DIRETTIVA 2009/40/KE TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

tas-6 ta’ Mejju 2009

dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq

(Tfassil mill-ġdid)

(Test b’relevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL tal-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 71 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (1),

Wara li kkonsultaw il-Kumitat tar-Reġjuni,

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 251 tat-Trattat (2),

Billi:

(1)

Id-Direttiva tal-Kunsill 96/96/KE tal-20 ta’ Diċembru 1996 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mat-testijiet dwar jekk vetturi u l-karrijiet tagħhom humiex tajba għat-triq (3) ġiet emendata kemm-il darbab’mod sinjifikattiv (4). Billi għandhom isiru iżjed emendi, din id-Direttiva għandha tiġi mfassla mill-ġdid fl-interess taċ-ċarezza.

(2)	Fil-qafas tal-politika tat-trasport komuni, ċertu traffiku tat-triq fi ħdan il-Komunità għandu jopera taħt l-iktar ċirkostanzi favorevoli fir-rigward ta’ kemm is-sigurtà kif ukoll il-kondizzjonijiet kompetittivi li japplikaw għal trasportaturi fl-Istati Membri.

(3)	Iż-żieda tat-traffiku tat-triq u ż-żieda riżultanti f’perikolu u effetti negattivi jippreżentaw l-Istati Membri kollha bi problemi ta’ sigurtà ta’ natura u serjetà simili.

(4)	L-ittestjar tul iċ-ċiklu ta’ ħajja tal-vettura għandu jkun relattivament sempliċi, ta’ malajr u mhux għali.

(5)	L-istandards minimi Komunitarji u l-metodi li għandhom jintużaw għall-ittestjar tal-elementi previsti f’din id-Direttiva għandhom għalhekk ikunu definiti f’Direttivi separati.

(6)

Hu neċessarju li jkun hemm adattament rapidu għall-progress tekniku tal-istandards u l-metodi stabbiliti fid-Direttivi separati u, sabiex tkun iffaċilitata l-implimentazzjoni tal-miżuri meħtieġa għal dan l-iskop, li tkun stabbilita proċedura għal koperazzjoni mill-qrib bejn l-Istati Membri u l-Kummissjoni fi ħdan kumitat dwar l-adattament għall-progress tekniku tad-Direttiva dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq.

(7)	Fir-rigward ta’ sistemi tal-brejkijiet huwa diffiċli li jiġu stabbiliti valuri għal elementi bħas-settings tal-pressjoni tal-arja u ta’ perjodi ta’ build-up, minħabba differenzi f’tagħmir u metodi fi ħdan il-Komunità.

(8)

Hu rikonoxxut minn dawk kollha kkonċernati bl-ittestjar ta’ vetturi li l-metodu ta’ ttestjar u, b’mod partikolari, jekk il-vettura hi eżaminata f’kondizzjoni mgħobbija, parzjalment mgħobbija jew mhux mgħobbija, jistgħu jinfluwenzaw il-grad ta’ kunfidenza li t-testers għandhom fir-rigward tal-kondizzjoni tas-sistema tal-brejkijiet għat-triq.

(9)

Il-preskrizzjoni tal-valuri ta’ referenza tal-forza tal-brejkijiet għal kondizzjonijiet varji ta’ tagħbija għal kull mudell ta’ vettura għandha tgħin biex terġa tinkiseb dik il-kunfidenza. Din id-Direttiva għandha tagħmel possibbli l-ittestjar taħt dan ir-reġim bħala alternattiva għall-ittestjar relattivament għal valuri minimi ta’ prestazzjoni għal kull kategorija ta’ vettura.

(10)

Fir-rigward ta’ sistemi ta’ brejkijiet l-ambitu ta’ din id-Direttiva għandu jirrelata l-aktar mal-vetturi li ngħataw l-approvazzjoni tat-tip ta’ komponent taħt id-Direttiva tal-Kunsill 71/320/KEE tas-26 ta’ Lulju 1971 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mal-mezzi tal-ibbrejkjar ta’ ċerti kategoriji ta’ vetturi bil-mutur u l-karrijiet tagħhom (5) għalkemm hu rikonoxxut li ċerti tipi ta’ vettura ngħataw din l-approvazzjoni konformemt ma’ standards nazzjonali li jistgħu jkunu differenti mir-rekwiżiti ta’ dik id-Direttiva.

(11)	L-Istati Membri jistgħu jestendu l-ambitu tat-test tal-brejkijiet biex jinkludu vetturi jew elementi ta’ test barra l-ambitu ta’ din id-Direttiva.

(12)	L-Istati Membri jistgħu jagħmlu t-test ta’ brejkijiet iktar strett jew iżidu l-frekwenza tal-ittestjar.

(13)	Din id-Direttiva hija maħsuba sabiex iżżomm l-emissjonijiet f’livell baxx tul il-ħajja utli ta’ vettura permezz ta’ testijiet regolari tal-emissjonijiet tal-exhaust u tassigura li l-vetturi li jniġġsu ħafna jkunu rtirati mis-servizz sa meta jinġabu fi stat tajjeb ta’ manutenzjoni.

(14)	It-tuning impreċiż u l-manutenzjoni inadegwata huma ta’ detriment mhux biss għall-magna imma wkoll għall-ambjent ladarba jikkawżaw żieda fit-tniġġiż u fil-konsum tal-karburant. Hu importanti li jiġi żviluppat trasport li jkun favorevoli għall-ambjent.

(15)	Fil-każ ta’ magni li jaqbdu bil-kompressjoni (diesel) il-kejl tal-opaċità tad-dħaħen tal-exhaust hu meqjus li jkun indikatur adegwat tal-kondizzjoni tal-istat ta’ manutenzjoni tal-vettura, fejn għandhom x’jaqsmu l-emissjonijiet.

(16)	Għall-magni positive-ignition tal-petrol, il-kejl tal-emissjonijiet tal-monossidu tal-carbon mill-pajp tal-exhaust meta l-magna tkun imqabbda huwa meqjus bħala indikatur adegwat tal-istat tal-manutenzjoni tal-vettura, fir-rigward ta’ emissjonijiet.

(17)	Ir-rata ta’ falliment fit-testijiet tal-emissjoni tal-exhaust għall-vetturi li ma ġewx mantenuti b’mod regolari tista’ tkun għolja.

(18)

Fil-każ ta’ vetturi b’magna tal-petrol li l-istandards tal-approvazzjoni tat-tip tagħhom jispeċifikaw li għandhom ikunu mgħammra b’sistemi avvanzati tal-kontroll tal-emissjonijiet bħal konvertituri katalitiċi three-way li jkunu kkontrollati b’lambda-probe, l-istandards tat-test tal-emissjoni regolari għandhom ikunu iktar stretti mill-vetturi konvenzjonali.

(19)

Id-Direttiva 98/69/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Ottubru 1998 relatata mal-miżuri li għandhom jittieħdu kontra t-tniġġis tal-arja minn emissjonijiet minn vetturi bil-mutur (6) teħtieġ l-introduzzjoni, mis-sena 2000, ta’ sistema ta’ dijanjosi abbord (OBD) fil-każ tal-karozzi li jaħdmu bil-petrol u l-vetturi kummerċjali ħfief biex jiġi immonitorjat il-funzjonament tas-sistema tal-kontroll tal-emissjoni waqt l-użu tal-vettura. Bl-istess mod, mill-2003 huma meħtiega sistemi OBD għall-vetturi ġodda diesel.

