sar obsolet, jistħoqqilhom għajnuna fil-likwidazzjoni tal-kumpanija b'mod ordinat u fil-bidu ta' negozju ġdid.

7.4

Il-miżuri ta' appoġġ fil-livell tal-UE jeħtieġ li jilħqu lill-SMEs b'mod effettiv kemm jista' jkun malajr, bl-implimentazzjoni tagħhom tiġi vvalutata u mmonitorjata mill-qrib fil-livell tal-UE u tal-Istati Membri abbażi ta' mekkaniżmu komuni xieraq ta' rispons, fejn l-organizzazzjonijiet tal-SMEs, l-intermedjarji finanzjarji, u s-setturi bankarji u tal-garanzija tal-kreditu jistgħu jikkondividu d-data tagħhom. L-għan huwa li jiġi evitat li jiġi impost dewmien mhux iġġustifikat u li jittieħdu deċiżjonijiet diskrezzjonali arbitrarji b'reazzjoni għall-ħtiġijiet urġenti ta' likwidità tal-industrija tal-artiġjanat u tal-SMEs, li jistgħu jkunu kkawżati minn differenzi eżistenti fl-implimentazzjoni ta' tali miżuri mis-sistemi nazzjonali ta' kreditu u intermedjarji finanzjarji.

7.5

Huwa vitali li titfassal sistema ta' rispons tal-likwidità tal-UE armonizzata u rapida u li din issir operattiva bis-sħiħ, iffukata fuq negozji mikro u żgħar. Il-KESE jissuġġerixxi li l-KE tistabbilixxi Task Force ta' Livell Għoli permanenti tal-UE dwar il-Likwidità għall-Mikrointrapriżi u n-Negozji ż-żgħar bil-għan li tiffaċilita l-flussi tal-likwidità tal-SMEs ibbażati fuq analiżi ta' data indipendenti pprovduta perjodikament, u li tifhem aħjar kif jingħelbu l-ostakli eżistenti għal-likwidità tal-SMEs. Id-data u l-prattiki ekonomiċi u finanzjarji jistgħu jiġu evalwati perjodikament mill-Osservatorju Indipendenti tal-SMEs.

7.6

Il-KESE jappella lill-KE tikkunsidra temenda l-Anness III tad-Direttiva tal-VAT sabiex l-Istati Membri jingħataw il-libertà li jnaqqsu r-rati tal-VAT b’mod temporanju għal xi wħud mis-setturi l-aktar affettwati, bħat-turiżmu u s-settur tal-ospitalità relatat (HORECA), dawk li jaħdmu għal rashom, l-industrija tas-snajja’, eċċ. Il-KESE jappoġġja azzjonijiet bħal dawn bil-kundizzjoni li ma joħolqux kompetizzjoni inġusta, u jemmen li dan se jiġi ssodisfat, minħabba n-natura temporanja tal-miżura.

7.7

Huma meħtieġa miżuri speċjali ta' appoġġ biex jgħinu lill-ħaddiema jerġgħu lura għax-xogħol, speċjalment dawk li jaħdmu għall-SMEs. Dawn il-miżuri jinkludu “pass isfar”, appoġġ biex ix-xogħlijiet pubbliċi lokali minuri jkunu jistgħu jibdew immedjatament, informazzjoni u pariri għall-persuni dwar kif għandhom iġibu ruħhom u jikkonformaw mal-miżuri tal-iġjene u tas-saħħa u s-sigurtà biex ikomplu jnaqqsu r-riskju ta' kontaminazzjoni tal-COVID-19, u valutazzjoni tar-riskju tal-COVID-19 li għandha titwettaq mill-korpi nazzjonali u esterni tas-saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol (OHS) biex jiġi żgurat li dawn il-miżuri jiġu implimentati kif suppost u biex jitnaqqsu l-piżijiet u l-ispejjeż relatati. Huwa kruċjali li jiġi pprovdut it-tagħmir personali protettiv meħtieġ biex l-impjegati jkunu jistgħu jmorru lura għax-xogħol u biex tissaħħaħ il-kapaċità tal-produzzjoni tal-manifatturi tal-SMEs li jipproduċuhom billi jagħmlu investimenti diretti u jipprovdu assistenza teknika, kif ukoll billi jiġu adottati standards armonizzati rilevanti. L-organizzazzjonijiet tal-SMEs għandhom rwol ewlieni ta' appoġġ billi jiskambjaw protokolli u prattiki fost il-membri tagħhom biex jiffaċilitaw l-irkupru u jnaqqsu ż-żmien meħtieġ biex jerġgħu lura għax-xogħol.

