(1)

L-investituri fil-livell ta' konsumatur qegħdin dejjem iżjed jiġu offruti varjetà wiesgħa ta’ tipi differenti ta’ prodotti ta’ investiment meta jikkunsidraw jagħmlu investiment. Dawn il-prodotti jistgħu jipprovdu soluzzjonijiet speċifiċi ta’ investiment imfassla skont il-ħtiġijiet tal-investituri fil-livell ta' konsumatur, iżda spiss ikunu kumplessi u diffiċli biex jinftiehmu. Id-divulgazzjonijiet eżistenti għall-investituri f'dawn il-prodotti ta’ investiment mhumiex koordinati u spiss jonqsu milli jgħinu lill-investituri fil-livell ta' konsumatur jipparagunaw bejn il-prodotti differenti biex jifhmu l-karatteristiċi tagħhom, jew biex itejbu l-edukazzjoni finanzjarja tal-investituri . B’konsegwenza ta’ dan, l-investituri fil-livell ta' konsumatur spiss għamlu investimenti bla ma fehmu bis-sħiħ ir-riskji u l-ispejjeż tagħhom, u għalhekk f’xi okkażjonijiet sofrew telf mhux previst.

(2)

It-titjib fid-dispożizzjonijiet dwar it-trasparenza tal-prodotti ta’ investiment offruti lill-investituri fil-livell ta' konsumatur huwa miżura importanti għall-protezzjoni tal-investituri u prekundizzjoni għall-bini mill-ġdid tal-fiduċja tal-investituri fil-livell ta' konsumatur fis-suq finanzjarju, b'partikolarment wara l-kriżi finanzjarja . L-ewwel passi f’din id-direzzjoni diġà ttieħdu fil-livell tal-Unjoni permezz tal-iżvilupp tar-reġim tat-tagħrif ewlieni għall-investitur stabbilit fid-Direttiva 2009/65/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Lulju 2009 dwar il-koordinazzjoni ta’ liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi fir-rigward tal-impriżi ta’ investiment kollettiv f’titoli trasferibbli (UCITS).

(3)

Regoli differenti li jvarjaw skont l-industrija li toffri l-prodotti ta’ investiment u r-regolamentazzjoni nazzjonali f’dan il-qasam joħolqu kundizzjonijiet mhux ekwi bejn il-prodotti differenti u l-kanali tad-distribuzzjoni u joħolqu ostakli addizzjonali għas-Suq Uniku fis-servizzi u l-prodotti finanzjarji. L-Istati Membri diġà ħadu azzjoni diverġenti u mhux koordinata biex jindirizzaw in-nuqqasijiet fil-miżuri tal-protezzjoni tal-investituri u aktarx li dan l-iżvilupp ikompli. L-approċċi differenti lejn id-divulgazzjonijiet dwar il-prodotti ta’ investiment jimpedixxu l-iżvilupp ta’ kundizzjonijiet ekwi bejn il-manifatturi differenti tal-prodotti ta’ investiment u dawk li jbigħu dawn il-prodotti u għalhekk ifixklu l-kompetizzjoni. Dan joħloq ukoll livelli mhux ekwi ta’ protezzjoni għall-investituri mal-Unjoni. Dawn id-diverġenzi jirrappreżentaw ostaklu għall-istabbiliment u l-funzjonament bla xkiel tas-Suq Uniku. Konsegwentement, il-bażi legali xierqa hija l-Artikolu 114 TFUE, kif interpretat skont il-każistika konsistenti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.

(4)

Huwa meħtieġ li jiġu stabbiliti regoli uniformi dwar it-trasparenza fil-livell tal-Unjoni li japplikaw għall-parteċipanti kollha fis-suq tal-prodotti ta’ investiment sabiex jiġu evitati d-diverġenzi u jitnaqqsu l-ispejjeż u l-inċertezza għall-fornituri u d-distributuri tal-prodotti . Regolament huwa meħtieġ biex jiżgura li jiġi stabbilit standard komuni għad-dokumenti bit-tagħrif ewlieni b’mod uniformi li jkun kapaċi jarmonizza l-format u l-kontenut ta’ dawn id-dokumenti. Ir-regoli ta' Regolament japplikaw direttament għalhekk għandhom jiżguraw li l-parteċipanti kollha fis-suq tal-prodotti ta’ investiment ikunu soġġetti għall-istess rekwiżiti. Dan għandu jiżgura wkoll divulgazzjonijiet uniformi billi jipprevjeni rekwiżiti nazzjonali diverġenti li jirriżultaw mit-traspożizzjoni ta' Direttiva. L-użu ta' Regolament huwa xieraq ukoll biex jiżgura li dawk kollha li jbigħu l-prodotti ta’ investiment ikunu soġġetti għar-rekwiżiti uniformi fir-rigward tal-għoti tad-dokument bit-tagħrif ewlieni lill-investituri fil-livell ta' konsumatur.

(5)

Filwaqt li t-titjib fid-divulgazzjonijiet tal-prodotti ta’ investiment huwa essenzjali għall-bini mill-ġdid tal-fiduċja tal-investituri fil-livell ta' konsumatur fis-swieq finanzjarji, il-proċessi ta’ bejgħ regolati b’mod effikaċi għal dawn il-prodotti huma daqstant ieħor importanti. Dan ir-Regolament huwa kumplimentari għall-miżuri dwar id-distribuzzjoni (inklużi l-pariri dwar l-investiment, il-miżuri għall-protezzjoni tal-investitur u servizzi tal-bejgħ oħra) fid-Direttiva 2004/39/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4). Huwa wkoll kumplimentari għall-miżuri meħuda dwar id-distribuzzjoni ta’ prodotti tal-assigurazzjoni fid-Direttiva 2002/92/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5).

(6)

Dan ir-Regolament għandu japplika għall-prodotti u l-investimenti sottostanti kollha, irrispettivament mill-forma jew il-kostruzzjoni tagħhom, li huma mmanifatturati mill-industrija tas-servizzi finanzjarji biex jipprovdu opportunitajiet ta’ investiment lill-investituri fil-livell ta' konsumatur, fejn ir-rendiment offrut lill-investitur ikun skopert għall-prestazzjoni ta' assi wieħed jew iżjed jew ta’ valuri referenzjarji ▌. Dan għandu jinkludi dawk il-prodotti ta’ investiment bħall-fondi ta’ investiment u l-poloz tal-assigurazzjoni fuq il-ħajja kif ukoll l-investimenti sottostanti għal dawk il-fondi ta' investiment u l-poloz tal-assigurazzjoni fuq il-ħajja, u l-prodotti ▌fil-livell ta' konsumatur inklużi assi b'parteċipazzjoni diretta, bħall-bonds jew l-ishma sovrani li jiġu offruti lill-pubbliku jew jiġu ammessi għall-kummerċ f'suq regolat li jinsab jew li jopera fi Stat Membru . Il-prodotti strutturati aggregati fil-livell ta' konsumatur jinterċedu bejn l-investitur u s-swieq permezz ta’ proċess ta’ “aggregazzjoni”, pakkettjar jew ġbir flimkien tal-assi sabiex jinħolqu skoperturi differenti, jiġu pprovduti karatteristiċi differenti lill-prodott, jew jinkisbu strutturi differenti tal-ispejjeż meta pparagunat ma’ parteċipazzjoni diretta. Din l-“aggregazzjoni” tista’ tippermetti lill-investituri fil-livell ta' konsumatur jidħlu fi strateġiji ta' investiment li kieku ma kinux ikunu aċċessibbli jew prattiċi, imma tista’ teħtieġ ukoll li informazzjoni addizzjonali titqiegħed għad-dispożizzjoni, b’mod partikolari biex tippermetti l-ipparagunar bejn il-modi differenti ta’ investimenti aggregati u tiżgura li l-investituri fil-livell ta' konsumatur jistgħu jifhmu l-karatteristiċi u r-riskji ewlenin tal-prodotti ta' investiment għall-konsumaturi .

(6a)

Dan ir-Regolament għandu japplika wkoll għal ishma jew unitajiet ta' entitajiet ad hoc u kumpaniji azzjonarji li manifattur tal-prodotti ta' investiment jista' joħloq biex jevita dan ir-Regolament.