(20)

L-Istati Membri jistgħu, jekk xieraq, jeskludu mill-ambitu ta’ din id-Direttiva ċerti vetturi li huma kkunsidrati ta’ interess storiku. Filwaqt li jistgħu ukoll jistabbilixxu l-istandards ta’ ttestjar tagħhom stess għal dawn il-vetturi. Madanakollu, dan id-dritt m’għandux iwassal għall-applikazzjoni ta’ standards iktar stretti minn dawk li l-vetturi kkonċernati kienu orġinarjament proġettati li jilħqu.

(21)

Hemm disponibbli sistemi semplici u komuni ta’ dijanjosi li jistgħu jintużaw mill-organizzazzjonijiet li jittestjaw biex jigu ttestjati l-bicca l-kbira tal-limitaturi tal-velocità installati. Fil-każ ta’ dawk il-vetturi li ma jintlaħqux b’din l-għodda ta’ dijanjosi komunement disponibbli, l-awtoritajiet ikollhom bżonn jew li jagħmlu użu mill-apparat li jkun sar disponibbli mill-manifattur originali tal-vettura jew jipprovdu għall-aċċettazzjoni ta’ ċertifikazzjoni adatta tat-test mill-manifattur tal-vettura jew mill-organizzazzjoni konċessjonarja tagħha.

(22)

Il-verifika ta’ kull tant żmien tal-funzjonament korrett tal-limitatur tal-velocità għandha tiġi ffaċilitata fil-każ tal-vetturi li jkunu mgħammra b’apparat ġdid tal-irrekordjar (it-takografu diġitali) taħt ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 2135/98 tal-24 ta’ Settembru 1998 li jemenda r-Regolament (KEE) Nru 3821/85 dwar l-apparat ta’ reġistrazzjoni għat-trasport bit-triq u d-Direttiva 88/599/KEE rigward l-applikazzjoni tar-Regolamenti (KEE) Nru 3820/85 u (KEE) Nru 3821/85 (7). Mis-sena 2003 “l hawn, il-vetturi l-ġodda huma mgħammra b” dak l-apparat.

(23)	Ir-rekwiżiti tekniċi relatati mat-taxis u l-ambulanzi huma simili għal dawk ta’ karrozzi privati. L-elementi li għandhom ikunu eżaminati jistgħu għalhekk ikunu simili, għalkemm il-frekwenza tat-testijiet hija differenti.

(24)	Kull Stat Membru għandu jassigura, fiż-żona tiegħu ta’ ġurisdizzjoni, li t-testijiet dwar il-kondizzjoni tal-vetturi għat-triq jiġu mmexxija metodikament u jkunu ta’ standard għoli.

(25)	Il-Kummissjoni għandha tivverifika l-applikazzjoni prattika ta’ din id-Direttiva.

(26)

Ladarba l-għanijiet ta’ din id-Direttiva, jiġifieri l-armonizzazzjoni tar-regoli dwar testijiet ta’ vetturi għat-triq, il-prevenzjoni tad-distorsjoni tal-kompetizzjoni bejn it-trasportaturi ta’ fuq it-triq u l-garanzija ta’ kontrolli u manutenzjoni adegwati ta’ vetturi, ma jistgħux jinkisbu mill-Istati Membri waħedhom, u għalhekk, minħabba l-iskala tal-azzjoni, jistgħu jinkisbu aħjar fil-livell Komunitarju, il-Komunità tista’ tadotta miżuri, konformement mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat. Konformement mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li hu meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(27)	Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva għandhom jiġu adottati konformement mad-Deċiżjoni tal-Kunsill Nru 1999/468/KE tat-28 ta’ Ġunju 1999 li tistabilixxi l-proċeduri għall-eżerċizzju tas-setgħat ta’ implimentazzjoni konferiti lill-Kummissjoni (8).

(28)

B’mod partikolari l-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa sabiex tiddefinixxi ċerti standards u metodi minimi għall-ittestjar kif ukoll sabiex dawn jiġu adattati għall-progress tekniku. Billi dawn il-miżuri huma ta’ ambitu ġenerali u huma mfassla biex jemendaw elementi mhux essenzjali ta’ din id-Direttiva billi jissupplimentawha b’elementi ġodda mhux essenzjali, jeħtieġ li dawn jiġu adottati skont il-proċedura regolatorja bi skrutinju prevista fl-Artikolu 5a tad-Deċiżjoni 1999/468/KE.

(29)	Din id-Direttiva għandha tkun mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Istati Membri fir-rigward tal-limiti ta’ żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali tad-Direttivi previsti fl-Anness III, Parti B,

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

KAPITOLU I

DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

1. F’kull Stat Membru, il-vetturi bil-mutur reġistrati f’dak l-Istat u l-karrijiet u s-semikarrijiet tagħhom għandhom jiġu suġġetti għal testijiet perjodiċi tal-kondizzjoni għat-triq konformement ma’ din id-Direttiva.

2. Il-kategoriji tal-vetturi li għandhom jiġu ttestjati, il-frekwenza tat-testijiet tal-kondizzjoni għat-triq u l-elementi li għandhom jiġu ttestjati huma elenkati fl-Annessi I u II.

Artikolu 2

It-testijiet tal-kondizzjoni għat-triq previsti f’din id-Direttiva għandhom jitwettqu mill-Istat Membru, jew minn korp pubbliku inkarigat mill-Istat jew minn korpi jew stabbilimenti indikati u direttament immexxija mill-Istat, inklużi korpi privati awtorizzati kif dovut. B’mod partikolari, fejn stabbilimenti indikati bħala ċentri ta’ ttestjar tal-vetturi ukoll iwettqu tiswijiet fuq vetturi bil-mutur, l-Istati Membri għandhom jagħmlu kull sforz biex jassiguraw l-objettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-vettura.

Artikolu 3

1. L-Istati Membri għandhom jieħdu dawk il-miżuri li jqisu neċessarji biex ikun possibbli li tingħata prova li vettura għaddiet minn test tal-kondizzjoni għat-triq li jikkonforma ma’ mill-inqas id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva.

Dawn il-miżuri għandhom jiġu notifikati lill-Istati Membri l-oħra u lill-Kummssjoni.

2. Kull Stat Membru għandu, fuq l-istess bażi daqslikieku hu stess ħareġ il-prova, jagħraf il-prova maħruġa fi Stat Membru ieħor li turi li vettura bil-mutur reġistrata fit-territorju ta’ dak l-Istat l-ieħor, flimkien mal-karru jew is-semi karru tagħha, għaddiet test tal-kondizzjoni għat-triq li jikkonforma ma’ mill-inqas id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva.

3. L-Istati Membri għandhom japplikaw proċeduri xierqa biex jistabbilixxu, sa fejn hu prattikabbli, li l-prestazzjoni tal-brejkijiet tal-vetturi reġistrati fit-territorju tagħhom tissodisfa r-rekwiżiti speċifikati f’din id-Direttiva.

KAPITOLU II

EĊĊEZZJONIJIET

Artikolu 4

1. L-Istati Membri għandhom ikollhom id-dritt li jeskludu mill-ambitu ta’ din id-Direttiva vetturi li jappartjenu għall-forzi armati, għall-forzi tal-liġi u tal-ordni u għas-servizz kontra n-nar.

2. L-Istati Membri jistgħu, wara li jikkonsulktaw lill-Kummissjoni, jeskludu mill-ambitu ta’ din id-Direttiva jew suġġett għal dispożizzjonijiet speċjali, ċerti vetturi operati jew użati f’kondizzjonijiet eċċezzjonali u vetturi li qatt, jew bil-kemm, huma użati fuq toroq maġġuri pubbliċi, inklużi vetturi ta’ interess storiku fabbrikati qabel l-1 ta’ Jannar 1960 jew li jkunu temporanjament irtirati miċ-ċirkolazzjoni.

