(1)

It-teknoloġija, id-data u s-servizzi spazjali saru indispensabbli fil-ħajja ta' kuljum taċ-ċittadini Ewropej u jaqdu rwol essenzjali biex jiġu mħarsa ħafna interessi strateġiċi. L-industrija spazjali tal-Unjoni diġà hija waħda mill-iktar kompetittivi fid-dinja. Madankollu, il-fatt li qegħdin jitfaċċaw atturi ġodda u l-fatt li qegħdin jiġu żviluppati teknoloġiji ġodda qegħdin jirrivoluzzjonaw il-mudelli industrijali tradizzjonali. Għalhekk, sabiex l-Unjoni tibqa' attur internazzjonali ewlieni b'libertà estensiva ta' azzjoni fil-qasam tal-ispazju, huwa kruċjali li hija tħeġġeġ il-progress xjentifiku u tekniku, u toffri sostenn għall-kompetittività u għall-kapaċità ta' innovazzjoni tal-industriji tas-settur spazjali fl-Unjoni, b'mod partikolari l-impriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs)., in-negozji ġodda u n-negozji innovattivi.

(2)

Il-possibbiltajiet li joffri l-ispazju għas-sigurtà tal-Unjoni u l-Istati Membri tagħha jenħtieġ li jiġu sfruttati kif imsemmi b'mod partikolari fl-Istrateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea ta' Ġunju 2016, filwaqt li tinżamm in-natura ċivili tal-Programm Spazjali tal-Unjoni (“il-Programm”) u tiġi rispettata n-newtralità possibbli jew id-dispożizzjonijiet mhux ta' allinjament stipulati fil-liġi kostituzzjonali tal-Istati Membri. Storikament, l-iżvilupp tas-settur spazjali kien marbut mas-sigurtà. F'ħafna każijiet, it-tagħmir, il-komponenti u l-istrumenti użati fis-settur spazjali kif ukoll id-data u s-servizzi dwar l-ispazju huma oġġetti b'użu doppju. Madankollu, il-politika ta' sigurtà u ta' difiża tal-Unjoni hija determinata fi ħdan il-qafas tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni, b'konformità mat-Titolu V tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE).

(3)

L-Unjoni ilha tiżviluppa l-inizjattivi u l-programmi spazjali tagħha stess sa minn tmiem id-Disgħinijiet, b'mod partikolari s-Sistema Ewropea ta' Navigazzjoni b'Kopertura Ġeostazzjonarja (EGNOS) u mbagħad Galileo u Copernicus, li jirrispondu għall-ħtiġijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni u għar-rekwiżiti tal-politiki pubbliċi. Il-kontinwità ta' dawk l-inizjattivi u tal-programmi jenħtieġ li tiġi żgurata u s-servizzi li dawn jipprovdu jenħtieġ li jiġu mtejba sabiex jissodisfaw il-ħtiġijiet il-ġodda tal-utenti, jibqgħu minn ta' quddiem fid-dawl tal-iżviluppi ġodda fit-teknoloġija u tat-trasformazzjonijiet fl-oqsma diġitali u tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, u sabiex ikunu jistgħu jissodisfaw il-prijoritajiet politiċi bħat-tibdil fil-klima, inkluż il-monitoraġġ tat-tibdil fir-reġjun polari, it-trasport, is-sigurtà u d-difiża.

(4)

Huwa neċessarju li jkunu sfruttati s-sinerġiji bejn il-ħtiġijiet tas-setturi tat-trasport, tal-ispazju u dawk diġitali sabiex jitrawwem l-użu usa' ta' teknoloġiji ġodda, bħall-e-call, it-takografija diġitali, is-superviżjoni u l-ġestjoni tat-traffiku, is-sewqan awtonomu u l-inġenji mingħajr bdot u d-droni, u biex jiġu trattat il-bżonn ta' konnettività sigura u bla xkiel, il-pożizzjonament b'saħħtu, l-intermodalità u l-interoperabbiltà. Tali sfruttament ta’ sinerġiji jsaħħaħ il-kompetittività tas-servizzi u tal-industrija tat-trasport.

(5)

Sabiex ikunu sfruttati l-aktar benefiċċji possibbli tal-Programm, fl-Istati Membri kollha u miċ-ċittadini kollha tagħhom, huwa wkoll essenzjali li jiġu promossi l-użu u l-applikazzjoni tad-data, l-informazzjoni u s-servizzi pprovduti, kif ukoll l-appoġġ għall-iżvilupp ta' applikazzjonijiet downstream ibbażati fuq dik id-data, l-informazzjoni u s-servizzi. Għal dak il-għan, l-Istati Membri, il-Kummissjoni u l-entitajiet responsabbli jistgħu, b'mod partikolari, imexxu perjodikament kampanji ta' informazzjoni dwar il-benefiċċji tal-Programm.

(6)

Biex jinkisbu l-għanijiet tal-libertà ta' azzjoni, l-indipendenza u s-sigurtà, huwa essenzjali li l-Unjoni tibbenefika minn aċċess awtonomu għall-ispazju u tista' tużah mingħajr periklu. Għalhekk, huwa essenzjali li l-Unjoni tappoġġa aċċess spazjali awtonomu, affidabbli u kosteffettiv, speċjalment fir-rigward tal-infrastruttura u t-teknoloġija kritiċi, is-sigurtà pubblika u s-sigurtà tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha. Għalhekk, jenħtieġ li l-Kummissjoni jkollha l-possibbiltà li taggrega s-servizzi tal-illanċjar fil-livell Ewropew, kemm għall-ħtiġijiet tagħha stess u kemm għal dawk ta' entitajiet oħra, fuq talba tagħhom, inklużi l-Istati Membri, f'konformità mal-Artikolu 189(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE). Biex tibqa' kompetittiva f'suq li jevolvi malajr, huwa kruċjali wkoll li l-Unjoni tkompli jkollha aċċess għal faċilitajiet infrastrutturali ta' llanċjar moderni, effiċjenti u flessibbli u tibbenefika minn sistemi ta' llanċjar xierqa. Għalhekk, mingħajr preġudizzju għall-miżuri meħuda mill-Istati Membri jew mill-Aġenzija Spazjali Ewropea (ESA), jenħtieġ li jkun possibbli li l-Programm ikun jista' jappoġġa adattamenti għall-infrastruttura tal-art tal-ispazju, inkluż żviluppi ġodda, li huma meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-Programm u l-adattamenti, inkluż l-iżvilupp tat-teknoloġija, għas-sistemi ta' llanċjar fl-ispazju li huma meħtieġa għall-illanċjar ta' satelliti, inklużi teknoloġiji alternattivi u sistemi innovattivi, għall-implimentazzjoni tal-komponenti tal-Programm. Dawk l-attivitajiet jenħtieġ li jiġu implimentati f'konformità mar-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (2) (ir-'Regolament Finanzjarju') u bil-għan li tinkiseb kosteffiċjenza aħjar għall-Programm. Minħabba li ser ikun hemm l-ebda baġit dedikat, l-azzjonijiet ta' appoġġ għall-aċċess għall-ispazju jenħtieġ li jkunu mingħajr preġudizzju għall-implimentazzjoni tal-komponenti tal-Programm.

(7)

Sabiex issaħħaħ il-kompetittività tal-industrija spazjali tal-Unjoni u żżid il-kapaċità fid-disinn, fil-bini u fit-tħaddim tas-sistemi tagħha stess, jenħtieġ li l-Unjoni tagħti sostenn għall-ħolqien, għat-tkabbir u għall-iżvilupp tal-industrija spazjali kollha. Jenħtieġ li l-ħolqien ta' mudell li jiffavorixxi n-negozju u l-innovazzjoni jingħata sostenn fil-livelli Ewropej, reġjonali u nazzjonali permezz ta' inizjattivi bħal ċentri spazjali li jġibu flimkien is-setturi spazjali, diġitali u setturi oħra, kif ukoll l-utenti. Dawk iċ-ċentri spazjali jenħtieġ li jkollhom l-għan li jrawmu l-intraprenditorija u l-ħiliet filwaqt li jfittxu sinerġiji maċ-ċentri tal-innovazzjoni diġitali. Jenħtieġ li l-Unjoni trawwem il-ħolqien u l-espansjoni ta' kumpaniji spazjali bbażati fl-Unjoni biex tgħinhom jirnexxu, inkluż billi tagħtihom sostenn fl-aċċess għall-finanzjament tar-riskju fid-dawl tan-nuqqas ta' aċċess xieraq, fi ħdan l-Unjoni, għall-ekwità privata għan-negozji ġodda tal-qasam spazjali u billi tħeġġeġ id-domanda, magħruf bħala l-approċċ tal-ewwel kuntratt.

(8)

Il-katina tal-valur spazjali ġeneralment hi mqassma bejn attivitajiet upstream u attivitajiet downstream. L-attivitajiet upstream jinkludu li jwasslu għal sistema spazjali operazzjonali, inklużi l-attivitajiet ta' żvilupp, manifattura u llanċjar u l-operazzjonijiet ta' tali sistema. L-attivitajiet downstream jinkludu dawk li jkopru l-provvista ta' servizzi relatati mal-ispazju, u prodotti għall-utenti. Il-pjattaformi diġitali huma wkoll element importanti li jappoġġa l-iżvilupp tas-settur spazjali. Huma jippermettu aċċess għal data u prodotti kif ukoll settijiet ta' għodod, ħżin u faċilitajiet ta' kompjuters.

(9)

Fil-qasam tal-ispazju, l-Unjoni teżerċita l-kompetenzi tagħha b'konformità mal-Artikolu 4(3) TFUE. Il-Kummissjoni jenħtieġ li tiżgura l-koerenza tal-attivitajiet imwettqa fil-kuntest tal-Programm.

(10)

Billi għadd ta' Stati Membri għandhom tradizzjoni ta' industriji attivi relatati mal-ispazju, jenħtieġ li tiġi rikonoxxuta l-ħtieġa li l-industriji spazjali jiġu żviluppati u maturati fl-Istati Membri b'kapaċitajiet emerġenti kif ukoll il-ħtieġa li jiġu indirizzati l-isfidi li qed jiffaċċjaw l-industriji spazjali tradizzjonali maħluqa mill-"iSpazju Ġdid". Jenħtieġ li jiġu promossi azzjonijiet biex tiġi żviluppata l-kapaċità tal-industrija spazjali madwar l-Unjoni u tiġi ffaċilitata l-kollaborazzjoni attiva fost l-industrija spazjali fl-Istati Membri kollha.

(11)

L-azzjonijiet taħt il-Programm jenħtieġ li jibnu fuq u jibbenefikaw minn kapaċitajiet nazzjonali u Ewropej li jkunu jeżistu fiż-żmien meta l-azzjoni tkun qed titwettaq.

(12)

Minħabba l-kopertura tal-Programm u l-potenzjal tiegħu li jgħinu biex jissolvew l-isfidi globali, attivitajiet spazjali tal-Unjoni għandhom dimensjoni internazzjonali qawwija. F'koordinazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, u bi qbil magħhom, il-korpi rilevanti tal-Programm jistgħu jipparteċipaw fi kwistjonijiet relatati mal-Programm, f'kooperazzjoni internazzjonali u jikkollaboraw f'korpi settorjali rilevanti tan-Nazzjonijiet Uniti (NU) . Għal kwistjonijiet relatati mal-Programm , il-Kummissjoni tista' tikkoordina, f'isem l-Unjoni, u fil-qasam tal-kompetenza tagħha, l-attivitajiet fix-xena internazzjonali, b'mod partikolari biex tiddefendi l-interessi tal-Unjoni u l-Istati Membri tagħha f'fora internazzjonali, inkluż fil-qasam tal-frekwenzi fir-rigward tal-Programm, mingħajr preġudizzju għall-kompetenza tal-Istati Membri f'dan il-qasam. Huwa partikolarment importanti għall-Unjoni, irrappreżentata mill-Kummissjoni, li tikkollabora fil-korpi tal-Programm Internazzjonali Cospas-Sarsat.

(13)

Il-kooperazzjoni internazzjonali hija ta' importanza kbira għall-promozzjoni tar-rwol tal-Unjoni bħala attur globali fis-settur spazjali u fit-teknoloġija u l-industrija tal-Unjoni, filwaqt li trawwem kompetizzjoni ġusta fil-livell internazzjonali, u żżomm f'moħħha l-ħtieġa li tiġi żgurata r-reċiproċità tad-drittijiet u l-obbligi tal-partijiet, u li tħeġġeġ il-kooperazzjoni fil-qasam tat-taħriġ. Il-kooperazzjoni internazzjonali hija element ewlieni tal-Istrateġija Spazjali għall-Ewropa, kif stabbilita mill-Kummissjoni fil-Kommuniukazzjoni tagħha tas-26 ta’ Ottubru 2016. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tuża l-Programm biex tikkontribwixxi għal u tibbenefika minn sforzi internazzjonali permezz ta' inizjattivi, biex tippromwovi t-teknoloġija u l-industrija Ewropea fuq livell internazzjonali (pereżempju djalogi bilaterali, workshops tal-industrija, sostenn għall-internazzjonalizzazzjoni tal-SMEs), u biex tiffaċilita l-aċċess għal swieq internazzjonali u tħeġġeġ kompetizzjoni ġusta, kif ukoll tistimola l-inizjattivi ta' diplomazija ekonomika. L-inizjattivi diplomatiċi spazjali Ewropej jenħtieġ li jkunu koerenti u komplementari bis-sħiħ mal-politiki, il-prijoritajiet u l-istrumenti eżistenti tal-Unjoni, filwaqt li l-Unjoni għandha rwol ewlieni x'taqdi flimkien mal-Istati Membri biex tibqa' fuq quddiem nett fix-xena internazzjonali.

(14)

Mingħajr preġudizzju għall-kompetenza tal-Istati Membri, jenħtieġ li l-Kummissjoni tippromwovi, flimkien mar-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà ("ir-Rappreżentant Għoli") u f'koordinazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, imġiba responsabbli fl-ispazju meta timplimenta l-Programm, inkluż tnaqqis fil-proliferazzjoni tar-residwi spazjali. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tesplora wkoll il-possibbiltà li l-Unjoni taċċetta d-drittijiet u l-obbligi previsti fit-Trattati u l-Konvenzjonijiet rilevanti tan-NU u, jekk meħtieġ, tressaq proposti xierqa.

(15)

Il-Programm għandu għanijiet simili bħal ta' programmi oħra tal-Unjoni, b'mod partikolari Orizzont Ewropa stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3), il-Programm InvestEU stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/523 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4), il-Fond Ewropew għad-Difiża stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/697 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) u l-Fondi skont Regolament li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond għall-Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura u r-regoli finanzjari għal dawk u għall-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika tal-Viżi (ir-“Regolament dwar id-Dispożizzjonijiet Komuni”). Għalhekk, jenħtieġ li jiġi previst il-finanzjament kumulattiv minn dawk il-programmi, dment li ma jkoprux l-istess elementi tal-kostijiet, b'mod partikolari permezz ta' arranġamenti għal finanzjament kumplementari mill-programmi tal-Unjoni fejn il-modalitajiet ta' ġestjoni jippermettu f'sekwenza, b'mod alternanti, jew permezz ta' kombinazzjoni tal-fondi, inkluż għall-finanzjament konġunt tal-azzjonijiet, li jippermettu, fejn ikun possibbli, li jkun hemm sħubijiet għall-innovazzjoni u operazzjonijiet ta' taħlit. Għaldaqstant, matul l-implimentazzjoni tal-Programm, jenħtieġ li l-Kummissjoni tippromwovi sinerġiji ma' programmi u strumenti finanzjarji oħra relatati tal-Unjoni li jippermettu, fejn ikun possibbli, l-użu ta' aċċess għall-finanzjament tar-riskju, għas-sħubijiet għall-innovazzjoni, u għall-finanzjament kumulattiv jew imħallat. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura wkoll sinerġiji u koerenza bejn is-soluzzjonijiet żviluppati taħt dawk il-programmi, b'mod partikolari Orizzont Ewropa, u s-soluzzjonijiet żviluppati skont il-Programm

(16)

F'konformità mal-Artikolu 191(3) tar-Regolament Finanzjarju, fl-ebda ċirkostanza ma għandhom jiġu ffinanzjati darbtejn l-istess kostijiet mill-baġit tal-Unjoni.

