ANNESS

FTEHIM TA' SĦUBIJA STRATEĠIKA BEJN L-UNJONI EWROPEA U L-ISTATI MEMBRI TAGĦHA MINN NAĦA, U L-ĠAPPUN MIN-NAĦA L-OĦRA

L-Unjoni Ewropea, minn hawn 'il quddiem imsejħa “l-Unjoni”,

Ir-Renju tal-Belġju,

Ir-Repubblika tal-Bulgarija,

Ir-Repubblika Ċeka,

Ir-Renju tad-Danimarka,

Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja,

Ir-Repubblika tal-Estonja,

L-Irlanda,

Ir-Repubblika Ellenika,

Ir-Renju ta’ Spanja,

Ir-Repubblika Franċiża,

Ir-Repubblika tal-Kroazja,

Ir-Repubblika Taljana,

Ir-Repubblika ta’ Ċipru,

Ir-Repubblika tal-Latvja,

Ir-Repubblika tal-Litwanja,

Il-Gran Dukat tal-Lussemburgu

L-Ungerija,

Ir-Repubblika ta’ Malta,

Ir-Renju tan-Netherlands,

Ir-Repubblika tal-Awstrija,

Ir-Repubblika tal-Polonja,

Ir-Repubblika Portugiża,

Ir-Rumanija,

Ir-Repubblika tas-Slovenja,

Ir-Repubblika Slovakka,

Ir-Repubblika tal-Finlandja,

Ir-Renju tal-Iżvezja,

Ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq,

Partijiet Kontraenti għat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u għat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, minn hawn 'il quddiem imsejħa “l-Istati Membri”,

minn hawn 'il quddiem imsejħa "il-Parti tal-Unjoni".

minn naħa,

IL-ĠAPPUN

min-naħa l-oħra,

minn hawn ’il quddiem imsejħa konġuntament “il-Partijiet”,

WAQT LI JAFFERMAW MILL-ĠDID l-impenn tagħhom lejn il-valuri u l-prinċipji komuni, b’mod partikolari d-demokrazija, l-istat tad-dritt, id-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali, li jikkostitwixxu l-bażi għall-kooperazzjoni profonda u fit-tul tagħhom bħala sħab strateġiċi;

IFAKKRU fir-rabtiet dejjem aktar mill-qrib imsawrin bejniethom mill-ħruġ fl-1991 tad-Dikjarazzjoni Konġunta dwar ir-Relazzjonijiet bejn u l-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha u l-Ġappun;

JIXTIEQU jibnu fuq il-kontribut siewi għar-relazzjonijiet li nħolqu permezz tal-ftehimiet eżistenti bejniethom fid-diversi oqsma u jtejbuh;

JIRRIKONOXXU li l-interdipendenza globali li dejjem qed tiżdied wasslet għall-ħtieġa ta’ kooperazzjoni internazzjonali aktar profonda;

KONXJI, f’dan ir-rigward, bħala sħab globali bl-istess ħsieb, tar-responsabbiltà kondiviża u l-impenn tagħhom sabiex jistabbilixxu ordni internazzjonali ġusta u stabbli skont il-prinċipji u l-miri tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti, u sabiex jiksbu l-paċi, l-istabilità u l-prosperità fid-dinja kif ukoll is-sigurtà tal-bniedem;

DEĊIŻI, f’dan ir-rigward, li jaħdmu mill-qrib sabiex jindirizzaw l-isfidi globali l-kbar li l-komunità internazzjonali jkollha tiffaċċja, bħall-proliferazzjoni tal-armi tal-qerda massiva, it-terroriżmu, it-tibdil fil-klima, il-faqar u l-mard infettiv, u t-theddid għall-interess komuni fil-qasam marittimu, iċ-ċiberspazju u l-ispazju;

DEĊIŻI wkoll, f’dan ir-rigward li l-aktar reati serji ta’ tħassib għall-komunità internazzjonali inġenerali għandhom ikunu kkastigati;

DETERMINATI, f’dan ir-rigward li jsaħħu s-sħubija globali tagħhom b’mod komprensiv billi jwessgħu r-rabtiet politiċi, ekonomiċi u kulturali tagħhom u permezz ta’ ftehimiet;

DETERMINATI WKOLL, f’dan ir-rigward li jtejbu l-kooperazzjoni tagħhom u jżommu l-koerenza ġenerali tal-kooperazzjoni, inkluż billi jsaħħu l-konsultazzjonijiet fil-livelli kollha u billi jieħdu azzjonijiet konġunti dwar kull kwistjoni ta’ interess komuni; u

JINNOTAW li, fil-każ li l-Partijiet jiddeċiedu, fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan il-Ftehim, li jidħlu fi ftehimiet speċifiċi fil-qasam tal-libertà, tas-sigurtà u tal-ġustizzja li jkollhom ikunu konklużi mill-Unjoni Ewropea, skont it-Titolu V tat-Tielet Parti tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, id-dispożizzjonijiet ta’ dawn il-ftehimiet futuri speċifiċi ma jkunux jorbtu lir-Renju Unit u/jew lill-Irlanda sakemm l-Unjoni Ewropea, fl-istess ħin mar-Renju Unit u/jew mal-Irlanda fir-rigward tar-relazzjonijiet bilaterali preċedenti rispettivi tagħhom, ma tgħarrafx lill-Ġappun li r-Renju Unit u/jew l-Irlanda saru marbuta b’dawn il-ftehimiet bħala parti mill-Unjoni Ewropea skont il-Protokoll (Nru 21) dwar il-pożizzjoni tar-Renju Unit u tal-Irlanda fir-rigward taż-żona tal-libertà, tas-Sigurtà u tal-Ġustizzja, anness mat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u mat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea; b'mod simili, kwalunkwe miżura sussegwenti interna għall-UE li jkollha tiġi adottata skont dak it-Titolu V biex jiġi implimentat dan il-Ftehim ma tkunx torbot lir-Renju Unit u/jew l-Irlanda sakemm dawn ma jkunux innotifikaw ix-xewqa tagħhom li jieħdu sehem jew li jaċċettaw tali miżuri f'konformità mal-Protokoll (Nru 21). Jinnotaw ukoll li tali ftehimiet speċifiċi futuri jew tali miżuri sussegwenti interni għall-UE jaqgħu taħt il-Protokoll (Nru 22) dwar il-pożizzjoni tad-Danimarka annessa ma' dawk it-Trattati,

FTIEHMU KIF ĠEJ:

ARTIKOLU 1

Skop u prinċipji ġenerali

1. L-għan ta’ dan il-Ftehim huwa li:

(a) tissaħħaħ is-sħubija ġenerali bejn il-Partijiet billi tissokta l-kooperazzjoni politika u settorjali u l-azzjonijiet konġunti dwar kwistjonijiet ta’ interess komuni fosthom dwar l-isfidi reġjonali u globali;

(b) jiġi pprovdut pedament legali fit-tul għat-titjib tal-kooperazzjoni bilaterali kif ukoll tal-kooperazzjoni fl-organizzazzjonijiet u l-fora internazzjonali u reġjonali;

(c) jingħata kontribut konġunt għall-paċi u l-istabilità internazzjonali permezz tal-promozzjoni tar-riżoluzzjoni paċifika ta’ tilwim f’konformità mal-prinċipji tal-ġustizzja u tal-liġi internazzjonali; u

(d) jingħata kontribut konġunt għall-promozzjoni ta’ valuri u prinċipji komuni, b’mod partikolari d-demokrazija, l-istat tad-dritt, id-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali.

