bil-ħsieb tal-adozzjoni tar-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar id-drittijiet tal-passiġġieri fit-trasport bix-xarabank u bil-kowċ u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari l-Artikolu 91(1) tiegħu,

Dan ir-Regolament jistabbilixxi regoli għat-trasport bix-xarabank u bil-kowċ fir-rigward ta' dan li ġej:

1. Dan ir-Regolament għandu japplika għall-passiġġieri li jivvjaġġaw fuq servizzi regolari:

2. Barra minn hekk, ħlief għall-Kapitolu III sa VI, dan ir-Regolament għandu japplika għall-passiġġieri li jivvjaġġaw fuq servizzi okkażjonali meta l-post inizjali tal-imbark jew il-post finali tal-iżbark tal-passiġġier jinsab fit-territorju ta' Stat Membru.

3. Dan ir-Regolament m'għandux japplika għas-servizzi regolari speċjali u l-operazzjonijiet ta' trasport għal kont proprju.

4. Bl-eċċezzjoni għall-Artikoli 4(2), 9 u 10(1), l-Istati Membri jistgħu jeżentaw is-servizzi urbani, suburbani u reġjonali regolari, inklużi s-servizzi transkonfinali ta' dik ix-xorta, mill-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

5. Bl-eċċezzjoni għall-Artikoli 4(2), 9 u 10(1), l-Istati Membri jistgħu, fuq bażi trasparenti u nondiskriminatorja, jeżentawservizzi domestiċi regolari mill-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament. Eżenzjonijiet bħal dawn jistgħu jingħataw għal perijodu ta' mhux aktar minn ħames snin, li jista' jiġġedded darbtejn.

6. Għal perijodu massimu ta' ħames snin, l-Istati Membri jistgħu, fuq bażi trasparenti u nondiskriminatorja, jeżentaw mill-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament servizzi regolari partikolari peress li parti sinifikanti mis-servizzi regolari, inkluża mill-anqas waqfa skedata waħda, tkun operata barra mill-Unjoni. Eżenzjonijiet bħal dawn jistgħu jiġġeddu.

7. L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni dwar eżenzjonijiet ta' tipi differenti ta' servizzi mogħtija skont il-paragrafi 4, 5 u 6. Il-Kummissjoni għandha tieħu azzjoni xierqa jekk tali eżenzjoni titqies li mhix konformi mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Sa … (12), il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill rapport dwar l-eżenzjonijiet mogħtija skont il-paragrafi 4, 5 u 6.

8. Xejn f'dan ir-Regolament m'għandu jinftiehem bħala li jikkostitwixxi rekwiżit tekniku li jimponi obbligi fuq it-trasportaturi jew il-korpi ta' ġestjoni tat-terminals biex jimmodifikaw jew jissostitwixxu x-xarabankijiet jew il-kowċijiet jew l-infrastruttura jew it-tagħmir fil-postijiet ta' waqfien u t-terminals.

Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

1. It-trasportaturi għandhom jagħtu biljett lill-passiġġier, sakemm ma jkunux dokumenti oħra li jagħtu d-dritt għat-trasport. Biljett jista' jinħareġ f'format elettroniku.

2. Mingħajr preġudizzju għat-tariffi soċjali, il-kondizzjonijiet tal-kuntratt u t-tariffi applikati mit-trasportaturi għandhom jiġu offruti lill-pubbliku ġenerali mingħajr ebda diskriminazzjoni diretta jew indiretta bbażata fuq in-nazzjonalità tal-konsumatur finali jew fuq il-post ta' fejn ikunu stabbiliti t-trasportaturi, jew il-bejjiegħa tal-biljetti fl-Unjoni.

1. Jekk it-twettiq tal-obbligi skont dan ir-Regolament ikun ġie fdat lil trasportatur li jwettaq il-ġarr, bejjiegħ tal-biljetti jew kwalunkwe persuna oħra, it-trasportatur, l-aġent tal-ivvjaġġar, l-operatur turistiku jew il-korp għall-maniġġar tat-terminal, li fada tali obbligi, għandu minkejja dan ikun responsabbli għall-atti u l-ommissjonijiet ta' dik il-parti li twettaq il-ġarr.

2. Barra minn hekk, il-parti li tkun ġiet fdata bit-twettiq ta' obbligu mit-trasportatur, l-aġent tal-ivvjaġġar, l-operatur turistiku jew il-korp għall-maniġġar tat-terminal għandha tkun soġġetta għad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament fir-rigward tal-obbligu fdat.

1. L-obbligi lejn il-passiġġieri skont dan ir-Regolament m'għandhomx ikunu limitati jew rinunzjati, b'mod partikolari b'deroga jew klawsola restrittiva fil-kuntratt tat-trasport.

2. It-trasportaturi jistgħu joffru kondizzjonijiet kuntrattwali aktar favorevoli għall-passiġġieri mill-kondizzjonijiet stipulati f'dan ir-Regolament.

Mewt jew korriment fuq il-persuna ta' passiġġieri u telf ta' jew ħsara lill-bagalji

1. Il-passiġġieri għandhom, skont il-liġi nazzjonali applikabbli, ikunu intitolati għal kumpens f'każ ta' mewt jew korriment fuq il-persuna kif ukoll telf ta' jew ħsara lill-bagalji minħabba aċċidenti li jirriżultaw mill-użu tax-xarabank jew il-kowċ. F'każ ta' mewt ta' passiġġier, dan id-dritt għandu bħala minimu japplika għall-persuni li l-passiġġier kellu, jew seta' jkollu, dover legali li jmantni.

2. L-ammont ta' kumpens għandu jiġi kkalkolat skont il-liġi nazzjonali applikabbli. Kull limitu massimu previst mil-liġi nazzjonali għall-kumpens għall-mewt u l-korriment fuq il-persuna jew telf ta' jew ħsara lill-bagalji m'għandux, f'kull okkażjoni distinta, ikun inqas minn:

F'każ ta' aċċident li jirriżulta mill-użu tax-xarabank jew il-kowċ, it-trasportatur għandu jipprovdi assistenza raġonevoli fir-rigward tal-bżonnijiet prattiċi immedjati tal-passiġġieri wara l-aċċident. Kwalunkwe assistenza m'għandhiex tikkostitwixxi rikonoxximent ta' responsabbiltà.

1. It-trasportaturi, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi m'għandhomx jirrifjutaw li jaċċettaw post ibbukkjat minn, li joħorġu jew jipprovdu xort'oħra biljett lil jew li jtellgħu abbord persuni minħabba diżabbiltà jew mobbiltà mnaqqsa.

2. Positijiet ibbukkjati u biljetti għandhom jiġu offruti lil persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa mingħajr spejjeż żejda.

1. Minkejja l-Artikolu 9(1), it-trasportaturi, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi jistgħu jirrifjutaw li jaċċettaw post ibbukkjat minn, li joħorġu jew jipprovdu xort'oħra biljett lil jew li jtellgħu abbord persuna, minħabba diżabbiltà jew mobbiltà mnaqqsa:

2. F'każ ta' rifjut ta' aċċettazzjoni ta' riservazzjoni jew li jinħareġ jew jiġi pprovdut b'mod ieħor biljett minħabba r-raġunijiet imsemmijin fil-paragrafu 1, it-trasportaturi, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi għandhom jagħmlu sforzi raġonevoli biex jinformaw lill-persuna kkonċernata rigward servizz alternattiv aċċettabbli operat mit-trasportatur.