(17)

L-għanijiet ta' politika ta' dan il-Programm jiġu indirizzati wkoll bħala oqsma eliġibbli għall-operazzjonijiet ta' finanzjament u ta' investiment permezz tal-istrumenti finanzjarji u l-garanzija baġitarja tal-Programm InvestEU, b'mod partikolari fil-qafas tal-aspetti ta' politika tiegħu dwar l-infrastruttura sostenibbli u dwar ir-riċerka, l-innovazzjoni u diġitalizzazzjoni. Is-sostenn finanzjarju jenħtieġ li jintuża biex jiġu indirizzati b'mod proporzjonat il-fallimenti tas-suq jew is-sitwazzjonijiet ta' investiment subottimali, u jenħtieġ li l-azzjonijiet ma jidduplikawx jew ma jeskludux il-finanzjament privat jew joħolqu distorsjoni fil-kompetizzjoni tas-suq intern. Jenħtieġ li l-azzjonijiet ikollhom valur miżjud Ewropew ċar.

(18)

Il-koerenza u s-sinerġiji bejn Orizzont Ewropa u l-Programm jenħtieġ li jrawmu settur spazjali Ewropew kompetittiv u innovattiv; se jsaħħu l-awtonomija tal-Ewropa fl-aċċess u fl-użu tal-ispazju f'ambjent sigur u sikur; u se jsaħħu r-rwol tal-Ewropa bħala attur globali. Soluzzjonijiet rivoluzzjonarji f'Orizzont Ewropa jingħataw sostenn permezz tad-data u tas-servizzi disponibbli bis-saħħa tal-Programm għall-komunità tar-riċerka u tal-innovazzjoni.

(19)

Biex jiġi massimizzat ir-ritorn soċjoekonomiku mill-Programm, huwa essenzjali li jinżammu sistemi tal-ogħla livell, li jiġu aġġornati biex jissodisfaw il-ħtiġijiet li qed jevolvu tal-utenti u li jseħħu żviluppi ġodda fis-settur tal-applikazzjonijiet downstream li jkunu jistgħu jsiru fl-ispazju. Jenħtieġ li l-Unjoni ssostni attivitajiet relatati mar-riċerka u l-iżvilupp teknoloġiku, jew il-fażijiet bikrija tal-evoluzzjoni marbuta mal-infrastrutturi stabbiliti taħt il-Programm, kif ukoll l-attivitajiet ta' riċerka u żvilupp relatati mal-applikazzjonijiet u s-servizzi bbażati fuq is-sistemi stabbiliti taħt il-programm, biex b'hekk tistimola l-attivitajiet ekonomiċi upstream u downstream. L-istrument xieraq fil-livell tal-Unjoni għall-finanzjament ta' dawk l-attivitajiet ta' riċerka u innovazzjoni huwa Orizzont Ewropa. Madankollu, parti speċifika ħafna tal-attivitajiet ta' żvilupp jenħtieġ li tkun iffinanzjata mill-baġit allokat lill-programmi Galileo u EGNOS taħt dan ir-Regolament, l-aktar fejn tali attivitajiet jikkonċernaw elementi fundamentali bħal chipsets u riċevituri kompatibbli ma' Galileo, li jiffaċilitaw l-iżvilupp ta' applikazzjonijiet fost is-setturi differenti tal-ekonomija. Minkejja dan, tali finanzjament jenħtieġ li ma jpoġġix f'riskju l-iskjerament jew l-esplojtazzjoni tal-infrastrutturi stabbiliti skont il-Programmi.

(20)

Sabiex tiġi żgurata l-kompetittività tal-industrija spazjali Ewropea fil-futur, il-Programm jenħtieġ li jagħti sostenn lill-iżvilupp ta' ħiliet avvanzati f'oqsma relatati mal-ispazju u jagħti sostenn lill-attivitajiet ta' edukazzjoni u taħriġ, jippromwovi opportunitajiet ugwali, inkluż l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, sabiex jintlaħaq il-potenzjal sħiħ taċ-ċittadini tal-Unjoni f'dak il-qasam.

(21)

L-infrastruttura ddedikata għall-Programm tista’ tirrikjedi riċerka u innovazzjoni addizzjonali, li jistgħu jingħataw sostenn fil-qafas ta' Orizzont Ewropa, bil-għan li jkun hemm koerenza mal-attivitajiet f'dan il-qasam mill-ESA. Jenħtieġ li s-sinerġiji ma' Orizzont Ewropa jiżguraw li l-ħtiġijiet ta' riċerka u ta' innovazzjoni tas-settur spazjali jiġu identifikati u stabbiliti bħala parti mill-proċess ta' ppjanar strateġiku għar-riċerka u għall-innovazzjoni. Id-data u s-servizzi spazjali li jkunu disponibbli mingħajr ħlas bis-saħħa tal-Programm jintużaw biex jiġu żviluppati soluzzjoni rivoluzzjonarji permezz tar-riċerka u tal-innovazzjoni, inkluż f'Orizzont Ewropa, b'sostenn għall-prijoritajiet tal-politiki tal-Unjoni. Il-proċess tal-ippjanar strateġiku fil-qafas ta' Orizzont Ewropa jidentifika l-attivitajiet tar-riċerka u tal-innovazzjoni li jenħtieġ li jużaw infrastrutturi bi sjieda tal-Unjoni bħal Galileo, EGNOS u Copernicus. L-infrastrutturi tar-riċerka, b'mod partikolari n-networks tal-osservazzjoni fil-post jikkostitwixxu elementi essenzjali tal-infrastruttura tal-osservazzjoni fil-post li tippermetti t-twassil tas-Servizzi ta' Copernicus.

(22)

Huwa importanti li l-Unjoni jkollha s-sjieda tal-assi tanġibbli u intanġibbli kollha li jinħolqu jew li jiġu żviluppati permezz tal-akkwist pubbliku li tiffinanzja bħala parti mill-Programm. Sabiex tiġi żgurata konformità sħiħa ma' kwalunkwe dritt fundamentali marbut mas-sjieda, jenħtieġ li jsiru l-arranġamenti meħtieġa mas-sidien eżistenti. Jenħtieġ li tali sjieda tal-Unjoni tkun mingħajr preġudizzju għall-possibbiltà li l-Unjoni, skont dan ir-Regolament u fejn jitqies li jkun xieraq abbażi ta' valutazzjoni każ b'każ, dawk l-assi tagħmilhom disponibbli għal partijiet terzi jew tiddisponi minnhom.

(23)

Sabiex jitħeġġeġ l-iżjed użu wiesa' possibbli tas-servizzi offruti mill-Programm, ikun utli li jiġi enfasizzat li d-data, l-informazzjoni u s-servizzi jiġu pprovduti mingħajr garanzija u mingħajr preġudizzju għall-obbligi imposti minn dispożizzjonijiet legalment vinkolanti.

(24)

Il-Kummissjoni, meta twettaq uħud mill-kompiti tagħha ta' natura mhux regolatorja, jenħtieġ li tkun tista' tirrikorri, kif ikun meħtieġ u kemm ikun hemm bżonn, għall-assistenza teknika ta' ċerti partijiet esterni. Entitajiet oħra involuti fil-governanza pubblika tal-Programm jistgħu ukoll jużaw l-istess assistenza teknika fit-twettiq tal-kompiti iddelegati lilhom skont dan ir-Regolament.

(25)

Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għat-tul kollu tal-Programm li jrid jikkostitwixxi l-ammont ta' referenza primarja, skont it-tifsira tal-punt 18 tal-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta’ Diċembru 2020 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f'materji ta' baġit u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprja ġodda, inkluż pjan direzzjonali għall-introduzzjoni ta' riżorsi proprja ġodda (6), għall-Parlament Ewropew u għall-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali.

(26)

Filwaqt li jirrifletti l-importanza tal-indirizzar tat-tibdil fil-klima f'konformità mal-impenji tal-Unjoni rigward l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Pariġi adottat skont il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (7)u l-impenji għall-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-NU, l-azzjonijiet skont dan il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxu lejn l-integrazzjoni ta' azzjonijiet klimatiċi u lejn il-kisba ta' mira ġenerali fejn mill-inqas 30 % tal-infiq tal-baġit tal-Unjoni jsostni l-għanijiet relatati mal-klima. Matul it-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-Programm jenħtieġ li jiġu identifikati azzjonijiet rilevanti, li se jiġu vvalutati mill-ġdid fil-kuntest tal-proċessi rilevanti ta' evalwazzjoni u ta' rieżami. Il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni ser jikkooperaw fuq metodoloġija effettiva, trasparenti u komprensiva, li għandha tiġi stabbilita mill-Kummissjoni, sabiex jiġi vvalutat l-infiq taħt il-programmi kollha tal-qafas finanzjarju pluriennali għall-objettivi tal-bijodiversità, filwaqt li jitqiesu d-duplikazzjonijiet eżistenti bejn l-objettivi tal-klima u tal-bijodiversità.

(27)

Jenħtieġ li d-dħul iġġenerat mill-komponenti tal-Programm imur għall-Unjoni sabiex jikkumpensa parzjalment l-investimenti li diġà tkun għamlet, u jenħtieġ li dak id-dħul jintuża biex jingħata sostenn lill-kisba tal-għanijiet tal-Programm. Għall-istess raġuni, jenħtieġ li jkun possibbli li jkun previst mekkaniżmu ta' kondiviżjoni tad-dħul fil-kuntratti konklużi ma' entitajiet tas-settur privat.

(28)

Ir-Regolament Finanzjarju japplika għall-Programm. Ir-Regolament Finanzjarju jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inkluż ir-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist pubbliku, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni.

(29)

Peress li l-Programm huwa, fil-prinċipju, iffinanzjat mill-Unjoni, jenħtieġ li l-kuntratti tal-akkwist konklużi fil-qafas tal-Programm għal attivitajiet finanzjati mill-Programm jikkonformaw mar-regoli tal-Unjoni. F'dak il-kuntest, jenħtieġ li l-Unjoni tkun responsabbli wkoll għad-definizzjoni tal-għanijiet li jridu jintlaħqu fir-rigward tal-akkwist pubbliku. Ir-Regolament Finanzjarju jipprevedi li, abbażi tar-riżultati ta' valutazzjoni ex ante, il-Kummissjoni tista' tiddependi fuq is-sistemi u l-proċeduri tal-persuni jew l-entitajiet li jimplimentaw il-fondi tal-Unjoni. L-aġġustamenti speċifiċi meħtieġa għal dawn is-sistemi u proċeduri, kif ukoll l-arranġamenti biex jittawlu l-kuntratti eżistenti, jenħtieġ li jkunu definiti fil-ftehim qafas ta' sħubija finanzjarja (FFPA) jew fil-ftehim ta' kontribuzzjoni korrispondenti.

(30)

Il-Programm jiddependi fuq teknoloġiji kumplessi u li jinbidlu b'mod kostanti. Id-dipendenza fuq tali teknoloġiji tirriżulta f'inċertezza u f'riskji għall-kuntratti pubbliċi konklużi fil-qafas ta' dan il-programm, peress li dawk il-kuntratti jinvolvu impenji fit-tul għat-tagħmir jew għas-servizzi. Għalhekk, minbarra r-regoli stabbiliti fir-Regolament Finanzjarju, huma meħtieġa miżuri speċifiċi li jikkonċernaw il-kuntratti pubbliċi. Għaldaqstant, jenħtieġ li jkun possibbli li jingħata kuntratt fil-forma ta' kuntratt kondizzjonali b'pagamenti fi stadji, tiddaħħal emenda, taħt ċerti kondizzjonijiet, fil-kuntest tal-prestazzjoni tiegħu, jew jiġi impost livell minimu ta' sottokuntrattar, b’mod partikolari sabiex l-SME’s u n-negozji ġodda jkunu jistgħu jipparteċipaw. Fl-aħħar nett, minħabba l-inċertezzi teknoloġiċi li jikkaratterizzaw il-komponenti tal-Programm, il-prezzijiet tal-kuntratti mhux dejjem jistgħu jitbassru b'mod preċiż u għalhekk jenħtieġ li jkun possibbli li jiġu konklużi kuntratti mingħajr ma jiġi stipulat prezz fiss riġidu u li jiġu inklużi klawżoli li jissalvagwardjaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

(31)

Sabiex titħeġġeġ id-domanda pubblika u l-innovazzjoni fis-settur pubbliku, il-Programm jenħtieġ li jippromwovi l-użu ta' data, informazzjoni u servizzi biex jiġi sostnut l-iżvilupp ta' soluzzjonijiet personalizzati mill-industrija u l-SMEs fil-livelli reġjonali u lokali permezz ta' sħubiji għall-innovazzjoni marbuta mal-ispazju, kif imsemmi fil-punt 7 tal-Anness 1 għar-Regolament Finanzjarju, li jippermetti li l-istadji kollha mill-iżvilupp sal-introduzzjoni u l-akkwist ta' soluzzjonijiet spazjali interoperabbli personalizzati għas-servizzi pubbliċi jiġu koperti.

(32)

Sabiex jintlaħqu l-għanijiet tal-Programm, huwa importanti li, fejn ikun xieraq, wieħed ikun jista' jserraħ fuq il-kapaċitajiet offruti mill-entitajiet pubbliċi u privati tal-Unjoni li huma attivi fil-qasam spazjali u li jkun jista' jaħdem ukoll fil-livell internazzjonali ma' pajjiżi terzi jew ma' organizzazzjonijiet internazzjonali. Għal dik ir-raġuni, jenħtieġ li jkun hemm lok għall-possibbiltà li jintużaw l-għodod u l-metodi ta' ġestjoni rilevanti kollha li huma previsti mit-TFUE u mir-Regolament Finanzjarju u proċeduri konġunti tal-akkwist.

(33)

Fir-rigward tal-għotjiet b'mod iktar speċifiku, l-esperjenza wriet li l-adozzjoni mill-utenti u d-dħul fis-suq u s-sensibilizzazzjoni ġenerali jaħdmu aħjar b'mod deċentralizzat milli b'approċċ minn fuq għal isfel mill-Kummissjoni. Il-vawċers, li huma forma ta' sostenn finanzjarju minn benefiċjarju ta' għotja lil partijiet terzi, kienu fost l-azzjonijiet bl-ogħla rata ta' suċċess għall-entranti ġodda u għall-SMEs. Madankollu, dawn ġew imxekkla mil-limitu massimu fuq is-sostenn finanzjarju impost bir-Regolament Finanzjarju. Għalhekk, jenħtieġ li dak il-limitu massimu jogħla għall-Programm sabiex iżomm mal-andament tal-potenzjal dejjem jikber tal-applikazzjonijiet tas-suq fis-settur spazjali.

