Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Green Paper dwar ir-rimedju kollettiv tal-konsumaturi”

Nhar is-27 ta’ Novembru 2008, il-Kumissjoni ddeċidiet, b’konformità mal-Artikolu 262 tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, li tikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar

Is-Sezzjoni Speċjalizzata għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar id-9 ta’ Settembru 2009.

Matul l-457 sessjoni plenarja tiegħu li nżammet fl-4 u l-5 ta’ Novembru 2009 (seduta tal-5 ta’ Novembru), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-opinjoni b’123 vot favur, 4 voti kontra u 13-il astensjoni.

1.1. Bħala prinċipju bażiku, l-aċċess għall-ħarsien ġuridiku effettiv huwa dritt fundamentali li għandu jkollhom il-konsumaturi fir-rigward tar-rimedju kollettiv. Madankollu, wieħed irid joqgħod attent li jirrispetta l-limiti imposti mit-Trattat u d-differenzi ġudizzjarji nazzjonali tal-liġi proċedurali u kostituzzjonali.

1.2. Miżuri leġiżlattivi tal-UE b’rabta mar-rimedju kollettiv jistgħu jtejbu l-protezzjoni tal-konsumatur, b’mod partikolari fit-tranżazzjonijiet transkonfinali.

1.3. Is-sistema għandha tinkludi biżżejjed salvagwardji kontra t-talbiet frivoli u l-abbużi li jsiru minn partijiet li mhumiex il-konsumaturi minħabba l-inċentivi finanzjarji u l-profitt.

1.4. Bħala prinċipju ġenerali, kull miżura tal-UE li tiġi adottata għandha tinkludi salvagwardji xierqa kontra l-introduzzjoni ta’ elementi li f’ġurisdizzjonijiet oħra wrew li jistgħu joħolqu l-abbuż. B’mod partikolari, kwalunkwe sistema ta’ rimedju kollettiv li tiġi introdotta għandha tagħti s-setgħa lill-imħallef, li jkun qed jikkunsidra s-sottomissjonijiet preliminari fuq każ ta’ rimedju kollettiv, biex iwaqqaf kull abbuż u jiżgura li t-talbiet li jitressqu huma meritevoli.

1.5. L-adozzjoni ta’ mekkaniżmu ta’ rimedju ġudizzjarju kollettiv m’għandhiex tipprekludi l-użu ta’ sistemi ta’ soluzzjoni barra l-qrati fir-rigward tat-tilwim tal-konsumaturi.

1.6. Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni tieħu aktar azzjonijiet sabiex tħeġġeġ lin-negozji jiżviluppaw sistemi interni ta’ trattament tal-ilmenti, sabiex jiżviluppaw aktar is-sistemi eżistenti ta’ soluzzjoni alternattiva tat-tilwim u superviżjoni pubblika. Dawn ir-rimedji alternattivi jistgħu jiġu utilizzati mill-konsumaturi qabel ma jirrikorru għas-sistema ġudizzjarja.

1.7. Il-KESE jfakkar lill-Kummissjoni tal-UE li l-kwistjoni dwar ir-rimedju ġudizzjarju kollettiv ilha tiġi diskussa mill-1985 u li wasal iż-żmien li jittieħdu d-deċizjonijiet u jkunu implimentati l-iskemi mingħajr aktar dewmien, għas-sodisfazzjon tal-konsumaturi.

2.1. L-għan tal-Istrateġija tal-Kummissjoni tal-Politika tal-Konsumatur (1) huwa li tippromovi s-suq intern bl-imnut billi trendi lill-konsumaturi u lill-bejjiegħa bl-imnut kunfidenti li jixtru b’mod transkonfinali bl-istess mod kif inhuma f’pajjiżhom sal-2013. Fl-istrateġija tagħha, il-Kummissjoni enfasizzat l-importanza ta’ mekkaniżmi effettivi ta’ rimedju għall-konsumaturi u ħabbret l-intenzjoni tagħha li tqis azzjoni dwar ir-rimedju kollettiv tal-konsumaturi.

