Proposta emendata għal deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li twaqqaf programm integrat ta’ azzjoni fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja - Adattazzjoni wara l-ftehim tas-17 ta’ Mejju 2006 dwar il-Qafas Finanzjarju ta’ l-2007-2013 (ippreżentat mill-Kummissjoni skond l-Artikolu 250 (2) tat-Trattat tal-KE) /* KUMM/2006/0236 finali - COD 2004/0015 */
[pic] | IL-KUMMISSJONI TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ | Brussell, 24.5.2006 COM(2006) 236 finali 2004/0153 (COD) Proposta emendata għal DEĊIŻJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL li twaqqaf programm integrat ta’ azzjoni fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja Adattazzjoni wara l-ftehim tas-17 ta’ Mejju 2006 dwar il-Qafas Finanzjarju ta’ l-2007-2013 (ippreżentat mill-Kummissjoni skond l-Artikolu 250 (2) tat-Trattat tal-KE) MEMORANDUM TA’ SPJEGAZZJONI 1. Storja tal-fajl 1.1. Trażmissjoni tal-proposta tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill [COM(2004)474] skond l-Artikolu 175 tat-Trattat, (1): il-15 ta' Lulju 2004. Opinjoni tal-Kumitat Ewropew Ekonomiku u Soċjali l-10 ta’ Frar 2005 (CES0139/2005). Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni: it-23 ta’ Frar 2005 (CDR0258/2004). Opinjoni Leġiżlattiva (L-Ewwel Qari) tal-Parlament Ewropew: il-25 ta’ Ottubru 2005 (T6-0395/2005) Ftehim Politiku Parzjali tal-Kunsill: il-15 ta’ Novembru 2005 (14690/05) 2. L-GħANIJIET TAL-PROPOSTA TAL-KUMMISSJONI 2.1. Abbażi ta’ l-Artikoli 149 u 150 tat-Trattat, il-proposta kienet li jiġi integrat Programm ta’ Tagħlim ta’ Tul il-Ħajja 2007-2013 ġdid, biex jieħu post il-programmi eżistenti Socrates, Leonardo da Vinci, eLearning, u programmi relatati, li jiskadu fl-aħħar ta’ l-2006. 2.2. Il-Programm ta' Tagħlim Tul il-Ħajja se jkun fih erba' programmi speċifiċi: Comenius, għal attivitajiet ta’ edukazzjoni ġenerali li jikkonċernaw l-iskejjel sa u inkluż il-livell sekondarju ogħla; Erasmus, għal attivitajiet edukattivi u taħriġ avvanzat f’livell edukattiv ogħla; Leonardo da Vinci, għall-aspetti l-oħra kollha ta’ l-edukazzjoni vokazzjonali u t-taħriġ; u Grundtvig għal edukazzjoni għall-adulti. Barra minn hekk, il-proposta tinkorpora programm “trażversali” li jinkorpora erba’ attivitajiet essenzjali, biex tkopri l-kwistjonijiet politiċi msemmija fil-qosor hawn fuq, u biex tagħmel arranġament speċifiku għat-tagħlim tal-lingwi u l-attivitajiet relatati ta’ l-ICT meta dawn ma jaqgħux taħt il-programmi speċifiċi; u għal attività ta’ tixrid iktar sostanzjali; u programm Jean Monnet biex jappoġġja azzjoni relatata ma’ l-integrazzjoni Ewropea u l-istituzzjonijiet Ewropej u għaqdiet fl-edukazzjoni u t-taħriġ 2.3. Il-proposta tindirizza bżonnijiet importanti li jikkonċernaw il-modernizzazzjoni u l-adattazzjoni tas-sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ ta’ l-Istati Membri, partikolarment fil-kuntest tal-miri strateġiċi ta' Liżbona, u twassal il-valur miżjud Ewropew direttament liċ-ċittadini individwali li qegħdin jieħdu sehem fil-mobilità tagħha u azzjonijiet ta’ kooperazzjoni oħrajn. 3. Baġit 3.1 Il-baġit propost oriġinalment kien ta’ EUR 13.6 biljun (EUR 12.0 biljun bil-prezzijiet ta’ l-2004), li kieku kienu jiffinanzjaw l-ilħuq ta’ serje ta’ objettivi biex jimmassimizzaw l-impatt benefiċjarju tal-kooperazzjoni Ewropea fil-qasam, u l-introduzzjoni ta’ serje ta’ attivitajiet ġodda bħal għotjiet għall-mobilità ta’ l-istudenti ta’ l-UE f’korsijiet ta’ Maġister Konġunt Erasmus-Mundus. Wara l-Ftehim Interistituzzjonali dwar il-qafas finanzjarju 2007-2013, il-baġit tal-programm tnaqqas għal EUR 6.97 biljuni (EUR 6.2 biljuni bil-prezzijiet ta' l-2004). Il-miri kkwantifikati stabbiliti fid-Deċiżjoni ġew emendati kif xieraq. 3.2. Il-fondi disponibbli mhumiex biżżejjed biex jippermettu li ħafna attivitajiet ġodda inklużi fil-proposta tal-Kummissjoni, bl-eċċeżżjoni tal-mobilità ta’ l-istudenti ta’ l-ogħla sekondarja fil-Comenius, li huwa ppjanat li jitnieda fuq skala relattivament żgħira sakemm għadu hemm il-programm il-ġdid, u l-assistentati u l-azzjonijiet ta’ mobilità ta’ l-istudenti adulti fil-Grudtvig. Barra minn hekk, il-Kummissjoni tipproponi wkoll li tintroduċi l-iskema “Comenius-Regio” proposta mill-Parlament Ewropew, azzjoni oħra li hija relattivament fuq skala żgħira mmirata lejn ir-rinforz tal-kooperazzjoni transkonfinali ta’ l-għalliema fir-reġjuni mal-fruntiera. Il-Kummissjoni, madankollu, żammet ir-referenzi fid-Deċiżjoni ta’ programm għall-attivitajiet il-ġodda kollha proposti oriġinalment, għalkemm mingħajr ebda allokazzjoni ta’ baġit f’dan l-istadju, biex tħallilhom il-possibilità li jiġu introdotti qabel l-2013 jekk il-fondi jkunu disponibbli, jew premezz ta’ riallokazzjonijiet tal-baġit ta’ programm eżistenti, jew wara reviżjoni tal-qafas finanzjarju ġenerali. 3.3. L-allokazzjonijiet minimi stabbiliti fil-Punt B.10 ta’ l-Anness tad-Deċiżjoni ta’ kull wieħed mill-erba’ programmi settorali kellhom jiġu riveduti wkoll biex jirriflettu t-tnaqqis fl-envelop tal-baġit. 4. Ħarsa ġenerali lejn l-emendi 4.1. L-emendi tal-Parlament Ewropew 4.1.1. Il-proposta riveduta tinkorpora fiha jew verbatim jew fis-sustanza 42 mill-71 emenda vvutati mill-Parlament Ewropew fl-Ewwel Qari. Il-maġġoranza l-kbira ta’ dawn l-emendi jtejbu l-abbozzar ta’ abbozz tad-Deċiżjoni, bl-inkorporazzjoni tar-referenzi għall-politiki jew il-proċessi rilevanti. 4.1.2. L-emendi aċċettati li ġejjin jagħmlu iktar bidliet sostanzjali li għandhom x’jaqsmu direttament mal-kontenut jew l-implimentazzjoni tal-programm: L-Emendi 47 u 48: jintroduċu l-azzjoni l-ġdida “Comenius-Regio”. L-Emenda 64: tintroduċi l-Aġenzija Ewropea għall-Iżvilupp fl-Edukazzjoni għal nies bi Bżonnijiet Speċjali fil-lista ta’ istituzzjonijiet nominati biex jirċievu għotjiet operattivi. Din l-aġenzija tilħaq il-kriterji adottati mill-Kummissjoni għall-kostruzzjoni tal-lista: istituzzjonijiet fil-qasam tal-programm li għandhom sistemi intergovernattivi ta’ governanza u/jew finanzjament. L-Emendi 67, 68, 69 u 71: dawn huma identiċi ma’ l-emendi introdotti fil-Ftehim Politiku Parzjali tal-Kunsill, u għandhom l-effett li jinterpretaw ir-Regolament Finanzjarju biex ikun hemm arranġamenti ta’ implimentazzjoni tal-programm eħfef u iżjed flessibbli milli jkun possibbli taħt il-ġenerazzjoni eżistenti ta’ programmi Komunitarji b’mod partikolari kif kien issuġġerit mill-Kummissjoni fil-proposta oriġinali tagħha[1]. 4.2. Emendi tal-Kunsill 4.2.1. Il-proposta riveduta tal-Kummissjoni ssegwi t-test tal-Ftehim Politiku Parzjali tal-Kunsill, ħlief: (1) għall-Premessi 23, 24 u 25 u l-Artikolu 14, l-Artikolu 17(2)(a) u (b), l-Artikolu 19, l-Artikolu 21(2)(a) u (b), l-Artikolu 23, l-Artikolu 25(2)(a) u (b), l-Artikolu 27, l-Artikolu 29(2)(a) u (b), l-Artikolu 31, l-Artikolu 37 u l-Punt B.10 ta’ l-Anness. Dawn id-dispożizzjonijiet jirreferu direttament jew indirettament għall-envelop tal-baġit ta’ programm, u ġew esklużi mit-test tal-Kunsill sakemm ikun hemm qbil fuq il-qafas finanzjarju għall-baġit ta’ l-UE; (2) għall-Emendi 47, 48 u 64 tal-Parlament Ewropew, milqugħa mill-Kummissjoni, li jintroduċu l-azzjoni Comenius-Regio u l-Aġenzija għall-Iżvilupp fl-Edukazzjoni għal nies bi Bżonnijiet Speċjali. 4.2.2. Il-proposta tal-Kummissjoni fiha żewġ emendi ta’ sustanza inklużi fit-test tal-Kunsill: (1) l-introduzzjoni mill-ġdid fl-Artikolu 9 tal-konsultazzjoni tal-kumitat tal-programm dwar deċiżjonijiet ta’ għażla individwali għal proġetti u netwerks fejn l-għotja proposta taqbeż il-miljun EUR, u għall-Attività Essenzjali “Żvilupp tal-Politika” tal-Programm Trasversali; u (2) l-estensjoni ta’ approċċ ta’ proġett iddeċentralizzat mill-proġetti pilota Leonardo da Vinci, għall-Comenius, Erasmus, u Grundtvig fl-Artikoli 18(1)(c), 22(1)(b) u 30(1)(c). 4.2.3. B’konformità mat-test tal-Kunsill, il-proposta riveduta tal-Kummissjoni tibdel it-terminu “programm integrat” bi “Programm ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja” mad-dokument kollu, u tibdel it-terminu “programmi speċifiċi” b' "sub-programmi" biex tirreferi għall-programmi komponenti tagħha. Wara t-test tal-Kunsill, hija tagħmel ukoll għadd ta’ bidliet strutturali li jiċċaraw l-arkitettura tad-Deċiżjoni: (1) dak li kien l-Artikolu 3 “Definizzjonijiet” (l-Artikolu 2 il-ġdid) tmexxa biex jiġi qabel dak li kien l-Artikolu 2 “Il-Programmi Speċifiċi” (issa l-Artikolu 3 “Is-Sub-Programmi”); (2) L-objettivi speċifiċi relatati ma’ kull sub-programm tmexxew minn dak li kien l-Artikolu 2 għall-Artikoli ta’ l-“Objettivi” rispettivi ta’ kull sub-programm, fejn jiġu qabel l-objettivi operattivi; (3) L-Artikolu 9 jkopri il-“miżuri ta’ implimentazzjoni” għall-programm kollu u s-sub-pragrammi tiegħu, jirraggruppa materjal li qabel kien inkluż f’Artikoli ta’ “miżuri implimentattivi” addizzjonali taħt kull sub-programm, li konsegwentement tneħħew; (4) Dak li kien l-Artikolu 13 “Azzjonijiet Konġunti” tħassar, u nbidel b’referenza speċifika fl-Artikolu 13 il-ġdid għall-kumplimentarjetà ma’ politiki Komunitarji rilevanti. 4.3. Emendi tal-Kummissjoni 4.3.1. Il-Premessa 19 hija ġdida, u tirreferi għal sistema ġdida u sinjifikatament eħfef biex tappoġġja l-ispejjeż operattivi ta’ l-Aġenzija Nazzjonali, permezz ta’ finanzjament b'somma f'daqqa inkluża fil-ftehim li jqassam il-fondi deċentralizzati, minflok serje ta’ ftehimiet ta’ għotjiet operattivi separati. 4.3.2. It-tħaddin ta' sistema ta’ tmexxija tal-proġett deċentralizzat kollu fl-erba’ sub-programmi settorali, kif stabbilit fit-test tal-Kunsill, hemm bżonn ta’ żieda fil-baġit ta’ mill-inqas EUR 500 miljun oħra, għax kull Stat Membru ikun irid jirċievi allokazzjoni mill-baġit li jagħmilha li jaqbillu li jorganizza sejħa għall-proposti u għażla - jiġifieri irid ikollhom biżżejjed flus biex ikunu jistgħu jiffinanzjaw għadd raġjonevoli ta' proġetti fit-tmiem tal-proċess. Meta tqis it-tnaqqis sostanzjali fil-baġit, dan il-livell ta’ finanzjament huwa ddisponibbli biss fil-Leonardo, għalhekk huwa inevitabbli li l-approċċ tat-tmexxija tal-proġett għandu jiġi emendat. Il-Kummissjoni għalhekk irrevediet il-proċedura “Aġenzija Nazzjonali 2” stabbilita fil-Punt A.1.2 ta’ l-Anness, li biha l-proċess ta' applikazzjoni u għażla jitmexxa b’mod ċentrali, b’involviment ta’ esperti ta’ l-Istati Membri fl-istadju tal-valutazzjoni ta’ kwalità, u l-fondi jiġu mbagħad devoluti għall-Aġenziji Nazzjonali tal-koordinaturi tal-proġett ta’ l-għażla, li jmexxu l-bqija tal-proċess. 4.3.3. Il-Kummissjoni introduċiet Punt B.5 ġdid fl-Anness, li jippermetti l-użu ta' ftehimiet ta' għotjiet ta’ sħubija, bil-kundizzjoni ta’ proċedura ta’ tiġdid ħafifa. 5. Proposta emendata 5.1. Skond l-Artikolu 250 tat-Trattat, il-Kummissjoni timmodifika l-proposta kif ġej: 2004/0153(COD) Proposta Proposta Emendata għal DEĊIŻJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL li twaqqaf programm integrat ta’ azzjoni fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TA’ L-UNJONI EWROPEA, Wara li kkunsidraw it-Trattat li jwaqqaf il-Komunità Ewropea, u l-aktar l-Artikoli 149(4) u 150(4) tiegħu, Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni[2], Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew[3], Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni[4], Waqt li jaġixxu skond il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 251 tat-Trattat[5], Billi: (1) Id-Deċiżjoni tal-Kunsill Nru 382/1999/KE[6] twaqqaf it-tieni fażi tal-programm ta’ azzjoni tat-taħriġ vokazzjonali tal-Komunità “Leonardo da Vinci”. (2) Id-Deċiżjoni Nru 253/2000/KE tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill[7] twaqqaf it-tieni fażi tal-programm ta’ azzjoni tal-Komunità fil-qasam ta’ l-edukazzjoni “Socrates”. (3) Id-Deċiżjoni Nru 2318/2003/KE tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill[8] waqqfet programm multi-annwali għall-integrazzjoni effettiva tat-Tekonoloġiji ta’ l-Informazzjoni u l-Komunikazzjoni (ICT) fl-edukazzjoni u fis-sistemi ta’ taħriġ fl-Ewropa (il-programm eLearning). (4) Id-Deċiżjoni Nru 791/2004/KE tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill[9] waqqfet programm ta’ azzjoni tal-Komunità biex imexxi ’il quddiem entitajiet li jkunu jaħdmu fuq livell Ewropew fil-qasam ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ u biex tappoġġja ħidmiet speċifiċi f’dan il-qasam. (5) Id-Deċiżjoni Nru 2241/2004/KE tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill[10] waqqfet qafas wieħed għat-trasparenza tal-kwalifiki u l-ħiliet (Europass). (6) Id-Deċiżjoni Nru 2317/2003/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill[11] stabbiliet programm għat-titjib tal-kwalità fl-edukazzjoni ogħla u l-promozzjoni ta' fehim interkulturali permezz ta' kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi (Erasmus Mundus) (2004-2008). (67) Id-Dikjarazzjoni ta’ Bologna li kienet ġiet iffirmata mill-Ministri għall-Edukazzjoni ta’ 29 pajjiż Ewropew nhar id-19 ta’ Ġunju 1999, kienet waqqfet proċess intergovernattiv bl-għan li sa l-2010 dan joħloq “Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Ogħla”, li tkun teħtieġ appoġġ fuq livell ta’ Komunità. (78) Il-laqgħa speċjali tal-Kunsill Ewropew f’Lisbona li saret nhar it-23 u l-24 ta’ Marzu 2000 waqqfet għan strateġiku għall-Unjoni Ewropea biex din issir l-iktar ekonomija kompetittiva fid-dinja u li tkun imsejsa fuq għerf dinamiku, u li jkollha tkabbir ekonomiku sostenibbli b’aktar impjiegi u ta’ kwalità aħjar kif ukoll koeżjoni soċjali akbar. Din kienet stiednet lill-Kunsill ta’ l-Edukazzjoni biex jagħmel riflessjoni ġenerali fuq l-għanijiet konkreti tal-ġejjieni dwar is-sistemi ta’ l-edukazzjoni, li jkunu jiffukaw fuq problemi u prijoritajiet komuni waqt li jirrispettaw id-diversità nazzjonali. (9) Soċjetà ta' tagħrif avvanzat hija ċentrali għal tkabbir u rati ta' impjieg ogħla. L-edukazzjoni u t-taħriġ huma prijoritajiet essenzjali għall-Unjoni Ewropea sabiex tikseb il-miri ta' Liżbona. (810) Fit-12 ta’ Frar 2001 il-Kunsill adotta rapport fuq l-għanijiet konkreti tal-ġejjieni fuq l-edukazzjoni u s-sistemi ta’ taħriġ. Fl-14 ta’ Ġunju 2002 dan imbagħad adotta programm ta’ ħidma dettaljat fuq l-issuktar ta’ dawn l-għanijiet, waqt li għamel talba għall-appoġġ fuq livell Komunitarju. ( 9 11 ) Il-laqgħa tal-Kunsill Ewropew li saret f’Göteborg nhar il-15 u s-16 ta’ Ġunju 2001 kienet qablet fuq strateġija biex ikun hemm żvilupp sostenibbli u żiedet dimensjoni ambjentali għall-proċess ta’ Lisbona għax-xogħol, ir-riforma ekonomika kif ukoll il-koeżjoni soċjali. ( 10 12 ) Il-laqgħa tal-Kunsill Ewropew li saret f’Barċellona nhar il-15 u s-16 ta’ Marzu 2002 kellha l-għan li sa l-2010 din tagħmel s-sistemi ta’ l-edukazzjoni u tat-taħriġ ta’ l-Unjoni Ewropea bħala referenza ta’ kwalità tad-dinja, u sejħet għal azzjoni biex titjieb il-maestrija tal-ħiliet bażiċi, l-aktar billi jkunu mgħallma mill-inqas żewġ lingwi barranin minn età żgħira. ( 11 13 ) Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni[12] u r-Riżoluzzjoni tal-Kunsill[13] fuq it-tagħlim ta’ tul il-ħajja jaffermaw li t-tagħlim ta’ tul il-ħajja għandu jissaħħaħ b’azzjonijiet u politika li jiġu żviluppati fil-qafas tal-programmi tal-Komunità f’dan il-qasam. ( 12 14 ) Ir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tad-19 ta’ Diċembru 2002 fuq it-tmexxija ’il quddiem ta’ kooperazzjoni Ewropea msaħħa fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali[14] kienet waqqfet proċess għall-kooperazzjoni Ewropea msaħħa fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, waqt li jkun hemm ħtieġa għall-appoġġ fuq livell Komunitarju. Id-Dikjarazzjoni ta’ Copenhagen, li kienet iffirmata mill-Ministri għall-Edukazzjoni ta’ 31 pajjiż Ewropew nhar it-30 ta’ Novembru 2002, għaqqdet l-imsieħba soċjali u l-pajjiżi kandidati għal ma’ dan il-proċess. ( 13 15 ) Il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni fuq il-Pjan ta’ Azzjoni għall-ħiliet u l-mobilità[15] innutat il-ħtieġa kontinwa li tittieħed azzjoni fuq livell Ewropew biex jissaħħaħ l-għarfien tal-kwalifiki ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ. ( 14 16 ) Il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni fuq il-Pjan ta’ Azzjoni li jmexxi ’l quddiem it-tagħlim tal-lingwi u d-diversità lingwistika[16] waqqfet azzjonijiet biex jittieħdu fuq livell Ewropew matul il-perjodu 2004-2006 u titlob biex ikun hemm azzjoni ta’ ssuktar. (17) Il-promozzjoni tat-tagħlim ta' lingwi u tad-diversità lingwistika inklużi l-lingwi uffiċjali tal-Komunità u lingwi reġjonali u tal-minoritajiet tagħha, għandu jkun prijorita' ta' l-azzjoni tal-Komunità fil-qasam ta' l-edukazzjoni u tat-taħriġ. Azzjoni bħal din hija importanti b'mod partikulari f'reġjuni tal-fruntiera ta' l-Istati Membri fir-rigward ta' lingwi użati f'reġjuni tal-viċinanza ta' Stati Membri oħrajn. ( 15 18 ) Ir-rapporti ta’ valutazzjoni interim tal-progarammi Socrates u Leonardo da Vinci li hemm bħalissa kif ukoll il-konsultazzjoni pubblika fuq il-ġejjieni tax-xogħol tal-Komunità fl-edukazzjoni u t-taħriġ wrew il-ħtieġa b’saħħitha, u sa ċertu punt li qiegħda tikber, għall-kooperazzjoni u l-mobilità kontinwi f’dawn l-oqsma fuq livell Ewropew. Dawn saħqu fuq l-importanza li jinħolqu rabtiet aktar mill-qrib bejn il-programmi tal-Komunità u l-iżvilupp politiku fl-edukazzjoni u t-taħriġ, urew ix-xewqa li l-azzjoni tal-Komunità tkun mibnija b’tali mod li din tkun twieġeb aħjar għall-mudell tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, waqt li għamlu pressjoni biex ikun hemm avviċinament eħfef, aktar faċli biex jinftiehem u flessibbli biex tkun tista’ titħaddem din l-azzjoni. (19) Skond il-prinċipju ta’ tmexxija soda finanzjarja, l-implimentazzjoni tal-programm jista’ jiġi ssemplifikat b’rikors għall-finanzjament b’somma f’daqqa, jew fir-rispett ta' l-appoġġ mogħti lill-parteċipanti tal-programm jew ta' l-appoġġ Komunitarju għall-istratturi stabbiliti fil-livell nazzjona’i għall-amministrazzjoni tal-programm. ( 16 20 ) Jista’ jkun hemm aktar vantaġġi importanti bl-integrazzjoni fi programm wieħed ta’ l-appoġġ tal-Komunità għall-kooperazzjoni transnazzjonali u l-mobilità fl-oqsma ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ; dan jista’ jwassal biex ikun hemm sinerġiji akbar bejn l-oqsma differenti ta’ azzjoni, waqt li joffri aktar ħila biex ikunu appoġġjati l-iżviluppi fit-tagħlim għal tul il-ħajja, kif ukoll metodi ta’ amministrazzjoni li jkunu aktar koerenti, organizzati u effiċjenti. Programm uniku għandu jinkoraġġixxi wkoll