(1)

Skont l-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, “L-Unjoni hija bbażata fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet ta' persuni li jagħmlu parti minn minoranzi. Dawn il-valuri huma komuni għall-Istati Membri f'soċjetà fejn jipprevalu l-pluraliżmu, in-non-diskriminazzjoni, it-tolleranza, il-ġustizzja, is-solidarjetà u l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel”. L-Artikolu 3 jispeċifika ulterjorment li l-“mira tal-Unjoni hija li tippromwovi l-paċi, il-valuri tagħha u l-benesseri tal-popli tagħha” u, fost oħrajn, “hija għandha tirrispetta r-rikkezza tad-diversità kulturali u lingwistika tagħha u għandha tassigura li jitħares u jkun żviluppat il-wirt kulturali Ewropew”. Dawn il-valuri huma affermati mill-ġdid ulterjorment u artikolati fid-drittijiet, il-libertajiet u l-prinċipji stabbiliti fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (“il-Karta”).

(1)

Skont l-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, “L-Unjoni hija bbażata fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet ta' persuni li jagħmlu parti minn minoranzi. Dawn il-valuri huma komuni għall-Istati Membri f'soċjetà fejn jipprevalu l-pluraliżmu, in-non-diskriminazzjoni, it-tolleranza, il-ġustizzja, is-solidarjetà u l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel”. L-Artikolu 3 jispeċifika ulterjorment li l-“mira tal-Unjoni hija li tippromwovi l-paċi, il-valuri tagħha u l-benesseri tal-popli tagħha” u, fost oħrajn, “hija għandha tirrispetta r-rikkezza tad-diversità kulturali u lingwistika tagħha u għandha tassigura li jitħares u jkun żviluppat il-wirt kulturali Ewropew”. L-Artikolu 8 tat-TFUE jiddikjara wkoll li l-Unjoni, permezz tal-attivitajiet kollha tagħha, tfittex li telimina l-inugwaljanzi, tippromwovi l-ugwaljanza bejn is-sessi u tiġġieled id-diskriminazzjoni meta tiddefinixxi u timplimenta l-politiki u l-attivitajiet tagħha. Dawn il-valuri huma affermati mill-ġdid ulterjorment u artikolati fid-drittijiet, il-libertajiet u l-prinċipji stabbiliti fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (“il-Karta”) u l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabilità .

(1a

) B'mod konformi mal-Artikoli 8 u 10 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, il-Programm Ġustizzja fl-attivitajiet kollha tiegħu jenħtieġ li jappoġġa l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri, inkluż l-ibbaġitjar skont il-ġeneru, u l-integrazzjoni tal-objettivi tan-nondiskriminazzjoni.

(2)

Dawn id-drittijiet u l-valuri jridu jkomplu jiġu promossi u infurzati, kondiviżi fost iċ-ċittadini u l-popli fl-Unjoni u jkunu fil-qalba tas-soċjetajiet tal-Ewropa. Għalhekk, Fond għall-Ġustizzja, d-Drittijiet u l-Valuri, ġdid li jinkludi l-programmi Drittijiet u Valuri u Ġustizzja se jkun maħluq fil-baġit tal-Unjoni. Fi żmien fejn is-soċjetajiet Ewropej qed iħabbtu wiċċhom ma' estremiżmu, radikaliżmu u diviżjonijiet, huwa aktar importanti minn qatt qabel li jiġu promossi, imsaħħa u protetti l-ġustizzja, id-drittijiet u l-valuri tal-UE: id-drittijiet tal-bniedem, ir-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt. Dan se jkollu implikazzjonijiet diretti u profondi għall-ħajja politika, soċjali, kulturali u ekonomika fl-UE. Bħala parti mill-Fond il-ġdid, il-Programm Drittijiet u Valuri se jlaqqa' flimkien il-Programm ta' Drittijiet, Ugwaljanza u Ċittadinanza 2014-2020 stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1381/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u l-programm Ewropa għaċ-Ċittadini stabbilit permezz tar-Regolament (UE) Nru 390/2014 tal-Kunsill (11). Il-programm Ġustizzja (minn hawn 'il quddiem il-“Programm”) se jkompli jappoġġa l-iżvilupp ta' żona ta' ġustizzja Ewropea integrata u l-kooperazzjoni transfruntiera, f'kontinwità mal-Programm Ġustizzja 2014-2020 stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1381/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12) (minn hawn 'il quddiem “il-Programm preċedenti”).

(2)

Dawn id-drittijiet u l-valuri jridu jkomplu jiġu żviluppati, protetti u promossi b'mod attiv mill-Unjoni u minn kull Stat Membru fil-politiki kollha tagħhom, b'mod konsistenti, kif ukoll infurzati u kondiviżi fost iċ-ċittadini u l-popli fl-Unjoni u jkunu fil-qalba tas-soċjetajiet tal-Ewropa. Fl-istess waqt, żona Ewropea tal-ġustizzja li tiffunzjona sew u ta' sistemi legali nazzjonali effiċjenti, indipendenti u ta' kwalità, kif ukoll fiduċja reċiproka akbar, huma neċessarji għal suq intern li jiffjorixxi u għall-ħarsien tal-valuri komuni tal-Unjoni. Għalhekk, Fond għall-Ġustizzja, d-Drittijiet u l-Valuri, ġdid li jinkludi l-programmi Drittijiet u Valuri u Ġustizzja se jkun maħluq fil-baġit tal-Unjoni. Fi żmien fejn is-soċjetajiet Ewropej qed iħabbtu wiċċhom ma' estremiżmu, radikaliżmu, polarizzazzjoni u diviżjonijiet , u proċedimenti skont l-Artikolu 7 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, relatati ma' ksur sistematiku tal-istat tad-dritt, kif ukoll għadhom għaddejjin proċedimenti ta' ksur dwar kwistjonijiet relatati mal-istat tad-dritt fl-Istati Membri, huwa aktar importanti minn qatt qabel li jiġu promossi, imsaħħa u protetti l-ġustizzja, id-drittijiet u l-valuri tal-UE: id-drittijiet tal-bniedem u d-drittijiet fundamentali, ir-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza , inklużi l-ugwaljanza bejn is-sessi, in-nondiskriminazzjoni u l-istat tad-dritt , peress li d-deterjorament ta' dawk id-drittijiet u l-valuri fi kwalunkwe Stat Membru jista' jkollu effetti detrimentali fuq l-Unjoni kollha kemm hi . Dan se jkollu implikazzjonijiet diretti u profondi għall-ħajja politika, soċjali, kulturali u ekonomika fl-UE. Bħala parti mill-Fond il-ġdid, il-Programm Drittijiet u Valuri se jlaqqa' flimkien il-Programm ta' Drittijiet, Ugwaljanza u Ċittadinanza 2014-2020 stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1381/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u l-programm Ewropa għaċ-Ċittadini stabbilit permezz tar-Regolament (UE) Nru 390/2014 tal-Kunsill (11). Il-programm Ġustizzja (minn hawn 'il quddiem il-“Programm”) se jkompli jappoġġa l-iżvilupp ta' żona ta' ġustizzja Ewropea integrata u l-kooperazzjoni transfruntiera, f'kontinwità mal-Programm Ġustizzja 2014-2020 stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1381/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12) (minn hawn 'il quddiem “il-Programm preċedenti”).

(3)

Il-Fond għall-Ġustizzja, d-Drittijiet u l-Valuri u ż-żewġ programmi ta' finanzjament sottostanti tiegħu jiffokaw primarjament fuq in-nies u l-entitajiet li jikkontribwixxu biex jagħmlu l-valuri komuni, id-drittijiet u d-diversità rikka tagħna ħajjin u vibranti. L-objettiv aħħari tal-Unjoni huwa li titrawwem u tiġi sostnuta s-soċjetà tagħna bbażata fuq id-drittijiet, l-ugwaljanza, l-inklużività u d-demokrazija. Dan jinkludi soċjetà ċivili vibranti, l-inkoraġġiment tal-parteċipazzjoni demokratika, ċivika u soċjali tal-poplu u li titrawwem id-diversità rikka tas-soċjetà Ewropea, ibbażata wkoll fuq l-istorja u l-memorja komuni tagħna. L-Artikolu 11 tat-Trattat tal-UE jispeċifika ulterjorment li l-istituzzjonijiet għandhom, permezz ta' mezzi xierqa, jagħtu liċ-ċittadini u lill-assoċjazzjonijiet rappreżentattivi l-opportunità li jgħarrfu u jiskambjaw pubblikament l-opinjonijiet tagħhom fl-oqsma ta' azzjoni kollha ta' l-Unjoni.