2.2. Il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew laqgħu bi pjaċir l-intenzjoni tal-Kummissjoni li ttejjeb ir-rimedju tal-konsumaturi u b’mod partikolari li tqis azzjoni dwar ir-rimedju kollettiv (2). Kien hemm saħansitra Rakkomandazzjoni tal-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD) dwar is-soluzzjoni u r-rimedju tat-tilwim tal-konsumaturi (3) li ħeġġet lill-pajjiżi membri tagħha biex jipprovdu lill-konsumaturi aċċess għal mezzi differenti ta’ rimedju, inklużi mekkaniżmi ta’ rimedju kollettiv.

2.3. Il-Green Paper tal-Kummissjoni dwar ir-rimedju kollettiv tal-konsumaturi li nħarġet f’Novembru 2008 (4) issa sabet modi ta’ kif tista’ tiffaċilita r-rimedju f’sitwazzjonijiet meta għadd kbir ta’ konsumaturi tkun saritilhom ħsara minħabba prattika ta’ kummerċjant wieħed li biha tkun qed tinkiser il-liġi tal-konsumatur. Il-Green Paper tippreżenta erba’ alternattivi.

2.4. Il-Kummissjoni tal-UE organizzat ukoll laqgħa pubblika nhar id-29 ta’ Mejju 2009 sabiex tiddiskuti l-Green Paper, u sussegwentement ħarġet dokument li kien miftuħ għall-kummenti tal-pubbliku fejn hija inkludiet il-ħames alternattiva mal-erba’ alternattivi l-oħra għal azzjoni dwar ir-rimedju kollettiv li kienu elenkati fil-Green Paper. Din l-alternattiva riċenti tal-Kummissjoni ma tistax tkun ikkunsidrata mill-KESE f’dan l-istadju hekk tard tad-deliberazzjonijiet tiegħu. Speċjalment minħabba li għad iridu jsiru l-istimi tal-impatt. Aktar u aktar, meta anke f’dan l-istadju bikri, il-KESE diġà qed jantiċipa li din il-ħames alternattiva ser tkun qed tikkawża diffikultajiet sostanzjali fl-implimentazzjoni tagħha.

2.5. Wieħed ma jistax jiċħad li l-aċċess għar-rimedju mill-konsumaturi meta l-kummerċjanti jiksru d-drittijiet tal-konsumaturi jippromovi l-fiduċja tal-konsumatur fis-swieq u jtejjeb il-prestazzjoni tagħhom. Madankollu, dan l-għan jista’ jinkiseb biss jekk il-konsumaturi jkunu jafu li jekk ikollhom problema, id-drittijiet tagħhom se jiġu infurzati u se jirċievu rimedju adegwat.

2.6. Sabiex tiġi garantita l-ekwità għall-partijiet ikkonċernati kollha, għandu jinsab bilanċ bejn l-interessti involuti kollha.

3.1. L-għan tal-Green Paper huwa “li tivverifika l-qagħda attwali tal-mekkaniżmi ta’ rimedju, b’mod partikolari f’każijiet fejn bosta konsumaturi probabbli jintlaqtu mill-istess ksur legali, u li tipprovdi alternattivi biex timla kwalunkwe lakuna għal rimedju effettiv li tiġi identifikata f’każijiet bħal dawn (5).” Il-Kummissjoni ħasset il-ħtieġa li ma tagħmilx distinzjoni bejn il-mekkaniżmi transkonfinali għat-talbiet tal-massa u l-mekkaniżmi purament nazzjonali. Il-Green Paper tipprova tidentifika wkoll il-kwistjoni ta’ jekk ċerti strumenti japplikawx għall-każijiet transkonfinali biss jew għall-każijiet nazzjonali wkoll.