kooperazzjoni aħjar bejn id-diversi livelli ta' edukazzjoni u taħriġ. ( 17 21 ) Għalhekk, għandu jitwaqqaf Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja biex, bit-tagħlim ta’ tul il-ħajja, jgħin fl-iżvilupp ta’ l-Unjoni Ewropea biex din issir soċjetà b’għerf avvanzat, li jkollha żvilupp ekonomiku sostenibbli, aktar impjiegi u li jkunu ta’ kwalità aħjar, kif ukoll koeżjoni soċjali akbar. ( 18 22 ) Meta wieħed iqis l-ispeċifiċitajiet ta’ l-oqsma ta’ l-iskejjel, l-edukazzjoni ogħla, it-taħriġ vokazzjonali u ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti, u l-ħtieġa konsegwenti għall-azzjoni tal-Komunità biex din tkun imsejsa fuq għanijiet, għamliet ta’ azzjoni u strutturi ta’ organizzazzjoni mfassla għalihom, ikun xieraq li jinżammu programmi individwali fil-qafas tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja immirat lejn kull wieħed minn dawn l-erba’ oqsma, waqt li jsir l-aħjar użu tal-koerenza u l-komunalità ta’ bejniehom. ( 19 23 ) Fil-Komunikazzjoni tagħha “Nibnu l-Ġejjieni Komuni Tagħna: L-Isfidi tal-Politika u l-Estimi Finanzjarji ta’ l-Unjoni Mkabbra 2007-2013”[17], il-Kummissjoni waqqfet sensiela ta’ miri kkwantifikati li għandhom jintlaħqu mill-ġenerazzjoni l-ġdida tal-programmi tal-Komunità dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ, li jeħtieġu żieda sostanzjali f’ħidmiet ta’ mobilità u sħubija. ( 20 24 ) Meta wieħed iqis l-effetti tajbin tal-mobilità transnazzjonali fuq in-nies u fuq is-sistemi ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ li kien hemm diġà, il-volum għoli ta’ domanda għall-mobilità mhix milħuqa fl-oqsma kollha, u l-importanza ta’ din fil-kuntest tal-mira ta’ Lisbona, huwa meħtieġ li jiżdied sew il-volum ta’ appoġġ għall-mobilità transnazzjonali fl-erba’ programmi settorjali. (25) L-għotja standard għal mobilità ta' l-istudent ta' l-Erasmus baqgħet f'medja ta' madwar EUR 150 fix-xahar mill-1993. F'termini reali, din tirrappreżenta tnaqqis ta' 25% mill-valur tagħha, u dan jirrappreżenta ostakolu akbar għal parteċipazzjoni fil-programm ta' studenti inqas privileġġjati. Sabiex tkopri b'mod aktar adegwat l-ispejjeż addizzjonali reali li huma suġġetti għalihom l-istudenti li jistudjaw barra mill-pajjiż tagħhom, l-għotja standard għal mobilità ta’ l-istudent għandha tinżamm f’medja ta’ EUR 200 fix-xahar f’termini reali għal tul il-programm kollu. (26) Għandu jkun hemm aktar ħsieb għall-ħtiġijiet ta' mobilità ta' studenti individwali ta' l-iskola fil-livell sekondarju u ta' studenti individwali adulti, li s'issa ma kinux koperti mill-programmi tal-Komunità, permezz ta' l-introduzzjoni ta' tip ġdid ta' azzjoni ta' mobilità fil-programm Comenius. L-opportunitajiet offruti mill-mobilità individwali ta' l-għalliema għall-iżvilupp ta' kooperazzjoni fuq medda ta' żmien fit-tul bejn l-iskejjel f'reġjuni tal-viċinanza għandha tkun sfruttata b'mod aktar sħiħ. (27) Intrapriżi żgħar u ta' daqs medju għandhom rwol importanti fl-ekonomija Ewropea. S'issa, madankollu, il-parteċipazzjoni minn tali intrapriżi fil-programm Leonardo kienet limitata. Għandhom jittieħdu passi biex tittejjeb il-ġibda ta' azzjoni Komunitarja għal tali intrapriżi, b'mod partikolari billi jiġi żgurat li jkun hemm aktar disponibbiltà ta' opportunitajiet ta' mobilità għall-apprendisti. Għandhom isiru arranġamenti xierqa, analogi għal dawk li jeżistu taħt l-Erasmus, għar-rikonoxximent tar-riżultati ta' tali mobilità. (28) Minħabba l-isfidi edukattivi partikolari li jiffaċċjaw tfal ta' nies li jivvjaġġaw biex jaħdmu u ħaddiema mobbli fl-Ewropa, għandu jsir użu sħiħ ta' l-opportunitajiet disponibbli taħt il-programm Comenius biex jiġu appoġġjati attivitajiet transnazzjonali mmirati lejn il-ħtiġijiet tagħhom. (29) Il-mobilità mkattra fl-Ewropa trid tiġi akkumpanjata minn standards li jogħlew kostantament. ( 21 30 ) Biex tkun tista’ titwettaq il-ħtieġa li qed tiżdied biex ikunu appoġġjati ħidmiet fuq livell Ewropew biex ikunu jistgħu jintlaħqu dawn l-għanijiet ta’ politika, biex ikun hemm mezz biex tkun appoġġjata l-ħidma trans-settorjali fl-oqsma tal-lingwi u l-ICT, u biex jissaħħu t-tixrid u l-użu tal-programm, ikun xieraq li l-erba’ sub- programmi jkunu kkumplementati b’wieħed trasversali. ( 22 31 ) Biex tkun tista’ titwettaq il-ħtieġa li qed tiżdied għall-għerf u d-djalogu fuq il-proċess ta’ integrazzjoni Ewropea u l-iżvilupp ta’ dan, huwa importanti li jkun stimulat livell ta’ eċċellenza fit-tagħlim, ir-riċerka u r-riflessjoni fil-qasam billi jkunu appoġġjati istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla li jkunu jispeċjalizzaw fl-istudju tal-proċess ta’ l-integrazzjoni Ewropea, għaqdiet Ewropej fl-oqsma ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ, kif ukoll l-Azzjoni Jean Monnet. ( 23 32 ) Huwa meħtieġ li tingħata flessibbiltà biżżejjed fit-tfassil ta’ din id-Deċiżjoni biex ikun hemm aġġustamenti xierqa fl-azzjonijiet tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja biex ikunu jistgħu jintlaħqu l-ħtiġiet li jkunu qed jinbidlu matul il-perjodu 2007 sa l-2013, u biex ikunu evitati d-dispożizzjonijiet dettaljati li mhumiex xierqa tal-fażijiet ta’ qabel tal-programmi Socrates u Leonardo da Vinci. ( 24 33 ) Fil-ħidmiet kollha tagħha, il-Komunità għandha tneħħi l-inugwaljanzi kollha, waqt li tmexxi ’l quddiem l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel kif imfisser fl-Artikolu 3 tat-Trattat. ( 25 34 ) F’żieda ma’ l-Artikolu 151 tat-Trattat, il-Komunità għandha tqis fl-azzjoni tagħha aspetti kulturali taħt dispożizzjonijiet oħrajn tat-Trattat, l-aktar biex tkun rispettata u titmexxa ’l quddiem id-diversità tal-kulturi tagħha. Għandha tingħata attenzjoni partikolari għas-sinerġija bejn il-kultura, l-edukazzjoni u t-taħriġ. Għandu jiġi mħeġġeġ ukoll id-djalogu interkulturali. ( 26 35 ) Hemm ħtieġa li tiġi promossa ċ-ċittadinanza attiva u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija, u li tissaħħaħ il-ġlieda kontra l-esklużjoni fl-għamliet kollha tagħha, inklużi r-razziżmu u l-ksenofobija. ( 27 36 ) Il-ħtiġiet speċjali tat-tagħlim ta’ persuni b’diżabbiltà għandhom ikunu indirizzati b’mod attiv. Hemm ħtieġa li jitkabbar l-aċċess għal dawk li ġejjin minn gruppi żvantaġġjati u li jiġu indirizzati attivament il-ħtiġiet ta' tagħlim speċjali ta' dawk b'diżabbiltajiet, fl-implimentazzjoni tal-partijiet kollha tal-programm, inkluż permezz ta' l-użu ta' għotjiet ogħla biex jirriflettu l-ispejjeż ogħla ta' parteċipanti b'diżabbiltajiet, u l-provvista ta' sostenn għat-tagħlim u l-użu ta' lingwi tas-sinjali u l- braille . (37) Għandha tittieħed nota tal-kisbiet tas-Sena Ewropea ta' l-Edukazzjoni permezz ta' l-Isport (2004) u tal-potenzjal ta' benefiċċji edukattivi ta' kooperazzjoni bejn istituzzjonijiet edukattivi u dawk ta' l-isport li dik is-Sena enfasizzat. ( 28 38 ) Il-pajjiżi kandidati għas-sħubija ta’ l-Unjoni Ewropea u l-pajjiżi ta’ l-EFTA li huma membri taż-ŻEE jistgħu jieħdu sehem fil-programmi tal-Komunità skond il-ftehim li għandu jiġi ffirmat bejn il-Komunità u dawn il-pajjiżi. ( 29 39 ) Il-Kunsill Ewropew li ltaqa’ f’Tessaloniki nhar id-19 u l-20 ta’ Ġunju 2003 kien approva l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-16 ta’ Ġunju fuq il-Balkani tal-Punent, inkluż l-anness tiegħu “L-Aġenda ta’ Tessaloniki għall-Balkani tal-Punent: lejn integrazzjoni Ewropea”. Dan jisħaq li l-programmi tal-Komunità għandhom jinfetħu għall-pajjiżi tal-Proċess ta’ Stabilizzazzjoni u Assoċjazzjoni fuq il-bażi ta’ ftehim ta’ qafas li għandhom jiġu ffirmati bejn il-Komunità u dawk il-pajjiżi. ( 30 40 ) Il-Komunità u l-Konfederazzjoni Svizzera ddikjaraw il-ħsieb tagħhom li jwettqu negozjati biex itemmu ftehim f’oqsma li huma ta’ interess komuni, bħalma huma l-edukazzjoni, it-taħriġ u l-programmi taż-żgħażagħ tal-Komunità. ( 31 41 ) Il-Programm Integrat ta' tagħlim tul il-ħajja għandu jkun immonitorjat u ssir valutazzjoni tiegħu regolarment f’kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri biex ikunu jistgħu jsiru l-aġġustamenti mill-ġdid, l-aktar dwar il-prijoriatjiet għall-implimentazzjoni tal-miżuri. Il-valutazzjoni għandha tinkludi valutazzjoni barranija li għandha ssir minn entitajiet indipendenti u imparzjali. ( 32 42 ) Ir-Riżoluzzjoni 2000/2315(INI) tal-Parlament Ewropew fuq l-implimetazzjoni tal-programm Socrates[18] ġibdet l-attenzjoni għall-proċeduri amministrattivi li huma onerużi b’mod sporprozjonat għal dawk li japplikaw għall-għajnuna taħt it-tieni fażi tal-programm. ( 33 43 ) Ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002 tal-25 ta’ Ġunju 2002 fuq ir-Regolament Finanzjarju li jgħodd għall-estimi ġenerali tal-Komunitajiet Ewropej[19] u r-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002 tat-23 ta’ Diċembru 2002 li jwaqqaf ir-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002[20], li jħarsu l-interessi finanzjarji tal-Komunità, għandhom ikunu jgħoddu waqt li jitqiesu l-prinċipji tas-sempliċità u l-konsistenza fl-għażla ta’ l-istrumenti ta’ l-estimi, il-limitiazzjoni fuq in-numru ta’ każijiet fejn il-Kummissjoni żżomm responsabbiltà diretta għall-implimentazzjoni u t-tmexxija, kif ukoll il-bilanċ meħtieġ bejn l-ammont ta’ riżorsi u l-piż amministrattiv marbut ma’ l-użu tagħhom. (44) Simplifikazzjoni amministrattiva radikali tal-proċeduri ta' applikazzjoni hija essenzjali għall-implimentazzjoni b'suċċess tal-programm. Il-ħtiġiet amministrattivi u ta' rendikont għandhom ikunu proporzjonali għad-daqs ta' l-għotja. ( 34 45 ) Għandhom jittieħdu wkoll il-miżuri xierqa biex ikunu evitati irregolaritajiet u frodi kif ukoll dawk il-miżuri biex ikunu rkuprati fondi mitlufa, jew li jkunu tħallsu ħażin jew li jkunu ntużaw mhux kif suppost. (46) Huwa xieraq li jiġi żgurat għeluq korrett tal-Programm b’mod partikolari rigward it-tkomplija tal-ftehimiet multi-annwali għat-tmexxija tiegħu, bħall-finanzjament ta’ għajnuna teknika u amminisrtattiva. Sa mill-1 ta' Jjannar 2014, l-għajnuna teknika u amministrattiva se jiżguraw jekk ikun hemm bżonn, it-tmexxija ta' l-azzjonijiet li jkunu għadhom mhux iffinalizzati sa l-aħħar ta’ l-2013, inklużi l-azzjonijiet ta’ monitoraġġ u ta’ awditjar. ( 35 47 ) Minħabba li l-għanijiet ta’ l-azzjoni proposta dwar l-għajnuna tal-kooperazzjoni Ewropea għal edukazzjoni u taħriġ ta’ kwalità ma jistgħux jintlaħqu sew mill-Istati Membri, minħabba l-ħtieġa għal sħubiji multilaterali, il-mobilità transnazzjonali u l-bdil ta’ tagħrif fil-Komunità kollha, u għalhekk, minħabba n-natura ta’ l-azzjonijiet u l-miżuri meħtieġa dawn jistgħu jintlaħqu aħjar fuq livell ta’ Komunità, il-Komunità tista’ tadotta miżuri skond il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat. Skond il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Deċiżjoni ma tmurx lilhinn minn dak li hu meħtieġ biex jintlaħqu dawk l-għanijiet. ( 36 48 ) Din id-Deċiżjoni twaqqaf qafas finanzjarju baġit għall-perjodu kollu tal-programm, li għandu jkun , il-punt ewlieni ta’ referenza għall-awtorità ta’ l-estimi , il-punt ewlieni ta’ referenza fit-tifsira tal-punt 33 37 tal- ftehim interistituzzjonali tas-6 ta’ Mejju 1999 Ftehim Interistituzzjonali tas-17 ta’ Mejju 2006 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni fuq id-dixxiplina ta’ l-estimi u t- titjib tmexxija finanzjarja tajba tal-proċedura ta’ l-estimi[21]. ( 37 49 ) Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni għandhom jiġu adottati skond id-Deċiżjoni tal-Kunsill 1999/468/KE tat-28 ta’ Ġunju 1999 li twaqqaf il-proċeduri biex il-Kummissjoni tkun tista’ tħaddem is-setgħat ta’ implimentazzjoni mogħtija lilha[22]. IDDEĊIDEW KIF ĠEJ: TITOLU I DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI Kapitolu I Il-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja Artikolu 1 It-Twaqqif tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja 1 Id-Deċiżjoni twaqqaf programm integrat għall-azzjoni tal-Komunità fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, minn hawn ’il quddiem imsejjaħ “il-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja ”. 2 L-għan ġenerali tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja huwa li jgħin, bit-tagħlim ta’ tul il-ħajja, fl-iżvilupp tal-Komunità bħala soċjetà b’għerf avvanzat, billi jkun hemm żvilupp ekonomiku sostenibbli, aktar impjieg u li jkunu ta’ kwalità aħjar kif ukoll b’koeżjoni soċjali akbar, waqt li jiżgura l-ħarsien f’waqtu ta’ l-ambjent għall-ġenerazzjonijiet tal-ġejjieni. L-aktar, l-għan tiegħu huwa li jkattar il-bdil, il-kooperazzjoni u l-mobilità bejn is-sistemi ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ fil-Komunità biex dawn isiru punt ta’ referenza tad-dinja. 3 Il-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja għandu jkollu l-għanijiet speċfiċi li ġejjin: 1. li jgħin fl-iżvilupp tat-tagħlim ta’ kwalità ta’ tul il-ħajja u li jippromwovi prestazzjoni għolja, innovazzjoni u dimensjoni Ewropea fis-sistemi u l-prattiċi fil-qasam; 2. li jappoġġja t-twettiq ta' żona Ewropea għal tagħlim tul il-ħajja; 3. li jgħin biex itejjeb il-kwalità, il-ġibda u l-aċċessibbiltà ta’ l-opportunitajiet għat-tagħlim ta’ tul il-ħajja li jkunu disponibbli fl-Istati Membri; 4. li jsaħħaħ l-għajnuna tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja għa s-sodisfazzjon personali, i l - koeżjoni soċjali, iċ-ċittadinanza attiva, id-djalogu interkulturali , l-ugwaljanza ta’ bejn is-sessi u l-parteċipazzjoni ta’ persuni bi bżonnijiet speċjali s- sodisfazzjoni personali ; 5. li jgħin biex jitmexxew ’il quddiem il-kreattività, il-kompetittività, it-tħaddim u t-tkabbir ta’ spirtu intraprenditorjali; 6. li jgħin biex ikun hemm aktar parteċipazzjoni fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja minn nies ta’ kull età , inklużi dawk bi ħtiġijiet speċjali u gruppi żvantaġġjati, hu x'inhu l-isfond soċjo-ekonomiku tagħhom ; 7. li jmexxi ’l quddiem it-tagħlim tal-lingwi u d-diversità lingwistika; 8. li jsostni l-iżvilupp ta' kontenut, servizzi, pedagoġiji u prattika innovattiva bbażati fuq l-ICT, għat-tagħlim tul il-ħajja; 9. li jsaħħaħ ir-rwol tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja billi joħloq sens ta’ ċittadinanza Ewropea bbażata fuq il-ftehim u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija, u jinkuraġġixxi t-tolleranza u r-rispett għal popli u kulturi oħrajn; 10. li jmexxi ’l quddiem il-kooperazzjoni fl-assikurazzjoni ta’ kwalità fl-oqsma kollha ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ fl-Ewropa; 11. li juża jinkoraġġixxi l-aħjar użu ta' r- riżultati, prodotti ġodda u proċessi u li jibdel prattika tajba fl-oqsma li huma koperti bil-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja, sabiex tiġi mtejba l-kwalità ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ. 4 Skond id-dispożizzjonijiet amministrattivi stabbiliti fl-Anness, il-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja għandu jappoġġja u jsaħħaħ l-azzjoni li tittieħed mill-Istati Membri waqt li jirrispetta bis-sħiħ ir-responsabbiltà tagħhom għall-kontenut tas-sistemi ta' edukazzjoni u taħriġ u d-diversità kulturali u lingwistika tagħhom . 5 Kif stipulat fl-Artikolu 2 3 , l-għanijiet tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja għandhom ikunu ssuktati bl-implimentazzjoni ta’ erba’ programmi settorjali, programm trasversali, u l-programm Jean Monnet, minn hawn ’il quddiem imsejħa flimkien ‘i l s - subprogrammi ’ Speċifiċi” . 6 Din id-Deċiżjoni għandha tiġi implimentata matul il-perjodu mill-1 ta’ Jannar 2007 sal-31 ta’ Diċembru 2013. Madankollu, miżuri ta’ tħejjija, inklużi deċiżjonijiet mill-Kummissjoni skond l-Artikolu 9, jistgħu jiġu implimentati mid-dħul fis-seħħ ta’ din id-Deċiżjoni. 7 Id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Deċiżjoni dwar il-Programm Integrat għandhom jikkontrollaw ukoll il-Programmi Speċifiċi, li għalihom għandhom jgħoddu dispożizzjonijiet speċifiċi. Artikolu 3 2 Definizzjonijiet Għall-għan ta’ din id-Deċiżjoni, id-definizzjonijiet li ġejjin għandhom jgħoddu: 1. “pre-skolastika” tfisser attività edukattiva li ssir qabel il-bidu ta’ l-iskola primarja obbligatorja; 2. “tifel/tifla ta’ l-iskola” tfisser persuna rreġġistrata f’ħila ta’ tagħlim ġewwa skola; 3. “skola” tfisser l-għamliet kollha ta’ istituzzjonijiet li jagħtu edukazzjoni ġenerali ( tat-trabi jew pre-skolastika oħra , primarja jew sekondarja), vokazzjonali u teknika u, f’każijiet mhux tas-soltu, fil-każ ta’ miżuri biex jitmexxa ’l quddiem it-tagħlim tal-lingwi, istituzzjonijiet mhux skolastiċi li jagħtu taħriġ ta’ apprendistat; 4. “għalliema/staff edukattiv” tfisser persuni li, bl-obbligi tagħhom, huma involuti direttament fil-proċess edukattiv fl-Istati Membri; 5. “min jagħti t-taħriġ” tfisser persuni li, permezz ta' dmirijiethom, huma involuti direttament fl-edukazzjoni vokazzjonali u l-proċess ta' taħriġ fl-Istati Membri; 5 6 . “student” tfisser persuna rreġistrata f’istituzzjoni ta’ edukazzjoni ogħla, minkejja l-qasam ta’ l-istudju tagħha, biex tissokta studji ta’ edukazzjoni ogħla li jkunu jwasslu għal lawrja rikonoxxuta jew diploma kwalifika rikonoxxuta oħra ta' livell terzjarju , sa u li jkun jinkludi l-livell ta’ dottorat; 7. ''persuna li titħarreġ'' tfisser persuna li tkun qed tieħu taħriġ vokazzjonali, f'istituzzjoni ta' taħriġ jew organizzazzjoni ta' taħriġ jew fuq il-post tax-xogħol; 8. ''student adult'' tfisser student li jipparteċipa f'edukazzjoni għall-adulti; 9. ''persuni fis-suq tax-xogħol'' tfisser ħaddiema, dawk li huma impjegati għal rashom jew nies disponibbli għall-impjieg; 6 10 . “istituzzjoni ta’ edukazzjoni ogħla” tfisser: (a) kull għamla ta’ istituzzjoni ta’ edukazzjoni ogħla, skond il-leġiżlazzjoni jew il-prattika nazzjonali, li tkun toffri kwalifiki jew diplomi f’dak il- livell lawrji rikonoxxuti jew kwalifiki rikonoxxuti oħra ta' livell terzjarju , minkejja kif ikunu jissejħu dawn l-istituzzjonijiet fl-Istati Membri; (b) kull istituzzjoni li tkun tipprovdi taħriġ vokazzjonali avanzat fuq il-Klassifika Standard Internazzjonali ta’ l-Edukazzjoni (ISCED) livelli 5 jew 6 skond il-leġiżlazzjoni jew il-prattika nazzjonali, li toffri edukazzjoni jew taħriġ vokazzjonali fuq livell terzjarju ; 7 11 . “Korsijiet Konġunti ta’ speċjalizzazzjoni fil-Masters” tfisser korsjiet tal-Masters mogħtija minn esperti fl-edukazzjoni ogħla li: (a) jinvolvu mill-inqas tliet istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla minn tliet Stati Membri differenti; (b) jimplimentaw programm ta’ studju li jkun jinvolvi perjodu ta’ studju f’mill-inqas tnejn minn dawk