(6b)

Il-prodotti ta' investiment aggregati għandhom jipprovdu benefiċċji ċari għall-investituri fil-livell tal-konsumatur, bħal meta r-riskji tal-investiment jinfirxu fuq ħafna setturi ekonomiċi differenti jew fuq ħafna assi sottostanti. Madankollu, it-tekniki tal-aggregazzjoni jistgħu wkoll jintużaw biex joħolqu karatteristiċi ta' prodotti tal-investiment, li jkollhom l-għan li jqarrqu bil-konsumaturi, meta huma jagħmlu d-deċiżjoni dwar investiment tagħhom. Ċerti prodotti b'rati attraenti (teaser rates) jaħdmu fuq il-preġudizzji tal-imġiba tal-investituri fil-livell tal-konsumaturi, f'dan il-każ fuq il-preferenza tagħhom għal rendiment interessanti immedjat. L-użu ta' ismijiet għal prodotti li jimplikaw aktar sikurezza milli hu possibbli jaħdmu fuq il-preġudizzji tal-imġiba tal-konsumaturi b'mod kumparabbli, filwaqt li jindirizzaw l-istmellija tar-riskju tagħhom. Konsegwentement, dawn it-tekniki tal-aggregazzjoni joħolqu r-riskju li l-investitur jiffoka ħafna fuq il-benefiċċji finanzjarji immedjati mingħajr ma jirrealizza għalkollox ir-riskji relatati futuri. Dan ir-Regolament għandu jkollu l-għan li jevita karatteristiċi tal-aggregazzjoni li jisfruttaw il-preġudizzji fit-teħid ta' deċiżjoni tal-investituri, sabiex jippromovi t-trasparenza u fehim aħjar tar-riskji marbuta ma' prodotti ta' investiment aggregati fil-livell ta' konsumatur.

(7)

▌Il-prodotti tal-assigurazzjoni li ma joffrux opportunitajiet ta’ investiment ▌għandhom ▌ikunu esklużi mill-kamp tal-applikazzjoni tar-Regolament. ▌Minħabba li l-enfasi ta' dan ir-Regolament hija fuq it-titjib tal-paragunabbiltà u l-komprensibbiltà tal-informazzjoni dwar prodotti ta' investiment li jkunu qed jiġu kkummerċjalizzati lil investituri fil-livell ta' konsumatur, ▌prodotti tal-pensjonijiet tax-xogħol u prodotti tal-pensjoni individwali għandhom jiġu esklużi mill-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament, sakemm il-liġi nazzjonali tkun teħtieġ kontribuzzjoni mill-impjegatur u sakemm l-impjegat ma għandux għażla fir-rigward tal-fornitur tal-prodott tal-pensjoni. Fondi ta’ investiment dedikati għall-investituri istituzzjonali mhumiex fil-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament lanqas, peress li mhumiex għall-bejgħ lil investituri fil-livell ta' konsumatur. Madankollu, prodotti ta' investiment bil-għan ta' akkumulazzjoni ta' tfaddil għal pensjonijiet individwali għandhom jibqgħu fil-kamp ta' applikazzjoni għax spiss jikkompetu ma' prodotti oħra taħt dan ir-Regolament u huma distribwiti b'mod simili lill-investituri fil-livell ta' konsumatur.

(8)

Sabiex tiġi pprovduta ċarezza dwar ir-relazzjoni bejn l-obbligi stabbiliti minn dan ir-Regolament u l-obbligi stabbiliti mid-Direttiva 2003/71/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) ▌u d-Direttiva 2009/138/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), huwa neċessarju li jiġi stabbilit li dawn id-Direttivi huma kumplimentari għal dan ir-Regolament. B'mod partikolari, id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jinkorpora s-sommarju li jipprovdi l-informazzjoni ewlenija kif imsemmija fl-Artikolu 5(2) tad-Direttiva 2003/71/KE wara rieżami ta' dan ir-Regolament.

(8a)

Il-manifatturi tal-prodotti ta' investiment għandhom jiżguraw li l-prodott ta' investiment li jfasslu jkun kompatibbli mal-profil tal-investituri fil-livell ta' konsumatur li jkun indirizzat għalihom. Għalhekk, għandhom jistabbilixxu proċess ta' approvazzjoni tal-prodott biex jiżguraw li l-prodotti ta' investiment tagħhom ma jesponux lill-investituri fil-livell ta' konsumatur għal assi sottostanti li l-profil tal-benefiċċji u r-riskji tagħhom ma jinftehimx faċilment.

(8b)

L-awtoritajiet kompetenti u l-awtoritajiet superviżorji Ewropej (l-ASE) għandhom jingħataw, fuq talba tagħhom, it-tagħrif meħtieġ kollu biex jivverifikaw il-kontenut tad-dokumenti bit-tagħrif ewlieni, biex jivvalutaw il-konformità ma' dan ir-Regolament u biex jiżguraw il-protezzjoni tal-klijenti u l-investituri fis-swieq finanzjarji. Is-setgħat tal-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA) u tal-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol (EIOPA) għandhom ikunu allinjati b'mod konsistenti ma' dawk tal-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq (ESMA) skont id-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar is-swieq fl-istrumenti finanzjarji li tirrevoka d-Direttiva 2004/39/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill [MiFIR].

(9)

Il-manifatturi tal-prodotti ta’ investiment – bħall-maniġers tal-fondi, l-impriżi tal-assigurazzjoni, l-emittenti tat-titoli, l-istituzzjonijiet tal-kreditu jew id-ditti tal-investiment – għandhom ifasslu d-dokument bit-tagħrif ewlieni għall-prodotti ta’ investiment li jimmanifatturaw, peress li jinsabu fl-aħjar qagħda biex ikunu jafu l-prodott u jkunu responsabbli għalih. Il-manifatturi tal-prodotti ta' investiment għandhom jagħmlu d-dokument bit-tagħrif ewlieni disponibbli għall-persuni li jbigħu l-prodott ta' investiment. Id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jitfassal mill-manifattur tal-prodott ta’ investiment u l-anness (inkluż it-tariffi), mill-persuna li tbigħ il-prodott ta' investiment qabel il-prodotti jkunu jistgħu jinbigħu lill-investituri fil-livell ta' konsumatur. Madankollu, fejn il-prodott ma jinbiegħx lill-investituri fil-livell ta' konsumatur, ma hemmx il-ħtieġa li jitfassal dokument bit-tagħrif ewlieni, u fejn mhux prattiku għall-manifattur tal-prodott ta’ investiment li jfassal id-dokument bit-tagħrif ewlieni, dan jista’ jiġi ddelegat lil ħadd ieħor. Fejn it-tfassil ta' dan id-dokument bit-tagħrif ewlieni jiġi delegat kompletament jew parzjalment lil partijiet terzi, il-manifattur tal-prodott ta' investiment għandu jibqa' jerfa' r-responsabbiltà ġenerali għat-tfassil u l-kontenut tiegħu. Sabiex jiġi żgurat it-tixrid wiesa’ u d-disponibbiltà tad-dokumenti bit-tagħrif ewlieni, dan ir-Regolament għandu jippermetti l-pubblikazzjoni mill-manifattur tal-prodott ta’ investiment permezz ta’ websajt tal-għażla tiegħu.

(10)

Sabiex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tal-investituri fil-livell ta' konsumatur, huwa meħtieġ li jiġi żgurat li l-informazzjoni dwar il-prodotti ta’ investiment tkun preċiża, ġusta, ċara u ma tiżgwidax lil dawk l-investituri. Dan ir-Regolament għandu għalhekk jistabbilixxi standards komuni għall-abbozzar tad-dokument bit-tagħrif ewlieni, sabiex jiżgura li dan ikun jinftiehem mill-investituri fil-livell ta’ konsumatur. Minħabba d-diffikultajiet li ħafna mill-investituri mhux professjonisti jkollhom biex jifhmu t-terminoloġija finanzjarja speċjalizzata, għandha tingħata attenzjoni partikolari għall-vokabolarju u l-istil tal-kitba użati fid-dokument. Għandhom jiġu stabbiliti wkoll regoli dwar il-lingwa li biha għandu jitfassal id-dokument. Il-kalkoli tal-ispejjeż li jista' jkun hemm għandhom jiġu spjegati wkoll b'mod li jinftiehem. Barra minn hekk, l-investituri fil-livell ta' konsumatur għandhom ikunu jistgħu jifhmu d-dokument bit-tagħrif ewlieni fih innifsu mingħajr ma jirreferu għal informazzjoni oħra. Madankollu, dan m'għandux jipprekludi l-użu ta' kontroreferenzi fid-dokument bit-tagħrif ewlieni ma' dokumenti oħra fejn tista' tinstab informazzjoni addizzjonali li tista' tkun ta' interess għal xi investituri fil-livell ta' konsumatur.