3.2. Il-Green Paper tiffoka fuq is-soluzzjoni tal-każijiet tat-talbiet tal-massa u tipprova tipprovdi mezzi effettivi ta’ rimedju kollettiv għaċ-ċittadini madwar l-UE li jintlaqtu minn prattika ta’ kummerċjant wieħed irrispettivament mill-post fejn issir it-tranżazzjoni. Tidentifika wkoll l-ostakli attwali ewlenin għall-konsumaturi biex jiksbu rimedju effettiv u l-fatturi li jikkontribwixxu għall-effikaċja u l-effiċjenza ta’ mekkaniżmu ta’ rimedju kollettiv.

3.3. Il-Kummissjoni tgħid li l-istrumenti attwali Ewropej (6) mhumiex biżżejjed u tippreżenta erba’ alternattivi bil-għan li jindirizzaw il-kwistjonijiet rilevanti u li jipprovdu lill-konsumaturi mezzi xierqa u effikaċi ta’ rimedju, l-aktar permezz tal-istrument tar-rimedju kollettiv:

4.1. Matul is-snin il-KESE appoġġja l-bżonn li tiġi definita, fuq livell Komunitarju, azzjoni kollettiva bil-għan li tiżgura kumpens effettiv f’każ li jinkisru d-drittijiet kollettivi.

4.2. Sa mill-1992, f’żewġ opinjonijiet fuq inizjattiva proprja l-KESE ġibed l-attenzjoni tal-Kummissjoni għall-ħtieġa li jiġu identifikati possibbiltajiet ta’ azzjoni b’rabta mar-regolamentazzjoni tat-tilwimiet transkonfinali u li tingħaraf is-saħħa ta’ rappreżentazzjoni tal-organizzazzjonijiet tal-konsumatur fit-tilwimiet sew nazzjonali sew transkonfinali (7). Fuq l-istess nota, fl-opinjoni tiegħu adottata b’mod unanimu waqt is-sessjoni plenarja tal-1 ta’ Ġunju 1994, il-KESE stieden espressament lill-Kummissjoni tistabbilixxi proċedura uniformi għall-azzjonijiet kollettivi u r-rappreżentazzjoni konġunta, mhux biss sabiex jitwaqqfu l-prattiki illegali imma wkoll sabiex jiffaċilitaw l-azzjonijiet dwar il-ħlas tad-danni (8). Sussegwentement il-KESE indirizza dan is-suġġett f’diversi opinjonijiet (9). Fl-opinjoni tiegħu tas-26 ta’ Ottubru 2006 (10), il-KESE appoġġja l-preokkupazzjoni li esprimiet il-Kummissjoni fil-Green Paper tagħha dwar l-azzjonijiet għad-danni f’każ li jinkisru r-regoli Komunitarji dwar l-antitrust, u kkonferma l-importanza li jkun hemm mezz effettiv ta’ rimedju għall-vittmi tal-ksur tar-regoli dwar l-antitrust fl-opinjoni tiegħu tal-25 ta’ Marzu 2009 (11).

4.3. Ladarba l-UE għandha dispożizzjonijiet għal drittijiet sostantivi tal-konsumatur armonizzati, il-KESE jaqbel li bl-istess mod l-UE għandha tiżgura li jkun hemm proċeduri adegwati sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jiddefendu dawn id-drittijiet. Għaldaqstant, il-konsumaturi għandu jkollhom proċedura ta’ rimedju kollettiv fil-qorti sabiex issir ġustizzja bħalma jiġri f’każijiet oħra marbuta mat-tranżazzjonijiet kummerċjali. Bħalma diġà stqarr il-KESE f’opinjonijiet preċedenti, ir-rimedju tal-konsumaturi huwa dritt fundamentali li għandu jagħti protezzjoni ġudizzjarja lill-interessi omoġeni kollettivi u individwali. L-azzjonijiet tal-UE huma meħtieġa għaliex id-drittijiet omoġeni kollettivi u individwali fl-UE m’għandhomx strument ġudizzjarju biex jagħmilhom effettivi u infurzabbli. Il-mekkaniżmi ta’ rimedju kollettiv huma meħtieġa biex jagħtu lill-konsumatur possibbiltà realistika u effiċjenti li jikseb kumpens f’każ ta’ danni ta’ natura distinta, numeruża u simili.