it-tliet istituzzjonijiet; (c) ikollhom fihom mekkaniżmi għall-għarfien ta’ perjodi ta’ studju li jkun sar f’istituzzjonijiet imsieħba li jkunu bbażati fuq, jew kumpatibbli ma’, is-sistema Ewropea dwar it-trasferiment ta’ kredits; (d) iwasslu biex l-istituzzjonijiet parteċipanti jagħtu gradi konġunti, doppji jew multipli li jkunu magħrufa jew akkreditati mill-Istati Membri; 8. “taħriġ vokazzjonali tal-bidu” tfisser kull għamla ta’ taħriġ vokazzjonali tal-bidu, inkluż tagħlim tekniku u vokazzjonali, edukazzjoni ta’ apprendistat u dik li tkun ixxaqleb lejn dik vokazzjonali, li jkun jgħin biex tinkiseb kwalifika vokazzjonali magħrufa mill-awtoritajiet kompetenti fl-Istat Membru li fih tkun inkisbet; 9. “taħriġ vokazzjonali ta’ kontinwazzjoni” tfisser kull taħriġ vokazzjonali li jkun sar minn persuna fil-Komunità matul iż-żmien li tkun għamlet taħdem; 12. ''taħriġ vokazzjonali'' tfisser kwalunkwe forma ta' edukazzjoni jew taħriġ vokazzjonali inizjali, inklużi t-tagħlim tekniku u vokazzjonali u l-apprendistati, li tikkontribwixxi għall-kisba ta' kwalifika vokazzjonali rikonoxxuta mill-awtoritajiet kompetenti fl-Istat Membru fejn tkun inkisbet, kif ukoll kwalunkwe edukazzjoni jew taħriġ vokazzjonali kontinwu meħud minn persuna matul il-ħajja tax-xogħol tiegħu jew tagħha; 10 13 . “edukazzjoni ta’ l-adulti” tfisser l-għamliet kollha ta’ tagħlim mhux vokazzjonali għall-kbar, kemm jekk ikun ta’ formali, non-formali jew informali; 11 14 . “żjara ta’ studju” tfisser żjara qasira, li tkun saret biex jiġi studjat aspett partikulari tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja fi Stat Membru ieħor , biex isir bdil ta’ prattika tajba jew biex wieħed jitgħallem metodoloġija jew ħila ġdida ; 12 15 . “mobilità” tfisser li wieħed imur fiżikament f’pajjiż ieħor tqatta' perjodu ta' żmien fi Stat Membru ieħor , biex iwettaq studju, esperjenza ta’ xogħol, ħidma oħra ta’ tagħlim jew ħidma amministrattiva relatata, u li jkun appoġġjat, kif xieraq, b 'korsijiet preparatorji jew ta' tagħlim mill-ġdid illi jitħejja fil-lingwa tal-pajjiż li jkun qed jilqa’ jew fil-lingwa ta' ħidma ; 13 16 . “servizz ta' impjieg” tfisser li wieħed jidħol tqatta' perijodu ta' żmien f’intrapriża jew organizzazzjoni fi Stat Membru ieħor, appoġġjat kif xieraq b i tħejjija ' korsijiet preparatorji jew ta' tagħlim mill-ġdid fil-lingwa tal-pajjiż li jkun qed jilqa’ jew fil-lingwa ta' ħidma , bil-ħsieb li individwi jiġu mgħejjuna jadattaw għall-ħtiġiet tas-suq tax-xogħol tal-Komunità kollha, biex tinkiseb ħila speċifika jew u li jitjieb il-fehim tal-kultura ekonomika u soċjali tal-pajjiż ikkonċernat fil-kuntest ta' kisba ta' esperjenza tax-xogħol ; 14 17 . “unilaterali” tfisser li tkun involuta istituzzjoni waħda; 15 18 . “bilaterali” tfisser l-involviment ta’ imsieħba minn żewġ Stati Membri; 16 19 . “multilaterali” tfisser l-involviment ta’ imsieħba minn mill-inqas tliet Stati Membri. Il-Kummissjoni tista’ tqis għaqdiet jew entitajiet oħrajn bi sħubija minn tliet Stati Membri jew aktar bħala multilaterali; 17 20 . “sħubija” tfisser ftehim bilaterali jew multilaterali bejn grupp ta’ istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet fi Stati Membri differenti biex iwettqu ħidmiet Ewropej konġunti fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 18 21 . “netwerk” tfisser it-tpoġġija formali jew informali ta’ entitajiet li jkunu jaħdmu f’qasam, dixxiplina jew settur partikulari tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 19 22 . “proġett” tfisser ħidma b'riżultat definit ta’ kooperazzjoni żviluppata b’mod konġunt minn grupp formali jew informali ta’ organizzazzjonijiet jew istituzzjonijiet; 20 23 . “koordinatur tal-proġett” tfisser l-organizzazzjoni jew l-istituzzjoni li tkun responsabbli mill-implimentazzjoni tal-proġett minn grupp multilaterali u li tiffirma l-ftehim ta’ għajnuna mal-Kummissjoni ; 21 24 . “imsieħba tal-proġett” tfisser l-organizzazzjonijiet jew l-istituzzjonijiet għajr il-koordinatur, li jiffurmaw il-grupp multilaterali; 22 25 . “intrapriża” tfisser l-impriżi kollha involuti f'attività ekonomika fil-qasam pubbliku jew privat minkejja l-qies, l-istat legali jew il-qasam ekonomiku tagħhom li fih jaħdmu, u l-għamliet kollha ta’ ħidmiet ekonomiċi, inkluża l-ekonomija soċjali; 23 26 . “imsieħba soċjali” tfisser, fuq livell nazzjonali, l-organizzazzjonijiet ta’ min iħaddem u tal-ħaddiema li jkunu konformi mal-liġijiet nazzjonali u/jew prattiċi u, fuq livell ta’ Komunità, l-organizzazzjonijiet ta’ min iħaddem u tal-ħaddiema li jieħdu sehem fid-djalogu soċjali fuq livell ta’ Komunità; 24. “min jipprovdi t-tagħlim” tfisser l-istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijiet kollha li jipprovdu tagħlim ta’ tul il-ħajja fil-kuntest tal-Programm Integrat, jew fil-limiti tal-Programmi Speċifiċi tiegħu; 25 27 . “gwida u għoti ta’ pariri” tfisser sensiela ta’ ħidmiet bħalma huma t-tagħrif, l-assessjar, l-orjentazzjoni u l-parir biex min ikun qed jitgħallem, min jagħti t-taħriġ jew persunal ieħor ikun jista’ jagħmel l-għażla tiegħu dwar programmi ta’ edukazzjoni u taħriġ jew dwar opportunitajiet ta’ xogħol; 26 28 . “it-tixrid u l-użu tar-riżultati” tfisser ħidmiet imfassla biex jiżguraw li r-riżultati tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja u dawk ta’ qablu jkunu magħrufa, murija u implimentati kif xieraq fuq skala wiesgħa; 27 29 . “tagħlim ta’ tul il-ħajja” tfisser l-edukazzjoni ġenerali kollha, l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, l-edukazzjoni non-formali u t-tagħlim informali li jkun sar tul il-ħajja, li jwassal għal titjib fl-għerf, fil-ħiliet u l-kompetenzi f’perspsttiva personali, ċivika, soċjali u/jew li tkun marbuta max-xogħol. Dan jinkludi wkoll id-dispożizzjoni ta’ servizzi ta’ għoti ta’ parir u gwida. Artikolu 2 3 I l- s-Sub Programmi Speċifiċi 1. I l s - sub programmi settorjali għandhom ikunu dawn li ġejjin: 12. il-programm Comenius, li għandu jindirizza t-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim ta’ dawk kollha li jkunu qed jirċievu edukazzjoni pre-skolastika jew skolastika sal-livell tat-tmiem ta’ l-edukazzjoni sekondarja ogħla, kif ukoll ta’ l-istituzzjonijiet u l-organizzazzjonijiet li jagħtu din l-edukazzjoni; 13. il-programm Erasmus, li għandu jindirizza t-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim ta’ dawk kollha li jkunu qed jirċievu edukazzjoni formali ogħla u edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali fuq livell terzjarju, minkejja t-tul tal-kors jew il-kwalifiki tagħhom u inklużi studji dottorali, u l-istituzzjonijiet u l-organizzazzjonijiet li joffru jew jiffaċilitaw din l-edukazzjoni u dan it-taħriġ; 14. il-programm Leonardo da Vinci, li għandu jindirizza t-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim ta’ dawk kollha li jkunu qed jirċievu edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali inkluż it-taħriġ vokazzjonali tal-bidu u dak ta’ kontinwazzjoni, għajr l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali avanzati fuq livell terzjarju , għajr dawk fuq livell terzjarju, kif ukoll l-istituzzjonijiet u l-organizzazzjonijiet li jipprovdu jew jiffaċilitaw din l-edukazzjoni u dan it-taħriġ; 15. il-programm Grundtvig, li għandu jindirizza t-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim ta’ dawk li jkunu qed jirċievu kull għamla ta’ edukazzjoni ta’ l-adulti, kif ukoll l-istituzzjonijiet u l-organizzazzjonijiet li jipprovdu jew jiffaċilitaw din l-edukazzjoni. 2. Il-programm T t rasversali għandu jkun fih l-erba’ ħidmiet ewlenin li ġejjin: 16. kooperazzjoni ta’ politika u innovazzjoni fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja fil-Komunità ; 17. it-tmexxija ’l quddiem tat-tagħlim tal-lingwi; 18. l-iżvilupp ta’ kontenut ibbażat fuq l-ICT, servizzi, pedagoġiji u prattika ġodda għat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 19. it-tixrid u l-użu tar-riżultati ta’ azzjonijiet li jkunu ġew appoġġjati taħt il-programm u l-programmi ta’ qabel li huma relatati, u l-bdil ta’ prattika tajba. 3. Il-programm Jean Monnet għandu jappoġġja istituzzjonijiet u ħidmiet fil-qasam ta’ l-integrazzjoni Ewropea. Dan għandu jinkludi fih it-tliet ħidmiet ewlenin li ġejjin: 20. l-Azzjoni Jean Monnet; 21. għajnuniet ta’ ħidma biex ikunu appoġġjati istituzzjonijiet speċifiċi li għandhom x’jaqsmu ma’ suġġetti dwar l-integrazzjoni Ewropea; 22. għajnuniet ta’ ħidma biex ikunu appoġġjati istituzzjonijiet u għaqdiet Ewropej fl-oqsma ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ. 4. Barra mill-għanijiet stabbiliti fl-Artikolu 1, il-Programmi Speċifiċi għandu jkollhom dawn l-għanijiet speċifiċi li ġejjin: 23. il-programm Comenius: (i) li jiżviluppa l-fehim bejn iż-żgħażagħ u dawk li jaħdmu fil-qasam ta’ l-edukazzjoni dwar id-diversità tal-kulturi Ewropej u l-valur tagħhom; (ii) li jgħin liż-żgħażagħ jiksbu l-ħiliet bażiċi tal-ħajja u l-ħiliet meħtieġa għall-iżvilupp personali, għax-xgħol fil-ġejjieni u għaċ-ċittadinanza Ewropea biex din tkun waħda attiva; 24. il-programm Erasmus: (i) li jappoġġja t-twettiq ta’ Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Ogħla; (ii) li jsaħħaħ l-għajnuna ta’ l-edukazzjoni ogħla u l-edukazzjoni vokazzjonali avanzata għall-proċess ta’ innovazzjoni; 25. il-programm Leonardo da Vinci: biex iħaffef l-adattament għat-tibdil fis-suq tax-xogħol u għall-iżvilupp ta’ ħtiġiet ta’ ħiliet; 26. il-programm Grundtvig: (i) li jwieġeb għall-isfida edukattiva tal-popolazzjoni li qed tixjieħ fl-Ewropa; (ii) li jgħin biex l-adulti jkollhom toroq alternattivi biex itejbu l-għerf u l-ħiliet tagħhom; 27. il-programm trasversali: (i) li jmexxi ’l quddiem il-kooperazzjoni Ewropea fl-oqsma li jkopru żewġ programmi settorjali jew aktar; (ii) li jmexxi ’l quddiem il-konverġenza tas-sistemi edukattivi u ta’ taħriġ ta’ l-Istati Membri; 28. il-programm Jean Monnet: (i) li jistimula t-tagħlim, ir-riċerka u ħidmiet ta’ riflessjoni fil-qasam ta’ l-istudji ta’ l-integrazzjoni Ewropea; (ii) li jappoġġja l-preżenza ta’ sensiela xierqa ta’ istituzzjonijiet u għaqdiet li jiffukaw fuq suġġetti marbuta ma’ l-integrazzjoni Ewropea u fuq l-edukazzjoni u t-taħriġ f’perspettiva Ewropea. Artikolu 4 L-Aċċess għall-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja Il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja għandu jilħaq l-aktar : 29. it-tfal ta’ l-iskola, l-istudenti, min ikun qed jieħu taħriġ u nies adulti li jkunu qed jitgħallmu; 30. għalliema, min jagħti t-taħriġ u persunal ieħor involuti f’kull aspett tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 31. nies li jkunu fis-suq tax-xogħol; 32. dawk li jipprovdu t-tagħlim istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim fil-kuntest tal-Programm ta' Tagħlim Tul il-Ħajja, jew fil-limiti tas-sub-programmi tiegħu ; 33. il-persuni u l-entitajiet responsabbli mis-sistemi u l-politika dwar kull aspett tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja fuq livell lokali, reġjonali u nazzjonali; 34. intrapriżi, imsieħba soċjali u l-organizzazzjonijiet tagħhom fuq il-livelli kollha, inklużi l-organizzazzjonijiet tal-kummerċ u l-kmamar tal-kummerċ u l-industrija; 35. entitajiet li jipprovdu servizzi ta’ gwida, għoti ta’ pariri u ta’ tagħrif dwar kull aspett tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 36. għaqdiet li jaħdmu fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, inklużi dawk ta’ l-istudenti, ta’ min jirċievi t-taħriġ, tfal ta’ l-iskola, għalliema, ġenituri u ta’ dawk l-adulti li jkunu jitgħallmu; 37. ċentri ta’ riċerka u entitajiet ikkonċernati ma’ suġġetti tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 38. organizzazzjonijiet li ma jagħmlux mhux għal qligħ, entitajiet volontarji, organizzazzjonijiet mhux governattivi (“NGOs”). Artikolu 5 L-Azzjonijiet tal-Komunità 1. Il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja għandu joffri appoġġ għal dawn l-azzjonijiet li ġejjin: 39. il-mobilità tan-nies li jkunu fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja fl-Ewropa ; 40. sħubiji bilaterali u multilaterali; 41. proġetti multilaterali mfassla b’mod speċjali biex jitjiebu s-sistemi ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ nazzjonali jippromwovu l-kwalità fis-sistemi ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ permezz ta' trasferimenti transnazzjonali ta' innovazzjoni ; 42. proġetti unilaterali u nazzjonali; 43. proġetti u netwerks multilaterali; 44. osservazzjoni u stħarriġ tal-politika u s-sistemi fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, it-twaqqif u t-titjib regolari ta’ materjal ta’ referenza, inklużi stħarriġ, statistiċi, analiżi u indikaturi, azzjoni biex ikunu appoġġjati t-trasparenza u l-għarfien tal-kwalifiki u tat-tagħlim minn qabel, kif ukoll azzjoni biex tappoġġja l-kooperazzjoni fl-assikurazzjoni tal-kwalità; 45. għajnuniet ta’ ħidma biex ikunu appoġġjati ċerti spejjeż operazzjonali u amministrattivi ta’ organizzazzjonijiet li jkunu jaħdmu fil-qasam kopert bil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja ; 46. inizjattivi oħrajn skond immirati biex jippromwovu l-għanijiet tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja (“Il-Miżuri Mehmuża”). 2. L-appoġġ tal-Komunità jista’ jingħata għal żjajjar ta’ tħejjija dwar kull waħda mill-azzjonijiet stabbiliti f’dan l-Artikolu. 3. Il-Kummissjoni tista’ torganizza dawn is-seminars, kollokji jew laqgħat billi dawn x’aktarx iħaffu l-implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , u twettaq azzjonijiet xierqa ta’ tagħrif, pubblikazzjoni u tixrid u azzjonijiet li jżidu l-kuxjenza tal-Programm kif ukoll il-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm. 4. L-azzjonijiet imsemmija f’dan l-Artikolu jistgħu jiġu implimentati b’sejħat għall-proposti, b’sejħat għall-offerti, jew direttament mill-Kummissjoni. Artikolu 6 L-Obbligi tal-Kummissjoni u l-Istati Membri 1. Il-Kummissjoni għandha tiżgura l-implimentazzjoni effetiva u effiċjenti ta’ l-azzjonijiet tal-Komunità msemmija fil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja . 2. L-Istati Membri għandhom 47. jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw it-tmexxija effiċjenti tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja fuq livell ta’ Stat Membru, bl-involviment tal-partijiet kollha ikkonċernati ma’ l-aspetti kollha tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja skond il-prattika jew il-leġiżlazzjoni nazzjonali; 48. iwaqqfu jew jagħżlu u jimmonitorjaw struttura xierqa għat-tmexxija kkoordinata ta’ l-implimetazzjoni ta’ l-azzjonijiet tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja fuq livell ta’ Stat Membru (aġenziji nazzjonali), inkluża t-tmexxija ta’ l-estimi, skond id-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 54(2)(c) tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002[23] u l-Artikolu 38 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002[24], f’konformità mal-kriterji li ġejjin: (i) l-organizzazzjoni li titwaqqaf jew tintgħażel bħala aġenzija nazzjonali għandha jkollha personalità ġuridika jew tkun parti minn entità li għandha personalità ġuridika , u tkun ikkontrollata bil-liġi ta’ l-Istat Membru kkonċernat. Ministeru jista’ ma jingħażilx bħala aġenzija nazzjonali; (ii) l-aġenziji kull aġenzija nazzjonali għandhom ikollhom numru adekwat ta’ ħaddiema numru adegwat ta' persunal biex twettaq il-kompiti tagħha , b’ħiliet professjonali u lingwistiċi xierqa għax-xogħol u f’ambjent ta’ kooperazzjoni internazzjonali fil-qasam ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ; (iii) dawn hija jrid ikollha infrastruttura xierqa, b'mod partikolari fir-rigward ta' l-informatika u l-komunikazzjonijiet; (iv) dawn hija trid topera f'kuntest amministrattiv li jippermettil hom ha twettaq il-kompiti tagħhom tagħha b'mod sodisfacenti u li tevita konflitti ta' interess; (v) dawn hija trid tkun f'pożizzjoni li tapplika r-regoli ta' l-amministrazzjoni finanzjarja u l-kondizzjonijet kuntrattwali stabbiliti fil-livell Komunitarju; (vi) dawn hija għandha toffri garanziji finanzjarji adegwati, maħruġa preferibbilment minn awtorità pubblika, u l-kapaċità amministrattiva tagħha tagħhom għandha tkun xierqa għal-livell tal-fondi Komunitarji li hija huma tkun imsejħa biex tmexxi; 49. ikunu responsabbli mit-tmexxija xierqa mill-aġenziji nazzjonali msemmija fis-sotto-paragrafu (b) ta’ kredits ittrasferiti lill-aġenziji nazzjonali biex ikunu appoġġjati l-proġetti, u l-aktar biex l-aġeniziji nazzjonali jirrispettaw il-prinċipji tat-trasparenza, l-ugwaljanza tat-trattament u li jkunu evitati fondi doppji ma’ għejjun oħrajn tal-Komunità, kif ukoll l-obbligu li jimmonitorjaw il-proġetti u li jirkupraw il-fondi kollha li għandhom jitħallsu lura mill-benefiċjarji; 50. jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw l-awditjar xieraq u s-superviżjoni finanzjarja ta’ l-aġenziji nazzjonali msemmija taħt is-sotto-paragrafu (b) fuq, u l-aktar: (i) qabel ma l-aġenzija nazzjonali tibda x-xogħol, tagħti lill-Kummissjoni l-assikurazzjonijiet meħtieġa dwar l-eżistenza, ir-rilevanza u l-operat proprju tagħha, skond ir-regoli ta’ tmexxija finanzjarja tajba, dwar il-proċeduri li jitħaddmu, is-sistemi tal-kontroll, is-sistemi ta’ kontabbiltà u l-proċeduri ta’ l-akkwist u l-għoti ta’ l-għajnuna; (ii) ta’ kull sena jipprovdu lill-Kummissjoni b’dikjarazzjoni ta’ assikurazzjoni dwar il-kredibbiltà tas-sistemi finanzjarji u l-proċeduri ta’ l-aġenziji nazzjonali, u l-onestà tal-kontijiet tagħhom; 51. fil-każ ta’ irregolarità, nuqqas jew frodi li jkunu imputabbli għal xi struttura nazzjonali stabbilita jew magħżula taħt is-sotto-paragrafu (b) fuq, u fejn dan iwassal il-Kummissjoni tafferma li l-aġenzija nazzjonali ma tkunx irkuprat il-fondi kollha, din l-aġenzija għandha tinżamm responsabbli għall-fondi li ma jkunux ġew irkuprati; 52. jagħżlu fuq talba mill-Kummissjoni l - istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijiet li jipprovdu l-opportunitajiet ta' tagħlim , lil dawk li jipprovdu t-tagħlim jew l-għamliet ta’ min jipprovdi t-tagħlim tali istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet li għandhom jitqiesu biex ikunu eliġibbli biex jieħdu sehem fil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja fit-territorji rispettivi tagħhom; 53. ifittxu li jadottaw il-miżuri kollha meħtieġa biex ineħħu l-ostakli legali u amministrattivi għat-tħaddim proprju tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja ; 54. jieħdu miżuri biex jiżguraw li sinerġiji potenzjali ma’ programmi u strumenti oħra tal-Komunità u ma’ programmi rilevanti oħra li jkunu qed jitħaddmu fl-Istat Membru in kwistjoni jitwettqu fuq livell ta’ Stat Membru. 