2. Biex isegwu l-għan stabbilit fil-paragrafu 1, il-Partijiet għandhom jimplimentaw dan il-Ftehim abbażi tal-prinċipju tar-rispett reċiproku, tas-sħubija ugwali u tar-rispett tal-liġi internazzjonali.

3. Il-Partijiet għandhom isaħħu s-sħubija tagħhom permezz tad-djalogu u l-kooperazzjoni dwar kwistjonijiet ta’ interess reċiproku fl-oqsma ta’ kwistjonijiet politiċi, tal-politika estera u tas-sigurtà u kooperazzjoni settorjali oħra. Għal dan il-għan, il-Partijiet għandhom jorganizzaw laqgħat f’kull livell, inkluż dawk tal-mexxejja, tal-ministri u tal-uffiċjali anzjani u jippromwovu skambji usa’ bejn in-nies tagħhom kif ukoll skambji parlamentari.

ARTIKOLU 2

Id-Demokrazija, l-Istat tad-dritt, id-Drittijiet tal-bniedem u l-Libertajiet fundamentali

Il-Partijiet għandhom ikomplu jħarsu l-valuri komuni u l-prinċipji tad-demokrazija, tal-istat tad-dritt, id-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali li jsostnu l-politiki domestiċi u internazzjonali tal-Partijiet. F’dan ir-rigward, il-Partijiet jaffermaw mill-ġdid ir-rispett għad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u t-trattati internazzjonali rilevanti dwar id-drittijiet tal-bniedem li għalihom huma partijiet.

2. Il-Partijiet għandhom jippromwovu dawn il-valuri u l-prinċipji komuni fil-fora internazzjonali. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw u jikkoordinaw, fejn xieraq, fil-promozzjoni u t-twettiq ta’ dawn il-valuri u l-prinċipji, inkluż ma’ pajjiżi terzi jew fihom.

ARTIKOLU 3

Il-promozzjoni tal-paċi u s-sigurtà

1. Il-Partijiet għandhom jaħdmu flimkien sabiex jippromwovu l-paċi u s-sigurtà internazzjonali u reġjonali.

2. Il-Partijiet għandhom jippromwovu b’mod konġunt ir-riżoluzzjoni paċifika tat-tilwim, inkluż fir-reġjuni rispettivi tagħhom, u jħeġġu lill-komunità internazzjonali ssolvi kwalunkwe tilwima b’mezzi paċifiċi skont il-liġi internazzjonali.

ARTIKOLU 4

Il-ġestjoni tal-kriżijiet

Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju ta’ opinjonijiet u jagħmlu ħilithom sabiex jaġixxu b’mod konġunt fuq kwistjonijiet ta’ tħassib komuni fil-qasam tal-ġestjoni tal-kriżijiet u l-bini tal-paċi, inkluż bil-promozzjoni ta’ pożizzjonijiet komuni, b’kooperazzjoni fir-rigward ta’ riżoluzzjonijiet u deċiżjonijiet f’fora u organizzazzjonijiet internazzjonali, b’appoġġ għall-isforzi nazzjonali ta’ pajjiżi li joħorġu minn kunflitt sabiex tinkiseb paċi sostenibbli u b’kooperazzjoni fl-operazzjonijiet ta’ ġestjoni tal-kriżijiet u programmi u proġetti rilevanti oħrajn.

ARTIKOLU 5

L-armi tal-qerda massiva

1. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw fit-tisħiħ tan-nonproliferazzjoni u tas-sistema ta’ diżarm sabiex jipprevjenu l-proliferazzjoni tal-armi tal-qerda massiva (“AQM”) u tal-mezzi li jwassluhom permezz ta’ konformità sħiħa mal-obbligi tagħhom, u l-implimentazzjoni tagħhom, skont il-liġi internazzjonali, inklużi l-ftehimiet internazzjonali rilevanti u obbligi internazzjonali oħrajn, kif japplikaw għall-Partijiet.

2. Il-Partijiet għandhom jippromwovu t-Trattat dwar in-Nonproliferazzjoni tal-Armi Nukleari (“TNP”), li huwa l-pedament essenzjali għall-kisba tad-diżarm nukleari, il-pilastru tas-sistema globali tan-nonproliferazzjoni nukleari, u l-bażi għall-promozzjoni tal-użi paċifiċi tal-enerġija nukleari. Il-Partijiet għandhom isegwu wkoll politiki u jkomplu jikkontribwixxu b’mod attiv għall-isforzi globali għal dinja aktar sigura għal kulħadd, b’enfażi fuq l-importanza li jiġu indirizzati l-isfidi kollha għan-nonproliferazzjoni u għas-sistema tad-diżarm u l-ħtieġa li t-TNP jitmexxa ’l-quddiem u jissaħħaħ, u li jinħolqu l-kundizzjonijiet għal dinja mingħajr armi nukleari, skont l-għanijiet tat-TNP b’mod li jippromwovi l-istabilità internazzjonali u abbażi tal-prinċipju ta’ sigurtà sħiħa għal kulħadd.

3. Il-Partijiet għandhom ikomplu jiġġieldu kontra l-proliferazzjoni tal-AQM u l-mezzi tat-twassil tagħhom l-aktar billi jiżviluppaw u jżommu sistema effettiva ta’ kontrolli tal-esportazzjoni ta’ oġġetti u teknoloġiji b’użu doppju u relatati mal-AQM, inkluż il-kontroll tal-utent aħħari u sanzjonijiet effettivi għall-ksur tal-kontrolli tal-esportazzjoni.

4. Il-Partijiet għandhom iżommu u jtejbu d-djalogu f’dan il-qasam sabiex jikkonsolidaw l-impenji tal-Partijiet kif stabbiliti f’dan l-Artikolu.

ARTIKOLU 6

L-armi konvenzjonali, inklużi armi ħfief u ta’ kalibru żgħir

1. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw u jikkoordinaw fil-qasam tal-kontroll tat-trasferiment ta’ armi konvenzjonali, kif ukoll oġġetti u teknoloġiji b’użu doppju, fil-livelli globali, reġjonali, subreġjonali u domestiku bl-għan li jipprevjenu d-devjazzjoni tagħhom, jikkontribwixxu għall-paċi, is-sigurtà u l-istabilità kif ukoll għat-tnaqqis tat-tbatija tal-bniedem f’kull wieħed minn dawk il-livelli. Il-Partijiet għandhom jiżviluppaw u jimplimentaw il-politika ta’ kontroll tat-trasferiment tagħhom b’mod responsabbli, fost l-oħrajn, b’kunsiderazzjoni xierqa għat-tħassib ta’ xulxin dwar is-sigurtà fil-livell globali u dik relatata mar-reġjuni tagħhom u ma’ reġjuni oħrajn.