4.4. Barra minn hekk, it-titjib tal-kompetittività hija politika ewlenija tal-Unjoni Ewropea. Fil-qasam tal-protezzjoni tal-konsumatur, l-Unjoni Ewropea bniet korp ta’ leġiżlazzjoni sostantiva. Issa għandha tiżgura li dawn il-liġijiet jiġu applikati sabiex il-mutur ekonomiku jkun jista’ jirkupra bis-saħħa taż-żieda fin-negozju transkonfinali li jkun ibbażat fuq il-fiduċja li kwalunkwe tilwima tista’ tiġi solvuta malajr, bi ftit flus u b’regoli u proċeduri simili fis-suq uniku kollu. Il-konsumaturi jistgħu jisfaw vittmi ta’ prattiki inġusti fuq skala akbar, u għaldaqstant. huma neċessarji proċeduri sabiex jipprevjenu u jwaqqfu abbużi bħal dawn. L-infurzar, il-prevenzjoni, ir-rettifika u l-kumpens huma kollha importanti. L-ammonti tal-kumpens normalment ikunu żgħar għall-individwi, iżda fuq kollox, jistgħu jammontaw għal somom kbar.

4.5. Fil-fehma tal-KESE, ir-rimedju ġudizzjarju għandu jkun disponibbli u jkun effettiv. Madankollu, is-soluzzjoni tat-tilwim barra l-qrati tista’ tikkomplementa l-proċedimenti tal-qorti u tista’ toffri proċedura anqas formali u anqas għalja. Madankollu din teħtieġ li ż-żewġ partijiet involuti f’tilwima jkunu verament lesti jikkooperaw. B’dawn ir-rimedji barra mill-qorti, jistgħu jintlaħqu soluzzjonijiet ġusti, u fl-istess ħin ix-xogħol b’lura tal-qrati ma jibqax jiżdied.

4.6. Madankollu, il-KESE jissottolinja l-importanza li jiġu stabbiliti mekkaniżmi adatti b’konformità mat-tradizzjonijiet kulturali u legali tal-Istati Ewropej.

4.7. Il-KESE jemmen ukoll li tali strument ġudizzjarju tal-UE għandu jkun użat prinċiparjament għal drittijiet kollettivi fejn ikun hemm ksur tal-liġijiet tal-konsumatur u tar-regoli tal-kompetizzjoni.

5.1.1. Il-KESE jirrikonoxxi li għandu jiġi stabbilit mekkamiżmu ta’ rimedju ġudizzjarju kollettiv Ewropew konformi ma’ dak li qed jiġi propost f’Alternattiva 4 tal-Green Paper jekk wieħed irid li jkun hemm ġustizzja kemm favur il-konsumaturi kif ukoll favur il-kummerċ. Bil-ħolqien ta’ tali mekkaniżmu jkun jista’ jiġi pprovdut aċċess għall-ġustizzja għall-konsumaturi kollha tkun xi tkun in-nazzjonalità tagħhom, il-qagħda finanzjarja tagħhom u l-ammont tad-dannu individwali li jkunu ġarrbu. Barra minn dan, tali mekkaniżmu jindirizza l-problema li għaraf il-Kunsill tal-Ministri tal-OECD fir-Rakkomandazzjoni dwar is-soluzzjoni u r-rimedju tat-tilwim tal-konsumaturi (12) li ħafna mill-oqfsa eżistenti għas-soluzzjoni u r-rimedju tat-tilwim tal-konsumaturi fid-diversi Stati Membri ġew żviluppati biex jittrattaw il-każijiet domestiċi u mhux dejjem huma adatti beix jipprovdu rimedju għall-konsumaturi minn Stati Membri oħra.

