18.7.2009   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 166/1

(1)

Fis-7 ta' Lulju 2009 l-Kunsill eżamina l-programm ta' stabbiltà aġġornat tal-Belġju, li jkopri l-perijodu 2008 sa 2013.

(2)

Fl-2008, it-tnaqqis li għaddej tal-ekonomija Belġjana intensifika bħala riżultat tal-kriżi ekonomika u finanzjarja globali. B’mod partikolari, il-waqgħa tal-kummerċ dinji flimkien mal-fiduċja li dejjem qiegħda tonqos, l-effetti fuq l-għana u kondizzjonijiet ta’ kreditu aktar stretti wasslu għal tnaqqis qawwi tal-ekonomija fl-aħħar kwart tal-2008 u l-ewwel kwart tal-2009. Barra minn hekk, fl-2009 b’mod ġenerali, il-PDG hu mistenni jonqos f’daqqa. Dan hu mbassar li jwassal għal żieda f’daqqa fir-rata tal-qgħad, għal aktar minn 10 % fl-2010 skont it-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni. L-isfidi politiċi ewlenin fit-tnaqqis tar-ritmu ekonomiku huma li jerġa’ jinġieb lura t-tħaddim normali tas-settur finanzjarju, tinġieb lura l-fiduċja biex issostni t-talba domestika u titjieb il-kompetittività. It-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku ser ikollu impatt negattiv sinifikanti fuq il-finanzi pubbliċi, bid-defiċit ġenerali tal-gvern stipulat li jiddeterjora minn 1,2 % tal-PDG fl-2008 għal ’il fuq minn 6 % tal-PDG fl-2010 skont it-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni. Dan hu kkaġunat minħabba t-tħaddim normali tal-istabbilizzaturi awtomatiċi u l-impatt tal-pjanijiet ta’ rkupru adottati mill-gvernijiet federali u reġjonali fl-aħħar tal-2008 (0,5 % tal-PDG fl-2009 u 0,4 % tal-PDG fl-2010). Dawn il-pjanijiet jiġu qabel miżuri oħrajn ta’ madwar 0,4 % tal-PDG diġà inklużi fil-baġit għall-2009. Il-miżuri ewlenin tal-pjanijiet ta’ rkupru huma tnaqqis tar-rata fiskali fuq ix-xogħol, tnaqqis tar-rata tal-VAT għall-bini residenzjali, antiċipazzjoni ta’ investiment pubbliku u d-dispożizzjoni ta’ sostenn ta’ likwidità għall-korporazzjonijiet. Il-gvern implimenta għadd limitat ta’ riformi strutturali, jiġifieri għat-titjib tat-tħaddim tas-suq tax-xogħol.

(3)

Ix-xenarju makroekonomiku li fuqu jissejjes il-programm jipprevedi li, wara tkabbir b’1,1 % fl-2008, il-PDG reali ser jonqos b’1,9 % fl-2009 qabel ma jirkupra għal rata ta’ tkabbir ta’ 0,6 % fl-2010 u rata medja ta’ madwar 2¼ % matul il-bqija tal-perijodu tal-programm. Meta jiġi vvalutat skont l-informazzjoni disponibbli (2) bħalissa, dan ix-xenarju jidher li huwa favorevoli ħafna. It-tkabbir imbassar għall-2009 kif ukoll l-2010 jidher li qiegħed għoli fid-dawl tal-ambjent internazzjonali li qiegħed jiddeterjora rapidament, l-istima tat-tkabbir tal-PDG sena b’sena ta’ -3,1 % għall-ewwel kwart tal-2009 u l-indikaturi ta’ fiduċja li għadhom baxxi.

(4)

Skont it-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni l-PDG mistenni li jonqos bi 3,5 % fl-2009 u b’0,2 % fl-2010. L-iżvilupp imbassar għat-tkabbir fil-medda ta' żmien medja jista’ jitqies ukoll bħala ottimista meta mqabbel maċ-ċifri tat-tkabbir potenzjali medji sinifikament aktar baxxi, kemm dawk ikkalkulati mill-ġdid fuq il-bażi tal-programm u fit-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni. It-tbassir tal-programm għall-inflazzjoni ta' 0,7 % u 1,8 % għall-2009 u l-2010 jidhru li huma relattivament għoljin iżda jistgħu jitqiesu bħala realistiċi wara.

(5)

Fl-2008, id-defiċit ġenerali tal-gvern ammonta għal 1.2 % tal-PDG, imqabbel ma' mira baġitarja bilanċjata stipulata fl-aġġornament preċedenti tal-programm ta' stabbiltà. Id-dħul instab li kien 0,4 % tal-PDG inqas minn dak mistenni filwaqt li l-infiq kien 0,8 % tal-PDG ogħla minn dak mistenni. Ir-riżultati agħar minn dawk mistennija jirriżultaw mit-tkabbir tal-PDG nominali aktar baxx milli mbassar (2,9 % minflok l-4,6 % imbassar fl-aġġornament tal-programm f’April 2008) u ħlas mgħaġġel ta’ fatturi pubbliċi fl-aħħar tas-sena bħala parti mill-pjanijiet ta’ rkupru.

(6)

L-aġġornament jinkludi mira tad-defiċit għall-2009 ta’ 3,4 % tal-PDG, meta mqabbla ma’ tbassir ta’ 4,5 % fit-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni. Id-deterjorazzjoni tad-defiċit tal-2009 jirrifletti l-impatt tal-istabbilizzaturi (madwar 2½ % tal-PDG), il-miżuri ta’ espanzjoni inklużi fil-baġit tal-2009 (0,4 % tal-PDG) u l-pakkett ta’ stimulu fiskali stabbilit mill-gvernijiet reġjonali u fiskali (0,5 % tal-PDG). Id-defiċit strutturali (jiġifieri l-bilanċ aġġustat ċiklikament nett mill-miżuri ta’ darba u miżuri temporanji oħra), skont l-informazzjoni mogħtija fil-programm ta’ stabbiltà aġġornat u kkalkolata mill-ġdid mis-servizzi tal-Kummissjoni skont il-metodoloġija miftehma komunement, hu mbassar li jilħaq it-2½ % tal-PDG fl-2009, meta mqabbel ma’ 2 % fl-2008. It-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni jistenna deterjorazzjoni aktar sinifikattiva tal-bilanċ strutturali (b’punt perċentwali wieħed) fl-2009. Għalhekk, il-pożizzjoni fiskali fl-2009 tista’ titqies bħala waħda ta’ espansjoni, skont il-Pjan Ewropew ta' Rilanċ Ekonomiku (PERE). Minbarra l-impuls fiskali assoċjat mal-PERE (0,5 % tal-PDG), l-espansjoni fiskali hi spjegata permezz ta’ miżuri deċiżi minn qabel biex iżidu s-saħħa tax-xiri tad-djar (0,4 % tal-PDG). Għalhekk, l-impatt nett jammonta għal madwar 0,9% tal-PDG.

(7)

Il-programm ma jippreżentax strateġija baġitarja fondata tajjeb għall-medda ta' żmien medja u ma jissodisfax rekwiżiti importanti tal-Patt ta' Stabbiltà u t-Tkabbir. B’mod partikolari, l-Artikolu 3(2c) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1466/97 jitlob għal “deskrizzjoni tal-miżuri fil-budget jew politiki ekonomiċi oħra li jkunu mittieħda”. Barra minn hekk, il-kodiċi ta' kondotta jirreferi espliċitament għall-ħtieġa li jinkludi informazzjoni “dwar il-proporzjon ta’ nfiq u dħul u dwar il-komponenti tagħhom identifikati separatament”, kif ukoll “[analiżi] għal kull sottosettur tal-gvern ġenerali”. Din l-informazzjoni ma ngħatatx. Il-programm jinkludi proċess baġitarju b'defiċits nominali li ser jonqsu mill-2011 ’il quddiem, iżda ma jipprovdix informazzjoni dwar il-miżuri maħsubin għall-ksib tal-miri, lanqas dwar l-iżvilupp ippjanat tal-komponenti wiesgħa tad-dħul u tal-infiq u l-miri għal-livelli differenti tal-gvern. Id-defiċit nominali hu stipulat li jiżdied iżjed minn 4 % fl-2010 qabel ma jinżel għal 1,5 % sal-aħħar tal-perijodu tal-programm. Il-bilanċ primarju jsegwi b’mod ġenerali l-istess proċess. Id-defiċit strutturali kkalkulat mill-ġdid hu stipulat li jiddeterjora b’0,2 punti perċentwali oħra fl-2010 qabel ma jmur għall-aħjar gradwalment wara, b’mod partikolari fl-2012 u l-2013. Il-programm ma jipprevedix li l-Għan tal-Medda ta’ żmien Medja (eċċess ta’ 0,5 % tal-PDG f’termini adattati ċiklikament u nett minn miżuri ta’ darba jew miżuri oħra temporanji) jintlaħaq fi żmien il-perijodu tal-programm. Skont il-programm, il-kisba ta’ dawn il-miri tad-defiċit ser jeħtieġu azzjoni korrettiva, speċjalment peress li l-miżuri deċiżi fis-snin ta’ qabel kif ukoll il-pakkett ta’ stimulu fiskali ser jissoktaw ikollhom effett ta’ espanzjoni tul il-biċċa l-kbira tal-perijodu tal-programm. Il-programm aġġornat jistima d-dejn tal-gvern għal 89,6 % tal-PDG fl-2008, meta mqabbel ma' 84 % fl-2007. Minbarra ż-żieda fid-defiċit u l-waqgħa fit-tkabbir tal-PDG, aġġustament fil-fluss tal-istokk sinifikattiv li b’mod partikolari jirrifletti l-operazzjonijiet ta’ salvataġġ tal-bank (6 % tal-PDG) ikkontribwixxa għaż-żieda fil-proporzjon tad-dejn. Il-programm jistenna li l-proporzjon tad-dejn meta mqabbel mal-PDG jiżdied għal 95 % fl-2010, u jistabbilizza fl-2011 u jonqos kemmxejn wara dan. Skont it-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni, il-proporzjon tad-dejn għandu jilħaq madwar 96 % tal-PDG fl-2009 u kemm kemm jaqbeż il-100 % tal-PDG fl-2010, filwaqt li d-differenza fir-rigward tal-programm aġġornat tiġi spjegata mit-tkabbir diverġenti u ċ-ċifri relatati mad-defiċit ġenerali tal-gvern.

(8)