(34)

Jenħtieġ li l-forom ta' finanzjament u l-metodi ta' implimentazzjoni skont dan ir-Regolament jintgħażlu abbażi ta' kemm ikunu jistgħu jilħqu l-għanijiet speċifiċi tal-azzjonijiet u jwasslu r-riżultati, filwaqt li jitqiesu, b'mod partikolari, il-kostijiet tal-kontrolli, il-piż amministrattiv, u r-riskju mistenni tan-nuqqas ta' konformità. Jenħtieġ li dan jinkludi l-kunsiderazzjoni tal-użu ta' somma f'daqqa, ta' rati fissi u ta' kostijiet unitarji, kif ukoll il-finanzjament mhux marbut mal-kostijiet imsemmija fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(35)

Skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE (8)persuni u entitajiet stabbiliti f'pajjiżi jew territorji extra-Ewropej huma eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u għall-għanijiet tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li miegħu il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut.

(36)

Ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill fuq il-bażi tal-Artikolu 322 TFUE japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawk ir-regoli huma stipulati fir-Regolament Finanzjarju u b'mod partikolari jiddeterminaw il-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta' għotjiet, akkwist, premjijiet u implimentazzjoni indiretta, u jipprevedu kontrolli dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta' kondizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(37)

F'konformità mar-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9) u r-Regolamenti tal-Kunsill (KE/Euratom), Nru 2988/95 (10) , (Euratom, KE) Nru 2185/96 (11) u (UE) 2017/1939 (12) l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jridu jiġu protetti permezz ta' miżuri proporzjonati, inkluż miżuri relatati mal-prevenzjoni, id-detezzjoni, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta' irregolaritajiet inkluż frodi, mal-irkupru ta' fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b'mod skorrett u fejn xieraq, mal-impożizzjoni ta' penali amministrattivi. B'mod partikolari, skont ir-Regolamenti (UE, Euratom) Nru 2185/96 u (UE/Euratom) Nru 883/2013 l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) għandu s-setgħa li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inklużi kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. Skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew ("l-UPPE") huwa mogħti s-setgħa, f’konformità mar-Regolament (UE) 2017/1939, li jinvestiga u jressaq każijiet u reati kriminali li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni, kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13). Skont ir-Regolament Finanzjarju, kull persuna jew entità li tirċievi fondi mill-Unjoni trid tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess meħtieġa lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-Qorti tal-Awdituri u, fir-rigward ta’ dawk l-Istati Membri li jipparteċipaw f’kooperazzjoni msaħħa skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, lill-UPPE u tiżgura li kwalunkwe parti terza involuta fl-implimentazzjoni tal-fondi mill-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(38)

Il-membri tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE), pajjiżi aderenti, pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali kif ukoll il-pajjiżi tal-Politika Ewropea tal-Viċinat jistgħu jipparteċipaw fil-Programm, bl-eċċezzjoni ta' Galileo, EGNOS, GOVSATCOM u s-subkomponent tal-SST f'konformità mal-ftehimiet rispettivi tagħhom. Pajjiżi terzi oħra jistgħu jipparteċipaw ukoll fil-Programm bl-eċċezzjoni ta' Galileo, EGNOS, GOVSATCOM u s-subkomponent tal-SST, abbażi ta' ftehim li għandu jiġi konkluż f'konformità mal-Artikolu 218 TFUE. Galileo u EGNOS jenħtieġ li jkunu miftuħa għall-parteċipazzjoni tal-membri tal-EFTA li huma membri taż- ŻEE, f'konformità mal-kondizzjonijiet stabbiliti fil-Ftehim taż-Żona Ekonomika Ewropea (14).Pajjiżi terzi oħra jistgħu jipparteċipaw f’Galileo u EGNOS abbażi ta' ftehim li għandu jiġi konkluż skont l-Artikolu 218 TFUE. Jenħtieġ li GOVSATCOM tkun miftuħa għal kwalunkwe pajjiż terz biss abbażi ta' ftehim li għandu jiġi konkluż f'konformità mal-Artikolu 218 TFUE.

(39)

Jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika f'dan ir-Regolament li teżiġi li pajjiżi terzijagħtu d-drittijiet neċessarji u l-aċċess meħtieġ biex l-uffiċjal awtorizzanti responsabbli, l-OLAF u il-Qorti tal-Awdituri jeżerċitaw b'mod komprensiv il-kompetenzi rispettivi tagħhom.

(40)

L-organizzazzjonijiet internazzjonali li ma għandhomx il-kwartieri ġenerali tagħhom fl-Unjoni u li jkunu jixtiequ jaċċessaw is-servizzi tal-SST li mhumiex disponibbli għall-pubbliku jenħtieġ li jkunu meħtieġa jikkonkludu ftehim f’konformità mal-Artikolu 218 TFUE. L-organizzazzjonijiet internazzjonali li għandhom il-kwartieri ġenerali tagħhom fl-Unjoni u li huma sidien u operaturi pubbliċi tal-inġenji spazjali jenħtieġ li jitqiesu bħala utenti ewlenin tal-SST.

(41)

L-informazzjoni disponibbli pubblikament għas-servizzi tal-SST jenħtieġ li tinftiehem li tfisser kwalunkwe informazzjoni li għaliha utent ikollu bażi raġonevoli biex isib aċċess b'mod legali. Is-servizzi tal-SST għall-evitar tal-kolliżjonijiet, id-dħul mill-ġdid u l-frammentazzjoni huma bbażati fuq informazzjoni esterna tal-SST aċċessibbli għall-pubbliku li tkun disponibbli wara talba għal aċċess. Konsegwentement, is-servizzi tal-SST għall-evitar tal-kolliżjonijiet, id-dħul mill-ġdid u l-frammentazzjoni jenħtieġ li jinftiehmu li huma servizzi disponibbli għall-pubbliku u jenħtieġ li ma jirrikjedux il-konklużjoni ta’ ftehim f’konformità mal-Artikolu 218 TFUE. L-aċċess għal dawk is-servizzi jenħtieġ li jkun disponibli fuq talba mill-utent potenzjali.

(42)

Governanza pubblika tajba tal-Programm tirrikjedi d-distribuzzjoni ċara tar-responsabbiltajiet u tal-kompiti fost id-diversi entitajiet involuti sabiex tiġi evitata duplikazzjoni bla ħtieġa u sabiex jitnaqqsu l-kostijiet lipermezz tagħhom jinqabeż il-baġit u d-dewmien. L-atturi kollha tal-governanza jenħtieġ li jsostnu, fil-qasam ta' kompetenza tagħhom u skont ir-responsabbiltajiet tagħhom, il-kisba tal-għanijiet tal-Programm.

(43)

L-Istati Membri ilhom ħafna attivi fil-qasam tal-ispazju. Għandhom sistemi, infrastruttura, aġenziji u korpi nazzjonali marbuta mal-ispazju. Għalhekk, jistgħu jagħtu kontribut kbir għall-Programm, speċjalment għall-implimentazzjoni tiegħu. Huma jistgħu jikkooperaw mal-Unjoni biex jippromwovu s-servizzi u l-applikazzjonijiet tal-Programm. Il-Kummissjoni tista' timmobilizza l-mezzi għad-dispożizzjoni tal-Istati Membri, tibbenefika mill-assistenza tagħhom u, soġġett għal kondizzjonijiet maqbula reċiprokament, tiddelega lill-Istati Membri b'kompiti mhux regolatorji fl-implimentazzjoni tal-Programm. Barra minn hekk, l-Istati Membri kkonċernati jenħtieġ li jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw il-protezzjoni tal-istazzjonijiet fuq l-art stabbiliti fit-territorji tagħhom. Minbarra dan, jenħtieġ li l-Istati Membri u l-Kummissjoni jaħdmu flimkien u ma' korpi internazzjonali u ma' awtoritajiet regolatorji xierqa biex jiżguraw li l-frekwenzi meħtieġa għall-Programm ikunu disponibbli u protetti fil-livell adegwat sabiex ikun hemm lok għall-iżvilupp u għall-implimentazzjoni bis-sħiħ tal-applikazzjonijiet abbażi tas-servizzi offruti, b'konformità mad-Deċiżjoni Nru 243/2012/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15).

(44)

Bħala promotur tal-interess ġenerali tal-Unjoni, hija r-responsabbiltà tal-Kummissjoni li timplimenta l-Programm, tassumi responsabbiltà ġenerali u tippromwovi l-użu tiegħu. Sabiex tottimizza r-riżorsi u l-kompetenzi tad-diversi partijiet ikkonċernati, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista' tiddelega ċerti kompiti lil entitajiet oħra f'ċirkostanzi ġustifikabbli. Ladarba għandha r-responsabbiltà sħiħa tal-Programm, il-Kummissjoni jeħtieġ li tistabbilixxi r-rekwiżiti tekniċi u operazzjonali prinċipali meħtieġa biex tiġi implimentata l-evoluzzjoni tas-sistemi u tas-servizzi. Għandha tagħmel dan wara li tkun ikkonsultat lill-esperti tal-Istati Membri, lill-utenti u lil partijiet ikkonċernati rilevanti oħra. Fl-aħħar nett, filwaqt li tinnota li fil-qasam tal-ispazju, f'konformità mal-Artikolu 4(3) TFUE, l-eżerċizzju ta' kompetenza mill-Unjoni ma jwassalx biex l-Istati Membri jiġu mċaħħda milli jeżerċitaw il-kompetenza tagħhom, il-Kummissjoni jeħtieġ li tiżgura l-koerenza tal-attivitajiet imwettqa fil-kuntest tal-programm.

(45)

Il-missjoni tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Programm Spazjali ("l-Aġenzija"), li tissostitwixxi u tissuċċedi lill-Aġenzija tal-GNSS Ewropea stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 912/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16), hija li tagħti kontribut lill-Programm, b'mod partikolari fir-rigward tal-akkreditazzjoni tas-sigurtà[...] kif ukoll l-iżvilupp ta' applikazzjonijiet tas-suq u downstream. Għalhekk, jenħtieġ li ċerti kompiti marbuta ma' dawk l-oqsma jiġu assenjati lill-Aġenzija. Fir-rigward tas-sigurtà b'mod partikolari, u minħabba l-esperjenza tagħha f'dan il-qasam, jenħtieġ li l-Aġenzija tkun responsabbli għall-kompiti ta' akkreditazzjoni tas-sigurtà għall-azzjonijiet kollha tal-Unjoni fis-settur spazjali. Filwaqt li tibni fuq ir-rekord pożittiv tagħha fil-promozzjoni tal-adozzjoni mill-utent u mis-suq ta' Galileo u ta' EGNOS, jenħtieġ li l-Aġenzija tiġi inkarigata wkoll b'attivitajiet ta' adozzjoni mill-utenti relatati mal-komponenti tal-Programm minbarra Galileo u EGNOS, kif ukoll attivitajiet ta' żvilupp tal-applikazzjoni downstream għall-komponenti kollha tal-Programm. Dan jippermetti li l-Aġenzija tieħu benefiċċju mill-ekonomiji ta' skala u tiġi pprovduta opportunità għall-iżvilupp ta' applikazzjonijiet ibbażati fuq diversi komponenti tal-Programm (applikazzjonijiet integrati). Madankollu, dawk l-attivitajiet jenħtieġ li ma jippreġudikawx is-servizz u l-attivitajiet ta' adozzjoni mill-utenti inkarigati mill-Kummissjoni lill-entitajiet inkarigati ta' Copernicus. Jenħtieġ li l-inkarigu tal-iżvilupp ta' applikazzjonijiet downstream lill-Aġenzija ma jipprevjenix lil entitajiet inkarigati oħrajn milli jiżviluppaw applikazzjonijiet downstream. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Aġenzija twettaq il-kompiti li l-Kummissjoni tikkonferilha permezz ta' ftehim ta' FFPA li jkopri kompiti speċifiċi oħra assoċjati mal-Programm. Meta tinkariga kompiti lill-Aġenzija, jenħtieġ li jkunu disponibbli riżorsi umani, amministrattivi u finanzjarji adegwati.

(46)

F'ċerti ċirkostanzi debitament ġustifikati, jenħtieġ li l-Aġenzija tkun tista' tiddelega kompiti speċifiċi lil Stati Membri jew grupp ta' Stati Membri. Din id-delega jenħtieġ li jkun limitata għall-attivitajiet li l-Aġenzija ma għandhiex il-kapaċità li teżegwixxi hi stess u jenħtieġ li ma tippreġudikax il-governanza tal-Programm u l-allokazzjoni tal-kompiti kif definit f'dan ir-Regolament.

(47)

Galileo u EGNOS huma sistemi kumplessi li jirrikjedu koordinazzjoni intensiva. Peress li huma komponenti tal-Programm, dik il-koordinazzjoni jenħtieġ li titwettaq minn istituzzjoni jew korp tal-Unjoni. Filwaqt li tibni fuq l-għarfien espert li ġie żviluppat fis-snin li għaddew, l-Aġenzija hija l-aktar entità xierqa biex tikkoordina l-kompiti operazzjonali kollha relatati mal-esplojtazzjoni ta' dawk is-sistemi, ħlief għall-kooperazzjoni internazzjonali. L-Aġenzija jenħtieġ li għalhekk tiġi inkarigata bil-ġestjoni tal-esplojtazzjoni ta' EGNOS u Galileo. Madankollu, dan ma jfissirx li jenħtieġ li l-Aġenzija twettaq weħidha l-kompiti kollha relatati mal-esplojtazzjoni ta' dawk i-sistemi. Hija tista' sserraħ fuq l-għarfien espert ta' entitajiet oħra, b'mod partikolari l-ESA. Dan jenħtieġ li jinkludi l-attivitajiet dwar l-evoluzzjoni tas-sistemi, it-tfassil u l-iżvilupp ta' partijiet mis-segment fuq l-art u s-satelliti li jenħtieġ li jiġu inkarigati lill-ESA. L-allokazzjoni ta' kompiti lil entitajiet oħra tibni fuq il-kompetenza ta' entitajiet bħal dawn u jenħtieġ li tevita x-xogħol doppju.

(48)

L-ESA hija organizzazzjoni internazzjonali b'għarfien espert estensiv fil-qasam spazjali u kkonkludiet Ftehim Qafas mal-Komunità Ewropea fl-2004 (“Ftehim Qafas tal-2004”) (17). Għalhekk, hija sieħba importanti fl-implimentazzjoni tal-Programm, li magħha jenħtieġ li tiġi stabbilita kwalunkwe relazzjoni xierqa. F'dak ir-rigward, u f'konformità mar-Regolament Finanzjarju, jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkonkludi FFPA mal-ESA u l-Aġenzija li tirregola r-relazzjonijiet finanzjarji kollha bejn il-Kummissjoni, l-Aġenzija u l-ESA, jiżgura l-konsistenza tagħhom u jikkonforma mal-Ftehim Qafas tal-2004, b'mod partikolari mal-Artikoli 2 u 5 tiegħu. Madankollu, peress li l-ESA mhijiex korp tal-Unjoni u mhijiex soġġetta għal-liġi tal-Unjoni, huwa essenzjali li tali ftehim jipprevedi li l-ESA tieħu miżuri xierqa biex tiżgura l-protezzjoni tal-interessi tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha u, fir-rigward tal-implimentazzjoni tal-baġit, li ll-kompiti mogħtija lilha jikkonformaw mad-deċiżjonijiet meħuda mill-Kummissjoni. Jenħtieġ li l-ftehim ikun fih ukoll il-klawżoli kollha meħtieġa biex jiġu ssalvagwardjati l-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

(49)

Il-funzjonament taċ-Ċentru Satellitari tal-Unjoni Ewropea (SATCEN) bħala kapaċità awtonoma Ewropea li tipprovdi aċċess għal informazzjoni u servizzi li jirriżultaw mill-isfruttar ta' assi spazjali rilevanti u ta' data kollaterali kienet diġà rikonoxxuta fl-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni 541/2014/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18).