(3)

Il-Fond għall-Ġustizzja, id-Drittijiet u l-Valuri u ż-żewġ programmi ta' finanzjament sottostanti tiegħu se jiffokaw fuq il-persuni u l-entitajiet, li jikkontribwixxu biex jagħmlu l-valuri komuni, id-drittijiet u d-diversità rikka tagħna ħajjin u vibranti. L-objettiv aħħari huwa li titrawwem u tiġi sostnuta s-soċjetà tagħna bbażata fuq id-drittijiet, l-ugwaljanza, il-ftuħ, l-inklużività u d-demokrazija , b'mod partikolari billi jiġu ffinanzjati attivitajiet li jippromwovu soċjetà ċivili vibranti , żviluppata sew, reżiljenti u msaħħa, li tagħmel possibbli l-parteċipazzjoni demokratika, ċivika u soċjali tal-poplu u  l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni tajba tad-drittijiet tal-bniedem u tad-drittijiet fundamentali, li titrawwem id-diversità rikka tas-soċjetà Ewropea, ibbażata wkoll fuq l-istorja u l-memorja komuni tagħna. L-Artikolu 11 tat-Trattat tal-UE jirrikjedi li l-istituzzjonijiet għandhom iżommu djalogu miftuħ, trasparenti u regolari mas-soċjetà ċivili u, permezz ta' mezzi xierqa , għandhom jagħtu liċ-ċittadini u lill-assoċjazzjonijiet rappreżentattivi l-opportunità li jgħarrfu u jiskambjaw pubblikament l-opinjonijiet tagħhom fl-oqsma ta' azzjoni kollha tal-Unjoni. Dan huwa partikolarment importanti fid-dawl tal-ispazju dejjem aktar qed jonqos għal soċjetà ċivili indipendenti f'għadd ta' Stati Membri.

(4)

It-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jipprevedi l-ħolqien ta' spazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja b'rispett għad-drittijiet fundamentali u s-sistemi u t-tradizzjonijiet legali differenti tal-Istati Membri. Għal dank il-għan, l-Unjoni tista' tadotta miżuri għall-iżvilupp ta' kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji kriminali u għall-promozzjoni u l-appoġġ tal-azzjoni tal-Istati Membri fil-qasam tal-prevenzjoni tal-kriminalità. Ir-rispett għad-drittijiet fundamentali kif ukoll għall-prinċipji u valuri komuni bħan-nondiskriminazzjoni, l-ugwaljanza bejn is-sessi, l-aċċess effettiv għall-ġustizzja għal kulħadd, l-istat tad-dritt u sistema ġudizzjarja indipendenti li tiffunzjona b'mod tajjeb jiġu żgurati fl-iżvilupp ulterjuri ta' spazju Ewropew ta' ġustizzja.

(4)

It-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jipprevedi l-ħolqien ta' spazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja b'rispett għad-drittijiet fundamentali u s-sistemi u t-tradizzjonijiet legali differenti tal-Istati Membri. Ir-rispett u l-promozzjoni tal-istat tad-dritt, tad-drittijiet fundamentali u tad-demokrazija fl-Unjoni huma prerekwiżiti għaż-żamma tad-drittijiet u l-obbligi kollha stabbiliti fit-Trattati, u biex tinbena l-fiduċja tal-poplu fl-Unjoni. Il-mod li bih l-istat tad-dritt jiġi implimentat fl-Istati Membri jaqdi rwol vitali fl-iżgurar tal-fiduċja reċiproka fost l-Istati Membri u bejn is-sistemi ġuridiċi tagħhom. Għal dak il-għan, l-Unjoni tista' tadotta miżuri għall-żvilupp ta' kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali u fejn applikabbli, f'materji amministrattivi u għall-promozzjoni u l-appoġġ tal-azzjoni tal-Istati Membri fil-qasam tal-prevenzjoni tal-kriminalità , b'enfasi speċjali fuq ir-reati transfruntiera, fiskali, ambjentali, it-terroriżmu u l-ksur tad-drittijiet fundamentali, bħat-traffikar tal-bniedem, u fil-qasam tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-vittmi . Ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u għad-drittijiet fundamentali kif ukoll għall-prinċipji u valuri komuni, bħan-nondiskriminazzjoni, is-solidarjetà, it-trattament indaqs fuq il-bażi tar-raġunijiet elenkati fl-Artikolu 21 tal-Karta, l-aċċess effettiv għall-ġustizzja għal kulħadd, l-istat tad-dritt, id-demokrazija u sistema ġudizzjarja indipendenti li tiffunzjona b'mod tajjeb jenħtieġ li jiġu żgurati u jitrawmu fl-iżvilupp ulterjuri ta' spazju Ewropew ta' ġustizzja fil-livelli lokali, reġjonali u nazzjonali .

(4a)

L-Artikolu 81 TFUE jipprevedi b'mod espliċitu li l-Unjoni tista' tadotta atti legali għall-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri. Taħt it-Trattat, tali atti jistgħu jiġu adottati fost l-oħrajn għar-rikonoxximent reċiproku u l-infurzar bejn l-Istati Membri ta' sentenzi u deċiżjonijiet extraġudizzjarji; in-notifika transfruntiera ta' dokumenti ġudizzjarji u extraġudizzjarji; il-kompatibbiltà tar-regoli tad-dritt internazzjonali privat applikabbli fl-Istati Membri li jikkonċernaw il-kunflitt tal-liġijiet u tal-ġurisdizzjoni; il-kooperazzjoni fil-kisba tal-provi; l-aċċess effettiv għall-ġustizzja; l-eliminazzjoni tal-ostakoli għall-funzjonament xieraq tal-proċedimenti ċivili, kriminali u amministrattivi, li tista' tinkludi l-fatt li l-proċeduri tal-qrati nazzjonali jsiru aktar kompatibbli; l-iżvilupp ta' soluzzjoni alternattiva għat-tilwim (ADR); u l-appoġġ għat-taħriġ tal-ġudikatura u tal-persunal ġudizzjarju.

(5)

Il-finanzjament jenħtieġ li jibqa' wieħed mill-għodod importanti għall-implimentazzjoni ta' suċċess tal-miri ambizzjużi stabbiliti mit-Trattati. Dawn jenħtieġ li jinkisbu fost l-oħrajn billi jiġi stabbilit programm Ġustizzja flessibbli u effettiv li jenħtieġ li jiffaċilita l-ippjanar u l-implimentazzjoni ta' dawn l-għanijiet.

(5)

Il-finanzjament huwa wieħed mill-għodod l-iktar importanti għall-implimentazzjoni ta' suċċess tal-miri ambizzjużi stabbiliti mit-Trattati. Dawn jenħtieġ li jinkisbu fost l-oħrajn billi jiġi stabbilit programm Ġustizzja flessibbli u effettiv li jenħtieġ li jiffaċilita l-ippjanar u l-implimentazzjoni ta' dawn l-għanijiet , filwaqt li jitqies liema attivitajiet iġibu l-ogħla valur miżjud tal-Unjoni, bl-użu ta' indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni, kull meta jkun possibbli .

(5a)

Il-programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jżid il-flessibbiltà u l-aċċessibbiltà tal-fondi tiegħu u li jipprovdi l-istess opportunitajiet u kundizzjonijiet ta' finanzjament għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili ġewwa bħal dawk barra l-Unjoni.

(6)

Għall-istabbiliment gradwali ta' żona ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, l-Unjoni għandha tadotta miżuri relatati mal-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali bbażata fuq il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku tas-sentenzi u tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji, li huwa element ewlieni tal-kooperazzjoni ġudizzjarja fi ħdan l-Unjoni mill-Kunsill Ewropew ta' Tampere tal-15 u s-16 ta' Ottubru 1999. Ir-rikonoxximent reċiproku jeħtieġ livell għoli ta' fiduċja reċiproka fost l-Istati Membri. Ġew adottati miżuri biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri f'diversi oqsma sabiex jiġi ffaċilitat r-rikonoxximent reċiproku u titrawwem il-fiduċja reċiproka. Qasam tal-ġustizzja li jiffunzjona tajjeb, fejn jiġu eliminati l-ostakoli fil-proċedimenti ġudizzjarji transfruntiera u l-aċċess għall-ġustizzja f'sitwazzjonijiet transfruntiera, huwa wkoll kruċjali biex jiġi żgurat it-tkabbir ekonomiku.

(6)

Għall-istabbiliment gradwali ta' żona ta' libertà, sigurtà u ġustizzja għal kulħadd, l-Unjoni għandha tadotta miżuri relatati mal-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali bbażata fuq il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku tas-sentenzi u tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji, li huwa element ewlieni tal-kooperazzjoni ġudizzjarja fi ħdan l-Unjoni mill-Kunsill Ewropew ta' Tampere tal-15 u s-16 ta' Ottubru 1999. Ir-rikonoxximent reċiproku jeħtieġ livell għoli ta' fiduċja reċiproka fost l-Istati Membri. Ġew adottati miżuri biex jiġu approssimati l-liġijiet tal-Istati Membri f'diversi oqsma sabiex jiġi ffaċilitat r-rikonoxximent reċiproku u titrawwem il-fiduċja reċiproka. Qasam tal-ġustizzja li jiffunzjona tajjeb, fejn jiġu eliminati l-ostakoli fil-proċedimenti ġudizzjarji transfruntiera u l-aċċess għall-ġustizzja f'sitwazzjonijiet transfruntiera, huwa wkoll kruċjali biex jiġu żgurati t-tkabbir ekonomiku u iżjed integrazzjoni .