3. L-Istati Membri jistgħu, wara li jikkonsultaw lill-Kummissjoni, jistabilixxu l-istandards tal-ittestjar tagħhom għal vetturi kkunsidrati li huma ta’ interess storiku.

Artikolu 5

Minkejja d-dispożizzjonijiet tal-Annessi I u II, l-Istati Membri jistgħu:

(a)	iġibu 'l quddiem id-data għall-ewwel test obbligatorju tal-kondizzjoni għat-triq u, fejn ikun il-każ, jesiġu ttestjar tal-vettura qabel ir-reġistrazzjoni;

(b)	iqassru l-intervall bejn żewġ testijiet obbligatorji suċċessivi;

(c)	jagħmlu obbligatorju l-ittestjar ta’ tagħmir mhux obbligatorju;

(d)	iżidu n-numru ta’ elementi suġġetti għall-ittestjar;

(e)	jestendu r-rekwiżit tat-test perjodiku għal kategoriji oħra ta’ vetturi;

(f)	jippreskrivu testijiet speċjali addizzjonali;

(g)	jesiġu għal vetturi reġistrati fit-territorju tagħhom standards minimi ogħla għall-effiċjenza tal-brejkijiet minn dawk speċifikati fl-Anness II u jinkludu test fuq vetturi b’tagħbijiet itqal sakemm dawn ir-rekwiżiti ma jeċċedux dawk tal-approvazzjoni tat-tip oriġinali tal-vettura.

KAPITOLU III

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 6

1. Il-Kummissjoni għandha tadotta d-Direttivi separati li jkunu neċessarji biex jiġu definiti l-istandards minimi u l-metodi ta’ ttestjar tal-elementi previsti fl-Anness II, kif ukoll kull emenda neċessarja biex dawk l-istandards u l-metodi jiġu adattati għall-progress tekniku.

2. Dawk il-miżuri mfassla biex jemendaw elementi mhux essenzjali din id-Direttiva billi jissupplimentawha, għandhom jiġu adottati skont il-proċedura regolatorja bi skrutinju msemmija fl-Artikolu 7(2).

Artikolu 7

1. Il-Kummissjoni għandha tkun mgħejuna minn Kumitat dwar l-adattament għall-progress tekniku tad-Direttiva dwar dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq.

2. Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandhom japplikaw l-Artikoli 5a(1) sa (4), u l-Artikolu 7 tad-Deċiżjoni 1999/468/KE, b’kont meħud tad-disposizzjonijiet tal-Artikolu 8 tagħha.

Artikolu 8

Mhux iktar tard minn tliet snin wara l-introduzzjoni ta’ ttestjar regolari ta’ strumenti għal-limitazzjoni tal-veloċità, il-Kummissjoni għandha teżamina jekk, fuq il-bażi tal-esperjenza akkwistata, it-testijiet stabbiliti humiex suffiċjenti biex jiskopru strumenti tal-limitazzjoni tal-veloċità li jkunu difettużi jew li jkunu ġew manipulati jew jekk ir-regoli jeħtieġux li jiġ emendati.

Artikolu 9

L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tad-dispożizzjonijiet prinċipali tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-kamp kopert minn din id-Direttiva.

Artikolu 10

Id-Direttiva 96/96/KE, kif emendata mill-Atti elenkati fl-Anness III, Parti A, hija imħassra, mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Istati Membri fir-rigward tal-limiti ta’ żmien għat-trasposizzjoni fil-liġi nazzjonali tad-Direttivi elenkati fl-Anness III, Parti B.

Ir-referenzi għad-Direttiva mħassra għandhom jinftiehmu bħala referenzi għal din id-Direttiva u għandhom jinqraw skont it-tabella ta’ korrelazzjoni fl-Anness IV.

Artikolu 11

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’ll-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Artikolu 12

Din id-Direttiva hi indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmul fi Strażburgu, 6 ta’ Mejju 2009.

Għall-Parlament Ewropew

Il-President

H.-G. PÖTTERING

Għall-Kunsill

Il-President

J. KOHOUT

(1) ĠU C 224, 30.8.2008, p. 66.

(2) L-Opinjoni tal-Parlament Ewropew tat-23 ta’ Settembru 2008 (għadha mhix ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali) u d-Deċiżjoni tal-Kunsill tat-30 ta’ Marzu 2009.

(3) ĠU L 46, 17.2.1997, p. 1.

(4) Ara l-Anness III, Parti A.

(5) ĠU L 202, 6.9.1971, p. 37.

(6) ĠU L 350, 28.12.1998, p. 1.

(7) ĠU L 274, 9.10.1998, p. 1.

(8) ĠU L 184, 17.7.1999, p. 23.

ANNESS II

ELEMENTI LI GĦANDHOM JIĠU TTESTJATI B’MOD OBBLIGATORJU

It-test għandu jkopri mill-inqas l-elementi previsti hawn taħt, sakemm dawn huma relatati mat-tagħmir obbligatorju tal-vettura li qed tiġi ttestjata fl-Istat Membru kkonċernat.

It-testijiet koperti minn dan l-Anness jistgħu ji twettqu viżwalment mingħajr disassemblaġġ tal-partijiet tal-vettura.

Meta jinstab li l-vettura hi difettuża fejn għandhom x’jaqsmu l-elementi tat-test hawn taħt, l-awtoritajiet kompetenti fl-Istati Membri għandhom jadottaw proċedura biex jiġu stabbiliti l-kondizzjonijiet li taħthom il-vettura tista’ tintuża qabel ma tgħaddi test ieħor tal-kondizzjoni tagħha għat-triq.

VETTURI FIL-KATEGORIJI 1, 2, 3, 4, 5 u 6

1. Sistemi ta’ ibbrekjar

L-elementi li ġejjin għandhom ikunu inklużi fit-test tal-kondizzjoni għat-triq tas-sistemi ta’ ibbrejkjar tal-vettura. Ir-riżultati ġodda miksuba waqt l-iċċekkjar fuq is-sistemi ta’ ibbrejkjar għandhom ikunu ekwivalenti sa fejn hu possibbli għar-rekwiżiti tekniċi tad-Direttiva 71/320/KEE.

Elementi li għandhom jiġu eżaminati/ttestjati

Raġunijiet għall-falliment

1.1.	Il-kondizzjoni mekkanika u l-operazzjoni

1.1.1.

Il-fus tal-pedala tal-brejkijiet tas-saqajn

—	issikkat wisq

—	il-bearing użat ħafna

—	utilizz/użu eċċessiv

1.1.2.

Il-kondizzjoni tal-pedala u t-travel tal-istrument li jopera l-brejkijiet

—	travel ta’ riserva eċċessiva jew insuffiċjenti

—	il-kontroll tal-brejkijiet li ma jirrillaxxax kif suppost

—	id-dispożizzjoni kontra ż-żliq nieqsa minn fuq il-pedala tal-brejkijiet, maħlula jew lixxa daqs kemm użata

1.1.3.

Il-pompa tal-vakwu jew il-kumpressur u d-depożitu

—	il-ħin użat għall-formazzjoni tal-pressjoni tal-arja/il-vakwu għall-operazzjoni effettiva tal-brejkijiet hu eċċessiv

—	pressjoni tal-arja insuffiċjenti/vakwu biex jassisti għal mill-inqas żewġ applikazzjonijiet tal-brejkijiet wara li l-istrument ta’ avviż ikun opera (jew gauge li juri qari mhux ta’ min joqgħod fuqu)

—	leakage tal-arja li jikkawża waqa’ notevoli fil-pressjoni jew leakages tal-arja li jinstemgħu

1.1.4.