2. Il-Partijiet, waqt li jaffermaw mill-ġdid l-impenji rispettivi tagħhom lejn il-qafas ta’ strumenti internazzjonali rilevanti, bħat-Trattat dwar il-Kummerċ tal-Armi, il-Programm ta’ Azzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Prevenzjoni, il-Ġlieda kontra u l-Qerda tal-Kummerċ Illeċitu tal-Armi Ħfief u ta’ Kalibru Żgħir fl-Aspetti Kollha Tiegħu u r-riżoluzzjonijiet rilevanti tan-Nazzjonijiet Uniti, għandhom jikkooperaw u, kif xieraq, jikkoordinaw skont dawk l-istrumenti sabiex jirregolaw il-kummerċ internazzjonali kif ukoll sabiex jipprevjenu u jeqirdu l-kummerċ illeċitu u d-devjazzjoni tal-armi konvenzjonali, inklużi tal-armi ħfief u ta’ kalibru żgħir kif ukoll tal-munizzjon tagħhom. Il-kooperazzjoni skont dan il-paragrafu għandha, kif xieraq, tinkludi l-promozzjoni tal-universalizzazzjoni u l-appoġġ għall-implimentazzjoni sħiħa dan il-qafas f’pajjiżi terzi.

3. Il-Partijiet għandhom iżommu u jtejbu d-djalogu li jakkumpanja u jikkonsolida l-impenn tagħhom skont dan l-Artikolu.

ARTIKOLU 7

Reati serji ta' tħassib internazzjonali u l-Qorti Kriminali Internazzjonali

1. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw sabiex jippromwovu l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati serji ta’ tħassib internazzjonali inkluż permezz tal-Qorti Kriminali Internazzjonali u, kif xieraq, ta’ qrati stabbiliti skont ir-riżoluzzjonijiet rilevanti tan-Nazzjonijiet Uniti.

2. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw fil-promozzjoni tal-objettivi tal-Istatut ta’ Ruma tal-Qorti Kriminali Internazzjonali, magħmul f’Ruma fis-17 ta’ Lulju, 1998. Għal dan il-għan, huma għandhom:

(a) ikomplu jippromwovu l-universalità ta’ dan l-Istatut, inkluż, kif xieraq, bil-qsim tal-esperjenzi fl-adozzjoni ta’ miżuri meħtieġa għall-konklużjoni u l-implimentazzjoni tiegħu.

(b) jissalvagwardjaw l-integrità ta’ dan l-Istatut billi jħarsu l-prinċipji ewlenin tiegħu. u

ARTIKOLU 8

Il-ġlieda kontra t-terroriżmu

1. Il-Partijiet għandhom jaħdmu flimkien fil-livelli bilaterali, reġjonali u internazzjonali sabiex jipprevjenu u jikkumbattu l-atti ta’ terroriżmu fil-forom u l-manifestazzjonijiet kollha tiegħu skont il-liġi internazzjonali applikabbli, inklużi l-ftehimiet internazzjonali relatati mal-ġlieda kontra t-terroriżmu, il-liġi umanitarja internazzjonali u l-liġi internazzjonali dwar id-drittijiet umani, kif applikabbli għall-Partijiet, u l-prinċipji tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni waqt li jikkunsidraw l-Istrateġija Globali tan-Nazzjonijiet Uniti Kontra t-Terroriżmu u r-riżoluzzjonijiet rilevanti tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti.

3. Il-Partijiet għandhom jippromwovu d-djalogu u l-iskambju ta’ informazzjoni u opinjonijiet dwar l-atti ta’ terroriżmu kollha u l-metodu u l-prattiki tagħhom, filwaqt li jirrispettaw il-ħarsien tal-privatezza u tad-dejta personali skont il-liġi internazzjonali u l-liġi domestika.

ARTIKOLU 9

Il-mitigazzjoni tar-riskju kimiku, bijoloġiku, radjoloġiku u nukleari

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-prevenzjoni, it-tnaqqis, il-kontroll tar-riskji kimiċi, bijoloġiċi, radjoloġiċi u nukleari u r-rispons għalihom.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni bl-għan li jsaħħu l-kapaċitajiet istituzzjonali f’pajjiżi terzi sabiex dawn iġestixxu r-riskji kimiċi, bijoloġiċi, radjoloġiċi u nukleari.

ARTIKOLU 10

Il-kooperazzjoni internazzjonali u reġjonali u r-riforma tan-Nazzjonijiet Uniti

1. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom, b’appoġġ għall-impenn tagħhom lejn multilateraliżmu effettiv, sabiex jiskambjaw opinjonijiet u jtejbu l-kooperazzjoni u, fejn xieraq, jikkoordinaw il-pożizzjonijiet tagħhom fil-qafas tan-Nazzjonijiet Uniti u f’organizzazzjonijiet u f’fora oħrajn internazzjonali u reġjonali.

2. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw sabiex jippromwovu r-riforma tan-Nazzjonijiet Uniti sabiex isaħħu l-effiċjenza, l-effettività, it-trasparenza, l-akkontabilità, il-kapaċità u r-rappreżentattività tas-sistema sħiħa tan-Nazzjonijiet Uniti, inkluż il-Kunsill tas-Sigurtà.

ARTIKOLU 11

Il-politika dwar l-iżvilupp

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-opinjonijiet dwar il-politika tal-iżvilupp inkluż permezz ta’ djalogu regolari u, fejn xieraq, jikkoordinaw il-politiki speċifiċi tagħhom dwar l-iżvilupp sostenibbli u l-qerda tal-faqar fil-livell globali.

2. Fejn hu xieraq, il-Partijiet għandhom jikkoordinaw il-pożizzjonijiet tagħhom dwar il-kwistjonijiet tal-iżvilupp fil-fora internazzjonali u reġjonali.

3. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex ikomplu jħeġġu l-iskambju tal-informazzjoni u l-kooperazzjoni bejn l-aġenziji u d-dipartimenti tal-iżvilupp rispettivi tagħhom u, fejn xieraq, il-koordinazzjoni ta’ attivitajiet fil-pajjiż.

4. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom ukoll sabiex jiskambjaw informazzjoni, l-aħjar prattiki u l-esperjenza fil-qasam tal-assistenza għall-iżvilupp u sabiex jikkooperaw bl-għan li jrażżnu l-flussi finanzjarji illeċiti kif ukoll jipprevjenu u jiġġieldu l-irregolaritajiet, il-frodi, il-korruzzjoni u attivitajiet illegali oħrajn li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tagħhom u tal-pajjiżi riċevitur f’kull livell.

ARTIKOLU 12

Il-ġestjoni tad-diżastri u l-azzjoni umanitarja

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni u, fejn xieraq, jippromwovu l-koordinazzjoni fil-livell bilaterali, reġjonali u internazzjonali għall-prevenzjoni u l-mitigazzjoni tad-diżastri, għat-tħejjija u r-rispons għalihom u għall-irkupru minnhom, sabiex jonqos ir-riskju tad-diżastri u sabiex tiżdied ir-reżiljenza f’dan il-qasam.

2. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex jikkooperaw fl-azzjoni umanitarja inkluż f’operazzjonijiet ta’ sokkors ta' emerġenza, bl-għan li jipprovdu rispons ikkoordinat effettiv.