5.1.2. Madankollu, il-KESE jagħraf ukoll li l-identifikazzjoni ta’ proċedura kollettiva armonizzata barra l-qorti jista’ jkollha d-diffikultajiet u l-iżvantaġġi tagħha li jkunu ġejjin mill-kumplessitajiet, spejjeż, tul ta’ żmien u sfidi oħra marbuta ma’ din il-proċedura. Fost dawn l-isfidi nsibu t-tnaqqis kemm jista’ jkun tar-riskju sostanzjali tal-abbuż li jirriżulta mil-litigazzjoni kif ukoll il-mod ta’ finanzjament għal dawn l-azzjonijiet. Wieħed irid jiddeċiedi wkoll jekk għandux ikun hemm il-proċedura ta’ opt-in jew opt-out. Dawn iż-żewġ għażliet għandhom l-iżvantaġġi tagħhom bħalma diġà identifika l-KESE (13).

5.2.1. Kif tirrikonoxxi l-Kummissjoni fil-Green Paper tagħha, bħalissa 13-il Stat Membru biss għandhom mekkaniżmu ta’ rimedju ġudizzjarju kollettiv. Barra minn hekk, wieħed jista’ jidentifika tliet tipi differenti ta’ mekkaniżmi li jistgħu jiġu kklassifikati bħala rimedju ġudizzjarju “kollettiv” f’dawk l-Istati Membri li bħalissa għandhom tali sistema.

5.2.2. Ir-“rimedju kollettiv” huwa kunċett wiesa’ li jiffoka fuq ir-riżultat aktar milli fuq (jew il-) mekkaniżmu. Huwa jinkludi kwalunkwe mekkaniżmu li jista’ jwaqqaf jew jipprevjeni n-nuqqas ta’ konformità u/jew jagħti rimedju fl-aktar sens wiesa’, permezz tar-rettifika jew tal-kumpens. Billi nfirxu jew qed jinfirxu bosta proċeduri possibbli f’għadd ta’ Stati Membri tal-UE, u ħafna mill-proċeduri huma innovattivi u sperimentali, ftit li xejn huwa possibbli li jiġi identifikat mudell li jkun preferut mill-oħrajn.

5.2.3. Fid-dawl tad-differenzi fis-sistemi legali u b’konsiderazzjoni tal-possibbiltajiet varji eżaminati u s-suġġerimenti li saru f’opinjonijiet preċedenti dwar is-suġġett (14), il-KESE huwa favur:

5.2.4. L-aspetti l-oħra kollha ta’ dan il-mekkaniżmu ġudizzjarju għandhom jitħallew f’idejn l-Istati Membri b’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà. Kwalunkwe azzjoni kollettiva introdotta fil-livell tal-UE għandha dejjem tirrispetta l-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità. M’għandha qatt tmur lil hinn minn dak li hu meħtieġ sabiex jintlaħqu l-objettivi stabbiliti fit-Trattat, sakemm dawn l-objettivi ma jkunux jistgħu jinkisbu b’mod xieraq mill-Istati Membri u għalhekk ikunu jistgħu jintlaħqu aħjar permezz ta’ azzjoni fil-livell Komunitarju. Jeżistu diversi rekwiżiti nazzjonali, ġudizzjarji u kostituzzjonali li jistgħu jimpedixxu jew joħolqu oppożizzjoni għall-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni, l-ewwel u qabel kollox l-Artikolu 5 tat-Trattat KE.

5.3.1. Il-KESE diġà għaraf li l-adozzjoni ta’ mekkaniżmu ta’ rimedju ġudizzjarju kollettiv fil-livell tal-UE, m’għandha bl-ebda mod tipprekludi l-użu ta’ sistemi ta’ soluzzjoni barra l-qrati għat-tilwim tal-konsumaturi. Dawn il-miżuri tal-aħħar ingħataw l-appoġġ kollu tal-KESE u l-potenzjal tagħhom għandu jkompli jiġi eżaminat bir-reqqa u żviluppat aktar (15), hekk kif ġie propost f’Alternattiva 3 tal-Green Paper tal-Kummissjoni. Fil-fatt, il-miżuri proposti mill-Kummissjoni f’Alternattiva 3 ma jissostitwixxux iżda jikkumplementaw l-adozzjoni ta’ strument ġudizzjarju tal-UE kif ġie definit hawn fuq.