(11)

L-investituri fil-livell ta' konsumatur għandhom jiġu pprovduti bl-informazzjoni meħtieġa biex huma jieħdu deċiżjoni infurmata dwar l-investiment u jipparagunaw il-prodotti differenti ta’ investiment, imma jekk din l-informazzjoni ma tkunx qasira u konċiża jkun hemm ir-riskju li ma jużawhiex. Id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu għalhekk ikun fih tagħrif ewlieni biss, speċjalment fir-rigward tan-natura u l-karatteristiċi tal-prodott, inkluż jekk hux possibbli li jkun hemm telf tal-kapital, l-ispejjeż, ▌il-profil tar-riskju u tal-benefiċċji , fl-għamla ta' indikatur sommarju tal-prodott u tal-investiment sottostanti tiegħu kif ukoll l-informazzjoni rilevanti dwar il-prestazzjoni, u ċertu informazzjoni speċifika oħra li tista’ tkun meħtieġa biex jinftiehmu l-karatteristiċi tal-prodotti speċifiċi, inkluż dawk intenzjonati għall-użu fl-ippjanar tal-irtirar. Il-Kummissjoni għandha tikkunsidra l-opportunità sabiex l-aġenzija pubblika ta’ klassifikazzjoni tal-kreditu Ewropea, imsemmija fil-Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew adottata fl-ewwel qari fis-16 ta' Jannar 2013 bl-għan li jiġi adottat ir-Regolament (KE) Nru …/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1060/2009 dwar aġenziji li jiggradaw il-kreditu  (8), tipprovdi tagħrif ewlieni dwar il-profil tar-riskju relatat mal-bonds sovrani maħruġa minn Stati Membri.

(11a)

L-investituri għandhom jingħataw idea ċara tal-ispejjeż u t-tariffi li se jħallsu fl-investiment tagħhom, mhux biss fl-istadju tat-tranżazzjoni, iżda matul perjodu ta' investiment. It-tariffi għandhom jiġu divulgati bis-sħiħ f'termini komposti u kumulattivi, kif ukoll f'termini monetarji. It-tariffi għall-pariri għandhom jiġu kkalkulati b'mod aktar sempliċi sabiex ikun aktar faċli għall-investituri li jifhmu x'se jiswewhom.

(11b)

L-EBA, l-EIOPA u l-ESMA għandhom jiżviluppaw analizzatur tal-fondi online li jista' jippermetti lill-investituri jikkalkulaw il-valur aħħari tal-investiment tagħhom wara li jiġu meqjusa t-tariffi u l-ispejjeż.

(12)

Id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jitfassal f’format li jippermetti lill-investituri fil-livell ta' konsumatur jipparagunaw il-prodotti ta’ investiment differenti, peress li l-imġiba u l-kapaċitajiet tal-konsumatur huma tali li l-format, il-preżentazzjoni u l-kontenut tal-informazzjoni jridu jiġu ddiżinjati u mfassla bir-reqqa sabiex jiġi mmassimizzat l-impenn fir-rigward tad-dokument bit-tagħrif ewlieni u għalhekk tissaħħaħ l-edukazzjoni finanzjarja , il-fehim u l-użu tal-informazzjoni. Għandha tiġi segwita l-istess ordni fl-elementi ta' informazzjoni u fl-intestaturi ta’ dawn l-elementi f’kull dokument. Barra minn hekk, id-dettalji tal-informazzjoni li għandhom jiġu inklużi fid-dokument bit-tagħrif ewlieni għall-prodotti differenti u l-preżentazzjoni ta’ din l-informazzjoni għandhom jiġu armonizzati iżjed permezz tal-atti delegati li jqisu r-riċerka eżistenti u kontinwa dwar l-imġiba tal-konsumaturi, inkluż ir-riżultati tal-ittestjar tal-effikaċja ta’ modi differenti ta’ kif tiġi ppreżentata l-informazzjoni lill-konsumaturi. Barra minn dan, xi prodotti ta’ investiment jagħtu għażla lill-investitur fil-livell ta' konsumatur bejn għadd ta’ investimenti sottostanti u jista' jkollhom spejjeż u imposti li jiddependu mill-karatteristiċi personali tal-konsumatur, bħall-età jew l-ammont ta' investiment li jkun għażel . Dawk il-prodotti għandhom jitqiesu meta jitfassal il-format.

(12a)

Marka tal-kumplessità għal prodotti kumplessi li jidhru li mhumiex adatti għal investituri fil-livell ta' konsumatur għandha tidher fin-naħa ta' fuq tad-dokument bit-tagħrif ewlieni. Dan il-livell addizzjonali ta' trasparenza se jgħin lill-konsumaturi jieħdu deċiżjoni infurmata dwar il-livell ta' riskju li qed jieħdu u jgħin biex jiġi evitat il-bejgħ abbużiv tal-prodotti.

(13)

B’mod li qed jiżdied, l-investituri fil-livell ta' konsumatur mhux qegħdin ifittxu biss rendiment finanzjarju bid-deċiżjonijiet tal-investiment tagħhom. Spiss ifittxu wkoll finijiet oħra bħall-għanijiet soċjali jew ambjentali. Barra minn hekk, l-informazzjoni dwar l-aspetti mhux finanzjarji tal-investimenti tista’ tkun importanti għal dawk li qed ifittxu biex jagħmlu investimenti sostenibbli u fuq tul ta’ żmien. Madankollu, informazzjoni dwar ir-riżultati soċjali, ambjentali jew ta’ governanza li jkun qed ifittex il-manifattur tal-prodott ta’ investiment tista’ tkun diffiċli li tiġi pparagunata jew tista' tkun nieqsa għal kollox. Għalhekk, huwa mixtieq li d-dettalji tal-informazzjoni jiġu armonizzati iżjed fir-rigward ta' jekk tqisux kwistjonijiet ambjentali, soċjali jew ta’ governanza, u jekk inhu hekk, b’liema modi.

(14)

Id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jkun distint u separat b'mod ċar minn kwalunkwe komunikazzjoni ta’ kummerċjalizzazzjoni. Is-sinifikat tiegħu ma għandux jitnaqqas minħabba dawk id-dokumenti l-oħra. L-investitur fil-livell ta' konsumatur għandu jikkonferma li rċieva d-dokument.

(15)

Sabiex jiġi żgurat li d-dokument bit-tagħrif ewlieni jkun fih informazzjoni affidabbli, dan ir-Regolament għandu jeħtieġ li l-manifatturi tal-prodott ta’ investiment u l-persuni li jbigħu prodotti ta' investiment iżommu d-dokument bit-tagħrif ewlieni aġġornat. L-entità li tipprovdi jew tbigħ id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandha wkoll iżżomm aġġornata l-informazzjoni provduta lill-investitur fil-livell ta' konsumatur. Għal dan il-għan, huwa meħtieġ li regoli dettaljati relatati mal-kundizzjonijiet u l-frekwenza tar-rieżami tal-informazzjoni u r-reviżjoni tad-dokumenti bit-tagħrif ewlieni u l-anness tiegħu jiġu stabbiliti f’att delegat li għandu jiġi adottat mill-Kummissjoni. Id-dokument bit-tagħrif ewlieni u l-aġġornamenti kollha tiegħu għandhom ikunu komunikati lill-awtorità kompetenti.

