(1)

Fl-10 ta’ April 2008, il-Kummissjoni adottat ir-Rakkomandazzjoni 2008/416/KE (1) dwar il-ġestjoni ta’ proprjetà intellettwali (PI) f’attivitajiet ta’ trasferiment ta’ għarfien u Kodiċi ta’ Prattika għal universitajiet u organizzazzjonijiet pubbliċi ta’ riċerka oħrajn. Il-Kunsill laqa’ u appoġġa dik ir-Rakkomandazzjoni u l-Kodiċi ta’ Prattika fir-Riżoluzzjoni tiegħu tat-30 ta’ Mejju 2008 (2). Flimkien, dik ir-Rakkomandazzjoni u l-Kodiċi ta’ Prattika taw spinta lil ħafna produtturi tal-għarfien iffinanzjati pubblikament. Xi Stati Membri għamlu investimenti strateġiċi fl-infrastrutturi u fis-servizzi tat-trasferiment tal-għarfien, bħall-uffiċċji tat-trasferiment tat-teknoloġija u intermedjarji oħrajn, u xi wħud implimentaw politiki speċifiċi għall-PI. Ġew żviluppati aktar attivitajiet li jippromwovu t-trasferiment tal-għarfien fil-livell tal-Unjoni bħala parti mill-Unjoni ta’ Innovazzjoni (2010).

(2)

Il-konklużjonijiet tal-Kunsill tad-29 ta’ Mejju 2018 dwar li “Titħaffef iċ-ċirkolazzjoni tal-għarfien fl-UE” qiesu li l-Unjoni jeħtieġ li tagħmel użu sħiħ mill-għarfien xjentifiku u teknoloġiku rilevanti li tipproduċi u jeħtieġ li tiżgura trasferiment aktar effettiv tar-riżultati tal-proġetti tar-riċerka u innovazzjoni (R&I) għas-soċjetà u għall-industrija sabiex jiġi mmassimizzat l-impatt tal-investiment fir-R&I. Il-Kunsill stieden ukoll lill-Istati Membri biex iżidu l-isforzi biex jeżaminaw u jikkondividu l-aħjar prattiki dwar it-trasferiment tal-għarfien u appella lill-Kummissjoni biex tiżviluppa u timplimenta strateġija għat-tixrid u l-isfruttament tar-riżultati tal-proġetti tar-R&I sabiex ikomplu jżidu d-disponibbiltà u l-użu tagħhom u jaċċelleraw l-adozzjoni potenzjali tagħhom.

(3)

Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta’ Marzu 2020 intitolata “Strateġija Industrijali Ġdida għall-Ewropa” u l-aġġornament tagħha għall-2021 issottolinjaw l-importanza tal-ġestjoni tal-PI, b’mod partikolari s-sensibilizzazzjoni tal-komunità tar-riċerka dwar il-PI, u ħabbru strateġija dwar l-istandardizzazzjoni biex jappoġġaw pożizzjoni aktar assertiva fir-rigward tal-interessi tal-Unjoni. Il-prijoritajiet ewlenin tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-Unjoni tal-25 ta’ Novembru 2020 dwar il-PI (3) biex jiġu appoġġati l-irkupru u r-reżiljenza tal-Unjoni jinkludu l-promozzjoni tal-użu u l-introduzzjoni effettivi tal-PI u l-iżgurar ta’ aċċess aktar faċli għal assi protetti mill-PI u l-kondiviżjoni tagħhom fi żminijiet ta’ kriżi.

(4)

L-Istrateġija tal-Unjoni dwar l-Istandardizzazzjoni tenfasizza l-importanza tas-sensibilizzazzjoni strateġika dwar l-istandardizzazzjoni fost ir-riċerkaturi u l-innovaturi u li tiġi involuta l-komunità tar-R&I fi stadju bikri fl-istandardizzazzjoni, bħala mod kif jiġu żviluppati l-għarfien espert u l-ħiliet rilevanti. Dik l-Istrateġija tiddikjara wkoll li l-Kummissjoni ser tiżviluppa Kodiċi ta’ Prattika għar-riċerkaturi dwar l-istandardizzazzjoni biex issaħħaħ ir-rabta bejn l-istandardizzazzjoni u r-R&I.