3. Il-Kummissjoni, flimkien ma’ l-Istati Membri, għandha tiżgura 55. it-transizzjoni bejn l-azzjonijiet imwettqa fil-kuntest tal-programmi ta’ qabel fl-oqsma ta’ l-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim ta’ tul il-ħajja u dawk li għandhom jitwettqu taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja ; 56. il-ħarsien adekwat ta’ l-interessi finanzjarji tal-Komunità, l-aktar bid-dħul ta’ miżuri effettivi, ibbilanċjati u dissważivi, verifiki amministrattivi u penali; 57. tagħrif xieraq, reklamar u ssuktar b’rabta ma’ l-azzjonijiet appoġġjati taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja . 58. il-ġbir, l-analiżi u l-proċessar ta' data disponibbli meħtieġa biex jitqiesu r-riżultati u l-effetti tal-programm, u biex jiġu ssorveljati u valutati l-attivitajiet kif imsemmija fl-Artikolu 15; 59. it-tixrid tar-riżultati tal-ġenerazzjoni ta' qabel tal-programmi ta' edukazzjoni u taħriġ u tal-Programm ta' Tagħlim Tul il-Ħajja. Artikolu 7 Il-Parteċipazzjoni ta’ pajjiżi terzi 1 Il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja għandu jkun miftuħ għall-parteċipazzjoni ta’: 60. il-pajjiżi ta’ l-EFTA li huma membri taż-ŻEE, skond il-kundizzjonijiet stabbiliti bil-Ftehim taż-ŻEE; 61. i t-Turkija u l-pajjiżi kandidati ta’ l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant li jgawdu minn strateġija ta’ qabel is-sħubija, skond il-prinċipji ġenerali u t-termini u l-kundizzjonijiet ġenerali għall-parteċipazzjoni ta’ dawn il-pajjiżi fil-programmi tal-Komunità stabbiliti bid-Deċiżjonijiet tal-Kunsill tal-Ftehim ta’ Qafas u ta’ Assoċjazzjoni rispettivi stipulati fil-ftehimiet ta’ qafas konklużi ma’ ma’ dawn il-pajjiżi għall-parteċipazzjoni tagħhom fil-programmi Komunitarji ; 62. il-pajjiżi Balkaniċi tal-Punent, skond id-dispożizzjonijiet li għandhom ikunu stabbiliti ma’ dawn il-pajjiżi wara t-twaqqif ta’ ftehim ta’ qafas li jikkonċernaw jipprevedu l-parteċipazzjoni ta’ dawn fi programmi tal-Komunità; 63. il-Konfederazzjoni Svizzera, fuq il-bażi ta’ ftehim bilaterali li għandu jintemm ma’ dan il-pajjiż. 2 Il-ħidma ewlenija 1 tal-programm Jean Monnet msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(a) għandha tkun miftuħa għal istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla ta’ kull pajjiż terz. 3 Pajjiżi terzi li jkunu qed jieħdu sehem fil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja għandhom ikunu suġġetti għall-obbligazzjonijiet kollha u għandhom iwettqu r-responsabbiltajiet kollha tagħhom stabbiliti f’din id-Deċiżjoni f’rabta ma’ l-Istati Membri. Artikolu 8 Il-kooperazzjoni internazzjonali Taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , u skond l-Artikolu 9, il-Kummissjoni tista’ tikkoopera ma’ pajjiżi terzi u ma’ l-organizzazzjonijiet internazzjonali kompetenti, l-aktar il-Kunsill ta’ l-Ewropa, l-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiku (OECD) u l-Organizzazzjoni Edukattiva, Xjentifika u Kulturali tal-Ġnus Magħquda (UNESCO). Kapitolu II L-Implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja Artikolu 9 Il-Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja dwar il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni, skond il-proċedura ta’ tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2): 64. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena inklużi l-prijoritajiet ; 65. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn u fi ħdan is- sub programmi Speċifiċi ; 66. il-linji gwida ġenerali għall-implimentazzjoni tas-sub-programmi (inklużi deċiżjonijiet dwar in-natura ta' l-azzjonijiet, id-durata tagħhom u l-livell ta' fondi), il-kriterji u l-proċeduri ta' għażla ; 67. il-proposti tal-Kummissjoni għas-għażla ta' l-applikanti għal proġetti u netwerks multilaterali kif imsemmija fl-Artikolu 33 (1) (b) u (c); 68. il-proposti tal-Kummissjoni għas-selezzjoni ta' applikanti għal azzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 5 (1)(c) u fl-Artikolu 5(1)(e) li mhumiex koperti mis-subparagrafu preċedenti u ġewwa (f), (g) u (h), li għalihom l-appoġġ Komunitarju propost jiskorri €1 miljun; 69. id-definizzjoni tar-rwoli u r-responsabbiltajiet rispettivi tal-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-Aġenziji Nazzjonali rigward il-''Proċeduri ta' l-aġenziji nazzjonali'' stabbilita fl-Anness; 70. id-distribuzzjoni tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet li għandhom jitmexxew permezz tal-“Proċedura 1 ta' l-aġenzija nazzjonali” stabbilita fl-Anness ; 71. l-arranġamenti biex tkun żgurata konsistenza interna fil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja ; 72. l-arranġamenti għall-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja u s-subprogrammi u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-materji kollha fit-Titolu I , għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Artikolu 10 Il-Kumitat 1 Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna minn Kumitat, minn hawn ’il quddiem imsejjaħ “il-Kumitat”. 2 Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, l-Artikoli 4 u 7 tad-Deċiżjoni 1999/468/KE għandhom jgħoddu, waqt li jitqiesu d-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 8 miġjuba fiha.Il-perjodu stabbilit fl-Artikolu 4(3) tad-Deċiżjoni 1999/468/KE għandu jkun ta’ xahrejn. 3 Fejn issir referenza għal dan il-paragarfu, l-Artikoli 3 u 7 tad-Deċiżjoni 1999/468/KE għandhom jgħoddu, waqt li jitqiesu d-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 8 miġjub fiha. 4 Il-Kumitat għandu jadotta ir-regoli tiegħu tal-proċedura. 5 L-Istati Membri jistgħu ma jkunux irrappreżentati minn persuni li jkunu jaħdmu fl-, jew li jkunu responsabbi mill-, aġenziji msemmija fl-Artikolu 6(2)(b). Artikolu 11 L-Imsieħba soċjali 1 Kulmeta l-Kumitat ikun ikkonsultat fuq kull materja dwar l-applikazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni b’rabta ma’ l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, ir-rappreżentanti ta’ l-imsieħba soċjali, maħtura mill-Kummissjoni fuq il-bażi tal-proposti mill-imsieħba soċjali Ewropej, jistgħu jieħdu sehem fix-xogħol tal-Kumitat bħala osservaturi. In-numru ta’ dawn l-osservaturi għandu jkun ugwali għan-numru ta’ rappreżentanti ta’ l-Istati Membri. 2 Dawn l-osservaturi għandu jkollhom id-dritt li jitolbu biex il-pożizzjoni tagħhom tiġi rreġistrata fil-minuti tal-laqgħat tal-Kumitat. Artikolu 12 Punti Linji Politiċi orizzontali Fl-implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , għandha tingħata l-attenzjoni meħtieġa biex ikun żgurat li dan ikun jgħin b’mod sħiħ biex isaħħaħ il-politika orizzontali tal-Komunità, l-aktar billi: 73. jitmexxa ’l quddiem l-għarfien ta’ l-importanza tad-diversità kulturali u lingwistka u l-preżenza ta’ bosta kulturi fl-Ewropa, kif ukoll il-bżonn biex ikunu miġġielda r-razziżmu , il-preġudizzju u l-ksenofobija; 74. issir dispożizzjoni għal dawk il-persuni bi bżonnijiet speċjali li qed jitgħallmu, u l-aktar billi titmexxa ’l quddiem l-integrazzjoni ta’ dawn fit-taqsim ewlieni ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ; 75. jitmexxa ’l quddiem l-għarfien ta’ l-importanza li dan jgħin fi żvilupp ekonomiku sostenibbli; 76. titmexxa ’l quddiem l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa u billi dan jgħin biex ikunu miġġielda l-għamliet kollha ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq sess, oriġini razzjali jew etnika, reliġjon jew twemmin, diżabbiltà, età jew xejra sesswali. Artikolu 13 Azzjonijiet konġunti Bħala parti mill-proċess biex tinbena Ewropea ta’ għerf, l-azzjonijiet appoġġjati taħt il-Programm Integrat jistgħu jiġu implimentati skond il-proċeduri msemmija fl-Artikolu 10(2) b’mod konġunt ma’ programmi u azzjonijiet relatati tal-Komunità, l-aktar dawk fil-qasam tal-kultura, il-media, iż-żgħażagħ, ir-riċerka u l-iżvilupp, ix-xogħol, l-intrapriża, l-ambjent u t-teknoloġiji ta’ l-informazzjoni u l-komunikazzjoni. Artikolu 14 13 Il-Konsistenza u l-kumplementarjetà ma' linji politiċi oħrajn 1 Il-Kummissjoni għandha, flimkien ma’ l-Istati Membri, tiżgura l-konsistenza ġenerali u l-kumplementarjetà mal- Programm ta' Ħidma ''Edukazzjoni & Taħriġ 2010'' u l- politika, l-istrumenti u l-azzjonijiet rilevanti tal-Komunità, l-aktar mal-Fond Soċjali Ewropew, ma’ l-azzjonijiet ta’ riżorsi umani u tal-mobilità tal-Programm ta’ Qafas tal-Komunità fir-riċerka u l-iżvilupp, u mal-programm statistiku tal-Komunità. dawk fil-qasam tal-kultura, il-medja, iż-żgħażagħ, ir-riċerka u l-iżvilupp, ir-rikonoxximent ta' kwalifiki, l-intrapriża, l-ambjent, l-informazzjoni u t-teknoloġiji tal-komunikazzjoni u l-programm statistiku tal-Komunità. Il-Kummissjoni għandha , f'kooperazzjoni ma' l-Istati Membri, tiżgura li jkun hemm rabta effiċjenti bejn il-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja u l-programmi u l-azzjonijiet fil-qasam ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ li jkunu twettqu fil-qafas ta’ l-istrumenti tal-Komunità ta’ qabel is-sħubija, aktar kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi, kif ukoll ma’ l-organizzazzjonijiet internazzjonali kompetenti. 2 Il-Kummissjoni għandha żżomm lill-Kumitat mgħarraf regolarment dwar kull inizjattivi rilevanti oħrajn tal-Komunità li jkunu ttieħdu fil-qasma ta’ l-edukazzjoni ta’ tul il-ħajja, inkluża l-kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali. 3 Fl-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , il-Kummissjoni u l-Istati Membri għandhom iqisu l-prijoritajiet stabbiliti fil-linjigwidi tax-xogħol fil-linji ta’ gwida għall-impjiegi adottati mill-Kunsill, bħala parti mi s-Sħubija ta' Liżbona għat-tkabbir u l-impjiegi . strateġija kkoordinata dwar ix-xogħol 4 Fi sħubija ma’ imsieħba soċjali Ewropej, il-Kummissjoni għandha tistinka biex tiżviluppa koordinazzjoni xierqa bejn il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja u d-djalogu soċjali fuq livell ta’ Komunità, inkluż fuq livelli settorjali fis-setturi differenti ta' l-ekonomija . 5 Fl-implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , il-Kummissjoni għandha tiżgura l-għajnuna, kif inhu xieraq, taċ-Ċentru Ewropew għall-Iżvilupp tat-Taħriġ Vokazzjonali (Cedefop) fl-oqsma relatati mal-kompetenzi tiegħu u skond l-arranġamenti stabbiliti fir-Regolament (KEE) Nru 337/75 tal-Kunsill[25]. Fejn ikun xieraq, il-Kummissjoni tista’ wkoll tiżgura l-appoġġ tal-Fundazzjoni Ewropea tat-Taħriġ fl-għan tal-mandat tagħha u skond l-arranġamenti stabbiliti fir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1360/90[26]. 6 Il-Kummissjoni għandha żżomm lill-Kumitat Konsultattiv fuq it-Taħriġ Vokazzjonali mgħarraf regolarment fuq il-progress rilevanti fil-qasam ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali taħt il-Programm Leonardo da Vinci . Kapitolu III Id-Dispożizzjonijiet finanzjarji - Valutazzjoni Artikolu 15 14 L-Iffinanzjar 1 Il-qafas finanzjarju indikattiv għall-implimentazzjoni ta’ Programm Integrat ta' din id-Deċiżjoni għall-perjodu ta' seba' snin mill-1 ta' Jannar 2007 qed jiġi stabbilit hawnhekk għal EUR 13,620 6,970 miljun. Minn din is-somma F'dan il-qafas , l- ammonti allokazzjonijiet li għandhom jingħataw lill-programmi Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci u Grundtvig m’għandhomx ikunu anqas milli kif ġie stabbilit fil-punt B.8 10 ta’ l-Anness. Dawk l-ammonti jistgħu jiġu emendati mill-Kummissjoni skond il-proċeduri msemmija fl-Artikolu 10(2). 2 Sa 1% ta’ l-estimi tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja jistgħu jintużaw biex jappoġġjaw il-parteċipazzjoni f’azzjonijiet ta’ sħubija, proġetti u netwerks, li jiġu organizzati taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , ta’ imsieħba minn pajjiżi terzi li ma jieħdux sehem fil-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja taħt id-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 7. 3 L-approprijazzjonijiet ta’ kull sena għandhom ikunu awtorizzati mill-awtorità ta’ l-estimi fil-limiti tal- perspettiva qafas finanzjarju. Artikolu 16 15 Il-monitoraġġ u l-valutazzjoni 1. Il-Kummissjoni , f'kooperazzjoni ma' l-Istati Membri, għandha b’mod reagolari, timmonitorja u tivvaluta l-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja fuq l-isfond ta' l-objettivi tiegħu flimkien ma’ l-Istati Membri. Dan il-monitoraġġ għandu jinkludi r-rapporti msemmija fil-paragrafu 4 u ħidmiet speċifiċi. 2. Il-Kummissjoni għandha tagħmel arranġamenti biex ikun hemm valutazzjonijiet indipendenti barranin tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja u għandha tippubblika statistika għall-monitoraġġ tal-progress regolarment. 3. Is-sejbiet tal-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-Programm ta' Tagħlim Tul il-Ħajja u tal-programmi ta' edukazzjoni u taħriġ tal-ġenerazzjoni ta' qabel għandhom jitqiesu fl-implimentazzjoni tal-Programm. 4 L-Istati Membri għandhom jissottomettu lill-Kummissjoni, sat-30 ta’ Ġunju 2010 u t-30 ta’ Ġunju 2015 rispettivament, ir-rapporti ta’ l-implimetazzjoni u l-impatt tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja . 5 Il-Kummissjoni għandha tissottometti lill-Parlament Ewropew, il-Kunsill, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: 77. rapport ta’ valutazzjoni interim fuq ir-riżultati miksuba u fuq l-aspetti kwalitattivi u kwantitattivi ta’ l-implimentazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja inkluża analiżi tar-riżultati miksuba sal-31 ta’ Marzu 2011, 78. komunikazzjoni fuq il-kontinwazzjoni tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja sal-31 ta’ Diċembru 2011, 79. rapport ta’ valutazzjoni ex post sal-31 ta’ Marzu 2016. TITOLU II IL - IS - SUB PROGRAMMI SPEĊIFIĊI KAPITOLU I l-Programm Comenius Artikolu 17 16 L-Aċċess għall-programm Comenius Fil-qafas tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja , il-programm Comenius huwa maħsub għal: 80. tfal ta’ l-iskola f’edukazzjoni preskolastika u skolastika sat-tmiem ta’ l-edukazzjoni sekondarja ogħla; 81. skejjel, kif speċifikat mill-Istati Membri; 82. tagħlim, ħaddiema ta’ appoġġ u ta’ l-amministrazzjoni għalliema u persunal ieħor f’dawk l-iskejjel; 83. għaqdiet, organizzazzjonijiet mhux għall-profit, NGOs u rappreżentanti ta’ dawk involuti fl-edukazzjoni ta’ l-iskola; 84. organizzazzjonijiet pubbliċi u privati persuni u korpi responsabbli mill-organizzazzjoni u t-tqassim ta’ l-edukazzjoni fuq livelli lokali, reġjonali u nazzjonali; 85. ċentri ta’ riċerka u entitajiet ikkonċernati ma’ suġġetti li jolqtu t-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 86. istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla ; 87. korpi li jipprovdu servizzi ta’ gwida, pariri u informazzjoni . Artikolu 18 17 L-Għanijiet tat-tħaddim Miri tal-programm Comenius 1. Barra l-għanijiet tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja stabbiliti fl-Artikoli 1 u 2, fl-Artikolu 1 l-għanijiet speċifiċi tat-tħaddim tal-programm Comenius għandhom ikunu: 88. li jiżviluppa it-tagħrif u l-fehim fost iż-żgħażagħ u l-persunal fil-qasam ta' l-edukazzjoni dwar id-diversità tal-kulturi u l-lingwi Ewropej u l-valur tagħha; 89. li jgħin liż-żgħażagħ jiksbu l-ħiliet bażiċi tal-ħajja u l-kompetenzi meħtieġa għall-iżvilupp personali, għall-impjieg fil-ġejjieni u għal ċittadinanza Ewropea attiva. 2. Il-miri operazzjonali tal-programm Comenius se jkunu: 90. li jżid il-volum u jtejjeb il-kwalità ta’ bdil tittejjeb il-kwalità u jiżdied il-volum ta’ mobilità li jinvolvi tfal ta’ l-iskola u għalliema fi Stati Membri differenti; 91. li jżid il-volum u jtejjeb il-kwalità tas- tittejjeb il-kwalità u jiżdied il-volum tas - sħubiji bejn l-iskejjel fi Stati Membri differenti, biex jinvolvi mill-inqas tifel/tifla wieħed/waħda ta’ l-iskola minn għoxrin 3 miljun student f’ħidmiet edukattivi konġunti matul il-perjodu tal-programm; 92. li jitħeġġeġ it-tagħlim tat-tieni lingwa barranija tal-lingwi barranija moderni ; 93. li jiġi appoġġjat l-iżvilupp ta' kontenut, servizzi, pedagoġiji u prattika innovattiva ibbażati fuq l-ICT, għat-tagħlim tul il-ħajja; 94. li jsaħħaħ jittejbu l-kwalità u d-dimensjoni Ewropea tat-taħriġ ta’ l-għalliema; 95. li jtejjeb jiġi appoġġjat it-titjib fl-istrateġiji pedagoġiċi u t-tmexxija ta’ l-iskejjel. Artikolu 19 18 L-Azzjonijiet tal-programm Comenius 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati bil-programm Comenius: 96. il-mobbiltà ta’ individwi kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a). Fl-arranġamenti jew fl-appoġġ għal din il-mobbiltà, għandhom ikunu adottati l-miżuri ta’ tħejjija meħtieġa waqt li tittieħed l-attenzjoni kollha biex ikunu żgurati s-superviżjoni u l-appoġġ adegwati għal dawk it-tfal u żgħażagħ persuni li jkunu f’mobbiltà. Din il-mobbiltà tista’ tinkludi: (i) bdil ta’ tfal ta’ l-iskola u staff; (ii) il-mobilità lejn skejjel għal tfal ta’ l-iskola u l-issekondar fi skejjel jew f’impriżi barra mill-pajjiż ta’ tfal ta’ l-iskola jew għall-għalliema; (iii) il-parteċipazzjoni f’korsijiet ta’ taħriġ għall-għalliema u persunal edukattiv ieħor ; (iv) studju u żjajjar ta’ tħejjija għall-ħidmiet ta’ mobbiltà, sħubija, proġett jew netwerk; (v) għajnuna għall-għalliema jew għalliema-studenti. 97. l-iżvilupp ta’ sħubiji msemmija fl-Artikolu 5(1)(b) bejn : (i) l-iskejjel (“is-sħubiji Comenius”), bil-ħsieb li jiġu żviluppati proġetti ta’ tagħlim konġunti bejn għat -tfal ta’ l-iskola u l-għalliema tagħhom (‘Sħubiji Comenius bejn l-iskejjel’) ; ( ii) organizzazzjonijiet responsabbli għal kwalunkwe aspett ta' l- edukazzjoni skolastika, bil-ħsieb li jrawwmu l-kooperazzjoni reġjonali ('sħubiji Comenius-Regio'); 98. proġetti multilaterali, kif imsemmi fl-Artikolu 5(1)(ċ), b'mod partikolari dawk immirati lejn it-titjib tas-sistemi ta' l-edukazzjoni skolastika permezz tat-trasferiment ta' prattika innovattiva u tajba; 99. proġetti ta’ kooperazzjoni multilaterali kif imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e). Dawn jistgħu jinkludu proġetti maħsuba għal: (i) l-iżvilupp, it-tmexxija ’l quddiem u t-tixrid ta' l-aħjar prattiki edukattivi, inklużi metodi jew materjali ġodda ta’ tagħlim; (ii) l-iżvilupp jew il-bdil ta’ esperjenza fuq sistemi li jipprovdu tagħrif jew gwida li jkunu adattati l-aktar għal dawk il-persuni li jkunu qed jitgħallmu għalliema u persunal ieħor kkonċernati bil-programm Comenius; (iii) l-iżvilupp, it-tmexxija ’l quddiem u t-tixrid ta’ korsijiet ġodda jew ta’ kontenut ta’ korsijiet ta’ taħriġ għall-għalliema li jkun ġdid; 100. netwerks kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e). Dawn jistgħu jinkludu netwerks maħsuba għal: (i) l-iżvilupp ta’ l-edukazzjoni fid-dixxiplina jew fil-qasam tas-suġġett li dawn ikunu jaħdmu, għall-ġid tagħhom jew għall-edukazzjoni aktar wiesgħa; (ii) l-akkwist u t-tixrid ta’ prattika tajba rilevanti u l-innovazzjoni; (iii) li jkun hemm appoġġ ta’ kontenut għall-proġetti u s-sħubiji stabbiliti minn oħrajn; (iv) il-promozzjoni ta’ l-iżvilupp ta’ analiżi ta’ ħtiġiet u l-applikazzjoni prattika tagħha fl-edukazzjoni ta’ l-iskola; 101. inizjattivi oħrajn maħsuba għall-promozzjoni ta’ l-għanijiet tal-programm Comenius kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h) (“Il-Miżuri Mehmuża”). 