(6a)

Kif fakkret il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-ġurisprudenza tagħha  (1a) , l-indipendenza ġudizzjarja tifforma parti mill-essenza tal-dritt fundamentali għal proġett ġust u tirrappreżenta l-bażi għall-fiduċja reċiproka u r-rikonoxximent reċiproku.

(6b)

L-aċċess għall-ġustizzja jenħtieġ li jinkludi, b'mod partikolari, l-aċċess għal rimedju legali, għal metodi alternattivi ta' soluzzjoni tat-tilwim u għal detenturi ta' uffiċċju pubbliku li huma obbligati bil-liġi li jipprovdu lill-partijiet pariri legali indipendenti u imparzjali.

(6c)

L-inkorporazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneru fis-sistemi ġudizzjarji jenħtieġ li titqies bħala għan importanti biex ikompli jiġi żviluppat aktar l-Ispazju Ewropew ta' Ġustizzja. Id-diskriminazzjoni intersezzjonali fis-sistema ġudizzjarja għadha waħda mill-ostakoli ewlenin f'termini tal-aċċess ugwali tan-nisa għall-ġustizzja. Il-programm għalhekk jenħtieġ li jikkontribwixxi b'mod attiv għall-eliminazzjoni ta' kwalunkwe diskriminazzjoni u ostakoli għal minoranzi, persuni b'diżabbiltà, migranti, persuni li jfittxu asil, persuni anzjani, persuni li jgħixu f'żoni remoti jew gruppi vulnerabbli li jistgħu jsibu restrizzjonijiet għal aċċess għall-ġustizzja, u jappoġġa proċeduri u deċiżjonijiet favur il-vittmi u sensittivi għall-ġeneri fis-sistemi ġudizzjarji.

(7)

Ir-rispett għall-istat tad-dritt huwa essenzjali għal livell għoli ta' fiduċja reċiproka fil-qasam tal-ġustizzja u l-affarijiet interni, b'mod partikolari għall-kooperazzjoni ġudizzjarja effettiva f'materji ċivili u kriminali li hija bbażata fuq rikonoxximent reċiproku. L-istat tad-dritt huwa wieħed mill-valuri komuni stabbiliti fl-Artikolu 2 TUE, u l-prinċipju ta' protezzjoni ġudizzjarja effettiva previst fl-Artikoli 19(1) TUE u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali huwa espressjoni konkreta tal-istat tad-dritt. Il-promozzjoni tal-istat tad-dritt permezz tal-appoġġ għall-isforzi biex jittejbu l-indipendenza, il-kwalità u l-effiċjenza ta' sistemi ġudizzjarji nazzjonali, issaħħaħ il-fiduċja reċiproka li hija indispensabbli għall-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali.

(7)

Ir-rispett sħiħ u l-promozzjoni tal-istat tad-dritt huma essenzjali għal livell għoli ta' fiduċja reċiproka fil-qasam tal-libertà, tas-sigurtà u tal-ġustizzja u l-affarijiet interni, b'mod partikolari għall-kooperazzjoni ġudizzjarja effettiva f'materji ċivili u kriminali li hija bbażata fuq rikonoxximent reċiproku. L-istat tad-dritt huwa wieħed mill-valuri komuni stabbiliti fl-Artikolu 2 TUE, u l-prinċipju ta' protezzjoni ġudizzjarja effettiva previst fl-Artikoli 19(1) TUE u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali huwa espressjoni konkreta tal-istat tad-dritt. Il-promozzjoni tal-istat tad-dritt permezz tal-appoġġ għall-isforzi biex jittejbu l-indipendenza, it-trasparenza, l-obbligu ta' rendikont, il-kwalità u l-effiċjenza ta' sistemi ġudizzjarji nazzjonali, issaħħaħ il-fiduċja reċiproka li hija indispensabbli għall-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali.

(7a)

Huwa importanti li jiġi mfakkar li l-ġustizzja tfisser l-affermazzjoni tal-istat tad-dritt fis-soċjetà u tiżgura d-dritt li kulħadd ikollu proċess ġust minn qorti indipendenti u imparzjali bil-għan li jitħarsu l-valuri Ewropej.

(8)

Skont l-Artikoli 81(2)(h) u 82(1)(c) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-UE, l-Unjoni għandha tappoġġja t-taħriġ tal-ġudikatura u tal-persunal ġudizzjarju bħala għodda biex tittejjeb il-kooperazzjoni ġudizzjali f'materji ċivili u kriminali bbażati fuq il-prinċipju ta' rikonoxximent reċiproku ta' sentenzi u deċiżjonijiet ġudizzjarji. It-taħriġ ta' professjonisti fil-qasam tal-ġustizzja huwa għodda importanti għall-iżvilupp ta' fehim komuni ta' kif l-aħjar jitħares l-istat tad-dritt. Jikkontribwixxi għall-bini tal-ispazju Ewropew tal-ġustizzja billi joħloq kultura ġudizzjarja komuni fost il-professjonisti fil-qasam tal-ġustizzja tal-Istati Membri. Huwa essenzjali li jiġi żgurat li ssir applikazzjoni korretta u koerenti tad-dritt fl-Unjoni u li jkun hemm fiduċja reċiproka bejn il-professjonisti tal-ġustizzja fi proċedimenti transfruntiera. L-attivitajiet ta' taħriġ appoġġjati mill-Programm jenħtieġ li jkunu bbażati fuq valutazzjonijiet b'saħħithom tal-bżonnijiet ta' taħriġ, jużaw metodoloġiji tat-taħriġ bl-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, jinkludu avvenimenti tranfruntiera li jiġbru flimkien lill-professjonisti tal-ġustizzja minn Stati Membri differenti, ikunu magħmulin minn elementi ta' tagħlim u netwerking attivi u jkunu sostenibbli.

(8)

Skont l-Artikoli 81(2)(h) u 82(1)(c) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-UE, l-Unjoni għandha tappoġġja t-taħriġ tal-ġudikatura u tal-persunal ġudizzjarju bħala għodda biex tittejjeb il-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili, kriminali u fejn applikabbli materji amministrattivi bbażati fuq il-prinċipju ta' rikonoxximent reċiproku ta' sentenzi u deċiżjonijiet ġudizzjarji. It-taħriġ ta' professjonisti fil-qasam tal-ġustizzja huwa għodda importanti għall-iżvilupp ta' fehim komuni ta' kif l-aħjar jiġi implimentat u jitħarsu l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali . Jikkontribwixxi għall-bini tal-ispazju Ewropew tal-ġustizzja billi joħloq kultura ġudizzjarja komuni fost il-professjonisti fil-qasam tal-ġustizzja tal-Istati Membri. Huwa essenzjali li jiġi żgurat li ssir applikazzjoni nondiskriminatorja, korretta u koerenti tad-dritt fl-Unjoni u li jkun hemm fiduċja reċiproka u fehim bejn il-professjonisti tal-ġustizzja fi proċedimenti transfruntiera. L-attivitajiet ta' taħriġ appoġġjati mill-Programm jenħtieġ li jkunu bbażati fuq valutazzjonijiet b'saħħithom tal-bżonnijiet ta' taħriġ, jużaw metodoloġiji tat-taħriġ bl-ogħla livell ta' żvilupp tekniku, jinkludu avvenimenti transfruntiera li jiġbru flimkien lill-professjonisti tal-ġustizzja , inkluż dawk li jaħdmu għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili ta' Stati Membri differenti, ikunu magħmulin minn elementi ta' tagħlim u netwerking attivi u jkunu sostenibbli. Jenħtieġ li jinkludi l-korsijiet ta' taħriġ għall-imħallfin, l-avukati, il-prosekuturi u l-pulizija dwar l-isfidi u l-ostakoli esperjenzati minn persuni f'sitwazzjoni vulnerabbli inklużi t-tfal, il-minoranzi etniċi, il-persuni LGBTI, il-persuni b'diżabbiltà, il-vittmi ta' vjolenza abbażi tas-sess u forom oħra ta' vjolenza interpersonali u l-vittmi tat-traffikar, u dwar kif jiġi żgurat li l-vittmi ta' reati jiġu protetti kif xieraq. Taħriġ bħal dan jenħtieġ li jiġi organizzat bl-involviment dirett ta' tali persuni u tal-organizzazzjonijiet li jirrappreżentawhom jew li jappoġġawhom.

(8a)

Limiti ta' żmien raġonevoli għal proċedimenti jaqdu l-iskop taċ-ċertezza tad-dritt, li hija r-rekwiżit ewlieni għall-istat tad-dritt.

(8b)

Skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2017/865 tal-11 ta' Mejju 2017 dwar l-iffirmar, f'isem l-Unjoni Ewropea, tal-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-vjolenza fuq in-nisa u l-vjolenza domestika fir-rigward ta' materji relatati mal-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji kriminali u d-deċiżjoni rispettiva dwar l-asil u n-non-refoulement, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa t-taħriġ tal-ġudikatura u tal-persunal ġudizzjarju bil-ħsieb li ssir sensibilizzazzjoni dwar l-applikazzjoni prattika tal-Konvenzjoni fi ħdan dan il-kamp ta' applikazzjoni, u tiġi promossa, biex il-vittmi tal-vjolenza kontra n-nisa u l-bniet jiġu protetti aħjar madwar l-Unjoni.