(5)

Il-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-1 ta’ Diċembru 2020 dwar “Iż-Żona Ewropea tar-Riċerka l-Ġdida” irrikonoxxew li huma meħtieġa sforzi addizzjonali biex l-assi intellettwali u xjentifiċi tal-Unjoni jissarrfu fi prodotti u servizzi ġodda li jissodisfaw id-domandi tas-soċjetà. Il-Kunsill laqa’ l-inizjattiva tal-Kummissjoni li tirrieżamina r-Rakkomandazzjoni 2008/416/KE f’konformità mal-Istrateġija Industrijali l-Ġdida għall-Ewropa.

(6)

Il-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-28 ta’ Mejju 2021 dwar “Approfondiment taż-Żona Ewropea tar-Riċerka: Nagħtu lir-riċerkaturi karrieri u kundizzjonijiet tax-xogħol attraenti u sostenibbli u nagħmlu ċ-ċirkolazzjoni tal-imħuħ realtà” enfasizzaw l-importanza li jiġu appoġġati r-riformi fis-sistemi nazzjonali tar-riċerka biex tiġi żgurata l-attraenza tal-karrieri fir-riċerka u tiġi indirizzata d-diverġenza fil-livelli ta’ remunerazzjoni filwaqt li jittejbu s-sistemi ta’ premjazzjoni u valutazzjoni.

(7)

Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill (UE) 2021/2122 (4) dwar “Patt għar-Riċerka u l-Innovazzjoni fl-Ewropa” tidentifika l-valorizzazzjoni tal-għarfien bħala wieħed mill-oqsma ta’ prijorità għal azzjoni konġunta b’appoġġ għaż-Żona Ewropea tar-Riċerka (ŻER). Dak il-Patt jirrikonoxxi wkoll il-ħolqien tal-valur u l-impatt soċjetali u ekonomiku bħala parti mis-sett komuni ta’ valuri u prinċipji għar-R&I fl-Unjoni li l-Istati Membri jenħtieġ li jqisu fl-iżvilupp tas-sistemi tagħhom tar-R&I.

(8)

L-Aġenda ta’ Politika taż-ŻER għall-2022-2024 annessa mal-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-26 ta’ Novembru 2021 dwar “Il-governanza futura taż-Żona Ewropea tar-Riċerka” tinkludi azzjoni għal “Aġġornament tal-gwida tal-UE għal valorizzazzjoni aħjar tal-għarfien”. L-ewwel eżitu ta’ dik l-azzjoni huwa li “Jiġu żviluppati u approvati prinċipji gwida għall-valorizzazzjoni tal-għarfien”. Dik l-azzjoni tinkludi wkoll l-iżvilupp ta’ Kodiċi ta’ Prattika għall-użu intelliġenti tal-PI u ta’ Kodiċi ta’ Prattika għar-riċerkaturi dwar l-istandardizzazzjoni, li għadhom jipprovdu gwida aktar dettaljata dwar kif għandhom jiġu implimentati ċerti aspetti tal-valorizzazzjoni tal-għarfien.

(9)