(50)

Sabiex ir-rappreżentazzjoni tal-utenti tiġi inkorporata b'mod strutturali fil-governanza ta' GOVSATCOM u sabiex il-ħtiġijiet u r-rekwiżiti tal-utenti jiġu aggregati tul il-konfini nazzjonali u ċivili-militari, l-entitajiet rilevanti tal-Unjoni b'rabtiet iktar mill-qrib mal-utenti, bħall-Aġenzija Ewropea għad-Difiża, l-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta (Frontex),, l-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà Marittima, l-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd, l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi, il-Kapaċità Militari ta' Ppjanar u ta' Kondotta/il-Kapaċità Ċivili ta' Ppjanar u ta' Kondotta u ċ-Ċentru ta' Koordinazzjoni għal Rispons ta' Emerġenza jista' jkollhom rwoli ta' koordinazzjoni għal gruppi speċifiċi ta' utenti. F'livell aggregat, jenħtieġ li l-Aġenzija tikkoordina l-aspetti relatati mal-utenti għall-komunitajiet tal-utenti ċivili u tista' timmonitorja l-użu operazzjonali, id-domanda, il-konformità mar-rekwiżiti u l-ħtiġijiet u r-rekwiżiti li qed jevolvu.

(51)

Minħabba l-importanza tal-attivitajiet marbuta mal-ispazju għall-ekonomija tal-Unjoni u għall-ħajja taċ-ċittadini tal-Unjoni u n-natura tal-użu doppju tas-sistemi u tal-applikazzjonijiet ibbażati fuq dawk is-sistemi, jenħtieġ li l-ksib u ż-żamma ta' livell għoli ta' sigurtà jkunu prijorità ewlenija għall-Programm, b'mod partikolari sabiex jiġu ssalvagwardjati l-interessi tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha, inkluż fir-rigward ta' informazzjoni klassifikata u fir-rigward ta' informazzjoni sensittiva oħra mhux klassifikata.

(52)

Mingħajr preġudizzju għall-prerogattivi tal-Istati Membri fil-qasam tas-sigurtà nazzjonali, il-Kummissjoni u r-Rappreżentant Għoli, it-tnejn li huma fil-qasam rispettiv ta' kompetenza tagħhom, jenħtieġ li jiżguraw is-sigurtà tal-Programm, b'konformità ma' dan ir-Regolament u, fejn ikun rilevanti, mad-Deċiżjoni tal-Kunsill (PESK) 2021/698 (19).

(53)

Minħabba l-għarfien espert speċifiku tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) u l-kuntatt regolari tiegħu mal-awtoritajiet ta' pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali, is-SEAE jista' jgħin lill-Kummissjoni fit-twettiq ta' wħud mill-kompiti tagħha marbuta mas-sigurtà tas-sistemi tal-Programm fil-qasam tar-relazzjonijiet esterni, b'konformità mad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2010/427/UE (20).

(54)

Mingħajr preġudizzju għar-responsabbiltà esklużiva tal-Istati Membri fil-qasam tas-sigurtà nazzjonali, kif previst fl-Artikolu 4(2) TUE, u għad-dritt tal-Istati Membri li jipproteġu l-interessi essenzjali tas-sigurtà tagħhom b'konformità mal-Artikolu 346 TFUE, jenħtieġ li tiġi stabbilita governanza speċifika ta' sigurtà li tiżgura implimentazzjoni bla xkiel tal-Programm. Jenħtieġ li dik il-governanza tkun ibbażata fuq tliet prinċipji ewlenin. L-ewwel nett, huwa importanti li l-esperjenza unika u estensiva tal-Istati Membri fi kwistjonijiet ta' sigurtà titqies kemm jista' jkun. It-tieni nett, sabiex ikun hemm prevenzjoni tal-kunflitti ta' interess u ta' kwalunkwe nuqqas fl-applikazzjoni tar-regoli dwar is-sigurtà, jenħtieġ li l-funzjonijiet operazzjonali jkunu segregati mill-funzjonijiet ta' akkreditazzjoni tas-sigurtà. It-tielet nett, l-entità responsabbli għall-ġestjoni tal-komponenti kollha tal-Programm jew ta' parti minnhom hija wkoll dik li tinsab fl-aqwa pożizzjoni li tiġġestixxi s-sigurtà tal-kompiti inkarigati lilha. Is-sigurtà tal-Programm tibni fuq l-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni ta' Galileo, ta' EGNOS u ta' Copernicus matul is-snin li għaddew. Governanza tajba tas-sigurtà tirrikjedi wkoll li r-rwoli jiġu distribwiti b'mod xieraq fost id-diversi atturi. Peress li hija responsabbli għall-Programm, jenħtieġ li l-Kummissjoni, mingħajr preġudizzju għall-prerogattivi tal-Istati Membri fil-qasam tas-sigurtà nazzjonali, tistabbilixxi r-rekwiżiti ġenerali tas-sigurtà applikabbli għal kull wieħed mill-komponenti tal-Programm.

(55)

Iċ-ċibersigurtà tal-infrastrutturi spazjali Ewropej, kemm ta' fuq l-art kif ukoll fl-ispazju, hija essenzjali biex tiżgura l-kontinwità tal-operazzjonijiet tas-sistemi u tas-servizzi. Il-ħtieġa li jiġu protetti s-sistemi u s-servizzi tagħhom kontra l-attakki ċibernetiċi, inkluż permezz tal-użu ta' teknoloġiji ġodda, jenħtieġ li għalhekk titqies b'mod xieraq meta jiġu stabbiliti r-rekwiżiti tas-sigurtà.

(56)

Jenħtieġ li tkun identifikata struttura ta' monitoraġġ tas-sigurtà mill-Kummissjoni meta jkun xieraq wara l-analiżi tar-riskju u tat-theddid. Dan il-korp ta' monitoraġġ tas-sigurtà jenħtieġ li jkun l-entità li twieġeb għall-istruzzjonijiet żviluppati fl-ambitu tad-Deċiżjoni (PESK) 2021/698. Għal Galileo, dak il-korp jenħtieġ li jkun iċ-Ċentru ta' Monitoraġġ tas-Sigurtà Galileo. Fir-rigward tal-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni PESK 2021/698 + , ir-rwol tal-Bord għall-Akkreditazzjoni tas-Sigurtà jenħtieġ li jkun limitat li jipprovdi lill-Kunsill u/jew lir-Rappreżentant Għoli b'inputs marbuta mal-akkreditazzjoni tas-sigurtà tas-sistema.

(57)

Fid-dawl ta' kemm huwa uniku u kumpless il-Programm u r-rabta tiegħu mas-sigurtà, jenħtieġ li għall-akkreditazzjoni tas-sigurtà jiġu segwiti prinċipji rikonoxxuti u stabbiliti ferm. Għalhekk, huwa indispensabbli li jkun hemm proċedura fis-seħħ għall-monitoraġġ tar-riskji permanenti u li l-attivitajiet ta' akkreditazzjoni tas-sigurtà jitwettqu abbażi ta' responsabbiltà kollettiva għas-sigurtà tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha, billi kull attur jagħmel l-almu tiegħu biex jibni kunsens u billi jiġu involuti dawk kollha kkonċernati bil-kwistjoni tas-sigurtà. Huwa importanti wkoll li l-attivitajiet tekniċi ta' akkreditazzjoni tas-sigurtà jiġu inkarigati lil professjonisti li jkunu kkwalifikati kif suppost fil-qasam tal-akkreditazzjoni ta' sistemi kumplessi u li jkollhom livell adegwat ta' approvazzjoni tas-sigurtà.

(58)

L-informazzjoni klassifikata tal-UE (IKUE) għandha tiġi ttrattata b'konformità mar-regoli ta' sigurtà kif stabbiliti fid- Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/488/UE (21) u fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni (UE, Euratom) 2015/444 (22) . B'konformità mad-Deċiżjoni 2013/488/UE, l-Istati Membri għandhom jirrispettaw il-prinċipji u l-istandards minimi stabbiliti fihom, sabiex jiżguraw li jingħata livell ekwivalenti ta' protezzjoni lill-IKUE.

(59)

Sabiex jiġi żgurat l-iskambju sigur ta' informazzjoni, jenħtieġ li jiġu stabbiliti ftehimiet xierqa biex jiżguraw il-protezzjoni tal-IKUE provduta lil pajjiżi terzi u organizzazzjonijiet internazzjonali fil-kuntest tal-Programm.

(60)

Objettiv importanti tal-Programm huwa li jiżgura s-sigurtà tiegħu u li jsaħħaħ l-awtonomija strateġika fit-teknoloġiji ewlenin u l-ktajjen tal-valur kollha, filwaqt li tiġi preservata ekonomija miftuħa inkluż kummerċ ħieles u ġust, u filwaqt li tieħu vantaġġ mill-possibbiltajiet li joffri l-ispazju għas-sigurtà tal-Unjoni u tal-Istati Membri tagħha. F'każijiet speċifiċi, dak l-objettiv jeħtieġ li jiġu stabbiliti l-kondizzjonijiet ta' eliġibbiltà u parteċipazzjoni meħtieġa biex tiġi żgurata l-protezzjoni tal-integrità, is-sigurtà u r-reżiljenza tas-sistemi operazzjonali tal-Unjoni. Dan jenħtieġ li ma jdgħajjifx il-ħtieġa tal-kompetittività u l-kosteffettività. Fl-evalwazzjoni tal-entitajiet legali soġġetti għall-kontroll minn pajjiż terz jew entità ta' pajjiż terz, jenħtieġ li l-Kummissjoni tqis il-prinċipji u l-kriterji previsti fir-Regolament (UE) 2019/452 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (23).

(61)

Fil-kuntest tal-Programm, hemm xi informazzjoni li, għalkemm mhijiex klassifikata, għandha tiġi ttrattata skont atti legali tal-Unjoni diġà fis-seħħ jew liġijiet, regoli u regolamenti nazzjonali, inkluż permezz ta' limitazzjonijiet ta' distribuzzjoni.

(62)

Għadd dejjem akbar ta' setturi ekonomiċi ewlenin, b'mod partikolari t-trasport, it-telekomunikazzjonijiet, l-agrikoltura u l-enerġija, qegħdin jużaw dejjem aktar is-sistemi ta' navigazzjoni bis-satellita u ta' osservazzjoni tad-dinja. Il-Programm jenħtieġ li jisfrutta s-sinerġiji bejn dawk is-setturi, filwaqt li jqis il-benefiċċji li t-teknoloġiji spazjali jġibu lil dawk is-setturi, jsostni l-iżvilupp ta' tagħmir kompatibbli u jippromwovi l-iżvilupp ta' standards u ċertifikazzjonijiet rilevanti. Is-sinerġiji bejn l-attivitajiet spazjali u l-attivitajiet marbuta mas-sigurtà u d-difiża tal-Unjoni u l-Istati Membri tagħha qed jiżdiedu wkoll. Għalhekk, jenħtieġ li l-kontroll sħiħ tan-navigazzjoni bis-satellita jiggarantixxi l-indipendenza teknoloġika tal-Unjoni, inkluż iktar fit-tul għall-komponenti tat-tagħmir infrastrutturali, u jiżgura l-awtonomija strateġika tagħha.

(63)

L-għan ta' Galileo huwa li jistabbilixxi u jħaddem l-ewwel infrastruttura globali ta' navigazzjoni u ta' pożizzjonament bis-satellita, maħsuba speċifikament għal skopijiet ċivili, li tista' tintuża minn sensiela ta' atturi pubbliċi u privati fl-Ewropa u fid-dinja kollha. Galileo jiffunzjona indipendentement minn sistemi eżistenti jew potenzjali oħra, u għaldaqstant jagħti kontribut fost affarijiet oħra għall-awtonomija strateġika tal-Unjoni. Jenħtieġ li t-tieni ġenerazzjoni ta’Galileo tiddaħħal b'mod progressiv qabel l-2030, inizjalment b'kapaċità operazzjonali mnaqqsa.

(64)

L-għan ta' EGNOS huwa li ttejjeb il-kwalità tas-sinjali miftuħa mis-sistemi globali eżistenti tan-navigazzjoni bis-satellita, b'mod partikolari dawk li jiġu emessi minn Galileo. Is-servizzi pprovduti mill-programm EGNOS jenħtieġ li jkopru, bħala prijorità, it-territorji tal-Istati Membri li qegħdin ġeografikament fl-Ewropa, inkluż għal dak l-iskop Ċipru, l-Azores, il-Gżejjer Kanarji u Madeira sa tmiem l-2026. Fil-qasam tal-avjazzjoni, dawk it-territorji kollha jenħtieġ li jibbenefikaw minn EGNOS għas-servizzi tan-navigazzjoni bl-ajru għal-livelli kollha ta' prestazzjoni sostnuti minn EGNOS. Soġġett għall-fattibbiltà teknika u, għas-sikurezza tal-ħajja, abbażi ta' ftehimiet internazzjonali, il-kopertura ġeografika tas-servizzi pprovduti minn EGNOS tista' tiġi estiża għal reġjuni oħra tad-dinja. Mingħajr preġudizzju għar-Regolament (UE) 2018/1139 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24) u għall-monitoraġġ meħtieġ tal-kwalità tas-servizz ta' Galileo għal skopijiet tal-avjazzjoni, jenħtieġ li jiġi nnutat li filwaqt li s-sinjali emessi minn Galileo jistgħu jintużaw effettivament biex jiffaċilitaw il-pożizzjonament tal-inġenji tal-ajru, fil-fażijiet kollha tat-titjira, permezz tas-sistema neċessarja ta' awmentazzjoni, inkluż avjonika reġjonali, lokali u abbord, huma biss sistemi ta' awmentazzjoni reġjonali jew lokali bħall-EGNOS li fl-Ewropa jistgħu jikkostitwixxu servizzi ta' ġestjoni tat-traffiku tal-ajru (ATM) u servizzi tan-navigazzjoni bl-ajru (ANS). Is-servizz ta' sikurezza tal-ħajja ta' EGNOS jenħtieġ li jiġi pprovdut b'konformità mal-istandards tal-Organizzazzjoni tal-Avjazzjoni Ċivili Internazzjonali ("standards ICAO") applikabbli.

(65)

Huwa importanti ħafna li tiġi żgurata s-sostenibbiltà Galileo u EGNOS u l-kontinwità, id-disponibbiltà, l-akkuratezza, l-affidabbiltà u s-sigurtà tas-servizzi tagħhom. F'ambjent li qed jinbidel u f'suq li qed jiżviluppa b'mod rapidu, jenħtieġ li l-iżvilupp tagħhom ikompli u jenħtieġ li jitħejjew ġenerazzjonijiet ġodda ta' dawn is-sistemi, inkluż evoluzzjoni tas-segment assoċjat tal-spazju u tal-art.

(66)

It-terminu "servizz kummerċjali" li ntuża fir-Regolament (UE) Nru 1285/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25) ma għadux adattat fid-dawl tal-evoluzzjoni ta' dak is-servizz. Minflok, ġew identifikati żewġ servizzi separati fid-Deċiżjoni ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2017/224 (26), jiġifieri s-servizz ta' akkuratezza għolja u s-servizz ta' awtentikazzjoni.