(9)

It-taħriġ ġudizzjarju jista' jinvolvi atturi differenti, bħall-awtoritajiet legali, ġudizzjarji u amministrattivi tal-Istati Membri, istituzzjonijiet akkademiċi, entitajiet nazzjonali responsabbli għat-taħriġ ġudizzjarju, organizzazzjonijiet jew netwerks ta' taħriġ fil-livell Ewropew, jew netwerks ta' koordinaturi tal-qorti tal-liġi tal-Unjoni. Il-korpi u l-entitajiet li jfittxu interess ġenerali Ewropew fil-qasam tat-taħriġ tal-ġudikatura, bħan-Netwerk Ewropew tat-Taħriġ Ġudizzjarju (European Judicial Training Network, “EJTN”), l-Akkademja tal-Liġi Ewropea (“ERA”), in-Netwerk Ewropew tal-Kunsilli għall-Ġudikatura (European Network of Councils for the Judiciary, “ENCJ”), l-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli tal-Istat u tal-Ġuriżdizzjonijiet Amministrattivi Supremi tal-Unjoni Ewropea (“ACA-Europe”), in-Netwerk tal-Presidenti tal-Qrati Ġudizzjarji Supremi tal-Unjoni Ewropea (“RPCSJUE”) u l-Istitut Ewropew tal-Amministrazzjoni Pubblika (European Institute of Public Administration, “EIPA”), jenħtieġ li jkomplu jaqdu r-rwol tagħhom fil-promozzjoni ta' programmi ta' taħriġ b'dimensjoni Ewropea ġenwina għall-ġudikatura u l-persunal ġudizzjarju, u għaldaqstant ikunu jistgħu jingħataw appoġġ finanzjarju adegwat f'konformità mal-proċeduri u l-kriterji stabbiliti fil-programmi ta' ħidma annwali adottati mill-Kummissjoni skont dan ir-Regolament.

(9)

It-taħriġ ġudizzjarju jista' jinvolvi atturi differenti, bħall-awtoritajiet legali, ġudizzjarji u amministrattivi tal-Istati Membri, istituzzjonijiet akkademiċi, entitajiet nazzjonali responsabbli għat-taħriġ ġudizzjarju, organizzazzjonijiet jew netwerks ta' taħriġ fil-livell Ewropew, jew netwerks ta' koordinaturi tal-qorti tad-dritt tal-Unjoni , kif ukoll l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili rilevanti inkluż dawk li jressqu azzjonijiet rappreżentattivi. Il-korpi u l-entitajiet li jfittxu interess ġenerali Ewropew fil-qasam tat-taħriġ tal-ġudikatura, bħan-Netwerk Ewropew tat-Taħriġ Ġudizzjarju (European Judicial Training Network, “EJTN”), l-Akkademja tal-Liġi Ewropea (“ERA”), in-Netwerk Ewropew tal-Kunsilli għall-Ġudikatura (European Network of Councils for the Judiciary, “ENCJ”), l-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli tal-Istat u tal-Ġuriżdizzjonijiet Amministrattivi Supremi tal-Unjoni Ewropea (“ACA-Europe”), in-Netwerk tal-Presidenti tal-Qrati Ġudizzjarji Supremi tal-Unjoni Ewropea (“RPCSJUE”) u l-Istitut Ewropew tal-Amministrazzjoni Pubblika (European Institute of Public Administration, “EIPA”), jenħtieġ li jkomplu jaqdu r-rwol tagħhom fil-promozzjoni ta' programmi ta' taħriġ b'dimensjoni Ewropea ġenwina għall-ġudikatura u l-persunal ġudizzjarju, u għaldaqstant ikunu jistgħu jingħataw appoġġ finanzjarju adegwat f'konformità mal-proċeduri u l-kriterji stabbiliti fil-programmi ta' ħidma annwali adottati mill-Kummissjoni skont dan ir-Regolament. Barra minn hekk, l-organizzazzjonijiet fl-oqsma tad-drittijiet fundamentali, u l-professjonisti li jaħdmu mal-vittmi tal-vjolenza kif ukoll istituzzjonijiet akkademiċi speċjalizzati jistgħu wkoll jikkontribwixxu għal tali programmi ta' taħriġ, u għalhekk jenħtieġ li jiġu assoċjati kull meta jkun rilevanti. Meta jitqies li l-imħallfin nisa huma sottorappreżentati fl-ogħla pożizzjonijiet, l-imħallfin, il-prosekuturi u l-professjonijiet legali nisa oħra jenħtieġ li jiġu mħeġġa jipparteċipaw fl-attivitajiet ta' taħriġ.

(9a)

L-Istati Membri jenħtieġ li jinvestu aktar fl-iżvilupp ta' korsijiet ta' taħriġ ġudizzjarju u fl-edukazzjoni kontinwa għall-imħallfin, peress li tali attivitajiet jiffurmaw il-bażi għal sistema ġudizzjarja effiċjenti, indipendenti u imparzjali.

(10a)

Il-programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll il-promozzjoni tal-aħjar prattiki bejn il-qrati li jittrattaw speċifikament il-vjolenza sessista u l-iskambju ta' riżorsi komuni u materjali ta' taħriġ dwar il-vjolenza sessista għall-imħallfin, il-prosekuturi pubbliċi, l-avukati, il-pulizija u professjonisti oħra li jiġu f'kuntatt mal-vittmi ta' vjolenza sessista.

(11)

Il-miżuri skont il-Programm jenħtieġ li jappoġġaw ir-rikonoxximent reċiproku msaħħaħ ta' deċiżjonijiet u sentenzi ġudizzjarji u l-approssimazzjoni neċessarja ta' leġiżlazzjoni li tiffaċilita l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet relevanti kollha, inklużi l-Unitajiet tal-Intelligenza Finanzjarja, u l-protezzjoni ġudizzjarja ta' drittijiet individwali f'materji ċivili u kummerċjali. Il-Programm jenħtieġ ukoll li javvanza l-leġiżlazzjoni proċedurali għal każijiet transfruntiera u konverġenza akbar fil-liġi ċivili li jgħinu biex jiġu eliminati l-ostakli għal proċeduri ġudizzjarji u extraġudizzjarji li jiffunzjonaw tajjeb u b'mod effikaċi, għall-benefiċċju ta' kull parti f'kontroversja ċivili. Fl-aħħar nett, sabiex jiġu appoġġati l-infurzar effettiv u l-applikazzjoni prattika tad-dritt tal-Unjoni fuq kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-funzjonament tan-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew fil-kwistjonijiet Ċivili u Kummerċjali stabbiliti fid-Deċiżjoni tal-Kunsill 2001/470/KE.

(11)

Il-miżuri skont il-Programm jenħtieġ li jappoġġaw ir-rikonoxximent reċiproku msaħħaħ ta' deċiżjonijiet u sentenzi ġudizzjarji, il-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri, u l-approssimazzjoni neċessarja ta' leġiżlazzjoni li tiffaċilita l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet relevanti kollha, inklużi l-Unitajiet tal-Intelligenza Finanzjarja, u l-protezzjoni ġudizzjarja ta' drittijiet individwali f'materji ċivili u kummerċjali. Il-Programm jenħtieġ ukoll li javvanza l-leġiżlazzjoni proċedurali għal każijiet transfruntiera, inklużi l-proċeduri ta' medjazzjoni, b'enfasi speċjali fuq l-iffaċilitar nondiskriminatorju tal-aċċess għall-ġustizzja għal kulħadd, u konverġenza akbar , b'mod partikolari fil-liġi ċivili li jgħinu biex jiġu eliminati l-ostakoli għal proċeduri ġudizzjarji u extraġudizzjarji li jiffunzjonaw tajjeb u b'mod effikaċi, għall-benefiċċju ta' kull parti f'kontroversja ċivili. Fl-aħħar nett, sabiex jiġu appoġġati l-infurzar effettiv u l-applikazzjoni prattika tad-dritt tal-Unjoni fuq kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-funzjonament tan-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew fil-kwistjonijiet Ċivili u Kummerċjali stabbiliti fid-Deċiżjoni tal-Kunsill 2001/470/KE.

(12)

Skont l-Artikolu 3(3) TUE, l-Artikolu 24 tal-Karta u l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal tal-1989, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-protezzjoni tad-drittijiet tat-tfal, u jenħtieġ li jintegra l-promozzjoni tad-drittijiet tat-tfal fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet kollha tiegħu.

(12)

Skont l-Artikolu 3(3) TUE, l-Artikolu 24 tal-Karta u l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal tal-1989, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-protezzjoni tad-drittijiet tat-tfal, u jenħtieġ li jintegra l-promozzjoni tad-drittijiet tat-tfal fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet kollha tiegħu. Għal dan il-għan, jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari għall-azzjonijiet li l-għan tagħhom huwa li jħarsu d-drittijiet tat-tfal fil-kuntest tal-ġustizzja ċivili u kriminali, inkluża l-protezzjoni tat-tfal li jakkumpanjaw lill-ġenituri f'detenzjoni u t-tfal ta' ġenituri li jkunu l-ħabs. Jenħtieġ li jitqies ukoll appoġġ xieraq favur l-attivitajiet ta' taħriġ li l-għan tagħhom huwa li jimplimentaw b'mod xieraq id-Direttiva (UE) 2016/800 dwar il-garanziji proċedurali għal tfal li huma suspettati jew li huma persuni akkużati fi proċedimenti kriminali.

(12a)

Skont l-Artikolu 3(3) TUE, l-Artikolu 23 tal-Karta u l-Konvenzjoni dwar il-Prevenzjoni u l-Ġlieda Kontra l-Vjolenza fuq in-Nisa u l-Vjolenza Domestika (il-Konvenzjoni ta' Istanbul), il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-protezzjoni tad-drittijiet tan-nisa, u jenħtieġ li jintegra l-promozzjoni ta' kwistjonijiet ibbażati fuq il-ġeneru fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet kollha tiegħu. Sabiex jiżgura u jsaħħaħ l-aċċess tan-nisa u l-bniet għall-ġustizzja f'każijiet ta' vjolenza sessista, l-Istati Membri jenħtieġ li jirratifikaw il-Konvenzjoni ta' Istanbul u jadottaw leġiżlazzjoni komprensiva kontra l-vjolenza sessista fl-Unjoni.

(12b)

Skont id-Direttiva tal-Kunsill 2000/43/KE tad-29 ta' Ġunju 2000 li timplimenta l-prinċipju ta' trattament indaqs bejn il-persuni irrispettivament mill-oriġini razzjali jew etnika, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-protezzjoni tal-persuni li jappartjenu għal minoranzi razzjali jew etniċi, bħar-Rom u jintegra l-promozzjoni tad-drittijiet tagħhom fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet kollha tiegħu, b'mod partikolari billi jsaħħu l-miżuri ta' kontra d-diskriminazzjoni.

(13)

Il-Programm 2014-2020 ippermetta l-attivitajiet ta' taħriġ fuq id-dritt tal-Unjoni, b'mod partikolari fuq l-iskop u l-applikazzjoni tal-Karta, immirati lejn membri tal-ġudikatura u  juristi oħra. Fil-konklużjonijiet tiegħu tat-12 ta' Ottubru 2017 dwar l-applikazzjoni tal-Karta fl-2016, il-Kunsill fakkar fl-importanza tat-tixrid tal-għarfien fuq l-applikazzjoni tal-Karta, inkluż fost dawk li jfasslu l-politika, il-ġuristi u d-detenturi tad-dritt infushom, fuq livell nazzjonali kif ukoll tal-Unjoni. Għalhekk, biex id-drittijiet fundamentali jiġu armonizzati b'mod konsistenti, jenħtieġ li l-appoġġ finanzjarju jiġi estiż għal attivitajiet ta' sensibilizzazzjoni għal awtoritajiet pubbliċi oħrajn għajr l-awtoritajiet ġudizzjarji u  l-ġuristi .

(13)

Il-Programm 2014-2020 ippermetta l-attivitajiet ta' taħriġ fuq id-dritt tal-Unjoni, b'mod partikolari fuq l-iskop u l-applikazzjoni tal-Karta, immirati lejn membri tal-ġudikatura u  professjonisti legali oħra. Fil-konklużjonijiet tiegħu tat-12 ta' Ottubru 2017 dwar l-applikazzjoni tal-Karta fl-2016, il-Kunsill fakkar fl-importanza tat-tixrid tal-għarfien fuq l-applikazzjoni tal-Karta, inkluż fost dawk li jfasslu l-politika, il-professjonisti legali u d-detenturi tad-dritt infushom, fuq livell nazzjonali kif ukoll tal-Unjoni. Għalhekk, biex id-drittijiet fundamentali jiġu armonizzati b'mod konsistenti, jenħtieġ li l-appoġġ finanzjarju jiġi estiż għal attivitajiet ta' sensibilizzazzjoni għal awtoritajiet pubbliċi oħrajn għajr l-awtoritajiet ġudizzjarji u  l-professjonisti legali, u għall-NGOs li jkunu qed iwettqu wkoll dan il-kompitu .

(14)

Skont l-Artikolu 67 TFUE, jenħtieġ li l-Unjoni tikkostitwixxi spazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja b'rispett għad-drittijiet fundamentali, li għalihom huwa strumentali l-aċċess għall-ġustizzja. Sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess effettiv għall-ġustizzja, u bil-għan li titrawwem il-fiduċja reċiproka li hija indispensabbli biex jiffunzjona tajjeb l-ispazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, jenħtieġ li ssir estensjoni tal-appoġġ finanzjarju għal attivitajiet ta' awtoritajiet oħrajn għajr l-awtoritajiet ġudizzjarji u  l-ġuristi , kif ukoll ta' organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, li jikkontribwixxu għal dawn l-objettivi.

(14)

Skont l-Artikolu 67 TFUE, jenħtieġ li l-Unjoni tikkostitwixxi spazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja b'rispett għad-drittijiet fundamentali, li għalihom huwa strumentali l-aċċess nondiskriminatorju għall-ġustizzja għal kulħadd . Sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess effettiv għall-ġustizzja, u bil-għan li titrawwem il-fiduċja reċiproka li hija indispensabbli biex jiffunzjona tajjeb l-ispazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, jenħtieġ li ssir estensjoni tal-appoġġ finanzjarju għal attivitajiet ta' awtoritajiet oħrajn għajr l-awtoritajiet ġudizzjarji fil-livell reġjonali u lokali, u  l-professjonisti legali , kif ukoll ta' organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili inklużi dawk li jirrappreżentaw id-drittijiet tal-vittmi tar-reati , li jikkontribwixxu għal dawn l-objettivi. Sabiex jinkiseb aċċess għall-ġustizzja għal kulħadd, jenħtieġ li jingħata appoġġ, b'mod partikolari, għal attivitajiet li jiffaċilitaw aċċess effettiv u ugwali għall-ġustizzja għal persuni f'sitwazzjoni vulnerabbli bħal tfal, minoranzi etniċi, persuni LGBTI, persuni b'diżabilitajiet, vittmi ta' vjolenza sessista u ta' forom oħra ta' vjolenza interpersonali, u vittmi ta' traffikar u migranti, irrispettivament mill-istatus ta' residenza tagħhom.

(15)

Skont l-Artikoli 8 u 10 TFUE, jenħtieġ li l-Programm jappoġġa wkoll l-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel u l-objettivi tan-nondiskriminazzjoni fl-attivitajiet kollha tiegħu.

(15)

Skont l-Artikoli 8 u 10 TFUE, jenħtieġ li l-Programm jieħu approċċ trażversali biex jippromwovi l-ugwaljanza bejn is-sessi u jappoġġa l-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi u l-objettivi tan-nondiskriminazzjoni fl-attivitajiet kollha tiegħu. Jenħtieġ li jitwettqu monitoraġġ u evalwazzjoni regolari sabiex jiġi evalwat il-mod li bih dawk l-objettivi jiġu indirizzati fl-attivitajiet tal-Programm.

(16)

L-azzjonijiet koperti b'dan ir-Regolament jenħtieġ li jikkontribwixxu għall-ħolqien ta' spazju Ewropew ta' ġustizzja, biex b'hekk tiżdied il-kooperazzjoni u jiżdied in-netwerking transfruntier u l-kisba tal-applikazzjoni korretta, koerenti u konsistenti tad-dritt tal-Unjoni. L-attivitajiet ta' finanzjament jenħtieġ ukoll li jikkontribwixxu għal fehim komuni tal-valuri tal-Unjoni, l-istat tad-dritt, għarfien aħjar tad-dritt u l-politiki tal-Unjoni, il-kondiviżjoni ta' għarfien u l-aħjar prattiċi fl-użu ta' strumenti ta' kooperazzjoni ġudizzjarja mill-partijiet interessati kollha kkonċernati, kif ukoll għal proliferazzjoni ta' soluzzjonijiet diġitali interoperabbli li fuqhom hija bbażata kooperazzjoni transfruntiera bla intoppi u effiċjenti, u jenħtieġ li jipprovdu bażi analitika soda għall-appoġġ tal-iżvilupp, l-infurzar u l-implimentazzjoni xierqa tad-dritt u l-politiki tal-Unjoni. L-intervent tal-Unjoni jippermetti li dawk l-azzjonijiet isiru b'mod konsistenti madwar l-Unjoni u jwassal għal ekonomiji ta' skala. Barra minn hekk, l-Unjoni tinsab f'pożizzjoni aħjar mill-Istati Membri biex tindirizza sitwazzjonijiet transfruntiera u tipprovdi pjattaforma Ewropea għal tagħlim reċiproku.