Ix-Xjenza Miftuħa, li huwa approċċ għall-proċess xjentifiku bbażat fuq il-kooperazzjoni miftuħa fir-rigward ta’ xogħol, strumenti u tixrid tal-għarfien, kif definit fir-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5), huwa metodu standard għall-ħidma fl-ambitu tal-programmi qafas tal-Unjoni għar-R&I u huwa identifikat bħala qasam prijoritarju ieħor għal azzjoni konġunta fir-Rakkomandazzjoni (UE) 2021/2122. Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2018/790 (6) tħeġġeġ lill-Istati Membri jistabbilixxu u jimplimentaw politiki nazzjonali għad-disseminazzjoni u l-aċċess miftuħ għall-pubblikazzjonijiet xjentifiċi u għall-ġestjoni tad-data tar-riċerka, b’mod partikolari permezz tal-Cloud Ewropea tax-Xjenza Miftuħa. Ir-rapport finali tal-Pjattaforma tal-Politika tax-Xjenza Miftuħa (7) jelenka t-tisħiħ tal-għarfien dwar il-valur tal-PI u l-ġestjoni tal-assi tal-PI fost l-elementi li sistema ta’ riċerka kondiviża għall-innovazzjoni jenħtieġ li tinkludi. Il-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-10 ta’ Ġunju 2022 dwar “L-evalwazzjoni tar-riċerka u l-implimentazzjoni tax-Xjenza Miftuħa” jissuġġerixxu li l-evoluzzjoni tas-sistemi ta’ evalwazzjoni tar-riċerka fl-Ewropa jenħtieġ li, fost l-oħrajn, tqis il-valorizzazzjoni tal-għarfien.

(10)

Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta’ Frar 2020 intitolata “Strateġija Ewropea għad-data” tħeġġeġ lis-settur pubbliku u n-negozji jisfruttaw l-opportunità ppreżentata mid-data għall-ġid soċjali u ekonomiku u tqis li l-potenzjal ta’ dik id-data jenħtieġ li jintuża biex jiġu indirizzati l-ħtiġijiet tal-individwi u b’hekk jinħoloq valur għall-ekonomija u għas-soċjetà. L-innovazzjoni mmexxija mid-data tista’ toħloq benefiċċji kbar għaċ-ċittadini, fosthom permezz ta’ mediċina personalizzata mtejba, permezz ta’ mobilità ġdida u permezz tal-kontribut tagħha għall-Patt Ekoloġiku Ewropew.

(11)

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-29 ta’ April 2021 intitolata “Regolamentazzjoni aħjar: Ningħaqdu flimkien biex nagħmlu liġijiet aħjar” tissottolinja li l-evidenza xjentifika hija waħda mill-pedamenti ta’ regolamentazzjoni aħjar, vitali biex tiġi stabbilita deskrizzjoni akkurata tal-problema, fehim reali tal-kawżalità u għalhekk tal-loġika ta’ intervent, u biex jiġi evalwat l-impatt. Ir-riċerka ta’ kwalità għolja ma tistax issir f’tul ta’ żmien qasir ħafna, u għalhekk biex jiġi żgurat li jkun hemm evidenza pertinenti disponibbli meta jkun hemm bżonn jirrikjedi antiċipazzjoni u koordinazzjoni aħjar tal-ħtiġijiet għall-evidenza. Dan ifisser ukoll mobilizzazzjoni u involviment aħjar tal-komunità tar-riċerka fil-proċess regolatorju.

(12)

It-trawwim ta’ ħiliet trażversali bħall-intraprenditorija, il-kreattività, il-ħsieb kritiku u l-involviment ċiviku huma fost l-objettivi tal-komunikazzjonijiet tal-Kummissjoni “dwar il-kisba sal-2025 taż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni”, “l-istrateġija Ewropea għall-universitajiet” u “Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa għall-kompetittività sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u r-reżiljenza”. Il-qafas strateġiku taż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni (ŻEE) jippromwovi l-kollaborazzjoni u t-tagħlim bejn il-pari bejn l-Istati Membri u l-partijiet ikkonċernati ewlenin, pereżempju fil-forma ta’ gruppi ta’ ħidma.

(13)

L-ekosistema tar-R&I nbidlet ħafna mir-Rakkomandazzjoni 2008/416/KE, li kienet prinċipalment immirata għall-organizzazzjonijiet pubbliċi tar-riċerka (8). Hemm bżonn ta’ aġġornament, biex jiffoka fuq il-massimizzazzjoni tal-valur tal-assi kollha tal-għarfien iġġenerati minn tipi differenti ta’ atturi f’ekosistema dinamika tar-R&I. Sfidi u żviluppi ġodda jenħtieġ li jiġu indirizzati, bħall-ktajjen tal-valur tal-għarfien dejjem aktar kumplessi, opportunitajiet ġodda tas-suq maħluqa minn teknoloġiji emerġenti, forom ġodda ta’ kollaborazzjoni bejn l-industrija u d-dinja akkademika u bejn is-settur pubbliku u d-dinja akkademika, l-involviment taċ-ċittadini, kif ukoll l-interferenza barranija fir-R&I u r-reċiproċità fil-ġestjoni tal-assi intellettwali fil-kuntest tal-kooperazzjoni internazzjonali fir-R&I.