Indikatur jew gauge ta’ avviż ta’ pressjoni baxxa

—	indikatur tal-malfunzjoni jew li jindika pressjoni baxxa/gauge tal-pressjoni tal-arja

1.1.5.

Il-valvola ta’ kontroll tal-brejkijiet operata bl-idejn

—	kontroll imxaqqaq jew imħassar, użu eċċessiv

—	il-malfunzjoni tal-valvola ta’ kontroll

—	il-kontroll mhux sikur fuq il-fus tal-valvola jew l-unità tal-valvola mhix sikura

—	konnessjonijiet maħlula jew xaqq fis-sistema

—	operazzjoni mhux sodisfaċenti

1.1.6.

Il-brejk tal-ipparkjar, il-kontroll tal-lieva, ir-ratchet tal-brejk tal-ipparkjar

—	ir-ratchet tal-brejk tal-ipparkjar li ma jżommx kif suppost

—	użu eċċessiv fil-fus tal-lieva jew fil-mekkaniżmu tar-ratchet

—	moviment eċċessiv tal-lieva li tindika aġġustament inkorrett

1.1.7.

Il-valvoli tal-brejkijiet (il-valvoli tas-saqajn, unloaders, gvernaturi, eċċ.)

—	leakage tal-arja eċċessiva, mħassra

—	skarika eċċessiva ta’ żejt mill-kumpressur

—	immuntar mhux sikur/inadegwat

—	skarika tal-fluwidu idrawliku tal-brejkijiet

1.1.8.

Agganċjar għall-brejkijiet tal-karrijiet

—	tappijiet ta’ isolament difettużi jew valvola għas-siġill tagħha stess

—	immuntar mhux sikur/inadegwat

—	leakages eċċessivi

1.1.9.

Depożitu ta’ tank tal-pressjoni għall-irfigħ tal-enerġija

—	imħassra, imsadda, leaking

—	l-istrument tad-drenaġġ inoperattiv

—	immuntar mhux sikur/inadegwat

1.1.10.

Unitajiet servo tal-brejk, il-mastruċilindru (sistemi idrawliċi)

—	l-unità servo hi difettuża jew mhux effettiva

—	il-mastruċilindru difettuż jew leaking

—	il-mastruċilindru mhux sikur

—	kwantità insuffiċjenti tal-fluwidu tal-brejkijiet

—	it-tapp tad-depożitu tal-mastruċilindru nieqes

—	il-bozza ta’ avviż tal-fluwidu tal-brejkijiet miżgħula jew difettuża

—	funzjoni inkorretta tal-istrument ta’ avviż tal-livell tal-fluwidu tal-brejkijiet

1.1.11.

Pajpijiet riġidi tal-brejkijiet

—	riskju ta’ falliment jew frattura

—	leaks minn pajpijiet jew konnessjonijiet għall-igganċjar

—	imħassra jew imsadda eċċessivament

—

spustjati

1.1.12.

Hoses flessibbli tal-brejkijiet

—	riskju ta’ falliment jew frattura

—	imħassra, chafing, il-hoses tal-brejkijiet qosra wisq, mgħawġa

—	leaks minn hoses jew l-agganċjar

—	hose minfuħ taħt pressjoni

—	il-porosità

1.1.13.

Koperturi tal-brejkijiet (sponoż bħala nforra)

—	użu eċċessiv

—	ikkontaminat (żejt, griż, eċċ.)

1.1.14.

Drums tal-brejkijiet, diski tal-brejkijiet

—	użu żejjed, brix eċċessiv, xquq, mhux marbutin tajjeb jew maqsumin

—	kontaminati (żejt, griż, eċċ)

—	plejt ta’ wara mhux marbut tajjeb

1.1.15.

Kejbels tal-brejk, vireg u fejn jaqbad il-liver

—	kejbils mħassra, mgħaqqda

—	mikula eċċessivament jew msadda

—	ġonta tal-kejbil jew virga mhux marbuta sew

—	il-gwida tal-kejbil difettuż

—	kull restrizzjoni għal-libertà taċ-ċaqlieq tas-sistema tal-brejkijiet.

1.1.16.

Actuators tal-brejkijiet (inkluż brejkijiet bil-molla jew ċilindri idrawkiċi tar-rota)

—	maqsum jew imħassar

—

iqattar

—	mhux marbut sew mhux biżżejjed

—	imsaddad iżżejjed

—	il-pistin operattiv jew il-mekkaniżmu tad-dijaframma jiċċaqlqu żżejjed

1.1.17.

Valv li jħoss it-tagħbija

—	fejn jitqabbad ikun difettuż

—	aġġustament skorrett

—	issijżjat, ma jaħdimx

—	mhux f’postu

1.1.18.

Slack adjusters awtomatiċi li jindikaw

—	moviment anormali jew issiżjat, użu żejjed jew aġġustament ħażin

—

difettuż

1.1.19.

Sistema ritardanti (meta mgħammra jew meħtieġa)

—	konnetturi jew mountings mhux siguri

—

difettuża

1.2.	Prestazzjoni u effiċjenza tas-service brejk

1.2.1.

Prestazzjoni (miżjuda progressivament għas-saħħa massima)

—	mhux biżżejjed saħħa fuq rota waħda jew iżjed

—	saħħa minn kull rota hija anqas minn 70 % tal-aktar saħħa rreġistrata minn rota oħra fuq l-istess assi. Fil-każ ta’ testjar fit-triq, id-devjazzjoni minn linja dritta ta’ vettura hija eċċessiva

—	l-ebda varjazzjoni gradwali tas-saħħa tal-ibbrekjar (ħtif)

—	żmien żejjed fl-operazjoni tal-brejk f’xi rota

—	varjazzjoni eċċessiva tas-saħħa tal-brejk minħabba diski mgħawġa jew drummijiet ovali

1.2.2.

L-effiċjenza

—

proprzjon ta’ brejkijiet li għandu x’jaqsam mal-massa massima awtorizzata jew, fil-każ ta’ semi-karrijiet, mas-somma tat-tagħbijiet awtorizzati fuq il-fus meta prattikabbli, naqqas dawn li ġejjin:

l-effiċjenza minima tal-brejkijiet

—	kategorija 1: 50 % (1)

—	kategorija 2: 43 % (2)

—	kategorija 3: 40 % (3)

—	kategorija 4: 50 %

—	kategorija 5: 45 % (4)

—	kategorija 6: 50 %

—	jew sforz ta’ brejkijiet inqas mill-valuri ta’ referenza jekk speċifikati mill-fabbrikant tal-vettura għall-fus tal-vettura (5)

1.3.	Il-prestazzjoni sekondarja (ta’ emerġenza) tal-brejk u l-effiċjenza (jekk milħuqa minn sistema separata

1.3.1.

L-atteġġjament

—	il-brejk inoperattiv fuq naħa waħda

—	l-isforz tal-brejk minn kull rota huwa inqas minn 70 % tal-ogħla sforz reġistrat minn rota oħra fuq l-istess fus

—	ebda varjazzjoni gradwali tal-effiċjenza (ħtif)

—	is-sistema awtomatika tal-brejkijiet mhix taħdem fil-każ ta’ karrijiet

1.3.2.

L-Effiċjenza

—	għall-kategoriji kollha tal-vetturi, proporzjon ta’ brejkijiet inqas minn 50 % (6) tal-atteġġament tas-servizz tal-brejkijiet definit fi 1.2.2. fejn għandha x’taqsam il-massa massima awtorizzata jew, fil-każ ta’ semi-karrijiet, is-somma tat-tagħbijiet awtorizzati fuq il-fus

1.4.	L-atteġġament tal-brejk tal-ipparkjar u l-effiċjenza

1.4.1.