7.8

Madankollu, talba oħra mill-imsieħba soċjali tal-UE ġiet issodisfata fl-emenda reċenti għall-Qafas Temporanju għall-miżuri ta' għajnuna mill-Istat fir-rigward tal-SMEs. Filwaqt li qieset il-benefiċċji speċjali mogħtija lill-kumpaniji matul il-kriżi tal-COVID-19, bħad-differimenti tat-taxxa u s-self, hija ħalliet ir-regola ġenerali għajnuna de minimis mhux mibdula. Ir-reġjuni u l-gżejjer remoti u rurali tradizzjonalment jibbenefikaw minn sussidji fuq it-trasport li jistgħu faċilment jammontaw għall-biċċa l-kbira tal-ammont de minimis. Wara l-kriżi tal-COVID-19, reġjuni bħal dawn se jitħallew bi ftit jekk mhux mingħajr turisti, u biex jirkupraw, se jkollhom jieħdu vantaġġ mill-kummerċ tal-prodotti li reġa' daħal fis-seħħ.

7.9

Irkupru effettiv se jkun jeħtieġ ammont kbir ta' investiment pubbliku u privat biex jiffinanzja t-tranżizzjonijiet doppji, jippermetti lill-kumpaniji jibqgħu kompetittivi u jippermetti li negozji ġodda jibdew negozju. Madankollu, l-SMEs jiffaċċjaw diffikultajiet meta jiġu biex jadattaw għall-bidliet u għar-regolamenti kumplessi fi tranżizzjoni. Sabiex dawn l-investimenti straordinarji jkunu possibbli, l-UE se jkollha testendi l-istrumenti ta' finanzjament eżistenti tagħha (il-QFP, l-InvestEU, il-Fondi ta' Koeżjoni u Strutturali, l-Orizzont Ewropa, l-Ewropa Diġitali, eċċ., u l-appoġġ finanzjarju mill-Grupp tal-BEI, flimkien mal-iskjerament tal-MES), tiżgura l-flessibbiltà fit-tul tagħhom u tistabbilixxi fond ta' rkupru permanenti biex jgħin lill-Istati Membri jilqgħu għall-isfidi futuri. Biex jiġu appoġġjati l-SMEs f'diffikultà finanzjarja madwar l-Ewropa, huwa importanti ħafna li l-Istati Membri jimplimentaw bis-sħiħ id-Direttiva dwar l-Insolvenza dwar l-oqfsa ta' ristrutturar preventiv u li jipprovdu appoġġ professjonali lill-SMEs sabiex ikunu jistgħu jwettqu bidla vijabbli jew jingħataw ċans ieħor.

7.10

Il-KESE jappella għal programm tal-UE li jipprovdi lill-organizzazzjonijiet tal-SMEs bil-bini tal-kapaċità u bl-appoġġ għal azzjonijiet konġunti biex jaġixxu bħala punt uniku ta' kuntatt għall-informazzjoni u l-assistenza teknika, li ser ikunu meħtieġa b'mod urġenti wara l-fażi tal-ħruġ. Huwa daqstant ieħor importanti li l-UE tiffinanzja bażijiet ta' data multilingwi, aċċessibbli b'mod ħieles, tal-analiżi taċ-ċiklu tal-ħajja tal-grupp tal-prodotti, sabiex l-SMEs, li ma jistgħux jiġġeneraw din id-data direttament, ikunu jistgħu jimmanifatturaw b'mod aktar ekoloġiku.

7.11

Anki qabel il-kriżi, l-organizzazzjonijiet tal-SMEs kienu involuti fl-iżvilupp u fil-forniment ta' diversi servizzi biex jgħinu lill-SMEs f'diffikultà finanzjarja, inkluża l-inizjattiva Ewropea ta' twissija bikrija. Tali appoġġ ser ikun f'domanda saħansitra akbar matul ix-xhur u s-snin li ġejjin. L-implimentazzjoni tal-għodod ta' twissija bikrija definiti fid-Direttiva dwar l-Insolvenza għandha tiġi aġġornata sabiex jiġi garantit aċċess għal appoġġ effettiv għan-negozji f'diffikultà.

Brussell, it-18 ta’ Settembru 2020.

Luca JAHIER

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew