1.

Dan ir-rapport annwali jippreżenta s-sejbiet tagħna dwar it-8, id-9, l-10 u l-11-il Fond Ewropew għall-Iżvilupp (FEŻ). Il- Kaxxa 1 tagħti stampa ġenerali tal-attivitajiet u l-infiq għal dan il-qasam fl-2016.

2.

Imnedija fl-1959, il-FEŻ huma l-istrument prinċipali li permezz tiegħu l-Unjoni Ewropea (UE) tipprovdi għajnuna għall-kooperazzjoni għall-iżvilupp lill-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) u lill-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej (PTEE). Il-ftehim ta’ sħubija li ġie ffirmat f’Cotonou fit-23 ta’ Ġunju 2000 għal perjodu ta’ 20 sena (“il-Ftehim ta’ Cotonou”) huwa l-qafas attwali li jirregola r-relazzjonijiet tal-UE mal-pajjiżi AKP u l-PTEE. L-objettiv prinċipali tiegħu huwa li t-tnaqqis, u eventwalment il-qerda, tal-faqar.

3.

Il-FEŻ huma partikolari minħabba li:

4.

Il-FEŻ huma mmaniġġjati kważi interament mid-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni għall-Kooperazzjoni Internazzjonali u l-Iżvilupp (id-DĠ DEVCO) (3).

5.

L-infiq kopert f’dan ir-rapport jitwassal bl-użu ta' firxa wiesgħa ta’ metodi, li huma implimentati f’79 pajjiż. Ir-regoli u l-proċeduri huma spiss kumplessi, inklużi dawk għas-sejħiet għal offerti u l-għoti ta’ kuntratti.

6.

Il-baġit tat-8 FEŻ (1995-2000) kien ta’ EUR 12 840  miljun, dak tad-9 FEŻ (2000-2007) kien ta’ EUR 13 800  miljun, u dak tal-10 FEŻ (2008-2013) kien ta’ EUR 22 682  miljun.

7.

Il-Ftehim Intern li jistabbilixxi l-11-il FEŻ (4) (2015-2020) daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Marzu 2015. Il-11-il FEŻ fih EUR 30 506  miljun (5), li minnhom EUR 29 089  miljun huma allokati għall-pajjiżi AKP u EUR 364,5  miljun għall-PTEE.

8.

Il- Kaxxa 2 turi l-użu tar-riżorsi tal-FEŻ fl-2016 kif ukoll l-użu kumulattiv tagħhom.

9.

Fl-2016, fil-qasam ta' responsabbiltà intier tiegħu, id-DĠ DEVCO kompla bl-isforzi tiegħu biex inaqqas pagamenti u impenji ta’ prefinanzjament antiki, u fil-biċċa l-kbira qabeż il-miri tiegħu (6). Huwa pprova jnaqqas ukoll l-għadd ta’ kuntratti miftuħin li kienu skadew (7). Bħalma kien il-każ f'dawn l-aħħar sentejn, id-DĠ DEVCO prattikament laħaq il-mira tiegħu għall-2016 fir-rigward tas-sehem ta’ kuntratti skaduti fil-portafoll intier tiegħu (8), iżda l-progress kien inqas sodisfaċenti fir-rigward tal-FEŻ (9).

9.

I.

Aħna awditjajna:

kif meħtieġ mill-Artikolu 287 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) u l-Artikolu 49 tar-Regolament Finanzjarju applikabbli għall-11-il FEŻ, li japplika wkoll għal FEŻ preċedenti.

II.

Fl-opinjoni tagħna, il-kontijiet annwali tat-8, tad-9, tal-10 u tal-11-il FEŻ għas-sena li ntemmet fil-31 ta’ Diċembru 2016 jippreżentaw b'mod ġust, fl-aspetti materjali kollha, il-pożizzjoni finanzjarja fil-31 ta’ Diċembru 2016, ir-riżultati tal-operazzjonijiet tagħhom, il-flussi tal-flus tagħhom u il-bidliet fl-assi netti għas-sena li ntemmet dakinhar, skont ir-Regolament Finanzjarju tal-FEŻ u r-regoli kontabilistiċi bbażati fuq standards tal-kontabbiltà għas-settur pubbliku li huma aċċettati internazzjonalment.

III.

Fl-opinjoni tagħna, id-dħul li fuqu huma bbażati l-kontijiet għas-sena li ntemmet fil-31 ta’ Diċembru 2016 huwa legali u regolari fl-aspetti materjali kollha.

IV.

Fl-opinjoni tagħna, minħabba s-sinifikat tal-kwistjonijiet deskritti fil-paragrafu li jirrigwarda l-bażi għal opinjoni avversa dwar il-legalità u r-regolarità tal-pagamenti li fuqhom huma bbażati l-kontijiet, il-pagamenti li fuqhom huma bbażati l-kontijiet għas-sena li ntemmet fil-31 ta’ Diċembru 2016 huma milquta minn livell materjali ta' żball.

V.

Aħna wettaqna l-awditu tagħna skont l-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar (ISAs) u l-Kodiċijiet tal-Etika tal-IFAC u l-Istandards Internazzjonali tal-Istituzzjonijiet Supremi tal-Awditjar tal-INTOSAI (ISSAIs). Ir-responsabbiltajiet tagħna skont dawk l-istandards huma deskritti f’aktar dettall fit-taqsima tar-rapport tagħna intitolata Responsabbiltajiet tal-awditur. Aħna awdituri indipendenti f'konformità mal-Kodiċi ta’ Etika għall-Kontabilisti Professjonali tal-Bord tal-Istandards Internazzjonal tal-Etika għall-Kontabilisti (Kodiċi tal-IESBA) kif ukoll mar-rekwiżiti tal-etika li huma rilevanti għall-awditu tagħna, u wettaqna r-responsabbiltajiet etiċi l-oħra tagħna skont dawn ir-rekwiżiti u skont il-Kodiċi tal-IESBA. Aħna nemmnu li l-evidenza għall-awditjar li ksibna hija suffiċjenti u xierqa biex tipprovdi bażi għall-opinjoni tagħna.

VI.

L-infiq irreġistrat fl-2016 taħt it-8, id-9, l-10 u l-11-il FEŻ huwa milqut minn livell materjali ta’ żball. Il-livell ta’ żball stmat minna għall-infiq li fuqu huma bbażati l-kontijiet huwa ta’ 3,3  %.

VII.

Kwistjonijiet ewlenin tal-awditjar huma dawk il-kwistjonijiet li, fil-ġudizzju professjonali tagħna, kellhom l-akbar sinifikat fl-awditu li wettaqna tar-rapporti finanzjarji tal-perjodu attwali. Dawn il-kwistjonijiet ġew indirizzati fil-kuntest tal-awditu li wettaqna tar-rapporti finanzjarji fl-intier tagħhom, kif ukoll aħna u nifformulaw l-opinjonijiet tagħna dwarhom, iżda ma nipprovdux opinjoni separata dwar dawn il-kwistjonijiet.

VIII.

Aħna vvalutajna l-imposti dovuti ppreżentati fil-kontijiet (ara n-Nota 2.9) li huma suġġetti għal livell għoli ta’ stimar. Fi tmiem is-sena 2016, il-Kummissjoni stmat li l-ispejjeż eliġibbli li ġġarrbu iżda li kienu għadhom ma ġewx irrappurtati mill-benefiċjarji kienu jammontaw għal EUR 3 903  miljun (fi tmiem is-sena 2015: EUR 3 797  miljun).

IX.

Aħna eżaminajna l-kalkolu ta’ dawn l-istimi tad-dovuti, u analizzajna kampjun ta’ 30 kuntratt individwali biex nindirizzaw ir-riskju li d-dovuti ma ġewx iddikjarati b’mod korrett. Ix-xogħol li twettaq wassalna għall-konklużjoni li l-imposti dovuti rrikonoxxuti fil-kontijiet finali kienu xierqa ladarba l-Kummissjoni kienet għamlet il-korrezzjonijiet neċessarji kollha li aħna identifikajna.

X.

Skont l-Artikoli 310 sa 325 tat-TFUE u r-Regolament Finanzjarju tal-11-il FEŻ, il-maniġment huwa responsabbli mit-tħejjija u l-preżentazzjoni tal-kontijiet annwali tal-FEŻ abbażi ta' standards tal-kontabbiltà għas-settur pubbliku li huma aċċettati internazzjonalment u mil-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet li fuqhom huma bbażati. Din ir-responsabbiltà tinkludi t-tfassil, l-implimentazzjoni u ż-żamma ta' kontroll intern rilevanti għat-tħejjija u l-preżentazzjoni ta' rapporti finanzjarji li jkunu ħielsa minn kwalunkwe dikjarazzjoni skorretta materjali, sew jekk minħabba frodi u sew jekk minħabba xi żball. Il-Kummissjoni terfa’ r-responsabbiltà aħħarija għal-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet li fuqhom huma bbażati l-kontijiet tal-FEŻ.

XI.

Fit-tħejjija tal-kontijiet tal-FEŻ, il-Kummissjoni hija responsabbli milli tivvaluta l-kapaċità tal-FEŻ li jkomplu bħala negozju avvjat, filwaqt li tiddivulga, kif applikabbli, kwistjonijiet relatati ma' negozju avvjat u tuża l-bażi kontabilistika ta' negozju avvjat dment li l-maniġment ma jkollux l-intenzjoni li jillikwida l-entità jew li jwaqqaf l-operazzjonijiet, jew ma jkollu l-ebda alternattiva realistika ħlief li jagħmel dan.

XII.

Il-Kummissjoni hija responsabbli mis-sorveljanza tal-proċess ta' rappurtar finanzjarju tal-FEŻ.

XIII.

L-objettivi tagħna huma li niksbu aċċertament raġonevoli dwar jekk il-kontijiet tal-FEŻ jkunux ħielsa minn kwalunkwe dikjarazzjoni skorretta materjali u dwar jekk it-tranżazzjonijiet li fuqhom huma bbażati jkunux legali u regolari u li nipprovdu, fuq il-bażi tal-awditu tagħna, lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill b'dikjarazzjoni ta' assigurazzjoni dwar l-affidabbiltà tal-kontijiet u dwar il-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet li fuqhom huma bbażati. Aċċertament raġonevoli huwa aċċertament ta’ livell għoli, iżda mhuwiex garanzija li awditu dejjem se jaqbad dikjarazzjoni skorretta materjali jew nuqqas ta' konformità meta dawn ikunu jeżistu. Dawn jistgħu jirriżultaw minn frodi jew minn xi żball u jitqiesu materjali jekk, individwalment jew flimkien, jistgħu jkunu mistennija, b’mod raġonevoli, li jinfluwenzaw id-deċiżjonijiet ekonomiċi li l-utenti jieħdu fuq il-bażi ta' dawn il-kontijiet tal-FEŻ.

XIV.

Bħala parti minn awditu skont l-ISAs u l-ISSAIs, aħna neżerċitaw ġudizzju professjonali u nmantnu x-xettiċiżmu professjonali tul l-awditu. Minbarra dan, aħna:

XV.

Aħna nikkomunikaw ma’ dawk inkarigati mill-maniġment dwar, fost affarijiet oħra, l-ambitu u l-għażla taż-żmien ippjanati tal-awditu u dwar sejbiet tal-awditjar li jkunu sinifikanti, inkluża kull defiċjenza sinifikanti li nidentifikaw fil-kontroll intern matul l-awditu tagħna.

XVI.

Għad-dħul, aħna neżaminaw il-kontribuzzjonijiet kollha mill-Istati Membri u kampjun ta’ tipi oħra ta’ tranżazzjonijiet tad-dħul.

XVII.

Għall-infiq, aħna neżaminaw it-tranżazzjonijiet ta’ pagament meta l-infiq ikun ġie mġarrab, irreġistrat u aċċettat. Dan l-eżaminar ikopri l-kategoriji kollha ta' pagamenti (inklużi dawk li jkunu saru għax-xiri ta' assi) minbarra pagamenti bil-quddiem fil-punt meta jsiru. Il-pagamenti bil-quddiem jiġu eżaminati meta r-riċevitur tal-fondi jipprovdi ġustifikazzjoni għall-użu xieraq tagħhom, u l-Istituzzjoni jew il-korp jaċċetta l-ġustifikazzjoni billi japprova l-pagament bil-quddiem, sew jekk fl-istess sena u sew jekk aktar tard.

XVIII.

Mill-kwistjonijiet li jkunu ġew ikkomunikati mal-Kummissjoni, aħna niddeterminaw dawk il-kwistjonijiet li kellhom l-akbar sinifikat fl-awditu tal-kontijiet tal-FEŻ tal-perjodu attwali u li għalhekk huma l-kwistjonjiet ewlenin tal-awditjar. Aħna niddeskrivu dawn il-kwistjonijiet fir-rapport tal-awditur tagħna, dment li l-ebda liġi jew regolament ma jkun jipprekludi d-divulgazzjoni pubblika dwar il-kwistjoni jew meta, f’każijiet estremament rari, aħna niddeterminaw li kwistjoni ma għandhiex tiġi kkomunikata fir-rapport tagħna minħabba li l-konsegwenzi avversi ta’ dan jistgħu jkunu mistennija, b’mod raġonevoli, li jkunu akbar mill-benefiċċji ta’ din il-komunikazzjoni għall-interess pubbliku.

10.

L-Anness 1.1 għall-Kapitolu 1 tar-Rapport Annwali 2016 tal-Qorti dwar l-implimentazzjoni tal-baġit jippreżenta l-approċċ u l-metodi tal-awditjar tagħna. Jenħtieġ li jiġu nnutati l-punti speċifiċi li ġejjin inkonnessjoni mal-awditu ta’ din is-sena relatat mal-FEŻ.

11.

L-osservazzjonijiet tagħna dwar l-affidabbiltà tal-kontijiet tal-FEŻ huma bbażati fuq ir-rapporti finanzjarji (11) tat-8, tad-9, tal-10 u tal-11-il FEŻ, approvati mill-Kummissjoni f'konformità mar-Regolament Finanzjarju tal-FEŻ (12), flimkien mal-ittra ta' rappreżentanza tal-uffiċjal tal-kontabbiltà li rċevejna fis-27 ta’ Ġunju 2017. Aħna ttestjajna ammonti u divulgazzjonijiet, u vvalutajna l-prinċipji kontabilistiċi użati, kif ukoll l-istimi sinifikanti kollha li saru mill-Kummissjoni u l-preżentazzjoni kumplessiva tal-kontijiet.

12.

Għall-awditjar tar-regolarità tat-tranżazzjonijiet, aħna:

(a)

eżaminajna l-kontribuzzjonijiet kollha li saru mill-Istati Membri u kampjun ta’ tipi oħra ta’ tranżazzjonijiet tad-dħul;

(b)

eżaminajna kampjun ta’ 143 tranżazzjoni maħsub biex ikun rappreżentattiv tal-firxa sħiħa ta’ pagamenti fi ħdan il-FEŻ, u li jikkonsisti f’108 pagamenti awtorizzati minn 16-il delegazzjoni (13) u 35 pagament approvati mis-servizzi ċentrali tal-Kummissjoni (14);

(c)

analizzajna s-sistemi rilevanti fejn kienu nqabdu żbalji fit-tranżazzjonijiet, biex nidentifikaw id-dgħufijiet involuti;

(d)

ivvalutajna s-sistemi fid-DĠ DEVCO u fid-delegazzjonijiet tal-UE, fejn koprejna: (i) kontrolli ex ante li twettqu mill-persunal tal-Kummissjoni, awdituri esterni jew superviżuri qabel ma saru l-pagamenti, u (ii) monitoraġġ u superviżjoni, b'mod partikolari s-segwitu ta' awditi esterni u l-istudju tal-2016 tad-DĠ DEVCO dwar ir-rata tal-iżball residwu (RER);

(e)

analizzajna r-rapport annwali tal-attività (RAA) tad-DĠ DEVCO;

(f)

wettaqna segwitu tar-rakkomandazzjonijiet preċedenti tagħna.

13.

Kif indikat fil-paragrafu 4, id-DĠ DEVCO jimplimenta l-biċċa l-kbira mill-istrumenti ta’ assistenza esterna ffinanzjati kemm mill-baġit ġenerali kif ukoll mill-FEŻ. L-osservazzjonijiet tagħna dwar is-sistemi, l-affidabbiltà tar-RAA u d-dikjarazzjoni tad-Direttur Ġenerali għall-2016 huma relatati mal-qasam ta’ responsabbiltà intier tad-DĠ DEVCO.

14.

Is-sena li għaddiet, aħna rrappurtajna dwar l-irkupri ta’ prefinanzjamenti li ma ntużawx u li kienu ġew irreġistrati b’mod skorrett bħala dħul operazzjonali. It-testijiet kontabilistiċi tad-DĠ DEVCO u l-analiżi tagħna ta’ kampjun ta’ ordnijiet ta’ rkupru (15) identifikaw ukoll każijiet simili fl-2016. Għalkemm saru korrezzjonijiet li ammontaw għal EUR 3,2  miljun (16) fil-kontijiet finali tal-FEŻ, huwa probabbli li kien hemm żbalji simili fil-popolazzjoni li ma ġietx ittestjata. Fi tmiem l-2016, id-DĠ DEVCO ħareġ struzzjonjiet dettaljati lill-persunal tiegħu dwar il-mod korrett ta’ kif għandhom jiġu rreġistrati l-ordnijiet ta’ rkupru ta’ dan it-tip.

14.

15.

It-tranżazzjonijiet tad-dħul ma kienx fihom livell materjali ta' żball.

16.

L- Anness 1 jagħti stampa ġenerali tar-riżultati tal-ittestjar tat-tranżazzjonijiet. Mill-143 tranżazzjoni ta’ pagament li eżaminajna, 35 (24 %) kien fihom żbalji. Abbażi tal-26 żball li kkwantifikajna, aħna nistmaw li l-livell ta’ żball huwa ta’ 3,3  % (17).

17.

Il- Kaxxa 4 tagħti ripartizzjoni tal-livell ta’ żball stmat minna għall-2016 skont it-tip ta’ żball.

18.

Mill-130 tranżazzjoni ta’ pagament relatati ma’ proġetti li eżaminajna, 35 (27 %) kien fihom żbalji. Mis-26 (74 %) tranżazzjoni ta' pagament li kien fihom żbalji kwantifikabbli, 9 kienu tranżazzjonijiet finali li ġew awtorizzati wara li kienu twettqu l-kontrolli ex ante kollha.

19.

Bħal fis-snin preċedenti, il-Kummissjoni u s-sħab tagħha inkarigati mill-implimentazzjoni wettqu aktar żbalji fi tranżazzjonijiet relatati ma’ stimi ta’ programmi, ma' għotjiet u ma' ftehimiet ta’ kontribuzzjoni konklużi ma' organizzazzjonijiet internazzjonali, milli għamlu f’forom oħra ta’ appoġġ. Mis-67 tranżazzjoni ta' dan it-tip li eżaminajna, 23 (34 %) kien fihom żbalji kwantifikabbli, li kienu jirrappreżentaw 85 % tal-livell ta' żball stmat.

20.

F'żewġ każijiet ta' żbalji kwantifikabbli, il-Kummissjoni kellha informazzjoni suffiċjenti biex tipprevieni, jew biex taqbad u tikkoreġi, l-iżball qabel ma taċċetta l-infiq. Li kieku l-Kummissjoni għamlet użu xieraq mill-informazzjoni kollha li kellha għad-dispożizzjoni tagħha, il-livell ta’ żball stmat għal dan il-kapitolu kien ikun aktar baxx b'0,7  %. Aħna sibna ħames tranżazzjonijiet oħra bi żbalji li kien imisshom inqabdu mill-awdituri u s-superviżuri esterni. Dawn il-każijiet ikkontribwew 0,1  % għal-livell ta' żball stmat (18).

21.

Barra minn hekk, 10 tranżazzjonijiet oħra li kien fihom żball kwantifikabbli (19) kienu ġew suġġetti għal awditu jew għal verifikazzjoni tal-infiq. L-informazzjoni pprovduta fir-rapporti tal-awditjar/ta' verifikazzjoni dwar ix-xogħol li fil-fatt sar mhux dejjem ippermettiet li nivvalutaw jekk l-iżbalji setgħux inqabdu u ġew ikkoreġuti matul dawn il-kontrolli ex ante.

22.

F'żewġ oqsma, in-natura tal-finanzjament u tal-kundizzjonijiet ta’ pagament jillimitaw il-punt sa fejn it-tranżazzjonijiet huma suxxettibbli għal żball. Dawn huma l-oqsma ta’ appoġġ baġitarju  (20) u ta’ applikazzjoni tal-“approċċ nozzjonali” għal proġetti ffinanzjati minn bosta donaturi u mwettqa minn organizzazzjonijiet internazzjonali (21).

23.

L-appoġġ baġitarju huwa kontribuzzjoni għall-baġit ġenerali tal-Istat jew għall-baġit li l-Istat jalloka għal politika speċifika jew objettiv speċifiku. Aħna eżaminajna jekk il-Kummissjoni kinitx irrispettat il-kundizzjonijiet li jirregolaw il-pagamenti relatati ma’ appoġġ baġitarju li jingħata lil pajjiżi sħab, kif ukoll jekk kinitx ivverifikat li l-kundizzjonijiet ġenerali ta' eliġibbiltà (bħal progress sodisfaċenti fil-ġestjoni tal-finanzi pubbliċi) kienu ġew irrispettati.

24.

Madankollu, minħabba l-marġni wiesgħa għall-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet legali, il-Kummissjoni għandha flessibbiltà konsiderevoli biex tiddeċiedi jekk dawn il- hinn mill-istadju fejn titħallas l-għajnuna lill-pajjiż sieħeb, peress li l-fondi mbagħad jingħaqdu mar-riżorsi baġitarji tal-pajjiż riċevitur. Kwalunkwe dgħufija fil-ġestjoni finanzjarja li twassal għal użu ħażin fil-livell nazzjonali ma tirriżultax fi żbalji li jistgħu jinqabdu fl-awditu tar-regolarità li nwettqu (22).kundizzjonijiet ġenerali ġewx irrispettati. L-awditu tar-regolarità li nwettqu ma jistax imur lil

25.

Meta l-kontribuzzjonijiet li jsiru mill-Kummissjoni għal proġetti ffinanzjati minn bosta donaturi jinġabru flimkien ma’ dawk ta’ donaturi oħra u ma jkunux assenjati għal elementi identifikabbli u speċifiċi ta’ nfiq, il-Kummissjoni tassumi li r-regoli ta’ eliġibbiltà tal-UE jkunu ġew irrispettati dment li l-ammont totali miġbur flimkien ikun jinkludi biżżejjed infiq eliġibbli biex ikopri l-kontribuzzjoni li ssir mill-UE. Dan l-approċċ, kif jiġi applikat mill-Kummissjoni, ittieħed inkusiderazzjoni wkoll fl-ittestjar sostantiv li wettaqna (23).

26.

Meta, mill-kampjun awditjat, jiġu esklużi t-13-il tranżazzjoni relatati mal-appoġġ baġitarju u s-6 tranżazzjonijiet relatati mal-approċċ nozzjonali (li jissemmew fil-paragrafi 22 sa 25), il-livell ta' żball stmat huwa ta’ 4,4  % (24).

27.

F’kull rapport annwali tal-attività mill-2012 ’il hawn, id-DĠ DEVCO ħareġ riżerva dwar ir-regolarità tat-tranżazzjonijiet ta’ bażi. Għaldaqstant, ġie adottat pjan ta' azzjoni biex jindirizza d-dgħufijiet fl-implimentazzjoni tas-sistema ta' kontroll tad-DĠ DEVCO. Il- Kaxxa 6 turi l-isforzi li saru f’dawn l-aħħar erba’ snin.

28.

Is-sistema ta' kontroll tad-DĠ DEVCO hija ċċentrata madwar kontrolli ex ante li jitwettqu qabel ma jiġi aċċettat l-infiq ikklejmjat mill-benefiċjarji. Din is-sena wkoll, il-frekwenza tal-iżbalji li nstabu — inklużi xi wħud li nstabu fil-klejms finali li kienu ġew suġġetti għal awditi esterni ex ante u verifikazzjonijiet tal-infiq ex ante — tindika li hemm dgħufijiet f’dawn il-kontrolli.

29.

Fir-Rapport Annwali 2014 u 2015 tagħna, aħna rrappurtajna dwar il-miżuri (25) li d-DĠ DEVCO kien diġà ħa għat-titjib tal-kwalità ta' dawn l-awditi u l-verifikazzjonijiet (26). Attwalment, id-DĠ DEVCO qed jirrevedi t-termini ta’ referenza tal-awditi u l-verifikazzjonijiet biex jikseb informazzjoni li tippermetti li ssir valutazzjoni tal-kwalità, kif irrakkomandajna fir-rapport tas-sena li għaddiet. Għalkemm kien ippjanat li din ir-reviżjoni kritika kellha tiġi ffinalizzata sa Ġunju 2017 (27), hija għadha ma ġietx ikkompletata.

29.

30.

Fl-2016, id-DĠ DEVCO wettaq il-ħames studju tiegħu dwar ir-RER biex jistma l-livell ta’ żball li l-kontrolli kollha ta’ ġestjoni għall-prevenzjoni, id-detezzjoni u l-korrezzjoni ta’ żbalji ma rnexxilhomx jaqbdu fil-qasam intier tar-responsabbiltà tiegħu (28). L-ambitu tal-istudju dwar ir-RER u l-limitazzjonijiet tiegħu ġew iddivulgati fir-RAA wara r-rakkomandazzjoni tagħna tal-2013 (29).

31.

L-istudju eżamina kampjun rappreżentattiv ta' tranżazzjonijiet li saru taħt kuntratti li ngħalqu bejn Settembru 2015 u Awwissu 2016. Aħna analizzajna l-istudju tal-2016 dwar ir-RER u sibna li dan kien twettaq f’konformità mal-metodoloġija applikabbli għar-RER. Id-dgħufijiet kollha li ġew irrappurtati fir-Rapport 2013 tagħna kienu ġew indirizzati, bl-eċċezzjoni tal-metodu ta' evalwazzjoni speċifiku għar-RER, li kien għadu jħalli marġni wiesa' wisq għall-ġudizzju fl-istimar tar-rati ta' żball individwali.