L-atteġġament

—	il-brejk inoperattiv fuq naħa waħda

1.4.2.

L-effiċjenza

—	għall-kategoriji kollha tal-vettura, proporzjon tal-brejkijiet ta’ inqas minn 16 % fejn għandha x’taqsam il-massa massima awtorizzata, jew, għal vetturi bil-mutur, inqas minn 12 % fejn għandha x’taqsam il-massa massima awtorizzata ta’ kombinazzjoni tal-vettura, tkun liema tkun l-ikbar

1.5.	Ir-Ritardatur jew l-atteġġament tas-sistema tal-brejk tal-exhaust

—	ebda varjazzjoni gradwali ta’ effiċjenza (ritardatur)

—

difettuż

1.6.	Il-brejk anti-lock

—	il-malfunzjoni tal-istrument ta’ avviż anti-lock

—

difettuż

VETTURI FIL-KATEGORIJI 1, 2 U 3

VETTURI FIL-KATEGORIJI 4, 5 U 6

2.	It-tmexxija u l-isteering

2.	It-tmexxija

2.1.	Il-kondizzjoni mekkanika

2.1.	Il-kondizzjoni mekkanika

2.2.	L-isteering

2.2.	It-tmexxija tal-isteering

2.3.	It-tmexxija tal-isteering

2.3.	L-attachment tas-sistema ta’ tmexxija

2.4.	Il-bearings tal-isteering

3.	Il-viżibbiltà

3.	Il-viżibbiltà

3.1.	L-ispazju tal-viżjoni

3.1.	L-ispazju tal-viżjoni

3.2.	Il-kondizzjoni tal-ħġieġ

3.2.	Il-kondizzjoni tal-ħġieġ

3.3.	Il-mirja li juru wara

3.3.	Il-mirja li juru wara

3.4.	Il-wajpers tal-windscreen

3.4.	Il-wajpers tal-windscreen

3.5.	Dawk li jaħslu l-windscreen

3.5.	Dawk li jaħslu l-windscreen

4.	Fanali, rifletturi u tagħmir elettriku

4.	It-tagħmir tad-dawl

4.1.	Fanali ta’ dawl ewlieni u dawl baxx

4.1.	Fanali ta’ dawl ewlieni u dawl baxx

4.1.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.1.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.1.2.

L-allinjament

4.1.2.

L-allinjament

4.1.3.

L-iswiċċijiet

4.1.3.

L-iswiċċijiet

4.1.4.

L-effiċjenza viżwali

4.2.	Il-fanali tal-ġenb u l-fanali li jimmarkaw il-linja ta’ barra

4.2.	Il-kondizzjoni u l-operazzjoni, il-kondizzjoni tal-lenti, il-kulur u l-effiċjenza viżwali ta’:

4.2.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.2.1.

L-fanali tal-ġenb u ta’ wara

4.2.2.

Il-kulur u l-effiċjenza viżwali

4.2.2.

Il-fanali tal-waqfien

4.2.3.

Il-fanali li jindikaw id-direzzjoni

4.2.4.

Il-fanali ta’ riserva

4.2.5.

Il-fanali taċ-ċpar

4.2.6.

Il-fanali tal-pjanċa tar-reġistrazzjoni ta’ wara

4.2.7.

Ir-retrorifletturi

4.2.8.

Il-fanali hazard ta’ avviż

4.3.	Il-fanali tal-waqfien

4.3.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.3.2.

Il-kulur u l-effiċjenza viżwali

4.4.	Il-fanali ta’ indikazzjoni tad-direzzjoni

4.4.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.4.2.

Il-kulur u l-effiċjenza viżwali

4.4.3.

L-iswiċċijiet

4.4.4.

Il-frekwenza li biha jixegħlu u jitfu

4.5.	Il-fanali taċ-ċpar ta’ quddiem u wara

4.5.1.

Il-pożizzjoni

4.5.2.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.5.3.

Il-kulur u l-effiċjenza viżwali

4.6.	Il-fanali tar-reverse

4.6.1.

Il-kondizzjoni u l-operazzjoni

4.6.2.

Il-kulur u l-effiċjenza viżwali

4.7.	Il-fanali tal-pjanċa tar-reġistrazzjoni ta’ wara

4.8.	Ir-retrorifletturi

—	il-kondizzjoni u l-kulur

4.9.	It-telltales

4.10.

Il-konnessjonijiet elettriċi bejn il-vettura li tiġbed u l-karru jew is-seni-karru

4.11.

Il-wiring elettriku

5.	Il-fusijiet, ir-roti, it-tyres, is-suspenxin

5.	Il-fusijiet, ir-roti, it-tyres, is-suspenxin

5.1.	Il-fusijiet

5.1.	Il-fusijiet

5.2.	Ir-roti u t-tyres

5.2.	Ir-roti u t-tyres

5.3.	Is-suspenxin

5.3.	Is-suspenxin

6.	Ix-chassis u l-attachments tax-chassis

6.	Ix-chassis u l-attachments tax-chassis

6.1.	Ix-chassis jew il-frejm u l-attachments

6.1.	Ix-chassis jew il-frejm u l-attachments

6.1.1.

Il-kondizzjoni ġenerali

6.1.1.

Il-kondizzjoni ġenerali

6.1.2.

Il-pajpijiet tal-exhaust u s-silencers

6.1.2.

Il-pajpijiet tal-exhaust u s-silencers

6.1.3.

It-tank tal-karburant jew il-pajpijiet

6.1.3.

It-tank tal-karburant jew il-pajpijiet

6.1.4.

Il-proprjetajiet ġeometriċi u l-kondizzjoni tal-istrument ta’ protezzjoni ta’ wara, trakkijiet tqal

6.1.4.

It-trasportatur tar-rota żejda

6.1.5.

It-trasportatur tar-rota żejda

6.1.5.

Is-sigurtà tal-mekkaniżmu tal-agganċjar (jekk imwaħħal)

6.1.6.

Il-mekkaniżmu tal-agganċjar fuq vetturi li jiġbdu, karrijiet u semi-karrijiet

6.2.	Il-kabina u x-xogħol fuq il-korp

6.2.	Ix-xogħol fuq il-korp

6.2.1.

Il-kondizzjoni ġenerali

6.2.1.

Il-kondizzjoni strutturali

6.2.2.

L-immuntar

6.2.2.

Il-bibien u s-serraturi

6.2.3.

Il-bibien u s-serraturi

6.2.4.

L-art

6.2.5.

Is-siġġu tax-xufier

6.2.6.

Ir-running boards

7.	Tagħmir ieħor

7.	Tagħmir ieħor

7.1.	Iċ-ċinturini ta’ sigurtà

7.1.	L-immuntar tas-siġġu tax-xufier

7.2.	L-estintur tan-nar

7.2.	L-immuntar tal-batterija

7.3.	Is-serraturi u strument kontra s-serq

7.3.	L-istrument ta’ avviż li jinstama’

7.4.	It-trianglu ta’ avviż

7.4.	It-trianglu ta’ avviż

7.5.	Il-kit tal-ewwel għajnuna

7.5.	Iċ-ċinturini ta’ sigurtà

7.5.1.

Is-sigurtà tal-immuntar

7.5.2.

Il-kondizzjoni taċ-ċinturini

7.5.3.

L-operazzjoni

7.6.	Iċ-chock(s) tar-roti

7.7.	L-istrument ta’ avviż li jinstama’

7.8.	L-ispidometru

7.9.