2 Id-dettalji tat-tħaddim ta’ l-azzjonijiet imsemmija fil-paragrafu 1 għandhom ikunu deċiżi skond il-proċedura msemmija fl-Artikolu 10(2). Artikolu 20 19 Il-Baġit tal-programm Comenius Mhux inqas minn 85% 80% ta’ l-estimi disponibbli għall-programm Comenius għandhom jingħataw biex jappoġġjaw il-mobbiltà kif hemm imsemmi fl-Artikolu 19 18 (1)(a) u s-sħubiji tal-Comenius kif stabbilit fl-Artikolu 19 18 (1)(b). Artikolu 21 Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Comenius u li għandhom x’jaqsmu ma’ dawn il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura tat-tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2 ): 102. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena; 103. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm Comenius; 104. il-linji ta’ gwida ġenerali għall-implimentazzjoni tal-programm Comenius, il-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 105. il-firxa tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet biex jitmexxew skond “il-proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali” stabbilita fl-Anness; 106. l-arranġamenti għal u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Comenius li għandhom x’jaqsmu mal-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Kapitolu II Il-Programm Erasmus Artikolu 22 20 L-Aċċess għall-programm Erasmus Fil-qafas tal-Programm Integrat ta' Tagħlim Tul il-Ħajja , il-programm Erasmus huwa maħsub għal: 107. studenti u apprendisti li jkunu qed jitgħallmu f’kull għamla ta’ edukazzjoni ogħla u edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali avanzati (ISCED livelli 5 u 6) ta’ edukazzjoni u taħriġ ta' livell terzjarju ; 108. istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla, kif speċifikat mill-Istati Membri; 109. għalliema u ħaddiema amministrattivi għalliema, min jagħti t-taħriġ u persunal ieħor f’dawk l-istituzzjonijiet; 110. għaqdiet u rappreżentanti ta’ dawk involuti fl-edukazzjoni ogħla, inklużi l-għaqdiet rilevanti ta’ studenti, ta’ l-università, u ta’ l-għalliema/min jagħti t-taħriġ; 111. impriżi, imsieħba soċjali u rappreżentanti oħrajn tal-ħajja tax-xogħol; 112. organizzazzjonijiet pubbliċi jew privati, inklużi organizzazzjonijiet mhux għall-profitt u NGO's, li huma responsabbli mill-organizzazzjoni u t-twassil ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ fuq livelli lokali u , reġjonali u nazzjonali ; 113. ċentri ta’ riċerka jew entitajiet li għandhom x’jaqsmu ma’ suġġetti li jolqtu t-tagħlim ta’ tul il-ħajja. 114. korpi li jipprovdu servizzi ta’ gwida, pariri u informazzjoni Artikolu 23 21 L-Għanijiet tat-tħaddim Għanijiet tal-programm Erasmus 1. Barra mill-għanijiet tal-Programm ta' Tagħlim Tul il-Ħajja Integrat stabbiliti fl- Artikoli 1 u 2 , Artikolu 1, l-għanijiet tat-tħaddim speċifiċi tal-programm Erasmusgħandhom ikunu: 115. li jappoġġja t-twettiq ta' Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Ogħla; 116. li jsaħħaħ il-konribut ta' l-edukazzjoni ogħla u l-edukazzjoni vokazzjonali avvanzata għall-proċess ta' innovazzjoni. 2. Il-miri operattivi tal-Programm Erasmus għandhom ikunu: 117. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum tal-mobbiltà ta’ l-istudenti u l-għalliema fl-Ewropa, biex din twassal li sas-sena 2011 2012 ikun hemm mill-inqas 3 miljun ruħ li jkunu ħadu sehem f’mobbiltà ta’ studenti taħt il-programm Erasmus u l-programmi ta’ qablu; 118. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum tal-kooperazzjoni multilaterali bejn l-istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla fl-Ewropa; 119. li jiżdied il-grad ta’ konverġenza tal- trasparenza u kompatibilità bejn kwalifiki ta’ edukazzjoni ogħla u ta’ edukazzjoni vokazzjonali avanzata li jkunu nkisbu fl-Ewropa; 120. li titkattar titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum ta’ kooperazzjoni bejn l-istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla u l-intrapriżi ; 121. li jiġi faċilitat l-iżvilupp ta' prattiki innovattivi fl-edukazzjoni u t-taħriġ fuq livell terzjarju, u t-trasferiment tagħhom, inkluż minn pajjiż parteċipant għal ieħor; 122. li jiġi appoġġjat l-iżvilupp ta' kontenut, servizzi, pedagoġiji u prattika innovattiva ibbażati fuq l-ICT, għat-tagħlim tul il-ħajja. Artikolu 24 22 L-Azzjonijiet tal-programm Erasmus 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati bil-programm Erasmus: 123. Il-mobbiltà ta’ l-individwi kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a). Din il-mobbiltà tista’ tinkludi: (i) il-mobbiltà ta’ studenti għal studji għal għanijiet ta’ studju jew taħtiġ barra fl-Istati Membri f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla, kif ukoll it-tidħil ta’ dawn f’intrapriżi, ċentri ta’ taħriġ , ċentri ta’ riċerka jew organizzazzjonijiet oħrajn; (ii) il-mobbiltà ta’ għalliema f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla biex jgħallmu jew jirċievu taħriġ f’istituzzjoni msieħba barra; (iii) il-mobbiltà ta’ ħaddiema oħrajn f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla u ta’ ħaddiema ta’ intrapriżi biex ikunu mħarrġa jew jgħallmu; (iv) programmi intensivi ta’ l-Erasmus organizzati fuq bażi multilaterali. Jista’ jingħata wkoll appoġġ lil dawk l-istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla tal-pajjiż jew li qed jilqgħu għal azzjoni biex tkun żgurata l-kwalità fl-istadji kollha ta’ l-arranġamenti tal-mobbiltà, inklużi t-tħejjija tal-lingwa korsijiet tal-lingwa preparatorji jew ta' reviżjoni . 124. proġetti multilaterali, kif imsemmi fl-Artikolu 5(1)(ċ), b'mod partikolari dawk immirati lejn it-titjib ta' l-edukazzjoni ogħla permezz tat-trasferiment ta' innovazzjoni u prattika tajba ; 125. proġetti konġunti multilaterali kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), li jiffukaw inter alia fuq l-innovazzjoni u , l-proċess ta’ esperimenti u l-iskambju ta’ prattika tajba fl-oqsma msemmija fl-għanijiet speċifiċi u tat-tħaddim; 126. netwerks kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e) immexxija minn konsorzja ta’ istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla u li jkunu jirrappreżentaw dixxiplina jew qasam ta’ bejn dixxiplini diversi, (“in-netwerks tematiċi Erasmus”) li jkollhom l-għan jiżviluppaw kunċetti u ħiliet ta’ tagħlim ġodda. Dawn in-netwerks jistgħu jinkludu wkoll rappreżentanti minn entitajiet pubbliċi oħrajn jew minn intrapriżi jew għaqdiet; 127. inizjattivi oħrajn li jkollhom l-għan li jmexxu ’l quddiem l-għanijiet tal-programm Erasmus, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h) (“Il-Miżuri Mehmuża”). 2 Il-persuni li jkunu qed jieħdu sehem fil-mobbiltà taħt il-paragrafu 1(a)(i) (“studenti ta’ l-Erasmus”) għandhom ikunu: 128. studenti f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla li, wara li jkunu lestew mill-inqas l-ewwel sena ta’ studju tagħhom irreġistrati mill-inqas fit-tieni sena , iqattgħu perjodu ta’ studju fi Stat Membru ieħor fil-qafas ta’ l-Azzjoni tal-mobbiltà tal-programm Erasmus, minkejja jekk ikunux ingħataw appoġġ finanzjarju taħt dak il-programm. Dawn il-perjodi għandhom ikunu magħrufa b’mod sħiħ taħt il-ftehim interistituzzjonali bejn l-istituzzjoni li qed tibgħat u dik li qed tilqa’. L-istituzzjonijiet li qed jilqgħu m’għandhom jitolbu l-ebda miżati għat-tagħlim li dawn l-istudenti jkunu qed jirċievu; 129. studenti li jkunu rreġistrati fi programmi Konġunti ta’ Speċjalizzazzjoni f’pajjiż għajr dak li fih dawn ikunu kisbu il-grad tal-bakkalawrjat tagħhom u involuti fil-mobbiltà ; 130. studenti f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla li jkunu qed jieħdu sehem f’tidħil f’impriżi jew f’ċentri ta’ taħriġ . 3 Id-dettalji tat-tħaddim ta’ l-azzjonijiet stabbiliti fil-pargrafu 1 għandhom ikunu deċiżi skond il-proċedura msemmija fl-Artikolu 10(2). Artikolu 25 23 L-Estimi tal-programm Erasmus Mhux inqas minn 85% 80% ta’ l-estimi disponibbli għall-programm Erasmus għandhom jingħataw biex tkun appoġġjata l-mobbiltà msemmija fl-Artikolu 24 22 (1)(a). Artikolu 26 Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Erasmus dwar il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura tat-tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2): 131. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena; 132. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm Erasmus; 133. il-linjigwidi ġenerali għall-implimentazzjoni tal-programm Erasmus, il-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 134. il-firxa tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet li għandhom jitmexxew bil-“proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali” stabbilita fl-Anness; 135. l-arranġamenti għall-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Erasmus dwar il-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Kapitolu III Il-Programm Leonardo da Vinci Artikolu 27 24 L-Aċċess għall-programm Leonardo da Vinci Fil-qafas tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja , il-programm Leonardo da Vinci huwa maħsub għal: 136. żgħażagħ persuni li qed isegwu tagħlim fl-għamliet kollha ta’ edukazzjoni vokazzjonali u taħriġ sat-tmiem ta’ l-edukazzjoni sekondarja ogħla (sa ISCED livell 3) ħlief fil-livell terzjarju ; 137. persuni li jkunu qed jirċievu tagħlim f’edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali ta’ kontinwazzjoni (ISCED livell 4); 138. nise fis-suq tax-xogħol; 139. dawk li jipprovdu t-tagħlim istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim fl-oqsma koperti bil-programm Leonardo da Vinci; 140. għalliema u ħaddiema ta’ l-amministrazzjoni għalliema, min jagħti t-taħriġ u persunal ieħor li jkunu fost dawk li jipprovdu t-tagħlim l-istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijiet ; 141. għaqdiet u rappreżentanti ta’ dawk involuti fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, inklużi għaqdiet ta’ min iħarreġ, ġenituri u għalliema; 142. intrapriżi, imsieħba soċjali u rappreżentanti oħrajn tal-ħajja tax-xogħol, inklużi kmamar tal-kummerċ u organizzazzjonijiet kummerċjali oħrajn; 143. entitajiet li jipprovdu servizzi ta’ gwida, pariri u tagħrif fuq kull aspett tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 144. persuni u entitajiet li jkunu responsabbli minn sistemi u politika li jikkonċernaw kull aspett tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali fuq livell lokali, reġjonali u nazzjonali; 145. ċentri ta’ riċerka u entitajiet marbuta ma’ suġġetti li jolqtu t-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 146. istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla ; 147. organizzazzjonijiet li ma jagħmlux qligħ , entitajiet volontarji, NGOs. Artikolu 28 25 L-Għanijiet tat-tħaddim L-Għanijiet tal-programm Leonardo da Vinci 1. Barra l-għanijiet tal-Programm Integrat ta’ tagħlim Tul il-Ħajja stabbiliti fl- Artikoli 1 u 2 Artikolu 1 , l-għanijiet tat-tħaddim speċifiċi tal-programm Leonardo da Vinci għandhom ikunu: 148. li jappoġġja parteċipanti f'attivitajiet ta' taħriġ u ta' taħriġ ulterjuri fil- kisba u l-użu ta' tagħrif, ħiliet u kwalifiki biex jiffaċilita l-iżvilupp personali, l-impjegabbiltà u l-parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol Ewropew; 149. li jappoġġja titjib fil-kwalità u l-innovazzjoni fis-sistemi, l-istituzzjonijiet u l-prattiki ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali; 150. li jsaħħaħ il-ġibda ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u l-mobbiltà għal min iħaddem u individwi; 2. L-għanijiet operattivi tal-Programm Leonardo da Vinci għandhom ikunu: 151. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum tal-mobbiltà fl-Ewropa tal-persuni li jkunu involuti f’edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali tal-bidu u f’taħriġ ta’ kontinwazzjoni, biex jiżdied it-tidħil f’intrapriżi għal mill-inqas 150,000 80 ,000 ruħ kull sena sat-tmiem tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja ; 152. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità li titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum tal-kooperazzjoni bejn dawk li jipprovdu t-tagħlim istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim , l-intrapriżi, l-imsieħba soċjali u entitajiet rilevanti oħrajn fl-Ewropa; 153. li jitħaffef l-iżvilupp ta’ prattiċi ġodda fl-oqsma ta’ taħriġ tal-bidu u ta’ kontinwazzjoni fil - qasam ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali għajr dak ta' livell terzjarju , u t-trasferiment tagħhom, inkluż minn pajjiż parteċipant għal ieħor; 154. li jitjiebu t-trasparenza u l-għarfien tal-kwalifiki u l-ħiliet, inklużi dawk li jkunu nkisbu minn tagħlim non-formali jew informali. 155. li jiġi mħeġġeġ it-tagħlim ta' lingwi barranija moderni; 156. li jiġi appoġġjat l-iżvilupp ta' kontenut, servizzi, pedagoġiji u prattika innovattiva ibbażati fuq l-ICT, għat-tagħlim tul il-ħajja. Artikolu 29 26 L-Azzjonijiet tal-programm Leonardo da Vinci 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati bil-programm Leonardo da Vinci: 157. Il-mobbiltà ta’ individwi, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a). Fl-arranġamenti għal jew biex tkun appoġġjata l-organizzazzjoni ta’ din il-mobbiltà, għandhom ikunu adottati l-miżuri ta’ tħejjija meħtieġa, inkluż il-preparazzjoni tal-lingwa , waqt li tingħata l-attenzjoni kollha biex ikun żgurat li jkun hemm superviżjoni u appoġġ adekwati għal dawk il-persuni li jkunu f’mobbiltà. Din il-mobbiltà tista’ tinkludi: (i) għoti transnazzjonali ta’ karigi f’intrapriżi jew f’istituzzjonijiet ta’ taħriġ; (ii) tidħil jew bdil immirat għal min iħarreġ, counsellors tal-gwida, ta’ u għal dawk li huma responsabbli mill-istituzzjonijiet ta’ taħriġ u mill-ippjanar tat-taħriġ u l-gwida tal-karriera fl-intrapriża, biex dawn ikunu jistgħu jingħataw aktar żvilupp professjonali; 158. sħubiji, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(b), li jkunu jiffukaw fuq suġġetti ta’ interess reċiproku għall-organizzazzjonijiet li jkun qed jieħdu sehem; 159. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(c), l-aktar dawk maħsuba biex itejbu sistemi ta’ taħriġ bit- billi jiffikaw fuq it-trasferiment ta’ l-innovazzjoni li jkun jinvolvi l-adattament lingwistiku, kulturali u legali għall-bżonnijiet nazzjonali ta’ prodotti u proċessi ġodda li jkunu ġew żviluppati f’kuntesti differenti; 160. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba biex itejbu sistemi ta’ taħriġ bl- billi jiffukaw fuq l-iżvilupp u t-trasferiment ta’ prattika ġdida u tajba; 161. netwerks tematiċi ta’ esperti u organizzazzjonijiet, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), li jkunu jaħdmu fuq punti speċifiċi marbuta ma’ l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali; 162. inizjattivi oħrajn maħsuba biex imexxu ’l quddiem l-għanijiet tal-programm Leonardo da Vinci, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h) (“Il-Miżuri Mehmuża”). 2 Id-dettalji tat-tħaddim ta’ dawn l-azzjonijiet għandhom jiġu deċiżi wara l-proċedura msemmija fl-Artikolu 10(2). Artikolu 30 27 L-Estimi tal-programm Leonardo da Vinci Mhux inqas minn 75% 60% ta’ l-estimi disponibbli għall-programm Leonardo da Vinci għandhom jingħataw biex jappoġġjaw il-mobbiltà u s-sħubijiet imsemmija fl-Artikolu 29 26 (1)(a) u (b). . Artikolu 31 Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Leonardo da Vinci dwar il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura ta’ tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2). 163. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena; 164. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm Leonardo da Vinci; 165. il-linjigwidi ġenerali għall-implimentazzjoni tal-programm Leonardo da Vinci, il-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 166. (il-firxa tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet li għandhom jitmexxew bil-“proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali” stabbilita fl-Anness; 167. l-arranġamenti għall-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Leonardo da Vinci dwar il-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Kapitolu IV Il-Programm Grundtvig Artikolu 32 28 L-Aċċess għall-programm Grundtvig Fil-qafas tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja , il-programm Grundtvig huwa maħsub għal: 168. persuni adulti li jkunu qed jirċievu tagħlim; 169. dawk li jipprovdu t- tagħlim istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim fl-edukazzjoni ta’ l-adulti; 170. għalliema u ħaddiema ta’ l-amministrazzjoni għalliema , u persunal ieħor f’organizzazzjonijiet li jipprovdu t-tagħlim u f’oħrajn li jkunu involuti fl-edukazzjoni ta’ l-adulti;f'dawk l-istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijiet ; 171. stabbilimenti involuti fit-taħriġ tal-bidu jew f’taħriġ ieħor għall-ħaddiema ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti; 172. għaqdiet u rappreżentanti ta’ dawk involuti fl-edukazzjoni ta’ l-adulti, inklużi għaqdiet ta’ min iħarreġ u għalliema; 173. entitajiet li jipprovdu servizzi ta’ gwida, pariri u tagħrif dwar kull aspett ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti; 174. persuni u entitajiet responsabbli minn sistemi u politika dwar kull aspett ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti fuq livell lokali, reġjonali u nazzjonali; 175. ċentri ta’ riċerka u entitajiet ikkonċernati ma’ suġġetti li jolqtu l-edukazzjoni ta’ l-adulti; 176. intrapriżi; 177. organizzazzjonijiet li ma jagħmlux qligħ mhux għall-profitt , entitajiet volontarji, NGOs; 178. istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla. Artikolu 33 29 L-Għanijiet tat-tħaddim L-Għanijiet tal-programm Grundtvig 1. Barra l-għanijiet tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja stabbiliti fl- Artikoli 1 u 2 Artikolu 1 , l-għanijiet tat-tħaddim speċifiċi tal-programm Grundtvig għandhom ikunu : 179. li jwieġeb għall-isfida edukattiva tal-popolazzjoni li qed tixjieħ fl-Ewropa; 180. li jgħin biex l-adulti jkollhom toroq alternattivi biex itejbu t-tagħrif u l- kompetenzi tagħhom. 