Filwaqt li n-nuqqas ta’ informazzjoni ewlenija fil-programm kif ukoll il-ksur ta’ diversi punti tal-kodiċi ta' kondotta, kif imsemmi hawn fuq, jagħmlu l-valutazzjoni tal-programm diffiċli ħafna, huwa ċar li l-miri baġitarji huma soġġetti għal riskji negattivi sinifikanti tul il-perijodu tal-programm. L-ewwelnett, l-ambjent makroekonomiku x'aktarx ikun agħar milli kien imbassar fil-programm tul il-perijodu kollu tal-programm. It-tieni nett, il-miri (strutturali) jistgħu jinkisbu biss bit-teħid ta’ miżuri supplimentari mdaqqsa. Madankollu, il-programm ma jipprovdix informazzjoni dwar dawn il-miżuri u lanqas dwar l-iżvilupp ippjanat tal-komponenti wiesgħa tad-dħul u l-infiq li jsostnu l-miri u b’hekk jidher ċar li dawn tal-aħħar mhumiex appoġġjati minn strateġija baġitarja fuq il-medda ta’ żmien medja. Il-fatt li l-miżuri fil-pakkett ta’ rkupru ta’ natura permanenti ma jitpattewx bi tfaddil tal-ġejjieni iżid aktar ma' dan ir-riskju u jmur kontra l-linji gwida fil-Pjan Ewropew ta' Rilanċ Ekonomiku, miftiehem mill-Kunsill Ewropew fil-11 ta' Diċembru 2008. Barra minn hekk, l-awtoritajiet Belġjani għandhom rekord passat imħallat fil-ksib ta' miri baġitarji (ara l-paragrafu 9). Fl-aħħarnett, il-gvern offra garanziji mdaqqsa lis-settur bankarju li jistgħu jżidu d-defiċits u d-dejn tal-ġejjieni jekk jintalbu effettivament. Fid-dawl tar-riskji negattivi konsiderevoli għall-miri baġitarji, l-iżvilupp tal-proporzjon tad-dejn x’aktarx ikun ukoll inqas favorevoli minn dak imbassar fil-programm.

(9)

L-impatt baġitarju fit-tul tax-xjuħija huwa ogħla mill-medja fl-UE, l-aktar b'riżultat ta' żieda relattivament għolja fl-infiq fil-pensjonijiet bħala proporzjon tal-PDG tul l-għexieren ta’ snin li ġejjin. Dan jirrifletti, fost l-oħrajn, li l-Belġju għadu ma introduċiex biżżejjed riformi tas-sistema tal-pensjoni sabiex iżid l-età ta’ rtirar effettiv u biex inaqqas l-ispiża tiegħu. Il-pożizzjoni baġitarja fl-2008, kif stmata fil-programm hija agħar mill-pożizzjoni stmata tal-bidu tal-programm preċedenti, u naqqset xi ftit l-impatt li jimmitiga tal-pożizzjoni baġitarja inizjali fuq il-lakuna ta’ sostenibbiltà. Jekk il-pożizzjoni baġitarja tal-2009 kif prevista fit-tbassir tar-rebbiegħa tal-2009 tas-servizzi tal-Kummissjoni tittieħed bħala l-punt tat-tluq, il-lakuna tas-sostenibbiltà tmur għall-agħar sostanzjalment. Barra minn hekk, il-livell attwali tad-dejn gross f’termini ta’ PDG huwa ferm ogħla mill-valur ta' referenza tat-Trattat. Ir-riformi tas-suq tax-xogħol u s-sistema tas-sigurtà soċjali għandhom iżidu t-tkabbir potenzjali u, flimkien ma’ eċċessi primarji għoljin, jikkontribwixxu biex inaqqsu r-riskji għas-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi, li bħalissa jinsabu fuq livell medju. Ir-rispons tal-politika għall-kriżi finanzjarja jista’ jwassal għal żieda akbar tal-proporzjon tad-dejn milli dak imbassar fil-programm jekk l-ispejjeż ma jiġux irkuprati lura fil-ġejjieni.

(10)

Sal-2007, il-Belġju rnexxielu jżomm baġits ġeneralment bilanċjati (3). Madankollu, il-miri baġitarji kienu ripetutament laxki fl-aġġornamenti konsekuttivi tal-programm ta’ stabbiltà, saħansitra taħt kondizzjonijiet makroekonomiċi relattivament favorevoli. Barra minn hekk, ir-riżultati nkisbu parzjalment permezz ta’ miżuri ta’ darba li jnaqqsu d-defiċit li affettwaw b’mod negattiv il-baġits tal-ġejjieni u f’kuntest ta’ nfiq ta' interessi li qed jonqos. Issa li ser jinħtieġu aktar sforzi ta’ konsolidament sostanzjali biex jikkoreġu l-miżuri ta’ stimulu u d-dejn jinġieb lura għan-niżla, jista’ jkun jinħtieġ qafas baġitarju aktar strett, li b’mod partikolari jħaddan limiti ta’ nfiq u ftehimiet baġitarji multiannwali u li jorbtu fost il-livelli differenti tal-gvernijiet, inkluż it-twaqqif ta’ mekkaniżmi ta’ nfurzar biex jiġi żgurat il-ħarsien tal-miri fiskali.