(16)

Id-dokumenti bit-tagħrif ewlieni huma s-sies tad-deċiżjonijiet dwar l-investiment minn investituri fil-livell ta' konsumatur. Għal din ir-raġuni, il-manifatturi ta' prodotti ta' investiment u l-persuni li jbigħu prodotti ta' investiment għandhom responsabbiltà importanti, lejn l-investituri fil-livell ta' konsumatur, li jikkonformaw mar-regoli ta' dan ir-Regolament. Għalhekk huwa importanti li jiġi żgurat li l-investituri fil-livell ta' konsumatur li ddipendew fuq dokument bit-tagħrif ewlieni għad-deċiżjonijiet dwar l-investiment tagħhom ikollhom drittijiet effettivi ta' rimedju. Għandu wkoll jiġi żgurat li l-investituri kollha fil-livell ta' konsumatur fl-Unjoni jkollhom l-istess dritt ifittxu kumpens għad-danni li jistgħu jsofru minħabba nuqqasijiet fil-konformità mar-rekwiżiti stabbiliti f'dan ir-Regolament min-naħa tal-manifatturi ta' prodotti ta' investiment. Għalhekk ir-regoli dwar ir-responsabbiltà tal-manifatturi ta' prodotti ta' investiment għandhom jiġu armonizzati. Barra minn hekk, jeħtieġ li jiddaħħal approċċ armonizzat għall-penali sabiex tiġi żgurata l-konsistenza. Dan ir-Regolament għandu jistabbilixxi li l-investituri fil-livell ta' konsumatur ikunu jistgħu jżommu lill-manifattur ta' prodott responsabbli għal ksur ta' dan ir-Regolament f'każ ta' telf ikkawżat minħabba l-użu tad-dokument bit-tagħrif ewlieni li kien qarrieqi, ineżatt jew inkonsistenti mal-prospett jew, meta ma jkun tħejja ebda prospett, it-termini u l-kundizzjonijiet tal-prodott .

(17)

Peress li l-investituri fil-livell ta' konsumatur ġeneralment ma jkollhomx għarfien fil-fond dwar il-proċeduri interni tal-manifatturi tal-prodotti ta' investiment, ▌ l-investitur fil-livell ta' konsumatur ma għandux ikollu obbligu tal-provi ▌. L-investitur fil-livell ta' konsumatur għandu jindika f'liema rigward iqis li d-dokument bit-tagħrif ewlieni ma jikkonformax mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament. Imbagħad, għandu jkun id-dmir tal-manifattur tal-prodott li jirrispondi għal din id-dikjarazzjoni.

(18)

Ir-responsabbiltà ċivili ta' manifattur ta' prodott ta' investiment li ma jkunx kopert minn dan ir-Regolament għandha tkun irregolata mil-liġi nazzjonali applikabbli kif determinat mir-regoli rilevanti tad-Dritt Internazzjonali Privat. Il-qorti kompetenti biex tiddeċiedi dwar pretensjoni ta' responsabbiltà ċivili li tinġieb minn investitur fil-livell ta' konsumatur għandha tkun determinata mir-regoli rilevanti dwar il-Ġuriżduzzjoni Internazzjonali.

(19)

Sabiex l-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun jista’ jieħu deċiżjoni infurmata dwar l-investiment, il-persuni li jbigħu l-prodotti ta’ investiment għandhom ikunu meħtieġa jipprovdu d-dokument bit-tagħrif ewlieni f'biżżejjed żmien qabel ma tiġi konkluża kwalunkwe tranżazzjoni. L-investitur għandu jipprovdi firma, bil-miktub jew f'forma elettronika, biex juri li jkun irċieva d-dokument bit-tagħrif ewlieni. Dan ir-rekwiżit għandu japplika ▌irrispettivament minn fejn jew kif isseħħ it-tranżazzjoni. Il-persuni li jagħtu pariri dwar jew ibigħu l-prodotti jinkludu kemm id-distributuri kif ukoll il-manifatturi tal-prodott ta’ investiment infushom fejn dawn jagħżlu li jagħtu pariri dwar jew ibigħu l-prodott b’mod dirett lill-investituri fil-livell ta’ konsumatur. Dan ir-Regolament huwa mingħajr preġudizzju għad-Direttiva 2002/65/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill  (9) . Kull meta possibbli, l-investituri għandhom jingħataw “żmien biex wieħed jerġa' jaħsibha” li matulu jistgħu jiddeċiedu li jikkanċellaw it-tranżazzjoni.

(20)

Għandhom jiġu stabbiliti regoli uniformi sabiex jagħtu lill-persuna li tbigħ il-prodott tal-investiment ċertu għażla rigward il-mezz li fih id-dokument bit-tagħrif ewlieni jingħata lill-investituri fil-livell ta' konsumatur u li jippermettu l-użu ta' komunikazzjonijiet elettroniċi fejn hu xieraq wara li jkunu kkunsidrati ċ-ċirkostanzi tat-tranżazzjoni. Madankollu, l-investituri fil-livell ta' konsumatur għandhom jingħataw l-għażla li jirċivuh stampat. Fl-interess tal-aċċess għall-informazzjoni mill-konsumatur, id-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jingħata dejjem mingħajr ħlas.

(21)

Sabiex tiġi żgurata l-fiduċja tal-investituri fil-livell ta' konsumatur fil-prodotti ta’ investiment u fis-swieq finanzjarji inġenerali, għandhom jiġu stabbiliti rekwiżiti għal proċeduri interni xierqa li jiżguraw li l-investituri fil-livell ta' konsumatur jirċievu tweġiba sostantiva mingħand il-manifattur tal-prodott ta’ investiment għall-ilmenti tagħhom.

(21a)

Għalkemm titjib fid-divulgazzjonijiet tal-prodotti ta' investiment huwa essenzjali biex terġa' tinbena l-fiduċja tal-investituri fil-livell ta' konsumatur fis-swieq finanzjarji, regoli dwar id-diżinn tal-prodotti huma daqstant importanti biex tkun żgurata protezzjoni effikaċi tal-investituri fil-livell ta' konsumatur. Pariri ineżatti minn konsulenti finanzjarji, preġudizzju fit-teħid ta' deċiżjonijiet u evidenza li l-imġiba finanzjarja tiddependi primarjament fuq attributi psikoloġiċi jwasslu għal kwistjonijiet li jridu jiġu indirizzati permezz tal-limitazzjoni tal-kumplessità fl-aggregazzjoni tal-prodotti ta' investiment.

(22)

Proċeduri għar-riżoluzzjoni alternattiva ta' tilwim jippermettu li s-soluzzjoni tat-tilwim tkun iktar mgħaġġla u inqas għalja milli permezz tal-qrati u jħaffu l-piż fuq is-sistema tal-qrati. Għal dak il-għan il-manifatturi tal-prodotti ta' investiment u l-persuni li jbigħu prodotti ta' investiment għandhom ikunu taħt obbligu li jipparteċipaw f’dawk il-proċeduri mibdija minn investituri fil-livell ta' konsumatur fir-rigward tad-drittijiet u l-obbligi stabbiliti minn dan ir-Regolament, bla ħsara għal ċerti salvagwardji skont il-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva. Partikolarment, il-proċeduri għal riżoluzzjoni alternattiva tat-tilwim ma għandhomx jiksru d-drittijiet li l-partijiet fit-tali proċeduri għandhom biex jibdew proċeduri legali quddiem il-qrati. Id-Direttiva 2013/11/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill  (10) għandha tapplika għat-tilwim skont dan ir-Regolament.

(23)

Billi d-dokument bit-tagħrif ewlieni għandu jiġi prodott għall-prodotti ta’ investiment mill-entitajiet li joperaw fis-setturi bankarji, tal-assigurazzjoni, tat-titoli u tal-fondi tas-swieq finanzjarji, huwa ta’ importanza kbira li tiġi żgurata l-kooperazzjoni bla xkiel bejn id-diversi awtoritajiet li jissorveljaw il-manifatturi tal-prodotti ta’ investiment sabiex ikollhom approċċ komuni għall-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament.

(23a)

Iż-żieda tas-setgħat u l-kompetenzi allokati lill-Unjoni u lill-awtoritajiet superviżorji nazzjonali għandha tkun iffaċilitata permezz ta' riżorsi ta' persunal suffiċjenti u ta' mezzi finanzjarji xierqa.