2. L-għanijiet operattivi tal-Programm Grundtvig għandhom ikunu: 181. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità u l-aċċessibilità tal-mobbiltà fl-Ewropa ta’ persuni li jkunu involuti fl-edukazzjoni ta’ l-adulti u biex jiżdied il-volum tagħha biex tkun appoġġjata l-mobbiltà ta’ mill-inqas 25,000 7 ,000 ruħ kull sena sas-sena 2013; 182. li jiżdied il-volum u titjieb il-kwalità li titjieb il-kwalità u jiżdied il-volum tal-kooperazzjoni bejn l-organizzazzjonijiet li jkunu involuti fl-edukazzjoni ta’ l-adulti fl-Ewropa; 183. (c) li jitħaffef l-iżvilupp ta’ prattiċi ġodda fl-edukazzjoni ta’ l-adulti u t-trasferiment ta’ dawn, inkluż minn pajjiż parteċipant għal ieħor; 184. li jkun żgurat li jgħin persuni minn gruppi soċjali vulnerabbli u f’kuntesti soċjali marġinali, l-aktar partikolari persuni anzjani u dawk li jkunu ħallew l-edukazzjoni mingħajr ma jkunu kisbu kwalifiki bażiċi, jingħataw sabiex jagħtihom opportunitajiet oħrajn biex ikollhom aċċess għall-edukazzjoni ta’ l-adulti; 185. li jiġi faċilitat l-iżvilupp ta' prattiki innovattivi fl-edukazzjoni ta' l-adulti u t-trasferiment tagħhom, inkluż minn pajjiż parteċipant għal ieħor; 186. li jkun appoġġjat l-iżvilupp ta' kontenut, servizzi, pedagoġiji u prattika innovattiva ibbażati fuq l-ICT, għat-tagħlim tul il-ħajja; 187. li jitjiebu avviċinamenti pedagoġiċi u t-tmexxija ta’ l-organizzazzjonijiet ta’ edukazzjoni għall-adulti. Artikolu 34 30 L-Azzjonijiet tal-programm Grundtvig 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati bil-programm Grundtvig: 188. il-mobbiltà ta’ persuni, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a). Fl-arranġament għal din il-mobbilità jew biex organizzazzjoni tkun appoġġjata għal din il-mobbiltà, għandhom ikunu adottati l-miżuri ta’ tħejjija meħtieġa waqt li tingħata l-attenzjoni kollha biex ikun żgurat li jkunu hemm superviżjoni u appoġġ adekwat għall-persuni li jkunu f’mobbiltà. Din il-mobbiltà tista’ tinkludi tidħil, għajnuna u bdil għall-parteċipanti fl-edukazzjoni informali u non-formali ta’ l-adulti, inklużi t-taħriġ u l-iżvilupp professjonali tal-ħaddiema involuti fl-edukazzjoni ta’ l-adulti , speċjalment f'sinerġija mas-sħubiji u l-proġetti; 189. sħubiji, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(b), magħrufa bħala “is-sħubiji ta’ tagħlim Grundtvig”, li jiffukaw fuq suġġetti ta’ interess reċiproku għall-organizzazzjonijiet li jieħdu sehem; 190. proġetti multilaterali, kif imsemmi fl-Artikolu 5(1)(c), b'mod partikolari dawk immirati lejn it-titjib tas-sistemi ta' edukazzjoni ta' l-adulti permezz tat-trasferiment ta' innovazzjoni u tajba ; 191. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba biex itejbu s-sistemi ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti bl-iżvilupp u t-trasferiment ta’ l-innovazzjoni u l-prattika tajba; 192. netwerks tematiċi ta’ esperti u organizzazzjonijiet, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), magħrufa bħala ‘in-netwerks Grundtvig, li jaħdmu l-aktar fuq: (i) l-iżvilupp ta’ l-edukazzjoni ta’ l-adulti fid-dixxiplina, il-qasam tas-suġġett jew l-aspett tat-tmexxija li għandhom x’jaqsmu miegħu; (ii) l-identifikazzjoni , it-titjib u t-tixrid tal-prattika tajba u l-innovazzjoni li jkunu rilevanti; (iii) li jingħata kontenut ta’ appoġġ għal proġetti u sħubiji mwaqqfa minn oħrajn u li jkun iħaffef l-interattività bejn dawn il-proġetti u sħubiji; (iv) li jitmexxa ’l quddiem l-iżvilupp ta’ l-analiżi u l-assikurazzjoni tal-kwalità fl-edukazzjoni ta’ l-adulti ; 193. inizjattivi oħrajn maħsuba biex imexxu ’l quddiem l-għanijiet tal-programm Grundtvig, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h) (“Il-Miżuri Mehmuża”). 2 Id-dettalji tat-tħaddim ta’ dawn l-azzjonijiet għandhom ikunu deċiżi skond il-proċedura msemmija fl-Artikolu 10(2). Artikolu 35 31 L-Estimi tal-programm Grundtvig Mhux inqas minn 60% 55% ta’ l-estimi disponibbli tal-programm Grundtvig għandhom jingħataw għall-appoġġ għall-mobbiltà u s-sħubiji msemmija fl-Artikolu 34 30 (1)(a) u (b). Artikolu 36 Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Grundtvig dwar il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura ta’ tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2). 194. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena; 195. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm Grundtvig; 196. il-linjigwidi ġenerali għall-implimentazzjoni tal-programm Grundtvig, il-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 197. il-firxa tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet li għandhom jitmexxew bil-“proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali” stabbilita fl-Anness; 198. l-arranġamenti għall-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Grundtvig dwar il-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Kapitolu V Il-Programm Trasversali Artikolu 37 32 L- Għanijiet tat-tħaddim Għanijiet tal-programm Trasversali 1. Barra l-għanijiet ġenerali tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja stabbiliti fl- Artikoli 1 u 2 Artikolu 1 , l-għanijiet tat-tħaddim speċifiċi tal-programm T t rasversali għandhom ikunu: 199. li jippromwovu l-kooperazzjoni Ewropea fl-oqsma li jkopru żewġ sub- programmi jew aktar; 200. l i jippromwovu l-konverġenza l-kwalità u t-trasparenza tas-sistemi edukattivi u ta' taħriġ ta' l-Istati Membri. 2. L-għanijiet operattivi tal-Programm Trasversali għandhom ikunu : 201. li jkun appoġġjat l-iżvilupp tal-politika fuq livell Ewropew fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja, l-aktar fil-kuntest tal-proċess ta’ Lisbona u "Edukazzjoni u Taħriġ 2010", kif ukoll fil-proċessi ta’ Bolonja u Copenhagen u tas-suċċessuri tagħhom; 202. li jiżgura provvista adekwata ta’ data, statistiċi u stħarriġ kumparabbli biex jissaħħaħ l-iżvilupp tal-politika tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 203. li jkun immonitorjat il-progress lejn l-għanijiet u l-miri fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja, u li jiġu identifikati oqsma għal attenzjoni speċjali; 204. biex jiżguraw provvista adegwata ta' data, statistika u analiżi komparabbli biex isejsu l-iżvilupp ta' politika ta' tagħlim tul il-ħajja, kif ukoll għall-monitoraġġ tal-progress lejn objettivi u miri fit-tagħlim tul il-ħajja, u għall-identifikazjoni ta' oqsma għal attenzjoni partikolari; 205. li jitmexxa ’l quddiem it-tagħlim tal-lingwi u li tkun appoġġjata d-diversità lingwistika fl-Istati Membri; 206. li jkun appoġġjat l-iżvilupp ta’ kontenut ġdid ibbażat fuq l-ICT, servizzi, pedagoġiji u prattika għat-tagħlim ta’ tul il-ħajja; 207. li jiżgura li r-riżultati tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim tul il-Ħajja jkunu magħrufa kif xieraq, murija u implimentati fuq skala wiesgħa. Artikolu 38 33 L-Azzjonijiet tal-programm Trasversali 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati taħt il-ħidma ewlenija ta' kooperazzjoni ta' politika u innovazzjoni ta' tagħlim tul il-ħajja , kif imsemmija fl-Artikolu 2 3 (2)(a): 208. mobbiltà individiwali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a), inklużi żjajjar ta’ studju għall-esperti u l-uffiċjali maħtura minn awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, għad-diretturi ta’ l-edukazzjoni u stabbilimenti ta’ taħriġ u servizzi ta’ gwida u ta' akkreditament ta' esperjenza , u għall-imsieħba soċjali; 209. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba biex iħejju u jippruvaw proposti ta’ politika li jkunu ġew żviluppati fuq livell ta’ Komunità u innovazzjoni fit-tagħlim tul il-ħajja ; 210. netwerks ta’ kooperazzjoni multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), ta’ esperti u/jew istituzzjonijiet li jkunu jaħdmu flimkien fuq punti ta’ politika. Dawn in-netwerks jistgħu jinkludu: (i) netwerks tematiċi fuq suġġetti li għandhom x’jaqsmu mal-kontenut tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja jew mal-metodoloġiji u l-politika tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja. Dawn in-netwerks jistgħu josservaw, jagħmlu bdil ta’, jidentifikaw u jistħarrġu prattika tajba u innovazzjoni, kif ukoll jagħmlu proposti biex isir użu aħjar u usa’ ta’ dawn il-prattiċi fl-Istati Membri; (ii) konferenzi permanenti fora fuq punti ta’ strateġija politika , maħsuba biex il-politika fuq punti strateġiċi marbuta fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja tkun ikkoordinata fuq livell Ewropew; 211. osservazzjoni u analiżi tal-politika u s-sistemi fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, kif hemm isemmi fl-Artikolu 5(1)(f), li jistgħu jinkludu: (i) studji u riċerka kumparattiva; (ii) l-iżvilupp ta’ indikaturi u stħarriġ statistiku, inkluż appoġġ għax-xogħol li jkun twettaq fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja flimkien ma’ l-Eurostat; (iii) appoġġ għat-tħaddim tan-netwerk Eurydice u l-iffinanzjar tat-Taqsima Ewropea ta’ l-Eurydice imwaqqfa mill-Kummissjoni; 212. azzjoni biex ikunu appoġġjati t-trasparenza u l-għarfien tal-kwalifiki u l-ħiliet inklużi dawk li jkunu nkisbu b’tagħlim non-formali jew informali, it-tagħrif u l-gwida fuq il-mobbiltà għal skopijiet ta’ tagħlim, kif ukoll il-kooperazzjoni fl-assikurazzjonui tal-kwalità, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(f), li tista’ tinkludi: (i) netwerks ta’ organizzazzjonijiet li jħaffu l-mobbiltà u l-għarfien, bħalma huma l-Ewrogwida u ċ-Ċentri Nazzjonali ta’ Tagħrif fuq l-Għarfien Akkademiku (NARICs); (ii) appoġġ għal servizzi transnazzjonali bbażati fuq l- internet bħalma hu l-Ploteus; (iii) ħidmiet taħt l-inizjattiva Europass skond id-Deċiżjoni Nru 2241/2004/KE tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill li tadotta qafas wieħed għat-trasparenza tal-kwalifiki u l-ħiliet. 213. inizjattivi oħrajn kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h) (“Il-Miżuri Mehmuża”) , inklużi l-attivitajiet ta' tagħlim inter pares , maħsuba biex imexxu ’l quddiem l-għanijiet tal-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (2)(a). 2 L-azzjonijiet strateġiċi li ġejjin, imfassla biex jindirizzaw it-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim f’aktar minn stadju tal-ħajja wieħed fir-rigward ta' aktar minn qasam ta' subprogramm wieħed, jistgħu jkunu appoġġjati taħt il-ħidma ewlenija tat-tagħlim tal-lingwi, kif msemmija fl-Artikolu 2 3 (2)(b): 214. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba, inter alia , biex: (i) jiżviluppaw materjali ġodda għat-tagħlim tal-lingwi, inklużi korsijiet fuq l- internet , u strumenti għall-ittestjar tal-lingwi; (ii) jiżviluppaw għodod u korsijiet għall-għalliema biex dawn jitħarrġu fil-lingwi għat-taħriġ ta' l-għalliema tal-lingwi, ta’ min jagħti t-taħriġ u ta’ persunal ieħor; 215. netwerks kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), fil-qasam tat-tagħlim tal-lingwi u diversità lingwistika; 216. inizjattivi oħrajn skond l-għanijiet tal-Programm Integrat ta’ Tagħlim Tul il-Ħajja , kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h), inklużi ħidmiet biex it-tagħlim tal-lingwi isir aktar attraenti għal min irid jitgħallem b’mezzi ta’ mass media u/jew bis-sengħa tas-suq, kampanji ta’ pubbliċità u tagħrif, kif ukoll konferenzi, studji u indikaturi statistiċi fil-qasam tat-tagħlim tal-lingwi u d-diversità lingwistika. 3 L-azzjonijiet li ġejjin, imfassla biex jindirizzaw it-tagħlim u l-ħtiġiet tat-tagħlim fir-rigward ta' aktar minn qasam ta' sub-programm wieħed , jistgħu jkunu appoġġjati taħt il-ħidma ewlenija ta’ l-ICT, kif imsemmija fl-Artikolu 23(2)(c): 217. proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba għall-iżvilupp u l-firxa ta’ metodi, kontenut, serizzi u ambjenti ġodda; 218. netwerks kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba għall-qsim u l-bdil ta’ għerf, esperjenzi u prattika tajba; 219. azzjoni oħra maħsuba għat-titjib fil-politika tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, kif deskritt fl-Artikolu 5(1)(f), li tista’ tinkludi mekkaniżmi għall-valutazzjoni, l-osservazzjoni, it-twaqqif ta’ livelli, titjib tal-kwalità u l-analiżi tax-xejriet dwar it-teknoloġija u l-pedagoġija. 4 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati taħt il-ħidma ewlenija ta' tixrid, kif msemmija fl-Artikolu 2 3 (2)(d): 220. proġetti unilaterali u nazzjonali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(d); 221. proġetti multilaterali, kif imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), maħsuba inter alia biex: (i) jappoġġjaw l-użu u l-implimentazzjoni ta’ prodotti u proċessi ġodda; (ii) jistimulaw il-kooperazzjoni bejn proġetti li jkunu jaħdmu fl-istess qasam; (iii) jiżviluppaw prattika tajba dwar it-tixrid tal-metodi; 222. it-twaqqif ta’ materjal ta’ referenza kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(f), li jista’jinkludi l-ġbir ta’ data statistika li tkun rilevanti u studji fil-qasam tat-tixrid, l-użu tar-riżultati u l-bdil ta’ prattika tajba. Artikolu 39 Miżuri ta’ implimentazzjoni tal-Programm Trasversali 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm trasversali li għandhom x’jaqsmu mal-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura tat-tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2): 223. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena, u l-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 224. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm trasversali; 225. il-linjigwidi għall-implimentazzjoni tal-programm trasversali u l-ħidmiet ewlenin tiegħu; 226. il-firxa tal-fondi fost l-Istati Membri għall-azzjonijiet li għandhom jitmexxew bil-“proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali” stabbilita fl-Anness; 227. l-arranġamenti għall-monitorġġ u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm trasversali dwar il-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-pargrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). Kapitolu VI Il-Programm Jean Monnet Artikolu 40 34 L-Aċċess għall-programm Jean Monnet Fil-qafas tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja u l-Anness , il-programm Jean Monnet huwa maħsub għal: 228. studenti u riċerkaturi fil-qasam ta’ l-integrazzjoni Ewropea fl-għamliet kollha ta’ l-edukazzjoni ogħla (ISCED livelli 5 u 6) fi u barra l-Komunità; 229. istituzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla fi u barra l-Komunità kif rikonoxxuti fil-pajjiż tagħhom stess; 230. għalliema u ħaddiema ta’ l-amministrazzjoni għalliema u persunal ieħor f’dawk l-organizzazzjonijiet; 231. għaqdiet u r-rappreżentanti ta’ dawk involuti fl-edukazzjoni u t-taħriġ fi u barra l-Komunità; 232. organizzazzjonijiet pubbliċi u privati li huma responsabbli mit-twassil ta’ edukazzjoni u taħriġ fuq livelli lokali u reġjonali; 233. ċentri ta’ riċerka u entitajiet ikkonċernati ma’ suġġetti dwar l-integrazzjoni Ewropea fi u barra l-Komunità. Artikolu 41 35 L-Għanijiet tat-tħaddim Għanijiet tal-programm Jean Monnet 1. Barra l-għanijiet ġenerali tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja stabbiliti fl- Artikoli 1 u 2 Artikolu 1 , l-għanijiet tat-tħaddim speċifiċi tal-programm Jean Monnet għandhom ikunu: 234. li jistimula t-tagħlim, ir-riċerka u l-attivitajiet ta' riflessjoni fil-qasam ta' l-istudji ta' l-integrazzjoni Ewropea; 235. li jappoġġja l-preżenza ta' sensiela xierqa ta' istituzzjonijiet u assoċjazzjonijiet li jiffokaw fuq suġġetti marbuta ma' l-integrazzjoni Ewropea u fuq l-edukazzjoni u t-taħriġ f'perspettiva Ewropea. 2. L-għanijiet operattivi tal-programm Jean Monnet għandhom ikunu : 236. li jistimulaw eċċellenza fit-tagħlim, ir-riċerka u r-riflessjoni fi studji dwar l-integrazzjoni Ewropea li jkunu segwiti f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla fi u barra l-Komunità; 237. li jissaħħu l-għerf u l-għarfien fost akkademiċi speċjalizzati u fost iċ-ċittadini Ewropej, l-aktar fuq suġġetti li għandhom x’jaqsmu ma’ l-integrazzjoni Ewropea; 238. li jkunu appoġġjati istituzzjonijiet Ewropej ewlenin li huma kkonċernati ma’ suġġetti fuq l-integrazzjoni Ewropea; 239. li tkun appoġġjata l-preżenza ta’ għaqdiet Ewropej u istituzzjonijiet ta’ kwalità għolja li jkunu jaħdmu fl-oqsma ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ. Artikolu 42 36 L-Azzjonijiet tal-programm Jean Monnet 1 L-azzjonijiet li ġejjin jistgħu jkunu appoġġjati taħt il-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(a): 240. proġetti unilaterali u nazzjonali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(d), li jistgħu jinkludu: (i) is-Siġġijiet Jean Monnet, ċentri ta’ eċċellenza u korsijiet ta’ tagħlim; (ii) għaqdiet ta’ professuri, għalliema oħrajn f’edukazzjoni ogħla, u riċerkaturi li jispeċjalizzaw fl-integrazzjoni Ewropea; (iii) appoġġ għal riċerkaturi żgħażagħ li jkunu qed jispeċjalizzaw fi studji dwar l-integrazzjoni Ewropea; (iv) tagħrif u ħidmiet ta’ riċerka dwar il-Komunità bil-ħsieb li titmexxa ’l quddiem id-diskussjoni, ir-riflessjoni u l-għerf dwar il-proċessi ta’ l-integrazzjoni Ewropea; 241. proġetti u netwerks multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e), li jistgħu jinkludu appoġġ għat-twaqqif ta’ gruppi ta’ riċerka multilaterali fil-qasam ta’ l-integrazzjoni Ewropea. 2 Għajnuniet oħrajn kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(g) biex ikunu appoġġjati ċerti spejjeż operazzjonali u amministrattivi ta’ l-istituzzjonijiet li ġejjin, u li dawn ikunu qed jissuktaw għan ta’ interess Ewropew, jistgħu jingħataw taħt il-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(b): 242. il-Kulleġġ ta’ l-Ewropa (il-kampus ta’ Bruges u dak ta’ Natolin) 243. l-Istitut Universitarju Ewropew, Firenze; 244. l-Istitiut Ewropew ta’ l-Amministrazzjoni Pubblika, Maastricht; 245. l-Akkademja tal-Liġi Ewropea, Trier ; 246. l-Aġenzija Ewropea għall-Iżvilupp fl-Edukazzjoni dwar il-Ħtiġijiet Speċjali, Middelfart . 3 Taħt il-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(c), l-għajnuniet ta’ ħidma kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(g) jistgħu jingħataw biex ikunu appoġġjati ċerti spejjeż operazzjonali u amministrattivi ta’ l-istituzzjonijiet jew għaqdiet Ewropej li jkunu jaħdmu fil-qasam ta’ l-edukazzjoni jew it-taħriġ. 