(11)

Bħala reazzjoni għall-kriżi finanzjarja, il-gvern Belġjan adotta għadd ta’ miżuri biex jiżgura l-istabbiltà fis-settur finanzjarju. L-ewwel nett, huwa ipprovda injezzjonijiet ta’ kapital lil erba’ istituzzjonijiet finanzjarji maġġuri, li ammontaw għal madwar 6 % tal-PDG. It-tieni nett, ipprovda garanziji dwar portafolji speċifiċi ta’ assi riskjużi ta’ ċerti banek sistematiċi. It-tielet nett, il-gvern iggarantixxa wkoll, fuq talba u skont ċertu kondizzjonijiet, dejn bl-imnut u bejn il-banek maħruġa mill-banek. Dawn il-garanziji, li jammontaw għal aktar minn terz ta’ massimu tal-PDG, jingħataw għal drittijiet u m’għandhomx impatt fuq id-defiċit sakemm jintalbu. Fl-aħħar, il-gvern tal-Belġju offra garanzija għad-depożiti kollha tal-banek privati sa EUR 100 000 u estendiha għal ċerti prodotti ta' assigurazzjoni, kif ukoll bi skambju ma' dritt.

(12)

Bħala rispons għall-kriżi ekonomika, il-Belġju adotta għadd ta’ miżuri ta’ rkupru. Il-pakkett tal-gvern federali, b’impatt baġitarju ta’ 0,5 % tal-PDG fl-2009 u 0,4 % tal-PDG fl-2010 jimmira li (i) jipprovdi appoġġ (ta’ likwidità) lill-korporazzjonijiet permezz ta’ ħlas aktar mgħaġġel ta’ fatturi tal-gvern u faċilitajiet ta’ ħlas, (ii) jiżgura s-saħħa tax-xiri tad-djar permezz ta’ benefiċċji għall-qgħad ogħla, (ii) isostni l-impjieg permezz ta’ tnaqqis tar-rata fiskali tax-xogħol u (iv) jistimula l-investiment permezz ta’ tnaqqis immirat tar-rata tal-VAT għal bini residenzjali u investiment pubbliku supplimentari, b’mod partikolari fl-infrastruttura. Il-pakketti tal-gvernijiet reġjonali jiffokaw fuq il-garanzija ta’ aċċess għal finanzjament tal-korporazzjonijiet, b’mod partikolari l-IŻM u n-negozji l-ġodda, u fuq it-tħaffif tal-investiment pubbliku. Fid-dawl tad-diskrezjoni fiskali limitata, il-pakkett ta’ stimulu fiskali jidher li hu rispons xieraq għat-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku. Il-parti l-kbira tal-miżuri huma ġeneralment konformi mal-PERE u l-pakkett hu bilanċjat sew bejn dħul u nfiq. Madankollu, it-tnaqqis tar-rata fiskali tax-xogħol, li parti konsiderevoli minnha tingħata lill-ħaddiema kollha, u s-sussidju għat-tisħin, li hu pprovdut lid-djar kollha, ma jidhirx li hu mmirat biżżejjed. Barra minn hekk, parti mill-istimulu, inkluż il-pakketti ta’ investiment u t-tnaqqis tal-ispiża tax-xogħol, jistgħu jaslu tard mhux ħażin biex itaffu l-impatt immedjat tal-kriżi. Fl-aħħar nett, ma huma mbassra l-ebda miżuri kompensatorji, saħansitra għas-snin li ġejjin, għall-parti tal-istimulu li hu permanenti (0,1 % tal-PDG fl-2009 u 0,3 % tal-PDG fl-2010), b’mod partikolari rigward it-tnaqqis tar-rata fiskali tax-xogħol. Il-pakketti jinkludu miżuri strutturali limitati, bħat-titjib ta’ politiki tas-suq tax-xogħol attivi, tnaqqis ieħor tar-rata fiskali tax-xogħol u appoġġ għar-riċerka u l-iżvilupp, li x'aktar għandhom itaffu t-tnaqqis ta' tkabbir potenzjali u b'hekk, flimkien mar-riformi tas-suq tal-prodott, jindirizzaw sfidi fit-tul tal-ekonomija. Dawn il-miżuri huma relatati mal-aġenda ta’ riforma strutturali ta’ Liżbona u mar-rakkomandazzjoni speċifika għall-pajjiż li ġiet proposta mill-Kummissjoni fit-28 ta’ Jannar 2009 skont l-Istrateġija ta’ Liżbona għat-Tkabbir u l-Impjiegi u adottata mill-Kunsill fit-28 ta’ April. Il-miżuri strutturali fil-pakketti ta’ rkupru huma milqugħa iżda ma jidhrux li huma komprensivi biżżejjed sabiex jindirizzaw b’mod effettiv l-isfidi fit-tul, pereżempju rigward is-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi u l-effiċjenza tas-suq tax-xogħol.