3. Jekk persuna b'diżabbiltà jew persuna b'mobbiltà mnaqqsa, li jkollha post ibbukkjat jew għandha biljett u li tkun konformi mar-rekwiżiti tal-Artikolu 14(1)(a), tiġi xorta waħda mċaħħda l-permess li tittella' abbord minħabba d-diżabbiltà jew il-mobbiltà mnaqqsa tagħha, dik il-persuna u kwalunkwe persuna li takkumpanjaha skont il-paragrafu 4 ta' dan l-Artikolu għandha tiġi offruta l-għażla bejn:

Id-dritt għar-rimborż tal-flus mħallsa għall-biljett m'għandux ikun affettwat min-nuqqas ta' notifika skont l-Artikolu 14(1)(a).

4. Taħt l-istess kondizzjonijiet stipulati fil-paragrafu 1(a), trasportatur, aġent tal-ivvjaġġar jew operatur turistiku jista' jeħtieġ li persuna b'diżabbiltà jew persuna b'mobbiltà mnaqqsa tkun akkumpanjata minn persuna oħra li tkun kapaċi tipprovdi l-assistenza meħtieġa mill-persuna b'diżabbiltà jew b'mobbiltà mnaqqsa, jekk dan ikun strettament meħtieġ. Tali persuna li tkun qed takkumpanja għandha tiġi ttrasportata mingħajr ħlas u, meta vijabbli, tpoġġi maġenb il-persuna b'diżabbiltà jew il-persuna b'mobbiltà mnaqqsa.

5. Meta trasportaturi, aġenti tal-ivvjaġġar jew operaturi turistiċi jirrikorru għall-paragrafu 1, huma għandhom jinformaw immedjatament lill-persuna b'diżabbiltà jew lill-persuna b'mobbiltà mnaqqsa bir-raġunijiet għal dan, u, fuq talba, javżaw bil-miktub lill-persuna inkwistjoni fi żmien ħamest ijiem ta' xogħol minn meta ssir it-talba.

1. F'kooperazzjoni ma' organizzazzjonijiet rappreżentattivi ta' persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa, it-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom, fejn meħtieġ permezz tal-organizzazzjonijiet tagħhom, jistabbilixxu, jew ikollhom fis-seħħ, kondizzjonijiet ta' aċċess nondiskriminatorji għat-trasport ta' persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa.

2. Il-kondizzjonijiet ta' aċċess previsti fil-paragrafu 1 għandhom jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-pubbliku mit-trasportaturi u mill-korpi għall-maniġġar tat-terminals fiżikament jew fuq l-Internet bl-istess lingwi bħal dawk li bihom l-informazzjoni ġeneralment tkun għad-dispożizzjoni tal-passiġġieri kollha.

3. L-operaturi turistiċi għandhom jagħmlu disponibbli l-kondizzjonijiet ta' aċċess previsti fil-paragrafu 1 li japplikaw għal traġitti inklużi fi vjaġġi kollox kompriż, f'vaganzi kollox kompriż u t-tours kollox kompriż li huma jorganizzaw, ibigħu jew joffru għall-bejgħ.

4. L-informazzjoni dwar kondizzjonijiet ta' aċċess imsemmija fil-paragrafi 2 u 3 għandha tingħata fiżikament meta tintalab mill-passiġġier.

5. It-trasportaturi, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi għandhom jiżguraw li l-informazzjoni ġenerali kollha rilevanti dwar il-vjaġġ u l-kondizzjonijiet tal-ġarr tkun disponibbli u aċċessibbli f'formati adatti u aċċessibbli għal persuni b'diżabbiltà u għal persuni b'mobbiltà mnaqqsa, inkluż, fejn applikabbli ibbukkjar u informazzjoni online. L-informazzjoni għandha tingħata fiżikament meta tintalab mill-passiġġier.

L-Istati Membri għandhom jagħżlu t-terminals tax-xarabankijiet u l-kowċijiet fejn għandha tiġi pprovduta l-assistenza lill-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa. L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni dwar dan. Il-Kummissjoni għandha tagħmel disponibbli fuq l-Internet lista tat-terminals magħżula tax-xarabankijiet u tal-kowċijiet.

Dritt għal assistenza f'terminals magħżula u abbord xarabankijiet u kowċijiet

1. Bla ħsara għall-kondizzjonijiet ta' aċċess previsti fl-Artikolu 11(1), it-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom, fl-oqsma ta' kompetenza rispettivi tagħhom, f'terminals magħżula mill-Istati Membri, jipprovdu assistenza mingħajr ħlas lil persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa kif speċifikat fil-parti (a) tal-Anness I.

2. Bla ħsara għall-kondizzjonijiet ta' aċċess previsti fl-Artikolu 11(1), it-trasportaturi għandhom, abbord xarabankijiet u kowċijiet, jipprovdu assistenza mingħajr ħlas lil persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa kif speċifikat fil-parti (b) tal-Anness I.

1. It-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom jikkooperaw biex jagħtu assistenza lill-persuni b'diżabbiltà u lill-persuni b'mobbiltà mnaqqsa bil-kondizzjoni li:

2. Barra mill-paragrafu 1, persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa għandhom jinnotifikaw lit-trasportatur, lill-aġent tal-ivvjaġġar jew lill-operatur turistiku meta jsir l-ibbukkjar jew ix-xiri minn qabel tal-biljett bil-bżonnijiet speċifiċi tagħhom tal-postijiet fejn joqogħdu bilqiegħda, kemm-il darba l-ħtieġa tkun magħrufa dak iż-żmien.

3. It-trasportaturi, il-korpi għall-maniġġar tat-terminals, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiffaċilitaw id-dħul ta' notifiki dwar il-bżonn ta' assistenza li jsiru minn persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa. Dan l-obbligu għandu japplika fit-terminals magħżula u fil-postijiet kollha tal-bejgħ tagħhom inkluż il-bejgħ bit-telefon u permezz tal-Internet.

4. Jekk ma ssir l-ebda notifika skont il-paragrafi 1(a) u 2, it-trasportaturi, il-korpi għall-maniġġar tat-terminals, l-aġenti tal-ivvjaġġar u l-operaturi turistiċi għandhom jagħmlu kull sforz raġonevoli biex jiżguraw li l-assistenza tkun ipprovduta b'mod li l-persuna b'diżabbiltà jew il-persuna b'mobbiltà mnaqqsa tkun tista' titla' abbord is-servizz tat-tluq, tibdel għas-servizz korrispondenti jew tinżel mis-servizz tal-wasla li għalih hi tkun xtrat biljett.