It-takografu (il-preżenza ta’, u l-integrità tas-siġilli)

—	eżamina il-validità tal-pjanċa tat-takografu jekk meħtieġ mir-Regolament (KEE) Nru 3821/85 (7)

—	eżamina, jekk f’dubju, jekk iċ-ċirkomferenza nominali tad-daqs tar-roti taqbel mad-data mogħtija fuq il-pjanċa tat-takografu

—	meta prattiku, eżamina li s-siġilli tat-takografu u, meta jkun il-każ, li kull mezz ieħor ta’ protezzjoni tal-konnessjonijiet kontra manipulazzjoni frawdolenti huma intatti

7.10.

L-istrument tal-limitazzjoni tal-veloċità

—	meta possibbli, eżamina jekk il-limitatur tal-veloċità hu mwaħħal kif meħtieġ mid-Direttiva 92/6/KEE (8)

—	eżamina l-validità tal-pjanċa tal-limitatur tal-veloċità

—	meta prattiku, eżamina li s-siġilli tal-limitatur tal-veloċità u, meta jkun il-każ, kull mezz ieħor ta’ protezzjoni tal-konnessjonijiet kontra manipulazzjoni frawdolenti huma intatti

—	iċċekkja fejn prattikabbli li l-mezz li jillimita l-veloċità jipprevjieni l-vetturi msemmija fl-Artikolu 2 u l-Artikolu 3 tad-Direttiva 92/6/KEE milli jaqbżu l-valuri stabbiliti.

8.	Effetti negattivi

8.	Effetti negattivi

8.1.

Storbju

8.1.

Storbju

VETTURI FIL-KATEGORIJI 1, 2, 3, 4, 5 U 6

8.2. L-emissjonijiet mill-exhaust

8.2.1. Il-vetturi bil-mutur mgħammra b’magni li jaqbdu b’mod pożittiv u jieħdu l-petrol bħala karburant

(a)

meta l-emissjonijiet mill-exhaust ma jkunux ikkontrollati b’sistema avvanzata tal-kontroll tal-emissjonijiet bħala konvertitur katalitiku ta’ tliet direzzjonijiet li huwa sonda lambda kkontrollata:

1.	Spezzjoni viżwali tas-sistema tal-exhaust sabiex jiġi ċċekkjat li hija f’kondizzjoni kompleta u sodisfaċenti u li ma għandhiex tnixxijiet.

Spezzjoni viżwali ta’ kull tagħmir tal-kontroll tal-emissjonijiet imwaħħal mill-fabbrikant sabiex jiġi ċċekkjat li huwa f’kondizzjoni kompleta u sodisfaċenti u li ma hemm l-ebda tnixxijiet.

Wara perjodu raġjonevoli taż-żmien tal-kondizzjonament tal-mutur (filwaqt li jitqiesu r-rakkommandazzjonijiet tal-fabbrikant) jiġi mkejjel il-kontenut tal-karbonju monossidu (CO) tal-gassijiet tal-exhaust meta l-mutur ikun jaħdem mingħajr ma jimxi (mingħajr tagħbija).

Il-kontenut massimu ta’ CO permissibbli fil-gassijiet tal-exhaust huwa dak iddikjarat mill-fabbrikant tal-vettura. Meta ma jkunx disponibbli dan it-tagħrif jew meta l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri jiddeċiedu li ma jużawhx bħala valur tar-riferiment, il-kontenut tal-CO ma jridx jaqbeż dan li ġej:

(i)	għall-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba bejn id-data li minnha l-Istati Membri ħtieġu lill-vetturi li jikkonformaw mad-Direttiva 70/220/KEE (9) u l-1 ta’ Ottubru 1986: CO - 4,5 % vol.

(ii)	Għall-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Ottubru 1986 - 3,5 % vol.

(b)

Meta l-emissjonijiet mill-exhaust ikunu kkontrollati minn sistema avvanzata tal-kontroll tal-emissjonijiet hekk li kovertitur katalitiku ta’ tliet direzzjonijiet li jkun sonda lambda kkontrollata:

1.	Spezzjoni viżwali tas-sistema tal-exhaust sabiex jiġi ċċekkjat li jkun f’kondizzjoni kompleta u sodisfaċenti u li ma jkunx hemm tnixxijiet.

2.	Spezzjoni viżwali ta’ kull tagħmir li jokkontrolla l-emissjonijiet imwaħħal mill-fabbrikant sabiex jiġi ċċekkjat li huwa fi stat komplet u sodisfaċenti u li ma jkunx hemm tnixxijiet.

Il-mod kif tiġi stabbilita l-effiċjenza tas-sistema tal-vettura rigward il-kontroll tal-emissjoniiet bil-kejl tal-valur lambda u l-kontenut tal-CO fil-gassijiet tal-exhaust skont il-punt 4 jew il-proċeduri proposti mill-fabbrikanti u approvati fil-waqt tal-approvazzjoni għat-tip. Għal kull wieħed mit-testijiet il-mutur irid ikun ikkondizzjonat skont ir-rakkommandazzjonijiet tal-fabbrikant tal-vettura.

L-emissjonijiet mit-tubu tal-exhaust - il-valuri tal-limiti

Il-kontentut massimu tal-CO permess fil-gassijiet tal-exhaust irid ikun dak iddikjarat mill-fabbrikant tal-vettura.

Meta ma jkunx disponibbli dan it-tagħrif, il-kontenut tal-CO ma jridx jaqbeż dan li ġej:

(i)

Il-kejl meta l-mutur ikun fl-idle:

Il-kontentut massimu tal-CO permissibbli fil-gassijiet tal-exhaust ma jridx jaqbeż iż-0,5 % vol. u għall-vetturi li jkunu approvati għat-tip skont il-valuri tal-limiti murija fir-ringiela A u r-ringiela B tat-tabella fil-punt 5.3.1.4 tal-Anness I mad-Direttiva 70/220/KEE, jew l-emendi iktar tard, il-kontenut massimu tal-CO ma jridx jaqbeż iż-0,3 % vol. Meta l-konformità mad-Direttiva 70/220/KEE, ma tkunx possibbli allura għandu japplika dan ta’ hawn fuq għall-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Lulju 2002.

(ii)

Fil-kejl fil-veloċità għolja tal-idle (mingħajr tagħbija), il-veloċità tal-mutur għandha tkun ta’ mill-inqas 2 000 min–1:

kontenut CO: massimu ta’ 0,3 % vol., u għall-vetturi li jkunu ġew approvati għat-tip skont il-valuri tal-limiti murija fir-ringiela A jew ir-ringiela B tat-tabella fil-punt 5.3.1.4. tal-Anness I mad-Direttiva 70/220/KEE, il-kontenut massimu tal-CO ma jridx jaqbeż iż-0,2 % vol. Meta l-ottempranza mad-Direttiva 70/220/KEE, ma tkunx possibbli allura għandu japplika dan ta’ hawn fuq għall-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Lulju 2002.

Il-lambda: 1 ± 0,03 jew skont l-ispeċifikazzjonijiet tal-fabbrikant.

(iii)

Għall-vetturi bil-mutur mgħammra bis-sistemi dijanjostiċi abbord (DAB) skont id-Direttiva 70/220/KEE l-Istati Membri jistgħu bħala alternattiva għat-test speċifikat fl-intestatura (i) jistabbilixxu l-funzjonament korrett tas-sistema tal-emissjonijiet permezz tal-qari approprjat tal-mezz DAB u simultanjament jiċċekkjaw il-funzjonament kif jixraq tas-sistema DAB.

8.2.2. Il-vetturi bil-mutur mgħammra b’magni (diesel) li jaqbdu bil-kompressjoni

(a)

L-opaċità tal-gass tal-exhaust li trid tiġi mkejla matul l-aċċelerazzjoni ħielsa (mingħajr tagħbija mill-idle sal-veloċità tal-cut off) bil-gear newtrali u l-clutch magħfus.