(24)

F’konformità mal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ta’ Diċembru 2010 dwar it-tisħiħ tar-reġimi ta’ sanzjoni fis-settur finanzjarju u sabiex jiġi żgurat li r-rekwiżiti stabbiliti f’dan ir-Regolament jiġu ssodisfati, huwa importanti li l-Istati Membri jieħdu l-passi meħtieġa biex jiżguraw li l-ksur ta’ dan ir-Regolament ikun soġġett għal sanzjonijiet u miżuri amministrattivi xierqa. Sabiex jiġi żgurat li s-sanzjonijiet ikollhom effett dissważiv u tissaħħaħ il-protezzjoni tal-investituri billi jiġu mwissija dwar il-prodotti ta’ investiment ikkummerċjalizzati li jiksru dan ir-Regolament, is-sanzjonijiet u l-miżuri għandhom ▌jiġu ppubblikati▌.

(25)

Sabiex jiġu ssodisfati l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament, għandha tiġi ddelegata s-setgħa tal-adozzjoni ta' atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea lill-Kummissjoni fir-rigward tal-ispeċifikar tad-dettalji dwar il-preżentazzjoni u l-format tad-dokument bit-tagħrif ewlieni, il-kontenut tal-informazzjoni li għandha tiġi inkluża fid-dokument bit-tagħrif ewlieni, ir-rekwiżiti dettaljati fir-rigward taż-żmien meta għandu jingħata d-dokument bit-tagħrif ewlieni kif ukoll fir-rigward tar-reviżjoni u r-rieżami tiegħu. Huwa ta' importanza partikolari li l-Kummissjoni twettaq il-konsultazzjonijiet xierqa u l-ittestjar mal-konsumaturi matul il-ħidma preparatorja tagħha. Il-Kummissjoni, meta tħejji u tfassal l-atti delegati, għandha tiżgura trażmissjoni simultanja, fil-ħin u xierqa tad-dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(26)

Il-Kummissjoni għandha tadotta standards tekniċi regolatorji żviluppati mill-ESMA, l-EBA u l-EIOPA skont l-Artikolu 8 rigward il-metodoloġija sottostanti l-preżentazzjoni tar-riskju u l-benefiċċji u l-kalkolu tal-ispejjeż u l-kriterji ambjentali, soċjali jew ta' governanza permezz ta' atti delegati skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u skont l-Artikoli 10 sa 14 rispettivi tar-Regolamenti (UE) Nru 1093/2010, 1094/2010 u 1095/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11).

(27)

Id-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ottubru 1995 dwar il-protezzjoni ta’ individwi fir-rigward tal-ipproċessar ta’ data personali u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-data tirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill-Istati Membri fil-kuntest ta’ dan ir-Regolament u skont is-superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti. Ir-Regolament (KE) Nru 45/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Diċembru 2000 dwar il-protezzjoni ta’ individwu fir-rigward tal-ipproċessar ta’ data personali mill-istituzzjonijiet u l-korpi tal-Komunità u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-data, jirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill- ASE skont dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data. Kwalunkwe proċessar ta’ data personali mwettaq fil-qafas ta’ dan ir-Regolament, bħall-iskambju jew it-trażmissjoni ta’ data personali mill-awtoritajiet kompetenti għandu jsir skont id-Direttiva 95/46/KE u kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta’ informazzjoni mill- ASE għandu jsir skont ir-Regolament (KE) Nru 45/2001.

(28)

Filwaqt li l-UCITS huma prodotti ta’ investiment fis-sens ta’ dan ir-Regolament, l-istabbiliment riċenti tar-rekwiżiti tal-informazzjoni ewlenija għall-investitur skont id-Direttiva 2009/65/KE ifisser li jkun proporzjonat li l-UCITS bħal dawn jingħataw perjodu tranżitorju ta’ 5 snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament matul liema żmien ma jkunux soġġetti għal dan ir-Regolament. Wara dan il-perjodu jsiru soġġetti għal dan ir-Regolament fin-nuqqas ta’ xi estensjoni ta’ dan il-perjodu tranżizzjonali. L-istess eżenzjoni għandha tapplika wkoll għal fondi mhux UCITS meta dawn ikunu diġà meħtieġa skont il-liġijiet nazzjonali biex jiġi stabbilit dokument bit-tagħrif ewlieni għall-investitur skont il-format u l-kontenut definiti fl-Artikoli 78 sa 81 tad-Direttiva 2009/65/KE.

(29)

Ir-rieżami ta’ dan ir-Regolament għandha titwettaq erba’ snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament sabiex tqis l-iżviluppi tas-suq, bħall-ħolqien ta’ tipi ġodda ta’ prodotti ta’ investiment, kif ukoll żviluppi f’oqsma oħra tal-liġi tal-Unjoni u l-esperjenzi tal-Istati Membri. Ir-rieżami għandha tivvaluta jekk il-miżuri introdotti tejbux il-protezzjoni u l-fehim medju tal-investituri normali fil-livell ta' konsumatur dwar il-prodotti ta’ investiment , l-edukazzjoni finanzjarja tagħhom u l-paragunabbiltà tal-prodotti. Għandha tqis ukoll jekk il-perjodu tranżizzjonali li japplika għall-UCITS għandux jiġi estiż, jew jekk għandhomx jitqiesu alternattivi oħra għat-trattament tal-UCITS. Abbażi tar-rieżami, il-Kummissjoni għandha tissottometti rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill akkompanjat, fejn xieraq, bi proposti leġiżlattivi.

(30)

Sabiex il-manifatturi tal-prodott ta’ investiment u l-persuni li jbigħu l-prodotti ta’ investiment jingħataw biżżejjed żmien biex iħejju għall-applikazzjoni prattika tar-rekwiżiti ta’ dan ir-Regolament, ir-rekwiżiti ta’ dan ir-Regolament ma għandhomx jibdew japplikaw qabel sentejn mid-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament. Dan ir-Regolament m'għandux japplika għal tranżazzjonijiet li seħħew fl-imgħoddi.

(31)

Dan ir-Regolament jirrispetta d-drittijiet fundamentali u josserva l-prinċipji rikonoxxuti b'mod partikolari mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

(32)

Billi l-għan tal-azzjoni li għandha tittieħed, jiġifieri t-titjib fil-protezzjoni għall-investituri fil-livell ta' konsumatur u t-titjib tal-fiduċja tagħhom fil-prodotti ta’ investiment u biex tindirizza d-dgħjufijiet identifikati, inkluż fejn dawk il-prodotti jinbigħu b’mod transfruntier, ma jistax jintlaħaq b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri li jaħdmu b’mod indipendenti minn xulxin, u għalhekk minħabba l-effetti tagħha tkun tista’ tinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dak l-għan,

(a)

prodotti tal-assigurazzjoni li ma joffrux valur ta’ ċediment ▌;

(b)

depożiti , għajr depożiti strutturati kif definiti fl-Artikolu 4 tal-[MiFID] ;

(c)

titoli msemmija fil-punti (b) sa (g), (i) u (j) tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2003/71/KE;

(d)

titoli oħra li ma jinkorporawx derivattiv , bl-eċċezzjoni ta' bonds tal-kumpaniji u strumenti maħruġa minn entitajiet ad hoc (SPVs) ;

(e)

skemi tal-pensjoni tax-xogħol uffiċjalment rikonoxxuti ▌ u  prodotti tal-pensjonijiet individwali li skont il-liġi nazzjonali jkunu jeħtieġu kontribuzzjoni finanzjarja mill-impjegatur u fejn l-impjegat ma jkollux għażla fir-rigward tal-fornitur tal-pensjoni;

(f)

skemi tas-sigurtà soċjali rikonoxxuti uffiċjalment soġġetti għal-liġi nazzjonali jew tal-Unjoni.