5. Il-korp għall-maniġġar tat-terminals għandu jagħżel post fit-terminal jew barra t-terminal fejn persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa jistgħu jħabbru l-wasla tagħhom u jitolbu assistenza. Dan il-post għandu jkun immarkat b'mod ċar b'tabella u għandu joffri, f'formati aċċessibbli, informazzjoni bażika dwar it-terminal u l-assistenza pprovduta.

Jekk l-aġenti tal-ivvjaġġar jew l-operaturi turistiċi jirċievu notifika msemmija fl-Artikolu 14(1)(a), huma għandhom, fil-ħin normali tagħhom tal-uffiċċju, jibagħtu l-informazzjoni lit-trasportatur jew lill-korp għall-maniġġar tat-terminal fl-aqsar żmien possibbli.

1. It-trasportaturi u, fejn xieraq, il-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom jistabbilixxu proċeduri ta' taħriġ relatati mad-diżabbiltà, inklużi struzzjonijiet, u jiżguraw li:

2. Stat Membru jista' għal perijodu massimu ta' sentejn minn … (13) jagħti eżenzjoni mill-applikazzjoni tal-paragrafu (1)(b) fir-rigward tat-taħriġ tax-xufiera.

1. It-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom ikunu responsabbli meta jkunu kkawżaw it-telf ta' jew ħsara fis-siġġijiet tar-roti, apparat għall-mobbiltà jew tagħmir ieħor ta' assistenza, li jirriżulta mill-għoti ta' assistenza. It-trasportatur jew il-korp għall-maniġġar tat-terminal responsabbli għat-telf jew għall-ħsara għandhom jagħtu l-kumpens għal dak it-telf jew ħsara.

2. Il-kumpens imsemmi fil-paragrafu 1 għandu jkun daqs l-ispiża ta' tibdil jew tiswija tal-apparat jew tat-tagħmir mitluf jew li tkun saritlu ħsara.

3. Fejn meħtieġ għandu jsir kull sforz biex ikun ipprovdut malajr apparat jew tagħmir ta' sostituzzjoni temporanji. Is-siġġijiet tar-roti, appart ta' mobbiltà u tagħmir ieħor ta' assistenza għandu jkollhom, fejn possibbli, karatteristiċi tekniċi u funzjonali simili għal dawk li jkunu ntilfu jew li tkun saritilhom ħsara.

1. Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 2(4), l-Istati Membri jistgħu jeżentaw is-servizzi domestiċi regolari mill-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet kollha ta' dan il-Kapitolu, jew xi wħud minnhom, bil-kondizzjoni li huma jkunu jistgħu jiżguraw li l-livell ta' protezzjoni tal-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa taħt ir-regoli nazzjonali tagħhom tkun mill-inqas l-istess bħal dawk taħt dan ir-Regolament.

2. L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni b'eżenzjonijiet mogħtija skont il-paragrafu 1. Il-Kummissjoni għandha tieħu azzjoni xierqa jekk tali eżenzjoni titqies li mhix konformi mad-dispożizzjonijiet ta' dan l-Artikolu. Sa … (14), il-Kummissjoni għandha tippreżenta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill rapport dwar l-eżenzjonijiet mogħtija skont il-paragrafu 1.

1. Fejn trasportatur raġonevolment jipprevedi li servizz regolari ser jiġi kkanċellat jew ittardjat fit-tluq minn terminal għal aktar minn 120 minuta, il-passiġġier għandu immedjatament jiġi offrut l-għażla bejn:

2. Meta servizz regolari jiġi kkanċellat jew jittardja fit-tluq minn post ta' waqfien għal aktar minn 120 minuta, il-passiġġieri għandu jkollhom id-dritt għal tali kontinwazzjoni jew bdil tar-rotta jew rimborż tal-prezz tal-biljett mit-trasportatur.

3. Il-ħlas tar-rimborż previst fil-paragrafi 1(b) u 2 għandu jsir fi żmien 14-il jum minn meta tkun saret l-offerta jew tkun ġiet irċevuta t-talba. Il-ħlas għandu jkopri l-ispiża sħiħa tal-biljett bil-prezz li bih ikun inxtara, għall-parti jew il-partijiet tal-vjaġġ li ma sarux, u għall-parti jew il-partijiet li diġà saru jekk il-vjaġġ ma jkunx għad fadallu skop fir-rigward tal-pjan oriġinali tal-vjaġġ tal-passiġġier. Fil-każ ta' pass tal-ivjaġġar jew biljett staġunali il-ħlas għandu jkun daqs il-parti proporzjonali tiegħu tal-ispiża sħiħa tal-pass jew biljett. Ir-rimborż għandu jitħallas fi flus, sakemm il-passiġġier ma jaċċettax forma oħra ta' rimborż.

1. F'każ ta' kanċellazzjoni jew dewmien fit-tluq ta' servizzi regolari, il-passiġġieri li jitilqu minn terminals għandhom jiġu informati mit-trasportatur jew, fejn meħtieġ, mill-korp għall-maniġġar tat-terminals, bis-sitwazzjoni malajr kemm jista' jkun u fi kwalunkwe każ mhux aktar tard minn 30 minuta wara l-ħin tat-tluq skedat, u bil-ħin tat-tluq stmat hekk kif din l-informazzjoni tkun disponibbli.

2. Jekk il-passiġġieri jitilfu, skont l-iskeda, servizz li jkun jgħaqqad ma' servizz ieħor, minħabba kanċellazzjoni jew dewmien, it-trasportatur jew, fejn xieraq, il-korp għall-maniġġar tat-terminal, għandu jagħmel sforzi raġonevoli biex jinforma lill-passiġġieri kkonċernati dwar konnessjonijiet alternattivi.

3. It-trasportatur jew, fejn meħtieġ, il-korp għall-maniġġar tat-terminal, għandu jiżgura li persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa jirċievu l-informazzjoni meħtieġa skont il-paragrafi 1 u 2 f'formati aċċessibbli.

Għal vjaġġ ta' tul skedat ta' aktar minn tliet siegħat, it-trasportatur, f'każ ta' kanċellazzjoni jew dewmien fit-tluq minn terminal għal aktar minn sagħtejn, għandu joffri lill-passiġġier mingħajr ħlas:

Fl-applikazzjoni ta' dan l-Artikolu, it-trasportatur għandu jagħti attenzjoni partikolari għall-bżonnijiet tal-persuni b'diżabbiltà u tal-persuni b'mobbiltà mnaqqsa u tal-persuni li jkunu qed jakkumpanjawhom.

Xejn f'dan il-Kapitolu m'għandu jipprekludi lill-passiġġieri milli jfittxu għal danni, skont il-liġi nazzjonali quddiem il-qrati nazzjonali, fir-rigward ta' telf li jirriżulta minn kanċellazzjoni jew dewmien ta' servizzi regolari.

It-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom, fl-oqsma rispettivi ta' kompetenza tagħhom, jipprovdu lill-passiġġieri informazzjoni adegwata matul il-vjaġġ kollu tagħhom. Fejn dan ikun vijabbli, din l-informazzjoni għandha tingħata f'formati aċċessibbli jekk tintalab.