(67)

Sabiex jiġi ottimizzat l-użu tas-servizzi pprovduti, jenħtieġ li s-servizzi pprovduti minn Galileo u minn EGNOS ikunu kompatibbli u interoperabbli ma' xulxin, inkluż fil-livell tal-utenti, u, kemm jista' jkun, ma' sistemi oħra tan-navigazzjoni bis-satellita u ma' mezzi konvenzjonali tar-radjunavigazzjoni fejn tali kompatibbiltà u interoperabbiltà jkunu stipulati fi ftehim internazzjonali, mingħajr preġudizzju għall-għan tal-awtonomija strateġika tal-Unjoni.

(68)

Fid-dawl tal-importanza għal Galileo u għal EGNOS tal-infrastruttura ta' fuq l-art tagħhom u tal-impatt tagħha fuq is-sigurtà tagħhom, jenħtieġ li tkun il-Kummissjoni li tistabbilixxi l-post fejn tinsab l-infrastruttura. Jenħtieġ li l-iskjerament tal-infrastruttura ta' fuq l-art tas-sistemi jkompli biex isegwi proċess miftuħ u trasparenti, li jista' jinvolvi lill-Aġenzija fejn xieraq abbażi tal-qasam ta' kompetenza tagħha.

(69)

Sabiex jiġu mmassimizzati l-benefiċċji soċjoekonomiċi ta' Galileo u ta' EGNOS, filwaqt li jingħata kontribut lill-awtonomija strateġika tal-Unjoni, b'mod partikolari f'setturi sensittivi u fil-qasam tas-sikurezza u s-sigurtà, jenħtieġ li l-użu tas-servizzi provduti minn EGNOS u minn Galileo f'politiki oħra tal-Unjoni jiġi promoss ukoll b'mezzi regolatorji fejn dan ikun iġġustifikat u ta' benefiċċju. Il-miżuri li jinkoraġġixxu l-użu ta' dawk is-servizzi fl-Istati Membri kollha huma wkoll parti importanti tal-proċess.

(70)

Jenħtieġ li Copernicus jiżgura aċċess awtonomu għall-għarfien ambjentali u għat-teknoloġiji ewlenin għas-servizzi tal-osservazzjoni tad-dinja u tal-ġeoinformazzjoni, sabiex b'hekk jagħti sostenn lill-Unjoni biex tkun tista' tikseb teħid tad-deċiżjonijiet u azzjonijiet indipendenti fl-oqsma ta’, inter alia, l-ambjent, it-tibdil fil-klima, l-iżvilupp tal-baħar, marittimu, agrikolu u rurali, il-preservazzjoni tal-wirt kulturali, il-protezzjoni ċivili, is-sorveljanza tal-art u tal-infrastruttura, is-sigurtà, kif ukoll l-ekonomija diġitali.

(71)

Jenħtieġ li l-komponenti tal-Programm jistimulaw l-applikazzjoni tat-teknoloġija diġitali fis-sistemi spazjali, id-distribuzzjoni tad-data u tas-servizzi, u l-iżvilupp downstream. F'dak il-kuntest jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lill-inizjattivi u l-azzjonijiet proposti mill-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni tagħha tal-14 ta' Settembru 2016 bit-titolu "Konnettività għal Suq Uniku Diġitali Kompetittiv – Lejn Soċjetà Ewropea tal-Gigabits" tal-14 ta' Settembru 2016 bit-titolu "5G għall-Ewropa: Pjan ta' Azzjoni".

(72)

Jenħtieġ li Copernicus jkompli jibni fuq, jiżgura u jsaħħaħ il-kontinwità mal-attivitajiet u mal-kisbiet fil-qafas tar-Regolament (UE) Nru 377/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (27) li jistabbilixxi l-programm tal-Unjoni ta' osservazzjoni u ta' monitoraġġ tad-dinja (Copernicus) kif ukoll tar-Regolament (UE) Nru 911/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (28) li jistabbilixxu l-programm predeċessur tal-Monitoraġġ Globali għall-Ambjent u għas-Sigurtà (GMES) u r-regoli għall-implimentazzjoni tal-operazzjonijiet inizjali tiegħu, filwaqt li jitqiesu x-xejriet reċenti fir-riċerka, fl-avvanzi teknoloġiċi u fl-innovazzjonijiet li jkollhom impatt fuq il-qasam tal-osservazzjoni tad-dinja, kif ukoll l-iżviluppi fl-analitika tal-big data u fl-Intelliġenza Artifiċjali, u l-istrateġiji u l-inizjattivi relatati fil-livell tal-Unjoni kif deskritt mill-Kummissjoni fil-White Paper dwar l-Intelliġenza Artifiċjali tad-19 ta’ Frar 2020 intitolata “Approċċ Ewropew għall-eċċellenza u għall-fiduċja” u l-Kominikazzjoni tagħha tad-19 ta’ Frar 2020 intitolata “Strateġija Ewropea għad-data.” . Għall-iżvilupp ta' assi ġodda, il-Kummissjoni jenħtieġ li taħdem mill-qrib mal-Istati Membri, l-ESA, l-Organizzazzjoni Ewropea għall-Esplojtazzjoni ta' Satelliti Meteoroloġiċi (EUMETSAT) u, fejn applikabbli, entitajiet oħra proprjetarji ta' spazju rilevanti u assi fil-post. Kemm jista' jkun, jenħtieġ li Copernicus juża l-kapaċitajiet għall-osservazzjonijiet spazjali tad-Dinja tal-Istati Membri, tal-ESA, ta' EUMETSAT kif ukoll ta' entitajiet oħra, inklużi l-inizjattivi kummerċjali fl-Unjoni, u b'hekk jagħti kontribut ukoll għall-iżvilupp ta' settur spazjali kummerċjali vijabbli fl-Ewropa. Fejn ikun fattibbli u xieraq, jenħtieġ li Copernicus juża wkoll id-data fil-post u anċillari disponibbli pprovduta b'mod prinċipali mill-Istati Membri b'konformità mad-Direttiva 2007/2/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (29). Jenħtieġ li l-Kummissjoni taħdem flimkien mal-Istati Membri u mal-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent biex tiżgura aċċess u użu effiċjenti tas-settijiet tad-data fil-post għal Copernicus.

(73)

Jenħtieġ li Copernicus jiġi implimentat ukoll skont l-għanijiet tad-Direttiva 2003/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (30), b'mod partikolari t-trasparenza, il-ħolqien ta' kondizzjonijiet li jħeġġu l-iżvilupp tas-servizzi u li jagħtu kontribut għat-tkabbir ekonomiku u għall-ħolqien tal-impjiegi fl-Unjoni. Jenħtieġ li d-data u l-informazzjoni ta' Copernicus ikunu disponibbli mingħajr ħlas u b'mod miftuħ.

(74)

Il-potenzjal sħiħ ta' Copernicus għas-soċjetà u l-ekonomija tal-Unjoni jenħtieġ li jiġi sfruttat kompletament lil hinn mill-benefiċjarji diretti billi jiġu intensifikati l-miżuri tal-użu min-naħa tal-utenti, u dan jirrikjedi azzjoni ulterjuri sabiex id-data tkun tista' tintuża minn persuni mhux speċjalisti u b'hekk jiġu stimolati t-tkabbir, il-ħolqien tal-impjiegi u t-trasferimenti tal-għarfien.

(75)

Copernicus huwa programm iffokat fuq l-utenti. Għalhekk, jenħtieġ li l-evoluzzjoni tiegħu tkun ibbażata fuq ir-rekwiżiti li qed jevolvu tal-utenti ewlenin ta' Copernicus, filwaqt li tirrikonoxxi wkoll li qed jitfaċċaw komunitajiet ġodda tal-utenti li jkunu pubbliċi jew privati. Jenħtieġ li Copernicus ikun ibbażat fuq analiżi ta' alternattivi biex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tal-utenti li qed jevolvu, inklużi dawk marbuta mal-implimentazzjoni u mal-monitoraġġ tal-politiki tal-Unjoni, li jirrikjedu l-involviment kontinwu u effettiv tal-utenti, b'mod partikolari rigward id-definizzjoni u l-validazzjoni tar-rekwiżiti.

(76)

Copernicus diġà huwa operattiv. Għalhekk, huwa importanti li tiġi żgurata l-kontinwità tal-infrastruttura u tas-servizzi li diġà qegħdin fis-seħħ, filwaqt li jkun hemm adattament għat-tibdil tal-ħtiġijiet tal-utenti fl-ambjent tas-suq, b'mod partikolari l-emerġenza ta’ arruti privati fl-ispazju u l-iżviluppi soċjopolitiċi li jeħtieġu rispons rapidu. Dan jirrikjedi evoluzzjoni mill-ġdid tal-istruttura funzjonali ta' Copernicus biex tiġi riflessa aħjar it-tranżizzjoni mill-ewwel stadju ta' servizzi operazzjonali għall-forniment ta' servizzi avvanzati u iktar immirati lejn il komunitajiet ġodda tal-utenti, u t-trawwim ta' swieq downstream b'valur miżjud. Għal dan l-għan, jenħtieġ li l-implimentazzjoni ulterjuri tiegħu tadotta approċċ li jsegwi l-katina tal-valur tad-data, jiġifieri l-akkwiżizzjoni tad-data, l-ipproċessar tad-data u tal-informazzjoni, id-distribuzzjoni u l-esplojtazzjoni, l-attivitajiet tad-dħul fis-suq tal-utenti u t-tisħiħ tal-kapaċitajiet, filwaqt li l-proċess tal-ippjanar strateġiku fil-qafas ta' Orizzont Ewropa jidentifika l-attivitajiet tar-riċerka u tal-innovazzjoni li jenħtieġ li jużaw is-servizzi ta' Copernicus.

(77)

Fir-rigward tal-akkwiżizzjoni tad-data, jenħtieġ li l-attivitajiet fil-qafas ta' Copernicus ikollhom l-għan li jlestu u jżommu l-infrastrutturi spazjali eżistenti, iħejju s-sostituzzjoni fit-tul tas-satelliti fi tmiem iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom, kif ukoll jagħtu bidu għal missjonijiet ġodda li jindirizzaw b'mod partikolari sistemi ġodda ta' osservazzjoni biex jingħata sostenn għall-issodisfar tal-isfida tat-tibdil fil-klima globali bħall-monitoraġġ tal-emissjonijiet antropoġeniċi ta' CO2 u ta' emissjonijiet oħra tal-gassijiet b'effett ta' serra). Jenħtieġ li l-attivitajiet fil-qafas ta' Copernicus jespandu l-kopertura globali tal-monitoraġġ fuq ir-reġjuni polari u jagħtu sostenn għall-aċċertament tal-konformità ambjentali, għall-monitoraġġ u għar-rapportar ambjentali statutorji, u għall-applikazzjonijiet ambjentali innovattivi fil-wirt kulturali u l-ġestjoni tar-riżorsi fl-agrikoltura, il-foresti, l-ilma u l-baħar eż. għall-monitoraġġ tal-għelejjel, għall-ġestjoni tal-ilma u għall-monitoraġġ imtejjeb tan-nirien). B'dan il-mod, jenħtieġ li Copernicus jingrana u jieħu vantaġġ massimu mill-investimenti li jkunu saru fil-qafas tal-perjodu ta' finanzjament preċedenti (2014-2020), inkluż dawk magħmula mill-Istati Membri, l-ESA u l-EUMETSAT, filwaqt li jesplora mudelli operazzjonali u ta' negozju ġodda biex jikkumplementaw ulterjorment il-kapaċitajiet ta' Copernicus. Copernicus ukoll jista' jissejjes fuq sħubijiet ta' suċċess mal-Istati Membri biex ikompli jiżviluppa d-dimensjoni tas-sigurtà tiegħu fil-qafas ta' mekkaniżmi xierqa ta' governanza, sabiex iwieġeb għall-ħtiġijiet tal-utenti li qed jevolvu.

(78)

Bħala parti mill-funzjoni tal-ipproċessar tad-data u tal-informazzjoni, jenħtieġ li Copernicus jiżgura s-sostenibbiltà fit-tul u l-iżvilupp ulterjuri tas-Servizzi ta' Copernicus, filwaqt li jipprovdi l-informazzjoni sabiex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tas-settur pubbliku u dawk li jirriżultaw mill-impenji internazzjonali tal-Unjoni, u sabiex jiġu mmassimizzati l-opportunitajiet għal esplojtazzjoni kummerċjali. B'mod partikolari, jenħtieġ li Copernicus iwassal informazzjoni dwar il-kompożizzjoni tal-atmosfera u tal-kwalità tal-arja fuq skala Ewropea, nazzjonali, lokali u globali, informazzjoni dwar l-istat u d-dinamika tal-oċeani; informazzjoni b'sostenn għall-monitoraġġ tal-art u s-silġ li jappoġġa l-implimentazzjoni ta' politiki tal-Unjoni, nazzjonali u lokali; informazzjoni b'sostenn għall-adattament u għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima; informazzjoni ġeospazjali b'sostenn għall-ġestjoni tal-emerġenzi, inkluż permezz ta' attivitajiet ta' prevenzjoni, għall-aċċertament tal-konformità ambjentali, kif ukoll għas-sigurtà ċivili inkluż is-sostenn għall-azzjoni esterna tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tidentifika arranġamenti kuntrattwali xierqa favur is-sostenibbiltà tal-forniment tas-servizzi.

(79)

Fl-implimentazzjoni tas-Servizzi ta' Copernicus, il-Kummissjoni jenħtieġ li tiddependi fuq entitajiet kompetenti, aġenziji rilevanti tal-Unjoni, raggruppamenti jew konsorzji ta' korpi nazzjonali, jew kwalunkwe korp rilevanti li jkun eliġibbli potenzjalment għal konklużjoni ta’ ftehim ta' kontribuzzjoni. Fl-għażla ta' dawn l-entitajiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li ma jkun hemm l-ebda tfixkil fl-operazzjonijiet u fil-forniment tas-servizzi u li, fir-rigward tad-data sensittiva dwar is-sigurtà, l-entitajiet ikkonċernati jkollhom kapaċitajiet ta' twissija bikrija u ta' monitoraġġ tal-kriżijiet fil-kuntest tal-Politika Estera u ta' Sigurtà Komuni u, b'mod partikolari, tal-Politika ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni. B'konformità mal-Artikolu 154(2) tar-Regolament Finanzjarju, persuni u entitajiet inkarigati bl-implimentazzjoni tal-fondi tal-Unjoni huma obbligati li jkunu konformi mal-prinċipju ta' nondiskriminazzjoni fil-konfront tal-Istati Membri kollha. Il-konformità ma’ dak il-prinċipju jenħtieġ li tiġi żgurata permezz tal-ftehimiet ta' kontribuzzjoni rilevanti relatati mal-forniment tas-Servizzi ta' Copernicus.

(80)

L-implimentazzjoni tas-sSrvizzi ta' Copernicus jenħtieġ li tiffaċilita l-adozzjoni pubblika tas-servizzi peress li l-utenti jkunu jistgħu jantiċipaw id-disponibbiltà u l-evoluzzjoni tas-servizzi kif ukoll il-kooperazzjoni mal-Istati Membri u ma' partijiet oħra. Għal dan l-għan, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-entitajiet inkarigati tagħha li jipprovdu s-servizzi jinvolvu ruħhom mill-qrib ma' komunitajiet ewlenin tal-utenti ta’ Copernicus mill-Ewropa kollha fl-iżvilupp ulterjuri tal-portafoll tas-Servizzi u tal-informazzjoni ta' Copernicus sabiex jiżguraw li jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet ta' politika u dawk tas-settur pubbliku li qed jevolvu u għaldaqstant tkun tista' jiġi mmassimizzata l-adozzjoni tad-data tal-osservazzjoni tad-dinja. Jenħtieġ li l-Kummissjoni taħdem flimkien mal-Istati Membri biex jiġi żviluppat il-komponent fil-post ta' Copernicus u biex tiġi ffaċilitata l-integrazzjoni tad-data fil-post ta’ Copernicus mas-settijiet tad-data spazjali għas-Servizzi aġġornati ta' Copernicus.