ARTIKOLU 13

Il-politiki ekonomiċi u finanzjarji

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-informazzjoni u l-esperjenzi bil-ħsieb li jppromwovu l-koordinazzjoni bilaterali u multilaterali tal-politiki li jappoġġjaw l-objettiv komuni tagħhom ta’ tkabbir sostenibbli u bilanċjat, ta’ trawwim tal-ħolqien tax-xogħol, tal-indirizzar tal-iżbilanċi makroekonomiċi eċċessivi u tal-ġlieda kontra kull forma ta’ protezzjoniżmu.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-informazzjoni dwar il-politiki u r-regolamenti finanzjarji tagħhom bl-għan li jsaħħu l-kooperazzjoni sabiex jiżguraw l-istabilità finanzjarja u s-sostenibbiltà fiskali, inkluż billi jtejbu r-reġimi regolatorji u superviżorji għall-kontabilità, l-awditjar, l-ibbankjar, l-assigurazzjoni, is-swieq finanzjarji u partijiet oħrajn tas-settur finanzjarju b’appoġġ għall-ħidma li qed titwettaq bħalissa fl-organizzazzjonijiet u l-fora internazzjonali rilevanti.

ARTIKOLU 14

Ix-xjenza, it-teknoloġija u l-innovazzjoni

Skont il-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u l-Gvern tal-Ġappun-dwar il-Kooperazzjoni fix-Xjenza u t-Teknoloġija, magħmul fi Brussell fit-30 ta’ Novembru 2009, kif jista’ jkun emendat, il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-qasam tax-xjenza, tat-teknoloġija u tal-innovazzjoni b’enfażi speċjali fuq il-prijoritajiet ta’ interess reċiproku.

ARTIKOLU 15

It-Trasport

1. Il-Partijiet għandhom ifittxu l-kooperazzjoni billi jtejbu l-iskambju tal-informazzjoni u d-djalogu dwar il-politiki u l-prattiki tat-trasport u oqsma oħrajn ta’ interess reċiproku fil-modi ta’ trasport kollha u jikkoordinaw, fejn xieraq, il-pożizzjonijiet tagħhom fil-fora internazzjonali tat-trasport.

2. L-oqsma tal-kooperazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 għandhom ikopru:

(a) is-settur tal-avjazzjoni, bħas-sigurtà fl-avjazzjoni, is-sikurezza fl-avjazzjoni, il-ġestjoni tat-traffiku tal-ajru, u regolamenti oħrajn rilevanti bl-objettiv li jiffaċilitaw relazzjonijiet usa’ u ta’ benefiċċju reċiproku tat-trasport bl-ajru, inkluż, jekk xieraq, permezz ta’ kooperazzjoni teknika u regolatorja u ftehimiet addizzjonali bbażati fuq interess u kunsens reċiproku.

(b) is-settur tat-trasport marittimu;

ARTIKOLU 16

L-ispazju

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-opinjonijiet u l-informazzjoni dwar il-politiki u l-attivitajiet rispettivi tagħhom dwar l-ispazju.

2. Il-partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex jikkooperaw, fejn ikun xieraq, inkluż permezz ta’ djalogu regolari, għall-esplorazzjoni u l-użu paċifiċi tal-ispazju extratmosferiku, inkluż il-kompatibbiltà reċiproka tas-sistemi ta’ navigazzjoni bis-satellita tagħhom, fl-osservazzjoni u l-monitoraġġ tad-dinja, it-tibdil fil-klima, ix-xjenza u t-teknoloġiji tal-ispazju, fl-aspetti tas-sigurtà tal-attivitajiet fl-ispazju u f’oqsma oħra ta’ interess reċiproku.

ARTIKOLU 17

Kooperazzjoni industrijali

1. Il-Partijiet għandhom jippromwovu l-kooperazzjoni industrijali sabiex itejbu l-kompetittività tal-impriżi tagħhom. Għal dan il-għan, huma għandhom itejbu l-iskambju tal-opinjonijiet u tal-aħjar prattiki dwar il-politiki industrijali rispettivi tagħhom f’oqsma bħall-innovazzjoni, it-tibdil fil-klima, l-effiċjenza fl-enerġija, l-istandardizzazzjoni, ir-responsabbiltà soċjali korporattiva, u t-titjib tal-kompetittività tal-impriżi żgħar u medji u l-appoġġ għall-internazzjonalizzazzjoni tagħhom.

2. Il-Partijiet għandhom jiffaċilitaw l-attivitajiet ta’ kooperazzjoni stabbiliti mis-setturi pubbliċi u privati bl-għan li jtejbu l-kompetittività u l-kooperazzjoni tal-impriżi rispettivi tagħhom inkluż permezz tad-djalogu bejniethom.

ARTIKOLU 18

Id-dwana

Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-qasam tad-dwana inkluż il-faċilitazzjoni tal-kummerċ leġittimu filwaqt li jiżguraw kontroll doganali effettiv u konformità mal-leġiżlazzjoni doganali kif ibbażata fuq il-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u l-Gvern tal-Ġappun dwar il-Kooperazzjoni u l-Assistenza Amministrattiva Reċiproka fil-Qasam Doganali, magħmul fi Brussell fit-30 ta’ Jannar 2008, kif jista’ jiġi emendat. Huma għandhom jiskambjaw ukoll opinjonijiet u jikkooperaw fl-oqfsa internazzjonali rilevanti.

ARTIKOLU 19

It-tassazzjoni

Bl-għan li jippromwovu l-governanza tajba fil-kwistjonijiet tat-taxxa, il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex itejbu l-kooperazzjoni f’konformità ma' standards tat-taxxa stabbiliti internazzjonalment, b’mod partikolari billi jħeġġu lil pajjiżi terzi jtejbu t-trasparenza, jiżguraw l-iskambju tal-informazzjoni u jeliminaw il-prattiki dannużi tat-taxxa.

ARTIKOLU 20

It-turiżmu

Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni rigward l-iżvilupp sostenibbli tat-turiżmu u t-titjib tal-kompetittività tal-industriji tat-turiżmu, li jistgħu jikkontribwixxu għat-tkabbir ekonomiku, l-iskambju kulturali u l-iskambju bejn il-popli.

ARTIKOLU 21

Is-soċjetà tal-informazzjoni

Il-Partijiet għandhom jiskambjaw l-opinjonijiet dwar il-politiki u r-regolamenti rispettivi tagħhom fil-qasam tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni biex itejbu l-kooperazzjoni f’oqsma ewlenin inkluż:

(a) il-komunikazzjonijiet elettroniċi inkluża l-governanza tal-internet u s-sigurtà u s-sikurezza onlajn;

(b) l-interkonnessjoni ta’ netwerk ta’ riċerka, inkluż f’kuntest reġjonali;

(d) l-istandardizzazzjoni u t-tixrid ta’ teknoloġiji ġodda.