1. It-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals għandhom, fl-oqsma rispettivi tagħhom ta' kompetenza, jiżguraw li l-passiġġieri tingħatalhom informazzjoni xierqa u li tinftiehem fir-rigward tad-drittijiet tagħhom skont dan ir-Regolament l-aktar tard mat-tluq. L-informazzjoni għandha tingħata fit-terminals u fejn applikabbli, fuq l-Internet. Fuq talba ta' persuna b'diżabbiltà jew persuna b'mobbiltà mnaqqsa l-informazzjoni għandha tingħata f'format aċċessibbli. Din l-informazzjoni għandha tinkludi d-dettalji ta' kuntatt tal-korp jew korpi għall-infurzar magħżulin mill-Istat Membru skont l-Artikolu 27(1).

2. Sabiex ikunu konformi mar-rekwiżit ta' informazzjoni msemmi fil-paragrafu 1, it-trasportaturi u l-korpi għall-maniġġar tat-terminals jistgħu jużaw sommarju tad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament imħejji mill-Kummissjoni bil-lingwi uffiċjali kollha tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea u magħmul disponibbli għalihom.

It-trasportaturi għandhom jistabbilixxu jew jiddisponu minn mekkaniżmu għall-ġestjoni tal-ilmenti għad-drittijiet u l-obbligi stabbiliti fl-Artikoli 4, 8 u 9 sa 24.

Jekk passiġġier kopert minn dan ir-Regolament ikun irid iressaq ilment lit-trasportatur fir-rigward tal-Artikoli 4, 8 u 9 sa 24, huwa għandu jagħmel dan fi żmien tliet xhur mid-data li fiha jkun twettaq is-servizz regolari jew meta servizz regolari kellu jitwettaq. Fi żmien xahar minn meta jirċievi l-ilment, it-trasportatur għandu jinnotifika lill-passiġġier li l-ilment tiegħu ġie sostanzjat, miċħud jew għadu qed jiġi kkunsidrat. Iż-żmien li jittieħed biex tingħata t-tweġiba finali m'għandux ikun itwal minn tliet xhur minn meta jkun ġie rċevut l-ilment.

1. Kull Stat Membru għandu jaħtar korp jew korpi ġodda jew eżistenti responsabbli għall-infurzar ta' dan ir-Regolament fir-rigward tas-servizzi regolari minn postijiet li jinsabu fit-territorju tiegħu u servizzi regolari minn pajjiż terz lejn dawk il-postijiet. Kull korp għandu jieħu l-miżuri meħtieġa biex jiżgura l-konformità ma' dan ir-Regolament.

Kull korp għandu, fl-organizzazzjoni, fid-deċiżjonijet dwar finanzjament, fl-istruttura legali u fit-teħid tad-deċiżjonijiet tiegħu, ikun indipendenti mit-trasportaturi, mill-operaturi turistiċi u mill-korpi għall-maniġġar tat-terminals.

2. L-Istati Membri għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni bil-korp jew il-korpi magħżulin skont dan l-Artikolu.

3. Kwalunkwe passiġġier jista' jressaq ilment, skont il-liġi nazzjonali, lill-korp xieraq magħżul skont il-paragrafu 1, jew lil kwalunkwe korp xieraq ieħor magħżul minn Stat Membru, dwar ksur allegat ta' dan ir-Regolament.

Sa l-1 ta' Ġunju … (15) u kull sentejn wara dik id-data, il-korpi tal-infurzar magħżulin skont l-Artikolu 27(1) għandhom jippubblikaw rapport dwar l-attività tagħhom fis-sentejn kalendarji preċedenti, li jkun fih, b'mod partikolari, deskrizzjoni tal-azzjonijiet meħudin sabiex jiġi implimentat dan ir-Regolament u statistika dwar l-ilmenti u s-sanzjonijiet li jkunu ġew applikati.

Il-korpi nazzjonali tal-infurzar kif imsemmijin fl-Artikolu 27(1) għandhom, fejn xieraq, jiskambjaw l-informazzjoni dwar ħidmiethom u l-prinċipji u l-prassi tat-teħid ta' deċiżjonijiet tagħhom. Il-Kummissjoni għandha tappoġġahom f'dan il-kompitu.

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu regoli dwar il-pieni applikabbli għall-ksur tad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li dawn jiġu implimentati. Il-pieni previsti għandhom ikunu effettivi, proporzjonati u dissważivi. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni b'dawk ir-regoli u miżuri sa … (16) u għandhom jinnotifikawha mingħajr dewmien bi kwalunkwe emenda sussegwenti li taffettwahom.

Il-Kummissjoni għandha tirrapporta lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill sa … (17), dwar l-operat u l-effetti ta' dan ir-Regolament. Ir-rapport għandu jkun akkumpanjat, fejn meħtieġ, bi proposti leġislattivi li jimplimentaw f'aktar dettall id-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament, jew li jemendawh.

Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Dan ir-Regolament għandu jiġi ppubblikat fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

(2) Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tat-23 ta' April 2009 (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali), pożizzjoni tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2010 u pożizzjoni tal-Parlament Ewropew ta' … (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali).

(12) Jekk jogħġbok daħħal id-data ekwivalenti għal ħames snin wara d-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(14) Jekk jogħġbok daħħal id-data ekwivalenti għal ħames snin wara d-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(15) Jekk jogħġbok daħħal id-data ekwivalenti għal sentejn wara d-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(17) Jekk jogħġbok daħħal id-data ekwivalenti għal tliet snin wara d-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

(19) Jekk jogħġbok daħħal id-data ekwivalenti għal sentejn wara d-data tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

DIKJARAZZJONI TAR-RAĠUNIJIET TAL-KUNSILL

I. INTRODUZZJONI

Fl-4 ta' Diċembru 2008, il-Kummissjoni ppreżentata proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar id-drittijiet tal-passiġġieri fit-trasport bix-xarabank u bil-kowċ u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 2006/2004 dwar il-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali responsabbli għall-infurzar tal-liġijiet tal-protezzjoni tal-konsumaturi (1).

Fit-23 ta' April 2009, il-Parlament Ewropew ivvota l-opinjoni tiegħu fl-ewwel qari (2).

Fis-17 ta' Diċembru 2009, il-Kunsill laħaq qbil politiku dwar l-abbozz ta' Regolament. Wara reviżjoni legali/lingwistika, il-Kunsill adotta l-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari fi […], f'konformità mal-proċedura leġislattiva ordinarja stabbilita fl-Artikolu 294 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea.

Fit-twettiq tal-ħidma tiegħu, il-Kunsill ħa kont tal-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew. Il-Kumitat tar-Reġjuni ddeċieda li ma jagħtix opinjoni.