(81)

Il-politika ta' data bla ħlas, totali u miftuħa ta' Copernicus ġiet evalwata bħala wieħed mill-aktar elementi ta' suċċess tal-implimentazzjoni ta' Copernicus u kienet strumentali biex tixpruna d-domanda qawwija għad-data u l-informazzjoni tagħha, billi stabbiliet Copernicus bħala wieħed mill-akbar fornituri fid-dinja ta' data tal-Osservazzjoni tad-Dinja. Hemm ħtieġa ċara li tiġi ggarantita l-kontinwità fit-tul u sigura tal-forniment bla ħlas, totali u miftuħ tad-data u l-aċċess jenħtieġ li jiġi salvagwardjat sabiex jintlaħqu l-għanijiet ambizzjużi kif stabbilit fl-Istrateġija Spazjali għall-Ewropa (2016). Id-data ta' Copernicus tinħoloq primarjament għall-benefiċċju tal- Ewropej, u billi dik id-data ssir disponibbli b'mod liberu l-opportunitajiet ta' kollaborazzjoni madwar id-dinja kollha huma massimizzati għan-negozji u l-akkademiċi tal-Unjoni u jikkontribwixxu għal ekosistema spazjali Ewropea effettiva. Jekk titqiegħed xi limitazzjoni fuq l-aċċess għal data ta’ Copernicus u informazzjoni ta' Copernicus, jenħtieġ li tkun konformi mal-politika tad-data ta' Copernicus kif stabbilita f'dan ir-Regolament u fir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) Nru 1159/2013 (31).

(82)

Jenħtieġ li d-data u l-informazzjoni prodotti fil-qafas ta' Copernicus ikunu disponibbli b'mod sħiħ, miftuħ u mingħajr ħlas, soġġett għal kondizzjonijiet u għal limitazzjonijiet xierqa, sabiex jiġu promossi l-użu u l-kondiviżjoni tagħhom, u sabiex jissaħħu s-swieq Ewropej tal-osservazzjoni tad-dinja, b'mod partikolari s-settur downstream, sabiex b'hekk titwitta t-triq għat-tkabbir u għall-ħolqien tal-impjiegi fl-Unjoni. B'hekk jenħtieġ li d-data u l-informazzjoni jibqgħu jiġu pprovduti b'livelli għoljin ta' konsistenza, ta' kontinwità, ta' affidabbiltà u ta' kwalità. Sabiex dan iseħħ irid ikun hemm aċċess fuq skala kbira u aċċess faċli għall-utenti għall-ipproċessar u għall-esplojtazzjoni tad-data ta’ Copernicus u tal-informazzjoni ta' Copernicus, f'diversi livelli ta' tempestività, u għalhekk il-Kummissjoni jenħtieġ li tkompli b'approċċ integrat, kemm fil-livell tal-Unjoni u kemm fil-livell tal-Istati Membri, favur l-integrazzjoni wkoll ma' sorsi oħra ta' data u ta' informazzjoni. Għalhekk il-Kummissjoni jenħtieġ li tieħu l-miżuri meħtieġa biex tiżgura li d-data ta’ Copernicus u l-informazzjoni ta' Copernicus tkun aċċessibbli u utilizzabbli b'mod faċli u effiċjenti, b'mod partikolari billi tippromwovi s-Servizzi ta' Aċċess għad-Data u l-Informazzjoni (DIAS) fi ħdan l-Istati Membri u meta jkun possibbli tħeġġeġ l-interoperabbiltà bejn l-infrastrutturi Ewropej tad-data eżistenti tal-Osservazzjoni tad-Dinja biex jiġu stabbiliti sinerġiji ma' dawn l-assi sabiex jimmassimizzaw u jsaħħu d-dħul fis-suq tad-data ta’ Copernicus u l-informazzjoni ta' Copernicus.

(83)

Il-Kummissjoni għandha taħdem mal-fornituri tad-data biex jaqblu dwar il-kondizzjonijiet tal-liċenzja għad-data ta' partijiet terzi biex jiġi ffaċilitat l-użu ta' din f'Copernicus, f'konformità ma' dan ir-Regolament u d-drittijiet applikabbli tal-partijiet terzi. Peress li xi data u xi informazzjoni ta' Copernicus, inklużi l-immaġnijiet b'riżoluzzjoni għolja, jaf ikollhom impatt fuq is-sigurtà tal-Unjoni jew tal-Istati Membri, f'każijiet iġġustifikati debitament, jistgħu jiġu adottati miżuri sabiex jiġu indirizzati r-riskji u t-theddidiet għas-sigurtà tal-Unjoni u tal-Istati Membri.

(84)

Sabiex jippromwovu u jiffaċilitaw l-użu tad-data u tat-teknoloġiji tal-osservazzjoni tad-dinja mill-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, SMEs, xjentisti u riċerkaturi, jenħtieġ li permezz ta' attivitajiet ta' adozzjoni mill-utenti, jiġu promossi networks dedikati għad-distribuzzjoni tad-data ta' Copernicus, li jinkludu l-korpi nazzjonali u reġjonali bħar-Relays Copernicus u Copernicus Academies. Għal dak l-għan, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jagħmlu l-almu tagħhom biex jistabbilixxu rabtiet iktar mill-qrib bejn Copernicus u l-politiki nazzjonali u tal-Unjoni sabiex jagħtu spinta lid-domanda għall-applikazzjonijiet u għas-servizzi kummerċjali u jippermettu lill-impriżi, b'mod partikolari l-SMESs u n-negozji ġodda, jiżviluppaw applikazzjonijiet ibbażati fuq id-data ta’ Copernicus u l-informazzjoni ta' Copernicus, bil-għan li fl-Ewropa tiġi żviluppata ekosistema tad-data tal-osservazzjoni tad-dinja li tkun kompetittiva.

(85)

Fil-qasam internazzjonali, jenħtieġ li Copernicus jipprovdi informazzjoni akkurata u affidabbli għall-kooperazzjoni ma' pajjiżi terzi u ma' organizzazzjonijiet internazzjonali u b'sostenn għall-politiki esterni u ta' kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-Unjoni. Jenħtieġ li Copernicus jitqies bħala kontribut Ewropew għas-Sistema tas-Sistemi għall-Osservazzjoni Globali tad-Dinja , għall-Kumitat dwar is-Satelliti tal-Osservazzjoni tad-Dinja ), għall-Konferenza tal-Partijiet għall-Konvenzjoni Qafas tan-NU tal-1992 dwar it-Tibdil fil-Klima , il-ksib tal-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti u għall-Qafas ta' Sendai għat-Tnaqqis tar-Riskju ta' Diżastri. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tistabbilixxi jew issostni kooperazzjoni xierqa mal-korpi settorjali rilevanti tan-NU u tal-Organizzazzjoni Meteoroloġika Dinjija.

(86)

Fl-implimentazzjoni ta' Copernicus, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiddependi, fejn ikun xieraq, fuq organizzazzjonijiet internazzjonali Ewropej li tkun diġà stabbiliet sħubijiet magħhom, b'mod partikolari l-ESA għall-iżvilupp, il-koordinazzjoni, l-implimentazzjoni u l-evoluzzjoni tal-komponenti tal-ispazju, l-aċċess għal data ta' partijiet terzi fejn xieraq u, meta din ma tkunx ittieħdet minn entitajiet oħra, it-tħaddim ta' missjonijiet dedikati. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiddependi fuq l-EUMETSAT għat-tħaddim ta' missjonijiet dedikati jew partijiet minnhom u, fejn xieraq, aċċess għal data ta' missjonijiet ta' kontribuzzjoni skont l-għarfien espert u l-mandat tagħha.

(87)

Fil-qasam tas-servizzi, jenħtieġ li l-Kummissjoni tibbenefika b'mod xieraqmill-kapaċitajiet speċifiċi pprovduti mill-aġenziji tal-Unjoni bħall-Aġenzija Ambjentali Ewropea, l-Aġenzija Ewropea tas-Sigurtà Marittima, il-FRONTEX , SATCEN, kif ukoll iċ-Ċentru Ewropew intergovernattiv għall-Previżjonijiet Meteoroloġiċi fuq Perjodu Medju u l-investimenti Ewropej li diġà saru fis-servizzi ta' monitoraġġ tal-ambjent tal-baħar permezz ta' Mercator Ocean. Fir-rigward tas-sigurtà, jiġi mfittex approċċ komprensiv fil-livell tal-Unjoni flimkien mar-Rappreżentant Għoli. Iċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka (JRC) tal-Kummissjoni kien involut b'mod attiv mill-bidu tal-inizjattiva tal-GMES u offra sostenn għall-iżviluppi għal Galileo u s-subkomponent SWE. Skont ir-Regolament (UE) Nru 377/2014; il-JRC qed jiġġestixxi s-servizz ta' ġestjoni tal-emerġenzi ta' Copernicus u l-komponent globali tas-servizz ta' monitoraġġ tal-art ta' Copernicus; qed jagħti kontribut għar-rieżami tal-kwalità u tal-idoneità tad-data u tal-informazzjoni, u għall-evoluzzjoni fil-ġejjieni. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tkompli tiddependi fuq il-pariri xjentifiċi u tekniċi tal-JRC għall-implimentazzjoni tal-Programm.

(88)

Wara t-talbiet tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, l-Unjoni stabbiliet qafas għall-appoġġ tas-sorveljanza u l-insegwiment fl-ispazju (SST) permezz tad-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE. Ir-residwi spazjali saru theddida serja għas-sigurtà, għas-sikurezza u għas-sostenibbiltà tal-attivitajiet spazjali. Għalhekk, us-subkomponent SST huwa primordjali sabiex tiġi kkonservata l-kontinwità tal-komponenti tal-Programm u tal-kontribuzzjonijiet tagħhom għall-politiki tal-Unjoni. Billi jipprova jipprevjeni l-proliferazzjoni tar-residwi spazjali, is-subkomponent SST jagħti kontribut għall-iżgurar ta' aċċess sostenibbli u garantit għall-ispazju u għall-użu tiegħu, bħala għan komuni globali. F'dak il-kuntest, jista' jappoġġa t-tħejjija ta' proġetti Ewropej ta' "tindif" tal-orbita madwar id-dinja.

(89)

Jenħtieġ li l-prestazzjoni u l-awtonomija tal-kapaċitajiet taħt is-subkomponent SST ikompli jiżviluppa . Għal dak l-għan, jenħtieġ li subkomponent SST iwassal għall-istabbiliment ta' katalogu Ewropew awtonomu tal-oġġetti spazjali, imsejjes fuq id-data min-network ta' sensuri tal-SST. Fejn xieraq, l-Unjoni tista' tikkunsidra li tagħmel parti mid-data tagħha disponibbli għal finijiet kummerċjali, mhux kummerċjali u ta' riċerka. Jenħtieġ ukoll li s-subkomponent SST ikompli jagħti sostenn għat-tħaddim u għall-forniment tas-servizzi tal-SST. Peress li s-servizzi tal-SST huma ffokati fuq l-utenti, jenħtieġ li jkun hemm fis-seħħ mekkaniżmi xierqa għall-ġbir tar-rekwiżiti tal-utenti, inkluż dawk marbuta mas-sigurtà u t-trażmissjoni ta' informazzjoni rilevanti lil u minn istituzzjonijiet pubbliċi biex tittejjeb l-effettività tas-sistema, filwaqt li jiġu rispettati l-politiki ta' sikurezza u sigurtà nazzjonali.

(90)

Jenħtieġ li l-forniment tas-servizzi tal-SST ikun ibbażat fuq il-kooperazzjoni bejn l-Unjoni u l-Istati Membri u fuq l-użu tal-għarfien espert u l-assi nazzjonali eżistenti kif ukoll tal-ġejjieni, inklużi dawk żviluppati permezz tal-ESA jew mill-Unjoni. Jenħtieġ li jkun possibbli li jiġi pprovdut sostenn finanzjarju għall-iżvilupp ta' sensuri ġodda tal-SST. Fid-dawl tan-natura sensittiva tal-SST, jenħtieġ li l-kontroll fuq is-sensuri nazzjonali kif ukoll fuq l-operazzjonijiet tagħhom, u fuq il-manutenzjoni, it-tiġdid u l-ipproċessar tad-data li twassal għall-forniment ta' servizzi tal-SST jibqa' f'idejn l-Istati Membri li jipparteċipaw fis-subkomponent SST.

(91)

Jenħtieġ li l-Istati Membri bi sjieda jew b'aċċess għall-kapaċitajiet adegwati disponibbli għas-subkomponent SST ikunu jistgħu jipparteċipaw fil-forniment tas-servizzi tal-SST. L-Istati Membri parteċipanti fil-Konsorzju stabbilit skont id-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE jenħtieġ li jitqiesu li għandhom is-sjieda jew l-aċċess għal kapaċitajiet adegwati disponibbli għas-subkomponent SST. L-Istati Membri li jixtiequ jipparteċipaw fil-forniment ta’ servizzi SST jenħtieġ li jippreżentaw proposta konġunta unika u juru konformità ma' elementi ulterjuri marbuta mal-qafas operazzjonali. Jenħtieġ li jiġu stabbiliti regoli xierqa għall-għażla u għall-organizzazzjoni ta' dawk l-Istati Membri .

(92)

Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta' implimentazzjoni lill-Kummissjoni relatati mal-adozzjoni ta l-proċeduri u l-elementi dettaljati għall-istabbiliment tal-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fil-forniment ta’ servizzi tal-SST. Fejn ma tkun ġiet mressqa l-ebda proposta konġunta tal-Istati Membri li jixtiequ ,lipparteċupaw fil-forniment ta’ servizzi tal-SST jew meta l-Kummissjoni tqis li tali proposta ma tikkonformax mal-kriterji stabbiliti, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista' tniedi t-tieni pass biex tistabbilixxi l-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fil-forniment ta’ servizzi tal-SST. Il-proċeduri u l-elementi għal dak it-tieni stadju jenħtieġ li jiddefinixxu l-orbiti li jridu jiġu koperti, u jqisu l-ħtieġa li tiġi mmassimizzata l-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fil-forniment tas-servizzi tal-SST. Fejn dawk il-proċeduri u l-elementi jipprevedu l-possibbiltà għall-Kummissjoni li tagħżel diversi proposti biex tkopri l-orbiti kollha, jenħtieġ li jiġu pprovduti wkoll mekkaniżmi ta' koordinazzjoni xierqa bejn il-gruppi tal-Istati Membri u soluzzjoni effiċjenti li tkopri s-servizzi kollha tal-SST. Dawk is-setgħat jenħtieġ li jiġu eħerċitati g’konformita mar-Regolament (UE) Nru 182.2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (32)

(93)

Ladarba s-subkomponent tal-SST jiġi stabbilit, jenħtieġ li jirrispetta l-prinċipji tal-kumplementarjetà tal-attivitajiet u tal-kontinwità tas-servizzi tal-SST ta' kwalità għolja ffokati fuq l-utenti, u jkun ibbażat fuq l-aqwa għarfien espert. Għalhekk, jenħtieġ li s-subkomponent tal-SST jevita d-duplikazzjoni bla bżonn. Il-kapaċitajiet żejda jenħtieġ li jiżguraw il-kontinwità, il-kwalità u r-robustezza tas-servizzi tal-SST. L-attivitajiet tat-Timijiet ta' Esperti jenħtieġ li jgħinu biex jiġu evitati tali duplikazzjonijiet bla bżonn.