(16)

L-azzjonijiet koperti b'dan ir-Regolament jenħtieġ li jikkontribwixxu għall-ħolqien ta' spazju Ewropew ta' ġustizzja , trawwim tal-indipendenza u l-effiċjenza tas-sistema legali, biex b'hekk tiżdied il-kooperazzjoni u jiżdied in-netwerking transfruntier , li fuqhom hija bbażata l-fiduċja reċiproka bejn il-ġudikaturi tal-Istati Membri u l-kisba tal-applikazzjoni korretta, koerenti u fil-pront tad-dritt tal-Unjoni. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lill-applikazzjoni tal-liġi tal-Unjoni dwar l-ugwaljanza u lill-implimentazzjoni u l-koordinazzjoni aħjar tad-diversi strumenti tal-Unjoni għall-protezzjoni tal-vittmi . L-attivitajiet ta' finanzjament jenħtieġ ukoll li jikkontribwixxu għal fehim komuni tal-valuri tal-Unjoni, l-istat tad-dritt, għarfien aħjar tad-dritt u l-politiki tal-Unjoni, il-kondiviżjoni ta' għarfien u l-aħjar prattiċi fl-użu ta' strumenti ta' kooperazzjoni ġudizzjarja mill-partijiet interessati kollha kkonċernati, kif ukoll għal proliferazzjoni u l-promozzjoni ta' soluzzjonijiet diġitali interoperabbli li fuqhom hija bbażata kooperazzjoni transfruntiera bla intoppi u effiċjenti, u jenħtieġ li jipprovdu bażi analitika soda għall-appoġġ tal-iżvilupp, l-infurzar u l-fehim u l-implimentazzjoni xierqa tad-dritt u l-politiki tal-Unjoni. L-intervent tal-Unjoni jippermetti li dawk l-azzjonijiet isiru b'mod konsistenti madwar l-Unjoni u jwassal għal ekonomiji ta' skala. Barra minn hekk, l-Unjoni tinsab f'pożizzjoni aħjar mill-Istati Membri biex tindirizza sitwazzjonijiet transfruntiera u tipprovdi pjattaforma Ewropea għal tagħlim reċiproku u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki .

(16a)

Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi wkoll għat-tisħiħ tal-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi kull meta l-liġi tal-Unjoni jkollha applikazzjoni extraterritorjali, biex ittejjeb l-aċċess għall-ġustizzja u tiffaċilita l-indirizzar tal-isfidi ġudizzjarji u proċedurali b'mod partikolari f'każijiet ta' traffikar tal-bnedmin, u b'rabta mat-tibdil fil-klima u r-responsabbiltà tan-negozju korporattiva.

(16b)

Kif ġie enfasizzat mir-Rapport tal-Parlament Ewropew dwar it-Tabella ta' Valutazzjoni tal-Ġustizzja 2017 tal-Kummissjoni Ewropea, għad hemm disparitajiet sinifikanti fil-bilanċ bejn is-sessi fost il-ġudikatura u l-persunal ġudizzjarju tal-Istati Membri, b'mod partikolari, iżda mhux b'mod esklussiv, fir-rigward tal-aspetti li ġejjin: il-proporzjon ta' mħallfin nisa f'livelli ogħla tal-ġudikatura, it-trasparenza fil-ħatriet, ir-rikonċiljazzjoni bejn ir-responsabbiltajiet tax-xogħol u dawk mhux relatati max-xogħol u l-eżistenza ta' prattiki ta' mentoraġġ. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa attivitajiet ta' taħriġ li jfittxu li jindirizzaw dawk id-disparitajiet. Tali attivitajiet jistgħu, pereżempju jkunu mfassla apposta għal professjonisti nisa fi ħdan il-ġudikatura u l-persunal ġudizzjarju tal-Istati Membri jew, fejn ikun xieraq, jimmiraw kemm lejn il-professjonisti nisa kif ukoll il-professjonisti rġiel, fi sforz biex titqajjem sensibilizzazzjoni fost il-persunal kollu rilevanti.

(16c)

Is-sistema tal-ġustizzja tal-Unjoni ma tipprovdix ġustizzja xierqa u protezzjoni lin-nisa u lit-tfajliet u, konsegwentement, il-vittmi tal-vjolenza sessista ma jirċevux l-appoġġ meħtieġ. Dan jinkludi wkoll in-nuqqas ta' protezzjoni u appoġġ rigward il-vittmi tat-traffikar sesswali, ir-rifuġjati u l-migranti nisa, il-persuni LGBTIQ u l-persuni b'diżabbiltà.

(17)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura konsistenza ġenerali, komplementarjetà u sinerġiji mal-ħidma tal-korpi, uffiċċji u aġenziji tal-Unjoni, bħall-EUROJUST, EU-LISA u l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew, u jenħtieġ li tieħu kont tal-ħidma ta' atturi nazzjonali u internazzjonali oħrajn, fl-oqsma koperti mill-Programm.

(17)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura konsistenza ġenerali, komplementarjetà u sinerġiji mal-ħidma tal-korpi, uffiċċji u aġenziji tal-Unjoni, bħall-EUROJUST, FRA, l-OLAF, EU-LISA u l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew, sabiex tevalwa l-ħidma ta' atturi nazzjonali u internazzjonali oħrajn, fl-oqsma koperti mill-Programm u tirrakkomanda titjib, fejn ikun meħtieġ .

(18)

Jenħtieġ li jiġi żgurat il-valur Ewropew miżjud tal-azzjonijiet u l-attivitajiet kollha mwettqa fi ħdan il-Programm, il-kumplimentarjetà tagħhom għall-attivitajiet tal-Istati Membri, u l-konsistenza tagħhom ma' attivitajiet oħrajn tal-Unjoni. Sabiex tiġi żgurata allokazzjoni effiċjenti tal-fondi mill-baġit ġenerali tal-Unjoni, jenħtieġ li jkun hemm konsistenza, kumplimentarjetà u sinerġiji bejn il-programmi ta' finanzjament li jappoġġaw l-oqsma politiċi b'rabta mill-qrib ma' xulxin, b'mod partikolari l-Fond għall-Ġustizzja, għad-Drittijiet u għall-Valuri – u għalhekk mal-Programm Drittijiet u Valuri – u bejn il-Programm u l-Programm tas-Suq Uniku, Ġestjoni tal-fruntieri u Sigurtà, b'mod partikolari l-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (“AMIF”, Asylum, Migration and Integration fund) u l-Fondi għas-Sigurtà Interna, Infrastruttura Strateġika b'mod partikolari l-Programm Ewropa Diġitali, il-Programm Erasmus+, il-Programm Qafas għar-riċerka u l-innovazzjoni, l-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni, u r-Regolament LIFE (13).

(18)

Jenħtieġ li jiġu żgurati l-vijabbiltà, il-viżibbiltà, il-prinċipju ewlieni tal-valur miżjud Ewropew , u l-ġestjoni finanzjarja soda fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet u l-attivitajiet kollha mwettqa fi ħdan il-Programm Ġustizzja , il-komplementarjetà tagħhom għall-attivitajiet tal-Istati Membri, u l-konsistenza tagħhom ma' attivitajiet oħrajn tal-Unjoni. Sabiex tiġi żgurata allokazzjoni effiċjenti u bbażata fuq il-prestazzjoni tal-fondi mill-baġit ġenerali tal-Unjoni, jenħtieġ li jkun hemm konsistenza, kumplimentarjetà u sinerġiji bejn il-programmi ta' finanzjament li jappoġġaw l-oqsma politiċi b'rabta mill-qrib ma' xulxin, b'mod partikolari l-Fond għall-Ġustizzja, għad-Drittijiet u għall-Valuri – u għalhekk mal-Programm Drittijiet u Valuri – u bejn il-Programm u l-Programm tas-Suq Uniku, Ġestjoni tal-fruntieri u Sigurtà, b'mod partikolari l-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (“AMIF”, Asylum, Migration and Integration fund) u l-Fondi għas-Sigurtà Interna, Infrastruttura Strateġika b'mod partikolari l-Programm Ewropa Diġitali, il-Fond Soċjali Ewropew+ , il-Programm Erasmus+, il-Programm Qafas għar-riċerka u l-innovazzjoni, l-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni, u r-Regolament LIFE (13) . L-implimentazzjoni tal-Programm Ġustizzja jenħtieġ li tkun mingħajr preġudizzju għal-leġiżlazzjoni u l-politiki tal-Unjoni u tkun ikkumplementata minnhom, rigward il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni fil-każ ta' nuqqasijiet ġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri;

(19a)

Il-mekkaniżmi li jiżguraw rabta bejn il-politiki ta' finanzjament tal-Unjoni u l-valuri tal-Unjoni jenħtieġ li jiġu raffinati aktar, filwaqt li jippermettu lill-Kummissjoni tressaq proposta quddiem il-Kunsill biex ir-riżorsi allokati lil Stat Membru b'ġestjoni kondiviża jiġu ttrasferiti lill-Programm fejn dak l-Istat Membru jkun soġġett għal proċeduri relatati mal-valuri tal-Unjoni. Mekkaniżmu komprensiv tal-Unjoni dwar id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali jenħtieġ li jiggarantixxi r-rieżami regolari u ugwali tal-Istati Membri kollha, filwaqt li jipprovdi l-informazzjoni meħtieġa għall-attivazzjoni tal-miżuri relatati ma' nuqqasijiet ġenerali tal-valuri tal-Unjoni fl-Istati Membri. Sabiex tiġi żgurata l-implimentazzjoni uniformi u fid-dawl tal-importanza li jiġu imposti l-effetti finanzjarji tal-miżuri, jenħtieġ li s-setgħat ta' implimentazzjoni jiġu konferiti fuq il-Kunsill li jenħtieġ li jaġixxi fuq il-bażi ta' proposta tal-Kummissjoni. Sabiex tiġi ffaċilitata l-adozzjoni tad-deċiżjonijiet li huma meħtieġa biex tiġi żgurata azzjoni effettiva, jenħtieġ li tintuża votazzjoni b'maġġoranza kwalifikata inversa.