5.3.2. Sar enfasi konsiderevoli fuq il-mekkaniżmi barra l-qrati għas-soluzzjoni tat-tilwim. DĠ SANCO kkummissjona studju dwar il-mekkaniżmi għas-soluzzjonijiet alternattivi tat-tilwim tal-konsumatur. Dan l-aħħar ġew approvati direttivi riċenti dwar il-mekkaniżmi għal talbiet żgħar (16), il-medjazzjoni (17) u l-estensjoni tal-EJ-NET (18). Il-leġiżlazzjoni Ewropea dwar l-infurzar tal-protezzjoni tal-konsumatur kellha tippermetti ż-żewġ sistemi, dik pubblika u dik privata. Fl-2004 saret bidla fil-politika li jista’ jkollha konsegwenzi importanti bil-kundizzjoni li kull Stat Membru għandu jkollu awtorità pubblika ċentrali għall-koordinazzjoni tal-infurzar transkonfinali (19).

Il-Kumitat jemmen li t-trattament effettiv tal-ilmenti mill-kummerċjanti jista’ jkun pass deċiżiv lejn it-tisħiħ tal-fiduċja tal-konsumaturi fis-suq intern. Fil-fehma tal-KESE, huwa tal-akbar importanza li l-Kummissjoni tippromovi l-inizjattivi meħtieġa bl-involviment sine qua non tas-soċjetà ċivili u b’mod partikolari tal-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tal-kummerċ sabiex jiġi żgurat li jkun hemm qafas legali koerenti li jirregola l-iżvilupp ta’ dawn is-sistemi ta’ trattament tal-ilmenti interni mill-kummerċjanti li l-fokus ewlieni tagħhom huwa t-trattament effikaċi tal-ilmenti tal-konsumaturi.

Il-KESE jaqbel mal-proposta tal-Kummissjoni li jiġi estiż u mtejjeb l-infurzar tas-setgħat tal-awtoritajiet kompetenti, fosthom l-ombudsmen nazzjonali, fil-kuntest tar-Regolament tal-Kooperazzjoni tal-Protezzjoni tal-Konsumatur. Madankollu, jirrakkomanda bis-sħiħ li t-tħaddim dettaljat ta’ dawn il-mekkaniżmi jiġi trattat f’direttiva sabiex jiġi żgurat livell minimu ta’ armonizzazzjoni madwar l-Istati Membri kollha tal-UE. Kwalunkwe proposta ta’ dan it-tip għandha tillimita r-rimedji disponibbli għad-danni ta’ kumpens u tinkludi protezzjoni proċedurali b’saħħtiha għall-entitajiet li huma soġġetti għall-proċediment ta’ infurzar. Il-KESE jaħseb li l-approċċ tas-superviżjoni pubblika jista’ jiġi żviluppat f’netwerk ta’ ħidma interoperabbli li jkopri l-Istati Membri kollha, u fl-aħħar mill-aħħar jista’ jirriżulta f’mod effettiv ħafna biex jidentifika operaturi li joperaw madwar l-UE u li jistgħu ikunu qed jiksru d-drittijiet tal-konsumaturi. Kampanji xierqa ta’ relazzjonijiet pubbliċi bil-għan li jqajmu l-kuxjenza tal-konsumaturi u jxerrdu l-informazzjoni jistgħu jħeġġu lill-konsumaturi jirrappurtaw il-ksur ta-drittijiet tagħhom.