31.

32.

Għall-ewwel darba fl-2016, l-istudju stima li r-RER tinsab taħt is-soll ta' materjalità ta’ 2 % ssettjat mill-Kummissjoni (30). Dan ir-riżultat huwa attribwibbli għall-fatturi prinċipali li ġejjin:

32.

(a)

l-isforzi tad-DĠ DEVCO biex itejjeb l-implimentazzjoni tas-sistema ta’ kontroll intern tiegħu (ara l-paragrafi 27 sa 29 u l- Kaxxa 6 );

(b)

l-isforzi tad-DĠ DEVCO biex jikseb dokumenti ta’ sostenn li rriżultaw fi tnaqqis fl-għadd ta’ stimi fil-kampjun użat biex jiġi ddeterminat ir-RER, billi dawn fihom rati ogħla tal-iżball residwu mill-bqija tal-popolazzjoni, minħabba li r-riskju inerenti tagħhom huwa ogħla (31);

(c)

żieda fis-sehem ta’ tranżazzjonijiet relatati ma’ appoġġ baġitarju fil-kampjun tar-RER (32), li għalihom, l-istima tar-rata tal-iżball residwu hija ta’ 0 % (ara wkoll il-paragrafi 22 sa 24).

(c)

Mill-perspettiva tal-Kummissjoni, ma hemm l-ebda korrelazzjoni diretta bejn is-sehem ta’ tranżazzjonijiet ta’ appoġġ baġitarju fil-kampjun tar-RER u l-livell tar-rata ta’ żball. L-għadd ta’ punti ta’ Appoġġ Baġitarju fil-kampjun huwa purament dipendenti fuq it-teħid ta’ kampjuni ta’ unità monetarja applikat. Huwa minnu li kuntratti ta’ appoġġ baġitarju ftit li xejn huma milquta minn żbalji, minħabba l-isforzi sostanzjali li għamlet il-Kummissjoni biex ittejjeb il-gwida u biex tindirizza r-riskji f’konformità mar-rakkomandazzjonijiet tal-Qorti. Madankollu, ix-xejra ’l isfel fir-rata ta’ żball ma ġietx akkumpanjata minn żieda parallela ta’ sehem f’tranżazzjonijiet ta’ Appoġġ Baġitarju fil-kampjun matul is-snin. Wieħed jista’ jargumenta li dan jista’ jkun wieħed mill-fatturi fis-sitwazzjoni attwali tar-rata ta’ żball.

33.

Għas-snin 2012-2014, id-Direttur Ġenerali ħareġ riżerva ġenerali dwar il-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet għall-operazzjonijiet kollha tad-DĠ DEVCO. Għall-ewwel darba fl-2015, id-Direttur Ġenerali għamel dikjarazzjoni ta’ assigurazzjoni differenzjata skont ir-riskju u ħareġ riżerva mmirata lejn żewġ oqsma ta’ nfiq li ġew identifikati bħala oqsma b’riskju għoli: (i) għotjiet taħt ġestjoni diretta u (ii) ġestjoni indiretta permezz ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali.

34.

Fl-2016, id-DĠ DEVCO estenda r-riżerva għal għotjiet u għal stimi ta’ programmi taħt ġestjoni indiretta. Minkejja li r-RER tal-2016 kienet taħt is-soll ta' materjalità ta’ 2 %, dan sar b’kunsiderazzjoni tal-elementi kollha fil-proċess tal-bini ta’ aċċertament tad-DĠ DEVCO (33). Ir-riżerva li nħarġet tikkonforma mar-rakkomandazzjonijiet u l-osservazzjonijiet proprji tagħna kemm f’dan ir-rapport annwali kif ukoll f’dawk preċedenti.

35.

Id-DĠ DEVCO stima li l-ammont totali f'riskju fil-ħin meta saru l-pagamenti (34) għall-infiq li ġie aċċetat fl-2016 (EUR 5 393  miljun) kien ta’ EUR 105 miljun (1,9  % tal-infiq għall-2016). Minn dan l-ammont, id-DĠ stima li EUR 25 miljun (24 %) jiġu kkoreġuti b’segwitu għall-kontrolli li kien se jwettaq fis-snin sussegwenti (35).