(b)

Il-prekondizzjonament tal-vettura:

1.	Il-vetturi jistgħu jiġu ttestjati mingħajr prekondizzjonament għalkemm għal raġunijiet ta’ sigurtà għandhom isiru kontrolli li l-mutur tkun sħuna u f’kondizzjoni mekkanika sodisfaċenti.

Għajr kif speċifikat fil-punt (d)(5), l-ebda vettura ma għandha tiġi mwaħħla mit-testijiet għajr jekk tkun ġiet ipprekondizzjonata skont ir-rekwiżiti li ġejjin:

(i)

Il-mutur irid ikun sħun għal kollox, per eżempju t-temperatura taż-żejt tal-mutur mkejjel b’sonda mill-pajp tal-ħadida li timmarka l-livell taż-żejt tkun mill-inqas ta’ 80 oC, jew it-temperatua normali tal-blokka mkejla fil-livell tar-radjazzjoni infra red tkun mill-inqas ta’ temperatura ekwivalenti. Jekk, minħabba l-konfigurazzjoni tal-mutur, dan il-kejl ma jkunx prattiku, il-mod kif tiġi stabbilita t-temperatura normali tal-ħidma tal-mutur jista’ jsir b’mezzi oħra, per eżempju bit-tħaddim tal-fan tat-tkessiħ tal-mutur.

(ii)	Is-sistema tal-exhaust għandha tiġi mnaddfa b’mill-inqas tliet ċikli ta’ aċċelerazzjoni jew b’metodu ekwivalenti.

(c)

Il-proċedura tat-test:

1.	L-ispezzjoni viżwali ta’ kull tagħmir tal-kontroll tal-emissjonijiet imwaħħal mill-fabbrikant sabiex jiġi ċċekkjat li huwa komplet u f’kondizzjoni sodisfaċenti u li ma jkunx hemm tnixxijiet.

2.	Il-mutur u kull turbo-charger imwaħħal, li jridu jkunu idle qabel il-bidu ta’ kull ċiklu ta’ aċċelerazzjoni ħielsa. Għall-vetturi tax-xogħol tqil li jaħdmu bid-diesel, dan ifisser stennija ta’ mill-inqas 10 sekondi wara r-rilaxx tal-kontroll tal-karburant.

3.	Sabiex jinbeda kull ċiklu ta’ aċċelerazzjoni ħielsa, il-pedala tal-gass trid titniżżel għal kollox, bil-ħeffa u b’mod kontinwu (f’inqas minn sekonda) imma mhux fil-goff, hekk li tinkiseb il-kunsinna massima mill-pompa tal-injezzjoni.

Matul kull ċiklu ta’ aċċelarazzjoni ħielsa, il-mutur għandu jilħaq il-veloċità tal-cut-off jew, għall-vetturi bit-trasmissjonijiet awtomaiċi, il-veloċità speċifikata mill-fabbrikant jew, jekk din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli, allura l-veloċità ta’ żewġ terzi tal-veloċità tal-cut-off, qabel ma jiġi rrilaxxjat il-kontroll tal-karburant. Dan jista’ jiġi ċċekkjat, per eżempju, billi tiġi mmonitorjata l-veloċità tal-mutur jew billi jitħalla jgħaddi biżżejjed żmien bejn il-għafis inizjali tal-kontroll tal-karburant u r-rilaxx, li fil-każ tal-vetturi tal-kategoriji 1 u 2 tal-Annes I, għandu jkun ta’ mill-inqas żewġ sekondi.

(d)

Il-valuri tal-limitu:

1.	Il-livell tal-konċentrament ma jridx jaqbeż il-livell reġistrat fuq il-pjanċa skont id-Direttiva 72/306/KEE (10).

Meta ma jkunx disponibbli dan it-tagħrif jew meta l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri jiddeċiedu li ma jużawhx bħala riferiment, il-livell tal-konċentrament ma jridx jaqbeż il-livell iddikjarat mill-fabbrikant jew il-valuri tal-limitu ta’ koeffiċjent tal-assorbiment li huma kif ġej:

Il-koeffiċent massimu tal-assorbiment għal:

—	il-magni tad-diesel li jieħdu l-arja b’mod normali = 2,5 m–1

—	il-magni tad-diesel turbo-charged = 3,0 m–1

—

għandu japplika limitu ta’ 1,5 m–1 għall-vetturi li ġejjin li jkunu ġew appovati għat-tip skont il-valuri tal-limiti murija fi:

(a)	il-linja B tat-tabella fil-punt 5.3.1.4 tal-Anness I mad-Direttiva 70/220/KEE — (Vettura tax-Xogħol Ħafif – Euro 4);

(b)	il-linja B1 tat-tabelli fil-punt 6.2.1 tal-Anness I mad-Direttiva tal-Kunsill 88/77/KEE (11) — (Vetturi tad-Diesel tax-Xogħol Tqil – Euro 4);

(c)	il-linja B2 tat-tabelli fil-punt 6.2.1 tal-Anness I mad-Direttiva 88/77/KEE— (Vettura tad-Diesel tax-Xogħol Tqil — Euro 5);

(d)	il-linja Ċ tat-tabelli fil-punt 6.2.1 tal-Anessi mad-Direttiva 88/77/KEE— (Vettura tax-Xogħol Tqil — EEV);

jew il-valuri tal-limiti fl-emendi iktar tard tad-Direttiva 70/220/KEE jew il-valuri tal-limitu fl-emendi iktar tard tad-Direttiva 88/77/KEE jew il-valuri ekwivalenti meta jintuża tagħmir ta’ tip differenti minn dak użat għall-approvazzjoni tat-tip tal-KE.

Meta l-konformità mal-punt 5.3.1.4 tal-Anness I mad-Direttiva 70/220/KEE, jew għat-taqsima 6.2.1 tal-Anness mad-Direttiva 88/77/KEE, ma tkunx possibbli allura ta’ hawn fuq għandu japplika għall-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Lulju 2008.

3.	Il-vetturi rreġistrati jew imdaħħla għax-xogħol għall-ewwel darba qabel l-1 ta’ Jannar 1980 huma eżentati minn dawn ir-rekwiżiti.

Il-vetturi għandhom jiġu mwaħħla fit-testijiet biss jekk il-medji aritmetiċi ta’ mill-inqas tlieta miċ-ċikli tal-aċċelerazzjoni ħielsa jaqbżu l-valur tal-limiti. Dan jista’ jiġi kkalkolat billi jiġi injorat kull kejl li ma jaqbilx b’mod sinifikanti mal-medju mqabbel, jew ir-riżultat ta’ kull kalkolu statistiku ieħor li jqis it-tifrix tal-kejlijiet. L-Istati Membri jistgħu jillimitaw in-numru taċ-ċikli tat-testijiet.

Sabiex jevitaw it-testijiet mhux meħtieġa, l-Istati Membri jistgħu, permezz ta’ eċċezzjoni mid-dispożizzjonijiet tal-punt 8.2.2(d)(4), iwaħħlu fit-testijiet lill-vetturi li jkunu kejlu valuri li jaqbżu b’mod sinifikanti l-valuri tal-limiti wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċelerazzjoni ħielsa jew wara ċ-ċikli tat-tindif tal-intern (jew l-ekwivalenti) speċifikati fil-punt 8.2.2(b)2(ii). B’mod egwali sabiex jevitaw it-testijiet mhux meħtieġa, l-Istati Membri jistgħu, permezz ta’ eċċezzjoni mid-dispożizzjonijiet tal-punt 8.2.2(d)(4) jgħaddu mit-testijiet lill-vetturi li jkunu kejlu l-valuri b’mod sinifikanti taħt il-limiti wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċelerazzjoni ħielsa jew tliet ċikli tat-tindif tal-intern (jew l-ekwivalenti) speċifikati fil-punt 8.2.2(b)2(ii).