ARTIKOLU 22

Il-politika dwar il-konsumatur

Il-Partijiet għandhom jippromwovu djalogi u jiskambjaw opinjonijiet dwar il-politiki u l-leġiżlazzjoni bl-għan li jiksbu livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur u jtejbu l-kooperazzjoni f’oqsma ewlenin inklużi s-sigurtà tal-prodotti, l-infurzar tal-leġiżlazzjoni dwar il-konsumaturi, l-edukazzjoni u l-għoti tas-setgħa lill-konsumaturi u r-rimedju.

ARTIKOLU 23

L-ambjent

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-opinjonijiet u tal-informazzjoni, inklużi l-aħjar prattiki, dwar il-politiki u r-regolamenti dwar l-ambjent, u jtejbu l-kooperazzjoni f’oqsma bħal:

(a) l-użu effiċjenti tar-riżorsi;

(b) id-diversità bijoloġika;

(d) it-teknoloġiji, l-oġġetti u servizzi li jappoġġjaw il-protezzjoni ambjentali;

(e) il-konservazzjoni u l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, inkluż, fejn xieraq, il-qtugħ tas-siġar illegali; u

(f) oqsma oħrajn deċiżi taħt id-djalogu tal-politika rilevanti.

2. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex itejbu l-kooperazzjoni fil-qafas ta’ ftehimiet internazzjonali u strumenti rilevanti, kif applikabbli, kif ukoll fil-fora internazzjonali.

ARTIKOLU 24

It-tibdil fil-klima

1. Il-Partijiet, waqt li jirrikonoxxu l-ħtieġa għal tnaqqis urġenti, profond u sostnut tal-emissjonijiet globali ta’ gassijiet b’effett ta’ serra sabiex iż-żieda tat-temperatura medja globali tinżamm sew taħt iż-2°C ogħla mil-livelli preindustrijali u li jitkomplew l-isforzi biex iż-żieda fit-temperatura tiġi limitata għal 1.5°C ogħla mil-livelli preindustrijali, se jieħdu l-inizjattiva fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-effetti negattivi tiegħu, inkluż permezz ta’ azzjonijiet domestiċi u internazzjonali sabiex jitnaqqsu l-emissjonijiet ta’ gassijiet b'effett ta’ serra antropoġeniċi. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw, kif xieraq, taħt il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima sabiex jiksbu l-objettiv tal-Konvenzjoni, fl-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi, u sabiex isaħħu l-qafas legali multilaterali. Huma se jfittxu wkoll li jtejbu l-kooperazzjoni f’fora internazzjonali rilevanti oħrajn.

2. Bil-ħsieb li jippromwovu l-iżvilupp sostenibbli, il-Partijiet għandhom ifittxu wkoll il-kooperazzjoni billi jtejbu l-iskambju tal-informazzjoni, inklużi l-aħjar prattiki u fejn xieraq, jippromwovu l-koordinazzjoni tal-politiki dwar kwistjonijiet ta’ interess reċiproku fil-qasam tat-tibdil fil-klima inklużi kwistjonijiet bħal:

(a) il-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima permezz ta’ diversi miżuri bħar-riċerka u l-iżvilupp ta’ teknoloġija b'emissjoni baxxa ta' karbonju, mekkaniżmi bbażati fuq is-suq u t-tnaqqis ta’ sustanzi inkwinanti ta' ħajja qasira;

(b) l-adattament għall-effetti avversi tat-tibdil fil-klima; u

ARTIKOLU 25

Il-politika urbana

Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju ta’ esperjenza u prattika tajba fil-qasam tal-politiki urbani, b’mod speċjali biex jiġu indirizzati sfidi komuni f'dan il-qasam inklużi dawk maħluqa mid-dinamika demografika u mit-tibdil fil-klima. Il-Partijiet għandhom iħeġġu wkoll, fejn xieraq, dan l-iskambju ta’ esperjenzi u prattiki tajba fost il-gvernijiet lokali jew l-awtoritajiet tal-ibliet tagħhom.

ARTIKOLU 26

L-enerġija

Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex itejbu l-kooperazzjoni u, fejn xieraq, il-koordinazzjoni mill-qrib fil-fora u fl-organizzazzjonijiet internazzjonali, fl-oqsma tal-enerġija inklużi s-sikurezza fl-enerġija, il-kummerċ u l-investiment globali fl-enerġija, il-funzjonament tas-swieq tal-enerġija globali, l-effiċjenza fl-enerġija, u t-teknoloġiji relatati mal-enerġija.

ARTIKOLU 27

L-agrikoltura

1. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw fuq il-politiki tal-agrikoltura, l-iżvilupp rurali u l-ġestjoni tal-foresti inklużi l-agrikoltura sostenibbli, is-sigurtà tal-ikel u l-integrazzjoni ta’ rekwiżiti ambjentali fil-politika dwar l-agrikoltura, il-politika dwar l-iżvilupp għaż-żoni rurali u l-politika tal-promozzjoni u tal-kwalità tal-prodotti agrikoli tal-ikel,inklużi l-Indikazzjonijiet Ġeografiċi, il-produzzjoni organika, il-prospetti agrikoli internazzjonali, il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti u rabtiet bejn il-politiki ta’ agrikoltura sostenibbli, l-iżvilupp rurali u l-forestrija, u dawk dwar l-ambjent u t-tibdil fil-klima;

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fir-riċerka u fl-innovazzjoni fil-qasam tal-agrikoltura u tal-ġestjoni tal-foresti.

ARTIKOLU 28

Is-sajd

1. Il-Partijiet għandhom jippromwovu d-djalogu u jtejbu l-kooperazzjoni dwar il-politiki tas-sajd skont l-approċċi tal-prekawzjoni u tal-ekosistema, bl-għan li jippromwovu l-konservazzjoni fit-tul, il-ġestjoni effettiva u l-użu sostenibbli tar-riżorsi tas-sajd fuq il-bażi tal-aħjar informazzjoni xjentifika disponibbli.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju tal-opinjonijiet u tal-informazzjoni u jippromwovu l-kooperazzjoni internazzjonali sabiex jipprevjenu, jiskoraġġixxu u jeliminaw is-sajd illegali, mhux rapportat u mhux regolat.

3. Il-Partijiet għandhom isaħħu l-kooperazzjoni fi ħdan l-organizzazzjonijiet ta’ ġestjoni tas-sajd reġjonali rilevanti.

ARTIKOLU 29

L-affarijiet marittimi

Skont il-liġi internazzjonali kif riflessa fil-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar tal-10 ta’ Diċembru 1982 (“UNCLOS”), il-Partijiet għandhom jippromwovu d-djalogu u jtejbu l-fehim reċiproku dwar l-affarijiet marittimi u jaħdmu flimkien sabiex jippromwovu:

(a) l-istat tad-dritt f'dan il-qasam, inklużi l-libertajiet tan-navigazzjoni u tat-titjiriet minn fuq l-ibħra u l-libertajiet l-oħrajn tal-ibħra miftuħa kif rifless fl-Artikolu 87 tal-UNCLOS; u

(b) il-konservazzjoni fit-tul, il-ġestjoni sostenibbli u għarfien aħjar tal-ekosistemi u r-riżorsi mhux ħajjin tal-ibħra u l-oċeani skont il-liġi internazzjonali applikabbli.