36.

Iċ-ċifra tal-2016 (36) (EUR 25 miljun) kienet nofs l-istima tal-2015 minħabba fl-isforzi tad-DĠ DEVCO biex jeskludi mill-kalkolu rkupri li saru fuq il-prefinanzjamenti, l-ordnijiet ta’ rkupru kkanċellati u l-imgħax iġġenerat, kif irrakkomandajna s-sena l-oħra. Minkejja dan, l-affidabbiltà taċ-ċifra tal-2016 tibqa’ affettwata negattivament (i) minn żbalji li nqabdu iżda li ma ġewx estrapolati kompletament għall-popolazzjoni mhux ittestjata ta’ ordnijiet ta’ rkupru fl-2016 u fis-snin preċedenti (37); u (ii) minħabba li l-kalkolu ma ġiex irrikonċiljat mar-rapporti finanzjarji tal-FEŻ (38). Huwa diffiċli li jiġi kkwantifikat il-kobor globali ta’ dawn in-nuqqasijiet (39).

36.

Il-bug fis-sistema li wassal għar-reġistrazzjoni ta’ ordnijiet ta’ rkupru mingħajr il-qasam tal-kuntest ta’ rkupru (xejn jew kwalifikat) se jiġi rranġat matul l-2017 u b’hekk kien avveniment ta’ darba. Dan se jinkiseb permezz ta’ użu korrett tal-funzjonalità tal-kuntest ta’ rkupru skont l-istruzzjonijiet maħruġa (eż. il-manwal dwar il-kuntest ta’ rkupru) u permezz tal-implimentazzjoni tar-regola operazzjonali meħtieġa fis-sistema kontabilistika tal-Kummissjoni.

37.

L-evidenza kumplessiva għall-awditjar tindika li l-kontijiet tal-FEŻ għas-sena finanzjarja li ntemmet fil-31 ta’ Diċembru 2016 jippreżentaw b'mod ġust, fl-aspetti materjali kollha, il-pożizzjoni finanzjarja tagħhom, ir-riżultati tal-operazzjonijiet tagħhom, il-flussi tal-flus tagħhom u l-bidliet fl-assi netti għas-sena li ntemmet dakinhar, skont id-dispożizzjonijiet tar-Regolament Finanzjarju u r-regoli kontabilistiċi adottati mill-uffiċjal tal-kontabbiltà.

38.

L-evidenza kumplessiva għall-awditjar tindika li, għas-sena finanzjarja li ntemmet fil-31 ta’ Diċembru 2016:

39.

L- Anness 3 juri s-sejbiet tal-analiżi ta’ segwitu li wettaqna tal-ħames rakkomandazzjonijiet li għamilna fir-Rapport Annwali 2013 tagħna (40), li kollha kemm huma ġew implimentati bis-sħiħ mid-DĠ DEVCO (41).

40.

Ibbażat fuq din l-analiżi u s-sejbiet u l-konklużjonijiet għall-2016, aħna nirrakkommandaw li d-DĠ DEVCO:

—

Rakkomandazzjoni 1: isaħħaħ il-monitoraġġ ta’ kuntratti antiki tal-FEŻ li għadhom miftuħin u li skadew, sabiex ikompli jnaqqas l-ammont tagħhom.

—

Rakkomandazzjoni 2: jikkompleta r-reviżjoni tat-termini ta’ referenza għall-awditi u l-verifikazzjonijiet tal-infiq kollha tiegħu sa tmiem l-2017.

—

Rakkomandazzjoni 3: jestendi l-azzjonijiet fil-pjan ta’ azzjoni tiegħu għall-2017 biex ikopri wkoll għotjiet u stimi ta’ programmi taħt ġestjoni indiretta fir-riżerva li tinħareġ fir-RAA.

—

Rakkomandazzjoni 4: iqis il-possibbiltà li jnaqqas l-estent tal-ittestjar sostantiv għar-RER fir-rigward ta’ tranżazzjonijiet individwali relatati ma’ appoġġ baġitarju b’riskju baxx, u li jalloka mill-ġdid ir-riżorsi li jiffranka b’dan il-mod biex iżid l-ittestjar sostantiv ta’ tranżazzjonijiet relatati ma’ proġetti.

—

Rakkomandazzjoni 5: itejjeb aktar il-kalkolu tal-kapaċità korrettiva għall-2017 billi jindirizza n-nuqqasijiet li ġew identifikati f’dan ir-rapport annwali.