(13)

Il-qagħda fiskali, kif imkejla mill-bidla fil-bilanċ strutturali u meta wieħed iqis ir-riskji għat-tbassir baġitarju, hija espansjonarja fl-2009, skont il-PERE. Dan jirrifletti parzjalment ir-rispons tal-gvern Belġjan għall-PERE. Wara dan, il-programm jipprevedi pożizzjoni fiskali ġeneralment newtrali fl-2010 u fl-2011 u pożizzjoni limitata mill-2012. Filwaqt li l-evalwazzjoni tal-pożizzjoni mill-2010 ixxekklet konsiderevolment min-nuqqas ta’ informazzjoni fil-programm, jidher li jeżistu riskji negattivi konsiderevoli għall-miri baġitarji, implikati fost oħrajn mill-fatt li l-miri mhumiex appoġġjati minn strateġija baġitarja fuq il-medda ta’ żmien medja fis-sens tal-Patt għat-Tkabbir u l-Istabbiltà. Għaldaqstant, probabbli li l-pożizzjoni fiskali tibqa’ b’espansjoni sal-2011 u l-aktar l-aktar issir newtrali wara dan. Huwa biss fl-2012 li l-programm jipprevedi li jerġa’ jkollu defiċit nominali aktar baxx mill-valur ta’ referenza. Barra minn hekk, tali proċess ma jidhirx xieraq fid-dawl tar-riskji relatati mas-sostenibbiltà fit-tul tal-finanzi pubbliċi, li jinkludu l-livell għoli ħafna ta’ dejn governattiv li barra minn hekk, mhuwiex jonqos biżżejjed lejn il-valur ta’ referenza tul il-perijodu tal-programm, u obbligazzjonijiet kontinġenti konsiderevoli li jsegwu l-miżuri biex jistabbilixxu s-sistema finanzjarja.

(14)

Fir-rigward tar-rekwiżiti ta' data speċifikata fil-kodiċi ta' kondotta għall-programmi ta' stabbiltà u konverġenza, il-programm aġġornat fih lakuni sostanzjali fid-data meħtieġa u dik fakultattiva (4), minkejja preżentazzjoni li kienet erba’ xhur tard meta mqabbla mal-iskadenza uffiċjali. Dawn il-lakuni xekklu bil-kbir lill-Kunsill milli jevalwa l-programm, b’mod partikolari l-istrateġija baġitarja fuq il-medda ta’ żmien medja.