(14)

Id-diversità tal-kanali u tal-għodod tal-valorizzazzjoni tal-għarfien (9) jenħtieġ li tiġi riflessa biex jiġu indirizzati s-sostenibbiltà, l-isfidi soċjali u prijoritajiet oħra ta’ politika settorjali u biex jiġu mħeġġa kollaborazzjonijiet multidixxiplinari, mhux biss fil-qasam tradizzjoni tat-trasferiment tal-għarfien f’oqsma teknoloġiċi, iżda li jinvolvu wkoll dixxiplini bħax-xjenzi soċjali, l-umanistika u l-arti, fosthom ħarsa lejn l-interkonnessjonijiet bejn il-politiki soċjali, ambjentali u ekonomiċi.

(15)

L-għan tal-prinċipji gwida għall-valorizzazzjoni tal-għarfien jenħtieġ li jkun li tiġi adottata linja komuni dwar miżuri u inizjattivi ta’ politika għat-titjib tal-valorizzazzjoni tal-għarfien fl-Unjoni, b’mod partikolari permezz ta’: (a) it-twessigħ tal-ambitu tal-atturi u l-attivitajiet meta mqabbel mar-Rakkomandazzjoni 2008/416/KE; (b) l-implikazzjoni ta’ enfasi fuq l-ekosistema kollha tar-R&I u l-konnessjonijiet tagħha, fuq il-kokreazzjoni bejn l-atturi u fuq il-ħolqien ta’ valur soċjetali; (c) it-twessigħ tal-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom biex jinkludu l-ġestjoni tal-assi intellettwali u jenfasizzaw l-importanza tal-iżvilupp ta’ kultura, prattiki u ħiliet intraprenditorjali; u (d) enfasi fuq ħtiġijiet ġodda biex jiżdied l-impatt tar-R&I, bħall-indirizzar ta’ sfidi ta’ politika ġodda u persistenti, it-tisħiħ tal-involviment taċ-ċittadini u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki fost diversi atturi tar-R&I.

(16)

Il-kunċetti ewlenin fil-prinċipji gwida għall-valorizzazzjoni tal-għarfien jenħtieġ li jiġu definiti kif ġej:

“Il-valorizzazzjoni tal-għarfien hija l-proċess tal-ħolqien ta’ valur soċjali u ekonomiku mill-għarfien billi oqsma u setturi differenti jiġu marbuta u billi r-riżultati tad-data, tan-know-how u tar-riċerka jiġu ttrasformati f’politiki bbażati fuq prodotti, servizzi, soluzzjonijiet u għarfien sostenibbli li huma ta’ benefiċċju għas-soċjetà. L-enfasi fuq il-valorizzazzjoni tal-għarfien tagħmilha neċessarja li jitwessa’ l-ambitu tar-Rakkomandazzjoni 2008/416/KE, biex tinkludi l-ekosistema kollha tar-R&I u l-firxa dejjem usa’ ta’ atturi tagħha.