II. ANALIŻI TAL-POŻIZZJONI FL-EWWEL QARI

(1) Ġenerali

Il-proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar id-drittijiet tal-passiġġieri fit-trasport bix-xarabank u bil-kowċ tifforma parti mill-objettiv ġenerali tal-UE li tiżgura t-trattament ugwali tal-passiġġieri, irrispettivament mill-mezz ta' trasport li jkunu għażlu li jivvjaġġaw bih. Leġislazzjoni ta' natura simili diġà ġiet adottata għall-passiġġieri li jivvjaġġaw bl-ajru (3) jew bil-ferrovija (4). Huwa fih dispożizzjonijiet dwar ir-responsabbiltà fil-każ ta' mewt jew korriment tal-passiġġieri u telf jew ħsara lill-bagalji tagħhom, soluzzjonijiet awtomatiċi meta l-ivvjaġġar jiġi interrott, it-trattament ta' ilmenti u mezzi ta’ rikors, informazzjoni għall-passiġġieri u inizjattivi oħrajn. Barra minn hekk, huwa jistabbilixxi regoli dwar l-informazzjoni u l-assistenza għall-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa (PRMs).

Minkejja li l-Kunsill qabel mal-Kummissjoni dwar l-objettiv tal-proposta, l-approċċ tal-Kunsill involva adattamenti maġġuri tal-proposta oriġinali. Għadd ta' dispożizzjonijiet proposti ma kinux aċċettabbli minħabba li kienu jimponu piżijiet amministrattivi kbar wisq li jirriżultaw fi spejjeż għat-trasportaturi u l-amministrazzjonijiet nazzjonali, mingħajr tkattir ta' valur miżjud għall-passiġġieri li jegħleb dawn l-inkonvenjenzi. Oħrajn ġew abbozzati mill-ġdid b'kont meħud tal-leġislazzjonijiet differenti fl-Istati Membri, sabiex jiġi evitat konflitt bejn dan l-abbozz ta' proposta ta' Regolament u leġislazzjoni nazzjonali u Ewropea eżistenti. Finalment, dispożizzjonijiet oħrajn ġew abbozzati mill-ġdid bil-ħsieb li jissimplifikaw u jiċċaraw ir-Regolament.

Bħala riżultat ta' dan l-approċċ, il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari timmodifika, sa ċertu punt, il-proposta oriġinali tal-Kummissjoni billi tabbozzaha mill-ġdid u tħassar diversi dispożizzjonijiet tat-test. Dan jimplika li l-emendi kollha introdotti fl-opinjoni tal-Parlament Ewropew fl-ewwel qari relatati ma' dawn id-dispożizzjonijiet imħassra ma ġewx aċċettati mill-Kunsill.

Il-Kunsill jimmira lejn soluzzjoni bilanċjata li tieħu kont tad-drittijiet tal-passiġġieri kif ukoll tal-ħtieġa li tiġi żgurata l-vijabbiltà ekonomika tal-operaturi tal-industrija tax-xarabank u l-kowċ, li tikkonsisti prinċipalment minn impriżi żgħar u ta' daqs medju, u għalhekk integra l-emenda 3 tal-PE fil-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari.

(2) Kwistjonijiet ta' politika ewlenin

(i) Kamp ta' applikazzjoni

Fil-proposta inizjali tal-Kummissjoni, ir-Regolament kellu japplika b'mod ġenerali għall-ġarr ta’ passiġġieri minn intrapriżi tax-xarabank u/jew kowċ permezz ta’ servizzi regolari. L-Istati Membri setgħu biss jeżentaw it-trasport urban, suburban u reġjonali kopert minn kuntratti ta’ servizz pubbliku, jekk dawn il-kuntratti żguraw livell komparabbli ta’ drittijiet tal-passiġġieri għal dak meħtieġ fir-Regolament. Barra minn dan, il-Parlament Ewropew introduċa emenda waħda li tippermetti lill-Istati Membri biex jeskludu, taħt il-kondizzjoni msemmija hawn fuq mill-kamp ta' applikazzjoni, it-trasport urban u suburban iżda mhux it-trasport reġjonali.

Il-Kunsill ma setax jaċċetta l-kamp ta' applikazzjoni kif propost mill-Kummissjoni, lanqas l-emendi tal-PE relatati miegħu (l-emendi 1, 2 u 81), għaliex huwa kkunsidra li t-trasport urban, suburban u reġjonali jaqgħu fil-qafas tas-sussidjarjetà.

L-inklużjoni tat-trasport reġjonali fil-kamp ta' applikazzjoni, kif propost mill-Parlament Ewropew, tista' toħloq problemi kemm għall-passiġġieri kif ukoll għall-industrija. Normalment, f'żoni urbani kbar, il-kumpanniji joperaw netwerk tat-trasport sħiħ inklużi s-servizzi tax-xarabank, servizzi ta' taħt l-art, ferroviji tal-passiġġieri u servizzi tat-tram. Spiss, dawn is-servizzi kollha huma ta' karattru urban, suburban u reġjonali. Ir-restrizzjoni tal-eżenzjoni għas-servizzi urbani u suburbani biss tfisser li partijiet minn dawn in-netwerks ikunu soġġetti għal regoli li huma mfassla għal distanzi twal. Il-kumpanniji li joperaw dawn in-netwerks imbagħad ikollhom, fl-istess netwerk, jittrattaw sistemi diversi ta' kumpens, li wħud minnhom mhumiex verament adatti għal dan it-tip ta' trasport. Hija tħawwad ukoll lill-passiġġieri li jivvjaġġaw f'dawn in-netwerks għaliex huma jiffaċċjaw diffikultajiet biex ikunu jafu liema regoli huma effettivament applikabbli.

Barra minn hekk, peress li hemm possibbiltà għal eżenzjoni tas-servizzi ferrovjarji reġjonali fir-regolament eżistenti dwar id-drittijiet tal-passiġġieri fit-trasport ferrovjarju, in-nuqqas ta' dispożizzjoni korrispondenti fir-regolament dwar id-drittijiet tal-passiġġieri fit-trasport bix-xarabank jista' jxekkel il-kompetizzjoni bejn iż-żewġ setturi. U s-servizzi tax-xarabank u dawk ferrovjarji spiss iservu ta' alternattiva għal xulxin.

Għalhekk, il-Kunsill ma setax jaċċetta l-emendi tal-PE relatati mal-kamp ta' applikazzjoni. Għalhekk il-Kunsill jipproponi li l-abbozz ta' Regolament għandu japplika għall-passiġġieri li qed jivvjaġġaw b'servizzi regolari nazzjonali u internazzjonali, iżda bil-possibbiltà fil-livell nazzjonali li jiġu eżentati s-servizzi regolari urbani, suburbani u reġjonali. Barra minn hekk, il-Kunsill jintroduċi dispożizzjoni li tiżgura li ċerti drittijiet minimi huma applikati għas-servizzi kollha bix-xarabank u bil-kowċ mingħajr eċċezzjoni (jiġifieri kondizzjonijiet kuntrattwali u tariffi li ma jkunux diskriminatorji u d-dritt ta' trasport għall-persuni b'diżabbiltà jew persuni b'mobbiltà mnaqqsa kif ukoll derogi relatati).

L-Istati Membri huma awtorizzati li jagħtu eżenzjoni għal perijodu massimu ta' ħames snin, li jista' jiġġedded darbtejn, mill-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament għal servizzi regolari domestiċi. Barra minn hekk, l-Istati Membri jistgħu jagħtu eżenzjoni għal perijodu massimu ta' ħames snin, li jista' jiġġedded, għal servizzi regolari partikolari li parti sinifikanti minnhom, inkluża tal-anqas waqfa waħda skedata, tiġi operata barra l-Unjoni.