8.2.3. It-tagħmir tat-testijiet

L-emissjonijiet tal-vetturi jiġu ttestjati bl-użu tat-tagħmir iddisinjat sabiex jistabbilixxi b’mod eżatt jekk ġewx imħarsal-valuri tal-limiti stabbiliti jew indikati mill-fabbrikant.

8.2.4. Meta, matul approvazjoni għat-tip tal-KE, tip ta’ vettura tinstab li ma tissodisfax il-valuri tal-limiti stabbiliti b’din id-Direttiva, l-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu valuri tal-limiti ogħla għal dan it-tip ta’ vettura fuq il-bażi tal-prova fornita mill-fabbrikant. Iridu jgħarrfu lill-Kummssjoni b’dan minnufih u l-Kummissjoni għandha min-naħa tagħha tgħarraf lill-Istati Membri l-oħra.

VETTURI FIL-KATEGORIJI 1, 2 U 3

VETTURI FIL-KATEGORIJI 4, 5 U 6

8.3.	Is-soppressjoni tal-interferenza tar-radju

9.	Testijiet supplimentari għal vetturi tat-trasport pubbliku

9.1.	Ħruġ ta’ emerġenza (inklużi mrietel għat-tkissir ta’ twieqi), sinjali li jindikaw ħruġ ta’ emerġenza

9.2.	Is-sistema tas-sħana

9.3.	Is-sistema ta’ ventilazzjoni

9.4.	Id-distribuzzjoni tas-siġġijiet

9.5.	Id-dawl ta’ ġewwa

10.	L-identifikazzjoni tal-vettura

10.	L-identifikazzjoni tal-vettura

10.1.

Il-pjanċa ta’ reġistrazzjoni

10.1.

Il-pjanċa ta’ reġistrazzjoni

10.2.

In-numru tax-chassis

10.2.

In-numru tax-chassis

(1) 48 % għall-vetturi tal-kategorija 1 li ma jkollhomx ABS, jew approvati skont it-tip qabel l-1 ta’ Ottubru 1991 (id-data tal-projbizzjoni tal-ewwel tqegħid f’ċirkolazzjoni mingħajr l-approvazzjoni tat-tip ta’ komponent KE) (Id-Direttiva 71/320/KEE).

(2) 45 % għal vetturi rreġistrati wara l-1988 jew mid-data tal-applikazzjoni tad-Direttiva 71/320/KEE, taħt il-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, tkun liema tkun l-iktar tard.

(3) 43 % għal semi-karrijiet u karrijiet bid-draw-bar irreġistrati wara l-1988 jew mid-data tal-applikazzjoni tad-Direttiva 71/320/KEE, taħt il-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, tkun liema tkun l-iktar tard.

(4) 50 % għall-kategorija 5 tal-vetturi rreġistrati wara l-1988 jew mid-data tal-applikazzjoni tad-Direttiva 71/320/KEE, taħt il-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, tkun liema tkun l-iktar tard.

(5) Il-valur ta’ referenza għall-fus tal-vettura hu l-isforz tal-brejkijiet (espress fi newtoni) neċessarju biex tiġi akkwistat l-forza minima preskritta tal-brejkijiet bil-piż partikolari li bih il-vettura hi ppreżentata.

(6) Għall-vetturi tal-kategora 2 u 5 l-atteġġament minimu sekondarju tal-brejkijiet għandu jkun 2,2 m/s2 (peress li l-atteġġament sekondarju tal-brejkijiet ma kienx kopert mid-Direttiva 71/320/KEE).

(7) Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 3821/85 tal-20 ta’ Diċembru 1985 dwar apparat ta’ reġistrazzjoni għat-trasport bit-triq. (ĠU L 370, 31.12.1985, p. 8.)

(8) Direttiva tal-Kunsill 92/6/KEE tal-10 ta’ Frar 1992 dwar l-istallazzjoni u l-użu ta’ apparat li jillimita l-veloċita’ għal ċerti kategoriji ta’ vetturi tal-mutur fil-Komunità. (ĠU L 57, 2.3.1992, p. 27.)

(9) Id-Direttiva tal-Kunsill 70/220/KEE tal-20 ta’ Marzu 1970 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu ta’ miżuri li għandhom jittieħdu kontra t-tniġġis tal-arja b’emissjonijiet minn vetturi b’positive ignition. (ĠU L 76, 6.4.1970, p. 1.)

(10) Id-Direttiva tal-Kunsill 72/306/KEE tat-2 ta’ Awwissu 1972 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li jirrelataw mal-miżuri li għandhom jittieħdu kontra l-emmissjonijiet ta’ sustanzi li jniġġsu minn magni diesel għall-użu fil-vetturi. (ĠU L 190, 20.8.1972, p. 1.)

(11) Id-Direttiva tal-Kunsill 88/77/KEE tat-3 ta’ Diċembru 1987 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri relatati mal-miżuri li għandhom jittieħdu kontra l-emissjoni ta’ inkwinanti gassużi u partikulati minn magni ta’ compression ignition għall-użu f’vetturi, l-emissjoni ta’ inkwinanti gassużi minn magni ta’ positive ignition alimentati minn gass naturali jew minn gass liqwefatt tal-petroleum għall-użu f’vetturi (ĠU L 36, 9.2.1988, p. 33.)

Direttiva tal-Kunsill 96/96/KE (ĠU L 46, 17.2.1997, p. 1)
Direttiva tal-Kummissjoni 1999/52/KE (ĠU L 142, 5.6.1999, p. 26)
Direttiva tal-Kummissjoni 2001/9/KE (ĠU L 48, 17.2.2001, p. 18)
Direttiva tal-Kummissjoni 2001/11/KE (ĠU L 48, 17.2.2001, p. 20)
Direttiva tal-Kummissjoni 2003/27/KE (ĠU L 90, 8.4.2003, p. 41)
Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (KE) Nru 1882/2003 (ĠU L 284, 31.10.2003, p. 1)	L-Anness III, punt 68 biss

Direttiva	Limitu ta’ żmien għat-traspożizzjoni
96/96/KE	fid-9 ta’ Marzu 1998.
1999/52/KE	fit-30 ta’ Settembru 2000.
2001/9/KE	fid-9 ta’ Marzu 2002.
2001/11/KE	fid-9 ta’ Marzu 2003.
2003/27/KE	fl-1 ta’ Jannar 2004.

Direttiva 96/96/KE	Din id-Direttiva
Artikoli 1 – 4	Artikoli 1 – 4
Artikolu 5, sentenza ta’ introduzzjoni	Artikolu 5, kliem introduttorju
Artikolu 5, l-ewwel sas-seba’ inċiż	Artikolu 5, punti (a) sa (g)
Artikolu 6	—
Artikolu 7	Artikolu 6(1)
—	Artikolu 6(2)
Artikolu 8(1)	Artikolu 7(1)
Artikolu 8(2) l-ewwel subparagrafu	Artikolu 7(2)
Artikolu 8(2) it-tieni subparagrafu	—
Artikolu 8 (3)	—
Artikolu 9(1)	—
Artikolu 9(2)	Artikolu 8
Artikolu 10	—
Artikolu 11(1)	—
Artikolu 11(2)	Artikolu 9
Artikolu 11(3)	—
—	Artikolu 10
Artikolu 12	Artikolu 11
Artikolu 13	Artikolu 12
Annessi I-II	Annessi I-II
Annessi III-IV	—
—	Anness III
—	Anness IV