(a)

'prodott ta' investiment' tfisser prodott li permezz tiegħu persuna tista' tagħmel investiment finanzjarju, irrispettivament mill-forma legali u irrispettivament minn jekk l-ammont ripagabbli huwiex fiss jew varjabbli, inkluż fejn prodott ta' investiment jinkiseb permezz ta' parteċipazzjoni diretta ta' strumenti, ta' entitajiet ad hoc jew ta' kumpaniji finanzjarji ;

(b)

'manifattur tal-prodott ta’ investiment' tfisser:

(ba)

'persuna li tbigħ prodotti ta' investiment' tfisser persuna li tagħti parir, tikkummerċjalizza, tqassam jew tbigħ prodotti ta' investiment lil investitur fil-livell ta' konsumatur, lil distributur jew lil persuna li taġixxi bħala intermedjarju għal investiment minn investitur fil-livell ta' konsumatur;

(c)

'investituri fil-livell ta' konsumatur' tfisser:

(d)

'prodotti tal-pensjoni' tfisser prodotti li skont il-liġi nazzjonali huma rikonoxxuti li għandhom l-għan ewlieni li jipprovdu lill-investitur fil-livell ta' konsumatur dħul fl-irtirar, u li permezz tagħhom l-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun intitolat għal ċerti benefiċċji;

(e)

'mezz durabbli' tfisser mezz durabbli kif definit fl-Artikolu 2(m) tad-Direttiva 2009/65/KE;

(f)

'awtoritajiet kompetenti' tfisser l-awtoritajiet nazzjonali tal-Istati Membri, bis-setgħa legali li jissuperviżjaw il-manifattur tal-prodott ta’ investiment jew il-persuna li tbiegħ il-prodott ta’ investiment lill-investitur fil-livell ta' konsumatur.

(a)

ippreżentat u strutturat b’mod li jkun faċli jinqara, bl-użu ta’ tipa ta’ daqs li tinqara;

(aa)

iffukat fuq it-tagħrif ewlieni li jeħtieġu l-investituri fil-livell ta' konsumatur;

(b)

espress b’mod ċar u miktub b’lingwaġġ u stil li tikkomunika b’mod li tiffaċilita l-ftehim tal-informazzjoni mill-investituri għall-liema hija mmirata , b’mod partikolari jintuża f'lingwaġġ li jkun ċar, fil-qosor u jista' jinftiehem.

▌

(a)

▌l-isem tal-prodott ta’ investiment u l-identità tal-manifattur tal-prodott ta’ investiment , u id-detentur tar-responsabbiltà legali għad-dokument (isem u indirizz) ;

(b)

taħt it-taqsima bit-titolu “X’inhu dan l-investiment?”, in-natura u l-karatteristiċi ewlenin tal-prodott ta’ investiment, inkluż

▌

(c)

taħt taqsima bit-titolu “X'deċiżjonijiet irrid nieħu?”, tagħrif dwar id-diversi deċiżjonijiet li investitur fil-livell ta' konsumatur irid jieħu, eż. għażla tal-fond, terminu ta' żmien, daqs tal-primjum, inkluż liema benefiċċji oħra jew kundizzjonijiet li jwasslu għall-benefiċċji huma disponibbli ;

▌

(d)

taħt taqsima intitolata ▌"X’inhuma r-riskji u x’se niggwadanja? wara li tiġi kkunsidrata ▌l-evoluzzjoni tas-suq li jimmira għalih:

(e)

taħt taqsima bit-titolu “X'jista' jsir mill-investiment tiegħi? Hemm garanziji ta' kontinġenza u x'jiswew?”, indikazzjoni ċara ta' jekk huwiex possibbli telf tal-kapital

(ea)

taħt sottotaqsima intitolata: “X'jiġri f'każ ta' inadempjenza tal-manifattur jew tal-bejjiegħ tal-prodott ta' investiment?”, deskrizzjoni fil-qosor tat-telf massimu għall-investitur fil-livell ta' konsumatur u referenza għal jekk it-telf jistax jiġi rkuprat minn skema ta' kumpens jew garanzija għall-investitur fil-livell ta' konsumatur;

(eb)

taħt taqsima intitolata “X'jiġri jekk/meta mmut”, tagħrif dwar x'jiġri mill-flus miżmuma mill-prodott/fondi u kwalunkwe benefiċċju addizzjonali marbut mal-mewt;

(f)

taħt taqsima bit-titolu “X’inhuma l-ispejjeż?”, l-ispejjeż totali assoċjati mal-investiment fil-prodott ta’ investiment, li jinkludu kemm l-ispejjeż diretti kollha kif ukoll dawk indiretti kollha li għandu jġorr l-investitur, inkluż indikaturi f’għamla sommarja ta’ dawn l-ispejjeż , fosthom:

Għandu jingħata tagħrif dwar kif jiġi aċċessat il-kalkulatur tal-fondi online indipendenti operat mill-ASE ;

(h)

taħt taqsima intitolata “Nista' niġbed il-flus?”:

(ha)

taħt taqsima intitolata “Kif inkun naf kif ikun sejjer il-prodott?”, dikjarazzjoni li l-manifattur jgħarraf lill-klijent b'mod trasparenti permezz ta' dokument annwali dwar ir-rendiment tal-prodott ta' investiment. Dan id-dokument għandu jinkludi d-divulgazzjoni ex post tar-redditu tal-prodott ta’ investiment fis-sena li għaddiet. Barra minn hekk, dan ir-redditu ex post għandu jiġi pparagunat ma’ prodott ta’ investiment differenti bi profil tar-riskju paragunabbli. Jekk il-konsumatur ikollu fil-pussess tiegħu diversi prodotti ta’ investiment ta’ manifattur partikolari u li huma koperti b’dan ir-regolament, id-divulgazzjoni u l-paragun imsemmija hawn fuq għandhom jiġu applikati għall-portafoll kollu kemm hu. Għandha tiġi żvelata wkoll kull spiża li taffettwa r-rendiment tal-prodott ta’ investiment.

(hb)

taħt taqsima intitolata “Kif nista’ nressaq ilment?”, tagħrif dwar kif u quddiem min klijent jista’ jressaq ilment dwar il-prodott u l-amministrazzjoni tiegħu;

(hc)

taħt taqsima intitolata “X'inhuma d-dokumenti legali l-oħra relatati ma' dan il-prodott?”, deskrizzjoni fil-qosor tad-dokumentazzjoni (inkluż prospett, meta rilevanti) u mingħajr materjal ta' kummerċjalizzazzjoni;

(hd)

F'taqsima qrib l-aħħar tad-dokument, intestatura ġdida “Informazzjoni dwar il-prodott” li tiddikjara (meta jkun applikabbli):

(he)

l-isem u d-dettalji ta' kuntatt tal-awtorità kompetenti li tirregola l-prodott;

(hf)

taħt taqsima intitolata “Benefiċċji tal-assigurazzjoni”, indikazzjoni dwar jekk il-prodott ta' investiment joffrix benefiċċji tal-assigurazzjoni u jekk iva, dettalji ta' dawn il-benefiċċji tal-assigurazzjoni, skont id-Direttiva 2009/138/KE, ħlief għall-Artikolu 8(2) tagħha. Fejn il-kuntratt joffri għażla bejn ħafna assigurazzjonijiet tal-ħajja marbuta ma' unitajiet ta' investiment, għandu jinkludi wkoll tabella f'għamla sommarja li tikklassifika dawn l-unitajiet fi tliet kategoriji, skont il-livell ta' riskju tagħhom.

(a)

indikazzjoni li l-leġiżlazzjoni fiskali nazzjonali tal-Istat Membru tad-domiċilju tal-investitur jista' jkollha impatt sinifikanti fuq ir-redditu mistenni u attwali tal-investiment;

(b)

l-ispejjeż marbuta mal-prodott ta' investiment meta jkun l-intermedjarju, inklużi l-kummissjonijiet, ir-retroċessjonijiet jew benefiċċji oħra marbuta mat-tranżazzjoni mħallsa mill-manifattur jew minn parti terza, kif previst fid-Direttiva 2004/39/KE u fid-Direttiva 2002/39/KE  (12).

(a)

il-metodoloġija sottostanti l-preżentazzjoni tal-profili tar-riskji u l-benefiċċji kif imsemmi fil-punt (e) tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu;

(b)

il-kalkolu tal-ispejjeż , inkluża l-ispeċifikazzjoni tal-indikaturi f'għamla sommarja, kif imsemmi fil-punt (f) tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu;

(ba)

il-prinċipji li għandhom jintużaw għall-eżiti ambjentali, soċjali jew ta' governanza kif imsemmi fil-paragrafu 2(b)(iii).

