4.10.2012   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 299/128


Opinjoni tal-Kumitat Ekononimiku u Soċali Ewropew dwar il-“Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attività kriminali fl-Unjoni Ewropea”

COM(2012) 85 final — 2012/0036 (COD)

2012/C 299/23

Relatur: is-Sur DE LAMAZE

Nhar il-15 ta’ Marzu 2012 u l-4 ta’ April 2012, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill rispettivament iddeċidew, b’konformità mal-Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jikkonsultaw lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar

il-Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attività kriminali fl-Unjoni Ewropea

COM(2012) 85 final – 2012/0036 (COD).

Is-Sezzjoni Speċjalizzata għax-Xogħol, l-Affarijiet Soċjali u ċ-Ċittadinanza, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-Opinjoni tagħha nhar it-28 ta’ Ġunju 2012.

Matul l-482 sessjoni plenarja tiegħu li saret fil-11 u t-12 ta’ Lulju 2012 (seduta tal-11 ta’ Lulju 2012), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-Opinjoni b’142 vot favur, l-ebda vot kontra u 5 astensjonijiet.

1.   Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1   Il-KESE jappoġġja din l-inizjattiva tal-Kummissjoni li għandha l-għan li ssaħħaħ il-qafas leġislattiv Ewropew attwali fir-rigward tal-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attività kriminali. Filwaqt li jinsab imħasseb bħall-Parlament u l-Kunsill, beħsiebu jfakkar li l-kriminalità organizzata qed tissaħħaħ u ssir iżjed kumplessa, l-iktar meta titqies in-natura transkonfinali tagħha u l-mezzi konsiderevoli għad-dispożizzjoni tagħha. Peress li m’hemmx armonizzazzjoni fil-livell Ewropew, l-organizzazzjonijiet kriminali japprofittaw mill-inqas leġislazzjonijiet severi u huwa urġenti li jiżdiedu l-isforzi fil-livell Ewropew. Dan jolqot is-sigurtà taċ-ċittadini tal-Unjoni, għan li jiġġustifika kompletament l-intervent tal-UE b’konformità mal-Artikoli 5(3) u 67 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-UE.

1.2   Madankollu, il-KESE jispeċifika li dan għandu jitfassal u jitwettaq b’rispett sħiħ tat-tradizzjoni u l-prattiki nazzjonali fil-qasam, u għandhom jitqiesu s-sensibbiltajiet partikolari, l-iktar fir-rigward tal-ispeċifiċitajiet tar-reati li jridu jiġu miġġielda.

1.3   Filwaqt li jenfasizza l-bżonn ta’ approċċ globali, operattiv u integrat f’dan il-qasam, il-KESE jiddispjaċih li din il-Proposta ma tinkludix l-acquis communautaire fir-rigward tal-kooperazzjoni ġudizzjarja u l-kooperazzjoni tas-servizzi ta’ investigazzjoni. L-identifikazzjoni u r-rintraċċar tar-rikavat tal-attività kriminali jeħtieġu b’mod partikolari t-tisħiħ tas-setgħat tal-Uffiċċji għall-Irkupru tal-Assi, u tal-Eurojust. Barra minn hekk, il-KESE jħeġġeġ:

kooperazzjoni aħjar bejn l-awtoritajiet kollha inkarigati mis-segwitu, il-prevenzjoni u l-ippenalizzar tat-traffikar fuq skala kbira, inkluża l-kooperazzjoni rigward il-mezzi ta’ implimentazzjoni;

kultura komuni fil-professjonijiet kollha konċernati;

approċċ transversali fid-DĠ kollha tal-Kummissjoni;

armonizzazzjoni tal-fiskalità u tal-proċeduri, li għaliha tista’ tikkontribwixxi l-Istrateġija Ewropa 2020.

1.3.1   Apparti l-koordinazzjoni meħtieġa u l-iskambji sistematiċi tal-informazzjoni bejn l-Uffiċċji nazzjonali għall-Irkupru tal-Assi, il-KESE jqis li hemm bżonn li, fuq perjodu twil ta’ żmien, tiġi prevista ċ-ċentralizzazzjoni fil-livell Ewropew f’dan il-qasam, jew permezz ta’ struttura speċifika ġdida, jew permezz tal-Eurojust direttament. Meta wieħed iqis il-periklu involut, il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata ma tistax titwettaq b’sempliċi kooperazzjoni.