Barra minn hekk, b'rabta mal-kamp ta' applikazzjoni, dispożizzjoni speċifika tistabbilixxi li l-Istati Membri li jistgħu jiżguraw li l-livell ta' protezzjoni tal-persuni b'diżabbiltà u l-persuni b'mobbiltà mnaqqsa skont ir-regoli nazzjonali tagħhom tkun mill-inqas l-istess bħal dawk taħt dan ir-Regolament, jistgħu jippreservaw kompletament ir-regoli nazzjonali tagħhom.

(ii) Bidliet fl-infrastruttura

Fir-rigward tal-infrastruttura, il-Kunsill huwa lest li jħeġġeġ u jappoġġa kwalunkwe inizjattiva fir-rigward ta' tagħmir u infrastruttura ġodda, li għandhom jiġu akkwistati jew mibnija b'kont meħud tal-ħtiġijiet ta' persuni b'diżabbiltà u PRMs, kif inhu ddikjarat b'mod ċar fi premessa. Madankollu, dan ir-Regolament huwa stabbilit fil-qafas tal-leġislazzjoni dwar il-protezzjoni tal-konsumatur u għalhekk ma jistax jinkludi obbligi dwar rekwiżiti tekniċi għat-trasportaturi biex jimmodifikaw jew jissostitwixxu l-vetturi jew l-infrastruttura u t-tagħmir fit-terminals. Għalhekk, l-emendi tal-PE fir-rigward tal-infrastruttura ma setgħux jiġu aċċettati (emendi 6-10).

(iii) Kumpens u assistenza fil-każ ta' aċċidenti

Il-proposta tal-Kummissjoni tistabbilixxi r-regoli dwar ir-responsabbiltà tal-intrapriżi tax-xarabank u/jew kowċ għall-passiġġieri u l-bagalji tagħhom. Il-passiġġieri jibbenefikaw minn regoli armonizzati dwar ir-responsabbiltà tal-intrapriżi tax-xarabank u/jew kowċ. Għal kwalunkwe dannu li ma jaqbiżx l-ammont ta’ EUR 220 000, intrapriża tax-xarabank u/jew kowċ għandu jkollha responsabbiltà stretta, jiġifieri m’għandhiex ikollha l-possibbiltà teskludi r-responsabbiltà tagħha billi tagħti prova li l-aċċident ma kienx ikkawżat ħtija tagħha. Għad-danni ta' aktra minn EUR 220 000 ir-responsabbiltà tkun ibbażata fuq il-ħtija, iżda mhux limitata. Il-passiġġieri li jsofru aċċident jkunu intitolati għal pagamenti bil-quddiem sabiex ikunu indirizzati diffikultajiet ekonomiċi li huma jew il-familji tagħhom jistgħu jiffaċċjaw bħala konsegwenza ta’ mewt jew korriment.

Madankollu, is-sistemi eżistenti ta' responsabbiltà fis-seħħ fl-Istati Membri huma differenti ħafna fir-rigward tal-bażi għar-responsabbiltà (ir-responsabbiltà stretta mingħajr limitu, ir-responsabbiltà stretta b'eżenjonijiet ta' forza maġġuri u r-responsabbiltà bbażata fuq ħtija) u ma jistgħux jiġu rikonċiljati. Barra minn hekk, il-leġislazzjoni fl-Istati Membri differenti hija parzjalment mibnija fuq id-Direttiva 2009/103/KE, relatata mal-assigurazzjoni kontra r-reponsabbiltà ċivili fir-rigward tal-użu ta' vetturi bil-mutur u l-infurzar tal-obbligu li ssir assigurazzjoni kontra tali responsabbiltà (“Id-Direttiva dwar l-Assigurazzjoni ta' Vetturi bil-Mutur”) u parzjalment fuq il-leġislazzjoni nazzjonali. Dawn it-testi diġà qed jirregolaw ir-responsabbiltà għall-passiġġieri tax-xarabank u hu essenzjali li jiġu evitati l-konflitti bejn it-test preżenti u “id-Direttiva dwar l-Assigurazzjoni ta' Vetturi bil-Mutur” imsemmija hawn fuq.

Għalhekk il-Kunsill adotta approċċ li jibni fuq is-sistema eżistenti, waqt li fl-istess ħin jiżdiedu xi elementi bażiċi ta' armonizzazzjoni. Hu propost limitu minimu għal kull passiġġier u kull bagalja: 220 000 EUR għal kull passiġġier f'każ ta' mewt jew feriment personali. F'każ ta' telf ta' jew dannu għal bagalji, 500 EUR fir-rigward tas-servizzi urbani, suburbani u reġjonali u 1 200 EUR fir-rigward ta' servizz regolari oħra. Dan jallinja l-kumpens għall-bagalji mad-dispożizzjonijiet korrispondenti fir-“Regolament ferrovjarju”, waqt li fl-istess ħin jittieħed kont tal-ispeċifiċitajiet tat-trasport urban, suburban u reġjonali. Fir-rigward tas-, tagħmir ta' mobbiltà jew tagħmir ta' assistenza ieħor, it-test tal-Kunsill jipprevedilhom li jieħdu kumpens sħiħ, minflok li jiġu ttrattati bħala bagalji normali, anki meta d-danni jkunu kkawżati waqt l-għoti ta' assistenza (skont l-ispirtu tal-emenda 46 tal-PE).

Barra minn hekk, it-test ġie adattat biex jipprevedi assistenza għal passiġġieri fir-rigward tal-ħtiġijiet prattiċi immedjati tagħhom wara aċċident. Tali dispożizzjoni ma tinsabx fid-“Direttiva dwar l-Assigurazzjoni ta' Vetturi bil-Mutur” u tirrappreżenta benefiċċju reali għall-passiġġier tax-xarabank, filwaqt li l-piż amministrattiv għall-kumpanniji tax-xarabank u/jew kowċ ma jiżdiedx b'mod sinifikanti.

Fid-dawl ta' dan ta' hawn fuq, il-Kunsill ma setax jaċċetta l-approċċ propost tal-Kummissjoni u lanqas l-emendi tal-PE relatati mar-responsabbiltà (emendi 18-24).

(iv) Drittijiet tal-persuni b'diżabbiltà u tal-persuni b'mobbiltà mnaqqsa (PRM)

Il-Kunsill jappoġġa bil-qalb kollha l-objettiv tal-Kummissjoni li jiġi żgurat li persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa jkollhom aċċess mhux diskriminatorju għat-trasport bix-xarabank u l-kowċ. Għalhekk, il-Kunsill isegwi mill-qrib il-proposta tal-Kummissjoni, għalkemm jimmodifika xi dispożizzjonijiet sabiex jagħmilhom fattibbli u jintroduċi ċerti simplifikazzjonijiet u kjarifiki. Fir-rigward ta' dan il-Kapitolu, il-Kunsill integra diversi emendi tal-PE fit-test tiegħu, jew kompletament, jew parzjalment jew fl-ispirtu.