(bb)

fir-rigward ta' kull waħda mill-mistoqsijiet imsemmija f'dan l-Artikolu, il-lista ta' prodotti li japplikaw għalihom.

(a)

il-profil tar-riskji u l-benefiċċji jew l-ispejjeż huma ppreżentati b'mod ikkumplikat wisq;

(b)

il-prodott jinvesti f'assi sottostanti li s-soltu ma jkunx hemm investimenti fihom minn investituri mhux professjonali;

(c)

il-profil tar-riskji u l-benefiċċji huwa suġġett għall-okkorrenzi simultanji ta' żewġ avvenimenti jew aktar marbuta ma' tal-anqas żewġ klassijiet ta' assi differenti;

(d)

numru ta' mekkaniżmi differenti huma użati biex jiġi kkalkulat ir-redditu finali fuq l-investiment, u dan joħloq riskju akbar ta' malintiż min-naħa tal-investitur fil-livell ta' konsumatur;

(e)

ir-redditu mill-investiment jinkludi karatteristiċi tal-aggregazzjoni li jibbenefikaw mill-preġudizzji fl-imġiba tal-investituri fil-livell ta' konsumatur, pereżempju billi joffru rata fissa attraenti (“teaser”) segwita minn rata kundizzjonali li tvarja, li tkun ħafna ogħla, jew formula iterattiva;

(f)

l-esponiment globali tal-prodott finanzjarju, ikkalkulat mal-valur f'riskju ta' kull xahar tiegħu, ikkalkulat f'intervall ta' kunfidenza ta' 99 % fil-mument tal-kummerċ, ikun ogħla minn 20 %.

(a)

il-kundizzjonijiet u l-frekwenza tal-analiżi tal-informazzjoni li fih id-dokument bit-tagħrif ewlieni;

(b)

il-kundizzjonijiet li taħthom għandu jiġi rivedut it-tagħrif fid-dokument bit-tagħrif ewlieni, u li taħthom huwa obbligatorju jew fakultattiv li jiġi ppubblikat u distribwit mill-ġdid id-dokument bit-tagħrif ewlieni rivedut;

(c)

il-kundizzjonijiet speċifiċi li taħthom għandha tiġi analizzata l-informazzjoni li fih id-dokument bit-tagħrif ewlieni jew għandu jiġi rivedut id-dokument bit-tagħrif ewlieni meta l-prodott ta’ investiment ikun disponibbli għall-investituri fil-livell ta' konsumatur b’mod mhux kontinwu;

(d)

iċ-ċirkostanzi li jirreferu għall-prodott innifsu jew għall-kondizzjonijiet tas-suq li fihom l-investituri fil-livell ta' konsumatur għandhom jiġu infurmati dwar id-dokument bit-tagħrif ewlieni rivedut għal prodott ta’ investiment mixtri minnhom.

(a)

ll-investitur fil-livell ta' konsumatur jagħżel li jikkonkludi t-tranżazzjoni peremzz ta' mezzi ta' komunikazzjoni mill-bogħod;

(b)

l-għoti tad-dokument bit-tagħrif ewlieni skont il-paragrafu 1 ma jkunx possibbli;

(ba)

l-investitur fil-livell ta’ konsumatur jitlob li jirċievi d-dokument bit-tagħrif ewlieni direttament wara l-konklużjoni tat-tranżazzjoni, pjuttost milli jdewwem it-tranżazzjoni sabiex jirċievi d-dokument minn qabel. Il-persuna li tbigħ jew li tagħti pariri dwar il-prodott ta' investiment m'għandhiex toffri din l-għażla qabel ma jitlobha l-investitur fil-livell ta' konsumatur;

(c)

▌ il-persuna li tbigħ il-prodott ta' investiment tkun infurmat lill-investitur fil-livell ta' konsumatur dwar dan.

(a)

il-kundizzjonijiet biex jiġi ssodisfat ir-rekwiżit li jiġi pprovdut id-dokument bit-tagħrif ewlieni f'biżżejjed żmien minn qabel kif stabbilit fil-paragrafu 1;

(b)

il-metodu u l-limitu ta’ żmien biex jingħata d-dokument bit-tagħrif ewlieni skont il-paragrafu 2.

(a)

stampat;

(b)

bl-użu ta’ mezz durabbli għajr dak stampat, fejn il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 4 jkunu ssodisfati; jew

(c)

permezz ta’ websajt fejn il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-paragrafu 5 jkunu ssodisfati.

(a)

l-użu tal-mezz durabbli huwa xieraq fil-kuntest tan-negozju li jkun qed isir bejn il-persuna li tagħti pariri dwar jew li tbigħ il-prodott ta’ investiment , jew li taġixxi bħala intermedjarju fil-bejgħ tiegħu, u l-investitur fil-livell ta' konsumatur; u

(b)

l-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun ingħata l-għażla bejn l-informazzjoni stampata u bil-mezz durabbli, u jkun għażel dak il-mezz l-ieħor.

(a)

l-għoti tad-dokument bit-tagħrif ewlieni permezz ta' websajt ikun xieraq fil-kuntest tan-negozju li jkun qed isir bejn il-persuna li tagħti pariri dwar jew li tbigħ il-prodott ta’ investiment , jew li taġixxi bħala intermedjarju fil-bejgħ tiegħu, u l-investitur fil-livell ta' konsumatur;

(b)

l-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun ikkonsenta li jingħata d-dokument bit-tagħrif ewlieni permezz ta’ websajt;

(c)

ll-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun ġie nnotifikat b’mod elettroniku bl-indirizz tal-websajt, u bil-post fil-websajt minn fejn jista’ jaċċessa l-informazzjoni;

(d)

fejn id-dokument bit-tagħrif ewlieni jkun ġie rivedut skont l-Artikolu 10 l-aktar verżjoni reċenti għandha tiġi pprovduta wkoll lill-investitur fil-livell ta' konsumatur; fuq talba tal-investitur fil-livell ta' konsumatur, għandhom jiġu pprovduti wkoll il-verżjonijiet preċedenti;

(e)

ikun żgurat li d-dokument bit-tagħrif ewlieni jibqa' aċċessibbli fil-websajt għal perjodu ta' żmien raġonevolment twil biżżejjed biex l-investitur fil-livell ta' konsumatur ikun biex jikkonsultah.

(a)

l-azzjoni proposta tindirizza theddida sinifikanti għall-protezzjoni tal-investituri fil-livell ta' konsumatur jew għall-funzjonament ordinat u l-integrità tas-swieq finanzjarji jew għall-istabbiltà tas-sistema finanzjarja sħiħa jew parti minnha fl-Unjoni;

(b)

ir-rekwiżiti regolatorji skont il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li huma applikabbli għall-prodott ta' investiment, l-istrument finanzjarju jew l-attività finanzjarja rilevanti ma jindirizzawx it-theddida;

(c)

awtorità kompetenti jew awtoritajiet kompetenti ma ħadux azzjoni biex jindirizzaw it-theddida jew inkella l-azzjonijiet li ttieħdu ma jindirizzawx adegwatament it-theddida.

(a)

jkollha effett negattiv fuq l-effiċjenza tas-swieq finanzjarji jew fuq l-investituri fil-livell ta' konsumatur li jkun sproporzjonat għall-benefiċċji tal-azzjoni; u lanqas

(b)

toħloq riskju ta’ arbitraġġ regolatorju.

(a)

il-kummerċjalizzazzjoni, id-distribuzzjoni jew il-bejgħ ta' prodotti ta' investiment jew ta' strumenti finanzjarji;

(b)

tip ta' attività jew prattika finanzjarja.