1.4   Huwa meħtieġ approċċ olistiku biex il-miżuri li jirrigwardaw l-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attivitajiet kriminali jkunu effikaċi. Dan l-approċċ għandu jirregola l-istrument fl-aspetti kollha tiegħu, filwaqt li tingħata attenzjoni partikolari lill-użu mill-ġdid ta’ beni konfiskati għal skopijiet primarjament soċjali.

F’dan ir-rigward għandha tiġi enfasizzata l-importanza li jiġi evitat ir-riskju li l-bejgħ dirett tal-beni jippermetti lill-assoċjazzjonijiet kriminali li jerġgħu jiksbu l-pussess.

1.5   Fl-aħħar nett, il-KESE jfakkar li l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata ma tistax tiġġustifika ksur, ikunu xi jkun, tad-drittijiet fundamentali, u l-iktar dawk relatati mad-difiża, stabbiliti fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali.

2.   Kontenut tal-proposta tal-Kummissjoni

2.1   Bil-għan li tipproteġi l-ekonomija legali mill-infiltrazzjoni tan-netwerks kriminali, din il-Proposta tistabbilixxi r-regoli minimi għall-Istati Membri fir-rigward tal-iffriżar u l-konfiska tal-assi ta’ oriġini kriminali – ir-rikavat, inkluż dak indirett, u l-istrumenti. Peress li l-bażi legali prinċipali tal-Proposta hija l-Artikolu 83(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha huwa limitat għall-“attivitajiet kriminali Ewropej”, li jinkludi r-reati li jkunu twettqu fil-qafas ta’ organizzazzjoni kriminali, iżda biss sal-punt li dawn diġà ġew armonizzati fil-livell Ewropew.

2.2   Din il-Proposta, li tissostitwixxi l-Azzjoni Konġunta 98/699/JHA u, parzjalment, id-Deċiżjonijiet Qafas 2001/500/ĠAI (1) u 2005/212/ĠAI (2):

iddaħħal mill-ġdid id-dispożizzjonijiet eżistenti dwar il-konfiska tar-rikavat u l-mezzi strumentali wara kundanna definittiva u l-konfiska tal-proprjetà li l-valur tagħha jkun ekwivalenti għar-rikavat wara kundanna definittiva għal reat kriminali (Artikolu 3);

tibdel id-dispożizzjonijiet dwar il-konfiska estiża (Artikolu 4) u tipprevedi sett minimu ta’ regoli minflok is-sistema attwali ta’ regoli fakultattivi. Dan ma japplikax f’każ ta’ preskrizzjoni jew f’sitwazzjonijiet fejn japplika l-prinċipju ne bis idem.

2.3   Din il-Proposta tintroduċi wkoll dispożizzjonijiet ġodda li jippermettu:

il-konfiska li ma tkunx ibbażata fuq kundanna (Artikolu 5), għax ma jkunx possibbli li tinkiseb kundanna kriminali minħabba li l-persuna ssuspettata tkun mietet, tkun marida b’mod permanenti jew ma tkunx tista’ ssir prosekuzzjoni effettiva f’perjodu ta’ żmien raġonevoli minħabba li l-persuna kkonċernata tkun ħarbet jew mardet u jinħoloq ir-riskju li l-prosekuzzjoni ma tkunx tista’ ssir minħabba li tiġi preskritta;

il-konfiska tal-assi trasferiti lil persuna terza li kellha tkun taf dwar l-oriġini kriminali tagħhom (Artikolu 6);

l-iffriżar preventiv u ż-żamma tal-assi li huma fil-periklu li jisparixxu jekk ma jkun hemm l-ebda intervent, bil-kundizzjoni li t-tali miżura, li tittieħed mill-awtoritajiet kompetenti, tkun konfermata minn qorti (Artikolu 7);

it-twettiq ta’ investigazzjonijiet dwar l-assi tal-persuna b’tali mod li d-deċiżjonijiet li ma kinux ġew eżegwiti jiġu eżegwiti, anke wara d-data tal-għeluq tal-proċedura kriminali (Artikolu 9);

il-ġestjoni adegwata tal-proprjetà ffriżata sabiex jiġi evitat li ma tonqosx fil-valur qabel ma tiġi konfiskata (Artikolu 10).