(19b)

Huwa importanti li tiġi żgurata l-ġestjoni finanzjarja soda tal-programm kif ukoll l-implimentazzjoni tiegħu bl-aktar mod effikaċi u sempliċi possibbli għall-utent, filwaqt li jiġu żgurati wkoll iċ-ċertezza tad-dritt u l-aċċessibbiltà tal-programm għall-parteċipanti kollha.

(19c)

It-titjib tal-implimentazzjoni u tal-kwalità tal-infiq jenħtieġ li jikkostitwixxi l-prinċipju gwida biex jintlaħqu l-objettivi tal-programm, filwaqt li jiġi żgurat l-aħjar użu tar-riżorsi finanzjarji.

(20)

Ir-Regolament (UE, Euratom) Nru [ il-RF il-ġdid] (ir-“Regolament Finanzjarju”) japplika għal dan il-Programm. Dan jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inklużi r-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist, implimentazzjoni indiretta, strumenti finanzjarji u garanziji baġitarji.

(20)

Ir-Regolament (UE, Euratom) Nru [ ir-RF il-ġdid] (ir-“Regolament Finanzjarju”) japplika għal dan il-Programm. Dan jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inklużi r-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist, implimentazzjoni indiretta, strumenti finanzjarji u garanziji baġitarji u jeżiġi li jkun hemm trasparenza sħiħa fl-użu tar-riżorsi, ġestjoni finanzjarja soda u użu prudenti tar-riżorsi. B'mod partikolari, ir-regoli li jikkonċernaw il-possibbiltà li l-organizzazzjonijiet lokali, reġjonali, nazzjonali u transnazzjonali jiġu ffinanzjati permezz ta' għotjiet operattivi pluriennali, għotjiet kaskata, dispożizzjonijiet li jiżguraw proċeduri rapidi u flessibbli għall-ħolqien tal-għotjiet, bħal proċedura ta' applikazzjoni b'żewġ passi, applikazzjonijiet faċli għall-utent u proċeduri ta' rapportar jenħtieġ li jitħaddmu u jiġu msaħħa aktar bħala parti mill-implimentazzjoni ta' dan il-Programm. Il-kriterji ta' kofinanzjament jenħtieġ li jqisu x-xogħol volontarju.

(21)

It-tipi ta' finanzjament u l-metodi ta' implimentazzjoni skont dan ir-Regolament, jenħtieġ li jintgħażlu skont il-ħila tagħhom li jiksbu l-objettivi speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu r-riżultati, filwaqt li jitqiesu, b'mod partikolari, l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv u r-riskju ta' nuqqas ta' konformità. Dan jenħtieġ li jinkludi kunsiderazzjoni tal-użu ta' somom f'daqqa, rati fissi u kostijiet ta' unità, kif ukoll finanzjament mhux marbut ma' kostijiet kif imsemmija fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(21)

It-tipi ta' finanzjament u l-metodi ta' implimentazzjoni skont dan ir-Regolament, jenħtieġ li jintgħażlu skont il-ħila tagħhom li jilħqu l-objettivi speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu r-riżultati mixtieqa , filwaqt li jitqiesu, b'mod partikolari, l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv , id-daqs u l-kapaċità tal-partijiet ikkonċernati rilevanti u tal-benefiċjarji fil-mira, u r-riskju ta' nuqqas ta' konformità. Dan jenħtieġ li jinkludi kunsiderazzjoni tal-użu ta' somom f'daqqa, rati fissi, kostijiet ta' unità u għotjiet kaskata , kif ukoll finanzjament mhux marbut ma' kostijiet kif imsemmija fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(22)

Skont ir-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15), ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2988/95 (16) u r-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96 (17) u r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 (18), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jenħtieġ li jiġu protetti permezz ta' miżuri proporzjonati, inklużi l-prevenzjoni , id-detezzjoni, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta' irregolaritajiet u ta' frodi, l-irkupru ta' fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b'mod mhux korrett u fejn xieraq, l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet amministrattivi. B'mod partikolari, skont ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 u r-Regolament (Euratom, KE) Nru 2185/96, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) jista' jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inklużi kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) jista' jinvestiga u jipproċedi kontra r-reati ta' frodi u attivitajiet illegali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19). B'konformità mar-Regolament Finanzjarju, kull persuna jew entità li tirċievi fondi tal-Unjoni trid tikkoopera b'mod sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess lill-Kummissjoni, l-OLAF, l-UPPE u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) u li tiżgura li kull parti terza involuta fl-implimentazzjoni ta' fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(22)

Skont ir-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15), ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2988/95 (16) , ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96 (17) u r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 (18), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jenħtieġ li jiġu protetti permezz ta' miżuri proporzjonati, inklużi t-trasparenza kompleta tal-finanzjament u l-proċeduri tal-għażla tal-Programm, il-prevenzjoni , id-detezzjoni, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta' irregolaritajiet u ta' frodi, l-irkupru ta' fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b'mod mhux korrett u fejn xieraq, l-impożizzjoni ta' sanzjonijiet amministrattivi. B'mod partikolari, skont ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 u r-Regolament (Euratom, KE) Nru 2185/96, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) jenħtieġ li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inklużi kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kull attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) jenħtieġ li jinvestiga u jipproċedi kontra r-reati ta' frodi u attivitajiet illegali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19). B'konformità mar-Regolament Finanzjarju, kull persuna jew entità li tirċievi fondi tal-Unjoni trid tikkoopera b'mod sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess lill-Kummissjoni, l-OLAF, l-UPPE u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) u li tiżgura li kull parti terza involuta fl-implimentazzjoni ta' fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(23)

Il-pajjiżi terzi li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) jistgħu jieħdu sehem fil-programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilita skont il-Ftehim dwar iż-ŻEE, li jipprovdi għall-implimentazzjoni tal-programmi permezz ta' deċiżjoni skont dan il-ftehim. Il-pajjiżi terzi jistgħu wkoll jipparteċipaw fuq il-bażi ta' strumenti legali oħra. Jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika f'dan ir-Regolament li tagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess lill-uffiċjal tal-awtorizzazzjoni responsabbli, lill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u kif ukoll lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri sabiex jeżerċitaw b'mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom.

(23)

Il-pajjiżi terzi li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) jistgħu jieħdu sehem fil-programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilita skont il-Ftehim dwar iż-ŻEE, li jipprevedi l-implimentazzjoni tal-programmi permezz ta' deċiżjoni skont dan il-ftehim. Il-pajjiżi terzi jistgħu wkoll jipparteċipaw fuq il-bażi ta' strumenti legali oħra. Jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika f'dan ir-Regolament li tagħti d-drittijiet neċessarji u l-aċċess lill-uffiċjal tal-awtorizzazzjoni responsabbli, lill-korpi u lin-netwerks tad-drittijiet tal-bniedem, inklużi l-istituzzjonijiet nazzjonali responsabbli għall-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem f'kull Stat Membru, lill-korpi u lin-netwerks responsabbli għall-politiki dwar in-nondiskriminazzjoni u l-ugwaljanza, lill-ombudsmen, lill-Aġenzija Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA), lill-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u kif ukoll lill-Qorti Ewropea tal-Awdituri sabiex jeżerċitaw b'mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom u jsaħħu s-sinerġiji u l-kooperazzjoni tagħhom . Jenħtieġ li jkun possibbli li jiġu inklużi pajjiżi terzi speċjalment kull meta l-involviment tagħhom iħeġġeġ l-ilħuq tal-objettivi tal-programm, filwaqt li jitqies li dan huwa b'konformità mal-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta' dawk il-pajjiżi fil-programmi tal-Unjoni stabbiliti fil-ftehimiet qafas rispettivi u fid-deċiżjonijiet tal-Kunsill ta' Assoċjazzjoni jew f'arranġamenti simili.

(24a)

Il-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni f'każ ta' nuqqasijiet ġeneralizzati fir-rigward tal-istat tad-dritt fl-Istati Membri għandha l-għan li toffri lill-Unjoni l-istrumenti sabiex tipproteġi aħjar il-baġit tagħha meta d-dgħufijiet fl-istat tad-dritt ixekklu jew jheddu l-ġestjoni finanzjarja soda tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Jenħtieġ li tikkomplementa l-programm Ġustizzja li r-rwol tiegħu huwa differenti, jiġifieri li jkompli jappoġġa l-iżvilupp ta' Spazju Ewropew ta' Ġustizzja li jkun ibbażat fuq l-istat tad-dritt u l-fiduċja reċiproka, u li jiżgura li l-persuni jkunu jistgħu jgawdu d-drittijiet tagħhom.