(a)

prodott ta' investiment, strument jew attività jew prattika finanzjarji joħolqu tħassib sinifikanti rigward il-protezzjoni tal-investituri jew huma ta' theddida serja għall-funzjonament ordinat u l-integrità tas-swieq finanzjarji jew għall-istabbiltà tas-sistema finanzjarja kollha jew parti minnha fi Stat Membru wieħed jew aktar, fosthom permezz tal-kummerċjalizzazzjoni, id-distribuzzjoni, ir-remunerazzjoni jew il-provvista ta’ inċentivi relatati mal-prodott ta' investiment jew mal-istrument finanzjarju;

(b)

prodott ta' derivattivi għandu effett negattiv fuq il-mekkaniżmu tal-formazzjoni tal-prezzijiet fis-suq sottostanti;

(c)

ir-rekwiżiti regolatorji eżistenti skont il-liġi tal-Unjoni applikabbli għall-prodott ta' investiment, l-istrument jew l-attività jew il-prattiki finanzjarji ma jindirizzawx biżżejjed ir-riskji msemmija fil-punt (a) u l-kwistjoni ma tkunx indirizzata aħjar permezz ta' superviżjoni jew infurzar imtejba tar-rekwiżiti eżistenti;

(d)

l-azzjoni hija proporzjonata meta titqies in-natura tar-riskji identifikati, il-livell ta’ sofistikazzjoni tal-investituri fil-livell ta' konsumatur jew tal-parteċipanti tas-suq konċernati u l-effett probabbli li l-azzjoni jista' jkollha fuq l-investituri fil-livell ta' konsumatur u l-parteċipanti tas-suq li jistgħu jżommu, jużaw jew jibbenefikaw mill-istrument finanzjarju jew mill-attività finanzjarja;

(e)

l-awtorità kompetenti kkonsultat kif xieraq l-awtoritajiet kompetenti fi Stati Membri oħra li jistgħu jkunu affettwati b'mod sinifikanti mill-azzjoni; kif ukoll

(f)

l-azzjoni m'għandhiex effett diskriminatorju fuq is-servizzi jew l-attivitajiet forniti minn Stat Membru ieħor.

(a)

l-istrument jew l-attività jew il-prattika finanzjarji li l-azzjoni proposta hija relatata magħhom;

(b)

in-natura preċiża tal-projbizzjoni jew tar-restrizzjoni proposta u meta huwa maħsub li tidħol fis-seħħ; kif ukoll

(c)

l-evidenza li fuqha bbażat id-deċiżjoni tagħha u li permezz tagħha hija sodisfatta li ġew issodisfati l-kundizzjonijiet kollha fil-paragrafu 6.

1.

It-tariffi kollha msemmija fl-Artikolu 8(2)(c) għandhom jiġu divulgati b'mod kumulattiv. M'għandhomx jiġu klassifikati mill-ġdid bħala parti minn investiment meta jidhru aktar 'l isfel fl-investiment.

2.

Imposti għall-pariri dwar l-investiment m'għandhomx ikunu bbażati fuq rati perċentwali fissi, sakemm ma jkunx intlaħaq ftehim minn qabel mill-investitur. Jekk ikun hemm qbil dwar rata perċentwali fissa, il-persuna li tbigħ il-prodott ta' investiment għandha tipprovdi divulgazzjoni sħiħa ta' xi tkun timplika din matul il-perjodu sħiħ tal-investiment, jew għal perjodu ta' żmien mitlub mill-investitur.

3.

Il-persuna li tbigħ il-prodott ta' investiment, jew li tagħti parir lill-investitur, għandha tipprovdi lill-investitur b'lista dettaljata tal-ħin li tkun ħadet biex taħdem fuq dak il-parir, u din għandha tiġi komunikata fil-forma ta' minuti jew sigħat, li magħhom għandu jkun hemm ir-rata fis-siegħa, sakemm ma kienx hemm qbil dwar rata perċentwali fissa kif imsemmi fil-paragrafu 2.

(a)

intervall ta' kunfidenza fuq naħa waħda ta' 99 %;

(b)

perjodu ta' parteċipazzjoni ekwivalenti għal xahar (20 ġurnata tax-xogħol); kif ukoll

(c)

perjodu ta' osservazzjoni effettiv (storja) ta' fatturi ta' riskju ta' mill-inqas tliet snin (750 ġurnata tax-xogħol) sakemm perjodu ta' osservazzjoni iqsar ma jkunx ġustifikat minn żieda sinifikanti fil-volatilità tal-prezzijiet (eż. minħabba kundizzjonijiet tas-suq estremi).

(a)

linji gwida dwar il-kejl tar-riskji u l-kalkolu tal-iskopertura globali tal-prodotti ta' investiment mibjugħa lill-investituri fil-livell ta' konsumatur;

(b)

linji gwida dwar l-indiċijiet finanzjarji.

(a)

jinkludi numru ta' mekkaniżmi, avvenimenti jew klassijiet ta' assi li joħolqu riskju ta' interpretazzjoni ħażina;

(b)

ikun soġġett għall-okkorrenza ta' avvenimenti mhux komuni għall-investituri fil-livell ta' konsumatur, bħal-livell ta' kapital regolatorju ta' istituzzjoni finanzjarja; jew

(c)

jinkludi fatturi ta' aggregazzjoni li jilagħbu bil-preġudizzji tal-imġiba tal-investituri fil-livell ta' konsumatur.

(a)

l-investituri fil-livell ta’ konsumatur ikollhom mod effettiv kif jissottomettu lment kontra l-manifattur tal-prodott ta’ investiment u b'hekk proċedura ta' rimedju;

(b)

l-investituri fil-livell ta' konsumatur li jkunu ssottomettew ilment fir-rigward tad-dokument bit-tagħrif ewlieni jew tal-anness mad-dokument bit-tagħrif ewlieni jirċievu tweġiba sostantiva fil-waqt u b'mod xieraq; u

(c)

proċeduri effettivi ta’ rimedju huma disponibbli wkoll għall-investituri fil-livell ta’ konsumatur fil-każ ta’ tilwim transfruntier, b'mod partikolari meta l-manifattur tal-prodott ta' investiment ikun jinsab fi Stat Membru ieħor jew f'pajjiż terz .

(a)

il-proċedura tirriżulta f'deċiżjonijiet li jistgħu jkunu vinkolanti għall-manifattur tal-prodott ta' investiment u għall-persuna li tbigħ il-prodott ta' investiment ;

(b)

il-perjodu ta' limitazzjoni biex it-tilwima tinġieb quddiem qorti jkun sospiż għat-tul tal-proċedura għal soluzzjoni alternattiva għat-tilwim;

(c)

il-perjodu ta' preskrizzjoni tal-pretensjoni jkun sospiż għat-tul tal-proċedura;

(d)

il-proċedura tkun mingħajr ħlas jew disponibbli bi ħlas nominali , kif speċifikat fil-leġiżlazzjoni nazzjonali.

(a)

ordni li tipprojbixxi l-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodott ta’ investiment;

(b)

ordni li tissospendi l-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodott ta’ investiment;

(c)

twissija, li ssir pubblika u li tidentifika l-persuna responsabbli u n-natura tal-ksur;

(d)

ordni għall-pubblikazzjoni ta’ verżjoni ġdida tad-dokument bit-tagħrif ewlieni;

(da)

fil-każ ta' persuna ġuridika, multi amministrattivi sa massimu ta' 10 % tal-fatturat annwali totali ta' dik il-persuna ġuridika fis-sena finanzjarja ta' qabel; meta l-persuna ġuridika tkun sussidjarja ta' impriża prinċipali, il-fatturat rilevanti totali annwali għandu jkun il-fatturat totali annwali li jirriżulta mill-kont konsolidat tal-impriża prinċipali aħħarija għas-sena kummerċjali ta' qabel;

(db)

fil-każ ta' persuna fiżika, multi amministrattivi sa massimu ta' EUR 5 000 000, jew fi Stat Membru fejn l-euro ma tkunx il-munita uffiċjali, il-valur korrispondenti fil-munita nazzjonali fi … [id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament].

(a)

il-gravità u t-tul taż-żmien tal-ksur;

(b)

il-grad ta' responsabbiltà tal-persuna fiżika jew ġuridika responsabbli;

(c)

l-impatt tal-ksur fuq l-interessi tal-investituri fil-livell ta' konsumatur;

(d)

l-imġiba kooperattiva tal-persuna fiżika jew ġuridika responsabbli mill-ksur;

(e)

kwalunkwe ksur preċedenti mill-persuna fiżika jew ġuridika responsabbli.

(ea)

il-miżuri kollha li ttieħdu mill-persuna responsabbli biex tiġi evitata kwalunkwe ripetizzjoni tal-ksur fil-futur.

(eb)

kwalunkwe kumpens provdut lill-investituri fil-livell ta' konsumatur mill-persuna responsabbli wara l-ksur.