2.4   Dawn ir-restrizzjonijiet fuq id-drittijiet fundamentali (3) huma kumpensati minn salvagwardji li għandhom l-għan li jiggarantixxu r-rispett tal-preżunzjoni ta’ innoċenza, id-dritt għal smigħ imparzjali, l-eżistenza ta’ rimedji ġudizzjarji effettivi quddiem qorti u d-dritt li tingħata informazzjoni dwar kif jiġu eżerċitati dawn ir-rimedji (Artikolu 8).

3.   Kummenti ġenerali

3.1   Fid-dawl tal-impatt negattiv konsiderevoli li għandha l-kriminalità organizzata fuq ħajjet il-bnedmin, is-soċjetà, l-ekonomija u l-qasam finanzjarju, biex ma nsemmux ir-restrizzjonijiet li tiġġenera f’termini ta’ drittijiet u libertajiet għaċ-ċittadini u l-atturi tas-suq intern, peress li tnaqqar mill-fiduċja tagħhom, il-KESE jenfasizza r-rwol essenzjali li jaqdu l-miżuri ta’ konfiska fil-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, billi jdgħajfu l-iskop prinċipali tagħha, li huwa l-qligħ.

3.2   Il-KESE japprova l-għanijiet ta’ din l-inizjattiva, intiża biex jissaħħaħ il-qafas leġislattiv Ewropew f’dan il-qasam, b’mod partikolari meta l-Parlament u l-Kunsill ilhom jinsistu fuq il-bżonn ta’ dan it-tisħiħ, b’riżultat tal-Programm ta’ Stokkolma. F’dan ir-rigward, jilqa’ l-ħolqien reċenti, fuq inizjattiva tal-Parlament, ta’ kumitat speċjali għall-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus, ħaġa li tikkonferma r-rieda li l-ġlieda kontra dawn il-problemi titqiegħed fil-quċċata tal-prijoritajiet politiċi tal-UE.

3.3   Il-KESE jitlob li jitqies bis-sħiħ il-kuntest kritiku minħabba l-kriżi u ż-żieda inkwetanti tal-attivitajiet illeċiti fl-UE; jixtieq li jiżdiedu l-miżuri ta’ armonizzazzjoni bejn l-Istati Membri meta jiġu ttrattati d-diversi setturi kriminali u l-proprjetajiet tagħhom.

3.4   Fil-kuntest tal-kriżi, il-loġika konsistenti li r-rikavat akkwistat illegalment, li ħafna drabi jkun ta’ ammonti enormi, jittieħed biex jiddaħħal fis-sistema tal-ekonomija legali, toffri perspettivi, li mil-lat ekonomiku u soċjali, fil-fehma tal-KESE, m’għandhomx jiġu injorati. Barra minn hekk, jenfasizza li l-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata għandha tippermetti li ċ-ċirku virtwuż li jinbet mit-tali loġika jkun jista’ jibbaża fuq tħaddim aħjar tas-suq intern billi titnaqqas id-distorsjoni tal-kompetizzjoni li tolqot lill-intrapriżi legali.

3.5   Il-bżonn ta’ approċċ globali, operattiv u integrat

3.5.1   Billi l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata inevitabbilment tiddependi minn approċċ globali, il-KESE jiddispjaċih li l-armonizzazzjoni tal-miżuri tal-iffriżar u l-konfiska mhijiex parti minn strument globali li jinkludi mill-ġdid l-acquis communautaire adottat taħt dak li kien it-tielet pilastru fir-rigward tal-kooperazzjoni ġudizzjarja u l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet ta’ investigazzjoni, oqsma komplementari u inseparabbli tal-istess politika.

3.5.2   Huwa meħtieġ approċċ olistiku biex il-miżuri li jirrigwardaw l-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attivitajiet kriminali jkunu effikaċi. B’hekk, ikun hemm regolamentazzjoni li tqis l-aspetti kollha tal-problemi relatati, b’mod partikolari l-ħtieġa li jiġi evitat ir-riskju li l-bejgħ dirett tal-beni jippermetti lill-organizzazzjonijiet kriminali li jerġgħu jiksbu l-pussess ta’ dawn l-istess beni.