(25)

Skont [ir-referenza se tiġi aġġornata kif adatt skont deċiżjoni ġdida dwar l-OCTs: l-Artikolu 94 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE] (1), persuni u  entitatijiet stabbiliti f'pajjiżi u territorji extra-Ewropej (OCTs) huma eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u għall-għanijiet tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li magħhom il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut.

(25)

Skont [ir-referenza se tiġi aġġornata kif adatt skont deċiżjoni ġdida dwar l-OCTs: l-Artikolu 94 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE] (1), persuni u  entitajiet stabbiliti f'pajjiżi u territorji extra-Ewropej (OCTs) huma eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u għall-għanijiet tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li magħhom il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut. Huwa essenzjali li l-Programm jiżgura li tali persuni u entitajiet ikunu infurmati biżżejjed dwar l-eliġibbiltà tagħhom għall-finanzjament.

(25a)

Abbażi tal-importanza u r-rilevanza tagħhom, dan il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-issodisfar tal-impenn tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha biex jilħqu l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli.

(27)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali għat-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta' April 2016, hemm il-ħtieġa li jiġi evalwat dan il-Programm fuq il-bażi tal-informazzjoni miġbura permezz ta' rekwiżiti speċifiċi ta' monitoraġġ, filwaqt li jiġu evitati r-regolamentazzjoni żejda u l-piżijiet amministrattivi, b'mod partikolari għall-Istati Membri . Dawn ir-rekwiżiti, fejn xieraq , jistgħu jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fuq il-post.

(27)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali għat-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet tat-13 ta' April 2016, hemm il-ħtieġa li jiġi evalwat dan il-Programm fuq il-bażi tal-informazzjoni miġbura permezz ta' rekwiżiti speċifiċi ta' monitoraġġ, filwaqt li jiġu evitati r-regolamentazzjoni żejda u l-piżijiet amministrattivi, b'mod partikolari għall-benefiċjarji tal-Programm . Dawn ir-rekwiżiti, fejn possibbli , jenħtieġ li jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fuq il-post.

1.

“Ġudikatura u persunal ġudizzjarju” tfisser imħallfin, prosekuturi u persunal tal-qorti, kif ukoll professjonisti oħra tal-ġustizzja assoċjati mal-ġudikatura, bħalma huma avukati, nutara, bailiffs jew uffiċjali għall-infurzar, prattikanti fl-insolvenza, medjaturi, interpreti u tradutturi tal-qorti, esperti tal-qorti, persunal tal-ħabs u uffiċjali tal-probazzjoni.

1.

“Ġudikatura u persunal ġudizzjarju” tfisser imħallfin, prosekuturi u persunal tal-qorti, kif ukoll professjonisti oħra tal-ġustizzja assoċjati mal-ġudikatura, bħalma huma avukati tad-difiża u tal-prosekuzzjoni , nutara, bailiffs jew uffiċjali għall-infurzar, prattikanti fl-insolvenza, medjaturi, interpreti u tradutturi tal-qorti, esperti tal-qorti, persunal tal-ħabs u uffiċjali tal-probazzjoni.

(a)

li jiffaċilita u jappoġġja l-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali, u li jippromwovi l-istat tad-dritt permezz tal-appoġġ tal-isforzi biex tittejjeb l-effikaċja tas-sistemi ġudizzjarji nazzjonali;

(a)

fi ħdan qafas ta' demokrazija u rispett tad-drittijiet fundamentali, li jiffaċilita u jappoġġja l-kooperazzjoni ġudizzjarja f'materji ċivili u kriminali, inkluża l-kooperazzjoni lil hinn mill-fruntieri tal-Unjoni kull meta d-dritt tal-Unjoni jkollu applikazzjonijiet extraterritorjali, li jsaħħaħ l-aċċess għall-ġustizzja għall-persuni fiżiċi u ġuridiċi u li jippromwovi l-istat tad-dritt u l-indipendenza tal-ġudikatura, anke permezz tal-appoġġ tal-isforzi biex jittejbu l-effikaċja tas-sistemi ġudizzjarji nazzjonali , l-infurzar xieraq tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji u l-protezzjoni tal-vittmi ;

(b)

li jappoġġja u jippromwovi t-taħriġ ġudizzjarju, bil-għan li titrawwem kultura legali u ġudizzjarja u kultura tal-istat tad-dritt komuni;

(b)

li jappoġġja u jippromwovi t-taħriġ ġudizzjarju nazzjonali u transnazzjonali, inkluż it-taħriġ dwar it-terminoloġija ġuridika , bil-għan li titrawwem kultura legali u ġudizzjarja u kultura tal-istat tad-dritt komuni , kif ukoll l-implimentazzjoni konsistenti u effettiva tal-istrumenti legali tal-Unjoni dwar ir-rikonoxximent reċiproku u s-salvagwardji proċedurali. Tali taħriġ għandu jkun sensittiv fir-rigward tas-sessi, iqis il-ħtiġijiet speċifiċi tat-tfal u tal-persuni b'diżabbiltà, ikun orjentat lejn il-vittmi, fejn applikabbli, u jkopri, b'mod partikolari, id-dritt ċivili u kriminali u, fejn applikabbli, id-dritt amministrattiv, id-drittijiet fundamentali kif ukoll il-ġlieda kontra t-terroriżmu u r-radikalizzazzjoni ;

(c)

li jiffaċilita l-aċċess effettiv għall-ġustizzja għal kulħadd u rimedju effikaċi, inkluż permezz ta' mezzi elettroniċi, permezz tal-promozzjoni ta' proċeduri ċivili u kriminali effikaċi u l-promozzjoni u l-appoġġ tad-drittijiet tal-vittmi ta' reati kif ukoll id-drittijiet proċedurali tas-suspettati u tal-persuni akkużati fi proċedimenti kriminali.

(c)

li jiffaċilita l-aċċess effettiv u mhux diskriminatorju għall-ġustizzja għal kulħadd , b'enfasi fuq l-inugwaljanzi u d-diskriminazzjoni għal kwalunkwe raġuni, bħar-raġunijiet elenkati fl-Artikolu 21 tal-Karta, u rimedju effikaċi, inkluż permezz ta' mezzi elettroniċi (ġustizzja elettronika) , permezz tal-promozzjoni ta' proċeduri ċivili u kriminali effikaċi u , fejn applikabbli, proċeduri amministrattivi, u l-promozzjoni u l-appoġġ tad-drittijiet tal-vittmi kollha tal-kriminalità kif ukoll id-drittijiet proċedurali tal-persuni suspettati u akkużati fi proċedimenti kriminali , filwaqt li tingħata attenzjoni partikolari lit-tfal u lin-nisa .

(ca)

li jippromwovi l-applikazzjoni prattika ta' riċerka relatata mal-mediċini, li jappoġġa lill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, li jespandi l-bażi tal-għarfien fil-qasam, u jiżviluppa metodi innovattivi biex jiġu indirizzati l-fenomeni tas-sustanzi psikoattivi ġodda u tat-traffikar tal-bnedmin u tal-merkanzija.

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10)

(11)

(12)

(13)

(14)

(a)

dawn ikunu ġew ivvalutati f'sejħa għal proposti skont il-Programm;

(a)

dawn ikunu ġew ivvalutati kif xieraq f'sejħa għal proposti skont il-Programm;

(a)

il-perċezzjoni tal-impatt tal-Programm fuq l-aċċess għall-ġustizzja abbażi ta' data kwalitattiva u kwantitattiva miġbura fil-livell Ewropew;

(b)

l-għadd u l-kwalità ta' strumenti u għodod żviluppati permezz ta' azzjonijiet iffinanzjati mil-Programm;

(c)

il-valur miżjud Ewropew tal-Programm;

(d)

il-livell ta' finanzjament b'rabta mar-riżultati miksuba;

(e)

l-ostakli amministrattivi, organizzattivi u/jew strutturali potenzjali għall-implimentazzjoni aktar faċli, aktar effettiva u effiċjenti tal-Programm.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

(i)

it-tagħlim reċiproku u l-iskambju ta' prattiki tajba;

(i)

it-tagħlim reċiproku u l-iskambju ta' prattiki tajba;

(ii)

sensibilizzazzjoni, attivitajiet ta' informazzjoni u ta' disseminazzjoni

(ii)

sensibilizzazzjoni, attivitajiet ta' informazzjoni u ta' disseminazzjoni

(iia)

attivitajiet ta' tisħiħ tal-kapaċitajiet immirati lejn l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili;

(iib)

attivitajiet relatati mal-għoti lill-persuni ta' informazzjoni dwar l-aċċess għall-ġustizzja;

(iic)

attivitajiet għall-imħallfin dwar sfidi fil-litigazzjoni u kif għandhom jiġu applikati d-dritt internazzjonali privat u d-dritt tal-Unjoni f'każijiet transfruntieri/multidixxiplinari;

(iid)

attivitajiet ta' sensibilizzazzjoni ffinanzjati mill-Programm.