Il-Kummissjoni tagħraf li l-iskemi eżistenti tas-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim tal-konsumaturi jvarjaw b’mod konsiderevoli minn Stat Membru għal ieħor u fi ħdan l-istess Stat Membru, u li anke fil-ġurisdizzjonijiet fejn dawn il-mekkaniżmi huma disponibbli jeżistu differenzi sinifikattivi ta’ natura speċifika għas-settur u b’rabta maż-żona ġeografika koperta. Barra minn hekk, il-biċċa l-kbira tal-iskemi ta’ soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fi ħdan l-UE jittrattaw prinċipalment it-talbiet individwali. Fir-rigward tal-istrumenti tal-UE (20), ir-rapport “An analysis and evaluation of alternative means of consumer redress other than redress through ordinary judicial proceedings”, ikkummissjonat mill-Kummissjoni Ewropea, jiżvela li l-prinċipji tal-indipendenza u l-imparzjalità tal-partijiet terzi involuti fl-iskemi ta’ medjazzjoni/arbitraġġ stabbiliti fl-istrumenti msemmija lanqas biss huma rispettati fil-bażi tad-data EEC-NET. Għal din ir-raġuni, fil-fehma tal-KESE r-rakkomandazzjonijiet eżistenti b’rabta mas-sistemi ta’ soluzzjoni alternattiva tat-tilwim għandhom isiru strumenti leġiżlattivi vinkolanti. L-estensjoni tal-aċċess għall-mekkaniżmi tas-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim u tat-talbiet iż-żgħar tista’ twassal għas-soluzzjoni minnufih, ġusta, effiċjenti u bi spiża relattivament baxxa tal-kwistjonijiet tal-protezzjoni tal-konsumatur.

Brussell, 5 ta’ Novembru 2009.

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

Mario SEPI

(2) Fir-riżoluzzjonijiet tagħhom dwar l-Istrateġija tal-Politika tal-Konsumatur, il-PE stieden lill-Kummissjoni biex wara li tevalwa bir-reqqa l-kwistjoni ta’ rimedju għall-konsumaturi fl-Istati Membri “… tippreżenta, skont kif ikun xieraq, soluzzjoni koerenti fil-livell Ewropew li tipprovdi lill-konsumaturi kollha b’aċċess għall-mekkaniżmi ta’ rimedju kollettiv għas-soluzzjoni ta’ lmenti transkonfinali” (A6-0155/2008); il-Kunsill stieden lill-Kummissjoni “… biex tikkonsidra b’attenzjoni mekkaniżmi kollettivi ta’ rimedju u biex tressaq ir-riżultati tal-istudji kontinwi rilevanti, fid-dawl ta’ kwalunkwe proposta jew azzjoni possibbli”, ĠU C 166, 20.7.2007, p. 1-3.

Il-PE reġa’ tenna t-talba tiegħu fir-riżoluzzjoni dwar il-Green Paper dwar is-servizzi finanzjarji tal-bejgħ (A6-0187/2008). Il-kumitat ta’ inkjesta tal-PE dwar l-Equitable Life kien ukoll talab lill-Kummissjoni “… biex tkompli tinvestiga l-possibilità li jitwaqqaf qafas legali b’rekwiżiti proċedurali ċivili uniformi għall-azzjonijiet kollettivi transkonfinali Ewropej …” (A6-0203/2007). Fl-opinjoni fuq inizjattiva proprja tiegħu (ĠU C 162, 25.6.2008, p. 1), il-KESE ppreżenta proposti fir-rigward tal-arranġamenti legali għall-mekkaniżmi ta’ RK.

(6) Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 98/257/KE dwar il-prinċipji applikabbli għall-korpi responsabbli għas-soluzzjoni barra l-qrati għat-tilwim tal-konsumaturi (ĠU L 115, 17.4.1998, p. 31 – mhux disponibbli bil-Malti) u Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2001/310/KE dwar il-prinċipji tal-korpi ta’ barra l-qrati involuti fis-soluzzjoni kunsenswali tat-tilwim tal-konsumatur (ĠU L 109, 19.4.2001, p. 56 – mhux disponibbli bil-Malti); Direttiva 98/27/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Mejju 1998 dwar inġunzjonijiet għall-protezzjoni tal-interessi tal-konsumaturi (ĠU L 166, 11.6.1998, p. 51); Regolament (KE) Nru 2006/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ottubru 2004 dwar il-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali responsabbli għall-infurzar tal-liġijiet tal-protezzjoni tal-konsumaturi (ĠU L 364, 9.12.2004, p. 1).