3.5.3   Sabiex tinkiseb il-koerenza, u anki biex ikun hemm iżjed ċertezza legali u traspożizzjoni u applikazzjoni iktar sodisfaċenti ta’ regoli Ewropej, il-KESE jitlob ukoll biex id-Direttiva tagħmel referenza għad-Deċiżjoni 2006/783/ĠAI dwar l-applikazzjoni tal-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku għad-deċiżjonijiet tal-konfiska u d-Deċiżjoni 2007/845/ĠAI dwar dwar il-kooperazzjoni bejn l-Uffiċċji għall-Irkupru tal-Assi tal-Istati Membri fil-qasam tar-rintraċċar u l-identifikazzjoni ta’ rikavati mill-kriminalità.

3.5.4   Fil-fatt, il-miżuri ta’ ffriżar u konfiska jistgħu jiġu esegwiti b’mod effikaċi biss jekk ikunu bbażati fuq sistema ta’ rintraċċar u identifikazzjoni tar-rikavat tal-attività kriminali, inklużi dawk il-flus li jkunu nħaslu.

3.5.5   Fir-rigward tal-użu mill-ġdid tal-beni konfiskati, trid tiġi enfasizzata l-importanza tal-ħolqien ta’ mekkaniżmi ta’ kooperazzjoni bejn l-Istati Membri b’mod li jinħoloq skambju tal-aħjar prattiki bejn l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti.

3.5.6   F’dan ir-rigward, il-Kumitat ifakkar dwar:

il-bżonn li jiġi faċilitat l-aċċess tal-Uffiċċji għall-Irkupru tal-Assi għall-informazzjoni finanzjarja (b’mod speċjali l-informazzjoni dwar il-kontijiet bankarji) (4);

il-benefiċċju, għall-Istati Membri, li jsir użu sħiħ mill-potenzjal tal-Eurojust, li l-valur miżjud tiegħu fl-investigazzjonijiet u s-segwitu transkonfinali huwa evidenti, u li jista’ jiffaċilita b’mod utli l-interazzjoni bejn l-Uffiċċji għall-Irkupru tal-Assi u l-awtoritajiet ġudizzjarji;

l-urġenza li jissaħħu s-setgħat ta’ inizjattiva tal-Eurojust, b’mod partikolari s-setgħa tal-ftuħ ta’ investigazzjoni;

il-benefiċċju li jikkooperaw l-awtoritajiet kollha inkarigati mir-rintraċċar, it-trażżin u s-sentenzi maħruġa mill-qrati kontra t-traffikar fuq skala kbira bil-mezzi kollha tagħhom (fajls diġitali/elettroniċi, skambji ta’ dettalji, skambju reċiproku ta’ informazzjoni u riżorsi mil-lat ta’ persunal, għarfien speċjalizzat u tagħmir);

l-urġenza li tinħoloq kultura komuni ta’ dawn il-missjonijiet fl-Ewropa permezz tal-iskambju tal-funzjonarji tad-dwana, tal-pulizija, tat-taxxa u tal-ġustizzja;

il-bżonn li jinħolqu s-sinerġiji neċessarji bejn id-diversi Direttorati Ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea biex jikkontribwixxu f’dan il-qasam;

il-bżonn tal-armonizzazzjoni tal-fiskalità u tal-proċeduri biex jinqerdu r-rifuġji tal-kriminalità organizzata fl-Ewropa;

il-bżonn ta’ rabta bejn il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata u l-Istrateġija Ewropa 2020.

3.5.7   Barra minn hekk, is-suċċess u l-effikaċja ta’ ċerti approċċi nazzjonali lejn iċ-ċentralizzazzjoni tal-assi konfiskati li ttieħdu fil-livell nazzjonali (5) jħeġġu t-tifrix tal-esperjenza fil-livell Ewropew. Għalhekk, il-KESE jissuġġerixxi li apparti mill-koordinazzjoni meħtieġa u l-iskambji sistematiċi ta’ informazzjoni bejn l-Uffiċċji nazzjonali għall-Irkupru tal-Assi, tiġi eżaminata l-possibbiltà ta’ ċentralizzazzjoni Ewropea f’dan il-qasam, kemm permezz ta’ struttura speċifika ġdida, jew permezz tal-Eurojust direttament. Din iċ-ċentralizzazzjoni, anke jekk illum il-ġurnata tmur kontra s-sensibbiltajiet nazzjonali delikati rigward l-iskambju ta’ ċerti bażijiet tad-data, għandha titqies bħala objettiv, anke jekk huwa wieħed fit-tul, peress li l-kooperazzjoni waħidha mhijiex biżżejjed biex jintlaħqu l-għanijiet relatati ma’ ġlieda effikaċi kontra l-kriminalità organizzata.