Il-valorizzazzjoni tal-għarfien” hija bidla fundamentali, li ġġib magħha aspetti ġodda li ser jimmassimizzaw il-valur tal-assi eżistenti u futuri tar-R&I u l-għarfien, inkluż l-għarfien taċitu, fejn l-għarfien taċitu jkun kwalunkwe għarfien li ma jistax jiġi kkodifikat u trażmess bħala informazzjoni permezz ta’ dokumentazzjoni, dokumenti akkademiċi, lectures, konferenzi jew kanali oħra ta’ komunikazzjoni. Tali għarfien jiġi ttrasferit b’mod aktar effettiv fost individwi b’kuntest soċjali komuni u prossimità fiżika (10). Il-valorizzazzjoni tal-għarfien ser twassal għal benefiċċji għat-tfassil tal-politika u għal modi ġodda ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni tar-R&I permezz tal-iżvilupp ta’ indikaturi u għodod ta’ kejl. Dan ser jaffettwa l-finanzjament tar-R&I u ser iżid il-valur għax-xjenza u r-riċerka u r-riżultati tagħhom. Il-valorizzazzjoni tal-għarfien tirrikjedi l-parteċipazzjoni tal-atturi fl-ekosistema tar-R&I u l-utenti/benefiċjarji tal-għarfien u l-innovazzjoni, b’enfasi partikolari fuq l-użu, u l-użu mill-ġdid u l-arrikkiment reċiproku tal-għarfien fost setturi differenti għall-benefiċċju tas-soċjetà. Bħala tali, huwa kunċett usa’ mit-tixrid, li jinvolvi li l-għarfien u r-riżultati jsiru magħrufa u aċċessibbli. Fl-aħħar nett, il-valorizzazzjoni tal-għarfien mistennija tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti (11) u l-Patt Ekoloġiku Ewropew.

“L-assi intellettwali” huma kkunsidrati li jkopru kwalunkwe riżultat, servizz jew prodott iġġenerat minn kwalunkwe attività tar-R&I, bħal privattivi, drittijiet tal-awtur, trademarks, pubblikazzjonijiet, data, know-how, prototipi, proċessi, prattiki, teknoloġiji, invenzjonijiet, software jew mudelli tan-negozju. It-twessigħ tal-ambitu minn enfasi limitata fuq il-ġestjoni u l-protezzjoni tad-drittijiet tal-PI ser iwessa’ wkoll l-opportunitajiet għall-ħolqien tal-valur. L-isfruttament tal-valur sħiħ tal-assi intellettwali ġġenerati mill-attivitajiet tar-R&I jirrikjedi li l-organizzazzjonijiet li jwettqu attivitajiet tar-R&I jimmaniġġaw l-assi intellettwali f’sens wiesa’, kemm dawk li jistgħu jiġu protetti legalment, bħal privattivi, drittijiet tal-awtur u trademarks kif ukoll assi intellettwali oħra li jistgħu jintużaw f’attivitajiet ta’ valorizzazzjoni. Dan jirrikjedi l-iżvilupp ta’ strateġiji ta’ ġestjoni u l-promozzjoni ta’ ħiliet speċifiċi u trażversali biex jiġi sfruttat il-valur sħiħ tal-assi intellettwali ġġenerati. Il-ġestjoni effiċjenti tal-assi intellettwali hija kruċjali għall-valorizzazzjoni tal-għarfien.

(17)

Il-ftuħ bħala prinċipju jappoġġa l-ħolqien tal-valur, u l-użu ta’ għodod ta’ ġestjoni tal-assi intellettwali jista’ jwassal għal użu aħjar tar-riżultati, jikkontribwixxi b’mod pożittiv għall-innovazzjoni u jżid il-valur miżjud ġenerali tar-riżultati xjentifiċi (12). Soġġett għar-rispett tar-regoli tal-PI, bil-prinċipju ta’ “kemm jista’ jkun miftuħ, magħluq kemm meħtieġ”, huwa importanti li jiġi rikonoxxut li kemm ix-Xjenza Miftuħa kif ukoll l-Innovazzjoni Miftuħa, li l-premessa bażika ta’ din tal-aħħar tkun li l-proċess ta’ innovazzjoni jinfetaħ għall-atturi attivi kollha sabiex l-għarfien ikun jista’ jiċċirkola b’mod aktar liberu u jiġi ttrasformat fi prodotti u servizzi li joħolqu swieq ġodda biex b’hekk titrawwem kultura aktar b’saħħitha ta’ intraprenditorija (13), jużaw u jisfruttaw l-għodod għall-ġestjoni tal-assi intellettwali. L-użu sensibbli tar-riżultati tar-riċerka biex jinħolqu benefiċċji soċjoekonomiċi ser iżid ukoll mal-valur ġenerali u mal-importanza tar-riċerka xjentifika għas-soċjetà.