(7) ĠU C 339, 31.12.1991, p. 16, ara punt 5.4.2) (mhux disponibbli bil-Malti) u ĠU C 19, 25.1.1993, p. 22) (ara punt 4.12, u sezzjoni 4 tal-istudju interessanti mehmuż magħha, magħmul minn Eric Balate, Pierre Dejemeppe u Monique Goyens u ppubblikat mill-KES, p. 103 et seq – mhux disponibbli bil-Malti).

(9) L-aktar waħda importanti fost dawn l-opinjonijiet kienet l-opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar is-suq uniku u l-protezzjoni tal-konsumatur: opportunitajiet u ostakli (ĠU C 39, 12.2.1996, p. 55 – mhux disponibbli bil-Malti), li tgħid li sa dik il-ġurnata ma kien sar l-ebda segwitu għas-suġġerimenti u l-proposti mressqa mill-KESE fl-opinjonijiet preċedenti dwar il-Green Paper; l-opinjoni dwar ir-Rapport mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill – Is-suq uniku fl-1994 (COM(1995) 238 finali), li enfasizzat id-dewmien fl-implimentazzjoni effettiva tas-suq intern, partikolarment fir-rigward tal-leġiżlazzjoni tal-konsumatur, u b’mod partikolari r-relazzjonijiet transkonfinali (ĠU C 39, 12.2.1996, p. 70 – mhux disponibbli bil-Malti); l-opinjoni dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni: Prijoritajiet għall-politika tal-konsumaturi (1996-1998), li fiha l-Kumitat, filwaqt li laqa’ bi pjaċir il-proposta għal direttiva dwar l-azzjonijiet għall-inġunzjonijiet u l-pjan ta’ azzjoni ppreżentat mill-Kummissjoni dwar l-aċċess tal-konsumaturi għall-ġustizzja, iddikjara li kien qed jistenna b’interess l-iżviluppi f’dan il-qasam, li f’dan il-qasam is-suq uniku kien ’il bogħod milli jitwettaq, u li “adeżjoni konxja għad-drittijiet tal-konsumaturi” hija kundizzjoni fundamentali sabiex tintrebaħ il-fiduċja ta’ dawn tal-aħħar (ĠU C 295, 7.10.1996, p. 64 – mhux disponibbli bil-Malti). L-istess tip ta’ tħassib jidher ukoll fl-opinjoni tal-KES dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlment Ewropew u lill-Kunsill dwar l-impatt u l-effettività tas-suq uniku, COM(1996) 520 finali tat-23 ta’ April 1997 (ĠU C 206, 7.7.1997 – mhux disponibbli bil-Malti). Hawnhekk għandha ssir referenza għall-opinjonijiet tal-KESE li ġejjin: l-opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar il-politika tal-konsumaturi wara t-tkabbir (punt 11. 6) (ĠU C 221, 8.9.2005 – mhux disponibbli bil-Malti); l-opinjoni dwar il-programm ta’ azzjoni Komunitarju fil-qasam tas-saħħa u l-protezzjoni tal-konsumaturi 2007-2013, punt 3.2.2.2.1. (ĠU C 88, 11.4.2006 – mhux disponibbli bil-Malti); l-opinjoni dwar il-qafas legali għall-politika tal-konsumaturi (ĠU C 185, 8.8.2006 – mhux disponibbli bil-Malti).

(10) ĠU C 324, 30.12.2006, il-KESE esprima l-appoġġ tiegħu għal din l-inizjattiva tal-Kummissjoni u kkonferma l-ħtieġa ta’ azzjonijiet kollettivi maħsuba biex jiksbu rimedju b’tali mod li jwieġbu b’mod eżemplari għal ċerti għanijiet ewlenin: i) ir-rimedju effettiv għad-danni: dan jiffaċilita t-talba għall-ħlas tad-danni mressqa mill-organizzazzjonijiet f’isem il-konsumaturi milquta u jagħmel effettiv l-aċċess għall-ġustizzja; ii) il-prevenzjoni u d-dissważjoni ta’ mġiba antikompetittiva minħabba l-impatt soċjali wiesa’ ta’ dan it-tip ta’ azzjonijiet (mhux disponibbli bil-Malti).