3.5.8   Fl-aħħar nett, huwa u jfakkar li l-istrateġija Ewropea dwar il-konfiska tista’ tkun kompletament effikaċi biss jekk tagħmel parti minn problema f’livell dinji, il-KESE jiddispjaċih li l-Proposta attwali ma tindirizzax dan l-aspett kruċjali.

4.   Kummenti speċifiċi

4.1   L-Artikolu 1 tal-abbozz ta’ Direttiva:“fi kwistjonijiet kriminali” tiġi sostitwita b’“riżultat ta’ reati kriminali”.

4.2   L-Artikolu 2(1) tal-abbozz ta’ Direttiva: dwar il-miżuri ta’ ffriżar u konfiska

4.2.1   Il-KESE bi pjaċir jilqa’ l-estensjoni ta’ dawn il-miżuri għall-qligħ indirett, li tirrappreżenta avvanz konsiderevoli fir-rigward tad-Deċiżjoni 2005/212/ĠAI.

4.3   L-Artikolu 3(2) tal-abbozz ta’ Direttiva: dwar il-konfiska ta’ valur ekwivalenti

4.3.1   Il-KESE jirrakkomanda li din tiġi estiża biex tinkludi l-assi użati għar-reat (magħrufa bħala “mezzi strumentali”). Huwa jqis li m’hemm l-ebda raġuni biex din il-miżura tkun limitata għar-rikavat ta’ attività kriminali. Il-KESE jenfasizza li d-definizzjoni ta’ “mezzi strumentali” tinkludi l-mezzi ta’ trasport użati għat-trasferiment tar-rikavat mill-attività kriminali fi ħdan l-Unjoni.

4.4   L-Artikolu 4(2) tal-abbozz ta’ Direttiva: dwar is-setgħat estiżi ta’ konfiska

4.4.1   Il-KESE bi pjaċir jilqa’ l-miżura ta’ semplifikazzjoni li tirrappreżenta l-introduzzjoni ta’ standard uniku f’dan ir-rigward, is-sistema ta’ għażliet stabbilita mid-Deċiżjoni 2005/212/ĠAI tinkludi diversità mifruxa wisq fl-approċċi nazzjonali, bi ħsara għall-applikazzjoni tajba tal-prinċipju ta’ rikonoxximent reċiproku f’dan il-qasam.

4.4.2   Madankollu, il-KESE jiddispjaċih ħafna li l-kriterju li l-valur tal-proprjetà huwa sproporzjonat għad-dħul legali m’għadux jidher b’mod prominenti (6), iżda huwa biss impliċitu fost il-“fatti speċifiċi” li abbażi tagħhom tista’ tieħu deċiżjoni l-qorti (Artikolu 4(1)). Fil-fatt, l-iktar liġijiet nazzjonali avvanzati fil-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata taw valur deċiżiv lil dan il-kriterju. Il-KESE jinnota l-għażla tal-Kummissjoni li tħalli r-referenza għal dan il-kriterju għad-diskrezzjoni tal-qrati nazzjonali u jappella lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill li jerġgħu jdaħħlu dan il-kriterju, billi fil-Proposta għal Direttiva jżidu l-kliem “b’mod proporzjonat għad-dħul legali tagħha” wara l-kliem “lil persuna li tkun ġiet misjuba ħatja ta’ reat kriminali”. Fl-istess waqt, il-KESE jistieden lill-awtoritajiet nazzjonali jagħtu l-ikbar importanza lil dan il-kriterju.

4.5   L-Artikolu 5(2) tal-abbozz ta’ Direttiva: konfiska li ma tkunx ibbażata fuq kundanna

4.5.1   Għalkemm bħala prinċipju tidher ħaġa diffiċli li l-konfiska tiġi rikonċiljata mal-fatt li l-persuna konċernata ma tkunx responsabbli għall-atti li fuqhom ikunu bbażati tali miżura, il-KESE jagħraf kemm hija utli, fil-livell prattiku, u jappoġġjaha minħabba l-effikaċja tagħha. Barra minn hekk, hija ser tiffaċilita r-rikonoxximent reċiproku mal-pajjiżi tal-common law li diġà japplikaw il-proċeduri ċivili ta’ konfiska.