(18)

Il-prattiki, il-proċessi, il-kompetenzi u l-ħiliet intraprenditorjali, u dawk li jiffaċilitaw id-djalogu maċ-ċittadini, mas-soċjetà ċivili u ma’ dawk li jfasslu l-politika, huma komponenti meħtieġa ta’ inizjattivi ta’ valorizzazzjoni ta’ suċċess tal-għarfien. It-trasformazzjoni tal-għarfien f’valur ġdid, irrispettivament minn jekk dan jikkonċernax innovazzjonijiet inkrementali jew ta’ tfixkil, it-tfassil tal-politika bbażat fuq l-evidenza, jew il-benesseri taċ-ċittadini, tirrikjedi attitudnijiet, prattiki jew kulturi proattivi/intraprenditorjali u ta’ kokreazzjoni/involviment transsettorjali, flimkien ma’ sforzi intraprenditorjali f’xi stadji tal-proċess ta’ valorizzazzjoni jew matulhom kollha. B’dak il-mod, il-proċess ta’ valorizzazzjoni jista’ jispira aġġustamenti fis-sistemi edukattivi u l-karrieri tar-riċerkaturi sabiex dawn ikunu jistgħu jaqdu aħjar il-ħiliet, il-kompetenzi u l-imġibiet li jwasslu għal kreattività akbar u ħolqien ta’ valur soċjetali. Għalhekk, l-iżvilupp u l-użu ta’ approċċi intraprenditorjali u ta’ approċċi, ta’ diversità u orjentati lejn l-involviment/il-kollaborazzjoni huma kruċjali biex il-valorizzazzjoni tkun effettiva.

(19)

Il-proċessi u l-metodi intraprenditorjalihuma skoperta bbażata fuq l-esperimenti u azzjonijiet b’kokreazzjoni, li jkopru l-konfini organizzazzjonali u li jinvolvu ħafna kompetenzi komplementari. F’dan il-kuntest, il-proċess intraprenditorjali jitqies bħala metodu xprunat mill-iskoperti biex jiġu indirizzati l-isfidi u l-opportunitajiet relatati mas-suq u mas-soċjetà billi jiġu żviluppati u sfruttati b’mod sperimentali assi intellettwali f’valuri (innovazzjonijiet) ġodda u utli għal sett partikolari ta’ partijiet ikkonċernati. Dawn il-proċessi u l-metodi jirrikjedu l-ħiliet u l-kapaċitajiet soċjo-intraprenditorjali meħtieġa biex jiffaċilitaw l-effett konsegwenzjali tal-għarfien soċjali lil hinn mill-kummerċjalizzazzjoni. L-użu tal-metodu miftuħ ta’ koordinazzjoni ta’ networks, għodod u strumenti mill-ERA u l-qafas strateġiku taż-Żona Ewropea tal-Edukazzjoni (EEA) ser jistimula l-valorizzazzjoni tal-għarfien u l-iżvilupp ta’ ħiliet relatati.

(20)

Għalhekk, il-prinċipji gwida jenħtieġ li jkopru l-iżvilupp, l-użu u l-ġestjoni tal-prattiki, tal-proċessi u tal-ħiliet intraprenditorjali fil-livelli kollha tas-soċjetà fis-setturi privati u pubbliċi involuti fil-valorizzazzjoni tal-għarfien. Dak l-ambitu ġdid jirrikjedi li dawk li jfasslu l-politika jallinjaw l-objettivi ta’ politika tagħhom kif xieraq u jistabbilixxu approċċi ġodda meħtieġa għall-valorizzazzjoni tal-għarfien. Dawk il-prinċipji gwida għandhom l-għan li jgħinu lil dawk li jfasslu l-politika fl-Istati Membri biex jiġu ssodisfati tali obbligi.