4 L-għajnuniet jistgħu jingħataw fuq bażi annwali jew fuq bażi li tiġġedded f’qafas ta’ ftehim ta’ sħubija mal-Kummissjoni. Artikolu 43 37 L-Estimi tal-programm Jean Monnet Mhux inqas minn 28% 16% ta’ l-estimi disponibbli għall-programm Jean Monnet għandhom jingħataw biex jappoġġjaw il-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(a), mhix inqas minn 44% 65% għall-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(b), u mhux inqas minn 18% 19% għall-ħidma ewlenija msemmija fl-Artikolu 2 3 (3)(c). Artikolu 44 Miżuri ta’ implimentazzjoni 1 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Jean Monnet dwar il-materji li ġejjin għandhom ikunu adottati mill-Kummissjoni skond il-proċedura ta’ tmexxija msemmija fl-Artikolu 10(2): 247. il-pjan ta’ xogħol ta’ kull sena, u l-kriterji ta’ l-għażla u l-proċeduri; 248. l-estimi ta’ kull sena u l-firxa tal-fondi bejn l-azzjonijiet differenti tal-programm Jean Monnet; 249. il-linjigwidi għall-implimentazzjoni tal-programm Jean Monnet u l-ħidmiet ewlenin tiegħu; 250. l-arranġamenti għall-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-programm u għat-tixrid u t-trasferiment tar-riżultati. 2 Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-programm Jean Monnet dwar il-materji kollha għajr dawk speċifikati fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu għandhom ikunu adottati skond il-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 10(3). TITOLU III DISPOŻIZZJONIJIET TRANŻIZZJONALI U TA’ L-AĦĦAR Artikolu 45 38 Dispożizzjoni tranżizzjonali 1. L-azzjonijiet li jibdew nhar jew qabel il-31 ta’ Diċembru 2006 fuq il-bażi tad-Deċiżjoni 382/1999/KE[27], tad-Deċiżjoni Nru 253/2000/KE[28], tad-Deċiżjoni Nru 2318/2003/KE[29], tad-Deċiżjoni Nru 791/2004/KE[30] jew tad-Deċiżjoni Nru 2241/2004/KE [31], għandhom jitmexxew skond id-dispożizzjonijiet ta’ dawk id-Deċiżjonijiet, ħlief li l-kumitati stabbiliti b’dawk id-Deċiżjonijiet għandhom jinbidlu bil-kumitat imwaqqaf bl-Artikolu 10 ta’ din id-Deċiżjoni. 2. Kif stipulat bl-Artikolu 18 tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002, l-approprjazzjonijiet li jikkorrispondu mad-dħul assenjat li ġej mill-ħlas lura ta’ ammonti li jkunu tħallsu bi żball skond id-Deċiżjoni Nru 382/1999/KE, id-Deċiżjoni Nru 253/2000/KE, id-Deċiżjoni 2318/2003/KE, id-Deċiżjoni Nru 791/2004/KE jew id-Deċiżjoni Nru 2241/2004/KE, jistgħu jsiru disponibbli għall-Programm. Artikolu 46 39 Id-Dħul fis-seħħ Din id-Deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara d-data tal-pubblikazzjoni tagħha fil- Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea . Magħmula fi Brussell, […] Għall-Parlament Ewropew Għall-Kunsill Il-President Il-President […] […] ANNESS DISPOŻIZZJONIJIET AMMINISTRATTIVI U FINANZJARJI A. Dispożizzjonijiet amministrattivi Il-proċeduri għall-proposta u l-għażla tal-ħidmiet tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja huma kif ġej: 1. Il-proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali 1.1. Proċedura 1 L-azzjonijiet li ġejjin, li taħthom id-deċiżjonijiet ta’ l-għażla jittieħdu mill-aġenziji nazzjonali xierqa, għandhom jitmexxew bil-“proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali 1”: 251. il-mobbiltà transnazzjonali tan-nies fit-tagħlim ta’ tul il-ħajja fl-Ewropea, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(a); 252. sħubiji bilaterali u multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(b); 253. proġetti unilaterali u nazzjonali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(d), fejn dawn ikunu ffinanzjati taħt l-Artikolu 38 33 (4)(a). Talbiet għall-għajnuna finanzjarja li jkunu ġew sottomessi taħt dawn l-azzjonijiet għandhom ikunu indirizzati direttament lill-aġenziji nazzjonali xierqa li jkunu ntgħażlu mill-Istati Membri skond l-Artikolu 6(2)(b). L-aġenziji nazzjonali għandhom jagħmlu l-għażla u jallokaw l-għajnuna finanzjarja lill-applikanti li jkunu ntgħażlu skond il-linjigwidi ġenerali li għandhom jitwaqqfu taħt l- Artikoli 9, 21, 26, 31, 36 u 39 Artikolu 9 . L-aġenziji nazzjonali għandhom iqassmu l-għajnuniet lill-benefiċjarji li jkunu jinsabu fl-Istati Membri rispettivi tagħhom. Kull sieħeb fi sħubija bilaterali jew multilaterali għandu jirċievi finanzjar dirett mill-aġenzija nazzjonali rispettiva tiegħu. 1.2. Proċedura 2 L-azzjoni li ġejja, li taħtha l-valutazzjoni u d -deċiżjonijiet ta’ l-għażla jittieħdu mill-Kummissjoni, iżda l-valutazzjoni u l-proċeduri tal-kuntratt jittieħdu mill-aġenziji nazzjonali xierqa, għandha titmexxa bil-“proċedura ta’ l-aġenizja nNazzjonali 2”: - proġetti multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(c). Talbiet għall-għajnuna finanzjarja li jkunu ġew sottomessi taħt din l-azzjoni għandhom ikunu indirizzati direttament lill- aġenzija nazzjonali maħtura mill-Istat Membru tal-koordinatur tal-proġett skond l-Artikolu 6(2)(b). L-aġenzija nazzjonali ta’ l-Istat Membru tal-koordinatur tal-proġett għandha tagħmel il-valutazzjoni ta’ l-applikazzjonijiet u tissottometti lill-Kummissjoni lista mqassra ta’ l-applikazzjonijiet li din tkun qed tipproponi li jiġu aċċettati. Il-Kummissjoni għandha tiddeċiedi fuq il-lista mqassra proposta, li wara l-Aġenzija Nazzjonali għandha talloka l-għajnuna finanzjarja xierqa lill-applikanti magħżula skond il-linjigwidi ġenerali li għandhom jitwaqqfu taħt l-Artikolu 31. Qabel ma tissottometti l-lista mqassra lill-Kummissjoni, l-aġenzija nazzjonali tal-pajjiż li fih il-proġett ikun ikkoordinat għandha taħdem ma’ dawk li hemm fil-pajjiżi ta’ l-imsieħba l-oħra kollha tal-proġett. Kummissjoni , li għandha twettaq valutazzjoni tal-kwalità tal-proposti f'kollaborazzjoni ma' esperti mill-Istati Membri. Il-Kummissjoni għandha twettaq l-għażla u talloka għajnuna finanzjarja lill-applikanti magħżula skond il-linjigwida ġenerali li jridu jiġu stabbiliti skond l-Artikolu 9. Il-Kummissjoni għandha tittrasferixxi l-fondi meħtieġa għall-appoġġ tal-proġetti magħżula lill-aġenzija nazzjonali tal-koordinatur tal-proġett. L-aġenziji nazzjonali għandhom iqassmu l-għajnuniet lill-koordinaturi tal-proġett li jkunu ntgħażlu u li jkunu jinstabu fl-Istati Membri rispettivi tagħhom; dawn il-koordinaturi imbagħad għandhom ikunu responsabbli biex iqassmu l-fondi lill-imsieħba involuti fil-proġetti. 2. Il-Proċedura tal-Kummissjoni L-azzjonijiet li ġejjin, li taħthom il-proposti tal-proġett jiġu sottomessi lill-Kummissjoni u li taħthom id-deċiżjonijiet ta’ l-għażla jittieħdu mill-Kummissjoni, għandhom jitmexxew bil-“proċedura tal-Kummissjoni”: 254. proġetti unilaterali u nazzjonali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(d), ħlief dawk li jkunu ffinanzjati taħt l-Artikolu 38 33 (4)(a); 255. proġetti u netwerks multilaterali, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(e); 256. osservazzjoni u stħarriġ tal-politika u s-sistemi fil-qasam tat-tagħlim ta’ tul il-ħajja, it-twaqqif ta’ materjal ta’ referenza, inklużi stħarriġ, statistiċi, analiżi u indikaturi, u azzjoni biex ikun appoġġjati t-trasparenza u l-għarfien tal-kwalifiki u tat-tagħlim ta’ qabel, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(f); 257. għajnuna ta’ ħidma, kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(g); 258. inizjattivi oħrajn skond maħsuba biex iġibu ’l quddiem l-għanijiet tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja , (“Il-Miżuri Mehmuża”) kif hemm imsemmi fl-Artikolu 5(1)(h). Talbiet għall-għajnuna finanzjarja li jkunu ġew sottomessi taħt dawn l-azzjonijiet għandhom ikunu indirizzati direttament lill-Kummissjoni, li għandhom jagħmlu l-għażla u jallokaw l-għajnuna finanzjarja lill-applikanti li jkunu ntgħażlu skond il-linjigwidi ġenerali li għandhom jitwaqqfu taħt l- Artikoli 9, 21, 26, 31, 36, 39 u 44 l-Artikolu 9 . B. Dispożizzjonijiet finanzjarji Il-Kummissjoni għandha tiżgura li l-kriterji finanzjarji u amministrattivi mpoġġija fuq il-benefiċjarji ta’ l-għajnuniet li jkunu ngħataw taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja ikunu proporzjonati għal-livell ta’ l-għajnuna. L-aktar, il-Kummissjoni għandha tiżgura li r-regoli finanzjarji u l-kriterji ta’ l-applikazzjoni u r-rappurtar għall-mobbiltà individwali u għas-sħubiji jibqgħu ħfief biex jinftiehmu u ħfief biżżejjed biex ma jnaqqsux l-aċċess għal persuni li jkunu żvantaġġati kif ukoll għall-istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijiet li dawn ikunu jaħdmu magħhom. B'mod partikolari, il-Kummissjoni għandha tipprovdi kriterji lill-Aġenziji Nazzjonali li huma għandhom isegwu fir-rigward tal-proċeduri ta' għażla u l-għotja, kif ukoll l-arranġamenti tal-kuntratt u tal-ħlas/verifika, għall-fondi li huma jmexxu. Dawn il-kriterji għandhom jieħdu kont tad-daqs ta' l-għajnuniet li jingħataw; u fejn l-għajnuniet huma ta' anqas minn €25 ,000 għandhom jaħsbu għal sistemi ssemplifikati fl-istadji kollha li jinvolvu lill-applikanti jew lill-benefiċjarji. Għandhom jippermettu li l-Aġenziji Nazzjonali jiddeterminaw u jillimitaw id-dettall mitlub mill-applikanti għall-għajnuniet u li joħorġu kuntratti wara l-għoti ta' l-għajnuniet fuq bażi ssemplifikata li tinkludi biss l-elementi li ġejjin: - il-partijiet fil-kuntratt; - it-tul tal-kuntratt, li għandu jkun il-perijodu ta' l-eliġibbiltà ta' l-ispiża; - l-ammont massimu ta' fondi mogħtija; - deskrizzjoni mqassra ta' l-azzjoni involuta; - ir-rappurtaġġ u l-ħtiġiet għall-aċċess għall-verifika. Barra minn hekk għandhom jippermettu li l-Aġenziji Nazzjonali jħallu li l-ko-finanzjament maħsub mill-benefiċjarji jista' jkun ta' kontributi in natura. Dawn għandhom ikunu verifikabbli fil-fatt, iżda mhux neċessarjament ikunu suxxettibbli għall-valutazzjoni finanzjarja. 1. Azzjonijiet immexxija bil-proċedura 1 ta’ l-aġenzija Nazzjonali 1.1. Il-fondi tal-Komunità maħsuba biex jipprovdu appoġġ finanzjarju taħt l-azzjonijiet li għandhom jitmexxew bil-proċedura ta’ l-aġenzija Nazzjonali skond it-Taqsima A il-Punt 1 .1 ta’ dan l-Anness, għandhom ikunu allokati fost l-Istati Membri skond il-formuli stabbiliti mill-Kummissjoni fl-Artikolu 10(2); dawn jistgħu jinkludu elementi bħal dawn li ġejjin: 259. ammont minimu allokat lil kull Stat Membru, li għandu jiġi stabbilit skond id-disponibbiltà ta’ l-estimi għall-azzjoni kkonċernata; 260. il-bqija għandu jiġi allokat lill-Istati Membri differenti fuq il-bażi ta’: (i) id-differenza fl-għoli tal-ħajja bejn l-Istati Membri; (ii) id-distanza bejn l-ibliet kapitali ta’ kull wieħed mill-Istati Membri; (iii) il-livell ta’ domanda u/jew talba għall-Azzjoni kkonċernata f’kull Stat Membru; ( iv i ) in-numru totali ta’ kull Stat Membru ta’: - tfal ta’ l-iskola u għalliema f’edukazzjoni skolastika għall-azzjonijiet ta’ sħubiji ta’ l-iskejjel u ta’ mobbiltà tal-programm Comenius stabbiliti fl-Artikolu 19 18 (1)(a) u (b); - studenti u/jew gradwati f’edukazzjoni ogħla għall-mobbiltà ta’ studenti u l-azzjonijiet ta’ programmi intensivi tal-programm Erasmus stabbiliti fl-Artikolu 24 22 (1)(a)(i) u (iv); - għalliema f’istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni ogħla għall-azzjonijiet ta’ mobbiltà ta’ għalliema u l-mobbiltà ta’ ħaddiema oħrajn tal-programm Erasmus stabbiliti fl-Artikolu 24 22 (1)(a)(ii) u (iii); - il-popolazzjoni ġenerali u n-numru ta’ persuni bejn il-15 u l-35 sena f’rabta ma’ din, għall-azzjonijiet ta’ mobbiltà , u sħubiji u proġetti bilaterali u multilaterali tal-programm Leonardo da Vinci stabbiliti fl-Artikolu 29 26 (1)(a) , u (b) u (c) . - adulti għall-azzjonijiet ta’ mobbiltà u sħubiji tal-programm Grundtvig stabbiliti fl-Artikolu 34 30 (1)(a) u (b) . ; (ii) id-differenza fl-għoli tal-ħajja bejn l-Istati Membri; (iii) id-distanza bejn l-ibliet kapitali ta' kull wieħed mill-Istati Membri; (iv) il-livell ta' domanda u/jew talba għall-Azzjoni kkonċernata f'kull Stat Membru. 1.2. Sa fejn hu possibbli dawn il-formuli għandhom ikunu newtrali fir-rigward tas-sistemi differenti ta' edukazzjoni u taħriġ ta' l-Istati Membri. 1. 2 3. Il-fondi tal-Komunità li jitqassmu hekk għandhom jitmexxew mill-aġenziji nazzjonali kif imfisser fl-Artikolu 6(2)(b). 1. 3 4. Il-Kummissjoni, li taġixxi flimkien ma’ l-Istati Membri, għandha tieħu l-miżuri meħtieġa biex tinkuraġġixxi l-parteċipazzjoni bbilanċjata fuq livell ta’ Komunità, nazzjonali u, fejn ikun xieraq, reġjonali u, fejn ikun xieraq, bejn l-oqsma differenti ta’ studju. Il-proporzjoni allokat għal dawn il-miżuri m’għandux ikun aktar minn 5% ta’ l-estimi ta’ kull sena biex tkun iffinanzjata kull waħda mill-azzjonijiet in kwistjoni. 2. L-Għażla tal-benefiċjarji L-istituzzjonijiet imniżżla fl-Artikolu 42 36 (2) ta’ din id-Deċiżjoni qed jitqiesu hawnhekk bħala l-benefiċjarji magħżula ta’ l-għajnuniet taħt il-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja , skond l-Artikolu 168 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002. It-taqsimiet nazzjonali kostitwenti tan-netwerk NARIC, in-netwerk Eurydice, in-netwerk Euroguidance, il-Punti ta’ Referenza Nazzjonali għall-Kwalifiki Vokazzjonali is-Servizzi Nazzjonali ta’ Appoġġ għall-Azzjoni ta’ eTwinning u ċ-Ċentri Nazzjonali ta’ l-Europass jaġixxu bħala strumenti biex ikun implimentat il-programm fuq livell nazzjonali, skond id-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 54(2)(c) tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002 u l-Artikolu 38 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002. 3. Għamliet ta’ benefiċjarji Skond l-Artikolu 114(1) tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002, jistgħu jingħataw għajnuniet lil persuni ġuridiċi jew lil persuni fiżiċi. Dawn Fil-każ ta’ persuni fiżiċi dawn jistgħu jieħdu l-għamla ta’ boroż ta’ studju. 4. L-Għajnuniet b’rata fissa, l-iskali ta’ l-ispejjeż ta’ kull taqsima u l-premjijiet Għajnuniet b’rata fissa u/jew skali ta’ spejjeż ta’ kull taqsima, kif imfisser fl-Artikolu 181(1) tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002, jistgħu jintużaw fil-każ ta’ l-azzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 5. Għotjiet b'rata fissa jistgħu jiġu użati sa massimu ta' €25 ,000 għal kull għotja. Huma jistgħu jiġu magħduda flimkien sa massimu ta' €100 ,000 jew jiġu użati flimkien ma' l-iskali ta’ l-ispejjeż ta’ kull taqsima. Il-Kummissjoni tista’ tipprovdi għall-għoti ta’ premjijiet f’rabta mal-ħidmiet li jkunu twettqu fil-qafas tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja. 5. Ftehimiet ta’ sħubija Fejn l-azzjonijiet taħt dan il-programm ikollhom l-appoġġ ta’ għotjiet qafas ta’ sħubija, skond l-Artikolu 163 tar-Regolament (KE, Euratom) Nru 2342/2002, dawn is-sħubijiet jistgħu jintgħażlu u jiġu ffinanzjati għal perjodu ta’ erba’ snin, suġġetti għal proċedura ħafifa ta’ tiġdid. 6. L- istituzzjonijet pubbliċi jew l-organizzazzjonijiet li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim L-iskejjel kollha u l-istituzzjonijiet ta' edukazzjoni ogħla speċifikati mill-Istati Membri, u l-istituzzjonijiet jew l-organizzazzjonijijet kollha li jipprovdu opportunitajiet ta' tagħlim li rċevew aktar minn 50% tad-dħul annwali tagħhom minn fonti pubbliċi tul l-aħħar sentejn, jew li huma kontrollati minn korpi pubbliċi jew ir-rappreżentanti tagħhom, għandhom jiġu trattati mill-Kummissjoni bħala li għandhom l-kapaċità finanzjarja, professjonali u amministrattiva meħtieġa, flimkien ma' l-istabbiltà finanzjarja meħtieġa, biex jitwettqu l-proġetti taħt dan il-programm; m'għandhomx jintalbu jagħtu dokumentazzjoni oħra biex juru dan. Tali istituzzjonijiet jew organizzazzjonijiet jistgħu jiġu eżentati mill-ħtiġiet ta' verifika skond l-Artikolu 173 (4) tar-Regolament tal-Kummissjoni Nru 2342/2002. 5 7 . Entitajiet li jkunu qed isegwu għan ta’ interess Ewropew ġenerali Fejn għajnuniet ta’ ħidma jingħataw taħt dan il-programm lil entitajiet li jkunu qed jissuktaw għan ta’ interess ġenerali Ewropew kif definit fl-Artikolu 162 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002, dawn, skond l-Artikolu 113(2) tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002, m’għandhomx ikunu suġġetti għall-prinċipju ta’ tnaqqis gradwali meta dawn jiġġeddu. 6 8 . Il-Ħiliet professjonali u l-kwalifiki ta’ l-applikanti IL-Kummissjoni tista’ tiddeċiedi skond l-Artikolu 176(2) tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002 li kategoriji speċifikati ta’ benefiċjarji ikollhom il-ħiliet professjonali u l-kwalifiki meħtieġa biex iwettqu l-azzjoni proposta jew il-pjan ta’ xogħol. 7 9 . Il-Parteċipazzjoni ta’ imsieħba minn pajjiżi terzi Imsieħba minn pajjiżi terzi jistgħu jieħdu sehem fi proġetti multilaterali, netwerks jew sħubiji taħt it-termini ta’ l-Artikolu 15 14 (2) skond id-deċiżjoni tal-Kummissjoni jew l-aġenzija nazzjonali kkonċernata. Id-deċiżjoni jekk ikunux appoġġjati dawn l-imsieħba għandha tkun ibbażata fuq il-grad tal-valur miżjud fuq livell Ewropew li x’aktarx jirriżulta mill-parteċipazzjoni ta’ dawn fil-proġett, netwerk jew sħubija fil-kwistjoni. 810 . L-Allokazzjonijiet minimi Suġġett għall-Artikolu 15 14 ta’ din id-Deċiżjoni, l-ammonti minimi li għandhom ikunu allokati għa s-sub programmi settorjali għandhom ikunu, f’rabta mal-qafas finanzjarju stabbilit f’dak l-Artikolu: Comenius 10% 13% Erasmus 40% Leonardo da Vinci 25% Grundtvig 3 4 % 9 11 . Aġenziji Nazzjonali L-għajnuna finanzjarja tal-Komunità għandha tingħata biex tappoġġja l-ħidmiet ta’ l-aġenziji nazzjonali stabbiliti jew maħtura mill-Istati Membri skond l-Artikolu 6(2)(b). Din l-għajnuna tista’ tingħata fil-forma ta’ għajnuniet ta’ ħidma u m’għandhiex tkun aktar minn 50% ta’ l-ispejjeż totali eliġibbli tal-programm ta’ ħidma approvat ta’ l-aġenzija nazzjonali. Skond l-Artikolu 38(1) tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE, Euratom) Nru 2342/2002, il-funzjoni ta’ l-Aġenzija Nazzjonali tista’, f’pajjiżi terzi li jkunu qed jieħdu sehem fil-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja minħabba l-Artikolu 7(1) ta’ din id-Deċiżjoni, titwettaq minn entitajiet tas-settur pubbliku jew minn entitajiet ta’ liġi privata li jkollhom missjoni tas-servizz pubbliku kkontrollata bil-liġi tal-pajjiż ikkonċernat. Bi qbil mal-prinċipju tal-proporzjonalità, il-ħtiġiet ta' ċertifikazzjoni u rappurtar ser jinżammu f'livell minimu meħtieġ xieraq. 10 12 . Għajnuna teknika Il-pakkett ta’ l-estimi tal-Programm Integrat ta' Tagħlim tul il-Ħajja jista’ jkopri wkoll in-nefqa marbuta ma’ azzjonijiet ta’ tħejjija, monitoraġġ, kontroll, awditjar u valutazzjoni li huma meħtieġa direttament għall-implimentazzjoni tal-programm u biex jinkisbu l-għanijiet tiegħu. Dawn jistgħu jinkludu l-aktar studji, laqgħat, ħidmiet ta’ tagħrif, pubblikazzjonijiet, nefqa fuq netwerks ta’ l-informatika għall-bdil ta’ tagħrif u kull nefqa oħra fuq għajnuna teknika u amminsitrattiva li għaliha l-Kummissjoni tkun teħtieġ talba biex ikun implimentat il-programm. 