Fir-rigward tal-eċċezzjonijiet għad-dritt tat-trasport, il-Kummissjoni kienet ipproponiet li persuna b'diżabbiltà setgħet tiġi mċaħħda trasport b'relazzjoni għar-rekwiżiti ta' sikurezza jew tad-daqs tal-vettura. Il-Kunsill ippreveda xi titjib, b'referenza għad-“disinn” tal-vettura minflok id-“daqs”, biex b'hekk jintegra l-emendi tal-PE 26 u 27 fis-sustanza jew fl-ispirtu. Barra minn hekk, il-Kunsill aċċetta wkoll l-emenda 73 fir-rigward tal-għażla li għandha tiġi offruta lil persuna b'diżabbiltà jew PRM meta tiġi mċaħħda l-imbark.

Skont il-proposta inizjali, it-trasportatur jista' jesiġi li persuna b’diżabbiltà jew persuna b’mobbiltà mnaqqsa tkun akkumpanjata minn persuna oħra li tkun kapaċi tipprovdilha l-assistenza. Skont il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari, jekk it-trasportatur jagħmel tali talba fir-rigward tas-servizz tal-passiġġieri, il-persuna li takkumpanja għandha tinġarr mingħajr ħlas u, meta fattibbli, titpoġġa ħdejn il-persuna b'diżabbiltà jew il-PRM. Din id-dispożizzjoni tintegra, fis-sustanza, l-emenda 29 tal-PE.

It-test tal-Kunsill fl-ewwel qari jipprevedi kondizzjonijiet ta' aċċess mhux diskriminatorju kif ukoll li jsiru pubblikament disponibbli f'format adatt għall-persuni b'diżabbiltà u l-PRMs, biex b'hekk aċċetta, parzjalment jew kompletament, l-emendi 31 u 32 tal-PE. Barra minn hekk, il-Kummissjoni għandha tagħmel disponibbli fuq l-internet lista ta' terminals tax-xarabank u tal-kowċ magħżula mill-Istati Membri fejn tingħata assistenza lill-persuni b'diżabbiltà u lill-PRM, kif deskritt fl-emenda 36 tal-PE.

Fir-rigward tal-assistenza lil persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa, tali assistenza ser tiġi pprovduta bil-kondizzjoni li l-persuna kkonċernata tinnotifika lit-trasportatur jew l-operatur tat-terminal mhux anqas minn jumejn tax-xogħol bil-quddiem (il-Kummissjoni pproponiet 48 siegħa) u tkun preżenti f'punt magħżul tal-anqas 60 minuta qabel il-ħin tat-tluq ippubblikat. Għalhekk il-Kunsill ma setax jaċċetta l-emenda 39 li tipproponi perijodu aqsar ta' 24 siegħa. Barra minn hekk, jekk il-persuna jkollha bżonnijiet speċifiċi ta' post fejn tpoġġi bilqiegħda, il-passiġġier għandu jinnotifika lit-trasportatur b'tali ħtiġijiet fil-mument tar-riżervazzjoni, jekk ikun jaf bil-ħtieġa dak il-ħin. Dan ir-rekwiżit addizzjonali, introdott mill-Kunsill, ser jippermetti li t-trasportatur jissodisfa dawk il-ħtiġijiet speċifiċi u jagħti l-aħjar servizz possibbli lill-persuna kkonċernata.

Fir-rigward tal-assistenza abbord, il-Kunsill illimita l-kamp ta' applikazzjoni tal-proposta inizjali tal-Kummissjoni. It-test tal-Kunsill jistabbilixxi li l-informazzjoni għandha tingħata f'format aċċessibbli kif ukoll assistenza għat-tlugħ u nżul waqt pawżiet fil-vjaġġ, iżda dan tal-aħħar isir biss jekk ikun hemm persunal ieħor minbarra x-xufier abbord. Dan jieħu kont tal-fatt li l-biċċa l-kbira tal-vetturi huma operati mix-xufier waħdu u għalhekk l-għoti ta' assistenza waqt il-vjaġġ ser ikollu impatt fuq il-ħin tas-sewqan, u għalhekk fuq ir-rekwiżiti ta' sikurezza.

L-għajnuna lill-persuni b'diżabbiltà u lill-PRMs għandha tinghata b'xejn f'terminals, li jkun fihom persunal, magħżula mill-Istati Membri u l-persunal li jagħti assistenza diretta lil dawn il-persuni għandu jkun irċieva taħriġ adegwat li jippermettilu li jassisti lil dawn il-persuni. Il-persunal, inkluż ix-xufiera, li jittrattaw direttament mal-pubbliku li jivjaġġa, għandu jirċievi taħriġ dwar sensibilizzazjoni għad-diżabbiltà.

(v) Drittijiet tal-passiġġieri fil-każ ta' kanċellazzjoni jew dewmien

Il-proposta tal-Kummissjoni kienet tipprevedi obbligi tal-intrapriżi tax-xarabank u/jew kowċ fil-każ ta’ vjaġġi interrotti, minħabba kanċellazzjoni ta’ servizz jew dewmien. L-impriżi għandhom iħallsu kumpens li jammonta għal 100 % tal-prezz tal-biljett, jekk naqsu li jipprovdu servizzi alternattivi jew l-informazzjoni meħtieġa.

Filwaqt li l-Kunsill jappoġġa kompletament il-prinċipju li t-trasportaturi u l-operaturi tat-terminal għandhom jieħdu ħsieb il-passiġġieri tagħhom, huwa mmodifika l-proposta tal-Kummissjoni, b'kont meħud tal-istruttura speċifika tal-industrija tax-xarabank u tal-kowċ. Ġie maqbul li jkun hemm trattament differenti fir-rigward ta' passiġġieri li jitilqu minn terminal u passiġġieri li jitilqu minn waqfiet tax-xarabank, minħabba li mhu la possibbli u lanqas raġonevoli li jingħata, pereżempju, l-istess livell ta' informazzjoni dwar dewmien f'waqfa tax-xarabank meta mqabbel ma' terminal bil-persunal.

Fil-każ ta' dewmien ta' aktar minn sagħtejn jew kanċellazzjoni tal-vjaġġ, il-passiġġier jista' jagħżel li jkompli l-vjaġġ billi juża l-istess forma ta' trasport, jew li jitlob trasferiment jew għar-rimborż tal-biljett tiegħu/tagħha (imġallas fi żmien 14-il ġurnata wara l-każ u, jekk meħtieġ, vjaġġ lura b'xejn). Fil-każ ta' dewmien ta' aktar minn sagħtejn għal vjaġġi li jdumu aktar minn tliet siegħat, għall-passiġġieri li jitilqu minn terminal, it-trasportatur ser ikollu l-obbligu li jagħti lill-passiġġieri ikla jew ikel u xorb ħafif, fl-ispirtu tal-emenda 53 tal-PE, iżda mhux ser ikollu l-obbligu li jipprovdi akkomodazzjoni, għalkemm it-trasportatur ikollu jassisti biex tinsab l-akkomodazzjoni. Madankollu, il-passiġġieri bix-xarabank jew il-kowċ mhumiex ser jibbenefikaw minn indennitajiet addizzjonali (imħallsa barra mill-prezz tal-biljett) bħalma hu l-każ ta' passiġġieri marittimi jew bil-ferrovija. Għaldaqstant, l-emendi tal-PE relatati mal-kumpens u l-akkomodazzjoni ma nżammewx (emendi 49, 50, 51, 52, 54 u 55).