(94)

Barra minn hekk, jenħtieġ li s-subkomponent tal-SST jiffaċilita l-miżuri ta' mitigazzjoni eżistenti, bħal pereżempju l-Linji Gwida dwar il-Mitigazzjoni tat-Tifrik Spazjali COPUOS u l-Linji Gwida għas-Sostenibbiltà fit-Tul tal-Attivitajiet Spazjali lil Hinn mill-Atmosfera, jew inizjattivi oħra, sabiex jiġu żgurati s-sikurezza, is-sigurtà u s-sostenibbiltà tal-attivitajiet spazjali lil hinn mill-atmosfera. Bil-ħsieb li jitnaqqsu r-riskji ta' kolliżjoni, is-subkomponent tal-SST jista' wkoll ifittex sinerġiji ma' inizjattivi ta' tneħħija attiva u ma' miżuri ta' passivazzjoni tar-residwi spazjali. Jenħtieġ li s-subkomponent tal-SST jagħti kontribut għall-iżgurar tal-użu u tal-esplorazzjoni tal-ispazju b'mod paċifiku lil hinn mill-atmosfera. Iż-żieda ta' attivitajiet spazjali jaf ikollha implikazzjoni fuq l-inizjattivi internazzjonali fil-qasam tal-ġestjoni tat-traffiku spazjali. Jenħtieġ li l-Unjoni timmonitorja dawk l-iżviluppi u tista' tqishom fil-kuntest tar-rieżami ta' nofs it-terminu tal-qafas finanzjarju pluriennali attwali.

(95)

Jenħtieġ li l-attivitajiet taħt is-subkomponent tal-SST, SWE u NEO jikkunsidraw il-kooperazzjoni mas-sħab internazzjonali, b'mod partikolari l-Istati Uniti, l-organizzazzjonijiet internazzjonali u partijiet terzi oħra, partikolarment għall-evitar tal-kolliżjonijiet fl-ispazju, għall-prevenzjoni tal-proliferazzjoni tar-residwi spazjali u għat-titjib tal-istat ta' tħejjija għall-effetti tal-avvenimenti estremi meteoroloġiċi spazjali u tal-NEO.

(96)

Il-Kumitat tas-Sigurtà tal-Kunsill irrakkomanda l-ħolqien ta' struttura għall-ġestjoni tar-riskji sabiex jiġi żgurat li l-problemi marbuta mas-sigurtà tad-data jitqiesu kif suppost fl-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE. Għal dak l-għan u filwaqt li titqies il-ħidma li diġà tkun saret, jenħtieġ li l-istrutturi u l-proċeduri xierqa għall-ġestjoni tar-riskji jiġu stabbiliti mill-Istati Membri li jipparteċipaw fis-subkomponent tal-SST.

(97)

L-avvenimenti estremi u maġġuri meteoroloġiċi spazjali (SWE) jistgħu jheddu s-sikurezza taċ-ċittadini u jfixklu l-operazzjonijiet tal-infrastruttura spazjali u ta' fuq l-art. Għalhekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit subkomponenSWE bħala parti mill-Programm bil-għan li jiġu vvalutati r-riskji meteoroloġiċi spazjali u l-ħtiġijiet korrispondenti tal-utenti, titqajjem kuxjenza dwar ir-riskji meteoroloġiċi spazjali, jiġi żgurat il-forniment tas-servizzi meteoroloġiċi spazjali ffokati fuq l-utenti, u jittejbu l-kapaċitajiet tal-Istati Membri li jipprovdu SWE. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tagħti prijorità lil dawk is-setturi li jridu jiġu pprovduti b'servizzi operazzjonali meteoroloġiċi spazjali filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet tal-utenti, ir-riskji u l-istat ta' tħejjija teknoloġika. Fit-tul, jistgħu jiġu indirizzati l-ħtiġijiet ta' setturi oħra. Il-forniment ta' servizzi fil-livell tal-Unjoni skont il-ħtiġijiet tal-utenti jkun jirrikjedi attivitajiet ta' riċerka u ta' żvilupp immirati, ikkoordinati u kontinwi biex jagħtu sostenn għall-evoluzzjoni tas-SWE. Jenħtieġ li l-forniment ta' SWE jissejjes fuq il-kapaċitajiet eżistenti nazzjonali u tal-Unjoni u jippermetti l-parteċipazzjoni wiesgħa tal-Istati Membri, tal-organizzazzjonijiet Ewropej u internazzjonali u l-involviment tas-settur privat.

(98)

Il-White Paper tal-Kummissjoni tal-1 ta’ Marzu 2017 dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa, id-Dikjarazzjoni ta' Ruma tal-Kapijiet ta' Stat u ta' Gvern ta' 27 Stat Membru tal-UE tal-25 ta’ Marzu 2017 u diversi riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew, ifakkru li l-Unjoni għandha rwol maġġuri x'taqdi biex tiżgura Ewropa sikura, sigura u reżiljenti li tkun kapaċi tindirizza sfidi bħall-kunflitti reġjonali, it-terroriżmu, it-theddidiet ċibernetiċi, u ż-żieda fil-pressjonijiet migratorji. L-aċċess sigur u ggarantit għall-komunikazzjoni bis-satellita huwa għodda indispensabbli għall-atturi tas-sigurtà, u l-akkomunament u l-kondiviżjoni ta' dik ir-riżorsa ewlenija tas-sigurtà fil-livell tal-Unjoni jsaħħaħ l-Unjoni li tipproteġi liċ-ċittadini tagħha.

(99)

Il-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tad-19 u l-20 ta Diċembru 2013 laqgħu t-tħejjijiet għall-ġenerazzjoni li jmiss ta' Komunikazzjoni Governattiva bis-Satellita (GOVSATCOM) permezz ta' kooperazzjoni mill-qrib bejn l-Istati Membri, il-Kummissjoni u l-ESA. GOVSATCOM ġiet identifikata wkoll bħala wieħed mill-elementi tal-Istrateġija Globali għall-Politika Estera u ta' Sigurtà tal-Unjoni Ewropea ta' Ġunju 2016. Jenħtieġ li GOVSATCOM tagħti kontribut għar-rispons tal-UE għat-Theddidiet Ibridi u tipprovdi sostenn għall-Istrateġija tas-Sigurtà Marittima tal-UE u għall-politika tal-UE dwar l-Artiku.

(100)

GOVSATCOM hija programm iffokat fuq l-utenti, b'dimensjoni ta' sigurtà qawwija. Il-każijiet tal-użu tal-GOVSATCOM jenħtieġ li jkunu jistgħu jiġu analizzati mill-atturi rilevanti għal tliet familji prinċipali: il-ġestjoni tar-riskju, li tista' tinkludi missjonijiet u operazzjonijiet ċivili u militari ta' Sigurtà u ta' Difiża Komuni, diżastri naturali u kkawżati mill-bniedem, kriżijiet umanitarji, u emerġenzi marittimi; is-sorveljanza, li tista' tinkludi s-sorveljanza tal-fruntieri, is-sorveljanza ta' qabel il-fruntieri, is-sorveljanza tal-fruntieri fil-baħar, is-sorveljanza marittima u s-sorveljanza tat-traffikar illegali; u l-infrastrutturi ewlenin, li jistgħu jinkludu n-netwerk diplomatiku, il-komunikazzjoni tal-pulizija, l-infrastruttura diġitali bħaċ- ċentri tad-data, servers, l-infrastrutturi kritiċi bħall-enerġija, it-trasport u l-ilqugħ tal-ilma, bħal digi, u l-infrastrutturi spazjali.

(101)

Il-kapaċità u s-servizzi ta' GOVSATCOM jenħtieġ li jintużaw f'missjonijiet u f'operazzjonijiet kritiċi għas-sigurtà u s-sikurezza mill-atturi tal-Unjoni u tal-Istati Membri. Għalhekk huwa meħtieġ livell xieraq ta' nondipendenza minn partijiet terzi (pajjiżi terzi u entitajiet minn pajjiżi terzi), li jkopri l-elementi kollha ta' GOVSATCOM, bħalma huma t-teknoloġiji tal-ispazju u tal-art fil-livell tal-komponent, tas-sottosistema u tas-sistema, l-industriji tal-manifattura, is-sidien u l-operaturi tas-sistemi spazjali, u l-post fiżiku tal-komponenti tas-sistema tal-art.

(102)

Il-komunikazzjoni bis-satellita mhijiex riżorsa infinita u hija limitata mill-kapaċità satellitari, mill-frekwenza u mill-kopertura ġeografika. Għalhekk, sabiex tkun kosteffettiva u tieħu vantaġġ mill-ekonomiji ta' skala, hemm bżonn li GOVSATCOM tottimizza l-konkordanza bejn id-domanda mill-utenti ta’ GOVSATCOM, u l-provvista skont il-kuntratti għall-kapaċitajiet u għas-servizzi ta’ GOVSATCOM. Billi kemm id-domanda u kemm il-provvista potenzjali jinbidlu biż-żmien, jeħtieġ li jkun hemm monitoraġġ kostanti u flessibbiltà sabiex jiġu aġġustati s-servizzi ta' GOVSATCOM.

(103)

Ir-rekwiżiti operazzjonali jenħtieġ li jkunu bbażati fuq l-analiżi tal-każijiet tal-użu. Minn dawk ir-rekwiżiti operazzjonali, flimkien mar-rekwiżiti tas-sigurtà, jenħtieġ li jiġi żviluppat il-portafoll tas-servizzi. Il-portafoll tas-servizzi jenħtieġ li jistabbilixxi l-bażi applikabbli għas-servizzi ta' GOVSATCOM.. Sabiex tinżamm l-aqwa konkordanza possibbli bejn id-domanda u s-servizzi pprovduti, jenħtieġ li l-portafoll tas-servizzi għas-servizzi ta’ GOVSATCOM ikun jista’ jiġi aġġornat regolarment.

(104)

Fl-ewwel fażi ta' GOVSATCOM (bejn wieħed u ieħor sal-2025), tintuża l-kapaċità eżistenti. F'dak il-kuntest, il-Kummissjoni jenħtieġ li takkwista kapaċitajiet ta' GOVSATCOM mill-Istati Membri b'sistemi nazzjonali u kapaċitajiet spazjali u minn komunikazzjoni bis-satellita kummerċjali jew mill-fornituri tas-servizzi, filwaqt li jitqiesu l-interessi essenzjali tas-sigurtà tal-Unjoni. F'dik l-ewwel fażi, is-servizzi ta’ GOVSATCOM jiġu introdotti b'approċċ gradwali. Jekk matul l-ewwel fażi, analiżi dettaljata tal-provvista u tad-domanda fil-ġejjieni tiżvela li dan l-approċċ ma jkunx biżżejjed biex ikopri d-domanda li tkun qed tevolvi, jenħtieġ li jkun possibbli li tittieħed deċiżjoni li nimxu għat-tieni fażi u jiġu żviluppati infrastrutturi jew kapaċitajiet spazjali addizzjonali apposta permezz ta' sħubija pubblika-privata waħda jew iktar, eż. mal-operaturi satellitari tal-Unjoni.

(105)

Sabiex jiġu ottimizzati r-riżorsi disponibbli ta' komunikazzjoni bis-satellita, sabiex jiġi ggarantit l-aċċess f'sitwazzjonijiet mhux prevedibbli, bħad-diżastri naturali, sabiex tiġi żgurata l-effiċjenza operazzjonali u sabiex jiġu żgurati ħinijiet qosra ta' pproċessar, hu meħtieġ is-segment tal-art neċessarju. bħal Ċentri ta’ GOVSATCOM u elementi oħra potenzjali tal-art. Jenħtieġ li dan jiġi disinjat abbażi tar-rekwiżiti operazzjonali u tas-sigurtà. Sabiex jittaffew ir-riskji, Ċentru ta’ GOVSATCOM jista' jikkonsisti minn diversi siti fiżiċi. Jaf ikunu meħtieġa elementi oħra tas-segment tal-art, bħal pereżempju stazzjonijiet ta' ankraġġ.

(106)

Għall-utenti tal-komunikazzjoni bis-satellita, it-tagħmir tal-utenti huwa l-iktar interfaċċa operazzjonali importanti. L-approċċ għall-GOVSATCOM jenħtieġ li jagħmilha possibbli għall-biċċa l-kbira tal-utenti li jkomplu jużaw it-tagħmir eżistenti tagħhom għas-servizzi ta' GOVSATCOM.

(107)

Fl-interess tal-effiċjenza operazzjonali, l-utenti indikaw li huwa importanti li wieħed jimmira għall-interoperabbiltà tat-tagħmir tal-utenti, u għal tagħmir tal-utenti li jkun jista' juża sistemi satellitari differenti. F'dan il-qasam jaf ikunu meħtieġa r-riċerka u l-iżvilupp.

(108)

Fil-livell ta' implimentazzjoni, jenħtieġ li l-kompiti u r-responsabbiltajiet jiġu ddistribwiti fost l-entitajiet speċjalizzati, bħall-EDA, is-SEAE, l-ESA, l-Aġenzija, u aġenziji oħra tal-Unjoni, b'tali mod li jiġi żgurat li dawn jallinjaw mar-rwol prinċipali tagħhom, speċjalment għal aspetti marbuta mal-utenti.

(109)

L-awtorità kompetenti ta' GOVSATCOM għandha r-rwol importanti f’termini ta’ monitoraġġ jekk l-utenti, u entitajiet nazzjonali oħra li jaqdu rwol f'GOVSATCOM, jikkonformaw mar-regoli dwar il-kondiviżjoni u l-prijoritizzazzjoni u mal-proċeduri tas-sigurtà kif stabbiliti fir-rekwiżiti tas-sigurtà. Stat Membru li ma jkunx ħatar awtorità kompetenti ta' GOVSATCOM, jenħtieġ li xorta waħda jaħtar punt ta' kuntatt għall-ġestjoni ta' kwalunkwe tħarbit li jiġi identifikat li jaffettwa lil GOVSATCOM.

(110)

L-Istati Membri, il-Kunsill, il-Kummissjoni u s-SEAE jenħtieġ li jkunu jistgħu jsiru parteċipanti ta' GOVSATCOM, sakemm dawn jagħżlu li jawtorizzaw lill-utenti ta' GOVSATCOM jew li jipprovdu kapaċitajiet, siti jew faċilitajiet. Meta wieħed iqis li hija l-għażla ta' Stat Membru li jiddeċiedi jekk jawtorizzax l-utenti ta' GOVSATCOM jew jipprovdix kapaċitajiet, siti jew faċilitajiet, l-Istati Membri ma jistgħux jiġu obbligati li jsiru parteċipanti ta' GOVSATCOM jew li jospitaw infrastruttura ta' GOVSATCOM. Għalhekk, il-komponent ta' GOVSATCOM ikun mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Istati Membri li ma jipparteċipawx f'GOVSATCOM, inkluż b'konformità mal-liġi nazzjonali jew mar-rekwiżiti kostituzzjonali tagħhom fir-rigward ta' politiki li jikkonċernaw in-nuqqas ta' allinjament u n-nonparteċipazzjoni f'alleanzi militari.