11 13 . Dispożizzjonijiet għal kontra l-frodi Id-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni meħuda taħt l- Artikoli 9, 21, 26, 31, 36, 39 u 44 Artikolu 9, il-kuntratti u l-ftehim li jkunu ġejjin minn dawn, kif ukoll il-ftehim ma’ pajjiżi terzi parteċipanti, għandhom jipprovdu l-aktar għas-superviżjoni u l-kontroll finanzjarju mill-Kummissjoni (jew kull rappreżentant awtorizzat minnha), inkluż l-OLAF l-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF) , u għall-awditjar mill-Qorti ta’ l-Awdituri, jekk ikun meħtieġ anke fuq il-post. Dawn il-kontrolli jistgħu jsiru mill-aġenziji nazzjonali, kif ukoll, fejn meħtieġ, ma’ dawk li jirċievu l-għajnuna. Il-benefiċjarju ta’ għajnuna ta’ ħidma għandu jkollu disponibbli għall-Kummissjoni d-dokumenti kollha ta’ appoġġ, inkluż il-prospett finanzjarju awditjat, dwar in-nefqa li tkun saret matul is-sena ta’ l-għajnuna; dawn għandhom jinżammu għal perjodu ta’ ħames snin wara li jkun sar l-aħħar ħlas. Il-benefiċjarju ta’ l-għajnuna għandu jiżgura li, fejn ikun jgħodd, id-dokumenti ta’ appoġġ li jkunu jinsabu għand l-imsieħba jew il-membri jkunu wkoll disponibbli għall-Kummissjoni. Il-Kummissjoni tista’ tagħmel awditjar dwar l-użu li jkun sar minn dik l-għajnuna. Dan tista’ tagħmlu direttament bil-ħaddiema tagħha stess jew minn entità barranija kkwalifikata oħra li din tkun għażlet. Dan l-awditjar jista’ jsir matul il-perjodu kollu tal-ftehim u għal perjodu ta’ ħames snin mid-data tal-pagament tal-bilanċ. Fejn ikun jixraq, ir-riżultati ta’ l-awditjar jistgħu jwasslu biex il-Kummissjoni tieħu deċiżjonijiet ta’ rkupru. Il-ħaddiema tal-Kummissjoni u impjegati barranin li jkunu awtorizzati mill-Kummissjoni għandu jkollhom id-dritt xieraq ta’ l-aċċess, l-aktar għall-uffiċċji tal-benefiċjarju u għat-tagħrif kollu, inkluż dak li jkun f’format elettroniku, liema tagħrif ikun meħtieġ biex jitwettaq dan l-awditjar. Il-Qorti ta’ l-Awdituri u l- Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF) OLAF għandhom igawdu l-istess drittijiet, l-aktar dawk ta’ l-aċċess, bħall-Kummissjoni. Barra minn hekk, il-Kummissjoni tista’ twettaq verifiki u spezzjonijiet fuq il-post taħt dan il-progarmm skond ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96. Għall-azzjonijiet tal-Komunità li jkunu ġew iffinanzjati taħt din id-deċiżjoni, il-kunċett ta’ l-irregolarità msemmi fl-Artikolu 1(2) tar-Regolament (KE, Euratom) Nru 2988/95 għandu jfisser kull ksur ta’ dispożizzjoni tal-liġi tal-Komunità jew kull ksur ta’ rabta kuntrattwali li tkun ġejja minn att jew ommissjoni minn xi entità legali, li jkollu, jew jista’ jkollu, l-effett li jippreġudika l-estimi ġenerali tal-Komunitajiet jew estimi li jkunu mmexxija minnhom, minħabba punt ta’ nefqa mhux iġġustifikat. LEGISLATIVE FINANCIAL STATEMENT Policy area(s): Education and culture Activit(y/ies): Education and training | TITLE OF ACTION: COMMUNITY PROGRAMME IN THE FIELD OF LIFELONG LEARNING | 1. BUDGET LINE(S) + HEADING(S) 15.02.22 (Lifelong Learning Programme); 15.04.01.22 (Lifelong Learning Programme administrative expenditure); 15.01.04.30 (Executive Agency) 2. OVERALL FIGURES 2.1. Total allocation for action : € 6,970 million for commitment 2.2. Period of application: 2007-2013 2.3. Overall multiannual estimate of expenditure: (a) Schedule of commitment appropriations/payment appropriations (financial intervention) (see point 6.1.1) Cash prices € million 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013* | Total | Commitments | 820.900 | 876.181 | 939.067 | 979.874 | 1,011.269 | 1,066.753 | 1,099.228 | 6,793.272 | Payments | 563.670 | 877.324 | 928.943 | 971.195 | 1,004.141 | 1,055.471 | 1,392.528 | 6,793.272 | * 2013 et seq for payments (b) Technical and administrative assistance and support expenditure (see point 6.1.2) Cash prices € million 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013* | Total | Commitments | 23.772 | 24.247 | 24.732 | 25.227 | 25.732 | 26.246 | 26.772 | 176.728 | Payments | 23.772 | 24.247 | 24.732 | 25.227 | 25.732 | 26.246 | 26.772 | 176.728 | * 2013 et seq for payments Cash prices € million Subtotal a + b | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013* | Total | Commitments | 844,672 | 900,428 | 963,799 | 1.005,101 | 1.037,001 | 1.092,999 | 1.126,000 | 6.970,000 | Payments | 587,442 | 901,571 | 953,675 | 996,422 | 1.029,873 | 1.081,717 | 1.419,300 | 6.970,000 | * 2013 et seq for payments (c) Overall financial impact of human resources and other administrative expenditure (see points 7.2 and 7.3) Cash prices € million 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | Total | Commitments/ payments | 27.032 | 27.572 | 28.124 | 28.686 | 29.260 | 29.845 | 30.442 | 200.961 | Cash prices € million TOTAL a+b+c | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013* | Total | Commitments | 871.704 | 928.000 | 991.923 | 1,033.787 | 1,066.261 | 1,122.844 | 1,156.442 | 7,170.961 | Payments | 614.474 | 929.143 | 981.799 | 1,025.108 | 1,059.133 | 1,111.562 | 1,449.742 | 7,170.961 | * 2013 et seq for payments 2.4. Compatibility with financial programming and financial framework [X] Proposal is compatible with the working document of the Commission services of 11 April 2006 on the financial Framework 2007-2013. 2.5. Financial impact on revenue: [X] Proposal has no financial implications (involves technical aspects regarding implementation of a measure) 3. BUDGET CHARACTERISTICS Type of expenditure | New | EFTA contribution | Contributions form applicant countries | Heading in financial framework | Non-comp | Diff | NO | YES | YES | 1A | 4. LEGAL BASIS Treaty establishing the European Community, Articles 149 and 150. 5. DESCRIPTION AND GROUNDS See initial proposal. 6. FINANCIAL IMPACT 6.1. Total financial impact on Part B - (over the entire programming period) 6.1.1. Financial intervention Commitments (cash prices) 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | Total | Comenius | 133.200 | 138.527 | 143.531 | 148.653 | 153.924 | 161.689 | 167.313 | 1,046.837 | Erasmus | 363.200 | 386.457 | 432.855 | 454.627 | 467.576 | 495.769 | 513.294 | 3,113.778 | Leonardo | 209.500 | 225.098 | 237.377 | 247.756 | 257.306 | 270.653 | 277.261 | 1,724.951 | Grundtvig | 37.920 | 48.383 | 50.288 | 52.254 | 54.281 | 56.371 | 58.527 | 358.024 | Transversal | 53.160 | 53.176 | 49.710 | 50.771 | 51.853 | 55.416 | 55.440 | 369.526 | Jean Monnet | 22.540 | 23.133 | 23.871 | 24.349 | 24.836 | 25.332 | 25.839 | 169.900 | Operational | 1.380 | 1.407 | 1.435 | 1.464 | 1.493 | 1.523 | 1.554 | 10.256 | Total | 820.900 | 876.181 | 939.067 | 979.874 | 1,011.269 | 1,066.753 | 1,099.228 | 6,793.272 | The “Operational” line includes preparatory visit grants and evaluations. The costs of operating support for National Agency no longer appears here, but has been incorporated as an overhead of 4.5% in the decentralised parts of the Comenius, Erasmus, Leonardo da Vinci and Grundtvig budgets. 6.1.2. Technical and administrative assistance, support expenditure and IT expenditure (commitment appropriations) | Commitments (cash prices) Comenius | In-service training for teachers | Individual mobility | 72,000 | 1,733 | 124.800 | Work-experience for future language teachers | Individual mobility | 12,723 | 4,200 | 53.438 | Upper secondary school pupil mobility | Individual mobility | 5,265 | 2,300 | 12.110 | Partnerships : School partnerships | Project + mobility | 28,664 | 24,000 | 687.924 | Partnerships: Comenius Regio | Project + mobility | 442 | 24,000 | 10.609 | Projects : Transfer of innovation | Project | 229 | 260,397 | 59.631 | Projects : Development of innovation | Project | 51 | 249,098 | 12.704 | Networks | Project | 51 | 427,765 | 21.816 | Accompanying measures projects | Project | 64 | 88,250 | 5.648 | School Twinning | Project | 189 | 307,709 | 58.157 | Total Comenius | 1,046.837 | Breakdown | Type of outputs (projects, files ) | Number of outputs (2007-2013) | Average unit cost EUR | Total cost (2007-2013) EUR million | Erasmus | Mobility: Standard student mobility | Individual mobility | 1,424,885 | 1,433 | 2,041.860 | Mobility: Special student mobility | Individual mobility | p.m. | Mobility: Student placements in undertakings | Individual mobility | 144,088 | 2,832 | 408.056 | Mobility: Short-term teacher mobility | Individual mobility | 235,717 | 703 | 165.709 | Mobility: Long-term teacher mobility | Individual mobility | p.m. | Mobility: Higher Education Teacher mobility to undertakings | Individual mobility | p.m. | Mobility: Other staff | Individual mobility | 10,054 | 1,420 | 14.277 | Mobility: Organisation of mobility (e.g. student services, language preparation) | Project | 21,207 | 11,200 | 237.513 | Mobility: Intensive language courses | Project + mobility | 3,538 | 3,710 | 13.125 | Mobility: Intensive programmes | Project + mobility | 1,794 | 34,850 | 62.514 | Projects : Transfer of innovation | Project | 197 | 134,843 | 26.564 | Projects : Development of innovation | Project | 48 | 129,604 | 6.221 | Multilateral projects: Virtual campuses | Project | 69 | 468,507 | 32.327 | Networks | Project | 158 | 376,867 | 59.545 | Accompanying measures Projects | Project | 106 | 107,764 | 11.423 | Bologna promotion: national teams | Project | 203 | 42,552 | 8.638 | Bologna projects and promotion | Project | 70 | 371,514 | 26.006 | Total Erasmus | 3,113.778 | Breakdown | Type of outputs (projects, files ) | Number of outputs (2007-2013) | Average unit cost EUR | Total cost (2007-2013) EUR million | Leonardo da Vinci | Mobility of young people in initial VT | Individual mobility | 327,030 | 1,530 | 500.356 | Mobility of young workers & recent graduates | Individual mobility | 131,419 | 3,150 | 413.971 | Mobility: Trainers | Individual mobility | 88,920 | 1,370 | 121.820 | Partnerships | Project + mobility | 2,739 | 47,590 | 130.329 | Projects : Transfer of innovation | Project | 1,295 | 345,492 | 446.988 | Projects : Development of innovation | Project | 130 | 371,508 | 48.296 | Networks | Project | 110 | 269,255 | 29.618 | Accompanying measures | Project | 50 | 176,100 | 8.805 | Specific calls for proposals related to policy priorities | Project | 105 | 235,886 | 24.768 | Total Leonardo da Vinci | 1,724.951 | Breakdown | Type of outputs (projects, files ) | Number of outputs (2007-2013) | Average unit cost EUR | Total cost (2007-2013) EUR million | Grundtvig | Mobility: Staff training mobility | Individual mobility | 10,830 | 1,523 | 16.489 | Mobility: Grundtvig assistantships | Individual mobility | 4,400 | 3,423 | 15.062 | Mobility: Adult learner mobility | Individual mobility | 25,800 | 1,139 | 29.394 | Partnerships | Project + mobility | 3,248 | 47,590 | 154.580 | Projects : Transfer of innovation | Project | 400 | 234,850 | 93.940 | Projects : Development of innovation | Project | 100 | 222,010 | 22.201 | Networks | Project | 100 | 224,910 | 22.491 | Accompanying measures | Project | 40 | 96,675 | 3.867 | Total Grundtvig | 358.024 | Breakdown | Type of outputs (projects, files ) | Number of outputs (2007-2013) | Average unit cost EUR | Total cost (2007-2013) EUR million | Transversal programme | Transversal programme: KA1 : Policy Development | ARION study visits | Individual mobility | 17,251 | 1,279 | 22.065 | Cedefop study visits | Individual mobility | p.m. | Experimental projects | Project | p.m. | Innovation projects | Project | p.m. | Fora | Project | p.m. | Eurydice | Project | 203 | 144,731 | 29.380 | NARICS | Project | 77 | 21,544 | 1.659 | Statistics and indicators: Administrative Agreement with the JRC ISPRA (CRELL) | Project | 7 | 1,307,693 | 9.154 | Development of statistics and indicators | Project | 130 | 95,938 | 12.472 | Studies and comparative research (ex Socrates Action 6 projects) | Project | 60 | 248,883 | 14.933 | Studies (Ex-B3-1000) | Project | 90 | 110,922 | 9.983 | Presidency conferences + DGs | Project | 90 | 157,000 | 14.130 | Support to policy developments (ET2010; EQF, QA, Guidance projects + networks; etc) | Project | 440 | 56,691 | 24.944 | Ploteus | Project | 196 | 8,413 | 1.649 | Euroguidance | Project | 196 | 84,128 | 16.489 | Europass | Project | 196 | 84,128 | 16.489 | Total Key Activity 1: Policy Development | 173.347 | Transversal programme: KA2 : Languages | New language materials | Project | 155 | 339,135 | 52.566 | Online courses | Project | p.m. | Training tools for language teachers | Project | p.m. | Web portal | Project | p.m. | Networks | Project | 76 | 264,066 | 20.069 | Awareness raising | Project | 92 | 280,598 | 25.815 | Competence tests (Language indicator) | Project | 4 | 2,680,750 | 10.723 | Conferences | Project | p.m. | European language label | Project | 203 | 10,345 | 2.100 | Total Key Activity 2 : Languages | 111.273 | Transversal programme: KA3 : ICT | Multilateral projects | Project | 210 | 222,252 | 46.673 | Digital literacy | Project | 47 | 212,191 | 9.973 | Networks | Project | p.m. | ICT development monitoring | Project | 27 | 276,852 | 7.475 | Total Key Activity 3 : ICT | 64.121 | Transversal programme: KA4 : Dissemination | National projects | Project | p.m. | Multilateral projects | Project | 189 | 109,975 | 20.785 | Studies | Project | p.m. | Total Key Activity 4 : Dissemination | 20.785 | Total Transversal programme | 369.526 | Breakdown | Type of outputs (projects, files ) | Number of outputs (2007-2013) | Average unit cost EUR | Total cost (2007-2013) EUR million | Jean Monnet programme: Jean Monnet Action | Key Activity 1: Jean Monnet Action | Jean Monnet Chairs, Centres of Excellence and Modules | Project | 842 | 27,038 | 22.766 | Associations of Professors and Researchers | Project | 21 | 15,667 | 0.329 | Young researchers | Project | p.m. | Information and research activities | Project | 245 | 30,453 | 7.461 | Total Jean Monnet Action | 30.556 | Key Activity 2: Multilateral projects | Transnational research groups | Project | 21 | 55,186 | 1.159 | Total Multilateral projects | 1.159 | Key Activity 3: Operating Grants | College of Europe, Bruges & Natolin | Operating Grant | 7 | 4,804,429 | 33.631 | European University Institute, Florence | Operating Grant | 7 | 8,300,429 | 58.103 | Academy of European Law, Trier | Operating Grant | 7 | 1,747,286 | 12.231 | Institute of Public Administration, Maastricht | Operating Grant | 7 | 927,286 | 6.491 | Special Needs Agency, Middelfart | Operating Grant | 7 | 845,000 | 5.915 | Grants to other institutions | Operating Grant | 35 | 458,171 | 16.036 | Other associations | Operating Grant | 56 | 103,179 | 5.778 | Total Operating Grants | 138.185 | Total Jean Monnet programme | 169.900 | Programme-related operational | 10.256 | TOTAL COST LLL PROGRAMME | 6,793.272 | 7. IMPACT ON STAFF AND ADMINISTRATIVE EXPENDITURE 7.1. Impact on human resources Types of post | Staff to be assigned to management of the action using existing and/or additional resources | Total | Description of tasks deriving from the action | Number of permanent posts | Number of temporary posts | Officials or temporary staff | A B C | 82.0 33.5 59.0 | 0 0 0 | 82.0 33.5 59.0 | Programme implementation | Other human resources DNE/AUX | AUX A 2.0 AUX B 16.0 AUX C 9.0 DNE 16.0 | 2.0 16.0 9.0 16.0 | Programme implementation | Total | 174.5 | 43.0 | 217.5 | The planned staff resources are compatible with the preliminary draft budget 2007. 7.2. Overall financial impact of human resources – 2005 prices Type of human resources | Amount (€ million) | Method of calculation | Officials Temporary staff | 18.846 0.000 | €108,000 * 174.5 officials N/A | Other human resources (specify budget line) | 0.216 1.728 0.972 0.720 | €108,000 * 2.0 A officials €108,000 * 16.0 B officials €108,000 * 9.0 C officials €45,000 * 16.0 DNEs | Total | 22.482 | The amounts are total expenditure for twelve months. 7.3. Other administrative expenditure deriving from the action – 2005 prices Budget line (number and heading) | Amount € million | Method of calculation | Overall allocation (Title A7) | A0701 – Missions | 1.000 | 1,230 missions of up to 2 days at €650 + 200 missions of 1 week at €1,000 | A07030 – Meetings | 1.000 | €1,160 per participant (€860 travel + €150 per diem * 2 days) = 860 participants | A07031 – Compulsory committees 1 | 1.000 | €860 per participant = 1,160 participants | A07032 – Non-compulsory committees | 0 | A07040 – Conferences | 0.500 | A0705 – Studies and consultations | 0 | Other expenditure (specify) | 0 | Information systems (A-5001/A-4300) | Other expenditure - Part A (specify) | Total | 3.500 | The amounts are total expenditure for twelve months. I. Annual total (7.2 + 7.3) II. Duration of action III. Total cost of action (I x II) | € 25.982 7 years € 181.874 | The needs for human and administrative resources shall be covered within the allocation granted to the managing DG in the framework of the annual allocation procedure. 8. FOLLOW-UP AND EVALUATION See initial proposal. 9. ANTI-FRAUD MEASURES See initial proposal. [1] COM (2004)474 finali, taqsima 2.3 [2] ĠU C , , p. [3] ĠU C 221, 8.9.2005, p.134. [4] ĠU C 164, 5.7.2005, p.59. [5] ĠU C , , p. [6] ĠU L 146, 11.6.1999, p.33. Deċiżjoni kif emendata l-aħħar bir-Regolament (KE) Nru. 1882/2003 tal-Parlament Ewropew u l-Kunsill (ĠU L 284, 31.10.2003, p.1). [7] ĠU L 28, 3.2.2000, p.1. Deċiżjoni kif emendata l-aħħar bid-Deċiżjoni 786/2004/KE (ĠU L 138, 30.4.2004, p.7). [8] ĠU L 345, 31.12.2003, p.9. [9] ĠU L 138, 30.4.2004, p.31. [10] ĠU L 390, 31.12.2004, p.6. [11] ĠU L 345, 31.12.2003, p. 1. [12] COM (2001) 678 finali. [13] ĠU C 163, 09.07.2002, p.1. [14] ĠU C 13, 18.1.2003, p.2. [15] COM (2002 )72. [16] COM (2003) 449. [17] COM (2004) 101, p 13. [18] ĠU C 293 E, 28.02.2002, p.103. [19] ĠU L 248, 16.9.2002, p.1. [20] ĠU L 357, 31.12.2002, p.1. [21] ĠU C 172, 18.06.1999, p1 , , p, [22] ĠU L 184, 17.7.1999, p.23. [23] ĠU L 248, 16.9.2002 p.1. [24] ĠU L 357, 31.12.2002, p.1. [25] ĠU L 39, 13.2.1975. [26] ĠU L 131, 23.5.1990, p.1. [27] ĠU L 146, 11.6.1999, p. 3. [28] ĠU L 28, 3.2.2000, p.1. [29] ĠU L 345, 31.12.2003, p.9. [30] ĠU L 138, 30.4.2004, p.31. [31] ĠU L 390, 31.12.2004, p. 6.