(21)

Għalhekk, il-prinċipji gwida f’din ir-Rakkomandazzjoni jenħtieġ li jikkonċernaw inizjattivi ta’ politika mmirati lejn il-kategoriji kollha ta’ atturi tal-ekosistema involuti f’attivitajiet tar-R&I, bħal:

(22)

Il-prinċipji gwida jenħtieġ li jiġu fformulati biex ikunu applikabbli għall-kategoriji kollha elenkati fl-Inċiż 21, jew għall-biċċa l-kbira minnhom. L-implimentazzjoni tal-prinċipji gwida jenħtieġ li tiġi adattata għall-atturi fil-mira permezz ta’ dokumenti tal-Kodiċi ta’ Prattika jiġifieri Kodiċi ta’ Prattika għall-użu tal-PI u Kodiċi ta’ Prattika għar-riċerkaturi dwar l-istandardizzazzjoni. Jekk ikun meħtieġ, dokumenti rilevanti oħra tal-Kodiċi ta’ Prattika jistgħu jinħolqu b’mod konġunt mal-partijiet ikkonċernati.

(23)

Jenħtieġ li l-prinċipji gwida ma jkunux vinkolanti. L-applikazzjoni tagħhom jenħtieġ li tirrispetta d-dritt internazzjonali, dak tal-Unjoni u dak nazzjonali u dawn jenħtieġ li jitqiesu fl-isforzi biex il-qafas legali tal-Unjoni jkun ta’ appoġġ għall-valorizzazzjoni tal-għarfien. Il-prinċipji gwida jenħtieġ li jiġu applikati bl-intenzjoni tal-aktar użu wiesa’ possibbli soċjetali, inkluż il-kontribut għas-soċjetà sostenibbli f’konformità mal-linji gwida tal-Unjoni għall-indirizzar tal-interferenza barranija fir-R&I (14). Meta possibbli u skont il-kuntest, l-attivitajiet ta’ valorizzazzjoni jenħtieġ li jikkunsidraw il-ħtiġijiet tas-soċjetà u l-benefiċċji għaliha, minbarra l-ixprunaturi tradizzjonali tal-profitt. Wieħed mill-eżempji huwa l-liċenzjar soċjalment responsabbli, li fih il-liċenzjar tal-assi intellettwali jenħtieġ li jiżgura li l-iffissar tal-prezzijiet tal-prodotti u s-servizzi finali ma jfixkilx l-aċċessibbiltà. Il-prinċipji gwida jenħtieġ li jiffukaw fuq il-massimizzazzjoni tal-valur tal-investimenti fir-R&I lil hinn mit-trasferiment tradizzjonali tal-għarfien u fuq l-involviment tal-atturi kollha fl-ekosistema tar-R&I.

(24)

Il-valorizzazzjoni tal-għarfien hija proċess kumpless li jirrikjedi riżorsi sinifikanti biex jiġi żgurat li l-firxa meħtieġa ta’ ħiliet u kapaċità skalabbli tiġi żviluppata u miżmuma fl-Unjoni. Din ser tkun teħtieġ li jkun hemm investiment kontinwu u miżjud fl-iżvilupp ta’ professjonisti u ta’ faċilitaturi tat-trasferiment u tas-senserija tal-għarfien li jaġixxu bħala intermedjarji bejn l-atturi rilevanti tar-R&I. Huwa partikolarment importanti li l-SMEs jiġu mħeġġa jipparteċipaw permezz ta’ ekosistemi tal-innovazzjoni nazzjonali u reġjonali b’saħħithom. Barra minn hekk, il-proattività fin-negozji ġodda u fin-negozji li qed jespandu ta’ kull daqs jenħtieġ li tiġi mħeġġa u s-sħab industrijali jenħtieġ li jiġu persważi biex ikunu lesti jieħdu r-riskji,

1.

Valorizzazzjoni tal-għarfien fil-politika tar-riċerka u l-innovazzjoni

2.

Ħiliet u kapaċitajiet

3.

Sistema ta’ inċentivi

4.

Ġestjoni tal-assi intellettwali

5.

Rilevanza fl-iskemi ta’ finanzjament pubbliku

6.

Tagħlim bejn il-pari

7.

Metrika, monitoraġġ u evalwazzjoni