(111)

Sabiex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu kkonferiti lill-Kummissjoni setgħat ta' implimentazzjoni relatati mal-adozzjoni tar-rekwiżiti operazzjonali għal servizzi ta' GOVSATCOM u tal-portafoll tas-servizzi għas-servizzi ta’ GOVSATCOM.Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati b'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

(112)

Sabiex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu kkonferiti lill-Kummissjoni setgħat ta' implimentazzjoni relatati mal-adozzjoni tar-regoli dettaljati dwar il-kondiviżjoni u l-prijoritizzazzjoni għall-użu ta' kapaċitajiet akkomunati ta' komunikazzjoni bis-satellita ta' GOVSATCOM. Meta tiddefinixxi r-regoli dettaljati dwar kondiviżjoni u prijoritizzazzjoni, il-Kummissjoni jenħtieġ li tqis ir-rekwiżiti operazzjonali u tas-sigurtà kif ukoll analiżi tar-riskji u tad-domanda mistennija mill-parteċipanti ta' GOVSATCOM. Għalkemm is-servizzi ta' GOVSATCOM jenħtieġ li fil-prinċipju jiġu pprovduti bla ħlas lill-utenti ta' GOVSATCOM, jekk dik l-analiżi tikkonkludi li hemm nuqqas ta' kapaċitajiet u sabiex tiġi evitata distorsjoni tas-suq, tista' tiġi żviluppata politika tal-ipprezzar bħala parti minn dawk ir-regoli dettaljati dwar il-kondiviżjoni u l-prijoritizzazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati b'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

(113)

Sabiex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li jiġu kkonferiti lill-Kummissjoni setgħat ta' implimentazzjoni relatati mal-post fejn tkun tinsab l-infrastruttura tas-segment tal-art għal GOVSATCOM. Għall-għażla ta’ tali postijiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista’ tqis ir-rekwiżiti operazzjonali u tas-sigurtà, kif ukoll l-infrastruttura eżistenti. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati f'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

(114)

Ir-Regolament (UE) Nru 912/2010 stabbilixxa Aġenzija tal-Unjoni, imsejħa l-Aġenzija tal-GNSS Ewropea, sabiex tiġġestixxi ċerti aspetti tal-programmi tan-navigazzjoni bis-satellita Galileo u EGNOS. Dan ir-Regolament jinkariga lill-Aġenzija tal-GNSS Ewropea kompiti ġodda, speċjalment l-akkreditazzjoni tas-sigurtà, mhux biss fir-rigward ta' Galileo u ta' EGNOS iżda wkoll fir-rigward ta’ komponenti oħra tal-Programm. Għalhekk, jenħtieġ li l-isem, il-kompiti u l-aspetti organizzattivi tal-Aġenzija tal-GNSS Ewropea jiġu adattati skont dan.

(115)

F’konformità mad-Deċiżjoni 2010/803/UE (33), is-sede tal-Aġenzija tinsab fi Praga. Għall-implimentazzjoni tal-kompiti tal-Aġenzija, il-persunal tal-Aġenzija jista' jkun lokalizzat f'wieħed miċ-ċentri bbażati fuq l-art ta' Galileo jew ta' EGNOS imsemmi fid-Deċiżjoni ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2016/413 (34) biex iwettaq l-attivitajiet tal-Programm previsti fil-ftehim rilevanti. Barra minn hekk, biex l-Aġenzija topera bl-aktar mod effiċjenti u effettiv, għadd limitat ta' persunal jista' jiġi assenjat lil uffiċċji lokali fi Stat Membru wieħed jew aktar. Tali assenjazzjoni ta’ persunal barra mis-sede tal-Aġenzija jew miċ-ċentri terrestri ta’ Galileo u EGNOS jenħtieġ li ma jwassalx għat-trasferiment tal-attivitajiet ewlenin tal-Aġenzija lejn dawn l-uffiċċji lokali.

(116)

Fid-dawl tal-ambitu estiż tagħha, li jenħtieġ li ma jibqax limitat għal Galileo u għal EGNOS, jenħtieġ li l-isem tal-Aġenzija tal-GNSS Ewropea jinbidel. Madankollu, il-kontinwità tal-attivitajiet tal-Aġenzija tal-GNSS Ewropea, inkluż il-kontinwità fir-rigward tad-drittijiet u tal-obbligi, il-persunal u l-validità ta' kwalunkwe deċiżjoni meħuda, jenħtieġ li tiġi żgurata fil-qafas tal-Aġenzija.

(117)

Minħabba l-mandat tal-Aġenzija u r-rwol tal-Kummissjoni fl-implimentazzjoni tal-Programm, jixraq li jkun previst li uħud mid-deċiżjonijiet meħuda mill-Bord Amministrattiv jenħtieġ li ma jiġux adottati mingħajr il-vot favorevoli tar-rappreżentanti tal-Kummissjoni.

(118)

Mingħajr preġudizzju għas-setgħat tal-Kummissjoni, il-Bord Amministrattiv, il-Bord għall-Akkreditazzjoni tas-Sigurtà u d-Direttur Eżekuttiv jenħtieġ li jkunu indipendenti fit-twettiq ta' dmirijiethom u jenħtieġ li jaġixxu fl-interess pubbliku.

(119)

Huwa possibbli, u tabilħaqq probabbli, li xi komponenti tal-Programm ikunu bbażati fuq l-użu ta' infrastruttura nazzjonali sensittiva jew marbuta mas-sigurtà. F'tali każijiet, għal raġunijiet ta' sigurtà nazzjonali, ikun neċessarju li jiġi stipulat li l-laqgħat tal-Bord Amministrattiv u tal-Bord għall-Akkreditazzjoni tas-Sigurtà jkunu jistgħu jattenduhom ir-rappreżentanti tal-Istati Membri u r-rappreżentanti tal-Kummissjoni, skont il-ħtieġa tal-informazzjoni. Fil-Bord Amministrattiv, huma biss dawk ir-rappreżentanti tal-Istati Membri li għandhom tali infrastruttura u rappreżentant tal-Kummissjoni li jieħdu sehem fil-votazzjoni. Ir-regoli ta' proċedura tal-Bord Amministrattiv u tal-Bord għall-Akkreditazzjoni tas-Sigurtà jenħtieġ li jistabbilixxu s-sitwazzjonijiet li fihom trid tapplika dik il-proċedura.

(120)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (35), jeħtieġ li dan il-Programm jiġi evalwat abbażi tal-informazzjoni miġbura f’konformità ma’ rekwiżiti speċifiċi ta' monitoraġġ, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv, b'mod partikolari fuq l-Istati Membri, kif ukoll ir-regolamentazzjoni żejda. Fejn ikun xieraq, dawk ir-rekwiżiti jenħtieġ li jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu, bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fuq il-post.

(121)

L-użu ta' servizzi bbażati fuq Copernicus u Galileo huwa previst li jħalli impatt kbir fuq l-ekonomija Ewropea b'mod ġenerali. Madankollu, il-kejl u l-istudji tal-każijiet ad hoc jidhru li jiddominaw ix-xena llum. Jenħtieġ li l-Kummissjoni (Eurostat) tiddefinixxi kejl statistiku u indikaturi rilevanti li jiffurmaw il-bażi għall-monitoraġġ tal-impatt tal-attivitajiet spazjali tal-Unjoni b'mod sistematiku u awtorevoli.

(122)

Jenħteiġ li l-Parlament Ewropew u l-Kunsill jiġu infurmati fil-pront dwar il-programmi ta' ħidma.

(123

Sabiex ikunu żgurati l-istess kondizzjonijiet għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, għandhom ikunu kkonferiti fuq il-Kummissjoni setgħat tal-implimentazzjoni relatati mar-riallokazzjoni ta’ fondi bejn il-kategoriji ta’ nfiq tal-baġit tal-Programm, l-adozzjoni ta’ deċiżjonijiet dwar il-kontribuzzjonijiet fir rigward tal-ftehimiet dwar kontribuzzjonijiet, filwat li jiġu ddeterminat ir-rekwiżiti tekniċi u operazzjonali meħtieġa għall-implimentazzjoni u l-evoluzzjoni tal-komponenti tal-Programm u tas-servizzi li jipprovdu filwat li tittieħed deċiżjoni dwar l-FPPA, l-adozzjoni tal-miżuri meħtieġa għall-funzjonament bla xkiel ta’ Galileo u EGNOS u l-adozzjoni tagħhom mis-suq, l-adozzjoni tad-dispożizzjonijiet detataljati li jikkonċernaw l-aċċess għak servizzi ta’ SST u l-proċeduri rilevanti, l-adozzjoni tal-pjan pluriennali u l-indikaturi ewlenin dwar il-prestazzjoni għall-iżvilupp tas-servizzi tal-SST tal-Unjoni, l-adozzjoni ta’ regoli dettaljati dwar il-funzjonament tal-qafas organizazzjonali tal-parteċipazzjoni tal-Istati Membri fir-subkomponent tal-SST, l-għażla ta’ servizzi SWE, u l-adozzjoni tal-programmi ta’ ħidma. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati b'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun assistita mill-kumitat tal-Programm, li jenħtieġ li jiltaqa' f'konfigurazzjoni speċifika.

(124)

Peress li l-komponenti ta' Copernicus huma ffokati fuq l-utent, huma jeħtieġu l-involviment kontinwu u effettiv tal-utenti għall-implimentazzjoni u l-iżvilupp tagħhom, b'mod partikolari rigward id-definizzjoni u l-validazzjoni ta' rekwiżiti tas-servizz. Sabiex jiżdied il-valur għall-utenti, il-kontribut tagħhom jenħtieġ li jiġi mfittex attivament permezz ta' konsultazzjoni regolari mal-utenti finali mis-setturi pubbliċi u privati tal-Istati Membri u meta xieraq mal-organizzazzjonijiet internazzjonali. Għal dak il-għan, jenħtieġ li jitwaqqaf grupp ta' ħidma ("Forum tal-Utenti") biex jassisti lill-kumitat tal-Programm fl-identifikazzjoni tal-ħtiġijiet tal-utenti u l-verifika tal-konformità tas-servizz, kif ukoll l-identifikazzjoni ta' lakuni fis-servizzi pprovduti. Ir-regoli ta' proċedura tal-kumitat tal-Programm jenħtieġ li jistabbilixxu l-organizzazzjoni tal-Forum tal-Utenti biex jitqiesu l-ispeċifiċitajiet ta' kull wieħed mill-komponenti tal-Programm u ta' kull servizz fil-komponenti. Kull meta jkun possibbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jikkontribwixxu għall-Forum tal-Utenti abbażi ta' konsultazzjoni sistematika u koordinata tal-utenti fil-livell nazzjonali.

(125)

Peress li l-governanza pubblika tajba tirrikjedi ġestjoni uniformi tal-Programm, teħid iktar rapidu tad-deċiżjonijiet u aċċess ugwali għall-informazzjoni, jenħtieġ li r-rappreżentanti tal-entitajiet iddelegati b'kompiti marbuta mal-Programm ikunu jistgħu jieħdu sehem bħala osservaturi fil-ħidma tal-kumitat tal-Programm stabbilit bl-applikazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 182/2011. Għall-istess raġunijiet, jenħtieġ li r-rappreżentanti ta' pajjiżi terzi u ta' organizzazzjonijiet internazzjonali li jkunu kkonkludew ftehim internazzjonali mal-Unjoni, relatat mal-Programm jew il-komponenti jew is-subkomponenti tiegħu, ikunu jistgħu jieħdu sehem fil-ħidma tal-kumitat tal-Programm, soġġett għall-obbligi ta' sigurtà u kif previst fit-termini ta' tali ftehim. Ir-rappreżentanti ta' entitajiet iddelegati b'kompiti marbuta mal-Programm, ta' pajjiżi terzi u ta' organizzazzjonijiet internazzjonali jenħtieġ li ma jkunux intitolati jieħdu sehem fil-proċeduri tal-votazzjoni tal-kumitat tal-Programm. Il-kondizzjonijiet għall-parteċipazzjoni ta' osservaturi u parteċipanti ad hoc jenħtieġ li jkunu stabbiliti fir-regoli ta' proċedura tal-kumitati tal-Programm.

(126)

Sabiex tiġi żgurata valutazzjoni effettiva tal-progress tal-Programm biex jintlaħqu l-għanijiet tiegħu, jenħtieġ li s-setgħa ta' adozzjoni ta' atti skont l-Artikolu 290 tat-TFUE tiġi ddelegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-issupplimentar tad-dispożizzjonijiet tad-data ta’ Copernicus u tal-informazzjoni ta’ Copernicus li trid tingħata lill-utenti ta’ Copernicus fir-rigward tal-ispeċifikazzjonijiet u l-kundizzjonijiet u l-proċeduri għall-aċċess għal tali data u tali informazzjoni u għall-użu tagħhom, tal-emendar tal-Anness għal dan ir-Regolament fir-rigward tal-indikaturi fejn meħtieġ u biex dan ir-Regolament jiġi ssupplimentat b'dispożizzjonijiet dwar l-istabbiliment ta' qafas ta' monitoraġġ u ta' evalwazzjoni. Hu partikolarment importanti li matul il-ħidma ta' tħejjija tagħha, il-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell ta' esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jitwettqu b'konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B'mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċievuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jkunu qed jittrattaw it-tħejjija tal-atti delegati.

(127)

Ladarba l-għan ta' dan ir-Regolament ma jistax jintlaħaq b'mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda pjuttost, minħabba l-iskala u l-effetti tal-azzjoni li tmur lil hinn mill-kapaċitajiet finanzjarji u tekniċi ta kwalunkwe Stat Membru uniku, jista' jintlaħaq aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta l-miżuri skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 TUE. B'konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex dak l-għan jintlaħaq.

(128)

Biex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni tar-rekwiżiti tas-sigurtà tal-Programm, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta' implimentazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jiġu eżerċitati b'konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011. L-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jeżerċitaw kontroll massimu fuq ir-rekwiżiti tas-sigurtà tal-programm. Meta tadotta atti ta' implimentazzjoni fil-qasam tas-sigurtà tal-Programm, il-Kummissjoni jenħtieġ li tkun assistita minn kumitat tal-Programm. Minħabba s-sensittività ta' kwistjonijiet ta' sigurtà, jenħtieġ li l-presidenza tal-kumitat tal-Programm tagħmel ħilitha biex issib soluzzjonijiet li jkunu jgawdu l-akbar appoġġ possibbli fi ħdan il-kumitat. Il-Kummissjoni jenħtieġ li ma tadottax atti ta' implimentazzjoni li jiddeterminaw ir-rekwiżiti tas-sigurtà ġenerali tal-Programm f'każijiet fejn il-kumitat tal-Programm ma jagħti l-ebda opinjoni.

(129)

Jenħtieġ li l-Programm jiġi stabbilit għal perijodu ta' seba' snin biex id-durata tiegħu tiġi allinjata ma' dik tal-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021 sa 2027 stabbilit fir-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 (36)( il-“QFP 2021-2027”). L-Aġenzija li twettaq il-kompiti tagħha stess, jenħtieġ li ma tiġix soġġetta għal dik il-limitazzjoni ta' żmien.

(130)

Sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fl-għoti ta' appoġġ fil-qasam ta' politika rilevanti u biex l-implimentazzjoni tkun tista’ tibda mill-bidu tal-QFP 2021-2027, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ b’urġenza u jenħtieġ li japplika, b’effett retroattiv, mill-1 ta’ Jannar 2021.

(131)

Għaldaqstant ir-Regolamenti (UE) Nru 912/2010, (UE) Nru 1285/2013 u (UE) Nru 377/2014 u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE jenħtieġ li jitħassru,