4.5.2   Madankollu, il-KESE jinsab imħasseb li l-introduzzjoni tal-kunċett ta’ “mard permanenti tal-persuna ssuspettata jew akkużata” twitti t-triq għal diversi manuvri. Billi l-liġi tal-Unjoni tippermetti li kull persuna akkużata tiġi rappreżentata minn avukat, il-KESE jitlob li r-referenza għal marda ma tkunx kriterju għall-konfiska li ma tkunx ibbażata fuq kundanna u għalhekk jitlob li dan il-kriterju jitneħħa mill-Proposta għal Direttiva (Artikolu 5).

4.6   L-Artikolu 7 tal-abbozz ta’ Direttiva: iffriżar

4.6.1   Il-KESE jfakkar li l-proċedura ġudizzjarja, u b’hekk ir-rispett tad-drittijiet tad-difiża, ma jistgħux jitneħħew fuq il-bażi li dan huwa neċessarju biex l-infurzar isir effettiv.

4.6.2   Il-KESE jqis li kull miżura ta’ ffriżar għandha tiġi konfermata minn qorti f’perjodu ta’ żmien raġonevoli, iżda li l-awtorità amministrattiva konċernata għandu jkollha l-kompetenza tieħu l-miżuri immedjati kollha bħala prekawzjoni.

4.7   L-Artikolu 8 tal-abbozz ta’ Direttiva: salvagwardji tad-dritt għad-difiża

4.7.1   B’konformità mal-approċċ żviluppat mill-Qorti Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem biex, każ b’każ, tivvaluta l-proporzjonalità ta’ ċerti miżuri li jirrestrinġu d-dritt fundamentali tal-proprjetà – l-iktar il-konfiska estiża, il-konfiska li ma tkunx ibbażata fuq kundanna u l-konfiska tal-proprjetà ta’ persuni terzi – din il-proposta tipprevedi s-salvagwardji proċedurali minimi kif ukoll ir-rimedji legali għall-imputat. Filwaqt li tista’ tidher ħaġa superfluwa li qorti imparzjali tiġi mfakkra dwar il-liġi, għall-kuntrarju huwa utli li jiġi speċifikat li kull ordni ġudizzjarja ta’ konfiska għandha tagħti r-raġunijiet u tiġi notifikata lil kull persuna konċernata.

4.7.2   B’koerenza mar-rekwiżiti stabbiliti mir-regoli Ewropej fir-rigward tal-ġlieda kontra l-ħasil tal-flus, il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li, b’rabta mal-istrument futur previst għal din il-għan, jiġi previst li l-persuna li l-assi tagħha jkunu nqabdu tkun tista’ tgawdi awtomatikament mill-għajnuna legali.

4.7.3   Fil-fehma tal-KESE, l-akkużat m’għandux ikollu inqas drittijiet mill-parti terza li tirċievi l-beni inkwistjoni. Sabiex titneħħa kull ambigwità f’dan is-sens, il-KESE jipproponi li l-paragrafu 1 jinkiteb kif ġej: “Kull Stat Membru għandu jieħu l-miżuri meħtieġa sabiex jiżgura li l-persuni affettwati mill-miżuri pprovduti taħt din id-Direttiva jkollhom id-dritt għal rimedju effettiv u jkunu jistgħu jibbenefikaw awtomatikament mill-għajnuna legali. Trid tingħata raġuni għal kull deċiżjoni legali ta’ konfiska u l-persuna konċernata għandha tkun notifikata.”

4.8   L-Artikolu 9 tal-abbozz ta’ Direttiva: eżekuzzjoni effettiva

4.8.1   Il-KESE jemmen li, filwaqt li fih innifsu, l-objettiv li tiġi żgurata l-eżekuzzjoni effettiva tad-deċiżjoni tal-konfiska huwa leġittimu, wara kundanna definittiva ma jistax jiġġustifika l-adozzjoni ta’ iktar miżuri li jiżdiedu mad-deċiżjoni tal-imħallfin. Din hija protezzjoni neċessarja fir-rigward tal-prinċipju ta’ smigħ imparzjali u tal-prinċipju dwar il-ħruġ ta’ sentenzi mill-qrati. Naturalment, jibqgħu aċċettabbli biss miżuri addizzjonali ta’ investigazzjoni fil-qafas ta’ kontinwità ta’ eżekuzzjoni effettiva tas-sentenza mogħtija mill-awtorità ġudizzjarja.