(15)

Il-konklużjoni globali hi li l-finanzi pubbliċi fil-Belġju, ibda mill-pożizzjoni relattivament sfavorevoli fid-dawl tal-proporzjon għoli tad-dejn tal-gvern, ser jiġu affettwati mit-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku. Il-pożizzjoni fiskali fl-2009 hi, b’mod xieraq, waħda ta’ espansjoni, skont il-PERE. Din tirrifletti b’mod partikolari l-istimulu fiskali li d-daqs tiegħu kellu jiġi limitat minħabba l-livell ta’ dejn għoli. Il-bilanċ governattiv ser jaqbeż it-3 % tal-valur ta’ referenza tal-PDG fl-2009. Fl-istess ħin, il-proporzjon tad-dejn gross tal-gvern meta mqabbel mal-PDG, li beda jerġa’ jiżdied fl-2008 bħala riżultat tal-miżuri biex tiġi stabbilizzata s-sistema finanzjarja, hu mistenni jkompli jiżdied. Dan iseħħ wara tnaqqis impressjonanti, minn 134 % fl-1993 għal 84 % fl-2007. Il-proċess ta’ konsolidament fil-programm aġġornat jimmira li jnaqqas gradwalment id-defiċits nominali u b’hekk jiggarantixxi sostenibbiltà fit-tul tal-finanzi pubbliċi. In-nuqqas ta’ informazzjoni kruċjali fil-programm, bħall-proporzjonijiet ta' nfiq u dħul, xekkel bil-kbir il-possibbiltà li tiġi evalwata l-kredibbiltà tad-defiċit u l-miri tad-dejn fil-programm. In-nuqqas ta’ rfid għal dawn il-miri jissuġġerixxi li ma kinux appoġġjati minn strateġija baġitarja soda fil-medda ta’ żmien medja fis-sens tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir. Il-proċess jidher biċ-ċar li hu suġġett għal riskju negattiv konsiderevoli tul il-perijodu tal-programm kollu, imnissel mis-suppożizzjonjiet makroekonomiċi favorevoli u n-nuqqas ta’ miżuri ta’ bażi. Barra minn hekk, fid-dawl ukoll tad-dinamiċi tad-dejn u s-sostenibbiltà fit-tul tal-finanzi pubbliċi, il-pjan m’għandux ambizzjoni rigward il-korrezzjoni deċisiva tal-defiċit hekk kif il-qagħda ekonomika titjieb.

(i)

iressaq, sa mhux iżjed tard mill-20 ta’ Settembru, kompliment tal-programm li jinkludi strateġija baġitarja fil-medda ta’ żmien medju msejsa sew u jtejjeb il-konformità mar-rekwiżiti tad-data tal-kodiċi ta' kondotta speċjalment rigward id-data obbligatorja;

(ii)

jimplimenta l-miżuri ta’ stimulu skont il-PERE kif ippjanat filwaqt li jevita aktar deterjorazzjoni tal-bilanċ strutturali fl-2009 u jkompli l-konsolidament fiskali sa mill-2010 meta l-ekonomija hi mistennija titjieb u jħaffef l-isforz tal-konsolidament strutturali fl-2011;

(iii)

itejjeb il-kwalità tal-finanzi pubbliċi billi jadotta qafas baġitarju aktar strett, li jħaddan limiti ta’ nfiq multiannwali u ftehimiet baġitarji li jorbtu fost il-livelli differenti tal-gvernijiet, inkluż it-twaqqif ta’ mekkaniżmi ta’ nfurzar biex jiġi żgurat il-ħarsien tal-miri fiskali;

(iv)

flimkien mal-isforzi ta' konsolidament baġitarju, iwettaq riformi strutturali tas-sistema tas-sigurtà soċjali, is-suq tax-xogħol u s-swieq tal-prodotti biex itejjeb it-tkabbir potenzjali, iżid ir-rata tal-impjieg u jnaqqas l-impatt baġitarju tax-xjuħija sabiex itejjeb is-sostenibbiltà fit-tul tal-finanzi pubbliċi.