ARTIKOLU 30

L-impjiegi u l-affarijiet soċjali

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-qasam tal-impjiegi, l-affarijiet soċjali u x-xogħol deċenti, bħall-politiki dwar l-impjieg u s-sistema tas-sigurtà soċjali fil-kuntest tad-dimensjoni soċjali tal-globalizzazzjoni u l-bidliet demografiċi permezz tal-iskambju ta’ opinjonijiet u esperjenzi u fejn xieraq, attivitajiet ta’ kooperazzjoni dwar kwistjonijiet ta’ interess komuni.

2. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex jirrispettaw, jippromwovu u jwettqu standards soċjali u tax-xogħol rikonoxxuti internazzjonalment u jippromwovu xogħol deċenti fuq il-bażi tal-impenji rispettivi tagħhom lejn l-istrumenti internazzjonali rilevanti bħad-Dikjarazzjoni dwar il-Prinċipji u d-Drittijiet Fundamentali tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol adottata fl-1998 u d-Dikjarazzjoni tal-2008 dwar il-Ġustizzja Soċjali għal Globalizzazzjoni Ġusta.

ARTIKOLU 31

Is-saħħa

Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju ta’ opinjonijiet, informazzjoni u esperjenzi fil-qasam tas-saħħa sabiex jindirizzaw b’mod effettiv il-problemi tas-saħħa transfruntiera, b’mod speċjali, billi jikkooperaw fil-prevenzjoni u l-kontroll ta’ mard li jittieħed u mard li ma jitteħidx, inkluż permezz tal-promozzjoni, kif xieraq, ta’ ftehimiet internazzjonali dwar is-saħħa.

ARTIKOLU 32

Il-kooperazzjoni ġudizzjarja

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni ġudizzjarja fi kwistjonijiet ċivili u kummerċjali, b’mod partikolari fir-rigward tal-promozzjoni u l-effettività tal-konvenzjonijiet dwar il-kooperazzjoni ġudizzjarja ċivili.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni ġudizzjarja fi kwistjonijiet kriminali abbażi tal-Ftehim bejn l-Unjoni Ewropea u l-Ġappun dwar Assistenza Legali Reċiproka f’Materji Kriminali magħmul f’Tokyo fil-15 Diċembru 2009 u fi Brussell fit-30 ta’ Diċembru 2009, kif jista’ jkun emendat.

ARTIKOLU 33

Il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-kriminalità organizzata

Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-prevenzjoni u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-kriminalità organizzata transnazzjonali inkluż it-traffikar fl-armi tan-nar u l-kriminalità ekonomika u finanzjarja inkluż permezz tal-promozzjoni tal-ftehimiet internazzjonali rilevanti, kif xieraq.

ARTIKOLU 34

Il-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus u l-finanzjament tat-terroriżmu.

Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni, inkluż permezz tal-iskambju ta’ informazzjoni, sabiex jipprevjenu li s-sistemi finanzjarji rispettivi tagħhom jintużaw għall-ħasil ta’ rikavat minn attività kriminali u għall-iffinanzjar tat-terroriżmu, waqt li jieħdu inkunsiderazzjoni standards rikonoxxuti universalment skont korpi internazzjonali rilevanti, bħat-Task Force tal-Azzjoni Finanzjarja.

ARTIKOLU 35

Il-ġlieda kontra d-drogi illeċiti

Il-Partjiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-prevenzjoni u l-ġlieda kontra d-drogi illeċiti bil-għan li:

(a) inaqqsu l-provvista, it-traffikar u d-domanda għad-drogi illeċiti;

(b) jipprevjenu d-devjazzjoni ta' prekursuri li jintużaw għall-manifattura illegali ta’ drogi narkotiċi jew sustanzi psikotropiċi;

(d) iżarmaw in-netwerks kriminali transnazzjonali involuti fit-traffikar tad-drogi, speċjalment biex jipprevjenu l-penetrazzjoni tagħhom f’negozju kummerċjali u finanzjarju leġittimu, fost l-oħrajn permezz tal-iskambju ta’ informazzjoni u l-aħjar prattiki.

ARTIKOLU 36

Il-kooperazzjoni dwar il-kwistjonijiet ċibernetiċi

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju ta’ opinjonijiet u informazzjoni dwar il-politiki u l-attivitajiet rispettivi tagħhom dwar il-kwistjonijiet ċibernetiċi u għandhom iħeġġu tali skambji ta’ opinjonijiet u informazzjoni fil-fora internazzjonali u reġjonali.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni sabiex jippromwovu u jipproteġu d-drittijiet tal-bniedem u l-fluss liberu tal-informazzjoni sal-massimu possibbli fiċ-ċiberspazju. Għal dan il-għan, u abbażi tal-fehim li l-liġi internazzjonali tapplika fiċ-ċiberspazju, huma għandhom jikkooperaw, fejn xieraq, fl-istabbiliment u fl-iżvilupp ta’ standards internazzjonali u fil-promozzjoni tal-bini tal-fiduċja fiċ-ċiberspazju.

3. Il-Partijiet għandhom jikkooperaw, fejn xieraq, sabiex itejbu l-abilità ta’ pajjiżi terzi li jsaħħu ċ-ċibersigurtà tagħhom u jiġġieldu ċ-ċiberkriminalità.

4. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni fil-prevenzjoni u fil-ġlieda kontra ċ-ċiberkriminalità, inkluża d-distribuzzjoni ta’ kontenut illegali permezz tal-Internet.

ARTIKOLU 37

Ir-reġistru tal-ismijiet tal-passiġġieri

Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex jużaw sa fejn huwa konsistenti mal-liġijiet u mar-regolamenti rispettivi tagħhom, għodod disponibbli bħar-reġistri tal-ismijiet tal-passiġġieri sabiex jipprevjenu u jiġġieldu atti ta’ terroriżmu u reati serji, filwaqt li jirrispettaw id-dritt għall-privatezza u l-protezzjoni tad-dejta personali.

ARTIKOLU 38

Il-migrazzjoni

1. Il-Partijiet għandhom jippromwovu d-djalogu dwar il-politiki fl-qasam tal-migrazzjoni bħall-migrazzjoni legali, l-immigrazzjoni irregolari, it-traffikar tal-bnedmin, l-ażil u l-ġestjoni tal-fruntieri inkluża s-sigurtà tal-viżi u tad-dokumenti tal-ivvjaġġar, waqt li jiġu kkunsidrati r-realtajiet soċjoekonomiċi tal-migrazzjoni.

2. Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni sabiex jipprevjenu u jikkontrollaw l-immigrazzjoni irregolari, inkluż billi jiżguraw ir-riammissjoni taċ-ċittadini tagħhom mingħajr dewmien żejjed u billi jipprovdulhom dokumenti tal-ivvjaġġar adegwati.

ARTIKOLU 39

Il-protezzjoni tad-dejta personali

Il-Partijiet għandhom itejbu l-kooperazzjoni bl-għan li jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni tad-dejta personali.

ARTIKOLU 40

L-edukazzjoni, iż-żgħażagħ u l-isport

1. Il-Partijiet għandhom itejbu l-iskambju ta’ opinjonijiet u informazzjoni dwar il-politiki tagħhom fl-oqsma tal-edukazzjoni, iż-żgħażagħ u l-isport.