Il-Parlament Ewropew introduċa xi emendi fir-rigward tal-kumpens u l-assistenza fil-każ ta' dewmien fil-wasla u eżenzjonijiet relatati fil-każ ta' “” (emendi 56 u 57), biex b'hekk jeħles lit-trasportatur milli jinżamm responsabbli għad-dannu jekk ikun ikkawżat minn ċirkostanzi mhux konnessi mat-tħaddim tas-servizzi tagħhom u li ma setgħux jipprevedu. Il-Kunsill ma aċċettax tali emendi billi t-test tiegħu ma jipprevedi l-ebda dispożizzjoni dwar kumpens fil-każ ta' dewmien fil-wasla.

Tali kumpens ikun responsabbiltà addizzjonali għall-impriżi tax-xarabank u l-kowċ u joħloq piż eċċessiv; barra minn hekk, ix-xufiera jkunu qed jitqiegħdu taħt pressjoni biex jirrispettaw l-iskeda tal-ħinijiet, u b'hekk tkun qed titpoġġa f'riskju s-sikurezza fit-triq.

L-emenda 58 li tikkonċerna l-informazzjoni f'formati aċċessibbli għall-persuni b'diżabbiltà u persuni b'mobbiltà mnaqqsa ġiet aċċettata mill-Kunsill.

(vi) Regoli ġenerali dwar informazzjoni, trattar ta' lmenti u korpi nazzjonali tal-infurzar

Skont il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari, it-trasportaturi u l-korpi ta' ġestjoni tat-terminals għandhom, fl-oqsma rispettivi ta' kompetenza tagħhom, jipprovdu lill-passiġġieri b'informazzjoni adegwata matul il-vjaġġ kollu tagħhom, f'format aċċessibbli meta dan ikun fattibbli. Barra minn hekk, huma għandhom jinfurmaw lill-passiġġieri dwar id-drittijiet tagħhom b'mod adatt u li jinftiehem, fl-ispirtu tal-emenda 62 tal-PE.

Fir-rigward tal-ilmenti, il-proposta tal-Kummissjoni kien fiha regoli dwar kif it-trasportaturi għandhom jittrattaw l-ilmenti, b'mod partikolari l-konsegwenzi legali kbar meta ma tingħatax risposta għall-ilmenti.

Il-Kunsill, għalkemm jaqbel fil-prinċipju mal-proposta tal-Kummissjoni, jintroduċi aktar flessibbiltà fis-sistema sabiex jevita konsegwenzi mhux previsti għas-sistemi legali jew l-istrutturi amministrattivi tal-Istati Membri. F'dan il-kuntest u sabiex tiġi evitata burokrazija addizzjonali, il-Kunsill ma aċċettax l-emenda 64 tal-PE li introduċiet obbligu għall-impriżi tax-xarabank u/jew tal-kowċ biex joħorġu annwalment rapport dettaljat dwar l-ilmenti riċevuti.

Barra minn hekk, il-Parlament ippropona li l-korpi tal-infurzar nazzjonali għandhom ikunu indipendenti (l-emenda 65). Il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari tispeċifika b'mod aktar ċar li dawn il-korpi għandhom ikunu indipendenti mit-trasportaturi, l-operaturi turistiċi u l-operaturi tat-terminals.

(vii) Data tal-applikazzjoni tar-Regolament

Il-Kummissjoni kienet ipproponiet li r-Regolament ser jidħol fis-seħħ 20 jum wara l-pubblikazzjoni tiegħu f' Il-Ġurnal Uffiċjali tal-UE u ser japplika b’effett sena wara dik id-data.

Il-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari tipprevedi li r-Regolament ser japplika sentejn wara l-pubblikazzjoni tiegħu, u b'hekk taċċetta fis-sustanza l-emenda 69 tal-PE.

(3) Emendi oħrajn adottati mill-Parlament Ewropew

Emendi oħrajn li mhumiex inklużi fil-pożizzjoni tal-Kunsill fl-ewwel qari jikkonċernaw:

—	bidliet għad-definizzjoni ta' “kuntratt tat-trasport” (l-emenda 13) u “bejjiegħ tal-biljetti” (l-emenda 14), “aġent tal-ivvjaġġar” (l-emenda 15), “kanċellazzjoni” (l-emenda 16),

—	id-definizzjoni proposta ta' “formati aċċessibbli” (l-emenda 17),

—	referenza għal “persuni li mhumiex kapaċi jivvjaġġaw mingħajr assistenza minħabba l-età kbira jew żgħira tagħhom” (emenda 34),

—	l-assistenza adattata għall-ħtiġijiet individwali ta' persuni b’diżabilità jew persuni b’mobbiltà mnaqqsa (l-emenda 35),

—	il-ħtieġa tal-iżgurar li l-passiġġier jirċievi konferma tan-notifika tal-ħtiġijiet għall-assistenza tiegħu jew tagħha (l-emenda 40),

—	kwalunkwe kumpens mogħti skont dan ir-Regolament, li jista' jitnaqqas minn kwalunkwe kumpens addizzjonali mogħti (l-emenda 59),

—	il-penali applikabbli għall-ksur tar-Regolament, li jistgħu jinkludu ordni għall-ħlas tal-kumpens (l-emenda 68),

—	l-emendi 70, 71 u 72 li jikkonċernaw l-Annessi għar-Regolament.

III. KONKLUŻJONI

Fl-istabbiliment tal-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari, il-Kunsill ħa kont sħiħ tal-proposta tal-Kummissjoni u tal-opinjoni tal-Parlament Ewropew fl-ewwel qari. Fir-rigward tal-emendi proposti mill-Parlament Ewropew, il-Kunsill josserva li numru konsiderevoli ta' emendi ġew diġà inklużi - fl-ispirtu, parzjalment jew kompletament - fil-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari.

(1) Dok. 16933/08.

(2) A6-0209/2009.

(3) Ir-Regolament (KE) Nru 261/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Frar 2004 li jistabbilixxi regoli komuni dwar il-kumpens u l-assistenza għal passiġġieri fil-każ li ma jitħallewx jitilgħu u ta' kanċellazzjoni jew dewmien twil ta' titjiriet, u li jħassar ir-Regolament (KEE) Nru 295/91, ĠU L 46, 17.2.2004, p. 1, u r-Regolament (KE) Nru 1107/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta' Lulju 2006 dwar id-drittijiet ta' persuni b'diżabbiltà u ta' persuni b'mobbiltà mnaqqsa meta jivvjaġġaw bl-ajru, ĠU L 204, 26.7.2006, p.1.

(4) Ir-Regolament (KE) Nru 1371/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Ottubru 2007 dwar id-Drittijiet u l-Obbligi tal-passiġġieri tal-ferroviji ĠU L 315, 3.12.2007, p. 14.