4.8.2   Il-KESE jfakkar li l-konfiska tista’ tiżdied mal-kundanna ta’ ħlas ta’ multi penali, fiskali jew doganali, sabiex jiġi kumpensat ir-riskju ta’ frodi, bi ħsara għall-Istat, dwar il-kompożizzjoni tal-assi miksuba b’mod illeċitu. Għalhekk, huwa jirrakkomanda li d-direttiva tipprevedi t-tisħiħ ta’ kooperazzjoni bejn l-Istati Membri b’tali mod li kull wieħed minnhom ikun jista’ jiżgura l-eżekuzzjoni ta’ dawn il-kundanni. Tali dispożizzjoni tikkostitwixxi kundizzjoni indispensabbli għall-effikaċja tal-proċeduri.

4.9   Il-kwistjoni tar-riallokazjoni u r-restituzzjoni tal-fondi konfiskati

4.9.1   Mhux talli l-kwistjoni dwar ir-riallokazzjoni ta’ dawn il-fondi mhijiex waħda sekondarja, iżda hija waħda importanti ħafna billi tinfluwenza direttament l-effikaċja globali tal-istrateġija tal-konfiska. Il-bejgħ dirett tal-assi ħafna drabi jwassal biex l-organizzazzjonijiet kriminali jerġgħu jakkwistawhom permezz ta’ mezzi irregolari, u l-KESE jenfasizza l-importanza li r-riallokazzjoni ta’ dawn l-assi ssir l-ewwel nett għal finijiet soċjali – bħalma huwa l-każ fl-Italja – f’approċċ virtwuż doppju, kif ifakkar il-Parlament Ewropew (7), ta’ prevenzjoni tal-kriminalità organizzata u l-promozzjoni tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali.

4.9.2   Il-KESE jqis li hija importanti r-riflessjoni li ttieħedet mid-DĠ Ġustizzja dwar ir-riallokazzjoni soċjali tar-rikavat mill-attività kriminali. Jeżistu diversi approċċi; dawn għandhom jinvolvu lill-awtoritajiet ċentrali tal-Istati Membri u jistħoqqilhom jiġu eżaminati u adattati filwaqt li jiġu kkunsidrati l-vittmi, l-interess ġenerali u n-natura tal-assi ffriżati stess.

4.9.3   Il-bżonn li jiġu rispettati l-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità m’għandux iwaqqaf l-UE milli tipproponi qafas legali, anke wieħed ġenerali. Il-KESE jħeġġeġ lill-Istati Membri jaqsmu l-aħjar prattiki f’dan il-qasam.

4.9.4   L-ewwel u qabel kollox, dan jippresupponi li hemm regoli ċari fir-rigward tar-restituzzjoni. Fil-fatt, ħafna drabi, l-Istat fit-territorju fejn ikunu inqabdu l-assi ma jkunx l-Istat li għalih tkun dovuta r-restituzzjoni. Għal raġunijiet ta’ ekwità u sabiex jiġu stabbiliti regoli armonizzati fost l-Istati Membri, il-KESE jitlob li l-UE tiċċara dan il-punt fir-rigward tad-Deċiżjoni Qafas tal-2006 li tipprevedi tqassim ta’ nofs bin-nofs bejn l-Istati Membri.

Brussell, 11 ta’ Lulju 2012.

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

Staffan NILSSON


(1)  Dwar “Il-money laundering, l-identifikazzjoni, ir-rintraċċar, l-iffriżar, is-sekwestru u l-konfiska ta’ għodda u qligħ mill-kriminalità”.

(2)  Dwar “Il-Konfiska ta’ Rikavati, Mezzi Strumentali u Proprjetà Konnessi mal-Kriminalità”.

(3)  Jew fuq dawn il-prinċipji.

(4)  Ara r-rapport tal-Kummissjoni bbażat fuq l-Artikolu 8 ta’ 2007/845/ĠAI, 12 ta’ April 2011.

(5)  B’mod partikolari fi Franza permezz tal-AGRASC u fil-Pajjiżi l-Baxxi permezz tal-BOOM.

(6)  Dan il-kriterju huwa wieħed mit-tliet għażliet alternattivi u/jew kumulattivi li tipprevedi d-Deċiżjoni 2005/212/ĠAI (Artikolu 3(2)(c)).

(7)  Rapport dwar il-kriminalità organizzata fl-UE, Ottubru 2011.