2. Il-Partijiet għandhom iħeġġu, fejn xieraq, l-attivitajiet ta’ kooperazzjoni fl-oqsma tal-edukazzjoni, taż-żgħażagħ u tal-isport bħal programmi konġunti, skambji ta’ persuni, u skambju ta’ għarfien u esperjenza.

ARTIKOLU 41

Il-kultura

1. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex itejbu l-iskambji ta’ persuni impenjati f’attivitajiet kulturali u ta’ xogħlijiet tal-arti u sabiex iwettqu, fejn xieraq, inizjattivi konġunti f’diversi oqsma kulturali, inklużi xogħlijiet awdjoviżivi bħal films.

2. Il-Partijiet għandhom iħeġġu d-djalogu u l-kooperazzjoni bejn is-soċjetajiet ċivili u l-istituzzjonijiet fis-setturi kulturali rispettivi tagħhom sabiex itejbu l-għarfien u l-fehim reċiproku.

3. Il-Partijiet għandhom jagħmlu ħilithom sabiex jikkooperaw f’materji ta’ interess reċiproku f’fora internazzjonali rilevanti, b’mod partikolari fl-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO), sabiex jiġu segwiti objettivi komuni u tiġi promossa d-diversità kulturali kif ukoll il-protezzjoni tal-wirt kulturali.

ARTIKOLU 42

ll-Kumitat Konġunt

1. Kumitat Konġunt magħmul minn rappreżentanti tal-Partijiet huwa hawnhekk stabbilit. Il-Kumitat Konġunt għandu jiġi kopresedut mill-Partijiet.

2. Il-Kumitat Konġunt għandu:

(a) jikkoordina s-sħubija ġenerali li hija mibnija fuq dan il-Ftehim;

(b) jitlob, kif xieraq, informazzjoni mingħand kumitati jew korpi oħrajn stabbiliti taħt ftehimiet oħrajn jew ftehimiet bejn il-Partijiet u jiskambja opinjonijiet dwar kwistjonijiet ta’ interess komuni;

(c) jiddeċiedi dwar oqsma oħrajn ta’ kooperazzjoni li mhumiex elenkati f’dan il-Ftehim dment li jkunu konsistenti mal-għanijiet ta’ dan il-Ftehim.

(d) jiżgura l-funzjonament tajjeb u l-implimentazzjoni effettiva ta' dan il-Ftehim;

(e) jagħmel ħiltu biex isolvi kwalunkwe tilwima li tinqala' mill-interpretazzjoni, mill-implimentazzjoni jew mill-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim;

(f) ikun forum fejn jiġi spjegat kwalunkwe tibdil rilevanti ta’ politiki, programmi jew kompetenzi rilevanti għal dan il-Ftehim; u

(g) jagħmel rakkomandazzjonijiet u jadotta deċiżjonijiet, fejn xieraq u jiffaċilita aspetti speċifiċi tal-kooperazzjoni abbażi ta’ dan il-Ftehim.

3. Il-Kumitat Konġunt għandu jieħu deċiżjonijiet b'kunsens.

4. Il-Kumitat Konġunt normalment għandu jiltaqa’ darba fis-sena f’Tokyo u fi Brussell b’mod alternat. Huwa għandu jitaqa’ wkoll fuq talba minn Parti jew l-oħra.

5. Il-Kumitat Konġunt għandu jadotta r-regoli ta’ proċedura tiegħu.

ARTIKOLU 43

Is-soluzzjoni tat-tilwim

1. Il-Partijiet għandhom jieħdu kwalunkwe azzjoni ġenerali jew speċifika meħtieġa sabiex jissodisfaw l-obbligi tagħhom taħt dan il-Ftehim, abbażi tal-prinċipji tar-rispett reċiproku, is-sħubija ugwali u r-rispett tal-liġi internazzjonali.

Fil-każ li jinqala’ xi tilwim dwar l-interpretazzjoni, l-implimentazzjoni jew l-applikazzjoni ta' dan il-Ftehim, il-Partijiet għandhom isaħħu l-isforzi tagħhom biex jikkonsultaw u jikkooperaw ma’ xulxin sabiex isolvu l-kwistjoni fil-ħin u b'mod amikevoli.

3. Jekk tilwima ma tkunx tista’ tiġi solvuta skont il-paragrafu 2, kwalunkwe Parti tista’ titlob li l-kwistjoni tiġi riferuta lill-Kumitat Konġunt għal aktar diskussjoni u studju.

4. Il-Partijiet jikkunsidraw li ksur partikolarment serju u sostanzjali tal-obbligi deskritti fl-Artikolu 2(1) u 5(1), li rispettivament jikkostitwixxu element essenzjali tal-bażi ta’ kooperazzjoni taħt dan il-Ftehim, jista’ jkun indirizzat bħala każ ta’ urġenza speċjali, jekk il-gravità u n-natura tiegħu jkunu eċċezzjonali tant li jhedded il-paċi u s-sigurtà u jkollu riperkussjonijiet internazzjonali.

5. Fil-każ improbabbli u mhux mistenni li jseħħ każ ta’ urġenza speċjali kif imsemmi fil-paragrafu 4 fit-territorju ta’ Parti, il-Kumitat Konġunt għandu jikkonsulta b’mod urġenti fi żmien 15-il jum fuq it-talba tal-Parti l-oħra.

F’każ li l-Kumitat Konġunt ma jkunx jista’ jilħaq soluzzjoni aċċettabbli mit-tnejn, huwa għandu jiltaqa’ b’mod urġenti rigward il-kwistjoni f’livell ministerjali.

6. F’każ ta’ urġenza speċjali fejn ma tinstab l-ebda soluzzjoni reċiprokament aċċettabbli fil-livell ministerjali, il-Parti li għamlet it-talba msemmija fil-paragrafu 5 tista’ tiddeċiedi li tissospendi d-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim skont il-liġi internazzjonali. Barra minn hekk, il-Partijiet jinnotaw li l-Parti li għamlet it-talba msemmija fil-paragrafu 5 tista’ tieħu miżuri oħrajn xierqa barra mill-qafas ta’ dan il-Ftehim skont il-liġi internazzjonali.

Parti għandha tinnotifika d-deċiżjoni minnufih bil-miktub lill-Parti l-oħra u tapplika d-deċiżjoni għall-perjodu minimu ta' żmien meħtieġ biex tiġi riżolta l-kwistjoni b'mod aċċettabbli għall-Partijiet.

7. Il-Partijiet għandhom jirrevedu b’mod kostanti l-iżvilupp tal-każ ta’ urġenza speċjali li wassal għad-deċiżjoni li jiġu sospiżi d-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim. Il-Parti li tinvoka s-sospensjoni tad-dispożizzjonijiet għandha tirtiraha hekk kif ikun iġġustifikat, u fi kwalunkwe każ hekk kif il-każ ta’ urġenza speċjali ma jibqax jeżisti.

8. Dan il-Ftehim ma għandux jaffettwa jew jippreġudika l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni ta' ftehimiet oħra bejn il-Partijiet. B'mod partikolari, id-dispożizzjonijiet għar-riżoluzzjoni tat-tilwim ta' dan il-Ftehim ma għandhomx jissostitwixxu jew jaffettwaw b'xi mod id-dispożizzjonijiet għar-riżoluzzjoni tat-tilwim ta' ftehimiet oħra bejn il-Partijiet.

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

ARTIKOLU 44

Mixxellanji

Il-Kooperazzjoni u l-azzjonijiet taħt dan il-Ftehim għandhom ikunu implimentati skont il-liġijiet u r-regolamenti rispettivi tal-Partijiet.

ARTIKOLU 45

Id-definizzjoni tal-Partijiet

Għall-finijiet ta' dan il-Ftehim, it-terminu “il-Partijiet” ifisser l-Unjoni jew l-Istati Membri tagħha, jew l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha, skont il-kompetenzi rispettivi tagħhom, minn naħa, u l-Ġappun, min-naħa l-oħra.

ARTIKOLU 46

Id-divulgazzjoni ta' informazzjoni

Xejn f'dan il-Ftehim ma għandu jiġi interpretat li jitlob lil Parti li tipprovdi informazzjoni li l-iżvelar tagħha hija tqis li jmur kontra l-interessi tas-sigurtà essenzjali tagħha.

ARTIKOLU 47

Id-dħul fis-seħħ u l-applikazzjoni sakemm jidħol fis-seħħ

1. Dan il-Ftehim għandu jiġi ratifikat mill-Ġappun u approvat jew ratifikat mill-Parti tal-Unjoni skont il-proċeduri legali rispettivi tagħhom. L-istrument ta’ ratifika mill-Ġappun u l-istrument li jikkonferma t-tlestija tal-approvazzjoni u r-ratifika mill-Parti tal-Unjoni għandhom jiġu skambjati f’Tokyo. Dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ fl-ewwel jum tat-tieni xahar wara d-data tal-iskambju tal-istrumenti.

2. Minkejja l-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, l-Unjoni u l-Ġappun għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 1, 2, 3, 4, 5(1), 11, 12, 13, 14, 15 (bl-eċċezzjoni tal-paragrafu 2(b)), 16, 17, 18, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 37, 38(1), 39, 40, 41, 42 (bl-eċċezzjoni tal-paragrafu 2(c)), 43, 44, 45, 46, 47, 48(3), 49, 50 u 51 ta’ dan il-Ftehim sakemm jidħol fis-seħħ. Din l-applikazzjoni għandha tibda fl-ewwel jum tat-tieni xahar wara d-data li fiha l-Ġappun ikun innotifika lill-Unjoni dwar it-tlestija tar-ratifika mill-Ġappun jew id-data li fiha l-Unjoni tkun innotifikat lill-Ġappun dwar it-tlestija tal-proċedura legali applikabbli meħtieġa għal dak l-għan, skont liema minnhom tiġi l-aħħar. In-notifiki għandhom isiru permezz ta’ noti diplomatiċi.

3. Id-dispożizzjonijiet li għandhom jiġu applikati sakemm dan il-Ftehim jidħol fis-seħħ skont il-paragrafu 2 għandu jkollhom l-istess effett legali bħallikieku l-Ftehim kien fis-seħħ bejn il-Partijiet.

ARTIKOLU 48

It-terminazzjoni

1. Dan il-Ftehim għandu jibqa’ fis-seħħ sakemm ma jiġix itterminat skont il-paragrafu 2.

2. Kull Parti tista’ tavża lill-Parti l-oħra bil-miktub li hija jkun beħsiebha twaqqaf il-Ftehim. It-terminazzjoni għandha tidħol fis-seħħ sitt xhur wara d-data li fiha l-Parti l-oħra tkun irċeviet din in-notifika.

3. Kwalunkwe Parti tista’ tinnotifika bil-miktub lill-Parti l-oħra dwar l-intenzjoni tagħha li tittermina l-applikazzjoni sad-dħul fis-seħħ ipprovdut fl-Artikolu 47(2). It-terminazzjoni għandha tidħol fis-seħħ sitt xhur wara d-data li fiha l-Parti l-oħra tkun irċeviet din in-notifika.

ARTIKOLU 49

Adeżjonijiet Futuri fl-Unjoni

1. L-Unjoni għandha tinforma lill-Ġappun rigward kwalunkwe adeżjoni ta’ pajjiż terz mal-Unjoni.

2. Il-Partijiet għandhom jiddiskutu kwalunkwe implikazzjoni li l-adeżjoni tal-pajjiż terz mal-Unjoni jista’ jkollha fuq dan il-Ftehim inkluż fil-qafas tal-Kumitat Konġunt.

3. L-Unjoni għandha tinforma lill-Ġappun dwar l-iffirmar u d-dħul fis-seħħ ta’ trattat li jirrigwarda l-adeżjoni ta’ pajjiż terz mal-Unjoni.

ARTIKOLU 50

L-applikazzjoni territorjali

Dan il-Ftehim għandu japplika, minn naħa waħda, għat-territorji li fihom jiġu applikati t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u bil-kundizzjonijiet stipulati f’dawk it-Trattati, u, min-naħa l-oħra, għat-territorju tal-Ġappun.

ARTIKOLU 51

Testijiet awtentiċi

Dan il-Ftehim huwa magħmul b’żewġ kopji fil-lingwa Bulgara, Ċeka, Daniża, Estonjana, Finlandiża, Franċiża, Ġermaniża, Griega, Ingliża, Kroata, Latvjana, Litwanjana, Maltija, Netherlandiża, Pollakka, Portugiża, Rumena, Slovakka, Slovena, Spanjola, Taljana, Ungeriża u Żvediża, u Ġappuniża, b’kull test ugwalment awtentiku. F'każ ta' xi diverġenza bejn it-testi ta' dan il-Ftehim, il-partijiet għandhom jirreferu l-kwistjoni lill-Kumitat Konġunt.

Magħmul fi…..[post], dan…jum ta’ ….[xahar], 2018.

Għar-Renju tal-Belġju,

Għar-Repubblika tal-Bulgarija,

Għar-Repubblika Ċeka,

Għar-Renju tad-Danimarka,

Għar-Repubblika Federali tal-Ġermanja,

Għar-Repubblika tal-Estonja,

Għall-Irlanda,

Għar-Repubblika Ellenika,

Għar-Renju ta’ Spanja,

Għar-Repubblika Franċiża,

Għar-Repubblika tal-Kroazja,

Għar-Repubblika Taljana,

Għar-Repubblika ta’ Ċipru,

Għar-Repubblika tal-Latvja,

Għar-Repubblika tal-Litwanja,

Għall-Gran Dukat tal-Lussemburgu,

Għall-Ungerija,

Għar-Repubblika ta’ Malta,

Għar-Renju tan-Netherlands,

Għar-Repubblika tal-Awstrija,

Għar-Repubblika tal-Polonja,

Għar-Repubblika Portugiża,

Għar-Rumanija,

Għar-Repubblika tas-Slovenja,

Għar-Repubblika Slovakka,

Għar-Repubblika tal-Finlandja,

Għar-Renju tal-Iżvezja,